Search

İklim krizi, küresel ısınma gibi çevresel bozulmalar ülkeler için en önemli konulardan biridir. Literatürdeki çalışmalar, ülkeler arasındaki çevresel kalite farklılıklarını ortaya koymak için karbondioksit emisyonları, ekolojik ayak izi gibi farklı göstergeler kullanarak çevresel yakınsama hipotezi çerçevesinde çevresel bozulmadaki yakınsamayı incelemektedir. Bu çalışma, 1997-2018 döneminde G-7 ülkeleri için çevresel yakınsama hipotezini test etmektedir. Bunu yapmak için, çevresel bozulmanın bir göstergesi olarak kişi başına düşen sera gazı emisyonları kullanılmakta ve Phillips ve Sul (2007) tarafından geliştirilen doğrusal olmayan dinamik faktör modelini uygulanmaktadır. Ede edilen bulgulara göre ülkeler tek bir denge noktasına yakınsamamaktadır. Bununla birlikte, Phillips ve Sul (2007) yakınsama metodolojisi, olası yakınsama kulüplerinin belirlenmesini sağlamaktadır. Kulüp kümeleme algoritması, her biri farklı bir sabit duruma yakınsayan üç yakınsama kulübü tanımlamaktadır. Kişi başına daha yüksek sera gazı emisyonları seviyesine yakınsayan Club 1, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'ni içerirken, Kulüp 2 Almanya ve Japonya’yı ve Kulüp 3 Fransa, İtalya ve Birleşik Krallık’ı içermektedir. Elde edilen sonuçlar çevresel yakınsama hipotezinin G-7 ülkeleri için geçerli olmadığını doğrulamaktadır., Environmental degradation, such as climate crisis, global warming, etc., is one of the crucial issues for countries. Studies in the literature analyze the convergence in environmental degradation regarding the environmental convergence hypothesis using different indicators such as carbon dioxide emissions, ecological footprint, etc. to identify the differences in environmental quality across countries. This study tests the environmental convergence hypothesis for G-7 countries over the period 1997-2018. To do so, we use greenhouse gas emissions per capita as an indicator of environmental degradation and apply non-linear dynamic factor model developed by Phillips and Sul (2007). According to the results, countries do not converge to a single equilibrium point. However, Phillips and Sul (2007) convergence methodology allows us to identify possible convergence clubs. The club clustering algorithm identifies three convergence clubs, each converging to a different steady-state. Club 1, which converges to higher greenhouse gas emissions per capita level, includes Canada and United States, whereas Club 2 includes Germany and Japan, and Club 3 includes France, Italy, and the United Kingdom. The results confirm that the that the environmental convergence hypothesis does not hold for G-7 countries.

Ülkelerin lojistik sektöründeki performanslarının değerlendirilmesi ve hedeflerinin gerçekleşip gerçekleşmediğinin görülebilmesi içinLojistik Performans Endeksi(LPI)’ne bakmak gerekir. Her iki senede bir Dünya Bankası’nın yayınladığı LPI listelerinde ülkeler, lojistik sektöründeki sıralamalarını görmektedirler. Bu sıralama ile ülkeler lojistik performansları hakkında detaylı bilgiye sahip olmaktadırlar. Ayrıca 2015’te imzalanan Paris İklim Anlaşması’nın temel amaçlarından biri olan sera gazı emisyonunun düşürülmesi ile Lojistik Performans Endeksi ve bileşenleri daha önemli hale gelmiştir. Sera gazı emisyonu lojistik sektörünün en önemli çıktısıdır. Bu çıktı LPI ile doğrudan ilişkilidir. Çalışmada Türkiye ve Avrupa Birliği ülkelerinin Lojistik Performanslarının konjonktürel yaklaşımla değerlendirilmiştir. Konjonktürel yaklaşımdaLPI ve sera gazı emisyon değerleri için ortalamalar hesaplanmıştır. Ortalamadan sapmalar ise konjonktün aşamalarını oluşturmuştur. Çalışmada 2007, 2010, 2012, 2014, 2016, 2018 yıllarındaki verilerle analiz yapılmıştır. Türkiye ve Avrupa Birliği ülkelerinin LPI değerleri ve seragazı emisyonları arasında ileri ve geriye doğru bağlantılar tespit edilmiştir. Analiz sonuçlarından hareketle LPI ve Sera gazı emisyon değerlerinin Türkiye ve AB ülkeleri için konjonktürel dalgalanmalarının aşamaları oluşturulmuştur. Tespit edilen aşamalar, ülkelerin LPI sıralamaları ile karşılaştırılmıştır. Ayrıca bu bağlantı kapsamında sera gazı emisyonu değerleri ve LPI değerlerinin eş anlı bir şekilde hareket ettiği görülmüştür. Bu eş anlı hareket yeşil lojistik lehine atılması gereken adımların gerekliliğini ortaya koymuştur.

