Search

Fluency (Fesahat) mainly means to be clear in speech and the statements are free from faults and the term fasih is used for those who speak and the speech like that. While it was used as the synonym of belagat in the sense of “eloquence” from the beginning until the fourth century hijri, from this century in question, the beauty of meaning began to be expressed with the term rhetoric (belagat), and the beauty of words with the term fluency (fesahat). After Cevherî in his work of es-Sıhâh introduces the meaning of the verb بَلَغَ, he mentions about the word “belagat” and said that fluency is the synonym of rhetoric. After Ebû Hilâl el-Askerî in his book of Kitâbu’s-Sınâateyn states that the concept of rhetoric means to reach a goal and explained about the meanings of “Declaration” (Tebliğ), Amount (Meblağ) and Exaggeration (Mübalağa), he explains that both rhetoric and fluency have the same meaning as “to explain and reveal the meaning” although they have different roots. Abdülkâhir el-Cürcânî et.al, thinks that rhetoric and fluency are synonyms. Sekkâkî, İbnü’l-Esîr et . al, attempted to save fluency from the effect of rhetoric. For that reason, they mentioned a different meaning for each of the words and they made the meanings they mentioned different from the others. According to this view, fluency is a part of rhetoric. In this case, each elocuent word should be fluent. Since an elucuent word is a whole, it would not be a whole without its part. If a part does not occur, a whole cannot be realized. In order for a speech to be considered fluent, is should be away from dissonance, in other words, the defect of being difficult to pronounce a word or sentence. For example, as in the word "kırkttırttım", it is difficult to pronounce it easily because the origins of the letters that make up the word are the same or close to each other. Although the words that make up the sentence are easy to pronounce when said alone, they can be difficult when they are combined with other words due to their origin unity or proximity. For instanceو قَبْرُ حَرْبٍ بِمَكانٍ قَفْر ولَيْسَ قُرْبَ قَبْرِ حَرْبٍ قَبْرُ (The grave of war is in an isolated place, there is no grave next to its grave). When the words “kabr”, “kafr”, “kurb” and “harb” that make up this couplet are uttered alone, there is no problem in their pronunciation; however, when they are uttered one after another, there occurs difficulty of expressing. It should be compared, i.e. the morphological structure of the word should be legal. It should be freed from “lafzı ta'kît”, which means to order the words that make up a sentence in a way that makes it difficult to understand the purpose. It should be free from the raspy pronounciation of a word or sentence, long words due to an extra word or syllable, za‘f-ı te'lîf, which means the order of the items that make up the phrase is contrary to the syntax rules, unnecessary repetations and literal flaws, which prevent fluency such as chained noun phrases. In addition to being free from literal flaws, speech should not have flaws specific to meaning such as garabet and manevi ta'kîd, which are known as the use of strange and rare words whose meanings are not used or heard by anyone, but only in dictionaries. Fluency, whose main element is speech, has a strong connection with language and linguistics. The reason for this is that studies to increase the use and expressive power of the language is among the tasks of linguistics. The way to increase the effect and power of the speech is to pay attention