Search

The current pandemic has caused chaos throughout the world. While there are few vaccines available now, there is the need for better treatment alternatives in line with preventive measures against COVID-19. Along with synthetic chemical compounds, phytochemicals cannot be overlooked as candidates for drugs against severe respiratory coronavirus 2 (SARS-CoV-2). The important role of secondary metabolites or phytochemical compounds against coronaviruses has been confirmed by studies that reported the anti-coronavirus role of glycyrrhizin from the roots of Glycyrrhiza glabra. The study demonstrated that glycyrrhizin is a very promising phytochemical against SARS-CoV, which caused an outbreak in 2002–2003. Similarly, many phytochemical compounds (apigenin, betulonic acid, reserpine, emodin, etc.) were isolated from different plants such as Isatis indigotica, Lindera aggregate, and Artemisia annua and were employed against SARS-CoV. However, owing to the geographical and seasonal variation, the quality of standard medicinal compounds isolated from plants varies. Furthermore, many of the important medicinal plants are either threatened or on the verge of endangerment because of overharvesting for medicinal purposes. Therefore, plant biotechnology provides a better alternative in the form of in vitro culture technology, including plant cell cultures, adventitious roots cultures, and organ and tissue cultures. In vitro cultures can serve as factories of secondary metabolites/phytochemicals that can be produced in bulk and of uniform quality in the fight against COVID-19, once tested. Similarly, environmental and molecular manipulation of these in vitro cultures could provide engineered drug candidates for testing against COVID-19. The in vitro culture-based phytochemicals have an additional benefit of consistency in terms of yield as well as quality. Nonetheless, as the traditional plant-based compounds might prove toxic in some cases, engineered production of promising phytochemicals can bypass this barrier. Our article focuses on reviewing the potential of the different in vitro plant cultures to produce medicinally important secondary metabolites that could ultimately be helpful in the fight against COVID-19.

Etnobotanik araştırmalar halkın yüzyıllar boyunca nesilden nesile aktardıkları ve deneme yanılma yolu ile öğrendikleri çok değerli bilgileri kaydeden ve bitki insan ilişkisine ışık tutan çalışmalardır. Sayıları giderek artmakta olan bu çalışmaların çeşitli kütüphanelerde ya da elektronik kaynaklarda dağınık şekilde yer alması ve sistemli şekilde sorgulanamaması bilgiye ulaşmayı güçleştirmektedir. Bu nedenle bu çalışmada Türkiye’de yürütülmüş ve etnobotanik veri içeren çalışmaları derlemek ve bu çalışmaların içeriğini sistematik olarak bir veritabanına aktarmak amaçlanmıştır. Çalışmanın ilk aşamasında Türkiye’de yapılmış ve 1928-2014 yılları arasında yayınlanmış etnobotanik çalışmalara ulaşılmış ve bu çalışmalar belgesel tarama yöntemi ile incelenerek bir bibliyografya hazırlanmıştır. Çalışmanın ikinci aşamasında etnobotanik çalışmaların içeriğinde yer alan bilgilerin aktarılabilmesi için web tabanlı veritabanı yönetim sistemi geliştirilmiş ve elde edilen yayınların veritabanına girişleri yapılmıştır. Son olarak, veritabanının sorgu ekranından girilen içeriklerin toplu analizleri gerçekleştirilmiştir. Yapılan taramalar sonucundan 1758 yayın bibliyografyaya dahil edilmiştir. Bu çalışmaların 113’ünün kitap, 1166’sının makale/kitap bölümü, 249’unun bildiri ve 230’unun tez olduğu saptanmıştır. Çalışmalar bitki teşhisinin yer aldığı çalışmalar ve bitki teşhisinin yer almadığı çalışmalar olarak da ayrılmış; buna göre bitki teşhisine dayalı toplam 35 kitap, 270 araştırma makalesi, 52 derleme makale, 174 bildiri ve 120 tez çalışması olduğu belirlenmiştir. Bibliyografyadaki çalışmalardan 930’unun içerikleri veritabanına aktarılarak toplam 81.526 adet kullanım kaydı girilmiştir. Tez kapsamında sadece bitki teşhisine dayalı olan araştırma makalelerinin ve tam metin bildirilerin sonuçları sunulmuştur. Bu kapsamda, 339 yayına ait, 64.960 adet kullanım kaydı bulunmaktadır. Kaydedilen verilerin analizi yapıldığında ülkemizdeki tüm illere ait kaydın bulunduğu ve toplam 2884 bitki taksonuna ait kullanım kaydının olduğu belirlenmiştir. Bitkilerin kullanım amaçlarına göre dağılımları incelendiğinde en çok taksonun sırasıyla; insan sağlığı (1902 takson), gıda (1404 takson), yem (663 takson), boya (279 takson), süsleme-süs bitkisi (233 takson) ve hayvan sağlığı (192 takson) için kullanıldığı tespit edilmiştir. Etnobotanik kullanımı en çok çalışmada kaydedilmiş olan türler arasında ise sırasıyla Urtica dioica L., Rosa canina L., Juglans regia L., Hypericum perforatum L., Plantago major L., Malva sylvestris L. ve Malva neglecta Wallr. yer almaktadır. Bitkilerin tıbbi olarak en çok yara iyileştirici, şeker hastalığı, hemoroid ve soğuk algınlığına karşı kullanıldığı kaydedilmiştir. Ülkemizde bu zamana kadar hazırlanmış en kapsamlı etnobotanik veritabanı olan bu veritabanından bitkilerin adına (Latince ya da Türkçe), lokalitesine (bölge, il, ilçe), kullanılan kısmına, kullanım amacına ya da kullanım şekline göre çok çeşitli ve çapraz sorgulamalar yapılabilmektedir. Hazırlanan veritabanı dışında bu çalışmada, ilerleyen dönemlerde yürütülecek çalışmalarda kullanılabilecek “etnobotanik veri toplama formu” geliştirilmiş ve araştırmacıların önerisine sunulmuştur. Veritabanları yapısı gereği dinamik özellikte olup, yeni çalışmalar ve bulgular ile desteklenirse kalıcı bir özellik kazanabilir. Bu nedenle ileriki dönemlerde hem ulaşılamayan yayınların temini hem de yeni çıkanların eklemesi ile zenginleştirilmesi gerekmektedir. Böylelikle, ülkemizdeki etnobotanik bilgi birikiminin ve kültürel mirasın aktarılmasına hizmet eden bir kaynak olmayı sürdürebilir., Ethnobotanical researches are the studies that record the valuable information which have been learned through trial and error and transferred by local people through hundreds of years from generation to generation. Ethnobotanical researches set light to the human-plant relationship. The increasing number of these studies which is scattered within various libraries or electronic sources and cannot be systematically questioned, makes it difficult to access the information. Therefore the aim of this study was to compile ethnobotanical studies which are conducted in Turkey and to record their contents into a database systematically. In the first stage of the study, the ethnobotanical studies conducted in Turkey and published between the years 1928-2014 were gathered together and a bibliography was prepared through the examination of these studies with documentary review method. In the second stage of the study, a web-based database management system was developed in order to transfer ethnobotanical data, and the obtained publications were recorded into the database. Finally, the analysis of the whole data was performed from the query screen of the database. As a result of the scannings, 1758 publications were included to the bibliography. It was found that 113 of the studies were books, 1166 were articles/book chapters, 249 were presentation papers and 230 were postgraduate theses. The studies were also divided as the studies that included plant identification and the studies that did not. According to this, it was determined that 35 books, 270 research articles, 54 review articles, 174 conference papers and 120 thesis were based on plant identification. Among ethnobotanical reference list the contents of 930 of publications were transferred to the database and a total of 81.526 usage records were entered. In this thesis, only the results of research arcticles and full text conference papers based on plant identification were presented. In this context, 64.960 usage records belonging to 339 publications were added. When the recorded data was analyzed, it was determined that there were records from all provinces of our country and a total of 2895 plant taxa had usage records. When the distribution of plants according to their usage purposes was examined, it was determine that the most taxa were used for human health (1902 taxa), food (1404 taxa), fodder (663 taxa), paint (279 taxa), ornament-decorative plant (233 taxa) and animal health (192 taxa), respectively. The most recorded species with ethnobotanical uses were ranked as Urtica dioica L., Rosa canina L., Juglans regia L., Hypericum perforatum L., Plantago major L., Malva sylvestris L. and Malva neglecta Wallr., respectively. With medical purposes plants were recorded mostly for wound healing, diabetes, hemorrhoids and colds. With this database which is the most comprehensive ethnobotanical database prepared in our country so far, it becomes possible to make various and cross-queries according to the name of the plants (Latin or Turkish), localities (region, province, district), used parts, usage purposes or usage types. In addition to the prepared database, an ethnobotanical data collection form was developed and presented to the researchers for use in future studies. Databases are dynamic in nature and can obtain a sustainable feature if supported by new studies and findings. Therefore, to enrich the database with the addition of new studies and unreached publications in the future is important. Thus, it can be a source for the preservation and transfer of ethnobotanical knowledge and cultural heritage in our country.

Bu çalışma Türkiye'de defne bitkisinin yaygın olarak görüldüğü 26 ilden 94 adet defne genotipinin moleküler karakterizasyonunu yapmak amacıyla yürütülmüştür. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tarla Bitkileri Bölümü araştırma laboratuvarında yapılan bu çalışmada 16 adet ISSR ve 10 adet SCoT primeri kullanılmıştır. ISSR analizinde elde edilen toplam 373 banttan 348'i polimorfik bulunmuş ve polimorfizm oranı %94.04 olarak belirlenmiştir. ISSR analizi sonuçlarına göre Nei genetik mesafeleri 0,17 ile 0,70 değerleri arasında değişmiş ve ortalama değer 0,39 olarak bulunmuştur. 0,70 değeri ile genetik mesafesi en uzak genotipler 56. (Zonguldak/Ereğli/Gülüç) ve 10. (Antalya/ Gazipaşa/ Demirtaş) genotipler olmuştur. 0,17 değeri ile genetik mesafesi en yakın olan genotipler ise 56. (Zonguldak/ Ereğli/ Gülüç) ve 42. (Sinop/ Türkeli/ Merkez) genotipler olarak tespit edilmiştir. SCoT analizinde ise elde edilen toplam 227 banttan 175'i polimorfik bulunmuş ve polimorfizm oranı %76,07 olarak belirlenmiştir. SCoT analizi sonuçlarına göre Nei genetik mesafeleri 0,12 ile 0,51 arasında değişmiş ve ortalama değer 0,26 olarak bulunmuştur. 0,51 değeri ile genetik mesafesi en uzak genotipler 44. (Kastamonu/ Abana/ Merkez) ve 14. (Antalya/Kumluca/Merkez) genotipler olmuştur. 0,12 değeri ile genetik mesafesi en yakın olan genotipler ise 62. (İstanbul/ Şile/ Merkez) ve 50. (Bartın/ Amasra/ Kaleşah) genotipler olarak tespit edilmiştir. 94 defne genotipinin UPGMA kümeleme analizinde ISSR ve SCoT sonuçları birbirleri ile uyumlu çıkmış olup genotipler 2 ana gruba ayrılmıştır. ISSR ve SCoT analizi sonucunda benzer bir polimorfizm dağılımı görülmüş ve her iki analiz sonucunun doğrusal ilişki boyutunu belirlemek için Nei genetik mesafeleri üzerine yapılan korelasyon analizinde korelasyon katsayısı (r) 0,88 olarak bulunmuştur. Elde edilen bulguların ile ileri ıslah tekniği çalışmalarına kaynak oluşturacağı ve ülke ekonomisi açısından genetik çeşitliliğin korunmasına ve genetik kaynakların yönetimine katkı sağlayacağı düşünülmektedir. This study was carried out to make molecular characterization of 94 Laurel genotypes from 26 provinces where the Laurel plant is widely grown in Turkey. In this study, 16 ISSR and 10 SCoT primers were used in the research laboratory of Field Crops Department of Abant İzzet Baysal University in Bolu. Of 373 bands obtained in ISSR analysis, 348 were found to be polymorphic and the polymorphism rate was 94.04%. According to ISSR results, Nei genetic distances ranged between 0.17 and 0.70 and the mean value was found to be 0.39, The most distant genotypes were 56th (Zonguldak/Ereğli/Gülüç) and 10th (Antalya/ Gazipaşa/ Demirtaş) genotypes with a value of 0.70. Genotypes with the closest genetic distance with value of 0.10 were identified as 56th (Zonguldak/ Ereğli/ Gülüç) and 42nd (Sinop/ Türkeli/ Center) genotypes. In the SCoT analysis, 175 of the total 227 bands were found to be polymorphic and the polymorphism rate was determined as 76.07%. According to SCoT results, Nei genetic distances ranged between 0.12 and 0.51 and the mean value was found to be 0.26. The most distant genotypes were 44th (Kastamonu/ Abana/ Center) and 14th (Antalya/Kumluca/Center) genotypes with a value of 0.51. The genotypes with the closest genetic distance with a value of 0.12 were identified as 62nd (Istanbul/ Sile/ Center) and 50th (Bartın/ Amasra/ Kaleşah) genotypes. In UPGMA cluster analysis of 94 laurel genotypes, ISSR and SCoT results were compatible with each other and genotypes were divided into 2 main groups. As a result of ISSR and SCoT analysis, a similar polymorphism distribution was observed and the correlation coefficient (r) was found 0,88 in the correlation analysis performed on Nei genetic distances to determine the linear relationship size of both analysis results. It is thought that the findings will compose resources for advanced breeding techniques and contribute to the preservation of genetic diversity and management of genetic resources for the country's economy. 202

Dünyanın pek çok bölgesinde bitkiselilaçların ve besin desteklerinin kullanımı oldukça fazla artış göstermektedir. Pek çokbitkisel ürün internet yoluyla satıldığından bu ürünlerin kontrolsüz bir pazarda tüketicive hastalar tarafından ne ölçüde kullanıldığını değerlendirmek zordur. Bu nedenle pekçok ülke geleneksel ürünlerin ruhsatlandırılması için düzenlemelere başlamıştır. Diğertaraftan, tedavinin başarısını etkileyen çok önemli bir konu olan bitkisel ilaçlar ilesentetik ilaçların etkileşme sıklığı henüz tam olarak bilinmemektedir. Hastalar aile vearkadaş tavsiyesine göre bitkisel ilaçları kullanmaktadırlar. Genel olarak bitkisel ilaçkullanımlarını hekim ve eczacılarına haber vermemektedirler. Hastaların pek çoğununve eczacılar da dahil sağlık çalışanlarının da bitkisel ürün-ilaç etkileşmesi hakkındayeterli bilgisi bulunmamaktadır. Etkileşmelere ilişkin bilgi yetersizliği muhtemelenetkileşmelerin farkında olunmaması ya da rapor edilmemesinden kaynaklanmaktadır.Ginkgo biloba, Panax ginseng, Hypericum perforatum, Aloe vera ve Allium sativumçok yaygın olarak kullanılan bitkisel ilaçlardır. Bu çalışmada, sıklıkla kullanılan bubitkisel ilaçların, tedavide kullanılan ilaçlarla etkileşmelerinin eczacılar tarafındandeğerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada geniş bir anket kullanılarak, eczacılarınbu bitkisel ilaçların kullanım alanları, istenmeyen etkileri, ilaçlarla olası etkileşmelerihakkında bilgileri değerlendirilmiştir. Eczacıların yarısından çoğunun bitkisel ürünlerve ilaçlar arasındaki etkileşmeler hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıklarıgözlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Bitki, bitkisel ilaçlar, bitki-ilaç etkileşimleri, eczacı farkındalığı,alternatif tedavi, Ginkgo biloba, Panax ginseng, Hypericumperforatum, Aloe vera, Allium sativum. The use of herbal medicines and nutritionalsupplements has been increased dramatically in many parts of the world. Since manyherbal products has been sold over the internet. It is difficult to evaluate the extent ofthe use of them by consumers and patients in an uncontrolled market. Therefore, manycountries have started to apply registration schemes for traditional medicines. On theother hand, the incidence of interaction between herbal medicines with conventionaldrugs, which is a very important issue that affects the success of therapy, is not stillfully known. The patients often rely on friends and family for advice about herbalmedicines. Generally, they do not report their usage of herbal medicines to theirhealthcare physicians and pharmacists. Many of the patients and health careprofessionals including pharmacists are still in lack of information about herbalproduct drug interactions. The lack of information related to interactions may be dueto under-reporting or unrecognized interactions since the patients consider herbalmedicines safe, even if taken with a prescription drug. Ginkgo biloba, Panax ginseng,Hypericum perforatum, Aloe vera and Allium sativum are the widely used herbalmedicines. In this study it was aimed to evaluate the awareness of pharmacists on theinteractions of this commonly used herbal medicines with drugs. In the study using acomprehensive questionnaire, the knowledge of pharmacists on the area of usage ofthese herbal medicines, their adverse effects and the possible interactions betweendrugs were evaluated. It was observed that more of than half of the pharmacists do nothave the sufficient information about the interactions between herbal medicine anddrugs.Keywords: Herb, herbal medicines, herb-drug interactions, awareness of pharmacists,alternative therapy, Ginkgo biloba, Panax ginseng, Hypericumperforatum, Aloe vera, Allium sativum. 89

Adipocytes are important players in metabolic health and disease, and disruption of adipocyte development or function contributes to metabolic dysregulation. Hence, adipocytes are significant targets for therapeutic intervention in obesity and metabolic syndrome. Plants have long been sources for bioactive compounds and drugs. In previous studies, we screened botanical extracts for effects on adipogenesis in vitro and discovered that an ethanolic extract of Artemisia scoparia (SCO) could promote adipocyte differentiation. To follow up on these studies, we have used various separation methods to identify the compound(s) responsible for SCO's adipogenic properties. Fractions and subfractions of SCO were tested for effects on lipid accumulation and adipogenic gene expression in differentiating 3T3-L1 adipocytes. Fractions were also analyzed by Ultra Performance Liquid Chromatography- Mass Spectrometry (UPLC-MS), and resulting peaks were putatively identified through high resolution, high mass accuracy mass spectrometry, literature data, and available natural products databases. The inactive fractions contained mostly quercetin derivatives and chlorogenates, including chlorogenic acid and 3,5-dicaffeoylquinic acid, which had no effects on adipogenesis when tested individually, thus ruling them out as pro-adipogenic bioactives in SCO. Based on these studies we have putatively identified the principal constituents in SCO fractions and subfractions that promoted adipocyte development and fat cell gene expression as prenylated coumaric acids, coumarin monoterpene ethers, 6-demethoxycapillarisin and two polymethoxyflavones.

