Search

Soykırımın ve kitlesel şiddetin altında yatan temel koşullar ve nedenleri hakkında kapsamlı araştırmalar yapılmış, insanların birbirilerine karşı sergiledikleri kötülüklerin altında yatan sebepler anlaşılmaya çalışılmıştır. İsrail gibi şiddete başvuran, kötülük sergileyen milletlerin saldırganlık geçmişine ve şiddeti yücelten kültürlere sahip olması soykırım ve kitlesel şiddet bağlamında değerlendirilmesi gereken önemli bir husustur. Bu çalışmada gündelik hayattaki sıradan kötülüğün hangi psikolojik mekanizmalarla sıra dışı kötülük haline getirildiği İsrail’in Gazze’de uyguladığı soykırım bağlamında sorgulanmıştır. Bu meyanda Reicher, Haslam ve Rath (2008) tarafından oluşturulan “Kolektif Nefretin Gelişmesinde Beş Aşamalı Kimlik Modeli” temel alınarak bir çözümleme denemesi yapılmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde kötülüğün sıradanlığının tarihsel ve psikolojik arka planı incelenmiştir. İkinci bölümünde ise “Kolektif Nefretin Gelişmesinde Beş Aşamalı Kimlik Modeli” temelinde yer alan; özdeşleşme, dışlama, tehdit, erdem ve yok etmenin kutsanması aşamalarının her biri İsrail’in gerçekleştirdiği soykırım bağlamında işlenmiştir. Siyonist temeller üzerine kurulan İsrail devleti, kutsal metinlerinde vurgulanan "seçilmiş ulus" ve "seçilmiş ırk" kavramlarıyla taraftarlarına ilahi olarak seçildikleri için üstün oldukları inancını aşılamıştır. Bu da tabiatıyla bölgede yaşayan dışlanan grup olarak Filistinli Müslümanların hedef alınmasına yol açmıştır. 1948'den bu yana İsrail, kendisine ait olmayan toprakları sistematik bir şekilde işgal ederek Müslüman sakinlerin katledilmesine ya da göçe zorlanmasına neden olmuştur. İsrail bu kolektif kötülüğü işlerken, kendi varlığını ve bekasını korumak için Gazze'deki Müslümanları öldürme zorunluluğunu öne sürerek savaşı meşrulaştırmaya çalışmıştır. İsrail bu ahlaksız kötülüğü ve soykırımı işlerken kötülük adına değil, kendi erdemlerini korumak adına hareket ettiğini ileri sürmüştür. Binlerce masum çocuğun, hamile kadının ve masum sivilin katledildiği bu soykırımda siyonist rejim ve destekçileri kayda değer bir utanç eksikliği sergilemiştir. Siyonist rejimin işlediği kötülüğü sıradanlaştırmak için başvurduğu psikolojik mekanizmalar sorunu çözmediği gibi daha da derinleştirmiştir. Çözüm önerisi olarak iki devletli sistemin bir an önce hayata geçirilmesi, İsrail’in 1967’den önceki sınırlara geri dönmesi, uluslararası mahkemelerin aldıkları kararların uygulanması, Siyonist rejim ile buna destek olan başta ABD ve Batılı ülkelerin soykırıma destek olma suçlarıyla yargılanmaları gerekmektedir. Soykırıma ilişkin akademik literatürde Nazilerin Yahudilere uyguladığı soykırım önemli bir yer tuttuğu için ortaya atılan teori ve kuramlar hep bu minvalde işlenmektedir. İkinci sırada ilginç bir şekilde Türkiye’nin Ermenilere yaptığı sözde soykırım ve sonrasında ise Bosna ve Ruanda soykırımları en fazla işlenmiş görünmektedir. ABD ve Batılı ülkelerin gerçekleştirdiği sayısız soykırımlara ilişkin ciddi bir çalışmanın olmaması dikkat çekicidir. Bilimin kötülüğün örtülmesi için araçsallaştırılması olarak da okunabilecek bu olgunun ayrıca incelenmesi gerekmektedir. Benzer şekilde İsrail'in 1948'den bu yana Filistin’de uyguladığı sistematik kötülük, soykırım boyutuna ulaşmış olmasına rağmen bu konudaki çalışmalar yok denecek kadar azdır. Kolektif Nefretin Gelişmesinde Beş Aşamalı Kimlik Modeli metodu baz alınarak gerçekleştirilen çalışmanın, bu alandaki sınırlı literatüre katkı sağlayacağı umulmaktadır.

