Search

Copyright of Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (CUIFD) is the property of Cukurova Universitesi Ilahiyat Fakültesi Dergisi (CUIFD) and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Journal of Islamic Research / İslâmi Araştırmalar Dergisi is the property of Turkey Economical & Cultural Solidarity (TEK-DAV) Foundation and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

The spelling features of the earliest mushafs have long been a topic of extensive discussion. Notably, the variation in the spelling of the same word across different instances—thus transcending the unity of wording and recitation—has contributed significantly to this discourse. Since the early periods of Islamic scholarship, numerous works addressing these features of resmu'l-mushaf have been produced. While some of these works have not survived to the present day, others remain accessible. This article aims to analyze and evaluate the existing literature related to mushaf spelling, each deserving of individual study for its unique features. Additionally, this work seeks to identify developments that have emerged since the second century Hijri, revealing the spelling differences between the Osman mushafs and the spelling conventions that align with traditional wording and recitation, thereby paving the way for new research avenues. To establish a foundation for this subject, we begin by explaining the concept of resmu'l-mushaf, including features such as hazif, rather, price, vasıl-fasıl, the spelling of hemzanin, and the representation of words containing dual recitations. We also discuss the necessity of adhering to the resmu'l-mushaf, the benefits of research in this area, and the challenges related to its preservation. Upon examining the works on resmu'l-mushaf, we find that many were written in the second century Hijri, with a notable expansion in content occurring after the fourth century. Notable scholars such as Ġbnü'n-Nedîm (d. 385/995) in el-Fihrist and Ebû Amr ed-Dânî (d. 444/1053) in elMukni have contributed significantly to this field. Their references to various works and citations indicate the existence of numerous additional texts on resmu'l-mushaf. This situation, often referred to as the "missing link," underscores the necessity of investigating not only the extant works but also the insights conveyed by the now-lost texts, drawing upon the information available in the surviving literature. Accordingly, this article employs a descriptive method to explore a broad range of both imaginary and extant works along with their authors, thus contributing to the scholarship surrounding resmu'l-mushafl iterature. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Copyright of Religious Studies / Dini Araştırmalar is the property of Diyanet Isleri Baskanligi Yayinlari and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

The Holy Quran was written down when the Prophet (pbuh) died but it was not made into a Mushaf. One reason for this is that the process of revelation was not completed. It is said that another reason of this is the phenomenon of abrogation. In this context, in the last arza before the death of the Prophet (pbuh), the content of the Quran took its final form and the abrogated verses (as an expression) remained outside the text of the Quran. This arrangement in the last arza was taken as basis when the Quran was compiled and turned into a Mushaf during the reign of Abu Bakr. In this regard, some narrations about abrogated verses are included in hadith books. It is mentioned that rajm verse, breastfeeding verse, and some parts of Surah al-Ahzâb and al-Bayyina were abrogated. Therefore, narrations about abrogated verses (as an expression) and their evaluation are important. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Copyright of Burdur Theology Journal / Burdur İlahiyat Dergisi is the property of Burdur Mehmet Akif Ersoy Universitesi lahiyat Fakultesi Dergisi and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Journal of Young Intellectuals / Genç Mütefekkirler Dergisi is the property of Journal of Young Intellectuals and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Art Time is the property of Ataturk University Coordinatorship of Scientific Journals and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

The printing press in the Ottoman Empire was established in 1727 for the first time in Istanbul, on the condition that religious books were not published. However, the Qur’an has been published in other Muslim countries since the 19th century, as it has been printed in Europe for nearly three centuries. The reason why the Ottoman Empire did not allow printing was the concerns about ensuring the reliability of the text and showing the necessary respect during printing. However, it is understood that the main reason is the understanding of religion, the preservation of culture and tradition. Despite the fact that Mushafs printed in Europe and especially in the Islamic geography were banned from entering the country, it could not be completely prevented, nor could they be prohibited from being printed in the country by illegal means. The solution was first sought in allowing the Mushafs printed in London to enter the country; however, it has been found that this is not sufficient. The final solution was found in the printing of Mushaf under the control of the state after the necessary precautions were taken. Thus, after the decision taken by Sublime Porte in 1873, the printing of the Qur’an by legal means in the Ottoman Empire was carried out for the first time in 1874 under the supervision of Ministry of Education. In the article, information is given about the developments before the decision to publish the Qur’an and the period from 1874 to 1883.

The reading of verse 2, 184c (wa-ʿalā llaḏīna yuṭīqūna-hu fidyatun ṭaʿāmu miskīnin) in the codex (muṣḥaf) confronted the exegetes with difficult problems to overcome. This is how they were led to come up with several interpretations, one of which in particular won the approval of many of them and was adopted by the first Sunni authorities of the tafsīr (Muqātil b. Sulaymān, Abū ʿUbayd, al-Ṭabarī) even if at the same time it goes far away from the codex statement. We try here to understand the reasons for this apparently absurd choice. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Copyright of Turkish Studies - Comparative Religious Studies is the property of Electronic Turkish Studies and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