L. angustifolia Mill. (Lamiaceae), which is called the Medical Lavender inAnatolia, grows mostly in the Mediterranean region in our country but it is cultivated inmany parts of our country. L. angustifolia Mill. morphological, morphometricproperties, phytochemical components and ratios, microbiological activities andanatomical structures of the cultures of the species were given for the first time in thisstudy. Microbiological and phytochemical analysis of essential oils were made and acomparison was made with the commercially available lavender oil. In this study, theeffects of soil structure, altitude and humidity on the plant structure and volatile oil ofthe variable structures on the species were investigated. The findings are compared withthe description of Davis in `Flora of Turkey`. In addition, morphological andanatomical structure of the species was supported with photographs and drawings.Keywords: Lamiaceae, Lavandula angustifolia, Morpho-anatomical, Medicinal,Aromatic and Cultural Plants, Essential Oil. L. angustifolia Mill. (Lamiaceae), which is called the Medical Lavender in Anatolia, grows mostly in the Mediterranean region in our country but it is cultivated in many parts of our country. L. angustifolia Mill. Morphological, morphometric properties, phytochemical components and ratios, microbiological activity and anatomical structure of the cultures of the species were given for the first time in this study. Microbiological and phytochemical analysis of essential oils were made and a comparison was made with the commercially available lavender oil. In this study, the effects of soil structure, altitude and humidity on the plant structure and volatile oil of the variable structures on the species were investigated. The findings are compared with the description of Davis in `Flora of Turkey`. In addition, morphological and anatomical structure of the species was supported with photographs and drawings. 86

Türkiye'de yapılan etnobotanik çalışmalarda, halk arasında santral sinir sistemi rahatsızlıklarına karşı kullanılan pek çok bitki olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada, halk arasında bu amaçla kullanıldığı belirlenen Centaurea kurdica Reichardt, Corydalis erdelii Zucc., Lotus corniculatus L. subsp. corniculatus, Melilotus officinalis (L.) Pall., Primula vulgaris Huds. ve Xanthium orientale L. subsp. italicum (Moretti) Greuter bitkilerinin depresyon üzerindeki etkinliklerinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu bağlamda, C. kurdica bitkisinin çiçekleri ile dal ve yapraklarından; C. erdelii, M. officinalis ve X. orientale subsp. italicum bitkilerinin yapraklarından; L. corniculatus subsp. corniculatus bitkisinin toprak üstü kısımlarından; P.vulgaris bitkisinin ise rizomlarından halk arasındaki kullanılışları göz önünde bulundurularak öncelikle sulu ekstreler, sonrasında ise sırasıyla n-hekzan, etil asetat (EtOAc) ve metanol (MeOH) ekstreleri hazırlanmıştır. Hazırlanan ekstrelerin etkinlikleri çeşitli in vivo depresyon modelleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Uygulanan deney modellerinde, C. kurdica bitkisinin dal ve yapraklarından hazırlanan n-hekzan ekstresi ile çiçeklerinden hazırlanan metanollü ekstrenin yüksek antidepresan aktivite göstermesi nedeniyle, bu bitki üzerinde `Biyolojik Aktivite ile Yönlendirilen Fraksiyonlama (BAYF)` çalışmalarının yürütülmesine karar verilmiştir. Bu doğrultuda, C. kurdica bitkisinin dal ve yapraklarından hazırlanan n-hekzan ekstresi, silika jel kolon kromatografisi ile fraksiyonlanarak 5 ana fraksiyon [Fr. (1-42); Fr. (43-78); Fr. (79-105); Fr. (106-139); Fr. (140-183)] elde edilmiştir. Elde edilen fraksiyonlardan Fr. (43-78) ve Fr. (140-183)'ün, kullanılan depresyon modellerinde önemli derecede aktivite gösterdiği tespit edilmiştir. Bu fraksiyonlar üzerinde yapılan izolasyon çalışmalarında Fr. (43-78)'den β-sitosterol ve stigmasterolden oluşan bir karışım ile β-amirin, Fr. (140-183)'den ise kostunolit izole edilmiştir. Biyolojik aktivite çalışmalarında aktif çıkan bir diğer ekstre olan ve C. kurdica bitkisinin çiçeklerinden hazırlanan MeOH ekstresi ise RP-18 silika jel kolon kullanılmak suretiyle vakum sıvı kromatografisine tatbik edilmiş ve [Fr. (1-4); Fr. (5-8); Fr. (9-23); Fr. (24-28)] olmak üzere 4 ana fraksiyon elde edilmiştir. Elde edilen fraksiyonlardan Fr. (9-23)'ün kullanılan depresyon modellerinde önemli derecede aktivite göstermesi nedeniyle, bu fraksiyon üzerinde yapılan izolasyon çalışmalarında kersitrin, izokersetin ve naringenin-7-O-glukopiranozit izole edilmiştir. Sonuç olarak, C. kurdica bitkisinin depresyona karşı gösterdiği aktivitenin içerdiği sterol, flavonoit ve terpen türevi bileşiklerden kaynaklanıyor olabileceği belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler : Etnobotanik, Asteraceae, Centaurea kurdica, Depresyon, Flavonoit, Sterol,Seskiterpen lakton In ethnobotanical studies conducted in Turkey, it was determined that there are numerous plants used for the treatment of central nervous system disorders among the people. The present study aimed to investigate the antidepressant efficacy of several plants which are used for central nervous system disorders among the people such as Centaurea kurdica Reichardt, Corydalis erdelii Zucc., Lotus corniculatus L. subsp. corniculatus, Melilotus officinalis (L.) Pall., Primula vulgaris Huds. and Xanthium orientale L. subsp. italicum (Moretti) Greuter. In this context, taking into account the use of plants among the population, firstly the aqueous extracts and then n-hexane, ethyl acetate (EtOAc) and methanol (MeOH) extracts were prepared from the branches, leaves and flowers of C. kurdica, leaves of C. erdelii, M. officinalis and X. orientale subsp. italicum, aerial parts of L. corniculatus subsp. corniculatus and rhizomes of P.vulgaris, successively. The efficacy of the prepared extracts were evaluated using several in vivo models of depression. As the n-hexane extract prepared from the branches and leaves and the methanolic extract prepared from the flowers of C. kurdica showed high antidepressant activity in depression models, it was decided to conduct bioactivity guided fractionation technique on C. kurdica. In this respect, the n-hexane extract was fractionated by silica gel column chromatography to yield 5 main fractions [Fr. (1-42); Fr. (43-78); Fr. (79-105); Fr. (106-139); Fr. (140-183)]. Fr. (43-78) and Fr. (140-183) showed significant activity in the used depression models. According to isolation studies on these fractions, β-amyrin and the mixture of β-sitosterol and stigmasterol were isolated from Fr. (43-78) and costunolide was isolated from Fr. (140-183). The MeOH extract was applied to the vacuum liquid chromatography by using RP-18 silica gel column fractionation was performed to obtain four main fractions [Fr. (1-4); Fr. (5-8); Fr. (9-23); Fr. (24-28)]. Fr. (9-23) showed significant antidepressant activity in the used models. During the isolation studies on this fraction quercitrin, isoquercetin and naringenin-7-O- glucopyranoside were obtained. Consequently, the efficacy of C. kurdica against depression could be due to its sterol, flavonoid and terpene derivative compounds.Key Words : Ethnobotany, Asteraceae, Centaurea kurdica, Depression, Flavonoid, Sterol,Sesquiterpene lactone 228

Psikiyatri Kliniğine Başvuran Hastaların Kullandığı Bitkisel Ürünlerin Belirlenmesi Psikiyatri kliniğine başvuran hastalarda bitkisel ürün kullanımını belirlemek amacıyla yapılan tanımlayıcı araştırma 303 birey ile gerçekleştirilmiştir. Bireylere yüz yüze görüşme ile anket formu uygulanmıştır. Katılımcıların yarıdan fazlası kadın (n=194, %64) ve evlidir (%54.5) ve %38.9'u lise mezunudur. Araştırmaya katılan bireylerin yaş ortalaması 40.14±15.15'tir. Erkeklerin yarısından fazlası çalışmamaktadır (n=66). Bitkisel ürünlerin en çok rutin kullanımı (günlük çaylar) bulunmaktadır (%60,7). Bu kullanımı sırası ile obezite (%17.2) ve uykusuzluk (14.8) takip etmektedir. En çok kullanılan form bitki çayıdır (%96,6). En çok bitkisel ürün temin edilen yer aktarlardır (%68). Hastalar en çok yakınlarının tavsiyesi ile bitkisel ürün kullanmaktadır (%54). Hastaların yarısından fazlası kullandığı bitkisel ürünü araştırmamıştır (%59,1). En fazla akraba/arkadaştan (%39,5) ve internetten (%34,7) bilgi edinilmiştir. Katılımcıların %41,5'i bitkisel ürünü her gün kullanmaktadır. Katılımcıların %79'unun kullandığı bitkisel ürünlerin aylık maaliyeti 25 TL'yi geçmemektedir. Çoğunluk, kullandığı bitkisel ürün bilgisini doktoru ile paylaşmamıştır (%81). Taze bitki olarak en çok kullanılan ürün cevizdir (%73.6). Kuru bitki olarak tarçın (%29.7) ve bitki çayı olarak ıhlamur (%50.2) en sık kullanılan bitkilerdir. Aloe vera bitkisinin jeli kullanılmaktadır (%8.9). Sarı kantaron bitkisi, yağda bekletilerek kullanılmaktadır (%22.8)., Determination of Usage of Herbal Products of Patients Who Applied to Psychiatry Clinic In order to determine the use of herbal products in the patients who applied to the psychiatry clinic, the descriptive research was performed with 303 individuals. A questionnaire was directed to individuals by face-to-face interview. Among the participants, 54.5% were married and 38.9% of them were high school graduates. The mean age of the participants was 40.14 ± 15.15. More than half of the males do not work (n = 66). Herbal products have the most routine use. Routine use was followed by obesity (17.2%) and insomnia (14.8%), respectively. The most commonly used form is herbal tea (96.6%). Most of the herbal products was supplied from herbalists. Patients mostly use herbal products with the recommendation of their relatives (54%). More than half of the patients had not investigated the herbal product before (59.1%). Information was obtained from the relatives / friends (39.5%) and from the internet (34.7%). The ratio of 41.5% of the participants use herbal product daily every day. The monthly cost of the herbal products used by 79% of the participants does not exceed 25 TL. The majority of the participants did not share the knowledge of the herbal product they used with the doctor (81%). The most widely used fresh product is walnut (73.6%). Cinnamon (29.7%), as a dry plant and linden (50.2%) as herbal tea are the most commonly used plants. The gel of Aloe vera has been used (8.9%). St. John's Wort has been used following maceration in oil (22.8%)

Bitkiler, geçmişten günümüze kadar birçok hastalığın iyileştirilmesinde kullanılmış olup günümüzde de endüstriyel ve tıbbi amaçlarla kullanılmaktadır. Bitkiler tüm ülkelerde olduğu gibi Türkiye'de de büyük bir önem taşımaktadır. Endemik bitki açısından zengin olan ülkemizde bitkilerden özellikle tıbbi olarak faydalanmak için çeşitli yöntemler kullanılmaktadır.Bu çalışmada, ülkemizde endemik olarak yetişen Gypsophila laricina Schreb., Alyssum discolor Dudley & Hub.-Mor., Centaurea aphrodisea Boiss., Centaurea polyclada DC., Limoniopsis davisii Bokhari bitkilerinden elde edilen ekstraktlar, disk difüzyon yöntemiyle on sekiz bakteri (Enterococcus faecium, Enterococcus faecalis ATCC 29212, Enterococcus durans, Pseudomonas aeruginosa DSMZ 50071, Pseudomonas fluorescens, Salmonella typhimurium, Salmonella infantis, Salmonella kentucky, Salmonella enteritidis ATCC 13075, Staphylococcus aureus ATCC 25923, Staphylococcus epidermidis DSMZ 20044, Listeria monocytogenes, Listeria innocua, Bacillus subtilis, Enterobacter aerogenes ATCC 13048, Escherichia coli ATCC 25922, Escherichia coli CFAI, Klebsiella pneumoniae) ve iki fungus (Candida albicans DSMZ 1316, Candida albicans) suşlarına karşı antibakteriyel ve antifungal aktiviteleri incelenmiştir. Bu yöntem üç paralel şekilde çalışıldı ve elde edilen verilerin ortalamaları ile istatistiksel analizleri yapıldı. Ayrıca, antimikrobiyal aktiviteleri minimum inhibitör konsantrasyonu (MİK) ve minimum bakterisidal konsantrasyonu (MBK) yöntemleri ile de incelendi. Bitki ekstraktlarının antioksidan aktivitelerini incelemek için DPPH (2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl) yöntemi kullanıldı. Ayrıca bitki ekstrelerinin biyofilm oluşumunu engelleme (antibiyofilm) aktivitelerinin değerlendirmesinde kristal viyole bağlanma yöntemi kullanılmıştır. Sonuç olarak, antimikrobiyal çalışmasında genel olarak en iyi sonucu Centaurea aphrodisea, en düşük etkiyi Alyssum discolor gösterdi. Bitkilerin hiçbiri funguslara karşı etki gösteremedi. Antibiyofilm çalışmasında en iyi sonucu Gypsophila laricina, Alyssum discolor ise en düşük aktiviteyi gösterdi. Antioksidan çalışmasında ise en düşük aktiviteyi Gypsophila laricina gösterirken Limoniopsis davisii en iyi aktiviteyi gösterdiği saptandı.Anahtar Kelimeler: Alyssum discolor; antibiyofilm; antimikrobiyal aktivite; antioksidan; Centaurea aphrodisea; Centaurea polyclada; Gypsophila laricina; Limoniopsis davisii Plants have been used in the treatment of many diseases from past to present and are still used for industrial and medical purposes. Plants in Turkey as well as in all countries is of paramount importance. Our country, which is rich in endemic plants, uses various methods to benefit from the medicinal plants in particular.In this study, the endemic plants that grown in our country like Gypsophila laricina Schreb., Alyssum discolor Dudley & Hub.-Mor., Centaurea aphrodisea Boiss., Centaurea polyclada DC., Limoniopsis davisii Bokhari plants are used for antibacterial and antifungal activities, against eighteen bacterial (Enterococcus faecium, Enterococcus faecalis ATCC 29212, Enterococcus durans, Pseudomonas aeruginosa DSMZ 50071, Pseudomonas fluorescens, Salmonella typhimurium, Salmonella infantis, Salmonella kentucky, Salmonella enteritidis ATCC 13075, Staphylococcus aureus ATCC 25923, Staphylococcus epidermidis DSMZ 20044, Listeria monocytogenes, Listeria innocua, Bacillus subtilis, Enterobacter aerogenes ATCC 13048, Escherichia coli ATCC 25922, Escherichia coli CFAI, Klebsiella pneumoniae) and two fungi (Candida albicans DSMZ 1316, Candida albicans) strains by disc diffusion method were investigated. This method was studied by three by three parallel ways and statistical analyses were performed by meansof data. In addition, antimicrobial activities were evaluated with minimum inhibitory concentration (MIC) and minimum bactericidal concentration (MBC). DPPH (2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl) method was used to investigate the antioxidant activity of plant extracts. In addition, crystal viola binding method has been used to evaluate the biofilm inhibition (antibiofilm) potential of plant extracts.In the antimicrobial study generally Centaurea aphrodisea showed the best result and the least effect was reported by Alyssum discolor. None of the plants were effective against the fungi. In the antibiofilm study generally Gypsophila laricina showed the best result and the least effect was reported by Alyssum discolor. In the antioxidany study generally Limoniopsis davisii showed the best result and the least effect was reported by Gypsophila laricina.Keywords: Alyssum discolor; antibiofilm; antimicrobial activity; antioxidant; Centaurea aphrodisea; Centaurea polyclada; Gypsophila laricina; Limoniopsis davisii 167

Equisetum türleri (Equisetaceae) insanlık tarihi boyunca geleneksel tıp alanında çeşitlirahatsızlıkların tedavisinde kullanılmıştır. Piyasada atkuyruğu ve kırk kilit otu adı altında ürünlersatılmaktadır. Bu çalışma, aktar ve baharatçılarda 'atkuyruğu' adı altında satılan, altı adet örneğinAvrupa Farmakopesi 7.0 esas alınarak incelenmesini içerir.Her bir materyal üzerinde makroskobik, mikroskobik incelemeler, yabancı madde tayini,kurutmada kayıp, toplam kül tayini, teşhis ve tayin deneyleri ayrıca ince tabaka kromotografianalizleri yapılmıştır. Her deney sonucunda atkuyruğu materyallerinden elde edilen bulgularınAvrupa Farmakopesi 7.0'da yer alan 'Atkuyruğu (Equiseti herba)' monografındaki kriterlereuygunluğu hiperozit, rutin ve kafeik asit numunesiyle karşılaştırılarak değerlendirilmiştir.Yapılan bu testler sonucunda incelenen altı materyalden hiçbirinin farmakopeye uygun olmadığısonucuna varılmıştır. Bu çalışma bitkisel ürünlerin tedarik merkezi olarak bilinen baharatçılarıngüvenilirliğinin sorgulanması ve satılan ürünlerin denetlenmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır.Anahtar Kelimeler: Equisetaceae, Atkuyruğu, Avrupa Farmakopesi, İTK, Equisetum sp. Equisetum species (Equisetaceae) have been utilized in the treatment of various diseases in the traditional medicine throughout the human history. Products are sold under the name of horse tail on the market. This study includes the investigation of 6 different horse tail samples sold under the name of 'Horse tail' according to the criteria defined in European Pharmacopoeia 7.0. Microscopic and macroscopic examinations, foreign matter determination, loss on drying testing, total ash determination, identification reactions as well as thin layer chromatography analysis have been performed. Experiments were conducted on each horse tail sample. The results of each experiment were evaluated by comparing the results obtained from the horse tail materials with European Pharmacopoeia 7.0 criteria. The presence of certain phenolic compounds naturally occurring in Equisetum species was tested in our samples. The results indicated that none of these six materials examined were found to be suitable for pharmacopeia. This study reveals the question to the reliability of spicesellers, herbalists which are regarded as the supply center for herbal products and the necessity of supervising the products sold.Key Words: Equisetaceae, Horse tail, European Pharmacopeia, TLC, Equisetum sp. 63

Papaveraceae familyasının Glaucium genusunu dahil Glaucium flavum, genellikle sarı çiçekli olarak 500 m’den az yükseklikte su kenarlarındaki kumlarda ve erozyona uğramış kayalık alanlarda yetişmektedir. İçerdiği izokinolin alkaloitleri sebebiyle antitussif, nöroprotektif, antienflamatuar ve antibakteriyel etkileri mevcuttur. Üç farklı lokasyondan toplanan Glaucium flavum bitkisinin toprak üstü kısımları üzerinde Avrupa Farmakopesi’nde yer alan “kurutmada kayıp, total kül, sülfat külü ve hidroklorik asitte çözünmeyen kül” miktar tayinleri yapılmıştır. Bitkilerin alkaloit profili GC-MS yöntemi ile tespit edilmiştir. Bitki örneklerinin alkaloit ekstreleri üzerinde asetilkolinesteraz ve butirilkolinesteraz inhibitör aktiviteleri çalışılmıştır. Bitkilerin alkaloit profiline bakıldığında Şakran, İzmir’den toplanan Bulancak, Giresun kültürü olan bitkide glausin; Mordoğan, İzmir’den toplanan bitkide izokoridin; Karabiga, Çanakkale’den toplanan bitkide molekül ağırlığı 337 olan bir alkaloit major olarak bulunmuştur. Bitkilerden hazırlanan ekstrelerin hepsinde asetilkolinesteraz ve butirilkolinesteraz inhibitör aktivite potansiyeli tespit edilmiştir. Çalışılan bitkiler arasında en yüksek aktivite Karabiga, Çanakkale’den toplanan bitki ekstresinde gözlenmiştir. Asetilkolinesteraz inhibitör aktivite için en yüksek IC50 değeri 8,98 μg/mL iken, butirilkolinesteraz için en yüksek IC50 değeri 17,46 μg/mL’dir. Aynı bitkinin farklı lokasyonlardan toplanan örneklerinde alkaloit profili ve biyolojik aktivite açısından farklılıklar tespit edilmiştir., Glaucium flavum, species of Glaucium belonging to Papaveraceae family, grows mostly with yellow flowers in sand in waterside and rocky areas which suffered from erosion below 500 meters height. Due to the isoquinoline alkaloid it content, it has antitussive, neuroprotective, anti-inflammatory and antibacterial effects. Herba of Glaucium flavum collected from three distinct locations were studied with “Loss on drying, total ash, sulfate ash and ash insoluble in HCl” in accordance with European Pharmacopoeia. Alkaloid profile of the plant is detected by GC-MS “(Gas Chromatography-Mass Spectrometry)” method. Inhibitory activities of acetylcholinesterase and butyrylcholinesterase were examined on alkaloid extracts of the plant samples. Glaucine was found to be major compound in the plant that was collected from Sakran, Izmir which is a Bulancak, Giresun culture form; isocorydine was major compound in the plant that was collected from Mordogan, Izmir; an alkaloid with a moleculer weight of 337 was found to be major compound in the plant that was collected from Karabiga, Canakkale. Acetylcholinesterase and butyrylcholinesterase inhibitory activity potentials were detected in all extracts obtained from the plants. The highest activity between the examined plants is found in the plant extract that was collected from Karabiga, Canakkale. For the acetylcholinesterase inhibitory activity, the highest IC50 value is 8,98 μg/mL whereas the highest IC50 value is 17,46 μg/mL for the butyrylcholinesterase inhibitory activity. Difference of alkaloid profile and biological activity were detected between the samples of the plant that are collected from different locations.

