Search

HUASC (Hacettepe University Ankara State Conservatory) Folklore Archive is an important music archive consisting of Folk Music compilation records, documents, wax records and gramophone records collected from 17 compilation trips conducted by Muzaffer Sarısözen in 246 settlements in 67 provinces of Turkey between 1937-1952.This study aims to introduce the written and visual documents in the HUADK Folklore Archive regarding the compilation trip that was carried out in Tunceli between 21-29 July 1944, and to bring together the information recorded in the mentioned documents about the compiled works by means of situation determination method. According to the information in the compilation forms, all the works were compiled by a team consisting of Halil Bedii Yönetimken, Muzaffer Sarısözen and Rıza Yetişen during the 1944 compilation trip to Tunceli.There are 5 documents related to Tunceli compilations in the archive. The 5 documents in question in the study are as follows: 1) List of compilation forms containing the names and record numbers of the Tunceli 1944 compilation forms, 2) 39 Tunceli 1944 compilation forms, 3) List of the Records Compiled by the Archival and Market, 4) In the Archive Compilation Records Catalogue. Tunceli 1944 list included in the list, 5) Tunceli 1944 compilation list included in the F. Archives' list of records No: 3–983-1450.The works in these lists, their record numbers, the similarities and differences in the lists are shown in a table.While examining the compilation forms, the title of the works that are the subject of the study, the compilation form it is in, the record number, the place on the record, the information about source person, the information about the words of the work and the compiler's comments in the form was transferred faithfully to the original, and the results were displayed in tables and graphics., HÜADK (Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı) Folklor Arşivi, 1937-1952 yılları arasında, Türkiye’nin 67 ilinin 246 yerleşim merkezinde Muzaffer Sarısözen başkanlığında gerçekleştirilmiş 17 derleme gezisinden elde edilen Halk Müziği derleme kayıtları, dökümanları, mum ve taş plaklarından oluşan önemli bir müzik arşividir. Bu çalışmanın amacı, 21-29 Temmuz 1944 tarihleri arasında Tunceli’de gerçekleştirilmiş olan derleme gezisine ilişkin olarak HÜADK Folklor Arşivi’nde bulunan yazılı ve görsel belgelerin tanıtılması ve derlenen eserler hakkında söz konusu belgelerde kayıt altına alınmış bilgilerin bir araya getirilerek durum saptama yöntemi ile aktarılmasıdır. Derleme fişlerinde yer alan bilgilere göre Tunceli 1944 derleme gezisinde bütün eserler Halil Bedii Yönetken, Muzaffer Sarısözen ve Rıza Yetişen’den oluşan bir ekip tarafından derlenmiştir.Arşivde Tunceli derlemeleri ile ilgili 5 adet belge bulunmaktadır. Çalışmada mercek altına alınan söz konusu 5 belge şunlardır: 1) Tunceli 1944 derleme fişlerinin adlarının ve plak numaralarının yer aldığı derleme fişleri listesi, 2) 39 adet Tunceli 1944 derleme fişi, 3) Arşivce ve Piyasaca Derlenen Plakların Listesi, 4) Arşiv Derleme Plakları Kataloğunda yer alan Tunceli 1944 listesi, 5) F. Arşivinin derlediği plaklar No:3–983-1450 Demirbaş listesinde yer alan Tunceli 1944 derleme listesi.Bu listelerde yer alan eserler, plak numaralarını, listelerdeki benzerlikleri ve farklılıklar bir tabloda gösterilmiştir.Derleme fişleri incelenirken, çalışmaya konu olan eserlerin başlığı, hangi derleme fişinde yer aldığı, plak numarası, plaktaki yeri, fişte yer alan kaynak kişi künyesi ile eser sözlerine ve derleyici yorumlarına ilişkin bilgiler, aslına sadık kalınarak aktarılmış, ulaşılan sonuçlar tablo ve grafik gösterimleriyle sergilenmiştir.

HUASC (Hacettepe University Ankara State Conservatory) Folklore Archive is an important music archive consisting of Folk Music compilation records, documents, wax records and gramophone records collected from 17 compilation trips conducted by Muzaffer Sarısözen in 246 settlements in 67 provinces of Turkey between 1937-1952. Important names such as Muzaffer Sarısözen, Hasan Ferit Alnar, Necil Kazım Akses, Ulvi Cemal Erkin, Halil Bedii Yönken, Cevad Memduh Altar, Tahsin Banguoğlu and Rıza Yetişen contributed to the compilation trips as compilers. This study aims to introduce the documents in the "İSTANBUL 1957 1951" file of the compilation trip carried out in İstanbul between 13 July-3 August 1951 in the HUASC Folklore Archive and to bring together and convey the information recorded in the said documents about the collected works. While examining the compilation forms in the İstanbul 1957 1951 file, the titles of the works that are the subject of the study, which compilation form they are included in, their record numbers, their places on the record, the information about source person, the information about the words of the work and the compiler's comments was transferred faithfully to the original, and the results were displayed in tables and graphics., HÜADK (Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı) Folklor Arşivi, 1937-1952 yılları arasında, Türkiye’nin 67 ilinin 246 yerleşim merkezinde Muzaffer Sarısözen başkanlığında gerçekleştirilmiş 17 derleme gezisinden elde edilen Halk Müziği derleme kayıtları, dökümanları, mum ve taş plaklarından oluşan önemli bir müzik arşividir. Derleme gezilerine Muzaffer Sarısözen, Hasan Ferit Alnar, Necil Kazım Akses, Ulvi Cemal Erkin, Halil Bedii Yönetken, Cevad Memduh Altar, Tahsin Banguoğlu ve Rıza Yetişen gibi önemli isimler derleyici olarak katkı sağlamışlardır.Bu çalışma, HÜADK Folklor Arşivi’nde bulunan 13 Temmuz-3 Ağustos 1951 tarihleri arasında İstanbul’da gerçekleştirilmiş olan derleme gezisine ilişkin “İSTANBUL 1957 1951” dosyasındaki belgelerin tanıtılmasını ve derlenen eserler hakkında söz konusu belgelerde kayıt altına alınmış bilgilerin bir araya getirilerek aktarılmasını amaçlamaktadır. İstanbul 1957 1951 dosyasında bulunan 29 adet derleme fişi incelenirken, çalışmaya konu olan eserlerin başlıkları, hangi derleme fişinde yer aldıkları, plak numaraları, plaktaki yerleri, fişte yer alan kaynak kişi künyesi ile eser sözlerine ve derleyici yorumlarına ilişkin bilgiler, aslına sadık kalınarak aktarılmış, ulaşılan sonuçlar tablo ve grafik gösterimleriyle sergilenmiştir.

Tarihsel, sosyal ve coğrafi değişimlerin etkisiyle şekillenen müzik kültürümüzün büyük bir bölümünü sözlü müzik oluşturmaktadır. Günümüzde Türk müziğinde ses eğitiminin nasıl yapılacağı, araştırmalara konu olmaya başlamıştır. Tanzimat öncesinde ses eğitiminin meşk ve hanendelik geleneği ile özdeş olduğu söylenebilir. Tanzimat dönemi ile birlikte başlayan batılılaşma politikaları, Cumhuriyet döneminde daha etkin biçimde uygulanmıştır. Cumhuriyet döneminde, tüm kurumlarda yaşanan radikal değişimler, müzik eğitimi ve ses eğitimi alanına da yansımış, batılılaşma çizgisinde opera şarkıcılığını geliştirmek için kullanılan teknik ve yöntemler, tüm konservatuarlarda ve müzik eğitimi bölümlerinde ses eğitimi için kullanılmaya başlanmıştır. Geleneksel meşk ve hanendelik eğitimi ile batılılaşmanın etkisiyle başlayan modern ses eğitimi arasındaki yöntem farklılıkları, ses eğitiminin nasıl yapılması gerektiği konusunda sorunlara neden olmuştur. Klasik Musiki nazariyatı olarak değerlendirebileceğimiz kaynaklarda, insan sesi, ses icrası ve hanendelik kültürüne dair çok önemli bilgilere rastlanmaktadır. Hanendenin kazanması gereken ses özellikleri ve hanendelik kültürü, meşk temelli bir eğitim ve aktarımla şekillendirilmiştir. Tarihsel kaynaklarda, genel müzikal kültür ile birlikte, sesin oluşumu ve işlevsel özellikleri ve ses icrasının nasıl olması gerektiği ile ilgili önemli tespitlerin yapıldığı görülmektedir. Bu konuda yoğun bir düşünsel çaba gösterilse de ses eğitiminin ayrı bir uzmanlık alanı olarak değerlendirilmesi konusunda net bir tutuma rastlanmamaktadır. Eğitimde, ses eğitiminin ayrı bir uzmanlık alanı olarak değerlendirilmesi, Dârülelhanın kurulmasıyla başlamıştır. Tarihsel gelenekle uyumlu, tavır-nazariyat-meşk geleneğinin eğitime tam anlamıyla yansımaması bugünün ses icrasının en önemli sorunlarından biridir. Bu çalışmada, ses icrası ve ses eğitiminin gelenekte nasıl şekillendiği, tarihsel müzik kültürümüzü şekillendiren kaynaklar, meşk ve Osmanlı eğitim kurumları temel alınarak belirlenmeye çalışılmıştır. The majority of our music culture, shaped by the influence of historical, social and geographical changes, is formed by verbal music. In the recent years, the voice training techniques in Turkish music have been the subject for many studies. It can be said that before the “Tanzimat Period” the education for voice performance were following the traditional master-apprentice relationship. Of course this method for education has changed quite a lot after the “Tanzimat Period”, especially during the Republican Period due to the “Westernization Policies” that had affected the culture of these era. During the Republic period, radical changes in all institutions were also reflected in the field of music education and voice performance training, technics and methods that have originally been used to improve opera style singing have been used for voice training in all conservatories and music education departments regarding all kinds of music styles and genres. The differences between the methods of traditional „master-apprentice based training (meşk)‟ and „traditional singing (hanendelik)‟ performance education and the modern voice training techniques which had been started with the effect of westernization, led to an inconsistency in the methods and techniques that should be used for voice performance education. In fact, the sources that can be classified within the “Turkish classical music literature” very important information about the human voice, voice performance and traditional singing styles may be observed, that were not transferred to the current education. The voice characteristics that the singer should gain to achieve a good performance level had been shaped by practice oriented education. In historical sources, along with general musical culture, significant determinations have been made on the formation of “singing”, its functional properties and the necessary characteristics that should be obtained in a successful voice performance. Although an intense intellectual emphasis has been dedicated on this issue, there is no clear attitude to define voice training as an independent area of expertise. The evaluation of voice training as an independent area of expertise had been started with the establishment of Darülelhan-the first western style conservatory of Ottoman Era. The lack of the reflection of traditional voice training styles supported by the traditional theory education to the current “voice performance education” seems to be the major problem of today‟s voice performance world in Turkey. In this study, it is tried to be determined how voice performance and voice training should be shaped in today‟s music world to be based on the historical back ground formed by the traditional music culture, traditional practice and Ottoman educational institutions.

