Search

Periodontal hastalık, mevcut oral floranın disbiyozu nedeniyle periodonsiyumun yıkımına yol açan ilerleyici, enfeksiyöz bir enflamatuvar hastalıktır. Patojenik mikroorganizmalar, periodontal hastalığın etiyolojik faktörüdür, immünoenflamatuvar yanıt hastalığın ilerlemesini etkilemektedir. Periodontal hastalık sırasında, reaktif oksijen türlerinin aşırı üretimi ve organizmanın dengeleme kapasitesi aşıldığında oksidatif stres oluşmaktadır. Oksidatif stres, periodonsiyumun doğrudan (biyomolekül hasarı) veya dolaylı yoldan (enflamatuvar sitokin ve yıkıcı enzimlerin üretimini arttırarak) yıkımına neden olmaktadır. Bu nedenle, reaktif oksijen türlerinin antagonisti olarak, antioksidanlar periodontal hastalıkların tedavisinde yardımcı olabilmektedir. Bitkiler, periodontal sağlığın korunmasında eşsiz rol oynayan bazı dikkat çekici faydalara ve önemli özelliklere sahiptir. Bunlar geleneksel periodontal tedavinin sonuçlarını iyileştirebilecek mükemmel yardımcılar olarak ortaya çıkmıştır. Bu derlemenin amacı, antioksidan kapasitesi ve periodontal hastalıkta potansiyeli bulunan çeşitli bitki ve bitki ürünlerinin birkaçını vurgulamaktır., Periodontal disease is a progressive, infectious inflammation disease, caused by the dysbiosis of oral resident flora, leading to the destruction of periodontium. The onset of pathogenic microorganisms is the etiological factor of periodontal disease, while the immuno-inflammatory response affects the progression of the disease. Under periodontal disease, oxidative stress occurs when excessive reactive oxygen species are produced and exceed the compensative capacity of the organism. Oxidative stress leads to the destruction of periodontium, in a direct way (damaging the biomolecule) or an indirect way (enhancing the produce of inflammatory cytokine and destructive enzymes). Therefore, as the antagonist of the reactive oxygen species, antioxidants may be helpful to treat the periodontal diseases. Herbs have some remarkable benefits and valuable properties that play an irreplaceable role in the maintenance of periodontal health. These have emerged as excellent adjuncts that can enhance the outcomes of conventional periodontal therapy. The aim of this review article is to highlight some of various herbs and herbal products with antioxidant capacity and their potency in periodontal disease.

Dünyada binlerce bitki türü var ancak bunların çok az kısmı zehirlidir. Bitkiler ile zehirlenmeler çocuklarda sık görülür ancak ciddi boyutlardaki toksisite erişkinlerde daha sıktır. Yapılan araştırmalarda >65 yaş kadınların %48’i ,allerjik hastaların %30’u bitkisel ürün kullandığı anlaşılmaktadır.Bu ilaçların tercih edilmelerinin en büyük sebebi doğal olduğuna olan inançtır(1). Ciddi zehirlenmelere bağlı yatış oranı %0.04 iken ölüm oranı %0.001’dir. Çocukların maruz kaldığı genelde az toksik ev bitkileridir. Zehirli bitkiler toksikalkoloidler, terpenler, glikozitler, proteinler, lektinler, fenoller ve fenilpropanoidler gibi sayısız kimyasal içerirler(2). Amerika Birleşik Devletlerin’degingkonun 150 milyon dolar, sarı kantaronun 140 milyon dolar, ginsengin ise 96 milyon dolar pazar payı var. Hastaların zehirlenme yolları: Tohumların çiğnenmesi, intihar amacı ile alınması, eğlence amaçlı kötüye kullanımköklerin yanlışlıkla yenmesi, vazodaki suyun içilmesi, bilinçsiz bitkisel ürün kullanımı olabilir.