Achillea millefolium L., Türkiye'de ve dünyada yüzyıllardan beri halk arasında yaraiyileştirici, idrar söktürücü, iştah açıcı ve menstrüel kanamaları düzenleyici olarakkullanılmaktadır (1). Bitkinin toprak üstü kısımlarının infüzyon, tentür, sıvı ekstre, totalekstre, oturma banyosu ve taze bitki yapraklarının sıkılmasıyla elde edilen suyunkullanılması olmak üzere çok çeşitli formlarda kullanımı vardır. (2)Avrupa, Asya ve Amerika başta olmak üzere Kuzey yarıkürenin ılıman iklimbölgelerinde geniş yayılış gösteren Achillea cinsi, dünya üzerinde 85'ten fazla tür (3) iletemsil edilmekte ve bu türlerin 25'i endemik olmak üzere 46 taksonu Türkiye'deyetişmektedir. (2)Achillea millefolium L. bitkisinin farmakolojik etkisi, esas olarak toprak üstükısımlarının içerdiği uçucu yağında bulunan bileşiklerden ileri gelmektedir. % 0.2-1oranında içerdiği uçucu yağda bulunan azulen (%6-19) bileşiklerinden olan gayazulen(2), Avrupa Farmakopesi' ne göre tür tayini için en önemli belirteçtir.Bu çalışmada Achillea millefolium L. bitkisinin botanik özellikleri, drog olarakkullanılan toprak üstü kısımlarının kimyasal içeriği, biyolojik aktivite çalışmaları vetıbbi kullanımı ile ilgili bilgiler ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. Piyasada'Civanperçemi' adıyla satılan örnekler üzerinde Avrupa Farmakopesi 7.0'da belirtilentüm analizler, her örnek için çalışılmıştır. Bu amaçla her örnek için makroskobik vemikroskobik incelemeler, yabancı madde tayini, toplam kül tayini, HPTLC analizi, UVspektroskopisi deneyleri yapılmış ve 22 örneğin Avrupa Farmakopesi'nde belirtilenkriterlere uygunluğu incelenmiştir. Bitkinin uçucu yağında bulunması gerekengayazulen, kalitatif olarak HPTLC yöntemi ile her örnek için incelenmiştir.Çalışmanın sonucunda; incelenen 22 örnekten 2 tanesinde gayazulen içeren mavirenkli uçucu yağ elde edildi ancak 1 tanesinde böcek tespit edildiği için drog olarakkabul edilmedi. Makroskobik incelemede; 2 örnek farklı cins bitki olarak tespit edildi ve4 örnek toz/kaba parçalanmış bitki olduğu için yeterli veri elde edilemedi. Yabancımadde tayini deneyinde; 5 örnekte hayvansal kalıntılar bulundu ve drog olarak kabuledilmedi. Yapılan deneylerin ve incelemelerin sonucunda, sadece 14 no.lu örnek drogolarak kullanıma uygun bulundu.Anahtar Kelimeler: Achillea millefolium L., Asteraceae, Civanperçemi, Yarrow,Gayazulen Achillea millefolium L. is used for centuries in traditional medicine for woundhealing, diuretic, apetizer and menstruel disorders (1).. Aerial parts of the plant are usedin a wide variety of forms, including infusion, tincture, liquid extract, total extract, hipbath and the use of water obtained by squeezing fresh plant leaves (2).The Achillea genus is widely distributed in the North hemisphere mostly in Europa,Asia and America includes more than 85 species have been recognized in this genus and46 of those species which thrive in Turkey. 25 of these species are endemic (2).The pharmacological effect of the Achillea millefolium L. is mainly due to thecompounds in the volatile oil as the azulene compounds (6-19%) (2).In tis study, the botanical properties of Achillea millefolium L., the chemical contentof the aerial parts of the plant which used as medicines, biological activity studies andinformation about the use of medicinal indications are examined in detail. All analyzesin the European Pharmacopoeia 7.0, which are sold in the market under the name of'Civanperçemi' have been studied for each sample. For this purpose, macroscopic andmicroscopic examinations, foreign matter determination, all ash determination, HPTLCanalysis, UV spectroscopy tests were carried out for each sample and the compliancewith the criteria specified in the European Pharmacopoeia of 22 samples wasinvestigated. The azulen type compound called 'gayazulen' in the volatile oil obtainedfrom the aerial parts of the Achillea millefolium L. plant is one of the important markersfor species identification according to the European Pharmacopoeia. Gayazulen, whichmust be present in the essential oil of the plant, was examined qualitatively for eachsample with HPTLC method.As a result of the study; in 2 of 22 samples examined, blue colored essential oilcontaining gayazulen was obtained however one of them was not examined as a drugbecause an insect was detected. On macroscopic examination; 2 samples were identifedas different genus and 4 samples were powder plant so sufficient data could not beobtained. In the foreign material determination test; 5 samples including animal residuesand they were not examined as drugs. As a result of experiments and investigations onlynumber 14 sample was evaluated as a drug.Keywords: Achillea millefolium L., Asteraceae, Civanperçemi, Yarrow, Gayazulen 72

Kolon kanseri Amerika'da erkek ve kadınlarda görülen üçüncü kanser türü olup, ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer almaktadır. Çoğunlukla ana tedavi seçeneği cerrahi sonrası kemoterapidir. Kemoterapide amaç kanser hücrelerinin tamamının yok edilmesini sağlamak olmasına rağmen, sağlıklı hücreler de hasar görmektedir. Bu nedenle normal hücreler üzerindeki toksik etkisi nisbeten düşük olan fitoterapik yöntemlere olan ilgi giderek artmaktadır. Bu çalışma; şu ana kadar antikanser özelliği bilinmeyen ve Şanlıurfa'da endemik olarak yetişen Haplophyllum buxbaumii bitkisinin antikanser özelliğinin tespit edilmesi amacıyla yapıldı. Çalışmamızda HCT-116 kolon kanseri hücre hattının ve normal sağlıklı (HUVEC) hücrelerin, Haplophyllum buxbaumii bitkisinden elde edilen ekstrelere maruziyeti sonucu oluşan sitotoksik etki MTT yöntemiyle gerçekleştirildi. Ekstrelerin, IC50 konsantrasyonları kullanılarak, gösterilen sitotoksik etkinin apoptotik özellikte olup olmadığı, flow sitometrik Annexin V yöntemi, hücre döngüsü üzerindeki etkisi; cell cycle analizi (BD Cycletest™ Plus DNA Reagent), intrasellüler ROS etkisi flow sitometri ve apoptotik morfolojik değişimde; floresans Acridine orange /Ethidium bromide boyama yöntemleri kullanıldı. Çalışma sonucunda HCT-116 hücrelerinde MTT yöntemiyle bulunan sitotoksite IC50 değeri 14,17 µg/ml olarak tespit edildi. Normal hücrede ise IC50 dozunun 70 µg/ml olduğu bulundu. Sitotoksik etkinin HCT-116 hücrelerinde apoptozis ile oluştuğu, HUVEC hücresinde herhangi bir apoptotik etkinin olmadığı sonucuna varıldı. Bu çalışma ile Haplophyllum buxbaumii bitki ekstresinin kolon kanserinde fitoterapiye yönelik katkı sağlayabileceği gösterilmiştir.Anahtar Kelimeler: HCT-116, Kolon Kanseri, HUVEC, Haplophyllum Buxbaumii, Sitotoksisite Colon cancer is the third type of cancer in America and is the second most common cause ofdeath in men and women. The main treatment option is chemotherapy after surgery. Althoughthe aim of chemotherapy is to destroy all cancer cells, healthy cells are also damaged. Therefore, there is a growing interest in phytotherapeutic methods with a relatively low toxic effect on normal cells.This study is done to determine the anticancer property of Haplophyllum buxbaumii plant, which is endemic in Şanlıurfa. In our study, the cytotoxic effect of HCT-116 colon cancer cellline and normal healthy (HUVEC) cells as a result of exposure to extracts from Haplophyllum buxbaumii plant were performed by MTT method. Using the IC 50 concentrations of the extracts, whether the cytotoxic effect is apoptotic, the flow cytometric Annexin V method, its effect on the cell cycle; cell cycle analysis (BD Cycletest ™ Plus DNA Reagent), intracellular ROS effect in flow cytometry and apoptotic morphological change; fluorescence Acridine orange / Ethidium bromide staining methods were used. At the end of the study, IC50 value of cytotoxicity was determined as 14,17 elerg / ml in MTT method in HCT-116 cells. In normal cell IC50 dose was found to be 70 70g / ml. It was concluded that cytotoxicity was caused by apoptosis in HCT-116 cells and there is no apoptotic effect in HUVEC cell. In this study, it has been shown that Haplophyllum buxbaumii plant extract can contribute to phytotherapy in colon cancer.Key words: HCT-116, Colon Cancer, HUVEC, Haplophyllum Buxbaumii, Cytotoxicity 63

Afyonkarahisar'da halkın bitkileri hangi yerel isimlerle adlandırdıklarını ve ne amaçlarla kullandıkları ve nasıl uyguladıklarını saptamaya yönelik etnobotanik çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmalar 2018 Mart ve Kasım ayları arasında ilin 1 ilçe, 2 belde ve 19 köyünde 54 kişi ile yüzyüze görüşülerek yürütülmüştür. Bu çalışmalarda bilhassa bu bitkilerden istifa eden kimseler ile yüzyüze görüşülmüş ve hazırlanan anket soruları yöneltilmiştir. Çalışma alanında 43 familyaya ait 102 taksona ait bitkilerin etnobotanik olarak kullanıldığı tespit edilmiştir. 50 yaş üstü, ilkokul mezunu kimselerin bu konuda daha çok bilgisinin olduğu gözlemlenmiştir. Etnobotanik kullanım sayısı (%) bakımından en zengin familya Asteraceae (%17), daha sonra %12 ile Lamiaceae ve Rosaceae familyalarıdır. Ethnobotanical studies have been conducted to determine traditional uses, method of preparation and vernacular names of plants in Afyonkarahisar. These studies were initiated in March 2018 and completed in November 2018. Face to face interviews were conducted by 54 people in 2 towns, 1 district and 19 villages. People who benefited from plants in their region were specifically invited to respond to the questionnaire. It is observed that people over the age of fifty and who are primary school graduates have better knowledge about the benefits of these plants. As a result, 102 plant species in 43 families were identified. It is observed that Asteraceae ( 17%) is the most widely used ethnobotanical plant. Lamiaceae (12%) and Rosaceae (12%) share second place in terms of ethnobotanical usage. 227

Glycyrrhiza L. (meyan) türleri, çeşitli farmakolojik aktivitelerinden dolayı dünya çapında en yaygın kullanılan bitkilerden biridir. Son yıllarda, meyandan elde edilen sekonder metabolitler, özellikle önemli sitotoksik ve antitümör etkileri nedeniyle ilgi çekmektedir. Bu çalışma ile G. glabra L. ve G. iconica Hub.-Mor. türlerinin köklerinden biyoaktivite rehberli fraksiyonlama tekniği kullanılarak sitotoksik etkili sekonder metabolitlerin eldesi ve etki mekanizmalarının aydınlatılması amaçlanmıştır. G. glabra (IC50 = 18.9 - 33.6 μg/mL) ve G. iconica (IC50 = 4.3 - 12.7 μg/mL)'dan elde edilen ham MeOH ekstreleri hepatosellüler (Huh7), meme (MCF7) ve kolorektal (HCT116) kanser hücre serilerine karşı önemli derecede sitotoksisite göstermiştir. G. glabra (CHCl3 ve EtOAc) ve G. iconica (CHCl3, EtOAc ve n-BuOH)'ya ait aktif alt ekstratların çeşitli kromatografik ayırımları sonucu biri yeni (iconichalcone (1)) olmak üzere 28 farklı sekonder metabolit elde edilmiştir. G. glabra'dan izole edilen tetrahydoxymethoxychalcone (2), 4′-O-methylglabridin (16) ve glabrene (20) ile G. iconica'dan izole edilen 2, licoricidin (18), dehydroglyasperin C (21), iconisoflaven (22) ve 1-methoxyficifolinol (27) gerçek zamanlı sitotoksisite deneyi (RT-CES) sonuçlarına göre en güçlü bileşikler olarak belirlenmiş ve bu moleküllerin sebep olduğu hücre ölümünün moleküler mekanizmasının aydınlatılması amacıyla Huh7 hücrelerinde Hoechst boyaması, hücre döngüsü (FACS) ve Western blot deneyleri yapılmıştır. 2, 16, 18, 20, 21, 22 ve 27 numaralı bileşikler karaciğer kanser hücrelerinde kaspaz aktivasyonu ile apoptozu indüklemiş ve apoptotik subG1 fazında hücre artışına sebep olurken, hücre döngüsünü G1 ve/veya G2/M fazlarında durdurmuştur. Bunun yanısıra, 21 tümör supresör geni p53'ü aktive etmiştir; 2 ise Hoechst boyaması deneyinde yoğunlaşmış çekirdekler göstererek Huh7 kanser hücrelerinin apoptoz yoluyla ölümüne neden olmuştur. Dolayısıyla, ilgili bileşikler özellikle 2 ve 21 ümit vaat eden sonuçlar göstermiş olup, bu bileşiklerin daha ileri in vivo ve klinik deneyler ile de araştırılmayı hak eden, özellikle hepatosellüler kansere karşı antikanser ilaç gelişimi için potansiyel öncü moleküller olabilecekleri görülmüştür. Glycyrrhiza L. (licorice) species are one of the most widely used plants worldwide for their various pharmacological activities. In recent years, secondary metabolites of licorice are gaining much attention especially due to their significant cytotoxic and antitumor effects. The aim of this study was to isolate the potential cytotoxic secondary metabolites from roots of G. glabra L. and G. iconica Hub.-Mor. through bioactivity-guided fractionation procedure and to elucidate their mechanisms of action. The crude MeOH extracts of G. glabra (IC50 = 18.9 - 33.6 μg/mL) and G. iconica (IC50 = 4.3 - 12.7 μg/mL) remarkably inhibited cell proliferation in hepatocelullar (Huh7), breast (MCF7) and colorectal (HCT116) cancer cell lines. Chromatographic separations conducted on the active subextracts of G. glabra (CHCl3 and EtOAc) and G. iconica (CHCl3, EtOAc and n-BuOH) yielded 28 different secondary metabolites including a new α,β-dihydroxychalcone, namely iconichalcone (1). The underlying mechanisms of the most active isolates tetrahydoxymethoxychalcone (2), 4′-O-methylglabridin (16) and glabrene (20) from G. glabra and 2, licoricidin (18), dehydroglyasperin C (21), iconisoflaven (22) and 1-methoxyficifolinol (27) from G. iconica with regard to real time-bioactivity (RT-CES) assay were investigated by Hoechst staining, cell cycle (FACS) and Western blot assays in most sensitive Huh7 cells. Compounds 2, 16, 18, 20, 21, 22 and 27 induced apoptosis by caspase activation, increased apoptotic subG1 populations and caused cell cycle arrests at G1 and/or G2/M phases in liver cancer cells. In addition, 21 showed increase in the expression of tumor supressor gene p53, while 2 displayed condensed nuclei in Hoechst staining assay indicating apoptotic cell death morphologically in Huh7 cells. Thus, aforementioned compounds particularly 2 and 21 established very promising results and could be potential lead molecules which deserve further in vivo and clinical investigations for anticancer drug development especially against hepatocellular carcinoma. 400

Bu çalışmada Lamium purpureum L. ve Lamium galeobdolon (L.) L. türlerinin kimyasal bileşimi ve biyoaktif özelliklerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Kimyasal bileşiminin analizi GC-MS ile yapılmıştır. L. purpureum L.'nin etanol ekstresinde palmitik asit, 7-tetradekenal, 9,12-oktadekadienoik asit, (sikloheks-2-enil) asetik asit, etil 9,12,15-oktadekatrienoat, heksatriakontan, stearat ve benzil benzoat yüksek oranda bulundu. L. galeobdolon (L.) L.'nin etanol ekstresinde ana bileşenler 2(3H)-benzoksazolon, palmitik asit, 2-heksadecen-1-ol,3,7,11,15-tetrametil, eikosan, 9,12-octadekadienoik asit ve tetrakosan olarak belirlendi. Ayrıca etanol ekstrelerinin TAS kiti ile antioksidan kapasitesi belirlenirken, TOS kiti ile de oksidan kapasitesi tespit edildi. İkisinin oranıyla bitkilerin OSI değerleri hesaplandı ve değerler L. purpureum L. için 0,672 AU; L. galeobdolon (L.) L. içinse 0,987 AU olarak bulundu. Clevenger cihazında bitki toprak üstü kısımlarından hidrodistilasyonla uçucu yağ elde edildi. Uçucu yağların antikanser aktivitesi MTT testi ile analiz edildi. L. purpureum L.'nin 50 µg/mL konsantrasyonunda maksimum apoptoz %14 oranında gerçekleşirken, L. galeobdolon (L.) L.'nin antiproliferatif etkisi aynı dozda %88,9 olarak belirlendi. Uçucu yağların antimikrobiyal aktivitesi disk difüzyon metoduyla belirlendi. Buna göre antibakteriyel etkinliği zayıf olan iki bitkinin antifungal etkisi daha yüksek bulundu. L. purpureum L. için en yüksek değer 100 µL'lik dozda Candida tropicalis mantarına karşı 10 mm ölçüldü. L. galeobdolon (L.) L.'nin 100 µLl'ik dozu Candida glabrata ve Candida tropicalis mantarlarına karşı 10 mm zon oluşturarak en yüksek antifungal etki gösterdi. The aim of this study was to evaluate the chemical composition and bioactive properties of Lamium purpureum L. and Lamium galeobdolon (L.) L. species. The chemical composition was analyzed by GC-MS. Palmitic acid, 7-tetradecenal, 9,12-octadecadienoic acid, (cyclohex-2-enyl) acetic acid, ethyl 9,12,15-octadecatrienoate, hexatriacontane, stearate and benzyl benzoate were found high rate in the ethanol extract of L. purpureum L. In the ethanol extract of L. galeobdolon (L.) L., the main components were determined 2(3H)-benzoxazolone, palmitic acid, 2-hexadecen-1-ol, 3, 7, 11, 15-tetramethyl, eicosan, 9,12-octadecadienoic acid and tetracosan. In addition, antioxidant capacity of ethanol extracts was determined by TAS kit and oxidant capacity was determined by TOS kit. OSI values of the plants were calculated with the ratio of two and the values were found 0.672 AU for L. purpureum L.; 0.987 AU for L. galeobdolon (L.) L. In the Clevenger apparatus, essential oil was obtained by hydrodistillation from the above grand parts of the plant. The anticancer activity of the essential oil of the plants was analyzed by MTT test. The maximum apoptosis of L. purpureum L. at 50 µg/mL was 14%, while the antiproliferative effect of L. galeobdolon (L.) L. was 88,9% at the same dose. The antimicrobial activity of the essential oils was determined by disc diffusion method. Accordingly, antifungal effect of two plants with poor antibacterial activity was found to be higher. The highest value for L. purpureum L. was measured 10 mm against Candida tropicalis fungus at a dose of 100 µL. 100 µL dose of L. galeobdolon (L.) L. showed the highest antifungal effect by forming a 10 mm zone against Candida glabrata and Candida tropicalis fungi. 86

Antalya bölgesinde Gynura malaccensis Belcher halk tarafından yetiştirilerek kullanılmaktadır. Ancak, fitokimyasal ve biyolojik aktivite bilgisi literatürde bulunamamıştır. Proje ile, G. malaccensis bitkisinin kimyasal kompozisyonu, antioksidan ve antidiyabetik potansiyellerinin aydınlatılması hedeflenmiştir. G. malaccensis bitkisi yetiştirilerek yapraklarının metanollü ve hekzanlı ekstrelerinin kimyasal kompozisyonları kromatografik tekniklerle araştırıldı. Ekstrelerin in vitro deneylerle serbest radikal süpürücü etkileri, toplam fenol ve flavonoit miktarları ve antidiyabetik etkileri araştırıldı.G. malaccensis çiçeklerinde δ-kadinen (%36,4) ve 1-epi-kubenol (%22,4); taze yapraklarda δ-kadinen (%17,) ve 1-epi-kubenol (%53,3); etüvde (50 C'de) kurutulan yapraklarda fitol (%21) ve linalool (%17,6); liyofilize yapraklarda ise fitol (%49.4) ve neofitadien izomer I (%27,7) majör uçucu bileşikler olarak saptandı. Metanollü ekstrelerde kinik asit türevleri tespit edilmiştir. Liyofilize yapraklar en yüksek miktarda fenol bileşikleri içermektedir (19,7 GAEmg/gekstre). Etüvde kurutma işlemi yapraklardaki toplam fenol miktarının azalmasına sebep olmuştur. Hekzanlı ekstrelerde TPC değerleri 3,1-13,2 GAEmg/gekstre arasında iken, metanollü ekstrelerde 6,9-19,7 GAEmg/gekstre arasında bulunmuştur. Metanollü ekstrelerde TFC 0-14,3 REmg/gekstre arasında, liyofilize yaprakların hekzanlı ve metanollü ekstrelerinin serbest radikal süpürücü etkileri IC50 0,38 ve 0,53 mg/mL ve Troloksa eşdeğer antioksidan kapasiteleri 0,95 mM ve 1,41 mM olarak hesaplanmıştır. α-Amilaz enzimini inhibe etme etkileri hekzanlı ekstrelerde %22-%53 metanollü ekstrelerde ise %13-%46 arasında değişmektedir. Bu çalışma sonuçları G. malaccensis için ilk defa elde edilmiş olup özgün bir niteliğe sahiptir.Anahtar Sözcükler: Gynura malaccensis, Ekstraksiyon, Kompozisyon, Biyolojik aktivite,α-Amilaz. Gynura malaccensis Belcher is growing by people in Antalya to manage blood sugar and cholesterol degrees. However, there is no scientific knowledge about phytochemical and biological activity profiles on G. malaccensis. In this context, our main goal was to investigate chemical composition, antioxidant and anti-diabetic potentials of G. malaccensis. In scope of designated aims, the plant of G. malaccensis grown up and the hexane and methanol leaf extracts were obtained to investigate their chemical compositions with chromatographic techniques (GC-FID, GC-MS, MSD-SPME, LC-MS/MS). All extracts have been subjected to investigation in vitro for antioxidant activity, total phenols and flavonoids contents and inhibition of α -amylase enzyme.In the flowers of G. malaccensis, δ -cadinene (36.4 %) and 1-epi-cubenol (22.4 %); in the fresh leaves, δ-cadinene (17,4 %) and 1-epi-cubenol (53,3 %); in the oven dried leaves, phytol (21 %) and linalool (17,6 %); in the freeze dried leaves, phytol (49,4 %) and neophytadiene isomer I (27,7 %) have been found as major volatile constituents.Quinic acid derivatives have been detected in the methanol extract. Freeze dried leaves contained the highest total phenols (19,7 GAEmg/gextract). In the hexane extracts TPC level was found as 3,1-13,2 GAEmg/gextract. In the methanol extracts TPC was found to be 6,9-19,7 GAEmg/gextract. Total flavonoid content in the methanol extract was found as 0-14,3 REmg/gextract.Freeze dried leaves extracts demonstrated free radical scavenging activity (IC50 0,38 and 0,53 mg/mL). The Trolox equivalent antioxidant capacity was found as 0,95 mM and 1,41 mM. The inhibitory effects of the hexane extracts on α -amylase enzyme were between 22 % and 53 % while the methanol extracts demonstrated inhibition between 13% and 46%. In scope of the project, the chemical composition and activities results have been obtained for G. malaccensis for the first time.Keywords: Gynura malaccensis, Extraction, Composition, Biological activity, α-Amylase. 129

