Search

Natuurherstel op voormalige landbouwpercelen, vooral op zandgronden, wordt uitgevoerd om bestaande natuurgebieden te vergroten en ecologische verbindingszones te versterken. Belangrijke beperkende factoren zijn bodemgerelateerd: hoge nutriëntengehaltes, ongeschikte zaadbanken en tekort aan geschikt bodemleven. Een combinatie van ontgronden en transplantatie van grond uit verder ontwikkelde natuurgebieden kan het natuurherstel op akkers sterk versnellen.

In moderne cultuurlandschappen wordt het voor wilde bijen steeds moeilijker om de benodigde hulpbronnen, zoals bloemen en nestgelegenheid te bemachtigen. Wij willen nagaan of de aanleg van meerjarige bloemenvelden de achteruitgang van wilde bijen in deze landschappen kan tegengaan. De resultaten laten zien dat het verhogen van het aanbod van bloemen kan leiden tot een soortenrijkere gemeenschap van wilde bestuivers, niet alleen in de bloemenvelden zelf maar ook in het omliggende landschap.

Micro-organismen spelen een sleutelrol in bodemfuncties zoals de kringlopen van koolstof en stikstof. Voor een duurzame landbouw is het van belang dat deze kringlopen optimaal functioneren om verliezen van nutriënten zoveel mogelijk te voorkomen. Dit onderzoek geeft inzicht in de rol van bodemmicroben bij optimalisatie van de stikstofkringloop door toevoeging van zowel minerale kunstmest als verschillende kwaliteiten organisch materiaal.

Natuurbeheerders zitten soms in hun maag met percelen die vanwege hun landbouwkundig verleden een hoge fosfaatlast kennen, omdat dit de ontwikkeling van waardevolle natuur belemmert. Afgraven is duur, uitmijnen tijdrovend, maar wat dan? Kan hergebruik van ijzerrijk drinkwaterslib uitkomst bieden? De eerste resultaten van veldproeven met dit restproduct van drinkwaterwinning zijn hoopgevend.

De Aardappeldemodag in Westmaas, preofboerderij van PPO-agv; op het veld ging het over machines, teelt en oogst. In de lezingenhal stond aanscherping van bewaarresultaten centraal.

In de beek de Hooge Raam is een beekherstelproject gekoppeld aan een uniek veldexperiment. Het doel van het veldexperiment was om over een periode van drie jaar de temporele morfodynamiek te volgen van een rechte beekloop met een breed en ondiep dwarsprofiel. Ongeveer 8 maanden na aanleg zijn alternerende banken ontstaan. In eerste instantie namen de banklengte en bankamplitude toe. Vervolgens stabiliseerde de banklengte, maar nam de bankamplitude af. Uiteindelijk verdween het regelmatige alternerende bankenpatroon en maakte het plaats voor een grillig bodemprofiel. De dynamiek van de alternerende banken liep parallel aan het verloop van het bodemverhang; het bodemverhang halveerde van initieel 1,8 m/km naar 0,9 m/km. Het uiteindelijke bodemverhang ligt tegen de bovengrens van bodemverhangen die typisch zijn voor laaglandbeken. Het is daarom onwaarschijnlijk dat alternerende banken in laaglandbeken zullen ontstaan. Dit alternatief voor hermeandering is waarschijnlijk niet geschikt voor het herstel van laaglandbeken. Hermeandering lijkt daarom nog steeds de meest effectieve methode om de ruimtelijke stromingsvariatie in Nederlandse laaglandbeken terug te brengen

Kansrijke eiwitgewassen is een project dat in 2016 tot stand is gekomen vanuit de Brancheorganisatie Akkerbouw rond de teelt van peulvruchten voor menselijke consumptie. In dit project wordt aansluiting gezocht bij het reeds lopende project vanuit de Europese Unie, Protein-2-Food dat zich naast de teelt ook richt op de verwerking en vermarkting van nieuwe consumentenproducten op basis van plantaardige eiwitten. In deze eindrapportage wordt verslag gedaan van de uitkomsten van de teeltproeven in 2016. In deze veldproeven is gekeken naar blauwe en witte lupine, veldbonen en soja. De proeven lagen op twee locaties: Klazienaveen (Veenkoloniën) op dalgrond en WPR-Lelystad (Flevopolder) op jonge zeeklei. Vanwege het hoge kalkgehalte van het proefveld in Lelystad zijn hier geen blauwe lupines uitgezaaid. Uitvoering van de proeven werd in Lelystad verzorgd door WPR en in Klazienaveen door het LBI.

