Search

Araştırmanın temel amacı serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) 'lerin mesleki etik algı düzeyleri ile BDS standartları ile alakalı olan bilgi düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışmamızda ilk olarak Bağımsız Denetim Standardı kavramı ele alınacak olup bu kavramın tarihçesi, uygulamaları ve kapsamı ile alakalı bilgi verilecektir. İkinci olarak Mesleki etik kavramı incelenecek olup bu kısımda etik ve etik ilkeleri nedir sorularına cevap aranacak olup bunlara ilaveten de meslek etiğinin düzeyleri ve meslek etiği eğitiminin önemi detayları ile incelenecektir. Araştırmamızın üçüncü kısmında ise mesleki etik kavramı biraz daha detaylıca irdelenecek olup bu noktada etik olmayan ilkeler ve etik dışı davranışların sonlandırılması noktasında birtakım önermelerde bulunulmaktadır. Bunlara ilaveten yine bu kısımda kanun perspektifinden etik dışı davranışlara karşı olan yaptırımlar incelenmektedir.Araştırmanın sonucunda SMMM'lerin nezdinde mesleki etik algısı ile BDS standartları ile alakalı olan bilgi düzeyleri arasında ilişki saptanmaktadır. Standartlara dair bilgi haznesi geniş olan SMMM'lerin mesleki etik davranışlarını benimseme oranı bu standartlara dair bilgisi olmayan SMMM'lere mesleki etik davranışlarını benimseme oranına nazaran daha yüksek çıkmaktadır. The main purpose of this study is to investigate the relationship between professional ethical perception levels and knowledge of SMMMs in terms of levels of the BDS standards.In our study, the concept of BDS will be discussed first and information about the history, applications and scope of this concept will be given. Secondly, the concept of professional ethics will be examined and, in this part, the answers to the questions of ethics and ethical principles will be sought. In the third part of our research, the concept of professional ethics will be examined in a little more detail and some suggestions are made about the termination of unethical principles and unethical behaviors. In addition, this section examines the sanctions against unethical behavior from the perspective of the law.As a result of the study, the relationship between professional ethics perception and knowledge levels related to BDS standards is determined. The rate of adoption of professional ethics behaviors of SMMMs with a large knowledge base of standards is higher than the rate of adoption of professional ethics behaviors of SMMMs who have no knowledge of these standards. 83

Etik kurallar, muhasebe meslek mensuplarının mesleklerini geliştirmek, kamu güvenini korumak ve dürüstlük ve adalet göstermek için uymayı seçtiği temel ilkelerdir. Meslek örgütlerine katılan muhasebe meslek mensuplarının, mesleğin itibarını korumak için çaba gösterdikleri görülmektedir. Muhasebe meslek etiği, hem kurallara sıkı sıkıya bağlı kalmayı hem de profesyonel muhakeme gerektiren özel durumların dikkatlice değerlendirilmesini içermektedir. Bağımsızlık, dürüstlük, gizlilik ve mesleki yeterlilik için etik çerçevelerin anlaşılması karar vermeye ve alanın itibarının korunmasına yardımcı olmaktadır. Meslek etiği, iş yapan insanların odaklanması gereken en önemli husustur. Özellikle muhasebeciler için gerçek kar ve zarar bilgileri ile açıklanan bir finansal tablo düzenlemenin temel sorumlulukları olduğu görülmektedir. Muhasebe mesleğinin etik ilkelere ve kurallara bağlı kalması, kamuya açık ve anlaşılır bilgiler verilmesi, sağlıklı bir iş sağlanması, ekonomik ve sosyal yaşam için büyük önem taşımaktadır. Muhasebe meslek mensupları sadece görünüşte değil, gerçekte de güvenilir ve ahlaki davranış sergilerse mesleklerinde başarılı olacaklar ve böylece sağlıklı bir toplum geliştireceklerdir.Bu tez çalışmasında muhasebe meslek etiğinin önemi literatür taraması ile tespit edilmektedir. Bu tez çalışmasının amacı, 2011 yılında Japonya'da ortaya çıkan Olympus skandalı kapsamında muhasebe etik ilkelerinin öneminin, vaka analizi yöntemi ile araştırılmasıdır. Araştırma kapsamında, yönetim, çıkar çatışması ve muhasebe sahtekârlığı dâhil olmak üzere bu skandalın nedenleri ayrıntılı olarak analiz edilmektedir. Vak'a çalışmasında ayrıca Olympus'un büyük zararları gizlemek için muhasebe hilelerini kullanmasının etkileri ve sonuçları tartışılmıştır. Bu tez çalışması muhasebe meslek etiğinin önemini literatür taraması yöntemi ile tespit etmek ve etik ilkelere ve kurallara uygun davranılmadığında sonuçların neler olduğunu belirlemek amacı ile önemli olup literatüre katkı sağlamaktadır. Ulusal literatür taramasında Olympus Vak'asının muhasebe meslek etiği açısından incelenmediği görülmüştür. Bu nedenle bu tez çalışması araştırmacılara, akademisyenlere, öğrencilere ve okuyuculara Olympus Vak'ası konusunda gelecekte yapılacak çalışmalarda kaynak olma konusunda fayda sağlayacaktır. Anahtar Kelimeler: Muhasebe, etik, muhasebe meslek etiği, Olympus Vak'ası. Ethical rules are the basic principles that professional accountants choose to comply with in order to improve their professions, protect public trust and show honesty and fairness. It is seen that professional accountants who participate in professional organizations have tried to protect the reputation of the profession.Professional ethics of accounting involves both strict adherence to rules and careful consideration of special circumstances requiring professional judgment. Understanding ethical frameworks for independence, honesty, confidentiality and professional competence helps to decide and maintain the reputation of the area. Professional ethics is the most important issue that people should focus on. In particular, it is seen that there is a fundamental responsibility for the accountants to prepare a financial statement containing the actual profit and loss information.Adherence to the ethical principles and rules of the accounting profession, providing clear and comprehensible information to the public, providing a healthy business is of great importance for economic and social life. If accounting professionals exhibit reliable and moral behavior, they will be successful in their profession and thus develop a healthy society.Adhering to the ethical principles and rules in the accounting profession, providing public information, providing a healthy business have great importance for economic and social life. Accounting professionals will not only appear in appearance, but in fact, if they exhibit reliable and moral behavior, they will be successful in their profession and thus develop a healthy society.In this study, the importance of accounting professional ethics is determined by literature review. In this context, the importance of accounting ethics in the context of the Olympus scandal, which was introduced in 2011 in Japan, was investigated with case analysis method. Within the scope of the research, the reasons for this scandal, including management, conflict of interest and accounting fraud, are analyzed in detail. The implications and consequences of Olympus' use of accounting fraud to conceal great harms have been discussed.This study contributes to the literature and it is important in order to determine the importance of professional accountant ethics by using literature review method and to determine the results when ethical principles and rules are not followed. In the national literature review, it was observed that the Olympus Case was not examined in terms of professional accountant ethics rules. Therefore, this study contributes to researchers, academics, students, readers and future studies on the Olympus Case.Keywords: Accounting, ethics, professional accountant ethics, Olympus Case. 147

Bu çalışma Muhasebe meslek mensuplarının mesleklerinde sergiledikleri tutum ve davranışlarını etik açıdan analiz eder. Muhasebenin genel kavramsal tanımı yapılmış olup muhasebecinin topluma olan sorumluluğu detaylı bir şekilde incelemektedir. Başlıca bulgumuz muhasebe meslek mensuplarının etik olması için gereken en önemli unsur haksız rekabeti önleyebilmektir. This study analyzes ethical attitudes and behaviors of certified accountants. The general conceptual definiation accounting is made and it examines the accountant's responsibility to society in detaails. Our main finding is that the most the important element for the professional accountants are to be ethical and prevent unfair competition. 112

Muhasebe, devlet ve işletmeler dahil toplumun tüm kesiminin ihtiyaç duyacağı finansal tabloların hazırlanmasını üstlenen bir bilim dalıdır. Kanunlara dayanan resmi yetkiler ile parasal değeri olan belgeleri kaydeden, sınıflandıran, analiz eden ve raporlanması görevini üstlenen kişilere muhasebe meslek mensupları denilmektedir.Bu çalışmada, muhasebe ve muhasebe meslek mensuplarının geçmişten günümüze ve günümüzden geleceğe konumu incelenmiştir. Muhasebe mesleği mensupları, ilk başlarda sadece kayıt işlemi yaparken, daha sonra teknolojinin gelişmesi ve küreselleşme ile Dünya'nın küçük bir köye dönüşmesi gibi etkenler sebebiyle muhasebe evrensel bir özellik taşır. Böylece muhasebe mesleğinin misyon ve vizyonun güncellenmesi zorunlu bir durum olmuştur. Muhasebe meslek mensuplarının uyması gereken etik kurallar ve standartlar uluslararası kuruluşlar tarafından belirlenmiştir. Bu gelişmeler sayesinde muhasebenin evrensel bir dili oluşturulmuştur. Muhasebe meslek mensuplarına yeni görevler verilmiş ve muhasebede yeni uzmanlık alanları oluşmuştur. Çalışmamızda gerek ülkemizde, gerekse uluslararası platformda yapılan çalışmalara değinilerek muhasebe alanında oluşan yeni uzmanlık alanları hakkında bilgi verilmektedir.Anahtar Kelimeler : SMM, YMM, Adli Muhasebe Accounting is a branch of science that undertakes the preparation of financial statements that are required by all segments of society, including government and enterprises. Persons who record, classify, analyze and report the documents with monetary value with officials based on the law are called professional accountants.In this study, the position of accounting and accounting professionals from past to present and from present to future were analysed. While accounting profession members only record in the beginning, then accounting have a universal feature because of the factors such as the development of technology and the transformation of the world into a small village withglobalization. Thus, updating the mission and vision of the accounting profession has become a compulsory situation. Ethical rules and standards required by professional accountants were determined by international organizations. Thanks to this development, a universal language of accounting was created. Accounting professionals was given new duties and new areas of expertise was formed in accounting. In our study, information is given about the new areas of expertise in the field of accounting by referring to the works carried out both in our country and in the international platform.Key Words: SMM, YMM, Forensıc Accountıng 194

İşletmeler, işletme içi veya dışından olmak üzere pek çok kişi veya kuruluş ile bağlantı içerisindedir. İşletmelerin ilişkili olduğu bu taraflar işletme ile ilgili ekonomik kararlar alırlarken finansal ve finansal olmayan bilgilere ihtiyaç duymaktadır. Bilgi kullanıcılarının ihtiyaç duyduğu finansal bilgiler, finansal tablolar aracılığı ile kamuoyuna sunulmaktadır. Sunulan bu bilgiler, kişi veya kuruluşların çıkarları açısından manüpile edilebilmektedir. Finansal bilgiler üzerinde gerçekleştirilen bu manüpilasyonlar hile; kasıtsız olarak yapılan yanlışlıklar ise hata olarak adlandırılmaktadır. Muhasebe sistemi içerisindeki bilgilerde ortaya çıkan hata ve hileler bu çalışmanın temel çerçevesini oluşturmaktadır. Bu temel çerçeve kapsamında çalışmada muhasebe meslek mensuplarının hata ve hile üzerine algılarını tespit etmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Çanakkale ilinde faaliyet gösteren 118 muhasebe meslek mensubuna 32 sorudan oluşan anket formu yüzyüze uygulanmıştır. Anket aracılığıyla elde edilen verilerin analizi için tanımlayıcı istatistikler, güvenilirlik analizi, t testi ve tek yönlü varyans analizi kulanılmıştır. Ayrıca çalışmada katılımcıların muhasebede hata ve hile algılarına yönelik ifadelerin yüzde dağılımlarına ve ortalamalar ile standart sapmalarına yer verilmiştir. Analiz sonucunda elde edilen bulgulara yer verilerek bulgular çalışmanın sonuç bölümünde yorumlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Muhasebede Hata, Muhasebe Hileleri, Muhasebe Denetimi Businesses are in contact with many individuals or organizations that is internally or externally. These related parties need financial and non-financial information when making economic decisions. The financial information needed by the users is make known publicly through the financial statements. This informations may be manipulated in the interest of individuals or organizations. These manipulations performed on financial information are fraud; innocent misrepresentaions are called errors.The errors and frauds in the information within the accounting system constitute the basic framework of this study. The aim of this study is to determine the accounting professionals' errors and fraud. For this aim, a questionnaire consisting of 62 questions was applied face to face with 118 accounting professionals in Çanakkale. Descriptive statistics, reliability analysis, t-test and one-way analysis of variance were used for the analysis of the data collection through the questionnaire. In addition, percentage distributions and mean with standard deviations of the statements regarding the errors and fraud of the participants in accounting were used. In addition, percentage distributions and mean and standard deviations of the statements regarding the errors, fraud and responsibilities of the participants in accounting were included. Findings collected as a result of the analysis were included and the findings were interpreted in the conclusion part of the study.Kevwords: Errors in Accounting, Frauds in Accounting, Accounting Audit 116

Bu araştırmada Türkiye'de serbest olarak mesleki faaliyetlerini sürdüren muhasebe meslek mensuplarının muhasebe mesleğinde haksız rekabet sorununun çözümüne katkı sağlayabileceği düşünülen yasal düzenlemeler ve uygulamaların, sorunun çözümünde ne derece etkin olacağına ilişkin değerlendirmelerinin tespit edilmesi ile haksız rekabet sorununun çözümüne yönelik önerilerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin birlikte kullanıldığı karma yöntem araştırma modeline göre düzenlenirken, karma yöntem araştırma desenlerinden yakınsayan paralel desende oluşturulmuştur. Araştırmanın nicel boyutu genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modeline uygun olarak tasarlanırken, nitel boyutu ise olgubilim (fenomenoloji) çalışması desenine uygun olarak tasarlanmıştır. Verilerin toplanması amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen `muhasebe mesleğinde haksız rekabet sorununa yönelik çözüm önerileri ölçeği` Türkiye'nin 7 coğrafi bölgesindeki 512 Serbest Muhasebeci (SM) ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (SMMM) unvanlı meslek mensuplarına Mart 2019-Temmuz 2019 tarihleri arasında gönüllülük esasına göre uygulanmıştır. Nicel veriler, betimsel istatistik yöntemler, bağımsız gruplar T testi (Independent Samples T-Test) tekniği ve tek yönlü varyans analizi (One- Way Anova) tekniği ile analiz edilirken, Anova testinde fark çıkması durumunda çoklu karşılaştırma için Tukey testi kullanılmıştır. Nitel verilerin analizinde ise içerik analizi ve betimsel analiz yöntemiyle veriler çözümlenmiştir.Araştırmada nicel verilerden elde edilen bulgulara göre muhasebe meslek mensuplarının meslekteki haksız rekabet sorununun çözümüne katkı sağlayabileceği düşünülen yasal düzenlemeler ve uygulamalarla ilgili değerlendirmelerinde unvan, mesleki deneyim ve yaş değişkenlerine göre anlamlı bir farklılıklar bulunmazken, cinsiyet, eğitim düzeyi ve mesleği sürdürdüğü bölge değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Nitel verilerden elde edilen bulgulara göre meslek mensuplarının haksız rekabet sorununun çözümünde SMMM odalarına, mesleki sınırlamaya, tahsilata, mesleğe girişe, eğitime, devlet denetimine, iş sahiplerine, meslek mensuplarına ve mevzuata yönelik olmak üzere dokuz farklı kategoride, otuz başlık altında toplanan önerilerinin olduğu tespit edilmiştir. This study aimed to investigate evaluations of the members of accounting profession in Turkey regarding the extent of legislative regulations and applications that are considered to contribute for the solution of unfair competition effectively in accounting profession and their suggestions over the solution of the issue. While the study was organized according to the mixed method research design, where quantitative and qualitative research methods were both applied, it was composed of converging parallel pattern among mixed method research patterns. Quantitative dimension of the research was designed in accordance with relational screening model of general screening models and qualitative dimension was designed proper to phenomenology work pattern. For collecting data, `solution suggestions scale aimed at unfair competition issue` developed by the researcher was applied in seven regions of Turkey with 512 persons titled Public Accountant (SM) and Certified Public Accountant (SMMM) on a voluntary basis between March - July 2019. While quantitative descriptive statistical methods were analyzed with Independent samples T Test and One-Way Anova, Tukey Test was used for multiple comparison in case of a difference in the Anova Test. Context and descriptive analysis were applied in analyzing qualitative data.According to findings obtained from quantitative data of the research, there was not a significant difference with regard to title, professional experience and age variables in evaluations related to legislative regulations and applications that are considered to contribute the solution for unfair competition issue of employees in accounting profession and significant differences were detected dealing with gender, educational status and regional variables. According to the findings obtained from qualitative data in the research, occupational groups were detected to promote suggestions for the solution of unfair competition issue in nine categories and under thirty titles with regard to SMMM chambers, occupational limitation, revenue, access to profession, education, state supervision, employers, colleagues and legislation. 204

Bir toplum içerisinde oluşan her sosyal yapının kendine özgü norm, değer ve algıları bulunmaktadır. Bu sosyal yapılar içerisinde yer alan bireyler arasındaki bağlantıyı da kültür kavramı sağlamaktadır. Her toplumun içerisinde farklı katmanlar halinde ortaya çıkabilecek alt kültürler mevcuttur. Örgütsel kültürler de içinde bulundukları toplumların birer alt kültürüdürler. Her örgütün kendine özgü norm ve değerleri bulunmaktadır. Bu durum muhasebe mesleğinin yürütüldüğü muhasebe bürolarında da geçerlidir. Osmanlı döneminden itibaren usta çırak ilişkisinin önemli bir yere sahip olduğu muhasebe mesleğinde zamanla ortaya çıkmış olan muhasebe alt kültürünün, muhasebe mesleğinin geçmişten günümüze gelişiminde şüphesiz etkisi büyüktür. Dolayısıyla bu önem doğrultusunda hazırlanan bu çalışmanın temel amacı muhasebe bürolarında ortak bir örgüt kültürünün bulunup bulunmadığının belirlenmesi ve böylece mesleğe bağlı olarak oluşan örgütsel kültürün muhasebecilik mesleğine etkilerinin tespit edilmesidir. Çalışmada öncelikle kültür, alt kültür, örgüt kültürü ve muhasebe alt kültürü kavramları açıklanmış olup çalışmanın amacına uygun olarak Isparta ilinde muhasebe mesleğinin yürütücüsü olan Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik bürolarında çalışanlara anket yapılmıştır. Ankete katılanların cevapları SPSS 17 paket programı aracılığı ile analiz edilerek genel olarak muhasebe bürolarında en fazla örgütsel başarıya önem verilirken; örgütsel desteğin, işbirliğinin ve ödüllendirmenin sağlandığı; muhasebe bürolarında hoşgörü ortamının var olması ile çalışanlar tarafından örgütsel yapının benimsendiği; örgütsel kimliğin ve performans göstergelerin belirli olduğu ancak bunun yanında çalışanlara yeterli özerkliğin sağlanmadığı ve çalışanların risk üstlenmesine izin verilmediği tespit edilmiştir. Bu durum da mesleğin gerektirdiği sorumluluğun meslek mensubunda bulunmasından kaynaklanmaktadır. Sonuç olarak sağlanan hoşgörü ortamı ve işveren niteliğindeki meslek mensuplarının her türlü etki ve baskılara karşı çalışanları koruması ile geçmişten gelen usta çırak ilişkisinin mesleği geliştirdiği söylenebilmektedir. Each social structure within a society has its own norms, values and perceptions. The connection between the individuals in these social structures provides the concept of culture. There are subcultures that can occur in different layers within each society. Organizational cultures are subcultures of societies in which they exist. Each organization has its own norms and values. This also applies in the accounting offices where the accounting profession is carried out. The accounting subculture, which has emerged in the accounting profession in which the master apprentice relationship has an important place since the Ottoman period, has a significant effect on the development of the accounting profession from past to present. Therefore, the main purpose of this study, which is prepared in line with this importance, is to determine whether there is a common organizational culture in the accounting offices, and thus to determine the effects of the organizational culture that is related to the profession on the profession of accountancy. In the study, firstly, the concepts of culture, subculture, organizational culture and accounting subculture were explained and in accordance with the purpose of the study, the certified public accountants offices were surveyed in the province of Isparta. The answers of the respondents were analyzed by means of SPSS 17 package program. According to results the most important subeject is organizational success in accounting offices. In addition to this organizational support, cooperation and rewarding are provided and with the existence of an atmosphere of tolerance in the accounting offices, the organizational structure adopted by the employees. Also it is determined that organizational identity and performance indicators are specific, but employees do not have sufficient autonomy and are not allowed to take risks. This situation arises from the fact that the responsibility required by the profession is belongs to certified public accountants. So it can be say that by providing an atmosphere of tolerance and protecting employees against the effects and pressures from outside the office, still certified public accountants try to develop the accounting profession in the master apprentice relationship. 114

