Search

RIVM rapport:Eieren en de producten waarin ze worden verwerkt, kunnen besmet zijn met ziekteverwekkers, vooral bacteriën, waardoor mensen er ziek van kunnen worden. Elke schakel in de keten, van boerderij tot bord, kan bijdragen aan dit risico. Het RIVM heeft daarom op een rij gezet hoeveel mensen er ziek van worden, welke risico's er per onderdeel van de keten zijn en welke maatregelen kunnen worden genomen om de risico's te verkleinen. Dit levert input voor een integrale risicobeoordeling van de eierketen door de NVWA. De eieren die in Nederland worden gegeten, worden grotendeels gelegd door Nederlandse kippen. Een deel wordt geïmporteerd, onder andere eieren die in de eiproductenindustrie worden verwerkt. De omvang van de sector is aanzienlijk: jaarlijks worden er ruim 10 miljard consumptieeieren geproduceerd en worden er ruim 3 miljard in Nederland geconsumeerd. Tweederde van de Nederlandse productie wordt geëxporteerd, vooral naar Duitsland. Het risico voor de consument wordt mede bepaald door de manier waarop hij met eieren omgaat. Een goede hygiëne bij het gebruik van eieren thuis verkleint dit risico aanzienlijk. Ook is het belangrijk om eieren en gerechten waarin ze rauw worden verwerkt, goed te verhitten. Ongeveer drie procent van het aantal mensen dat ziek wordt van ziekteverwekkers die ze via voedsel binnenkrijgen, kan worden toegeschreven aan de consumptie van besmette eieren en producten waarin ze zijn verwerkt. Voedselinfecties door eieren worden voornamelijk veroorzaakt door een besmetting met de Salmonellabacterie (vooral de Salmonella Enteritidis). Dankzij maatregelen die in de afgelopen jaren in de pluimveesector zijn genomen, is het aantal infecties door besmette eieren afgenomen. Desondanks vormen eieren samen met varkensvlees nog steeds de grootste bron van Salmonellainfecties bij de mens. In verschillende schakels van de eierketen zijn maatregelen mogelijk om de microbiologische risico's verder te beheersen. Zo kunnen bestaande ma, Both eggs and products containing egg are susceptible to contamination with pathogens, mainly bacteria, which can cause disease in humans. Each link in the production and supply chain, from farm to fork, can contribute to this risk. RIVM has therefore estimated how many people become ill due to the contamination of eggs or products containing egg, which risks affect each part of the chain, and what measures can be taken to reduce those risks. This will provide input for a comprehensive risk assessment of the egg production chain by the NVWA. The eggs that are consumed in the Netherlands are laid mainly by Dutch chickens. A part is imported, including eggs that are processed in the egg products industry. The size of the sector is considerable: every year more than 10 billion eggs are produced for consumption and more than 3 billion are consumed in the Netherlands. Two-thirds of the eggs produced in the Netherlands are exported, mainly to Germany. The risks to consumers are partly determined by the way the eggs are handled. Good hygiene when using eggs at home significantly reduces these risks. It is also important to heat eggs and food containing raw egg. About three percent of cases of illness due to pathogens ingested from food can be attributed to the consumption of contaminated eggs or products that contain eggs. Food infections caused by eggs are mainly caused by infection with Salmonella bacteria (especially Salmonella Enteritidis). Thanks to measures implemented in the poultry sector in the past years, the number of infections due to contaminated eggs has been reduced. Nonetheless, eggs and pork remain the main source of Salmonella infections in humans. Throughout the various links of the egg production chain, measures could be taken to further control the microbiological risks. For example, existing measures could be tightened, such as Salmonella monitoring and hygiene measures in the production chain. Good management training and k

RIVM rapport:Momenteel kunnen er geen wetenschappelijk onderbouwde uitspraken worden gedaan over het infectierisico van omwonenden van veehouderijen, met uitzondering van Q-koorts. Het is aangetoond dat omwonenden van melkgeitenbedrijven met Q-koorts, een verhoogd risico hebben om deze infectieziekte te krijgen. Voor de overige zoönosen (infectieziekten die van dier op mens worden overgedragen) zijn onvoldoende gegevens beschikbaar over het risico in relatie tot de afstand tot veehouderijen, het bedrijfstype en de bedrijfsgrootte. Wel is bekend dat veehouders, medewerkers op veehouderijen en dierenartsen een verhoogd risico hebben om bepaalde zoönosen op te lopen. Direct contact met dieren is daarbij vaak een risicofactor. Zes zoönotische infectieziekten onderzocht Dat concludeert het RIVM op basis van een literatuuronderzoek dat is uitgevoerd op verzoek van de GGD'en. Zij hebben het RIVM gevraagd wat de achtergrond was van een afstandsadvies van 1 à 2 km uit 2008. Dit advies blijkt betrekking te hebben op de afstand tussen bedrijven onderling en is erop gericht dierziekten te beheersen, in het bijzonder 'vogelgriep' (aviaire influenza). Of ook een verhoogd risico voor omwonenden kan worden vastgesteld, heeft het RIVM in het onderliggende rapport bekeken aan de hand van zes voorbeelden van zoönosen (vogelgriep, Q-koorts, psittacose, campylobacteriose, veegerelateerde MRSA en ESBL-producerende bacteriën). Om inzicht te verkrijgen in de infectierisico's voor omwonenden van veehouderijen is het belangrijk om nader onderzoek te verrichten. Van belang daarbij zijn mogelijke relaties tussen de aanwezigheid van micro-organismen in de omgeving van veehouderijen en de mate waarin zoönotische infecties bij omwonenden voorkomen., At present it cannot be determined with any certainty whether or not people living nearby intensive livestock farms are at increased risk of contracting zoonotic infectious diseases that are transmitted from animal to human. This is because there are insufficient data available on the risks with regard to the distance to the farm, the type of farming being done and the size of the farming enterprise. The only disease for which there are strong indications that people living nearby are at increased risk of contracting it is Q fever. It is also known that livestock farmers and farm employees are at increased risk of contracting some zoonotic diseases. Often, it is direct contact with animals that constitutes the risk factor. Six zoonotic infectious diseases studied The above has been concluded by the National Institute for Public Health and the Environment (RIVM) based on a literature study that was carried out by order of the Dutch Municipal Public Health Services (GGD). They asked RIVM to clarify the background of the distance recommendation of one to two kilometres that dates from 2008. This recommendation apparently refers to the distance between enterprises and is aimed at controlling animal diseases, in particular bird flu (avian influenza). In the current report, the RIVM has looked at whether a risk can be determined for neighbouring residents of livestock farms by analysing data on six zoonotic diseases. These diseases are, bird flu, Q fever, psittacosis, campylobacteriosis, livestock-associated MRSA, and, ESBL-producing bacteria. In order to gain insight into the infection risks for neighbouring resident of livestock farms, it is important to carry out further research. For example, studies could be done into possible links between the presence of micro-organisms in the environment of the livestock farms and the degree to which zoonotic infections occur in neighbouring residents.