De biologische agf-keten heeft de ambitie om bio-aardappelen te produceren en het winkelschap te vullen met goede kwaliteit biologische consumptieaardappelen. Dat vergt de komende jaren de nodige inspanning. Kwekers werken aan verruiming van het assortiment resistente rassen. Telers zorgen voor goed resistentiemanagement. Winkels gaan het aanbod aanpassen en kiezen voor sterke rassen. Jaarlijks worden de aardappelrassen getest op vatbaarheid, productie en kwaliteit. De infectiedruk was afgelopen jaar hoog. Hoe hebben de rassen gepresteerd?

In 2010 werd Nederland geconfronteerd met een nieuwe phytophthorastam, Green 33. Het gevonden isolaat bleek minder goed bestreden te worden door het veelgebruikte phytophthoramiddel. PPO en PRI doen nu naarstig onderzoek naar het gedrag van deze stam.

Juiste bemesting is essentieel voor goede gewasopbrengsten, opbouw van bodemvruchtbaarheid en het voorkomen van emissies. Onderzoekers Janjo Haan en Harry Verstegen zochten op proefbedrijf Vredepeel naar de beste bemesting voor het biologische bedrijfssysteem. Bijbemesting in de prei en het goed inschatten van de mineralisatie en stikstofbenutting blijkt het lastigst.

Niet-kerende grondbewerking geniet een toenemende interesse, omdat het bodemstructuur, organische stof en het vochtvasthoudend vermogen van de bodem kan verhogen. Hierdoor kan erosie van de bodem beperkt worden. Minder ploegen spaart bovendien energie en arbeid en heeft een positief effect op de CO2-vastlegging in organische stof en reductie van emissies (broeikasgassen en mineralen). Minder ploegen draagt daarom bij aan duurzamer bodembeheer voor de teler en de maatschappij.

In het Nederlandse oppervlaktewater zijn de fosfaatconcentraties vaak te hoog en vormt eutrofiëring een groot probleem. Fosfaatuitspoeling uit landbouwgronden draagt flink bij aan de totale fosfaatbelasting van het oppervlaktewater. Met brongerichte maatregelen, zoals evenwichtsbemesting, zal in sommige delen van het landelijk gebied de hoofddoelstelling van de Kaderrichtlijn Water niet worden gerealiseerd. Hiervoor zijn aanvullende maatregelen nodig, die kunnen bijdragen aan het verbeteren van de chemische waterkwaliteit. We hebben de effectiviteit getest van een drainagebuis omhuld met ijzerzand om fosfaatuitspoeling te verminderen. Deze veldproef is uitgevoerd op een duinzandgrond in het bloembollengebied. Het gemiddelde zuiveringsrendement van de omhulde drainagebuis bedraagt 94 procent. Het omhullen van drainagebuizen met ijzerzand lijkt een veelbelovende maatregel voor het verminderen van fosfaatuitspoeling

In de fruitteeltsector zijn de mogelijkheden voor investeringen beperkt door de geringe financiële marges. De sector kijkt mede daarom naar de bruikbaarheid van innovaties uit andere sectoren. Driftarme spuitdoppen worden volop toegepast in de akkerbouw. Na een periode van experimenteren en verbeteren zijn er nu doppen die geschikt zijn voor toepassing in de fruitteelt.

Natuurbeheerders zitten soms in hun maag met percelen die vanwege hun landbouwkundig verleden een hoge fosfaatlast kennen, omdat dit de ontwikkeling van waardevolle natuur belemmert. Afgraven is duur, uitmijnen tijdrovend, maar wat dan? Kan hergebruik van ijzerrijk drinkwaterslib uitkomst bieden? De eerste resultaten van veldproeven met dit restproduct van drinkwaterwinning zijn hoopgevend.

Maatschap Hoorsman uit Wieringerwerf heeft enkele jaren ervaring met inundatie van percelen ter bestrijding van (aardappelcyste)aaltjes, waarbij wordt geïnundeerd met water uit het IJsselmeer. Daarbij was het opgevallen dat gedurende het seizoen in het inundatie water algengroei kan ontstaan. Algen kunnen eventueel geoogst worden en zouden daarna wellicht kunnen dienen als veevoer of als bron van andere producten. In een kleine pilotproef is in 2015 op een geïnundeerd perceel van Hoornsman nagegaan of er in het inundatie water substantiële algengroei plaatsvind en om welke algen het gaat. Daarbij zijn de van nature aanwezige algensoorten aangevuld (“aangeënt”) met algensuspensie van Chlorella spp. die op het PPO-agv is gekweekt.

