Search

Yüksek lisans tezi olarak hazırlanan bu tez çalışmasında, dağılımlı mertebeden türev ve integral kavramlarını içinde barındıran bir dağılımlı mertebeden diferansiyel denklemin yaklaşık çözümlerinin bulunabilmesi için bir sayısal yöntem araştırılmıştır. Dağılımlı mertebeden diferansiyel denklemin sayısal çözümü için kesirli mertebeden diferansiyel türev ve integral kavramlarına ihtiyaç duyulmuştur. Kesirli mertebeden diferansiyel denklemlerin çözümünde kullanılan özel tanımlı fonksiyonlar, kesirli türev ve integrallerin tanımları ve özelliklerine yer verilmiştir. Caputo tipi kesirli türev kullanılmıştır. Dağılımlı mertebeden kesirli diferansiyel denklemlere, çok terimli bir kesirli diferansiyel denklemler ile yaklaşılmıştır ve daha sonra çok terimli kesirli diferansiyel denklemler için geliştirilen sayısal yöntem araştırılmıştır. Araştırılan yöntem hem lineer hem de lineer olmayan denklemler için ayrı ayrı incelenmiştir. Lineer ve lineer olmayan dağılımlı mertebeden diferansiyel denklemler için yöntemin yakınsaklık ve kararlılık durumuna bakılmıştır. Anahtar Kelimeler: Kesirli mertebeden diferansiyel denklemler, Riemann-Liouville kesirli türevi, Caputo kesirli türevi, GrunwaldLetnikov kesirli türevi, Dağılımlı kesirli mertebeden türevler, Nümerik metodlar, In this thesis, which is prepared as a Master of Science thesis, a numerical method has been researched to find approximate solutions of a distributed order differential equation, which includes the concepts of distributional order derivative and integral. For the numerical solution of the distributed order differential equation, fractional order differential derivative and integral concepts are needed. The definitions and properties of special functions, fractional derivatives and integrals used in the solution of fractional differential equations are given. Caputo type fractional derivative is used. Fractional differential equations of distributed order are approached with polynomial fractional differential equations and then the numerical method developed for polynomial fractional differential equations is investigated. The investigated method is examined separately for both linear and non-linear equations. For linear and non- linear differential equations with distributed order, the convergence and stability of the methods are examined. Keywords: Fractional order differential equations, Riemann-Liouville fractional derivative, Caputo fractional derivative, Grunwald-Letnikov fractional derivative, Distributed-order fractional derivatives, Numerical methods, Tez (Yüksek Lisans) - Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik Anabilim Dalı, 2021., Kaynakça var.

Tez (Yüksek Lisans)- Süleyman Demirel Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, 2022., Kaynakça var.

Araştırmanın amacı, ortaöğretim matematik öğretmenlerinin perspektifinden matematik öğretiminde üst düzey düşünme becerilerinin nasıl geliştirileceğinin incelenmesidir. Araştırma nitel araştırma yaklaşımlarından durum çalışmasına göre yürütülmüştür. Araştırma grubunu amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik ve ölçüt örnekleme yöntemleri ile belirlenen resmi ortaöğretim kurumlarında görev yapan 28 matematik öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme soruları ve araştırmacı günlüğü kullanılmıştır. Veriler betimsel ve içerik analizi ile analiz edilmiştir. Verilerin analizinde MAXQDA 2020 programı kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; Matematik öğretmenleri üst düzey düşünmeyi eleştirel yaklaşım, sorunun üstesinde gelme, problemlere farklı çözüm yolları geliştirme olarak ifade etmektedir. Öğrencilerdeki üst düzey düşünme becerilerinin seviyesi, okul türlerine göre değişmekle beraber, öğrencilerin çoğunluğunda alt seviyelerde olduğu belirlenmiştir. Matematik öğretmenlerinin öğrencilerdeki üst düzey düşünme becerilerini geliştirebilmek için derslerinde sınıf içi etkinlikler, günlük yaşama entegre ve öğrenci ile etkileşim gibi çeşitli uygulamalara yer verdikleri, ancak söz konusu becerileri yeterince geliştiremediklerini düşündükleri ortaya çıkmaktadır. Matematik öğretmenleri öğrencilerdeki üst düzey düşünme beceri seviyelerinin alt seviyelerde olmasının ve derslerde yeterince geliştirilememesinin sebeplerini öğrenci, öğretmen, sistemsel ve toplum/aile açısından ortaya koymaktadırlar. Sebepler olarak matematik öğretmenlerinin matematik derslerinde sınav odaklı ders işlemesi, sınava bağlı bir sistemin var olması, ailelerin bu konudaki bilinçsizliği, öğrencilerdeki temel bilgi eksikliği, kitap okumama ve özgüven eksikliği ön plana çıkmaktadır. Araştırmada matematik öğretiminde üst düzey düşünme becerilerinin geliştirilmesi için öğrenci, öğretmen, toplum/aile, matematik öğretim süreci, eğitim politikasına yönelik olarak neler yapılabileceğine dair sonuçlar elde edilmiştir. Ortaöğretim matematik öğretmenlerinin perspektifinden yapılan bu araştırmanın sınıf öğretmenleri ve ortaokul matematik öğretmenleri üzerinde de yapılması önerilebilir. Anahtar Kelimeler: Matematik öğretimi, matematik öğretmenleri, üst düzey düşünme becerileri, düşünme nasıl geliştirilir, The aim of the research is to examine how to develop higher-order thinking skills in mathematics teaching. The research was carried out according to the case study of one of the qualitative research approaches. The study group consisted of 28 mathematics teachers working in public secondary education institutions, who were determined by the maximum diversity and criterion sampling methods, which are among the purposive sampling methods. Semi-structured interview questions and researcher's diary were used as data collection tools in the study. The data were analyzed with descriptive and content analysis. According to the findings obtained from the research; Mathematics teachers express high-level thinking as critical approach, overcoming the problem, and different solutions. Although the level of high-level thinking skills in students varies according to school types, it has been determined that the majority of students are at lower levels. It is revealed that mathematics teachers include various applications in their lessons in order to develop their high-level thinking skills, but they think that they cannot develop these skills sufficiently. Mathematics teachers reveal the reasons why students' high-level thinking skills are at low levels and cannot be adequately developed in lessons in terms of students, teachers, systems and society/family. The reasons are the exam-oriented teaching of mathematics teachers in mathematics lessons, the existence of an exam-based system, the ignorance of families on this issue, the lack of basic knowledge in students, the lack of reading books and the lack of self-confidence. In the research, results were obtained on what can be done for students, teachers, society/family, mathematics teaching process and education policy in order to develop high-level thinking skills in mathematics teaching. It can be suggested that this research, made from the perspective of secondary school mathematics teachers, should be conducted on primary school teachers and secondary school mathematics teachers. Keywords: Teaching Mathematics, math teachers, high-level thinking skills, how to develop thinking, Tez (Doktora-PhD) - Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik Anabilim Dalı, 2022., Kaynakça var.