RIVM rapport:Increased surveillance of pathogens may for strengthen the prevention and control of infectious diseases. Infectious diseases cause a considerable burden of disease the Netherlands. Detailed characterization of pathogens will yield insight in changes of the pathogen itself, in changes in transmission patterns, and in changes in virulence and resistance. Therefore it is necessary to determine which pathogens should be studied, to what level of detail, and how they should be collected. In this report , the bacteria, viruses and parasites that give the the greatest burden of disease or present the greatest risk for the public health have been described in a standardized way. Several pathogens emerge from this study for which an increase in collection and characterization is desirable. Examples are: 1) Human papillomavirus, to improve assessment of the potential vaccine efficacy. 2) Influenza virus, to better characterize resistance to antiviral drugs. 3) Bordetella pertusis (whooping cough), to detect population changes that can influence vaccine efficacy. 4) Meticillin-resistance Staphylococcus aureus (MRSA), to reduce delays in contact-source tracing and containment. The pathogen surveillance in the Netherlands will be intensified on basis of this report. This enhanced surveillance will be executed in close co-operation with the peripheral microbiological laboratories., Verdere intensivering van de analyse van pathogenen in Nederland is nodig om preventie en bestrijding van infectieziekten te verbeteren. Infectieziekten veroorzaken een aanzienlijke ziektelast in Nederland. Daarnaast gaat van infectieziekten ook een grote dreiging uit voor de openbare gezondheidszorg. Detailkarakterisering van pathogenen geeft inzicht in mogelijke veranderingen van de pathogeen zelf, zoals veranderde virulentie of resistentie. Daarnaast levert het ook inzicht in mogelijk veranderde transmissieroutes. Wel is het noodzakelijk om goed af te wegen welke pathogenen gekarakteriseerd moeten worden, tot welk detailniveau, en hoe groot de steekproef van een bepaalde pathogeen moet zijn om een representatief beeld te krijgen. In dit rapport zijn de bacterien, virussen en parasieten die de grootste ziektelast veroorzaken of de grootste bedreiging vormen voor de openbare gezondheidszorg op een gestandariseerde manier beschreven. In deze beschrijving is in het bijzonder aandacht besteed aan de relevantie van de pathogenen voor de openbare gezondheidszorg. Uit deze inventariserende studie komen een aantal pathogenen naar voren waarvan het wenselijk is om die intensiever te verzamelen en te karateriseren. Voorbeelden hiervan zijn: 1) Humaan papillomavirus, om de potentiele vaccineffectiviteit beter te kunnen inschatten. 2) Influenzavirus, om resistentie tegen antivirale middelen beter in kaart te brengen. 3) Bordetella pertusis (kinkhoest), om populatieveranderingen, die mogelijk de vaccineffectiviteit verlagen, beter te kunnen waarnemen. 4) Meticilline resistente Staphylococcus aureus (MRSA), om bron-en-contact opsporing en inperkingsmaatregelen te versnellen. Dit rapport zal als basis dienen voor de intensivering van de kiemsurveillance van pathogenen in Nederland, die in samenwerking met de perifere microbiologische laboratoria uitgevoerd zal gaan worden.

RIVM rapport:In 2003 werd door het Communautair Referentie Laboratorium voor Salmonella (CRL-Salmonella, Bilthoven, the Netherlands) het zevende bacteriologische ringonderzoek georganiseerd. Nationale Referentie Laboratoria voor Salmonella (NRL's-Salmonella) van de EU lidstaten (16), van NRL Noorwegen en van drie EU kandidaat lidstaten namen deel aan deze studie. Referentiematerialen in combinatie met of zonder de aanwezigheid van kippenfeces, zowel als natuurlijk besmette feces (bevattende Salmonella Muenchen) werden getest. De referentiematerialen bestonden uit gelatine capsules met verschillende besmettingsniveaus van Salmonella Typhimurium (STM), Salmonella Enteritidis (SE) of Salmonella Panama (SPan). Bovendien werd naast de uitvoering van de testen door de laboratoria een vergelijking gemaakt tussen de media zoals beschreven in ISO 6579: 2002 en de alternatieve media Modified Semi-solid Rappaport Vassiliadis (MSRV) en Briljant Groen Agar (BGA), resulterend in zes medium combinaties. Significant meer positieve isolaties werden gevonden met capsules welke een hoog gehalte aan SE bevatten en in afnemende volgorde, met een laag gehalte aan SE en een hoog gehalte aan STM en vervolgens met een laag gehalte aan STM. De totale resultaten van zowel alle capsules als van de natuurlijk besmette monsters lieten betere (alhoewel niet statistisch significant) resultaten zien voor MSRV (met BGA en XLD als uitplaat-medium) in vergelijking met de ISO 6579: 2002 methode. Zeven laboratoria scoorden systematisch onder de gemiddelde resultaten behaald door alle laboratoria met de kunstmatig besmette monsters voor alle zes medium combinaties en negen laboratoria met de natuurlijk besmette monsters., In 2003 a seventh interlaboratory comparison study on bacteriological detection of Salmonella spp. was organised by the Community Reference Laboratory for Salmonella (CRL-Salmonella, Bilthoven, the Netherlands). National Reference Laboratories for Salmonella (NRLs-Salmonella) of the EU Member States (16), the NRL of Norway and of three EU Candidate Countries participated in the study. Reference materials in combination with or without the presence of chicken faeces, as well as naturally contaminated faecal samples (containing Salmonella Muenchen) were tested. The reference materials existed of gelatin capsules containing Salmonella Typhimurium (STM), Salmonella Enteritidis (SE) or Salmonella Panama (SPan) at different contamination levels. In addition to the performance testing of the laboratories a comparison was made between the media described in ISO 6579: 2002 and the alternative media Modified Semi-solid Rappaport Vassiliadis (MSRV) and Brilliant Green Agar (BGA) resulting in six medium combinations. Significantly more positive isolations were obtained from capsules containing a high level of SE than, in declining order, with a low level of SE or with a high level of STM and a low level of STM. The overall results of all capsules as well as the results of the naturally contaminated samples revealed better (although not statistically significant) results for MSRV (with BGA and XLD as plating-out media) in comparison with the ISO 6579: 2002 method. Seven laboratories scored systematically below the average results of all laboratories for the artificially contaminated samples for all six medium combinations and nine laboratories for the naturally contaminated samples.

