Search

U pravnim porecima po čijem je uzoru u Republici Hrvatskoj uređeno etažno vlasništvo u najnovije se vrijeme provode reforme upravljanja nekretninama u etažnom vlasništvu. Uvode se novi modeli upravljanja utemeljeni na drugačijim pravilima o odlučivanju etažnih vlasnika. Glavni cilj upravljanja postaje održivi razvoj stanovanja utemeljen na energetskoj učinkovitosti, korištenju obnovljivih izvora energije, elektromobilnosti. U Republici Hrvatskoj upravljanje nekretninama u etažnom vlasništvu nije se u posljednjih 25 godina, od kad je donesen Zakon o vlasništvu i drugim stvarnim pravima, suštinski mijenjalo. Tradicionalna pravila o upravljanju nekretninama u etažnom vlasništvu ne mogu zadovoljiti sve zahtjeve modernog stanovanja i učinkovitog upravljanja nekretninama, posebno u okviru izvanrednog upravljanja koji se sada u Hrvatskoj temelji na suglasnosti svih etažnih vlasnika. Poseban problem predstavlja upravljanje starim zgradama čija obnova i modernizacija zahtijevaju poduzimanje brojnih poslova izvanredne uprave. Problemi u vezi s odlučivanjem o poslovima izvanredne uprave u tom su smislu posebno došli do izražaja u postupcima obnove nakon potresa. Upravo zbog toga se sve češće u posebnim zakonima i propisuju iznimke od pravila da se za izvanredne poslove zahtijeva suglasnost svih etažnih vlasnika te se propisuju drugačija pravila o većini potrebnoj za valjanu odluku o upravljanju. Nedostaje, međutim, cjelovito uređenje pravnih odnosa između etažnih vlasnika u slučajevima kad se većinom glasova (običnom ili kvalificiranom) odlučuje o određenim izvanrednim poslovima. Problemu upravljanja nekretninama u etažnom vlasništvu važno je pristupiti na drugačiji način, a ne samo propisivanjem iznimki od jednoglasnog odlučivanja o izvanrednim poslovima. Cilj je ovog rada definirati moguće pravce cjelovite reforme pravila o upravljanju nekretninama u etažnom vlasništvu u hrvatskom pravu koji bi mogli doprinijeti učinkovitom upravljanju nekretnina., Legal systems that served as a model for Croatian condominium regulation have recently reformed their rules on condominium management. New management models are being introduced that are grounded in a different set of rules for condominium owners’ decision-making. The main goal of condominium management is moving toward sustainable development of housing based on energy efficiency, use of renewable energy sources, and electromobility. In the Republic of Croatia condominium management has not fundamentally changed in the last 25 years since the passage of the Act on Ownership and Other Property Rights. The traditional rules on condominium management cannot meet all of the needs of modern housing and efficient real property management, particularly in the area of extraordinary management that is currently in Croatia based on a unanimous vote by all condominium owners. A particularly vexing issue is the one of managing older buildings whose reconstruction and modernization require a multitude of extraordinary management tasks. The problems related to decision making for extraordinary management tasks have thus become apparent in post-earthquake reconstruction proceedings. This is why special legislation often introduces exceptions to the rule requiring a unanimous decision of the condominium owners for extraordinary management tasks and introduces a different set of rules on required majorities for various management decisions. However, thorough regulation of legal relationships between condominium owners in case a majority vote (simple or qualified) is used for decisions about certain extraordinary tasks is still missing. It is important to approach the problem of condominium management in a different way, and not simply by prescribing exceptions to unanimous decision making about extraordinary task. The purpose of this paper is to define the possible avenues of a thorough reform of condominium management rules in Croatian law that may contribute to efficient real property property management.

