Search

Egzersiz sırasında vücudun iç dengesinin korunmasında etkili olan hormonların salgılanmasındaki değişiklikler fiziksel performansı olumsuz etkilemektedir. Fiziksel yüklenmeyi takip eden dönemde gerçekleştirilen toparlanma uygulamaları, bu hormonların kan plazmasındaki oranlarının hızla dinlenme düzeyine ulaşmasında önemli rol oynamaktadır. Bu konuda gerçekleşen araştırmalar incelendiğinde hangi toparlanma yönteminin daha etkili olduğuna dair bir kanıta henüz rastlanılmamıştır. Bu nedenle bu çalışmanın amacı, şiddedi giderek artan yüksek yoğunluklu egzersiz sonrası gerçekleştirilen geleneksel ve spor masajı toparlanma yöntemlerinin bazı hormonlar üzerindeki etkilerini karşılaştırmaktır. Çalışmaya yaş ortalaması 23.41±2.96 ve spor yaşı 11.83±2.28 olan iyi antrenmanlı 12 yarı elit erkek sporcu gönüllü olarak katılmıştır. Birer hafta arayla tekrarlanan, yorulana kadar uygulanan yüksek yoğunluklu koşu egzersizlerinin ardından katılımcılar, çaprazlama tasarımla 20 dakika boyunca geleneksel ve spor masajı toparlanma yöntemlerine dâhil edilmiştir. Sporculardan istirahatte, egzersiz sonrası, fiziksel toparlanmanın ortasında ve sonunda antekübital venden kan örnekleri alınarak kalp atım hızları dijital gösterge cihazı ile takip edilmiştir. Santrifüjlenmiş kan örneklerinin serum kortizol, adrenokortikotropik hormon (ACTH), kortikotropin hormonu (CRH) ve endorfin hormonu değerleri spektrometrik yöntemle belirlenerek raporlanmıştır. Verilerin normalliği ve homojenliği sırasıyla Shapiro-Wilk ve Levene testleri ile belirlenmiştir. Elde edilen veriler, iki yönlü varyans analizi (ANOVA) ile ikili karşılaştırmalar ise post hoc testlerinden Tukey testi ile analiz edilmiştir. Geleneksel ve spor masajı toparlanma yöntemlerinin hormonların seviyesi üzerindeki etkileri istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p, Changes in the secretion of hormones, which are effective in maintaining the internal balance of the body during exercise, adversely affect physical performance. Recovery practices performed in the period following the physical load play an important role in rapidly reaching the resting level of the ratios of these hormones in the blood plasma. Although there is research on this subject, no study has yet been found on which recovery practices are more effective. Therefore, the aim of this study is to compare the effects of traditional and sports massage recovery methods on some hormones after high-intensity exercise, which gradually increases in intensity. Twelve well-trained semi-elite male athletes with a mean age of 23.41±2.96 years and a sports age of 11.83±2.28 voluntarily participated in the study. Following high-intensity running exercises, which were repeated one week apart, and performed until fatigue, participants were included in traditional and sports massage recovery methods for 20 minutes in a crossover design. Blood samples were taken from the antecubital vein from the athletes at rest, after exercise, in the middle and at the end of physical recovery periods, and their heart rates were monitored by a digital display device. Serum cortisol, adrenocorticotropic hormone (ACTH), corticotropin hormone (CRH) and endorphin hormone values of centrifuged blood samples were determined by spectrometric method and reported. Normality and homogeneity of the data were determined by Shapiro-Wilk and Levene tests, respectively. Data were tested with a two-way analysis of variance (ANOVA) and Tukey post hoc tests were used for pairwise comparisons. The effects of traditional and sports massage recovery methods on the serum level of hormones were statistically significant (p

Testosteron, büyüme hormonu ve kortizol düzeylerinin sperm kalitesine etkisini belirlemek için 10 adet Merinos koç üzerinde araştırma yapıldı. Testosteronun kan ve seminal plazma seviyeleri arasında anlamlı bir ilişki tespit edildi (P ˂ 0.01). Seminal plazmada ölçülebilir düzeyde GH saptanmamış, plazma GH düzeylerinin, tıpkı testosteron düzeyleri gibi üreme mevsiminin yaklaşmasıyla birlikte artmaya başladığı ve sezon başında pik yaptığı saptanmıştır. Plazma ve seminal plazma kortizol seviyeleri ise sezon öncesinde yükselirken sezon başında önemli ölçüde azalmış ve plazma ve seminal plazma seviyeleri arasında dikkate değer bir korelasyon tespit edilmiştir (P ˂ 0.01). Merinos koçlarında plazma GH seviyeleri ile seminal plazma kortizol seviyeleri arasında gözlenen önemli bir negatif ilişki. İncelenen hormonların sperm kalitesi üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı ancak sadece plazma GH seviyeleri ile Merinostaki sperm hacimleri arasında önemli bir negatif ilişki olduğu tespit edildi (P ˂ 0.01). Sonuç olarak koçlarda özellikle plazma testosteron ve kortizol düzeylerinin plazma düzeylerini belirlediği; hem plazma hem de seminal plazma testosteron seviyeleri üreme mevsiminde önemli ölçüde artar., The research was conducted on 10 Merino rams to determine the effect of testosterone, growth hormone and cortisol levels on the sperm quality. A significant relationship was detected between blood and seminal plasma levels of testosterone (P ˂ 0.01). No GH on a measurable level was detected in the seminal plasma, and it was determined that plasma GH levels, just as testosterone levels began to increase with the approach of the reproductive season, and peaked at the start of the season. Plasma and seminal plasma cortisol levels, on the other hand, while increasing before the season, decreased significantly at the start of the season, and a remarkable correlation between plasma and seminal plasma levels was ascertained (P ˂ 0.01). An important negative relation which was observed between plasma GH levels and seminal plasma cortisol levels in Merino rams. It was found out that the hormones that were examined did not have a significant influence on sperm qualities, but there was an important negative relation only between the plasma GH levels and sperm volumes in the Merino (P ˂ 0.01). In conclusion, it may be stated that in rams, especially plasma testosterone and cortisol levels determine the plasma levels; both plasma and seminal plasma testosterone levels increase to a significant degree in the reproductive season.

AMAÇ : Kortizol bir glukokortikoiddir ve adrenal yetmezlikle ilişkili olarak stress mediatörü olarak kullanılabilir. Epizodik olarak salınan kortizol seviyelerinin tek ölçümle 3 mcg/dl nin altında olması ile adrenal yetmezlik tanısı konur. Çalışmamızda kan verme ünitesinde kan verme aşamasında bayılan ve ilk müdahalesi hastane mavi kod ekibi tarafından yapıldıktan sonra aynı ekiple acile gelen hastaların kortizol seviyelerini görüntüleyerek altta yatan adrenal yetmezlik varlığını tespit etmek amaçlanmıştır.GEREÇ VE YÖNTEM: Gözlemsel, prospektif çalışma; 2017 ve 2020 yılları arasında acil servise senkop ön tanısıyla mavi kod tarafından getirilen 28 hastadan oluşmaktadır. Fizik muayene ve elektrokardiyogram (EKG) değerlendirildikten sonra tam kan sayımı, biyokimyasal paramatreler, venöz kan gazı, kardiyak biyobelirteçler ve kortizol ölçümü için örnekler alındı. Başvuru anında alınan kanlar; acil laboratuvarında aynı gün çalışıldı. Elde edilen sonuçlar SPSS 22 ile analiz edildi.BULGULAR: En düşük kortizol düzeyi 9 mcg/dl, en yüksek kortizol düzeyi 40,4 olarak ölçüldü. Kortizol düzeyleri erkeklere nazaran kadınlardan daha yüksek olarak ölçüldü. T-test analizi; cinsiyetin, kortizol düzeylerinde belirleyici faktör olmadığını ortaya koydu(p=0,26). Kan alma zamanıyla kortizol değerleri arasındaki korelasyon sıfıra yakın olarak hesaplandı (r2=0,09) . Tek ölçümle adrenal yetmezlik tanısı alan hasta, çalışma popülasyonunda tanımlanmadı.SONUÇ: Akut adrenal yetmezlik tanılı hastalar, acil servise ortostatik hipotansiyon, ajitasyon, senkop, karın ağrısı ve ateş ile gelebilir, tedavi edilmezse ölümle sonuçlanabilir (1). Adrenal krizin presipitan faktörleri arasında %20 oranla emosyonel stres olmasına rağmen bizim çalışmamızda stres ve kortizol arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır (2). Çalışmamızın kısıtlılıkları sadece mesai saatleri içerisinde yürütülebilmesi, ileri tanı tetkiklerinin acilde uygulanamıyor olmasıdır., OBJECTIVE: Cortisol is a glucocorticoid and can be used as a stress mediator in association with adrenal insufficiency. A diagnosis of adrenal insufficiency is made when the episodically released cortisol levels are below 3 mcg/dl by making a single measurement at any time of the day. We aimed to determine the presence of underlying adrenal insufficiency by measuring cortisol levels in patients brought to the emergency room by the hospital code blue team that firstly performed their critical care, who fainted whilst giving blood samples in the blood collection unit.MATERIAL AND METHODS: Observational, prospective study; It consists of 28 patients brought to emergency department by Code Blue Team between 2017 and 2020. After physical examination and electrocardiogram(ECG) evaluation, samples were taken for complete blood count, biochemical parameters, venous blood gas, cardiac biomarkers and cortisol measurement. Obtained results were analyzed with SPSS 22.RESULTS: The lowest cortisol level was 9 mcg/dL, and the highest cortisol level was 40,4 mcg/dL. Cortisol levels were higher in women than men. But T-test analysis revealed that gender is not a determining factor in cortisol levels (p=0,26). The correlation between blood collection time and cortisol values was calculated close to zero (r2=0.09). The patient diagnosed with adrenal insufficiency with a single measurement was not defined in the study population.CONCLUSIONS: Patients with acute adrenal insufficiency may come to the emergency department with orthostatic hypotension, agitation, syncope, abdominal pain and fever, and may result in death if left untreated (1). Although emotional stress is 20% among the precipitating factors of adrenal crisis, no significant relationship was found between stress and cortisol in our study (2). The limitations of our study are that it can only be carried out during working hours, and advanced diagnostic tests can not be performed in the emergency room.

Amaç: Sunulan çalışma İvesi ırkı koyunlarda doğum zamanı alınan amniyon sıvısı içerisindeki bazı biyokimyasal ve hormonal belirteçlere bakarak ikiz ve tekiz gebelikler arasındaki metabolik ihtiyaç farkını araştırmak için yapıldı. Gereç ve Yöntem: Çalışmada toplam 30 adet İvesi ırkı koyun kullanıldı. Çalışmanın birinci grubunu (Grup 1, n=15); tek yavru taşıyan koyunlar, çalışmanın ikinci grubunu (Grup 2, n=15) ise; iki yavru taşıyan koyunlar oluşturdu. Her iki çalışma gruplarındaki koyunlardan; doğum zamanı vulva dudakları arasından sarkan amniyon kesesinin bütünlüğünü bozmadan steril enjektör ile 10 ml amniyon sıvısı alındı. Alınan amniyon sıvısından elektrolit (sodyum, potasyum, klor, kalsiyum, fosfor), total protein, glikoz, karaciğer (ALT ve AST), böbrek biyomarkerları (üre ve keratinin) ve kortizol düzeyleri ölçüldü. Elde edilen veriler bağımsız gruplar t test ile analiz edildi. Bulgular: Glikoz ve kortizol düzeyleri ikiz gebe grubunda tekiz gebe grubuna göre anlamlı derecede yüksekti (p, Aim: The present study was carried out to investigate the difference in metabolic needs between twin and singleton pregnancies by looking at some biochemical and hormonal markers in the amniotic fluid taken at the time of birth in Awassi sheep. Materials and Methods: A total of 30 Awassi sheep were used in the study. The first group of the study (Group 1, n=15); ewes carrying one offspring included the second group of the study (Group 2, n=15); created sheep carrying two offsprings. From the sheep in both study groups; 10 ml of amniotic fluid was taken with a sterile syringe without disturbing the integrity of the amniotic sac hanging from the lips of the vulva at the time of delivery. Electrolyte (sodium, potassium, chlorine, calcium, phosphorus), total protein, glucose, liver (ALT and AST), kidney biomarkers (urea and keratinin) and cortisol levels were measured from the amniotic fluid. Obtained data were analyzed with independent samples t-test. Results: Glucose and cortisol levels were significantly higher in the twin pregnant group than in the singleton pregnant group (p

Uvod: Prehod iz družinskega v novo vrtčevsko okolje je prva večja tranzicija v otrokovem življenju. Dojenčki in malčki v tem obdobju še niso dovolj čustveno in kognitivno zreli, da bi bili sposobni regulirati lastna čustvena stanja v času ločitve od staršev za dlje časa v dnevu, zato ob vstopu v vrtec občutijo stisko. Namen: Namen diplomskega dela je s pomočjo pregleda literature ugotoviti, kakšno je doživljanje otroka v času prehoda iz varnega družinskega okolja v novo in tuje okolje vrtca. Metode dela: V diplomskem delu je bila uporabljena deskriptivna metoda dela s pregledom strokovne in znanstvene literature. Vključili smo članke, ki so bili objavljeni v časovnem obdobju desetih let (2012–2021). Iskanje virov je potekalo v podatkovnih bazah Taylor & Francis Online, ERIC, ScienceDirect in PubMed. Prikaz poteka pregleda literature je prikazan s PRISMA diagramom. Rezultati: Glavni stresorji za dojenčke in malčke ob vstopu v vrtec so: ločitev od staršev, novo okolje vrtca, neznane osebe in nove rutine ter socialne interakcije z vrstniki. Rezultati so pokazali pomembno višje ravni kortizola v fazi separacije malčkov od staršev, medtem ko so bile ravni kortizola, ko so bili starši še prisotni, le malce povišane. Povišano raven kortizola so opazili še po 4–6 tednih v vrtcu. Vzorec kortizola pri malčkih v vrtcu se razlikuje od vzorca v družinskem okolju. Število ur, ki jih otrok preživi v vrtcu, starost otroka in varna navezanost otroka na vzgojiteljico so se izkazali kot pomembni dejavniki v povezavi z izločanjem kortizola. Razprava in zaključek: Ugotovili smo, da se dojenčki in malčki ob vstopu v vrtec soočajo z več stresorji naenkrat, zato je lahko prehod v vrtec zanje čustveno zelo zahteven in dolgotrajen proces. Otroci so večino časa komaj kazali kakršne koli znake pozitivnega razpoloženja in še nekaj časa izražali znake ločitvene tesnobe. Pomirja nas ugotovitev, da se otroci kasneje v domačem okolju pomirijo in ne občutijo več notranje stiske, saj so imeli v večernem času bistveno nižje ravni kortizola. Med glavne omejitve diplomskega dela štejemo slabšo razpoložljivost neodvisnih raziskav o doživljanju (in spremembi vedenja) otroka ob prehodu iz družinskega v vrtčevsko okolje. V nadaljnjem delu bi bilo smiselno raziskati, kaj doživlja otrok ob vstopu v vrtec v slovenskem prostoru. Poleg potrebe po dodatnih raziskavah bi bila smiselna vključitev tematike v priprave na porod in starševstvo in poporodno babiško obravnavo, saj bi tako babice z informiranjem starše lahko pripravile na to pomembno obdobje tranzicije v izvendružinsko okolje. Introduction: The transition from a family to a new child care environment is the first major transition in a child's life. Babies and toddlers during this period are not yet emotionally and cognitively mature enough to be able to regulate their own emotional states during separation from their parents for longer periods of the day, so they feel distressed when entering child care. Purpose: The purpose of the diploma work is to review the literature and to identify the child's experience of the transition from a safe family environment to a new and strange child care environment. Methods: The descriptive method of work was used in the diploma work, with a review of professional and scientific literature. We included articles published in the last 10 years (2012–2021). Sources were searched in Taylor & Francis Online, ERIC, ScienceDirect and PubMed. The PRISMA diagram shows the flow of the literature review. Results: The main stressors for infants and toddlers when entering child care are: separation from parents, the new child care environment, unfamiliar people and new routines, and social interactions with peers. The results showed significantly higher cortisol levels during the separation phase, while cortisol levels were only slightly elevated when the parents were still present. Elevated cortisol levels were still observed after 4–6 weeks in child care. The cortisol pattern of toddlers in child care differs from that in the family environment. The number of hours the child spends in child care, the age of the child and the child's secure attachment to the child care teacher have been shown to be important factors in relation to cortisol secretion. Discussion and conclusion: We have found that infants and toddlers face several stressors at once when they enter child care, so the transition can be an emotionally challenging and long process for them. Most of the time, the children hardly showed any signs of positive mood and for a while they continued to show signs of separation anxiety. We were reassured to find that the children calmed down later in the home environment and no longer felt internal distress, as they had significantly lower cortisol levels in the evening. One of the main limitations of the diploma work is the poor availability of independent research on children's experiences (and behaviour change) in the transition from family to child care. In future work, it would be useful to investigate what children experience when they enter child care in the Slovenian context. In addition to the need for further research, it would be sensibly to include the topic of the transition from the family to the child care environment in the preparation for childbirth and parenthood and postpartum midwifery treatment, as midwives would prepare parents in advance for this important period of transition to out-of-family environment.