RIVM rapport:De door de EU uitgevaardigde Zoonosen Richtlijn verplicht de Europese lidstaten om jaarlijks te rapporteren over het voorkomen van ziekteverwekkende micro-organismen die van dier naar mens overdraagbaar zijn (zoonoseverwekkers). In dit kader voert het RIVM in opdracht van de Voedsel en Waren Autoriteit / Keuringsdienst van Waren (VWA/KvW) een surveillance-programma uit naar het voorkomen van zoonoseverwekkers bij landbouwhuisdieren in Nederland. De prevalentie van Salmonella spp. in koppels leghennen is in de periode 1999-2002 significant gedaald, hetgeen mogelijk het gevolg is van beheersmaatregelen die de pluimveeindustrie heeft getroffen. De prevalentie-schattingen voor Salmonella spp. in koppels vleeskuikens leverden nog geen dalende trend op, hoewel een aanzienlijke daling in 2002 werd geconstateerd. De salmonella-prevalentie in koppels vleesvarkens vertoonde een dalende trend tussen 2000-2002. Het salmonella-besmettingspercentage bij melkkoeien en vleeskalveren bleef op een constant, relatief laag niveau. De prevalentie van Campylobacter spp. in koppels vleeskuikens vertoonde geen stijgende of dalende trend tussen 1998 en 2002, hetgeen in grote lijnen overeen komt met data afkomstig uit de pluimveevleesindustrie. De prevalentieschattingen voor E. coli O157 in koppels melkkoeien en vleeskalveren namen toe in de periode 2000-2002. Het merendeel van de E. coli O157-isolaten betrof Shigatoxine-producerende E. coli (STEC) O157, welke bacterien potentieel ziekteverwekkend zijn voor de mens. De toename van STEC O157 bij melkvee en vleeskalveren kan leiden tot een verhoogd risico van STEC-infecties bij de mens., The EU Zoonoses Directive obliges the Member States to collect data on the occurrence of zoonotic agents in animal populations. For this purpose, since April 1997, the RIVM conducts a national programme for surveillance of zoonotic bacteria in farm animals in order of and in collaboration with the Inspectorate for Health Protection and Veterinary Public Health (VWA/KvW). The prevalence of Salmonella spp. in laying hens has significantly decreased in the period 1999-2002, which might indicate that the control measures taken by the poultry industry were effective. Prevalence estimates for Salmonella spp. in broiler flocks, in 1999-2002, did not yet yield a decreasing trend. The prevalence of Salmonella spp. in finishing pigs showed a decreasing trend between 2000 and 2002. The prevalence of Salmonella spp. in dairy cattle and veal calves remained at a relatively low level during the study period. The prevalence of Campylobacter spp. in broiler flocks did not increase nor decrease continuously between 1998 and 2002, which roughly corresponds with the monitoring results from the poultry industry. The prevalence estimates for E. coli O157 in dairy cattle and veal calves increased in the period 2000-2002. The vast majority of the E. coli O157-isolates concerned Shiga toxin-producing E. coli (STEC) O157. The increase of STEC O157 in dairy and veal herds may yield an increased risk of STEC O157 infections in humans.

RIVM rapport:Om betrouwbare kwantitatieve data te verkrijgen over het voorkomen van zoonotische bacterien in landbouwhuisdieren in Nederland, is in 1997 een surveillance-programma geimplementeerd. De resultaten hiervan over de periode januari 1998 tot en met december 2000 zijn in dit rapport beschreven. In deze periode zijn in totaal 2.378 koppels leghennen, vleeskuikens, vleesvarkens, melkkoeien en vleeskalveren onderzocht op de aanwezigheid van Salmonella spp., Campylobacter spp. en/of tes afgenomen om gegevens voor risicofactor-analyses te verzamelen. Salmonella-prevalenties bij leghennen waren 12% (1998, bij gebruik van Rappaport-Vassiliadis (RV) als selectief ophopingsmedium) en ongeveer 20% (1999 en 2000, bij gebruik van RV en modified semisolid RV (MSRV)); bij vleeskuikens nam deze prevalentie gedurende de onderzoeksperiode af van 28% (1998, RV) tot 16% (2000, RV & MSRV). Bij vleesvarkens zijn 34% (1998; alleen 4e kwartaal bemonsterd), 13% (1998) en 16% (2000) positieve koppels waargenomen, bij melkkoeien en vleeskalveren lagen de prevalenties rond de 3% (alle prevalenties gebaseerd op RV). S. Enteritidis (voornamelijk faagtype PT4) was het meest voorkomende serotype bij leghennen. Tot en met 1999 werd dit type ook het meest gevonden bij vleeskuikens, maar in 2000 werd hier S. Paratyphi B var. Java het meest prevalent. Bij vleesvarkens domineerde S. Typhimurium, met een toenemende rol voor faagtype DT104 in de onderzoeksperiode. De campylobacter-prevalentie bij vleeskuikens nam af van 31% (1998) tot 18% (1999), gevolgd door een niet-significante stijging tot 24% (2000). Bij vleesvarkens, melkkoeien en vleeskalveren werd een lagere campylobacter-prevalentie gemeten in 1999 ten opzichte van 1998. Bij vleeskuikens en melkkoeien werd voornamelijk C. jejuni geisoleerd, terwijl C. coli domineerde bij vleesvarkens; beide typen werden in nagenoeg gelijke mate gevonden bij vleeskalveren. Prevalentieschattingen voor E. coli O157 in melkkoeien waren 5% (1998), 8% (1999) en 6% (2000, To obtain reliable quantitative data on the occurrence of zoonotic bacteria in farm animals in The Netherlands, a surveillance programme was implemented in April 1997. Results for January 1998 through December 2000 are presented in this report. In this period, faecal samples from in total 2,378 flocks/herds of layers, broilers, finishing pigs, dairy cattle and veal calves were examined for the presence of Salmonella spp., Campylobacter spp. and/or verocytotoxin-producing E. coli O157. Questionnaires were used to obtain data for risk factor analyses. For layers, prevalences of salmonella positive flocks were 12% (1998, using Rappaport-Vassiliadis (RV) as selective enrichment medium) and averaged around 20% in 1999 and 2000 (using both RV and modified semisolid RV (MSRV)); for broilers, the salmonella prevalence declined from 28% (1998, RV) to 16% (2000, RV & MSRV). For finishing pig, 34% (1998; 4th quarter only), 13% (1999) and 16% (2000) positive herds were identified, while for dairy cattle and veal calves, salmonella prevalences were around 3% (based on the use of RV only). Serotype discrimination showed the predominance of S. Enteritidis (mainly phagetype PT4) in layers in all years; for broilers this serotype prevailed until 1999, whereas S. Paratyphi B var. Java prevailed in 2000. In finishing pigs, S. Typhimurium predominated, with an increase of phagetype DT104 during the study period. The campylobacter prevalence in broilers decreased from 31% (1998) to 18% (1999), reaching 24% in 2000. Finishing pigs, dairy cattle and veal calves showed lower campylobacter prevalences for 1999 compared to 1998. C. jejuni was the dominating species in broilers and dairy cattle, whereas C. coli predominated in pigs; both species prevailed equally in veal calves. Prevalence estimates for E. coli O157 in dairy cattle were 5% (1998), 8% (1999) and 6% (2000; 8% with an adjusted processing of samples); for veal calves these were 5% (1998), 9% (1999) and 11% (2000; 17% with the adj