Günümüzde teknoloji ve küreselleşmenin hızla ilerlemesiyle birlikte tüm bilgi kullanıcılarının işletmelerle ilgili bilgilere ulaşması çok daha kolay bir hale gelebilmektedir. Geçmişte işletmelerle ilgili finansla raporlamalar bilgi kullanıcıları için yeterli olurken günümüz dünyasında finansal bilgilerin de dışında işletmelerin sosyal ve sürdürülebilirlik yönündeki çalışmaları da bilgi kullanıcılarının ihtiyaç duyduğu bilgiler haline gelmiştir. Bilgi kullanıcılarının bu çok yönlü bilgi ihtiyaçlarını karşılama da finansal raporlama yetersiz kalmış ve işletme hakkında tüm bilgileri entegre bir şekilde içerisinde barındıran yeni raporlama şekline ihtiyaç doğmuştur. Çalışmada İstanbul ilinde faaliyet gösteren 246 muhasebe meslek mensubuna anket uygulaması yapılmış ve entegre rapor hakkındaki görüşleri alınarak meslek mensubunun entegre raporlama hakkında algı düzeyleri ölçümlenmek amaçlanmıştır. Yapılan anket çalışması sonucunda ulaşılan sonuçlara göre ankete katılan muhasebe meslek mensuplarının entegre raporlama hususunda yeterli bir algıya sahip olmadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Along with a rapid development in technology and globalization, it is getting much more easier for all users of knowledge to reach information related to enterprises. While financial reports of entreprises were adeguate for users of knowledge in the past; in today's world, initiations of enterprises related to social responsibility and sustainability, beside financial knowledge, have become a necessity that are needed by knowledge users. Financial reporting has been inadequate in order to overcome the mentioned multi-sided and diversified necessities of knowledge users and thus, it has been needed a new reporting type to arise containing all the information related to the enterprise in an integrated way.In the thesis, it has been executed a survey study towards 246 members of accounting professsion located and operating in İstanbul and their perception level related to integrated reporting was tried to be measured by taking their opinions of integrated reporting. Consequently and according to results of the survey, it has been reached a conclusion that the respondent members of accounting profession do not have an adequate perception level related to integrated reporting. 136

Geçmişi eski ve orta çağa kadar uzanan muhasebe skandalları, sadece işletmeile ilişkili kişi ve kuruluşları değil, yaşandığı ülkelerin ekonomilerini ve finansalpiyasalarını da olumsuz yönde etkilemektedir. Özellikle 20. ve 21. yüzyıllardayaşanan ve dünya çapında geniş yankılar uyandıran muhasebe skandalları,küreselleşmenin de etkisiyle, farklı ülkelerdeki birçok şirketi az ya da çok etkisialtına almakta, tüm dünyada küresel çapta kalıcı izler bırakmakta, önemli finansalkayıplara neden olmaktadır.Muhasebe skandallarının temelinde muhasebe hileleri özellikle finansalraporlama hileleri yatmaktadır. Hukuki düzenlemeler ile yakından ilgili olan finansalraporlama hilelerinin niteliği, içinde bulunduğumuz yüzyılda gelişen teknolojiyebağlı olarak finansal sistemlerde yaşanan gelişmeler paralelinde ve küreselleşmeninde etkisiyle daha karmaşık bir hale gelmiştir.Bu durum, klasik muhasebe ve denetim mekanizmalarının ve mahkemelereintikal eden olaylarda hukukçuların başta finansal raporlama hileleri olmak üzeremuhasebe hilelerinin tespit edilmesinde, önlenmesi ve caydırılmasında yetersizkalmasına yol açmıştır. Dolayısı ile günümüzde, teknolojik gelişmeler paralelindeyeni bir boyut kazanan muhasebe hilelerinin ortaya çıkarabilmesi için, konuyu gerekmuhasebe ve denetim gerekse hukuk açısından değerlendirebilecek uzman kişilereihtiyaç duyulmaktadır. Bu ihtiyaç, temel amacı adalet sistemine hizmet etmek olanadli bilimlerin bir alt disiplini olarak `Adli Muhasebe` kavramının ve adli muhasebemesleğinin doğmasına neden olmuştur. Sadece rakamları değil, rakamların ötesini deirdeleyerek muhasebe hilelerini öngörmek temeline dayanan adli muhasebe mesleği,muhasebe teori ve uygulamaları yanı sıra denetim, hukuk, kriminoloji, psikoloji,grafoloji gibi daha birçok uzmanlık alanını bünyesinde bulunduran geniş kapsamlıbir meslektir.Hukuk ve muhasebe bilimleri arasında köprü görevi yaparak muhasebehilelerinin tespit edilmesi ve önlenmesi açısından önemli bir araç olarak, gelişmişülkelerde yaygın uygulama alanı bulan adli muhasebe mesleği Türkiye‟de yasal biryapıya sahip olmadığı için duyulan ihtiyaca rağmen maalesef henüz tam anlamıylauygulama alanı bulamamıştır. xviiiBu çalışma ile Amerika Birleşik Devletleri‟nde, Kanada‟da ve bazı AvrupaBirliği ülkelerinde muhasebe hilelerini ve dolayısı ile muhasebe skandallarınıönlemede etkin bir araç olarak kullanılan adli muhasebe mesleğine muhasebe meslekmensuplarının ve akademisyenlerin bakış açılarının Sivas ili özelinde ortaya konmasıamaçlanmıştır.Çalışmada Sivas ilinde faaliyet gösteren muhasebe meslek mensupları veSivas Cumhuriyet Üniversitesi‟nde muhasebe ve muhasebe denetimi dersleri verenakademisyenler ile yüz yüze görüşme yoluyla anket yapılmıştır. Anket verileri SPSS23 paket programları ile analiz edilmiş olup, t Testi ve Tek Yönlü ANOVA, GamesHowel ve TUKEY testleri kullanılmıştır.Araştırma sonucunda elde edilen bulgular, muhasebe ve denetim açısındanadli muhasebe mesleğinin önemli bir yere sahip olduğu, muhasebe hilelerinin vedolayısı ile muhasebe skandallarının önlemesinde adli muhasebe mesleğinin önemlibir rol üstlendiği ve Türkiye‟de adli muhasebe mesleğine önemli düzeyde ihtiyaçolduğu şeklinde özetlenebilir. Bu çerçevede, hukuk, iktisat, maliye, işletme,muhasebe ile bankacılık ve finans dallarında eğitim veren fakültelerde gerek lisansgerekse lisansüstü (yüksek lisans ve doktora) düzeyinde adli muhasebe eğitimiverilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Öte yandan lisans mezunu olan muhasebemeslek mensuplarının yüksek lisans düzeyinde adli muhasebe eğitimlerinitamamladıktan sonra muhasebe meslek mensuplarının şu anda kullandıkları mevcutunvanlar dışında örneğin `adli muhasebeci` unvanı ile adli muhasebe mesleğini icraetmelerinin sağlanması muhasebe hilelerinin ve dolayısı ile muhasebe skandallarınınönlemesinde önemli bir rol üstlenecektir. Bu çerçevede, adli muhasebe mesleğininyasal bir yapıya kavuşturulması Türkiye açısından bir zorunluluk olarak ortayaçıkmaktadır.Anahtar Kelimeler: Adli Muhasebe, Adli Muhasebe Eğitimi, Denetim,Muhasebe Skandalları, Muhasebe Hileleri Accounting scandals dating back to the old and middle ages have a negativeimpact not only on the individuals and organizations associated with the business butalso on the economies and financial markets of the countries in which they areexperienced. Accounting scandals, especially in the 20th and 21st centuries, whichhave a wide worldwide resonance effect, have affected many companies in differentcountries more or less with the effect of globalization, left permanent marks all overthe world and caused significant financial losses.Accounting scandals are mainly based on financial frauds especially financialreporting tricks. The nature of the financial reporting tricks, which are closely relatedto the legal regulations, has become more complex due to the developments in thefinancial systems and the impact of globalization in the current century.This has led to classical accounting and auditing mechanisms and theinadequacy in the identification, prevention and deterrence of legal frauds,particularly in financial reporting frauds, in cases referred to the courtsTherefore, inorder to reveal the accounting tricks that have gained a new dimension in parallelwith technological developments, there is a need for experts who can evaluate theissue both in terms of accounting and auditing and in terms of law. This need led tothe emergence of the concept of `Forensic Accounting` and forensic accountingprofession as a sub-discipline of the forensic sciences whose main purpose was toserve the justice system. It is a comprehensive profession that incorporates manyother fields of expertise such as auditing, law, criminology, psychology, andgraphology, as well as forensic accounting profession based on predicting accountingtricks by examining not only figures but also beyond the numbers.As an important tool for the identification and prevention of accountingfrauds as a bridge between law and accounting sciences, forensic accountingprofession, which is widely used in developed countries, for lack of a legal structurein Turkey despite the need, unfortunately, have not yet found the exact meaning ofthe application. xxWith this study, it is aimed to reveal the point of view of professionalaccountants and academicians in the province of Sivas, which is used as an effectivetool in preventing accounting frauds and accounting scandals in the USA, Canadaand some European Union countries.In this study, a survey was conducted by face-to-face interviews withacademicians working in the province of Sivas and accounting and accountingauditing courses at Sivas Cumhuriyet University. The survey data were analyzedwith SPSS 23 package programs and t Test and One Way ANOVA, Games Howeland TUKEY tests were used.The findings of the study can be summarized as in terms of accounting andauditing has an important place in the forensic accounting profession, the preventionof accounting fraud and thus the accounting scandals assumed an important role inthe forensic accounting profession and there is need significantly to the forensicaccounting profession in Turkey. In this context, it is concluded that for the facultiesthat provide education in law, economics, finance, business administration,accounting and banking and finance branches, it is necessary to provide forensicaccounting education at both undergraduate and graduate level (master anddoctorate). On the other hand, after completing the forensic accounting trainings atthe graduate level, the professional accountants who are bachelor's degree graduateswill have an important role in the prevention of accounting tricks and hence theaccounting scandals by ensuring that the members of the accounting profession areperforming `the forensic accounting profession` with the title of forensic accountantbesides the current titles they are currently using. In this context, establishing a legalstructure of the forensic accounting profession is emerging as a must for Turkey.Key Words: Forensic Accounting, Forensic Accounting Education, Audit,Accounting Scandals, Accounting Tricks 193

Bilgi Temelli Yaklaşım (BTY) üzerine kurulan bu tez, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin (SMMM) danışman rolünün oluşumunu ve Küçük ve Orta Boy (KOBİ) aile işletmelerinin performansına etkisini araştırmaktadır. Çalışmanın sonuçları, şirket içindeki muhasebe çalışanlarını basit muhasebe işleriyle görevlendiren KOBİ aile işletmelerinin SMMM'i daha yüksek olasılıkla danışman olarak kullandığını ve bunun şirket performansını olumlu etkilediğini göstermiştir.Çalışmanın teorik katkıları şunlardır: ilk olarak bu tez, SMMM'lerin danışman rolüne odaklanıp bunun performansa etkisini araştırarak literatürde az araştırılmış olan bir alana (Barbera & Hasso, 2013; Dyer & Ross, 2007) değinmektedir. İkinci olarak bu tez, SMMM'ler için basit muhasebe işlerini görmeyi danışman statüsüne erişmek için ön koşul gören mevcut anlayışı sorgulamaktadır. Üçüncü olarak bu tezde, KOBİ aile işletmelerine muhasebe alanındaki iç ve dış bilgi kaynaklarının daha yüksek şirket performansı için bir arada kullanılmasına dair uygulamaya yönelik bir öneri sunulmaktadır. Gelecekte bu alanda yapılacak çalışmalar, hem KOBİ aile işletmelerinin hem de SMMM'lerin görüşlerini içeren bu tezin çıktılarının üstüne bina edilebilir. Building on Knowledge Based View (KBV) this thesis investigates the formation and the effect of external Chartered Public Accountants' (CPA) advising services on the performance of family Small and Medium-Sized Enterprises (SME). The results of the study show that family SMEs that utilize internal accounting professionals for basic tasks are more likely to use their external accountant (CPA) for advising tasks, which in turn results in higher performance. The theoretical contributions of this study are first, addressing a research gap in family SME research by signifying the effect of CPA's advising role on family SME performance (Barbera & Hasso, 2013; Dyer & Ross, 2007); second, challenging the view that conceptualizes basic accounting tasks as an enabler for CPAs to provide advising services to family SMEs; and third, offering a way of combining internal and external knowledge resources to enhance the performance, which contributes a managerial implication as well. Future research can build on the results of this study that combines the perspectives of firms and CPAs simultaneously. 99

Bu araştırma çerçevesinde; ülkemizin Bursa ilinde e-ticaret, e-ticaretin muhasebesi ve e-ticaretin vergilendirilmesi hususlarında muhasebe meslek mensuplarının görüşleri ölçülmüş ve bu görüşlerin muhasebe meslek mensuplarının demografik özelliklerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Çalışmada öncelikle e-ticaret, e-ticaretin muhasebesi ve e-ticaretin vergilendirilmesine ilişkin literatür taranmıştır. Sonrasında, birincil veri elde etmek amacıyla bir anket formu hazırlanmış ve uygulanmıştır. Katılımcıların e-ticaretin muhasebesi ve vergilendirilmesine ilişkin görüşlerini ölçmek üzere, Dundar (2018) tarafından hazırlanıp uygulanan 20 maddelik ölçek, Bursa'da 202 meslek mensubu üzerinde uygulanmıştır. Katılımcıların görüşlerinin demografik özelliklere farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek üzere farklılık analizleri gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen hipotez testleri neticesinde, tüm hipotezler kabul edilmiştir.Anahtar Kelimeler: E-Ticaret, E-Ticaretin Muhasebeleştirilmesi, E-Ticaretin Vergilendirilmesi, Bursa, Muhasebe Meslek Mensubu Within the scope of this research, opinions of members of accounting profession on e-commerce, accounting of e-commerce and taxation of e-commerce in Bursa city was measured, and whether or not these opinions differentiate according to the demographic features of members of accounting profession was investigated. In the study, firstly literature on e-commerce, accounting of e-commerce and taxation of e-commerce was reviewed. Then, a survey form was prepared and implemented to collect primary data. In order to measure opinions of participants on accounting of e-commerce and taxation of e-commerce, a scale with 20-items prepared and conducted by Dundar (2018) was implemented on 202 members of accounting profession in Bursa. To determine whether or not opinions of participants differentiate according to demographic features, variance analyses were made. According to the results of hypothesis tests, all hypotheses were accepted.Key Words: E-Commerce, Accounting of E-Commerce, Taxation of E-Commerce, Bursa, Member of Accounting Profession 96

Bağımsız muhasebecilerin kamu ve özel sektör için ürettikleri hizmet, bu kurumların mevcudiyetinde önemli bir rol oynar. Bu nedenle muhasebeciliğin işlevlerinin verimli hale getirilmesi, işletmelerin karlılığını ve yönetiminin etkinliğini artıracaktır. Muhasebeciliğin fonksiyonlarını iyileştirecek koşullardan biri, mesleki imajın geliştirilmesidir. Mesleki imaj ile muhasebeciliği etkileyen farklı faktörler arasında bulunacak ilişkiler, muhasebeciliğin verimliliğini ve etkinliğini geliştirmekte kullanılabilir. Çalışma, imajın tanımı ve tarihsel gelişimini tartışarak muhasebecilik mesleğinin imajının boyutlarını analiz etmiştir. Muhasebecilerin sosyoekonomik bazı verilerini ve çalışma şartları bağımsız değişken, muhasebecilerin mesleki imaj algısının ölçümleri ise bağımlı değişken olarak kullanılarak ANOVA analizleri yapılmıştır. Sonuçta, cinsiyet, gelir ve öğrenim durumu gibi değişkenlerin mesleki imaj hususunda herhangi bir etkisi tespit edilememiştir. Bunun yanında olumsuz çalışma koşullarının mesleki imajın olumsuz algılanmasına yönelik bir etkisi tespit edilmiştir. Çalışmada elde edilen bulgular, somut öneriler haline getirilerek politika uygulayıcılarının dikkatine sunulmuştur. Mesleki imajı etkileyen faktörlerinin ortaya çıkarılmasını amaçlayan araştırma, muhasebecilik mesleğinin çalışanlarının verimliliğinin artırılması için önemli sonuçlar içermektedir. Services maintained by the independent accountants for public and private sectors play an important role in the presence of these institutions. Therefore, the efficiency of the accounting functions will increase the profitability of the enterprises and the effectiveness of their management. One of the determinants that will improve the functions of accountancy is the development of job image. Relationships between job image and accountancy affecting relationships can be utilized to bring up the efficiency and effectiveness of accountancy. The study analyzed the dimensions of the image of the accountancy profession by discussing the definition and historical development of the image concept. ANOVA analyses were performed by using the socio-economic data of the accountants as an independent variable, and the job image perception of the accountants as the dependent variable. As a result, variables such as gender, income and education status could not be found as a determinant of the job image. In addition, negative effect of working conditions on the negative perception of professional image has been pointed out. The findings of the study were brought to the attention of policy makers by summarizing them as concrete proposals. The study, which aims to reveal the factors affecting the job image, has significant results for increasing the efficiency of the employees of the accountancy profession. 98

Lisansüstü tezlerin elektronik ortamda toplanması, düzenlenmesi ve erişime açılması konusuna ilişkin yök'ün 18.06.2018 tarihli yönergeye istinaden artık bu tarihten sonra gizlilik şartı aranmayan bütün tezler erişime açılacaktır. Çalışmamız dört ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde kavramsal çerçeve ele alınmaktadır. Burada; muhasebe, denetim ve muhasebe denetimi, hata, hile ve yolsuzluk, denetim algısı, vergi, vergi memuru ve vergi mükellefi, makul güvence ve muhasebe meslek mensupları olguları incelenmektedir. Gerek manasal olarak ve gerekse özellikleri ile oluşumları üzerinde durulmaktadır. İkinci bölüm, muhasebe denetiminde muhasebe meslek mensuplarının, vergi memurlarının ve vergi mükelleflerin denetim algısı temelinde şekillenmektedir. Bu bölüm kapsamında, Türkiye'de muhasebe denetiminin yasal dayanakları ile incelenmesi, muhasebede hata, hile ve yolsuzluk olguları irdelenmekte ve daha önce yapılmış olan çalışmalar üzerinde durulmaktadır. Muhasebe denetim algısının muhasebe meslek mensupları, vergi memurları ve vergi mükellefleri tarafından nasıl algılandığı analiz edilmektedir. Üçüncü bölüm araştırmanın yönteminden meydana gelmektedir. Dördüncü ve son bölüm ise bulgulardan oluşmakta ve çalışmamız kapsamında yapılan üç anket çalışmasına ilişkin verilerin analizinden ortaya çıkmaktadır. Our study is consisted of four main chapters. Conceptual framework is discussed in the first chapter. The concepts of accounting, audit and accounting control, error, fraud and corruption, audit perception, tax, tax officer and tax payer, reasonable assurance and members of the accounting profession are examined in this chapter. They are laid emphasis both semantically and with their characterization and formation. The second chapter takes form on the basis of the audit perception of the members of accounting profession, tax officers and taxpayers in the accounting control. Within the scope of this chapter, legal basis of the accounting control in Turkey, and the error, fraud and corruption concepts in accounting are examined, and the emphasis is laid on the previous studies made on this subject. It is analyzed how the accounting control is perceived by the members of the accounting profession, tax officers and tax payers. Third chapter deals with the method of the study. The forth and the last chapter is consisted of findings, and it includes the analysis of the data related to the three surveys made within the scope of this study.