Providing in-patient nursing care inevitably involves shift work and shift patterns have been identified as an important factor in determining well-being and satisfaction among nurses. Shifts of 12 h or longer have become increasingly common for nurses in hospitals in some European countries. Longer shifts offer a potential to benefit from a compressed working week, with fewer work days and more days off-work, lower commuting costs, and increased flexibility. Most people find shift work less desirable compared to standard working hours. A cross-sectional cohort study was conducted at the Mostar University Hospital in 2019. A total of 157 subjects participated in the study, 22 (14%) of which were male (medical technicians) and 135 (86%) female (nurses). The mean age of study subjects was 33.3 years (min=20, max=54, SD=8.033). Results of this study suggested that nurses working irregular rotating shifts, with more family members to look after and more than 18 years of professional experience were affected by sleep disturbances between shifts. The study showed that shift work nurses had significantly higher levels of cortisol and prolactin compared with first-shift nurses/medical technicians. The results of this study are expected to stimulate further studies of sleep disturbances among shift nurses., Pružanje njege bolesnicima neizbježno uključuje rad u smjenama te su uzorci smjena prepoznati kao važan čimbenik u utvrđivanju blagostanja i zadovoljstva među medicinskim sestrama. Smjene od 12 h ili duže su postale sve češće za medicinske sestre u bolnicama u nekim državama Europe. Duže smjene nude potencijal za iskorištavanje komprimiranog radnog tjedna, s manje radnih dana i više slobodnih dana, manje troškove prijevoza i povećanu fleksibilnost. Većina ljudi smatra rad u smjenama manje poželjnim u usporedbi sa standardnim radnim vremenom. Presječno kohortno istraživanje provedeno je u Sveučilišnoj kliničkoj bolnici Mostar u 2019. godini. Ukupno je 157 osoba sudjelovalo u istraživanju, od čega su 22 (14%) bili muškarci (medicinski tehničari), a 135 (86%) žene (medicinske sestre). Srednja dob ispitanika je bila 33,3 godine (minimum 20, maksimum 54 godine, SD=8,033). Rezultati ovog istraživanja ukazuju na to da se medicinske sestre koje rade u neregularnim kružnim smjenama brinu za više članova obitelji i imaju više od 18 godina profesionalnog iskustva te imaju smetnje sa spavanjem između smjena. Ovo istraživanje je otkrilo da medicinske sestre imaju značajno više razine kortizola i prolaktina u usporedbi s medicinskim sestrama/tehničarima iz prve smjene. Rezultati ovog istraživanja mogli bi biti poticaj za daljnje istraživanje poremećaja sna kod medicinskih sestara iz kružnih smjena.

Uvod: Sladkorna bolezen zajema več presnovnih motenj z različno etiopatogenezo. Vsem je skupna hiperglikemija, ki je posledica motenega izločanja inzulina in/ali inzulinske rezistence v na inzulin odzivnih tkivih kot so jetra, maščevje in skeletne mišice. Presežek endogenih ali eksogenih glukokortikoidov, kot sta na primer kortizol in deksametazon, lahko vodi v inzulinsko rezistenco, moteno toleranco za glukozo in sladkorno bolezen (t.i. steroidni diabetes). Skeletne mišice so pomembno mesto z inzulinom spodbujenega privzema glukoze in eden izmed najpomembnejših organov, ki jih prizadene inzulinska rezistenca. Farmakološka aktivacija z AMP-aktivirane protein kinaze (AMPK), celičnega energijskega senzorja, v skeletnih mišicah poviša občutljivost na inzulin in s tem pripomore k izboljšanju homeostaze glukoze na ravni celega telesa. Namen: Natančen mehanizem z glukokortikoidi povzročene inzulinske rezistence v skeletnih mišicah ni poznan. Preveriti smo želeli, ali bi k inzulinski rezistenci, ki jo povzročijo glukokortikoidi, lahko prispevala zavora delovanja AMPK. Hipoteze: 1) Kortizol in deksametazon zmanjšata aktivnost inzulinske signalne poti v skeletnomišičnih celicah L6. 2) Kortizol in deksametazon zmanjšata z inzulinom spodbujeni privzem glukoze v skeletnomišičnih celicah L6 kljub povišanju izražanja prenašalcev GLUT1 in GLUT4. 3) Kortizol in deksametazon zmanjšata z A769662 spodbujeno fosforilacijo AMPK in acetil-CoA karboksilaze (ACC) v skeletnomišičnih celicah L6. 4) Kortizol in deksametazon zmanjšata z A769662 spodbujeni privzem glukoze v skeletnomišičnih celicah L6 kljub povišanju izražanja prenašalcev GLUT1 in GLUT4. Metode: Za poskusni model smo uporabili podganje skeletnomišične celice L6. Aktivnost inzulinske signalne poti in AMPK smo ovrednotili s prenosom western, s katerim smo merili fosforilacijo AKT (Thr308 in Ser473), AS160 (Thr642), ERK1/2 (Thr202/Tyr204), ribosomskega proteina S6 (Ser235/236, S6RP), AMPK (Thr172) in ACC (Ser79). Privzem glukoze v skeletnomišične celice L6 smo ocenili z merjenjem privzema 3H-2-deoksiglukoze. Izražanje prenašalcev GLUT1 in GLUT4 smo določili s kvantitativno reakcijo verižne polimeraze v realnem času. Za farmakološko aktivacijo AMPK smo uporabili učinkovino A769662. Rezultati: Kortizol in deksametazonom (0,1 µM in 1 µM) sta v prisotnosti inzulina (12 in 120 nM) povzročila porast fosforilacije AKT (Thr308 in Ser473). V inzulinsko spodbujenih vzorcih kortizol in deksametazon na fosforilacijo AS160 (Thr642) nista vplivala (24-urno tretiranje) oziroma sta jo zmanjšala (72-urno tretiranje). V vzorcih z inzulinom (12 in 120 nM) sta kljub temu povzročila porast privzema glukoze. Fosforilacija ERK1/2 (Thr202/Tyr204) in S6RP (Ser235//236) se je pod vplivom kortizola in deksametazona zmanjšala v prisotnosti inzulina. Izražanje mRNA za prenašalce GLUT1 in GLUT4 se je pod vplivom kortizola in deksametazona povišalo. Kortizol in deksametazon nista spremenila fosforilacije AMPK (Thr172). Z A769662 spodbujena fosforilacija ACC (Ser79) se je ob dodatku kortizola in deksametazona zmanjšala. Kortizol in deksametazon sta v prisotnosti A769662 zvečala privzem glukoze. Zaključek: 1) Kortizol in deksametazon nista zmanjšala aktivnosti inzulinske signalne poti v skeletnomišičnih celicah L6. 2) Kortizol in deksametazon sta zvečala tako izražanje prenašalcev GLUT1 in GLUT4 kot z inzulinom spodbujeni privzem glukoze. 3) Kortizol in deksametazon sta zmanjšala z A769662 spodbujeno fosforilacijo ACC, nista pa vplivala na fosforilacijo AMPK. 4) Kortizol in deksametazon sta zvečala z A769662 spodbujeni privzem glukoze. Introduction: Diabetes mellitus is comprised of several metabolic disorders with different aetiopathogenesis. They are characterized by hyperglycaemia, which results from impaired insulin secretion and/or insulin resistance in insulin-responsive tissues, such as liver, fat and skeletal muscle. Excess endogenous or exogenous glucocorticoids, such as cortisol and dexamethasone, can lead to insulin resistance, impaired glucose tolerance and diabetes mellitus (so-called steroid diabetes). Skeletal muscle is an important site of insulin-stimulated glucose uptake and one of the most important organs affected by insulin resistance. Pharmacological activation of AMP-activated protein kinase (AMPK), a cellular energy sensor, in skeletal muscle increases insulin sensitivity and thus helps to improve glucose homeostasis of the whole body. Aim: The exact mechanism of glucocorticoid induced insulin resistance in skeletal muscle is unknown. The aim of our study was to test whether inhibition of AMPK action could contribute to glucocorticoid-induced insulin resistance. Hypotheses: 1) Cortisol and dexamethasone suppress insulin signalling in L6 skeletal muscle cells. 2) Cortisol and dexamethasone suppress insulin-stimulated glucose uptake in L6 skeletal muscle cells despite an increase in the expression of GLUT1 and GLUT4 transporters. 3) Cortisol and dexamethasone decrease A769662-induced AMPK and acetyl-CoA carboxylase (ACC) phosphorylation in L6 skeletal muscle cells. 4) Cortisol and dexamethasone decrease A769662-stimulated glucose uptake in L6 skeletal muscle cells despite an increase in the expression of GLUT1 and GLUT4 transporters. Methods: The experiments were performed on rat L6 skeletal muscle cells. Insulin signalling pathway and AMPK activity were evaluated by western blotting, which assessed phosphorylation of AKT (Thr308 and Ser473), AS160 (Thr642), ERK1/2 (Thr202 and Tyr204), S6 ribosomal protein (Ser235/236, S6RP), AMPK (Thr172) and ACC (Ser79). The glucose uptake in cultured cells was estimated by 3H-2-deoxyglucose uptake assay. The expression of GLUT1 and GLUT4 transporters was evaluated with real time quantitative polymerase chain reaction. A769662 was used for pharmacological activation of AMPK. Results: In the presence of insulin (12 and 120 nM), cortisol and dexamethasone (0.1 µM and 1 µM) increased the AKT (Thr308 and Ser473) phosphorylation. In insulin stimulated samples, cortisol and dexamethasone did not affect (24-hour treatment) or reduced (72-hour treatment) phosphorylation of AS160 (Thr642), while they increased GLUT1 and GLUT4 mRNA expression and enhanced the insulin-stimulated (12 and 120 nM) glucose uptake. In the presence of insulin, phosphorylation of ERK1/2 (Thr202 and Tyr204) and S6RP (Ser235/236) was reduced by the treatment with glucocorticoids. While cortisol and dexamethasone did not alter the phosphorylation of AMPK (Thr172), they suppressed the A769662-induced phosphorylation of ACC (Ser79) and enhanced the A769662-stimulated glucose uptake. Conclusions: 1) Cortisol and dexamethasone did not decrease the activity of insulin signaling in L6 skeletal muscle cells. 2) Cortisol and dexamethasone increased both the expression of GLUT1 and GLUT4 transporters and insulin-stimulated glucose uptake. 3) Cortisol and dexamethasone diminished A769662-stimulated phosphorylation of ACC but not AMPK. 4) Cortisol and dexamethasone elevated A769662-stimulated glucose uptake.

Məqalədə çay və kofenin sağlam gənc kişilərin qanında testosteron, kortizol, adrenalinin, habelə erqogen amillərin, yəni sərbəst piy turşularının və qlükozanın qatılığına təsirini öyrənmək məqsədilə aparılmış tədqiqat işinin nəticələri şərh edilmişdir. Tədqiqat acqarına tünd çay və ya kofe qəbul edən 19 sağlam könüllü gənc kişinin qanında baş verən dəyişiklikləri analiz etməklə aparılmışdır. Bir stəkan tünd çay qəbul edənlər növbəti analizlərin nəticələrinə görə iki qrupa bölünüb: birinci qrupa çay içdikdən sonra qanda kortizolun səviyyəsi artanlar, ikinci qrupa isə çaydan sonra kortizolun səviyyəsi azalanlar daxil edilmişdir. Üçüncü qrup, təzə üyüdülmüş və dəmlənmiş tünd dəmli kofe qəbul edən şəxslərdən ibarət idi. Hormonal panel olaraq kortizol, adrenalin və testosteronun səviyyələri təyin edildi. Erqogen amillərin hormonal dəyişikliklərə cavabını qiymətləndirmək üçün qanda paralel olaraq qlükoza və sərbəst piy turşularının səviyyəsi yoxlanıldı. Aparılan tədqiqat göstərdi ki, kofe hətta istirahət vəziyyətində belə kortizolu əhəmiyyətli dərəcədə azaldır, lakin çay bu baxımdan fərqli effektə malikdir. Yəni tədqiqata cəlb edilən şəxslərin bir qrupunda çayın təsirindən kortizolun səviyyəsi artır, digər qrupda isə azalır., В статье представлены результаты исследования, проведенного с целью определения влияния чая и кофе на концентрацию тестостерона, кортизола и адреналина в крови, а также на основные эргогенные факторы крови, т.е. свободные жирные кислоты (СЖК) и глюкозу у молодых мужчин в состоянии покоя. Анализы собраны с 19 здорового молодого добровольца мужского пола, принимавших натощак темный чай или кофе. Принявшие чашку темного чая были разделены на две группы: в первую группу вошли те, у кого после употребления чая уровень кортизола в крови повысился, а во вторую группу – те, у кого уровень кортизола после чая снизился. Третью группу составили лица, получавшие темный зерновой свежезаваренный кофе. В качестве гормональной панели определяли уровни кортизола, адреналина и тестостерона. Для оценки изменения показателей обмена энергии параллельно с гормональными изменениями проверяли уровни глюкозы и СЖК в крови. Исследование показало, что кофе значительно снижает уровень кортизола даже в состоянии покоя, но чай снижает уровень кортизола больше, чем кофе., The article presents the results of a study conducted to determine the effect of tea and coffee on the level of testosterone, cortisol and adrenaline, as well as on the main ergogenic blood factors in young men. The results of 19 healthy young male volunteers who took dark tea or coffee on an empty stomach were included in the study. Further, those who drank a cup of dark tea were divided into two groups: the first group included those whose cortisol levels in the blood were increased after strong tea, while the second group comprised those whose cortisol levels were declined. The third group consisted of persons who drunk a stong dark coffee. As hormonal panel, the cortisol, adrenaline and testosterone levels were determined. Blood glucose and FFA levels were measured to assess response of ergogens on hormonal changes. Our study also showed that coffee significantly lowered cortisol even at rest, but tea decreased cortisol even more than coffee., Azerbaijan Medical Journal, Выпуск 4 2022, Pages 159-165

Adrenal incidentalomas are unexpectedly identified adrenal masses without prior suspicion of the existence of adrenal disease. The majority of adrenal incidentalomas are benign adrenal adenomas (80–90%), and they are non-functioning adrenocortical adenomas in more than 70% of cases. Mild hypercortisolemia is the most common finding in hormonally active adrenal incidentalomas. It is defined as autonomous cortisol secretion in up to 15% of patients. Despite a lot of research that anticipated higher cardiometabolic risk in patients with autonomous cortisol secretion, there is still no clear consensus on biochemical criteria for an autonomous cortisol secretion diagnosis in patients with adrenal incidentalomas. This review delineates the advantages and limitations of different laboratory tests recommended for the diagnosis of autonomous cortisol secretion in adrenal incidentalomas. Adrenalni incidentalomi predstavljaju vizuelizacionim tehnikama slučajno otkrivene tumore nadbubrežne žlezde, bez prethodne sumnje na postojanje poremećaja funkcije ili bolesti nadbubrega. 80-90% adrenalnih incidentaloma predstavljaju benigne tumore, koji su u preko 70% slučaja nefunkcionalni, dok je kod oko 15% pacijenata sa benignim adrenalnim incidentalomima dokazana autonomna sekrecija kortizola. Iako su rezultati većeg broja istraživanja ukazali na veći kardiometabolički rizik kod pacijenata sa autonomnom sekrecijom kortizola, još uvek ne postoji jasan konsenzus o biohemijskim kriterijumima za postavljanje dijagnoze autonomne sekrecije kortizola kod pacijenata sa adrenalnim incidentalomima. U ovom radu su opisane osnovne prednosti i nedostaci različitih laboratorijskih testova koji se koriste za postavljanje dijagnoze autonomne sekrecije kortizola.