Wat is de waarde van bodemstructuurverbeteraars? Dit is de centrale vraag in een meerjarig onderzoek op 5 locaties waar de werking van diverse producten wordt getoetst. De bodemstructuur van akkerbouwpercelen verslechtert. Intensieve bouwplannen, steeds zwaardere mechanisatie, uitloging (Ca-uitspoeling), meer piekneerslagen en de schaalvergroting in de landbouw worden gezien als de belangrijkste oorzaken. Bodemstructuurverbetaars kunnen een bijdrage leveren aan het verbeteren van de bodemstructuur.In deze samenvatting worden de eerste resultaten toegelicht.

Micro-organismen spelen een sleutelrol in bodemfuncties zoals de kringlopen van koolstof en stikstof. Voor een duurzame landbouw is het van belang dat deze kringlopen optimaal functioneren om verliezen van nutriënten zoveel mogelijk te voorkomen. Dit onderzoek geeft inzicht in de rol van bodemmicroben bij optimalisatie van de stikstofkringloop door toevoeging van zowel minerale kunstmest als verschillende kwaliteiten organisch materiaal.

Natuurherstel op voormalige landbouwpercelen, vooral op zandgronden, wordt uitgevoerd om bestaande natuurgebieden te vergroten en ecologische verbindingszones te versterken. Belangrijke beperkende factoren zijn bodemgerelateerd: hoge nutriëntengehaltes, ongeschikte zaadbanken en tekort aan geschikt bodemleven. Een combinatie van ontgronden en transplantatie van grond uit verder ontwikkelde natuurgebieden kan het natuurherstel op akkers sterk versnellen.

In Nederland is de fosfaatbemesting op grasland via gebruiksnormen beperkt tot een evenwichtsbemesting. Om de verwachte daling van de fosfaattoestand van de bodem en de grasproductie te monitoren, deed Wageningen UR vana f 1997 een veldproef.

Maatschap Hoorsman uit Wieringerwerf heeft enkele jaren ervaring met inundatie van percelen ter bestrijding van (aardappelcyste)aaltjes, waarbij wordt geïnundeerd met water uit het IJsselmeer. Daarbij was het opgevallen dat gedurende het seizoen in het inundatie water algengroei kan ontstaan. Algen kunnen eventueel geoogst worden en zouden daarna wellicht kunnen dienen als veevoer of als bron van andere producten. In een kleine pilotproef is in 2015 op een geïnundeerd perceel van Hoornsman nagegaan of er in het inundatie water substantiële algengroei plaatsvind en om welke algen het gaat. Daarbij zijn de van nature aanwezige algensoorten aangevuld (“aangeënt”) met algensuspensie van Chlorella spp. die op het PPO-agv is gekweekt.

Wat is de waarde van bodemstructuurverbeteraars? Dit is de centrale vraag in een meerjarig onderzoek op 5 locaties waar de werking van diverse producten wordt getoetst. De bodemstructuur van akkerbouwpercelen verslechtert. Intensieve bouwplannen, steeds zwaardere mechanisatie, uitloging (Ca-uitspoeling), meer piekneerslagen en de schaalvergroting in de landbouw worden gezien als de belangrijkste oorzaken. Bodemstructuurverbetaars kunnen een bijdrage leveren aan het verbeteren van de bodemstructuur.In deze samenvatting worden de eerste resultaten toegelicht.

In moderne cultuurlandschappen wordt het voor wilde bijen steeds moeilijker om de benodigde hulpbronnen, zoals bloemen en nestgelegenheid te bemachtigen. Wij willen nagaan of de aanleg van meerjarige bloemenvelden de achteruitgang van wilde bijen in deze landschappen kan tegengaan. De resultaten laten zien dat het verhogen van het aanbod van bloemen kan leiden tot een soortenrijkere gemeenschap van wilde bestuivers, niet alleen in de bloemenvelden zelf maar ook in het omliggende landschap.