to the rules of rhetoric and fluency., Temelde açık seçik olma manasında olup sözün kusurlardan arınmış olması fesâhat olarak ifade edilirken bu şekilde konuşan ya da böyle söz için fasîh tabiri kullanılmıştır. Başlangıçtan itibaren hicri dördüncü asra kadar “etkili ve güzel söz” manasında belâgat terimiyle eş anlamlı olarak kullanılırken bu asırdan itibaren mâna güzelliği belâgat, lafız güzelliği ise fesâhat terimiyle ifade edilmeye başlanmıştır. Cevherî es-Sıhâh adlı eserinde بَلَغَ fiilinin manalarını verdikten sonra “belâgat” lafzını zikretmiş ve fesâhatın belâgatla eş anlamlı olduğunu zikretmiştir. Ebû Hilâl el-Askerî Kitâbu’s-Sınâateyn adlı kitabında belâgat kavramının hedefe ulaşmak manasında olduğunu ifade ettikten ve “Tebliğ”, “Meblağ” ve “Mübalağa” kavramlarına dair açıklamalar yaptıktan sonra fesâhat ve belâgat terimlerinin kökleri farklı olsa da her ikisinin “açıklamak ve manayı ortaya çıkarmak” şeklinde aynı manaya geldiklerini izah etmiştir. Abdülkâhir el-Cürcânî ve takipçileri, belâgat ve fesâhat kavramlarının müteradif / eş anlamlı lafızlar olduğu görüşündedirler. Sekkâkî, İbnü’l-Esîr ve takipçileri, fesâhati belâgatın etkisinden kurtarma girişiminde bulunmuşlardır. Bundan dolayı da her biri için ayrı bir mana zikretmişler ve zikretmiş oldukları manaları da diğerlerinden farklı yapmışlardır. Bu görüşe göre fesâhat belâgatın bir cüzüdür. Bu durumda her belîğ kelamın aynı zamanda fasîh olması gerekir. Çünkü beliğ kelam, küll olduğundan dolayı cüzü olmadan tamam olmuş olmaz. Cüz’ gerçekleşmeden küll gerçekleşemez. Bir dilin fasîh sayılabilmesi için: Tenâfürden yani bir kelimenin ya da cümlenin zor telaffuz edilmesi kusurundan uzak olmalıdır. Şöyle ki “kırktırttım” lafzında olduğu gibi kelimeyi oluşturan harflerin mahreçlerinin aynı ya da yakın olması nedeniyle rahat bir şekilde telaffuz edilmesinde sıkıntı çekilmektedir. Cümleyi oluşturan kelimeler, tek başlarına söylendiklerinde telaffuzları kolay olduğu halde diğer kelimelerle birlikte olduklarında mahreç birliği ya da yakınlığı sebebiyle bir zorluk oluşturabilir. Örneğin و قَبْرُ حَرْبٍ بِمَكانٍ قَفْر ولَيْسَ قُرْبَ قَبْرِ حَرْبٍ قَبْرُ (Harb’in kabri ıssız bir mekândadır, onun kabrinin yanında kabir yoktur.) Bu beyti oluşturan “kabr”, “kafr”, “kurb” ve “harb” kelimeleri tek başına söylendiklerinde telaffuzlarında herhangi bir sıkıntı yokken peş peşe söylendiklerinde ifade güçlüğü meydana gelmektedir. Kıyasa muhalefetten diğer bir ifadeyle sözcüğün morfolojik yapısının kural dışı olmasından uzak olmalıdır. Bir cümle kendisini oluşturan lafızların gayenin anlaşılmasını zorlaştıracak şekilde sıralanması anlamına gelen lafzî ta‘kîtten arınmalıdır. Kelime veya cümle kulak tırmalayıcı bir söylenişten, harf veya hecelerinin fazlalığı sebebiyle kelimenin uzamasından, za‘f-ı te’lîften yani ibareyi meydana getiren ögelerin sıralanışının söz dizimi kaidelerine aykırılığından, gereksiz tekrarlardan, zincirleme isim tamlamaları gibi fesâhata engel olan lafza ait ayıplardan uzak olmalıdır. Fesâhat, dilin lafzî kusurlardan uzak olmasının yanı sıra kimsenin kullanmadığı, duymadığı anlamı sadece sözlüklerde bulunan garîb ve nâdir kelimelerin kullanılması olarak bilinen garâbet ve mânevî ta‘kîd gibi manaya has kusurları da taşımaması gerekir. Ana unsuru söz olan fesâhatın dil ve dil bilimi ile güçlü bir irtibatı vardır. Bunun nedeni dil biliminin görevleri arasında dilin kullanım ve ifade gücünü artırmaya yönelik çalışmaların bulunmasıdır. Sözün etkisini ve gücünü artırmanın yolu da belâgat ve fesâhat kurallarına dikkat etmekten geçmektedir.

