Serbest muhasebeci ve mali müşavirlerin iş doyumlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi: Türkiye ve Irak örneği

İş doyumu genel olarak; kişinin işini yapmaktan ne kadar mutlu olduğu, işini yaparken neler hissettiği, yaptığı işten ne kadar keyif aldığı ve işini yaptıktan sonra işini tekrar yapma isteği duymasından kaynaklanan uzun süreli duygusal ve davranışsal bir durumdur. Muhasebecilik alanı, yoğun sezonda aşırı iş yüküyle karakterize edilen son tarih odaklı bir meslektir. İş yükü odaklı bir iş ortamı, bu meslek mensuplarının iş doyumlarını ve performanslarını belirli düzeylerde etkilemektedir.Bu araştırmada, Türkiye ve Irak'taki Serbest muhasebeci ve mali müşavirlerin iş doyumlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada Nedensel karşılaştırma modeli ile muhasebe sektöründe çalışan katılımcıların içsel, dışsal ve genel iş doyumları; uyruk, mesleki kıdem, yaş, cinsiyet, medeni durum, aylık gelir ve özel veya kamu sektöründe çalışma durumu değişkenlerine göre karşılaştırılarak incelenmiştir. Bu araştırmanın örneklemini Irak ve Türkiye'de serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavir olarak çalışan 338 katılımcı oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında demografik bilgi formu ve Minnesota İş Doyumu ölçeği kullanılmıştır. Bulgulara göre Iraklı muhasebe çalışanlarının dışsal iş doyumlarının yüksek düzeyde, içsel ve genel iş doyumlarının ise orta düzeyde bulunduğunu göstermiştir. Ölçeğin aynı boyutları açısından Türk uyruklu muhasebecilerin ise içsel, dışsal ve genel iş doyumlarının yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Araştırmada, muhasebecilerin dışsal iş doyumu puan ortalamaları uyruklarına göre anlamlı bir farklılık göstermezken, içsel ve genel iş doyumu puan ortalamalarının uyruklarına göre anlamlı bir farklılık göstermiştir. Türk muhasebe sektörü çalışanlarının içsel ve genel iş doyumu algılarının anlamlı olarak daha yüksek olduğu belirlenmiştir. .Çalışmada muhasebecilerin iş doyumları, cinsiyete ve medeni durum değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar göstermiştir. Bununla birlikte muhasebecilik süresi ile iş doyumu arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Çalışmanı diğer bir sonucu ise özel ve kamu sektöründe çalışan muhasebecilerin iş doyumları farklılıklar göstermektedir. Özel sektörde çalışan Irak uyruklu muhasebe çalışanlarının içsel ve genel iş doyumu algıları kamuda çalışan Irak uyruklu muhasebe çalışanlarınınkine göre; Kamuda çalışan Türk uyruklu muhasebe çalışanlarının içsel ve genel iş doyumu algıları ise özel sektörde çalışan Türk uyruklu muhasebe çalışanlarınınkine göre anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Muhasebeci, İçsel İş Doyumu, Dışsal İş Doyumu, Minnesota İş Doyumu Ölçeği Job satisfaction in general; it is a long-term emotional and behavioral condition caused by the fact that what person feels while doing job, how much the person enjoys work and resulting from the desire to do the job again. The field of accountancy is a deadline-oriented profession characterized by extreme workload in peak season. A workload focussed work environment affects their job satisfaction and performance of these professionals.in certain levels.In this study, a comparative analysis of independent accountants and financial advisers' job satisfaction in Turkey and Iraq is aimed. In the study, internal, external and general job satisfaction of the participants working in the accounting sector analyzed with causal comparison model according to the variables such as nationality, age, gender, marital status, monthly income and working status in private or public sectors. The sample of this research consists of 338 participants who work in Iraq and Turkey as public accountants an independent accountant, financial consultant and certified public accountants. The demographic information form and Ninnesota Job Satisfaction scale were used to collect the research data. Findings showed that the external job satisfaction of the Iraqi accounting workers is high, while the internal and general job satisfaction levels are moderate. In terms of the same dimensions of the scale, internal and external and general job satisfaction of Turkish national accountants was found to be high. In the study, while the external job satisfaction of accountants did not show a significant difference according to their nationality, internal and general job satisfaction score average shows significant difference. It was determined that the perception of internal and general job satisfaction of Turkish accounting sector employees was significantly higher. In the study, job satisfaction of the accountants showed significant differences according to gender and marital status. However, there was no significant relationship between job satisfaction and period of accountancy. Another result of the study is that job satisfaction of the accountants working in the private and public sector varies. The perceptions of the internal and general job satisfaction of the Iraqi nationals working in the private sector were found to be significantly higher than those of the Iraqi nationals working in the public sector. The perceptions of the internal and general job satisfaction of the Turkish nationals working in the public sector were found to be significantly higher than those of the Turkish citizens working in the private sector.Keywords: Accountants, Internal Job Satisfaction, External Satisfaction, Minnesota Job Satisfaction Scale 121