Search

Toplumsal ve kişisel olarak büyük sosyo-ekonomik problemlere neden olan ve kronik ağrı sendromu olarak değerlendirilen bel ağrısı, genel sağlığı bozan hastalıklar zincirinin bir parçası olarak kabul edilmektedir. Bel ağrısının baş ağrısı, boyun ağrısı, sırt ağrısı, depresyon, kardiyovasküler hastalıklar, respiratuar hastalıklar, gastrointestinal hastalıklar, jinekolojik hastalıklar ve alerjik hastalıklar ile ilişkili olduğu literatürde gösterilmiştir. Kronik bel ağrısı ve eşlik eden hastalıklar arasındaki ilişkinin patofizyolojik açıdan nörobiyolojik hassaslaşmaya bağlı olduğu ve kişinin genetik yatkınlığının önemli rolü olduğu ileri sürülmektedir.Çalışmamızda bel ağrısı ve yandaş ağrı sendromlarının birlikteliğinin araştırılması ve toplumumuzdaki sıklığının ortaya konulması amaçlandı.Çalışma, bel ağrısı şikayeti nedeniyle polikliniğimize başvurmuş, yaşları 18-65 arasında değişen çalışmaya alınma ve dışlanma kriterlerine uyan 27'si erkek, 80' i kadın toplam 107 hasta üzerinde yapıldı. Bel ağrısı ile beraber görülebilen yandaş hastalıkların birlikteliği anket yapılarak araştırıldı.Çalışmaya alınma kriterlerine uyan hastaların anket sorgulamasında öncelikle hastaların genel bilgileri (ad-soyad, cinsiyet, yaş/kilo/boy, Vücut Kitle İndeksi -VKİ, doğum yeri, medeni durum, eğitim durumu ve süresi, meslek/çalışma durumu, adres/ telefon No) ve bel ağrısının ayrıntılı öyküsü (süre, şiddet, nitelik, arttıran-azaltan faktörler, operasyon öyküsü) alındı. Ayrıca hastalara bel ağrısı dışındaki diğer ağrılı ve ağrısız rahatsızlıkların (baş ağrısı, boyun ağrısı, sırt ağrısı, kol-bacak ağrısı, migren, depresyon, eklem ağrısı, egzema, alerji, ağrılı adet görme, gastrointestinal şikayetler, pelvik ağrı) varlığı ile ilgili sorular yöneltildi.Ağrı değerlendirilmesinde Görsel Ağrı Ölçütü (Visüal Analog Scale-VAS) ölçütü kullanıldı ve ilk sorgulamada aktivite VAS değeri, istirahat VAS değeri ve gece VAS değeri kaydedildi. Depresyon varlığı BECK Depresyon Ölçütünün (Beck Depression Inventory - BDI) 1996'da yeniden gözden geçirilen formu (BDI-II) ile sorgulandı. Yaşam kalitesi 1999'da Türkiye için yapılmış olan geçerliliği kullanıma sunulmuş olan Kısa Form-36 (Short - Form 36; SF-36) ölçeği ile sorgulandı.Çalışmamızda bel ağrılı hastaların yarısından fazlasının 50 yaş altında olduğu görülmüştür. Hastaların tümünün orta-şiddetli bel ağrısından yakındıkları, hafif derecede depresyonlarının olduğu saptanmıştır. Bel ağrısı nedeni ile yaşantıları olumsuz yönde etkilenen hasta oranı yüksektir. Hastaların % 94.4' ünün yaşamlarının herhangi bir döneminde bel ağrısı dışında ağrılı veya ağrısız en az bir ilave rahatsızlığın var olduğu saptanmıştır. Kadın hastalarda bel ağrısına ek olarak baş ağrısı, boyun ağrısı, kasık ağrısı, eklem ağrısı ve egzama daha sık görülmektedir. Kadınların bel ağrılarının daha şiddetli olmasına karşın yaşam kalitelerinin erkeklere göre daha az olumsuz etkilendiği bulunmuştur. İki yıldan uzun süredir bel ağrısı şikayeti olan hastalarımızda, yandaş ağrılı rahatsızlıklardan sırt ağrısı ve eklem ağrısı, ağrısız rahatsızlıklardan da gaz şikayeti, reflü ve nefes darlığının daha fazla görüldüğü saptanmıştır.Literatür bilgileri ile büyük ölçüde örtüşen sonuçlarımıza göre, bel ağrısı ile beraber bazı hastalıklar sıklıkla birlikte görülmektedir. Bu birliktelik, ortak bir santral mekanizmanın var olabileceğini düşündürmektedir. Bel ağrısı ve yandaş rahatsızlıkların birlikteliğinin daha iyi anlaşılması için daha geniş kapsamlı epidemiyolojik çalışmalara