Anadolu toprakları, birçok etnik gruba barınma hakkı sağlamıştır. Bu etnik gruplardan biri de Tatarlardır. Eskişehir, Ankara, Konya çevrelerinde yayılım gösteren Tatarlar, Anadolu’da, geldikleri yerin ismiyle tanımlanmışlardır. Kazan Tatarları, Kırım Tatarları, Sibirya Tatarları bunlara örnek olarak verilebilir. Araştırma konusu olan Böğrüdelik Tatarları, kendilerini Sibirya Tatarı olarak tanımlamaktadır. Bu etnik grup hakkında yapılan araştırmalar, daha çok tarihlerini ve dilini konu almaktadır. Çeşitli duygu birikimlerini yansıtmalarının yanı sıra sosyokültürel olaylara ait önemli söylem araçları olan müzik üzerine yapılmış bir araştırma yoktur. Nesrin Şen “Cihanbeyli-Böğrüdelik Köyü Türküleri” (1996) isimli yüksek lisans tezinde, halk ezgileri olan yırlar, edebi olarak incelemiştir. Bu tezin dışında, Böğrüdelik’te yaşayan Tatarlar’ın müzik kültürleri üzerine yayınlanmış ya da araştırma konusu olmuş bir kaynakla karşılaşılmamıştır. Bir toplumun müziğinin incelenmesi etnomüzikolojik verilere ulaşma açısından önem taşımaktadır. Göçmen bir toplumun, göç nedenlerini, göç öncesi ve sonrası yaşamları hakkında bilgi edinme olanağını sözlü müzik sağlamaktadır. Böylelikle topluluk üyelerinin yaşanmışlıkları ve halen sürdürdükleri yaşamda hangi kültürel öğeleri ön planda tuttuğu ve gelecek kuşaklara aktarılan kültürel unsurların neler olduğu tespit edilebilir. Araştırma örneklemi olan Böğrüdelik Köyü, Konya’nın Cihanbeyli ilçesinde olup; Türkiye sınırları içerisinde, Sibirya’dan göç eden Tatarların bulunduğu tek yerdir. Tek örnek olması; elde edilen bilgilerin etnomüzikoloji ve halkbilim çalışmalarına veri oluşturması açısından önem taşımaktadır. Tatarlar'ın müziklerinden elde edilen verilerle, göç unsurlarının belirlenmesi amaçlanan bu çalışmada sesli, yazılı, görsel literatür taraması ve görüşme tekniği kullanılmıştır. Nitel araştırmalarda örnek olay tarama modeline dayalı betimsel bir araştırmadır. Böğrüdelik'te yaşayan Tatarların halk ezgileri olan yırlar, Tatar halkın vazgeçilmez sözlü ürünleridir. Bu sözlü ezgilerde göç öncesi, göç esnası, göç sonrasında yaşadıklarını ve duygularını anlatan göç temalı yırlar vardır. Yırlardaki sözlerde kullanılan dil Tatarca’dır. Anatolia territory embraces a lot of ethnic groups. One of these is Tatars. Tatars who spread through the surroundings of Eskişehir, Ankara and Konya are defined with the name of the place where they settled down. Kazan Tatars, Crimean Tatars and Siberia Tatars are the epitomics. The researched Böğrüdelik Tatars decribe themselves as Siberia Tatars. The research about this ethnic group mostly focus on their history and idiom. There isn’t any specific research about their music that is an expression way of their sociacultural event beside reflecting their feeling. In Cihanbeyli Böğrüdelik village songs (1996) master’s thesis, which is studied by Nesrin Şen; the folk ballads have been analysed. Except this thesis, there aren’t any published or reserched sources about the music culture of Tatars who live in Böğrüdelik. Examining the music of a society is important for acquiring ethnomusicologist. Verbal music gives an opportunity to get information about a migrant society such as migration reasons, the life before and after a migration. In this way, life experience of the community members, which cultural factors are prioritized and what factors are transmitted to the next generation can be determined. Böğrüdelik village which is the research sample is in Cihanbeyli district in Konya and it is the only place where Tatars who migrated from Sibiria live. As it is only one sample, it is important for creating data for the ethnomusicology and ethnology work with obtained knowledge. Vocal, written, visual literature scanning and interviewing method were applied in this study where our aim was to determine the migration factors through the data that was obtained from Tatar music. It is a depictive research based on the model of case study scanning in qulitative research. The folk songs which are public tunes for Tatars who live in Böğrüdelik are essential verbal product for themselves. These verbal tunes include songs connected migration which narrate their life experience and feelings in the course of the migration and the previous. In these oral melodies, there are immigration-themed races that describe their experiences and feelings before, during, and after migration.

Tarihsel, sosyal ve coğrafi değişimlerin etkisiyle şekillenen müzik kültürümüzün büyük bir bölümünü sözlü müzik oluşturmaktadır. Günümüzde Türk müziğinde ses eğitiminin nasıl yapılacağı, araştırmalara konu olmaya başlamıştır. Tanzimat öncesinde ses eğitiminin meşk ve hanendelik geleneği ile özdeş olduğu söylenebilir. Tanzimat dönemi ile birlikte başlayan batılılaşma politikaları, Cumhuriyet döneminde daha etkin biçimde uygulanmıştır. Cumhuriyet döneminde, tüm kurumlarda yaşanan radikal değişimler, müzik eğitimi ve ses eğitimi alanına da yansımış, batılılaşma çizgisinde opera şarkıcılığını geliştirmek için kullanılan teknik ve yöntemler, tüm konservatuarlarda ve müzik eğitimi bölümlerinde ses eğitimi için kullanılmaya başlanmıştır. Geleneksel meşk ve hanendelik eğitimi ile batılılaşmanın etkisiyle başlayan modern ses eğitimi arasındaki yöntem farklılıkları, ses eğitiminin nasıl yapılması gerektiği konusunda sorunlara neden olmuştur. Klasik Musiki nazariyatı olarak değerlendirebileceğimiz kaynaklarda, insan sesi, ses icrası ve hanendelik kültürüne dair çok önemli bilgilere rastlanmaktadır. Hanendenin kazanması gereken ses özellikleri ve hanendelik kültürü, meşk temelli bir eğitim ve aktarımla şekillendirilmiştir. Tarihsel kaynaklarda, genel müzikal kültür ile birlikte, sesin oluşumu ve işlevsel özellikleri ve ses icrasının nasıl olması gerektiği ile ilgili önemli tespitlerin yapıldığı görülmektedir. Bu konuda yoğun bir düşünsel çaba gösterilse de ses eğitiminin ayrı bir uzmanlık alanı olarak değerlendirilmesi konusunda net bir tutuma rastlanmamaktadır. Eğitimde, ses eğitiminin ayrı bir uzmanlık alanı olarak değerlendirilmesi, Dârülelhanın kurulmasıyla başlamıştır. Tarihsel gelenekle uyumlu, tavır-nazariyat-meşk geleneğinin eğitime tam anlamıyla yansımaması bugünün ses icrasının en önemli sorunlarından biridir. Bu çalışmada, ses icrası ve ses eğitiminin gelenekte nasıl şekillendiği, tarihsel müzik kültürümüzü şekillendiren kaynaklar, meşk ve Osmanlı eğitim kurumları temel alınarak belirlenmeye çalışılmıştır.

Anadolu toprakları, birçok etnik gruba barınma hakkı sağlamıştır. Bu etnik gruplardan biri de Tatarlardır. Eskişehir, Ankara, Konya çevrelerinde yayılım gösteren Tatarlar, Anadolu’da, geldikleri yerin ismiyle tanımlanmışlardır. Kazan Tatarları, Kırım Tatarları, Sibirya Tatarları bunlara örnek olarak verilebilir. Araştırma konusu olan Böğrüdelik Tatarları, kendilerini Sibirya Tatarı olarak tanımlamaktadır. Bu etnik grup hakkında yapılan araştırmalar, daha çok tarihlerini ve dilini konu almaktadır. Çeşitli duygu birikimlerini yansıtmalarının yanı sıra sosyokültürel olaylara ait önemli söylem araçları olan müzik üzerine yapılmış bir araştırma yoktur. Nesrin Şen “Cihanbeyli-Böğrüdelik Köyü Türküleri” (1996) isimli yüksek lisans tezinde, halk ezgileri olan yırlar, edebi olarak incelemiştir. Bu tezin dışında, Böğrüdelik’te yaşayan Tatarlar’ın müzik kültürleri üzerine yayınlanmış ya da araştırma konusu olmuş bir kaynakla karşılaşılmamıştır. Bir toplumun müziğinin incelenmesi etnomüzikolojik verilere ulaşma açısından önem taşımaktadır. Göçmen bir toplumun, göç nedenlerini, göç öncesi ve sonrası yaşamları hakkında bilgi edinme olanağını sözlü müzik sağlamaktadır. Böylelikle topluluk üyelerinin yaşanmışlıkları ve halen sürdürdükleri yaşamda hangi kültürel öğeleri ön planda tuttuğu ve gelecek kuşaklara aktarılan kültürel unsurların neler olduğu tespit edilebilir. Araştırma örneklemi olan Böğrüdelik Köyü, Konya’nın Cihanbeyli ilçesinde olup; Türkiye sınırları içerisinde, Sibirya’dan göç eden Tatarların bulunduğu tek yerdir. Tek örnek olması; elde edilen bilgilerin etnomüzikoloji ve halkbilim çalışmalarına veri oluşturması açısından önem taşımaktadır. Tatarlar'ın müziklerinden elde edilen verilerle, göç unsurlarının belirlenmesi amaçlanan bu çalışmada sesli, yazılı, görsel literatür taraması ve görüşme tekniği kullanılmıştır. Nitel araştırmalarda örnek olay tarama modeline dayalı betimsel bir araştırmadır.Böğrüdelik'te yaşayan Tatarların halk ezgileri olan yırlar, Tatar halkın vazgeçilmez sözlü ürünleridir. Bu sözlü ezgilerde göç öncesi, göç esnası, göç sonrasında yaşadıklarını ve duygularını anlatan göç temalı yırlar vardır. Yırlardaki sözlerde kullanılan dil Tatarca’dır.