The aim of the presented diploma thesis is a detailed outline of the meaning of circadian rhythms in adolescence. Circadian rhythms appear in early childhood, but undergo many changes during lifetime. While in early childhood the waking and sleeping cycle shifts to an earlier time, during adolescence it is quite the opposite and the cycle is shifted a few hours later and in older age the cycle even returns to an earlier state. Adolescence is associated with the most significant changes and increased demands on study, independence and generally more overload at the expense of quality and adeqaute sleep, which not only causes circadian rhythms to dissipate and shift dramatically, which such as health. For adolescents, the delayed phase is naturally correlated with sexual development, with sleep patterns being controlled by the biological component. Respecting physiological changes in adolescence and striving for institutional changes seem to be the most appropriate therapies instead of forcing patterns basen on institutional and parental needs, which only undermines adolescent body chemistry, results in insufficient and poor quality sleep for functioning and healthy physiological development of adolescents.

AMAÇ: Bu çalışmanın amacı, psikolojik strese bağlı olarak doğal baş pozisyonunun değişiminin inklinometre ile değerlendirilmesidir. GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışmamızda 39 Altınbaş Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi 5. sınıf öğrencisi iki etapta değerlendirilmiştir. İlk değerlendirme etabı akademik sınav dönemlerinde yapılmıştır. Tüm bireylere ilk olarak ‘Algılanan Stres Ölçütü’ isimli 14 soruluk anket uygulanmış ve özel tüpler aracılığı ile 2mL tükürük örneği alınarak kortizol seviyeleri ölçülmüştür. Bu sayede stres düzeyleri belirlenen bireylerin inklinometre aracılığı ile yürürken ve self balance-ayna pozisyonu uygulanarak elde edilen doğal baş pozisyonları kayıt altına alınmıştır. Çalışmanın ikinci etabı öğrencilerin yarıyıl tatillerinden sonra stressiz bir dönemde uygulanmıştır. İstatistiksel analiz amacıyla Independent Sample T testi, Mann Whitney U testi ve takip ölçümlerinin değerlendirilmesinde Wilcoxon Signed Rank testi kullanılmıştır. BULGULAR: İki etap sonucunda elde edilen veriler değerlendirildiğinde strese bağlı bireylerin hem yürürken hem de self balance ile ayna yönteminin kombinasyonu ile elde edilen doğal baş pozisyonlarında Pitch değerlerinin yaklaşık 2,4° (p

This bachelor's thesis deals with the currently highly addressed issues in horse bree-ding, which is stress. It can be caused by a number of causes and lead to a number of undesirable consequences. These can adversely affect the health, performance or behavior of the animals. Therefore, this is a very important topic for horse breeders. The aim of this bachelor thesis was to write available current information about horse stress and select appropriate methods for its evaluation. The following proce-dures were chosen: heart rate, cortisol levels, body temperature and eye temperatu-re. The observation included 3 individuals who were integrated into the new herd. The most effective way to evaluate the degree of tremor in the incorporation of horses into a new herd was to measure the temperature of the eye using a thermal camera. Within 3 days, the value of the eye temperature dropped from 35.5 °C to 31.6 °C. An invasive and accurate method for determining stress in horses was found-free determination of blood cortisol concentrations, which were recorded at 64.3 nmol / l, 29.7 nmol / l when collected at 17:00 and 149 nmol / l when collected at 10:00. The morning time proved to be more suitable for blood collection to assess the degree of stress. Heart rate was recorded as normal (36 bpm, 44 bpm) and did not reflect the stress response. Rectal temperature measurement has proven difficult to perform in horses in a new environment and under stress. Eye temperature measurement proved to be the most accurate method for asses-sing stress in horses and blood cortisol levels, which is more suitable for scientific purposes. However, the goal of every breeder should be to try to prevent stressful situations, especially by fulfilling the welafre in horse breeding.

Tədqiqatlar cərrahiyə əməliyyatına təyin olunmuş xəstələr üzərində aparılıb. Qan nümunələri əməliyyat günü antikoaqulyant yerinə 5%-li EDTA məhlulu olan sınaq borularına xəstələrin damarından yığılıb. Trombositlər və zərdab ayrılıb və dolayı immunenzim analizi üsulu ilə trombositlərdə dihidropirimidinaza-bənzər zülal 2-nin (DBZ2), qan zərdabında təbii DBZ2-yə qarşı autoanticisimlərin səviyyəsi müəyyən edilib. Eyni vaxtda xəstələrin ağız suyunda DBZ2-nin səviyyəsi qiymətləndirilib. Tədqiqatların nəticələrində xəstələrin trombositlərində DBZ2-nin səviyyəsinin və zərdabında təbii DBZ2-yə qarşı autoanticisimlərin səviyyəsinin artımı aşkar edilib. Xəstələrin qan zərdabında stres hormonu kortizolunun səviyyəsinin artımı müşahidə olunub. Bununla yanaşı, xəstələrin ağız suyunda DBZ2-nin səviyyəsinin enməsi qeydə alınmışdır. Əldə edilmiş nəticələrə əsaslanaraq, trombositlərdə DBZ2-nin səviyyəsi, qan zərdabında təbii DBZ2-yə qarşı autoanticisimlərin səviyyəsi və ağız suyunda DBZ2 səviyyəsinin insanlarda həyəcanın etibarlı göstəricisi kimi tətbiq oluna biləcəyi haqqında yekun nəticəni irəli sürmək mümkündür., The studies were carried out on patients doomed to undergo surgery. Blood samples were collected on the day of surgery from the patients’ veins into test tubes containing 5% EDTA as an anticoagulant. Platelets and serum were purified and with the application of an indirect ELISA-test, the level of dihydropyrimidinase-related protein 2 (DRP2) was evaluated in the platelets, while the level of natural anti-DRP2 autoantibodies was measured in the blood serum. Concomitantly, the level of DRP2 was estimated in the patients’ saliva sampled on the same day. The results showed upregulation of DRP2 in the platelets and natural anti-DRP2 autoantibodies in the serum of the patients. Evaluation of the level of the stress hormone cortisol in the patients’ blood serum revealed its upregulation. At the same time downregulation of DRP2 in the patients’ saliva was noticed. Based on the obtained data, we came to a conclusion that evaluation of DRP2 in the platelets, natural anti-DRP2 autoantibodies in the blood serum, and DRP2 in the saliva might serve as a valid indicator of excitation level in humans.

To explore the effects of forest therapy in the Kranjska Gora tourist destination, experimental research on 50 tourists was implemented. By designing and following a specific forest therapy protocol, the physiological stress markers and psychological effects on tourists were measured. The results provide clear evidence of positive effects and health benefits on tourists. Additionally, the forest therapy experience is presented through the tourists’ fit-back and perception. The research results could be very useful for destination management, tourist providers, and the development of a forest therapy tourism activities, as well as the well-being forest tourism.

Bu çalışmanın amacı, sıçanlarda yüksek doz aralıklarında oral uygulanan vitamin C takviyesine bağlı olarak vitamin C, kortizol ve leptinin kan düzeylerindeki değişiklikleri belirlemektir. Toplam 21 adet 6-9 aylık yaşta Wistar Albino türü dişi sıçan rastgele olarak grup başına 7 hayvan içerecek şekilde üç gruba ayrıldı. Birinci grup kontrol grubu iken, deney grupları şu şekilde düzenlenmiştir: Vitamin C (1000mg/kg CA grubu, oral yoldan), Vitamin C (3000mg/kg CA grubu, oral yoldan). On günlük toplam deney süresi sonunda kan örnekleri İntrakardiak olarak serum tüplerine alındı. Serumda vitamin C, kortizol ve leptin düzeyleri belirlendi. Yapılan uygulamaların serum vitamin C, kortizol ve leptin düzeylerine etki etmediği bulundu. Sonuç olarak, oral olarak uygulanan yüksek doz vitamin C takviyesinin vücuttaki C vitamini havuzunu artırmanın etkili yolu olmadığı görüldü., The aim of this study was to determine the changes in the blood levels of vitamin C, cortisol, and leptin, depending on the vitamin C supplementation administered orally at high dose intervals in rats. A total of 21 female Wistar Albino rats aged 6-9 months were randomly divided into three groups, each group containing seven animals. The first group is the control group, and the experiment groups are Vitamin C (1000 mg/kg CA group, orally), Vitamin C (3000 mg/kg CA group, orally). At the end of the total experiment period of 10 days, blood samples were taken into the serum tube as intracardiac. Vitamin C, cortisol, and leptin levels were determined from serum. It was found that there was no difference between the groups in serum vitamin C, cortisol, and leptin levels in blood samples. As a result, it has been observed that high-dose vitamin C supplements administered orally are not an effective way to increase the vitamin C pool in the body.

Bu çalışmanın amacı; deneyimli ve deneyimsiz cerrahlar tarafından gerçekleştirilen kastrasyonlar sonrasında cerrahi deneyimin postoperatif ağrı üzerine etkisinin değerlendirilmesidir. Çalışmada, Afyon Kocatepe Üniversitesi Hayvan Araştırma ve Uygulama Merkezine kastrasyon amacıyla getirilen, klinik olarak sağlıklı 16 erkek köpek (klinik olgular) kullanıldı. Köpekler, 8’i deneyimsiz cerrah grubu ve 8’i deneyimli cerrah grubu olmak üzere rastgele iki gruba ayrıldı. Çalışma kapsamında bütün köpekler, 0,3 mg/kg midazolam ve 0,2 mg/kg dozda butorfanolün intravenöz yolla verilmesiyle premedike edildi. Premedikasyondan sonra, 4 mg/kg dozda propofol intravenöz yolla bolus uygulanarak anestezi indüksiyonu sağlandı ve genel anestezi % 2 isofluran ve oksijen karışımı ile devam ettirildi. Köpeklere, gruplarına göre deneyimli veya deneyimsiz cerrahlar tarafından kastrasyon işlemi uygulandı. Her bir hayvanın ağrı değerlendirilmesi, postoperatif 0, 0,5, 1, 2, 4, 6, 8, 12 ve 24. saatlerde Modifiye Melbourne Ağrı Skalası’na göre yapılarak veriler kaydedildi. Aynı zamanda anestezi öncesi ve postoperatif 0, 0,5, 1, 2, 4, 6, 8, 12 ve 24. saatlerde serum kortizol düzeyinin belirlenebilmesi için kan örnekleri alındı. Çalışmada, ağrı skorlarının deneyimli ve deneyimsiz cerrahi grubunda yükseldiği, deneyimsiz cerrahi grubunda ağrı skorlarlarının deneyimli cerrahi grubuna göre daha yüksek seyrettiği belirlendi. Deneyimsiz cerrahi grubunda postoperatif dönemde kortizol seviyelerinin, deneyimli cerrahi grubuna göre daha yüksek seyrettiği gözlendi. Sonuç olarak, köpeklerde deneyimli cerrahlar tarafından yapılan kastrasyonlarda, deneyimsiz cerrahlar tarafından gerçekleştirilen kastrasyonlara göre postoperatif ağrının daha az olduğu kanısına varılmıştır. The aim of this study was to evaluate the effect of surgical experience on postoperative pain after castration performed by experienced and inexperienced surgeons. In the study, 16 clinically healthy male dogs referred to Afyon Kocatepe University Animal Research and Application Center for castration purposes were used. Dogs were randomly divided into two groups: 8 inexperienced surgeon group and 8 experienced surgeon group. All dogs were premedicated by IV administration of 0.3 mg/kg midazolam and butorphanol at a dose of 0.2 mg / kg in the study. After premedication, 4 mg / kg dose of propofol was administered intravenously to provide induction of anesthesia and general anesthesia was achieved with a mixture of 2% isoflurane and oxygen. Castration procedure was applied to the dogs by experienced or inexperienced surgeons according to their groups. Pain assessment of each animal according to the Modified Melbourne Pain Scale was performed and pain scores were recorded at postoperatively at the 0, 0.5, 1, 2, 4, 6, 8, 12 and 24th hours. Also, blood samples were taken to determine the serum cortisol level during pre-anesthesia and postoperative 0, 0.5, 1, 2, 4, 6, 8, 12 and 24th hours. In the study, it was determined that the pain scores increased in both experienced and inexperienced surgeon groups compared to the baseline values, and the pain scores in the inexperienced surgeon group were higher than the experienced surgeon group. It was observed that cortisol levels were higher in the postoperative period in the inexperienced surgeon group compared to the experienced surgeon group. As a result, it was concluded that the postoperative pain in dogs was lesser in castrations performed by experienced surgeons compared to those castrations performed by inexperienced surgeons.

Dopolnile alternativne metode pri zdravljenju različnih medicinskih fenomenov in drugih konvencionalnih postopkih postajajo vse bolj zanimive, saj številne študije poročajo o njihovih pozitivnih učinkih. Vizualizacija, ki jo lahko opredelimo kot mentalno oblikovanje senzornih izkušenj brez dejanskih dražljajev, se je v mnogih študijah izkazala kot učinkovita dopolnilna metoda na različnih medicinskih področjih. Namen naše pilotske raziskave je ugotoviti, ali vizualizacija pozitivnih čustev zviša izločanje oksitocina, zniža izločanje kortizola, izboljša afektivna razpoloženjska stanja (depresivnost, stres, anksioznost, subjektivno psihično blagostanje) in zviša variabilnost srčne frekvence. V raziskavi je sodelovalo 27 zdravih posameznikov, ki smo jih razdelili v dve eksperimentalni skupini. Prva eksperimentalna skupina je štiri tedne izvajala vizualizacijo pozitivnih čustev, druga pa je štiri tedne izvajala progresivno mišično sproščanje. Za ugotavljanje učinka vizualizacije smo uporabili t-test za dva odvisna vzorca in Wilcoxonov test, za primerjanje učinka med eksperimentalnima skupinama pa smo uporabili t-test za dva neodvisna vzorca in Mann-Whitneyev U test. Učinki vizualizacije so se v povprečnih vrednostih pokazali v smeri, ki smo jo pričakovali, vendar pa učinki niso statistično pomembni, razen variabilnost srčne frekvence, merjena s SDNN, ki je po 4-tedenskem izvajanju vizualizacije pomembno višja. Ugotovili smo, da med skupinama ne prihaja do statistično pomembnih razlik v učinku pri nobeni opazovani spremenljivki. Ugotovitve raziskave bi lahko služile morebitnemu razvoju modela postinfarktnega zdravljenja z oksitocinom. Complementary and alternative healthcare are becoming increasingly interesting for the treatment of various medical phenomena and other conventional procedures. There are many studies that provide the evidence of their positive effect. Visualization, which can be defined as the mental formation of sensory experiences without actual stimuli, has been proven to be an effective complementary method in many medical fields. The purpose of our pilot study was to determine whether visualization of positive emotions increases the secretion of oxytocin and if it decreases the secretion of cortisol. Furthermore, we studied if it improves affective mood states (depression, stress, anxiety, subjective well-being) and if it increases heart rate variability. 27 healthy individuals were included in the study. Participants were divided into two experimental groups. The first experimental group performed visualization of positive emotions for four weeks, and the second experimental group performed progressive muscle relaxation for four weeks. We used the dependent sample t-test and the Wilcoxon test to determine the effect of visualisation. More specifically, we used two dependent samples. The t-test for two independent samples and the Mann-Whitney U test was used to compare the effect between the experimental groups. The average effects of visualization moved in the expected direction, but they were not statistically significant except for the heart rate variability measured by SDNN, which was significantly higher after 4 weeks of visualization. There were no statistically significant differences in effect between the groups for any of the observed variables. The findings of the study could serve as the basis for the development of a model of postinfarct treatment with oxytocin.

