Muhasebe meslek etiği ve muhasebe ve denetim meslek mensuplarının etik algısı üzerine bir araştırma

Text in Turkish ; Abstract: Turkish and English Includes bibliographical references (leaves: 91-96) xi, 100 leaves Küreselleşen dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de hızlı bir şekilde iş piyasalarında yükselme görülmektedir. Bu yükseliş aynı zamanda işletmelerin sayıca artmasına neden olmaktadır. Çok sayıda var olan işletmeler arasında beliren yüksek rekabet ortamı, iş piyasalarının iyice gerilmesine neden olmaktadır. Bu gerilimler doğrultusunda işletmelerin sürdürülebilirliğini sağlayabilmek için etik kurallar dışına çıkma eğiliminde oldukları gözlemlenmiştir. Öncelikle bu çalışmamızda muhasebe ve denetim mesleğini icra eden meslek mensuplarının etik algı düzeyleri tespit edilmeye çalışılmış olup etik kurallara uyma ve uymama nedenleri kapsamlı bir şekilde analiz edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada Muhasebenin kavram ve kapsamı, tarihi açıdan gelişim ve değişimi, ortaya çıkan usulsüzlükler ve hile kavramına değinilmiştir. Çalışmamızda konu ile alakalı daha önce yapılmış olan çalışmalar ve meslek mevzuatı referans alınmıştır. Ayrıca anket çalışması uygulanarak literatüre katkı sağlanması amaçlanmıştır. Just as in the globalized world, there is a rapid rise in the labor market in our country. This increase is also causing the number of enterprises to increase. The highly competitive environment that exists among a large number of existing enterprises is causing the business markets to get tighter. In the face of these tensions, it has been observed that they tend to get out of the ethical rules in order to ensure the sustainability of the enterprises. First of all, in this study, the ethical perception levels of the professionals who perform the accounting and auditing profession were tried to be determined and the causes of compliance with ethical rules and their reasons for not complying were tried to be analyzed in a comprehensive way. The concept and scope of accounting in the study, the development and change from the historical point of view, the irregularities that emerged and the concept of cheating have been mentioned. In our work we have taken reference to previous work and occupational legislation related to the subject. It is also aimed to contribute to the literature by applying the questionnaire. GİRİŞ MUHASEBE KAVRAMI, KAPSAMI ve MESLEK MENSUBU Mesleğin konusu Meslek Mensubu Muhasebenin Tanımı ve Önemi Muhasebenin Gelişim Süreci Muhasebenin Teorik Yapısı Muhasebenin Temel Kavramları Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkeleri Muhasebe Politikalarının Açıklanması Muhasebenin Hukuksal Çerçevesi Muhasebenin Geçmişten Günümüze Örgütlenmesi Muhasebe ile İlgili Bilimsel Görüşler Dünyada ve Türkiye’de Muhasebe Eğitiminin Tarihi Gelişimi Muhasebe Eğitiminin Dünyadaki Gelişimi Muhasebe Eğitiminin Türkiye’deki Gelişimi Muhasebe Eğitiminin Yönlendirilmesi MUHASEBE MESLEĞİNDE VE DENETİM MESLEK MENSUPLARINDA ETİK ALGISI Algı Etik algısı Etik Meslek Etiği Muhasebe Meslek Etiği Etik Yaklaşımlar Etik Davranışları Etkileyen Faktörler Yasaların Etik Davranışlar Üzerindeki Etkisi Geleneklerin Etik Davranış Üzerine Etkisi Muhasebede Etik İhtiyacı Muhasebede Meslek Etiğini Belirleyen Sistemler Meslek Uygulamalarında Bağımsızlık ve Tarafsızlık Uluslararası Alanda Yapılan Meslek Etiği Düzenlemeleri AICPA’nın Meslek Etiğine Yönelik Düzenlemeleri AICPA Mesleki Davranış Yasası İlkeleri AICPA Mesleki Davranış Yasası Kuralları Ülkemizde Yapılan Meslek Etiği Düzenlemeleri Maliye Bakanlığı Tarafından Yapılan Düzenlemeler 3568 Sayılı Kanuna Göre Meslek Etiği Kuralları TÜRMOB Düzenleme ve Çalışmaları Meslek Ahlak Kuralları İle İlgili Mecburi Meslek Kararı Etik İlkeler Yönetmeliği Muhasebe Meslek Mensuplarının Etik Eğitimi ve Etik Sözleşme Yapılması TÜRMOB Etik Komitesi TÜRMOB Etik Kongreleri Kamu Gözetim Kurumu Tarafından Yapılan Düzenlemeler Sermaye Piyasası Kurulu Tarafından Yapılan Düzenlemeler MUHASEBEDE HİLE VE MESLEK MENSUBUNUN HİLEYE KARŞI SORUMLULUĞU Muhasebe Hile Kavramı ve Tanımı Meydana Gelen Muhasebe Hilelerinin Altındaki Nedenler Hilenin Ayırt Edici Özellikleri İşletme Sahiplerinin Hileye Başvurma Nedenleri Vergi Kaçırmak Yolsuzlukları Gidermek İşletmeyi Gerçek Durumundan Farklı Göstermek Alış Hileleri Satış Hileleri İşletme Giderlerini Yükseltmek Özel Giderleri İşletmeye Aktarma Arızi Giderler Hileli Finansal Raporlama ve Meslek Mensubu Hileye Başvurma Nedenleri Hile Yapmayı İten Dürtü/Baskı Unsuru Hile Yapmayı Kolaylaştıran Fırsat Unsuru Yapılan Hileyi Makul Kılma Haklı Gösterme Çabaları Muhasebe Hile Türleri Kasti Hata Kayıt Dışı İşlemler İşlemden Önce veya Sonra Kayıt Bilanço Hileleri Bilgisayar Hileleri Uydurma Hesaplar Belge Sahtekârlığı Belge Sahtekârlığının Tanımı Belge Sahtekârlığının Nedenleri Belge Sahtekârlığı Yöntemleri Belge Sahtekârlığının Mevzuattaki Yeri Hilelerin Önlenmesi İçin Yapılması Gerekenler İşletme İçerisinde Dürüst ve Etik Kültürlerinin Oluşturulması İşletmelerde Etkili Bir İç Kontrol Sistemi Geliştirmek Denetim ve Yönetim Kurulunun Kurulması İç Denetimin Sorumlulukları Denetçinin Genel Amaçları Hilenin Önlenmesi Ve Tespit Edilmesine İlişkin Sorumluluk Denetçinin Sorumlulukları Bağımlı Çalışan Meslek Mensubunun Sorumluluğu MUHASEBE MESLEK ETİĞİ VE MUHASEBE VE DENETİM MESLEK MENSUPLARININ ETİK ALGISI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA UYGULAMASI Yöntem ve Metodolojisi Amaç ve Kapsam Anket Kaynağı Veri Toplama Araçları Veri Toplama Süreci Araştırma Soruları Araştırma Modeli Veri Girişi Ve Analizi Bulgular SONUÇ ve ÖNERİLER