Krizni menadžment ima važnu ulogu za upravljanje poduzećem u kriznim situacijama, a osnovni cilj kriznog menadžmenta je oformiti strategiju i donijeti odluku o njenom provođenju kako bi se poslovna kriza koja je zahvatila poduzeće neutralizirala. Važnost kriznog menadžmenta ogleda se u činjenici da o njegovom postupanju, strateškom donošenju odluka i strateškim planovima ovisi budućnost poduzeća. Slijedom navedenog bitno je istaknuti kako je krizni menadžment prvenstveno usmjeren na identificiranje poslovne krize, uzroka zbog kojeg je nastala krizna situacija i donošenje strateških odluka za suzbijanje iste. Postupanje kriznog menadžmenta u pravilu je usmjereno na brzinu i kvalitetu donošenja odluka. U takvoj situaciju se našao u koncern Agrokor 2017. godine, pa je predmet završnog rada usmjeren na analizu kriznog menadžmenta u koncernu Agrokor. Koncern Agrokor je do 2017. godine slovio za najjače dioničko društvo na području zapadne Europe. S obzirom da je Ivica Todorić, nekadašnji vlasnik Agrokora, 2017. godine pokrenuo postupak za izvanrednu upravu i podnio zahtjev za stečaj od kraja ožujka 2017. godine Agrokor je blokiran. Nakon što je Agrokor otišao u stečaj, utvrđen je izuzetno visok dug, a kao rezultat tog Vlada Republike Hrvatske oformila je stručni tim za izradu prijedloga Zakona o postupku izvanredne uprave po uzoru na talijanski model. Slom Agrokora ostavio je snažne posljedice na političko i ekonomsko stanje u državi. Crisis management has an important role to manage the company in crisis situations, and the main goal of crisis management is to formulate a strategy and make a decision on its implementation in order to neutralize the business crisis that has affected the company. The importance of crisis management is reflected in the fact that the future of the company depends on its actions, strategic decision-making and strategic plans. Following the above, it is important to point out that crisis management is primarily aimed at identifying the business crisis, the cause of the crisis situation and making strategic decisions to combat it. Crisis management actions are usually focused on the speed and quality of decision-making. He found himself in such a situation in the Agrokor concern in 2017, so the subject of the final paper is focused on the analysis of crisis management in the Agrokor concern. Until 2017, the Agrokor Group was considered the strongest joint stock company in Western Europe. Since Ivica Todorić, the former owner of Agrokor, initiated extraordinary administration proceedings in 2017 and filed for bankruptcy from the end of March 2017, Agrokor was blocked. After Agrokor went bankrupt, an extremely high debt was established, and as a result, the Government of the Republic of Croatia formed an expert team to draft a proposal for the Law on the Procedure of Extraordinary Administration based on the Italian model. The collapse of Agrokor left strong consequences on the political and economic situation in the country.

Čvrstom pokroviteljskom izjavom pokrovitelj preuzima obvezu pomaganja treće osobe radi njezina urednog ispunjenja osigurane obveze prema primatelju izjave. Takve su izjave redovito rezultat kompromisa kada se pokrovitelj i primatelj izjave ne može dogovoriti o preuzimanju nekoga tradicionalnijeg sredstva osiguranja (npr. jamstva ili garancije). Izdavanjem pokroviteljske izjave nastaje ugovorni odnos koji se redovito kvalificira kao nepravi ugovor u korist trećega. Treća strana (dužnik), iako nije strana predmetnog ugovornog odnosa, redovito je povezana s pokroviteljem (npr. preko sudjelovanja u koncernu ili preko poduzetničkog ugovora) u čemu se nalazi i interes pokrovitelja za preuzimanjem takvog osiguranja. Rad obrađuje pravnu narav obveze pokrovitelja (posebice u usporedbi s jamstvom), pri čemu se dotiče i određenja naravi takvoga jednostranoobvezujućeg ugovora. Zatim se obrađuje sadržaj i opseg pokroviteljeve obveze pomaganja, a potom i mogućnosti zamjene obveze pomaganja treće osobe ispunjenjem osigurane obveze izravno primatelju izjave. Obrađuju se i moguće povrede i nemogućnost ispunjenja obveze pomaganja te zaključno učinci stečajnog postupka i postupka izvanredne uprave na obvezu pokrovitelja. U tom pogledu analiziraju se i pravila o zajmu kojim se nadomješta temeljni kapital., The issuer of the strong letter of comfort undertakes to provide assistance to a third person aimed at its orderly performance of secured obligation to the recipient of the letter. Such letters are normally issued as a result of a compromise in situations when the third party and the recipient are unable to