Stres je fiziološki in vedenjski prilagoditveni odziv telesa na različne stresorje. Če je stresni odziv kratkotrajen oz. akutni, je ta koristen, saj omogoča vzdrževanje stabilnega notranjega okolja ter pri zdravih posameznikih ne predstavlja bremena za zdravje. Nasprotno pa večkratna ali neprekinjena izpostavljenost stresorjem vodi v razvoj kroničnega stresnega odziva in posledično nizkostopenjskega kroničnega vnetja. Le-to lahko povzroči razvoj različnih kroničnih bolezenskih stanj kot so kardiovaskularne bolezni, sladkorna bolezen, rakava obolenja in druge. Eden izmed dejavnikov tveganja za razvoj omenjenih stanj je poklicni stres. Slednjemu so zaradi izmenskega dela in dolgih delavnikov v primerjavi z drugimi poklici, še posebej podvrženi reševalci. Namen magistrske naloge je bil ugotoviti ali so reševalci različno izpostavljeni kroničnemu stresu med delovnima izmenama in dela prostim dnevom ter ali so bolj podvrženi stresu kot ostala zdrava populacija. Izpostavljenost kroničnemu stresu smo z merjenjem biokemičnih označevalcev določali pri 43 reševalcih zaposlenih na Reševalni postaji Ljubljana. Pri le-teh smo vzorce zbirali na začetku in koncu dnevne izmene, pred in po nočni izmeni ter zjutraj in zvečer med prostim dnevom. Z merjenjem kortizola, IL-6, IL-8 in IL-10 smo spremljali razvoj kroničnega stresnega odziva ter ločevali med fazami prehoda akutnega v kronični stresni odziv, nasprotno pa smo z določanjem VEGF-A spremljali predvsem posledice kroničnega stresa. Pri kortizolu, IL-8 in IL-10 smo dokazali, da se nočna izmena statistično značilno razlikuje od dnevne izmene in prostega dneva, medtem ko razlike med dnevno izmeno in prostim dnevom nismo mogli dokazati pri nobenem označevalcu. Poleg tega smo dokazali, da se mediana meritev kortizola, IL-6, IL-8 in IL-10 pri reševalcih razlikuje od mediane primerljive populacije. Ugotovili smo, da so reševalci stresu bolj izpostavljeni med nočno izmeno v primerjavi z dnevno izmeno in prostim dnevom, saj so med nočnim delom podvrženi večjemu številu stresorjev. Prav tako smo pokazali, da so reševalci bolj podvrženi stresu od primerljive populacije. Zaključili smo, da so kortizol in citokini primerni označevalci razvoja kroničnega stresnega odziva in z njim povezanih bolezenskih stanj, medtem ko je VEGF-A potencialni kazalec posledic stresa, saj so potrebne nadaljnje raziskave njegove vloge v stresnih stanjih. Stress is the physiological and behavioral adaptive response of the body to various stressors. If the stress response is short-lived or. acute, it is beneficial, because it allows the maintenance of a stable internal environment and does not pose a health burden in healthy individuals. Conversely, repeated or continuous exposure to stressors leads to the development of a chronic stress response and consequently low-grade chronic inflammation. This can lead to the development of various chronic conditions such as cardiovascular disease, diabetes, cancer, and others. One of the risk factors for developing these conditions is occupational stress. Paramedics are especially prone to this, as they are more exposed to stressors than some other professions due to longer working hours and shift work. The purpose of the master's thesis was to determine whether paramedics are differently exposed to chronic stress during work shifts and non-working days and whether they are more susceptible to stress than the rest of the healthy population. Exposure to chronic stress was determined by measuring biochemical markers in 43 paramedics employed at the Ljubljana Rescue Station. In these, samples were collected at the beginning and end of the day shift, before and after the night shift, and in the morning and evening during the day off. By measuring cortisol, IL-6, IL-8, and IL-10, we monitored the development of the chronic stress response and distinguished between the phases of the transition from acute to chronic stress response, while we monitored the consequences of chronic stress by determining VEGF-A. For cortisol, IL-8 to IL-10, we demonstrated that exposure to stress in the night shift was statistically significantly different from the day shift and the day off, however, the difference between the daily shift and the day off could not be demonstrated with any marker. In addition, we showed that the median of measurement of cortisol, IL-6, IL-8, and IL-10 differs from the median of a comparable population. We found that rescuers are more exposed to stress during the night shift compared to the day shift and the day off, as night work is subject to a greater number of stressors. We also showed that rescuers are more susceptible to stress than comparable population. We concluded that cortisol and cytokines are appropriate markers of the development of a chronic stress response and related disease states, while VEGF-A is a potential indicator of the effects of stress, so further research into its roles in stress states is needed.

This study was designed to demonstrate the effects of surgical skills of final-year veterinary medicine students relating to total surgery time and skin incision length on postoperative stress, oxidative stress and pain in bitches undergoing ovariohysterectomy under identical anaesthesia and surgical procedures. The control group (n=12) consisted of bitches that were operated on by an experienced surgeon, while the ovariohysterectomies in the experiment group (n=12) were performed by final-year veterinary medicine students. Blood samples were taken 24 hours before the surgery, during premedication, at the end of surgery and 30 minutes, 1, 2, 4 and 6 hours after surgery for the analysis of cortisol, total oxidant status (TOS), total antioxidant status (TAS) and for the calculation of the oxidative stress index (OSI). Modified Melbourne Pain Scale was used for pain assessment. It was observed that the total surgery time and length of skin incision in the experiment group were significantly higher (p, SSunulan çalışmada, veteriner hekimliği eğitiminin son sınıfında olan öğrencilerin, toplam operasyon süresi ve deri ensizyonu uzunluğu ile ilişkili olan cerrahi becerilerinin operasyon sonrası stres, oksidatif stres ve ağrı üzerine etkilerinin aynı anestezi ve cerrahi prosedürler altında ortaya konulması amaçlandı. Tecrübeli bir hekimin opere ettiği köpekler kontrol grubunu (n=12) oluştururken, veteriner fakültesi son sınıfta eğitim gören öğrenciler tarafından opere edilen köpekler (n=12) deneme grubunu oluşturdu. Operasyondan 24 saat önce, premedikasyon sırasında, operasyon sonunda ve operasyondan 30 dakika, 1, 2, 4 ve 6 saat sonra kan örnekleri toplanarak kortizol, toplam oksidant durum (TOD), toplam antioksidant durum (TAD) ölçüldü ve oksidatif stress indeksi (OSI) hesaplandı. Modifiye edilmiş Melbourne Ağrı Skalası ağrı değerlendirilmesi için kullanıldı. Deneme grubundaki köpeklerde, toplam operasyon süresi ve deri ensizyon uzunluğunun kontrol grubundaki köpeklerden istatistiksel olarak (p

Uvod: Dojenje je najbolj naraven način hranjenja novorojenčka in dojenčka. Materino mleko in dojenje imata prednosti, ki niso pomembne samo za otroka, temveč tudi za mater in okolje. Na uspešnost in izid dojenja vplivajo različni dejavniki, med njimi je tudi stres. Namen: Predstaviti povezavo med dojenjem in stresom matere ter ugotoviti, kakšno vlogo imajo pri tem stresni hormoni. Metode dela: V diplomskem delu smo uporabili deskriptivno metodo dela. Opravljen je bil pregled tuje strokovne in znanstvene literature. Zbiranje literature je potekalo od februarja do novembra 2019, iskali smo jo v podatkovnih bazah Medline, Science Direct in Cinahl. Za doseganje rezultatov smo uporabili 14 enot literature, ki je bila v celoti dostopna na spletu. Rezultati: Mnogo študij dokazuje, da stres v nosečnosti in poporodnem obdobju vpliva na kasnejšo vzpostavitev laktacije in dojenja, na predčasno prenehanje dojenja in na nižje zastavljene cilje, povezane z dojenjem. Študije so dokazale tudi, da dojenje nima pomembnega vpliva na nihanje dnevnega kortizola, se pa priporoča kratkotrajno zatiranje odziva kortizola na psihični stres. Razprava in zaključek: Stres je lahko velik dejavnik tveganja za neuspešno ali odloženo dojenje. Pomembno je, da se zdravstveni delavci tega zavedajo in dovolj hitro prepoznajo matere z izraženimi simptomi stresa, saj te v mnogo primerih pri dojenju potrebujejo več spodbude in pomoči. Introduction: Breastfeeding is the most natural way to feed a newborn and an infant. Breast milk and breastfeeding have the benefits that are important not only for babies but also for mothers in the environment. Breastfeeding is affected by a variety of factors, including stress. Purpose: To present the connection between breastfeeding and maternal stress and to find out what role stress hormones have in connection with breastfeeding. Methods: In the diploma work we used a descriptive method of work. A review of foreign professional literature was made. Literature collection took place from February to November 2019, we searched for it in the Medline, Science Direct and Cinahl databases. To achieve the results, we used 14 units of literature that was fully accessible online. Results: Many studies show that stress during pregnancy and the postpartum period affects the later establishment of lactation and breastfeeding, premature cessation of breastfeeding, and lower goals associated with breastfeeding. Studies have also shown that breastfeeding has no significant effect on fluctuations in daily cortisol, but short-term suppression of the cortisol response to psychological stress is recommended. Discussion and conclusion: Stress can be a major risk factor for unsuccessful or delayed breastfeeding. It is important that healthcare professionals are aware of this and identify mothers with severe symptoms of stress quickly enough, as in many cases they need more encouragement and help with breastfeeding.

Mucanje je govorni poremećaj koji je karakteriziran čestim ponavljanjima glasova ili slogova, jednosložnih riječi, produžavanjem glasova i blokadama. Javlja se osobito u situacijama povišene uzbuđenosti i izaziva fiziološke promjene. U okviru opisane pilot studije istražene su količine biomarkera stresa ; kortizola i α-amilaze u slini kod djece koja mucaju. U istraživanju je sudjelovao 12 školske djece uključene u terapiju mucanja koja se provodila u VaLMod centru logopedija u Varaždinu. Sudjelovanje u istraživanju bilo je dobrovoljno i anonimno. Rezultati pokazuju da se količina izlučenog kortizola smanjuje tijekom provedbe terapije mucanja, dok veće promjene u količini izlučene α-amilaze nisu uočene. Cjelovitim pristupom proučavanju pojavnosti stresa kod ispitanika koji mucaju, a koji uključuje mjerenje biomarkera stresa i njihovo koreliranje s psihološkim pokazateljima, doprinosi se boljem razumijevanju mucanja i njegovog utjecaja na zdravlje djece.

Systemic amyloidosis may affect many organs, and may cause endocrinologic problems which may result in adrenal insufficiency. However, assessment of adrenocortical reserve is challenging in amyloidosis patients with renal involvement. We aimed to evaluate adrenocortical reserve with various methods of cortisol measurement to determine any occult clinical condition.Patients with renal amyloidosis and healthy subjects were evaluated in this cross-sectional study. Basal cortisol, corticosteroid-binding globulin (CBG), and albumin levels were measured. Serum free cortisol (cFC) level was calculated. Cortisol response tests performed after ACTH stimulation test (250 μg, intravenously) were evaluated, and free cortisol index (FCI) was calculated.Twenty renal amyloidosis patients, and 25 healthy control subjects were included in the study. Patients and control subjects had similar median serum baseline cortisol levels [258 (126-423) vs 350 (314-391) nmol/L, p=0.169)] whereas patients' stimulated cortisol levels at the 60ACTH stimulation test and cortisol measurements should be considered in renal amyloidosis patients with severe proteinuria to avoid false positive results if only ACTH stimulation test is used. It will be appropriate to evaluate this group of patients together with estimated measurements as FCI.Sistemik amiloidoz birçok organı etkileyebilir ve adrenal yetmezlikle sonuçlanabilecek endokrinolojik problemlere sebep olabilir. Renal tutulumlu amiloidoz hastalarında ise adrenokortikal rezervi değerlendirmek zordur. Biz bu çalışmada farklı kortizol ölçüm yöntemleri ile renal tutulumlu amiloidoz hastalarında gizli adrenal problemlerini tespit etmeyi planladık.Bu kesitsel çalışmada renal tutulumu olan amilodoz hastalarını ve sağlıklı kontrol grubunu adrenal yetmezlik testleri açısından değerlendirdik. Bazal kortizol ve kortizol bağlayıcı globulin (KBG) ölçüldü. Serum serbest kortizol düzeyi hesaplandı. 250 mcg ACTH stimulasyon testi sonrası kortizol yanıt testleri değerlendirildi ve serbest kortizol indeksi (SKI) hesaplandı.Çalışmaya 20 amilodoz hastası ve 25 sağlıklı kontrol grubu dahil edildi. Bazal serum kortizol düzeyleri hasta ve kontrol grubunda benzerdi [258 (126-423) vs 350 (314-391) nmol/L, p=0.169)]. Ancak amiloidoz grubunda ACTH stimulasyon testi sonrası 60. dk. kortizol yanıtı daha düşüktü [624 (497-685) vs 743 (674-781) nmol/L, p=0.011)]. 20 hastanın 8’inde (40%) bu değer500 nmol/L olarak bulundu. Ancak sadece bu sekiz hastanın üçünde (15%) SKI12 nmol/mg olarak bulundu. Bu üç hasta klinik olarak da adrenal yetmezlikle uyumlu olabilecek bulgular taşıyordu.Ağır proteinürisi olan renal tutulumlu amiloidoz hastalarında, adrenal yetmezlik araştırılırken sadece ACTH stimulasyon testinin kullanılması yanlış pozitifliklere sebep olabilir. Bu grup hastaları SKI gibi hesaplanmış ölçümlerle birlikte değerlendirmek daha uygun olacaktır.

Amaç; Bu çalışmanın amacı akut interval antrenmanın kadın futbolcularda serum Brain-derived neurotrophic factor (BDNF) ve kortizol seviyesine etkisini incelemektir. Materyal ve Yöntem; Çalışmaya 25 kadın futbolcu katılmıştır. Katılımcılardan antrenmana başlamadan, antrenman sonrası ve ikinci kan alımından 24 saat sonra 5 ml kan alınmıştır. Alınan kanlar 3000 rpm hızında 10 dakika santrifüj edilerek serumlarına ayrılmıştır. Serum BDNF seviyesi ELISA yöntemi ile çalışılırken, kortizol seviyesi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Biyokimya Laboratuvarında çalışılmıştır. Bulgular; Kadın futbolcuların serum BDNF değeri ilk kan alımında 4,16 (ng/ml) antreman sonrası kan alımında 5,78 (ng/ml) ve 24 saat sonrasındaki kan alımında 4,48 (ng/ml) olarak tespit edilmiştir. Kortizol değerleri sırasıyla 8,48 (ng/ml), 9,47 (ng/ml), 9,29 (ng/ml) olarak bulunmuştur. Sonuç; BDNF ve kortizol seviyesi antrenman öncesi, antrenman sonrası ve 24 saat sonra değerleri karşılaştırıldığında rakamsal bir artış olmasına rağmen istatistiki olarak anlamlılık tespit edilmemiştir (p=0,387 ve p=0,597). Bu sonucun ortaya çıkmasında antrenmanın tipi, süresi ve şiddetinin etkili olduğu söylenebilir. Farklı egzersiz protokolleriyle serum BDNF ve kortizol seviyelerinin araştırılması yeni çalışmaların konusu olabilir. Anahtar Sözcükler: BDNF; Kadın futbolcular; Kortizol; İnterval Antrenman Aim; The aim of this study is to examine the effecs of acute interval training on serum Brain-derived neurotropic factor (BDNF) and cortisol level in female soccer players. Material and Method; 25 female soccer players participated in the study. 5 ml blood was drawn from the participants before starting training, after training and 24 hours after the second blood drawing. The blood drawn was separated into their serum by centrifugation for 10 minutes at 3000 rpm. While Serum BDNF level was studied with ELISA method, cortisol level was studied at Ondokuz Mayıs University Biochemistry Laboratory. Results; Serum BDNF value of female soccer players was found as 4,16 (ng/ml) at the first blood drawing, it was found as 5,78 (ng/ml) at the post-training blood drawing and as 4,48 (ng/ml) at blood drawing 24 hours later. Cortisol levels were found as 8,48 (ng/ml), 9,47 (ng/ml), 9,29 (ng/ml), respectively. Conclusion; When pre-exercise, post-exercise and 24-hour later BDNF and cortisol level values were examined, while there was a numerical increase, no statistically significant difference was found (p=0,387 and p=0,597). It can be said that the type, duration and intensity of training was effective in the emergence of this result. Investigation of serum BDNF and cortisol levels with different exercise protocols may be the subject of new studies. Key Words: BDNF; Female soccer players; Cortisol; Interval training

Depression (major depressive disorder; MDD) is a common and chronic psychiatric disorder. MDD causes a significant reduction in the quality of life, reduces the ability to work, and thus causes a burden on disabled patients, healthcare, and all of society. The pathophysiological features of depression are often ambiguous, and therefore current treatment for depression is insufficient. Chronic stress plays an important role in the pathogenesis of depression. It causes dysregulation of the hypothalamic-pituitary-adrenal axis (HPA axis) controlling cortisol release, imbalance of neurotransmitters and neuromodulators, and imbalance between pro- inflammatory and anti-inflammatory cytokines. Another neurobiological sign of depression is a disruption of energy metabolism in the brain, for which mitochondria are responsible. In addition to ATP, mitochondria also form reactive oxygen species (ROS). ROS are in excessive amounts during chronic stress and disrupt cellular energy. Therefore, substances related to mitochondrial energy and antioxidant effects are currently being investigated. Ketamine, dizocilpine and phencyclidine are particularly effective in mitochondrial metabolism. However, the clinical use of these substances is complicated by their hallucinogenic and neurotoxic effects. Antioxidants help...