The publication of the Braille Quran in Malaysia has undergone several crucial phases. The Malaysian Islamic Association for the Blind (PERTIS) first published it in 1997. After a period of use, issues of inconsistency between the Braille Quran text and the printed Quran text used by the typical population emerged. One of the focus areas of inconsistency was in the aspect of Rasm. In 2022, JAKIM, in collaboration with KDN, PERTIS, and USIM, attempted to address this issue by publishing a new Braille Quran with various improvements and modifications, including from the perspective of Rasm. This study aims to examine the text of the Braille Quran in Malaysia from the aspect of Rasm and identify its status. The method of document analysis is applied in this qualitative study. The findings indicate that the features of the Uthmani script have been implemented appropriately in the Braille writing. However, the Imla'i script writing method is also used when there are constraints and issues in the writing process. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Copyright of Journal of Young Intellectuals / Genç Mütefekkirler Dergisi is the property of Journal of Young Intellectuals and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Vakf-ibtidâ literatürü, vakf-ibtidâ hatalarının Kur’ân’ın manasında sebep olacağı yanlış ve tahrifatın engellenmesini hedeflemektedir. Nitekim Kur’ân tilâvetinde önemli bir yere sahip olan vakf konusunda selef âlimleri de titiz davranmışlar ve vakf-ibtidânın yapılabileceği yerler öğrenilmeden kıraat icâzeti vermeyi uygun görmemişlerdir. Buna dayanarak Kur’ân tilâvetinde vakf-ibtidâ uygulamasının, sahabe döneminde başlayan anlam merkezli bir uygulama olduğu söylenebilir. Kur’ân tilâvetinde dikkatsizlik veya bilgisizlik kaynaklı vakf hataları gerçekleşebilmektedir. Bu nedenle Kur’ân okuyucusu tarafından vakf yapılacak ibarelerin doğru seçilmesi önem arz etmektedir. Bunun için iyi derecede Arapça bilgisinin ve İslâmî ilimlere vukufiyetin gerekliliği yanında, vakf-ibtidâ için uygun noktalar hakkında meleke kesbetmek hususları öne çıkmaktadır. Bu nedenledir ki bahsedilen özelliklerin Kur’ân okuyanların çok küçük bir kısmında karşılık bulduğu realitesiyle vakf-ibtidâ edebiyatı, özellikle ilimden yeterince behresi olmayanlara yönelik olarak ortaya çıkmıştır. Ulemanın nahiv konusunda sahip olduğu perspektifler; vakf noktalarında ve bu vakfların mahiyeti hakkında verdikleri hükümlere de etki etmektedir. Bunun bir yansıması olarak mezkûr edebiyatta kayda değer farklı görüş ve uygulamalar meydana gelmektedir. Bu konuda ihtilaflı görüşlerin mevcut olduğu meselelerden biri de “لا” alameti ve bu alametin mahiyetine dair problematiktir. Nitekim İslâm dünyasının hemen her yerinde tercih edilen Medine mushafında söz konusu alamete yer verilmezken; DİB mushafında bu alametin neredeyse her sayfada tercih edilmesi dikkati calip bir durumdur. Bu durum, DİB mushafında “لا” alametinin mahiyetinin ve karakteristik özelliklerinin ortaya konması lüzumunu doğurmuştur. Bu bağlamda konuyla alakalı sorunun resmedilmesi ve Secâvendî’nin ilgili alamete yüklediği anlamın belirlenmesi, çalışmanın temel amaçlarındandır. Çalışmanın bir diğer amacı ise DİB mushafında tayin edilen mevzubahis alametin hangi karakteristik özelliklere sahip olduğunun belirlenmesidir. Bu çalışma, nahiv ve vakf-ibtidâ disiplinlerine ait eserlerdeki bilgilerden istifade ile Secâvendî’nin eserleri temelinde yapılmıştır. Şöyle ki Secâvendî’nin vakf yapılmasını isabetli görmediği durumlar ve bunlara dair örnekler, nahiv ve vakf-ibtidâ eserlerindeki bilgilerin karşılaştırılması yoluyla incelenmiştir. Çalışmada, mevzubahis vakf alametinin mahiyeti ve bu alametin DİB mushafındaki karakteristik özellikleri Bakara sûresi çerçevesinde tespit edilmeye çalışılmıştır. Secâvendî, konuya ilişkin tayin ettiği kaideleri baştan sona bütün surelere tatbik etmiş; fakat bu alameti, belirlediği kurallara uymayan bütün olumsuz durumlara teşmil etmemiştir. Bu durum, usul hatası olmaktan öte bir tür ihtisardır. Ayrıca Secâvendî’nin konuya ilişkin değindiği hususların, İbnü’l-Enbârî tarafından daha detaylı bir şekilde ele alındığı tespit edilmiştir. Ne var ki İbnü’l-Enbârî, bu konuyla alakalı olarak ele aldığı maddelerin birçoğunda mananın tamamlanmadığını ve kelamın nakıs olduğunu zikretmiştir. Bununla beraber verdiği örneklerin çok az bir kısmında ise onların vakf-ı kabîh olduğunu zikretmiştir. Ancak bu örneklerin tamamına yakınının, Secâvendî’nin uygun görmediği vakf noktalarıyla mutabık olmadığı görülmüştür. Secâvendî’nin vakf sisteminde ise “لا” alameti, vakf-ı kabîhe mutabık olarak kullanılmakla birlikte onun tamamen vakf-ı kabîhle bağdaşan bir ıstılah olduğunu söylemek mümkün değildir. Zira Secâvendînin “لا” alametini tayin ettiği noktaların; bazen vakf-ı kabîhin bazen de vakf-ı hasenin şümulünde olduğu saptanmıştır. Günümüz araştırmacıları ise “لا” alametinin DİB mushafında ekseri gereksiz yere kullanıldığını öne sürmektedir. Zira bu kanaate ilham olan İbnü’l-Cezerî’, Secâvendî’nin mezkûr alameti kullandığı yerlerde çoğunlukla vakf-ı hasenin gerçekleştiği fikrini savunmaktadır. Yine günümüz araştırmacılarından bazıları bu alametin, vakf-ı murahhasın bir devamı niteliğinde olduğundan da bahsetmektedirler. Bu noktada Secâvendî’nin her iki vakf türü için yapmış olduğu tanımlar arasındaki benzerlikler onları bu fikre sevk etmiştir. İbnü’l-Cezerî’ye ait bu kanaatin doğruluğunun teyit edilebilmesi için Secâvendî’nin tayin ettiği لا alametine dair çok sayıda örneğin incelenmesi icap edebilir. Lakin bu usul, çalışmanın sınırlarını aşan bir durumdur. Secâvendî’nin belirlediği kaideler göz önüne alındığında onun vakf için uygun görmediği yerlerin bir kısmının, mananın tamamlanmadığı noktalardan oluştuğu anlaşılmaktadır. Bu da vakf-ı kabîhin bir çeşidi olarak vakf-ibtidâ literatüründe kendine yer bulmaktadır. Bir diğer husus ise Secâvendî’nin vakf için sıhhatli bulmadığı yerlerin sonrasından ibtidâ yapılmasını da doğru bulmamasıdır.

This study was prepared to evaluate the English orientalist John Burton’s views based on his book The Collection of The Qur’ān. Burton was a prominent figure known for his works on the history of the Qur’ān, in the context of the Qur’ānic history in particular, and his efforts to explore the nature of the comments which included the process of the development of the Qur’ānic texts and its far-reaching history after the Prophet Mohammad (pbuh). In contrast to the other orientalists, Burton had a different approach in some topics. From time to time, he criticized other orientalists and tried to connect the issue of jam al-Qur’ān with the naskh (abrogation) and attended to seperate Qur’ān and Mushaf concepts in a sharp contrast. This study basicly aims to examine and explain John Burton’s opinions about the history of the Qur’ān, in other words, the issues related to the textualization and the authenticity of the Qur’ān.