reach an agreement on provision of other, more traditional, security instrument (e.g. suretyship or guarantee). Through issuance of such a letter a contractual relationship qualified as an atypical contract in favor of the third party is established. Third party (the debtor), although not a party to the contractual relationship between the issuer and the recipient of the letter, is regularly affiliated with the issuer of the letter. In such affiliation (e.g. through the group of companies or the undertaking contract) lies the interest of the recipient to undertake such a security for the third party. The paper elaborates on the legal nature of the issuer’s obligation (especially in relation to the suretyship) whereat it touches upon the nature of such a unilateral contract as well. Thereupon the paper elaborates on the content and the measure of the issuer’s obligation to provide assistance to the third person and then it gives a legal analysis of the possibility to exchange such an obligation with the performance of the secured obligation directly to the recipient of the letter. In addition, the effects of the breach of the issuer’s obligation, its impossibility to perform its obligation and finally the insolvency and the emergency management proceedings are elaborated upon. In that regard rules on loan replacing the share capital are also analyzed., Durch eine harte Patronatserklärung übernimmt der Patron die Pflicht, einem Dritten wegen Erfüllung seiner bei ihm bestehenden Verbindlichkeit gegenüber dem Empfänger der Patronatserklärung zu helfen. Solche Erklärungen sind meistens das Ergebnis des Kompromisses zwischen dem Patron und dem Empfänger der Patronatserklärung, wenn sich die beiden über kein traditionelles Sicherungsmittel (z.B. Bürgschaft oder Garantieerklärung) einigen können. Durch eine Patronatserklärung entsteht ein Vertragsverhältnis, welches regelmäβig als atypischer Vertrag zu Gunsten eines Dritten bezeichnet wird. Obwohl der Dritte (Schuldner) keine Vertragspartei des genannten Vertragsverhältnisses ist, ist er mit dem Patron verbunden (z.B. innerhalb eines Konzerns oder durch einen Unternehmensvertrag), weshalb der Patron ein Interesse an die Übernahme solcher Absicherung hat. Diese Arbeit bespricht die Rechtsnatur der Patronatspflicht (insbesondere im Vergleich zur Garantieerklärung) und bestimmt die Art eines solchen einseitigen Vertrags. Anschlieβend werden der Inhalt und Umfang der Patronatspflicht besprochen sowie auch die Möglichkeit, diese Pflicht zur Direktzahlung an den Empfänger der Patronatserklärung zu verwandeln. Eventuelle Verletzungen und Unmöglichkeit der Pflichterfüllung werden auch erörtert. Abschließend werden die Einwirkungen des Insolvenzverfahrens und des Notfallmanagements auf die Pflicht des Patrons besprochen. In dieser Hinsicht werden auch die Regeln des Darlehensvertrags, welche zur Ersetzung des Stammkapitals dienen, bearbeitet., Mediante la lettera d'intenti vincolante il dichiarante assume l'obbligo di aiutare un terzo soggetto nella regolare soddisfazione dell'obbligo garantito nei confronti del ricevente della dichiarazione. Tali dichiarazioni sovente sono il risultato del compromesso quando il dichiarante ed il ricevente la dichiarazione non riescono ad accordarsi circa l'utilizzo di uno strumento di garanzia più tradizionale (ad esempio fideiussione o garanzia). Mediante il rilascio della dichiarazione sorge un rapporto contrattuale che viene qualificato alla stregua di un contratto atipico a favore di terzo. Il terzo (debitore), benché non sia parte del rapporto contrattuale in oggetto, è regolarmente collegato al dichiarante (ad es. mediante la partecipazione in una consociata oppure mediante un contratto di rete); di qui l'interesse del dichiarante per la copertura. Il lavoro tratta della natura giuridica dell'obbligo del dichiarante (in particolare rispetto alla garanzia), toccando anche aspetti relativi alla determinazione della natura di tale contratto unilaterale. In seguito si disamina il contenuto e l'ampiezza dell'obbligo contratto dal dichiarante e, poi, anche la possibilità di sostituire l'obbligo di assistenza del terzo nell'adempimento dell'obbligazione con l'obbligo diretto di adempiere al creditore. Si disaminano anche le possibili violazioni e l’impossibilità dell'adempimento dell'obbligazione ed in conclusione gli effetti del procedimento fallimentare e del procedimento di amministrazione controllata sull'obbligazione contratta dal dichiarante. A tale riguardo si analizzano anche le regole sul contratto di prestito con il quale si sostituisce il capitale sociale.