The aim of the study was to assess the effect of environmental enrichment and different stocking densities on the level of stress in the fattening cattle by measuring salivary cortisol concentration. A total of 320 saliva samples obtained from heifers during the final four-month fattening period was analyzed by a colorimetric competitive enzyme immunoassay. The heifers were housed at 3.3 and 4.5 m2/animal in standard production conditions that were additionally enriched with a mechanical grooming brush and salt blocks in experimental groups. The study results have demonstrated that a cortisol concentration at the end of fattening was significantly higher, as compared with the initial levels in all heifer groups, without significant intergroup differences. There was no significant correlation between the usage of a grooming brush and cortisol concentration, whereas a significant negative correlation was detected between the salt block usage and cortisol concentration, suggesting a beneficial effect of this simple, commercially available and relatively inexpensive environmental enrichment., Cilj istraživanja bio je procijeniti učinak obogaćenja okoliša i različitih gustoća naseljenosti na razinu stresa kod junadi u tovu mjerenjem koncentracije kortizola u slini. Kolorimetrijskim kompetitivnim enzimskim imunotestom analizirano je ukupno 320 uzoraka sline junica tijekom završnoga četveromjesečnog tova. Junice su bile držane pri gustoćama naseljenosti od 3,3 i 4,5 m2/životinji u standardnim proizvodnim uvjetima, koji su u pokusnim skupinama dodatno obogaćeni mehaničkom četkom za njegu i blokovima soli. Rezultati istraživanja pokazali su da je koncentracija kortizola na kraju tova bila značajno viša u usporedbi s početnom razinom u svim skupinama junica, bez značajnih razlika među skupinama. Nije bilo značajne povezanosti između korištenja četke za njegu i koncentracije kortizola, no utvrđena je značajna negativna povezanost između korištenja blokova soli i koncentracije kortizola, što upućuje na povoljan učinak ovoga jednostavnog, komercijalno dostupnog i relativno jeftinog obogaćenja okoliša.

YÖK ID: 687221 Bu araştırmanın amacı; trampolin ve mat zemin üzerinde uygulanan 8 haftalık pliometrik egzersiz programının dikey sıçrama ve dinamik denge performansı, kreatin kinaz (CK) enzim aktivitesi, serumda testosteron konsantrasyonları, serum kortizol seviyesi üzerine etkilerini incelemektir. Ayrıca bir diğer amacı ise, egzersiz periyodundan sonra 2 haftalık antrenmansızlığın sportif performans üzerine etkilerini incelemektir. Araştırmaya 18-25 yaş aralığında 42 erkek birey gönüllü olarak katılmıştır. Katılımcılar rastgele [Trampolin Grubu (TG); n=15 ve Mat Zemin Grubu (MZG); n=15; Kontrol Grubu (KG); n=12] olarak 3 gruba ayrılmıştır. TG ve MZG 8 hafta süreyle, haftada 2 gün pliometrik egzersizler yaparken, KG yalnızca ısınma ve soğuma protokolünü gerçekleştirmiştir. Araştırmada egzersiz öncesi ve sonrası olmak üzere katılımcılara dikey sıçrama ve dinamik denge performans ölçümleri yapılmıştır. Farklı zeminlerde gerçekleştirilen pliometrik egzersizler neticesinde kas hasarını saptayabilmek için egzersizden hemen önce ve egzersizin 24, 48 ve 72 saat sonrasında, testosteron ve kortizol hormonu seviyelerindeki değişikleri incelemek için ise 8 haftalık egzersiz öncesi ve sonrası kan örnekleri alınmıştır. İstatistiksel analizlerde normal dağılım göstermeyen veya homojen olmayan verilerin gruplar arası karşılaştırılması için Kruskal-Wallis testi kullanılmıştır. Normal dağılım gösteren ve homojen olan verilerin gruplar arası karşılaştırılmalarında ise tek yönlü varyans analizi (ANOVA) testi ve çift yönlü varyans analizi (Two Way ANOVA) testi kullanılmıştır. İstatistiksel analiz sonuçlarına göre, uygulanan pliometrik egzersizler ardından oluşan kas hasarı düzeylerinde deney grupları arasında anlamlı fark bulunmamıştır (p>0,0167). MZG ve TG dinamik denge performans değerlerinde anlamlı artışlar meydana gelirken (p0,05). TG ve KG kronik testosteron düzeylerinde anlamlı düşüşler belirlenmiş (p0,05). Sonuç olarak, egzersiz gruplarının CK değerlerinde anlamlı bir farkın saptanmadığı, TG'nin dikey sıçrama ve dinamik denge performansı ve daha sonraki antrenmansızlık süreçlerindeki anlamlı pozitif sonuçları doğrultusunda, pliometrik egzersizlerde mini trampolin zeminin tercih edilebileceği söylenebilir. The purpose of this study is to investigate the effects of an 8-week plyometric exercise program on a trampoline and mat surface on vertical jump and dynamic balance performance, creatine kinase (CK) enzyme activity, serum testosterone concentrations, and serum cortisol levels. In addition, another aim is to examine the effects of 2 weeks of detraining on sports performance after the exercise period. Forty-two men aged between 18-25 participated in the study voluntarily. Participants were randomized [Trampoline Group (TG); n=15 and Mat Floor Group (MFG); n=15; Control Group (CG); n=12] were divided into 3 groups. While TG and MFG performed plyometric exercises 2 days a week for 8 weeks, CG performed only the warm-up and cool-down protocol. In research, vertical jump and dynamic balance performance measurements were made to the participants before and after the exercise. Blood samples were taken just before and 24, 48 and 72 hours after the exercise in order to detect muscle damage as a result of plyometric exercises performed on different surfaces, and before and after 8 weeks of exercise to examine the changes in testosterone and cortisol hormone levels. The Kruskal-Wallis test was used to compare the non-normally distributed or non-homogeneous data between groups in statistical analysis. One-way analysis of variance (ANOVA) test and two-way analysis of variance (Two Way ANOVA) test were used in the comparison of normally distributed and homogeneous data between groups. According to the statistical analysis results, there was no significant difference between the experimental groups in the muscle damage levels after the applied plyometric exercises. (p>0,0167). While significant increases occurred in MZG and TG dynamic balance performance values (p0,05). Significant decreases were found in TG and CG chronic testosterone levels (p0,05). As a result, there was no significant difference in the CK values of the exercise groups, and in line with the significant positive results of TG in the vertical jump and dynamic balance performance and the subsequent detraining processes, it can be said that the mini trampoline floor can be preferred in plyometric exercises. İÇİNDEKİLER Sayfa KABUL VE ONAY -- ii ETİK BEYANNAMESİ -- iii ÖN SÖZ -- iv KISALTMALAR VE SEMBOLLER -- viiiii ÇİZELGELER LİSTESİ -- xi ŞEKİLLER LİSTESİ -- xii ÖZET -- xiii SUMMARY -- xiv 1. GİRİŞ -- 1 1.1 Çalışmanın Amacı -- 4 1.2 Çalışmanın Önemi -- 4 1.3 Problemler -- 5 1.4 Hipotezler -- 5 1.5 Sınırlılıklar -- 6 1.6 Sayıltılar -- 6 2. GENEL BİLGİLER -- 7 2.1 Pliometrik Egzersiz Fizyolojisi -- 7 2.1.1 Enerji metabolizması -- 7 2.1.1.1 Atp pc (fosfojen sistem) -- 7 2.1.1.2 Anaerobik glikoliz (laktik asit sistemi) -- 8 2.2 Kas Fizyolojisi -- 8 2.2.1 Çizgili (iskelet) kasların yapısı -- 9 2.2.2 Miyofibril ve myoflamentler -- 10 2.2.3 Sarkoplazmik retikulum ve t tübülleri -- 12 2.2.4 Nöromusküler kavşak ve motor ünite -- 12 2.2.5 Kas duyu reseptörleri -- 13 2.2.5.1 Kas iğciği -- 13 2.2.5.2 Golgi tendon organı -- 14 2.2.5.3 Elastik enerji -- 14 2.3 Kas Kasılması -- 15 2.3.1 Kas kasılma çeşitleri -- 17 2.3.1.1 Eksantrik kasılma -- 18 2.3.1.2 İzometrik kasılma -- 18 2.3.1.3 Konsantrik kasılma -- 18 2.3.2 Kas lif tipleri -- 18 2.3.3 Kas kasılma hızı -- 20 2.3.4 Neromusküler verimlilik -- 20 2.4 Pliometrik Egzersiz -- 22 2.4.1 Pliometrik egzersiz evreleri -- 23 2.4.1.1 Eksantrik faz -- 23 2.4.1.2 Amortizasyon fazı -- 24 vi 2.4.1.3 Konsantrik faz -- 24 2.5 Pliometrik Egzersiz Değişkenleri -- 25 2.5.1 Yoğunluk -- 25 2.5.2 Kapsam -- 25 2.5.3 Sıklık -- 25 2.5.4 Toparlanma -- 25 2.6 Pliometrik Egzersiz Metotları -- 26 2.6.1 Yerinde sıçramalar -- 26 2.6.2 Durarak sıçramalar -- 26 2.6.3 Çoklu sıçrama ve atlamalar -- 26 2.6.4 Sekmeler -- 26 2.6.5 Kasa sıçramaları -- 26 2.6.6 Derinlik sıçramaları -- 27 2.6.7 Sağlık topu alıştırmaları -- 27 2.7 Pliometrik Egzersiz Uygulama Önerileri -- 27 2.8 Egzersiz ve Kas Hasarı -- 28 2.8.1 Kas hasarı değerlendirilmesi -- 29 2.8.1.1 Myoglobin -- 30 2.8.1.2 Kreatin kinaz (CK) -- 30 2.8.1.3 Laktat dehidrogenaz (LDH) -- 31 2.8.1.4 Aspartat aminotrensferaz (AST) -- 32 2.8.1.5 Alanin aminotransferaz (ALT) -- 32 2.8.1.6 C-reaktif protein (CRP) -- 32 2.9 Egzersize Hormonal Tepkiler -- 32 2.9.1 Adrenokortikotropik hormon (ACTH) -- 33 2.9.2 Büyüme hormonu (BH) -- 34 2.9.3 İnsülin hormonu (İH) -- 34 2.9.4 Testosteron hormonu -- 35 2.9.5 Kortizol hormonu -- 35 3. MATERYAL VE YÖNTEM -- 37 3.1 Araştırma Grubu -- 37 3.2 Araştırma Dizaynı -- 37 3.2.1 Egzersizler -- 38 3.3 Veri Toplama Araçları -- 41 3.3.1 Vücut kompozisyonu ölçümleri -- 41 3.3.2 Performans ölçümleri -- 41 3.3.2.1 Dinamik denge performansı ölçümleri -- 41 3.3.2.2 Dikey sıçrama performansı ölçümleri -- 46 3.3.3 Biyokimyasal numunelerin alınması ve muhafazası -- 46 3.3.3.1 Biyokimyasal parametrelerin değerlendirilmesi -- 47 3.4 Verilerin Analizi -- 47 4. BULGULAR -- 49 5. TARTIŞMA -- 60 5.1 Trampolin ve Mat Zemin Üzerinde Uygulanan Pliometrik Egzersizlerin Sportif Performans Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi -- 60 5.1.1 Dikey sıçrama performansı üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi -- 60 5.1.2 Dinamik denge performansı üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi -- 69 5.2 Kas Hasarı Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi -- 74 5.3 Testosteron ve Kortizol Hormonları Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi -- 78 vii 5.4 Antrenmansızlığın Sportif Performans Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi -- 84 6. SONUÇ VE ÖNERİLER -- 89 KAYNAKLAR -- 91 EKLER -- 110 ÖZGEÇMİŞ -- 117

Tam Metin / Tez Amaç: Güreş müsabakasının sporcularda oluşturduğu stres düzeyini kortizol hormonu ile tespit ederek sporcuların stres kontrol yeteneklerinin ve bazal kortizol seviyerlerinin incelenmesidir. Materyal ve Metot: Çalışmaya yaş ortalamaları 24±3,25 yıl olan 14 erkek elit güreşçi katılmıştır. Tükürük örnekleri, ANKARA’da gerçekleştirilen Türkiye Erkek Grekoromen Güreş Ligi final müsabakalarında alınmıştır. Sporculardan müsabakadan 1 gün önce uyanınca (0.dk, 30.dk ve 45.dk) ve müsabaka günü uyanınca (0.dk, 30.dk ve 45.dk) kortizol uyanma yanıtları (KUY) için tükürük numuneleri alınmıştır. Ayrıca müsabaka kortizol yanıtlarının analizi için müsabakadan 15 dakika önce ve müsabaka sonu tükürük numuneleri alınmıştır. Sporcuların müsabakaya yönelik stres ve kaygı düzeyini belirlemek için müsabakadan 2 gün önce Stres-Kaygı-Durumluluk (STAI-I) Formu cevapları alındı. Müsabakadan önceki gün uyanma yanıtları ve müsabaka günü uyanma yanıtları arasında kortizol seviyelerinin analizinde Paired Sample T- test uygulandı. Maç zamanı kortizol yanıtları için tekrarlı ölçüm analizi (repeated measures) yapıldı. Anlamlılık düzeyi p0,05). Sporculardan alınan STAI-I formlarının sonuçları ile sporculardan alınan tükrük kortizol seviyeleri arasında istatistiki olarak anlamlılık tespit edilemedi. Sonuç: Güreş sporcularının kortizol uyanma yanıtları ve müsabaka yanıtlarında stres düzeylerini kontrol altında tutabildiği gözlenmiştir. İncelenen çalışmalardaki farklı spor branş sporcularında istatistiki olarak artış gösteren kortizol profilinin bizim çalışmamıza katılan sporcularda gözlenmediği tespit edilmiştir. Elit güreşçilerde müsabaka stresi ve stres kontrol yeteneğinin; beslenme düzeni, uyku kalitesi, sigara tüketimi, sporcunun yaşı, müsabaka tecrübesi ve sporcuların yetenekleri doğrultusunda arttığı düşünülmektedir. Aim: This study aims to examine the stress control abilities and basal cortisol levels of athletes by detecting the stress level created by the wrestling competition with cortisol hormone. Material and Methods: 14 male elite wrestlers with an average age of 24 ± 3.25 years participated in the study. Saliva samples, the Turkey League Men's Greco-Roman wrestling were held in Ankara in the final competition. For the cortisol awakening response (CAR) of the athletes, saliva samples were taken 1 day before the competition when they woke up in the morning (0 minutes, 30 minutes and 45 minutes) and on the day of the competition (0 minutes, 30 minutes and 45 minutes). In addition, saliva samples were taken 15 minutes before and after the match for the analysis of the match cortisol responses. In order to determine the stress and anxiety levels of the athletes in the competition, the Stress-Anxiety-State Form (STAI-I) Form was answered 2 days before the competition. Paired Sample T-test was used to analyze the cortisol levels between the wake-up responses the day before the competition and the wake-up responses on the day of the competition. Repeated measures were performed for match-time cortisol responses. The level of significance was set at p 0.05). There was no statistical significance between the results of the STAI-I forms taken from the athletes and the salivary cortisol levels taken from the athletes. Conclusion: It has been observed that wrestling athletes can keep their stress levels under control in their CAR and competition responses. It was determined that the cortisol profile, which increased statistically in different branches of athletes in the studies examined, was not observed in the athletes who participated in our study. Competition stress and stress control ability of elite wrestlers; It is thought to increase in line with the diet, sleep quality, cigarette consumption, age of the athlete, competition experience and the skills of the athletes.