Bireyin iş ortamında mücadele gerektiren zorlu durumlar karşısındaki psikolojik iyi olma durumu, yalnızca araştırmacıların değil, günümüz örgütlerinin de dikkat çektiği bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Çünkü iyi olan bireyin iş tatmininin de yüksek olması beklenmektedir. Bu beklenti çerçevesinde örgütün temel değerleri ile kendini özdeşleştiren ve kurumun bir parçası olarak gören çalışanın, örgütün performansına da olumlu yönde katkı yapabileceği düşünülmektedir. Bu çerçevede ortaya konulan çalışmanın temel amacı; psikolojik iyi oluşun iş tatmini üzerindeki etkisinde örgütsel özdeşleşmenin aracı rolünü araştırmaktır. Çalışma, İstanbul ilinde serbest muhasebeci mali müşavir olarak çalışan 120 kişi üzerinde anket yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda psikolojik iyi oluşun, iş tatminini pozitif yönde ve anlamlı bir şekilde etkilediği, ancak örgütsel özdeşleşmenin, psikolojik iyi oluşun iş tatmini üzerindeki etkisinde aracılık rolünün bulunmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca psikolojik iyi oluş ve iş tatmininin, demografik değişkenler açısından farklılık göstermediği, yalnızca örgütsel özdeşleşmenin kıdeme göre farklılaştığı bulunmuştur. Araştırmadan elde edilen en çarpıcı bulgu ise, çalışma türüne göre değişkenlerde bir farklılık gözlemlenmemesi olmuştur. Literatürde iş tatmini ve örgütsel özdeşleşmeye ilişkin pek çok araştırma olmasına karşılık, araştırmamızın sorunsalını içeren hiçbir çalışmanın olmaması; ayrıca araştırmanın, örgütsel davranış ve psikoloji alanlarını kapsayarak, muhasebe mesleği açısından incelenmesine olanak vermesi sebebiyle farklı disiplinler arası bir çalışma olması açısından önem arz etmektedir. The psychological well-being of the individual in the face of the challenging situations that require struggle in the workplace is an issue that drawn attention to by not only researchers but also today's organizations. Because of the job satisfaction of the individual is expected to be high. Within the framework of this expectation, it is thought that the employee who identifies himself/herself as a part of the organization with the fundamental values of the organization can also contribute positively to the performance of the organization. In this context, the primary purpose of the study; to investigate the mediating role of organizational identification in the effect of psychological well-being on job satisfaction. The study that using the survey method was conducted on 120 people working as certified public accountants in province of Istanbul. As a result of the study, it was determined that psychological well-being affected job satisfaction in a positive and statistically meaningful way, but organizational identification did not have an mediating role in the effect of psychological well-being on job satisfaction. In addition, it was found that psychological well-being and job satisfaction did not differ in terms of demographic variables, only organizational identification differed according to tenure. The most striking finding of the study was that there was no difference in the variables according to the type of study. Although there are many studies about job satisfaction and organizational identification in the OB literature, we haven't found any study similar to our research question. In addition, it is important for the study to be an interdisciplinary study because it enables the study to be examined in terms of the accounting profession by covering the areas of OB and psychology. 198

Günümüz teknoloji seviyesinin oldukça yüksek olması ile birçok iş ve işlem internet üzerinden kolay ve hızlı bir şekilde yapılabilmektedir. Küreselleşme ile birlikte bilgi ve iletişim teknolojisinin hızla gelişmesi muhasebe mesleği başta olmak üzere birçok mesleği etkilemiştir. Muhasebe meslek mensupları için bilgi ve iletişim teknolojisinde yaşanan gelişimin etkisi, faaliyet alanlarının genişlemesine, yeni çalışma alanlarının doğmasına ve kullanmış oldukları muhasebe programlarının gelişip değişmesine yol açmıştır. Web tabanlı muhasebe sistemleri, muhasebe meslek mensuplarının daha esnek, etkin ve verimli çalışabilmesi adına klasik muhasebe programlarının yerini alan yeni nesil muhasebe programı olarak karşımıza çıkmaktadır. Çalışmanın konusunu, muhasebe meslek mensuplarının çalışma alanlarında yoğun olarak kullandıkları ve vazgeçilmez bir parçası olan muhasebe programlarından 'Web Tabanlı Muhasebe Sistemi' oluşturmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacını ise, Afyonkarahisar ilinde faaliyet gösteren muhasebe meslek mensupları örnekleminden yola çıkarak, web tabanlı muhasebe sistemi hakkında muhasebe meslek mensuplarının kullanım düzeyinin hangi durumda olduğunu açıklamak, bilgi seviyesinin hangi düzeyde olduğunu belirlemek ve yatkınlıklarını tespit etmektir.Çalışmanın uygulama kısmında Afyonkarahisar'ın bütün ilçelerini kapsayan 188 muhasebe meslek mensubuna anket çalışması uygulanmış elde edilen verilerin testler ve analizleri SPSS 23.0 programı ile gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgular ise, muhasebe meslek mensuplarının web tabanlı muhasebe sistemlerini büyük çoğunlukla kullandıkları, bilgi düzeyi ve yatkınlıklarının ise web tabanlı muhasebe sistemini kullananların kullanmayanlara göre yüksek seviyede olduğu sonucuna varılmıştır. With todays high technology level, many businnes transactions can be done easily and quickly over the internet. Along with globalization, the rapid development of information and communication technology has affected many professions especially accounting profession. The impact of developments in information and communication technology for professional accountants has lead to the expansion of the fields of activity, the emergence of new fields of work and the development and change of the accounting programs they have used. Web- based accounting systems, replacing the classical accounting programs, provide more flexible, effective and efficiend work fort he accountants, emerge as new generatiun accounting programs.The topic of the study is web-based accounting system, that is an indispensable part of accounting professionals. In this context, the aim of the study is to explain the state of the level of usage of the professional accountants about web-based accounting system and to determine the level of knowledge and their predispositions in Afyon province.In the application part of the study, a survey was applied to 188 accounting members in Afyonkarahisar and the data obtained from the survey was analyzet with a programme named SPSS. 23.0. According to the findings, it is concluded that professional accountants mostly use web based accounting systems and the level of knowledge and predispositions' who uses web based accounting systems is higher than those who don't use it.

Teknolojinin sürekli gelişmesi işletmelerde yapılan hilelerin de tür değiştirmesine neden olduğundan, işletmelerde yapılan hilelerin tespitini geleneksel yöntemlerle yapmak giderek zor bir hal almaktadır. Yapılan hilelerin daha kolay tespit edilebilmesi amacıyla yeni teknikler geliştirilmiş ve muhasebe literatürüne yeni kavramlar kazandırılmıştır. Bu kavramlardan biri olan adli muhasebecilik başta Amerika Birleşik Devletleri (ABD) olmak üzere birçok ülkede de uygulama alanı bulmuştur. Ancak ülkemizde adli muhasebecilik mesleğinin halen uygulama alanı bulamaması nedeniyle ortaya çıkan boşluk, bilirkişilik müessesesine duyulan ihtiyacı daha da artmaktadır. Bu sebeple yapılan çalışmada ilk olarak adli muhasebecilik ve bilirkişilik meslekleri hakkında genel bilgilere yer verilmiş olup, daha sonra Aydın ilindeki muhasebe meslek mensuplarından bilirkişilik yapanların `dürüstlük`,`tarafsızlık`, `hukuki ve mesleki yetkinlik`, `uzmanlık ve yeterlilik` ve `sır saklama`özelliklerine karşı bakış açılarını değerlendirmek amacıyla toplanan veriler analiz edilmiş olup analizden çıkan sonuçlar yorumlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Adli Muhasebe, Adli Muhasebecilik, Bilirkişilik Since the continuous development of technology causes change of tricks in enterprises, it is becoming increasingly difficult to determine the tricks in enterprises by traditional methods. New techniques have been developed and new concepts have been introduced in accounting literature in order to determine the tricks easier. One of these concepts, forensic accountancy has found application in many countries, especially in The United States (ABD).However, the gap in the forensic accountancy profession in our country is still increasing due to the fact that it cannot find an application area. For this reason, firstly, the general information about forensic accountancy and expert professions is given and then the professional accountants who are experts in the province of Aydın should have their attitudes towards the honesty, impartiality, legal and professional competence, expertise and qualification and secrecy characteristics that the experts should have. In order to evaluate the data collected, the results are analyzed.Keywords: Forensic Accounting, Forensic Accounting, Expert 139

Davranışsal muhasebe ile iş stresi son yıllarda sıklıkla karşılaşılan iki kavramdır. Özellikle geleneksel muhasebenin göz ardı ettiği birey davranışlarını şekillendiren değerler; duygu, düşünce, kişilik ve kültür yapısı oldukça önemlidir. Davranışsal muhasebe tam bu aşamada devreye girerek elde bulunan verilerin karar alıcılar tarafından hangi ortamda ne şekilde aldığını ölçmeye çalışır. Muhasebe meslek mensuplarının iş ortamında stres yaşamaları doğal olarak kaçınılmazdır. Stres altında alınan her karar birey ve örgüt için farklı sonuçlar doğurur. Bu nedenle stresin oluşturduğu durumların bilinçli olarak giderilmesi ve kontrol altına alınması hem birey hem de örgütü için önem arz etmektedir.Bu çalışmada Erzurum ilinde faaliyet gösteren muhasebe meslek mensuplarının iş stresi durumunu yaşayıp yaşamadıklarını tespit etmek ve yaşıyorlarsa iş stresi düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaca ulaşmak için ise, Erzurum ilinde faaliyet gösteren, muhasebe meslek mensuplarına yönelik ankete dayalı bir araştırma yapılmıştır. Elde edilen veriler, Mann- Whitney U, Kruskal-Wallis H Testi ve Spearman Sıra Katsayı Korelasyonu aracılığıyla test edilmiştir. Araştırmanın sonucunda; muhasebe meslek mensuplarının iş stresi ve mesleki düşünce düzeyleri ile demografik özellikleri arasında anlamlı farklılıkların olmadığı, mesleki düşünce düzeyleri ile cinsiyet arasında anlamlı ve pozitif yönlü ilişki, mesleki düşünce düzeyleri ile iş stresi düzeyleri arasında anlamlı ve negatif yönlü ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak, iş stresi düzeyinin tehlikeli boyutta olduğu tespit edilmiştir. Behavioral accounting and job stress are two concepts frequently encountered in recent years. In particular, values that shape individual behavior that traditional accounting ignores; emotion, thought, personality and culture structure is very important. Behavioral accounting works at this stage and tries to measure the way in which the data is obtained by the decision makers. It is naturally inevitable for professional accountants to experience stress in the work environment. Every decision taken under stress creates different results for the individual and the organization. For this reason, it is important for both the individual and the organization to remove and control the situations created by stress.In this study, it is aimed to determine whether or not professional accountants working in the province of Erzurum are experiencing job stress status and to determine the level of job stress if they live. In order to achieve this goal, a survey based on a survey was conducted in Erzurum province. The data obtained were tested by Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis H Test and Spearman Correlation of Coefficients.In consequence of the study, It was concluded that there was no significant difference between job stress and occupational thinking levels and demographic characteristics of professional accountants, there was a significant and negative relationship between occupational thinking levels and gender, and a significant and negative relationship between occupational thinking levels and job stress levels. Finally, it has been found that the level of job stress is dangerous. 137

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Finansal tablolar işletmelerin performansının değerlendirilmesinde uzun süre boyunca tek kaynak olarak kullanılmıştır. Teknolojinin gelişmesi ve küreselleşmenin hızla ilerlemesi ile birlikte bilgi kullanıcıları için finansal raporlar üzerinden yapılan değerlendirmeler işletmelerin performansı ve geleceğine ilişkin bütün tabloyu yansıtmakta yetersiz kalmış ve günümüz dünyasında finansal bilgilerin dışında işletmelerin finansal olmayan sosyal, yönetimsel ve çevresel performansları da bilgi kullanıcılarının gereksinim duyduğu bilgiler haline gelmiştir. Bilgi kullanıcılarının işletmelerin performansı hakkındaki bilgileri tek bir rapor olarak görmek istemeleri işletmelerin finansal ve finansal olmayan performanslarının birlikte sunulması fikri yeni bir kurumsal raporlama yaklaşımı olan entegre raporlama kavramını ortaya çıkarmıştır. Bu kapsamda çalışmada ilk olarak entegre raporlamanın kavramsal çerçevesi detaylı olarak incelenecektir. Çalışmanın uygulama kısmında ise Bursa ilinde faaliyet gösteren Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası'na kayıtlı muhasebe meslek mensuplarının entegre raporlamaya ilişkin farkındalık düzeyleri incelenecektir. Araştırmada kaynak olarak ilgili gruba yapılacak anketler kullanılacak ve veriler SPSS 20 programı ile analiz edilecektir. Anahtar Kelimeler: Kurumsal Raporlama, Entegre Raporlama, Finansal Raporlama, Sürdürülebilirlik Raporlaması The financial statements have been used as the sole source for the long term evaluation of the performance of the enterprises.With the development of technology and the rapid progress of globalization, evaluations made on financial reports for users of information remained insufficient to reflect the overall performance of the enterprises and their future. In addition to financial information, the social, managerial and environmental performances of the enterprises (non-financial information) have become information required by information users. The idea that information users want to see information about the performance of businesses as a single report, together with the financial and non-financial performance of the enterprises, has created the concept of integrated reporting, a new corporate reporting approach. In this context, firstly the conceptual framework of integrated reporting will be examined in detail. In the application part of the study, the level of awareness of the professional accountants registered with the Chamber of Certified Public Accountants working in the province of Bursa on integrated reporting will be examined. Surveys to be made to the relevant group will be used as the source of the research and the data will be analyzed with SPSS 20 program. Anahtar Kelimeler: Corporate Reporting, Integrated Reporting, Financial Reporting, Sustainability Reporting

Vergi gelirleri, kamu gelirleri içerisinde en önemli gelir kaynağıdır. Bir ülkede, tüm üretim faktörlerinin, tam ve etkin olarak üretime katıldığı düşünüldüğünde, ülkenin vergi kapasitesi, maksimum düzeye ulaşmış olmaktadır. Söz konusu vergi kapasitesini aşındıran birçok faktör bulunmaktadır. Bunların başında, özellikle kayıt dışı ekonomi olmak üzere vergi bilici ve ahlâkının noksanlığı, muhasebe hata ve hileleri, hukuki boşluklar gibi çeşitli faktörlere bağlı gerçekleşen vergi kayıp ve kaçakları gelmektedir.Vergi kayıp ve kaçaklarının en aza indirgenmesi, hazinenin en az kayıpla vergi tahsilâtını gerçekleştirmesi, devletin vergilendirmede en önemli çabasını oluşturmaktadır. Vergi denetimleri, eleman yetersizliği ve mükellef sayısının çok olması, denetim kurumunun tam anlamıyla, kurumsallaşamaması gibi nedenlerle istenilen düzeyde yapılamamaktadır. Bu anlamda 3568 sayılı kanun ile mesleki ruhsat sahibi meslek mensuplarına (SMMM ve YMM) ilgili kanun maddesinde ve yazılı gerekçesinde denetim yapabilme yetkisi verilmiştir. Özellikle YMM'lerin gerçekleştirdikleri tasdik işlemi, uygulamada vergi denetimi hüviyetine sahiptir. Diğer taraftan meslek mensuplarının Kamu Gözetim Kurumu'ndan belli kıstaslar çerçevesinde aldıkları `bağımsız denetçilik belgesi` ile bağımsız denetim faaliyetinde bulunarak işletmenin finansal tabloları üzerinde vergi kontrolünü de yapmaktadırlar.Bu çalışmada, Türkiye'de vergi kayıp ve kaçaklarının önlenmesinde meslek mensupları ve bağımsız denetçilerin etkin olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırmada 3'lü ölçek ile hazırlanmış anket formları, İzmir ilindeki çalışan meslek mensuplarına ve bağımsız denetçilere uygulanarak veriler toplanmış, SPSS 21.0 programı ile frekans, faktör ve Ki-Kare testine göre analiz işlemleri uygulanarak, bulgular elde edilip yorumlanmıştır. Netice itibariyle gerek meslek mensuplarının gerekse de ortak küme bağımsız denetçilerin vergi kayıp ve kaçaklarının önlenmesinde etkin oldukları sonucu varılmıştır.ANAHTAR SÖZCÜKLER: Vergi Kaybı, Vergi Kaçağı, Meslek Mensubu, Bağımsız Denetçi, Bağımsız Denetim Tax income constitutes the most important resource is among public financial applications. Assuming that all the production factors in a country are fully and effectively producing, then the country's tax capacity also reaches the maximum level. There are many factors that erode the mentioned tax capacity. As a result of these, tax losses and evasions occur based on primarily the underground economy and others such as lack of tax awareness and ethics, accounting errors and frauds, legal loopholes. The minimization of tax losses and evasions, realization of tax collection with minimum loss form the most important effort by the State in taxing. Tax audits are not performed at the level desired due to reasons such as lack of personnel and sheer number of taxpayers, incomplete institutionalization of the audit institution. In this sense, authorization to perform audit has been awarded to members of the profession with occupational license (SMMM and YMM) with Act Number 3568 in the related article and the written justification. The approval process performed by especially the YMMs has the nature of tax audit. On the other hand, members of the profession conduct independent audit activities using the `independent auditing certificate` they have received from Public Oversight Institution and thus they can also perform tax control over the business' financial tables. In this study it has been researched if members of the profession and independent auditors were effective in the prevention of tax loss and evasion in Turkey. As part of the research, the survey forms prepared using triple scale, have been applied to the participants in İzmir province and date collected and by using the SPSS 21.0 program, analysis processes have been applied using frequency, factor and chi square testing, findings have been obtained and interpreted. As a result, the conclusion has been reached that both the members of the profession and the independent auditors were found to be effective in the prevention of tax losses and evasions.KEYWORDS: Tax Loss, Tax Evasion, Certified Public Accontant, Chartered Accountant, Independent Audit 310