This study aimed to determine the energy use efficiency and greenhouse gas emission of wheat production in enterprises that had soil analysis or not. A survey was conducted with 60 producers who had soil analysis in three laboratories in Edirne province, which accepted the most sampling for soil analysis and gave fertilizer recommendations in 2015 and 40 producers who did not have soil analysis in the same region. Thus, a total of 100 producers were interviewed. Energy use efficiency, energy productivity, specific energy and net energy were 3.54, 0.20 kg MJ-1, 5.09 MJ kg-1 and 60191.34 MJ in the enterprises that had soil analysis, respectively. On the other hand, these values were 3.19, 0.17 kg MJ-1, 5.74 MJ kg-1, and 54508.49 MJ in the enterprises that did not have soil analysis. Greenhouse gas (GHG) ratios per kg were found as 0.66 and 0.72 for the wheat production in the enterprises that had and did not have soil analysis, respectively. In the enterprises that had soil analysis, the shares of the chemical fertilizers in energy use and total GHG emissions were lower than the other producer group. As a result of the analysis, it was determined that wheat production in the enterprises that had soil analysis was more efficient in terms of energy use and greenhouse gas emissions compared to enterprises that did not have analysis and these results revealed the importance of having soil analysis and applying fertilizer amounts according to soil analysis results., Bu çalışmada Edirne ilinde toprak analizi yaptıran ve yaptırmayan işletmelerde buğday üretiminin enerji kullanım etkinliği ve sera gazı emisyonunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Edirne ilinde toprak analizi için en fazla numune alımı kabul eden ve gübre tavsiyesi veren üç laboratuvarda 2015 yılında toprak analizi yaptıran 60 üretici ve aynı bölgede toprak analizi yaptırmayan 40 üretici ile anket çalışması yapılmış olup, toplamda 100 üretici ile görüşülmüştür. Toprak analizi yaptıran işletmelerde enerji kullanım etkinliği, enerji verimliliği, spesifik enerji ve net enerji sırasıyla 3,54, 0,20 kg MJ-1, 5,09 MJ kg-1 ve 60191.34 MJ, toprak analizi yaptırmayan işletmelerde ise sırasıyla 3,19, 0,17 kg MJ-1, 5,74 MJ kg-1 ve 54508.49 MJ olarak bulunmuştur. Toprak analizi yaptıran ve yaptırmayan işletmelerde buğday üretimi için kg başına sera gazı oranları sırasıyla 0,66 ve 0,72 olarak bulunmuştur. Toprak analizi yaptıran işletmelerde kimyasal gübrelerin enerji kullanımı ve toplam sera gazı emisyonlarındaki payları diğer üretici grubuna göre daha düşüktür. Yapılan analizler sonucunda, toprak analizi yaptıran işletmelerde buğday üretiminin enerji kullanımı ve sera gazı emisyonları bakımından analiz yaptırmayan işletmelere göre daha verimli olduğu belirlenmiş olup, bu sonuçlar toprak analizi yaptırmanın ve gübre miktarını toprak analiz sonuçlarına göre uygulamanın önemini ortaya çıkarmaktadır.

Bu çalışmada Antalya ilinde örtü altı domates üretiminde enerji kullanımı ve sera gazı (GHG) emisyonunun belirlenmesi, kullanılacak girdilerin optimize edilmesiyle enerji tüketimi ve GHG emisyonunda azalma sağlanması amaçlanmaktadır. Çalışmada enerji girdi ve çıktı miktarlarıyla GHG emisyon miktarları, örtü altı domates yetiştiriciliğinde kullanılan girdi miktarlarının enerji eşdeğerlik katsayıları ve GHG emisyon katsayılarıyla çarpımı sonucu bulunmuştur. Girdilerin enerji eşdeğer miktarları ve GHG emisyon eşdeğer miktarları veri zarflama analizi yardımıyla analiz edilerek optimum kullanım miktarları ve işletmelerin üretim etkinlikleri belirlenmiştir. Araştırma sonucunda sağlanan verilere göre Antalya ilinde örtü altı domates yetiştiren işletmelerde Toplam teknik etkinlik 0.833, saf teknik etkinlik 0.975 ve ölçek etkinliği 0.853 olarak belirlenmiştir. İşletmelerin mevcut enerji girdisi 7 583.8MJ olarak hesaplanmıştır. İşletmelerde etkinliğin sağlanması ile diğer bir deyişle optimum girdi kullanımı ile enerji girdisinde %9.50 GHG emisyonunda ise %7.81 oranında azalma gerçekleştirilebileceği belirlenmiştir. Bu sonuca göre işletmelerde teknik etkinliğin sağlanması ile aynı çıktı miktarının; %56.66 daha az kimyasal gübre, %15.08 daha az yakıt, %10.34 daha az elektrik, %8.45 daha az çiftlik gübresi, %3.96 daha az kimyasal ilaç, % 2.72 daha az makine, % 2.63 daha az iş gücü ve %0.15 daha az sulama suyu enerjisi kullanılarak elde edilebileceği ve GHG emisyonunda %7.81 azalma gerçekleşebileceği belirlenmiştir. Girdi kullanımı konusunda çiftçi eğitimi başta olmak üzere, iş gücü verimliliğini artırıcı tedbirler, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının özendirilmesi ve sürdürülebilir tarım için girdi kaynaklarının verimli kullanımı vb. önerilerde bulunulmaktadır., In this study, it is aimed to determine the energy use and greenhouse gas emission in greenhouse tomato production in Antalya and to reduce energy consumption and greenhouse gas emissions by optimizing the inputs to be used. In the study, the amount of energy input and output and the amount of greenhouse gas emissions were found by multiplying the amount of inputs used in greenhouse tomato cultivation with the energy equivalence coefficients and greenhouse gas emission coefficients. The energy equivalent amounts of the inputs and the greenhouse gas emission equivalent amounts were analyzed with the help of data envelopment analysis and the optimum usage amounts and production efficiency of the enterprises were determined. According to the data obtained as a result of the research, the total technical efficiency was determined as 0.833, the pure technical efficiency was 0.975 and the scale efficiency was 0.853 in the enterprises growing greenhouse tomatoes in Antalya. The current energy input of the enterprises is calculated as 7 583.8MJ. It has been determined that a decrease of 9.50% in energy input and 7.81% in GHG emission can be achieved with the provision of efficiency in the enterprises, in other words, with the use of optimum inputs. According to this result, the same output amount as providing technical efficiency in enterprises; 56.66% less chemical fertilizer, 15.08% less fuel, 10.34% less electricity, 8.45% less farm manure, 3.96% less chemical pesticides, 2.72% less machinery. It has been determined that 2.63% less labor and 0.15% less irrigation water energy can be obtained and a 7.81% reduction in GHG emissions can be achieved. Measures to increase labor productivity, especially farmer training on the use of inputs, encouraging the use of renewable energy sources and efficient use of input sources for sustainable agriculture, etc. recommendations are made.