Kent yaşamının, trafik, stres, gürültü ve yapılı çevre içinde sıkışmış rutin yaşam tarzı insanları doğaya ve doğal yaşama doğru yönlendirmektedir. Koruyarak doğayı yaşama, keşfetme, farklı kültürleri anlama, yereldeki kaynakları ve getirisini yerel halkla paylaşma, yerel ve doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımı ile mümkündür. Bu faaliyetler doğal kaynakların ekonomiye kazandırılması, kırsal kesimde yaşayanların hayat standartlarının yükseltilmesi, turizm alanlarının, faaliyetlerinin ve gelirlerinin çeşitlendirilmesi ve artırılması konularıyla da örtüşen ortak hedefler içermektedir. Doğa turizmi faaliyetlerinin çoğunluğu flora tabanlı faaliyetlerdir. Marmara Bölgesi ve özellikle Bursa, biyoçeşitlilik ve yoğun florası ile ülkemizin doğa turizmi açısından Karadeniz Bölgesi'nden sonra en önemli alanlarıdır. Coğrafi konumu, sahip olduğu zengin ve yoğun orman alanları ve Uludağ Milli Parkı, Bursa’yı botanik turizmi, foto safari, doğa yürüyüşü, doğa gözlemciliği, tıbbi bitkilere bağlı sağlık turizmi, macera oyunları turizmi gibi floraya bağlı doğa turizmi alanlarında merkez olabilecek bir konuma taşımaktadır. Bu çalışmada Bursa'da ekoturizmin çeşitlendirilmesi ve canlandırılması için floraya bağlı doğa turizmi faaliyetleri açısından Bursa’nın sahip olduğu potansiyel ortaya konulmuş, SWOT analizi ile değerlendirilmiş ve öneriler oluşturulmuştur. The routine lifestyle of the urban environment that are stuck in the traffic, stress, noise and built environment directs people towards the nature and natural life. Nesting life with nature and recreation in the natural environment has become the dream of everyone living in the city. The efforts of the living nature by protecting, discovering, understanding different cultures, to share local resources and returns with local people, sustainable use of local and natural resources has brought up nature tourism activities. These activities have included common objectives with the general social goals like acquisition of natural resources into the economy, raising living standards of rural people, tourism areas, activities and revenues diversification and boosting. The majority of nature tourism activities are related with the natural flora. Marmara Region and especially Bursa, with its biodiversity and intensive flora, are the most important areas of our country after the Black Sea Region in terms of nature tourism. Botanical tourism, photo safari, hiking, nature watching, health tourism related to medical plants, adventure games tourism is flora connected nature tourism activities. Geographical location, rich and dense forest areas and the Uludag National Park put Bursa in a position to be the center of nature tourism. In this study, the potential of Bursa in terms of nature tourism related to flora has revealed.

YÖK Tez No: 549473 Meyve ve sebzelerin tedavi amaçlı kullanımı yüzyıllardır süregelmektedir. Günümüzde de sağlık alanında meyve ve sebze kaynaklı alternatiflerin kullanımı giderek artmaktadır. Çalışmamızda kullanılan meyve ve sebzelerin antioksidan aktiviteleri, nitrit giderme ve indirgeme gücü denemeleri yapılarak tayin edildi. Çalışmamızda kullandığımız meyve ve sebzelerin hepsinde antioksidan aktivite kapasitesi saptandı. Antioksidan aktivite kapasitelerinin konsantrasyon artışı ile artttığı belirlendi. Çalışmamızda nitrit giderme aktivitesi ve indirgeme gücü en yüksek sarımsak ekstresinde saptandı. En düşük nitrit giderme aktivitesi ve indirgeme gücü ise beyaz üzüm ve kivi ekstrelerinde bulundu. Yüksek oranda nitrit giderme kapasitesi ve indirgeme gücü aktivitesi gösteren sarımsak ekstresinin sağlık alanında ilaç tedavisine ilave olarak kullanımının uygun olabileceği sonucuna varıldı. The use of fruits and vegetables for therapeutic purposes has been continuing for centuries. Nowadays, the use of alternatives from fruits and vegetables in the field health is increasing. The antioxidant activities of fruits and vegetables used in our study were determined by nitrite scavenging and reduction power experiments. Antioxidant capacity increased with increasing concentration. In the experiment, the highest nitrite scavenging activity and inhibitory power were observed in garlic extract. The lowest nitrite scavenging activity and reducing power were found in white grape and kiwi extracts. It was concluded that garlic extract which had the highest nitrite scavenging capacity and reducing power may be an appropriate additive in drugs and other treatment in the field of health.

İnsanlar olarak biz, güneş sistemi içerisinde tek canlı gezegen olan dünya üzerinde, diğer canlılar ile birlikte yaşamaktayız. Dünyada yaşamın geleceği için diğer canlıların yaşamına saygı duymayı öğrenmemiz gerekmektedir. Bu öğrenme de aileden sonra ilk olarak okul öncesi seviyesinde başlamaktadır. Okul öncesi dönem, çocukların, kendi hayatları dışında canlı yaşamın farkına varmaya başladıkları dönemdir. Çoğunlukla çocuklar hayvanların canlı olduğunu kavrasalar da, diğer canlı türlerinin canlılığının farkında değillerdir. Bir çiçek gördükleri zaman onu hiç düşünmeden koparabilirler ama bir kedi gördüklerinde kuyruğunu çekemezler. Çünkü kedi uyarıya karşı tepki verebilir ama çiçek çocuğun gözlemleyebileceği şekilde o an tepki veremediği için onlara zarar vermekten çekinmezler. Bu çalışmada, biz, bitkilerin de canlı olduğunu ve bitkilerin dünya üzerindeki yaşam için ne kadar önemli oldukları hakkında fikir sahibi olmaları amaçlanmaktadır.