Arapça tarih boyunca farklı kültür ve medeniyetlerle iç içe olamasına rağmen Kur’ân sayesinde kendi asliyetini korumayı başarmıştır. Başta Türkçe olmak üzere diğer dillere pek çok kelime kazandırmakla birlikte onlardan da aynı şekilde etkilenmiştir. Bu durum kültürler arasında doğal bir alış veriş kabul edilir. Arapça’nın mevcut kelimelerini incelemek zaman içerisideki gelişmesi ve durumu hakkında bize bilgi verir. Bu makalede Arapça bir kelime olan “Hasen” lafzının etimolojisini yani kökenini meydana getiren “ha, sîn ve nûn” sessiz harflerinden kalb usulüyle oluşan lafızlar ve bu lafızların birleştiği odak anlam tespit edilmeye çalışılacaktır. Söz konusu olan kelimenin, her dönemde ilginin odak noktası ve dilbilim merkezinin çalışma alanı olan etimolojik manasının elde edilmesinde Kur’ân ve Arap şiirinden istişhadda bulunarak sağlıklı bir anlama erişilecektir. Çalışma, klasik sözlüklerden Kitâbu’l-‘Ayn ve Mekâyîsu’l-Luğa’daki (ح س ن: hasene), (ح ن س: hanese), (س ح ن: sehane), (س ن ح: senaha), (ن ح س: nehase) ve (ن س ح: neseha) dizilişlerinin manaları üzerinde durulacaktır. Dolayısıyla çalışma altı kök üzerinden yürütülecek ve bunların taşıdıkları anlamların ortak noktası bulunmaya çalışılacaktır., Although Arabic has been intertwined with different cultures and civilizations throughout history, it has managed to preserve its originality thanks to the Quran. It not only has brought many words to other languages, especially Turkish, but also it has been affected by them in the same way as well. This is considered as a natural exchange between cultures. Analyzing the current words of Arabic gives us information about its development and status over time. The etymology of "Hasen", one of the Arabic words, in other words, the words formed through kalb method from the consonants of "ha, sîn and nûn" that form its origin, and the focal meaning where these words are combined will tried to be determined in this article. In obtaining the etymological meaning of the word in question, which is the focus point of interest and the study area of linguistics center in all periods, a healthy meaning will be achieved by bringing istişhad (giving examples) from the Quran and the Arabic poetry. The meanings of the orders of (ح س ن: hasene), (ح ن س: hanese), (س ح ن: sehane), (س ن ح: senaha), (ن ح س: nehase) and (ن س ح: neseha) in Kitâbu’l-‘Ayn and Mekâyîsu’l-Luga, classical dictionaries,will be emphasized in the study. Therefore, the study will be conducted on six roots and it will be tried to find the common point of their meanings.

Çalışmamız, belâgat açısından Ebû Hayyân'ın el-Bahru'l-Muhît adlı eserinin incelenmesidir. Ebû Hayyân, Endülüs Emevî Devleti'nin Gırnâta şehrine bağlı Matahşâraş beldesinde 654/1256 yılında dünyaya gelmiştir. Gramer, lügat, edebiyat, tefsir, kıraat, tarih, fıkıh, hadis gibi ilimleri yirmi beş yaşına kadar memleketinde tahsil etmiştir. Daha sonra doğup büyüdüğü yerden ayrılıp bazı ülkelere ilim tahsili için seyahatler yaptıktan sonra Mısır'a yerleşip orada 745/1345 yılında vefât etmiştir. Mısır'da dönemin ileri gelen âlimlerinden dersler alarak iyi bir şekilde kendisini yetiştiren Ebû Hayyân, daha sonra Arap dili belâgatı, tefsir, fıkıh gibi alanlarda söz sahibi olan âlimlerden olmuştur. Bu durum kendisine verilen şu lakaplardan anlaşılmaktadır: Nahviyyu 'Asrihi ve Luğaviyyihi ve Müfessirihi, İmâmu'n-Nuhât, eş-Şeyhu'l-İmâmu'l-'Allâme, Şeyhu'l-'Arabiyyeti ve'l-Edeb, İmâmu'l-Mufessirîn, Huccetu'l-'Arab, Lisânu'l-'Arab gibi.. Ebû Hayyân, el-Bahru'l-Muhît'i 57 yaşında yazmaya başlamış ve yaklaşık on sekiz yılda tamamlamıştır. Arap belâgatı alanında önemli bir yere sahip olan bu eser, nahiv, sarf, lugat, lehçeler ve kıraatler gibi konular açısından da çok zengindir. Ebû Hayyân, bu eserinde belâgî özellikler üzerinde büyük oranda durmuştur. Konuyla ilgili olarak âlimlerin görüşlerini sunmakta bu görüşleri tartışmakta bazen bunların bir veya bir kaçını tercih etmekte daha sonra da genelde kendi görüşünü sunmaktadır.Bu çalışma, el-Bahru'l-Muhît tefsir adlı eserindeki meânî ilminin haber ve inşâ cümlesi, takdim ve te'hir, zikir ve hazif, fasıl ve vasıl, îcâz ve itnab, hasr gibi konuları ayrıntılı bir şekilde ele almaktadır.Ebû Hayyân'ın teşbih, mecaz, istiâre ve kinâye