Günümüz küresel dünyasında, kültürler arası iletişimin önemi giderek artmaktadır. Dolayısıyla, ortak dil olan İngilizceyi konuşmayı öğretmek eğitim sistemlerinin de temel amaçlarından biri haline gelmiştir. Bununla birlikte, konuşma becerisini başarılı bir şekilde öğretebilmek için İngilizce öğretmenlerinin de öğretme becerilerini geliştirmeleri gerekmektedir. Bu doğrultuda, değerlendirmenin öğretim süreçlerinin vazgeçilmez bir parçası olduğu göz önüne alındığında (Brown, 2000), İngilizce öğretmenlerin sınıflarında etkili bir konuşma becerisi değerlendirmesi yapması da elzemdir. Bu tezin amacı İngilizce öğretmenlerinin konuşma becerisinin değerlendirilmesi konusundaki bilgilerini, uygulamalarını, bilgi ve uygulamalarına etki eden şartları ve esasen İngilizce konuşma becerisini etkili bir şekilde değerlendirebilmek için hizmet içi eğitim ihtiyaçlarını araştırmaktır. Çalışmaya Beşiktaş'taki liselerde görevli 42'si kadın ve 8'i erkek olmak üzere 50 İngilizce öğretmeni katılmıştır. Veri toplamak için iki anket ve röportajlar kullanılmıştır. Çalışmanın sonuçları, öğretmenlerin sınıflarında konuşma becerisini değerlendirmeye çalışmalarına rağmen gerek yordam bilgisi yetersizliğinden gerekse çalışma koşullarından kaynaklanan çeşitli eksikliklerin olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak, öğretmenlerin zorluklarla başa çıkabilmeleri ve etkili bir konuşma becerisi değerlendirmesi yapabilmeleri için bu kapsamdaki birçok konuda hizmet içi eğitime ihtiyaç duydukları ortaya konmuştur. Intercultural communication is increasingly getting significant in today's global world; therefore, teaching to speak English as a lingua franca is one of the primary aims of educational systems. Herewith, EFL teachers need to develop their teaching skills for a successful speaking instruction. Accordingly, as assessment is one of the indispensable part of teaching processes (Brown, 2000), EFL teachers also need to assess oral language skills efficiently. The purpose of this thesis was to find out high school EFL teachers' knowledge, current practices, factors influencing their practices and mainly, their training needs to assess oral language skills efficiently. The participants were 50 high school teachers, 42 females and 8 males, who work in Beşiktaş, İstanbul. The data were collected via two surveys and interviews. The results indicated that, although high school teachers try to assess oral language skills in their classrooms, they have various shortcomings in their practices either due to lack of procedural knowledge or challenges in their contexts. Eventually, high school teachers were revealed to have training needs on many aspects of oral language assessment in order to overcome difficulties and carry out an effective assessment. 139

The purpose of education must be training individuals who can be multi-faceted thinking, questioning skills, produces solution when relationship between people and living conditions of people becoming increasingly complex in this era are taken into account. That\'s why science and art education have to cooperate. Music is a part of art education. It will be possible to grasp what it is the music by determining the place of music in people\'s lives. The way of this is to look into music through philosophy window., Çağımızda gittikçe karmaşıklaşan insan ilişkileri ve yaşam koşulları dikkate alındığında, eğitimin amacı; çok yönlü düşünebilen, sorgulama becerisi olan, çözüm üreten bireyler yetiştirmek olmalıdır. Bu nedenle bilim ve sanat eğitimi iş birliği yapmak zorundadır.Sanat eğitiminin bir parçası da müziktir. Müziğin insan yaşamında nasıl bir yer aldığını belirlemek, müziğin ne olduğunu kavramakla mümkün olabilecektir. Bunun yolu da müziğe felsefe penceresinden bakmaktır.

In this study, research techniques of music, one of the forms of behaviour and symbols which reveal our culture that consumes our society, will be dealt with. Music isn't not only a voice system, but also a combination of behaviour which is formed by an ethnologic structure. As long as the principles and expectation of that culture isn't fully understood, it will never be understood why the composer uses this kind of composing technique. Every research technique has an inner-dynamic and priciples which are suitable for the aim. The datum which will make the relationship between societ-culture and music clear is only reached by the principles of music ethnography.

Industrialization in conjunction with, especially since the 20th century, thecommodification of social life, also reflected in the field of arts, appropriate music to peopleand environments are presented. Cultural industry uses a system that economic, managerialand techonological are intertwined. It determines “Icon”s with the support of the mass mediaand rushes up desire resemble to them. In this context, the “Ankara Style Music” has foundits place in the world of music.In this article will be discussed the actions and reactions of this music in the socialstructure., 20. yüzyılda, sanayileşme ile birlikte, toplumsal yaşamın ayrıntıları müzik dünyasınada yansımıştır. Kültür endüstrisi, ekonomiyi, siyaseti ve tekniği bir arada kullananan birsistemdir. Kitle iletişim araçlarının desteği ile ‘ikon’lar belirlenir ve onlara benzeme isteğikörüklenir. Bu makalede, ‘Ankara Tarzı Müzik’ kendisini oluşturan sosyal ve kültürelaltyapı ile birlikte ele alınarak değerlendirilmektedir.

240 ÖZET Araştırma alanı olarak seçilen, Kongurca ve Türkali köylerinde yerleşik bulunan Tahtacı-Türkmen-Alevi yaşamında; 'Halk bilimi açısından müzik yapısının araştırılması' etnomüzikolojik bir model kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Alanda, çoğunlukla sözlü müzik yapıtları üretilip kullanılmaktadır. Yer yer söz-müzik-oyun eklentisi ile yapısını genişletmektedir. Çalgı olarak, cem ritüellerinde, gizlilik için en uygun çalgı bağlama; düğünlerde gırnata (klarnet), boru (trompet), davul ve trampet kullanılması farklı davranışlar varetmektedir. Cem ritüelinde kullanılan sözlü müzik; birey ve kitle davranışını düzenlemektedir. Kitle ve bireyden alevi ilkelerini isteyerek, kitlesel bilinci oluşturmaktadır. Cem ritüellerine 17 yıl ara veren Türkali köyünde: İç ve dış göç; dışa açık olma; ekonomik büyümedeki gelişme gibi etkenlerle kitlesel bilinç zayıflamış ve toplumsal değerlerde çözülmeler başlamıştır. Durumun farkına varılması sonucunda şok bir kapanışla; tutucu bir yapı ile, tekrar cem ritüelleri başlamıştır. Kongurca köyünde ise; cem ritüelindeki sözlü müzik ve samah cem dışına taşınarak; yoz samanlarla gençlerin kitlesel bilinççe katılımını sağlama yoluna gidilmiştir. Alanda, sözlü müzik içerisindeki deyim, terim ve sözcüklerin müzikleri parola ve alarm işlevi üstlenmektedir. Diğer bir olgu ise; kitle, müziği ile İslam olduğunu çalıp söylemesine karşın; İslam kitlesince dışlanması alevi kitlesini incitmektedir. Dışlanmanın oluşturduğu saldırganlığı, söz-müzik-oyun eklentisinde eriterek sakinleşmektedir. Kitlesel bilinç, örgütlenme düşüncesini pekiştirip; sunulan kimliği red ederek yeni bir kimlik arayışı oluşturmuştur. Etnomüzikolojinin, bütün bilim dallarını yalnız müzikle inceleme iddiası bir yana bırakılırsa; halk bilimi açısından müzik araştırmasına gelişmiş bir boyut eklediği yadsınamaz. Bu tezde etnomüzikolojik modelin kullanılması, müzik araştırmaları açısından halk bilimi alanında olumlu bulgulara ulaşmanın önünü açmıştır. Bunun yaraşıra Kongurca ve Türkali köylerinin kapalı, toplumsal değerlerini tanıtan; halk şiiri ve müzik dalında çalışanlara, malzeme, bilgi ve kaynak sunan bir çalışma olduğu sanılmaktadır. 241 ABSTRACT In this dissertation the two Turkish villages, Kongurca ve Türkali and their residents who are from an ethnic group callled 'alevi-tahtaci türkmen' are studied: The music of these people is examined by an ethnomusicological model which is used in this study. Mainly the vocal musical studies enlengthen itself with the sporadic addition of unity of verse-music-dance. The choices of instruments those which range from 'bağlama' which is the most suitable on for the secrecy in ceremonies called 'cem'; to 'gırnata' (klarnet), 'boru' (trompet), drum and trampet, which are commonly used in wedding ceremonies. These different instruments cause a variety of attitudes and behaviours. The vocal music used in 'cem ' rituals regulates the individual behaviours as well as social behaviours. It also forms the social awaieness through 'alevi ' principles. In the village 'Türkali' where the 'cem' rituals have been reglected for 17 years the belief of belonging to 'alevi society' has got poor and social conscious has begun to collapse due to different factors such as, immigration and emigration and the development in the economic growth. When these important changes in the lives of Alevi people occured they became shockingly conservative and 'cem' rituals became very important again. In the village 'Kongurca', the vocal music and 'samah' belonging to 'cem' rituals have been carried outside of the 'cem' and by means of (destorted (yoz) samahs') they have attempted to make youth participate in social life social of Alevi people which is very important in having a identification and social consciousness. In this villages terms, idioms and music of words in vocal music function as warning Alevi people for when there is any danger around them. Another matter of fact is that even though this social group states that they are Muslims through their vocal music and `samahs`, they are not religiously intergrated with the rest of the Islamic society which hurts 'Alevi' community. The violence caused by disintegration is soothed down by means of the unity of verse-music-dance. The social consciousness, while it strengthens the idea of unification, rejects the readily offered identity and constitues the search for a new identity. Leaving claim aside that ethnomusicology studies all the scientific disciplines only by means of music, it cannot be denied that the ethnomusicology has an important contribution in musical researchers in the field of folklore. In this researche which ethnomusicological model is used in, has opened the path to the access to the positive data in folklore. In addition this study justifies that the villages 'Kongurca' and 'Türkali' provide the researchers in the field of folk poetry and music necessary data, documents, knowledge and source which introduce Alevi villagers conservative social values. :/4 YiKtiie»! w t§ 248

257 S U M M A R Y This research İs mainly devoted for the invest igat ion of the status and value of 'Ozan* and his work of art named as *0 z a n 1 a m a* in Turkish Fothk Musio broadcasts. This investigation is done by using comparison method. In literary and music art 'Ozan' is known as the poet, composer and performer not only before and after Moslem World hut also during the behavioral actions of Western. By the way the status of '0 z an' and his work is compered before and during the TRT broadcasts. The problems are tried to determine which are rised as a result of the exclusion of »Ozan* and his works frâan the TBI Turkish Polk Music broadcasts are handled. »0 z an* has 3 jobs of field as; poet, composer and performer that he introduces new ideas in his work of art in the field of literature and music. These ideas are compared as the ones that are used in the TRT Turkish Polk Music broadcasts. By scanning the publishings and broadcasts of TRT so many differences are found in definitions and concepts. The evaluation criterions are based on some administrative decisions those are compared with TRT Laws of Foundation and Principle of Broadcast. Besides broadcast is done about literary work of art and music of arts are compared with the Laws of Rights Over Intellectual Property. *0 z an* makes up a literature and music mode to ourselves which are named as »Alaturca and Turk! by foreign countries. Their broadcast is still having aloud journalism property. TRT is the only estemeed foundation who has the strength of communica tion. An estemeed of our Ozan is accepted by the world as to be Yunus Emre. The Purpose of this study is to document the scientific solutions to the problems between TRT and Ozan who introduce to us to the world as two great strenght. 305