Bu çalışmada, 7. sınıf öğrencilerinin Fen bilgisi dersinde etkinlikler ile öğrencilerin kazandıkları değer yargılarını ortaya çıkarmak ve değer eğitimi üzerinden incelemektir. Araştırma 2021-2022 eğitim-öğretim yılının ikinci döneminde, Isparta il merkezinde yer alan Aliköy-Küçük Hacılar Ortaokulu'nda öğrenme görmekte olan 7. sınıf öğrencileri üzerinden yapılmıştır. Çalışma grubu 13 öğrenciden oluşmaktadır. 5 hafta süren çalışmada etkinlik temelli değer öğretimi uygulanmıştır.Araştırmada; çalışma grubunun kazandığı değerleri belirlemek amacıyla, nitel araştırma tekniklerine uygun olarak geliştirilen öğrencilerin benimsedikleri değerleri tespit etmek amacıyla yarı yapılandırılmış 5 açık uçlu sorudan oluşan öğrenci görüşme formu ve öğrencilerin kazandıkları değerleri tespit etmek amacıyla 20 ifadenin yer aldığı gözlem formu kullanılmıştır.Toplanan nitel verilerin analizinde ise betimsel ve içerik analizi yaklaşımı kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre, adalet, duyarlılık, vatanseverlik, dürüstlük, özgüven, sevgi, saygı, hoşgörü, sorumluluk, empati, işbirliği ve sabır gibi temel değerleri benimsedikleri belirlenmiştir. Saygı, sorumluluk ve işbirliği değerlerinin daha çok algılandığı belirlenmiştir. Sınıf dışı yapılan etkinliklerin değer öğretiminde faydalı olduğu öğrencilerin mutlu ve istekli oldukları anlaşılmıştır. Etkinlikler değer öğretiminin olumlu tarafını göz önüne sermektedir. Anahtar Kelimeler: Fen bilimleri, değer, etkinlik, değer eğitimi, In this study, it is to reveal the value judgments of 7th grade students with the activities in Science class and to examine them through value education. The research was conducted on 7th grade students studying at Aliköy-Küçük Hacılar Secondary School in the city center of Isparta in the second semester of the 2021-2022 academic year. The study group consists of 13 students. In the 5-week study, activity-based value teaching was applied. In the research; In order to determine the values gained by the study group, a student interview form consisting of 5 semi-structured open-ended questions was used to determine the values adopted by the students developed in accordance with qualitative research techniques and an observation form with 20 statements was used to determine the values gained by the students. In the analysis of the collected qualitative data, descriptive and content analysis approach was used. According to the results obtained in the research, it was determined that they adopted basic values such as justice, sensitivity, patriotism, honesty, self-confidence, love, respect, tolerance, responsibility, empathy, cooperation and patience. It was determined that the values of respect, responsibility and cooperation were perceived more. It was understood that the students were happy and willing that the activities carried out outside the classroom were useful in teaching value. The activities reveal the positive side of value teaching. Keywords: Science, value, activity, value education, Tez (Yüksek Lisans)- Süleyman Demirel Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, 2022., Kaynakça var.

Bu tez çalışmasında üretici çekirdek ve Berezin sembolü teknikleri kullanılarak bazı problemlere cevap verilmeye çalışıldı. İlk olarak üretici çekirdek, üretici çekirdekli Hilbert uzay, Berezin sembolü ve Berezin sayısı gibi temel bazı tanımlar verildi. Daha sonra, Dirichlet uzayındaki sınırlı köşegen operatörün Berezin dönüşümün birim çember üzerinde radyal limite sahip olmadığı gösterildi. Benzer problem, kompleks düzlem üzerindeki Fock uzayı için de incelendi. Ayrıca ağırlıklı kaydırma operatörünün Berezin sembolü yardımıyla kompleks sayıların ˘dizi ve serilerinin Borel yakınsaklığı için bazı yeni kriterler verildi. Dirichlet uzayındaki ˘Schatten-von Neumann sınıfı operatörleri Berezin sembolleri yardımıyla karakterize edildi. Son olarak operatörlerin Berezin sayısı için literatürde bilinen bazı eşitsizlik tipleri kullanılarak önemli eşitsizlikler elde edildi. Anahtar Kelimeler: Üretici çekirdek, Berezin sembolü, Borel yakınsaklık, Radyal limit, Fock uzay, Dirichlet uzay, Schatten-von Neumann sınıfı., In this thesis, some problems were tried to be answered by using the techniques of reproducing kernel and Berezin symbol. First, some basic definitions were given, such as the reproducing kernel, reproducing kernel Hilbert space, the Berezin symbol and the Berezin number. Later, it was shown that the Berezin symbol of bounded diagonal operator in the Dirichlet space does not have a radial limit on the unit circle. A similar problem was investigated for the Fock space on the complex plane. In addition, some new criteria was given for Borel convergence of sequences and series of complex numbers with the help of the Berezin symbol of the weighted shift operator. The Schatten-von Neumann class operators in the Dirichlet space were characterized in terms of Berezin symbols. Finally, significant inequalities were obtained for the Berezin number of operators by using some types of inequalities known in the literature. Keywords: Reproducing kernel, Berezin symbol, Borel convergence, Radial limit, Fock space, Dirichlet space, Schatten-von Neumann class., Tez (Yüksek Lisans) - Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik Anabilim Dalı, 2021., Kaynakça var.

Bu tez çalışmasında ilk olarak diferansiyel denklemler hakkında kısa bir bilgi verilmiş ve diferansiyel denklemler sınıflandırılmıştır. Daha sonra adi diferansiyel denklemlerin çözümlerinden bahsedilip denklem çeşitleri anlatılmıştır. Diferansiyel denklem konusu mühendislik, fizik, kimya, tıp gibi pek çok bilim dalında kullanılmakta olup geniş uygulama alanına sahiptir. Bu nedenle diferansiyel denklemlerin çözümlerini bulmak önem arzetmektedir. Bu çalışmada birinci mertebeden diferansiyel denklemlerin temel özellikleri ayrıntılı bir şekilde anlatılmış ve birinci mertebeden denklem sistemlerinin özellikleri ve çıkarılan sonuçlar ikinci mertebeden skaler denklemlerden oluşan başlangıç değer problemlerine uygulanmıştır. Anahtar Kelimeler: Adi diferansiyel denklem, diferansiyel denklem çözümleri, skaler başlangıç değer problemleri, birinci mertebeden diferansiyel denklemler, Gronwall eşitsizliği, In this thesis, firstly, a brief information about differential equations is given and differential equations are classified. Then, the solutions of ordinary differential equations are mentioned and the types of equations are explained. The subject of differential equations is used in many branches of science such as engineering, physics, chemistry, medicine and has a wide application area. For this reason, it is important to find solutions of differential equations. In this study, the basic properties of first-order differential equations are explained in detail and the properties of first-order systems of equations and the results obtained are applied to initial value problems consisting of second-order scalar equations. Keywords: Ordinary differential equation, differential equations equations, scalar basic mathematical equations, first order differential equations, Gronwall inequality, Tez (Yüksek Lisans) - Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik Anabilim Dalı, 2021., Kaynakça var.

Kooperatif oyun teorisi; gelir veya giderlerin, bireyler arasında nasıl paylaşılacağı konusunda çözümler üretir. Kooperatif oyun teorisinin çeşitli yöneylem araştırması durumları ve ekonomik modellere uygulamaları mevcuttur. Bu tez, kooperatif oyun teorisinin çözüm kavramlarından olan eşit dağıtım kuralları üzerine bir çalışmadır. İlk olarak kooperatif olamayan ve kooperatif olan oyun teorisi, kooperatif aralık oyun teorisi ve kooperatif gri oyun teorisinden bahsedilmiştir. Daha sonra eşit dağıtım kurallarının hem aralık hem gri oyun teorisi kullanılarak bir genişletilmesi verilmiştir. Son olarak eşit dağıtım kuralları çerçevesinde, taşımacılık durumu üzerine bir uygulama gerçekleştirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Kooperatif oyun teorisi, aralık sayılar, gri sayılar, eşit dağıtım kuralları, taşımacılık durumu., Cooperative game theory generates solutions about how incomes and expenses are shared among individuals. Cooperative game theory has various Operations Research situations and its applications for economic models. This thesis is a study on equal distribution rules, which are solution concepts from cooperative game theory. First of all, cooperative and non-cooperative game theory, cooperative interval game theory and cooperative gray game theory are explained. Then, by using both interval game theory and gray game theory extension of the equal distribution rules is given. Finally, an application on transportation situations has been given within the framework of equal distribution rules. Keywords: Cooperative game theory, interval numbers, grey numbers, equal surplus sharing rules, transportation situations., Tez (Yüksek Lisans) - Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik Anabilim Dalı, 2021., Kaynakça var.