Oryantalizm, Fransızca “orient” kelimesinden türemiştir. Kendini Batı kültür oluşumuna ait hisseden birinin, Doğu olarak betimlediği kültür hakkında bilgi-belge derlemesi ve bunlar üzerinde gerekli çalışmaları gerçekleştirdikten sonra “Doğu” dediği imge hakkında yazması, konuşması ve birtakım yargılara varmasıdır. Söz konusu çalışmalara “Oryantalizm” bu çalışmaları yapanlara “Oryantalist” denir. Hz. Peygamberin hayatı, Arap dili, hadis, tasavvuf ve tefsir gibi ilim dallarıyla ilgilenen müsteşriklerin ilgi alanı genellikle Kur’an olmuştur. 19. ve 20. yüzyıla kadar oryantalistlerin Kur’an özelinde yaptıkları çalışmalar genel olarak Kur’an tercümesi ve Kur’an’ın kaynağı meselesidir. Bin yılı aşkın tarihî geçmişe sahip olan bu hareket, süreç içerisinde ilahi kitabı birçok Batı diline tercüme etmelerine rağmen kıraatleri ve Kur’an’ın metinleşme sürecini neredeyse gündemlerine hiç almamışlardır. Kıraat ilminin oryantalistleri ilgilendirmeye başlaması söz konusu ilmin, Kur’an’a dair tek bir metnin olduğu yönündeki inancı sarsabilecek önemli bir kanıt olarak görülmesinden sonradır. 19. yüzyıldan itibaren Kur’an tarihi, metinleşme süreci ve yazım özellikleri üzerinde yaptıkları ciddi çalışmalar, onları kıraat ilmi üzerinde durmaya ve bu ilmi tanımaya yönelik çalışmaları yapmaya götürmüştür. İlk olarak 1857’de "Parisien Academie des Inscription et Belles-Lettres" adlı bir kuruluş fikir olarak; ilk Kur’an nüshaları ve bugün elimizde bulunan mevcut nüshalar arasında bir karşılaştırma yaparak, tenkitli bir Mushaf ortaya koyma projesini gündeme getirmiştir. Bu fikirden etkilenen Theodor Nöldeke Geschicte des Qurans adlı eserinde bu konuyu ele almıştır. Projenin planlamasını yapan Gotthelf Bergstrâsser çalışmanın raporunu “Plan eines Apparatus criticus zum Koran” adıyla, Münih’te 1930’da yayımlamıştır. Arthur Jefferey’in destek verdiği Kur’an arşivinde 42.000 nüsha kitap vb. malzeme toplanmıştır. Kur’an tarihinin kapsamlı olarak incelendiği Geschichte des Qorâns (Tarîhü’l-Kur’an) isimli kitabın yazarı Theodor Nöldeke bu kitabında kıraat ilmine bir bahis açmış, bu başlık altında Kur’an’ın oluşum sürecinin yedi harf hadisiyle başlayıp, Taberî’yle (öl. 310/923) son bulduğunu iddia etmiştir. Bunun yanında kıraat-resm ilişkisi, bir kıraatın kabulü için öne sürülen gramere uygunluk, sahih sened ve Mushaf hattına uygunluk gibi şartların yanında amme prensibi ile kıraatlerin birleştirilmesi konularını ele almaktadır. Yazdığı Die Richtungen der Islamischer Koranauslegung (Mezâhibü’t-tefsîri’l-İslamî) isimli eserinde kıraatlere özel başlık açan diğer bir müsteşrik Ignaz Goldziher, konu üzerinde ciddiyetle durmuştur. Goldziher Kur’an’ı, Allah kelamı olarak kabul etmediği gibi, kıraatlerin Arap yazısının karakterinden ortaya çıktığını ve âlimlerin bazı tercihlerinden ibaret olduğunu iddia eder. O, Hz. Peygamberin vefatından sonra oluşturulan bu kitabın ittifak edilmiş bir metninin olmadığını ve Kur’an’ın subutiyeti konusunda ciddi şüpheler olduğunu söylemektedir. Bu görüşünü temellendirmek içinde Mushaflar ve kıraatler arasındaki farklılıkları getirir. Bu çalışmada Batılıların kıraat ilmiyle ilgili çalışmaların ilk adımı olan tenkitli Mushaf projesi ve kıraat alanında yaptıkları çalışmalarla öne çıkan Nöldeke ve Goldziher’in farklı okumalar ile ilgili iddiaları ele alınmış ve Goldziher’in ciddiyet arz eden bir takım iddialarına gerekli cevaplar verilmeye çalışılmıştır.

Müslümanlar Kur’ân’dan olan her şeyin mushafta bulunduğu, ondan olmayan herhangi bir şeyin de mushafa alınmadığı konusunda ittifak etmişlerdir. Bununla birlikte Abdullah b. Mes‘ûd’un (ö. 32/652-53) Fâtiha ve Muavvizeteyn’i mushafına yazmadığına dair birtakım rivayetler, mushafta Kur’ân’a ait olmayan herhangi bir şey bulunmadığı inancı ile çelişki arz etmektedir. Bu nedenle bu konudaki rivayetlerin kapsamlı ve bütüncül bir şekilde incelenmesine ihtiyaç vardır. Klasik İslâm ilim geleneğinde İbn Mes‘ûd, Fâtiha, Felak ve Nâs’ın konu edildiği yerlerde onun bu sûreleri mushafına yazmaması ve Kur’ân’dan kabul edip etmediği meselesi yer yer değerlendirilmiştir. Yakın dönemde ise bu konuya Abdullah b. Mes‘ûd’un kişiliği, mushafının tertibi, kıraati hakkında yapılan birtakım çalışmalar içerisinde kısmen yer verildiği görülmektedir. Ancak Fâtiha ve Muavvizeteyn’in İbn Mes‘ûd mushafında bulunmaması meselesini Kur’ân-ı Kerim’in korunmuşluğu bağlamında ve müstakil olarak ele alan bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmanın, İbn Mes‘ûd mushafında Fâtiha, Felak ve Nâs sûrelerinin bulunmaması meselesini Kur’ân’-ı Kerim’in korunmuşluğuyla ilişkili olarak ele alması yönüyle bu alandaki boşluğu doldurması umulmaktadır.Bu araştırma Abdullah b. Mes‘ûd mushafının sûre sayısı ile Fâtiha Sûresi ve Muavvizeteyn’in onun mushafında yer almadığına dair rivayetleri konu edinmektedir. Çalışmada bu konudaki rivayetlerin İslâm tarihi boyunca nasıl anlaşıldıkları ortaya konulup nasıl anlaşılmaları gerektiği tespit edilmeye çalışılacaktır. Bu doğrultuda konuyla doğrudan ilgisi bulunmayan İbn Mes‘ûd kıraatindeki farklılıklara ve onun Zeyd b. Sâbit’e (ö. 45/665 [?]) yönelik tutumuna yer verilmeyecektir. Zira bu çalışma yalnızca Abdullah b. Mes‘ûd’un Muavvizeteyn ile Fâtiha’yı mushafa yazmaması meselesine odaklanmakta ve konunun Kur’ân-ı Kerim’in korunmuşluğu bağlamında analizini hedeflemektedir. Çalışmada ilk olarak Abdullah b. Mes‘ûd mushafındaki sûre sayısı ele alınmıştır. Kaynakların naklettiklerine göre onun mushafındaki sûrelerin sayısı ümmetin icmâ ettiği mushaftan farklı olarak yüz on dörtten azdır ve mushafta yer almayan sûrelerin Fâtiha ve Muavvizeteyn olduğu haber verilmektedir. Bu nedenle İbn Mes‘ûd mushafının sûre sayısına dair bilgiler konumuzu doğrudan ilgilendirmektedir. İkinci olarak da İbn Mes ‘ûd’un Fâtiha’yı mushafına yazmadığına dair rivayetler mercek altına alınmış ve bu konudaki rivayetler daha çok onun Fâtiha’yı mushafta yazılı olarak tespit etmediği şeklinde anlaşılmıştır. Abdullah b. Mes‘ûd mushafında Muavvizeteyn’in bulunmadığı konusunda İslâm dünyasında daha kuvvetli bir algının var olduğu görülmektedir. Bunun sebebi olarak bu konudaki rivayetlerin sayıca çok olması, râvilerinin güvenilirliği ve muteber hadis kaynaklarında naklediliyor olmaları gösterilebilir. Ancak Übey b. Ka‘b’ın Allah Resûlü’nden naklettiği ifadeler ve kendi cevabı dikkate alındığında Muavvizeteyn’in okunuşuna dair İbn Mes‘ûd’un farklı bir eğilimi bulunduğu düşünülmektedir. Bize göre de Muavvizeteyn hakkındaki rivayetlerin sûrelerin okunuşuyla ilgili bilgi veriyor olması kuvvetle muhtemeldir.Bu çalışma bizi Fâtiha ve Muavvizeteyn’in Abdullah b. Mes‘ûd tarafından inkâr edilmediği sonucuna ulaştırmıştır. Müslümanların çoğunluğu tarafından, tarihin herhangi bir döneminde, onun bu sûreleri kesin olarak inkâr etmiş olduğu fikri makul görülmemiştir. Azınlıkta olan bir görüşe göre o belli bir süreliğine Muavvizeteyn’in Kur’ân’dan olmadığını, bunların istiâze duaları olduğunu düşünse de bu görüşünden daha sonra vazgeçmiştir. Netice itibariyle İslâm dünyasında bu haberlerin hiçbir zaman Kur’ân’ın korunmuşluğu karşısında bir konumda değerlendirilmediği görülmektedir. Zira bu meseleler tek bir sahâbîyi ve onun şahsî mushafını ilgilendirmektedir. Kur’ân’ın muhafazası ise şahıslara verilmiş bir görev değildir. Kur’ân ümmetin ittifakı ile eksiksiz ve ilavesiz bir biçimde muhafaza edilmiştir ve mütevâtirdir. Bu konudaki nakiller ise yalnızca âhad haberlerdir. Bu haberler izaha muhtaç olmakla birlikte Kur’ân’ın muhkemliğine zarar verebilecek bir mahiyette değildir.