The Republic of Croatia is facing the biggest restructuring of companies in difficulties with substantial involvement of international financial investors. Restructuring is implemented according to a newly adopted Act on extraordinary administration proceeding in companies of systemic significance for the Republic of Croatia. The latter Act was adopted in the aftermath of the business failure of the major retailer i.e. the Agrokor group. The restructuring of the group has soon become a very sensitive political issue and a topic of heated public discussions. The Act has been heavily criticized both by legal scholarship and by the public for being designed for a single group of companies in Croatia, as well as for being incoherent with constitutional principles and existing insolvency legislation. It created a type of debtor-not-in-possession in-court extraordinary administration designed for systemic significant (group of) companies in state of insolvency or pre-insolvency. Departing from this background, this paper aims to provide a wider restructuring picture by comparing three different legal models of preventive corporate restructurings for firms in difficulties: the German protective shield proceedings, the English schemes of arrangment and the Italian extraordinary administration. The authors attempt to evaluate each model’s effectiveness on the basis of relevant studies which indicate their success rate. As far as the Croatian Act is concerned, the paper provides an overview of the development of the preventive restructuring law, while questioning certain aspect of the Act, especially the concept of the company of systemic significance., Republika Hrvatska je trenutno suočena s najvećim restrukturiranjem društva u poteškoćama uz značajno sudjelovanje inozemnih investitora. Restrukturiranje se provodi prema novom Zakonu o postupku izvanredne uprave u trgovačkim društvima od sistemskog značaja za Republiku Hrvatsku. Taj zakon je usvojen u vrijeme izbijanja krize najvećeg trgovačkog diva - Agrokor grupe. Restrukturiranje grupe postalo je ubrzo prvorazredno političko pitanje koje je plijenilo pozornost javnosti. Navedeni zakon kritiziran je u pravnoj doktrini i u javnosti da je osmišljen samo radi spašavanja jedne poslovne grupacije u Hrvatskoj te i da nije u skladu s ustavnim načelima i postojećim stečajnim zakonodavstvom. Njime je kreiran model izvanredne uprave kao posebnog sudskog postupka u kojem glavnu ulogu igra izvanredni povjerenik, a koji je namijenjen trgovačkim društvima od sistemskog značaja za Republiku Hrvatsku koja se nalaze u stanju insolventnosti ili predinsolventnosti. Pošavši od toga ovaj rad namjerava istražiti širu sliku modela restrukturiranja usporedbom tri različita pravna modela restruktuiranja društva u poteškoćama: njemački model Shutzschirmverfahren, engleski Schemes of Arrangment i talijanski model izvanredne uprave. U radu će se istražiti učinkovitost svakog od pojedinih modela na temelju relevantnih studija koje upućuju na njhovu uspješnost. U radu se daje pregled razvoja hrvatskog prava kojim se uređuje tzv. preventivno restruktuiranje, te se propituju određena pitanja vezano uz navedeni zakonski akt, posebice koncept trgovačkog društva od sistemskog značaja., Die Republik Kroatien wird mit der größten Restrukturierung von Unternehmen in Schwierigkeiten konfrontiert. Dabei werden im Wesentlichen internationale Investoren einbezogen. Die Restrukturierung wird gemäß dem kürzlich erlassenen Gesetz über das Verfahren der Sonderverwaltung von den für die Republik Kroatien systemrelevanten Unternehmen