How to feed a growing population in a resource-limited world is a major challenge. The current food system is responsible for both increasing human-induced greenhouse gas emissions that cause climate change. For these reasons, sustainable nutrition is getting more and more attention. This study was planned to evaluate the behaviors and knowledge levels of undergraduate students about sustainable nutrition and to examine their relationships on food preferences. In this cross-sectional study, 355 students (268 females, 87 males) aged between 18 and 35 years who continued their undergraduate education between May 2021 and December 2021 were participated. An online questionnaire method was used to obtain the general information of students, the food choice questionnaire, behavior and knowledge levels about sustainable nutrition. It was determined that 49.3 % of the students have heard the term sustainable nutrition before. Sustainable nutrition behavior and knowledge mean scores were 66.1 ± 13.2, and 82.6 ± 8.6, respectively. It was found that as the sustainable nutrition knowledge score increased, the sustainable nutrition behavior score increased. It has been determined that the most important sustainable nutrition behavior of the students is to get as much food as they can consume on their plates. It was found that the students generally behaved towards not creating exxessive use of food source and food waste, and evaluating their leftovers. Sustainable nutrition behavior score was found to be significantly higher in women than in men (p = 0.001), but there was no significant difference between reading department and income levels (p = 0.110). Although the sustainable nutrition knowledge score was higher in women, it was not statistically significant (p = 0.135), and there was no statistically significant difference between departments and income status (p > 0.05).It was found that the sustainable nutrition behavioral score was effective on the sub-dimensions of health, mood, natural content, weight control and ethical concern in food choices, and nutrition knowledge score was effective on the sub-dimensions of convenience, price, and weight control. It has been determined that students' sustainable nutrition behavior and knowledge levels affect their food choices. Studies on sustainable nutrition are needed in larger and diverse populations (athletes, vegetarians, vegans)., Artan nüfusun kaynakları sınırlı bir dünyada nasıl besleneceği büyük bir sorun oluşturmaktır. Mevcut gıda sistemi, hem iklim değişikliğine sebep olan insan kaynaklı sera gazı emisyonlarının artmasından sorumludur. Bu sebeplerle sürdürülebilir beslenme giderek dikkat çekmektedir. Bu çalışma, lisans düzeyinde eğitimine devam eden öğrencilerin sürdürülebilir beslenme hakkındaki davranışlarının ve bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi ile bunların besin tercihleri üzerindeki ilişkisinin incelenmesi amacıyla planlanmıştır. Kesitsel tipteki bu çalışmaya, Mayıs 2021-Aralık 2021 tarihleri arasında lisans düzeyinde eğitimine devam eden yaşları 18 ile 35 yıl arasında değişen, 355 öğrenci (268 kadın, 87 erkek) katılmıştır. Öğrencilerin genel bilgileri, besin seçimi testi, sürdürülebilir beslenme hakkındaki davranış ve bilgi düzeyleri online anket yöntemi ile toplanmıştır. Öğrencilerin % 49.3’ünün daha önceden sürdürülebilir beslenme terimini duyduğu saptanmıştır. Sürdürülebilir beslenme davranış puan ortalaması 66.1 ± 13.2 (maks. 95), bilgi puan ortalaması 82.6 ± 8.6 (maks. 105) olarak bulunmuştur. Sürdürülebilir beslenme bilgi puanı arttıkça, sürdürülebilir beslenme davranış puanının arttığı saptanmıştır. Öğrencilerin en dikkat ettiği sürdürülebilir beslenme davranışının tabaklarına tüketebilecekleri kadar gıda almak olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin genellikle israf ve gıda artığı oluşturmamaya ve artıklarını değerlendirmeye yönelik davrandıkları bulunmuştur. Sürdürülebilir beslenme davranış puanı kadınlarda erkeklere göre anlamlı derecede daha yüksek bulunmuştur (p=0.001), fakat okunan bölüm ve gelir düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (p = 0.110). Sürdürülebilir beslenme bilgi puanı kadınlarda daha yüksek olsa da bu istatistiksel açıdan anlamlı değildir (p = 0.135), bölümler ve gelir durumu arasında da istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmamıştır (p > 0.05). Sürdürülebilir beslenme davranış puanının, besin seçiminde sağlık, ruh hali, doğal içerik, ağırlık kontrolü ve etik endişe alt boyutları; bilgi puanının kolaylık, fiyat, ağırlık kontrolü alt boyutları üzerinde etkili olduğu bulunmuştur. Öğrencilerin sürdürülebilir beslenme davranış ve bilgi düzeylerinin besin seçimlerini etkilediği saptanmıştır. Daha büyük ve çeşitli popülasyonlarda (sporcular, vejetaryenler, veganlar) sürdürülebilir beslenme ile ilgili çalışmalara ihtiyaç vardır.

