Search

In 1999, seven dark-bellied brent geese Branta bemicla bemicla were followed during spring migration from western Europe to Arctic Russia using satellite telemetry. For six of the birds we were also able to monitor their summer stay at the Taimyr Peninsula, and for five birds part of their autumn migration was recorded. In this article, we report on site use during summer and spring/autumn migration. We also describe migration routes and evaluate general migratory performance during autumn migration.All birds spent the summer within areas covered by the Great Arctic Reserve on the Taimyr Peninsula. None of the birds returned to the wintering area with young, so the sites used during summer were most likely used primarily for moulting. The birds remained at the same sites the whole summer until the start of autumn migration, indicating that the build-up of fuel stores for migration took place at the moulting sites. Autumn migration was conducted in a similar way as spring migration regarding routes and general migratory performance. Site use showed both a relatively large variation between individuals and seasons, as well as some degree of site fidelity as all birds returned for a longer stay in autumn to at least one of the areas they had used formore than two days in spring. Thus the migration of brent geese along the Arctic Ocean cannot be considered as a simple migration system with just a few key sites along the route, but instead it is a complex system with several localities used in different ways by different individuals. Most of the areas used by the satellite-tagged birds were previously known stopover areas, but some of them had not been recognized as being of importance to brent geese before. Most of the stopover areas do not have anykind of formal legal protection. It is suggested that further research should be carried out in the areas identified in this study to evaluate their importance and role in the migratory journeys of dark-bellied brent geese.

Lepelaar trekt verder dan goed voor hem is Trek, de jaarlijkse verplaatsing tussen broed- en overwinteringsgebieden, komt voor bij veel dieren. Maar er zijn enorme verschillen. Sommige dieren trekken helemaal niet, terwijl anderen jaarlijks de hele wereld rondreizen. Tamar Lok deed onderzoek naar de evolutionaire drijfkrachten van deze variatie. Zij concludeert dat: lepelaars die langere afstanden trekken het slechter doen (lagere overleving, met name tijdens de voorjaarstrek, en minder grootgebrachte jongen) dan lepelaars die dichtbij huis overwinteren. Hoewel je zou verwachten dat de meeste lepelaars dan dus dichtbij huis zouden overwinteren, is het omgekeerde het geval: de meeste lepelaars overwinteren het verst weg, in Mauritanië of Senegal. Er gaan wel steeds meer lepelaars in Europa overwinteren, maar dit proces gaat veel trager dan men op basis van de hogere overlevingskansen aldaar zou verwachten. Tamar Lok studeerde evolutionaire biologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, waar zij promoveert op onderzoek dat zij uitvoerde bij het NIOZ en bij de afdeling Animal Ecologyvan het Centre for Ecological and Evolutionary Studies (CEES) van de RUG. Het onderzoek valt binnen de onderzoekslijn (leerstoel) trekvogelecologie van prof. Theunis Piersma. Het werd medegefinancierd door NWO. Zie ook het NIOZ-persbericht Conservatieve lepelaars zijn slechter af

Lepelaar trekt verder dan goed voor hem is Trek, de jaarlijkse verplaatsing tussen broed- en overwinteringsgebieden, komt voor bij veel dieren. Maar er zijn enorme verschillen. Sommige dieren trekken helemaal niet, terwijl anderen jaarlijks de hele wereld rondreizen. Tamar Lok deed onderzoek naar de evolutionaire drijfkrachten van deze variatie. Zij concludeert dat: lepelaars die langere afstanden trekken het slechter doen (lagere overleving, met name tijdens de voorjaarstrek, en minder grootgebrachte jongen) dan lepelaars die dichtbij huis overwinteren. Hoewel je zou verwachten dat de meeste lepelaars dan dus dichtbij huis zouden overwinteren, is het omgekeerde het geval: de meeste lepelaars overwinteren het verst weg, in Mauritanië of Senegal. Er gaan wel steeds meer lepelaars in Europa overwinteren, maar dit proces gaat veel trager dan men op basis van de hogere overlevingskansen aldaar zou verwachten. Tamar Lok studeerde evolutionaire biologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, waar zij promoveert op onderzoek dat zij uitvoerde bij het NIOZ en bij de afdeling Animal Ecologyvan het Centre for Ecological and Evolutionary Studies (CEES) van de RUG. Het onderzoek valt binnen de onderzoekslijn (leerstoel) trekvogelecologie van prof. Theunis Piersma. Het werd medegefinancierd door NWO. Zie ook het NIOZ-persbericht Conservatieve lepelaars zijn slechter af