üzerinde örneklerle uygulamalı bir şekilde durduğunu göstermeye çalıştık. Ebû Hayyân'ın Bedî' ilminin konularından olan tıbak, mukabele, müşakele gibi manayı ve lafzı güzelleştiren sanatların âyetlere anlam ve ses yönünden nasıl katkı sağladığı meselesini ve bunu hangi yönlerden incelediğini tespit etmeye çalıştık.Anahtar Kelimeler: Ebû Hayyân, el-Bahru'l-Muhît, tefsir, belâgat Our study is the analysis of Ebû Hayyân's work called as el-Bahru'l-Muhît in terms of rhetoric. Ebû Hayyân was born in 654/1256 at Matahşâraş municipality of the Gharnata city in Andalus Umayyad State. He studied on the sciences such as grammar, linguistics, literature, hermeneutics, recitation, history, İslâmic law and hadith until his 25 age in his hometown. Later he left the place he was born and he grew up and he traveled to some countries for studying and settled in Egypt and then died there in 745/1345. Ebû Hayyân, who trained well in Egypt by taking courses from his foremost scholars of the time, later became one of the scholars who had a say in these fields. This is evident from the following nicknames given to him: Nahviyyu 'Asrihi and Luğaviyyihi and Müfessirihi, İmâmu'n-Nuhât, eş-Şeyhu'l-İmâmu'l-'Allâme, Şeyhu'l-'Arbiyyeti ve'l-Edeb, İmâmu'l-Mufessirîn, Huccetu'l-'Arab, Lisânu'l-'Arab etc. This work, which has an important place in the field of Arabic rhetoric, is very rich in terms of syntax, grammar, linguistics, dialects and recitation. Ebû Hayyân substantially focused on rherotical features in this work. He presented the views of scholars about this topic and discusses these views and sometimes prefers one or some of them and then generally he presented his own views. Purpose of this study is to analyze the hermeunatic book of al-Bahru'l-Muhît in terms of rhetoric. Ebû Hayyân suggests that he handles the topics of meani science such as indicative and construction forms, transposition, dhikr and hazf, fasil and vasil, icaz and itnab and hasr in detail. In this work we tried to indicate that Abu Hayyân described the declaration, as presentation of dictionary meaning and making it understandable, and that focused practically on the parts of declaration such as simile, metaphor, figure of speech and allusion with examples. We tried to determine how and from which aspects Ebû Hayyân analyzed how the arts such as tibak, mukabala, and musakala from the subjects of Bedi science which enhance the meaning and sound contributed to verse of Quran in terms of meaning and voice. It is observed in Ebû Hayyân's al-Bahru'l-Muhît work that he prepared his comments on the basis of the view that the people who are engaged to hermeneutics should be very competent on rhetoric science. Key Words: Ebû Hayyân, al-Baru'l-Muhît, hermeneutics, rhetoric 413

Interrogatives which are among the prepositions performing important functions by connecting verbs to nouns, nouns to nouns or sentences, their functions and views of linguists about them are handled in this study. Interrogatives are used for asking for information about something unknown before. This is performed by one of these interrogatives. There are eleven interrogatives and two of them are letters. Nine of the rest are nouns. The reason why they are called nouns is that they may have functions such as noun clauses, indicatives, subjects, passives, etc. in terms of syntax. However, the letter ones do not have these functions. Interrogatives may be used also for many different meanings apart from their main purposes., Bu çalışmada fiilleri isimlere,isimleri isimlere ve cümleleri cümlelere bağlayan istifhâm edatları, görevlerive çeşitleri ele alınmıştır. İstifhâm edatları ile ilgili dilcileringörüşlerinden hareketle istifham edatlarının zenginliği çeşitli örneklerle ortayakonmaya çalışılmıştır. İstifhâm; daha önceden bilinmeyen bir şey hakkındaonunla ilgili bilgi istemektir. Bu bilgi isteme, soru edatlarının biriyleolmaktadır. İstifhâm edatları on bir tane olup bunların iki tanesi harftir.Geriye kalan dokuz tanesi ise isimdir. İsim denmesinin sebebi, nahiv açısındanmübteda, haber, fâil, mef’ûl vb. görevlerde bulunabilmeleridir. Harf olanlar ise bu görevlerde bulunmazlar.İstihâm edatı esas gayesinin dışında pek çok farklı manalar için dekullanılabilmektedir.