This article examines three Qur'ans that probably hail from 18th-century Banten. The first two, A.51 and W.277, are held in the National Library of the Republic of Indonesia, and the third of which, RAS Arabic 4, is part of the collection at the Royal Asiatic Society in the United Kingdom. It undertakes an analysis of the Qur'anic reading and verse numbering systems applied in these manuscripts, using selected samples from Sūrat al-Kahf to identify the textual relationships between these three Qur'ans. Examination of these three Qur'ans reveals variations in the ways in which each copy treats verse numbering and locates verse endings. On the basis of the textual analysis undertaken here, the author argues that the copyists of Qur'ans A.51, W.277 and RAS Arabic 4 appear to have applied to the respective text a combination of different methods that determined their approach to the reading and verse numbering systems. The Qur'anic textual transmission process is one in which the copyists referred to older copies but also relied on their own knowledge of qirāʾāt literature. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

The sciences of recitation and hadith are like two parts of a whole that ensure the safe transmission of the two basic sources of religion. Each discipline has its own basic conditions for the establishment of the security of information transfer. In the science of hadith, narrations are divided into two mutawatir and âhâd, according to the number of narrators. According to the number of narrators of each layer who provide the transmission of Âhâd news, it was determined as meshur, azîz and garîb, and the conditions of soundness were created to determine the accepted or rejected ones. These two branches of science had similar and different conditions. The warning about staying away from avoiding mushafi in the transmission of the Qur'an; and the sahafi in the transmission of the hadith has brought to the fore the scholars who have deepened in these sciences and have a strong memory. The condition of soundness/acceptance, which is the correctness of the proof in the science of recitation, expresses a multidimensional reality of meaning, which also includes the condition that there should be no disconnection between the narrators in the science of hadith. In the study, first of all, the sound conditions of the science of recitation were examined in detail under separate headings. Secondly, the sound conditions of the science of hadith are explained. Finally, the sound conditions used by these two disciplines in the transmission of the narration and the related issues are discussed from a comparative perspective. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Copyright of Firat University Faculty of Theology / Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi is the property of Firat University and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Bu çalışmada, Tayyar Altıkulaç’ın Daniel Alan Brubaker’e Reddiye isimli eseri değerlendirilmiştir.

There are some important key terms to be disclosed before delving into the research into the compilation process of the Qur'ān like "Ṣuḥuf", "Ṣaḥīfa" and "MuṢḥaf". The codification history of the Qur'ān majorly depends upon constructing the illustrations of these terms. Historians, for instance, use the term "Ṣuḥuf" when the debate of the compilation of Qur'ān in the reign of Hazrat ʾAbū Bakar (R.A) comes under discussion. This deliberate application of this term helps the researchers to determine the nature of the textual compilation of the Qur'ān in the Siddiqi time of vice regency. This article is also being rendered to take benefits out of these terminological explorations in the field of Qur'ānic sciences. At the same time, this study provides a serious pondering note over the difference between Qur'ān and MuṢḥaf. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

The Holy Quran is a central religious text of Islam. Muslims were engaged from an early period in the preservation of the Quran through memorization of it and handwritten materials as well. In its initial stage of existence there were no printing machines so people prepare their copies of the holy book in the form of hand-written form. Due to Muslim's deep attachment to the text of the holy book the tradition of hand-written Mushafs still exists in Muslim societies. In the history of the Sub-continent of Indo-Pak, we find many personalities who wrote or copied the holy Quran in their distinctive style, hafiz Alpuri is one of them. Hafiz Abdul Samad known as Hafiz Alpuri, is buried in the Alpuri village of Shangla district, Khyber Pakhtunkhwa. Hafiz Alpuri has left behind a diwan (Collection) of poetry and a handwritten copy of the Holy Quran. This Mushaf is kept by his descendants. Researchers and Quran lovers from all over Pakistan come to visit it. This research paper consists of an introduction of Hafiz Alpuri and an introductory and analytical review of his manuscripts. The paper, ink, writing style, symbols used in this unique manuscript, and the information contained in it, etc. have been discussed. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Copyright of Revue Académique des Études Sociales et Humaines is the property of Hassif Benbouali University of Chlef and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Turkish Culture & Haci Bektas Veli Research Quarterly is the property of Turkish Cultur & Haci Bektas Veli Research Quarterly and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Firat University Faculty of Theology / Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi is the property of Firat University and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

In this article, I discuss the topic of Divine preservation of the Qur'an in the context of exegesis verse 15:9: 'Indeed, it is We who sent down the reminder (dhikr) [i.e., the Qur'an], and indeed, We will be its guardian'. First, I will briefly examine Muslim and non-Muslim perceptions regarding authentic transmission of the Qur'an. I question some Western researchers, who problematise Muslims' approaches to the history of the Qur'an with various polemics, and the Muslim perception, which compresses the notion of Divine preservation of the Qur'an into the narrow meaning of verse 15:9 with dogmatic and apologetic reflexes. Then, I chronologically analyse interpretations of the verse from linguistic, historical, theological and sociological aspects of the exegeses from the classical period to the modern times. The main argument of this article is centred on verse 15:9, which, in my opinion, deals with the first route of Qur'anic revelation from God to the Prophet through Angel Gabriel, and the Prophet's perfect memorisation of it together with his flawless transmission to the Companions. The next processes (post-Prophetic developments in transmission of the revelation) were left to the foresight of the Muslim community, ummah. I believe, while the vertical process (revelation from arsh to farsh (heaven to earth) is guaranteed by God, responsibility for the horizontal process (from the Companions to the following generation and so on) is left to the Muslim community. The use of the same Qur'anic text by Sunnis, Shi'ites, Ibadis, etc., from northern Kazakhstan to West Africa, from Asia Pacific to the Balkans, is the clearest proof that Muslims are preserving the book entrusted to them. They demonstrate the reflection of their understanding of tawhid (Oneness of God) in their faith on the Qur'an by their consensus on a single mushaf. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Bu yazıda son devir Osmanlı âlim ve müderrislerinden Mehmed Zihni Efendi tarafından Osmanlı Türkçesiyle kaleme alınan “el-Kavlü’s-Sedîd fi ‘İlmi’t-Tecvîd” diğer ismiyle “Tecvîd-i Cedîd” adlı eseri değerlendirilmektedir. Medrese talebelerine yönelik hazırlanmış olan bu eser, üç ana konudan oluşmaktadır: Mushaf-ı Şerif, tilâvet ve tecvîd. Eserde, Kur’ân tarihi ve kitabeti, tilâvetin hükmü ve çeşitleri, Kur’ân eğitiminin fazileti, hatim geleneği gibi konuların yanı sıra vasıl ve vakıf hükümleri, harflerin çıkış yerleri ve sıfatları ile med çeşitleri gibi konular da ele alınmıştır. Müellifin konuları işlerken, yaşadığı dönemle alakalı hatalı davranış ve alışkanlıklara yönelik eleştiri yapmayı da ihmal etmemesi eserin önemli noktalarından birisini teşkil etmektedir. Müellifin, tecvid kaidelerini önce nazarî düzeyde ortaya koyup, daha sonra uygulamalı örneklerle açıklaması; nazarî düzeyde bırakmaması ayrıca önem arz etmektedir. Bu kitap kritiğinde, eserin tanıtımı yanı sıra Zihni Efendi’nin özel görüş ve düşüncelerinin altını çizmeye çalışılmış ve müellifin kullandığı kaynaklar kırâât literatürü açısından değerlendirilmiştir.