Küreselleşmenin bizlere sunduğu, önce üretim ve daha sonra hizmet sektörlerindeki kalite kavramının gün geçtikçe önem kazanması, rekabetçi piyasalarda müşteri memnuniyetinin de artırılmasını zorunlu kılmıştır. Bu çalışmada, mali müşavirlik hizmetinden yararlanan kişilerin, aldıkları hizmete ilişkin tespitlerde bulunularak, bu hizmetten beklentilerinin ne olduğu ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bu amaçla; mali müşavirlerin, mükellefleri için önemli olan hizmet kalitesine önem vererek fark oluşturmaları gerekmektedir. Buradan hareketle çalışmada, mali müşavirlik hizmeti sunulurken yapılan hizmet hatalarının algılanan hizmet kalitesine etkili olup olmadığının belirlemesi amaçlanmıştır. Uygulama kapsamında oluşturulan modeli test aşamasında kullanılacak veri anket yöntemiyle elde edilmiştir. Yapılan anket ülke genelinde 197 adet mali müşavirlik hizmeti alan kişiye uygulanmıştır. Toplanan veriler istatistik paket programları vasıtasıyla analiz edilmiş olup hipotezlerin testi kapsamında yapısal eşitlik modeli kullanılmıştır. Araştırmada iki ana sorunun cevabı aranmıştır. 1. Mali müşavirlik hizmeti sunulurken yapılacak hizmet hataları mükellefler nezdinde algılanan hizmet kalitesini düşürür mü? 2. Mükellef nezdinde hizmet hataları daha çok hangi algılanan kalite boyutunu negatif yönde etkiler?Elde edilen analiz sonuçlarına göre; hizmet hatalarının mükelleflerin hizmet kalitesi algılarını negatif yönde etkilediği tespit edilmiştir.Konuya ilişkin elde edilen bulgular Mali Müşavirlik meslek odalarınca değerlendirilerek; odaya kayıtlı tüm meslek mensuplarına, sunmuş oldukları hizmetin sadece yasal zorunluluk kapsamında olmadığı, mükelleflerinin yapılan hatalara karşı duyarlılık seviyelerini de dikkate almaları ve bunu bertaraf etmek üzere hataları azaltıcı önlemler almaları yönünde, bilinçlendirme, eğitim vb. çalışmalarda bulunmaları, mükellefler tarafından algılanan hizmet kalitesinin artması yönünde pozitif etki oluşturacaktır. Böylece müşavirlik hizmeti sunulurken oluşacak hatalar minimuma indirgenerek, hizmet sektöründe en önemli olgu olan algılanan hizmet kalitesinin de düşmesi önlenecek ve mükellef memnuniyeti arttırılabilecektir.Anahtar KelimelerHizmet Hatası, Hizmet Kalitesi, Mali Müşavirlik, Algılanan Hizmet Kalitesi The importance of the concept of quality in the production and then service sectors, which globalization presents to us, necessitated increasing customer satisfaction in competitive markets. In this study, it has been tried to determine the expectations of the people who have benefited from the financial consultancy service by making the determinations regarding the service they receive. For this purpose; financial advisors need to create a difference by paying attention to the service quality that is important for their taxpayers. In this study, it is aimed to determine whether the service errors made while providing the financial advisory service have an effect on the perceived service quality. The model which was created within the scope of the application was obtained by the data survey method to be used during the testing phase. The questionnaire was applied to 197 financial advisors. The collected data were analyzed by statistical package programs and structural equation model was used within the scope of the hypothesis testing. The answer to the two main questions was searched. 1. Will service errors in providing financial consultancy service reduce the perceived service quality in the taxpayers? 2. What is the perceived quality of the service negatively affected by the taxpayer negatively?According to the results of the analysis; It has been determined that service errors affect negatively the perceptions of service quality of taxpayers.The findings of the study were evaluated by the financial chambers; to inform all registered professionals of the room, not only within the scope of the legal obligation of the service they offer, the taxpayers to take into account the sensitivity levels of mistakes and to eliminate errors in order to take measures to raise awareness, education and so on. they will have a positive effect on the quality of service perceived by taxpayers. Thus, while providing consultancy services, the errors will be minimized and the perceived service quality, which is the most important factor in the service sector, will be prevented and taxpayer satisfaction will be increased.KeywordsService Failure, Service Quality, Financial Consultancy, Perceived Service Quality 86

İş doyumu genel olarak; kişinin işini yapmaktan ne kadar mutlu olduğu, işini yaparken neler hissettiği, yaptığı işten ne kadar keyif aldığı ve işini yaptıktan sonra işini tekrar yapma isteği duymasından kaynaklanan uzun süreli duygusal ve davranışsal bir durumdur. Muhasebecilik alanı, yoğun sezonda aşırı iş yüküyle karakterize edilen son tarih odaklı bir meslektir. İş yükü odaklı bir iş ortamı, bu meslek mensuplarının iş doyumlarını ve performanslarını belirli düzeylerde etkilemektedir.Bu araştırmada, Türkiye ve Irak'taki Serbest muhasebeci ve mali müşavirlerin iş doyumlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada Nedensel karşılaştırma modeli ile muhasebe sektöründe çalışan katılımcıların içsel, dışsal ve genel iş doyumları; uyruk, mesleki kıdem, yaş, cinsiyet, medeni durum, aylık gelir ve özel veya kamu sektöründe çalışma durumu değişkenlerine göre karşılaştırılarak incelenmiştir. Bu araştırmanın örneklemini Irak ve Türkiye'de serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavir olarak çalışan 338 katılımcı oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında demografik bilgi formu ve Minnesota İş Doyumu ölçeği kullanılmıştır. Bulgulara göre Iraklı muhasebe çalışanlarının dışsal iş doyumlarının yüksek düzeyde, içsel ve genel iş doyumlarının ise orta düzeyde bulunduğunu göstermiştir. Ölçeğin aynı boyutları açısından Türk uyruklu muhasebecilerin ise içsel, dışsal ve genel iş doyumlarının yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Araştırmada, muhasebecilerin dışsal iş doyumu puan ortalamaları uyruklarına göre anlamlı bir farklılık göstermezken, içsel ve genel iş doyumu puan ortalamalarının uyruklarına göre anlamlı bir farklılık göstermiştir. Türk muhasebe sektörü çalışanlarının içsel ve genel iş doyumu algılarının anlamlı olarak daha yüksek olduğu belirlenmiştir. .Çalışmada muhasebecilerin iş doyumları, cinsiyete ve medeni durum değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar göstermiştir. Bununla birlikte muhasebecilik süresi ile iş doyumu arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Çalışmanı diğer bir sonucu ise özel ve kamu sektöründe çalışan muhasebecilerin iş doyumları farklılıklar göstermektedir. Özel sektörde çalışan Irak uyruklu muhasebe çalışanlarının içsel ve genel iş doyumu algıları kamuda çalışan Irak uyruklu muhasebe çalışanlarınınkine göre; Kamuda çalışan Türk uyruklu muhasebe çalışanlarının içsel ve genel iş doyumu algıları ise özel sektörde çalışan Türk uyruklu muhasebe çalışanlarınınkine göre anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Muhasebeci, İçsel İş Doyumu, Dışsal İş Doyumu, Minnesota İş Doyumu Ölçeği Job satisfaction in general; it is a long-term emotional and behavioral condition caused by the fact that what person feels while doing job, how much the person enjoys work and resulting from the desire to do the job again. The field of accountancy is a deadline-oriented profession characterized by extreme workload in peak season. A workload focussed work environment affects their job satisfaction and performance of these professionals.in certain levels.In this study, a comparative analysis of independent accountants and financial advisers' job satisfaction in Turkey and Iraq is aimed. In the study, internal, external and general job satisfaction of the participants working in the accounting sector analyzed with causal comparison model according to the variables such as nationality, age, gender, marital status, monthly income and working status in private or public sectors. The sample of this research consists of 338 participants who work in Iraq and Turkey as public accountants an independent accountant, financial consultant and certified public accountants. The demographic information form and Ninnesota Job Satisfaction scale were used to collect the research data. Findings showed that the external job satisfaction of the Iraqi accounting workers is high, while the internal and general job satisfaction levels are moderate. In terms of the same dimensions of the scale, internal and external and general job satisfaction of Turkish national accountants was found to be high. In the study, while the external job satisfaction of accountants did not show a significant difference according to their nationality, internal and general job satisfaction score average shows significant difference. It was determined that the perception of internal and general job satisfaction of Turkish accounting sector employees was significantly higher. In the study, job satisfaction of the accountants showed significant differences according to gender and marital status. However, there was no significant relationship between job satisfaction and period of accountancy. Another result of the study is that job satisfaction of the accountants working in the private and public sector varies. The perceptions of the internal and general job satisfaction of the Iraqi nationals working in the private sector were found to be significantly higher than those of the Iraqi nationals working in the public sector. The perceptions of the internal and general job satisfaction of the Turkish nationals working in the public sector were found to be significantly higher than those of the Turkish citizens working in the private sector.Keywords: Accountants, Internal Job Satisfaction, External Satisfaction, Minnesota Job Satisfaction Scale 121

Özünde bir hizmet işletmesi şeklinde çalışan muhasebe meslek mensupları da tıpkı diğer işletmeler gibi hizmet kalitesine ve müşteri memnuniyetine odaklanmak zorundadır. Özellikle mükelleflerin devletle ilişkilerinde aracı rol üstlenmesi ve en ufak hatasında mükelleflerin ciddi zararla karşılaşabilmesi bakımından muhasebe meslek mensuplarının sunduğu hizmetlere maksimum özen göstermesi gereklidir. Gösterilen bu özen hizmet kalitesi ile, bu özenin sonucu ise müşteri memnuniyeti ile açıklanabilmektedir. Bu çalışmada muhasebe meslek mensuplarının hizmet kalitesinin müşteri memnuniyetine olan etkisi Tokat ilinde 378 katılımcı ile gerçekleştirilen bir araştırma ile ortaya konulmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgular, katılımcıların hizmet kalitesi algısının ve memnuniyet düzeyinin yüksek olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte kadın mükelleflerin hizmet kalitesi algısının ve memnuniyet düzeyinin erkek mükelleflere göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca muhasebeciyle görüşme sıklığı arttıkça hizmet kalitesi algısı ve müşteri memnuniyeti düzeyi artmaktadır. Müşteri memnuniyeti ile hizmet kalitesi arasında ise pozitif yönlü ve oldukça kuvvetli bir ilişki söz konusudur. Ayrıca hizmet kalitesi müşteri memnuniyetini güçlü bir şekilde artırmaktadır. Araştırmadan elde edilen bulgular ışığında muhasebecilerin müşteri memnuniyeti sağlayabilmek için hizmet kalitesine odaklanması gerektiğini, bunun yanında müşterileriyle daha fazla iletişime geçmesi önerilmiştir. Accountants, who are essentially a service business, should focus on service quality and customer satisfaction just like other businesses. In particular, just because of accountant act as a mediator in taxpayer's relations with the state and a tiniest mistake may cause to serious penalties, accountants have to pay maximum attention to their services. This attention can be explained by the quality of service and the result of this attention can be explained by customer satisfaction. In this study, the effect of service quality of professional accountants on customer satisfaction was demonstrated by a study conducted with 378 participants in Tokat province. The findings of the study show that the service quality perception and satisfaction level of the participants are high. In addition, female taxpayers' service quality perception and satisfaction level were higher than male payers. In addition, service quality perception and customer satisfaction level increase as the frequency of meeting with accountant increases. There is a positive relationship between customer satisfaction and service quality. In addition, the quality of service strongly predicts customer satisfaction. In the light of the findings obtained from the research, it is suggested that accountants should focus on the service quality in order to ensure customer satisfaction, as well as to communicate more with their customers. 135

Küreselleşen dünya düzeni ile birlikte artan etkileşimlerle dünya daha küçük bir yer haline gelmiş, uluslararası şirketlerin etkinlik alanı artmış, klasik muhasebe metotları bu karmaşık sistemlerde başarılı sonuçlar getirmemiştir. Muhasebe mesleği günümüzde daha karmaşık ve uygulanması zor bir hale gelmiştir. Artık muhasebe bilgisinin tek başına kifayetli olmadığı aynı zamanda meslekte etik yaklaşımında önemli olduğu görülmektedir. Çalışmada tarihçi metot ve arşiv taraması tekniklerinden faydalanılmıştır.Muhasebe hataları, muhasebenin işlevleri yerine getirilirken sehven yapılan işlemlerdir. Ancak yapılan yanlışlıkların hata mı yoksa bilinçli mi yapıldığı araştırılmalıdır. Adli muhasebe, hukuk ile muhasebeyi bir araya getiren bir meslektir. Adli muhasebeci, muhasebecinin oluşturduğu raporları inceler, aynı zamanda da oluşabilecek hile, yolsuzluk ve suistimalleri araştırır. Mahkemelere intikal aşamasında ya da öncesinde sürece dahil olabilen adli muhasebeci, uyuşmazlıkların çözümü için uzman bir danışmandır. The world has become a smaller place with increasing interactions with the globalized world order, the scope of international companies increased and classical accounting methods did not achieve successful results in these complex systems. The accounting profession has become more complex and difficult to implement today. At the same time, it is seen that accounting information is not only in itself but also important in the ethics approach in the profession. Historian method and archive scanning techniques were used in the study. Accounting errors are transactions that are committed while performing the functions of accounting.. However, it should be investigated whether mistakes are made by mistake or consciously.Forensic accounting is a profession that combines law and accounting. The forensic accountant examines the reports of the accountant and also investigates fraud, corruption and misconduct. The forensic accountant who may be involved in the process before or during the transfer to the courts is an expert consultant for the resolution of disputes. 131

Günümüzde önemli bir yere sahip olan muhasebe mesleği her geçen gün teknolojinin gelişmesiyle de daha çok önem kazanmaktadır. Dünyadaki bütün şirketler ve kurumların özel olsun kamu olsun bütün sektörlerin kesinlikle kullandığı ve başvurduğu bir araçtır diyebiliriz. Şirketlerin faaliyetlerini sürdürebilmeleri muhasebe sayesinde gerçekleşir. Teknoloji ilerledikçe muhasebe mesleği sistemi de gelişen teknoloji ile paralel bir şekilde gelişmektedir. Çalışmada birey örgüt uyum düzeylerinin tükenmişlik ve iş tatminine etkisini incelemiş bulunmaktayız. Çalışmanın ilk bölümünde muhasebe kavramı ve tarihsel gelişimine değinilmiştir. İkinci bölümde ise örgüt kavramı, birey örgüt uyumu, tükenmişlik ve iş tatminine ilişkin konulara değinilmiştir. Üçüncü bölümde ise Sakarya ili muhasebe meslek mensuplarında tükenmişlik ve iş tatmininin olup olmadığının ölçümü yapılmıştır.Yapılan analizler sonucunda, muhasebe meslek mensuplarının birey-örgüt uyum düzeylerinin tükenmişlik ve tükenmişlik alt boyutları olan duyarsızlaşma, kişisel başarı hissinde azalma ve duygusal tükenme üzerine etkisinin olmadığı, birey örgüt uyum düzeylerinin iş tatmini ve iş tatmini alt boyutlarından olan dışsal tatmin üzerine etkisinin olduğunu ve iş tatmini alt boyutu olan içsel tatmin üzerine etkisinin olmadığı sonuçlarına ulaşılmıştır.Anahtar Sözcükler: Tükenmişlik Sendromu, Muhasebe, Birey-Örgüt Uyumu, İş Tatmini, Sakarya ili Today, an important work in the accounting profession every day with the development of technology is also gaining more importance. All companies and institutions in the world get all the public sector for private use sand we can say definitely is a tool to which it refers. The change over to the accounting activities of the companies. Technology advances and the accounting profession system is evolving in paralel with developing technology.Adapt to the level of individual organizations in the study of burnout and job satisfaction, we have examined the effect. In the first part of the study of accounting concept and historical development. In the second part the concept of individual organizations compliance organization, burn out and job satisfaction issues. The third part is the Sakarya province accounting types of burnout and job satisfaction is made the measurement of whether.As a result, accounting analyses types of individual and organizational compliance levels of burnout and burnout lower dimensions, reduction in feel personal success and unaccomplishment emotional exhaustion is not the effect of, individual job satisfaction and job satisfaction, organizational compliance levels are on the lower dimension is of external satisfaction and job satisfaction on the effect the child size intrinsic satisfaction has been reached on the results.Keywords: Burnout Syndrome, Accounting, Person-Organization Fit, Job Satisfaction, Sakarya Province 91

Bu çalışma muhasebe meslek mensuplarının kişi-iş uyumu algılarına ve etik tutum algılarına odaklanmaktadır. Çalışmanın amacı, muhasebe meslek mensuplarının gerçekleştirdikleri iş ile aralarında algıladıkları uyumun etik tutumları üzerindeki etkisini belirleyebilmektir. Bu amaç kapsamında, kişi-iş uyumunun iki boyutunu oluşturan ihtiyaç-tamamlama uyumunun ve talep-yetenek uyumunun etik tutum algısı boyutları (dürüstlük, tarafsızlık, mesleki yeterlilik ve özen, gizlilik ve mesleki etik davranış) üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Analizler için gerekli veri, Batı Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Zonguldak, Bartın ve Karabük illerinde görev yapmakta olan muhasebe meslek mensuplarından anket aracılığıyla toplanmıştır. Araştırma hipotezlerini test etmek için çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Analizler sonucunda muhasebe meslek mensuplarının ihtiyaç-tamamlama uyumu algılarının etik tutumun tüm boyutlarını olumlu yönde etkilediği belirlenmiştir. Bununla birlikte, muhasebe meslek mensuplarının talep-yetenek uyumu algıları ise dürüstlük boyutu dışında etik tutum algısının diğer tüm boyutlarını olumlu olarak etkilemektedir. Kişi-iş uyumu ile etik tutum algısı arasındaki ilişkiye odaklanan bu çalışmanın, muhasebe meslek mensuplarının etik tutum algılarına öncüllük eden değişkenlerin belirlenmesi açısından önemli olduğu düşünülmektedir. This study focuses on the perceptions of person-job fit and ethical attitudes of accounting professionals. The aim of the study is to determine the effect of accounting professionals' perceptions of fit with their job on their ethical attitudes. Within the scope of this aim, the effect of the need-supply fit and demand-ability fit, which constitute two dimensions of person-job fit, on the ethical attitude dimensions (honesty impartiality, professional competence and care, confidentiality and professional ethical behavior) were investigated. The data required for the analysis were collected through a questionnaire from accounting professionals located in the provinces of Zonguldak, Bartin and Karabuk in the Western Black Sea Region.Multiple linear regression analysis was used to test the research hypotheses. As a result of the analysis, it was determined that the perceptions of need-supply fit of accounting professionals had a positive effect on all dimensions of ethical attitude. On the other hand, the perception of demand-ability fit of accounting professionals had a positive effect on all other dimensions of the ethical attitude except for the honesty dimension. This study, which focuses on the relationship between person-job fit and ethical attitude perception, is thought to be important in terms of determining the variables that antecedent of ethical attitude perceptions of accounting professionals. 107