Bu araştırma, kanser tanısı konulmuş ve tedavi gördükleri hastanede Manevi Danışmanlık ve Rehberlik bölümünden manevi destek almış kişiler üzerinde gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda kanser hastalarının hastalığa nasıl tepki verdiği ve anlamlandırdığı, tanı sonrasında dini düşünce ve duygularında ne tür değişiklik olduğu, hastalıkla baş etme sürecinde dini unsurların etkisi, bu süreçteki ihtiyaçları ve manevi desteğin kendilerine katkısı ile hastanelerde yürütülen manevi danışmanlık ve rehberlik hizmetine yönelik görüşleri analiz edilmiştir. Bu araştırma ile kanser hastalarından elde edilen veriler aracılığıyla onlara yönelik geliştirilecek manevi destek programlarına katkı sağlaması düşünülmektedir. Bu araştırmanın amacı; kanser tanılı hastalarda hastalığın nasıl algılandığı, anlamlandırıldığı ve tepkilerinin ne olduğu, kanser tanısı almasıyla dini duygu ve düşüncelerinde nasıl bir değişiklik olduğu, dini unsurların baş etme sürecine etkisini, bu süreçteki manevi destek ihtiyaçları ve hastaneden alınan manevi desteğin nasıl bir katkıda bulunduğunu, hastanelerde yürütülen manevi danışmanlık ve rehberlik hizmetinin gerekliliğine ilişkin görüşleri belirlemektir. Araştırmada yöntem olarak nitel araştırma kapsamında olgubilim yönteminden yararlanılmıştır. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi Onkoloji servislerinde tedavi görmüş aynı zamanda hastanede bulunan manevi danışmanlık ve rehberlik biriminden destek almış 12 kanser hastası ile görüşme yapılmıştır. Veriler Samsun İl Sağlık Müdürlüğünün 04.09.2020 tarih ve 126 sayılı etik kurul izni doğrultusunda mülakatlar yapılarak yürütülmüştür. Araştırma sonunda elde edilen bulgulara göre; katılımcılar, hastalığı anlamlandırma, açıklama ve başa çıkma tutumlarında dini unsurları kullandıklarını ifade etmişlerdir. Kanser tanısı alan bireylerin hastalığa verdikleri tepkilerin şok olma ve inkâr, öfke, üzülme, tepkisizlik, korku tepkisi şeklinde oluştuğu görülmüştür. Katılımcılar kanser hastalığıyla baş etmede kendileri ve başkaları için dini ve maneviyatı birincil kaynaklar arasında göstermişlerdir.

1950’li yıllardan sonra yükselmeye başlayan nüfus artış hızı, sağlık alanındaki gelişmeler ve ölüm oranlarının azalmasıyla birlikte dünya genelinde özellikle 20. yüzyılın başında hızla artmaya devam etmiştir. Yaşlanan bireyin zamanla geçirdiği biyolojik, psikolojik ve sosyal değişimler yaşlılık döneminde çeşitli problemleri de beraberinde getirmektedir. Hem yaşlılığın anlamlandırılması hem de yaşlılıkta karşılaşılan problemlerle başa çıkma çabaları yaşlılık döneminde dinin önemli bir konuma gelmesine neden olmaktadır. Nitel araştırma desenlerinden derleme olarak tasarlanan çalışmada ülkemizdeki yaşlılık çalışmalarına ilham olması için yurt dışında din ve yaşlanma konusunda yapılan çalışmaların konu eğilimleri ve yöntemsel içeriklerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Ölçüt örnekleme tekniğiyle belirlenen Din, Maneviyat ve Yaşlanma Dergisinde son 10 yılda yayınlanan 203 çalışmalanın verileri doküman incelemesiyle elde edilmiştir. Elde edilen veriler bibliyometrik analiz ve içerik analizi yapılarak çeşitli başlıklar altında sınıflandırılmıştır. Sonuç olarak Din, Maneviyat ve Yaşlanma Dergisi’nde son 10 yılda yayınlanan makalelerin konu dağılımlarını tespit etmek için yapılan analizlerde çalışmaların en fazla (%12,8) doğrudan maneviyat konusunda yapıldığı ve en çok atıf alan konunun maneviyat olduğu tespit edilmiştir. Yöntemsel açıdan çalışmaların %35,5’i nitel, %23,6’sı nicel, %4’ü karma yöntemle yapıldığı ve %35,5’inin de teorik çalışma olduğu tespit edilmiştir.

