Search

This study examines the frequently used noun-to-adjective derivative suffix +sIz, as included in the set of noun-to-noun derivative suffixes of Turkish grammar. In the, Bu çalışmada, Türkçenin dilbilgisinde addan ad yapım ekleri arasında yer alan ve oldukça işlek bir kullanımı olan +sIz ad soylu sözcüklerden olumsuz sıfat yapım eki ele alınmıştır. Giriş bölümünde ek, dilbilgisi kitaplarından örneklerle tanıtılmıştır. Çalışma ekin özelliklerini ve işlevlerini ele alan iki ayrı bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde ekin çeşitli özellikleri ve başka eklerle kurduğu ek birleşmeleri ele alınmıştır. İkinci bölümdeyse ekin altı işlevine yer verilmiştir. Bu işlevlerden olumsuz sıfat yapımının her kaynakta yer aldığı, kalıcı ad ve ikilemeler yapımınınsa kaynakların bir kısmında yer aldığı görülmüştür. Bu bölümde yer alan zarf işlevi, mecaz kullanım işlevi ve dolaylama yapım işlevinin dilbilgisini ele alan kaynaklarda yer almadığı anlaşılmıştır. Bu üç işlev, çeşitli örneklerle ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Ekin tüm işlevleri ele alınırken, Türkçenin bilinen en eski yazılı belgeleriolması sebebiyle, Orhon Yazıtlarından örneklere yer verilmiştir. Çalışmanın son bölümündeyse Dede Korkut Hikâyelerinde bu altı işleve yönelik bir inceleme yer almaktadır.

Bu çalışma lise öğrencilerinin Türkçe dilbilgisi öğretmenlerine ve sınıf içi etkileşimin doğasına ilişkin algılarını araştırmayı hedeflemektedir. Toplam 142 öğrenciden öğretmenlerini tasvir etmek için metafor üretmeleri istenmiştir. Bu öğrenciler toplamda 124 metafor üretmiştir. Bu metaforların içerik analizi öğrencilerin öğretmenleri ile ilgili olarak oldukça olumsuz algıya sahip olduklarını ortaya koymuştur. Öğretmenlerin ayrıca daha çok öğretmen merkezli roller benimsediği gözlemlenmiştir. Metaforlar yoğun olarak öğrencileri daha edilgen rollerde öğretmenleri de daha kontrol odaklı sınıf yönetimi stratejilerini benimsemiş olarak betimlediğinden bu çalışma öğretmenlerin sınıf yönetim stratejilerini gözden geçirmeleri gerektiği sonucuna varmıştır., This study sought to understand how students in Turkish grammar classes at three state high schools in Turkey perceive their teachers and the classroom interaction. A total of 142 students were asked to form metaphorical expressions to describe their teachers. A total of 124 metaphors were produced, an examination of which revealed that almost half of the students had fairly negative perceptions of their teachers. Teachers were also described to render roles of a teacher centred/fronted position. With metaphors mostly denoting passive roles for students and control oriented classroom management strategies for teachers, this study concludes that it may be conductive if teachers could revise their classroom management strategies.