Bu çalışmanın amacı tükenmişlik sendromunun, örgütsel bağlılık üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Çalışmanın teorik kısmında tükenmişlik sendromu ve örgütsel bağlılık kavramları detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Araştırma modelinde Maslach'ın ortaya çıkardığı tükenmişlik modeli ile Meyer'in örgütsel bağlılık modeli kullanılmıştır. Bu modellerde belirtilen alt boyutların birbiri ile etkisi ayrı ayrı incelenmiş olup 9 adet hipotez kurulmuştur. Ankara'da çalışan 247 serbest mali müşavir üzerinde yapılan bu çalışmanın verileri çözümlenirken spss programı kullanılmış olup güvenirlik analizi, geçerlilik analizi, korelasyon analizi, regresyon analizi yapılmıştır. Ayrıca demografik özelliklerin değerlendirilmesi için anavo testi ve t testi yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda tükenmişliğin alt boyutları olan duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarının örgütsel bağlılığın alt boyutları olan duygusal bağlılık, zorunlu(devam) bağlılık ve normatif bağlılığı etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Demografik faktörlerin ise tükenmişlik ve örgütsel bağlılığı etkilediğine dair anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir. The aim of this study is to reveal the effect of burnout syndrome on organizational commitment. In the theoretical part of the study, the concepts of burnout syndrome and organizational commitment are explained in detail. In the research model, Meyer's organizational commitment model was used with the burnout model that Maslach produced. The effects of the sub-dimensions on each other were examined separately and 9 hypotheses were established. While the data of this study on 247 independent financial advisors working in Ankara were analyzed, the spss program was used and reliability analysis, validity analysis, correlation analysis, regression analysis were performed. n addition, anavo test and t-test were used to evaluate demographic characteristics. As a result of the analyzes, it was concluded that emotional exhaustion, depersonalization and personal accomplishment, which are sub-dimensions of burnout, affective commitment, continue commitment and normative commitment, which are sub-dimensions of organizational commitment. There was no significant relationship between demographic factors and burnout and organizational commitment. 113

Küreselleşen yeni Dünya düzeninde her şey ile birlikte muhasebe alanında da birçok yenilik ve değişiklikler meydana gelmektedir. İşletmeler de bu süreçte rekabet üstünlüklerini kaybetmemek için meydana gelen bu değişimlere ayak uydurmak zorundadırlar. Aksi takdirde sürdürülebilirliğin temel esas kabul edildiği işletmelerin faaliyetlerini sürdürmeleri olanaksız hala gelebilir. Böylesi bir durum da her türlü değişime uyum sağlamanın muhasebe alanına ne ölçüde katkı sağladığını da sorgulamak gereklidir. Bu çalışmada; muhasebede, muhasebe bilgi sisteminde ve TTK, TFRS ve UFRS'de meydana gelen değişikliklerin muhasebe mesleğini ne ölçüde etkilediğine dair Karaman ili meslek mensuplarına bir anket çalışması yapılarak muhasebe mesleğinin sorunları ve Türkiye de muhasebe mesleğinin hak ettiği saygınlığı kazanması için neler yapılması gerektiğine dair önerilere yer verilmiştir.Anahtar Kelimeler: Muhasebe, Muhasebe Bilgi Sistemi(MBS), TTK, TFRS ve UFRS, Denetim ABSTRACTThere are a lot of innovations and changes in accounting subject like the ones that happens in the global changes on the world. During this time managements have to adapt themselves to these changes in order not to lose towards their competitors. Otherwise these managements will not be able to continue to their business. In these cases, it should be questioned how these changes will affect accountings. In this study it has been aimed to lay out how accounting can be regarded in Turkey and these have been checked out throw a survey in Karaman on how the changes have in accounting, accounting information systems, on the members of accounting and TTK, TFRS and UFRS occurs. Key Words: Accounting, Accounting Information Systems, TTK, TFRS and UFRS, Audit 215

Muhasebecilik mesleğinin işletmecilikte önemli bir rolü olduğu ve işletmelerin ayakta kalması için önemli bir işlev gerçekleştirdiği herkesçe bilinen bir gerçektir. Mesleğin verimliliğinin devam etmesi ve gelecekte hem çalışan hem de kaynakların devamlılığının sağlanabilmesi için mesleki imaj denen olgunun, muhasebecilik mesleği ve onun mensupları tarafından bilinmesi ve uygulanması gerekmektedir. Mesleki imajı gerçekleştiren ve iyileştiren faktörler oldukça çeşitlidir. Bu faktörlerin ortaya çıkarılması, imaj geliştirme çalışmalarının verimli olmasına neden olacaktır. Çalışmada bu faktörlerden yaş, gelir, tecrübe, cinsiyet, öğrenim ve kariyer üzerinde durulmuştur. Bu değişkenlerin hangilerinin imaj konusunda daha etkili olduğuna dair istatistiksel testler özellikle cinsiyet ve öğrenimin diğerlerine göre imaj konusunda etkisiz olduğunu ortaya koymuştur. Çalışma ilgili değişkenlerin hangi imaj algılamalarıyla daha fazla ilişkide olduğunu göstererek politika önerileri geliştirmiştir. It is a well-known fact that the profession of accountancy serves an important role in the private sector and carries out a vital duty for the survival of the corporate economy. In order to maintain the efficiency of the profession and to ensure the continuity of both the employees and the resources in the future, the phenomenon called professional image should be acknowledged and applied by the accountancy profession and its workers. Factors that create and improve professional image are quite diverse. Figuring out these determinants will cause image enhancement efforts to be efficient. In this study, age, income, experience, gender, schooling and career are discussed. The statistical tests analyzing which cases were more effective on the image indicated that gender and schooling were ineffective in terms of image. The study has developed policy recommendations by showing which factors are more related to image perception 129

Çalışma kapsamında muhasebe meslek mensuplarının Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TFRS) Türkiye muhasebe Standartları ile ilgili bilgi düzeylerinin ölçüldüğü makaleler ve konu ile ilgili olarak hazırlanmış lisansüstü tezler incelenmiş olup muhasebe meslek mensuplarının muhasebe standartlarıyla ilgili beklentileri ve bilgi düzeylerin ölçülmesi ile ilgili olarak farklı illerde yapılmış çalışmaların tümünde en önemli ortak sorunun muhasebe meslek mensuplarının standartlarla ilgili bilgi ve sistematik eğitim eksikliği olduğu sonucuna varıldığı görülmüştür. Çalışmalarda yasal düzenlemeler ile zorunlu hale getirilen muhasebe standartlarının uygulamada fazla karşılık bulamadığı muhasebe meslek mensupları açısından fazladan iş yükü olarak algılandığı sonucuna varılmıştır. Muhasebe Meslek Mensupları TFRS’yi uygulamada çeşitli sıkıntılar yaşadıkları, kimi standartların sadece çeviri bazında kalması ve TFRS hakkında gerekli eğitim eksikliklerinden kaynaklanan problemlerden dolayı bu çalışmanın konusu olan Muhasebe Meslek Mensuplarının TMS/TFRS algısına ilişkin bir araştırma yapılmıştır. Araştırmanın amacı Sivas ilinde çalışan muhasebe meslek mensuplarının öğrenim düzeyleri, yaşları, cinsiyetleri ve tecrübe düzeyleri de dikkate alınarak TMS/ TFRS’ye bakış açıları ortaya konmaya çalışılmıştır., Turkey of the work covered by professional accountants Financial Reporting Standards (IFRS) Turkey Accounting Standards of knowledge about prepared as related articles and threads as measured are examined graduate theses professional accountants regarding the measurement of expectations and level of knowledge about accounting standards in all of the studies conducted in different provinces the most important common problems that the accounting profession is a lack of systematic training and information on standards, the results were found to be reached. Studies have concluded embodiment returns in terms of regulations of the professional accountant found not necessarily conclude that rendered accounting standards perceived as extra work. Professional Accountants TFRS in practice they suffer from various problems, some just remain in some translations of the standards and which is the subject of this study because of the problems stem from the lack of education about IFRS Accounting of Professionals IAS / IFRS has made a survey on the perception. The purpose of the research learning levels of professional accountants working in Sivas, ages, genders and experience levels taking into consideration the TAS / TFRS perspectives have tried to reveal.

Tez çalışmasının temel amacı, muhasebe meslek mensuplarının ve muhasebe elemanlarının muhasebe paket programını tercih etmesindeki etkili olan faktörleri teknoloji kabul modeli çerçevesinde incelenmesidir. Çalışma çerçevesinde algılanan fayda, algılanan kullanım kolaylığı, tutum ve niyet davranışları incelenmesi oluşturmaktadır. Literatürde, bilgi, bilgi sistemleri hakkında ifadeler ve bilgi sistemlerin özellikleri, türleri hakkında terimler üzerinden çalışmaların açıklanması, muhasebe bilgi sistemi hakkındaki tanımı, önemi, amaçları, öğeleri, ilkeleri, işlem aşamaları ve alt sistemleri hakkındaki çalışmalar kapsamında açıklanması yapılmıştır. Tez çalışması kapsamında muhasebe paket programı kullanıcıları olarak hitap edilen muhasebe ve muhasebe mesleği hakkındaki bilgiler, muhasebe paket programları kullanıcılarını açısından önemi ve piyasadaki çalışma kapsamında muhasebe paket programı en çok tercih edilen programların açıklanması temel alınmıştır.Tez çalışmasının metodoloji bölümünde, teknoloji model kapsamındaki değişkenler arasındaki ilişkilerin ortaya konulması ve araştırma modeli çerçevesinde bağımsız değişkenler ile bağımlı değişkenler arasındaki ilişkilerin açıklanması temel alınmıştır. Araştırmanın amacı çerçevesinde, Çanakkale ilinde faaliyet gösteren SMMM.'ler ve muhasebe meslek elemanı olarak çalışan 155 kişiden anket yöntemi vasıtasıyla elde edilen veriler faktör analizi, kolerasyon analizi ve regresyon analizleri yardımıyla değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre; değişkenler arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkilerin bulunduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte, araştırma modelindeki bağımsız değişkenlerin (algılanan fayda, algılanan kullanım kolaylığı, tutum) bağımlı değişken (niyet) etkileme düzeyleri ile bağımsız değişkenler ile bağımlı değişkenin kendi aralarındaki etkileşim düzeyleri açıklanmıştır. Anahtar Kelimeler: Algılanan fayda, algılanan kullanım kolaylığı, tutum, niyet, teknoloji kabul modeli, muhasebe paket program. The main purpose of the thesis study is to examine the factors affecting the preference of accounting professionals and accounting personnel to the accounting program within the framework of technology acceptance model. The study of perceived benefit, perceived ease of use, attitude and intention behaviors was examined. In the literature, information, expressions about information systems and information systems properties, types of information systems, the definition of Accounting Information System, its importance, objectives, elements, principles, process stages and sub-systems of the studies within the scope of explanation. Information about accounting and accounting profession, importance of accounting package programs for users and explanation of the most preferred programs in accounting package program within the scope of the thesis study.In the methodology section of the thesis study, the relationship between the variables within the scope of technology model and the relationship between independent variables and dependent variables within the framework of the research model are based on the explanation. The data obtained from 155 people working as accounting professionals and accounting professionals in Çanakkale province through the survey method were evaluated with the help of factor analysis, cholera analysis and regression analysis. According to the results of the study, there were statistically significant correlations between the variables. However, the independent variables in the research model (perceived benefit, perceived ease of use, attitude) influence levels of dependent variables (intent) influence levels of independent variables and interaction levels of dependent variables are explained. Key Words: Perceived benefit, perceived use purpose, attitude, intention, technology acceptance model, accounting package program. 122

Muhasebecilik mesleği, gerek ekonomik gerekse etik yaklaşım açısından oldukçaönemli bir yere sahiptir. Her meslekte olduğu gibi değer yargılarında çelişkiye düşme,kurallara uymama ve kararlarda anlaşamama gibi mesleki problemler görülmektedir. Busürecin doğru ve etkin işlemesi ancak etik ilke ve kurallar bütününü benimseyerekaşılabilmektedir. Diğer taraftan globalleşen dünyada rekabet eden bazı muhasebe meslekmensupları meslekte istenmeyen davranışlara yönelerek haksız rekabeti ortayaçıkarmaktadır.Tez çalışması konu itibariyle; muhasebecilik mesleğinin içeriği, mesleki etik algısıve haksız rekabet davranışını içermekte olup, ilgili mevzuatlarda haksız rekabete dairçalışmaları kapsamaktadır. Bu çalışma ile SMMM muhasebe meslek mensuplarınınmesleki etik algısının haksız rekabet davranışına olan etkisi ortaya konması amaçlanmıştır.Çalışmada mesleki etik algısı ve haksız rekabet davranışı konusuna yönelik Trabzon ilindebağımlı ve bağımsız faaliyet gösteren muhasebe meslek mensuplarına anket çalışmasıuygulanmıştır. Aralık 2018- Ocak 2019 tarihleri arasında 150 SMMM meslekmensuplarına yüz yüze anket yöntemi uygulanmıştır. Sonuçlar SPSS 23 Paket Programıkullanılarak analiz edilmiştir. Ankete verilen cevaplar doğrultusunda, mesleki etik algısınınhaksız rekabet duyarlılığı üzerinde pozitif yönlü etkisi olduğu ortaya çıkmıştır.Anahtar Kelimeler: Haksız Rekabet, Mesleki Etik Algısı, Muhasebe The accountancy profession has an undeniable importance for the country'seconomic development. Financial transactions are not only economic in nature, but alsorepresent a process that concerns stakeholders, society and the state. In the process ofaccounting, the interests of both stakeholders and the society should be taken into accountin the handling of financial events. The correct functioning of this process can be achievedby the compliance of the practices with accounting with the generally accepted rules andprinciples. In addition, the accountancy profession has a universal and critical position.The length of the working hours and the weight of the workload can affect the formation ofa number of undesirable situations in the profession and unfair competition arises.The thesis study includes the content of the accountancy profession, the currentcompetition in the profession and the unfair competition and the sections related to unfaircompetition relevant legislations and the previous studies. The aim of this study is topresent the current competition and unfair competition in the accounting profession withthe reasons and dimensions. The study took into account the nature of the files subject tounfair competition in the accountancy profession and applied surveys to apply to theprofessionals working in the province of Trabzon. The results were analyzed using SPSSPackage Program. In the light of the answers given to the questionnaire, it was concludedthat unfair competition exists partially; For example, there have been cases such asdemanding wages under the minimum wage tariff, renting a professional license andmaking a number of promises to get a job.Keywords: Unfair Competition, Perception of Professional Ethics, Accounting 82

06.03.2018 tarih ve 30352 sayılı Resmi gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Mesleki ve Teknik Eğitim okul ve kurumlarının amacı sektörün ihtiyaç duyduğu nitelikli ara elamanları yetiştirip ekonomik kalkınmaya katkı sunmaktır. Bu okul ve kurumlarda hedefe ulaştıracak başlıca faktör okul-sektör köprüsünün sağlıklı bir şekilde kurulmasıdır. Kurulacak bu köprünün sağlamlığı ise işletmelerde beceri eğitimi adı altında yapılan staj çalışmasına bağlıdır. Bu çalışma ile mesleki eğitim niteliği taşıyan muhasebe eğitiminin ortaöğretim düzeyinde ele alınması, öğrencilerin yapmış olduğu staj çalışmalarının verimliliklerinin ölçülmesi, muhasebe meslek mensuplarının staja ilişkin tutum ve davranışlarının ölçülerek uygulamadaki staj ve staj sürecinin verimli olup olmadığının tespiti amaçlanmıştır. Çalışma muhasebe meslek mensuplarının staj gören öğrencileri değerlendirmek üzere hazırlanan anketlerin uygulanması ile başlamış, anketlerin istatistiksel yolla analiz edilerek sonuçlar türetilmesiyle son bulmuştur. Kolayda örnekleme yoluyla belirlenen 210 muhasebe meslek mensubunun ortaöğretim muhasebe stajına ilişkin değerlendirmelerinin analizi sonucunda stajın istenilen verimlilikte olmadığı, öğrencilerin sektörün beklentilerine cevap veremediği, müfredatın eksik kaldığı sonuçlarına ulaşılmıştır. The purpose of Vocational and Technical Educational schools and institutions is to educate learners in order to provide qualified intermediate staff needed by the sector, thus to contribute to the economic development of the country. At these schools and institutions, this goal can only be achieved by establishing a well-grounded bridge between the educational institutions and the sector. The strength of this bridge depends on the success of the internship program carried out in the workplaces. With this study, it has been aimed to approach the education of accounting on the level of secondary education as a part of vocational training, to evaluate the efficiency of the internship programs and processes by examining the work of the students and by surveying the attitudes and behaviours of the professionals in accounting. The study began with the surveys which ask the professionals of accounting to evaluate the internship students and was concluded with the findings suggested by the statistical analysis of the surveys. The analysis of the evaluation of the accounting internship at secondary schools by the 210 accounting professionals chosen with the convenience sampling suggests that the internship is not as efficient as intended, the students cannot meet the expectations of the sector and the present curriculum lacks some vital elements.