Bu çalışmada yenidoğan geçici takipnesi tanısı alan term ve geç preterm yenidoğanlarla, kontrol grubunda kortizol, epinefrin, serbest T4 (sT4), serbest T3 (sT3) ve tiroid stimülan hormon (TSH) serum düzeylerini belirlemeyi; yenidoğanın geçici takipnesi (YGT) gelişimiyle bu stres hormon düzeyleri arasındaki ilişkiyi saptamayı amaçladık. YGT tanısı alan term (n: 25), geç preterm (n: 20) hasta ile kontrol (n: 45) grubu olmak üzere toplam 90 yenidoğan çalışmaya alındı. Gestasyonel hafta, doğum şekli (elektif sezaryen (C/S), eylemli C/S, vajinal), cinsiyet, doğum ağırlığı, Apgar skorları ve anneye ait özellikler kaydedildi. Hastalardan postnatal 18.-24 saatler arasında serum kortizol, epinefrin, sT4, sT3 ve TSH hormon düzeyleri için kan örnekleri alındı. Gruplar arasında demografik özellikler açısından fark yoktu, elektif C/S grubunda YGT gelişme riski yüksek saptandı. Hasta (term+geç preterm) grubunda kontrol grubuna göre serum kortizol seviyelerinde istatiksel olarak fark saptanmadı; sT4 ve sT3 seviyeleri benzer olarak bulundu. TSH ve epinefrin düzeyleri ise YGT tanılı yenidoğan grubunda anlamlı düşük bulundu. Geç preterm hasta grubunda kontrol grubuna göre kortizol, epinefrin, TSH hormon seviyeleri düşükken; sT3 sT4 seviyelerinin benzer olduğu saptandı. Term hasta grubuyla kontrol grubu hormon seviyeleri arasında anlamlı fark saptanmadı Çalışmamızda; YGT tanılı grupta, kontrol grubuna göre TSH, epinefrin düzeyleri düşük saptanmış ancak literatürden farklı olarak gruplar arasında kortizol, sT3 ve sT4 düzeylerinde fark bulunmamıştır. Bu sonuçlarla; TSH ve epinefrinin fetal akciğer sıvı emilimi ile postnatal pulmoner adaptasyon mekanizmasını düzenlemede etkili olabileceğini düşünmekteyiz In this study, we aimed to define the serum levels of cortisol, epinephrine, free T4 (fT4), free T3 (fT3) and thyroid stimulating hormone (TSH) in term and late preterm newborns with TTN and control group; to determine the relationship between the development of TTN and these stress hormone levels. 90 newborns, including term (n: 25), late preterm (n: 20) patient diagnosed of TTN and control group (n: 45), were included in the study. Gestational week, type of delivery (elective cesarean section(C/S), activated C/S, vaginal), gender, birth weight, Apgar scores and maternal characteristics were recorded. Blood samples were obtained from the patients for serum cortisol, epinephrine, fT4, fT3 and TSH hormone levels between 18.- 24. hours postnatally. There was no difference in demographic characteristics between the groups (p> 0.05), and the risk of developing TTN was determined highly in the elective C/S group (p 0.05). There was no significant difference between term patient group and control group hormone levels (p> 0.05). In our study;In our study; when the group diagnosed with TTN was compared with the control group, TSH and epinephrine levels were found to be low, but unlike the literature, there was no difference in the levels of cortisol, fT3 and fT4. With these results; we think that TSH and epinephrine may be effective in regulating fetal lung fluid absorption and postnatal pulmonary adaptation mechanism.

Izhodišče Mikrohemodinamsko dogajanje in regionalna dostava kisika sta v anesteziologiji pomembna zaradi povezave med moteno mikrocirkulatorno funkcijo in slabšim perioperativnim izhodom. Kljub manj boleči laparoskopski kirurški tehniki v primerjavi s klasično “odprto” kirurgijo pa bolnice po laparoskopskih ginekoloških operacijah občutijo hudo bolečino v 40% do 65% primerov. Dodatek intratekalne anelgezije k splošni anesteziji bi teoretično lahko izboljšal mikrocirkulacijo in perioperativno zdravljenje bolečine ter zmanjšal stresni odgovor. Metode Bolnice (n=102), ki so imele načrtovano laparoskopsko ginekološko operacijo, smo naključno razvrstili v tri skupine. Prejele so kombinacijo splošne anestezije z nizkim odmerkom intratekalne analgezije (NOIA: 7,5 mg levobupivakaina in 2,5 μg sufentanila) ali zelo nizkim odmerkom intratekalne analgezije (ZNOIA: 3,75 mg levobupivakaina in 2,5 μg sufentanila) ali zgolj splošno anestezijo (kontrolna skupina). Uporabili smo 3 minutni zažemni test in s spektroskopijo blizu infrardečega spektra izmerili tkivno oksigenacijo in opredelili mikrocirkulatorno funkcijo v m. brachioradialis in m. triceps surae v treh časovnih točkah: pred uvodom v splošno anestezijo, 5 minut po trahealni intubaciji in 15 minut po začetku pnevmoperitoneja. Primarni mikrohemodinamski izidi so bili: (1) primerjava spektroskopsko dobljenih mikrohemodinamskih parametrov med skupinami (2) primerjava mikrovaskularnih trendov v mišicah nog s tistimi v mičicah rok znotraj skupin in (3) korelacija krvnega tlaka s hitrostjo povratka tkivne oksigenacije po zažemnem testu. Trije primarni cilji s področja lajšanja bolečine so bili: (1) poraba sufentanila med operativnim posegom (2) poraba piritramida za zdravljenje pooperativne bolečine in (3) ocena bolečine z 11 točkovno številčno lestvico (od 0 do 10). Za oceno zgodnjega stresnega odgovora smo določili nivo kortizola in glukoze v serumu pred in med operacijo. Rezultati Med tremi skupinami ni bilo razlik v mikrohemodinamskih parametrih na podlahti. Na merilnem mestu na nogi so imele bolnice v skupinah z dodatkom intratekalne analgezije že pred uvodom v anestezijo počasnejšo hitrost tkivne reoksigenacije po zažemnem testu (NOIA 34 ±16 %/min, p=0,002 ZNOIA 36 ±13 %/min, p=0,006) v primerjavi s kontrolno skupino (52 ±27 %/min). Med splošno anestezijo smo opazili poslabšanje mikrocirkulatorne funkcije v vseh skupinah in razlik med njimi več ni bilo zaznati, med laparoskopijo pa smo zaznali pomembno zmanjšanje hitrosti tkivne reoksigenacije po zažemnem testu v skupini z NOIA (14 ±11 %/min) v primerjavi z ZNOIA (22 ±11 %/min p=0,023) in kontrolno skupino (24 ±17 %/min p=0,040). Poraba sufentanila (mediana [interkvartilni razpon]) je bila 2,9 (0-4) μg/h v skupini z NOIA, 4,7 (3,2-9,2) μg/h v skupini z ZNOIA in 16 (11-23) μg/h v kontrolni skupini (p

Temporomandibular disorders (TMD) are associated with an altered oxidative status; however, the impact of treatment on changes in the oxidative status has not yet been clarified. With the aim of assessing their interaction with TMD, levels of selected salivary oxidative stress (OS) markers (glutathione peroxidase, superoxide dismutase (SOD), total antioxidant capacity (TAC), uric acid (UA), 8-hydroxydeoxyguanosine and malondialdehyde (MDA)) and salivary cortisol were compared between 34 chronic TMD patients and 33 healthy control subjects. Also, changes in the OS and clinical treatment outcomes (spontaneous pain, oral-health-related quality of life, self-perceived stress functional limitations, maximal and pain-free mouth opening, characteristic pain intensity) were followed during a 6-month treatment period where patients were randomly allocated to two treatment groups – stabilization splint group and placebo splint group. The changes were compared after the 1st, 3rd and 6th months in the two treatment groups, as well as between the treatment groups when divided into diagnostic subgroups (myofascial pain and disc displacement) and when classified according to pain intensity (high-intensity pain and low-intensity pain). Both the TAC and the individual OS markers (MDA and UA) were significantly higher in TMD patients compared to the control (p0,05). Usporedbom pacijenata s TMP-om i kontrolne skupine dobiveni su sljedeći rezultati: koncentracije jutarnjeg i popodnevnog TAC-a (p=0,042, p=0,04, respektivno), koncentracija jutarnje UA (p=0,014) i koncentracija popodnevnog MDA (p=0,03) bile su značajno više u skupini s TMP-om u usporedbi s kontrolnom skupinom. Usporedbom kontrolne skupine s dijagnostičkim podskupinama TMP bilo je vidljivo kako su SC (p=0,003) i UA (p=0,04) značajno viši, a popodnevni GPx značajno niži (p=0,01) u MP podskupini u usporedbi s kontrolom. Također, značajno više koncentracije 8-OHdG-a bile su prisutne u DD podskupini (jutro: p=0,011; podne: p=0,009) u usporedbi s MP podskupinom. Usporedbom kontrolne skupine s TMP podskupinama s obzirom na intenzitet boli pokazalo se kako su jutarnji i popodnevni MDA (p=0,043, p=0,02, respektivno) te jutarnja UA (p=0,02) bili značajno viši u podskupini s VIB u usporedbi s kontrolom. Značajno niže koncentracije GPx-a (p=0,04) pronađene su u podskupini s NIB u usporedbi s kontrolom. Gledajući čitavu TMP skupinu, pronađena je značajna pozitivna korelacija između percipiranog stresa i salivarnog GPx-a te percipiranog stresa i MDA (r=0,425; r=0,472, respektivno). Više vrijednosti PSS-a bile su povezane i s višim vrijednostima MDA i GPx-a u DD podskupini (r=0,588; r=0,504 respektivno) i podskupini s VIB (r=0,545; r=0,655 respektivno). Jutarnji SC bio je pozitivno koreliran s GPx-om i UA u MP podskupini (r=0,643; r=0,592 respektivno) i podskupini s NIB (r=0,529; r=0,512 respektivno). U obje terapijske skupine značajno se smanjila spontana bol, procijenjena prema vizualno analognoj ljestvici. Promjene u spontanoj boli značajno su se razlikovale između terapijskih skupina (interakcija vrijeme x terapijska skupina: Wilks Lambda=0,39, F=10,25; p=0,0002, veličina učinka=0,29) pri čemu su u skupini liječenoj SU prosječne vrijednosti VAS-a bile su značajno niže 1., 3. i 6. mjesec liječenja u odnosu na početnu vrijednost (p=0,0007, p=0,001 i p

Uvod: Sindrom pekućih usta (SPU) poremećaj je obilježen simptomima žarenja sluznice usta bez vidljivih patoloških promjena. Većina bolesnika ima u podlozi određeno stresno stanje. Stres potiče izlučivanje različitih endokrinih žlijezda, što rezultira i povišenom razinom glukokortikoidnih hormona. Jedna od opcija u liječenju SPU-a uključuje i niskoenergijski laser. Cilj: Svrha ovog istraživanja bila je utvrditi razinu kortizola u slini i jakost simptoma žarenja kod bolesnika sa SPU-om prije liječenja niskoenergijskim laserom i poslije tog postupka. Materijali i metode: U dvije skupine slučajnim je odabirom podijeljeno dvadeset i troje ispitanika – dvanaestero je bilo u ispitnoj i jedanaestero u placebo skupini. Svakomu od njih određena je razina kortizola u nestimuliranoj slini. U obje se skupine liječenje niskoenergijskim laserom provodilo jedanput na dan tijekom deset dana (isključujući vikend) diodnim tipom lasera Ga-Al-As valne duljine 685 nm. U kontrolnoj skupini liječenje je obavljeno inaktivnom sondom lasera odašiljajući samo zvučni signal. Intenzitet simptoma žarenja mjeren je s pomoću vizualno analogne ljestvice (VAS-a). VAS i nestimulirana slina mjereni su na početku istraživanja i posljednjeg dana liječenja niskoenergijskim laserom. Analiza sline obavljena je komercijalnim kitom ELISA.Rezultati: U obje skupine su VAS bodovi i razina kortizola u slini bili značajno niži nakon liječenja niskoenergijskim laserom. Zaključak: Niskoenergijski laser može bolesnicima sa SPU-om smanjiti jakost žarenja i razinu kortizola u slini. Buduće studije na većem broju ispitanika trebale bi razjasniti je li pozitivan učinak rezultat učinkovitosti lasera ili je placebo efekt., Objectives: Burning mouth syndrome (BMS) is a disorder which is described as burning sensation of the oral mucosa without pathological changes. Most of the patients have some underlying stressful conditions. Stress induces an increase in secretion of different endocrine glands resulting in higher levels of glucocorticoids. One of the options for treatment of BMS includes low level laser therapy (LLLT). The aim of this research was to determine salivary cortisol levels and intensity of burning symptoms in BMS patients before and after LLLT. Material and Methods: Twenty-three participants were allocated by randomization in two groups: 12 patients in the study group and 11 patients in the placebo group. Cortisol levels in all patients were analyzed from the sample of saliva collected without stimulation. In both groups, the LLLT was performed once a day for ten consecutive days (excluding weekend) with Ga-Al-As light-emitting diode type of laser, with a wavelength of 685nm. In the control group, LLLT was done with inactive laser probe which was only emitting audio signal. The intensity of burning symptoms was measured by a visual analogue scale (VAS). The VAS and unstimulated saliva were measured at baseline and on the last day of the LLLT. A quantitative analysis of saliva was performed using competitive commercial ELISA-kit. Results: VAS scores and salivary cortisol levels were significantly lower in both groups after LLLT. Conclusions: LLLT can be useful in patients with BMS for reducing burning symptoms and salivary cortisol level. Future studies on a larger number of patients should clarify whether the positive results are an outcome of laser effectiveness or of placebo effect.

Araştırma gebelere verilen yoga destekli olan ve olmayan doğuma hazırlık eğitiminin gebelerin tükürük kortizol, anksiyete, doğum korkusu ve doğuma hazır oluş düzeylerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmış randomize olmayan müdahale-kontrol gruplu ön test-son test tasarımlı yarı deneysel bir çalışmadır. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın uygulaması 12 Nisan 2019-30 Ekim 2019 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini Eskişehir’de bir Üniversite Hastanesi, bir Şehir Hastanesi ve on dokuz aile sağlığı merkezine başvuran 60 gebe oluşturmuştur. Araştırmada yoga destekli doğuma hazırlık eğitimi (n=19), doğuma hazırlık eğitimi (n=22) ve kontrol (n=19) grubu olmak üzere üç grup yer almıştır. Müdahale gruplarına 4 hafta süreyle haftada bir kez eğitim verilmiştir. Yoga destekli doğuma hazırlık eğitimi grubunda gebelere haftada bir gün 50 dakika doğuma hazırlık eğitimi ve 50 dakika gebelik yogası, doğuma hazırlık eğitimi grubunda haftada bir gün 50 dakika süreyle doğuma hazırlık eğitimleri verilmiştir. Eğitimler gebelerin 30. gebelik haftalarında başlatılmış, 34. gebelik haftalarında tamamlanmıştır. Araştırmanın verileri; gebe bilgi formu, tükürük numunesi toplama materyali, durumluk–sürekli kaygı envanteri, doğum korkusu ve doğuma hazır oluş ölçekleriyle toplanmıştır. Tükürük numuneleri müdahale gruplarında gebelerden birinci ve dördüncü eğitim oturumlarında, her eğitimin başlangıcı ve sonunda alınmıştır. Kontrol grubunda 1. tükürük numunesi 30., 2. tükürük numunesi 34. gebelik haftalarında alınmıştır. Bulgular: Yoga destekli doğuma hazırlık eğitimi, doğuma hazırlık eğitimi ve kontrol grubunda yer alan gebelerin son ölçüm tükürük kortizol düzeyleri bakımından anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır (p>0.05). Yoga destekli doğuma hazırlık eğitimi grubundaki gebelerin eğitim sonrası kortizol düzeylerinin eğitim başlangıcına göre anlamlı şekilde daha düşük olduğu saptanmıştır (p0.05). Yoga destekli doğuma hazırlık ve doğuma hazırlık eğitimi gruplarında gebelerin doğum korkusu son test puanlarının ön test puanlarından anlamlı düzeyde düşük olduğu belirlenmiştir (p=0.003, p0.05). It was found that post-education cortisol levels of the pregnant women in the yoga assisted childbirth preparation education group were significantly lower than the pre-education (p0.05). It was determined that fear of childbirth post-test scores were significantly lower than the pre-test scores in the yoga-assisted childbirth preparation education and v childbirth preparation education groups (p=0.003, p

The microbiota-host relationship is a complex system of interactions, which has evolved over thousands of years. Colonization of the gastrointestinal tract begins in prenatal period, continues after birth, and can be disrupted by different factors like a mode of delivery, lactation, or antibiotics. Main development of the intestinal microbiota and the central nervous system takes place in the first two or three years of life. The microbiota and the brain can mutually influence their development. For the communication is used the microbiota-gut-brain axis, which includes the neural, endocrine, metabolic and immunological pathways. Exposure to stress, whether in the prenatal period or in the first few years of life, can have a negative impact on the composition of the intestinal microbiota and the developing brain, including areas associated with the regulation of the HPA axis - one of the main mechanisms of stress regulation, which includes all interactions between the hypothalamus, pituitary gland and adrenal glands. Dysregulation of the microbiota-gut-brain axis can affect our response to stress, cognitive function, and emotions. The modified HPA axis response can affect our physical and mental health. It is associated with immune system disorders, behavioural disorders, social integration...