Amaç: Bu çalışma ile 18-21 yaş aralığındaki öğrencilerde kumpas ile ayak ölçüleri ve plantogram ile ayak yapısı değerlendirilerek, ayak ölçülerinin güncel verilerinin ortaya konması ve pes planus sıklığının belirlenmesi hedeflenmiştir. Giriş: İnsan vücut ölçüleri; cinsiyet, genetik özellikler, coğrafi şartlar, beslenme gibi birçok sosyo-ekonomik koşuldan etkilenir. Vücut ölçülerinde toplumlar arasında görülen bu farkların ortaya konması ve belirli vücut bölgelerinin her topluma özgü standartlarının bilinmesi, ülkeler arasında ticareti yapılan medikal ürün, tekstil, mobilya, makine sanayisi gibi birçok dalda önem arz eder.Gereç ve Yöntem: Çalışma sırasında ölçümler iki farklı ölçüm metoduyla yapıldı. Kumpas, mezura, hassas terazi ile direkt ölçüm ve Harris-Beath plantogram ile ayak izi incelemesi yöntemleri kullanıldı. Araştırmaya 159 kadın ve 141 erkek, 300 kişi dahil edildi. Boy, vücut ağırlığı, ayak uzunluğu, ayak genişliği, ayak yüksekliği, talokalkaneal mesafe, bimalleolar mesafe, metatarsofalangeal çevre, tarsal çevre, talokalkaneal çevre, bimalleolar çevre ölçüldü. Plantogram ile yapılan ölçümler Staheli İndeksi ve Chippaux-Smirak İndeksi kullanılarak pes planus açısından yorumlandı. Sonuçlar uygun istatistiksel yöntemler kullanılarak değerlendirildi.Sonuç: Antropometrik ayak ölçümleri ve ayak izi ölçümleri ile ilgili güncel değerler saptandı. Erkeklerin anlamlı olarak daha büyük ayak ölçümlerine sahip olduğu, pes planus sıklığının erkeklerde kadınlardan anlamlı derecede yüksek olduğu bulundu. Ayak izi ölçümlerinde pes planus tanısında kullanılan iki ayrı indeks karşılaştırıldı. Pes planus tanısında bu indekslerin tek başlarına yetersiz olduğu, muayene ve klinik bulgular ile tanının desteklenmesi gerektiği sonucuna varıldı. Anahtar kelimeler: Ayak, antropometri, pes planus Aim: This study aims to evaluate foot measurements and foot structure with plantogram of 18-21 year old university students to scientifically define measurements for shoe lasts of these individuals and to determine pes planus frequency in this age range.Introduction: Body measurements are effected by socioeconomical conditions like gender, genetics, geographical conditions, nutrition, and living conditions. Defining differences between standards for each population has importance in fields like internationally traded medical products, textile, furniture, machine industry etc. Material and Method: Direct measuring with caliper, measuring tape and precision bascule is used. Harris Mat is used to take footprints for plantogram. 300 people (159 women and 141 men) are included. Height, weight, foot length, foot width, foot height, talocalcaneal distance, bimalleolar distance, metatarsophalangeal circumference, tarsal circumference, talocalceneal circumference, and bimalleolar circumference are measured. Results of plantogram are interpreted using Staheli Index and Chippaux-Smirak Index to define pes planus. Results are evaluated with proper statistical methods.Conclusion: New mean values for anthropometric foot and footprint measurements are defined and compared to literature. Men have significantly larger foot and higher pes planus ratio than women. Two diagnostic indexes for pes planus have been compared. These indexes aren't reliable alone and when diagnosing pes planus one should back these results with physical examination and clinical findings.Key Words: Foot, anthropometry, pes planus 84

Amaç: Obezitenin bilinen etkilerinin yanında, yapılan son çalışmalar obez bireylerin kognitif bozukluklar gösterdiğini ve erken bunama riski taşıdıklarını göstermiştir. Yapılan çalışmalarda Myrtus communis (MC) ekstraktının antiinflamatuvar ve antioksidan özellikleri gösterilmiştir. Bu çalışmada, MC ekstraktının obezitenin neden olduğu oksidatif beyin hasarına karşı etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda Wistar albino yetişkin erkek sıçanlar standart diyet alan kontrol, yüksek yağlı diyet (YYD) alan ve YYD ile beslenerek son 4 hafta MC ekstraktı (100 mg/kg, oral) uygulanan YYD + MC olmak üzere üç gruba ayrılmıştır. Çalışma 16 hafta sürmüştür. Deney sonunda yeni obje tanıma testi uygulanan hayvanlar dekapite edilerek hipokampus dokuları ve kan örnekleri alınmıştır. Bu dokularda asetilkolinesteraz (AChE) ve Na-K ATPaz aktiviteleri ile malondialdehit (MDA), glutatyon (GSH) ve 8-hidroksi-2'deoksiguanozin (8-OHdG) ve kolesterol düzeyleri incelenmiştir.Bulgular: YYD grubundaki hayvanların yeni obje tanıma testi performanslarında düşüş meydana geldiği ve MC uygulamasının bu düşüşü önlediği, buna paralel olarak YYD grubunda artan AChE aktivitesinin MC tarafından baskılandığı, azalan NA-K ATPaz aktivitesinin MC tarafından korunduğu ve yükseldiği anlaşılmıştır. Oksidatif hasarı gösteren MDA ve 8-OHdG düzeyleri de YYD grubunda yüksek, MC uygulanan grupta ise azalmış olarak bulunmuştur.Sonuç: Bulgularımız obeziteye bağlı beyinde gelişebilecek oksidatif hasara ve onun yol açabileceği hafıza bozukluklarına karşı MC ektraktının olumlu etkileri olduğunu göstermiştir.Anahtar sözcükler: Myrtus communis, obezite, oksidatif stres, asetilkolinesteraz Objective: Besides known effects of obesity, recent studies suggests that obese individuals have cognitive impairment and the risk of early dementia. Antiinflammatory and antioxidant effects of Myrtus communis (MC) extract were shown with previous studies. In this study, we aimed to assess effects of MC extract on oxidative brain injury caused by obesity.Material and Method: Wistar albino rats were divided into three groups as control group that was fed with standard diet for 16 weeks, high-fat diet group that was fed with high-fat diet for 16 weeks and high-fat diet + MC group that was fed with high-fat diet for 16 weeks and administered with MC extract (100 mg/kg, oral) during last 4 weeks. At the end of the study, novel object recognition test was performed and hippocampus tissues and blood samples were collected after decapitation. Acetylcholinesterase (AChE) and Na-K ATPase activities, malondialdehyde (MDA), glutathione (GSH), 8-hydroxy-2'-deoxyguanosine (8-OHdG) and cholesterol levels were studied on the tissue samples.Results: The study findings showed that novel object recognition test performance of high-fat diet group was decreased, administration of MC extract prevented the decrease. In parallel, increased AChE activity in high-fat diet group was suppressed and decreased Na-K ATPase activity was protected and increased by administration of MC extract. MDA and 8-OHdG levels were observed increased in high-fat diet group and decreased in high-fat diet + MC group.Conclusion: The results showed that MC extract has positive effects on oxidative injury and cognitive impairment that may be caused by obesity.Key words: Myrtus communis, obesity, oxidative stress, acetylcholinesterase 53

Juniperus (ardıç) cinsi Cupressaceae familyasında yer almakta ve ülkemizde 10 takson ile temsil edilmektedir. Tüm dünyada, ardıçların farklı amaçlarla halk ilacı olarak kullanıldığı bilinmektedir. Yapılan çalışmalarda farklı ardıç türlerinin antidiyabetik ve antioksidan etkilerinin çok yüksek bulunması sebebiyle, bu çalışmada, Juniperus excelsa M. Bieb. meyve, yaprak ve dal ekstrelerinin bu açıdan incelenmesi amaçlanmıştır. Bitki kısımlarından etilasetat, metanol ve sulu ekstreler hazırlanmış ve ekstrelerde bulunan madde grupları klasik teşhis reaksiyonları ve ince tabaka kromatografisi kullanılarak belirlenmiştir. Ekstrelerin toplam fenol ve toplam flavonoid içerikleri hesaplanmıştır. In vitro antidiyabetik aktivite tarama yöntemleri olarak alfa glukozidaz ve alfa amilaz inhibisyonu, kilo kontrolü aktivite tarama yöntemi olarak da lipaz enzim inhibisyonu incelenmiştir. Ayrıca, ABTS ve DPPH radikal süpürücü, metal bağlama, demir indirgeme gücü ve Toplam antioksidan kapasite tayini yöntemleri ile ekstrelerin in vitro antioksidan etkileri araştırılmıştır. Aktivite sonuçlarının olumlu çıkması ile ekstrelerin standardizasyonu amacıyla ekstrelerdeki amentoflavon, agatisflavon ve umbelliferon miktarları Yüksek performanslı sıvı kromatografisi kullanılarak tayin edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, J. excelsa kısımlarının da diğer ardıç türlerine benzer biyolojik aktivite profiline sahip, in vivo araştırmalara da konu olabilecek, ümit vadeden bir doğal kaynak olduğunu göstermektedir. Juniperus (Juniper) genus is included in the Cupressaceae family and is represented by 10 taxa in our country. It is known that Juniperus are used as folk medicine for different purposes all around the world. Owing to the high antidiabetic and antioxidant effects of other Juniper species, we intended to examine Juniperus excelsa M. Bieb. fruit, leaf and branch extracts from this perspective in this study. Ethylacetate, methanol and aqueous extracts were prepared from the mentioned plant parts and the groups of chemical substances in the extracts were determined by using classical diagnostic reactions and thin layer chromatography. Toplam phenolic and Toplam flavonoid contents of the extracts were calculated. Inhibition of alpha glucosidase and alpha amylase as in vitro antidiabetic activity screening methods and lipase enzyme inhibition as weight control activity screening method were also investigated. In addition, in vitro antioxidant effects of extracts were evaluated by using ABTS and DPPH radical scavenging, metal chelating, iron reducing power and Toplam antioxidant capacity methods. After possessing positive results from the activity studies, the amounts of amentoflavone, agatisflavon and umbelliferon in the extracts were determined by high pressure liquid chromatography in order to standardize the extracts. The results showed that the parts of J. excelsa are a promising natural resource with a biological activity profile similar to other Juniper species, which may also be the subject of in vivo researches. 109

Amaç: Çalışmamızda bölgemiz için endemik olan, gerek doğal ve gerekse de kültive edilerek tarımı yapılan Hypericum perforatum, Thymbra spicata, Myrtus communis, Laurus nobilis, Rosmarinus officinalis ve Lavandula angustifolia bitkilerinin esansiyel yağlarının insan kolon kanseri (HCT-116), akciğer kanseri (A-549) ve malign melanom (A-2058) hücre hatlarındaki antikanserojen etkilerinin varlığını araştırmayı amaçladık.Materyal ve Yöntem: Bitkilerin kimyasal komponent analizleri GC-MS yöntemi ile belirlendi. Çalışmada bitkisel esansiyel yağların non-toksik konsantrasyonları sağlıklı hücre hattı olarak seçilen Vero hücreleri üzerinde belirlenmiştir. Antiproliferatif etkinlik çalışmaları Vero hücreleri üzerinde tespit edilen non-toksik konsantrasyonlar dahilinde gerçekleştirildi. Kanser hücre hatları olarak kolorektal kanser hücre hattı (HCT-116), insan melanoma hücre hattı (A-2058) ve akciğer karsinomu hücre hattı (A-549) kullanıldı. Aktivite testleri 96 saat süreyle (24., 48., 72., 96.saatlerde) değerlendirmeler yapılarak gerçekleştirildi. Sitotoksisite testleri için MTT yöntemi kullanıldı.Bulgular: Thymbra spicata, Laurus nobilis, Rosmarinus officinalis, Hypericum perforatum, Lavandula angustifolia ve Myrtus communis esansiyel yağlarının GC-MS analizi sonucunda en yüksek oranda tespit edilen bileşenlerinin sırasıyla; Carvacrol (%58.32), Eucalyptol (%57.42), Eucalyptol (%25.29), α-Pinene (%38.24), L-Fenchone (%45.86) ve Eucalyptol (%36.51) olarak tespit edilmiştir. Çalışmada en güçlü antiproliferatif etkinliği Thymbra spicata esansiyel yağlarının A-2058 melanoma hücreleri üzerinde 0.0195 g/ml'lik konsantrasyonda gösterdiği tespit edilirken, en düşük antiproliferatif etkinliğin ise Hypericum perforatum esansiyel yağlarının A-2058 hücrelerine karşı 0.312 g/ml konsantrasyonda elde edildiği tespit edilmiştir.Sonuçlar: Bu sonuçlar mortalite ve morbidite açısından dünyada en önemli hastalıklardan olan kanseree karşı bu esansiyel yağ komponentlerinin oldukça dikkate değer nitelikte antiproliferasyon sağladığı tespit edilmiş olup, yeni ilaç araştırmaları için umut verici bulunmuştur. Çalışma bulgularımızın in-vivo olarak ileri çalışmalarla desteklenmesi gerektiğini oldukça önemli olacaktır.Anahtar kelimeler: Antikanser, hücre kültürü, esansiyel yağlar, Hypericum perforatum, Thymbra spicata. Aim: In this study, the anticancer effects of essential oils of Hypericum perforatum, Thymbra spicata, Myrtus communis, Laurus nobilis, Rosmarinus officinalis and Lavandula angustifolia, which are endemic to our region, which can be grown and cultivated naturally, were investigated. In the study, cancer cell lines; human colon cancer (HCT-116), lung cancer (A-549) and malignant melanoma (A-2058) cell lines were used.Material and Method: Chemical component analyzes of the plants were determined by GC-MS method. In the study, non-toxic concentrations of vegetable essential oils were determined on Vero cells selected as healthy cell line. Antiproliferative efficacy studies were performed within the non-toxic concentrations detected on Vero cells. As cancer cell lines; colorectal cancer cell line (HCT-116), human melanoma cell line (A-2058) and lung carcinoma cell line (A-549) were used. Activity tests were performed on the cells for 96 hours (at 24, 48, 72, 96. hours). MTT method was used for cytotoxicity tests.Results: According to GC-MS analysis of essential oils of Thymbra spicata, Laurus nobilis, Rosmarinus officinalis, Hypericum perforatum, Lavandula angustifolia and Myrtus communis, the highest detected components were as follows: Carvacrol (58.32%), Eucalyptol (57.42%), Eucalyptol (25.29%), α-Pinene (38.24%), L-Fenchone (45.86%) and Eucalyptol (36.51%) were determined. The most potent antiproliferative activity of Thymbra spicata essential oils on A-2058 melanoma cells was found to be 0.0195 microgram / ml, while the lowest antiproliferative activity was found to be 0.312 micrograg / ml against A-2058 cells.Conclusion: These results showed that these essential oil components have a remarkable antiproliferative effect against cancer, one of the most important diseases in the world in terms of mortality and morbidity. It has been found promising for new drug research. It will be very important that our study findings should be supported in-vivo with further studies.Key words: Anticancer, cell culture, essential oils, Hypericum perforatum, Thymbra spicata. 94

Carica L. (Caricaceae) cinsine ait Carica papaya L. (Papaya) yaygın olarak kültürü yapılan ve bu cinse ait 22 tür içinde en iyi bilinen türdür. Anavatanı Orta ve Güney Amerika'dır. Papaya, tüm dünyada besin olarak kullanılır ve yüksek besin değerleri ile bilinir. Ayrıca antimikrobiyal, antihelmintik, antifungal, hepatoprotektif ve diüretik olarak tıbbi kullanımı da yaygındır. Bu çalışmada, C. papaya sabit ve uçucu yağların kimyasal bileşimlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. C. papaya'nın yaprak, olgun ve olgunlaşmamış meyvelerindeki uçucu yağlar Clevenger apareyi kullanılarak hidrodistilasyon yöntemi ile elde edildi. Uçucu yağlar Gaz Kromatografisi /Alev İyonizasyon Dedektörü (GK/AİD) ve Gaz kromatografisi/Kütle Spektrometesi (GK/MS) ile analiz edildi. C. papaya yaprak, olgunlaşmış ve olgunlaşmamış meyve uçucu yağlarında ana bileşik olarak benzil izotiyosiyanat (sırasıyla %86,3; %100; % 94,4) tespit edildi.Sabit yağ asitleri Soxhlet apareyinde n-hekzan ile ekstre edilerek elde edildikten sonra metilleme yapılıp bileşimi GK ve GK/KS ile belirlendi. C. papaya kuru ve yaş tohumlarının yağ asitlerinin ana bileşikleri olarak, oleik asit (% 72,0;% 70,0), palmitik asit (% 15,0;% 16,4), linoleik asit (% 5,3;% 5,1) tespit edildi.Uçucu ve sabit yağların Agar Disk Kuyucuk Difüzyon Metoduna göre farklı mikrobiyal suşlara karşı antimikrobiyal özellikleri test edildi. Escherichia coli (NRRL B-3008), Bacillus subtilis (NRRL-B4378) ve Candida albicans (ATCC 10231) mikroorgarizmalarına karşı test edilen uçucu ve sabit yağların zayıf antimikrobiyal aktivite gösterdiği belirlendi. The genus Carica L. (Caricaceae) is presented by 22 species of which Carica papaya L. is the most widely cultivated and best-known species. Its homeland is Middle and South America. Papaya is consumed as good and known for its nutritional values all over the world. Besides, medicinal uses is also common. It is used as antimicrobial, antihelmintic, antifungal, hepatoprotective and diuretic. In this study, it was aimed to analyze chemical compositions of C. papaya fatty and essential oils. Essential oils (EOs) from leaf, ripe and unripe fruits of C. papaya were obtained by hydrodistillation using a Clevenger type apparatus. The essential oils were analyzed by both Gas chromatography/Flame ionization dedector (GC/FID) and Gas chromatography/Mass spectrometry (GC/MS). Benzyl isothiocyanate (86.3%; 100%; 94.4%) was found as the main constituents of the EOs of C. papaya leaf, ripe and unripe fruits, respectively.Fatty acids (FAs) were extracted with n-hexane in a Soxhlet apparatus and after the methylation procedure the chemical compositions were determined by GC and GC/MS. The major FAs of both dried and fresh seeds of C. papaya were oleic acid (72.0%; 70.0%), palmitic acid (15.0%; 16.4%), linoleic acid (5.3%; 5.1%), respectively. The EOs and FAs were tested for antimicrobial properties against different microbial strains by the agar disk well diffusion method. The EOs and FAs showed weak antimicrobial activity against Escherichia coli (NRRL B-3008), Bacillus subtilis (NRRL-B4378) ve Candida albicans (ATCC 10231). 58

Foeniculum vulgare Mill., dünyanın çeşitli yerlerinde, Antik Çağlardan beri geleneksel tıpta yaygın olarak kullanılmaktadır. ''Foeniculum vulgare Miller subsp. vulgare var. vulgare (acı rezene)'' ve ''Foeniculum vulgare Miller subsp. vulgare var. dulce (Miller) Batt. & Trab. (tatlı rezene)'' olmak üzere iki alt türü vardır. Ülkemizde halk arasında ''Saçı, Arap Saçı, Meletüre, İrziyan, Mayana, Razıyane, Cumhur, Çumra, Isıra, Sincibil, Sincilip, Rezdene, Sarı Ot'' olarak adlandırılışları mevcuttur. Dünyada Avrupa'nın orta, güney ve batısında, Afrika'nın kuzeyinde ve Asya'nın güneybatı kesiminde yetişmektedir. Türkiye'nin kuzeyinde bulunan İstanbul, Zonguldak, Kastamonu, Artvin, Bursa, Çanakkale, Kırklareli, Kocaeli, Samsun, Sinop, Trabzon illerinde ve güneyde Hatay ili Amanos dağlarının bulunduğu bölgede dağılım göstermektedir. Foeniculum vulgare Miller meyveleri %2-6 oranında uçucu yağ taşımaktadır. Bu uçucu yağın %60'ından fazlasını transanetol (%50-75), %15'inden fazlasını fenkon (%12-33) ve %5'ten az kısmını östragol (%2-5) oluşturur. Bitkinin meyvesi ve uçucu yağı kullanılmaktadır. Bilimsel çalışmalarla uçucu yağının antibakteriyel, antifungal, antioksidan, hepatoprotektif, gibi pek çok tıbbi etkisinin olduğu gösterilmiştir., The usage of Foeniculum vulgare Miller (Fennel) in Phytotherapy Foeniculum vulgare Mill. has been widely used in traditional medicine since ancient times in various parts of the world. There are two subspecies that have named ''Foeniculum vulgare Miller subsp. vulgare var. vulgare (bitter fennel)'' and ''Foeniculum vulgare Miller subsp. vulgare var. dulce (Miller) Batt. & Trab. (sweet fennel)''. In our country, the common names of fennel is ''Saçı, Arap Saçı, Meletüre, İrziyan, Mayana, Razıyane, Cumhur, Çumra, Isıra, Sincibil, Sincilip, Rezdene, Sarı Ot''. It grows in West, South, Central Europe, North Africa and Southwest Asia in the world. It shows distribution in İstanbul, Zonguldak, Kastamonu, Artvin, Bursa, Çanakkale, Kırklareli, Kocaeli, Samsun, Sinop, Trabzon that located in the north of the Turkey and Amanos Mountains' region in Hatay. Fruits of Foeniculum vulgare have essential oil 2-6% which contains more than 60% is transanetol (50-75%), more than 15% is fenchone (12-33%) and less than 5% is estragole (2-5%). The fruits and essential oil of the plants are used. It has been showed that there are many medical effects of essential oil such as antibacterial, antifungal, antioxidant, hepatoprotective, with scientific studies.