Evliya Celebi is one of the most significant travel writers of Turkish and World Literature. In his world-renowned work ‘Seyahatname’ (travelogue) in which he narrates about Ottoman and neighbor countries, Evliya Celebi mentions about variety of topics related to places he visited including plants which are substantial parts of nature and human life. Thus, many studies have been conducted on Seyahatname and this work has been evaluated from different aspects. In contrast, the rareness of studies about plants which reports important information related to folkloric, biologic, medical, social and daily life and the boundedness of the contents of existing studies are remarkable. In Seyahatname, the names of the plants are mentioned in variety of geographical locations and described in different characteristics, purpose and context. The aim of this study is to evaluate the plant names systematically under a classification method; to examine and compare the purpose of uses of these plants and how they were used; to reveal the similarities and differences of the areas of usage in today; to compare the plants mentioned in Seyahatname with their Latin equivalents and expedite their identifiability and to form and index including plant names. In accordance with this purpose, ‘Günümüz Türkçesiyle Evliya Çelebi Seyahatnamesi’, new edition of the travelogue translated into today’s Turkish language consisting two volumes, is studied as main text; text scanning, substantive examination and text-analysis are used as methods; all the plant names mentioned within entire work are graded and compared by classifying every single one according to their individual contexts. Pre and post of the paragraphs where the plant names are mentioned have been examined carefully and the evaluation of the plants considering their purpose of usage has been done via context and function assessment of plant narrations. For classification method, all data are collected under 5 main categories (Plants For Foodstuff And Health, Plants As Cultural Material, Plants As Natural Environment And Space Factor, Plants As Daily-Life Material And Symbol, Plants For Agriculture And Economy) and 13 sub-categories are formed. In accordance with this classification, forms of daily usage of the plants and their equivalents in today’s language are organized. As a result, 309 plant names are detected, an index is formed, and classified plants are interpreted via the index. İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY i BİLDİRİM ii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iii ETİK BEYAN iv TEŞEKKÜR v ÖZET vi ABSTRACT viii İÇİNDEKİLER x GİRİŞ 1 Konu, Amaç ve Yöntem 1 Kaynaklar ve Literatür Değerlendirmesi 5 I. BÖLÜM: EVLİYÂ ÇELEBÎ SEYAHATNAME’Sİ VE BİTKİLER 8 1.1. Evliya Çelebi Hayatı ve Eserleri 8 1.1.1. Evliya Çelebi’nin Yol Haritası 12 1.2. Seyahatname ve Tarihî Değeri 26 1.2.1. Seyahatname Üzerine Genel Bilgiler 28 1.3. Seyahatname ve Bitkiler 30 II. BÖLÜM: SEYAHATNAME’DEKİ BİTKİ ADLARI 31 2.1. Gıda Malzemesi ve Sağlık Açısından Bitkiler 31 2.1.1. Beslenme ve Tüketim 31 2.1.2. Sağlık ve Şifa 71 2.2. Kültürel Malzeme Olarak Bitkiler 100 2.2.1. Sanat ve Süsleme Malzemesi 101 2.2.2. Edebî Malzeme Olarak Bitkiler 105 2.2.3. Halk İnanışları ve Bitkiler 108 2.2.4. Mitolojik Malzeme Olarak Bitkiler 111 2.2.5. Dinî Motif Olarak Bitkiler 113 2.3. Doğal Çevre ve Mekân Unsuru Olarak Bitkiler 114 2.3.1. Doğal Çevre ve Ekoloji 114 2.3.2. Mekân ve Yer Adı Olarak Bitkiler 118 2.4. Gündelik Hayat Malzemesi ve Simge Olarak Bitkiler 120 2.4.1. Günlük Araç Gereç Malzemesi Olarak Bitkiler 120 2.4.2. Simgesel Anlamda Bitkilerin Kullanımı 126 2.5. Tarım ve Ekonomik Alanda Bitkiler 127 2.5.1. Ekonomik ve Ticari Faaliyetlerde Bitkiler 127 2.5.2. Tarımsal Faaliyetlerde Bitkiler 128 SONUÇ 129 İNDEKS 134 KAYNAKÇA 161 EKLER 165 EK 1. İngilizce Karşılıklar 165 EK 2. Etik Kurul İzni Muafiyeti Formu 166 EK 3. Orijinallik Raporu 168 EK 4. Turnitin Benzerlik İndeksi 170 ÖZGEÇMİŞ 171 Evliya Çelebi, Türk ve Dünya edebiyatının en önemli seyahatname yazarlarından birisidir. 