Search

In the 19th century, many institutions were established on the territory of the Ottoman Empire under the protection of foreign states. While these institutions provided educational and cultural services to non-Muslim citizens who were Ottoman subjects, they also carried out missionary activities. Harput, which was one of the important centers in Anatolia as of its period, was one of the places where these institutions were opened a lot. Institutions supported by the American, French and German states were established in the province. In this study, information will be given about the Capuchin priests and French institutions operating in the Mamuretulaziz Province., XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti topraklarında, yabancı devletlerin himayesinde pek çok kurum oluşturulmuştur. Bu kurumlar, Osmanlı tebaası olan gayrimüslim vatandaşlar üzerinden eğitim ve kültür hizmetleri yaparken aynı zamanda misyonerlik faaliyeti de yürütmüştür. Dönemi itibarıyla Anadolu’daki önemli merkezlerden biri olan Harput, bu kurumların çokça açıldığı yerlerden biri idi. Vilayette Amerikan, Fransız ve Alman devletlerinin desteklediği kurumlar vücuda getirilmişti. Bu çalışmada Mamuretülaziz Vilayeti’nde faaliyet yürüten Kapuçin rahipleri ve Fransız kurumları hakkında bilgi verilecektir.

Rüşdiyeler, Osmanlı eğitim modernleşmesinin önemli kurumlarından birisidir. Devlete memur yetiştirmek üzere kurulan rüşdiyeler, sonradan ülke çapında yaygınlaşmıştır. Devletin eğitim kurumlarına ihtiyaç duyulan hemen her vilayette yeni okullar tesis edilmiş, okulsuz bölge kalmaması için çaba harcanmıştır. Bu okullardan biri de Ayıntap Rüşdiyesi’dir. Bu çalışmada Ayıntap Rüşdiyesi ile ilgili bilgi verilmeye çalışılacaktır.Rüşdiyeler, Osmanlı eğitim modernleşmesinin önemli kurumlarından birisidir. Devlete memur yetiştirmek üzere kurulan rüşdiyeler, sonradan ülke çapında yaygınlaşmıştır. Devletin eğitim kurumlarına ihtiyaç duyulan hemen her vilayette yeni okullar tesis edilmiş, okulsuz bölge kalmaması için çaba harcanmıştır. Bu okullardan biri de Ayıntap Rüşdiyesi’dir. Bu çalışmada Ayıntap Rüşdiyesi ile ilgili bilgi verilmeye çalışılacaktır.Rüşdiyeler, Osmanlı eğitim modernleşmesinin önemli kurumlarından birisidir. Devlete memur yetiştirmek üzere kurulan rüşdiyeler, sonradan ülke çapında yaygınlaşmıştır. Devletin eğitim kurumlarına ihtiyaç duyulan hemen her vilayette yeni okullar tesis edilmiş, okulsuz bölge kalmaması için çaba harcanmıştır. Bu okullardan biri de Ayıntap Rüşdiyesi’dir. Bu çalışmada Ayıntap Rüşdiyesi ile ilgili bilgi verilmeye çalışılacaktır.

The extent to which geography and climate influence human life has always been the subject of debate. There are some settlements that have had to confront with the negativities of the geography they were founded in. Palu is also one of these settlements. Palu was affected by these events due to earthquakes in some periods due to its presence on fault lines, and sometimes having to deal with droughts and famines due to the effect of climate. As a result of some disasters in the Ottoman and Republican eras, it moved away from its first settlement. Palu was forced to change its sett-lement twice as a result of fire and earthquakes. In this study, an evaluation will be made on the natural disasters in the Palu district in the last years of the Ottoman Empire., Coğrafya ve iklimin insan yaşantısını ne derece etkilediği hep tartışma konusu olmuştur. Birtakım yerleşmeler vardır ki, kuruldukları coğrafyanın olumsuzlukla-rıyla, muhtelif devirlerde yüzleşmek zorunda kalmışlardır. Palu da bu yerleşim yerlerinden biridir. Fay hatları üzerinde bulunmasından dolayı kimi devirlerde depremlerle, kimi zamanda iklimin etkisiyle kuraklık ve kıtlıklarla boğuşmak zorunda kalan Palu, bu hadiselerden oldukça etkilenmiştir. Osmanlı ve Cumhuriyet devirlerinde yaşanan kimi afetler neticesinde ilk yerleşim yerinden uzaklaşmıştır. Öyle ki Palu, yangın ve dep-remler neticesinde yerleşim yerini iki defa değiştirmek zorunda kalmıştır. Bu çalışmada Osmanlı Devleti’nin son yıllarında Palu ilçesinde yaşa-nan tabii afetler üzerine bir değerlendirme yapılacaktır.

