Hemorajik şok rat modelinde resüsitasyon sıvılarının no-reflow fenomenine etkileri

ÖZET Hemorajik şok rat modelinde resüsitasyon sıvılarının no-reflow fenomenine etkileri Dr. Selda Ateş, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı, İzmir. Giriş ve amaç: Hemorajik şok, dolaşımdaki kan volümünün azalması ile meydana gelir. Vücuttaki tüm organlarda doku hipoperfüzyonuna ve hipoksisine sebep olur. Uzamış iskemi sonrası organların kan dolaşımında en önemli fonksiyon bozukluğu, reperfüzyon başladığında kapiller kan akımındaki eksikliktir ve kapiller no-reflow olarak adlandırılır. Hemorajik şokta amaç sadece zamanında hacmi yerine koymak değil, organlardaki l/R sonrası no-reflow fenomenini engellemeye yönelik olmalıdır. Reperfüzyon amacıyla kullanılan sıvıların organlarda no-reflow fenomenini engellemeye yönelik etkinliklerini belirlemek amacıyla çalışma planlanmıştır. Gereç ve yöntem: Bu çalışmada hemorajik şok (ortalama arteriyel basıncı 40 mmHg oluncaya kadar kanatılarak) oluşturulan ratlara 60 dk sonra grup 2 (n=5) de % 0.9 NaCI sıvısı, grup 3 (n=5) de jelatin sıvısı, grup 4 (n=5) de HES 130 kD sıvısı ve grup 5 (n=5) de dekstran 40 sıvısı ile resüsitasyon yapıldı. Grup 1 (n=3) kontrol grubu olarak kullanıldı ve hemorajik şok oluşturulmadan organlardaki (karaciğer, akciğer, böbrek, beyin, bağırsak ve kalp) kapiller sayıları belirlendi. Resüsitasyon gruplarında, resüsitasyondan 60 dk sonra çini mürekkebi perfüzyon yöntemi uygulanarak; karaciğer, akciğer, böbrek, beyin, bağırsak ve kalp dokuları çıkarıldı, histopatolojik olarak mikroskop altında perfüze kapillerleri sayıldı. Bulgular: Kalp, akciğer, karaciğer, bağırsak ve beyin dokularında HES 130 kD ve dekstran 40 resüsitasyonunda kapiller perfüzyonun, % 0.9 NaCI ve jelatin resüsitasyonuna göre daha iyi olduğu bulundu. Sonuç: Çini mürekkebi perfüzyon yöntemi kullanarak hemorajik şokta l/R sonrası no-reflow fenomenini, kalp, akciğer, karaciğer, bağırsak ve beyindokularında jelatin ve % 0.9 NaCI sıvısının engellemediği, HES 130 kD'nin ve dekstran 40 sıvılarının ise no-reflow fenomenini engellediği düşünüldü. Fakat bu konuda ileri deneysel ve klinik çalışmalara ihtiyaç vardır. Anahtar kelimeler: hemorajik şok, resüsitasyon, mikrodolaşım, no-reflow fenomeni SUMMARY Effects of resuscitation fluids on no-reflow phenomenon in the rat hemorrhagic shock model Dr. Selda Ateş, Dokuz Eylul University Faculty of Medicine, Department of Anesthesiology and Reanimation, İzmir. Background: Hemorrhagic shock is caused by a decrease in circulating blood volume. It causes hypoperfusion and hypoxia of the tissues in all organs of the body. The principal functional impairment in circulation of the organs is absence of capillary blood flow at establishment of reperfusion and it is called the `no-reflow phenomenon`. The objective of treatment in hemorrhagic shock should not solely be institution of volume on time but to prevent no-reflow phenomenon after ischemia- reperfusion (l/R) of the organs. This study was planned to investigate the efficiency of fluids used for reperfusion on prevention of no-reflow phenomenon in the organs. Methods: In this study, rats were resuscitated with saline in group 2 (n=5), gelatine solution in group 3 (n=5), HES 130 kD in group 4 (n=5) and dextran 40 in group 5 (n=5) after formation of hemorrhagic shock (bleeding out volume till mean arterial pressure was 40 mm Hg). Group 1 (n=3) constituted the control group and the number of capillaries were calculated in the organs (liver, lungs, kidney, brain, colon and heart) without formation of hemorrhagic shock. In the resuscitation groups at 60 minutes following resuscitation, the liver, lungs, kidney, brain, colon and heart tissues were extracted and using the Indian drawing ink (carbon suspension) perfusion method, the perfused capillaries were counted hystopathologically with the microscopic view. Results: In comparison with the saline and gelatine groups, capillary perfusion in heart, lung, liver, colon and brain tissues were found to be improved in HES 130 kD and dextran 40 groups.Conclusions: It was concluded that using the Indian drawing ink method, the no-reflow phenomenon was seemed not to be prevented with saline and gelatine in the heart, lung, liver, colon and brain tissues following l-R in hemorrhagic shock, while no-reflow phenomenon was seemed to be prevented with HES 130 kD and dextran 40 solutions. Further clinical and experimental studies on this subject should be conducted. Key words: hemorrhagic shock, resuscitation, microcirculation, no-reflow phenomenon 4 51