Ülkelerin kalkınmasında önemli engeller olan vergi kaçağının önlenmesi ve kayıt dışı ekonominin kayıtlı hale getirilmesi çok önemlidir. Bu da ancak iyi işleyen bir muhasebe düzeni ve onun etkin bir şekilde denetimi ile olur. Denetim, ekonomik olayların gerçek mahiyetinin ilgili mevzuat ve Genel kabul Görmüş Muhasebe İlkeleri (GKGMİ)'ne uygun olarak, kayıtlarda yer alıp almadığını tarafsız olarak delilleri ile araştırıp sonuçlandıran ve onaylayan sistematik bir çalışmadır. Denetimin etkinliği ise, bağımsız denetim ile sağlanabilir. Bağımsız denetim anlayışının gelişmesi ve büyümesi, denetimi yapan denetim şirketlerinin, yetkili üst kuruluşlarca denetlenmesine ve eğitilmesine bağlıdır. Bağımsız denetim şirketlerinin kaliteli denetim yapmaları, tabi oldukları kuruluşların kanunlarına ve mevzuatlarına, uygun hareket etmelerine bağlıdır. Bu bağlamda denetim şirketleri, muhasebe sistemlerini, kurum ve kuruluşlarını, ekonomik faaliyetlerini, rakamsal kayıtlarını, Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkelerine ve Bağımsız Denetim Standartlarına uygun ve tutarlı bir şekilde denetlemekle yükümlüdür. Denetçinin vermiş olduğu görüş bilgi riski yarattığından finansal tablolar hakkında vermiş olduğu olumsuz bir görüş finansal tabloların güvenilirliğini etkileyeceğinden bilgi kullanıcıların kararları da olumsuz yöne kayarak yatırımları ve de iş ilişkilerini etkileyecek buda tüm piyasalara yansıyarak krizlere neden olacaktır. İşletmeler bu tür olayların önüne geçebilmek için türlü hilelere başvuracak hatta denetçileri de kendi taraflarına geçme yönünde ikna etmeye çalışabileceklerdir. Geçmişte de örnekleri olan bu tür olayları önlemek adına hem işletmelerin hem de denetçilerin uymak zorunda oldukları ilke ve standartlar oluşturulmuş ve bu kişi ve kurumları denetlemek üzere çeşitli kurumlar kurulmuştur. Bu kurumlar konulan standart ve ilkelere uyulmadığı takdirde bu kişi ve kurumlara çeşitli yaptırımlar uygulayabileceklerdir.Bu çalışmanın amacı bağımsız denetim uygulamalarında meslek mensuplarının karşılaştığı yaptırımları ortaya koymaktır. Bu bağlama da içerik analizi yöntemi kullanarak SPK'nın haftalık bültenleri aracılığı ile araştırma yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda, uyarı cezası, suç duyurusu ve işlem yasağı ile idari para cezasına çarptırılan kişiler, aracı kurumlar, şirketler ve bağımsız denetim kuruluşları tespit edilerek bulgular değerlendirilmiştir. It is very important to prevent tax evasion, which is a major obstacle in the development of countries, and to register the informal economy. This is only through a well-functioning accounting scheme and its effective control. The audit is a systematic study that investigates and concludes with the objective evidence that the actual nature of the economic events is in the records in accordance with the relevant legislation and Generally Accepted Accounting Principles (GAAP). The effectiveness of the audit can be ensured by independent audit. The development and growth of the independent audit approach depends on the auditing and training of the audit companies performing the audit. The quality of the independent audit companies depends on the laws and regulations of the institutions they are subject to and to act accordingly. In this context, the audit companies are obliged to monitor and maintain their accounting systems, institutions and organizations, their economic activities and numerical records in a consistent and consistent manner.Since the opinion of the auditor gives rise to information risk, a negative opinion on the financial statements will affect the reliability of the financial statements. In order to prevent such events, business will be able to resort to various tricks and even try to convince auditors to pass on their side. In order to prevent such incidents with examples in the past, principles and standards that both business and auditors have to comply with have been established and various institutions have been established to supervise these individuals and institutions. These institutions will be able to apply various sanctions to these individuals and institutions if the standards and principles are not followed.The aim of this study is to reveal the sanctions faced by professionals in independent audit practices. In this context, the content analysis was conducted by means of SPK's weekly bulletins. As a result of the research, people, intermediary institutions, companies and independent auditing firms that were sentenced to warning penalty, criminal complaint and transaction ban and administrative fine were determined and the findings were evaluated. 129

Text in Turkish ; Abstract: Turkish and English Includes bibliographical references (leaves: 91-96) xi, 100 leaves Küreselleşen dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de hızlı bir şekilde iş piyasalarında yükselme görülmektedir. Bu yükseliş aynı zamanda işletmelerin sayıca artmasına neden olmaktadır. Çok sayıda var olan işletmeler arasında beliren yüksek rekabet ortamı, iş piyasalarının iyice gerilmesine neden olmaktadır. Bu gerilimler doğrultusunda işletmelerin sürdürülebilirliğini sağlayabilmek için etik kurallar dışına çıkma eğiliminde oldukları gözlemlenmiştir. Öncelikle bu çalışmamızda muhasebe ve denetim mesleğini icra eden meslek mensuplarının etik algı düzeyleri tespit edilmeye çalışılmış olup etik kurallara uyma ve uymama nedenleri kapsamlı bir şekilde analiz edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada Muhasebenin kavram ve kapsamı, tarihi açıdan gelişim ve değişimi, ortaya çıkan usulsüzlükler ve hile kavramına değinilmiştir. Çalışmamızda konu ile alakalı daha önce yapılmış olan çalışmalar ve meslek mevzuatı referans alınmıştır. Ayrıca anket çalışması uygulanarak literatüre katkı sağlanması amaçlanmıştır. Just as in the globalized world, there is a rapid rise in the labor market in our country. This increase is also causing the number of enterprises to increase. The highly competitive environment that exists among a large number of existing enterprises is causing the business markets to get tighter. In the face of these tensions, it has been observed that they tend to get out of the ethical rules in order to ensure the sustainability of the enterprises. First of all, in this study, the ethical perception levels of the professionals who perform the accounting and auditing profession were tried to be determined and the causes of compliance with ethical rules and their reasons for not complying were tried to be analyzed in a comprehensive way. The concept and scope of accounting in the study, the development and change from the historical point of view, the irregularities that emerged and the concept of cheating have been mentioned. In our work we have taken reference to previous work and occupational legislation related to the subject. It is also aimed to contribute to the literature by applying the questionnaire. GİRİŞ MUHASEBE KAVRAMI, KAPSAMI ve MESLEK MENSUBU Mesleğin konusu Meslek Mensubu Muhasebenin Tanımı ve Önemi Muhasebenin Gelişim Süreci Muhasebenin Teorik Yapısı Muhasebenin Temel Kavramları Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkeleri Muhasebe Politikalarının Açıklanması Muhasebenin Hukuksal Çerçevesi Muhasebenin Geçmişten Günümüze Örgütlenmesi Muhasebe ile İlgili Bilimsel Görüşler Dünyada ve Türkiye’de Muhasebe Eğitiminin Tarihi Gelişimi Muhasebe Eğitiminin Dünyadaki Gelişimi Muhasebe Eğitiminin Türkiye’deki Gelişimi Muhasebe Eğitiminin Yönlendirilmesi MUHASEBE MESLEĞİNDE VE DENETİM MESLEK MENSUPLARINDA ETİK ALGISI Algı Etik algısı Etik Meslek Etiği Muhasebe Meslek Etiği Etik Yaklaşımlar Etik Davranışları Etkileyen Faktörler Yasaların Etik Davranışlar Üzerindeki Etkisi Geleneklerin Etik Davranış Üzerine Etkisi Muhasebede Etik İhtiyacı Muhasebede Meslek Etiğini Belirleyen Sistemler Meslek Uygulamalarında Bağımsızlık ve Tarafsızlık Uluslararası Alanda Yapılan Meslek Etiği Düzenlemeleri AICPA’nın Meslek Etiğine Yönelik Düzenlemeleri AICPA Mesleki Davranış Yasası İlkeleri AICPA Mesleki Davranış Yasası Kuralları Ülkemizde Yapılan Meslek Etiği Düzenlemeleri Maliye Bakanlığı Tarafından Yapılan Düzenlemeler 3568 Sayılı Kanuna Göre Meslek Etiği Kuralları TÜRMOB Düzenleme ve Çalışmaları Meslek Ahlak Kuralları İle İlgili Mecburi Meslek Kararı Etik İlkeler Yönetmeliği Muhasebe Meslek Mensuplarının Etik Eğitimi ve Etik Sözleşme Yapılması TÜRMOB Etik Komitesi TÜRMOB Etik Kongreleri Kamu Gözetim Kurumu Tarafından Yapılan Düzenlemeler Sermaye Piyasası Kurulu Tarafından Yapılan Düzenlemeler MUHASEBEDE HİLE VE MESLEK MENSUBUNUN HİLEYE KARŞI SORUMLULUĞU Muhasebe Hile Kavramı ve Tanımı Meydana Gelen Muhasebe Hilelerinin Altındaki Nedenler Hilenin Ayırt Edici Özellikleri İşletme Sahiplerinin Hileye Başvurma Nedenleri Vergi Kaçırmak Yolsuzlukları Gidermek İşletmeyi Gerçek Durumundan Farklı Göstermek Alış Hileleri Satış Hileleri İşletme Giderlerini Yükseltmek Özel Giderleri İşletmeye Aktarma Arızi Giderler Hileli Finansal Raporlama ve Meslek Mensubu Hileye Başvurma Nedenleri Hile Yapmayı İten Dürtü/Baskı Unsuru Hile Yapmayı Kolaylaştıran Fırsat Unsuru Yapılan Hileyi Makul Kılma Haklı Gösterme Çabaları Muhasebe Hile Türleri Kasti Hata Kayıt Dışı İşlemler İşlemden Önce veya Sonra Kayıt Bilanço Hileleri Bilgisayar Hileleri Uydurma Hesaplar Belge Sahtekârlığı Belge Sahtekârlığının Tanımı Belge Sahtekârlığının Nedenleri Belge Sahtekârlığı Yöntemleri Belge Sahtekârlığının Mevzuattaki Yeri Hilelerin Önlenmesi İçin Yapılması Gerekenler İşletme İçerisinde Dürüst ve Etik Kültürlerinin Oluşturulması İşletmelerde Etkili Bir İç Kontrol Sistemi Geliştirmek Denetim ve Yönetim Kurulunun Kurulması İç Denetimin Sorumlulukları Denetçinin Genel Amaçları Hilenin Önlenmesi Ve Tespit Edilmesine İlişkin Sorumluluk Denetçinin Sorumlulukları Bağımlı Çalışan Meslek Mensubunun Sorumluluğu MUHASEBE MESLEK ETİĞİ VE MUHASEBE VE DENETİM MESLEK MENSUPLARININ ETİK ALGISI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA UYGULAMASI Yöntem ve Metodolojisi Amaç ve Kapsam Anket Kaynağı Veri Toplama Araçları Veri Toplama Süreci Araştırma Soruları Araştırma Modeli Veri Girişi Ve Analizi Bulgular SONUÇ ve ÖNERİLER

Text in Turkish ; Abstract: Turkish and English Includes bibliographical references (leaves: 68-73) viii, 79 leaves Çalışmanın amacı, muhasebe meslek mensuplarında hata ve hile eğiliminin nedenlerini araştırmak ve etik kavramını incelemektir. Çalışmada serbest muhasebeci, SMMM ve YMM’lerin hata, hile ve etik konusundaki tavırları ele alınmıştır. Öncelikle hata ve hile kavramları ayrı ayrı incelenmiş ardından etik konusu ayrıca açıklanmıştır. Çalışmada var olan durumu anlamak adına bir de anket düzenlenmiştir. Ankete katılan meslek mensupları örnekleminde bir sonuca ulaşılmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak meslek mensuplarının tecrübelerinin, eğitim durumlarının hata ve hilede etkili olduğu belirlenmiştir. The purpose of the study is to determine the reasons of mistakes and fraud of the people who are members of accountancy profession . In the study, the attitudes of the public accountants, independent accountant and financial advisors and the sworn financial advisors on the concepts of error, cheat and ethic were discussed. First of all, the concepts of mistake and cheating are examined separately and then the ethical concept is explained separately. A survey was also conducted to understand the situation in the work. It was intended to reach a conclusion through the sample of the members of the profession who participated in the survey. As a result, it has been determined that the professional experiences and educational state of the members of the profession have effects on mistakes and fraud. GİRİŞ MUHASEBE MESLEĞİNDE HATA VE HİLE Muhasebede Hata Kavramı ve Tanımı Hataların Yapılma Nedenleri Bilgisizlik ve Tecrübesizlik İhmal ve Dikkatsizlik Hataların Sınıflandırılması Hataların İçerik Açısından Sınıflandırılması Nitel Muhasebe Hataları Nicel Muhasebe Hataları Hataların Sonuçları Açısından Sınıflandırılması Önemli Muhasebe Hataları Önemsiz Muhasebe Hataları Hataların Etkileri Açısından Sınıflandırılması Bilançoyu Etkileyen Muhasebe Hataları Gelir Tablosunu Etkileyen Muhasebe Hataları Bilanço ve Gelir Tablosunu Etkileyen Muhasebe Hataları Hata Çeşitleri Matematik Hataları Kayıt Hataları Rakam Hataları Hesap Hataları Borç ve Alacağın Karıştırılması Hataları Nakil Hataları Unutma Hataları Tekrar Kayıt Hataları Bilanço Hataları Değerleme Hataları Hesapların Birleştirilmesi Devir Hataları Telafi Edici Hatalar Vergi İncelemelerindeki Hatalar TMS 8 Muhasebe Hataları MUHASEBEDE HİLE Hile Kavramı ve Tanımı Hile Yapma Nedenleri İşletme Yöneticileri Tarafından Yapılan Hilelerin Nedenleri Şirketleri durumundan daha iyi ya da kötü göstermeye yarayan düzenlemeler Şirketleri durumundan daha iyi ya da kötü göstermeye yarayan düzenlemelerin nedenleri İşletme Çalışanları Tarafından Yapılan Hilelerin Nedenleri Çalışanları Hile Yapmaya İten Baskı Unsuru Personelin Hile Yapmasında Fırsat Unsuru Yapılan Hileyi Haklı Gösterme Çabaları Muhasebe Hile Türleri Kasti Hatalar Kayıt Dışı İşlemler Zamanından Önce veya Sonra Yapılan Kayıtlar Uydurma Hesaplar Açma Belge Sahtekârlığı Bilançonun Maskelenmesi Hata ve Hileyi Ayıran Temel Özellikler Muhasebe Hata ve Hilelerini Önleme Yöntemleri Dünyada Oluşan Muhasebe Skandalları Enron Skandalı Worldcom Skandalı Parmalat Vakası Cendant Skandalı Türkiye’de Oluşan Muhasebe Skandalları İmar Bankası Pamukbank Egebank MUHASEBE MESLEĞİNDE ETİK Etik Kavramı Etik Kavramı Tanımı Etik Teorileri Faydacılık Teorisi Bireyci Yaklaşım Yararlı Olma Yaklaşımı Haklar Teorisi Doğruyu Bilme Hakkı Kişisellik Hakkı Zarar Verilmeme ve İncitilmeme Hakkı Adalet Teorisi Muhasebe Meslek Etiği Muhasebe Meslek Etiği Yaklaşımları Teleolojik Yaklaşım Bireyci Yaklaşım Yararlı Olma Yaklaşımı Deontolojik Yaklaşım Etik ve Haklar Yaklaşımı Eşitlikçi Yaklaşım Dünyada Muhasebe Etiği İle İlgili Düzenlemeler AICPA’nın Meslek Etiğine Yönelik Kuraları AICPA Mesleki Davranış Yasası İlkeleri AICPA Mesleki Davranış Yasası Kuralları IFAC’ın Meslek Etiğine Yönelik Kuralları Türkiye’de Muhasebe Etiği İle İlgili Düzenlemeler Maliye Bakanlığı Tarafından Yapılan Düzenlemeler 3568 Sayılı Kanuna Göre Meslek Etiği Kuralları TÜRMOB Düzenlemelerinde Meslek Etiği Kuralları Serbest Muhasebecilik, SMMM'lik Ve YMM'lik Meslek Ahlak Kuralları İle İlgili Mecburi Meslek Kararı SMMM’ler Ve YMM’lerin Mesleki Faaliyetlerinde Uyacakları Etik İlkeler Hakkında Yönetmeliğe Göre Uyulması Zorunlu Etik İlkeler SPK Meslek Etiği Kuralları KGK Bağımsız Denetçiler İçin Etik Kurallar Temel Etik İlkeler Tehditler ve Önlemler SM-SMMM-YMM’LERİN HATA VE HİLELER KARŞISINDAKİ TUTUMLARI: İSTANBUL/KARTAL İLÇESİ UYGULAMASI Araştırmanın Amacı Araştırmanın Kapsamı Araştırmanın Hipotezi Veri Analizi Araştırmanın Sonuçları Demografik Bulgular Hata, Hile ve Etik Konusunda Ortaya Çıkan Bulgular SONUÇ

Vergiler toplumsal yaşamın vazgeçilmez bir parçasıdır. Devletin egemenlik sınırları dâhi-linde yaşayan vatandaşlarına yönelik sağladığı hizmetlerinin finansmanına karşılık elde ettiği en önemli gelir unsuru vergilerdir. Bu sebeple kamu harcamalarının finansmanının sağlanması amacıyla vergilerin zamanında ve eksiksiz tahsil edilmesi gereklidir. Devlet açısından vergi kayıpları, toplumsal hayatta önemli sorunlar doğurabilecek bir problem-dir. Bu problemlerin oluşumu ve çözümü de muhasebe bilimini işaret etmektedir. Çünkü vergilerin ödenebilir hale gelmesi veya olası vergisel kayıpların önlenebilmesi için muha-sebeye ve dolayısıyla muhasebe meslek mensuplarına ihtiyaç vardır.Bu çalışmamızda vergi ve vergi kayıpları hakkında özet bilgilere yer verilmiş olup, muhasebe kavramı ve muhasebe mesleğiyle ilgili genel kavramlara değinilmiş, vergi ka-yıplarının oluşumu, muhasebe meslek mensuplarının vergi kayıplarının oluşumuna etkisi, muhasebe mesleği açısından vergi kayıplarının sebepleri ile meslek mensuplarının vergi kayıplarını önlemeye yönelik çalışmalarına değinilmiştir. Bu hususta vergi kayıplarını doğuran muhasebe uygulamaları ile muhasebe meslek mensuplarının vergi kaybının olu-şumuna etkisi araştırılmış, çeşitli çözüm önerileri getirilmeye çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Vergi, Vergi Kayıpları, Muhasebe, Muhasebe Mesleği Taxes are an indispensable part of social life. They make out the most important finan-cing source for the services the state offers to his citizens who live within its boundaries. Therefore it is essential to collect taxes without delay and fully complete in amount in order to finance public expenditure. From the side of the state, tax losses create an issue which may cause important problems in social life. Both the emergence and solution of such problems point out to the scientific area of accountancy as there is a need for acco-unting and therefore professional accountants to be able to pay taxes or avoid potential tax losses.This research sums up tax issues and refers to tax loss and to the conceptual structure and profession of accountancy; in succession themes such as emergence of tax losses, impact of members of accountancy profession on tax losses, reasons of tax losses according to members of accountancy profession and their efforts on towards preventing tax losses. In this context accountancy practices leading to tax losses and effects of members of accountancy profession on the occurrence of tax losses were investigated. The conclusion is based on a selection of a number solution proposals related to the prob-lems described above.Keywords: Taxes, Tax Losses, Accounting, Accounting Profession 149

Muhasebe meslek mensupları, devlet, toplum ve meslektaşlar üçgeninde çok önemli bir yere sahiptir. Faaliyetlerini icra ederken yerine getirmesi gereken sorumlulukları vardır. Mükellefler meslek mensuplarından sadece görevlerini yerine getirmelerini istemezler, sözleşmede yer almayan birçok beklentilerinin de karşılanmasını isterler.İstenilen kalite seviyesine ulaşmak için birçok önleme maliyetine katlanmaktadırlar. Seviyeye ulaşılmaması durumunda da yine birçok istenmeyen kalite maliyetine katlanmak zorunda kalırlar.Bu tez çalışmasının amacı, son yıllarda tüm kişi ve kurumları etkileyen kalite maliyetlerinin muhasebe mesleğini icra eden kişileri ne derecede etkilediğini ortaya koymak, meslek mensuplarının kalite maliyetlerini algılama düzeylerini ölçmektir. Bu ölçümlemeler için meslek mensupları üzerinde anket çalışması yapılmış, sonuçları özetlenmiştir. Accountants play important roles among the state, the society and the colleagues. They have responsibilities to undertake while practing their activites. Taxpayers do not only expect from the accountants to fulfill their duties but also expect to fulfill their many other expectations which are not even existing in the contracts.Accountants bear many prevention costs in order to reach the desired quality level. Unless they reach that level, they have to bear the cost of quality.The purpose of this master's dissertation is to put forward how the costs of quality affect the Accountants job and to measure their perception levels of these costs of quality. To be able to make these measuresments, a survey was conducted and its results were summarised. 157