umgesetzt. Das Gesetz wurde nach dem Zusammenbruch des größten privaten Einzelhandelsunternehmens (der Agrokor Gruppe) erlassen. Die Restrukturierung der Gruppe wurde bald zu dem politisch heiklen Problem und zu einem aktuellen Thema öffentlicher Diskussionen. Das Gesetz wurde sowohl von den Rechtswissenschaftlern als auch von der Öffentlichkeit stark dafür kritisiert, dass es nur für eine Gruppe von Unternehmen entworfen wurde und dass es mit den verfassungsrechtlichen Grundsätzen und den geltenden Insolvenzgesetzen inkohärent ist. Das Gesetz ermöglichte die Sonderverwaltung als ein besonderes Gerichtsverfahren, in dem der Sonderverwalter die größte Rolle spielt, und wurde den für die Republik Kroatien systemrelevanten Unternehmen gewidmet, welche in Insolvenz gegangen sind oder später in Insolvenz gehen werden. Ausgehend von diesem Hintergrund ist es das Ziel dieses Beitrags ein Gesamtbild der Restrukturierung zu verschaffen, indem man drei unterschiedliche Rechtsmodelle der vorbeugenden Restrukturierung von Unternehmen in Schwierigkeiten vergleicht: das deutsche Schutzschirmverfahren, das englische Scheme-of-Arrangement Verfahren, und das italienische Verfahren der Sonderverwaltung. Im Beitrag wird versucht, die Wirksamkeit jedes Modells anhand relevanter Forschungen über ihre Erfolgsquoten einzuschätzen. Bezüglich des kroatischen Gesetzes wird im Beitrag die Entwicklung des Gesetzes über vorbeugende Restrukturierung dargestellt, wobei bestimmte Aspekte des Gesetzes, insbesondere der Begriff des systemrelevanten Unternehmens, hinterfragt werden., La Repubblica di Croazia in questo momento si trova dinanzi alla più grande ristrutturazione di società in crisi con una significativa partecipazione di investitori stranieri. La ristrutturazione viene condotta nel rispetto della nuova Legge sull’amministrazione straordinaria nelle società commerciali, che ha un valore sistemico per la Repubblica di Croazia. Tale legge è stata emanata nel momento dell’esplosione della crisi del più grande colosso commerciale – il gruppo Agrokor. La ristrutturazione del gruppo è presto diventata una questione di primo ordine anche sul piano politico, che ha catturato l’attenzione dell’intera collettività. La legge menzionata è stata criticata nella dottrina giuridica e nella collettività in quanto pensata esclusivamente per il salvataggio di un gruppo in Croazia e perché non ritenuta conforme ai principi costituzionali ed all’esistente legislazione in materia fallimentare. Con tale legge viene creato un modello di amministrazione straordinaria alla stregua di un procedimento giudiziale speciale nel quale il ruolo principale viene giocato dal commissario straordinario, rivolto alle società commerciali di valore sistemico per la Repubblica di Croazia, che si trovino in stato di insolvenza oppure di pre-insolvenza. Partendo da ciò il presente lavoro intende indagare circa il più ampio quadro del modello di ristrutturazione mediante la comparazione di tre differenti modelli giuridici di ristrutturazione di società in crisi: il modello tedesco dello Shutzschirmverfahren, l’inglese Schemes of Arrangment ed il modello italiano di amministrazione straordinaria. Nel lavoro verrà analizzata l’efficienza di ciascuno dei modelli in base a studi rilevanti che orientano verso la loro fattibilità. Nel lavoro si passa in rassegna lo sviluppo del diritto croato mediante il quale si disciplina la c.d. ristrutturazione preventiva e ci si interroga circa determinate questioni relative all’atto legislativo, in particolare al concetto di società commerciale di valore sistemico.