Sürdürülebilir tarımsal kalkınma için önemli olan ürün kayıpları ve ortaya çıkan atıkların yönetimi konusunda önemli düzeyde bilgi boşluğu bulunmaktadır. Bu sebeple, araştırmada topraksız tarım teknolojisiyle domates üretimi yapan işletmelerde en uygun bitkisel atık değerlendirme biçiminin tespit edilmesi, işletmelerin çevresel etkinliğinin ölçülmesi, çevresel etkinliği belirleyen faktörlerin ortaya konulması ve çevre koruma ile atık yönetiminde etkinliği sağlanmanın getirisini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırma verileri Türkiye'de topraksız tarım teknolojisi ile domates yetiştiriciliği yapan 97 işletmeden anket yoluyla elde edilmiştir. İşletmeler kümeleme analizi yöntemi ile yarı profesyonel ve profesyonel işletmeler olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Araştırmada işletme ve sera tipleri itibariyle karşılaştırmalı analiz yapılmıştır. Bitkisel atıkların değerlendirme biçimlerinin değerlendirilmesinde kısmi bütçe analizi ve fizibilite analizi kullanılmıştır. Çevresel etkinliğin ölçülmesinde veri zarflama analizi, çevresel etkinliği belirleyen faktörlerin ortaya konulmasında ise çift taraflı tobit modeli kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, incelenen işletmelerin faaliyetlerini 41,4 milyon TL'lik sermaye kullanarak yürütmekte olduklarını ve yılda 8,34 milyon TL'lik net gelir elde ettiklerini göstermiştir. İşletmelerin %43'ü profesyonel, %57'si ise yarı profesyonel işletmeler grubunda yer almıştır. İncelenen tipik bir seracılık işletmesinde ortalama 1753 ton bitkisel atık oluşmaktadır. Bitkisel atıkların %71'i bertaraf edilmekte, %28'i tekrar kullanılmakta ve %1'i geri dönüştürülmektedir. Araştırmada, topraksız tarım teknolojisi ile domates üretiminde ortaya çıkan bitkisel atık için en uygun değerlendirme biçiminin kompost yapımı olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları ayrıca, profesyonel işletmelerin çevresel etkinlik skorunun, yarı profesyonel işletmelerden daha yüksek olduğunu göstermiştir. Çevresel etkinliği sağlamanın ve uygun atık yönetiminin incelenen işletmelere sağladığı getiri 1,19 milyon TL'dir. Bitkisel atık izleme sisteminin devlet-özel sektör-sivil toplum örgütleri ve üniversite iş birliği ile tasarlanması ve uygulamaya aktarılması atık yönetiminin etkinliğini artırabilecektir. Atık yönetimi konusunda izlenen politikaların yeniden gözden geçirilmesi ve etkin atık yönetimi için gerekli mali ve teknik alt yapının oluşturulması bitkisel atıkların ekonomiye kazandırılması açısından yararlı olacaktır. Çevresel etkinliği artırma çalışmalarında, işletme ve sera tipleri ile coğrafik farklılıkların dikkate alınması bu çalışmaların etkinliğini artırabilecektir. There has been enormous infomation gap on product loss and waste management in context of sustainable agricultural development. Therefore, this study aimed to determine the most suitable agricultural waste management technique for farm producing tomatoes with soilless agricultural technology, to estimate the environmental efficiency of farms, to reveal the factors that determine the environmental efficiency and to calculate the return of being environmentally efficient and effective in waste management. The research data were collected from farms growing tomatoes with soilless agriculture technology in Turkey by using questionnaire. The farms were divided into two groups such as semi-professional and professional by using cluster analysis. Comparative analysis was performed associated with the management and greenhouses type. The best utilization form of agricultural wastes was explored by using partial budget analysis and feasibility analysis. Efficiency measures were estimated by using Data Envelopment Analysis. Two limit tobit model was used to explore efficiency determinants. According to the results of the research, the examined farms carry out their activities with a capital of 41.4 million TL, and the annual net income of farms was 8.34 million TL. 43% of the farms constituted the professional enterprises, while that of semi-proffesional was 57%. The amount of vegetable waste generated in farm was 1753 tons, on average. 71% of vegetable waste was disposed, while that of reused and recycled were 28% and 1%, respectively. The research revealed that composting was the most appropriate form of evaluation for greenhouse vegetable wastes. The research results also showed that the environmental efficiency score of the professional farms was higher comparing to semi-professional farms. In addition, the return of being environmentally efficient and effective in waste management was 1,19 milyon TL. Designing waste monitoring system via collaboration of state-private sector-NGO-university and putting into practice may increase the efficiency of waste management. Redesigning the prevailing policy and policy instruments and establishing financial and technical infra structure for recycling of waste may be beneficial. Management and greenhouses type should be considered in activities held for increasing environmental efficiency.