ihtiyaç vardır. Low back pain is considered as a chronic pain syndrome resulting in important.Social and personal problems and accepted as part of diseases distruetry general health. Also ın literature, low back pain is shown to be in relation with headache, cervical pain, upper back pain, depression, kardiovascular diseases, respiratory diseases, gastrointestinal diseases, jinecological diseases,allergic diseases. It is assumed that pathophysiologicaly relation between chronic back pain and accompanying diseases, shoul be due to neurobiological sensitiveness.In our study , we aim to search backpain and accompaying pain syndromes and demonstrate its frequency in our society.Study has done with 107 patients of 27 male and 80 female who has admidted to our clinic for low back pain were researched by questionnaire. What we asked in the questionaire were , general information (name, surname, gender, age, weight, height, BMI, birth place, social status, education, status and lenght, job, studying status, adress (phone number), detailed history of low back pain ( length of tire, severity, character, factors increasing or decreasing pain, operational history ), accompaying diseases (headache, cervical pain, upper back pain,extremity pain, migraine, depression, joint pain, eczema, dysmenorrhea, gastrointestinal complaints, pelvic pain.)For pain evaluation visuel analog scale ( VAS ) was used and VAS informations is recorded as activity VAS, resting VAS and night VAS. Presence of depression was questioned with BECK ( Beck Depression Inventory-BDI-II ) revised in 1996. Quality of life was questioned by short form-36 ( SF-36 ) , found in 1992 and validated in 1999.In our study, it was seen that more than half percent of patients were below 50 years old of age. It was concluded that all complaint about middle severelow back pain and little depression. Percent of people whose life quality affected negatively was in high amount. %94.4 of these patients were found to have on additional illness with pain or no pain other than low back pain. In female patients additional headache, cervical pain, artralgia and egzema were seen more often. Although women had more severe low back pain, they were found to be affected less than men. In patients having low back pain more than 2 years, back pain and artralgia also constipation, reflu and dyspnea were found to happen more often.Consistent with previous reports, our results confirmed that low back pain is frequently comorbid with some diseases. This comorbidity suggests the existence of a common central underlying mechanism. Further comprehensive epidemiologic studies will shed light on the comorbidities of low back pain. 47

Çalışmamızda opioide eklenen magnezyum sulfatın kanser ağrısı kontrolündeki etkinliği ve opioid tüketiminin azalmasına katkısı olup olmadığının sınanması amaçlandı.Çalışma yaşları 31 ile 76 arasında değişen, Dünya Sağlık Örgütü'nün önerdiği analjezik basamak tedavisine göre 2. basamak tedavide olup yetersiz analjezisi olan, çalışmaya alınma ve dışlanma kriterlerine uyan 40 kronik kanser ağrılı olgu üzerinde yapıldı. Çalışmamız rastlantısal, plasebo kontrollü, çift kör düzende gerçekleştirildi.Algolojik değerlendirme yapıldıktan sonra kapalı zarf yöntemi ile 20'şer kişilik iki gruba ayrılan hastalara rastgele intravenoz (iv) magnezyum sülfat %15 (magnezyum grubu-grup 1) veya iv serum fizyolojik (kontrol grubu-grup 2) verilmiştir. Magnezyum grubu hastalara 10 dakika içinde yavaş enjeksiyon olarak 50 mg/kg MgSO4 bolus dozunu takiben 15 mg/kg/saat sürekli intravenoz infuzyonu doziflow ile 8 saatlik süre içinde verilmiştir. Kontrol grubu hastalara ise aynı volumde serum fizyolojik bolus dozu ve infuzyonu aynı süre içinde verilmiştir. Her iki gruba da hasta kontrollü analjezi (HKA) cihazı ile intravenoz morfin (bolus doz 1 mg, kilit süresi 5 dakika, bazal infüzyon ve 4 saatlik limit olmadan) başlatılmış ve 8 saat boyunca sürdürülmüştür. Hastaların 8 saatlik toplam morfin tüketimleri kaydedilmiştir.