Bu tez çalışmasında, uzaysal Minkowski Pisagor hodograf eğrinin kuaterniyonik formu ele alındı ve bu kuaterniyonik form kullanılarak çift Minkowski Pisagor hodograf eğrinin tanımlanmasında önemli bir eşitlik elde edildi. Daha sonra, çift Minkowski Pisagor hodograf eğri tanımlandı ve timelike asli normalli regüler spacelike çift Minkowski Pisagor hodograf eğrinin Frenet elemanlarının rasyonel vektörel fonksiyonlar olduğu gösterildi. Polinom timelike asli normalli spacelike, yarı-null veya null genel ve slant helislerin çift Minkowski Pisagor hodograf eğriler olduğu gösterildi. Reel ve kuaterniyon polinomlar kullanılarak çift Minkowski Pisagor hodograf eğrinin Hopf benzeri dönüşüm formu ve kuaterniyon formu elde edildi. Son olarak, beşinci dereceden polinom timelike asli normalli spacelike eğrinin bir genel helis olması için gerek ve yeter şartın bir çift Minkowski Pisagor hodograf eğri olduğu gösterildi., In this thesis, the quaternionic form of the spatial Minkowski Pythagorean hodograph curve is examined and by using this quaternionic form, an important equation is obtained in describing the double Minkowski Pythagorean hodograph curve. Then, the double Minkowski Pythagorean hodograph curve is defined and it is shown that the Frenet elements of the timelike principal normal regular spacelike double Minkowski Pythagorean hodograph curve are rational vector functions. It has been shown that polynomial timelike principal normal spacelike, pseudo-null or null general and slant helices are double Minkowski Pythagorean hodograph curves. Hopf-like map form and quaternion form of double Minkowski Pythagorean hodograph curve are obtained by using real and quaternion polynomials. Finally, it is shown that the necessary and sufficient condition for a timelike principal normal spacelike quintic to be a general helix is a double Minkowski Pythagorean hodograph curves. Keywords: Minkowski Pythagorean hodograph curves, double Minkowski Pythagorean hodograph curves, polynomial general helix, polynomial slant helix., Tez (Yüksek Lisans) - Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik Anabilim Dalı, 2022., Kaynakça var.

Özel eğitime gereksinim duyan öğrenciler genel eğitim sınıflarında eğitim görebilmektedirler. Bu öğrenciler için genel eğitim sınıflarında gerçekleştirilen eğitim, kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim kapsamında uygulanmaktadır. Kaynaştırma eğitimine tabi olan öğrenciler akranları ile aynı sınıfta eğitim ve öğretimine devam edebilmektedirler. Kaynaştırma öğrencilerinin bireysel farklılıkları göz önüne alındığında eğitimleri ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (BEP) ile gerçekleştirilmektedir. Eğitim programlarının düzenlemelerini yaptıkları ve uygulanmasını sağladıkları için öğretmenlerin özel eğitim ile ilgili algılarının ortaya çıkarılması kaynaştırma eğitimin başarıya ulaşması açısından önemli görülmektedir. Bu doğrultuda yapılacak çalışmada fen bilimleri öğretmenlerinin özel eğitim kavramlarına yönelik algılarının metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim (fenomenoloji) deseni benimsenerek gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu amaçlı örnekleme yöntemi ile belirlenmiş ve çalışma araştırmaya gönüllü katılım sağlayan 234 fen bilimleri öğretmeni ile yürütülmüştür. Çalışmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış metafor formu kullanılmıştır. Metafor formunda öğretmenlerin algılarını belirlemek amacıyla "Kaynaştırma eğitimi … gibidir. Çünkü …", "Kaynaştırma öğrencisi … gibidir. Çünkü …", "Bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP) … gibidir. Çünkü …", "BEP hazırlamak … gibidir. Çünkü …", "BEP uygulamak … gibidir. Çünkü …", "Kaynaştırma öğrencilerine laboratuvar uygulamaları yapmak … gibidir. Çünkü …" ve "Kaynaştırma öğrencilerini değerlendirmek … gibidir. Çünkü …" cümleleri yer almaktadır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Analize dahil edilmeyecek veriler elenerek, kalan nitelikli verilerden metaforlar ve gerekçeleri arasındaki anlamlar dikkate alınarak kodlar oluşturulmuştur. Bir araya gelebilecek kodlar dikkate alınarak kategoriler oluşturulmuştur. Kodlar ve kategoriler uzman görüşüne sunularak çalışmanın güvenirlik katsayısı .89 olarak hesaplanmıştır. Çalışmanın sonuçları genel olarak değerlendirildiğinde; öğretmenlerin kaynaştırma eğitiminin önemini kavradıkları ancak güçlüklerle de karşılaştıkları; kaynaştırma öğrencilerine ihtiyaçları doğrultusunda ilgi ve önem gösterildiğinde bu öğrencilerin gelişebilen bireyler olarak algılandığı; BEP'in öneminin farkında olunduğu ancak BEP'lerin göz ardı edilebildiği; BEP hazırlama sürecinin zor olarak algılandığı ve hazırlanması için eğitim alınmasının gerekli görüldüğü; BEP uygulamanın sınıf içinde öğrenciyle özel ilgilenilmesinin zor olması ve zaman yetersizliğinden zor olarak algılandığı, BEP'lerin hazırlansa da uygulamaya geçilmediği için uygulamanın formalite algılandığı; kaynaştırma öğrencilerine laboratuvar uygulamaları yapmanın öğrenciler için eğlenceli olduğu, etkili ve kalıcı öğrenmeler sağladığı; kaynaştırma öğrencilerini değerlendirmenin öğretmene ve öğrenciye olumlu anlamda geri bildirim sağladığı ancak bazı öğretmenlerin kaynaştırma öğrencilerinin değerlendirilmesini formalite ve zor olarak algıladığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Bireyselleştirilmiş eğitim programı, fen eğitimi, kaynaştırma eğitimi, metafor, özel eğitim, Students with special needs can study in general education classes. The education given in general education classes for these students is implemented within the scope of inclusive/integration education. Students with special needs continue education and training in the same class as their peers. Inclusive education is carried out with the Individualized Education Program (IEP), which is prepared in line with the educational needs of the students. In order to achieve success in inclusive education, it is important to reveal the perceptions about special education of teachers who prepare and apply IEP. This study aims to reveal science teachers' perceptions of special education concepts through metaphors. The study was carried out with phenomenology, one of the qualitative research methods. The study group was determined by the purposeful sampling method, and the study was carried out with 234 science teachers who participated voluntarily. A semi-structured metaphor form was used to collect data from the participants. In the metaphor form, in order to determine the perceptions of teachers, "Inclusive education is like …. Because …", "Inclusive student is like …. Because …", "Individualized education program (IEP) is like …. Because …" is like "Preparing an IEP …. Because …", "Practicing an IEP is like …. Because …", "Making laboratory applications for mainstreaming students is like …. Because …" and "Assessing inclusive students is like …. Because …" sentences are included. The data obtained through the form were analyzed by the content analysis method. Qualified data included in the analysis were examined, the meanings between the metaphors and their reasons were examined, and codes were created accordingly. Categories were created by taking into account the codes that will create integrity. Codes and categories were submitted to expert opinion, and the reliability coefficient of the study was calculated as .89. When the results of the study were evaluated; teachers understood the importance of inclusive education but also faced difficulties; when inclusive students are given attention and importance in line with their needs, these students are perceived as individuals who can improve; the importance of IEPs is recognized, but IEPs can be ignored; the process of preparing the IEP was perceived as difficult, and training was deemed necessary for its preparation; IEP application is perceived as difficult due to lack of time and difficult to deal with students in the classroom. It is fun to make laboratory applications for inclusive students. It provides effective and permanent learning; it has been concluded that the evaluation of inclusive students provides positive feedback to the teacher and the student, but some teachers perceive the assessment of inclusive students as a formality and difficult. Keywords: Inclusive education, individualized education program, metaphor, science education, special education, Tez (Yüksek Lisans)- Süleyman Demirel Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, 2022., Kaynakça var.

Tez (Yüksek Lisans) - Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik Anabilim Dalı, 2021., Kaynakça var.