Bu araştırmada Türkiye ve Irak'ta işletme ve muhasebe bölümü öğrencilerinin girişimcilik ve inovasyon becerilerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amacla her iki ülkeden katılımcıların uyruk, cinsiyet, yaş ve muhasebecilik mesleğini isteme değişkenlerine göre girişimcilik ve inovasyon becerileri karşılaştırılmıştır. Çalışma, ilişkisel araştırma modellerinden biri olan nedensel karşılaştırma modeli temel alınarak gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmanın çalışma grubunu Türkiye ve Irak'ta 4 yıllık fakültelerde öğrenim gören, 370 işletme ve muhasebe bölümü öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmanın genel amacı doğrultusunda katılımcıların algıladıkları girişimcilik becerilerini belirlemek için Sünbül ve Yılmaz (2009) tarafından geliştirilen 'Üniversite Öğrencilerine Yönelik Girişimcilik Ölçeği' ve inovasyon becerilerine yönelik algılarını belirlemek için Hurt, Joseph ve Cook (1977) tarafından geliştirilen ve Sarıoğlu (2014) tarafından Türkçe 'ye uyarlanan 'Bireysel Yenilikçilik Ölçeği' kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre Türk katılımcıların girişimcilik ve yenilikçilik algıları çok yüksek, Iraklı öğrencilerin girişimcilik algıları ise yüksek düzeyde olduğu anlaşılmıştır. Girişimcilik gerekse de yenilikçilik ölçeklerinden elde edilen puanların öğrencilerin uyruklarına göre anlamlı bir farklılık gösterdiği görülmüştür. Türk işletme ve muhasebe bölümü öğrencilerinin girişimcilik ve yenilikçilik (inovasyon) algılarının Iraklı hemcinslerinden anlamlı olarak daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Girişimcilik ölçeğinden elde edilen puanların hem Türk hem de Iraklı öğrencilerin cinsiyetlerine göre anlamlı bir farklılık göstermiştir. Her iki uyrukta da Türk ve Iraklı erkek işletme ve muhasebe bölümü öğrencilerinin girişimcilik algılarının, kız öğrencilerin girişimcilik algılarından anlamlı olarak daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Diğer taraftan bireysel yenilikçilik ölçeğinden elde edilen puanlarda Iraklı öğrencilerin cinsiyetlerine göre anlamlı bir farklılık bulunamazken, Türkiye örnekleminde erkek işletme ve muhasebe bölümü öğrencilerinin inovasyon algılarının kızlara kıyasla daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın diğer bulgusu ise Iraklı öğrencilerin girişimcilikleri yaşlarına göre farklılık göstermezken Türk öğrencilerin yaşlarına göre anlamlı bir farklılık söz konusudur. Diğer taraftan her iki ülke örnekleminde de bireysel yenilikçilik (İnovasyon) puanları ile yaş grubu arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Araştırmanın son bulgusu ise hem Türk hem de Iraklı öğrencilerin girişimcilik ve inovasyon düzeylerinin aylık gelirlerine ve yaşadıkları yerleşim yerlerine göre anlamlı farklılık göstermesidir. Her iki ülkede de araştırma örnekleminin gelir durumu arttıkça inovasyon ve girişimcilik düzeyi artmaktadır. Benzer şekilde büyükşehir ve şehirlerde yaşamlarını geçiren katılımcıların taşrada ikamet eden akranlarından daha yüksek inovasyon ve girişimcilik düzeylerine sahip olduğu görülmüştür., The purpose of the present study is to examine students' enterpreneurship and innovation skills comparatively that are studying in management and accountancy fields. In order to examine this the following variables are taken into consideration: nationality, gender, age and reasons for studying accountancy. The study was based on a causal comparison model, one of the relational research models. The working group of the research consist of 370 graduates who studied business administration in the 4-year colleges in Turkey and Iraq and who want to be accountants and financial advisors. In the direction of purpose of the research in order to determine the entrepreneurship skills perceived by the participants "Entrepreneurship Scale for University Students" developed by Sünbül and Yılmaz (2009) and in order to determine their perceptions for their innovation skills "Individual Innovation Scale" developed by Hurt, Joseph and Cook (1977) and adapted into Turkish by Sarıoğlu (2014) was used. According to research findings Turkish entrepreneurship and innovation perceptions are very high. According to research findings, it was understood that the perceptions of entrepreneurship and innovativeness of Turkish participants were very high while the perceptions of entrepreneurship of Iraqi students were high. Entrepreneurship, as well as the scores obtained from the innovation scales, were found to differ significantly according to the students' nationality. It was determined that the perceptions of entrepreneurship and innovation of Turkish business administration students were significantly higher than those of Iraqis. The scores of entrepreneurship scale showed a significant difference according to the genders of both Turkish and Iraqi students. In both countries, it was determined that the perceptions of entrepreneurship of Turkish and Iraqi male business administration students were significantly higher than female entrepreneurship perceptions. On the other hand, although in the scores obtained from individual innovativeness scale there is no significant differences in Iraqi students by gender, it was detemied that the innovation perception of the business administarion male students are higher than girls. The last finding of the study is that there is a meaningful difference according to the age of Turkish students while the entrepreneurship of Iraqi students does not differ according to their ages. On the other hand, there was no significant relationship between individual innovation (Innovation) scores and age group in the sample of both countries. Key words:Accounting Services, Entrepreneurship, Innovation Skills, Gender, Age

Azerbaycan'da Uluslararası Finansal Raporlama Standartları'na (UFRS) yönelik çalışmalar Azerbaycan Cumhurbaşkanının 26 Aralık 2002 yılında 827 Nolu kararının 6. maddesi uyarınca başlamıştır. Düzenleme ve uygulamaya yönelik çalışmalar için Bakanlar Kuruluna yetki verilmiştir. Azerbaycan'da UFRS'ye uygun düzenlenmiş Milli Muhasebe Standartlarına, türü fark etmeksizin tüm işletmelerin uyması zorunludur. Milli Muhasebe Standartları işletme türlerine göre ayrı ayrı olarak tasarlanmıştır.UFRS'ye geçiş sonrası muhasebe meslek mensuplarına ve öğretim kurumlarının muhasebe bölümlerinde okuyan öğrencilere yönelik UFRS'nin öğrenilmesi ve uygulanması amaçlı çeşitli programlar ve bilgilendirici eğitimler düzenlenmiştir. Ancak buna rağmen UFRS meslek mensupları tarafından istenilen düzeyde öğrenilememiştir.UFRS'nin istenilen düzeyde öğrenilememesinin çeşitli sebepleri olabilir. Bu yüzden çalışmanın amacı, muhasebecilerin UFRS'yi istenilen düzeyde öğrenememesinin sebebini, yaşadıkları zorlukları öğrenme isteklerini araştırmaktır. Bu doğrultuda, muhasebecilerin cinsiyet, yaş, eğitim durumu, iş deneyimi, mezun oldukları bölümler esas alınarak bu standartlara dair görüşleri, istekleri, beklentileri, yaşadıkları zorlukların ortaya konulması yoluyla değerlendirilmesi önem arz etmektedir.Bu bağlamda, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de faaliyet gösteren muhasebecilere yönelik anket çalışması yoluyla araştırma yapılmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde Azerbaycan'daki muhasebe sistemine değinilmektedir, ikinci bölümde UFRS' ye geçiş sonrası Azerbaycan'daki muhasebe ve finansal raporlama ile ilgili durumdan bahsedilmektedir. Üçüncü ve son bölümde ise muhasebecilerle yapılan anket sonuçları değerlendirilmiştir. The studies directed to International Financial Reporting Standards (IFRS) were set in as per article 6 of the decision 827 by the President of Azerbaijan Republic on 26th of December, 2002. On behalf of the studies intended for the regulations and practices, the council of members were authorized. In Azerbaijan, all companies regardless of their types are obligatory to comply with National Accounting Standards arranged in accordance with IFRS. National Accounting Standards are arranged separately pursuant to the types of companies. Various programmes and informative training courses were organized both for the members of accounting profession after the transition to IFRS and for students who study in the accounting departments of educational institutions so that they could learn and practice. However, IFRS was not perceived by the members of the profession at the desired level. There might be several reasons why IFRS was not learned at the desired level. The aim of this study is to anaylse the reason why accountants could not learn IFRS at the desired level, the difficulties they encountered and their eagerness to learn.Accordingly, this research was made through a survey study directed to the accountants who operate in Baku, the capital city of Azerbaijan. In the first part of the study, the accounting system in Azerbaijan is mentioned. In the second part, the situation with regard to accounting and financial reporting in Azerbaijan after the transition to IFRS is mentioned. Finally, in the third part, the results of the survey conducted with the accountants are evaluated. 134

Muhasebe mesleği doğası gereği aşırı iş yükünün ve zaman baskısının olduğu, çok titiz ve dikkatli çalışmayı gerektiren bir meslektir. Söz konusu çalışma düzenin iş stresini ortaya çıkardığı bilinmekle beraber muhasebecilerin sürekli, meslektaşları, müşterileri ve devlet kurumlarının mensupları ile yüz yüze kurmak zorunda oldukları ilişkiler nedeniyle de yoğun stres altında çalıştıkları bilinmektedir. Yine insan ilişkilerine dayalı mesleklerde yoğun olarak görülen iş tükenmişliği ise, bu durumların son aşaması olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmanın amacı; muhasebe meslek mensuplarının aşırı iş yükü, iş stresi ve iş tükenmişliği ilişkisini incelemek ve uygulamalı literatüre katkı sağlanmaktır.Bu araştırma Eskişehir ilinde mesleki faaliyetlerini yürütmekte olan muhasebe meslek mensupları özelinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma için Netemeyer vd.'nin (2005) İş Stresi Ölçeği, Caplan vd.'nin (1980) İş Yükü Ölçeği ve Maslach ve Jackson (1980) tarafından geliştirilen Maslach Tükenmişlik Ölçeği kullanılmıştır. İş yükü, iş stresi ve iş tükenmişliğinin alt boyutları olan duygusal tükenmişlik ve kişisel başarı boyutları arasında korelasyon analizi yapılmıştır. Son olarak yapılan regresyon analizleri ile iş yükü ile iş tükenmişliği, iş yükü ile iş stresi ve iş stresi ile iş tükenmişliği arasında istatistiksel açıdan anlamlı ilişkiler olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca regresyon analizi sonucunda iş yükü ile iş tükenmişliği arasındaki ilişkide iş stresinin aracılık rolü olduğu sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Aşırı İş Yükü, İş Stresi, İş Tükenmişliği. Accounting is a profession that has work overload and time pressure and also requires working meticulously and carefully. These type of working reveals work stress. Accountants work under a lot of stress because of getting contact with colleagues, customers and government agency employees. Nevertheless, Occupational burnout that seen intensely in occupations based on human relations is accepted as a final stage. The aim of these study is examining the relations between work overload, work stress and occupational burnout. Also another aim is contribute to applied literature.This research is executed with accountant professions who continue operations in Eskişehir province. For this research, Work Stress Scale of Netemeyer (2005), Work Overload Scale of Caplan (1980) and Maslach's Occupational Burnout Scale of Maslach and Jackson (1980) are used. In this context, correlation analysis is done between work overload, work stress and also the emotional burnout and personal success sub-dimensions of occupational burnout. Finally regression analyze results reveal that there is a statistically significant relation between work overload and occupational burnout, work overload and work stress, work stress and occupational burnout. Also the regression analyze shows that work stress has a mediator role in the relation between work overload and occupational burnout. Key Words: Work Overload, Work Stress, Occupational Burnout. 134

Bu çalışma ile finansal raporların kalitesi üzerinde muhasebe meslek etiğinin etkisini tespit etmek amacıyla Irak'taki 99'u kadınlardan 101'i ise erkeklerden oluşan 200 gönüllü muhasebe meslek mensubuna 20 sorudan oluşan ölçek uygulanmıştır. Ayrıca meslek mensuplarına ait demografik bilgilere kişisel bilgi formu ile ulaşılmıştır. Çalışmanın evrenini Irak'taki muhasebe meslek mensupları oluştururken, örneklemini ise Irak'ın Duhok şehir'inde görev alan 200 muhasebe meslek mensubu oluşturmaktadır. Ölçeklemede Enofe ve arkadaşları (2015) tarafından geliştirilmiş olan ölçek Türkçeye uyarlanarak kullanılmıştır. Basit regresyon analizi, bağımsız t testi ve Anova testi sonucu veriler elde edilerek tablolaştırılmıştır. Betimsel yöntemin kullanıldığı çalışmanın sonuçlarına göre muhasebe mesleğinde tarafsızlığın, dürüstlüğün ve şeffaflığın finansal raporlama kalitesini etkilediği belirlenmiştir. Katılımcıların cinsiyetine göre mesleki tarafsızlık ortalamasına bakıldığında anlamlı bir farklılık olduğu, cinsiyete göre şeffaflık, dürüstlük ve finansal tabloların kalitesine yönelik katılımcıların ortalamaları incelendiğinde anlamlı bir farklılığın olmadığı görülmüştür. Yaş grubu, eğitim, düzeyi, gelir seviyesi ve çalışma süresinin ise finansal raporlama kalitesi üzerinde etkili olmadığı sonucuna varılmıştır., This study including a scale having 20 questions has been applied to 99 women, 101 men, totally 200 volunteer accounting profession members located in Iraq in name of determining accounting professional ethic on the quality of financial reports. Also, demographic information belong to profession groups were obtained from personal data form. Accounting profession members located in Iraq composed the universe of the study; 200 accounting profession members located in town Duhok in Iraq composed sampling group of the study. The scale developed by Enofe and et (2015) was used after translating into Turkish. Simple regression analysis, independent t-test and Anova test results were obtained and they were placed into chart. According to the results of the study in which Descriptive Method was used It has been determined that objectivity, honesty and transparency affected quality of financial reporting quality. When the objectivity average is considered according to sex of the participants, it was seen that there was a meaningful difference; when the average of participants according to sex, honesty and transparency and quality of financial charts is considered, it was seen that there was no meaningful difference. It has been concluded that age group, education level, income level and working period has no affect on financial reporting quality.

Gelişmiş ve gelişmekte olan bütün ülkelerde bağımsız denetim giderek daha fazla önem kazanmaya başlamıştır. İşletmelerin büyüyüp gelişmeleriyle beraber muhasebe sistemleri daha da karmaşık hale gelmekte, muhasebe işlemleri de giderek zorlaşmaktadır. İşletmeyle ilgili karar vericilerin, bu karmaşıklaşmış sistem içerisinde karar vermeleri güçleşmektedir. Dolayısıyla işletme yöneticilerinin doğru ve güvenilir karar verebilmeleri için işletmenin finansal tablolarından elde edilen bilgilerin gerçeği yansıtması gerekmektedir. Mali tabloların gerçeği yansıtıp yansıtmadığı ancak yapılacak denetimle ortaya çıkarılabilmektedir. Denetim faaliyetini yerine getirecek meslek mensuplarının (SM, SMMM, YMM) mesleki tecrübesi, bilgisi ve diğer özellikleri büyük önem arz etmektedir. Yapılacak olan denetimin kaliteli ve güvenilir olması, bağımsız denetçinin denetim riskini en düşük seviyeye indirmesiyle mümkün olabilmektedir. Bu çalışmada, meslek mensuplarının (SM, SMMM, YMM) mesleki yeterliliğiyle bağımsız denetimin kalitesi arasındaki ilişki incelenmiştir. Bu amaçla, TRB1 bölgesinde (Elazığ-Malatya-Tunceli-Bingöl) faaliyet gösteren meslek mensuplarına yüz yüze görüşme yoluyla anket uygulanmıştır. Araştırma verilerinin analizinde SPSS programı kullanılmıştır. Araştırmanın hipotezlerinin test edilmesinde korelasyon analiz tekniğinden yararlanılmıştır. Anahtar Kelimeler: Bağımsız Denetim, Muhasebe, İç Kontrol Sistemi, Bağımsız Denetçi, Kalite Independent control in all developed and developing countries has become increasingly important. With the growth and development of businesses, accounting systems become more complex and accounting transactions become increasingly difficult. It is difficult for decision makers to make decisions within this complex system. Therefore, in order for business executives to be able to make accurate and reliable decisions, the information obtained from the entity's financial statements needs to reflect the reality. Whether financial statements reflect reality or not, however, can be revealed by inspection. The professional experience, knowledge and other characteristics of the members of the profession (SM, SMMM, YMM) to perform the audit activity are of great importance. The quality and reliability of the audit is possible only if the independent auditor reduces the audit risk to the lowest level. In this study, the relationship between professional qualification of professional members (SM, SMMM, YMM) and the quality of independent audit is examined. For this purpose, a face-to-face questionnaire was applied to professionals working in the TRB1 region (Elazığ-Malatya-Tunceli-Bingöl). SPSS program was used in the analysis of research data. The hypothesis of the research was tested by using correlation analysis technique.Key Words: Independent Audit, Accounting, Internal Control System, Independent Auditor, Quality 173

Bu çalışmada Erzincan ve Erzurum illerinde bulunan muhasebe meslek mensuplarının tükenmişlik sendromu yaşayıp yaşamadıkları ve yaşıyorlarsa tükenmişlik düzeylerinin tespiti amaçlanmıştır. Bu amaçla Erzincan ilinde 65, Erzurum ilinde 105 adet muhasebe meslek mensubuna Maslach tükenmişlik anketi uygulanmıştır.Anketten elde edilen verilere bazı betimsel istatistikler,güvenirlilik analizi, normallik analizi ve parametrik testlerden olan bağımsız örneklem t testi ve tek tönlü anova testi uygulanmıştır.Bu bağlamda yapılan araştırma sonucunda kadınların tükenmişlik düzeylerinin erkek meslek mensuplarından daha yüksek olduğu ve demografik değişkenlere göre incelendiğinde yaşadığı ili Erzurum olan katılımcıların duygusal tükenmişlik algılarının yaşadığı ili Erzincan olan katılımcılardan daha yüksek olduğu görülmüştür. In this study, it is aimed to determine the levels of burnout if the accounting profession members in Erzincan and Erzurum Provinces is living and living with burnout syndrome For this purpose, 65 Maslach burnout questionnaires were applied to 65 accounting professions in Erzincan province and 65 in Erzurum province.Some descriptive analysis, reliability analysis, normality analysis, independent samples t-test that is one of the parametric tests and one way anova test are applied to obtained data from the quastionnaire.In the study, it was found out that female accounting professionals experience higher burnout levels than their male counterparts.In the analysis of the demographic variables, participants who live in Erzurum province were found to have higher levels of emotional exhaustion than those living in Erzincan. 166