Çalışmamızda Görsel Ağrı Ölçütü (Visual Analog Scale-VAS) ve morfin tüketimi birincil etkinlik değişkeni olarak, serum magnezyum seviyesi, istenmeyen etkiler ve hasta memnuniyeti ikincil etkinlik değişkeni olarak kabul edildi.Ağrı şiddeti, istirahatte ve aktivitede olmak üzere VAS (0 = ağrısızlık, 10 = hissedilebilecek en kötü ağrı) ile değerlendirilmiştir. Hasta performansı ECOG ile değerlendirilmiştir. Hemodinamik (sistolik ve diastolik arter basıncı, kalp atım hızı) ve solunumsal (solunum sayısı, periferik oksijen satürasyonu-SpO2) parametreler ve olası yan etkiler (kaşıntı, idrar retansiyonu, bulantı-kusma ve sedasyon, sersemlik ve diğer olası değişimler) değerlendirilmiştir. Sedasyon 5 dereceli (1:uyanık-5:ağrılı uyarana yanıt yok) ölçüt ile diğer yan etkiler var/yok olarak değerlendirildi. Tüm değerlendirmeler çalışma infuzyonu başlamadan önce, ilk 1 saatte 15 dakikada bir ve daha sonra 4. ve 8. saatlerinde yapılmıştır. Total serum magnezyum seviyesi ise magnezyum infuzyonu başlamadan önce ve bitiminden sonra bakılmıştır. Hasta memnuniyeti 5 puanlı ölçüt (1:kötü 5:mükemmel) kullanılarak sorgulanmıştır.Ağrı Bilim Dalında 8 saat gözlem altında tutulan hastaların tüm değerlendirmeleri habersiz hekim ve hemşire tarafından kaydedilmiştir.Demografik olarak benzer olan gruplardaki olguların %40'ı nöropatik,% 32'si viseral, %3'ü somatik, % 5'i viseral ve somatik, %3'ü somatik ve nöropatik kökenli kanser ağrılı hastalardı. Sadece VAS istirahat skorları iki ölçüm zamanında (15. ve 45.dakika) grup 1 ve grup 2 arasında anlamlı farklılık göstermiştir (p< 0.01). Diğer ölçüm zamanlarında gruplar arası VAS istirahat ve aktivite değerleri herhangi bir farklılık göstermemiştir. Diğer birincil değişken olan morfin tüketim değerlerinde her iki grup arasında istatistiksel bir fark saptanmamıştır(p>0.05).SAB, DAB, solunum sayısı, satürasyon değerleri tüm ölçüm zamanlarında gruplar arası benzerlik gösterirken (p>0.05), KAH değerlerinde ileri derecede farklılık olduğu saptanmış, ancak bu farklılığın klinik önemi yoktu. Gruplar kendi içlerinde değerlendirildiklerinde ise tüm bu değerlerde görülen istatistiksel anlamlı düşüşler hiçbir ölçüm zamanında klinik kritik sınırlara inmedi. Diğer istenmeyen etkiler açısından da iki grup arasında anlamlı bir farklılık görülmedi. Magnezyum seviyesi magnezyum grubu hastalarda kontrol grubundan istatistiksel olarak anlamlı yüksek bulunmuş, kontrol grubunda ise değişmeden kalmıştır (p0,05).As SBP, DAP, respiratory rate, SpO2 values were similar for both groups during all assessment times (p>0,05), a significant difference heart rate value was indicated that is not clinically important. The statistically significant decrease in these parameters was not clinically in critical limits throughout the study when groups were assessed individually. Any significant difference from the point of view of the other side effects has not been observed in between two groups. Serum magnesium level in magnesium groups patients were significantly higher with respect to control group patients but was stable in control group patients (p