Bu çalışma, Celâluddin es-Suyûtî'nin Kitabü'l-Eşbâh ve'n-Nezâir fi'n-Nahv adlı eserinin tanıtımıdır. es-Suyûtî, miladi 15. asırda yaşamış fıkıh, tefsir, hadis ve nahiv bilgini olarak, İslâmî ve dil bilimleri literatüründe önemli biri olan, bütün ilimlerde özellikle de nahiv ilminde kendisine başvurulan otoritelerden biri olmuştur. Birinci b ölümde es-Suyûtî'nin soyu, hayatı, tahsil süreci, nahiv alanındaki eserleri gibi konular anlatılmıştır. İkinci Bölüm'de Kitabü'l-Eşbâh ve'n-Nezâir fi'n-Nahv eserinde takip edilen metot ve es-Suyûtî'nin kural belirlemede dayandığı nahvî deliller hakkında bilgi verilmiştir.Çalışmamızın üçüncü bölümünde ise es-Suyûtî'nin nahivle ilgili görüşleri, nahiv konusunda etkilendiği ve etkilediği âlimler, Basra ve Kûfe ekolleri ile münasebeti incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: es-Suyûtî, el-EĢbâh ve‟n-Nezâir, Nahiv. This study is a introduction of the book which is called Kitabu'l-Esbah ve'n- Nezair fi'n- Nahv belongs to Celaluddin es-Suyuti who is as a qıkh,tefsir, hadis and nahiv scholar lived in 15th century. He had been an exceptional scholar in the Islamic and linguistic sciences. He had been an authority on all the science especially in the nahiv.In the first chapter, it has been narrated such his family background, life, educational past and publishings on nahiv. In the second chapter, the methodology Es-suyuti followed in the book, Kitabul'l - Esbah ve'n Nezair fi'n-Nahv, and it has been given information about Es Suyuti used evidence for rule describing.In the third chapter of the study, it has been examined the opinions about nahiv, the scholars who was affected by es-Suyiti and affected him. It has been analyzed his relations with Basra and Kufe schools.Key Words: es-Suyûtî, el-EĢbâh ve‟n-Nezâir, Grammar. 178

In almost all classical and modern Arabic works the subject of lam of ta’lil is not analyzed under a separate title, but has been interspersed among other subjects. Lexical meaning of the word Ta‘lîl has three main meanings as to repeat, causality and to disturb; however, the term meaning refers to the attribution of an action or judgement derived from the root of “ع ل ل” a-l-l to the causality and explaining by grounding on the causality. Namely, it means an action or judgement is attributed to the causality. Lâm of Ta‘lîl means مِنْ أَجْلِ and is a proposition which establishes a cause and effect relationship between compounds and words coming before and after it. Although there are some disputes about the denomination of this letter, according to the favourite view, it is called as lâm of key when it comes before the Present Participle Muzari verbs and lâm of ta‘lîl when it comes before common nouns sarih nouns . This preposition is added to common nouns, and müevvel infinitives., Klasik ve modern Arapça gramer çalışmalarının neredeyse tamamında ta‘lîl lâmı konusu müstakil bir başlık altında incelenmemiş diğer konular içerisine serpiştirilmiştir. Ta‘lîl kelimesinin sözlük manası tekrarlamak, hastalık, meşgul etmek gibi üç temel anlamı ihtiva ederken, terim manası ise “ل ل ع “a-l-l