In an historical perspective, the “past”, the “present” and the “future - that is dependent to past and present” experienced by the individuals and the community, are the factors that determines their way of “existence” in the life. Information acquired and internalized consciously or unconsciously during this process; the ways producing and reflecting this information to the external world creates the communal culture. It is the functionality of “memory”, which has the ability of storing, keeping and remembering this experiences information, which ensures the continuity of the process. Memory is the “now” of the past; “Now” is tomorrow’s memory. Alawism, which reflects a characteristic structure in Anatolian culture, has been able to transmit its beliefs and doctrines for centuries through oral culture. Literal background, ritual based behaviours, zikr dance “samah” accompanied by music and lyrics, traditional theatre based rituals performed in “cem ceremonies” play an important role in keeping the cultural identities of Alawi community alive until today. The transmission of this cultural identity is provided by means of the cultural memory created by symbolic codes used in these rituals. The main purpose of this study is to reveal the elements that provide the transmission of cultural identity in the Alawi Cem rituals and to determine the details of semantic coding used for allusion with the respective arche types without going into the details about the ways these rituals are performed. The scope of this study is limited by the semantic coding of the Alawi doctrine and beliefs. The “Doctoral Dissertation” about the Tahtacı Alawi community of Kongurca and Türkali Villages in Balıkesir based on field research made in 1998 is the main source for this study. The acquired data in this study not only makes exemplifying the Alawi manifesto of “One way, one thousand and one ways of travel” possible, but also emphasizes the importance of “ritual” and “music” as efficient opportunities for the transmission and preservation of the cultural memory., Tarihsel bir varlık olan bireylerin ve toplumların yaşadıkları “geçmiş”, “şimdi” ve bunlara dayalı olarak yaşayacakları “gelecek”, onların varlık alanında var olma biçimlerini belirler. Bu süreç içinde bilinçli ya da bilinçsiz edinilen ve özümsenen bilgiler; bunları dış dünyaya yansıtma biçimleri ve üretimleri, kültürlerini oluşturur. Sürecin devamlılığını sağlayan şey, öğrenilmiş ya da yaşanmışlıkların bilgilerini depolama, tutma ve hatırlama yetisi olan “bellek”in işlevselliğidir. Bellek, geçmişin “şimdi”si; “şimdi” yarının belleğidir. Anadolu kültüründe özgün bir yapıya sahip olan Alevilik, sözlü kültür yoluyla inanç ve öğretilerini asırlardır devam ettirebilmiştir. Kültürel kimliklerinin günümüze kadar canlı kalabilmesinde, cem ritüellerindeki söz, davranış, müzik ve söz eşliğinde gerçekleştirilen samah, orta oyun benzeri ritüeller önemli rol oynar. Ritüellerde yapılan kodlamalarla oluşturulan kültürel bellek aracılığıyla kültürel kimlik aktarımı sağlanır. Bu çalışmanın temel amacı kültürel kimlik aktarımını sağlayan unsurları ortaya koymak;ritüellerin nasıl yapıldığı ayrıntısına girmeden, içerik aktarımında ve yerleştirmede “anıştırma” aracı olan anlamsal kodlamaların neler olduğunun tespitini yapmaktır. Çalışmanın sınırlılığı, Alevilik öğretisi ve inançlarına ilişkin anlamsal kodlamalardır. Bu çalışmaya 1998 yılında yapılmış olan alan araştırmasına dayalı Balıkesir Kongurca ve Türkali Köyü Tahtacıları üzerine yapılan Doktora Tezi kaynaklık etmiştir. Doktora tezinde, Kongurca ve Türkali özelinde elde edilen bulgular, bölgesel farklılıklar gösterse de Alevi - Türkmen-Tahtacı kültürünün inançsal ilkelerini sürdüren bir yapı sergilemektedir. Bu anlamda Alevilikte “Yol bir sürek bin bir” deyişine de bir örnek teşkil etmektedir; yanı sıra kültürel bellekte varolan kültürel kimliğin geleceğe aktarımında ve kültürel belleğin devamını sağlamada kullanılan en yaygın ve etkili yöntemlerin “ritüel” ve “müzik” olduğu sonucuna varılmıştır

Anne bebeğini susturmak, uyutmak için birtakım eylemler yapar. Bu eylemlerin en önemlilerinden birisi olan ninni, anne bebek ilişkisinde çok özel bir yere sahiptir. Bu çalışmada, Anadolu'nun ninni olgusu, anne sesiyle özdeşleşen ninnilerin etkilerinin neler olduğu, ninnilerin müziksel bakımdan değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Ninniler derin boyutta etki alanı olan bir kültür öğesidir. Anadolu kültüründe Halk Edebiyatı'nın sözlü edebiyat ürünü ve çoğunlukla anonim olan ninni kavramı, türkü ana başlığı altında `lirik türküler` içinde yer almaktadır. Anne, bebeğini rahatlatmak, uykuya geçişini kolaylaştırmak, ağrısı ve acısı varsa dindirmek ister. Bu sebeple müziğe başvurur. Kuşaktan kuşağa aktarılan ninnilerin söylemesinin yanı sıra, anne o anda içinden geldiği gibi de ninni söyleyebilmektedir. Ayrıca bestelenmiş ninniler de bulunur. M.Ö. 4000'lerden itibaren Mezopotamya'da varlık gösteren tarih çağlarını başlatan Sümerlerde yazılı ilk ninniye rastlanmaktadır. Bu ninninin ilk satırında ezgiyle söylendiği anlaşılan ifade yer alır. İlk Türk sözlüğü olarak kabul edilen Divanü Lügat-it Türk'te ninniden `balu balu` olarak adlandırılmıştır. Bu da gösterir ki ninni olgusu çok eskilerden beri kültürümüzde önemli bir yer edinmiştir.Ninnilerin içeriği, annenin gördüğüne ve yaşadığı duyguya göre şekillenmiştir. Anadolu topraklarında yaşamış, adları kaybolmuş annelerin sesinden doğan ninnilerle bestekârı ve güftekârı bilinen ninniler TRT nota arşivine alınmışlardır. Dolayısıyla bu değerli eserlerin müziksel bakımdan incelenmesi maksadıyla TRT nota arşivinden yararlanılmış ve birtakım değerlendirmeler yapılmıştır.Asırlar boyu anne sesinin tesiriyle, ninni varlığını bugüne değin korumuştur. Bu araştırmada, Anadolu ninnilerinin notaya alınan örneklerinden yola çıkarak yapılan müziksel incelemeye, bu inceleme neticesinde yapılan makam, ezgi kalıbı, usul, ezgisel seyir gibi değerlendirme ve analizine, anne sesinin bebek üzerinde etkisinin olup olmadığına ilişkin değerlendirmelere yer verilmiştir.Anahtar Sözcükler: Ninni, Anadolu, geleneksel müzik, türkü, folklor, anne sesi The mother makes some actions to silence her baby and put the baby to sleep. Lullaby, one of the most important of these actions, has a very special place in the mother-baby relationship. In this study, the lullaby phenomenon of Anatolia, the effects of lullabies that are identified with the mother's voice are aimed to be addressed musically and verbally. The lullabies, which are sung to put the baby to sleep, are a cultural element with a deep impact. In Anatolian culture, the concept of the lullaby, which is an oral literature product of Folk Literature and mostly anonymous, was used in Traditional Turkish Music under the main title `lyric folk songs`. The mother wants to relieve the baby with sincere feelings, to facilitate the transition to sleep, and to relieve any ache and pain. For this reason, she applies to music. In addition to singing anonymous lullabies, the mother can also sing a lullaby as she comes from within. There are also lullabies composed. The first lullabies written in the Sumerians, which started the ages of Mesopotamia since B.C. 4000s, are seen. In the first line of this lullaby, there is an expression suggesting that it is sung with melody. Divanü Lügat-it Turk, which is accepted as the first Turkish dictionary, is referred to as `balu balu'. This shows that the phenomenon of lullaby has gained an important place in our culture since ancient times. Lullabies have explained many subjects in terms of their content. Lullabies are shaped according to the feelings that the mother sees, lives and feels. The mothers who conveyed the words to the emotion through music bring together the lullabies in lyrical structure. Lullabies, which are folk songs from the voices of the mothers who lived in these lands with disappeared names and lullabies with known composer and lyrics-writer were taken to TRT note archive. Therefore, to examine these valuable works from a musical point of view, the TRT note archive was utilized and some evaluations were made.Lullaby arouses in the mother's voice. Such that the effect of this sound for centuries has preserved the existence of lullaby so far. In this study, the musical analysis deriving from the examples based on the notes taken from Anatolian lullabies and evaluations of whether or not the effects of the mother's voice on the baby are included.Keywords: Lullaby, Anatolia, traditional music, folk song, folklore, mother voice 238