Bu çalışmada Türkiye’deki büyükşehirlerin 2010 ve 2019 yıllarına ait karayolu ulaşımından (bireysel seyahatler+yolcu ve yük taşımacılığı) kaynaklı sera gazı emisyon miktarları IPCC tarafından geliştirilen Tier 1 yöntemi kullanılarak hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre 30 büyükşehirde 2010 yılında toplam sera gazı emisyon miktarı 43.403 Gg CO2 eşdeğer(e.) iken, 2019 yılında artarak 70.271 Gg CO2e. ulaşmıştır. 2010-2019 yılları arasında toplam sera gazı emisyon miktarı %61,90 oranında artış göstermiştir. Toplam sera gazı emisyon miktarında İstanbul, Ankara, İzmir, kişi başına düşen sera gazı emisyon miktarında Denizli, Mersin, Muğla, araç başına düşen sera gazı emisyon miktarında Mardin, Kocaeli, Diyarbakır, km2 ’ye düşen sera gazı emisyon miktarında ise İstanbul, Kocaeli, İzmir şehirleri ilk 3 sırada yer almaktadır. Hem 2010 hem de 2019 yılında İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Mersin, Antalya, Konya ve Kocaeli ortalama emisyon miktarının üstünde değerlere sahiptir. Bu şehirlerde alınacak öncelikli önlemler ile ülkemizin karayolu kaynaklı emisyon miktarı önemli oranda düşürülebilecektir. Diğer taraftan Mardin, Van ve Şanlıurfa gibi doğu bölgemizdeki şehirlerde emisyon artış hızı diğer şehirlere göre çok daha yüksektir. Çalışmada büyükşehirler alternatif taşıma seçenekleri ve alt yapılara göre de karşılaştırılmış ve demiryolu hariç diğer seçeneklerin emisyon artış hızını azaltmada etkili olduğu tespit edilmiştir In this study, the amount of greenhouse gas emissions from road transport belonging to the metropolis in Turkey in 2010 and 2019 were calculated using the Tier 1 method developed by the IPCC. According to the results, while the total amount of greenhouse gas emissions in 30 metropolitan cities in 2010 was 43,403 Gg CO2 equivalent, it increased in 2019 and reached 70, 271 Gg CO2 equivalent. Between 2010 and 2019, the total amount of greenhouse gas emissions increased by 61.90%. The cities of Istanbul, Ankara, İzmir in total greenhouse gas emissions, Denizli, Mersin, Muğla in terms of greenhouse gas emissions per capita, Mardin, Kocaeli, Diyarbakır in terms of greenhouse gas emissions per vehicle, and Istanbul, Kocaeli and İzmir in terms of greenhouse gas emissions per km2 . are in the top 3 places. Both in 2010 and 2019, Istanbul, Ankara, Izmir, Bursa, Mersin, Antalya, Konya and Kocaeli have values above the average emission amount. With priority measures to be taken in these cities, the total amount of emissions in our country can be reduced significantly. On the other hand, in cities in our eastern region such as Mardin, Van and Şanlıurfa, the speed of increase in emissions is much higher than that of other cities. In the study, metropolitan cities were compared according to alternative transportation options and infrastructures and it was determined that other options, except rail, were effective in reducing the emission rate.

Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Ana Bilim Dalı, Bugün Dünyamız, Sanayi Devrimi sonrası gittikçe önemi artan ve önlem alınması kaçınılmaz olan küresel ısınma ve iklim değişikliği ile karşı karşıyadır. İklim değişikliği, insan faktörü tarafından atmosfere salınan gazların sera etkisi yaratması nedeniyle ortaya çıkan değişimdir. İklim değişikliği, küresel ölçekte önlem alınması ve mücadele politikaları ile alınan önlemlerin sürdürülmesi gereken önemli bir sorundur. Türkiye, küresel ısınma ile başlayan ve adından çokça söz ettiren iklim değişikliği ile mücadelede aktif rol üstlenmemeye devam etmektedir. Bunun en önemli sebebi, Türkiye'nin iklim değişikliği rejimi içerisinde BMİDÇS' deki adil olmayan konumu ve gelişmiş ülkelerle birlikte aynı sınıfta yer almasıdır. Bu sebeple, iklim değişikliği ile mücadele için gerekecek finansman kaynaklarını geliştirememekte ve emisyon azaltımı yapamamaktadır. Dolayısıyla, iklim değişikliğini önleme politikaları Türkiye açısından değerlendirildiğinde sürdürülebilir sonuçlar elde edilememektedir. Bununla birlikte Türkiye'nin yapması gereken, gelişmiş ülkelerle birlikte paralel politikalar geliştirmek ve iklim değişikliğine uyum stratejileri tasarlamaktır. Bu bağlamda çalışmanın kapsamı içerisinde, birinci bölümde küresel ısınma, iklim değişikliği, sera etkisi gibi temel kavramlar üzerinde durulmuş, iklim değişikliğine neden olan faktörler ve iklim değişikliğinin etkileri açıklanmaya çalışılmıştır. Sonrasında iklim değişikliğine çözüm önerileri sıralanarak iklim değişikliğinin temel bileşenlerine giriş yapılmıştır. İkinci bölümde Dünya ve Türkiye için önem arz eden iklim değişikliği politikaları detaylandırılmış, iklim değişikliğinin uluslararası platforma taşınma nedenleri irdelenmiştir. Ayrıca iklim değişikliğini önlemede kullanılan mali araçlar ve gerekçeleri ile mali bir araç olarak çevre kirliğinin önlenmesinde yaygın olarak kullanılan karbon vergileri üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde ise yeşil ekonomi ve yeşil büyüme ile sürdürülebilir kalkınma konusu detaylandırılmış ayrıca Türkiye açısından da etkinliği üzerinde durulmuştur. Yine bu bölümde Türkiye açısından iklim değişikliği politikaları incelenmiş ve BMİDÇS, Kyoto Protokolü ve Paris Anlaşması' nın Türkiye açısından etkinliğine yer verilmiştir., Today, our World is facing global warming and climate change whose impacts on the planet have been significantly increasing since the Industrial Revolution and to which taking urgent precautions is inevitable. Climate change is the phenomenon and the ongoing process which is caused by the greenhouse effect of gasses emitted to the atmosphere resulting from human activities. It is of great importance to take precautions on a global scale so as to fight climate change and to sustain those precautions with the help of climate change policies. Turkey is not playing an active role in fighting climate change which is caused by global warming and pollution. The most important reason of this is that Turkey is not listed among Annex-B countries stated at the Kyoto Protocol although it is included in Annex-I countries stated in the Convention and hence Turkey' s responsibilities are limited. Due to Turkey's unfair positions in UNFCCC and KP, that is Turkey is not considered as a developed country, Turkey cannot provide adequate access to financial resources and commit enough emission reduction. Therefore, it can be seen that Turkey cannot provide data indicating sustainable policies and actions to prevent climate change. In addition,it should be strongly emphasized that Turkey need to implement policies which are parallel to those of developed nations and to design strategies to cope with climate change. In this context,within the scope of this paper,in the first section major concepts such as global warming,climate change and greenhouse effect are presented,and factors causing climate change and their impacts are explained. Then components of climate change are introduced by subsequently proposing ideas as a solution to fight it. In the second section of this text,climate change policies which are important to Turkey and the World are explained in detail and reasons of the debate about this issue on the international platform are discussed. Furthermore, financial instruments which are used in preventing climate change are presented,along with that carbon tax is defined and its reasons of collection and the collection terms are explained. In the third section, sustainable development and the green economy and green growth were detailed in terms of activities also described Turkey. Moreover climate change policies are evaluated from Turkey's perspective and sactions,commitments and obligations which are posited to Turkey by UNFCCC, Kyoto Protocole and Paris Agreement are discussed.