The verses of the Qur'an were first written down by the revelation scribes with various writing materials, with the directive of the Prophet Muhammad (pbuh). These verses, which were not written tidily and in the form of a book, were later collected by the caliph Abu Bakr and turned into a book in order to prevent the verses from being lost. Caliph Uthman reproduced the Qur'an, which was made into a book by Abu Bakr. The mushafs that Caliph Uthman reproduced have long been the subject of discussion in terms of their writing characteristics. The history of these discussions goes back to ancient times. In this context, issues such as where the orthographic features of the mushaf come from, whether the way the words are written is tawqifî provided by the order and approval of the Prophet, whether the words of the Qur'an are written correctly, the importance of complying with these orthographic features of the mushaf, and whether the Qur'an can be written in other forms of writing, etc. has been the subject of criticism. Books have been written on this issue, refutations have been written, and various opinions have been put forward. The main reason for these discussions is both the preservation of the verses of the Qur'an in an authentic way and the effort to transfer the differences of recitation to the next generations. Therefore, the subject is important. In order to preserve the verses of the Qur'an correctly, the verses were initially written on various writing materials, collected by Abu Bakr, who was worried about the loss of these writings, and then Uthman sent new copies of the mushaf, which were reproduced from this mushaf, to different towns in order to resolve the recitation disputes. There is no evidence that the way in which the words of the Qur'an were written in the early periods contained some secrets and signs. In the later periods, some people such as Merrakuşî focused on the language and recitation meanings of the Qur'anic words, which are indicated by different writing features. Recently, the debate on whether the writing style of the mushafs has an i'jaz aspect has gained momentum. These discussions are mostly gathered around the claim that the words of the Qur'an are some secrets and miracles in the form of writing. The pioneers of this view, which was shaped by the argument that the Qur'anic writing is tawqifi, put forward various evidences to support their claims in their works. According to these claims, there are special meanings and secrets indicated by some Qur'anic words written in violation of the writing rules. The difference in the spelling of these words does not mean that they are written incompletely or excessively, on the contrary, there are some meanings indicated by this writing style and not everyone can reach these meanings. It has been tried to give answers to these views, which are shaped by a more sophistic approach. In this study, we will try to focus on the writing style of the mushafs arranged by Caliph Uthman and whether this writing style has a miraculous aspect in the context of the discussions. First of all, we will scan old and new sources and do a literature study on the subject. We will try to present both approaches objectively and meticulously to the reader. We will make an effort to come to a conclusion by examining both the allegations and the evidence of refutation. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

This research is motivated by the illumination of the Hanjuang motif on the Sundawi Mushaf Al-Qur'an. Meanwhile, in general, manuscripts that are often circulated in fine print from middle eastern Indonesia use illumination with Islamic geometric patterns. The purpose of this study is to explain the Sundawi Mushaf Al-Qur'an in its entirety related to the formulation of the concept of visualization of Hanjuang motif illumination, explanation of Hanjuang motif illumination, and its influence on Sufism. This study uses descriptive qualitative methods with visual creation approaches and Sufism that systematically describe the things that are the focus of the research. The data collection technique used in this research is library research and field research in the form of document analysis and personal communication with designers, humanists and Sufism experts. The results of this study found that the visualization of Hanjuang motif illumination with Al-Qur'an Mushaf Sundawi is part of plants that exist in West Java and also as a means of introducing West Javanese ornaments in the Sundawi Qur'an. This visual illumination will have an impact on the synergy between the Al-Qur'an Mushaf Sundawi, the Hanjuang motif as part of culture and Sufism. The results of this study refer to the analysis of objects that are concrete or tangible and abstract or conceptual objects that do not refer to objects but the meaning possessed by the illumination object. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Copyright of BEÜ Ilahiyat Fakültesi Dergisi is the property of Bulent Ecevit University and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Kalemname is the property of Kalemname and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Kajian teologis tentang konsepsi wahyu merupakan diskursus yang cenderung misterius dalam Studi Alquran. Perlu penelaahan ulang terkait penelusuran konsep pewahyuan dan kodifikasi, tulisan ini berusaha menelaah kembali sejarah pewahyuan hingga kodifikasi dengan menggunakan metode kualitatif dengan pendekatan library research. Penelitian ini menemukan bahwa kajian sejarah pewahyuan Alquran hingga kodifikasi, meliputi profil wahyu yang turun secara bertahap (tanzīl) dari bait al-izzah, yang diturunkan secara bertahap ke dalam hati sanubari Nabi Saw, berbeda dengan tradisi penurunan kitab-kitab samawi sebelumnya yang diturunkan secara serentak (inzal). Konsep tauqifi telah memastikan susunan mushaf resmi Uthman sesuai dengan urutan utuh pada kondisi asalnya di Lauh maḥfūẓ. Data sejarah yang diuangkap tersebut meneguhkan keyakinan teologis sunni atas sifat-sifat Dzat Tuhan yang qadīm, dengan konsepsi dualisme Kalām Ilahi, yaitu sisi Firman Tuhan dalam Dzat-Nya yang qadīm (al-Kalām al-Nafsi al-Qadīm) dan sisi penciptaan Kalām Ilahi yang verbalik berupa bacaan di Lauh maḥfūẓ sebagai salinan dari Kalām Ilahi

Molla Halil, birçok alanda olduğu gibi kırâat alanında da çalışmalarda bulunmuş ve bu alanda “ Şerhu Diyâi Basîrati Kalbi’l-Arûf fi’t-Tecvîdi ve’r-Resmi ve Ferşi’l-Hurûf” adlı hacimli bir eser kaleme almıştır. Bu eserde Tecvîd, resm-i Mushaf ve kırâat farklılıklarına geniş yer vermiştir. Bizim bu çalışmamıza da bu kitapta geçen ve Kur’ân’da “ẓa” harfiyle yazılan kelimelerin incelendiği bir bölüm kaynaklık etmektedir. Biz bu çalışmamızda Kur’ân’da geçen “ẓa” harfiyle okunan kelimeleri incelemeye çalışacağız. Bu incelememizi Molla Halil’in görüşleri ve konuyu ele alışı çerçevesinde yapmaya gayret göstereceğiz.