Anatolia territory embraces a lot of ethnic groups. One of these is Tatars. Tatars who spread through the surroundings of Eskişehir, Ankara and Konya are defined with the name of the place where they settled down. Kazan Tatars, Crimean Tatars and Siberia Tatars are the epitomics. The researched Böğrüdelik Tatars decribe themselves as Siberia Tatars. The research about this ethnic group mostly focus on their history and idiom. There aren’t any published or researched sources about the music culture of Tatars who live in Böğrüdelik. Examining the music of a society is important for acquiring ethnomusicologist. Verbal music gives an opportunity to get information about a migrant society such as migration reasons, the life before and after a migration.In this way, life experience of the community members, which cultural factors are prioritized and what factors are transmitted to the next generation can be determined. Böğrüdelik village which is the research sample is in Cihanbeyli district in Konya and it is the only place where Tatars who migrated from Sibiria live. As it is only one sample, it is important for creating data for the ethnomusicology and ethnology work with obtained knowledge. Böğrüdelik Village, which is the research sample, is located in Cihanbeyli district of Konya with in Turkey; the only place where the Tatars found migrating from Siberia. As it is the only sample, the information obtained is important in terms of creating data for ethnomusicology and folklore studies. In this study, which includes the folk tunes called "yır" by the people who lived / lived in Böğrüdelik, to create data in order to contribute to the transmission and continuity of the folk melodies to other generations, to ensure the preservation of the existing melodies and to observe the structure in the migration process by examining the lyrical structure in the past is intended. For this purpose, yırs were compiled, notated, and their melodic-verbal structures were examined. The point reached when the folk melodies of Böğrüdelik are examined; it is that there is a lot of lyric production after immigration, but melody production is more limited. This situation is associated with their need for speech. In this process; audio, written and visual literature review and interview technique were used. It is a descriptive research based on case study model in qualitative research. Anadolu toprakları, birçok etnik gruba barınma hakkı sağlamıştır. Bu etnik gruplardan biri de Tatarlardır. Eskişehir, Ankara, Konya çevrelerinde yayılım gösteren Tatarlar, Anadolu’da, geldikleri yerin ismiyle tanımlanmışlardır. Kazan Tatarları, Kırım Tatarları, Sibirya Tatarları bunlara örnek olarak verilebilir. Araştırma konusu olan Böğrüdelik’te yaşayan Tatarlar, kendilerini Sibirya Tatarı olarak tanımlamaktadır. Bu etnik grup hakkında yapılan araştırmalar, daha çok tarihlerini ve dilini konu almaktadır. Böğrüdelik’te yaşayan Tatarlar’ın müzik kültürleri üzerine yayınlanmış ya da araştırma konusu olmuş bir kaynakla karşılaşılmamıştır. Bir toplumun müziğinin incelenmesi etnomüzikolojik verilere ulaşma açısından önem taşımaktadır. Göçmen bir toplumun, göç nedenlerini, göç öncesi ve sonrası yaşamları hakkında bilgi edinme olanağını sözlü müzik sağlamaktadır. Böylelikle topluluk üyelerinin yaşanmışlıkları ve halen sürdürdükleri yaşamda hangi kültürel öğeleri ön planda tuttuğu ve gelecek kuşaklara aktarılan kültürel unsurların neler olduğu tespit edilebilir. Araştırma örneklemi olan Böğrüdelik Köyü, Konya’nın Cihanbeyli ilçesinde olup; Türkiye sınırları içerisinde, Sibirya’dan göç eden Tatarlar’ın bulunduğu tek yerdir. Tek örnek olması; elde edilen bilgilerin etnomüzikoloji ve halkbilim çalışmalarına veri oluşturması açısından önem taşımaktadır. Böğrüdelik’te yaşamış / yaşamakta olan halkın “yır” adını verdiği halk ezgilerini kapsayan bu çalışmada, halk ezgilerinin diğer kuşaklara aktarımını ve devamlılığını sağlamaya katkıda bulunmak için veri oluşturmak, var olan ezgilerin korunmasını sağlamak ve yırlardaki söz-ezgi yapısının incelenmesiyle, göç sürecindeki yapılanmayı gözlemlemek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Böğrüdelik Tatar yırları derlenmiş, notaya alınmış ve ezgisel-sözel yapıları incelenmiştir. Böğrüdelik’in halk ezgileri incelendiğinde varılan nokta; göç sonrasında söz üretiminin çok olduğu ancak ezgi üretiminin daha kısıtlı olduğudur. Bu durum da söze olan ihtiyaçlarıyla ilşkilendirilmektedir. Bu süreçte, sesli, yazılı, görsel literatür taraması ve görüşme tekniği kullanılmıştır. Nitel araştırmalarda örnek olay tarama modeline dayalı betimsel bir araştırmadır.

Geleneksel Halk Müziği üzerine Cumhuriyet dönemi ve sonrasında bir çok derleme ve araştırma yapılmıştır. Bu araştırmalar ilk olarak 1915 ve 1916 yıllarında başlamış, `Halk musikisi` ve `Halk ezgilerinin derlenmesi` üzerine makaleler yazılmıştır. 1920 ve 1922 yılları arasında ise Halk müziğinin derlenmesi hakkında anket çalışmaları yapılmıştır. Daha sonra Darü-l Elhan tarafından Türkiye'deki ilk folklor derlemeleri yapılmış, araştırma gezileri düzenlenmiş ve 850 adet türkü 14 defter halinde yayımlanmıştır (Ersoy, 1993, s. 11). Darü-l Elhan'dan başlayarak günümüze kadar yapılmış derleme çalışmaları sonucunda Türkiye Radyo Televizyon Kurumu'nun Türk Halk Müziği nota arşivi yaklaşık 6000 adet eserle hizmet vermektedir.Türkiye Radyo Televizyon Kurumu'nun Türk Halk Müziği arşivinde yer alan bazı türküler, derleme / notaya alım aşamasında çeşitli nedenlerden dolayı değişikliğe uğramışlardır. Ezgisel, tartımsal, ritimsel ve sözel açıdan yapılmış olan bu değişiklikler, kaynak kişinin kayıtta aktardığı yerel icranın değişmesine yol açmıştır.Bu araştırma Âşık Veysel Şatıroğlu'ndan yola çıkarak Türkiye Radyo Televizyon Kurumu arşivindeki derleme kayıtları ile Türk Halk Müziği repertuarındaki nüshaları arasında derleme / notaya alım sürecinde ortaya çıkan farklılıkları saptamayı, bu farklılıklara yol açan etkenleri gün yüzüne çıkarmayı, kaynak kişiyi baz alarak kayıtları tekrar notaya almayı ve gelecek nesillere ilk elden aktarılmasına katkı sağlamayı amaçlamıştır. There have been many compilations and researches on traditional folk music during and after the Republican period. These researches has firstly started in 1915 and 1916, and articles have been written on `Folk Music` and `Compilation of folk melodies`. Then, questionnaire studies have been conducted on the compilation of folk music between 1920 and 1922. Afterwards, first folklore compilations and research trips in turkey have been done by `Darü-l Elhan` and 850 folk songs have been published in 14 books. As a result of the compilation studies from `Darü-l Elhan` to these days, Turkish Folk Music note archive of Radio and Television Institution of Turkey serves with approximately 6000 folk songs.Some folk songs in the Turkish Folk Music Archive of the Radio and Television Instutition of Turkey have been changed due to various reasons during the compilation and notation stage. These changes, which were made in a melodic, rhythmic and verbal way, led to the deterioration of the local perform that the source person quoted in the recording.This research aims to detect that differences between compiling records in the archive of Radio and Television Institution of Turkey and notes of records occurring during the compilation and notation stage, to bring out the factors that lead to these differences, to note the records again from the source person and to contribute to the first hand transfer to next generations by basing on Âşık Veysel Şatıroğlu example. 691

Traditional Turkish music education and teaching has been transferred through the “meşk” (traditional teaching) system, today continues in this way due to its systematic structure. In tradition, performance of music with lyrics, along with the “meşk” system has been more easily learned and performed by virtue of its music journals and procedural patterns compared to the performance of instrumental music. Learning and transferring of the instrumental music, on the other hand, has been developed with the element of memory according to the tradition of “meşk”. Beginning from the 20th century, with the western notation being included in our music, instrumental performances became more and more popular and the works that bring technical difficulties into forefront were composed. All of these paved the way for individualization in instrumental performers. Thus, the concept used as virtuosity in Western music has emerged as a master performer in our music. Western musicians must have completed a certain method training and meet various criteria in order to have the virtuoso definition. The difference of traditional Turkish instrumental music performance from Western music at this point, what the prerequisites of having the definition of master performer are, and what the performers should do in order to have this definition will be presented in line with the opinions of twenty five experts who are called master performers in their field. Geleneksel Türk müziği eğitimi ve öğretimi meşk sistemi ile aktarılmıştır, günümüzde de nota kullanımının yanı sıra sistematik yapısı gereği bu şekilde devam etmektedir. Gelenekte, meşk sistemi ile birlikte sözlü müzik icrası, saz müziği icrasına göre musıki mecmuaları ve usul kalıpları sayesinde daha kolay öğrenilip icra edilmiştir. Saz müziğinin öğrenim ve aktarımı ise meşk geleneğine göre tamamen hafıza unsuru ile gelişebilmiştir. 19. yüzyılın ikinci yarısı itibariyle batı notasının Türk müziğinde yer etmesiyle birlikte, saz icracılığı daha fazla ilgi görmeye başlamış, teknik zorlukları ön plana çıkan eserler bestelenmiştir. Tüm bunlar da saz icracılarında bireyselleşme olgusuna zemin hazırlamıştır. Böylelikle Batı müziğinde virtüözite olarak kullanılan kavram, Türk müziğinde usta icracı olarak karşımıza çıkmıştır. Batılı müzisyenler virtüöz tanımına sahip olmak için belirli bir metot eğitimini bitirmiş ve çeşitli kriterleri sağlamış olmak zorundadırlar. Geleneksel Türk saz müziği icracılığının Batı müziğinden bu noktada farkı, usta icracı tanımına sahip olabilmenin ön koşullarının neler olduğu, usta icracıların bu tanıma sahip olabilmek için neler yapması gerektiği, alanında usta icracı olarak adlandırılan yirmi beş uzman kişinin görüşleri doğrultusunda sonuçlanmıştır.