RIVM rapport:Het Communautair Referentie Laboratorium voor Salmonella (CRL-Salmonella, Bilthoven, Nederland) organiseerde in 2002 een zesde bacteriologisch ringonderzoek. Zeventien Nationale Referentie Laboratoria voor Salmonella (NRLs-Salmonella) namen deel aan deze studie. Referentie materialen in combinatie met of zonder de aanwezigheid van kippenfeces, zowel als natuurlijk besmette feces monsters (bevattende Salmonella Infantis) werden getest door alle laboratoria. De referentie materialen bestonden uit gelatine capsules met verschillende besmettingsniveaus Salmonella Typhimurium (STM), Salmonella Enteritidis (SE) of Salmonella Panama (SPan). Bovendien werd naast de uitvoering van de testen van de laboratoria een vergelijking gemaakt tussen de media zoals beschreven in de nieuwe ISO 6579:2002 [Rappaport Vassiliadis Soya Broth (RVS), Mueller Kauffmann Tetrathionate-novobiocin broth (MKTTn) and Xylose Lysine Deoxycholate agar (XLD)] en de alternatieve media Modified Semi-solid Rappaport Vassiliadis (MSRV) en Briljant Groen Agar (BGA). Significant meer positieve isolaties werden gevonden met capsules welke STM bevatten dan met capsules welke SE bevatten, onafhankelijk van het besmettingsniveau of methode. De totale resultaten van alle verschillende capsules zowel als de resultaten van de natuurlijk besmette monsters lieten betere resultaten zien voor MSRV (met BGA en XLD als uitplaat-medium) in vergelijking met de ISO 6579:2002 methode., A sixth bacteriological collaborative study was organised by the Community Reference Laboratory for Salmonella (CRL-Salmonella, Bilthoven, The Netherlands) in 2002. Seventeen National Reference Laboratories for Salmonella (NRLs-Salmonella) participated in the study. Reference materials in combination with or without the presence of chicken faeces, as well as naturally contaminated faecal samples (containing Salmonella Infantis) were tested by all laboratories. The reference materials existed of gelatin capsules containing Salmonella Typhimurium (STM), Salmonella Enteritidis (SE) or Salmonella Panama (SPan) at different contamination levels. In addition to the performance testing of the laboratories a comparison was made between the media described in the amended ISO 6579: 2002 [Rappaport Vassiliadis Soya Broth (RVS), Mueller Kauffmann Tetrathionate-novobiocin broth (MKTTn) and Xylose Lysine Deoxycholate agar (XLD)] and the alternative media Modified Semi-solid Rappaport Vassiliadis (MSRV) and Brilliant Green Agar (BGA). Significantly more positive isolations were obtained from capsules containing STM than from capsules containing SE, irrespective of the contamination level or method. The overall results of all different capsules as well as the results of the naturally contaminated samples revealed better results for MSRV (with BGA and XLD as plating-out media) in comparison with the ISO 6579: 2002 method.

RIVM rapport:In april 1998 werd een bacteriologisch ringonderzoek voor de detectie van Salmonella in aanwezigheid van stoorflora georganiseerd door het Nationaal Referentie Laboratorium (NRL) voor Salmonella (RIVM, Bilthoven). Aan het ringonderzoek werd deelgenomen door 23 laboratoria in het kader van het Plan van Aanpak ter bestrijding van Salmonella (en Campylobacter) in de pluimveevleessector van de Productschappen Vee, Vlees en Eieren (PVE). Het belangrijkste doel van dit ringonderzoek was te testen of de deelnemende laboratoria in staat zijn om Salmonella te detecteren in aanwezigheid van stoorflora. Referentiematerialen met Salmonella Typhimurium moesten met en zonder toevoeging van kippenfaeces onderzocht worden op de aanwezigheid van Salmonella. De deelnemende laboratoria voerden het ringonderzoek uit volgens de methode voorgeschreven door het PVE en in bepaalde gevallen met andere gangbare methodes voor de detectie van Salmonella in pluimveemonsters. Vijftien van de 23 laboratoria isoleerden Salmonella uit de 28 capsules getest in combinatie met kippenfaeces. De gebruikte semi-solid media, MSRV en DIASALM, scoorden significant beter in vergelijking met RV als selectief ophopingsmedium, In April 1998, a bacteriological collaborative study was organized by the Dutch National Reference Laboratory (NRL) for Salmonella among 23 laboratories participating in the Dutch national programme for control of Salmonella in the poultry sector. The main objective of this study was to test the capacity of various laboratories in the Netherlands to detect Salmonella in the presence of competetive micro-organisms. Reference capsules containing sublethally injured Salmonella typhimurium had to be tested for the presence of Salmonella with and without the addition of chicken faeces. The laboratories applied the method predescribed by the PVE and sometimes their own methods to detect Salmonella in chicken faeces. Fifteen of the 23 participating laboratories isolated Salmonella from all 28 positive capsules tested in combination with faeces. The use of semi-solid media, especially MSRV and DIASALM, yielded significantly more positive isolations compared to Rappaport-Vassiliadis as selective enrichment medium.