Zadnjih desetak godina došlo je do značajnih promjena u zdravstvenom zbrinjavanju bolesnika s incidentalomima nadbubrežne žlijezde koje su rezultirale novim preporukama za dijagnostiku i liječenje ovih bolesnika napravljenim u suradnji Europskoga endokrinološkog društva i Europske mreže za istraživanje tumora nadbubrežne žlijezde. Na temelju navedenih preporuka i višegodišnjega vlastitog iskustva Referentni centar Ministarstva zdravstva Republike Hrvatske za bolesti nadbubrežne žlijezde predlaže izmjene i dopune preporuka za dijagnostiku i liječenje ovih bolesnika objavljenih u Liječničkom vjesniku 2010. godine., In the last decade, the clinical care of patients with adrenal incidentaloma has been significantly changed which prompted the European Society of Endocrinology and European Network for the Study of Adrenal Tumors to develop an updated clinical practice guideline for the management of these patients. In accordance with the aforementioned recommendations and based on its own experience, the Croatian Referral Center for adrenal gland disorders provides an update of the previous guideline for the clinical management of patients with adrenal incidentaloma published in Liječnički vjesnik in 2010.

Amaç: Çalışmada esmololün intraoperatif anestezik- postoperatif analjezikgereksinimi, postoperatif kortizol veprolaktin düzeylerine etkisini araştırmayı amaçladık. Gereç veYöntem: Çalışmaya 60 hasta dahil edilmiştir.Çalışma grupları şu şekilde dizayn edildi; 1: Esmolol infüzyonuna propofol veremifentanil eklendi, 2: Sadece propofol ve remifentanil, 3: Esmololinfüzyonuna desfluran ve remifentanil eklendi, 4: Sadece desfluran veremifentanil kullanıldı. Ameliyat öncesi ve sonrası kortizol ve prolaktinseviyeleri ölçüldü.Bulgular: Analjezik gereksinimi tüm gruplar içinde grup 1'de anlamlı olarakdüşüktü ve grup 4 ile karşılaştırıldığında grup 3'te düşük bulundu. Kalp hızıesmolol gruplarında (grup 1 ve 3) kontrol gruplarına göre anlamlı olarak dahadüşüktü. Prolaktin düzeyleri bütün gruplarda preoperatif değerlere görepostoperatif dönemde anlamlı yüksek bulundu. Ameliyat öncesi seviyelere ilekarşılaştırıldığında postoperatif kortizol düzeylerinde grup 1de anlamlı birazalma gözlendi.Sonuç: Laparoskopik kolesistektomi hastalarında anesteziyönetiminde adjuvan esmolol kullanımı herhangi bir hemodinamik instabiliteyeneden olmadan anestezik - analjezik gereksinimini azaltıp postoperatif kortizolyanıtı baskılarken ameliyat sonrası prolaktin yanıtı üzerinde önemli bir etkisiyoktur., Purpose: We aimed to analyze effects of esmolol on intraoperativeanesthetic-postoperative analgesic requirements, postroperative cortisol andprolactin levels. Material andMethods: Sixty patients have been included. Studygroups were as follows; 1: Esmolol infusion was added to propofol andremifentanil, 2: Only propofol andremifentanil, 3: Esmolol infusion was added to desflurane and remifentanil, 4:Only desflurane and remifentanil was used. Preoperative and postoperativecortisol and prolactin levels were measured. Results: Analgesic requirements were significantly lower in group 1 and waslower in group 3 compared to group 4 (p: 0.005). Heart rates were significantlylower in esmolol groups (group 1 and 3) compared to their controls (p: 0.001) .Prolactin levels significantly increased postoperatively in all groups comparedto preoperative levels (p: 0.005 – 0.001). There was no significant differencebetween study groups in means of postoperative prolactin (p: 0.478). Weobserved a significant decrease in cortisol levels postoperatively in group 1compared to preoperative levels (p: 0.037). Conclusion: Using adjuvant esmolol during anestheticmaintenance of laparoscopic cholecystectomy patients decreases anesthetic –analgesic requirements without causing any hemodynamic instability, andsupresses postoperative cortisol response but does not have any significanteffect on postoperative prolactin response.

Uvod. Evocirani potencijali predstavljaju promene u električnoj aktivnosti nervnog sistema izazvane nekim stimulusom. Koriste se za dijagnozu patoloških lezija n. trigeminusa i za praćenje efikasnosti različitih tretmana trigeminalne neurlagije. Takođe su vredan istraživački alat za otkrivanje fundamentalnih aspekata senzorne fiziologije. Dokazani su efekti širokog spektra opioidnih i neopioidnih analgetika na komponente evociranih potencijala u eksperimentalnom modelu bola. Isto tako evocirani potencijali su korisno neurofiziološko sredstvo za proučavanje emocija povezanih sa bolom. Poznato je da endogeni faktori kao što su stepen uznemirenosti osobe, stres, značenje i značaj stimulusa takođe određuju evocirane potencijale. Veza kasnih komponenti evociranih potencijala sa senzacijom bola je samo indirektna i predstavlja odraz emocionalnih procesa izazvanih primarnom senzacijom bola. Stres je faktor koji izaziva i održava intenzitet bola. Psihološki stres može proizvesti efekte u različitim fiziološkim sistemima koji su slični onima nastalim fizičkim uzrokom zbog aktiviranja dva sistema stresnog odgovora: simpatiko-adrenomedularnog sistema i hipotalamo-hopofizno-adrenalne osovine. Hronično povišen nivo glukokortikoida ugrožava sinaptičku plastičnost i kogniciju, smanjuje neurogenezu i gustinu kičmene moždine, dovodi do morfolških oštećenja, kao npr. demijelinizacije i atrofije dendrita, kao i funkcionalnih poremećaja, tipa hipersenzitivnosti neurona. Bol je složeno iskustvo koje jednako podrazumeva nocicepciju kao i emocionalni i kognitivni aspekt koji mogu menjati njegovu percepciju. Bol nije jednostavna posledica aktivacije receptora za bol, već složen subjektivni doživljaj, na koga umnogome utiču psihološki, socijalni, emocionalni i mnogi spoljni faktori. Cilj istraživanja. Osnovni cilj istraživanja je da se registrovanjem evociranih potencijala nastalih stimulacijom zubne pulpe uoče promene u prenošenju nervnih signala kod ispitanika pod stresom i pacijenata sa trigeminalnom neuralgijom, kao i pod dejstvom analgetika, anksiolitika i placeba. Metod istraživanja. Istraživanje je sprovedeno na klinici za Oralnu hirurgiju Instituta za Stomatologiju Stomatološkog fakulteta u Pančevu, posle dobijanja saglasnosti Etičkog odbora ustanove. U istraživanju je učestvovalo 120 ispitanika, 59 muškog pola i 61 ženskog pola, podeljenih u šest grupa. Najveći deo uzorka formiran je od studenat, dobrovoljca, Stomatološkog fakuleta u Pančevu. Pacijenti sa trigeminalnom neuralgijom dobijeni su sa Neurološkog odeljenja Opšte bolnice Pančevo, kao i sa Klinike za Maksilofacijalnu hirurgiju Instituta za Stomatologiju Stomatološkog fakulteta u Pančevu. Grupa ispitanika pod stresom bila je formirana iz zdrave mlade populacije na osnovu rezultata Skale depresivnosti, anksioznosti i stresa. Nakon potpisivanja informisanog pristanka za učešće u istraživanju ispitanicima je uzeta anamneza i izvršen neurološki i stomatološki pregled, a zatim su sami popunjavali Skalu depresivnosti, anksioznosti i stresa, jedan od najpoznatijih instrumenata, konstruisan sa namerom da u sebi objedini procenu tri neprijatna emocionalna stanja: depresivnosti, anksioznosti i stresa. Pre otpočinjanja registrovanja evociranih potencijala svim ispitanicima je izmeren arterijski pritisak i puls i određen prag percepcije bola ispitivačem vitaliteta pulpe stimulacijom gornjih centralnih skutića strujom niskog intenziteta, koji će biti stimulisani i u cilju registrovanja evociranih potencijala. Posle postizanja praga percepcije bola ispitanici su davali subjektivan iskaz o jačini stimulusa na osnovu Wong-Bakerove vizuelno deskriptivne skale. Sve navedeno je ponovljeno i nakon registrovanja evociranih potencijala. Standardizovanje uslova i parametara stimulacije i registrovanja evociranih potencijala vršeno je na ispitanicima kontrolne grupe promenom jačine impulsa, perioda ponavljanja impulsa, broja usrednjenih uzoraka, pojačenja impulsa, propusne moći gornjeg filtera i dužine snimka. Na svakom ispitaniku je urađeno pet snimanja. Kod pacijenata sa neuralgijom trigeminalnog nerva snimanje je izvođeno na oba gornja centralna sekutića. Grupama ispitanika koje su dobijale Brufen, Bromazepam ili placebo dva puta je vršeno snimanje evociranih potencijala, prvi put pre primene leka, a drugi put 45 minuta nakon primene leka. Nivo salivarne α-amilaze određivan je upotrebom aparata Nipro Salivary Amylase Monitor. Pljuvačku za određivanje nivoa kortizola sakupljali smo pomoću Salivette vaterolni. Nakon centrifugiranja iz supernatanta je određivana koncentracija kortizola ELISA imunoesej testom-Eclia. Rezultati istraživanja. Dobijeni parametri stimulacije i registrovanja su: konstantna jačina struje od 1 mA, trajanje impulsa 1 ms, period ponavljanja impulsa 1 u sekundi, broj usrednjenih uzoraka 2, pojačanje impulsa 10 µV, propusna moć gornjeg filtera 70 Hz, propusna moć donjeg filtera 0,5 Hz, dužina snimka u trajanju od 300 ms. Određene su standardne vrednosti perioda latence i amplitude talasa evociranih potencijala: N60, P100, N145 i P195 za osobe muškog pola i N55, P95, N145 i P195 za osobe ženskog pola. Latence N1 talasa kod osoba ženskog pola su statistički značajno kraće (p

Ovariohisterektomi yapılan köpeklerde cerrahi yaklaşımın postoperatif ve oksidatif stres ile ağrı üzerine etkisiSunulan çalışmada, operasyon süresi ve ensizyon uzunluğu gibi farklı cerrahi yaklaşımların postoperatif ve oksidatif stres ile ağrı üzerine etkilerinin araştırılması amaçlandı. Çalışmada, kliniğimize ovariohisterektomi (OHE) amacıyla getirilen yaşları 1-3 arasında olan ve ortalama 25 ± 2.1 kg canlı ağırlığa sahip farklı ırklardan toplam 24 adet dişi köpek kullanıldı. Kontrol grubunu (n=12) tecrübeli bir hekim tarafından operasyonu yapılan köpekler oluştururken, deneme grubunu (n=12) intörn öğrenciler tarafından operasyonu gerçekleştirilen köpekler oluşturdu. İlk kan örneği operasyondan 24 saat önce (T-24) alındı. Operasyonlar genel anestezi altında gerçekleştirilirken premedikasyon sırasında (T) da kan örnekleri alındı. Sonra değerlendirmek üzere kan örneklemelerine operasyonun hemen bitiminde (T0) ve operasyon sonrası 30. dakikada (T ½) ve 1. (T1), 2. (T2), 4. (T4) ve 6. (T6) saatlerde venöz kan örnekleri alındı. Ağrının değerlendirilmesi için Modifiye Melbourne (MM) Ağrı Skalası kullanıldı. Deneme grubundaki hayvanlar aynı anestezi, operasyon ve kan örneklemeleri prosedürlerinde intörn öğrenciler tarafından opere edildi. Her iki grupta da ensizyon uzunluğu ve operasyon süresi kayıt altına alındı. Kontrol ve deneme grupları arasında operasyondan 24 saat önceki serum kortizol düzeylerinin istatistiksel olarak bir fark oluşturmadığı izlenirken, diğer ölçüm zamanlarındaki değerlerin deneme grubunda kontrol grubuna göre daha yüksek olduğu belirlendi (p

Aim: Immaturity of epithelial sodium channels (ENaC), which are affected by adrenocorticotropin hormone (ACTH) and cortisol, is believed to be the major underlying cause of transient tachypnea of the newborn. The aim of this study is to investigate the differences in ACTH and cortisol levels and the expression of lung ENaC α subunit of the babies in relation to mode of delivery.Methods: The study was planned as prospective cohort study. Eighteen women who underwent elective caesarean section (C/S) and fifteen women who admitted to hospital for normal spontaneous delivery (NSD) and their term 33 newborn infants were included in the study. Blood samples for ACTH and cortisol levels were collected from the mothers prior to birth and the newborn infants 1 hour after birth. Nasal mucosa species of the infants were performed to assess ENaC α subunit levels. Results: The ACTH and cortisol levels of mothers of C/S group were lower than the ACTH and cortisol levels of mothers of NSD group (p, Amaç: Adrenokortikotropin hormon ACTH ve kortizolün etkilediği epitelyal sodium kanalı (ENAC) immatüritesinin Yenidoğanın takipnesinin altta yatan başlıca nedeni olduğuna inanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı doğum şekline göre ACTH, kortizol düzeylerinin ve bebeklerin akciğer ENaC alfa subünit ekspresyonunun ilişkisinin araştırılmasıdır.Yöntemler: Çalışmamız prospektif kohort çalışma olarak planlandı. Hastanemizde elektif sezaryen(C/S ) planlanan 18 gebe ve normal spontan doğum(NSD) için başvuran 15 gebe ve onların miad 33 yenidoğan bebekleri çalışmaya dahil edildi. ACTH ve kortizol için kan örnekleri annelerden doğumdan önce ve bebeklerinden doğumdan 1 saat sonra alındı. Bebeklerin ENaC α subunit değerlendirmesi için burun mukoza örnekleri alındı.Bulgular: Sezaryen olan annelerin ACTH ve kortizol düzeyleri NSD yapan annelerin ACTH ve kortizol düzeylerinde daha düşüktü (p

Kadın sağlığını olumsuz olarak etkileyen aile içi şiddet olgusu, gebelik döneminde de devam edebilmektedir. Ülkemizde yapılan birçok çalışmada gebelerin şiddet açısından gebelik süreci boyunca sadece bir kez değerlendirildiği, özellikle tüm gebelik sürecini kapsayacak şekilde yapılan, perinatal sonuçları ve doğum sonrası süreci de değerlendiren çalışma sayısının az olduğu görülmektedir. Bu çalışmada, gebelikte aile içi şiddetin kortizol hormon salınımına, erken doğuma, düşük doğum ağırlığına ve emzirme durumuna olan etkisini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini Gaziantep Halide Alevli Aile Sağlığı Merkezi'nde takipli yaklaşık 412 gebe oluşturmuştur. Ancak kayıpların olabileceği tahmin edilerek 255 gebeye ulaşılmıştır. Veri toplama araçları araştırmacı tarafından geliştirilen soru formu, KYAİŞBÖ (Kadına Yönelik Aile İçi Şiddeti Belirleme Ölçeği) ve Emzirme Öz-Yeterlilik Ölçeği'nden oluşmaktadır. Çalışmamızda gebelere üç izlem yapılmıştır. Her izlemde ve yenidoğandan da kortizol hormon düzeyi için tükürük örneği alınmıştır. Birinci izlemde 2.trimesterdeki gebelere (14–26.hafta) soru formu, KYAİŞBÖ ve Emzirme Öz-Yeterlilik Ölçeği uygulanmıştır. İkinci izlemde 3.trimesterdeki gebelere (27–41.hafta) ve üçüncü izlemde lohusa annelere Emzirme Öz-Yeterlilik Ölçeği uygulanmıştır. Araştırmaya katılan gebelerin %9.8'inin eşi tarafından şiddete maruz kaldığı belirlenmiştir. KYAİŞBÖ faktörlerinin ilki olan 'Kadının vücut bütünlüğüne zarar verici düzeyde fiziksel şiddet'in ortalama puanının diğer faktörlere göre en yüksek oranda olduğu bulunmuştur. Gebeliğinde aile içi şiddete maruz kalanların kalmayanlara göre, üçüncü izlemindeki Emzirme Öz-Yeterlilik Ölçeği puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p

A simple, fast and sensitive electrochemical method for the direct determination of cortisol in commercial pharmaceutical product and human urine was developed. The electrochemical reduction and quantitative analysis of cortisol were performed in Britton Robinson Buffer Solution (BRBS, pH 2.0) with a bare glassy carbon electrode (GCE) using cyclic voltammetry (CV) and square wave voltammetry (SWV). The compound showed one irreversible and adsorption-controlled reduction peak in CV. When SWSV mode is used, the compound yielded a well-defined voltammetric response at about -1.14 V (vs. Ag/AgCl) in BRBS at pH 2.0. Experimental results revealed an excellent linear correlation between the peak current and the concentration in the range of 1-50 µg mL-1 (2.8×10-6 -1.4×10-4 mol L-1 ). Detection and quantification limits were found to be 0.069 µg mL-1 (1.9×10-7 mol L-1 ) and 0.229 µg mL-1 (6.32×10-7 mol L1 ), respectively. Precision and accuracy of the developed method were checked by recovery studies in spiked tablets and urine., Ticari ilaçlardan ve insan idrarından kortizolün direkt tayini için basit, hızlı ve duyarlı bir elektrokimyasal yöntem geliştirildi. Kortizolün elektrokimyasal indirgenmesi ve nicel analizleri, dönüşümlü voltametri (DV) ve kare dalga voltametrisi (KDV) kullanılarak yalın camsı karbon elektrot (CKE) ile Britton-Robinson tampon çözeltisinde (BRTÇ) ve pH 2,0’de gerçekleştirildi. Kortizol DV’de, tersinmez ve adsorpsiyon kontrollü bir indirgeme piki gösterdi. Adsorptif kare dalga sıyırma voltametrisi (Ad-KDSV) kullanıldığında bileşik BRTÇ pH 2,0 içinde ve -1,14 V'de (Ag/AgCl'ye karşı) iyi tanımlanmış bir voltametrik yanıt verdi. Deneysel sonuçlar pik akımı ile 1-50 µg mL-1 (2,8x10-6 mol L-1 - 4×10-4 mol L-1 ) derişim aralığında doğrusal bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Gözlenebilirlik sınırı (GS) ve tayin alt sınırı (TAS) sırasıyla 0,069 µg mL-1 (1,9×10-7 mol L-1 ) ve 0,229 µg mL-1 (6,32×10-7 mol L-1 ) olarak saptandı. Geliştirilen yöntemin kesinliği ve doğruluğu, tablet ve idrar numunelerinden yapılan geri kazanım çalışmaları ile kontrol edildi.