In the Ottoman Empire, the property rights of the fertilizable lands were belonged to state. The state rented these lands with some amount of money to the villagers. The villagers planting these lands had to give some amount of their products to the state as the rent of the lands they hired and they had to pay some amount of money for the animals they brought up. The state had civil servants and military personnel, who were working and living in the same area, to collect the incomes and pay the salaries. These incomes are called “dirlik” and divided as “has, zeâmet and timâr. This study will be discussed that dirliks in the Aclun., Osmanlı İmparatorluğu’nda ekilebilir arazinin kullanım hakkı devlete aitti. Devlet, bu toprakları belirli bir ücret mukabilinde köylülere kiraya verirdi. Buradaki tarlaları ekip biçen halk, hem toprağın kirası olarak elde ettiği ürünün belirli bir bölümünü hem de besledikleri hayvanlar için belirli bir miktar vergiyi devlete ödemek zorunda idiler. Devlet, o bölgede görev yapan asker ve memurlarına, maaşlarına karşılık olarak, vergi toplama işini verirdi. Bu gelirler, has, zeâmet ve timâr olarak parçalara ayrılan, dirlik olarak adlandırılırdı. Bu çalışmada Aclun’daki dirlikler anlatılacaktır.

Places conquered by the Ottoman Empire did not interfere with the laws and regulations. Among these, there were also a number of tax items. Tax was collected from the people in the Ottoman Empire under three categories. Traditional taxes (Rüsum-ı Örfiye), was one of these taxes. In this study, information will be given about the traditional taxes., Osmanlı Devleti, fethettiği yerlerdeki kanun ve nizamlara müdahale etmedi. Bunlar arasında bir takım vergi kalemleri de bulunmaktaydı. Osmanlı Devleti’nde halktan üç başlık altında vergi alınıyordu. Örfî vergiler, bu vergilerden biriydi. Bu çalışmada, örfî vergiler hakkında bilgiler verilecektir.

Osmanlı Devleti’nde reaya adıyla bilinen halkın, devlete karşı birtakım mükellefiyetlerivardı. Bu mükellefiyetler içerisinde, tarım ve hayvancılık faaliyetlerinden kaynaklı,ödenmesi gereken vergiler mevcuttu. Çünkü ekilebilir arazinin kullanım hakkı devleteaitti. Devlet, o bölgede görev yapan asker ve memurlarına, maaşlarına karşılık olarak, buvergi toplama işini verirdi. Timar adıyla bilinen bu sistem, devletin idarî, askerî ve iktisadîdenetimini sağlıyordu. Bu çalışmada Gazze ve Kudüs bölgelerinde, timarın uygulanışbiçimi incelenecektir.