Ankara Devlet Konservatuarı folklor arşivi için, 1937 - 1954 yılları arasında birçok ilde, ilçede, köyde derlemeler yapıldı. Sözlü - Sözsüz halk müziği ürünlerini saptamak amacıyla yapılan bu derlemelere dönemin önde gelen araştırmacı ve bestecileri ile teknisyenler katıldı. Bu derleme gezileri ile binlerce Türk Halk Müziği eseri kültürümüze kazandırılarak günümüze kadar getirildi. Bu çalışmanın amacı; 1937 ile 1954 yılları arasında Ankara Devlet Konservatuarı adına yapılan derleme çalışmalarının ses kayıt arşivinden Erzurum yöresine ait ritim eşliği bulunan kayıtlar tasnif edilip metne dökülerek kalıcı hale getirmek ve bu yolla konuyla ilgili çalışma yapacak olan araştırmacılara sistematik bir kaynak oluşturmaktır.Araştırmada ilk önce literatür taraması yapılarak konuyla ilişkili kaynaklara ulaşılmaya çalışılmıştır. Çalışmada kullanılan verilere ise arşiv taraması yapılarak ulaşılmıştır. Yapılan arşiv taramasında araştırmanın konusunu oluşturan Ankara Devlet Konservatuarı derleme kayıt arşivinden 1937 yılında Erzurum'da derlenen türkülerin derleme fişleri incelenmiştir. İncelemeler sonucunda ritim çalgısı eşliği bulunan 4 adet derleme fişi tespit edilmiştir. Bu fişlerde yer alan 17 eserin 15 tanesinin ses kaydına ulaşılmıştır. Bunun dışında derleme fişinde yer alan bir eserin iki farklı ses kaydı ile derleme fişine ulaşılamayan 1 eser daha tespit edilerek toplam 17 eser ezgisel ve ritimsel açıdan notaya alınarak incelenmiştir.Türk Müziği'nin ritimsel açıdan diğer müzik türlerine göre en önemli farkı, aksak ölçüler ile formlara göre değişen geniş ritim kalıplarıdır. Klasik Türk Müziği'nde (Türk Sanat Müziği) her ölçü için bir veya birden fazla ritim kalıbı (usul) oluşturularak sistematik hale getirilmiştir. Türk Halk Müziği'ni ritimsel açıdan ele aldığımızda çok çeşitli ölçülerin olduğunu görmekteyiz, fakat Türk Halk Müziği eserlerinde kullanılan ölçüler o eser için icra edilmesi gereken ritim kalıbını belirlemez. Ritim kalıpları yörenin coğrafi özellikleri, yaşayış biçimi ve geleneksel müzik tavrına göre oluşmuştur. Dolayısıyla Türk Halk Müziği'nde kullanılan ritim kalıplarının yörelere göre ayrı ayrı incelenmesi ve adlandırılması gerektiği sonucuna varılmıştır. Bu çalışma, geleneksel ritim kalıplarının yer aldığı kaynakların artmasına öncülük etmeyi hedeflemiştir. For the Ankara State Conservatory folklore archive, many collections were done in 1937-1954 years from cities, towns and villages. The most popular collectors, composers and technicians were included to collection studies which were made to determine vocal and non-vocal (instrumental) folk music pieces. With these collection tours thousands of Turkish Folk Music pieces have been brought to this day by being included to our culture.The aim of this study is, by classifying Erzurum's percussion accompanied records of collection studies for Ankara State Conservatory gathered from the recording archieve, to produce a kind of source that includes rhythm molds, to be useful for our culture and to form a reference model about this subject.Firstly it has been tried to reach to related resources by making a literature research. The datas of the subject has been gathered by making an archieve research. In archieve research, the collection papers of folk music pieces collected from Erzurum in 1937 from the archieve of Ankara State Conservatory, have been examined. 4 percussion accompanied collection papers have been identified. 15 pieces of 17 pieces have sound records. Except those pieces there are two pieces: one has two different sound records and the other one has no collection paper. By writing musical notes of these 17 pieces, there has been made examination in terms of rhythmic and musical manner.The most important difference of Turkish Music from the other genres is having a great rhythm molds which change according to flexible measures and forms. In Turkish Classical Music there has been made a system by producing one or more rhythm molds for each measure. When we analyze Turkish Folk Music in terms of rhythm, we can see the diversity, but the measures used in Turkish Folk Music pieces do not determine the true rhythmn molds. The rhythm molds have been produced with the effect of geographical features, life style and traditonal music manner. Because of this reason the rhythm molds used in Turkish Folk Music have to be analyzed and to be named according to regional diversity.This study has aimed to be a leader for increasing the resources which include traditional rhythm molds studies. 198

SÜLÜNOĞLU, Umut. Analysis Of Semah Notes In TRT Repertoire In Terms Of Playing Style And Adaptation Of These Notes To Baglama Tuning, Master’s Degree, Ankara, 2018. When we look at the historical development of baglama which can be considered as the most common instrument of our tradition, we can see that, in time the instrument undergoes changes both in terms of form and execution, and also in terms of playing style. We can call this change first a quest, then a development, and finally a presentation of a theme that is executed; a pattern that reflects the soul of the composition. If we summarize what we are talking about in one word, we can say "style" to it. When we consider the fact that the baglama instrument is played in almost every region in Anatolian, it is possible to see that each region has its own color, for example: Zeybek Style in Aegean, Konya Style in Konya, Karadeniz Style in Black Sea, Silifke Style in Silifke and the other local styles. When we search these local styles deeply, it is almost possible to smell people's way of life, their pains, their joys, their plays, their speech, their general moods; in short their cultures. The style in baglama playing does not change only according to the region. One of traditional music that shows a special style is the Alevi – Bektashi “deyiş” and “semahs”. Almost all of thesemelodies are played with baglama. The player needs mastery and technical skill to play these melodies. In this style, you feel that bağlama plays both the melody and the rhythm like a percussion. This playing style combined so much with the songs that when we quit from this playing style, by being abstracted from the tune identity it loses its mystical air and dynamism. In baglama methods, we see that this playing style is shown on the musical notes. Efforts are being made to teach this style correctly using terms such as "plugging plectrum", "tapping" and "pulling". Today, a large percentage of our traditional music archives are preserved by radio station of Ankara, a TRT institution. From a conservative point of view, musical notes are taken from the archive for use, and it is tried to play properly as its origin. In the case of collective playing, the guide is the note and everyone plays the note. However, it is a question that the notes shows the true local playing style or not. Usually notes are written plainly and simply for ease of reading, so it is not always possible to see the style elements in the notes. This is a desirable subject. In this study, Semah notes of the TRT repertoire will be analyzed in terms of local playing style and the notes will be rewritten for baglama according to deyis-semah playing style. Key words Turkish Folk Music, Baglama, Semah, Alevi – Bektasi, Tavır, Musical Note. ÖZET SÜLÜNOĞLU, Umut. TRT Repertuvarındaki Semah Notalarının Tavır Yönünden Analizi ve Bağlama Düzenine Uyarlanması, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2018. Geleneğimizin en yaygın çalgısı olarak bildiğimiz bağlamanın Anadolu’ya gelişinden bu yana hem form hem de icra sitili açısından değiştiğini gözlemleyebiliriz. Bu değişiklik belki de bağlamanın geçirdiği göç ve ilk yerleşim süreçlerinden sonraki Anadolulaşma sürecinin sonucu olabilir. Bu süreçte bağlama farklı bölgelerde yerleşik hayata geçmiş, benimsenmiş, bölgenin coğrafi ve insani dokusal özelliklerine göre değişen icra sitillerine sahip olmuştur. Türk Halk Müziği Terminolojisinde buna “yöresel tavır” denmektedir; örneğin Ege’de Zeybek Tavrı, Konya’da Konya Tavrı, Karadeniz’de Karadeniz Tavrı, Silifke’de Silifke Sallaması vb. Tavrın yalnızca yörelere göre değişmediğini gözlemleyebiliriz. Bir başka tavır özelliği gösteren Geleneksel Müzik türümüz de tasavvuf müziği adı altında incelenebilir olan Alevi-Bektaşi deyişleri ve semahlarıdır. Alevi-Bektaşi kültüründe kutsal bir yere sahip olan bağlama deyiş ve semahların yaygın eşlik çalgısı olarak kabul görmektedir. Bağlama hem ezgi çalan hem de o ezgiye eşlik eden bir vurmalı çalgı gibidir. Bu icra tavrı adeta semahların söz bölümündeki manayı ve kişi üzerindeki tesirini artırmak için özellikle seçilmiş gibidir. Bu icra biçimi eserlerle öylesine birleşmiştir ki tavrın dışına çıkıldığı zaman eser kimliğinden soyutlanarak o mistik, tasavvufi havayı ve dinamizmi kaybedebilir. Günümüze kadar bağlama için birçok çalgı metodu çalışması yapılmış, bu çalışmalar sayesinde bağlamanın tavırlı icrası müziğin dili olan nota ve yardımcı semboller ile ifade edilebilmiştir. Deyiş ve semah tavrını da nota üzerinde ifade etmek ve bu icra tavrını teknik olarak aktarımı mümkün olabilmektedir. Türk Halk Müziği nota arşivinin büyük bir oranı TRT Ankara Radyosu tarafından da muhafaza edilmektedir. Genellikle bu notalar okuma kolaylığı için sade ve basit yazılmıştır, bu sebepten tavır unsurunu notada görebilmek pek de mümkün olmayabilir. Bu tez çalışmasında TRT repertuvarındaki semah notalarının tavır yönünden analizi yapılacak ve aynı eserler deyiş-semah tavrına göre bağlama düzenine en uygun bir biçimde tekrardan notaya alınacaktır. Anahtar Sözcükler Türk Halk Müziği, Alevi – Bektaşi, Bağlama, Semah, Tavır, Nota.