In our homeland, Bosnia and Herzegovina, there are different versions of Mushaf characterized by certain differences in the use of orthographic, tajweed as well as pause signs and symbols, i.e., diacritical marks. In this paper we will present the meaning and function of pause symbols in the Mushafs of the Medinan and Istanbul orthographic versions, which are widely used in our area, and to emphasize the importance of knowing and understanding their function as well as applying the corresponding rules, and to compare the pause symbols in the same verses of the Medinan and Istanbul orthographic versions. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

This paper discusses Ibn Kesir's approach to Qira'at in Tafsir al-Qur'an al-Azim. In addition to the author's biography in the introductory part, we emphasized the scientific significance of Ibn Kesir's Tafsir, the status it has among classical tafsir works, as well as its presence in the local tradition of interpreting the Qur'an. In the main part of the paper, Ibn Kesir's concept of recording Qira'at is displayed, the reasons for their citing are explained as well as the terms used while classifying Qira'at, and his critical stances towards specific Qira'at forms are presented. Moreover, we shed light on the author's concept of spelling and semantic delimitation of Qira'at, and on the identification of Qira'at tradition with respect to the authorities who popularized them starting from the age of the Companions until the appearance of the first written works in this field. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

The science of qira'at is a science which is accepted its existence with revelation of Qur'an. The science of qira'at which has an influence on most of the Islamic sciences, has two dimensions: Theoretical and practical. Since the first century of Is- lam, these two dimensions have been emphasized and this science have reached with the chain of proofs to present time. Iraq and Şam region madrasa had great significance in teaching of qira'at in this way. Eastern madrasas in a location close to these madrasas has center for most of the Islamic science since history. The scholars which educated in the madrasas and catering the need of the area in terms of religious matters, educate students and produce works in many fields. The existence of science of qira'at has been known in the eastern madrasas all along time. However, it seems impossible to say that the importance given to the other religious sciences was given to the science of qira'at as well. Although the first tajweed and qira'at works were encountered in the works of Mollah Halîl Siirdî, it is seen that the first practice and qira'at certification tradition was carried out in the late period. The entrance and development process of the science of qira'at in the eastern madrasas will be emphasized in this study. Within this framework, theoretical, practical and diploma dimensions of qira'at science in these madrasas will be tried to be investigated. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Copyright of Van Journal of Divinity / Van Ilahiyat Dergisi is the property of Ilahiyat Fakultesi, Yuzuncu Yil University and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Journal of Ilahiyat Researches / Ilahiyat Tetkikleri Dergisi is the property of Ataturk University Coordinatorship of Scientific Journals and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Religious Studies / Dini Araştırmalar is the property of Diyanet Isleri Baskanligi Yayinlari and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Moshafs, which are considered by various studies in Islamic culture and civilization, have dealt with many activities from different angles. It seems possible for these activities to be systematically involved in minds, but only by addressing them as a whole. These activities are divided into movement, punctuation, Ta'shir, tahmis; juz, hizb and Rubu; in addition to the thesis, the placement of chapters between the verses to separate the verses of the Qur'an, the placement of Surah heads and, ultimately, the foundation remizs taking into account the integrity of the meaning of the Qur'an to be the product of the purposeful hymn, etc. they are studies. In this study, the activities that we have listed were discussed in general, and the development process of Mushaf was demonstrated with visual text. In addition, since the remiz of the foundation in the Mushaf printed in our country was determined on the basis of the Secavendi system in general, the Secavendi foundation system was systematically given, and only the remiz of the Foundation, which is relative to Secavendi and does not belong to it, was passed in a nutshell. After that, mushafs printed in various centers both in Turkey and around the world were examined in terms of their foundation Remis and their source. As a result, it was found that the Remis of the foundations in these mushafs and the sources on which the Remis are based differ. Thus, the spelling of Moshaf printed in various centers around the world, Ta'shir, tahmis, hizb, rubu, etc. it has been emphasized that partial differences in issues have been replaced by a lot of diversity this time when it comes to the issue of remises of the foundation. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Foundation and ibtida have an undeniable place in the recitation of the Quran. Considering that not every person who reads the Quran will know Arabic and have a grasp of the subtleties of this language, the importance of waqf and ıbtida will be understood better. As a matter of fact, due to the importance of this science, many authors dwelled on this issue with sensitivity and wrote individual works on this subject. In these copyrighted works, they have determined some foundation names or foundation signs/charts where it is necessary to focus. Considering that these foundation names and charts were created by many authors, it would not be expected to be uniform. Because there were some differences due to the fact that the authors took into account sometimes literal, sometimes meaning, sometimes both literal and meaning in determining the type of foundation and locality. In addition to these, the environment in which the authors were raised, scientific knowledge, special attitude, etc. factors also have an effect on this procedure. In order to see the size of these effects in this context In this study, the works of five famous authors who lived in three different centuries, mostly using the same concepts, are included. These authors and their works are respectively: Ibnu'l-Anbâri's Izâhu'l-Waqf ve'l-Ibtidâ, Nehhas's Kitâbu'l-Kat' ve'l-I'tnâf I, Ibn Evs al-Mukrî's al-Waqf wa'l-Ibtidâ, Dânî's al-Muqtafa and finally Usmûnî's Menâr. In addition to the general analysis of these works, the concept map of the wakf was created and the meanings that the authors attributed to the concepts were discussed with examples. It has been investigated whether these authors, who mostly use the same concepts and define wakfs based on word-meaning as a system, wrote the wakfs in the Quran same. While doing this, to better understand the approaches of the authors, the verses that are generally accepted in the subjects of nahiv, qiraah and i'rab were chosen and the wakf preferences of the authors were discussed through these verses. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