Amaç: Psikososyal faktörler periodontal hastalık için önemli bir risk faktörü olarak tanımlanır, konak direncini değiştirerek ve endokrin dengesizliklere neden olarak periodontal dokuları etkileyebilir. Bu çalışmada algılanan stres ve strese bağlı hormon düzeyiyle periodontal durum arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmaya 42 gingivitisli ve 30 periodontal olarak sağlıklı, toplam 72 birey dahil edildi. Hastaların klinik ve radyolojik periodontal değerlendirmesi yapıldı. Stres düzeyleri tükürük kortizol seviyesi ve Cohen Algılanan Stres Ölçeği (ASÖ-10) değerleri kullanılarak incelendi. Bireylerin tükürükteki kortizol seviyesi ELİSA yöntemi kullanılarak ölçüldü. Elde edilen veriler p, Aim: Psychosocial factors are identified as animportant risk factor for periodontal disease, affectingperiodontal tissues by altering host resistance andendocrine imbalances. At present study, there wasaimed to evaluate the relationship between perceivedstress scale and stress hormone level and periodontalstatus.Material and Methods: There was included the totalof 72 individuals, 42 subjects with gingivitis and 30periodontal healthy subjects in this study. Clinical andradiological periodontal evaluation of all participantswere performed. Stress levels were assessed usingsalivary cortisol level and Cohen's Perceived StressScale (PSS-10) scores. Salivary cortisol level was measuredusing by ELISA method. The data were analyzedstatistically according to p 0.05 significant levels.Results: When the sociodemographic data werecompared, no statistical difference was found betweenthe groups (p 0.05). Salivary cortisol level and PSS10scores in periodontal healthy subjects were lowerthan subjects with gingivitis (p 0.05). There was apositive correlation between salivary cortisol level andperceived stress scale scores and periodontal clinicalparameters.Conclusion: There were higher levels of stress inindividuals with gingivitis. According to the presentstudy might mention that there is a positiverelationship between stress and periodontal disease.However, the further investigations are needed toexplain the relationship between stress andperiodontal disease.

Proximal femoral fractures are the most common cause of emergency admission to hospital with high postoperative morbidity. The hypothesis was that a single shot of intrathecal dexamethasone and levobupivacaine in anaesthesia for surgical correction of proximal femoral fracture in elderly patients reduces surgical stress with better quality hospitalisation. The study included sixty elderly patients with proximal femoral fracture, ASA status 2 and 3, randomised into two groups. The study group of thirty patients received 8 mg of dexamethasone and 12,5 mg of levobupivacaine 0,5 % intrathecally, DLSA group, and the parallel group of thirty patients received 12,5 mg of levobupivacaine 0,5 % intrathecally, LSA group. Plasma cortisol and glucose concentrations were assessed before and after anaesthesia, pain intensity was evaluated using Visual Analogue Scale score and hospitalisation was analysed. Results showed decreased cortisol concentrations, longer analgesia duration and shorter hospitalisation in the DLSA group. Glucose concentrations did not differ significantly between the patients in either group. Enlightening the study results collected, single shot of intrathecal administration of dexamethasone in spinal anaesthesia for surgical treatment of proximal femoral fractures reduces the stress response by decreasing plasma cortisol concentrations prolonging analgesia with better rehabilitation possibilities, hence shortening hospitalisation which explains this pattern of anaesthesia., Proksimalni prijelomi bedrene kosti su najčešći uzrok prijma u bolnicu s visokim poslijeoperacijskim morbiditetom. Hipoteza je da jedna intratekalna doza deksametazona s levobupivakainom za kiruršku korekciju prijeloma proksimalnog dijela bedrene kosti smanjuje kirurški stres sa kvalitetnijim boravkom u bolnici. U istraživanje je bilo uključeno šezdeset pacijenata starije dobi s prijelomom proksimalnog dijela bedrene kosti, ASA status 2 i 3, te su bili randomizirani u dvije skupine. Trideset pacijenata je primilo 8 mg deksametazona i 12,5 mg 0,5 % levobupivakaina intratekalno, DLSA skupina, trideset pacijenata u usporednoj skupini je primilo 12,5 mg 0,5 % levobupivakaina intratekalno, LSA skupina; tijekom anestezije za kiruršku korekciju. Plazmatske koncentracije kortizola i glukoze mjerene su prije i poslije kirurškog zahvata, intenzitet boli je određivan zbrojem VAS, te je analizirano trajanje hospitalizacije. Rezultati istraživanja su prikazali smanjene koncentracije kortizola, dulje trajanje analgezije te kraće trajanje hospitalizacije u DLSA skupini u usporedbi sa LSA skupinom. Koncentracije serumske glukoze nisu se značajnije razlikovale između skupina. Rasvjetljavanjem skupljenih rezultata, jedna intratekalna injekcija deksametazona u spinalnoj anesteziji za kiruršku korekciju prijeloma proksimalnog dijela bedrene kosti snižava stresni odgovor smanjenjem plazmatske koncentracije kortizola s duljim analgetskim učinkom te boljim mogućnostima rehabilitacije, skraćujući time hospitalizaciju što opravdava ovaj anesteziološki obrazac kao metodu izbora.

Proksimalni prijelomi bedrene kosti su najčešći uzrok prijma u bolnicus visokim poslijeoperacijskim morbiditetom. Hipoteza je da jedna intratekalna doza deksametazona s levobupivakainom za kiruršku korekciju prijeloma proksimalnog dijela bedrene kosti smanjuje kirurški stres sa kvalitetnijim boravkom u bolnici. U istraživanje je bilo uključeno šezdeset pacijenata starije dobi s prijelomom proksimalnog dijela bedrene kosti, ASA status 2 i 3, te su bili randomizirani u dvije skupine. Trideset pacijenata je primilo 8 mg deksametazona i 12, 5 mg 0, 5% levobupivakaina intratekalno, DLSA skupina, trideset pacijenata u usporednoj skupini je primilo 12, 5 mg 0, 5% levobupivakaina intratekalno, LSA skupina ; tijekom anestezije za kiruršku korekciju. Plazmatske koncentracije kortizola i glukoze mjerene su prije i poslije kirurškog zahvata, intenzitet boli je određivan zbrojem VAS, te je analizirano trajanje hospitalizacije. Rezultati istraživanja su prikazali smanjene koncentracije kortizola, dulje trajanje analgezije te kraće trajanje hospitalizacije u DLSA skupini u usporedbi sa LSA skupinom. Koncentracije serumske glukoze nisu se značajnije razlikovale između skupina. Rasvjetljavanjem skupljenih rezultata, jedna intratekalna injekcija deksametazona u spinalnoj anesteziji za kiruršku korekciju prijeloma proksimalnog dijela bedrene kosti snižava stresni odgovor smanjenjem plazmatske koncentracije kortizola s duljim analgetskim učinkom te boljim mogućnostima rehabilitacije, skraćujući time hospitalizaciju što opravdava ovaj anesteziološki obrazac kao metodu izbora.

Yaşamsal bir besin ögesi olan D Vitamini kemik mineralizasyonu, kas işlevi, hücresel gelişim, immün yanıt ve glukoz metabolizması üzerinde önemli fizyolojik etkiler gösterir. Son zamanlarda, D vitamini yetersizliği ve / veya eksikliği salgın durumuna ulaşmış olup erişkinlerde düşük kemik mineral yoğunluğu, kas zayıflığı, kanser ve obezite gibi çeşitli sağlık sorunlarıyla ilişkilendirilmiştir. Kortizol, TSH, T4 ve testosteron gibi bazı hormonların da atletik performans ve vücut kompozisyonu üzerinde önemli etkileri olduğu bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı, genç milli atletlerde plazma 25-hidroksivitamin D [25(OH)D3] ile hormon düzeyleri, kas kuvveti, antropometrik parametreler ve beslenme profili arasındaki ilişkiyi incelemekti. Çalışmaya Türkiye atletizm milli takımında olan, atlama branşı ile ilgilenen 20 erkek ve 6 kadın sporcu (15-25 yaş) dahil edildi. Katılımcıların atletik performansları, drop sıçrama, dikey sıçrama, squat sıçrama, durarak uzun atlama ve serbest kol sıçrama gibi çeşitli atlama testleri kullanılarak değerlendirildi. Anaerobik güç (watt) her katılımcı için Lewis nomogramı kullanılarak hesaplandı. Her katılımcının vücut kompozisyonu, skinfold kaliper kullanılarak deri kıvrım kalınlıkları ile hesaplandı. Deri kıvrım kalınlığı ölçümü standart protokollere göre yedi bölgeden (göğüs, karın, triseps, suprailiak, midaksiller, subskapula ve uyluk) yapıldı. Vücut yağ yüzdesi Jackson / Pollock 7 yöntemine göre hesaplandı. Plazma 25(OH)D3 ve diğer hormon seviyeleri, kit protokolu talimatlarına göre ELISA kitleri kullanılarak tespit edildi. Ayrıca sporcular yaşam tarzları, beslenme profilleri ve güneşe maruz kalma süreleri ile ilgili ayrıntılı bir anket doldurdu. İstatistiksel analizler SPSS 18.0 kullanılarak yapıldı. Bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişkiyi analiz etmek için Spearman'ın korelasyon testi kullanıldı ve p değeri ≤ 0,05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. Çalışmada elde ettiğimiz sonuçlara göre, D vitamini yetersizliği ve / veya eksikliği oranı kadınlarda %66, erkeklerde %44 idi. Plazma 25(OH)D3 seviyeleri ile performans ölçümleri arasında anlamlı bir ilişki bulunamadı. Bununla birlikte, plazma 25(OH)D3 seviyeleri ile antropometrik parametreler (göğüs, karın, triceps ve suprailiak deri kıvrım kalınlığı) ve kadınlarda vücut yağ yüzdesi (p, Vitamin D, a vital nutrient, exerts important physiological effects on bone mineralization, muscle function, cellular growth, immune response and glucose metabolism. Recently, vitamin D insufficiency and/or deficiency has reached epidemic proportions and has been linked to several health problems such as low bone mineral density, muscle weakness, cancer and obesity in adults. Some hormones such as cortisol, TSH, T4 and testosterone have also important effects on athletic performance and body composition. The objective of the present study was to examine the relationship between plasma 25-hydroxyvitamin D [25(OH)D3] and hormone levels, muscle strength, anthropometric parameters and nutritional profile in national young athletes. Twenty male and six female athletes (15-25 years) performing jumping events in Turkish national team were included in the study. Athletic performances of the participants were evaluated by using several jump tests such as drop jump, vertical jump, squat jump, standing long jump, and free arm jump. Anaerobic power (watt) was calculated by using Lewis nomogram for each participant. Body composition of each participant was estimated from skinfold thickness using a skinfold caliper. The skinfold measurement was performed at seven sites (chest, abdominal, triceps, suprailiac, midaxillary, subscapular and thigh) according to standard protocols. Body fat percentage was calculated according to Jackson/Pollock 7 method. Plasma 25(OH)D3 and other hormone levels were detected by using ELISA kits according to the manufacturer's instructions. Also, athletes were completed a detailed questionnaire relating to their lifestyle, nutritional profile and sun exposure practices. Statistical analysis was performed using SPSS 18.0. Spearman’s correlation test was used to analyze the relationship between the dependent and independent variables. A p value ≤ 0.05 was considered statistically significant. According to our results, the rate of vitamin D insufficiency and/or deficiency was 66% in females and 45% in males. No significant relationship was found between the plasma 25(OH)D3 levels and performance measures. However, there was a significant negative correlation between the plasma 25(OH)D3 levels and antropometric parameters (chest, abdominal, triceps and suprailiac skinfold thickness) and body fat percentage (p

V raziskavi smo ugotavljali intenzivnost in trajanje izločanja stresnega hormona kortizola v slini konj, ob tem pa smo spremljali srčni utrip. Obe metodi veljata za neinvazivni. Delo s konji je potekalo od meseca februarja do konca maja 2018 na kmetiji Kolarič v Obrežu. V poskus smo vključili dva mlada in neujahana konja iz istega hleva – 3 leta staro žrebico slovenske hladnokrvne pasme ter 3 leta starega kastrata slovenske toplokrvne pasme. Sam poskus smo razdelili na predpreizkus in tri faze. V predpreizkusu je potekala habituacija, tako sta se konja navadila na merilno napravo ter sam postopek poskusa. V prvi fazi smo opravili le z lonžiranjem s hlevsko uzdo, v drugi fazi smo uvedli jahalno uzdo z navadno mehko brzdo, v tretji fazi pa še podsedelnico ter sedlo. Lonžiranje, ki je skupno trajalo 30 minut, smo izvajali na prostem, v ograjenem prostoru s travnato površino. Vzorci sline so v času posamezne vaje bili odvzeti 5-krat. Višje vrednosti srčnega utripa so se pojavljale pri hladnokrvnem konju ter so znašale 64,76 min-1, pri toplokrvnem konju 62,46 min-1. Večje razlike smo opazili pri izmerjenih vrednostih izločenega kortizola. Pri toplokrvnem konju so med izvajanjem vaje v prvi fazi znašale 0,105 µg/dl, v drugi 0,111 µg/dl, ter v tretji fazi 0,142 µg/dl. Pri hladnokrvnem pa so bile vrednosti med izvajanjem vaje v prvi fazi 0,076 µg/dl, v drugi 0,114 µg/dl ter v tretji fazi 0,122 µg/dl. The secretion intensity and the duration of the stress hormone cortisol in horse saliva, as well as their heart rate were measured. Both methods are considered non-invasive. The research lasted from February to the end of May 2018, on the Kolarič farm in Obrež. For the experiment we chose two young and untrained horses from the same barn, a 3 years old filly who is a Slovenian cold-blooded breed and a 3 years old castrated Slovenian warm-blooded breed. We divided the experiment into a pre-test and three phases. In the pre-test the horses were exposed to the procedure so that they could get used to the measuring equipment and then the procedure of the test. In the first phase we only did longeing with the barn rein. In the second phase we introduced a riding bridle with an ordinary soft bit and in the final third phase, a saddle pad and the saddle longeing which lasted 30 minutes. The research had taken place outdoors, in a fenced grassy area. Saliva samples from the horses were taken 5 times. A higher heart rate was recorded with the cold-blooded horse, but when the results we calculated, it showed a smaller difference. For the cold-blooded horse, the heart rate was 65 beats per min., and the warm blooded had a heart rate of 62 beats per minute. Bigger differences were recorded in the cortisol secretion. During the exercise, the warm-blooded horse had 0,105 µg/dl in the first phase, 0,111 µg/dl in the second, and 0,142 µg/dl in the third phase. The cold-blooded horse had 0,076 µg/dl in the first phase, 0,114 µg/dl in the second, and 0,122 µg/dl in the third phase.