Search

Artykuł przedstawia wyniki badań nad stosunkami polsko-belgijskimi w latach 1948– 1956. Został oparty przede wszystkim o dokumenty odnalezione w archiwach obu krajów. Celem badawczym była odpowiedź na pytania: jak kształtowały się wzajemne relacje w okresie apogeum zimnej wojny (1948–1952) i w okresie ograniczonej liberalizacji w stosunkach międzynarodowych lat 1953–1956 oraz czy można udowodnić, że w relacjach Warszawy i Brukseli nastąpiły w tych latach jakieś istotne zmiany.

Apogeum zimnej wojny w Europie początkow lat 50. XX wieku objawialo sie nie tylko zamrozeniem kontaktow politycznych i gospodarczych miedzy krajami pozostającymi po obu stronach „zelaznej kurtyny”. Oznaczalo ono rowniez konfrontacje obejmującą relacje na polu kultury, ktora coraz cześciej byla podporządkowana „wielkiej polityce”. Epizodem tej zimnej wojny jest sprawa wystawy „Al di la”, otwartej w 1953 r. we Wloszech i wzbudzającej kontrowersje nie tylko w polityce wewnetrznej tego kraju, jak tez w stosunkach Rzymu z krajami bloku wschodniego, w tym z Polską. Niniejszy artykul skupia sie na tych wewnątrz wloskich kontekstach oraz na roli wystawy w relacjach polsko-wloskich. The climax of the Cold War in Europe at the beginning of the 1950s was manifested by more than just the suspension of political and economic contacts between countries on both sides of the Iron Curtain. It also involved a confrontation in the field of culture, which was increasingly subordinated to “great politics.” One of the incidents of this cold war was the exhibition “Al di la,” which opened in Italy in 1953 and brought controversy not only to the country’s internal politics, but also to Rome’s relations with the countries of the Eastern Bloc, including Poland. The present article focuses on these internal Italian contexts and the role of the exhibition in Polish-Italian relations.

W artykule przedstawiono relacje polsko-belgijskie w latach 1960–1963 wpisujące sie w zimnowojenne zmagania miedzy dwoma blokami. Na kontaktach miedzy Warszawą a Brukselą w tym okresie zdecydowanie zawazyl najwiekszy powojenny konflikt na kontynencie afrykanskim, jakim byla „wojna o Kongo”. Rozgorzala ona po zrzuceniu belgijskiego jarzma kolonialnego i ogloszeniu formalnej niepodleglości (30 czerwca 1960 r.) przez ten kraj. Poparcie polityczne udzielane przez ZSRR i inne kraje obozu (w tym PRL) nacjonaliście Patrice’owi Lumumbie, a po jego śmierci jego komunistycznym poplecznikom, zaopatrywanym w przemycaną przez te panstwa bron, doprowadzilo nie tylko do wzmozenia wojny domowej w Kongu, ale tez przyczynilo sie do pogorszenia atmosfery na arenie miedzynarodowej. Jej efektem byl m.in. impas w relacjach polsko-belgijskich i praktyczne zamrozenie kontaktow nie tylko politycznych, ale gospodarczych i kulturalnych, trwające az do roku 1963.

The Dispute about Trieste in Polish-Italian Relations in 1945–1947 The recognition of Poland as a signatory of the peace treaty signed with the satellite states of the Third Reich was the reason why Warsaw became a member of a political-territorial and economic commission dealing with Italy at the Paris conference (29 July–15 October 1946). Hence, i.a. the efforts made in Rome involving Poland and its support for Italian postulates concerning a priority question, i.e. the administration of Trieste by Italy. Despite promises of backing the Italian proposals, Polish diplomacy, embroiled in the games played by the Kremlin with the great powers, was compelled to withdraw and in the course of preparations for the Paris conference and subsequently in its course it assumed a stand favourable towards Yugoslavia. The dependence of Polish diplomacy on Moscow and the subjugation of Italian policies to Washington meant that Cold War relations between Rome and Warsaw were of secondary importance for both countries.

The policy of communist authorities in Poland as seen through rumors in the years 1949-1953 The article deals with the image of the Polish Communist authorities during the period of deep Stalinism (1949-1953) in the light of common knowledge and rumors circulating among the ordinary people in Poland. The study is based mainly on information collected by the Polish political policy (bezpieczeństwo) and local committees of the Polish Communist Party. 1. The common knowledge reveals much about the fears and the hopes of Polish society during the Stalin era. 2. The main factor which accelerated gossips and rumors was the difficulty in acceding to credible information about the real situation in Poland. However the circulation of rumors was also partly favored by censorship as a means of controlling society. The Polish speaking radio stations existing in the West during the Stalin period (first of ail Radio Free Europe) were very important sources of knowledge about Poland and the rest of the world, but listening to those broadcasts was banned by Communist law. 3. Among the major themes studied by the authors are the collectivization of agriculture, the expected outbreak of the third world war, the provision of food, the limitations of human rights and the persecution of the Catholic Church. 4. Rumors show that a remarkable increase of optimism in Poland follows Stalin's death in Mardi 1953., Jarosz Dariusz, Pasztor Maria. La politique des autorités communistes en Pologne, à la lumière des rumeurs dans les années 1949-1953. In: Revue des études slaves, tome 71, fascicule 2, 1999. pp. 295-306.