Modern zamanların salgını olarak anılmaya başlayan bağımlılıktan pek çok kişi muzdarip. Salgın derecesine ulaşan, bağımlılığın hem tanımlanması hem de tedavisi oldukça güçlükler barındırmaktadır. Bu zorlukların yanında gün geçtikçe bağımlılık türlerine yeni bağımlılık türleri de eklenmektedir. İnsanın bağımlılık geliştirebileceği şeylerin sayısı bir hayli fazladır. Din, çeşitli ahlak, inanç ve ibadet kurallarından oluştuğu için, bu kurallarla birlikte inançlıların hayatlarına, davranışlarına ve içinde bulundukları ilişkiler ağına etki eder. Dolayısıyla din ve bağımlılık arasında, temelde dinin zarar verici davranışları yasaklamasından dolayı bir ilişki vardır. Bu ilişki çeşitli araştırmacılar tarafından yapılan çalışmalarla incelenmektedir. Türkiye’de bağımlılık ve dindarlık çalışmaları son çeyrek yüzyıldır giderek artmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de yapılan bağımlılık ve dindarlık araştırmalarının eğilimlerini ortaya koymak ve yöntemsel açıdan bu araştırmaların özelliklerini tespit etmektir. Bu çalışma nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Çalışmanın verileri doküman analizi yöntemi kullanılarak elektronik ortamda, YÖK Tez Merkezi, DergiPark ve Google Akademik web sayfaları üzerinden elde edilmiştir. Elde edilen verilen içerik analizi ve betimsel analiz yöntemi kullanılarak çözümlenmiş ve analiz edilmiştir. Elde edilen çalışmalar; çalışmanın türü, çalışmanın yapıldığı yıl, çalışmada kullanılan yöntem, çalışmada kullanılan veri toplama tekniği, çalışmada araştırılan bağımlılık türü, çalışmanın yapıldığı anabilim dalı, çalışmanın yayınlandığı dergi, açılarından incelenmiştir. Bu çalışmanın sonucunda; yapılan çalışmaların en fazla makale türünde olduğu, en fazla 2019 yılında yayın yapıldığı, en çok konu edinilen bağımlılık tününün madde bağımlılığı olduğu, çalışmalarda en fazla nicel yöntem kullanıldığı, çalışmalarda kullanılan örneklem türlerinde tesadüfi ve amaçlı örneklem türlerinin öne çıktığı, çalışmaların en fazla akademik dergilerde yayınlandığı ve dergilerin çeşitlilik gösterdiği, çalışmaların en fazla Din Psikolojisi anabilim dalında yapıldığı verilerine ulaşılmıştır.