kökünden türeyen bir eylem ya da hükmün bu illete dayandırılmasını, illete bağlanarak açıklanmasını ifade eder. Yani bir eylemin veya bir hükmün illete bağlanmasıdır. Ta‘lîl lâmı, ل ِجْ َ أ ن ْم ِiçin anlamında olup kendisinden sonra ve önce gelen terkip ve lafızlar arasında sebep-sonuç ilişkisi kuran bir harf-i cerdir. Bu harfe bazı gramer âlimleri ta ‘lîl lâmı bazıları da key lâmı ismini vermektedirler. Bundan dolayı isimlendirilmesi hususunda bazı ihtilaflar vardır. Ağır basan görüşe göre: Muzari fiilin başına geldiğinde key lâmı sarih isimlerin başına geldiğinde ise ta‘lîl lâmı olarak adlandırılmaktadır. Bu edat sarih isimlere ve mastarı müevvele dâhil olmaktadır

In Arabic it is possible to make changes and variations on letters in order to provide ease of use and fluency in some words. Some of these variations are regular; however, some of them are irregular. All of them are discussed and analysed in the issue of ibdal commutation . The word of ibdal إِبْدال which derives from the root of b-d-l “بدل” and is the infinitive from the chapter of if’âl إِفْعَال means “replacing something with something, changing the position or state of something”. İbdâl rather deals with the variations in strong letters. In this study, besides the definition of ibdâl, the types of the ibdâl, grammatical lügavî , lexical sarfi and substitutive idgâm ibdal were studied and analysed with their examples. İʿlâl defection which deals with the interconversion of defective letters and hiatus is also a form of ibdal. However, ibdal is a more comprehensive term than iʿlâl. When the subject of İbdâl is comprehended in all of its aspects, it provides the original of regular variations in some chapters to emerge and it becomes easier to recognize the chapters of the transforming verbs. In this way, it is easy to find the original letters in Arabic. In order not to extend the study, transformations called as iʿlâl have been excluded from the article., Arapçada bir kısım lafızlara akıcılık ve kullanım kolaylığı sağlamak amacıyla harflerde dönüşüm ve değişim olabilir. Bu dönüşüm ve değişimlerin bazıları kurallı olurken bazıları ise kuralsızdır. Bunlar ibdâl konusu içerisinde ele alınıp incelenmektedir. “بدل “b-d-l عَال ,türeyen kökünden ْفِإ if’âl bâbında mastar olan بدالِ ْإ ibdâl kelimesi “bir şeyi bir şeyle değiştirmek, bir şeyin yerini ya da durumunu değiştirmek” gibi anlamlara gelmektedir. İbdâl daha çok sahih harflerdeki dönüşümleri konu edinmektedir. Bu çalışmada ibdâlin tanımının yanı sıra lügavî, sarfî ve idgâm amacıyla yapılan ibdâl çeşitleri üzerinde durulmuş ve örnekleriyle birlikte incelenmiştir. İllet harflerinin ve hemzenin birbirine dönüşümünü ele alan iʿlâl de bir nevi ibdâldir. Ancak ibdâl iʿlâl kavramından daha kapsamlı bir terimdir. İbdâl konusu bütün yönleriyle bilindiğinde bazı bâblardaki kurallı dönüşümlerin aslının ortaya çıkmasına ve dönüşen fiillerin bâblarının tanınması kolaylaşır. Bu şekilde Arapçadaki aslî harflerin kolayca bulunması gerçekleşir. Çalışmanın uzamasından kaçınmak için iʿlâl olarak isimlendirilen dönüşümler ise makalede kapsam dışı tutulmuştur.