10.12.2018 TARİHLİ ENSTİTÜ YÖNETİM KURULU KARARI İLE ÖĞRENCİNİN TEZİ 6 AY SÜREYLE ERİŞİME KAPATILMIŞTIR. The study of “Yoruk5 Musical Culture of Dirmil” was designed in five chapters with introduction. The literature review about music of Teke region, which covers Dirmil town, and local music in Dirmil was presented in the Introduction part. The first chapter consists of the aim, importance and theoretical structure of this study. The second part includes the analysis of music as a local culture, changes of local music, geographical, historical, cultural and demographical strucuture of Dirmil. In this chapter, the theoretical base which is choosen for analyzing local music of Dirmil and the place of Dirmil’s local music in Turkish musical literature has been explained. This analysis includes reviewing the studies made on the culture and music of Yoruk (Teke) in Dirmil and examining the importance and authenticity of local music in Dirmil. Moreover, the factors which effects the Yoruk music in Dirmil, history, geography, culture and demography of Dirmil have been explained. The third chapter consists of the variables which is analyzed the theoretical structure of musical culture of Dirmil and how the data related to these variables have been collected and examined. Ethnographic method and case study were exercised in the field study in which, the quality and quantity of the population and sample related to analyzing local music. It was given which techniques were used collecting data in the field. The culture of local music was analyzed with the conditions of the socio-economic and cultural structures which formed this culture and local music performers and musical instrument makers in Dirmil in the fourth chapter. The performing music, making musical instruments, learning process of local music and the environment of performing music which are the conditions of social and cultural production of yoruk (Teke) music in Dirmil were explained in this chapter. There is an internal relation between the local music and the historical changes of socio-economy and culture of Dirmil. This relation were investigated in terms of local music in social memory, musical instruments, 5 Nomadic Turkmans groups have immigrated from Central Asia to Anatolia between the 9th A.C. and the 13th A.C. These nomads were labelled as Yoruks who were supported Ottoman Empire and Turkmans as oppositional groups. This labelling is related to the settlement policy of Ottoman governments in that time. ix performers, instruments makers, technical and physical aspects of musical instruments, their capacity of sound, the changes of local music in time. Moreover the types of transfer of the local music among generations was added to this analysis. In the last part, the evaluation of changes in yoruk music in Dirmil and some proposals about creating a connection between past and future of this local music were presented. It is also added the proposals related to if it is possible to sustain the old patterns of yoruk music towards todays with existing technological opportunities. İÇİNDEKİLER Sayfa KABUL VE ONAY……………………………………………………………….….. i BİLDİRİM………………………………………………………………………....… ii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI.………………….. iii ETİK BEYAN……………………………………………..……….....……….……… iv TEŞEKKÜR ……………………………………………….…………………...……. v ÖZET……………………………………………………………………..………….. vi ABSTRACT………………………………………………………………………… viii İÇİNDEKİLER………………………………………………………….……….…… x TABLOLAR DİZİNİ …………………………………………………………..….... xvi ŞEKİLLER DİZİNİ ……………………………………………………………….. xvii FOTOĞRAFLAR DİZİNİ ………………………………………………..……....... xiii HARİTALAR DİZİNİ ……………………………………………………..……….. xx KISALTMA DİZİNİ ……………………………………………………..……….. xx ÖNSÖZ …………………………………………………………………….……..... xxi xi GİRİŞ ……………………………………………………………….……….... 1 1. BÖLÜM : ARAŞTIRMANIN AMACI ve KAPSAMI …………………………9 1.1. Araştırma Problemi ………………………………………………………..9 1.2. Amaç ve Önem ………………………………………………………….….9 1.3. Yaklaşım ve Kapsam …………………………………………………...…10 2. BÖLÜM : KURAMSAL ÇERÇEVE ………………………………………....... 12 2.1 Bir Yerel Kültür Unsuru Olarak Müzik ………………………………........12 2.2 Tarihi, Coğrafi, Kültürel ve Demografik Açıdan Dirmil …………………..14 2.2.1 Tarihsel Dönemler Açısından Yörük Kültürü ……..…………… 14 2.2.2 Yörük Kültürü ve Oğuz Boyları ……………………….…….…...15 2.2.3 Yörük Kültürü Açısından Merkezi Konumdaki Dirmil Coğrafyası ………………………………………………………………………………… 18 2.2.4 Dirmil Demografisi ……………………………………...……….21 2.2.5 Yörük Gelenekleri Açısından Dirmil Tarihi …………..……….. .28 2.2.6 Yörük Kültürü ve Şamanlık İlişkisi Üzerinden Anadolu Orta Asya Bağlantısının İncelemesi ……………………………..………………………...34 xii 3. BÖLÜM : YÖNTEM …………………………………………………………….. 40 3.1. Araştırma Modeli : Etnoğrafik Yaklaşım ………………………………....41 3.2. Evren ve Örneklem ………………………………………………………..42 3.3. Verilerin Toplanması ve Yorumlanması.…………………………………..43 3.4. Saha Çalışmasına Dair İzlenimler ………………………………………....49 4. BÖLÜM : DİRMİL YÖRÜK MÜZİK KÜLTÜRÜ…………………...................51 4.1 Teke Yöresi Müzik Kültürü ve Toplumsal Bellek …………………...........51 4.2 Dirmil Yörük Müziğinin Sosyo-ekonomik ve Tarihsel Çerçevesi ……......53 4.2.1 Yörüklerin Sosyal Hayatı...............................................................55 4.3 Dirmil Çalgı Kültürünün Kökenleri......…………….....................................56 4.4 Dirmil Yörük Müziğindeki Çalgılar ……………........................................57 4.4.1 Sipsi …………................................................................................59 4.4.1.1 Sipsinin Teknik Özellikleri ............................................ 64 4.4.1.2 Yerel Bellekte Sipsi .........................................................66 4.4.1.3 Sipsi İcracıları ................................................................70 4.4.1.4 Yapım Süreçleri ve Yapımcıları .................................... 71 4.4.2 Bağlama (Üçtelli) ...........................................................................84 4.4.2.1 Bağlamanın Teknik Özellikleri .......................................86 xiii 4.4.2.2 Dirmil Bağlama İcracılığında Kullanılan Düzenler.........96 4.4.2.2.1 Bağlama Düzeni................................................98 4.4.2.2.2 Başçeşme/Sipsi/Saz Düzeni..............................99 4.4.2.2.3 Bozuk düzen ...................................................100 4.4.2.2.4 La-Mi-Mi Akordu............................................101 4.4.2.3 Bağlama İcracıları ………………………………….... 102 4.4.2.4 Yapım Süreci ve Yapımcılar …………………….........103 4.4.3. Cura ………………………………………………………….....104 4.4.3.1 Curanın Teknik Özellikleri ………………………........105 4.4.3.2 Cura İcracıları ……………………………………........109 4.4.3.3 Yapım Süreçleri ve Yapımcıları …………………........110 4.4.4. Zurna …………………………………………………………...113 4.4.4.1 Zurnanın Teknik Özellikleri……………………...........113 4.4.4.2 Zurnanın Dirmil’e Giriş Süreci ……………….............118 4.4.4.3 Zurnanın Dirmil’de Yaşadığı Form Değişikliği…........ 120 4.4.4.4 Zurna İcracıları…………………...................................123 4.4.4.5 Zurna Yapımcıları ve Yapım Süreçleri………………..124 4.4.5 Diğer Çalgılar…………………....................................................126 xiv 4.4.5.1 Boğaz Çekme..…………………………………….......126 4.4.5.2 Davul ……………………………………………….....128 4.4.5.3 Çatal/Çifte Sipsi …………………………………........131 4.4.5.4 Çoban Düdüğü …………………………………......... 134 4.4.5.5 Leğen ……………………………………………........ 137 4.4.5.6 Yörük Kemanesi ……………………………................140 4.4.5.7 Saz (Divan, Tambura) …………………………….....144 4.4.5.8 Org ………………………………………………........146 4.5 Dirmil Yörük Müziğinin Oluşumu ve Değişiminde Çalgı Kültürünün Etkisi............................................................................................................................. 148 4.6 Dirmil Çalgı İcracılığı …………………………………………………….150 4.6.1 Çalgı İcracılığının Kuşaklararası Aktarımı ..................................153 4.6.1.1 Geleneksel Eski Kuşak İcracıları ..................................155 4.6.1.2 Geleneksel Orta Kuşak İcracıları ..................................157 4.6.1.3 Yeni Kuşak İcracılar .................................................... 160 4.6.2 Kadın İcracılar ..............................................................................163 4.7 Dirmil Yörük Müziğinde Çalgıcılık-Müzisyenlik Ayrımı .........................166 4.8 Sosyal Ritüeller ve Yerel Müzik ................................................................172 xv 4.8.1 Gündelik Hayatta Yerel Müzik ....................................................172 4.8.2 Törensel/Ritüel Ortamlarda Yerel Müzik ....................................174 4.8.2.1 Düğün ...........................................................................174 4.8.2.2 Güreş ve Karşılama Havaları ........................................180 4.8.2.3 Nevbet ...........................................................................182 4.8.2.4 Aba Tepme ....................................................................186 4.8.2.5 Asker Uğurlama ............................................................186 4.9 Dirmil Yörük Müziğinin Toplumsal Değeri................................................186 4.10 Dirmil’de Çalınan Havaların Sınıflaması ve Özellikleri...........................187 4.11 Çalgılar, İcra Edilen “Havalar” ve Sosyo-Ekonomik Değişim..................193 4.12 Yerel Müziğin Dönüşümü ........................................................................197 5. BÖLÜM : SONUÇ ………………………………………………………..............200 KAYNAKÇA ……………………………………………………………..................205 EK 1 Çalgı İcracıları ve Yapımcıları ………………………………………..............228 EK 2 Saha Görüşmeleri Yapılan Kişilerin Listesi ………………….………..............261 EK 3 Saha Görüşmelerinde Kullanılan Sorular……………………………................267 EK 4 Kişisel Ses ve Video Arşivi…………………………….....................................275 ÖZGEÇMİŞ ................................................................................................................279 EK 5 Turnitin Raporu ................................................................................................ “Dirmil Yörük Müzik Kültürü” isimli bu çalışma giriş kısmı ve beş bölüm olarak kurgulanmıştır. Giriş bölümünde Dirmil’i4 de içine alan Teke Yöresi müziği ve Dirmil’deki yerel müzik üzerine yapılan araştırmalar incelenmiştir. İlk bölümde, araştırmanın problemi, amacı ve önemi verilmiştir. İkinci bölüm çalışmanın kuramsal çerçevesi, yerel kültür olarak müzik, yerel müziğin dönüşümü ve Dirmil’in tarihî, coğrafi, kültürel ve demografik yapısı konularını kapsamaktadır. Bu bölümde, Dirmil yörük müziğinin hangi teorik çerçevede analiz edildiği ve müzik literatürü içindeki yeri incelenmiştir. Bu inceleme, Dirmil’de varolan Yörük (Teke) müziği ve kültürüne yönelik yapılan çalışmaların taranması ve Dirmil’deki yerel müziğin özgünlüğü ve öneminin açıklanmasını kapsamaktadır. Ayrıca, Dirmil yörük müzik kültürünün arka planı olan Dirmil’in tarihî, coğrafi, kültürel ve demografik dinamikleri açıklanmıştır. Üçüncü bölümde Dirmil müzik kültürünün kavramsal çerçevesinin hangi değişkenlerle açıklanabileceği, bu değişkenlere dair verilerin toplanma yöntemleri ve bunların nasıl analiz edildiği verilmiştir. Etnoğrafik yöntem ve vaka çalışması tekniği kullanılan saha çalışmasında, incelenen yerel müziğin evren ve örneklemin niteliği ve niceliği, verilerin hangi tekniklerle toplanıp analiz edildiği açıklanmıştır. Dördüncü bölümde ise yerel müzik kültürü, içinde oluştuğu sosyo-ekonomik ve kültürel koşullar ile Dirmil yerel müzik icracılığı ve yapımcılığı bağlamında incelenmiştir. Bu çerçevede Dirmil’de icra edilen yörük (Teke) müziğinin kültürel ve sosyal üretimini sağlayan icracılık, yapımcılık ve öğrenme süreçleri ile icra edilen sosyal ortamlar incelenmiştir. Dirmil’in sosyo-ekonomik değişim tarihi ve kültürü ile yerel müzik arasında varolan içsel bağ; toplumsal hafızadaki yerel müziğin, çalgılar, icracılar, çalgı yapımcıları, çalgıların teknik özellikleri, fiziki boyutları, ses kapasiteleri ve yerel müziğin zaman içerisindeki değişimleri çerçevesinde analiz edilmiştir. Bu analiz yerel müzik kültürünün kuşaklararası aktarım biçimleri incelenerek yapılmıştır. Son bölümde ise Dirmil yörük 4 İlçe merkezi olarak Dirmil’in ismi 1958 yılında Altınyayla olarak değiştirilmiştir. Ancak yerel halk ilçeye verilen bu yeni adı benimsememiş, eski adı kullanmaya devam etmektedir. Tezde Dirmil kültürel bölge adı olarak kullanılmaktadır. vii müziğindeki değişimlerin değerlendirilmesi ve bu müziğin geçmiş ve geleceği arasında bir bağ oluşturulmasına yönelik önerilere yer verilmiştir. Bu bölümde ayrıca yörük müziğinin geçmişteki dokusunun var olan teknolojik olanaklar çerçevesinde günümüze taşınıp taşınamayacağına dair tespit ve öneriler de yer almaktadır.