RIVM rapport:Bij de twee Nederlandse destructiebedrijven werd in 1997 onderzoek uitgevoerd naar de effectiviteit van de autoclaveringsprocessen en de microbiologische gesteldheid van eindproducten. Daartoe werden monsters halfproduct, genomen direct na autoclaveren, onderzocht op sporen van Clostridium perfringens. Monsters eindproduct werden onderzocht op Salmonella, terwijl in vijf deelmonsters van ieder eindproductmonster het Enterobacteriaceae-kiemgetal werd bepaald. Bij bedrijf N werden sporen van sulfiet reducerende clostridia aangetoond in 1 (4,8 %) van de 21 monsters halfproduct. Bij bedrijf C werden sporen van sulfiet reducerende clostridia aangetoond in 5 (20,0 %) van de 25 monsters halfproduct. Bij geen van beide bedrijven werden sporen van C. perfringens aangetoond. Conform EU-Richtlijn 90/425/EEG dienen monsters halfproduct (als het verwerking van hoog-risicomateriaal betreft), die onmiddelijk na autoclavering worden genomen, vrij te zijn van sporen van C. perfringens. In geen van de monsters eindproduct werd Salmonella aangetoond. In alle deelmonsters was het Enterobacteriaceae-kiemgetal lager dan 10 kiemen per gram. Conform EU-Richtlijn 90/425/EEG dienen monsters eindproduct (hoog- en laag-risicomateriaal) vrij te zijn van Salmonella en dient het Enterobacteriaceae-kiemgetal in geen van de 5 deelmonsters > 300 en in maximaal 2 van de 5 deelmonsters > 10 en < 300 te zijn . Naast het onderzoek van half- en eindproducten werd door het RIVM in 1997 tweemaal een microbiologisch controle-onderzoek uitgevoerd met de twee laboratoria (lab. A t.b.v. bedrijf N en lab. C t.b.v. bedrijf C) die het 'eigen' microbiologische onderzoek van de destructoren verrichten. Daarbij werd gebruik gemaakt van referentiematerialen die dienden te worden onderzocht op Salmonella, C. perfringens of Enterobacteriaceae. Wat Salmonella betreft voldeden de bevindingen van geen van beide laboratoria aan de verwachtingen. Wat de Enterobacteriaceae-kiemtelling betreft voldeden de resultaten van lab., At two rendering plants for dead animals and animal wastes in The Netherlands studies were carried out in 1997 on the efficacy of autoclaving processes and the microbiological condition of final products. For this, samples of half-products were examined for the presence of spores of Clostridium perfringens. Samples of final products were examined for the presence of Salmonella, while the Enterobacteriaceae-count was determined in 5 sub-samples of each sample of final product. At plant N spores of sulfite reducing clostridia were detected in 1 (4,8 %) of 21 samples taken directly after autoclaving. At plant C spores of sulfite reducing clostridia were detected in 5 (20,0 %) of 25 samples taken directly after autoclaving. At neither of the two plants spores of C. perfringens were detected. In accordance with EU-Directive 90/425/EEC samples taken directly after autoclaving (as far as processing of high risk material is concerned) should be free of spores of C. perfringens. No Salmonella could be detected in samples of final product of both plants, while the Enterobacteriaceae-count in all subsamples of final product was < 10 colony forming units per gram. In accordance with EU-Directive 90/425/EEC samples of final products (from both high risk and low risk materials) should be free of Salmonella, while the Enterobacteriaceae-count should not be > 300 in any of the subsamples and may be ò 10 en < 300 in 2 of the 5 sub-samples, at maximum.

RIVM rapport:Het Nederlands Referentie Laboratorium (NRL) voor Salmonella heeft een bacteriologisch ringonderzoek georganiseerd. Het belangrijkste doel van dit ringonderzoek was het testen of de deelnemende laboratoria Salmonella konden detecteren in aanwezigheid van stoorflora. Referentiematerialen met Salmonella Typhimurium moesten in combinatie met kippenfaeces getest worden. De laboratoria gebruikten de door hen normaal toegepaste methode voor de detectie van Salmonella in pluimveemonsters uit de praktijk. Twaalf van de 24 laboratoria isoleerden Salmonella uit alle 36 positieve capsules. Met het gebruik van Diasalm als selectief ophopingsmedium was het gemiddeld aantal positieve isolaties significant lager in vergelijking met het RV medium., A bacteriological collaborative study was organised by the Dutch National Reference Laboratory (NRL) for Salmonella. The main objective of this study was to test the ability of various laboratories in the Netherlands to detect Salmonella in the presence of competitive micro-organisms. Capsules containing sublethally injured Salmonella Typhimurium had to be tested in combination with chicken faeces. The laboratories could use their own method for the detection of Salmonella in chicken faeces. Twelve of the 24 laboratories isolated Salmonella from all 36 positive capsules. The mean number of positive isolations was significantly lower with Diasalm compared to Rappaport-Vassiliadis as selective enrichment medium.

