Search

Kutadgu Bilig’in Yusuf Has Hacib tarafından yazılışının 950. yıl dönümü olan 2019 yılı UNESCO Anma ve Kutlama Yıl Dönümleri programına alınmıştır. İslamiyet dönemi Türk edebiyatının en önemli eserlerinden biri olan ve Türk kültür, siyaset ve edebiyat gibi birçok alanda bilgiler barındıran Kutadgu Bilig hakkında dünyanın farklı ülkelerinde araştırmalar yapılmaktadır. Günümüze kadar Kutadgu Bilig üzerinde on dört tane kronolojik kaynakça çalışması yayımlanmıştır. Diğerlerine göre Ramiz Asker’in 2016’da hazırladığı bibliyografik çalışmasında Kazakistan’daki Kutadgu Bilig araştırmalarının büyük kısmı yer almıştır. Fakat burada dikkate alınmamış başka önemli kaynaklar da mevcuttur. 2016’da Gülnisa Jamal ve Muhammet Savaç Kafkasyalı tarafından yayımlanmış Kutadgu Bilig Araştırmaları Tarihi kitabında ise Kazakistan’daki Kutadgu Bilig çalışmalarının sadece bir parçasından bahsedilmiştir. Dolayısıyla Balasagunlu Yusuf ve onun Kutadgu Bilig adlı eseri hakkında Kazakistan’da yapılmış akademik çalışmaları ele almak son derece önemlidir. Bu makalede Kazakistan’da yapılmış Kutadgu Bilig çalışmaları kitap, yüksek lisans ve doktora tezi, makale ve bildiriler esas alınarak dört başlıkta incelenmiştir. Kitap ise; kitap bölümleri, aktarmalar ve incelemeler olarak üç alt başlık altında değerlendirilmiştir. Kazakistan’da Kutadgu Bilig hakkındaki ilk çalışmalar müstakil kitaplardan önce ders kitaplarının içinde bir bölüm olarak yer almıştır. Tez kısmında Yusuf Has Hacib ve onun Kutadgu Bilig adlı eserini değerlendiren edebiyat, dil bilim, eğitim ve felsefe alanında hazırlanmış yüksek lisans ve doktora çalışmaları tezleri ele alınmıştır. Makale kısmında Kazakistan’daki üniversite ve enstitülerin Belleten ve diğer araştırma dergilerinde yer alan çalışmalar gösterilmektedir. Ayrıca Kazakistan’da ülke genelinde ve Uluslararası düzeyde gerçekleştirilmiş bilimsel konferanslarda bildiri olarak sunulmuş Kutadgu Bilig çalışmaları da listelenmiştir. Neticede yirmi bir kitap, yirmi tez, kırk dokuz makale ve yüz yirmi sekiz bildiri metni tespit edilmiştir. Çalışmada Kiril alfabesiyle yazılan kaynaklar Latin harflerine aktarılarak verilmiştir. Kronolojik kaynakçada ilk yayımlar gösterilmiştir. Ayrıca içinde Kutadgu Bilig’in Kazakça aktarmalarından da örnekler olduğu antolojik eserlere, tekrar basılmış yayımlara ve gazete makalelerine yer verilmemiştir., The 950th anniversary of Kutadgu Bilig's writing by YusufHas Hacib was included in the UNESCO Commemoration and CelebrationAnniversaries program in 2019. Kutadgu Bilig, which is one of the most important works ofTurkish literature in Islamic period and which contains information about Turkishculture, politics and literature life, is of great importance in world cultureand literature and it is worth investigating in different countries of theworld. To date, fourteen chronological bibliography studies have beenpublished on Kutadgu Bilig. According to others, Ramiz Asker's bibliographic study in 2016included a large part of Kutadgu Bilig research in Kazakhstan. However, there areimportant bibliographies that are not taken into consideration. In 2016,Kutadgu Bilig Research History published by Gülnisa ​​Jamal and Muhammet Savaç Kafkasyalımentioned only a part of Kutadgu Bilig works in Kazakhstan. Therefore, it is veryimportant to consider the academic studies conducted in Kazakhstan aboutBalasagunlu Yusuf and his Kutadgu Bilig work. In this article, Kutadgu Bilig studiesconducted in Kazakhstan are examined under four titles based on books, master'sand doctoral thesis, articles and papers. The book; book chapters, quotationsand reviews. The first studies on Kutadgu Bilig in Kazakhstan were included in the textbooksas a chapter before the special book. In the thesis part, master's and doctoral thesesin literature, linguistics, education and philosophy which evaluate Yusuf HasHacib and his work KutadguBilig are discussed. In the article section, the studiesin Belleten and research journals of universities and institutes in Kazakhstanare shown. In addition, Kutadgu Bilig studies, which were presented as papers inscientific conferences held in Kazakhstan and throughout the country, werelisted. As a result, twenty-one books, twenty theses, forty-nine articles andone hundred twenty-eight papers were identified. In the study, the sourceswritten in Cyrillic alphabet are transferred to Latin letters. The firstpublications are shown in the chronological bibliography. In addition,anthological works, reprinted publications and newspaper articles in whichKutadgu Bilig is also a sample of Kazakh transcriptions are not included.