Günümüzde İsrail'in kuzeyinde küçük bir şehirdir. Haçlıların bölgeye gelişlerine kadar erken İslamî dönemi hakkında çok az bilgi vardır. Safed'in Haçlılar için asıl önemi Taberiye-Tibnin ve Şam-Akka yolları ile Yakup Kızları Köprüsü'nü kontrol altında tutmasından kaynaklanıyordu.Sultan Baybars, 1266'da şehri Haçlılardan geri aldı ve kaleyi yenileyerek yeni binalar yaptı. Bu sayede Safed, Sur, Akka, Taberiye, Tibnin ve Şakif'in bağlı olduğu yeni eyaletin merkezi haline geldi.1516 yılında Yavuz Sultan Selim'in Mısır Seferi ile Osmanlı topraklarına dâhil olan Safed, 1918'de İngilizlerin işgaline kadar Osmanlı hâkimiyetinde kaldı. Küçük bir şehir ve kaza statüsünde olan Safed, XVI. yüzyıldaOsmanlı yönetiminde Şam eyaletine bağlı sancak statüsü kazandı. Safed, bu dönemde tekstil endüstrisi sayesinde zenginleşti. Bol su kaynakları, limanlara erişilebilirlik ve İber yarımadasından gelen Yahudi ustalar bunda etkili oldu. Bütün bunlar Safed'e Yahudi göçünü arttırdığı gibi, Yahudi mistisizmini de zenginleştirdi.Anahtar Sözcükler: Safed, Haçlılar, Memlûklar, Osmanlı, Tekstil Safad is a small town in northern Israel in today. Little is known of Safad in the early Islamic period, until the coming of the Crusaders. The main strategic value of Safad was that it offered the Crusaders an excellent observation point over the Tiberia-Toron (Tibnin) and Damascus-Acre road, particularly the important Vadum Jacob (Djisr Banat Jacob).Sultan Baybars was received from the Crusaders in 1266. Baybars set about repairing the fortress and civilian buildings. Inthis way, Safad was made the administrative centre of a new province with depends onTyre, Acre, Tiberia, Tibnin and Shaqif.Yavuz Sultan Selim's Egyptian expedition in 1516 the city of Safad remained under Ottoman rule until the British occupation in 1918. Being a small town and townshipstatus, Safad gained the status sanjaq associated with theprovince of Damascus in the XVI. century in the Ottoman rules. Safad prospered through the textile industry in this period. Abundant water and accessibility to ports, hence to markets, and also benefiting from an influx of jewish craftsmen from the Iberian peninsula. All this have increased Jewish immigration at the Safad and Jewish mysticism, also enriched in the region.Key Words:Safad, Crusader, Mamelouks, Ottoman, Textile 302

ÖZET Yüksek Lisans Tezi Osmanlı Devleti'nde Kullanılan Ölçü ve Tartı Birimleri Ünal TAŞKIN Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Osmanlı Devleti hakimiyeti altındaki yerlerin özelliklerine göre farklı idare tarzları uygulamıştır. Bu uygulama içinde ölçü ve tartı sistemi de şekillenmiştir. Devlet genelinde yörelerin özelliklerine göre çeşitli ölçü birimleri kullanılmıştır. Meselâ, `kile` ülke genelinde geniş bir kullanıma sahip olmasına rağmen miktarlarında göze çarpan bir farklılık vardır. Aynı şekilde ntl, dirhem, miskal, batman gibi ölçülerde de bunlar gözlenebilir. Bunların yanında sadece ülkenin belli bir kısmında kullanılan ölçüler de vardır. Bu durum Osmanlı öncesi uygulamaların devamı olduğu kadar kullanılan ölçülerin Osmanlılaştırılmasıdır. Devletin genişliği göz önüne alınırsa bu farklılığın haklı sebepleri olduğu anlaşılacaktır. Anahtar Kelimeler: Ölçü ve tartı sistemi III SUMMARY Thesis of High Master In the Ottoman Empire Using Measure and Weight Units Ünal TAŞKIN The Univercity of Fırat The Institute of Social Science The Department of History Ottoman Empire have applied different administrative methods in which weight and measure system have formed to the provinces that under his rule in accordance with his characteristics, in the application have been used various measure units for different regions. Even measure units that mentioned same names shows differences of values. For instance `kila` although using everywhere it doesn't same quantity, in addition batman, rati, dirham, mitkal etc. Nevertheless there is also measures units that using a particular part of state but not other place. This case is ottomanization of using measures although continuation of pre-ottoman customs. If width and etnic variety (diversity) of the state is take consideration it is understand that this differences depend on rightful reasons. Key Words: Weight and Measure System rv 210