Günümüzde iletişim teknolojilerinin gelişmesine bağlı olarak, hızlı internet erişiminin cep telefonlarına kadar girmesi sonucunda hayatımızın her anında ve alanında internete ulaşılabilmesi, sosyal medyayı kullanıcıların vazgeçilmezleri arasına sokmuştur. Ne var ki insan hayatındaki yerini katlayarak arttıran sosyal medya, yoğun ve bilinçsiz kullanım sonucu artık hayatımızın her alanına nüfuz edebilmekte, akademik veya işle ilgili sorun oluşturabilmekte, birçok fiziksel ve psikolojik rahatsızlıklara yol açabilmektedir. Bu gelişmelere bağlı olarak alan uzmanları sosyal medya bağımlılığını ciddi bir sağlık sorunu olarak değerlendirmektedirler.Son 10 yıldır insan hayatındaki yerini katlayarak arttıran sosyal medya, yoğun ve bilinçsiz kullanım sonucu bir bağımlılık haline gelmiştir. Bu araştırmanın amacı ergenlerde sosyal medya bağımlılık düzeyi ve dindarlık düzeyini ölçmek, ikisi arasındaki ilişkiyi tespit etmektir. Bu doğrultuda Antalya'nın 5 merkez ilçesindeki 9 ortaöğretim kurumunda eğitim görmekte olan 440'ı kız ve 267'si erkek olmak üzere 707 kişilik örneklem grubu oluşturulmuştur. Araştırmada sosyal medya bağımlılığını ölçmek için "Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği" ve dindarlığı ölçmek için "Dini Tutum ve Davranış Ölçme Envanteri" kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre ergenlerde dindarlık düzeyi arttıkça sosyal medya bağımlılığı alt boyutlarının azaldığı tespit edilmiştir. Ergenlerde sosyal medya ve dindarlık ilişkisini araştırdığımız çalışmamızda sosyal medya bağımlılığı ölçeğinin alt boyutları olan; meşguliyet, duygudurum, tekrarlama ve çatışma boyutlarıyla dindarlık arasında negatif bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Başka bir ifadeyle ergenlerde dindarlık düzeyi yükseldikçe sosyal medya bağımlılığı da düşmektedir. Bu veriler din ya da dindarlığın yaygın olan sosyal medya bağımlılığı üzerinde koruyucu/önleyici bir fonksiyonunun olduğunu göstermesi açısından önemlidir. Elde ettiğimiz veriler alanyazınla uyumludur. Öte yandan sosyal medyanın olumsuzlarının en aza indirilmesinde din, ahlak ve değerler silsilesinin etkin bir rol oynadığını da belirtmekte fayda var. Bu anlamda eğitim programlarının gençlerin ahlaki olgunluklarına katkı sağlayacak karakter, din ve değer eğitimi gibi alanlarla desteklenmesi yerinde olacaktır.

Bu araştırmanın amacı, yetişkinlerde dindarlık ve psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişkiyi tespit etmektir. Bu doğrultuda, Antalya ilinde 6 farklı kamu kuruluşunda çalışan 207 erkek ve 236 kadın olmak üzere toplam 443 kişilik bir örneklem grubu oluşturulmuştur. Örneklem grubunun dini tutum ve davranışlarını belirlemek için “Motivasyonel Dindarlık Ölçeği”, psikolojik dayanıklılıklarını ölçmek için ise “Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği” kullanılmıştır. Elde edilen verilerin istatistiksel analizi SPSS for Windows 11.5 paket programında, doğrulayıcı faktör analizi ise Lisrel 8.7. paket programında yapılmıştır. Bulgulara göre; demografik değişkenler ile dindarlık ve psikolojik dayanıklılık arasında anlamlı farklılıklar söz konusudur. Araştırmada motivasyonel dindarlık ile psikolojik dayanıklılık arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir.

Amaç: Pandemi hastanesi olarak işlev gören Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesinde görev yapan ve aynı zamanda covid-19 testleri pozitif çıkmış sağlık çalışanlarının bu süreçte başa çıkma aracı olarak din ya da maneviyata müracaat edip etmediklerini tespit etmek, din ve maneviyatın bu süreçte nasıl bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymak amaçlanmıştır.Yöntem: Bu araştırma, nitel araştırma modeline uygun bir durum çalışmasıdır. Araştırma covid-19 tanısı almış ve covid servisinde çalışan 30 sağlık çalışanı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veriler yarı-yapılandırılmış bir görüşme formu ile toplanmıştır. Araştırma verilerinin çözümlenmesinde ses kayıt cihazı ile görüntü kayıt cihazı yardımıyla elde edilen veriler çözümlenerek yazıya aktarılmıştır.Bulgular: Katılımcıların büyük çoğunluğu dini pratikleri yerine getirmemekle birlikte kendilerini dindar olarak nitelendirmiştir. Salgın döneminde covid-19 testleri pozitif çıktıktan sonra din ya da maneviyata yönelmede genel olarak artış gözlenmiş, başa çıkma aracı olarak daha çok dua ’ya müracaat edilmiştir. Katılımcıların neredeyse tamamında hayatın anlamı yeniden sorgulanmış, hastalık tanısı konulduktan sonra akla daha çok ölüm düşüncesi gelmiş ve sığınılacak yüce bir gücün olduğu düşüncesi rahatlatıcı olmuştur. Katılımcıların tamamına yakını dini pratiklerin manevi danışmanlık adı altında hastaların tedavi sürecinde kullanılmasının etkili olacağı düşüncesini dile getirmişlerdir.