Het lijkt erop dat niet de ultralange trektocht van de kanoet de hoogste tol eist onder de populatie, zoals algemeen gedacht werd, maar dat de meeste sterfte pas optreedt na aankomst in het overwinteringsgebied, concludeert Jutta Leyrer. Zij bracht de gevaarlijke en voorspoedige momenten in de jaarlijkse levenscyclus van de steltloper in kaart. Leyrer deed onderzoek naar een van de zes ondersoorten van de kanoet, de Afro-SiberischeCalidris canutus canutus. Deze trekvogel vliegt jaarlijks zo’n 4000 tot 5000 kilometer van zijn broedgebied in Noord-Siberië naar zijn overwinteringsplek aan de kust van West-Afrika. Én weer terug. Onderweg moet er bijgetankt worden en in het voorjaar is de Duitse Waddenzee bij Sleeswijk-Holstein daarvoor de belangrijkste pleisterplaats. Verondersteld wordt dat hier in het voorjaar, in de tweede helft van mei, de geheleC. canutus canutuspopulatie een tussenstop maakt om op te vetten. Een belangrijke periode in de jaarlijkse cyclus is de timing van aankomst in de broedgebieden op zodanige wijze dat het opgroeien van de kuikens samenvalt met de piek in de voedselvoorziening op de Siberische toendra. Teveel tegenwind kan de aankomst verlaten en bovendien extra sterfte onderweg veroorzaken. Leyrer ontdekte echter dat de vogels voor deze noodsituaties gebieden in hun reisschema inpassen waar zij extra kunnen foerageren. Ook aan te veel gevaar van roofvogels bieden de kanoeten flexibel het hoofd, door op een eerder moment dan gebruikelijk te vertrekken van een pleisterplaats. Dat juist de tropische, voedselrijke overwinteringsgebieden in West-Afrika niet zo comfortabel blijken voor de langeafstandstrekkers, is een verrassing. Leyrer zoekt de oorzaken in een samenspel van fysiologische en 'sociale' factoren: de vogels zijn verzwakt en sterk vermagerd door de trektocht, ze ruien na aankomst en moeten acclimatiseren in het warme en vochtige weer én ze moeten vechten om een goed foerageergebied.

Het lijkt erop dat niet de ultralange trektocht van de kanoet de hoogste tol eist onder de populatie, zoals algemeen gedacht werd, maar dat de meeste sterfte pas optreedt na aankomst in het overwinteringsgebied, concludeert Jutta Leyrer. Zij bracht de gevaarlijke en voorspoedige momenten in de jaarlijkse levenscyclus van de steltloper in kaart. Leyrer deed onderzoek naar een van de zes ondersoorten van de kanoet, de Afro-SiberischeCalidris canutus canutus. Deze trekvogel vliegt jaarlijks zo’n 4000 tot 5000 kilometer van zijn broedgebied in Noord-Siberië naar zijn overwinteringsplek aan de kust van West-Afrika. Én weer terug. Onderweg moet er bijgetankt worden en in het voorjaar is de Duitse Waddenzee bij Sleeswijk-Holstein daarvoor de belangrijkste pleisterplaats. Verondersteld wordt dat hier in het voorjaar, in de tweede helft van mei, de geheleC. canutus canutuspopulatie een tussenstop maakt om op te vetten. Een belangrijke periode in de jaarlijkse cyclus is de timing van aankomst in de broedgebieden op zodanige wijze dat het opgroeien van de kuikens samenvalt met de piek in de voedselvoorziening op de Siberische toendra. Teveel tegenwind kan de aankomst verlaten en bovendien extra sterfte onderweg veroorzaken. Leyrer ontdekte echter dat de vogels voor deze noodsituaties gebieden in hun reisschema inpassen waar zij extra kunnen foerageren. Ook aan te veel gevaar van roofvogels bieden de kanoeten flexibel het hoofd, door op een eerder moment dan gebruikelijk te vertrekken van een pleisterplaats. Dat juist de tropische, voedselrijke overwinteringsgebieden in West-Afrika niet zo comfortabel blijken voor de langeafstandstrekkers, is een verrassing. Leyrer zoekt de oorzaken in een samenspel van fysiologische en 'sociale' factoren: de vogels zijn verzwakt en sterk vermagerd door de trektocht, ze ruien na aankomst en moeten acclimatiseren in het warme en vochtige weer én ze moeten vechten om een goed foerageergebied.