RIVM rapport:In februari en maart 1997 werd onderzoek verricht naar het voorkomen van Salmonella in varkens die in Nederland de slachtlijn passeren. Per varken werden twee monsters onderzocht: een monster rectuminhoud en een monster mesenteriale lymfklieren. De monsters werden verzameld in zes grote varkensslachterijen. Uit 159 (39,8%) van de 400 onderzochte varkens werd Salmonella geisoleerd: uit 95 (23,8%) monsters rectuminhoud en uit 106 (26,5%) monsters mesenteriale lymfklieren. Bij 53 (13,3%) van de 400 varkens werd Salmonella geisoleerd uit uitsluitend monsters rectuminhoud, bij 64 (16,0%) varkens uit uitsluitend monsters mesenteriale lymfklieren en bij 42 (10,5%) varkens uit beide monsters. In totaal werden 201 Salmonella stammen geisoleerd, waarvan 199 behoorden tot 12 verschillende serotypen en 2 niet typeerbaar bleken. S. Typhimurium en S. Infantis werden het meest frequent geisoleerd. Van de 201 Salmonella isolaten behoorden er 88 (43,8%) tot S. Typhimurium en 41 (20,4%) tot S. Infantis. Met een betrouwbaarheid van 95% kan worden gesteld dat 25,9 tot 55,7% van de varkens die in februari en maart van 1997 in Nederland de slachtlijn passeerden positief was voor Salmonella. Op grond van de sero- en faagtyperingsresultaten kan worden geconcludeerd dat varkens nog steeds een belangrijke bron van salmonellose bij de mens vormen., During February and March of 1997, we conducted a study on the occurrence of Salmonella in normal slaughter pigs sampled at 6 major pig slaughterhouses in the Netherlands. Immediately after slaughter, two samples were taken from each pig: a sample of rectal contents and a sample of mesenteric lymph nodes. Salmonella was isolated from 159 (39.8%) of 400 slaughter pigs examined: from 95 (23.8%) samples of rectal contents and from 106 (26.5%) samples of mesenteric lymph nodes. For 53 (13.3%) of the 400 pigs only samples of rectal contents were found positive, for 64 (16.0%) pigs only samples of mesenteric lymph nodes were positive, and for 42 (10.5%) pigs both samples of rectal contents and samples of mesenteric lymph nodes were positive. Of the 201 Salmonella strains isolated 199 belonged to 12 distinct serotypes and two were untypable. S. Typhimurium and S. Infantis were isolated most frequently. Among the 201 Salmonella isolates S. Typhimurium and S. Infantis were identified 88 (43.8%) and 41 (20.4%) times, respectively. It can be stated that 25.9 to 55.7% (95%-confidence) of the pigs that had been slaughtered in the Netherlands in February and March of 1997 had been infected with Salmonella. Furthermore, it can be concluded from the results of sero-and phagetyping that pigs are still an important source of Salmonella-infection in humans.

RIVM rapport:Bij de twee Nederlandse destructiebedrijven werd in 1995 onderzoek uitgevoerd naar de effectiviteit van de autoclaveringsprocessen en de microbiologische gesteldheid van bedrijfsruimten en eindproducten. Daartoe werden monsters halfproduct, genomen direct na autoclavering, onderzocht op sporen van C. perfringens. Monsters eindproduct werden onderzocht op Salmonella, terwijl (vanaf april 1995) in vijf deelmonsters van ieder eindproductmonster het Enterobacteriaceae-kiemgetal werd bepaald. Bij bedrijf N werden sporen van C. perfringens aangetoond in 1 (2,0%) van de 50 monsters halfproduct. Bij bedrijf C werden geen sporen van C. perfringens aangetoond. Conform EU-Richtlijn 90/425/EEG dienen monsters halfproduct (als het verwerking van hoog-risicomateriaal betreft), die onmiddelijk na autoclavering worden genomen, vrij te zijn van sporen van C. perfringens. In 2 (10,5%) van de 19 monsters eindproduct afkomstig van bedrijf N werd Salmonella aangetoond. In eindproductmonsters van bedrijf C werd Salmonella niet aangetoond. Bij een eindproductmonster afkomstig van bedrijf C werd in 4 van de 5 deelmonsters een Enterobacteriaceae-kiemgetal bepaald tussen > 10 en < 300 kiemen per gram. Conform EU-Richtlijn 90/425/EEG dienen monsters eindproduct (hoog- en laag-risicomateriaal) vrij te zijn van Salmonella en dient het Enterobacteriaceae-kiemgetal in geen van de 5 deelmonsters > 300 en in maximaal 2 van de 5 deelmonsters age 10 en < 300 te zijn. Bij de bedrijven N en C werd Salmonella aangetoond in respectievelijk 40,0% en 36,4% van monsters stof uit de bedrijfsruimten., At two rendering plants for dead animals and animal wastes in the Netherlands studies were carried out in 1995 on the efficacy of autoclaving processes and the microbiological condition of processing halls and final products. For this, samples of half-products were examined for the presence of spores of C. perfringens. Samples of final products were examined for the presence of Salmonella, while the Enterobacteriaceae-count was determined in 5 sub-samples of each sample of final product. At plant N spores of C. perfringens were detected in 1 (2.0%) of 50 samples taken directly after autoclaving. At plant C no spores of C. perfringens were detected. In accordance with EU-Directive 90/425/EEC samples taken directly after autoclaving (as far as processing of high risk material is concerned) should be free of spores of C. perfringens. Salmonella was detected in 2 (10.5%) of 19 samples of final product at plant N. At plant C, Salmonella was not detected in samples of final product. In 4 of the 5 sub-samples constituting one sample of final product taken at plant C, an Enterobacteriaceae-count between > 10 and < 300 colony forming units per gram was determined. In accordance with EU-Directive 90/425/EEC samples of final products (from both high risk and low risk materials) should be free of Salmonella, while the Enterobacteriaceae-count should not be > 300 in any of the sub-samples and may be > 10 and < 300 in maximum 2 of the 5 sub-samples. At plants N and C Salmonella was detected in 40,0% and 36,4% respectively of samples of dust taken from the processing halls.

RIVM rapport:Bij de twee Nederlandse destructiebedrijven werd in 1994 onderzoek uitgevoerd naar de effectiviteit van de autoclaveringsprocessen en de microbiologische gesteldheid van bedrijfsruimten en eindprodukten. Bij de bedrijven N en C werden sporen van sulfiet reducerende clostridia aangetoond in respectievelijk 1,0% en 14,3% van de monsters halfprodukt, genomen direkt na de autoclavering. Er werden geen sporen van C.perfringens aangetoond. De aanwezigheid van sporen in de geautoclaveerde halfprodukten duidt erop dat het autoclaveringsproces niet altijd leidt tot steriliteit. In een monster eindprodukt werd Salmonella aangetoond. In alle eindproduktmonsters was het Enterobacteriaceae-kiemgetal kleiner dan 10 kiemen per gram. Bij de bedrijven N en C werd Salmonella aangetoond in respectievelijk 50,0% en 23.3% van de monsters stof uit de bedrijfsruimten. In 20% van de monsters stof uit bedrijf N was het Enterobacteriaceae-kiemgetal groter dan 300 kiemen per gram., At two rendering plants for dead animals and animal wastes in the Netherlands studies were carried out in 1994 on the efficacy of autoclaving processes and the microbiological condition of processing halls and final products. At plants N and C spores of sulfite reducing clostridia were detected in 1,0% and 14,3% respectively of the samples taken directly after autoclaving. No spores of C.perfringens were detected. The presence of spores in autoclaved materials indicate that the autoclaving processes do not always lead to sterility. In one sample of final product Salmonella was detected. In all of these samples the Enterobacteriaceae-count was less than 10 cfu per gram. At plants N and C Salmonella was detected in 50,0% and 23,3% respectively of samples of dust taken from the processing halls. In 20,0% of the samples of dust from plant N the Enterobacteriaceae-count exceeded 300 cfu per gram.