Tıp Fakültesinden mezun olduktan sonra ihtisasını Psikiyatri alanında sürdürmüş olan M. Kerem Doksat ‘Evrimsel Psikiyatri’yi Türkiye’ye tanıtan kişi olmuştur. İçerisinde bazı makalelerinin de bulunduğu Psikanaliz Yanılgısı adlı eserini 2014 yılında okuyucularına sunan Doksat, 174 sayfadan oluşan kitabında herhangi bir bölümlendirmeye ihtiyaç duymamıştır. Kitapta din kavramından evrime (s.17-58), Psikanalizi öğrenmek için gereken maliyet ve süreye (s.58-59); Sigmund Freud, Wilhelm Reich, Melanie Klein gibi Psikanaliz tarihinin önemli isimlerine, bu isimlerin kişisel hayatları, teorileri ve vakalarına (s.64-131), “Psikanalizin” ne olduğuna (s.132-159) kadar pek çok konuya yer vermiştir. Psikanalizin, hastalarını tedavi etmediği gibi aksine onlara daha çok zarar verdiğini ve artık bir yeniçağ dini olduğunu iddia eden Doksat; Psikanaliz Yanılgısı adlı eserini, bu iddiasındaki gerekçeleri açığa çıkarmak için kaleme aldığını dile getirmiştir. İçeriğiyle uyumlu bir ironiyi yansıtması açısından kitabın adı gibi kapağı da dikkat çekmektedir: Bir “Psikanalist Divanı’na” uzanmış ve sadece kemikleri kalmış insan ve Psikanalist olarak da Freud resmedilmiştir.

Etimoloji sözlüklerine göre melankoli kavramının kökeni Latince olup Fransızca’ya 13'üncü yüzyılda melancholia şeklinde girmiştir. Türkçe’de her ne kadar sevgi kelimesiyle ifade edilse de kavramın kökeni Arapçada siyah manasında olan sevda kelimesinden gelmektedir. Osmanlı döneminde bu kavram malihulya şeklinde de ele alınmıştır. Günümüzde melankoli kavramı, yaygın olarak kişinin az hareketli ve normalden daha heyecansız bir hayat tarzını sürdürdüğü depresyondan kaynaklanan bir duygudurum bozukluğu (depresyon) anlamında kullanılır. Şehzade Korkut’un dönemi inceleyen tarihçiler tarafından zevk ve eğlenceye oldukça düşkün olduğu, hatta ruhen biraz hasta yaradılışlı ve melankolik olduğu dile getirilmektedir. Nitekim Şehzade Korkut’un bir devlet adamı olmaktan ziyade zamanını ilmi tetkikler ile geçirmesi ve zihinsel yorgunluğunu (teab-ı dimaği) gidermek için musiki ile vakit geçirmeyi adet edinmiş olması melankolik oluşunun belirtileri olarak değerlendirilebilir. İkincil (tepkisiz) verilere dayalı bu araştırmada Şehzade Korkut’un melankolik kişilik yapısının izleri tarihi kaynaklara başvurularak takip edilecektir. Melankoli ve iktidar ilişkisi Şehzade Korkut örnekliğinde ele alınıp incelenecek ve bir anlamda bir psikobiyografi çalışması yapılacaktır. Bu doğrultuda Şehzade Korkut’un kısa biyografisine yer verildikten sonra, sahip olduğu melankolik kişilik yapısının nedenleri psikolojik veriler doğrultusunda ortaya konacaktır. Melankoli ve iktidar olgularının birbirilerini nasıl etkiledikleri incelenecek ve sonuçta Şehzade Korkut’un zor zamanların insanı olarak geçirdiği sıkıntılar, travmatik yaşantılar, melankoli ve zihinsel yorgunluğu ele alınıp analiz edilecektir.