Çalışmamızda, İV parasetamolün kanser ağrısının kontrolünde etkinliği ve opioid tüketiminin azalmasına katkısı olup olmadığının sınanması amaçlandı.Çalışma, yaşları 18-76 arasında değişen, Dünya Sağlık Örgütü'nün önerdiği analjezik basamak tedavisi protokolüne göre II. basamak tedavide olup yetersiz analjezisi olan, çalışmaya alınma ve dışlanma kriterlerine uyan 40 kronik kanser ağrılı olgu üzerinde yapıldı. Çalışmamız rastlantısal, plasebo kontrollü, çift kör düzende gerçekleştirildi.Algolojik değerlendirme yapıldıktan sonra, hastaların tümüne, bolus 1mg/ml morfin, kilit süresi 5 dakika, bazal infüzyon ve 4 saatlik limit olmadan programlanan cihaz ile İV hasta kontrollü analjezi başlandı. Kapalı zarf yöntemi ile hastaların 20'sine 100ml serum fizyolojik (kontrol grubu- grup I), diğer 20'sine 100ml içinde 1g parasetamol (parasetamol grubu-grup II) 6 saat ara ile İV olarak uygulandı.Çalışmada, birincil etkinlik değişkeni olarak ağrı şiddeti (VAS, PRI), morfin tüketimi ve performans; ikincil etkinlik değişkeni olarak istenmeyen etkiler ve hasta memnuniyeti değerlendirildi.Sadece bir ölçüm zamanında istatistiksel anlamlı farkın (p0.05).OAB, KAH, solunum sayısı ve SpO2 değerleri tüm ölçüm zamanlarında gruplar arası benzer ve klinik sınırlardaydı (p>0.05). Gruplar arasında istatistiksel fark göstermeyen sedasyon hiçbir dönemde 3'ün üstüne çıkmadı. Kusma, kaşıntı, idrar retansiyonu ve biyokimya değerleri gruplar arasında istatistiksel olarak bir fark göstermedi. Hasta memnuniyeti her iki grupta da benzerdi (plasebo grubu / parasetamol grubu; iyi: 9/5, çok iyi: 11/14 hasta, mükemmel: 0/1)(p:0,286).Kanser ağrısının kontrolünde 4gr/gün dozda İV parasetamol, analjezik etki, opioid tüketimi ve istenmeyen etkiler yönünden plasebodan farksız olup hepatotoksik değildir. Ayrıca ilave maddi yük oluşturmaktadır. Parasetamolün kanser ağrısın III. basamak tedavisinde kullanılması sorgulanmalıdır. In this study, we aimed to investigate the effect of paracetamol in cancer pain control and its contribution to decrease in opioid consumption.Forty patients with chronic cancer pain, between 18-76 years old, who had pain although treated according to the step II WHO analgesic ladder and also eligible for inclusion and exclusion criteria included in this randomized, double blinded, placebo controlled study.After algologic evaluation, all patients were started to be treated with intravenous patient controlled analgesia device with bolus dose of morphine 1 mg per ml, lock out time of 5 minutes and without basal infusion and 4 hour limit. All patients were randomized into two groups by sealed envelope method. First group (control group- group I) received intravenous serum physiologic 100 ml and the second group (paracetamol group- group II) received intravenous paracetamol 1 gram in every 6 hours .Primary efficacy parameters of the study were pain severity (VAS, PRI), total morphine consumption and patient performance; and secondary efficacy parameters were side effects and patient satisfaction.There was statistically significant difference (p0.05).MAP, BPM, RR, and SpO2 levels were similar for both groups during all assessment times (p>0.05). Although the degree of sedation was not statistically different between two groups, statistically significant difference was seen in the groups individually but the degree was never more than 3. No difference was seen between the