RIVM rapport:Een monitoring-methode is beschreven voor het bepalen van Salmonella op in de handel aangeboden pluimvee-producten. Voor de Nederlandse situatie dienen daatoe op 385 verkooppunten monsters te worden genomen (betrouwbaarheids-niveau 95%, geaccepteerde fout 5% en een geschatte prevalentie van 50%). De te nemen monsters dienen te omvatten: karkassen, poten, borst en overige delen. Deze dienen per verkooppunt te worden genomen. Om vergelijking mogelijk te maken dienen mosters op een identieke wijze te worden onderzocht. Aanbevolen kan worden de mosters met pepton water te schudden en deze schudvloeistof met behulp van de ISO 6579 methode op Salmonella te onderzoeken. Ofschoon het systeem beschreven is voor de Nederlandse situatie kan de methode in ieder land en voor andere pathogene agentia worden toegepast., A monitoring system is described to determine the prevalence of Salmonella in poultry meat products at retail level. For the Dutch situation chicken meat samples will have to be collected in 385 shops (confidence level of 95%, accepted error of 5% and estimated prevalence of 50%). The main retail points for poultry meat in the Netherlands are real butchers, regular poulterers, market poulterers and supermarkets. They account for 95% of the chicken sold to Dutch consumers. Based on the market shares of these retailers, 65 real butchers, 44 regular poulterers, 37 market poulterers and 243 supermarkets should be sampled. For sampling it is necessary to divide the chicken meat into four product groups: whole carcasses, parts of leg, parts of breast and other parts. Each of these groups should be sampled in the shops. So there will be 16 (4 shop types * 4 product groups) strata for which an estimate of the prevalence is to be determined. The strata should be sampled by collecting 740 gr. meat per product group per shop and is based on the quantity of chicken a consumer buys at each time. In total about 1550 samples have to be collected. To compare results it will be of importance to examine the samples in an identical way. For example by rinsing the meat samples with buffered pepton water and testing by the fluid for the presence of Salmonella using the ISO 6579 isolation method. Based on the prevalences of the 16 strata, the prevalences for each shop type, product group and the total chicken sold can be calculated. The formula's for calculating these prevalences and the standard deviation are presented. Although, the system is described for the Dutch situation, it can also be applied in other countries where similar data are available.

RIVM rapport:Salmonella-kiemen veroorzaken wereldwijd acute gastro-intestinale infecties bij de mens. Aangezien landbouwhuisdieren een van de belangrijkste bronnen zijn van Salmonella-kiemen is interventie vooral gericht op het terugdringen van deze kiem bij landbouwhuisdieren. Voor dit doel is het noodzakelijk informatie te hebben over de prevalentie van Salmonella bij groepen landbouwhuisdieren. Het rapport bevat richtlijnen hoe op statistische wijze deze informatie kan worden verkregen. In hoofdstuk 1 bevat basisinformatie van algemeen statistische aard aangevuld met eenvoudige en uitgewerkte voorbeelden. In hoofdstuk 2 wordt een praktijk geval uitgewerkt, gebaseerd op de nederlandse situatie en betreft de bepaling van de prevalentie van Salmonella bij koppels legpluimvee. Verder zijn voorbeelden gegeven waaruit blijkt dat de gevolgde procedure ook gebruikt kan worden voor andere populaties landbouwhuisdieren., Salmonella is world-wide acknowledge as a major cause of acute human gastro-enteritis. Since farm animal populations are the dominant sources of the organism and intervention strategies are almost directed on decreasing the contamination rate of animals, a more precise knowledge of the prevalences and trends of Salmonella in different farm animal populations is necessary. In this report statistical guidelines for sampling procedures for determination of the prevalence of Salmonella in farm animal populations are presented. In chapter 1 the general statistical aspects on determinations of prevalences are described. For all of these aspects simple and practical examples have been worked out. Chapter 2 presents a case study to monitor Salmonella serotypes in poultry laying flocks. It is demonstrated that with some adaptations, the same sampling procedures can be used to estimate the prevalence of Salmonella in other farm animal populations and some additional examples are presented.

RIVM rapport:Van november 1990 tot en met oktober 1991 werd bij 50 varkensfokbedrijven onderzoek uitgevoerd naar het voorkomen van Salmonella, met name S.typhimurium. In totaal werd op 31 (62,0%) van de 50 bedrijven Salmonella aangetoond. Het totaal aantal onderzochte monsters faeces van de onderzochte 50 bedrijven bedroeg 992. Uit 103 (10,4%) van deze monsters werd Salmonella geisoleerd. Bij het onderzoek werden verschillende diercategorieen onderscheiden en apart onderzocht. Bij de categorie opfokzeugen werd het meest frequent Salmonella aangetoond en bij de categorie gespeende biggen het minst frequent. S.typhimurium was het meest frequent geisoleerde serotype en werd aangetoond bij 10 (20,0%) van de 50 bedrijven. Andere frequent geisoleerde serotypen waren S.derby, S.livingstone, S.panama en S.brandenburg., From November 1990 to October 1991 a study was carried out on the occurrence of Salmonella, especially S.typhimurium, on 50 pig-breeding farms. Salmonella was detected on 31 (62,0%) of the 50 farms. In the category of rearing sows Salmonella was detected most frequently, whereas in the category of weaning piglets Salmonella was found the least frequently. S.typhimurium was the most frequently detected serotype and was found on 10 (20,0%) of the 50 farms. Other serotypes frequently isolated were S.derby, S.livingstone, S.panama and S.brandenburg.