Rollo May, varoluşçu psikolojinin en önemli temsilcilerindendir. Aynı zamanda sanat, edebiyat, mitoloji, felsefe ve teoloji alanlarında çalışmalar yapmış, etki ve ilgi alanı oldukça geniş bir psikologtur. “Anksiyetenin Anlamı” (The Meaning of Anxiety), “Kendini Arayan İnsan” (Man’s Search for Himself), “Aşk ve İrade” (Love and Will), “Yaratma Cesareti” (The Courage to Create) isimli kitapları Amerika’da ve diğer ülkelerde oldukça ses getirmiştir (Özen,2012). May’in teoloji alanındaki ihtisası ve çok yönlü entelektüel kişiliği eserlerine de yansımıştır. Tanrı tasavvuru, dindarlık, din ve psikoloji ilişkisine dair konulara çalışmalarında yer vermesine rağmen; May’in bu alanla olan ilişkisi bugüne kadar detaylı bir şekilde incelenmemiştir.

"Her nefis ölümü tadacaktır " ayetiyle bildirildiği üzere ölüm, insanın kaçınılmaz sonudur; hadis kaynaklarında "lezzetleri yok eden " diye tasvir edilen ve çokça hatırlamamız gerektiği söylenen bir gerçektir. Yahya Kemal Beyatlı ‘Sessiz Gemi’ şiirinde ölümü, "her biri memnun ki yerinden, dönen yok seferinden" diyerek anlatır. Uysal’ın kitabına konu olan ölüm eşiği deneyimi (ÖED), gidenlerin geri geldiği bir deneyimdir.

Pozitif Psikoloji: Mutluluğun ve İnsanın Güçlü Yönlerinin Bilimi kitabının değerlendirilmesi.

Buaraştırma, lise öğrencilerinde dindarlık, narsizm ve özgüven arasındakiilişkiyi incelemeyi amaçlamıştır. Çalışmada, Antalya ilinin Korkuteli ilçesindealtı farklı lisede öğrenim gören 606 öğrenciyle anket çalışması yürütülmüştür.Öğrencilere, Demografik Bilgi Formu, Dini Tutum ve Davranış Ölçme Envanteri,Narsizm Ölçeği ve Özgüven Ölçeği verilerek değişkenlere yönelik verilertoplanmıştır. Araştırma soru ve hipotezlerinin yanıtlanması amacıylaistatistiksel analiz yöntemleri uygulanan çalışmada elde edilen bulgulara göre,dindarlık ile narsizm ve özgüven arasında negatif yönlü ve anlamlı ilişkibulunmuştur. Regresyon analizi bulgularına göre dindarlık, narsizm ve özgüveninegatif ve anlamlı düzeyde yordamaktadır. Ayrıca, demografik değişkenlerbakımından dindarlık, narsizm ve özgüven alt boyutları ve toplam skorlarıkarşılaştırıldığında, cinsiyet, sınıf, yaş, lise türü, ebeveyn eğitim durumu,ailede dini yatkınlık ve yaşanılan yer değişkenlerine göre anlamlı farklılıklarsaptanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular doğrultusunda, liseöğrencilerinin dindarlıkları ile ilişkili olabilecek kişilik ve psikolojikfaktörlerin incelemesi yapılmıştır.

Özgün adı “Critical Psychology an Introduction” olan ve Türkçe’ye “Eleştirel Psikoloji” başlığıyla tercüme edilen kitap Dennis Fox, Isaac Prilleltensky ve Stephanie Austin imzasıyla 1997 yılında okuyucunun karşısına çıkmıştır. Ancak kitabın yazar kadrosu sadece bu isimlerden ibaret değildir. “Eleştirel Psikoloji” alanında çalışmalarını sürdüren elliye yakın yazarın yazıları da mevcuttur. Kitabın ilk Türkçe çevirisi 2012 yılında TODAP (Toplumsal Dayanışma için Psikologlar Derneği) tarafından yapılmıştır. İkinci Türkçe baskısı yapılan kitap, Ayrıntı Yayınları’ndan çıkmıştır. Kitaptaki her bir makale farklı isimler tarafından çevrilmiştir. İkinci baskısı 592 sayfa olan “Eleştirel Psikoloji» her biri bir ya da iki yazar tarafından kaleme alınan 23 ayrı bölümden oluşmaktadır. Bölümler de kendi içinde “Bölüm Konuları”, “Sonuç”, “Bölümdeki Temel Noktalar”, “Terimler Sözlüğü”, “ Okuma Önerileri”, “İnternet Kaynakları” ve “Sorular” gibi kategorilere ayrılmış; böylelikle kitap daha anlaşılabilir bir muhteva kazanmış, okuyucunun bilişsel şemasına uygun bir hale getirilmiştir