This study is focused on jazz music that was made between 1955-1980, known as “the postbop era” and its similarities with postmodernism. The research is made through the investigation of twenty-one recordings made by pioneering jazz musicians and comparing their idiosyncrasies to the characteristics of Postmodernism in order to expose the existing uniformities. After the statements on postmodernism, the effects of postmodernist thought on various fields such as architecture, urban planning and classical music is discussed. Following that, the beginning of jazz music and its periods are defined. The albums and the artists of the target era are represented under two main titles for the viewing and the identification of the parallels. The first essential postmodern quality of postbop music is that its multicultural theme structure is a method of construction and deconstruction at once. Due to its’ multicultural aspect, the cultural centrification is volatile. With the use of the patchwork technique, the importance that was once given to the constructional unity during modernist era is shifted to the multilayered artifact. Postmodernism accepts and reflects ideological and motivic differences regardless of their social status as postbop music mixes various creative sources’ output under one genre irrespective of their cultural background. Regarding the past, the values and the significance of the black culture is outcasted by the dominant white culture, it would rather be logical to expect an antielitist and all inclusive behaviour from such a rejected minority thus their status quo can possibly be described as an absolute postmodern. In this research, the jazz history is explained in detail because it’s being told from the angle of its creators; artists of the black culture. The ideological dilemma of postbop is also quite similar to the dilemma that postmodernism brings; the choice between the roots and the inevitable future arises as the discussions on whether a jazz musician should hold on to the prebop and bop music or to accept the output that is brought by technological developments and social evolution. The satiric expressiveness of the lyrics and the instrumental performances are found through out the jazz and blues and this tongue in cheek attitude is the very creative force behind the black culture. The motto of postbop music could be “the only thing that doesn’t change is the change itself” for it is neither totally made of patchwork nor consists of a monolithic frame, neither it is entirely free nor tied up by strict rules. It is never fully devoted to any culture and its local products. Therefore, the entirety of the art work consists of various fabrication methods just as postmodern approach to production. Each performance and recording is dissimilar simply because jazz music is based on improvised textures. The meaning, the mould and the intention are not confined by a sole recording or by notes written on a page thus every aspect of the artwork is engaged to the changeable tone of the interpreter. Unorthodox instrumental sounds such as squeaks and screams or sounds that are made by bottles, car horns, etc., are used in the creative process which could only add to the polystylisation aspect of postbop. It should also be stated that the randomness that is fueled by the improvisor’s instantaneous stream of consciousness is very a crucial motive of jazz music. Thus, it becomes rather clear that postbop jazz music may be viewed as a product of postmodernism and the postmodern society. İÇİNDEKİLER KABUL-ONAY……………………………………………………………………….i BİLDİRİM…………………………………………………………………………….ii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI……………………...iii ETİK BEYANI…………………………………..…………………………………..iv ÖZET…………………………………………………………………………….......v ABSTRACT………………………………………………………………………..vii İÇİNDEKİLER……………………………………………………………………..viii TABLOLAR DİZİNİ………………………………………………………………...xi 1. GİRİŞ……………………………………………………………………..............1 1.1 Jazz’ın Doğuşu..............................................................................1 1.2 Harlem Rönesansı.........................................................................4 1.3 Swing Dönemi................................................................................5 1.4 Bebop Dönemi...............................................................................7 1.5 Bebop Sonrası Dünya..................................................................13 1.6 Problem ve Alt Problemler..........................................................16 1.7 Amaç…………………………………………………………………...16 1.8 Önem…………………………………………………………………..16 1.9 Yöntem.........................................................................................17 1.10 Araştırmanın Kapsamı…………………………………………….18 1.10.1 Sonny Rollins - Saxophone Colossus…….………………….19 1.10.2 Ornette Coleman - The Shape of Jazz to Come……………...19 1.10.3 Miles Davis - Kind of Blue…………………………...................20 1.10.4 George Russell - Ezz-thetics…………………………………...21 1.10.5 Yusef Lateef - Eastern Sounds………………………..............21 1.10.6 John Coltrane - Africa/Brass..................................................22 1.10.7 Charlie Byrd - Jazz Samba……………………………………...23 1.10.8 Charles Mingus - The Black Saint and The Sinner Lady…...23 1.10.9 Eric Dolphy - Out to Lunch……………………………………...24 1.10.10 Wayne Shorter - Schizophrenia…………………….………..25 1.10.11 Gary Burton – Duster…………………………...……………...25 1.10.12 Miles Davis - Miles in The Sky.............................................26 1.10.13 Miles Davis - Bitches Brew………………………..................26 1.10.14 Herbie Hancock - The Headhunters.…………………….......27 1.10.15 John McLaughlin - Apocalypse…..…………….……...…….28 1.10.16 John McLaughlin - The Natural Elements………................28 1.10.17 Keith Jarrett - The Byablue...................................................29 1.10.18 Dexter Gordon - Sophisticated Giant……………….............29 1.10.19 Scott Hamilton - With Scott’s Band in New York City……30 1.10.20 Weather Report - Mr. Gone……………………………………30 1.10.21 The Art Ensemble of Chicago - Nice Guys………...............31 2. POSTMODERNİZM…………….................................................................31 2.1 Mimari...........................................................................................34 2.2 Şehir Plancılığı.............................................................................37 2.3 Klasik Müzik…………………………………………………………..39 2.4 Postmodernizmin Özellikleri......................................................40 2.4.1 Çokkültürlülük ve Çoğulculuk…………………………………..40 2.4.2 İronik Dışavurum…………………………………………………..40 2.4.3 Anti-Kahraman Olarak Özne/Yaratıcı......................................41 2.4.4 Montaj/Kolaj Tekniği…………….........…………………............42 3. POSTBOP DÖNEMİ VE POSTMODERN JAZZ’DA ARANACAK ÖZELLİKLER……………………………………………………………………...44 3.1 Postbop’ta Postmodern Özellikler: Başkalaşım………………..50 3.2 Postbop’ta Postmodern Özellikler: Müzikal Tabulardan Kaçınma ……....…………………………………………………………..54 3.3 Postbop’ta Postmodern Özellikler: Sınıfçılıktan Kaçınma……56 3.4 Postbop’ta Postmodern Özellikler: Çoklu Yaratım Tekniği…..58 3.5 Postbop’ta Postmodern Özellikler: Alıntılar/Göndermeler…...61 3.6 Postbop’ta Postmodern Özellikler: Güncel Teknoloji…………68 3.7 Postbop’ta Postmodern Özellikler: Zıtlıklar/Çelişkiler………...70 3.8 Postbop’ta Postmodern Özellikler: Parçalarla Bölünmüş Devamlılık…………………………………………………………………72 3.9 Postbop’ta Postmodern Özellikler: İroni……..………………….74 3.10 Postbop’ta Postmodern Özellikler: Kalıplaşmış Formların Dışında Yapılar……………………………………………………………76 4. SONUÇ……………………………………………………………...................78 5. KAYNAKÇA………………………………………………………………........81 EK 1. Orjinallik Raporu EK 2. Etik Kurul İzin Muafiyeti Formu 6. ÖZGEÇMİŞ……………………………………………………………….........84 Bu çalışmada, jazz müziğinde postbop olarak adlandırılan dönemin öncü jazz müzisyenleri tarafından kaydedilmiş yirmi bir albüm, postmodernizmin özellikleriyle kıyaslanmakta ve aradaki koşutluklar sergilenmektedir. Postmodernizm akımının açıklanmasının ve mimari, şehir plancılığı, klasik müzik gibi farklı alanlardaki yansımalarının anlatımından sonra jazz müziğinin başlangıcı ve geçirdiği evrelerden bahsedilmektedir. Sonrasında hedef dönemde ele alınan albümler ve sanatçılar, iki ana başlık altında (1955-1967 ve 1967-1980) olmak üzere incelenmekte ve postmodernizm akımıyla sahip olduğu koşutluklar belirlenmektedir. Postbop müziğinin sahip olduğu temel postmodernist özellik, çokkültürlülüğün motiflerini eserlerinde yapı oluşturmanın ve yapısökümün yöntemleri olarak kullanılmasıdır. Çokkültürlü yaratım sebebiyle, kültürel merkeziyetçilik kavramı kaymalar gösterir. Kolaj tekniğinin kullanılışıyla beraber, modernist akımda yapısal bütünlüğe verilen önem azalarak, eserin çok katmanlı parçalardan oluşması özelliğine doğru kaymıştır. Postmodernist düşüncenin farklılıkları toplumsal statü gözetmeden bünyesinde toplayan duruşu postbop müziğinin toplumsal farkların benimsenmesi mantalitesi ile uyum göstermektedir. Araştırmada jazz tarihinin ve gelişim evrelerinin detaylı bir şekilde ele alınmasının sebebi bu sanat dalına yaratıcılarının ait olduğu kültürel ve toplumsal perspektiften bakılmasıdır. Jazz’ın yaratıcılık öyküsü onların dilindenmişçesine baştan açıklanmaya ve yorumlanmaya çalışılmıştır. Değerleri ve geçmişi sorgulanan siyah azınlığın müziği olarak zaten sınıfçı bir yaklaşım içinde olması da beklenemez. Bu bağlamda doğası gereği postmoderndir. Kimi zaman kökleri olan prebop ve bop jazz müziğinden koparak ilerlemek amacında, kimi zaman da gelişen teknolojik yapılanmanın müzikal değerleri kaybettirdiğini iddia ederek kendi içinde postmodern bir ikileme düşmektedir. Yaşamın kinayeli bir biçimde öyküleştirilerek yansıtılması jazz ve blues müziğinin temelini tutuşturan yaratıcı ateştir. “Değişmeyen tek şey değişimin kendisidir” düşüncesi postbop jazz müziğinin bütün yapılanmasında etkin olan ana düşüncedir. Ne tamamıyla kolajdır, ne de bütünsel bir yapıyı tam anlamıyla yansıtır. Ne tamamıyla serbesttir, ne de katı kurallara bağlanmıştır. Hiçbir kültürün ürününe ebedi bir sadakat içinde değildir. Dolayısıyla postmodernizmin öğelerinden biri olan “bütününde aynı tekniğin eseri olan yaratımlardan kaçınma” kuramına uymaktadır. Bütün jazz müziğinin ortak özelliği olduğu gibi, icracının ruhsal durumuna göre yapılan doğaçlama bölümlerindeki değişimler sayesinde, anlam, yapı notalar ve kayıtla sınırlanmadan, yaratıcının değişken tavrının dinleyicinin algısının enlem ve boylamında biçim almasıyla yeniden oluşur. Şişe, korna, kayıtlı dış sesler, vb. gibi enstrümanlaştırılmış nesnelerin katılımı ile çevrede bulunabilecek rastgele objeler müziğe katılır ve tüm noktaların bileşkeni polistilizme çıkar. Bilinç akışıyla olagelen rastgelelik kavramı zaten önemli bir jazz motifidir. Buradan hareketle postmodern düşüncenin postbop müziğinin soluğu olduğu fikri bu tezin ana düşüncesidir.