groups for nausea, pruritis and urinary retantion. Biochemistry results and patient satisfaction (placebo group/paracetamol group; good: 9/5, very good: 11/14, excellent: 0/1) (p:0,286)were similar for both groups.For cancer pain treatment, intravenous paracetamol 4 gr/day does not have any different effects from placebo in terms of analgesic effect, opioid consumption and side effects and also is not hepatotoxic. Additionally, this treatment choice make economical load over placebo. The effect of paracetamol in the treatment of cancer pain as level III treatment needs to be evaluated in further studies. 57

ÖZET Gelişmiş ülkelerde yaygın olarak kullanılan doğum analjezisi ile ilgili çalışmaların `epidural analjezi` üzerinde yoğunlaştığı gözükmektedir. Bu çalışmada, doğum analjezisinde düşük doz bupivakain ile bupivakain+fentanil kombinasyonunun epidural hasta kontrollü analjezi yöntemi kullanılarak karşılaştırılması amaçlandı. Çalışmada vaginal doğum planlanan, aktif travayı başlamış 40 sağlıklı gebe ele alındı. Servikal dilatasyonu 2-3 cm, servikal efasman % 50-70 arasında, fetal distres düşündürecek bulgusu olmayan gebelerde işlem hazırlığına başlandı. Gebelerin, epidural kateter takılmadan yarım saat önce sistolik arter basınçları (SAB), diastolik arter basınçları (DAB), ortalama arter basınçları (OAB), oksijen satürasyonları (Protoqol propag 106 seri TBO 2676 monitör ile) monitörize edildi. Solunum sayılan sayılarak kaydedildi. Fetal kalp atımları ve uterus kontraksiyonları doğum eylemi boyunca kardiotokograf (Hewlett-Packard 5010) ile izlendi. Epidural analjezi başladıktan sonra, tüm veriler ilk yarım saat beş dakika ara ile, daha sonra da saat başı olmak üzere doğum bitimine kadar kaydedildi. Epidural kateter takılmadan önce gebelere damar yolu açılarak 500 ml laktatb ringer infüzyonuna başlandı. Tüm gebelere oturur pozisyon verilerek L2-3 veya L3-4 intervertebral aralıktan, serum fizyolojik dolu enjektörle direnç kaybı yöntemi kullanılarak epidural bölgeye girildi (Touhy 18G). Epidural kateter bölgede 3-4 cm kalacak şekilde tespit edildi. Gebeler 30° baş yukarda ve sol lateral pozisyon olacak şekilde yatırıldı. Gebeler rastgele iki gruba ayrıldı. Çalışma solüsyonu olarak birinci gruba (Grup B) % 0.125 bupivakain (1,25 mg/ml), ikinci gruba (Grup BF) % 0.125 (l,25mg/ml) bupivakain + 2 ug/ml fentanil verilmesi planlandı. Serviks dilatasyonu 4-5 cm olan ve etkili doğum ağrıları başlayan gebelere intravasküler yerleşimi ekarte etmek için aktif aspirasyon, subaraknoidal yerleşimi ekarte etmek için test dozu olarak 5 mi çalışma solüsyonu uygulandı. Spinal anesteziye ait bulgusu olmayan gebelere test dozundan sonra 5 dakika aralarla iki kez 5 mi (toplam 15 mi) çalışma solüsyonu uygulandı. Analjezi sağlanan gebelerde travay boyunca analjezinin devamı hasta kontrollü analjezi pompası (HKA, Abbot Pain Management Provider) kullanılarak şu değişkenler eşliğinde sağlandı; 5 ml/saat basal infüzyon, 5 mi hasta kontrollü bolus, 10 dakika kilit. Gebelerin ilaç verildikten sonra ilk ağrısız uterus kontraksiyonuna kadar geçen süre analjezi başlama zamanı olarak her iki grupta da kaydedildi. 