Türkiye'de doğal olarak yetişen iki Sambucus türünden biri olan Sambucus nigra L., Caprifoliaceae familyasına ait çalı formunda bir bitkidir. Geleneksel olarak soğuk algınlığı, üst solunum yolu enfeksiyonları ve gripte kullanılmaktadır. S. nigra'nın antiviral, antioksidan, antienflamatuar, antimikrobiyal ve antidiyabetik etkinlikleri bilimsel olarak ispatlanmıştır. Bu çalışmada dört farklı drog örneği üzerinde kalite kontrol çalışmaları yürütülmüştür. İki örnek sırasıyla (SN2 ve SN3) eczane ve aktarda satılan ticari droglardır. Diğer iki örnek ise (SN1 ve SN4) İzmir-Bozdağ ve Isparta-Gölcük'ten sırasıyla toplanmıştır. Tüm örnekler, Avrupa Farmakopesi 8.0 ve Türk Farmakopesi 2017'de yer alan yöntemler esas alınarak incelenmiştir. Kurutmada kayıp, bütün kül, hidroklorik asitte çözünmeyen kül ve sülfat külü deneyleri gerçekleştirilmiştir. Rutin ve kafeik asitten standart olarak yararlanılmak suretiyle drog örneklerinin analizi ve saflık kontrolü için ince tabaka kromatografisi (İTK) kullanılmıştır. Toplam flavonoitlerin spektrofotometrik miktar tayini yapılmıştır. Ayrıca drog örneklerinin antioksidan potansiyeli spektrofotometrik ölçüm tekniği baz alınarak, DPPH (2,2-difenil-1-pikrilhidrazil) radikal süpürücü aktivite tayin yöntemiyle saptanmıştır. Genel olarak tüm örneklerin farmakope standartlarıyla uyumlu olduğu görülmüştür. Test edilen örnekler içerisinde SN1 kodlu örneğin en yüksek flavonoit miktarına sahip olduğu bulunmuştur. Buna ek olarak, tüm örneklerin DPPH radikal süpürücü aktivite potansiyelinin az çok birbirine yakın olduğu görülürken, SN1 kodlu örnek en yüksek aktiviteyi (IC50:32,09) ve SN4 kodlu örnek ise en düşük aktiviteyi (IC50: 46,55) göstermiştir., Sambucus nigra L., one of the two wild-growing plant species of the genus Sambucus in Turkey, is a plant in the form of shrubs belonging to the family Caprifoliaceae. It is traditionally used in common cold, upper respiratory infections and flu. S. nigra has been scientifically proven to possess antiviral, antioxidant, antiinflammatory, antimicrobial and antidiabetic effects. In this study, quality control studies have been carried out on four different drug specimens. Two of the specimens were commercial samples (SN2 and SN3) which are sold in a herbal shop and in a pharmacy, respectively. The other two specimens (SN1 and SN4) were collected from İzmir-Bozdağ and Isparta-Gölcük, respectively. All of the samples were examined mainly by using the methods in European Pharmacopoeia 8.0 and in Turkish Pharmacopoeia 2017. Assays for loss on drying, total ash, acid-insoluble ash and sulphated ash were performed. Thin Layer Chromatography (TLC) was used for the identification and purity control of the drug specimens utilizing rutin and caffeic acid as standards. The spectrophotometric quantitative determination of total flavonoids has also been performed. Moreover, antioxidant potentials of drug specimens were determined by using DPPH radical scavenging activity method based on spectrophotometric measurement. Generally, all samples were compatible with the standards of the pharmacopoeia. Among the tested specimens, the sample with the code SN1 has been found to contain the highest flavonoid content. Additionally, the DPPH radical scavenging potentials of all the specimens have found to be more or less similar to each other with SN1 sample showing the highest activity (IC50:32.09) and SN4 sample displaying the lowest activity (IC50:46.55).

Mentha spicata L., ülkemizde doğal olarak yetişen, Lamiaceae familyasından tıbbi ve aromatik özellikleri ile gıda, ilaç, kozmetik ve kimya sektöründe büyük öneme sahip bir türdür. Akdeniz, Güney ve Batı Avrupa, Rusya, Asya, Türkiye ve ABD'nin ılıman bölgelerinde yetişmekte ve yaygın olarak kültürü yapılmaktadır. Ülkemizde bahçe nanesi veya eşek nanesi olarak bilinen Mentha spicata subsp. spicata ile kıvırcık ismiyle bilinen Mentha spicata subsp. condensata doğal olarak yetişmektedir. Mentha spicata subsp. spicata sebze ve baharat olarak yüzyıllardır kullanılmaktadır. Tıbbi amaçlarla mide bulantısına karşı, gaz giderici, safra kanalı ve gastrointestinal sistem spazmlarında, öksürük ve soğuk algınlığı tedavisinde, aromatizan, irrite kolon sendromu, oral ve farenjiyal mukoza iltihabına karşı kullanılmaktadır. Aromaterapide inhalasyonla bulantı ve kusmaya karşı, haricen ise kas krampları ve baş ağrısında kullanım alanına sahiptir. Bahçe nanesinin karvonca zengin uçucu yağları hariç herhangi bir resmi farmakopede monografı bulunmamaktadır.Bu tez çalışmasında, ülkemiz için büyük önemi olan bu türün kalite standartlarının oluşturulması için Avrupa Farmakopesi formatında bir monograf hazırlanması amaçlanmıştır. Farklı bölgelerde yetiştiricilerden temin edilen kültür formları ile kurutulmuş kaba toz hazır örnekler botanik ve farmakognozik bakımdan incelenmiş, bazı sınır testleri yapılmış, ayrıca su distilasyonu ile elde edilen uçucu yağlarının kalitatif ve kantitatif analizleri gerçekleştirilmiştir. Bunun yanında, gıda olarak yaygın kullanımından yola çıkılarak, mikrobiyolojik kontrolleri ve taşıdığı rozmarinik asit miktarları ortaya konmuştur.Anahtar Sözcükler: Bahçe nanesi, Mentha spicata, Monograf, Avrupa Farmakopesi, Bitkisel drog Mentha spicata L. is a species of natural importance in the food, medicine, cosmetics and chemical industries which grows naturally in our country having medical and aromatic properties from the Lamiaceae family. Mentha spicata is distributed in the Mediterranean, South and West Europe, Russia, Asia, Turkey and the temperate regions of the United States and is also cultivated. `Mentha spicata subsp. spicata` known as `Bahçe nanesi` or `Eşek nanesi` and `Mentha spicata subsp. condensata` known as `Kıvırcık` are plants that grow naturally in our country.Mentha spicata subsp. spicata has been used as vegetables and spices for centuries. It is used for nausea, as carminative, aromatizing, against gall blader canal and gastrointestinal system spasms, irritable colon syndrome, heavy coughing, cold treatment, oral and pharyngeal mucosa inflammation. It is also used in aromatherapy and for nausea and vomiting, external muscle cramps and headache. ''Bahçe nanesi'' has no monograph in any official pharmacopoeia, except for its carvon-rich essential oils. In this thesis, it is aimed to prepare a monograph in the format of European Pharmacopoeia to establish the quality standards of this species which is of great importance for our country. Fresh specimens that have been collected from farmers and dried samples ready to consumption have been examined in terms of pharmacognosy and botanical characteristics; some limit tests has been carried out and it's essential oil has been extracted by water distillation and analyzed. In addition, microbiological controls were performed and the amounts of rosmarinic acid it contains were determined, based on its widespread use as food.Keywords: Bahçe nanesi, Mentha spicata, Monograph, European Pharmacopoeia, Bitkisel drog 82

Salvia officinalis L. (SO, Tıbbi adaçayı) geleneksel tıpta kardiovasküler hastalıkların tedavisinde yaygın şekilde kullanılan ve içeriğindeki fenolik asitler sayesinde çok iyi antioksidan özellikleri olduğu bilinen bir bitki türüdür. Bazı çalışmalar Salvia türlerinin kemik yapımını hızlandırmada önemli bir rol oynayabileceğini bildirmiştir. Bu çalışmanın amacı sistemik S. officinalis ekstresinin sıçanlarda hızlı premaksilla genişletmesinde yeni kemik oluşumuna etkisinin histomorfometrik olarak incelenmesidir.On dört adet erkek Sprague Dawley sıçan raslantısal olarak iki gruba ayrılmıştır: yalnızca genişletme (YG; n=7) ve genişletme artı S. officinalis (SO; n=7. Premaksiller suturanın genişletilmesi amacıyla, bütün sıçanların üst kesici dişlerine birer açıcı zemberek yağıştırılmıştır. 5 günlük genişletme süreci sonrasında 12 günlük pekiştirme süreci gerçekleşmiştir. 17 günlük boyunca, SO grubundaki sıçanlara oro-gastrik tüp yoluyla sistemik olarak 20 mg SO/kg/gün verilmiştir. On yedi günlük deney süreci sonunda sıçanlar sakrifiye edilmiştir. Sonrasında premaksilla disseke edilmiş ve histomorfometrik inceleme yapılmıştır. SO grubunda yeni kemik yapımı alanlarında, inflamatuar hücrelerin yoğunluğunda, osteoklast ve osteoblast sayılarında meydana gelen artışlar kontrol grubuna göre anlamlıdır. S. officinalis ekstresi genişletilmiş ortra palatal suturada genişletme ve pekiştirme sürecinde yeni kemik rejenerasyonunu stümimüle edebilecek özelliktedir. Bu çalışma S. officinalis ekstresinin RME'de yeni kemik yapımına etkisini inceleyen ilk çalışma olmasıyla özgündür.Anahtar Kelimeler: Kemik yapımı, Hızlı üst çene genişletmesi, Salvia officinalis, Tıbbi adaçayı Salvia officinalis L. (sage) is a common traditional medicine widely used for the treatment of cardiovascular and cerebrovascular diseases, and its well-known antioxidant properties are attributed mainly to the presence of phenolic acids. Several studies have shown that the Salvia species may play an important role in accelerating bone remodeling. The aim of this thesis to histomorphometric evaluation of the effects of S. officinalis extract on new bone formation in the rapid premaksillary expansion. Four-teen male Sprague Dawley rats were randomly divided into two groups: expansion only (EO; n=7), and expansion plus S. officinalis (SO; n=7). An open-loop spring was bonded to maxillary incisors of each animal to expand the premaxillary suture. After a 5-day expansion period, there was a consolidation period of 12 days. Rats in the SO group 20 mg SO/kg/day were systemically administered per day via the orogastric route, for 17 days. Rats were sacrificed at the end of the 17 days experimentation period. Then, the premaxillas were dissected and histomorphometric examination was performed.S. officinalis leaf extract can stimulate bone regeneration in the expanded midpalatal suture during expansion. There were increases in newly formed bone area, intensity of inflammatory cells, number of osteoblasts and osteoclasts in study group comparing control group. To the best of our knowledge, this study is the first to report the positive effects S. officinalis extract intake with these parameters.Keywords: Bone formation, Rapid maxillary expansion, Salvia officinalis, Sage 77

Obezite Tedavisinde Kullanılan Tokluk Hissi Sağlayan Bitkisel Kaynaklar Değişen yaşam tarzları, hareketsizlik ile birlikte sedanter yaşam, beslenme alışkanlıklarının değişmesi ve medya etkisi gibi faktörler beraberinde birçok sağlık sorunu getirmektedir. Obezite, halk arasında şişmanlık olarak bilinen vücutta fazla miktarda yağ depolanması sebebiyle ortaya çıkan ve tedavi edilmesi gereken ciddi bir sağlık sorunudur. Son zamanlarda dünya genelinde yapılan araştırmalar sonucu obezitenin prevelansının artmakta olduğu bilinmektedir. Bireylerin, dengeli ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarını küçük yaşta kazanmaları, obezite ve obeziteye bağlı sağlık sorunlarını en aza indirilmesi üzerine dünya genelinde odaklanılmakta ve çalışmalar yapılmaktadır. Obezite, enerji alımı ve harcaması bakımından enerji dengesi bozukluğundan kaynaklanmaktadır. İştahı bastıran, kilo kaybına neden olan veya besin emilimini inhibe eden ilaçlar da dahil olmak üzere obeziteyi kontrol etmek için birçok farklı yaklaşım bulunmaktadır. İlaçla tedavinin yararları yanında çeşitli yan etkileri mevcuttur. Bu nedenle, obezitenin tedavisinde faydalı olabilecek doğal bileşikler alternatif olarak araştırılmaktadır. Bu sebeple bitkilerin obezite tedavisini destekleyici etki mekanizmaları üzerinde durulmaktadır. Geçtiğimiz on yıl boyunca, bitkisel ilaçlarla yapılan zayıflama tedavisi çalışmalarında her geçen gün yeni gelişmeler kaydedilmektedir. Bitkisel ilaçların klinik araştırmaları obezite tedavisinde etkili olduğunu göstermiş ve bitkisel ilaçların potansiyel mekanizmalarını ortaya çıkarmaya yönelik araştırmalar sürmektedir. Bu tez kapsamında etki mekanizmaları açısından obezite tedavisinde yararlanılan lif içeriği yüksek iştahı etkileyen; Amorphallius Konjac, Plantago Ovata, Hoodia Gordonii, Garcinia Cambogia, Gymnema Sylvestre ve Gelidium Amansi uygulamalarını incelenmiş ve obezite tedavisinde uzun vadeli kilo kaybı üzerindeki etkilerini değerlendirilerek tedavide kullanılan ilaçlar ile karşılaştırılmıştır. Obezite tedavisinde kullanılan ilaçların yararları olmasına rağmen yan etkileri bitkisel desteklere kıyasla daha fazladır. Bu sebeple bitkilere yönelim gün geçtikçe artmaktadır., Plant Resources Providing Sensation of Toughness Used in Obesity Treatment Nowadays, sedentary lifestyles along with inactivity, changes in eating habits and media effects bring along together many health problems. Obesity is a serious health problem that should be treated. Recently, it is known that the prevalence of obesity is increasing day by day. Researches focus on healthy and balanced eating habits of the individuals at a young age to minimize the health problems and to increase the awareness due to obesity. Obesity is caused by energy balance disorder in terms of energy intake and consume. Many different approaches have been proposed to control obesity, including drugs that suppress appetite, cause weight loss, or inhibit nutrient absorption. Besides the benefits of medication, there are various side effects. Therefore, natural compounds that may be useful in the treatment of obesity are investigated as an alternative. For this reason, the mechanism of plants to support the treatment of obesity is emphasized. Over the past decade, new advances have been recorded at the treatment of herbal medicines. Clinical studies of plants have shown that plants are effective in the treatment of obesity. The investigations are continuously in progress to identify the potential mechanisms of plants. The aim of this thesis is to examine the mechanisms of plants which are used in the treatment of obesity. The applications of Amorphallius Konjac, Plantago Ovata, Hoodia Gordonii, Garcinia Cambogia, Gymnema Sylvestre and Gelidium Amansi were evaluated and compared with the drugs used in the treatment of obesity. Although the medications used in the treatment of obesity have benefits, their side effects are higher than those of herbal supplements. Therefore, the trend for the plants is increasing day by day.