Het lijkt erop dat niet de ultralange trektocht van de kanoet de hoogste tol eist onder de populatie, zoals algemeen gedacht werd, maar dat de meeste sterfte pas optreedt na aankomst in het overwinteringsgebied, concludeert Jutta Leyrer. Zij bracht de gevaarlijke en voorspoedige momenten in de jaarlijkse levenscyclus van de steltloper in kaart. Leyrer deed onderzoek naar een van de zes ondersoorten van de kanoet, de Afro-SiberischeCalidris canutus canutus. Deze trekvogel vliegt jaarlijks zo’n 4000 tot 5000 kilometer van zijn broedgebied in Noord-Siberië naar zijn overwinteringsplek aan de kust van West-Afrika. Én weer terug. Onderweg moet er bijgetankt worden en in het voorjaar is de Duitse Waddenzee bij Sleeswijk-Holstein daarvoor de belangrijkste pleisterplaats. Verondersteld wordt dat hier in het voorjaar, in de tweede helft van mei, de geheleC. canutus canutuspopulatie een tussenstop maakt om op te vetten. Een belangrijke periode in de jaarlijkse cyclus is de timing van aankomst in de broedgebieden op zodanige wijze dat het opgroeien van de kuikens samenvalt met de piek in de voedselvoorziening op de Siberische toendra. Teveel tegenwind kan de aankomst verlaten en bovendien extra sterfte onderweg veroorzaken. Leyrer ontdekte echter dat de vogels voor deze noodsituaties gebieden in hun reisschema inpassen waar zij extra kunnen foerageren. Ook aan te veel gevaar van roofvogels bieden de kanoeten flexibel het hoofd, door op een eerder moment dan gebruikelijk te vertrekken van een pleisterplaats. Dat juist de tropische, voedselrijke overwinteringsgebieden in West-Afrika niet zo comfortabel blijken voor de langeafstandstrekkers, is een verrassing. Leyrer zoekt de oorzaken in een samenspel van fysiologische en 'sociale' factoren: de vogels zijn verzwakt en sterk vermagerd door de trektocht, ze ruien na aankomst en moeten acclimatiseren in het warme en vochtige weer én ze moeten vechten om een goed foerageergebied.

In 1999, seven dark-bellied brent geese Branta bemicla bemicla were followed during spring migration from western Europe to Arctic Russia using satellite telemetry. For six of the birds we were also able to monitor their summer stay at the Taymyr Peninsula, and for five birds part of their autumn migration was recorded. In this article, we report on site use during summer and spring/autumn migration. We also describe migration routes and evaluate general migratory performance during autumn migration. All birds spent the summer within areas covered by the Great Arctic Reserve on the Taymyr Peninsula. None of the birds returned to the wintering area with young, so the sites used during summer were most likely used primarily for moulting. The birds remained at the same sites the whole summer until the start of autumn migration, indicating that the build-up of fuel stores for migration took place at the moulting sites. Autumn migration was conducted in a similar way as spring migration regarding routes and general migratory performance. Site use showed both a relatively large variation between individuals and seasons, as well as some degree of site fidelity as all birds returned for a longer stay in autumn to at least one of the areas they had used for more than two days in spring. Thus the migration of brent geese along the Arctic Ocean cannot be considered as a simple migration system with just a few key sites along the route, but instead it is a complex system with several localities used in different ways by different individuals. Most of the areas used by the satellite-tagged birds were previously known stopover areas, but some of them had not been recognised as being of importance for brent geese before. Most of the stopover areas do not have any kind of formal legal protection. It is suggested that further research should be carried out in the areas identified in this study to evaluate their importance and role in the migratory journeys of dark-bellied brent geese.

