ÖZETKolonoskopi İçin Sedasyon Uygulamalarında Etomidat-Remifentanil ve Propofol-Remifentanil Kombinasyonlarının KarşılaştırılmasıSalime Toklu, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon ADGiriş Amaç: Alt gastrointestinal sistem hastalıklarının araştırılmasında temel tanıyöntemi kolonoskopi olup, günübirlik işlem şeklinde yapılmaktadır. Bu işlem, hastalar içinrahatsızlık verici, nahoş bir uygulamadır. Sedatif ve analjezik ajanların verilmesini gerektirenağrı ve vazovagal reaksiyonlar sıktır. Bu çalışmada kolonoskopi uygulanacak olgularda;etomidat-remifentanil ile propofol-remifentanil sedasyon uygulamalarının hemodinamiketkileri, derlenme süreleri, olguların hastaneden ayrılma süreleri ve hekim memnuniyetininkarşılaştırması amaçlandı.Gereç ve yöntem: Çalışma endoskopi ünitesinde elektif şartlarda, sedasyon/analjezialtında kolonoskopi uygulanan ASA I-II, 18-65 yaş arası 60 erişkin hasta ile prospektif,randomize tek kör olarak gerçekleştirildi.Remifentanil tüm hastalara 0,1 µ/kg/dk sürekli infüzyonu başlandıktan iki dakikasonra hipnotik ilaçlar (etomidat veya propofol) uygulandı. Olgular kapalı zarf yöntemiylerandomize Grup E ve Grup P olarak iki gruba ayrıldı Grup E etomidat iv 0,1 mg/kg başlangıç, 0.05 mg/kg ek dozları, Grup P propofol 0,5 mg/kg, daha sonra 0,25 mg/kg ek dozlarıRamsay sedasyon skoru 3-4 arasında olacak şekilde uygulandı. Bazal ölçüm değerleri kalpatım hızı (KAH), sistolik arteriyel basınç (SAB), diastolik arteriyel basınç (DAB), ortalamaarteriyel basınç (OAB), periferik oksijen satürasyonu (SpO2), solunum sayısı ve Ramsaysedasyon skorları kaydedildi. Remifentanil infüzyonunun başlanmasından sonra ilk 10dakikada 2 dakika aralıkla, daha sonra 5 dakika aralıkla kolonoskopi girişimi sonuna kadarölçümlere devam edildi.Kolonoskopi süresince uygulanan toplam etomidat, propofol ve remifentanil dozları,kolonoskopi süresi, çekum entübasyon süresi, kolonoskopi girişimi tamamlanıp remifentanilinfüzyonu kapatılmasından sonra hastanın Ramsay sedasyon skoru 2 olana kadar geçen süre(derlenmeye alınma süresi), derlenme süresi ve yan etkiler kaydedildi.Bulgular: Grupların demografik verileri benzerdi. Gruplar arası OAB ortalamadeğerleri karşılaştırıldığında; 0. 2. 35. 40. ve 45. dakikalarda istatistiksel anlamlı farklılıkviPDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.comgözlenmezken, 4. 6. 8. 10. 15. 20. 25. 30. dakikalarda Grup P'de OAB'da istatistiksel anlamlıdüşme saptandı (p=0.001). Gruplar arası KAH ortalama değerleri karşılaştırıldığında; 8. 30.dakikada Grup P'de KAH ortalama değerlerinde istatistiksel anlamlı düşme gözlenirken(sırasıyla p=0.03, p=0.02 ), diğer ölçüm zamanlarında anlamlı farklılık saptanmadı (P>0,05).Gruplar arası solunum sayısı ortalama değerleri karşılaştırıldığında; 0. 2. 4. 30. 35. 40.45.dakikalarda solunum sayısı ortalama değerleri arasında istatistiksel anlamlı farklılıksaptanmazken (p>0.05 ), 6. 8. 10. 15. 20. 25. dakikalarda Grup P'de solunum sayısı ortalamadeğerleri istatistiksel anlamlı düşük bulundu (p0.05).Çekum entübasyon süresi ve kolonoskopi süresi ortalama değerlerikarşılaştırıldığında; fark saptanmazken (p= 0.45, p=0.32), derlenmeye alınma süreleri vederlenme süreleri ortalama değerleri Grup E'de istatistiksel anlamlı kısa olduğu gözlendi(sırasıyla p=0.001, p=0.01).Yan etkiler karşılaştırıldığında apne ve hipotansiyon Grup P'de istatistiksel olarakanlamlı yüksek bulundu (p=0.001). Bulantı kusma ve miyoklonus Grup E'de istatistikselanlamlı yüksek gözlendi (sırasıyla p=0,02, p=0,01). Enjeksiyon ağrısı grup P'de istatistikselolarak anlamlı yüksek saptandı (p=0,005). Bradikardi sıklığı açısından gruplar arasındafarklılık gözlenmedi (P=0.20). Uygulayıcı memnuniyeti her iki grupta benzer saptandı.Sonuç: Çalışmamızda, etomidat-remifentanil grubunda, hemodinamik ve solunumsalyönden daha stabil bulgular, daha kısa sürede derlenme, daha erken taburcu edilebilmekriterleri sağlanması nedeniyle, kolonoskopi girişiminlerinde sedasyon uygulamalarındaetomidat-remifentanilin propofol- remifentanile tercih edilebileceği kanaatindeyiz.Anahtar kelimeler: Kolonoskopi, sedasyon/analjezi, etomidatviiPDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com SUMMARYComparison of Etomidate-Remifentanil and Propofol-Remifentanil Sedation in PatientsScheduled for ColonoscopySalime Toklu, Dokuz Eylül University, Medical School, Department of Anesthesiologyand ReanimationObjective: Alt gastrointestinal sistem hastalıklarının araştırılmasında temel tanıyöntemi kolonoskopi olup, günübirlik işlem şeklinde yapılmaColonoscopy is the basic diagnostic method for the investigation of lowergastrointestinal tract disorders, and can be performed as an outpatient procedure Theprocedure is unpleasant and uncomfortable in practice.Pain and vasovagal reactions that needsedative and analgesic medication are common.The aim of the study is to comparehemodynamic responses, recovery and discharge times, and physician satisfaction ofetomidate-remifentanil and propofol-remifentanil combinations in patients undergoingelective colonoscopy.Methods:Sixty ASA 1-2 patients, aged between 18-65, scheduled for elective colonoscopyunder sedation/analgesia, were prospectively randomized for the study. Two minutes after thebeginning of continuous remifentanil infusion (0.1 μg/kg/min), hypnotic agents (etomidate orpropofol) were administered. Cases were randomized into two groups (group E and P), withclosed envelope technique. Group E patients received 0.05 mg/kg maintenance dose ofetomidate after an initial dose of 0.1 mg/kg and Group P patients received 0.25 mg/kgmaintenance dose of propofol after an initial dose of 0.5 mg/kg in order to have a Ramsaysedation score (RSS) of 3-4. Basal values of heart rate (HR), systolic arterial pressure (SAP),diastolic arterial pressure (DAP), mean arterial pressure (MAP), oxygen saturation (SpO2),respiratory rate and Ramsay sedation scores were recorded. Values were recorded every 2minutes for the first 10 minutes and every 5 minutes thereafter, until the completion of theprocedure. Total drug dosages, procedure time, interval between the cessation of remifentanilinfusion to the time point were a Ramsay score of 2 eligible (time for taking patient to thepostoperative care unit), recovery time and adverse effects were recorded additionally.viiiPDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.comResults:The demographic data between two groups were not statistically significant. MAPbetween two groups were not significant at minutes 0, 2 , 35 , 40; whereas MAP werestatistically lower at minutes 4 , 6 , 8 ,10 ,15 ,20, 25 in group P (p= 0,001). At min. 8 andmin. 30, mean HR values were statistically lower ( p=0.03, p= 0.02 respectively) in group P.There was no difference at the other time intervals. Mean respiratory frequency betweengroups at min. 0, 2,4,30,35,40,45 were not significant, whereas mean respiratory frequencyvalues in group P at min. 6, 8, 10, 15, 20, 25 were statistically lower (p< 0.05). No statisticalsignificance was determined in SpO2 and RSS values between groups ( p> 0.050).Mean cecal intubation and total colonoscopy time values were not statistically significantbetween groups. Entrance time to postoperative care unit and recovery time values werestatistically shorter in group E. (respectively, p = 0.001, p= 0.01)Apnea and hypotension incidence was statistically higher in Group P ( p=0.001). Nausea,vomiting and myoclonus was statistically higher in group E ( p= 0.02, p= 0.01 respectively).Injection site pain was statistically higher in group P. (p=0.005). No statistical significancewas established in terms of bradycardia. ( p= 0.20). Physician satisfaction in both groups wassimilar.Discussion:Etomidate and remifentanil administration for sedation and analgesia duringcolonoscopy resulted in more stable hemodynamic effects, shorter recovery and dischargetime in this study; thus etomidate and remifentanil administration may be preferred topropofol-remifentanil administration for sedation and analgesia in patients undergoingcolonoscopy.Keywords: Colonoscopy, sedation/analgesia, etomidate, propofol, remifentanilixPDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com 63