Bu çalışma Karaman il merkezinde sık kullanılan geleneksel halk ilaçlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır.Çalışma Mart 2018-Temmuz 2019 tarihlerinde arasında Karaman ilinde halk ile görüşmeler yapılarak hazırlanmıştır. 65 kişi ile görüşme yapıldı. 47'si kaynak kişi olarak kabul edildi. Kaynak kişilerin %25,5 erkek, %74,5 kadın olarak belirlendi. Öğrenim durumları ise ilkokul %53,2, ortaokul % 4,3, lise 23,4, lisans %19,1 olarak tespit edilmiştir. Yaş oranlarında ise en fazla 60 yaş ve üstü (%46,8) kişi tespit edildi.43 bitki, bitkisel halk ilaçları kapsamında değerlendirildi. Halkın kullanmış olduğu bitkiler tedavi yerlerine göre 43 başlığa ayrılmıştır. Bu başlık altında mide (7), öksürük, grip, soğuk algınlığı (6), ödem atıcı (4), idrar yolu (4) rahatsızlıklarında bitkisel tedavi kullanıldığı saptandı.Bitkilerin çoğunlukla yaprak, gövde ve meyvesi tercih edilmiştir. Bitkisel halk ilaçlarının kullanım şekli olarak da daha çok enfüzyon ve dekoksiyon yöntemi kullanılmıştır.Anahtar Kelimeler: Geleneksel Halk İlaçları, Merkez, Karaman, Tıbbi Bitkiler, Türkiye This study has been conducted in order to determine the traditional community medicine used in Karaman City Centre. The study was conducted between March 2018 and July 2019 in Karaman with public consultation. 65 people have been interviewed. 47 of them accepted as the source. The people of the source determined as 74.5 percent female and 25.5 percent male. The percentage of educational background is identified as 53.2 percent primary school graduate, 4.3 percent secondary school graduate, 23.4 percent high school graduate, 19.1 percent postgraduate. As for the age rate, 60 and above(46.8 percent) is determined at most.43 herbs are evaluated within the scope of community herbal medicine. These herbs are divided into 43 chapters according to the treatment areas using herbs by the public. Under these chapters, it is detected that herbs are used for therapeutic purposes at most with the diseases related to stomach(7), urethra(4), cough(6), influenza(6), cold(6), oedema(4). Leaf, stem and fruit of the plants are mostly preferred. As for the usage of community herbal medicine, the processes of infusion and decoction are used much more.Keywords: Karaman, Center, Medicinal Plants, Traditional Folk Medicines, Turkey. 78

Bir çok bitki farklı kültürlerde insanoğlu tarafından infertilite (kısırlık) tedavisindekullanılmaktadır. Cinsel isteği ve cinsel performansı iyileştirmek, damarları genişletmek vetestosteron düzeyini arttırmak amacıyla da bunlardan yararlanılmıştır. İnfertilitedekullanılan bitkisel ürünler genellikle internet veya marketlerden temin edilmektedir.Bitkiler ve bitkisel ürünler üzerinde klinik çalışmalar ve güvenilirlik verileribulunmadığından insan sağlığı ciddi sorunlarla karşı karşıya gelmektedir. Bu çalışmada,infertilitede kullanılan bitkiler ve bitkisel ürünler fitoterapi açısından değerlendirilmiştir.Eczaneden satın alınan ticari bir ürünün iki farklı serisinin bileşimi Farmakope yöntemlerive LC-MS yardımıyla analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular, örneklerin etiketlerindeverilen bileşimi tam olarak karşılamadığını göstermiştir.Anahtar Kelimeler : İnfertilite, Tıbbi Bitkiler, Bitkisel Ürünler, Bileşikler Many plants have been used by people of different cultures to treat conditions of human infertility or for the treatment of reproductive disorders. They have also been used for improving sexual desire as well as sexual performance, vasodilatation and to increase testosterone level. These herbal products used in the treatment of infertility have usually been supplied from internet or markets. The absence of clinical trials and safety data on these plants and herbal products, human health can face serious problems. In this study, plants and herbal products used in the treatment of infertility were evaluated in terms of phytotherapy. The commercial products from different batches purchased from pharmacy were analyzed by using Pharmacopoeia methods and LC-MS. According to the results, findings have not completely met the content of the composition given on the label.Key Words : İnfertility, Medicinal Plants and Plant Products 81

Salvia hispanica L., chia adıyla bilinen, tropik ya da ılıman iklimde yetişen, beyaz ya da siyah renkli olup üzerinde koyu renkli noktalar bulunan Lamiaceae temsilcisidir. Bu çalışmada, S. hispanica tohumları metanol ve kloroform ile ayrı ayrı ekstre edilerek fitokimyasal ve biyolojik profilleri araştırılmıştır. Kimyasal kompozisyonları, taşıdığı toplam fenol ve flavonoit miktarları, serbest radikal süpürücü etkileri, Troloks'a eşdeğer antioksidan kapasitesi, anti-α-amilaz aktivitesi araştırılmıştır. Serbest yağ asitlerinin verimi (SYA) %75,7, polar ve apolar ekstrelerin ise sırasıyla %1,6 ve %12,7 olarak saptanmıştır. Tüm ekstrelerin serbest radikal süpürücü etkileri model DPPH• radikalini kullanarak spektrofotometrik yöntemle tayin edilmiştir. Metanollü ekstre en yüksek inhibisyon etkisini göstermiştir (IC50 1,63±0,15 mg/mL). Lipofilik ekstre ve SYA fraksiyonu sırasıyla %55,08±5,0 ve %27,5±0,4 aktivite göstermiştir. Tüm ekstrelerin kimyasal profilleri kromatografik tekniklerle aydınlatılmıştır (GC-FID/MS, LC-MS/MS, UPCC). GC/MS tekniği ile tohumun %99,5'ini oluşturan toplam 14 yağ asidi teşhis edilmiştir. Linolenik (%62,4), linoleik (%19,8), oleik (%5,5), palmitik (%7,2) ve stearik (%3) asit olarak saptanmıştır. SYA fraksiyonunda UPCC-MS tekniği ile oleik, linoleik, palmitik, stearik, 11-eikosenoik, palmitoleik, linolenik ve behenik asitler tespit edilmiştir. Metanollü ekstrede LC-MS/MS analizi sonucunda; rozmarinik asit glukozit ve rozmarinik asit tespit edilmiştir. Toplam fenolik bileşik miktarı en yüksek metanollü ekstrede tespit edilmiştir (0.107 mgGAE/g). Kloroformlu ekstre fenolik bileşikler açısından daha zayıf bulunmuştur. Toplam flavonoit miktarları kloroformlu ekstrede (0.019 RuE mg/g) metanollü ekstreye göre (0.010 RuE mg/g) daha yüksek bulunmuştur. Sabit yağların TEAK deneyinde kayda değer etkiye sahip olmadığı ancak metanollü ekstrenin (TEAK 0,25 mM) belirgin bir etki ortaya koyduğu gözlemlenmiştir. Ekstrelerin -amilaz enzimi üzerinde düşük etkisi olup en yüksek inhibisyon SYA fraksiyonunda saptanmıştır (24,23 mg/mL).Anahtar Sözcükler: Salvia hispanica, Sabit Yağ Asitleri, Ekstraksiyon, Aktivite. Salvia hispanica L., is known as chia, grows in tropical and subtropical climate, has white or black breed brown seeds. In this study, phytochemical and biological profiles of S. hispanica seeds extracted separately with methanol and chloroform have been investigated. The chemical composition, total amount of phenol and flavonoids, free radical scavenging effect, Trolox equivalent antioxidant capacity and anti-α-amylase activity have been investigated. The yield of the free fatty acids (FFA) obtained from the seeds was found to be 75,7%, while the polar and apolar extracts yields were as 1,6% and 12,7%, respectively. The free radical scavenging effects of all the extracts were determined with spectrophotometric method using model DPPH• model radical. The methanol extract of the seeds showed the highest inhibitory effect (IC50 1,63 ±0,15 mg/mL). The lipophilic extract and FFA fraction demonstrated inhibition as 55,08±5,0% and 27,5±0,4%, respectively. The chemical profiles of all extracts were elucidated by chromatographic techniques (GC-FID/MS, LC-MS/MS, UPC2). In total, forteen fatty acids constituted 99,5% of the seed oil, were identified with GC/MS technique. Linolenic (62,4%), linoleic (19,8%), oleic (5,5%), palmitic (7,2%) and stearic (3,0%) were determined. Rosmarinic acid glucoside and rosmarinic acid were detected by LC-MS/MS technique in the methanol extract. The total amount of phenolic compounds was determined as the highest in the methanol extract of the seeds (0,107 mgGAE/g). The total flavonoid amount was higher in the chloroform extract (0,019 RuE mg/g) than in the methanol extract (0,010 RuE mg/g). In the TEAK experiment, demonstrated noteworthy activity with TEAK 0,25 mM. The extracts demonstrated low effect on -amylase enzyme and the highest inhibition value was found in the FFA fraction (24,23%).Keywords: Salvia Hispanica, Fatty Acids, Extraction, Activity. 98

Arnica montana travma, çürükler veya doku yaralanmalarından sonra antienflamatuvar ve doku iyileştirici özelliklerindan dolayı kullanılmakta olup hücresel ve moleküler mekanizmaları henüz tam olarak bilinmemektedir. A. montana'nın temel aktif bileşiklerinden biri Asteraceae familyasındaki çeşitli bitkilerde de bulunabilen bir seskiterpen laktonu olan helenalindir. Bu çalışmada, helenalinin LPS ile uyarılmış ve uyarılmamış koşullarda HaCaT hücreleri üzerindeki yara iyileşme aktivitesi değerlendirilmiştir. THP-1 hücreleri, LPS içeren besiyeri ile uyarılmıştır. İlk olarak HaCaT ve THP-1 hücreleri, WST-1 yöntemi kullanılarak toksik veya toksik olmayan konsantrasyonları belirlemek için farklı konsantrasyonlarda (50-0,095 μM) helenalin ile muamele edilmiştir. Ardından, sitotoksik olmayan helenalin konsantrasyonlarının (0,02, 0,2 ve 2 μM) HaCaT hücre proliferasyonu ve migrasyonu üzerindeki etkileri Gerçek Zamanlı Hücre Analiz Sistemi (xCELLigence) kullanılarak belirlenmiştir. Yara kapanması ile ilişkili olarak çizik deneyi yapılmıştır. Helenalinin enflamasyonlu ve enflamasyon olmayan durumlarda 48. saatteki sitokin düzeyleri ölçülmüştür.Sonuç olarak 1,56 µM'den yüksek konsantrasyonlarda Helenalin, HaCaT ve THP-1 hücreleri üzerinde önemli sitotoksik etkiler göstermiştir. Bu nedenle 0,02, 0,2 ve 2 μM konsantrasyonlarda helenalin yara iyileşme aktivitesi araştırılmıştır. Gerçek zamanlı hücre çoğalması, migrasyon, çizik ve sitokin analizlerinin sonuçlarına göre LPS ile uyarılmış besiyerinde 0,02 ve 0,2 μM helenalin ile muamele edilmiş HaCaT hücrelerinin hücre çoğalması, çizik kapanması ve antienflamatuvar etkileri önemli ölçüde artmıştır. Özellikle, HaCaT hücreleri üzerindeki en yüksek yara iyileşme aktivitesi, LPS ile uyarılmış ortamda 0,02 μM Helenalin konsantrasyonunda belirlenmiştir. Arnica montana is used for its anti-inflammatory and tissue healing properties after trauma, bruises, or tissue injuries, but its cellular and molecular mechanisms are completely unknown yet. One of the main active compounds of A. montana is helenalin, a sesquiterpene lactone that can be found in various plants in Asteraceae. In this study, wound healing activity of helenalin in LPS-stimulated and non-stimulated medium conditions on HaCaT cells was evaluated. THP-1 cells were stimulated by LPS containing medium. Firstly, HaCaT and THP-1 cells were treated with different concentrations (between 50 to 0,095 µM) of helenalin for determining the toxic or non-toxic concentrations by using WST-1 method. Then the effects of non-cytotoxic concentrations (0,02, 0,2 and 2 µM) of helenalin on HaCaT cell proliferation and cell migration were determined using Real Time Cell Analysis System (xCELLigence). Scratch assay was performed in relation to wound closure. Cytokine levels of helenalin were measured at inflammatory and non-inflammatory conditions at 48h. As a result, high concentrations (higher than 1,56 µM) of helenalin showed significant cytotoxic effects on HaCaT and THP-1 cells. Therefore, wound healing activity at 0,02, 0,2 and 2 µM concentrations of helenalin were investigated. According to the results of real time cell proliferation, migration, scratch and cytokine analyses, HaCaT cells treated with 0,02 and 0,2 µM helenalin in LPS-stimulated medium have significantly increased cell proliferation, scratch closure and antiinflammatory effects. In particular, the highest wound healing activity on HaCaT cells was determined with 0.02 µM helenalin concentration in LPS-stimulated medium. 112

Apiaceae (Umbelliferae) familyasından Ferula L. cinsi familyanın en büyük 3. cinsidir. Bu cins, ilk defa Korovin tarafından hazırlanan monografta 133 tür ile temsil edilmiş, daha sonra yapılan çalışmalar ile tür sayısı yaklaşık 180 olmuştur. Türkiye'de ise Ferula'nın ilk revizyonu Peşmen tarafından 1972 yılında Flora of Turkey and the East Aegean Islands'ın 4.cildinde 18 tür ile yapılmıştır. Bu 18 türün de 9'u endemiktir. Son yapılan çalışmalar ile de Ferula L. sayısı 24 tür ve 4 alt tür olarak değiştirilmiştir. Bu türlerden 13'ü endemiktir. Ferula rigidula sahip olduğu morfolojik ve anatomik özellikleri ile yakın türler ile zaman zaman karıştırılmakta ve kesin tayinler yapılması problem yaratmaktadır. Ayrıca üzerinde yapılan kimyasal çalışmalar ve çıkan sonuçlar da türün teşhisi için bir netlik kazandıramamıştır. Bu çalışmada Ferula rigidula' nın ayrıntılı olarak iç ve dış morfolojik özellikleri belirlenmiş ve ona yakın olan F. halophila ve F. orientalis türlerinin gövde, pedunkul, yaprak ve meyve anatomileri karşılaştırılarak, birbirlerinden farkları belirlenmiştir. Ayrıca Ferula türlerinin etnobotanik yönden özellikleri araştırılmış ve tablo şeklinde sunulmuştur. Şu ana kadar var olan ve türü teşhis etmede kullanılan karakterlerin bilgilerinin netlik kazanması sağlanmış ve sayısal verilerle de bunlar desteklenmiştir.Anahtar Kelimeler: Ferula rigidula, Umbelliferae, Türkiye, morfoloji, anatomi Ferula L. is the third largest genus of the family from the Apiaceae (Umbelliferae). This genus was represented by 133 species in the monograph prepared by Korovin for the first time, the number of species was approximately 180 after the studies. In Turkey, Ferula's first revision was made with 18 species in the 4th of Flora of Turkey and the East Aegean Islands by Pesmen in 1972. Of the 18 species, 9 are endemic. In recent studies, the number of Ferula L. was changed to 24 species and 4 subspecies. Of these species 13 are endemic.Ferula rigidula has mixed morphological and anatomical features with close species from time to time and creates problems in definite determinations. In addition, the results of chemical studies on the results of the species has not been clarified for the diagnosis.In this study, internal and external morphological features of Ferula rigidula were determined. In addition, F. halophila and F. orientalis species, which are close to F.rigidula, were compared between stem, peduncle, leaf and fruit anatomies and their differences were determined. Also ethnobotanical characteristics of Ferula species were investigated and presented as a table. The information of the characters that have existed up to now and have been used for identifying the type has been clarified and has been also supported with numeric data.Key Words: Ferula rigidula, Umbelliferae, Turkey, morphology, anatomy 121

Karaciğer vücudumuzun metabolik açıdan en karmaşık ve en büyük solid organıdır. Karaciğerin; kan dolaşımında, kanın toksik maddelerden arındırılmasında, safra oluşumunda, karbonhidrat, protein ve yağ metabolizmasında, çeşitli vitaminlerin depolanmasında ve çeşitli hematolojik fonksiyonlarda büyük bir rolü vardır. Karaciğer hastalıkları çok çeşitli ve yaygın bir hastalık grubudur. Son yıllarda, obezite ve diyabet gibi kronik hastalıkların hızla artış göstermesi çeşitli karaciğer hastalıklarının da prevalansını paralel olarak arttırmaktadır. Tez çalışmamızda yaklaşık 2000 yıldır tıbbi drog olarak kullanılan Silybum marianum bitkisinin ve bu bitkiden elde edilen preparatların çeşitli karaciğer hastalıklarındaki etkisi, yapılmış in vitro, in vivo ve klinik çalışmalardan yola çıkılarak incelenmiştir. Bu tez çalışmasındaki amacımız özellikle bir eksiklik olarak gördüğümüz sağlık profesyonellerine Silybum marianum bitkisini tanıtmak, bitkinin karaciğer hastalıkları üzerindeki olumlu ya da olumsuz etkilerini klinik çalışmalarla destekleyip ortaya koymaktır. Silybum marianum ve bileşenlerinin kullanımı karaciğer hastalıklarının önlenmesi ve tedavisi için umut vaat etmektedir. Ancak bitkinin potansiyel etkisini değerlendirmek için iyi tasarlanmış klinik çalışmalara ihtiyaç vardır., Liver is the most complex and metabolic solid organ of our body. The Liver has a great role in; blood circulation, purification of toxic substances from blood, bile formation, carbohydrate, protein and fat metabolism, storage of various vitamins and various hematological functions. Liver diseases are a very diverse and common disease group. In recent years, the rapid increase of chronic diseases such as obesity and diabetes increases the prevalence of various liver diseases correspondingly. In our study, the effect of Silybum marianum which is used as a medicinal drug for 2000 years and the preparations obtained from this plant on various liver diseases has been investigated in the light of in vitro, in vivo and clinical studies. The aim of this study is to introduce Silybum marianum to health professionals, which we see as a deficiency, and to support and reveal the positive or negative effects of the plant on liver diseases through clinical studies. The use of Silybum marianum and its components are promising for the prevention and treatment of liver diseases. However, well-designed clinical trials are needed to assess the potential effect of the plant.

Bu çalışmada Türkiye'de doğal olarak yetişen Alkanna macrophylla Boiss. & Heldr., Sphaerophysa kotschyana Boiss., Gagea villosa var. villosa (Bieb.) Duby, Erysimum sintenisianum Bornm. ve Polygonum sivasicum Kit Tan & Yıldız bitkilerinin antimikrobiyal ve antioksidan aktiviteleri araştırılmıştır. Bu kapsamda bitkilerin kurutulmuş toprak üstü kısımları metanol, etil asetat, kloroform ve etanol ile ekstre edilmiştir. P. sivasicum dışındaki bütün türlerde antimikrobiyal etkinlik görülmüş ve E. sintenisianum en geniş etki spektrumuna sahip bitki olarak belirlenmiştir. Minimum inhibitör konsantrasyonları genel olarak 0,2 mg/mL, 0,4 mg/mL ve 0,8 mg/mL olarak bulunmuştur. Bitkilerin tüm ekstrelerinin antioksidan özellik gösterdiği tespit edilmiş ve P. sivasicum, G. villosa var. villosa ve A. macrophylla bitkilerinin çeşitli ekstrelerinde standart madde olarak kullanılan askorbik asite kıyasla yüksek serbest radikal süpürücü etki görülmüştür. Ekstrelerin toplam fenolik madde miktarlarının 9,67 mg GAE/g ile 918,56 mg GAE/g aralığında, toplam flavonoit miktarlarının ise 6,19 mg QE/g ile 68,57 mg GAE/g aralığında değerler aldığı tespit edilmiştir. Bu sonuçlar incelediğimiz türlerin antimikrobiyal ve antioksidan olarak kullanılabilme potansiyellerinin olduğunu göstermiştir ve bu açıdan daha ayrıntılı araştırılmalarına ihtiyaç vardır.Anahtar Sözcükler: Alkanna macrophylla, Sphaerophysa kotschyana, Gagea villosavar. villosa, Erysimum sintenisianum, Polygonum sivasicum In this study, antimicrobial and antioxidant activities of Alkanna macrophylla Boiss. & Heldr., Sphaerophysa kotschyana Boiss., Gagea villosa var. villosa (Bieb.) Duby, Erysimum sintenisianum Bornm. and Polygonum sivasicum Kit Tan & Yıldız growing naturally in Turkey were investigated. In this context, dried above-ground parts of the plants were extracted with methanol, ethyl acetate, chloroform and ethanol.. Antimicrobial activity was observed in all species except P. sivasicum. E. sintenisianum was determined as the plant with the broadest spectrum activity. Minimum inhibitory concentrations of the extracts were found to be generally 0,2 mg/mL, 0,4 mg/mL and 0,8 mg/mL.. All extracts of plants exhibited antioxidant properties. Higher free radical scavenging activity than ascorbic acid used as standard antioxidant compound was observed in various extracts of P. sivasicum, G. villosa var. villosa and A. macrophylla. The total phenolic content of the extracts was found to be between 9,67 mg GAE/g and 918,56 mg GAE/g, and the total flavonoid content of the extracts was between 6,19 mg QE/g and 68,57 mg GAE/g. These results have shown that the species we have studied have the potential to be used as antimicrobial and antioxidant and need to be investigated in more detail.Keywords: Alkanna macrophylla, Sphaerophysa kotschyana, Gagea villosa var. villosa,Erysimum sintenisianum, Polygonum sivasicum 152