Eşitsizlikler, matematiğin birçok dalının gelişmesine katkı sağlar ve çeşitli denklem sınıflarının incelenmesi için gerekli araçlardır. Eşitsizlikler sadece matematikte değil, fen bilimleri ve mühendislik gibi çok çeşitli alanlarda kullanılmaktadır. Eşitsizlikler teorisi, hem teoride hem de uygulamalarda önemli ölçüde gelişme göstermektedir. Eşitsizlikler teorisinin gelişimiyle birlikte integral eşitsizliklerinin uygulamaları da son yıllarda artmaktadır. Fen ve mühendislik alanında yer alan birçok problem, klasik adi diferansiyel denklemler ile modellenmektedir. Bu tür problemlerin çözümünde diferansiyel denklemler teorisinden faydalanılmaktadır. Diferansiyel denklemlerin birçoğunda açık çözümler bulunamamaktadır. Açık çözümleri olmayan bu denklemlerin, yaklaşık çözümler elde edilebilir ve çözümlerin davranışları hakkında yorum yapılabilir. Gronwall tipi eşitsizlikler, integral eşitsizliği ya da belirli bir diferansiyel eşitsizliği sağladığı bilinen bir fonksiyonun üst sınırını belirlemek için uygulanan araçlardır. Böylelikle, Gronwall tipi eşitsizlikleri uygulayarak çözümlere yaklaşmak, bu çözümler hakkında yorum yapmaya olanak sağlar. Gronwall tipi integral eşitsizlikler, doğrusal olmayan diferansiyel denklemlerin çözümlerinin varlık, teklik, kararlılık ve sınırlılık gibi özelliklerinin incelenmesine büyük ölçüde katkı sağlar. Gronwall tipi eşitsizliklerin benzer kullanımı, çok sayıda uygulama alanında mevcuttur. Bu tez çalışmasında tek değişkenli, iki değişkenli, birkaç integral içeren, ayrık ve gecikmeli tipteki Gronwall eşitsizlikleri incelenmiştir. Son bölümde ise parçalı sürekli fonksiyonlarda kullanılabilecek yeni bir Gronwall eşitsizliği elde edilmiş ve ispatıyla birlikte verilmiştir. Bu tezin amacı, parçalı sürekli fonksiyonların çözümlerinin davranışlarını incelemek amacıyla da kullanılabilecek yeni bir Gronwall tipi eşitsizlik elde etmektir. Bu tür bir eşitsizlik impalsif diferansiyel denklemler teorisinde parçalı sürekli yörüngelere sahip çözümler için de önemlidir. Geliştirilen bu yeni eşitsizliğin diferansiyel denklemler teorisi ve uygulamalar açısından faydalı olacağı düşünülmektedir., Inequalities contribute to the development of several branches of mathematics and are essential tools for examining various classes of equations. Inequalities are used not only in mathematics but also in a broad range of disciplines like engineering and science. The theory of inequalities has a significant improvement in theory and practice. As the theory of inequalities develops, applications of integral inequalities have increased in recent years. Many problems in science and engineering are modeled by classical ordinary differential equations. The theory of differential equations is used to solve such problems. Many differential equations don't have exact solutions. Approximate solutions of these equations can be reached and their behavior can be examined. Gronwall-type inequalities are tools used to determine an upper bound of a function known to satisfy a given differential inequality or integral inequality. Thus, approximating solutions using Gronwall-type inequalities allows to comment on these solutions. Gronwall type integral inequalities contribute to the investigation of properties such as existence, uniqueness, boundedness and stability of solutions of nonlinear differential equations. Similar use of Gronwall-type inequalities exists in several applications. In this thesis, Gronwall inequalities including one variable, two variables, several integrals, and also their discrete and delayed forms are investigated. In the last chapter, a new Gronwall inequality for piecewise continuous functions is obtained and its proof is given. The purpose of this thesis is to get a novel Gronwall type inequality that can also be used to investigate the behavior of solutions of piecewise continuous functions. Such an inequality is also important for solutions with piecewise continuous trajectories in the theory of impulsive differential equations. It is thought that this new inequality will be useful in terms of the theory of differential equations and applications. Keywords: Integral Inequalities, Piecewise Continous Functions, Gronwall Inequalities., Tez (Yüksek Lisans) - Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik Anabilim Dalı, 2021., Kaynakça var.

Diferansiyel denklemler teorisi, çeşitli alanlarda çok sayıda gerçek dünya olayını anlamak ve yorumlamak için önemli araçlar sağlamaktadır. Gerçek dünya uygulamalarının gereklilikleri nedeniyle, bu teori kapsamlı bir sekilde genişletilmiştir ve parçalı sabit argümanlı diferansiyel denklemler gibi yeni diferansiyel denklem sınıfları ortaya çıkmıştır. Bu tezin amacı, Beddington-DeAngelis fonksiyonel yanıtı içeren otonom olmayan bir av-avcı sistemini genelleştirilmiş formdaki parçalı sabit argümanlı diferansiyel denklemler kullanarak modellemektir. Biyoloji, kimya, kontrol teorisi, ekoloji, ekonomi, sinir ağları, tıp, elektronik ve fizik gibi gerçek süreçlerin dinamiklerinde süreksiz özellikler sıklıkla gözlendiğinden bu denklemlerin önemi, modern bilim ve teknolojinin ihtiyaçlarından dolayı ortaya çıkmaktadır. Bu tez çalışmasının temel amacı, genelleştirilmiş bir parçalı sabit argüman ve Beddington-DeAngelis tipi fonksiyonel tepki ile birlikte otonom olmayan bir av-avcı sisteminin dinamiklerini araştırmaktır. Bu sistemde pozitif değişmezlik için yeterli koşullar araştırılacak ve sunulacaktır. Anahtar Kelimeler: Parçalı Sabit Argümanlı Diferansiyel Denklemler, Pozitif Degi¸smezlik, Av-Avcı Modeli, Fonksiyonel Tepki, Otonom Olmayan Sistem., The theory of differential equations provides crucial tools for comprehending and interpreting a wide range of real-world phenomena in a variety of domains. Due to the necessities of real-world applications, this theory has been extensively expanded and extended to new forms of differential equations, such as differential equations with piecewise constant argument. The goal of this thesis is to model a nonautonomous prey-predator system with Beddington-DeAngelis functional response using differential equations with piecewise constant argument of generalized form. Due to the fact that discontinuous characteristics are frequently observed in the growth of real processes such as biology, chemistry, control theory, ecology, economics, neural networks, medicine, electronics, and physics, the importance of these equations is caused by the needs of modern science and technology. The major goal of this thesis is to investigate the dynamics of a nonautonomous prey-predator system with a generalized piecewise constant argument and a Beddington-DeAngelis type functional response. We will investigate and present sufficient conditions on positive invariance for this system. Keywords: Differential Equations with Piecewise Constant Argument, Positive Invariance, Prey-Predator Model, Functional Response, Nonautonomous System., Tez (Yüksek Lisans) - Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik Anabilim Dalı, 2022., Kaynakça var.