Çevreye verdiği zararlar ve tükenir olmalarından dolayı fosil enerji kaynaklarının tüketimi yerine yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaştırılması için kapsamlı bir şekilde eyleme geçilmesi gerekmektedir. Özellikle tarımsal üretim yapan tesislerde enerji yük talebinin fazla olması, atıl durumda kalan çatı alanları için FV panellerle elektrik üretimi için iyi bir seçenektir. Bu çalışmada; Tekirdağ Bağcılık Araştırma Enstitüsü Üzüm Ürünleri İşleme Tesisi çatı alanı için teorik, saha ve teknik güneş enerji potansiyeli belirlenmiş, yıllık elektrik tüketim veri seti oluşturularak FV panel kullanımı ile üretilebilecek elektrik enerjisi ve azaltılacak karbon emisyonu miktarları 2 farklı yazılım (PVsyst ve RETScreen) ve 6 farklı tasarım ile simüle edilmiştir. Tesisin elektrik talebinin FV modüllerle karşılanabilirliği değerlendirilmiştir. Tesiste, üzüm suyunun üretildiği Eylül, Ekim ve Kasım aylarında tüketilen enerji miktarı aylık ortalama 4059,822 kWh olarak bulunmuş, 1 litre üzüm suyu üretimi için özgül enerji tüketimi (SET) değeri 0,61 kWh olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak, panel açısı 20⁰, azimut açısının 0⁰ kabul edildiğinde, teknik güneş enerjisi potansiyeli yıllık 1543 kWh/m2 bulunmuştur. Tek kristal silisyum (mono-si), çoklu kristal silisyum (poly-si) ve amorf silisyum (a-si) sistem tasarımları için sırasıyla performans oranları; %85,15-%84,39-%80,40 olarak, yıllık elektrik üretimi değerleri ise 1219-1280-1291 kWh/kWp/yıl olarak hesaplanmıştır. Yıllık 23,1 MWh elektrik üretiminin gerçekleşmesi durumunda (mono-si) 10,9 tCO2/yıl; 22,4 MWh elektrik üretimi ile (poly-si) 10,5 tCO2/yıl; 10,3 MWh elektrik üretimi ile (a-si) ise 4,9 tCO2/yıl sera gazı azaltımı sağlanabileceği görülmüştür. Özellikle üzüm suyu üretimi yapılan dönemlerde tesisin elektrik ihtiyacının bir bölümünün çatısına kurulacak FV modüllerle karşılanabileceği görülmüştür. İnce film amorf silisyum panel tipinin kullanıldığı sistem tasarımlarının kWp başına maliyeti düşük olmasına rağmen uygulama yapılan tesisin çatı alanının kısıtlı olması nedeniyle uygun olmadığı görülmüştür. Tek kristal silisyum ve çoklu kristal silisyum yapıdaki FV sistem tasarımları mali ve verim açısından yaklaşık çıktılar sunmuştur. Anahtar kelimeler: PVsyst, RETScreen, fotovoltaik sistem tasarımı, enerji fizibilitesi, sera gazı emisyonu Extensive action is needed to disseminate renewable energy sources rather than consumption of fossil energy sources due to their environmental damage and exhaustion. The high demand for energy load, especially in agricultural production facilities, is a good option for electricity generation with PV panels for dormant roof areas. In this study; theoretical, field and technical solar energy potential determined, annual electricity consumption data set was created and the amount of electricity and carbon emission that can be produced by using PV panels was simulated in 6 different designes with 2 different software (PVsyst and RETScreen) for the roof area of Tekirdağ Vineyard Research Institute Grape Products Processing Plant. The affordability with PV modules of electricity demand of the facility is evaluated. The amount of energy consumed in the plant in September, October and November, when grape juice was produced, was found to be 4059,822 kWh per month and the specific energy consumption (SET) value for 1 liter of grape juice production was calculated as 0.61 kWh. Consequently; when the panel angle is accepted as 20⁰ and the azimuth angle is accepted as 0⁰, the technical solar energy potential was found to be 1543 kWh / m2 annually. Performance ratios for monosi, poli-si and a-si system designs are calculated as %85,15-%84,39-%80,40 respectively, annual electricity generation per kilowatt is calculated as 1219-1280-1291 kWh / kWp / year. 10.9 tCO2 / year greenhouse gas reduction can be supplied in case of 23.1 MWh of electricity production per year (mono-si); 10.5 tCO2 / year with 22.4 MWh of electricity production (polysi); 10.3 MWh electricity generation (a-si) with 4.9 tCO2 / year. Particularly during the periods of grape juice production, it has been seen that a part of the plant's electricity needs can be met with PV modules to be installed on the roof. Thin film a-si type systems are used, although the cost per kWp is low, it is found to be unsuitable due to the limited roof area of the applied plant. PV system designs with mono-si and poli-si silicon structure provide approximate outputs in terms of financial and efficiency. Keywords: PVsyst, RETScreen, photovoltaic system design, energy feasibility, greenhouse gas emission 76