Çiçekli bitkilerin en geniş familyası olan Asteraceae familyasına ait Calendula L. cinsi, Türkiye'de üç tür ile temsil edilir. Bunlar; Calendula suffruticosa Wahl., Calendula officinalis L. ve Calendula arvensis L.'tir. Türlerin içinde kozmetik ve ilaç sektöründe oldukça popüler olan C. officinalis, halk arasında genellikle `Aynısafa otu` diye isimlendirilir. Antik çağlardan bu yana kullanılan bu bitkinin deri enflamasyonlarının, yaraların, yanıkların, morlukların ve kesiklerin iyileşmesini kolaylaştırdığı bilinmektedir. İnfüzyon, tentür, sıvı ekstre, soğuk sıkım yağ ve merhem şeklinde hem dahili hem de harici olarak kullanılır.Bu çalışmada, Eskişehir çevresinde 4 farklı lokaliteden toplanılan C. officinalis türünün; taksonomik, morfolojik, anatomik özellikleri ve fitokimyasal içerikleri incelenmiştir. Morfolojik çalışmalarda, türün detaylı tanımı ve çizimleri verilmiştir. Anatomik çalışmalarda, kök, gövde ve yapraklardan enine kesitler alınmış, iç yapıları aydınlatılmıştır. Kökü sekonder yapıdadır. Gövdesi 7-8 köşelidir. İletim demetleri halka şeklinde dizilmiş ve 15-16 adettir. Öz bölgesi doludur. Gövde üzerinde çok sayıda örtü ve Compositae tipi salgı tüyü bulunmaktadır. Yaprakları bifasiyal tiptedir. Stomaları amfistomatik ve mezomorftur. Anomositik tiptedir. Fitokimyasal çalışmalarda ise, bitkinin toprak üstü kısımlarından su distilasyonu yöntemiyle 4 farklı lokaliteden uçucu yağ elde edilmiş, uçucu bileşiklerin GK ve GK/KS ile analizleri yapılmıştır. C. officinalis'in uçucu yağ ana bileşenleri α-kadinol (%31,2-34,5), δ-kadinen (%15,2-18,8) ve T-murolol (%6,3-8,2)'dür.Anahtar Sözcükler: Asteraceae, Calendula officinalis L., Aynısafa, Morfoloji veAnatomi, GK/KS, α-kadinol The genus of Calendula L. belongs to Asteraceae family which is the largest family of flowering plants is represented by three species in Turkey. They are Calendula suffruticosa Wahl., Calendula officinalis L. and Calendula arvensis L. Calendula officinalis L. species. C. officinalis called as `Marigold` is one of the species that popular in the cosmetics and pharmaceutical industry. Since ancient times, it has used for the healing of skin inflammations, wounds, burns, bruises and cuts. It is used both internally and externally as infusion, tincture, liquid extract, cold pressed oil and ointment.In this study, C. officinalis plants that collected from 4 different localities around Eskişehir were investigated by their taxonomic, morphological, anatomical and phytochemical features. In morphological studies; a detailed description and drawings of the species was written. In anatomical studies, cross sections were taken from root, stem and leaves and internal structures were observed. The root is secondary structure. The stem has 7-8 corners, transmission bundles are ring-shaped and they are 15-16 pieces, also core zone is full. A large number of non-glandular and Compositae type glandular trichomes are located on the stem. Leaves are dorsiventral. Stomatas are amphistomatic and mesomorph. It is anomocytic type. In phytochemical researches, at the end of water distillation method 4 different volatile oil from different localities were yielded from the herb parts of plant. Volatile compounds were analyzed by GC and GC/MS. The main components of the essential oil of C. officinalis is α-cadinol (31,2-34,5%), δ-cadinene (15,2-18,8%) and T-muurolol (6,3-8,2%).Keywords: Asteraceae, Calendula officinalis L., Marigold, Morphology and Anatomy,GC/MS, α-cadinol 92

Amaç: Birçok bileşiğin enflamatuvar hastalıkların tedavisinde kullanıldığı bilinmektedir. Ancak uzun süreli kullanımlarda ortaya çıkabilecek yan etkiler ve yüksek maliyetler gibi nedenlerden dolayı, antienflamatuvar etkili yeni alternatif kaynaklar araştırılmaktadır. Bu tez kapsamında, Salvia palaestina Benth. bitkisinden hazırlanan su, metanol ve metanol ekstresinden elde edilen alt ekstrelerin, lipoksijenaz enzimi üzerindeki etkisinin incelenerek aktivite ile yönlendirilen fraksiyonlama çalışmaları ile aktiviteden sorumlu bileşiklerin izole edilmesi ve yapılarının aydınlatılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: Bitkinin toprak üstü kısımlarından su, metanol ve metanol ekstresinin sıvı-sıvı partitisyonu ile n-hekzan, diklorometan, etil asetat, n-bütanol (ve kalan su) alt ekstreleri hazırlanmıştır. Hazırlanan ekstrelerin lipoksijenaz üzerindeki inhibitör etkisi in vitro yöntem ile değerlendirilmiştir. Aktiviteden sorumlu bileşikleri izole etmek için aktiviteyle yönlendirilen fraksiyonlama yöntemi kullanılmış, izole edilen bileşiklerin yapıları spektroskopik ve kromatografik yöntemler ile aydınlatılmıştır.Bulgular: Hazırlanan ana ve alt ekstrelerden, metanol ekstresi lipoksijenaz enzimini %29 (p

Bu çalışmada, dünyada ekonomik öneme sahip bitki gruplarını içeren Apiaceae familyasına ait Daucus L. cinsine ait Türkiye'de doğal olarak yetişen türlerinin meyve anatomisi incelenmiştir. Flora of Turkey and the East Island adlı eserde D. carota L., D. broteri Ten., D. guttatus Sibth. & Sm., D. littoralis Sm., D. involucratus Sm. ve D. conchitae W. Greuter (endemik) olmak üzere 6 tür kayıtlıdır. Çalışmamızda Daucus cinsine ait olduğu belirlenen fakat florada kayıtlı türlerden farklı olan 2 yeni tür de çalışmaya dahil edilmiştir.Meyvelerin anatomik özelliklerini incelemek amacıyla merikarplardan enine kesitler alınmıştır. Kesitler merikarpların ortasından elle jilet yardımı ile alınıp sartur reaktifi içinde incelenmiştir. Kesitlerin fotoğrafları, mikroskop ve kameradan oluşan görüntüleme sistemi ile çekilip çeşitli ölçümler alınmıştır. Aynı zamanda meyve anatomisine ait genel özelliklerin gösterilmesi amacıyla her tür için çizimler yapılmıştır. Anatomik çalışmalarda, en belirgin ayırt edici özelliklerin vallekular vitta ve endokarp şekilleri olduğu tespit edilmiştir.Belirlenen farklılıklar ve yapılan ölçümler sonucunda meyve anatomik özellikleri ile bir teşhis anahtarı oluşturulmuştur. Tez çalışması sırasında 2 ayrı lokasyondan toplanan Daucus sp. nov. 1 ve Daucus sp. nov. 2 taksonlarının bilim dünyası için yeni iki takson olduğu belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Apiaceae, Daucus, meyve anatomisi. In this study, the fruit anatomy of naturally grown Daucus L. species in Turkey were examined. The genus of Daucus belongs to the Apiaceae family, which contains plant groups of economic importance in the world. In the Flora of Turkey and the East Islands, including D. carota L., D. broteri Ten., D. guttatus Sibth. & Sm., D. littoralis Sm., D. involucratus Sm. and D. conchitae W. Greuter (endemic) 6 species are registered. In the study, 2 species which were determined to belong to the genus Daucus but different from the flora of Turkey species were included in the study.In order to examine the anatomical features of the fruits, cross sections were taken from the mericarp. The sections were taken from the middle of the mericarps by hand with the help of razor blade and examined in the sartur reagent. Photographs of the sections were taken with the imaging system consisting of microscope and camera and various measurements were taken. At the same time, drawings of fruit anatomy were made for the purpose of showing all species anatomical features. In anatomical studies, it was determined that the most distinctive features were the vallecular vitta and endocarp shapes.As a result of the determined differences and measurements, a diagnostic key was formed with anatomical features of the fruit. During the thesis study, collected from 2 different locations Daucus sp. nov. 1 and Daucus sp. nov. 2 were determined to be two new taxa for the scientific world.Key Words: Apiaceae, Daucus, fruit anatomy. 78

Ülkemizde `banotu` olarak bilinen Hyoscyamus niger L. (Solanaceae) bitkisi Avrupa ve Asya'da geniş bir yayılış göstermektedir. Türkiyede, halk tıbbında bitkinin tohumları, gözde oluşan solucanları yok etmek amacıyla kullanılmaktadır. Bu bilgi ışığında farklı patojenlere karşı etkisi daha önceden kanıtlanmış olan H. niger tohumlarının antilusidal aktivitesi bu çalışmada değerlendirilmiştir. Bu amaçla bitkinin tohumlarından n-hekzan, etil asetat, methanol ve alkaloit ekstreleri hazırlanmış ve Lucilia sericata larvaları üzerine larvisidal aktiviteleri değerlendirilmiştir. Çalışmada, H. niger tohum ekstrelerinin uygulanmasından sonra larva gelişimi gözlemlenmiştir. Alkaloit ekstresinin EC50 ve EC90 değerleri hesaplanmış ve morfolojik değişimler incelenmiştir. Bitkinin tohumlarından hazırlanan alkaloit ekstresi önemli ölçüde larvisidal aktivite sergilemiş ve EC50 değerleri sırasıyla birinci, ikinci ve üçüncü larva instarlarına karşı 8.04, 8.49 ve 7.96 mg/mL olarak bulunmuştur. Larva malformasyonlarının küçük boyutlu, kasılma ve zayıf kütikülü olan hasar görmüş larvaları içerdiği belirlenmiştir. Ayrıca, H. niger tohumlarının alkaloit ekstresinin yüksek performanslı sıvı kromatografisi kullanarak (YPSK), analizi yapılmış ve ekstrenin ana bileşenleri belirlenmiştir. Alkaloit ekstresinin YPSK analizi ile başlıca hiyosiyamin ve skopolamin alkaloitlerini içerdiği belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar bitkinin folklorik kullanımını doğrulamış ve bitkinin alkaloit içeriğinin larvisidal aktiviteden sorumlu olabileceği belirlenmiştir.Anahtar Sözcükler : Banotu, Hyoscyamus niger, Lucilia sericata, Solanaceae, Miyazis Hyoscyamus niger L. (Solanaceae) known as `henbane` in our country, is widely distributed in Europe and Asia. In Turkey, henbane seeds have been used in folk medicine to eradicate worms in the eyes. In the light of this information, antilusidal activity of H. niger seeds, which had previously been proven to be effective against different pathogens, was evaluated in this study. For this purpose, n-Hexane, ethylacetate, methanol and alkaloid extracts were prepared from the seeds of the plant and their larvicidal activities on Lucilia sericata larvae were evaluated. In the present study, the development of the larvae was observed after application of H. niger seeds extracts. EC50 and EC90 values of the alkaloid extract were calculated and morphological abnormalities investigated. Alkaloid extract prepared from the seeds of this plant displayed significant larvicidal activity and EC50 values were found to be 8.04, 8.49, and 7.96 mg/mL against first, second, and third larval instar, respectively. It was determined that malformations of larvae included damaged larvae with small size, contraction and weak cuticle. Furthermore, high performance liquid chromatography (HPLC) analysis was performed on alkaloid extract of H. niger seeds and main components of the extract were determined. It has been determined that the alkaloid extract mainly contain hyoscyamine and scopolamine using HPLC. These results confirm the folkloric use of the plant and suggest that the alkaloid content of the plant could be responsible for the larvicidal activity.Key Words : Black henbane, Hyoscyamus niger, Lucilia sericata, Solanaceae, Myiasis 92

Bu çalışmanın amacı bir üniversite hastanesinin üroloji polikliniğine başvuran bireylerin geleneksel tedavi yöntemlerini kullanma durumlarının belirlenmesi ve ilişkili faktörleri saptamaktır.Kesitsel tipteki bu çalışma Şubat 2016-Temmuz 2018 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Araştırma evrenini Süleyman Demirel Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Üroloji polikliniğine başvuran 1000 kişinin oluşturması planlanmıştır ancak 591 kişiye ulaşılabilmiş ve araştırma evrenini bu 591 kişi oluşturmuştur. Araştırmanın bağımlı değişkenleri geleneksel tedavi yöntemleri ile ilgili tutumlar, bağımsız değişkenleri ise sosyodemografik özelliklerdi. Geleneksel tedavi yöntemleri ile ilgili tutumların belirlenmesi için araştırmacı tarafından geliştirilen anket (EK-2) kullanıldı. Yüz yüze görüşme yöntemi ile toplanan veri SPSS 17.0 (Statistical Package for the Social Sciences) programı ile analiz edildi. Veri analizinde yüzde, ortalama, standart sapma, minimum ve maksimum değerler, ki-kare testi, bağımsız gruplarda t testi analizleri kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık için sınır değer p

AMAÇ: Bu çalışmanın amacı; tibia cisim kırığı oluşturulan sıçanlarda kırık kaynaması üzerine Momordica Charantia(MC)'nin olası etkisini araştırmaktır. YÖNTEM: Ortalama ağırlıkları 250-300 gr olan, 8-10 haftalık, 42 adet Wistar- Albino cinsi erkek sıçan kullanıldı. Grup I; Kontrol, Grup II; Serum Fizyolojik(SF), Grup III; MC Özüt olacak şekilde rastgele üç grup oluşturuldu. Tüm sıçanların sağ tibiaları Kirschner Teli ile tespit edilerek cisimlerine osteotomi yapıldı. Kontrol grubuna başka bir işlem yapılmadı. SF grubuna; % 0.9'luk serum fizyolojik, Özüt grubuna ise MC özütü 28 gün süreyle oral gavaj yoluyla verildi. 28 günün bitiminde her grup kendi içinde rastgele ikiye ayrılarak yedişerli iki alt grup elde edildi. Tüm gruplar 28. günün sonunda sakrifiye edildi. Bütün gruplar içindeki birinci alt grupların sağ tibiaları, karaciğer ve böbrekleri çıkarıldı, histopatolojik analizleri yapıldı. İkinci alt gruptaki sıçanların yine sağ tibiaları çıkarılarak, biyomekanik analiz yapıldı. Karaciğer ve böbrekleri histopatolojik olarak değerlendirildi. 28. günün sonunda kırıkların biyomekanik test için yeterli olgunluğa ulaşmadığı analiz edildi. Bunun üzerine altı sıçanla ön çalışma yapıldı. Biyomekanik teste uygun kemik kaynaması iki ay olarak belirlendi. Yedişerli yeniden üç grup oluşturuldu. İkinci alt gruplara uygulanan prosedür kullanılarak biyomekanik test uygulandı. BULGULAR: Histopatolojik inceleme sonucunda kırık kaynamasının Özüt grubunda Kontrol ve SF gruplarına göre istatistiksel olarak anlamlı derecede daha iyi olduğu bulundu(p=0,002 ve p=0,008). Kırıktaki inflamasyon değerlerine bakıldığında ise Özüt grubunda daha düşük bulundu. Karaciğer ve böbreğe olası yan etkilerinin incelenmesi sonucunda gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmadı (p=0,181). Biyomekanik test sonucunda akmada yer değiştirme dışında diğer parametrelerde kırık kaynaması Özüt grubunda; Kontrol ve SF gruplarına göre istatistiksel olarak anlamlı derece daha iyi bulundu(p

Bazı tıbbi bitkilerin etanol ekstrelerinin (Alcea biennis (çiçek), A. biennis (yaprak), Arum dioscoridis (yaprak), Achillea nobilis ssp. neilreichii (toprak üstü kısım), Cistus creticus (toprak üstü kısım), Cichorium intybus (toprak üstü kısım), Cynoglossum creticum (toprak üstü kısım), Doronicum orientale (toprak üstü kısım), Geranium lucidum (toprak üstü kısım), Hypericum scabrum (toprak üstü kısım), Lamium purpureum var. purpureum, Origanum onites (toprak üstü kısım), Plantago lanceolata (çiçek), P. lanceolata (yaprak), Pistacia vera (yaprak), Rhus coriaria (meyve), R. coriaria (yaprak), Ranunculus damascenus (toprak üstü kısım), Sedum acre (toprak üstü kısım), Salvia virgata (toprak üstü kısım), S. sclarea (çiçek), S. sclarea (yaprak), Silene vulgaris (toprak üstü kısım), Thymus zygioides var. lycaonius, Valeriana dioscoridis (toprak üstü kısım)) biyofilm üzerine etkileri, bazı dezenfektanlar (klorheksidin, sodyum hipoklorit, povidon iyodin) ile karşılatırmalı olarak araştırılan çalışmada mikroorganizmalardan; E. coli, K. pneumoniae, B. subtilis, S. aureus, Candida albicans, C. krusei'a karşı biyofilm oluşumu üzerindeki etkileri kolorimetrik mikrodilüsyon ile değerlendirilmiştir. Yaptığımız araştırma sonucunda 512 µg/ml'de S. aureus ve B. subtilis'e karşı 15 dk'da anlamlı antibiyofilm aktivite görülürken, diğer mikroorganizmalara karşı >1024 µg/ml konsantrasyonda aktivite görülmüştür. Effects of ethanol extracts of some medicinal plants (Alcea biennis-flower, A. biennis-leaf, Arum dioscoridis-leaf, Achillea nobilis ssp. Neilreichii-aerial part, Cistus creticus-aerial part, Cichorium intybus-aerial part, Cynoglossum creticum-aerial part, Doronicum orientale-aerial part, Geranium lucidum-aerial part, Hypericum scabrum-aerial part, Lamium purpureum var. purpureum, Origanum onites-aerial part, Plantago lanceolata-flower, P. Lanceolata-leaf, Pistacia vera-leaf, Rhus coriaria-fruit, R. coriaria-leaf, Ranunculus damascenus-aerial part, Sedum acre-aerial part, Salvia virgata-soil, S. Sclarea-flower, S. sclarea-leaf, Silene vulgaris-aerial part, Thymus zygioides var. lycaonius, Valeriana dioscoridis-aerial part) on biofilm were investigated with control of some disinfectants (chlorhexidine, sodium hypochlorite, povidone iodine) on the formation of biofilm against E. coli, K. pneumoniae, B. subtilis, S. aureus, Candida albicans, C. krusei were evaluated by colorimetric microdilution. As a result of our study, significant antibiotic activity was observed against S. aureus and B. subtilis at 512 µg/ml in 15 min and activity observed at >1024 µg/ml against other microorganisms. 95

YÖK Tez No: 587101 Orman ekosistemlerinde, odun ham maddesi üretiminin yanı sıra birçok mal ve hizmet üretilmektedir. Bunlardan biri de odun dışı orman ürünleridir. Odun dışı orman ürünleri; orman içinde ve açıklıklarda yetişen, insanların gıda gereksinimlerini karşılamak veya gelir elde etmek için yararlandıkları bitkisel veya hayvansal ürünlerdir. Bu ürünler, sosyal ve ekonomik anlamdaki önemleri nedeniyle, son yıllarda sürdürülebilir ormancılık ve kırsal kalkınmaya katkı sağlamada vazgeçilmez bir orman faydası haline gelmiştir. Odun dışı orman ürünleri; gıda/meyve, tıbbi, aromatik, kozmetik ve dekoratif amaçlı kullanılmaktadır. Bunlar arasında özellikle tıbbi bitkiler, sağlıkla ilgili ürünler oldukları için gerek büyük şehirlerde gerekse kırsal kesimlerde, insanlar tarafından çeşitli hastalıkların tedavisinde ve/veya sağlıklı bir yaşam için kullanılmaktadır. Bu tez çalışmasında; tıbbi amaçlı kullanılan odun dışı orman ürünlerinin talebini ve taleple ilişkili değişkenleri incelemek amacıyla, İstanbul'un rastgele seçilen 20 ilçesinde tıbbi bitkiler satan aktarlarla (n=200) ve bu bitkileri satın alan tüketicilerle (n=384) yüz yüze anket tekniğiyle görüşmeler yapılmıştır. Anket verisi SPSS 22.0 istatistik paket programında analiz edilmiştir. Bu kapsamda, mevcut durumu ortaya koymak, aktar ve tüketici profillerini belirlemek için frekans analizleri yapılmıştır. Tıbbi bitkilere olan talep ve bu taleple ilgili değişkenler arasındaki ilişkiler korelasyon analizleri ve Ki-kare bağımsızlık testleri ile ortaya konulmuştur. Çalışmanın bulgularına göre; İstanbul'da en fazla talep gören tıbbi bitkinin ıhlamur olduğu ve bunu nane ve zencefilin izlediği görülmüştür. İnsanların tıbbi bitkileri en fazla solunum ve sindirim sistemi hastalıklarını tedavi etmek amacıyla talep ettikleri ve genellikle kış ve sonbahar aylarında bu bitkilere fazla talebin olduğu bulunmuştur. Aktarlara göre; tüketicilerin tıbbi bitki satın alırken en çok dikkat ettikleri unsur, fiyat iken tüketicilere göre ise en çok dikkat ettikleri unsurun tazelik olduğu görülmüştür. Korelasyon analizi bulgularına göre cinsiyetle tıbbi bitkileri kullanım amaçlarından gıda amaçlı kullanım; koku ve tat vermek amaçlı kullanım, kozmetik amaçlı kullanım arasında anlamlı bir ilişki vardır. Tedavi amaçlı kullanımla cinsiyet arasında ilişki çıkmamıştır. Ki-Kare analizi bulgularına göre ise cinsiyetle fiyat, marka, kalite arasında ilişki bulunmuyorken, son tüketim tarihi ve görsellik arasında anlamlı ilişkinin olduğu görülmüştür. In forest ecosystems, many goods and services are produced besides wood raw material production. One of them is non-wood forest products. Non-wood forest products; they are herbal or animal products that grow in forests and open areas, which people use to meet their needs or generate income. These products have become an indispensable forest benefit in contributing to sustainable forestry and rural development in recent years due to their social and economic importance. Non-wood forest products; it is used for food / fruit, medical, aromatic, cosmetic and decorative purposes. Among these, especially medicinal plants, because they are health-related products, are used by people in large cities and in rural areas, for the treatment of various diseases or for a healthy life. In this thesis; in order to investigate the demand of non-wood forest products used for medical purposes and the variables related to demand, interviews were made with the seller of medicinal herbs in 20 randomly selected districts of Istanbul (n = 200) and with the face-to-face survey technique with the consumers who bought these plants (n = 384). The data were analyzed in SPSS 22.0 statistical package program. In this context, to present the current situation frequency analyzes were conducted to determine the herbalist and consumer profiles. The relationships between the demand for medicinal plants and the variables related to this demand were determined by correlation analyzes and Chi-square independence tests. According to the findings of the study; it was observed that the most demanded medical plant in Istanbul was linden and that it was followed by mint and ginger. It has been found that people demand medicinal plants mostly for the treatment of respiratory and digestive system diseases and it is generally found that the demand for these plants is high in winter and autumn months. It has been seen that according to the herbalists, the most important factor for consumers when buying medicinal plants is the price and according to consumers, the quality criterion they pay attention to is fresh. According to the results of the correlation analysis, there is a significant relationship between cosmetic use, the use of sex medicinal plants for food purposes and the use for odor and taste. There was no relationship between therapeutic use and gender. According to the findings of the chi-square analysis, there was no relationship between gender, price, brand and quality, but it was seemed a significant relationship between the last consumption date and visuality.