Bu çalışmanın genel amacı, Türkiye'deki yenilenebilir enerji kaynakları ve geri dönüşüm konusunda 2000 ve 2022 yılları arasında yapılmış tezleri incelemektir. Özelde ise, ilgili araştırmaların yıllara, araştırma türüne, araştırma konusuna, araştırma yöntem/desenine, örneklem grubuna, veri toplama araçlarına, veri analiz yöntemlerine ve yapıldıkları üniversitelere göre dağılımının nasıl olduğunu ortaya koymaktır. Araştırmada, YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edilen çalışmalar analiz edilmiştir. Araştırma toplamda 126 yayın üzerinden yürütülmüştür. Bunlardan 107'si yüksek lisans tezi ve 19'u ise doktora tezidir. Problem cümleleri çerçevesinde frekans ve yüzde tabloları oluşturularak analizler tamamlanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, 2019 en fazla çalışmanın yapıldığı yıldır. Yüksek lisans tezleri doktora tezlerine göre daha fazla çalışılmıştır. Araştırmaların konularına göre dağılıma bakıldığında en fazla tutum, farkındalık düzeyi ve bilgi düzeyi konularının tercih edildiği görülmüştür. Araştırmalarda en fazla tercih edilen araştırma yöntemi nicel araştırma yöntemidir. Araştırma deseni olarak ise nicel araştırma yöntemleri içerisinde en fazla tarama modelinin kullanıldığı görülmüştür. Nitel araştırma yöntemleri içerisinde olgubilim deseni ve karma araştırma yöntemleri çatısı altında ise iç içe karma desenin en fazla kullanıldığı görülmüştür. Çalışmalarda çoğunlukla tercih edilen örneklem ortaokul öğrencileri olmuştur. Veri toplama araçlarından görüşme formu ve ölçekler en fazla tercih edilen araçlar olmuştur. Verilerin analizinde kullanılan teknikler nitel analiz ve nicel analiz olarak ayrılmaktadır. Nitel analiz yöntemlerinden en fazla tercih edilen teknik içerik analizi ve betimsel analizdir. Nicel analiz yöntemleri kendi içerisinde parametrik analiz, non-parametrik analiz ve diğer analiz teknikleri şeklinde üçe ayrılmıştır. Parametrik analiz teknikleri içerisinde en fazla kullanılan teknik t-testi, non-parametrik tekniklerden Mann Whitney U testi ve diğer analiz tekniklerinden ise en fazla faktör analizi kullanılmıştır. Tezlerin yapıldığı üniversitelere göre dağılımında Gazi Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi en fazla çalışmanın yapıldığı kurumlar olmuştur. Anahtar Kelimeler: Eğitim, geri dönüşüm, içerik analizi, yenilenebilir enerji kaynağı, The overall aim of this study is to examine the thesis on renewable energy sources and recycling in Turkey between 2000 and 2022. In particular, it is to reveal how the relevant research is distributed according to the years, type of research, research subject, research method/pattern, sample group, data collection tools, data analysis methods and the universities in which they are done. In the study, the studies obtained from the YÖK National Thesis Center database were analysed. The research was conducted out of a total of 126 publications. Of these, there are 107 master's thesis and 19 doctoral thesis. Within the framework of problem sentences, frequency and percentage tables were created and the analyses were completed. According to the results obtained, 2019 is the year in which the most studies are carried out. Master's thesis was studied more than doctoral thesis. When we looked at the distribution according to the subjects of the researches, it was seen that attitude, awareness level and knowledge level were preferred the most. The most preferred research method in research is quantitative research method. As a research pattern, it was seen that the most scanning models were used among quantitative research methods. It has been observed that the intertwined mixed pattern is used the most under the framework of factology pattern and mixed research methods within qualitative research methods. The most preferred sample in the studies was secondary school students. Interview forms and scales from data collection tools have been the most preferred tools. The techniques used in the analysis of the data are divided into qualitative analysis and quantitative analysis. The most preferred technique from qualitative analysis methods is content analysis and demoral analysis. Quantitative analysis methods are divided into three in the form of parametric analysis, non-parametric analysis and other analysis techniques. Among the parametric analysis techniques, the most commonly used technical t-test, non-parametric techniques, Mann Whitney U test and other analysis techniques were used in the most factor analysis. Gazi University and Marmara University were the institutions where the most studies were carried out in the distribution according to the universities where the thesis was made. Keywords: Education, recycling, content analysis, renewable energy source, Tez (Yüksek Lisans)- Süleyman Demirel Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, 2022., Kaynakça var.

Bu araştırmanın temel amacı, fen bilimleri dersinde öğrencilerin merak ettikleri konulara yönelik görüşlerini araştırmaktır. Araştırmada, öğrencilerin fene yönelik merak ve algılarını ortaya koyabilmek için nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik yöntem tercih edilmiştir. Araştırmada veri toplama tekniği olarak görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Gaziantep ili, Yavuzeli ilçesinde bulunan Bakırca Ortaokulunda her sınıf seviyesinden rastgele seçilen 10' ar öğrenciden oluşmaktadır. Örneklem 23 kız, 17 erkek olmak üzere toplamda 40 öğrenciden oluşmaktadır. Fen bilimlerinde merak edilen konular ile cinsiyet, başarı puanları, ailelerin gelir durumu, sınıf seviyeleri, izledikleri belgesellerin türü, ders dışındaki merakları, hedefledikleri mesleklere göre her biri alt amaç şeklinde ele alınıp derinlemesine analiz edilmiştir. Yapılan araştırmada verilerin tamamı, araştırmacı tarafından geliştirilen "Yarı Yapılandırılmış Görüşme" ile elde edilmiştir. Görüşme formu araştırma yapılacak olan hedef kitleyi yönlendirmeyen, kolay anlaşılabilir sorulardan oluşmasına dikkat edilmiştir. Sorular farklı türden görüşleri sorgulayan, öğrenci seviyelerine uygun, anlaşılır ve açık uçlu sorulardan oluşmaktadır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre fen bilimleri dersinde en fazla merak edilen konu uzay olarak ortaya çıkmıştır. Bu araştırma, fen bilimleri dersinde öğrencilerin merak ettiği konuların belirlenmesinde literatürdeki boşluğa katkı sağlaması açısından yol göstereceği umut edilmektedir. Öğrencilerin fen dersi başarı puanlarının, ders dışında merak ettiklerinin, ileride olmak istedikleri bilim insanının, ilgilerini çeken konuların ve sınıf düzeyinin fen bilimleri dersinde merak ettikleri konular üzerinde etkisi olduğu tespit edilmiştir. Etkisi olan faktörlere ek olarak fen öğretmeninin ders anlatma biçiminin öğrencilerin fen bilimleri dersi konularına olan merak düzeylerini olumlu yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin ailelerin gelir durumu, izlenen belgesellerin türü, en çok sevdikleri ders, kurdukları hayaller, hedefledikleri meslek, gezmekten keyif aldıkları yerler, oynamaktan keyif aldıkları oyun türleri ve cinsiyet değişkenlerinin fen bilimleri dersinde merak ettikleri konular üzerinde herhangi bir etkisinin olmadığı görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Fen bilimleri, merak, ilgi, hayal, The main goal of this research is to find out students' opinions about topics that they are curious about in their science classes. In this research, phenomenological method, one of the qualitative research methods, was preferred , in order to reveal students' curiosity and perceptions about science. The interview form was used as a data collection tool in the research. The study group of the research consists of 10 students randomly selected from each grade level in Bakırca Secondary School in Gaziantep province, Yavuzeli district in the 2020-2021 academic year. For example, 23 girls and 17 boys, in total 40 students. Gender, achievement scores, income status of families, class levels, the type of documentaries they watch, their curiosity outside the classroom, the professions they target are discussed as sub-objectives and analyzed in depth besides the subjects that are wondered about science. All of the data in the research were obtained with the "Semi-Structured Interview" developed by the researcher. The interview form consisted of easy-to-understand questions that did not direct the target audience to be researched. The questions consist of clear and open-ended questions that question different types of views and are suitable for student levels. According to the results obtained in the research the most attracted subject in the science class has emerged as The Space. It is hoped that this research would contribute to the field of Science classes in terms of the subjects that are appealing to the students and the gap in the literature of the field. It has been determined that the students' science course success scores, what they are curious about outside the classroom, the scientist they want to be in the future, the subjects that interest them and the class level, have effect on the subjects they are curious about in the science lesson. In addition to these factors the way the science course teacher teaches effects the students' curiosity levels about science course subjects positively. It has been seen that the students' families' income status, the type of documentaries they watch, their favorite lesson, the dreams they have, the profession they aim for, the places they enjoy traveling, the types of games they enjoy playing and the gender variables have no effect on the subjects they are curious about in their science courses. Keywords: Science, curiosity, interest, imagination, Tez (Yüksek Lisans)- Süleyman Demirel Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik ve Fen Bilimleri Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı, 2021., Kaynakça var.