The love and respect for the Koran has resulted in meticulous work for both its inscription and decoration, and conduced to the creation of very valuable works. This study also includes the examination of the illumination of the Koran, which is registered in the inventory no. H. S. 25 of the Topkapı Palace Museum Library, is a reference work in terms of both its calligraphy and illumination. In the introduction part of the study, information is given about the decorated parts of a Koran, and immediately after that, the Koran in question is described in terms of its general features. In addition, outliars of the normal design situations are highlighted. Each part of the Koran’s binding is described in terms of design and production techniques, and information about its calligrapher and illuminator is also given. After the general illumination characteristics of the Koran are conveyed in the context of the Safavid period illumination, its zahriye and serlevha illumination are examined through the visuals in a course from the whole to the piece. Sûrebaşı illuminations are classified under four headings according to their design varieties. Afterwards, the varieties of Koran roses, the ferağ record illumination and the pages with halkâr have been discussed in terms of design, color and production technique. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Copyright of Journal of Near East University Islamic Research Center / Yakın Doğu Üniversitesi İslam Tetkikleri Merkezi Dergisi is the property of Journal of Near East University Islamic Research Center and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Mushaflar İslamiyet açısından en kutsal olan nesnedir. Döneminin hattat ve müzehhipleri onu en güzel bir şekilde yazmak ve bezemek için hünerlerini göstermişlerdir. Bu önem bütün İslam coğrafyasında benimsenmiş ve her dönemde uygulanmıştır. Dönemin sanat görüşü değişmesine rağmen yine en güzel yazıları ve tezhipleri Mushaflar üzerinde uygulamaktan vazgeçmemişlerdir. Geçmişte devlet yöneticilerinin katkıları da Tezyini sanatlar açısından, çok önemli bir yer teşkil etmiştir. Yöneticilerin İslam çatısı altında olması özellikle Mushaf üretiminde bu teşviklerin önünü açmıştır. Sanatkârlara olan destek sonucu Tezyini sanatlar gelişmiş ve çeşitlenerek üretimleri çoğalmıştır. Hatta yazma eserlerin özellikle Mushafların, zamanında devletlerarasında en değerli hediye olması ne kadar ihtimam gördüğünün kanıtıdır. Sanata olan bu desteğe Türk medeniyetinin katkısı olduğu kadar farklı coğrafyaların da üzerine eklemeleri olmuştur. Türkler haricinde sanata olan desteğin en büyüğü Safevi devleti tarafından sağlanmıştır. Zamanında Şahların sanat ve sanatçıya verdiği değer gelişmenin en önemli kısmını teşkil etmektedir. Tezyini sanatlar içerisinde yer alan tezhip sanatıda bu gelişmeler ile ilerlemiş, incelmiş ve çeşitlenmiştir. Çalışma konusu olarak seçtiğimiz eser Türkiye’nin en geniş içerikli arşivlerinden biri olan Süleymaniye Kütüphanesinde kayıtlı olan bir Mushaf’tır. Sanatsal içeriği incelenmemiş ve üzerine fazla araştırma yapılmamış bu eser Sultan Ahmed I 22’de kayıtlıdır. Eser üzerindeki incelemelerimizde eserin nasıl ve ne şekilde elimize ulaştığına dair fazla bir bilgiye maalesef rastlayamadık. Eserin tarihi belli olmadığından önceliğim bu noktaya değinmek olacaktır. Çalışmada Mushaf gelişimi hakkında kısa bir bilgi verilerek, eserde bulunan tezhipli sayfalar ve içerikleri anlatılmıştır. Özellikle Mushaflar içerisinde çok nadir görülen Nıfsü’l Kur’an tezhibi eserin ne kadar önemli ve özel olduğunu yansıtması bakımından önemlidir.