84Çalışmaya alınan gebelerin ağrı şiddetleri VAS ile, duyusal blok seviyesi `pinprick` yöntemi ile, motor blok düzeyleri Bromage skalası ile, sedasyon durumları LOS ile, şuur durumları LOC ile değerlendirildi. Uterus aktivitesi epidural analjezi uygulamasından 10 dakika önce ve 60 dakika sonra Montevideo Ünitesi olarak not edildi. Doğumu tamamlanan gebelerin 1. evre, 2. evre ve toplam doğum süreleri kaydedildi. Gebelerin birinci evre ve ikinci evrede HKA cihazından istek miktarı, alınan bolus miktarı, kullanılan ilaç miktarı kaydedildi. Uygulama süresince ve doğumdan 24 saat sonra olabilecek istenmeyen etkiler not edildi. Epizyotomi için lokal anestezik gereksinimi olup olmadığı doğum hekimi tarafından ağrılı uyaran verilerek saptandı. Doğum şekli ve yenidoğanın APGAR puanları kaydedildi. Doğum gerçekleştikten sonra ertesi sabah epidural kateter çekilirken annelere uygulanan yöntemle ilgili memnuniyetleri soruldu. Çalışmamızda, grup BF'nin grup B'ye göre analjezi başlama süresi daha kısa, daha düşük ağrı şiddeti ve motor blok derecesine sahip, doğumun birinci evresi ve toplam süresi daha kısa, birinci evre HKA pompasından istek ve bolus miktarı daha az, analjezi memnuniyeti daha yüksek bulunmuştur. Buna karşılık iki grupta sistolik arter basıncı, diastolik arter basıncı, ortalama arter basıncı, maternal ve fetal kalp hızı, oksijen satürasyonu, solunum sayısı, duyusal blok seviyesi, uterus aktivitesi, doğumun ikinci evre süresi, yenidoğan APGAR skoru, doğum şekli ve istenmeyen etkiler arasında istatistiksel ve klinik fark saptanmamıştır. Bu sonuçlar ışığmda hasta kontrollü epidural analjezi yöntemi uygulanan doğum vakalarında düşük doz bupivakain ve fentanil kombinasyonunun daha kaliteli ve etkili analjezi oluşturduğu, sedasyon olmaksızın sakin, daha koopere gebeler ve memnuniyeti yüksek doğumlar sağladığı, bundan dolayı da iyi bir kombinasyon meydana getirdiği kanaatine varılmıştır. 85 SUMMARY Obstetric analgesia has been widely used in developed countries and current concern is focused on `epidural analgesia`. In this study, we intended to compare low dose bupivacain with bupivacain and fentanyl combination via patient controlled epidural analgesia (PCA). 40 healthy pregnant women in the active phase of labor were encountered to our study. All of them were expected to deliver vaginally. PCA equipment was prepared when cervical dilatation reached 2-3 cm, and cervical efiacement was about 50-70%, in the absence of fetal distress findings. Parturients were monitorized for systolic arterial pressure (SAP), diastolic arterial pressure (DAP), mean arterial pressure (MAP) and oxygen saturation (Protoqol probag 106 series TBO 2676 monitor). Respiration rates were recorded. Fetal heart rates and uterine contractions were monitorized with cardiotocograph (Hewlett - Packard 5010) throughout labor. Before epidural catheters were placed, lactated ringer solution 500 ml were started intravenously. All the parturients were placed in sitting position. Epidural space was reached through L 2-3 or L 3-4 spaces by loss of resistance technique. Epidural catheters were fixed as 3-4 cm remaining in the region. Parturients were laid in left lateral recumbent position with their heads 30° upright position. Parturients were randomized into two groups: As the study solution bupivacain 0.125% was given to the first group (Group B) and bupivacain 0.125% (1.25 mg/ml) + fentanyl 2 ug/ml was given to the second group (Group BF). In parturients who had cervical dilatation of 3-4 cm and effective labor pain, active aspiration was performed in order to exclude intravascular application and 5 ml of study solution was given through the epidural catheter in order to exclude subarachnoidal placement. Parturients who had no signs of spinal anesthesia were given 5 ml of study solution twice with 5 minutes intervals (total of 1 5 ml) after