The definition of food security is that every individual is physically and economically able to reach nutrients anytime which are essential to maintain his/her health. The feasibility of providing food security depends on the sustainability of the food production and consumption. The notion of sustainability; stating that improving life quality of people and decreasing resource usage and its environmental impacts. The carbon footprint of a product refers to the greenhouse gases generated from its production to consumption. Water footprint states the amount of water usage in the process of food production. The aim of this study was to evaluate the greenhouse gas emissions and water footprint of Turkish Cuisine. The study determined the average energy value of 284 recipes evaluated in all meal groups was 316.3±169.82 kcal, protein content was 14.1±11.77 g, the average content of carbohydrates was 29.8±24.46 g and the average fat content was 44.1±16.29 g. Recipes with the highest energy content found; halvah dishes with 591.7±155.70 kcal and rice dishes with 454.9±131.47 kcal. The highest greenhouse gas emissions of food group respectively determined; meat products with 3.3790 CO2 eq/kg, kebabs with 3.2279 CO2 eq/kg, and meatballs with 1.9067 CO2 eq/kg. The lowest greenhouse gas emissions were found in 0.0169 CO2 eq/kg with compotes 0.0352 CO2 eq/kg with dough desserts and 0.0579 CO2 eq/kg with eggs. Kebabs 1.1303 m3/ton, chicken foods 1.0788 m3/ton and meatballs 1.0173 m3/ton are identified as food groups which have the highest water footprints. It has been found that as the food energy density increases, their greenhouse emissions and water footprint values are increasing as well. Furthermore, the study has found that foods and especially the substance of animal protein is the most influential factor of greenhouse gas emission and water footprint. In conclusion, in order to reduce environmental impact of food consumption this research suggests that lower energy and animal product intake with local and seasonal eating. Gıda güvencesi, her bireyin sağlığını devam ettirebilmesi için ihtiyacı olan gıdaya fiziki ve ekonomik açıdan her an ulaşabilmesini tanımlamaktadır. Gıda güvencesinin sağlanabilmesi, üretilen ve tüketilen besinlerin sürdürülebilirliği ile mümkündür. Sürdürülebilirlik kavramı; insanların yaşam kalitesinin arttırılması, kaynak kullanımlarının ve çevresel etkilerin azaltılması olarak ifade edilir. Bir ürünün karbon ayak izi, üretiminden tüketimine kadar oluşturduğu sera gazlarını ifade eder. Su ayak izi ise, gıdanın üretim sürecinde kullanılan su miktarını ifade etmektedir. Bu çalışma, Türk Mutfak Kültürü’nün sera gazı emisyonunun ve su ayak izinin değerlendirilmesi amacı ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada; tüm yemek gruplarında değerlendirilen 284 yemeğin bir porsiyonunun, enerji değeri ortalaması 316,3±169,82 kkal, protein içeriği ortalaması 14,1±11,77 g, karbonhidrat içeriği ortalaması 29,8±24,46 g ve yağ içeriği ortalaması 44,1±16,29 g olarak belirlenmiştir. Enerji içeriği ortalaması en yüksek yemek çeşitleri; 591,7±155,70 kkal ile helvalar ve 454,9±131,47 kkal ile pilavlar olarak belirlenmiştir. Sera gazı emisyonu en yüksek yemek grupları; sırasıyla 3,3790 CO2 eşdeğeri/kg ile büyük parça et yemekleri, 3,2279 CO2 eşdeğeri/kg ile kebaplar, ve 1,9067 CO2 eşdeğeri/kg ile köfteler olarak saptanmıştır. En düşük sera gazı emisyonları ise 0,0169 CO2 eşdeğeri/kg ile hoşaflar, 0,0352 CO2 eşdeğeri/kg ile hamur tatlıları ve 0,0579 CO2 eşdeğeri/kg ile yumurta yemeklerinde bulunmuştur. Kebaplar 1,1303 m3/ton, tavuk yemekleri 1,0788 m3/ton ve köfteler 1,0173 m3/ton ile en yüksek su ayak izine sahip yemek grupları olarak belirlenmiştir. Besinlerin enerji yoğunluğu arttıkça sera gazı emisyonu ve su ayak izi değerlerinin de arttığı saptanmıştır. Bununla birlikte besinlerin özellikle hayvansal protein içeriğinin sera gazı emisyonu ve su ayak izini en çok etkileyen faktör olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak besin tüketiminin çevresel etkilerinin azaltılması için enerji ve hayvansal protein alımının kısıtlanmasının yanı sıra yerel ve mevsiminde beslenme önerilmektedir.