Bu çalışmada Sivas ve Erzincan illeri sınırları içerisinden toplanmış olan Drosanthe seksiyonuna ait H. scabrum L., H. thymopsis Boiss., H. spectabile Jaub&Spach türleri farmasötik botanik açıdan karşılaştırılmıştır. Türlerin karşılaştırılmasında morfolojik, anatomik ve mikromorfolojik özellikler göz önüne alınmıştır. Bitki örneklerinden alınan kesitlerin kamera ataçmanlı mikroskop yardımı ile fotoğrafları çekilirken aynı zamanda ölçümleri alınmıştır. Mikromorfolojik olarak SEM görüntüleri çekilen örneklerin karşılaştırılmalı olarak deskripsiyonu yapılmıştır. Yapılan bu incelemeler sonucunda türlerin morfolojik ve anatomik benzerlikleri ve farklılıkları ortaya çıkarılmıştır. Bu türlerin aynı seksiyona dahil olmasına rağmen yapılan karşılaştırmalar ile yeni bulunacak türlerin teşhisinde ve gruplandırılmasında gösterge olması öngörülmüştür. Ayrıca H. scabrum ve H. spectabile türlerine ait mikromorfolojik deskripsiyonların literatür için bir ilk olması da bu çalışmada önem arz etmektedir.Anahtar Kelimeler: Hypericum, Drosanthe, karşılaştırma, anatomi, mikromorfoloji. In this study H. scabrum L., H. thymopsis Boiss., H. spectabile Jaub & Spach species belonging to the Drosanthe section collected from the Sivas and Erzincan provinces were compared in terms of pharmaceutical botanical. Morphological, anatomical and micromorphological features are considered in comparison of species. Sections were taken from plants' samples were taken photos with help of camera attachment microscope, their measurement were taken at the same time. Micromorphologically the SEM images of the samples were compared. Morphological and anatomical similarities and differences of species were revealed as a result of these investigations. Although these species are included in the same section, it is foreseen to be an indicator for the diagnosis and grouping of the new species. In addition, H. scabrum and H. spectabile species of micromorphological descriptions are the first for the literature which important for this study. 69

Bu tez çalışmasında, Türkiye'de yetişen Erodium L'Her. ex Aiton ve Geranium L. cinsine ait takson örneklerinin etanollü ekstreleri in vitro ksantin oksidaz (KO) inhibitör aktiviteleri yönünden incelenmiştir. En yüksek KO inhibitör etki gösterenlerden biri olan E. birandianum İlarslan & Yurdakulol (EB) ekstresi önce kolon kromatografisi ile fraksiyonlanmış, elde edilen 7 fraksiyon tekrar KO'a karşı test edilmiş ve 3 fraksiyon (EB-2, EB-3 ve EB-4) % 90'ın üzerinde (allopurinole yakın) inhibisyon göstermiştir. EB etanol ekstresi ve 3 aktif fraksiyon fitokimyasal olarak, etkiden sorumlu bileşikleri tespit etmek amacıyla, LC-MS-MS (LC-Q-TOF-MS) ile analiz edilmiştir. Ekstrede ve aktif fraksiyonlarda gallik asit, kafeik asit, kinik asit, sirinjik asit, 3,4-dihidroksibenzoik asit, kateşin, epikateşin, rutin, luteolin, apigenin ve kersetin tespit edilmiştir. Aktif fraksiyonlarda ayrıca molekül ağırlıkları 850'den fazla olan ve LC-MS-MS kütüphanesi ve literatür verileri ile de karşılaştırılarak, prosiyanidin grubu olduğu sonucuna varılmıştır. Temin edebildiğimiz bileşiklerden kateşin, kafeik asit, rutin ve kersetin tekrar KO'a karşı 500 g/mL konsantrasyonda test edilmiş ve en yüksek inhibisyona kersetinin (% 98,03 ± 2,34) yol açtığı görülmüştür. Kateşin ve rutin inaktif bulunurken, kafeik asit enzimi % 21,58 ± 2,77 oranında inhibe edebilmiştir. Diğer yandan gallik asit, kafeik asit, kateşin, epikateşin, luteolin, apigenin ve kersetinin KO inhibitör etkileri moleküler doklama deneyleri ile in silico olarak da incelenmiş ve protein-ligant etkileşimi moleküler düzeyde tespit edilmiştir. Ayrıca PASS ve Swiss Target Prediction in silico tarama programları ile bu bileşiklerin KO inhibitör etki gösterme olasılıkları da incelenmiştir. Bileşiklerin muhtemel toksisiteleri, VEGA QSAR Mutajenite (Ames test) CONSENSUS modeli, ToxTREE SAR model in vitro mutajenite (Ames; ISS) modeli ve VEGA hepatotoksisite modeli (IRFMN) programları ile in silico düzeyde değerlendirilmiştir. Sonuç olarak; EB ekstresi ile aktif fraksiyonların yüksek KO inhibitör etkisinin, ana ekstre ve fraksiyonlardan daha yüksek inhibisyon gösteren kersetin başta olmak üzere, luteolin ve apigenin ile gallik asitten kaynaklanabileceği, ana ekstreye göre aktif fraksiyonlarda daha belirgin olan prosiyanidin türevlerinin de etkiye katkıda bulunabileceği sonucuna varılmıştır. Bu tez çalışması, ülkemizde yetişen Erodium ve Geranium türlerini KO inhibitör etki yönünden ilk defa inceleyen ve akabinde daha önce hiç çalışılmamış, endemik bir tür olan Erodium birandium üzerinde yapılmış ilk fitokimyasal ve biyoaktivite çalışmasıdır. In this thesis, the ethanol extracts of the taxon samples of Erodium L'Her. ex Aiton and Geranium L. genus growing in Turkey were investigated for their in vitro xanthine oxidase (XO) inhibitory activities. First of all, the extract of E. birandianum İlarslan & Yurdakulol (EB), one of the species with the highest XO inhibitory activity, was fractionated using column chromatography. The 7 fractions obtained were tested again towards XO, which afforded 3 active fractions showing inhibition over 90 % (closer to allopurinol). EB ethanol extract as well as 3 active fractions were phytochemically analyzed using LC-MS-MS (LC-Q-TOF-MS) in order to establish the compounds responsible for the effect. Gallic acid, caffeic acid, quinic acid, syringic acid, 3,4-dihydroxybenzoic acid, catechin, epicatechin, rutin, luteolin, apigenin, and quercetin were detected in the extract and active fractions. In the active fractions, presence of procyanidin derivatives having molecular weight over 850 were concluded through comparison of LC-MS-MS library along with literature data. Catechin, caffeic acid, rutin, and quercetin that we were able to procure were again tested against XO at concentration of 500 g/mL, among which the highest inhibition was caused by quercetin (% 98,03 ± 2,34). While catechin and rutin were inactive, caffeic acid could inhibit the enzyme at % 21,58 ± 2,77. On the other hand, XO inhibitory effect of gallic acid, caffeic acid, catechin, epicatechin, luteolin, apigenin, and quercetin was investigated in silico by molecular simulation (docking) experiments and their protein-ligand interaction was searched at molecular level. Besides, possibility of XO inhibitory effect by these compounds were examined using PASS and Swiss Target Prediction in silico screening programs. Possible toxicity of the compounds was evaluated by VEGA QSAR Mutagenity (Ames test) CONSENSUS model, ToxTREE SAR model in vitro mutagenity (Ames; ISS) model, and VEGA hepatotoxicity model (IRFMN) programs at in silico level. As conclusion, quercetin in the first place, which showed a higher inhibition than those of the main extract and fractions, as well as luteolin, apigenin, and gallic acid were deduced to be most likely responsible for the marked XO inhibitory effect of EB extract and active fractions, where procyanidin derivatives more clearly existed in the active fractions than the main extract, also contributed to the inhibitory effect. The current thesis is the first phytochemical and bioactivity work on Erodium birandium, which is an endemic species not searched up to date, and first investigation of Erodium and Geranium species growing in our country. 155

Endometriyum kanseri, kadın üreme sisteminde en sık görülen kanser tipidir. Endometriyum kanseri tedavi seçenekleri, cerrahi, kemoterapi, radyoterapi, hormonal tedavi veya bunların kombinasyonlarını içerir. Geleneksel kanser tedavilerinin terapötik etkinliğinin ciddi yan etkileri ve sınırları; tamamlayıcı ve alternatif ilaçların yaygın olarak kullanılmasına yol açtı. Bu çeşitli tedavi yöntemleri arasında kanıtlanabilir anti-tümör aktivitesi olan geleneksel ilaçlar tercih edilmeye başlandı. Geraniol, aromatik bitkilerin uçucu yağlarından elde edilen asiklik bir monoterpen alkolüdür. Geraniolün doz bağımlı endometriyal kanser hücre hattı olan Ishikawa hücre hattı üzerindeki etkilerini araştırmak amaçlandı. Geraniol'ün Ishikawa hücreleri üzerindeki sitotoksik etkisi MTT testi ile belirlendi. Tespit edilen IC50 dozu ile RT-qPCR ile Apoptoz-İlişkili Genlerin mRNA Ekspresyon Analizi gerçekleştirildi.IC50 dozu uygulandıktan sonra DAPI immunüfloresan boyası ile çekirdekler sayıldı ve yara iyileşmesi testi ile hücre göçü değerlendirildi. Çekirdekleri DAPI ile boyanan hücreler sayıldı ve kontrol hücrelerine göre IC50 dozu uygulanan hücrelerde istatistiksel olarak anlamlı azalma tespit edildi. Geraniol IC50 dozunun Ischikawa hücrelerinde kontrol hücreleri ile karşılaştırıldığında hücre göçünü önemli ölçüde azalttığı tesbit edildi. IC50 doz grubu, kontrol grubu hücreleri ile mRNA ekspresyon düzeylerine göre karşılaştırıldığında Bax, kaspaz-3, kaspaz-8, sitokrom C ve Fas genlerinde anlamlı bir artış, Bcl-2 geninde ise anlamlı bir azalış gözlemlenmiştir. Çalışmamızda Geraiolun apoptozisi indükleyerek hücre canlılığını etkilemesi ve hücre göçünü azaltması, bir antikanser ajan olarak değerlendirilebilme özelliğini ortaya koymuştur. Geraniolun anti kanser özelliklerini in vivo çalışmalarda denenmesi ve sonuçlarının değerlendirilmesi, yeni tedavi stratejileri geliştirmek için daha fazla araştırmanın önünü açacak ve bilgi birikimi sağlayacaktır. Endometrial cancer is the most common type of cancer in the female reproductive system. Endometrial cancer treatment options include surgery, chemotherapy, radiotherapy, hormonal therapy, or combinations of them.Complementary and alternative medications have led to widespread use, because of serious side effects and limits of the therapeutic efficacy of conventional cancer treatments. Among these various treatment methods, conventional drugs with demonstrable anti-tumor activity have begun to be preferred.Geraniol is an acyclic monoterpene alcohol derived from essential oils of aromatic plants. The aim of this study was to investigate the effects of dosedependent Geraniol on Ishikawa endometrial cancer cell line.The cytotoxic effect of Geraniol on Ishikawa cells was determined by MTT test. mRNA Expression Analysis of Apoptosis-Related Genes was determined by RT-qPCR with IC50 dose of Geraniol. After IC50 dose was applied, nuclei were counted with DAPI immunofluorescence dye and cell migration was evaluated by wound healing test.Cells nuclei were stained with DAPI were counted and a statistically significant decrease was detected in cells treated with IC50 dose compared to control cells. The dose of Geraniol IC50 was found to significantly reduce cell migration in Ischikawa cells as compared to control cells. A significant increase in Bax, caspase3, caspase-8, cytochrome C and Fas genes and a significant decrease in Bcl-2 gene were observed when IC50 dose group was compared with control group cells according to mRNA expression levels.In our study, the effect of Geraiol on cell viability by inducing apoptosis and decreasing cell migration revealed that it can be evaluated as an anticancer agent. Testing the anti-cancer properties of geraniol in in vivo studies and evaluating the results will pave the way for further research and develop knowledge to develop new therapeutic strategies. 67

Bu çalışmada, Uludağ'dan toplanan üç Hypericum türü olan Hypericum calycinum, H. confertum ve H. perforatum türlerinin çiçekli topraküstü kısımlarından hazırlanan metanol ekstrelerinin LC-MS/MS cihazı ile kimyasal içeriği aydınlatılmıştır. Toplam fenolik bileşik ve flavonoit içerikleri sırasıyla pirokatekol ve kersetine eşdeğer olarak belirlenmiştir. DPPH serbest radikali giderim, ABTS katyon radikali giderim, metal bağlama ve CUPRAC yöntemleri ile antioksidan aktivite tayini; asetilkolinesteraz, butirilkolinesteraz, üreaz, tirozinaz, kolajenaz, elastaz, hyaluronidaz inhibisyon aktivite tayinleri ve antimikrobiyal aktivite tayini yapılmıştır.Dokuz adet metabolit: p-kumarik asit, gallik asit, kinik asit, klorojenik asit, malik asit, protokateşik asit, rutin, kersitrin ve izokersitrin analiz edilen tüm türlerin bileşiminde tespit edilmiştir. İncelenen türler içinde en yüksek toplam fenolik bileşen içeren tür H. calycinum; toplam flavonoit miktarı en yüksek olan tür ise H. confertum türüdür. Bu çalışma sonucu elde edilen sonuçlar, Hypericum türlerinin antioksidan/radikal giderici bileşikler açısından iyi birer kaynak olduğunu doğrular niteliktedir. Her üç tür de iyi antioksidan aktivite göstermiştir. H. calycinum, zengin fenolik bileşik içeriğine bağlı olarak tüm antioksidan aktivite tayin çalışmalarında en etkili tür olarak bulunmuştur.Üç türün enzim inhibisyon aktivitesi; asetilkolinesteraz, butirilkolinesteraz, tirozinaz, üreaz, kolajenaz, elastaz ve hyaluronidaz enzimleri üzerinde test edilmiştir. H. calycinum türü en yüksek asetilkolinesteraz inhibisyonunu sağlarken; H. perforatum butirilkolinesteraz enzimine karşı en yüksek inhibisyonu sağlayan tür olmuştur. Her üç tür de tirozinaz, kolajenaz, elastaz ve hyaluronidaz inhibisyon aktivitesi göstermiştir. Çalışılan türler arasında yalnızca H. calycinum düşük oranda antiüreaz aktivite göstermiş, diğer türler bu etkiyi göstermemiştir. Tüm türler Staphylococcus epidermidis suşuna karşı yüksek antibakteriyel ve Candida albicans suşuna karşı düşük antifungal aktivite sağlamıştır.Anahtar Kelimeler: Hypericum, LC-MS/MS, Fenolik Bileşikler, Biyolojik Aktivite, Antioksidan Etki In this study, chemical compositions of methanolic extracts prepared from flowered aerial parts of the following species collected from Uludağ, Hypericum calycinum, H. confertum and H. perforatum were investigated by LC-MS/MS. Total phenolic and total flavonoid contents were determined as pyrocatechol and quercetin equivalents, respectively. Antioxidant activities of the species were carried out by using DPPH free radical scavenging, ABTS cation radical scavenging, metal chelate and CUPRAC activity. Acetylcholinesterase, butyrylcholinesterase, urease, tyrosinase, collagenase, elastase, hyaluronidase inhibition and antimicrobial activity were also investigated.Nine metabolites, p-coumaric acid, gallic acid, quinic acid, chlorogenic acid, malic acid, protocatechuic acid, rutin, quercitrin and isoquercitrin were identified in all analysed species. Among the species that were investigated, it was determined that H. calycinum has the highest total phenolic content whereas H. confertum has the highest flavonoid content. The biochemical results in this study confirm that these Hypericum species are a good source of antioxidant/radical scavenging compounds and all three species showed good antioxidant activity. H. calycinum appeared the most active in all antioxidant activity assays which is mainly due to its rich phenolic content.Enzyme inhibition activity of the three species were tested against acetylcholinesterase, butyrylcholinesterase, tyrosinase, urease, collagenase, elastase and hyaluronidase enzymes. H. calycinum exerted the highest acetylcholinesterase inhibition, while H. perforatum had the best inhibition towards butyrylcholinesterase. All three species showed tyrosinase, collagenase, elastase and hyaluronidase inhibition activity. Among the species studied, only H. calycinum showed low antiurease activity, whereas the other species did not. High antimicrobial activity against Staphylococcus epidermidis and lesser antifungal activity against Candida albicans were observed in all species.Keywords: Hypericum, LC-MS/MS, Phenolic Compounds, Biological Activity, Antioxidant Effect 222

Amaç: Alzheimer hastalığı (AH) nörodejeneratif bir hastalıktır ve en sık görülen bunama şeklidir. Dünyanın dört bir yanından araştırmacıların yeni bitkisel yaklaşımlar üzerinde çalışmasına yol açmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Satureja cuneifolia, Alcea dissecta ve Capparis ovata var. canescens bitkilerinin sinir hücreleri üzerindeki koruyucu etkilerini araştırmak ve bu etkilerin mekanizmalarını tespit etmektedir.Gereç ve Yöntem: Bitkilerin topraküstü kısımları oda koşullarında kurutulduktan sonra, bunların metanol ekstraktları toz numunelerinden maserasyon ile hazırlanmıştır. İnsan SK-N-SH nöroblastoma hücreleri kültürlendi. Tedavi edilen tüm SK-N-SH hücreleri, ağağıdaki gibi 2 gruba ayrıldı: Kontrol grubu, Ab1-42 grubu (48 saat boyunca 0.1-10 µM Ab1-42 ile tedavi edilen hücreler). Bütün deneyler, 48 saat inkübasyondan sonra gerçekleştirildi. Hücre canlılığını MTT ile kolorimetrik ölçüldü. Veri analizi GraphPad Prism 6.0 yazılımı ile yapıldı. Testlerin sonuçları tek yönlü ANOVA ve ardından Tukey yöntemi ile analiz edildi ve ortalama ± standart sapma ile verildi. Bulgular: Çalışmamızda, Satureja cuneifolia, Alcea dissecta ve Capparis ovata bitki ekstrelerinin SK-N-SH hücrelerinde doza bağımlı olarak amiloid toksisitesini belirgin oranda inhibe ettikleri saptanmıştır.Sonuçlar: Çalışmamız, AH’nin güncel tedavisini destekleyen yeni ve etkili bitkisel tedavi yaklaşımları sunarak hastalığın önlenmesine ve gelişmesine katkıda bulunacaktır.--------------------Aim: Alzheimer’s disease (AD) is a neurodegenerative disorder and is the most common form of dementia. It leads researchers from around the world to work on new herbal approaches. the aim of this study is to investigate the protective effects of Satureja cuneifolia, Alcea dissecta and Capparis ovata var. canescens plants on nerve cells and to determine the mechanisms of these effects. Material and Method: After the aerial parts of the plants are dried in room conditions, methanol extracts of them were prepared from powder samples by maceration. human SK-N-SH neuroblastoma cells were cultured. All treated SK-N-SH cells were divided into 2 groups as follows: Control group (non-treated cells), Ab1–42 group (cells treated with 0.1-10 µM Ab1–42 for 48 h). All experiments were carried out after incubation for 48 h. A quantitative colorimetric assay with MTT was used to measure cell viability. Data analysis was performed with GraphPad Prism 6.0 software. The results of the tests were analyzed by one-way ANOVA followed by Tukey method and given with mean ± standard deviation.Results: In our study, it was found that Satureja cuneifolia, Alcea dissecta and Capparis ovata plant extracts significantly inhibited dose-dependent amyloid toxicity n SK-N-SH cells.Conclusion: Our study will contribute to the prevention and development of the disease by offering new and effective herbal therapeutic approaches in support of current treatment of AD