test dose. Analgesia was maintained throughout the labor with patient controlled epidural analgesia (PCEA) pump, providing baseline infusion 5 ml/hour, bolus 5 ml, 10 minutes lockout. Time elapsed between the first dose and the first painless uterine contraction was accepted as analgesia starting time and recorded. Possible adverse effects were recorded throughout the procedure and untill postpartum 24th hour. To determine the level of sensory blockage `pinprick` method was used in patients who had 86lost discrimination. Visual analog scala (VAS) was used for pain measurement. The level of motor block was evaluated with modified Bromage scale. For sedation status of the patients, level of sedation scale (LOS), for consciousness of them level of consciousness scale (LOC) were used. Uterine activity was recorded as Montevideo Units 10 minutes before and 60 minutes after epidural analgesia. The duration of first phase, second phase and total time of labor of parturients were recorded. Amount of solution demanded by the parturients, amount of boluses given and the total amount of solution used were recorded through the first and second phases of labor. Local anesthetic need was determined by the obstetrician with pain stimulus to the vulva during episiotomy. Mode of delivery and APGAR scores of newborns were recorded. After completition of delivery, mothers were asked to report their satisfaction. Parturients in group BF had shorter analgesia starting time, higher level of sedation, lower pain, lower degree of motor blockage than parturients in group B. The first phase of labor and total time of labor was shorter in group BF. Amount of solution demanded by parturients and bolus amount given during the first phase were also lower in group BF. Satisfaction of mothers was higher in group BF. On the other hand, no significant statistical or clinical differences were found in SAP, DAP, MAP, maternal and fetal heart rates, oxygen saturation, respiratory rates, level of sensory blockage, uterine activity, duration of second phase of labor, APGAR scores of newborns, mode of delivery and adverse effects between two study groups. Considering these results, we conclude that low dose bupivacain and fentanyl combination provides an effective and higher quality of analgesia and better patient satisfaction in labor than bupivacain alone. 87 91

55 - ÖZET Bu çalışmada kanserli hastalarda ağrının giderilmesi için epidural kateter yolu ile fraksiyone morfin uygulanan 200 olgudan elde edilen sonuçlar bildiril miştir. Çalışmamızın ilgi çekici tarafı bu iş için uzun süre (82 hafta) kullanılan kateterin basitçe flasterle tespit edilmiş olmasıdır. Bu basit tespite rağmen kateterin yerinden çıkma ve kateter giriş yerinde enfeksiyon ensidansları çok düşük olmuş, epidural aralıkta ise hiç bir vakada enfeksiyon görülmemiştir. Bu bulgular bizce kateteri tespit için kullanılan komplike (cild altında tünel açmak gibi) girişimlere gerek olmadığını ortaya koymaktadır. Bu teknikle ağrı tedavisinde başarı oranı % 97 olmuştur. Kullanılan tek defalık morfin dozu 1-35 mgr. arasında değişmiş, tek dozun etki süresi de 8-64 saat olmuş, dozla etki süresi arasında her zaman orantılı bir ilişki görülmemiştir. Zaman süresi içinde morfin dozunu arttırmak gerekmiş, hastalarda tolerans geliştiği saptanmıştır. 200 vakada morfin ile tedavi süresi 1 gün ile 82 hafta arasında değişmiştir. Çok yüksek doz epidural morfin kullanılması gereken vakalarda bile solunum depresyonu görülmemiştir. 65