Muhasebe meslek mensuplarını ve muhasebe uygulamalarını etkileyen önemli unsurlardan biri kültürdür. Ülkelerin muhasebe sistemleri, toplumların kültür faktörlerinden de etkilenerek zaman içerisinde değişime uğramaktadır. Dolayısıyla muhasebe alanında yapılan ulusal ve uluslararası tüm düzenlemelerin kültürel boyutları ile birlikte ele alınması gerekmektedir.Bu çalışmada amaç, Kars Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler (SMMM) Odası'na bağlı olarak faaliyette bulunan meslek mensuplarının kültür ve muhasebe değerleri bakımından tutumlarının hangi boyutta olduğunu incelemektir. Bu amaç çerçevesinde geliştirilmiş olan bir değerlendirme anketi ile konu hakkında veriler toplanmıştır. Araştırma örneklemini Kars, Ardahan, Iğdır illerinde serbest olarak faaliyette bulunan muhasebe meslek mensupları oluşturmaktadır. Bu kapsamda; Kars, Ardahan ve Iğdır illerinde faaliyet gösteren 75 SMMM'ye, muhasebe uygulamalarında ortaya çıkan farklılıkların kültürel değerler ile ilgili boyutunu belirlemek amacıyla anket uygulaması yapılmış ve sonuçlar analiz edilmiştir. Araştırmada, belirlenen amaçlar doğrultusunda oluşturulan araştırma soruları eşleştirilmiş t-testi ve tek ve çift yönlü ANOVA ile test edilmiştir. Ayrıca, farklılık değişkenleri mevcut durum ve ideal durum testleri ile değerlendirilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, meslek mensuplarının kültürel faktörlerin etkisiyle muhasebe kültür değerlerinden tutuculuk, tekdüzecilik, statükoculuk ve gizlilik boyutlarını benimsedikleri ve topluluk olarak çekingen davrandıkları tespit edilmiş ve çözüm önerilerinde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Muhasebe, Kültürel Boyutlar, Muhasebe Kültürü, Muhasebe-Kültür Değerleri, SMMM One of the most important factors affecting accounting professionals and accounting practices is culture. Countries' accounting systems are changing over time, being influenced by the cultural factors of their communities. Therefore, all national and international regulations in accounting should be considered together with their cultural dimensions.The purpose of this study is to examine the extent of the attitudes of accounting professionals operating in connection with the Chamber of Certified Public Accountants of Kars, in terms of cultural and accounting values. An evaluation questionnaire was developed for this purpose and data was collected. Research sample constitutes professionals operating in Kars, Ardahan and Iğdır provinces. In this context, 75 certified public accountants (CPA) were surveyed in order to determine the dimensions of differences in accounting practices related to cultural values and the results were analyzed. In the study, research questions which were formed in accordance with the determined purpose were tested with paired t-test and one-way and two-way ANOVA tests. In addition, variance variables were assessed using current state and ideal state tests. According to the results obtained from the research, accounting professionals seem to have adopted conservatism, monotony, status quoism and confidentiality dimensions of accounting-culture values and behave quite timid as a community. Finally, relevant suggestions were made for future research.Keywords: Accounting, Cultural Dimensions, Accounting Culture, Accounting-Culture Values, CPA 115

Dünya ticaretinin küreselleşmesinin bir sonucu olarak ülke ekonomilerinin karmaşık bir hal aldığı görülmektedir. Bu karmaşıklıklar birçok suiistimalin ve yolsuzluğun ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu durum, mevcut denetim sisteminin ve geleneksel muhasebenin eleştirilmesine yol açmış ve yeni bir bilim dalı olan adli muhasebenin ortaya çıkmasına öncülük etmiştir. Adli muhasebe, muhasebe ile hukuk ilke ve kurallarını bir araya getirerek mali sorunları çözümlemeye çalışan bir bilim dalıdır. Adli muhasebe mesleğini yürüten kişilere adli muhasebeci denilmektedir. Adli muhasebeci dava desteği, uzman tanıklık ve hile denetçiliği görevlerini yerine getirmektedir. Adli muhasebe denetim faaliyetlerinin yetersizliğinin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır ve günümüzde başta ABD olmak üzere birçok ülkede yasal zemini olan bir meslektir.Bu çalışmada, dünyada son zamanlarda önemi giderek artan adli muhasebenin ülkemizdeki mevcut durumu, uygulanabilirliği ve adli muhasebecilerde bulunması gereken özelliklerin hem avukatların hem de muhasebe meslek mensuplarının gözünden belirlenmesi amaçlanmıştır.Çalışmada anket yöntemi kullanılmış ve Van ilinde bulunan 66 avukat ile 88 muhasebe meslek mensubuna yüz yüze görüşülerek uygulanmıştır. Anket verileri SPSS 20 paket programları ile analiz edilmiş olup, analiz sonucunda katılımcıların adli muhasebe konusundaki algı düzeylerinin düşük olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca katılımcıların adli muhasebenin Türkiye'de uygulanmasına ilişkin olumsuz yönde ifade belirttikleri görülmektedir. Ayrıca bazı sorulara verilen cevapların katılımcıların demografik özelliklerine göre farklılık gösterdiği görülmüştür. As a result of the globalization of world trade, it seems that the country's economy has become complicated. These complexities have led to many abuses and corruption. This has led to the criticism of the existing audit system and traditional accountancy and pioneered the emergence of a new science branch, the forensic accounting. Forensic accounting is a scientific discipline that tries to solve financial problems by combining accounting and legal principles and rules. The person who carries out the forensic accounting profession is called forensic accountant. Forensic accountant fulfills the duty of litigation support, expert testimony and fraud auditor. Forensic accounting has emerged as a consequence of the insufficiency of audit activities and today it is a profession with legal grounds in many countries, especially in the USA.In this study, it was aimed to determine the current state of the forensic accounting, which is increasingly prevalent in the world, feasibility and the features that should be found in forensic accountants, both in the eyes of lawyers and accountants.Survey method was used in the study and survey was applied through face to face to 88 accounts and 66 lawyers in Van province. The survey data is was analyzed by SPSS 20 software packages, as a result of the analysis, it was observed that the perception level of the participants on the subject of forensic accounting was low. Also, participants tend to refer to expressions in a negative direction for the implementation of forensic accounting in Turkey. It was also found that the answers to some questions differed according to the demographic characteristics of the participants. 218

Muhasebecilik, mesleğin yapısı gereği düşünsel bir faaliyet gerektirmesi, devamlılık arz etmesi ve dikkate dayalı olmasından dolayı mesleği icra eden bireylerle doğrudan ilgili bir meslektir. Özellikle de son dönemlerde teknoloji ve bilgi iletişim ağlarının da gelişimine paralel olarak örgütlerin, muhasebe birimlerinden beklentilerinin artması meslek mensuplarının iş stresini, iş performansını ve iş tatminini direkt olarak etkilemektedir. Meslek mensuplarının işle ilgili davranışsal sonuçlarının etkilenmesinde bireylerin kişilik yapısı oldukça önemli bir rol oynamaktadır. Bu noktada da kişiliğin bir boyutunu ortaya koyan kontrol odağı kavramı, ortaya atılışının üzerinden geçen yıllara rağmen birçok araştırmaya konu olmuş ve çok sayıda kişilik değişkeniyle ya da davranışla ilişkisi incelenmiştir. Bu doğrultuda bu araştırmanın amacı; kişiliğin bir boyutu olarak kabul edilen kontrol odağının muhasebe meslek mensuplarının iş stresi, iş performansı ve iş tatminini nasıl etkilediğini ortaya koymaktır.Bu araştırmanın uygulama kısmında, Türkiye'nin farklı bölgelerinde faaliyet gösteren 178 meslek mensubuna yapılan anket çalışması sonucunda kontrol odağı ile iş stresi, iş performansı ve iş tatmini arasındaki ilişki incelenmiştir. Yapılan araştırma sonucunda, meslek mensuplarının büyük bir çoğunluğu iç kontrol odaklı bir kişilik yapısına sahiptir. Kontrol odağıyla iş tatmini ve iş stresi arasında anlamlı, iş performansı ile arasında anlamlı olmayan bir ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca, dış kontrol odaklı meslek mensupları, iç kontrol odaklı meslek mensuplarına göre daha fazla iş stresi yaşarlar ve daha az iş tatmin düzeyine sahiptirler. Accounting profession is a profession which is directly connected with the individuals who perform it as it requires intellectual activities continuity and also as it is based on attention. Especially in parallel with the recent development of technology and information communication networks, increasing expectations of the organizations from accounting units directly affect the job stress, job performance and job satisfaction of the professionals. The personality structure of individuals plays an important role in influencing the behavioral consequences of occupational members. At this point, the locus of control concept which shows a dimension of personality, has been the subject of many researches and the relationship of it with a large number of personality factors or behaviors has been investigate in spite of the fact that it was put forward many years ago. The aim of this research is to reveal how the locus of control, which is accepted as a dimension of personality, affects job satisfaction, job stress and job performances of professional accountants. In the applicetion port of this research, by the way of the results of a questionnaire which was appied to the 178 proffessionals operating in different ports of Turkey, the relationship between the locus of control and job stress, job of performance or job satisfaction was investigated. At the a result of the research, it was found out that majority of the professionals have an internal control oriented personality structure and it was also determined that there is meaningful relationship between locus of control and job stress or job satisfaction and a non-meanningful relationship between locus of control and job performance. Also external control-oriented professionals experience more job stress and have less job satisfaction than internal control-oriented professionals. 181

Günümüzde hızla değişen teknoloji, eğitim ve düşünce alanlarında ortaya çıkan şartlar ve gereksinimler, mesleklerin değişen dünya düzenine uyum sağlayacak biçimde değişmelerini zorunlu kılmakta ve meslek örgütlerini yeni yaklaşım modelleri arayışına zorlamaktadır. Günümüz dünyasında, muhasebe mesleğinin dijitalleşme sürecinde ortaya çıkacak teknolojik gelişmelere cevap verebilmesi için yeni bir modellemeye ihtiyaç vardır. Bu modelleme teknolojik gelişmeler ışığında muhasebe mesleğini düşünce, eğitim, kültür ve teknoloji gibi alanlarda baştanbaşa yeniden yapılandırarak geleceğe hazırlamalı ve içinde bulunduğumuz asırda geçmişe kıyasla daha etkin bir konuma getirmelidir. Bu çalışmanın amacı, dijitalleşmenin ve teknolojik gelişmelerin muhasebe mesleğine ve meslek mensuplarına etkilerini ortaya koyarak, mali müşavirlik mesleğini yukarıdaki ifade edilen hususlar ışığında geleceğe hazırlayacak olan modellemenin mali mühendislik olduğunu ileri sürmektedir. Bu kapsamda hazırlanan anket formu, Türkiye'de faaliyet gösteren muhasebe meslek mensuplarına internet aracılığıyla, Google Drive sistemi kullanılarak uygulanmış ve elde edilen veriler SPSS yardımıyla analiz edilmiş ve bulgular ışığında ulaşılan sonuçlar değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, muhasebe meslek mensuplarının dijitalleşme ve teknolojik değişimlere kendini hazır hissettiği, kolaylıkla uyum sağlayabileceği ve hali hazırda verilen muhasebe yeterlilik eğitimlerinin gelecekte yaşanacak teknolojik gelişmelere uyumlu olmadığı ve muhasebe mesleğinin teknolojik gelişmeler ışığında geleceğe hazırlayacak olan yeni bir modeli destekleyeceği tespit edilmiştir. In today's fast changing technology, education and thought, shows the necessity that the professions must change in order do adapt to the changing world order and forcing professional organizations to search for new approach models. In today, world of the accounting profession have to respond to the technological developments in the digitalization process which means that there is a need for a new model. This modelling has to be based on brand-new technological developments in the field of education, culture and technology which is at the same time the preparation of the future and should bring it to more effectiveness compared to the past. The intention of this study is to demonstrate the effects of the digitalization and technological developments to the accounting profession. The above-mentioned developments show as well that the model of financial advisor profession will be a financial engineering model.The prepared survey for this content of the accounting professionals in Turkey were operated via internet and by using Google Drive. The obtained results were analyzed and evaluated by using statistical package program.As a result, we can outline that the members of the accounting profession have to be ready to exchange themselves and adapt easily to the technological changes and the digitalization. The current education which is given to the accounting profession is not compatible with the technological development and this is the reason why there is a need of a new model which is supporting the technological developments. 118

Dünyadaki gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi Türkiye'de de vergi kayıp ve kaçakları, ülke ekonomisindeki en büyük sorunlardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Tüm dünya ekonomileri için olumsuzluk teşkil eden bu durum karşısında ülkeler, vergi kayıp ve kaçakları ile mücadele etmek ve tedbirler almak zorunda kalmışlardır.Çalışmamızda vergi kayıp ve kaçaklarına ait kavramlara değinilmiş, vergi kayıp ve kaçaklarının nedenleri, vergi kayıp ve kaçaklarının önlenmesinde muhasebe meslek mensuplarının rolü ve önemi ile vergi kayıp ve kaçaklarında alınması gereken önlemler araştırılmıştır. Muhasebe meslek mensuplarının vergi kayıp ve kaçaklarını önlemedeki rolü ve önemini ortaya koymak için yapılan bu araştırma, vergi kayıp ve kaçakları hakkındaki bilgilere ve Türkiye geneli muhasebe meslek mensupları ile yapılan anket çalışmasının sonuçlarına yer verilmiştir.Anahtar Sözcükler: Vergi, Vergi Kayıp ve Kaçakları, Muhasebe Meslek MensubuBilim Dalı Sayısal Kodu: Developed world and in developing countries, as well as tax avoidance and evasion in Turkey, has emerged as one of the biggest problems in the country's economy. In the face of this negative situation for all world economies, countries have had to struggle with tax losses and fugitives and take measures.In our work, the concepts of tax losses and fugitives were addressed, the causes of tax losses and fugitives, the role and importance of accounting professionals in preventing tax losses and fugitives, and measures to be taken in tax losses and fugitives were analyzed.Accounting profession of tax losses and their role in preventing illegal and conducted to demonstrate the importance of research, the information on tax avoidance and evasion and Turkey are given the results of the study survey with general accounting professionals.Key Words: Taxes, Tax Losses and Leaks, Professional AccountantsScience Code: 159

Yapılan bu çalışmanın amacı, ''muhasebe mesleğinin ifasında yaşanan stresin iş tatmini üzerinde yarattığı etkiyi ortaya koymak ve bu araştırmada yer alan meslek mensuplarının bu iki değişken üzerinde düşüncelerine yönelik ortaya çıkan bulguları değerlendirmek'' olmuştur. Globalleşen dünyada modern çağın hastalığı olarak görülen stres ve buna bağlı olarak ortaya çıkan tatminsizlik olgusu çeşitli çalışmalara konu teşkil etmiş ve değişik meslek grupları üzerinde de benzer çalışmalara yer verilmiştir. Bundan önce yapılan araştırmalar, bu iki değişken arasında güçlü bir negatif korelasyon olduğunu ortaya koymuştur. Bu çalışmada da stres ve iş tatmini arasındaki nedensellik ilişkisinin, muhasebeciler üzerinde yarattığı etki ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Uygulanan Levene testi ile meslek mensuplarının cinsiyet ve medeni durumlardaki farklarının stres1 üzerinde etkilerinin olmadığı ortaya çıkmaktadır. Regresyon analizleri sonucunda ise strese bağlı dört özelliğin iş tatmin değişkenini %38,40 oranında açıkladığı ortaya çıkmıştır. The aim of this study, to reveal the effect on the job satisfaction of the stress experienced in the performance of the accounting profession and evaluating the findings of these two variables.Stress, which is seen as a disease of the modern age in the globalizing world and the resultant dissatisfaction has been the subject of various studies and similar studies on different occupational groups.Previous studies have shown a strong negative correlation between these two variables. In this study, the effect of causality relation between stress and job satisfaction on accountants has been tried to be revealed. The Levene test reveals that the differences in the gender and marital status of professionals are not affected by stress. As a result of the regression analysis, it was found that the four variables related to stress explained the job satisfaction variable by 38.40%. 104

3568 Sayılı SM, SMMM'lik ve YMM'lik Kanunu'nun 1989 yılında uygulamaya konulmasıyla birlikte muhasebecilik mesleği yasal bir zemine kavuşmuştur. 3568 Sayılı Kanun'la muhasebe meslek mensupları; Serbest Muhasebeci (SM), Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (SMMM) ve Yeminli Mali Müşavir (YMM) olmak üzere üç unvana ayrılmıştır. 2008 yılında yapılan değişikliklerle SM unvanı kanundan çıkarılmıştır. Bu kanun, meslek mensuplarının faaliyetlerine yönelik ilke ve kuralları düzenlemenin yanında, mesleki sorunların çözümüne ve muhasebecilik mesleğinin toplumda saygınlık kazanmasına da katkıda bulunmuştur. Meslek mensupları, işletmelerin bilgilerini kullanan kişilere, kuruluşlara gerekli bilgileri sunarken, toplumu da düşündükleri için sorumlulukları önem taşımaktadır. Sosyal sorumluluk duygusu ile mesleki faaliyetlerini yürütürken birçok sorunlarla karşı karşıya kalarak, sorunlarının çözümü noktasında çeşitli beklenti içine de girmişlerdir. Meslek odaları, odalar birliği olan TÜRMOB, meslek mensuplarının birikmiş sorunlarına ve meslek odalarından beklentilerine çözüm üretme çabası içinde olmasına rağmen; hala çözüm bekleyen sorunlar ve beklentiler bulunmaktadır. Bu araştırmanın amacı, 3568 sayılı Kanunla yapılan değişikliklerden sonra, yalnızca belirli bir bölge ya da ildeki değil; tüm Türkiye genelindeki muhasebe meslek mensuplarının, mesleki faaliyetlerini yürütürken karşı karşıya kaldıkları sorunları ortaya koymayı, iş dünyasından, Kurumlardan ve meslek odalarından beklentilerini tespit ederek çözüm önerileri sunmaktır. v Bu amaçla hazırlanan anket formu, Türkiye'de faaliyet gösteren meslek mensupları üzerinde uygulanmış, anket sonucunda elde edilen veriler SPSS for Windows 20 (IBM) istatistiksel paket programı kullanılarak analiz edilmiş ve bulgular doğrultusunda elde edilen sonuçlar yorumlanarak değerlendirilmeye alınmıştır. Anahtar Kelimeler: Muhasebe, Muhasebe Mesleği, Muhasebe Meslek Mensubu, Muhasebe Meslek Mensuplarının Sorunları, Meslek Mensuplarının Beklentileri ve Çözüm Önerileri. With the Law No. 3568 on Professional Accountants (SM), Certified Accountants and Financial Advisors (SMMM) and Certified Financial Accountants (YMM), that came into force in 1989, the accounting profession was provided with legal grounds. Through the Law No. 3568, accounting professionals were classified under three groups; namely Professional Accountants (SM), Certified Accountants and Financial Advisors (SMMM) and Certified Financial Accountants (YMM). The title of SM was excluded from the Law through the amendment passed in 2008. In addition to regulate the principles and rules on the activities of professionals, this Law has contributed to the solution of professional problems of accountants and provided the accounting professionals with prestige in the public. Offering their knowledge required by the persons and entities using the data of operations and also considering the public benefit, accounting professionals have significant responsibilities. They have encountered many problems when implementing their professional activities with a sense of social responsibility, and have now various expectations in connection with the solution of their problems. Although TÜRMOB, which is the association of professional chambers, is exerting efforts to find solutions to the amassed problems of professionals and expectations of professional chambers, there are still problems and expectations waiting to be solved. The purpose of this study is to determine the problems encountered by accounting professionals following the amendments on the Law No. 3568 not only in a certain region or province but throughout Turkey, and to determine the expectations of business circles, institutions and professional chambers to offer solutions. vii The questionnaire prepared with this purpose as applied to professionals having activities in Turkey, data obtained through this questionnaire was analyzed using the SPSS for Windows 20 (IBM) statistical package program and results obtained were interpreted and evaluated. Keywords: Accounting, Accounting Profession, Accounting Professional, Problems of Accounting Professionals, Expectations of Accounting Professionals and Proposed Solutions. 129