KAREEM, Ayver. Idioms and Proverbs of Iraqi Turkmen Turkish in the context of Kardeşlik Dergisi(Magazine) 1961-1976, Master Thesis, Ankara, 2018. Idioms and proverbs are one of the most important elements of every nation’s culture. Indeed, idioms and proverbs reflect the ideas and thoughts of people. As it is known that Turkmen and Turks have a common history and experiences of being together throughout centuries. Idioms and proverbs reflect social, economic and cultural values. Of course, every people have their own particular Idioms and proverbs according to their culture. Meanwhile, there are also idioms and proverbs that are similar to other peoples, both in terms of meaning as well as their use. Similar Idioms and proverbs as well Telafer dialects and the idioms of the world are seen in the Kardeşlik Dergisi (Magazine) which played a great role in Iraqi Turkmen literatures. The Kardeşlik Dergisi (Magazine) consisting of two parts, was published in Baghdad by Kardeşlik Ocağı (Organization) in 1961. It is seen that the idioms and proverbs which have a great importance for Turkish and Iraqi Turkmen literature are not available in any books. The idioms and proverbs of the Kardeşlik Dergisi (Magazine), which were published between 1961-1976 and still publishing, have been examined in this study. This study is organized under three main headings. In the first part, parallel and not parallel proverbs in Turkmen and Turkish were examined with Telafer dialect and world proverbs. In the second part, the idioms are examined and divided according to their equivalent in Turkish or not. In the last part of this study, the idioms and proverbs which are found in the counterpart of Turkmen words as well Turkish is taken place in a dictionary. İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY i BİLDİRİM ii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iii ETİK BEYANI iv ÖN SÖZ v ÖZET vii ABSTRACT viii İÇİNDEKİLER ix GİRİŞ 1 1.BÖLÜM 17 KARDEŞLİK DERGİSİNDE ATASÖZLERİ 17 1.1. TÜRKİYE TÜRKÇESİYLE PARALEL OLAN ATASÖZLERİ 17 1.2. TÜRKİYE TÜRKÇESİYLE PARALEL OLMAYAN 38 1.3. DİĞER ATASÖZLERİ 46 2. BÖLÜM 53 KARDEŞLİK DERGİSİNDE DEYİMLER 53 2.1. TÜRKİYE TÜRKÇESİYLE PARALEL OLAN DEYİMLER 56 2.2. TÜRKİYE TÜRKÇESİYLE PARALEL OLMAYAN DEYİMLER 68 3.BÖLÜM 71 SÖZLÜKÇE 71 SONUÇ 84 KAYNAKÇA 87 EKLER 92 EK 1: KARDEŞLİK DERGİSİNİN KAPAK SAYFASI 92 EK 2: KARDEŞLİK DERGİSİNDEKİ ATASÖZLERİ İÇİN SAYFA ÖRNEĞI 93 EK 3: TEZ ORIJINALLIK BELGESİ 94 EK 4: ETİK KURUL İZİN MUAFIYET FORMU 96 KAREEM, Ayver. Kardeşlik Dergisi (1961-1976) Bağlamında Irak Türkmen Türkçesi Atasözleri ve Deyimleri, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2018. Atasözleri ve deyimler; her milletin kültürünün en önemli unsurlarından biridir. Nitekim atasözleri ve deyimler, o milletin yaşadığı tecrübeleri, bakış açısını ve düşüncelerini yansıtır. Türkmenler ve Türkler, asırlarla ifade edilebilecek ortak bir tarihe sahiptirler. Atasözleri ve deyimler; sosyal, ekonomik, kültürel değerleri yansıtır. Kuşkusuz, her halkın kendine özgü atasözleri ve deyimleri vardır. Aynı zamanda başka halklarla, hem anlam hem de kullanım durumları benzeyen hatta aynı olan atasözleri ve deyimler de mevcuttur. Birbirine benzeyen bu atasözleri ve deyimlerin yanı sıra Talefer lehçesi ve dünyadaki atasözleri, Irak Türkmen Edebiyatı’nın çok zengin ve önemli birikimine sahip olan Kardeşlik Dergisinde görülmektedir. Irak’ın başkenti Bağdat’ta Kardeşlik Ocağı tarafından 1961 yılında yayın hayatına geçirilirken Kardeşlik Dergisi, iki bölümden oluşmaktadır, Türk ve Irak Türkmen Edebiyatı için önem arz eden bu atasözü ve deyimlerin başka herhangi bir kitapta yer almadığı görülmüştür. Bu tez çalışmasında 1961-1976 yılları arasında çıkan ve günümüzde de yayın hayatına devam eden Kardeşlik Dergisinde bulunan atasözü ve deyimler incelenmiştir. Bu çalışma üç ana başlık altında toplanmıştır. Birinci bölümde Türkmence ve Türkçede paralel olan-olmayan atasözleri ile Telafer lehçesi ve dünya atasözleri incelenmiştir. İkinci bölümde ise deyimler incelenmiş ve bu deyimler Türkçede karşılığı olan ve olmayanlar olarak ayrılmıştır. Tezin son bölümünde ise atasözleri ve deyimlerde bulunan Türkmence sözcüklerin Türkiye Türkçesindeki karşılıklarını veren bir sözlükçe yer almaktadır.