ÖZETMARKAL MODELİ KULLANILARAK TÜRKİYE İÇİN ENERJİ ÜRETİMİ VE TÜKETİMİNDEN KAYNAKLANAN SALIMLA-RIN AZALTILMASINA YÖNELİK STRATEJİLERİN OLUŞTURULMASIAtmosferdeki sera gazları miktarındaki artışın sebep olduğu çevresel bozulma ve iklim değişikliğinin, yetersiz enerji planlama sonuçlarından kaynaklandığı evrensel bir yaklaşımdır. Bu çalışma; tüm Türkiye enerji sektöründe alınabilecek çeşitli tedbirlerin ekonomik maliyeti ve enerji üretim ve tüketiminden kaynaklanan salımın düşürülmesi ile ilgili algılamayı ve azaltım seçeneklerini geliştirmeyi, problemin hem Türkiye tarafını çözmeyi, hem de dünyadaki bu yöndeki çözüm gayretlerine katılmayı hedeflemiştir. Bu çalışmada kullanılan “Standard MARKAL” modeli, Türkiye’nin bütün enerji sistemini oluşturan; enerji taleplerini, sermaye gereksinimlerini, teşvik yatırım maliyetlerini, sera gazı salımlarını, çevrim, süreç ve kaynak teknolojilerini tek bir modelde birleştirebilmektedir. Model enerji arzı ve teknolojileri seçerek en az maliyetle enerji talebini karşılayan en iyi çözümü bulup doğru ekonomik ve çevresel kararlara ulaşmayı kolaylaştırmaktadır. Seragazı azaltma seçeneklerinin oluşturulması için asıl öncelik, özellikle elektrik üretiminde kirletici olmayan nispeten ucuz enerji türlerinin kullanımı ve yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektriğin şebekeye bağlanmasıdır. Özellikle hareketli olmayan, konutların, işyerlerinin, sanayi veya benzer sektörlerin küçük çaplı tüketimlerinde yenilenebilir kaynaklardan üretilen elektrik kullanılması tercih edilebilir. Bu çalışmanın sonuçlarına göre ilk aşamada elektrik üretiminde % 50 yenilenebilir enerji kullanımı hedef alınmalıdır. ABSTRACT ESTABLISHING MITIGATION STRATEGIES FOR ENERGY RELATED EMISSIONS FOR TURKEY USING THE MARKAL FAMILY OF MODELS It is an universal approach that environmental deterioration and climate change caused by increase in the amount of greenhouse gases in the atmosphere are sourced by the results of poorly planning of energy usage. This study has aimed at developing clear perception and mitigation options for energy-related emissions and the economic costs of the different measures that can be taken in all Turkish energy sectors and at handling Turkish side of the problem as well as integrating to the world solution efforts.The Standard MARKAL model which has been used in this work combines energy demands, capital requirements, subsidies, investment costs, greenhouse gas emissions, conversion, resource and process technologies composing the whole Turkish energy system in the same modeling program. The model determines the optimal solution satisfying the energy demands at a minimum cost by choosing the energy supply and the technologies and facilitates to reach the accurate economic and environmental decisions. Major priority for establishing greenhouse gas emission mitigation options is to use none polluting and relatively inexpensive energy types especially in producing electricity and grid connection of renewable energy sources. Electricity produced from renewable resources can be used especially in small-scale consumptions of immobile residential, commercial, industrial and alike sectors. In the first stage, 50% renewable energy in electricity production should be targeted with respect to results obtained by this study.

ÖZET SERA GAZI EMİSYONLARINI AZALTIM STRATEJİLERİNİN TÜRKİYE ENERJİ VE EKONOMİ SİSTEMLERİNE ETKİLERİNİN ANALİZİ Dünya bir iklim felaketi ile karşı karşıya. Dünya çapında ortalama sıcaklıklar yıldan yıla artıyor, iklim değişiyor, ekosistemler ve milyonlarca insanın hayatı tehlike altında. Bu bazı gaz salımlarına, özellikle karbondioksit şahmına bağlı olarak ortaya çıkan sera etkisinin bir sonucu. Karbondioksit saliminin ana kaynağının ise kömür, petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıtlarından enerji elde edilmesi olduğu biliniyor. Johannesburg kentinde 2002 yılında düzenlenen Sürdürülebilir Kalkınma baklanda Dünya Zirvesi'nde, bir Uygulama Planı üzerinde anlaşıldı. Bu Uygulama Planı ve 2003 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kanunlaştırılan BM İklim Değişikliği Anlaşması, enerji üretimi ve tüketimi nedeniyle ortaya çıkan sera gazı emisyonlarının azaltımı konusunda Türkiye ve diğer dünya hükümetlerine sorumluluklar yüklemektedir. Türkiye, enerji üretimi ve tüketimi sonucunda ortaya çıkan sera gazı emisyonlarım nasıl azaltacağı konusunda karar vermek durumundadır. Bu karar, hangi enerji kaynağının kullanılacağında, nasıl verimli kullanılacağında ve ne kadar kullanılacağında yatmaktadır. Bu tezin amacı, Türkiye MARKAL Enerji Karar Destek Sistemi ve ANSWER yazılımı kullanılarak sera gazı emisyonlarının azaltımı konusundaki farklı strateji ve senaryoların Türkiye'nin enerji ve ekonomi stratejileri üzerindeki etkilerinin incelenmesidir. Mayıs 2005 Erdem VARDAR VI ABSTRACT ANALYSIS OF THE EFFECTS OF GREENHOUSE GAS EMISSION REDUCTION STRATEGIES ON TURKISH ENERGY AND ECONOMY SYSTEMS The world is facing a climate crisis. The average temperatures around the world are rising year by year, the climate is changing, ecosystems and lives of millions of people are under threat. This is due to greenhouse effect which is caused by some gas emissions, especially carbon dioxide. The main source of this greenhouse gas release is known as producing energy from fossil fuels, such as coal, petroleum and natural gas. In Johannesburg Earth Summit on Sustainable Development in 2002, an Implementation Plan has been agreed upon. This Implementation Plan and the UN Convention on Climate Change ratified by the Turkish Parliament in 2003, put the responsibility on Turkey and other world governments to decrease the greenhouse gas emissions due to the energy production and consumption. Turkey needs to determine how to decrease greenhouse gas emissions caused by its energy production and consumption patterns. The decision lies in what to use as energy source, how to use it effectively and how much to use it. The aim of this thesis is to analyze the effects of different scenarios how to decrease greenhouse gas emissions, on the Turkish energy and economy systems, by using Turkey MARKAL Energy Decision Support System and ANSWER software. May, 2005 Erdem VARDAR vu 114