Kur’ân metninin yazım tarihi, vahyin nüzul dönemiyle başlamaktadır. Kur’ân tarihi araştırma alanlarından biri olan elyazması Kur’ân nüshaları, Müslüman ve Batılı araştırmacıların ilgisini çekmiştir. Birçok müze ve kütüphanede elyazması Kur’ân nüshaları mevcuttur. Her bir nüshanın imlâ özellikleri, hattı, tezyini, cildi, varak ve satır sayısı, ait olduğu yıl gibi farklı karakteristiği bulunmaktadır. Bu makale Vatikan Kütüphanesi’nin Vaticani arabi, Borgiani arabi, Barberiniani orientali ve Rossiani Koleksiyonlarında bulunan 110 adet Kur’ân elyazması üzerine yapılmış bir araştırmadır. Bu elyazmalarının tarihleri, 1/7. yy. (?) ve 13/19. yy. arasında değişmektedir. Çalışmamız, bu yazmaların bazı temel fiziksel ve muhteva özelliklerini kronolojik olarak ele almayı ve tarih boyunca Kur’ân metninin yazım özelliklerini tespit etmeyi amaçlamaktadır. Makalede Kur’ân yazmalarının sûre başlıklarında yer alan farklı sûre isimleri ve sûrelerin Mekkî veya Medenî olmasına dair bilgiler de incelenmiştir.Özet: Her bir Kur’an elyazmasının farklı karakteristiği vardır. Bu özellikler mushaf yazımı ve Kur’ân tarihi alanlarında kıymetli bilgiler sunmaktadır. Elyazma bir mushafın yazımında tercih edilen hat, mürekkep renkleri, ciltleri, serlevha Kur’ân sayfasının özellikleri, ketebe sayfasında yer alan açıklamalar, sûre başlarında sûre isimlerinin, Mekkî-Medenî bilgisinin ve âyet sayılarının mevcut olup olmaması, metinde âyet numaralarının yazılıp yazılmaması, cuzʾ, ʿaşr, ḥizb vb. bilgilerin sayfa kenarlarında yer alıp almaması gibi konular mushaf yazımı konusuna kaynaklık teşkil etmektedir. Bununla birlikte her bir sûrenin başlığında yer alan sûre isimleri, âyet sayıları ve Mekkî-Medenî bilgisi, ayrıca kıraat farklılıkları tefsîr usûlü araştırmalarına; âyette geçen bir kelimenin anlamına dair bazı nüshaların sayfa kenarlarında yer alan açıklamalar ise âyetlerin tefsîrlerine katkılar sağlamaktadır.Bu makalede Vatikan Kütüphanesi’nin Vaticani arabi, Barberiniani orientali, Borgiani arabi ve Rossiani koleksiyonlarında mevcut 110 adet Kur’ân elyazması incelenmektedir. Vaticani arabi 73, Borgiani arabi 25, Barberiniani orientali 11 ve Rossiani 2 adet elyazma Kur’ân veya Kur’ân cüzleri içermektedir. Bu araştırma için her bir nüsha incelenmiştir; ancak makalenin sınırları göz önünde bulundurularak bazı yazmaların tespit edilebilen fiziksel ve muhteva özelliklerine yüzyıllarına göre kronolojik olarak yer verilmiştir. Araştırmada Giorgio Levi della Vida (1886-1967) ve Carlo Alberto Anzuini’nin katalog kayıtlarına müracaat edilmiştir. Ayrıca makalede sûre başlıklarında yer alan sûre isimleri ve Mekkî-Medenî bilgisi incelenmektedir.Kütüphane’ye farklı coğrafyalardan gelen Kur’an yazmalarında en fazla kullanılan hat çeşitleri şunlardır: Maġribī (19 yazma) ve nesiḫ-Osmanlı (66 yazma). Maġribī nüshaların temel özellikleri şu şekildedir: Bu yazmalarda metinlerin koyu kahverengi, harekelerin koyu kırmızı, şedde ve cezmlerin mavi mürekkepli, hemze işaretlerinin turuncu yazılması ve âyet sonlarının tezyinli daire şeklinde olması 6-7/12-13. yy. nüshalarında görülmektedir. Aynı özellikler 8/14. ve 9/15. yy. yazmalarında da mevcuttur. Bu maġribī nüshalar içerisinde secde kelimesinin, secde âyetinin hizasında yazılması da bir 6-7/12-13. yy. mushafında yer almıştır (Borg. Ar. 51).Nesiḫ-Osmanlı nüshaların temel özellikleri şöyledir: Âyet sonlarının kırmızı mürekkeple üçgen şeklinde üç nokta ve ters virgüle benzeyen bir formda belirtilmesi 9/15. yy. nüshalarında bulunmaktadır (Vat. Ar. 195). Bu yüzyıl elyazmalarında âyet sonlarında âyet numaraları yazılmamıştır. Bununla birlikte günümüz mushaflarında mevcut özelliklerin kadim örneklerini bu yüzyıla ait bir yazmada (Vat. Ar. 195) görmek mümkündür. Bunlar: Vakıf işaretleri kırmızı yazılmıştır. Secde ibaresi, secde âyetinin bulunduğu satırın sonunda siyah mürekkeple belirtilmiştir. Ḥizb kelimesinin sayfa kenarında yazılmış olduğu görülmektedir. Sûre başlıklarında sûrenin ismi, Mekkî-Medenî bilgisi ve âyet sayısı yer almaktadır. Sayfa sonlarında taʿḳībe bulunmaktadır. 10/16. yy. Kur’an yazmalarının sonunda ve ilk kez hatim duasının yer aldığı (Barb. Or. 72) görülmüştür. Bu yüzyıla ait bir nüshanın (Barb. Or. 72) sûre başlıklarında “Mekkî” yerine “Mekke’de nâzil oldu” veya “Medenî” yerine “Medine’de nâzil oldu” ifadeleri yer almaktadır. Bir 11/17. yy. elyazmasında (Borg. Ar. 184) cuzʾ numaralarının rakamla da yazılmış olduğu görülmektedir. Yazma mushaflarda “ربع حزب, نصف حزب” gibi ibareleri 12/18. yüzyılda görmekteyiz.Yazmaların sûre başlıklarında yer alan sûre isimleri, yaygın olarak bilinenlerden farklı olabilmektedir. İncelediğimiz elyazmalarında otuz dokuz sûre farklı isimlerle yer almıştır. İbrâhîm Sûresi’nin el-ḫalīl; es-Secde Sûresi’nin sûretu’l-ḫarīr; Sebe Sûresi’nin es-seyyāḥūn; Mücâdele Sûresi’nin cādele; et-Tekvîr Sûresi’nin el-ʿişār; eş-Şems Sûresi’nin ve’l-leyli iẕā yaġşā; el-Hümeze Sûresi’nin lumeze; el-Mâûn Sûresi’nin miskīn; el-İsrâ Sûresi’nin esrā, et-Tekasür Sûresi’nin el-meḳābir ve el-ḳabr; el-İnsan Sûresi’nin selāsilā ve el-Mutaffifîn Sûresi’nin el-ebrār şeklinde isimlendirilmesi de klasik kaynaklarda tespit edilememiştir.Kur’ân elyazmalarının sûre başlıklarında, sûrelerin Mekkî veya Medenî olduğuna dair açıklamalar bulunmaktadır. Ancak her bir elyazmasında bu özellik bulunmamaktadır. Başlıklarında Mekkî-Medenî bilgisi yer alan nüshalarda ise her sûrede bu bilginin yer almadığı yazmalar söz konusudur. Diğer taraftan çok ayrıntılı Mekkî-Medenî bilgisi yer alan nüshalar da mevcuttur. Sûrelerin Mekkî veya Medenî oluşuna dair ‘ulûmu’l-Kur’ân literatürünün aktardığı ihtilafların, incelediğimiz elyazmalarında da yer aldığı görülmektedir. Sûre başlıklarında Mekkî-Medenî bilgisi bulunan nüshalarda, sadece Mekkî oldukları kaydedilen 47 sûre hariç diğer sûrelerin hem Mekkî hem de Medenî olduklarına dair bilgiler mevcuttur. Yazmalarda sadece Medenî olduğu zikredilen bir sûre bulunmamaktadır. Dolayısıyla bir sûrenin nüzul dönemine dair Medenî olup olmadığı konusunda daha çok ihtilaf olduğu anlaşılmaktadır. İncelediğimiz elyazmaları içinde bir sûrenin Mekkî ya da Medenî olduğuna dair detaylı bilgiler içeren nüshalar bulunmaktadır. Bunlar arasında Vat. Ar. 1484 (9/15. yy.) şu özelliğiyle dikkat çekmektedir: Bu yazmanın sûre başlıklarında sadece Mekkî veya Medenî bilgisi değil, varsa müstesna âyetler de zikredilmektedir. Örneğin bu bilgi el-En‘âm Sûresi’nin başlığında şöyle kaydedilmiştir: “سورة الانعام نزلت جملة واحدة بمكة الا ثلث ايات انزلت بالمدينة قوله قل تعالوا أتل ما حرم ربكم عليكم لعلكم تتقون”. Müstesna âyetlerin zikredildiği diğer sûreler şunlardır: En-Nahl, el-Hac, eş-Şuarâ, Lokmân, es-Secde ve ez-Zümer. Vat. Ar. 1588 (11-12/17-18. yy.) sûrelerin başlıklarında müstesna âyetlerin sadece sayısını zikretmekte, ancak hangi âyetlerin olduğunu belirtmemektedir. Örneğin, “el-İsrâ: مكية و قيل مدنية غير ثلث ايات”.Vat. Ar. 1597 numaralı elyazma Kur’ân’ın sûre başlıklarında âyet, kelime ve harf sayılarına dair ayrıntılı bilgiler mevcuttur. Örneğin en-Nisâ Sûresi’nin başlığında şunlar yazmaktadır: “اياتها ق ع اختلافها ب كلماتهاغج ذ م ه حروفها غيول”. Bu açıklamada yer alan Arapça harflerin bir sayı değeri (ebced) vardır. Buna göre sûrenin âyet sayısı 170, bir önceki veya bir sonraki âyetle birleştirilip birleştirilmemesinde ihtilaf olanların sayısı 2, kelime sayısı 3.745 ve harf sayısı 16.030’dur.Yazma mushaflar üzerinde tashihler yapılmıştır. Bu düzeltmeler yazım esnasında da olmuş olabilir ya da yazım aşaması bittikten sonra mushafın, tedavüle girmeden, mukabele edilmesi sırasında fark edilerek yapılmış olabilir. Kur’ân yazmaları üzerinde görülen bu yazım hataları ezberden yazılmış olma ihtimalini düşündürmektedir. Yazım esnasında müşabihine kayma söz konusu olabilmiştir. Başka bir nüshaya bakarak yazan bir müstensih de benzer hatalar yapabilir.Sonuç olarak, Kur’ân elyazmaları üzerine yapılan incelemeler mushaf yazımının farklı özelliklerini ortaya çıkarmaktadır. Türkiye’de lisansüstü düzeyde tefsir tezlerinin sayısı artmakla birlikte genelde Kur’an yazmalarını, özelde kadim bir Kur’an elyazmasını inceleyen doktora tezi henüz yapılmamıştır. Konuya dair bir yüksek lisans tezi ise yakın dönemde tamamlanmıştır. Dolayısıyla İslâmî ilimler alanında Kur’an yazmalarının muhteva ve fiziksel özelliklerini ele alan lisansüstü düzeyde derslerin ihdas edilmesi Kur’an tarihi ve tefsir araştırmalarını güçlendirecektir.

Copyright of Annals of Gazi Husrev-Beg's Library / Anali Gazi Husrev-Begove Biblioteke is the property of Gazi Husrev-Begove Biblioteke (GHB) and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Annals of Gazi Husrev-Beg's Library / Anali Gazi Husrev-Begove Biblioteke is the property of Gazi Husrev-Begove Biblioteke (GHB) and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Journal of the Faculty of Philosophy in Sarajevo / Radovi Filozofskog Fakulteta u Sarajevu is the property of Faculty of Philosophy in Sarajevo and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)