Bu tez çalışması, kooperatif oyun teorisi ile uzay çöplüğünün modellenmesi üzerinedir. İlk olarak, uzay çöplüğünü ile ilgili araştırma yapılmıştır. Daha sonra uzay çöplüğünü temizlemeye yönelik çalışmalar incelenmiş ve kooperatif olan oyun teorsinden bahsedilmiştir. Tez çalışmamızda kooperatif oyun teorisi çözüm yöntemlerinden Shapley değeri, RUN kuralı, Banzhaf değeri, CIS değeri, ENSC değeri gibi özel çözümlerden bahsedilmiştir. Son olarak, uzay çöplüğünün temizlenmesi için stratejiler araştırılmış ve buna bağlı olarak ülkelerin koalisyon yapmaları halinde, çöplük temizleme maliyetlerini azaltıcı senaryolar oyun teorisi kullanılarak modellenmiştir. Anahtar Kelimeler: Uzay çöplüğü, kooperatif oyun teorisi, Shapley değeri, RUN kuralı, Banzhaf değeri, CIS değeri, ENSC değeri, iflas oyunları., This thesis is on modeling space debris with cooperative game theory. First, research on space debris is conducted. Then, studies on cleaning up space debris are examined and cooperative game theory is mentioned. In our thesis, some solution methods such as Shapley value, RUN rule, Banzhaf value, CIS value, ENSC value from cooperative game theory are given. Finally, strategies for cleaning space debris have been researched, and accordingly, scenarios to reduce the debris removal costs have been modeled by using game theory, in case the countries make a coalition. Keywords: Space debris, cooperative game theory, Shapley value, RUN rule, Banzhaf value, CIS value, ENSC value, bankruptcy games., Tez (Yüksek Lisans) - Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik Anabilim Dalı, 2022., Kaynakça var.

Özel gereksinimli bireylerin etkili bir şekilde fen eğitimini alabilmesi için bireye özgü olarak hazırlanan bireyselleştirilmiş eğitim programına dâhil edilmeleri oldukça önemlidir. Bireyselleştirilmiş eğitim programına dâhil edilen her özel gereksinimli birey fiziksel, zihinsel ya da duygusal olarak birbirinden farklı olduğu için, fen öğretimi sürecinde yer alacak fen bilgisi öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programını hazırlama yeterliklerine sahip olması gerekmektedir. Bu yeterliklerin kazandırılması amacıyla fen bilgisi öğretmenliği bölümlerinde 'Özel Eğitim' dersi verilmektedir. Dolayısıyla özel eğitim dersi alan fen bilgisi öğretmen adaylarının bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlama yeterliklerine sahip olması beklenmektedir. Bu çalışmada fen bilgisi öğretmen adaylarının bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlama yeterliklerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Çalışmada, fen bilgisi öğretmen adaylarının bireyselleştirilmiş eğitim programı hakkındaki mevcut bilgi düzeylerinin ve bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlama yeterlik durumlarının belirlenmesi amacıyla nitel araştırma yöntemi tercih edilmiştir. Çalışma grubu dördüncü sınıf düzeyinde öğrenim gören 31 fen bilgisi öğretmen adayından oluşmaktadır. Grup belirlenirken adayların 'Özel Eğitim dersini almış olmaları' ölçütünü taşımaları dikkate alınmıştır. Verilerin toplanması amacıyla yarı-yapılandırılmış görüşme tekniği tercih edilmiştir. Toplanan veriler betimsel analiz ve içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Veri analizi aşamasında bazı kategoriler oluşturulurken özel eğitim hizmetleri yönetmeliğinde yer alan bilgilerden yararlanılmıştır. Çalışmanın sonuçları fen bilgisi öğretmen adaylarının bireyselleştirilmiş eğitim programı hakkında yeterince bilgi sahibi olmadıklarını ortaya koymaktadır. Ayrıca adayların örnek bireyselleştirilmiş eğitim programı'nı hazırlarken programın hazırlama aşamalarına yeterince dikkat etmedikleri sonucuna ulaşılmıştır. Fen bilgisi öğretmen adaylarının çoğunluğu bireyselleştirilmiş eğitim programını özel gereksinimli bireyler için gerekli ve yararlı bir program olarak gördüklerini; bireyselleştirilmiş eğitim programını hazırlarken endişe duydukları durumların olduğunu; bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlamakta kendilerini yeterli görmediklerini belirtmişlerdir. Çalışmanın bütün sonuçları dikkate alındığında fen bilgisi öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlama yeterliklerine yeterli düzeyde sahip olmadıkları saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: bireyselleştirilmiş eğitim programı, fen bilgisi öğretmen adayları, kaynaştırma eğitimi, özel eğitim, özel gereksinimli öğrenciler, It is very important that students with special needs are included in the Individualized Education Program, which is prepared individually in order to provide effective science education. Since each student in special need included in the Individualized Education Program is physically, mentally or emotionally different, science teachers who will take part in the science teaching process must have the competencies to prepare the Individualized Education Program. In order to gain these competencies, 'Special Education' course is given in the 4th grade of the science teaching department. Therefore, pre-service science teachers who take special education courses are expected to have the competencies to prepare an Individualized Education Program. In this study, it is aimed to determine the competencies to prepare an Individualized Education Program of pre-service science teachers. The study was carried out by the qualitative research method in order to determine the current level of knowledge about the Individualized Education Program of pre-service science teachers and their qualifications for preparing an Individualized Education Program. The working group consists of 31 pre-service science teachers studying at the 4th grade level. While determining the group, it was taken into account that the pre-service teachers were at the '4th grade level' and had taken the criteria of 'having taken special education course'. Semi-structured interview technique is preferred for the collection of data. The data collected were obtained by content and descriptive analysis method considering the opinions of pre-service teachers. While some categories were created during the data analysis phase, the information contained in the regulation of special education services was also used. The results of the study reveal that science pre-service teachers do not know enough about the Individualized Education Program. In addition, it was concluded that the pre service teachers did not pay enough attention to the preparation stages of the program while preparing the sample Individualized Training Program. The majority of pre service science teachers state that they see the Individualized Education Program as a necessary and useful program for students with special needs; that there are situations they are concerned about while preparing the Individualized Education Program; that they do not consider themselves sufficient in preparing an Individualized Training Program. When all the results of the study were taken into account, it has been determined that science teachers do not have competencies of preparing an Individualized Education Program at a sufficient level. Keywords: individualized education program, preservice science teachers, inclusive education, special education, students with special need, Tez (Yüksek Lisans)- Süleyman Demirel Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, 2022., Kaynakça var.

Tez (Yüksek Lisans) - Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik Anabilim Dalı, 2021., Kaynakça var.