RIVM rapport:Bij de twee Nederlandse destructiebedrijven werd in 1993 onderzoek uitgevoerd naar de effectiviteit van de autoclaveringsprocessen en de microbiologische gesteldheid van bedrijfsruimten en eindprodukten. Bij de bedrijven N en C werden sporen van sulfiet reducerende clostridia aangetoond in respectievelijk 3,1% en 9,2% van de monsters destructiemateriaal, genomen direct na de autoclavering. In een monster, van bedrijf N, betrof het een besmetting met sporen van C.perfringens. De aanwezigheid van sporen in het geautoclaveerde destructiemateriaal duidt erop dat het autoclaveringsproces niet altijd leidt tot steriliteit. In monsters eindprodukt werd geen Salmonella aangetoond. In alle eindproduktmonsters was het Enterobacteriaceae-kiemgetal kleiner dan 10 kiemen per gram. Bij de bedrijven N en C werd Salmonella aangetoond in respectievelijk 36,7% en 13,3% van monstsers stof uit bedrijfsruimten. In 23,3% van de stofveegmonsters uit bedrijf N was het Enterobacteriaceae-kiemgetal groter dan 300 kiemen per gram., At two rendering plants for dead animals and animal wastes in the Netherlands studies were carried out in 1993 on the efficacy of autoclaving processes and the microbiological condition of processing halls and final products. At plants N and C spores of sulfite reducing clostridia were detected in 3,1% and 9,2% respectively of the samples taken directly after autoclaving. In one sample, from plant N, spores of C.perfringens were concerned. The presence of spores in autoclaved materials indicate that the autoclaving processes do not always lead to sterility. In samples of final product Salmonella was not detected. In all of these samples the Enterobacteriaceae-count was less than 10 cfu per gram. At plants N and C Salmonella was detected in 36,7% and 13,3% respectively of samples of dust taken from the processing halls. In 23,3% of the samples of dust from plant N the Enterobacteriaceae-count exceeded 300 cfu per gram.

RIVM rapport:At two rendering plants for dead animals and animal wastes in the Netherlands studies were carried out in 1992 on the efficacy of autoclaving processes and the microbiological condition of processing halls and final products. At plants A and B spores of sulfite reducing clostridia were detected in 3,3% and 11,5% respectively of the samples taken directly after autoclaving. In one sample, from plant A, spores of C.perfringens were concerned. In samples of final product Salmonella was not detected. In all but one of these samples the Enterobacteriaceae-count was less than 10 cfu per gram. At plants A and B Salmonella was detected in 36,7% and 3,7% respectively of samples of dust taken from the processing halls. In 30,0% of samples of dust from plant A the Enterobacteriaceae-count exceeded 300 cfu per gram.

RIVM rapport:Studies were carried out in 1991 on the efficacy of sterilisation processes at three rendering plants for dead animals and animal wastes in the Netherlands. Spores of sulfite reducing clostridia were detected in 4.8% of the samples taken directly after autoclaving. However, C.perfringens was not detected. Salmonella was detected in one sample (5%) of final products from plant C, and no Salmonella was detected in samples of final products from plants A and B. At plants A and C Salmonella was detected in 7.4% and 65.0% respectively of samples of dust taken from the processing halls. At plant B no dust samples were examined. In 93.5% of samples of final products the number of Enterobacteriaceae was less than 10 cfu per gram. Higher numbers of Enterobacteriaceae were detected incidentally in samples of final products from plants A and B and in dust samples from plant A, but frequently in dust samples from plant C. The results indicate poor hygienic conditions at plant C. This plant has been closed down in june 1991.

RIVM rapport:Studies were carried out in 1990 on the efficacy of sterilisation processes at three rendering plants for dead animals and animal wastes in the Netherlands. Spores of sulfite reducing clostridia were detected in 11.8% of the samples taken directly after autoclaving. C.perfringens was detected in 1.2% of the samples from plant A and in 2.9% of the samples from plant C. At plants A, B and C Salmonella was detected in 0%, 2.2% and 20.0% respectively of samples of final products and in 12.0%, 9.1% and 80.0% respectively of samples of dust taken from the processing halls. In all but one samples of final products the number of Enterobacteriaceae was less than 10 cfu per gram. Higher numbers of Enterobacteriaceae were detected incidentally in dust samples from plants A and B, but frequently in dust samples from plant C. This result suggests that the contamination of final products at plant C was due to poor hygienic conditions.

RIVM rapport:Fish farming has increased considerably in the Netherlands over the past ten years. At the moment about 1250 tons of fish are produced yearly (1000 ton of catfish, 150 ton of eel and 100 ton of trout). In this report an overview is given of the production chain of fish farming. The production chains of the three species of fish mentioned are similar in many respects. Fish products are sold either fresh or smoked and may be vacuum packed. Data on the microbiological quality of farmed fish are rare. However, several human pathogens may occur in fish. Improperly slaughtering or handling of the fish may easily lead to contamination of end products. Studies carried out on fish farms revealed poor hygienic conditions in many cases. Therefore, implementation of codes of hygiene is strongly recommended. For this, microbiological studies and establishment of critical points in the production chains of fish farming are necessary.

RIVM rapport:Studies carried out in 1989 on the efficacy of rendering processes in the Netherlands in the elimination of microbiological agents, showed that spores of Clostridium were present in 12,2% of the samples taken directly after autoclaving. C.perfringens was detected in less than 2% of the samples. In samples of final products no Salmonella was detected and the number of Enterobacteriaceae was <10 cfu/gram in all samples. In samples of dust, taken from the processing halls, higher numbers of Enterobacteriaceae and presence of Salmonella were determined incidentally.

RIVM rapport:Gedurende de eerste helft van 1989 werden 59 pluimveebedrijven uit de leg- en mestsector onderzocht op de aanwezigheid van Salmonella-kiemen. Op 53 bedrijven (90%) kon Salmonella bij pluimvee worden aangetoond. Op 10 bedrijven (17%) bleek S. enteritidis bij pluimvee aanwezig te zijn. Van de 19 bedrijven met in totaal 49 stallen legdieren werd S. enteritidis op 5 bedrijven bij in totaal 9 stallen aangetoond. Van de 40 bedrijven met in totaal 52 koppels mestkuikens werd S. enteritidis op 5 bedrijven bij in totaal 6 koppels aangetoond. De resultaten maken duidelijk dat de tot nu toe door het bedrijfsleven getroffen maatregelen ter indamming van de besmetting met S. enteritidis nog onvoldoende effectief zijn geweest om de besmettingsdruk te verlagen. Meer ingrijpende maatregelen, waaronder het ruimen van besmette koppels, een adequate reiniging en desinfectie van besmette hokken en het doorbreken van besmettingskringlopen in het milieu, zullen nodig zijn om de besmetting terug te dringen.