Actual predation is rarely observed in the field, and therefore the role of predators is often severely underestimated. Species are limited in their distribution, which is caused not only by predation but also by the anti-predator behaviour that prey-species have developed under the continuous selection pressure of predators. How finely tuned this behaviour can be, is illustrated in this paper by the way in which Dark-bellied Brent Geese play one predator against another. Snowy Owls keep Arctic Foxes at bay, and so in years when lemmings are abundant Brent Geese can safely nest in association with nesting Snowy Owls. However, this is dangerous in years when lemmings are scarce and Snowy Owls revert to a predatory species that can even take adult Brent Geese on the nest. Another, more common, nesting strategy of Brent Geese is to nest inside Herring Gull colonies on small islands. Herring gulls are not a threat to adult geese, but they can take goose eggs as well as taking a particularly high toll by preying on newly hatched goslings. On the other hand, Herring Gulls are probably useful to Brent Geese as indicators of places which will become fox-free islands after the ice break-up. Moreover the gulls provide additional protection against Snowy Owls as well as against other gulls. Furthermore, through fertilisation by their droppings, the gulls provide the nesting geese with high quality grass during the incubation period. Predator activity and abundance in the arctic is largely a factor of lemming abundance. This paper highlights the ideas we have developed about the impact of predators by comparing data on the breeding success of Brent Geese nesting in the same study area during two complete lemming cycles between 1990 and 1995.

In dit rapport worden de meest recente gegevens over het voorkomen van trekkende watervogelsoorten in de polder de Zeevang en omgeving (Noord-Holland) samengevat. Op grond van de drempeloverschrijdende aantallen overwinterende smienten (Anas penelope)wordt geadviseerd de Zeevang aan te wijzen als speciale beschermingszone onder de EG-Vogelrichtlijn.

In dit rapport worden de meest recente gegevens over het voorkomen van trekkende watervogelsoorten in de polder de Zeevang en omgeving (Noord-Holland) samengevat. Op grond van de drempeloverschrijdende aantallen overwinterende smienten (Anas penelope)wordt geadviseerd de Zeevang aan te wijzen als speciale beschermingszone onder de EG-Vogelrichtlijn.

This report describes the results of an international workshop on putting dynamic models of migration to the test, which was partly financed by the National Research Programme on Global Air Pollution and Climate Change. Aim of the workshop was to investigate the applicability of dynamic models of migration to well-studied avian migration routes of some waders and geese. Dynamic migration models allow an advance prediction of the optimum route along which birds must migrate. The extent to which the model was able to predict the current migration is discussed for each of the selected species. In some cases it was possible to make the next step: predicting the effects of climate change on the optimal route and the consequences for the survival of the migratory birds.

This report describes the results of an international workshop on putting dynamic models of migration to the test, which was partly financed by the National Research Programme on Global Air Pollution and Climate Change. Aim of the workshop was to investigate the applicability of dynamic models of migration to well-studied avian migration routes of some waders and geese. Dynamic migration models allow an advance prediction of the optimum route along which birds must migrate. The extent to which the model was able to predict the current migration is discussed for each of the selected species. In some cases it was possible to make the next step: predicting the effects of climate change on the optimal route and the consequences for the survival of the migratory birds.

De broedpopulatie van de grauwe gans in het noordelijk Deltagebied neemt sterk toe, en dat leidt in toenemende mate tot landbouwschade in het zomerhalfjaar. In dit rapport wordt, op grond van gegevens over overleving en reproductiesucces, afkomstig uit Zweden en uit Oost-Nederland, een populatiemodel gepresenteerd, waarmee de te verwachten toekomstige populatieontwikkelingen zijn verkend. De modeluitkomsten zijn sterk afhankelijk van het veronderstelde reproductiesucces en indiceren dat de populatie op termijn zou kunnen toenemen tot ruwweg 10 000-20 000 vogels. De effecten van verschillende mogelijke beheersmaatregelen zijn met scenario's doorgerekend.

De broedpopulatie van de grauwe gans in het noordelijk Deltagebied neemt sterk toe, en dat leidt in toenemende mate tot landbouwschade in het zomerhalfjaar. In dit rapport wordt, op grond van gegevens over overleving en reproductiesucces, afkomstig uit Zweden en uit Oost-Nederland, een populatiemodel gepresenteerd, waarmee de te verwachten toekomstige populatieontwikkelingen zijn verkend. De modeluitkomsten zijn sterk afhankelijk van het veronderstelde reproductiesucces en indiceren dat de populatie op termijn zou kunnen toenemen tot ruwweg 10 000-20 000 vogels. De effecten van verschillende mogelijke beheersmaatregelen zijn met scenario's doorgerekend.