Bu araştırmanın amacı 8. sınıf DNA ve Genetik Kod ünitesinin öğretiminde Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı'nda önerilen yöntemlerin yanı sıra argümantasyon temelli kavram karikatürleri kullanımının, öğrencilerin akademik başarılarına ve fen bilimleri dersine yönelik tutumları üzerine olan etkisini incelemektir. Çalışmamız 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Isparta ili Eğirdir ilçe merkezinde bulunan bir ortaokulda 8. sınıf düzeyinde öğrenim gören iki ayrı sınıftaki 45 öğrenciyle (21 Kız, 24 Erkek) gerçekleştirilmiştir. 8/A sınıfı (23 öğrenci) kontrol grubu olarak seçilmiş olup kontrol grubundaki öğrencilere, Fen Bilimleri Öğretim Programı'ndaki kazanımlar, ders kitabındaki etkinliklerle beraber Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı'ndaönerilen yöntemlerle işlenmiştir. 8/B sınıfı (22 öğrenci) ise deney grubu olarak seçilmiş olup deney grubundaki öğrencilere ders kitabı Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı'nda önerilen etkinliklerine ilaveten argümantasyon temelli kavram karikatürleri etkinlikleri de uygulanarak dersler işlenmiştir. Her iki gruba da DNA ve Genetik Kod başarı testi ön test, son test ve kalıcılık testi olarak uygulanmıştır. Yine her iki gruba da fen bilimleri dersi tutum ölçeği hem araştırmaya başlamadan önce hem de araştırmadan sonra uygulanmıştır. Araştırmamız, deneysel araştırma modellerinden biri olan ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel çalışma şeklinde gerçekleştirilmiştir. Deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin DNA ve Genetik Kod ünitesine ilişkin son test akademik başarı puanları bağımsız gruplar T-testi aracığıyla karşılaştırıldığında, DNA ve Genetik Kod ünitesi başarı puanları bakımından gruplar arasında istatistiksel anlamlı bir farklığın bulunmadığı, ancak deney grubu son test başarı puanları ortalamasının kontrol grubu başarı ortalamasından daha yüksek olduğu görülmüştür. Çalışmamızda kız ve erkek öğrencilerin son test ve kalıcılık başarı puanları arasında kızlar lehine istatistiksel açıdan anlamlı bir fark oluştuğu görülmüştür.Deney grubundaki uygulamanın tamamlanmasından sonra öğrencilerle yapılan informal mülakatlarda dezavantajlı öğrenciler (okuma-yazma becerisi ve akademik başarı düzeyi düşük olan, ders sırasında söz almaktan çekinen öğrencilerin) argümantasyon tabanlı kavram karikatürü etkinliklerinin kendilerinin öğretim faaliyetlerine katılma isteklerini arttırdığını ve dersleri daha kolay anlamalarını sağladığını söylemişlerdir. Araştırmacı da öğrencilerin bu ifadelerinin deney grubundaki öğretim sürecinde kendisi tarafından yapılan gözlemlerce de doğrulandığını belirtmiştir. Anahtar Kelimeler: DNA ve genetik kod, argümantasyon, kavram yanılgıları, kavram karikatürü., The aim of this study is to examine the effect of the use of argumentation-based concept cartoons in the teaching of the 8th grade DNA and Genetic Code unit, as well as the methods suggested in the curriculum, on students academic achievement and attitudes towards the science. This study was carried out with 45 students (21 girls, 24 boys) from two different classes studying at the 8th grade in a secondary school located in Eğirdir district center in Isparta in the 2019-2020 academic year. 8/A class (23 students) was appointed as the control group, and the issues were taught along with the activities in the textbook, through the methods suggested in the curriculum. 8/B class (22 students) was appointed as the experimental group, and the issues were taught to the students by using the activities of the argumentation-based concept cartoons in addition to the activities suggested in the curriculum. DNA and Genetic Code Achievement Test was applied to both groups as pre-test, post-test and retention test. Similarly, Science Attitude Scale was applied to both groups before and after the research. This research was carried out as a quasi-experimental study with pre-test and post-test control groups, which is one of the experimental research models. When the post-test academic achievement scores of the students were analyzed using the independent groups T-test, results showed that there was no statistically significant difference between the groups in terms of DNA and Genetic Code unit post-test achievement scores. However, this analysis showed that the post-test achievement mean score of experimental group was higher than that of the control group. In the study, it was determined that there was a statistically significant difference in favor of girls between the post-test and permanence achievement scores of girls and boys. In the informal interviews conducted after the implementation was completed, the disadvantaged students (students with poor literacy skills, students having low academic achievement level, students hesitating to speak during the lesson) stated that the argumentation-based concept cartoons activities enabled them to participate more in teaching activities and to understand the subjects more easily. The researcher also stated that these expressions of the students confirmed the observations made during the teaching process in the experimental group. Keywords: DNA and genetic code, argumentation, misconceptions, concept cartoon., Tez (Yüksek Lisans)- Süleyman Demirel Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, 2020., Kaynakça var.

Bu icerigimizde Kevin Houston tarafindan yazilmis ve Turkceye Mehmet Terziler ile Tahsin Oner tarafindan cevrilmis olan Matematikci Gibi Dusunmek adli kitabin "Mantiksal Nasil Dusunulur?" kisminin ozeti yer aliyor. Lisans matematigi icin bir kilavuz olarak belirtilen bu kitaptaki her basligin temel kisimlarini kendi gorsellerimizle derledik. UYARI Bu ozete dair tanim, teorem ve aciklamalarin detaylari halihazirda kitapta bulunmaktadir. Bu nedenle konulari daha detayli ogrenmek, orneklerle pekistirmek ve konularla ilgili alistirma yapmak icin lutfen kitaba basvurunuz.

Bu haftaki yazimizda, unlu matematikci Fibonacci'nin varsayimsal bir tavsan populasyonunu modelleyerek elde ettigi Fibonacci dizisini C, Python ve MATLAB'de kodlayarak inceledik.

Yapay zeka ile ilgilenen kisilerin duymus olabilecegini dusundugumuz, Cahit Arf'in makinelerin dusunmesi ile ilgili verdigi bir halk konferansini MMMT olarak inceledik ve bunu yaziya doktuk. Unlu bilim insani ve matematikci Cahit Arf'in hayatini ve bilinmeyen detaylarini isledigimiz yaziya buraya tiklayarak ulasabilirsiniz: #IzBirakanlar 001: Matematigin Arf Halkasi Cahit Arf

Mustafa Kemal Ataturk'un geometri ogrenmeyi kolaylastirmak amaciyla Osmanlica geometri terimlerini Turkce'ye cevirdigini ve calismalarini "Geometri" adiyla bir kitapta toplayarak yayinladigini biliyor muydunuz?

Macar asilli matematikci George Polya, How To Solve It (Cozum Nasil Yapilir) adli onemli eserinde problemlerin nasil cozulmesi gerektigini detaylica anlatmistir. MMMT olarak Polya'nin problem cozme algoritmasini inceledik ve bu incelemeyi yaziya doktuk.

A Beautiful Mind (Akil Oyunlari), ogrencilik yillarinda hayaller gormeye baslayan ilerleyen donemlerde sizofreni teshisi konulan ama hastaliginin farkinda olmayan Nobel Odullu matematikci John Nash’in hayatini 2001 yilinda beyaz perdeye tasiyor. Yonetmen Ron Howard dahi bir matematikcinin hayatini anlatirken akademik olaylari duygusal birkac sahne ve sizofreniyi seyirciye gecirebilecek bir oyunculukla aktarmis. Basrolde Russell Crowe gibi basarili oyuncularin bulundugu A Beautiful Mind filmi Oscar basta olmak uzere pek cok odule layik gorulmustur. SPOILER Yazimiz filmdeki olaylara dair bilgiler icermektedir.

Ozet: 1791 yilinda Sanayi Devrimi’nin etkisini yogun bir sekilde gosterdigi donemde Ingiltere’de zengin bir ailenin cocugu olarak dunyaya gelen Babbage universite zamanlarinda matematige asik olmustur ve insanlarin yaptigi islem hatalarini ortadan kaldirmak icin sirasiyla Fark Makinesi No.1, Analitik Makine ve Fark Makinesi No.2 hakkinda calismistir. Analitik Makine bugunku dijital bilgisayarlarin temelini olusturan calisma olmustur. 1871 yilinda yine Ingiltere’de hayatini kaybetmistir. Ilk dijital bilgisayarin 1946 yilinda kullanilmaya baslandigini dusunursek caginin cok otesinde olan Babbage eger tasarimlarini tamamlayabilseydi su anda bilgisayarlar nasil olurdu sorusu her zaman akillarda bir soru isareti olarak kalacak.