Eerste praktijkresultaten biologische grondontsmetting Verticillium in de boomkwekerij veelbelovend Het praktijknetwerk 'Biologisch redmiddel tegen verwelking in de Boomkwekerij' is in 2013 van start gegaan. Binnen dit boomkwekerijnetwerk worden enkele grootschalige praktijkproeven met biologische grondontsmetting (BGO) uitgevoerd. De projectgroep bestaat uit vier kwekers, loonbedrijf Seelen, PPO en Cultus Agro Advies. Het doel van dit praktijknetwerk is door samenwerking de inpasbaarheid en haalbaarheid van deze bestrijdingsmethode te onderzoeken.

Heeft ploegen zijn langste tijd gehad? Om de effecten van niet-kerende grondbewerkingen te volgen en te meten heeft PPO Lelystad een proef gestart waarin de effecten van niet-kerende grondbewerking in een biologisch en gangbaar bedrijfssysteem worden gevolgd. Niet kerende grondbewerking levert niet altijd meer op. Hieronder de ervaringen van afgelopen vijf jaren.

Een vroege beginontwikkeling is essentieel voor de cichoreiopbrengst. Twee weken later zaaien kost 7 procent opbrengst, blijkt uit proeven van PPO en IRS.

Een van de aspecten waarnaar gekeken wordt in het actieplan 'Minder virus in tulp' is de vraag of er verschillen zijn per teeltregio. Dat blijkt zo te zijn. Vooral het verschil in aantal gevangen luizen per regio bleek groot te zijn. De verwachting dat een sterke virusuitbreiding altijd gepaard zou gaan met een hoge bladluisvangst bleek niet te kloppen.

Voor de suikerbietenteelt heeft Yara de bladmeststof Brassitrel Pro in het pakket en heeft de experimentele product F3521 ontwikkeld. De doelstelling van het proefveldonderzoek is om de meerwaarde van de bladmeststoffen Brassitrel Pro en F3521 in de bietenteelt aan te tonen en te vergelijken met gangbare bladmeststoffen Bortrac en Molytrac.

Met deze casus ‘Vruchtbaar Flevoland, van bodemdegradatie naar integrale verduurzaming’ wil de Raad laten zien hoe het belang van een duurzame bodem als basis van onze voedselketen uit het zicht is van de andere schakels in de keten en wat de perspectieven kunnen zijn om in de productieketen medeverantwoordelijkheid te scheppen om tot integraal duurzaam bodemgebruik te komen.

Het doel van het project is om op een aantal percelen waarop biologische grondontsmetting (BGO) is toegepast na te gaan welk bestrijdingseffect deze grondbehandeling heeft op het voorkomen van wortellesieaaltje in de grond.

De aanpak van koprot in uien vraagt een brede strategie. Naast de timing van middelen is ook het voorkomen van infectiebronnen belangrijk. Signum bleek opnieuw het effectiefste middel. Dat blijkt uit de koprotproef 2014 van PPO-AGV in Lelystad. De cijfers werden bekendgemaakt tijdens de Themadag Uien in De Meerpaal in Dronten (Fl.). De veldproef vond plaats op een perceel in de Flevolandse klei met het ras Dormo. De uien werden 24 april 2014 gezaaid en 14 oktober geoogst. De onderzoekers pasten vijf doorspuitschema’s toe en werkten met zeven praktijkstrategieën.

Spray drift can be limited through the use of drift- reducing nozzles and spray techniques; and is obligatory when applying Plant Protection Products (PPP) alongside waterways in the Netherlands. The spray drift reducing measures implemented to protect the surface water also protect spray drift exposure of bystanders and residents in the neighbourhood of sprayed orchards.Spray drift is estimated at different distances from a sprayed orchard based on earlier performed spray drift field experiments. A differentiation is made to measured spray drift deposition at ground level and estimated airborne spray drift up to 50 m distance from the treated field. Airborne spray drift curves are based on measured airborne spray drift at 7,5 m distance from the last tree row. Airborne spray drift is further divided in exposure in the 0-3 m high air layer and the 3-6 m high air layer. Both for the dormant (before May 1st) and the full leaf situation (after May 1st) analyses have been performed based on spray drift data related to dermal and inhalation exposure of bystanders and residents of some often used plant protection products in the Netherlands. It is shown that spray drift reducing technology (DRT) is important in reducing the exposure risk of bystanders and residents too. Also the effects of filter crops, like wind breaks, hedgerows etc., grown on the edge of the field on exposure of bystanders and residents is shown.