XV. Yüzyılda Osmanlı topraklarında faaliyet gösteren yabancı okullar, XIX. Yüzyıldan itibaren Osmanlı coğrafyasının belli bölgelerinde misyoner istasyonları kurarak etkinliklerini arttırmışlardır. Bu misyoner istasyonlarının en önemlilerinden biri de Harput’ta teşkilatlandırılmıştır. Harput’ta yabancı okullar arasında en etkin olanı şüphesiz Amerikan okullarıdır. Misyoner okullarının zararlı etkileri zamanla görülmüş, hatta yerli Hıristiyan ahaliden bile tepkiler almaya başlamıştır. Bu makalede Harput Ermeni ahalisinin, Amerikan okullarının faaliyetlerine karşı ortaya çıkan tepkisi incelenmiştir, efficiency in some certain regions of Ottoman geopraphy by establishing new mission stations since XIX century. One of the most important mission stations was also organized in Harput. Of these schools the most active one was American schools beyond doubt. The damages of foreign school was realized in time and they got negative reactions even from the local Christian people.This article examines the negative reactions of Armenian people against the activities of American schools

Osmanlı Devleti, hâkimiyeti altındaki yerlerin özellikleri hesaba katılırsa, farklı idare tarzları uygulamıştır. Bu durum ölçü birimleri için de aynıdır. Meselâ, “kile” ülke genelinde geniş bir kullanıma sahip olmasına rağmen, ağırlığı bölgeden bölgeye değişiyordu. Benzer değişimler rıtl, dirhem, miskal ve batman gibi birimlerde de gözlenebilir. Ek olarak, belirli bölgelerde sınırlanmış bazı ölçü birimleri de vardı. Bu, bir bakıma, Osmanlı öncesi uygulamaların devamı olduğu gibi aynı zamanda ölçü birimlerinin Osmanlılaştırılması olarak da düşünülebilir. Osmanlı ülkesinin çeşitliliği ve genişliğine bakarsak, bu uygulamanın haklılığını söylememiz gerekir, Ottoman Empire applied different administrative methods, taking into account different characteristics of the regions under its rule. This is also true for measurement units. For instance, although kile was used through at the Ottoman lands, its weight varied from province to province. Similar variations can be observed for such units as rıtl, dirhem, miskal and batman. In addition, there were some measurement units restricted to certain areas. This was in a way the continuation of pre- Ottoman practices but it can also be considered as the Ottomanization of the measurement units. Given the expanse and diversity of the Ottoman lands we must say that this practise was justifiable

Bu çalışmada, hayvancılık alanına yönelik olarak çıkarılan Çil Horoz adlı dergi incelenmiştir. İstanbul merkezli olarak çıkarılan derginin imtiyaz sahibi Gümüşhaneli Safer Fevzi’dir. İlk sayısı Nisan 1338’te (Nisan 1922) yayımlanmış olan derginin ulaşılabilen son sayısı 15 Mayıs 1339 (15 Mayıs 1923) tarihlidir. Sözü edilen tarihler arasındaki (1922-1923) dönemde Çil Horoz’un 10 sayısının yayımlandığı anlaşılmaktadır. Bu sayılarda, başta kümes hayvancılığı olmak üzere, makalelere, haberlere, ilan ve duyurular ile reklamlara yer verilmiştir. Dergide yer alan makaleler, tavukçuluk ve kuş cinsleri çoğunlukta olmakla birlikte çeşitli hayvancılık faaliyetleriyle ilgilidir. Bu çalışmada, Çil Horoz adlı derginin veteriner hekimliği tarihi açısından yeri ve önemi değerlendirilecektir., In this paper that was examined the journal of Çil Horoz. The journal’s holder of benefice that was published in Istanbul, Gümüşhaneli Safer Fevzi. The first issue of journal was printed in April 1338 (1922) and its last issue that get attained, in 1339, in 15th of May (1923). Between these period of time (1922-1923), published Çil Horoz’s ten issue. In these issues, gave a place articles, news, anouncements and advertisements especially about poultry raising. The other articles that was in journal, mostly relevant to poultry rearing and aviculture with the activities of various animal husbandry. In this study, will examine the place and importance of Çil Horoz journal in terms of veterinary medicine.