Global optimizasyon, bilim ve mühendislik ile ilgili çok çeşitli problemlere uygulanmıştır. Çok sayıda küresel optimizasyon tekniği on yıllardır incelenmiş ve geliştirilmiş olmasına rağmen bu teknikler karmaşık sistemlerde kullanıldığında bazen tatmin edici sonuçlar sunabilmiş değildir. Bu nedenle bu tekniklerden daha doğru sonuçlar elde edilmesi, hızlı ve kolay uygulanabilmesi için daha da geliştirilmesi gerekmektedir. Global optimizasyonda zor olan konular; mevcut yerel minimumlaştırıcıdan nasıl kurtulunacağı, objektif fonksiyonun daha düşük bir minimumlaştırıcının nasıl bulunacağı, daha sonra küresel minimumlaştırıcıya yakınlaşmanın nasıl değerlendirileceği ve durdurma kriterlerinin nasıl belirleneceği şeklindedir. Bu tezin amacı, kısıtsız küresel optimizasyon problemleri için yukarıdaki zorlukları aşacak şekilde deterministik yöntemler geliştirmektir. Bu tezin ilk kısmı üç bölüm 3, 4 ve 5 içerir. Bölüm 3'te, düzgün olmayan fonksiyonlar için yeni bir global düzgünleştirme tekniği önerilmektedir. Aynı teknik, kısıtlanmamış global optimizasyon problemlerini çözmek için geliştirilen yardımcı fonksiyonu oluşturmak için kullanılmaktadır. Bölüm 4'te, çok boyutlu problemi tek boyutlu bir probleme dönüştürerek ve yerel minimumlaştırıcı sayısını azaltarak yeni bir yardımcı fonksiyon metodu geliştirilmiştir. Tek boyuta indirgenen problemin global minimumlaştırıcısı bulunup ardından çok boyutlu probleme lokal minimum bulma algoritması yardımıyla orjinal problemin global minimumlaştırıcısı bulunur. Bölüm 5'te, düzgün kısıtsız global optimizasyon problemlerinin daha alt bir minimumla¸srıcısını bulmak için yeni bir doldurulmuş fonksiyon önerilmiştir. Önerilen doldurulmuş fonksiyon türevlenebilir yapıdadır ve iki parametre içerir. Bu tezin uygulama kısmı iki bölümden oluşmaktadır. Bölüm 6'da bölümler 3, 4 ve 5'teki önerilen algoritmaları bir dizi test problemine uygulanmasından elde edilen sonuçlar sunulmuştur. Bölüm 7'de, görüntü işleme problemi bir gerçek yaşam problemi olarak ele alınmış ve 3. bölümde tanıtılan algoritma bu probleme uygulanarak nümerik sonuçlar sunulmuştur., Anahtar Kelimeler: Global optimizasyon, Düzgünleştirme tekniği, Yardımcı fonksiyon, Yönlü arama, Global optimization has been applied to a wide range of problems related to science and engineering design. Although numerous global optimization techniques have been developed and studied for decades, the results some times are not satisfactory when used in design or complex systems, so there is still an area for developing these techniques to be more accurate, fast, and easy to implement. The difficult issues for global optimization are how to escape from the current local minimizer and find a lower minimizer of the objective function, then how to evaluate the convergence to the global minimizer and determine the stopping criteria. The purpose of this thesis is to solve and avoid the above difficulties by developing and demonstrate deterministic methods for unconstrained global optimization problems. The main part of this thesis contains three Sections 3, 4, and 5. Section 3, a new global smoothing approximation technique is proposed for non-smooth functions and use the same technique to construct a smoothing auxiliary function for solving unconstrained global optimization problems. Section 4 presents a new auxiliary function to solve global optimization problems by converting a multi-dimensional problem into a onedimensional problem and decreasing the number of local minimizers and then finding the global minimizer of the one-dimensional problem, then finding the global minimizer of the multi-dimensional function by using a new algorithm. Section 5 a new filled function is proposed for finding a better minimizer of smooth unconstrained global optimizations and the proposed filled function is continuously differentiable and contains two parameters. The applications part of this thesis includes two Sections, Section 6 presents results to a set of common test problems for the proposed algorithms in Sections 3, 4 and 5. Image processing is done as a real-life problem, the problem is solved by using the algorithm introduced in Section 3, and numerical results are shown in Section 7. Keywords: Global optimization, Smoothing technique, Auxiliary function, Directional search., Tez (Doktora) - Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik Anabilim Dalı, 2020., Kaynakça var.

Bu tez çalışmasında P(x)=a-bx talep fonksiyonundaki x ürün miktarı üçgen ve yamuk bulanık sayılarla bulanıklaştırılarak optimum gelir elde edilmiştir. Tezin temel kısmı üç alt bölümden oluşmaktadır. İlk kısımda Chang (2000) ın sonuçları derlenmiştir. Burada talep miktarı simet-rik üçgen bulanık sayılarla bulanıklaştırılıp merkezleme metodu ile durulaştırıla-rak optimum gelir elde edilmiştir. İkinci kısımda bulanıklaştırma tekniği olarak üçgen simetrik olmayan bulanık sayılar ve durulaştırma tekniği olarak hem işaretli uzaklık, hemde dereceli ortalama metotları kullanılarak optimum gelir elde edilmiştir. Son kısımda da simetrik olmayan bulanıklaştırıcılar kullanılarak yamuk bulanık sayılarla optimum gelir elde edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Üçgen bulanık sayı, yamuk bulanık sayı, gelir fonksiyonu, işaretli uzaklık durulaştırma metodu, dereceli ortalama durulaştırma metodu., In this thesis, the optimum revenue has been obtained by fuzzifiying the quantity x in the demand function P(x)=a-bx with triangular and trapezoidial fuzzy numbers. The main part of the thesis consists of three sections. In the first part, the results of Chang (2000) are compiled. Here, the demand quantity x is fuzzified with symmetrical triangular fuzzy numbers and defuzzified with the centroid method, and optimum revenue is obtained. In the second part, optimum revenue has been obtained by using the triangular nonsymmetrical fuzzy numbers as fuzzifiying technique and both signed distance and graded mean methods as defuzzifiying technique. In the last part, using nonsymmetrical fuzzified coefficients, optimum revenue was obtained with trapezoidal fuzzy numbers. Keywords: Triangular fuzzy number, trapezoidial fuzzy number, revenue function, signed distance defuzzification method, graded mean defuzzification method., Tez (Yüksek Lisans) - Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik Anabilim Dalı, 2020., Kaynakça var.

Tez (Yüksek Lisans) - Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik Anabilim Dalı, 2020., Kaynakça var.

Bu tez çalışmasında, karakteristiği 2 veya 3 olan sonlu cisimler üzerinde tanımlı ikinci, üçüncü ve dördüncü dereceden polinomların köklerinin hangi koşullar altında var olduğunu, eğer varsa ve mümkünse bu köklerin nasıl bulunabileceğini anlatacağız. Bunu yapabilmek için ilk olarak önemli bir cebirsel yapı olan cisimler özellikle de sonlu cisimler kavramını tanıtacağız. Sonrasında, karakteristiği 2 olan sonlu bir cisim üzerinde tanımlı ikinci dereceden polinomların köklerinin hangi koşullar altında var olup olmadığını iz (trace) dönüşümünden faydalanarak elde edeceğiz. Son olarak, karakteristiği 2 olan sonlu cisimler üzerinde tanımlı ikinci dereceden polinomların köklerinin varlığının tespitinde kullandığımız fikrin, karakteristiği 2 veya 3 olan sonlu cisimler üzerinde tanımlı üçüncü ve dördüncü dereceden polinomlara nasıl uygulandığını göstereceğiz., In this thesis, we explain under what conditions roots of the second, third and fourth order polynomials defined over finite fields of characteristic 2 or 3 exist, and how these roots can be found if they exist and possible. In order to do this, we first introduce the concept of fields, in particular finite fields, which are an important algebraic structure. In this case, we obtain under what conditions whether the solutions of quadratic equations defined over finite fields of characteristic 2 exist by incorporating the trace transformation. Finally, we show that how the idea that we use in the determination of the existence of roots of quadratic polynomials defined over finite fields of characteristic 2 is applied to the third and fourth order polynomials defined over finite fields of characteristic 2 or 3., Tez (Yüksek Lisans) - Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matematik Anabilim Dalı, 2019., Kaynakça var.