17. yüzyıl Osmanlı ve komşu ülkeler coğrafyasını anlattığı dünyaca ünlü eseri Seyahatname’de Evliya Çelebi, gezip gördüğü yerlere ait çok çeşitli konulara değinmiş, eserinde doğa ve insan yaşamının önemli bir parçası olan bitkilere de yer vermiştir. Buna bağlı olarak da Seyahatname üzerine çok sayıda çalışma yapılmış ve eser muhtelif yönlerden incelenmiştir. Buna karşın, Çelebi’nin gezip gördüğü ve haklarında folklorik, biyolojik, tıbbi, sosyal ve gündelik hayatla alakalı önemli bilgiler naklettiği bitkileri konu edinen çalışmaların sayıca azlığı; var olanların da kapsamlarındaki sınırlılık dikkat çekicidir. Konusu, Seyahatname’de birbirinden çok farklı coğrafya, nitelik, içerik, amaç ve bağlamlarda geçen bitki adlarını belirli bir tasnif yöntemi ve sistamatik çerçevesinde incelemek olan bu çalışmada, eserde yer verilen bitkilerin kullanım alanları, hangi amaçla ve nasıl kullanıldıklarını irdelemek ve karşılaştırmak; günümüzdeki kullanım alanlarıyla benzerlik ve farklılıklarını ortaya koymak; Seyahatname’de geçen bitkileri Latince isimleriyle karşılaştırarak tanınırlıklarını kolaylaştırmak ve bitki isimlerinin yer aldığı bir indeks oluşturmak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda inceleme yöntemi olarak, günümüz Türkçesine çevrilen ve iki ciltten oluşan Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnamesi adlı eser ana metin olarak ele alınmış; yöntem olarak da metin tarama, içerik inceleme ve metin analizi benimsenmiş; tüm eserde geçen bitki adları tek tek bağlamlarına göre tasnif edilerek notlandırılmış ve karşılaştırılmıştır. Bitki adlarının geçtiği paragrafların öncesi ve sonrası dikkatle incelenerek adı geçen bitkinin ne için kullanıldığı; bitkilere ait anlatılar için bağlam ve fonksiyon değerlendirmesi yapılmıştır. Tasnif ve değerlendirme şekli olarak da tüm veriler, beş ana kategori (Gıda Malzemesi ve Sağlık Açısından Bitkiler, Kültürel Malzeme Olarak Bitkiler, Doğal Çevre ve Mekân Unsuru Olarak Bitkiler, Gündelik Hayat Malzemesi ve Simge Olarak Bitkiler, Tarım ve Ekonomik Alanda Bitkiler) altında toplanmış ve bu ana kategorilere bağlı onüç alt kategori oluşturulmuştur. Bu tasnife göre sıralanan bitklerin gündelik hayatta kullanım biçimleri ve günümüzdeki karşılıkları verilmiştir. Sonuçta ise 309 bitki adı tespit edilmiş, bir indeks oluşturulmuş ve bu indeksten hareketle tasniflenen bitkiler yorumlanmıştır.

Taşınmaz mülkiyetinin kapsamı ve kısıtlamaları bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. TMK m. 718-730 arasında yer alan taşınmaz mülkiyetinin içeriği, taşınmaz mülkiyetinin yatay, dikey ve madde itibariyle kapsamına nelerin dâhil olduğunu düzenlemektedir. Taşınmaz mülkiyeti, kullanılmasında yarar olduğu ölçüde, arazi üzerindeki hava ve altındaki arz katmanlarını da kapsar. Taşınmazın sınırları içerisinde bulunan arazi üzerindeki yapılar ve bitkiler de taşınır mülkiyetinin kapsamındadır. Buna ilave olarak, kanun koyucu, taşkın ve haksız yapılara ilişkin özel hükümler öngörmüştür. Taşınmaz mülkiyetinin kısıtlamaları ise, yasal ve iradi kısıtlamalar olarak ikiye ayrılmaktadır. İradi kısıtlamalar, hukuki işlemlerden, özellikle sözleşmelerden doğmaktadır. Yasal kısıtlamalar ise kamu hukuku veya özel hukuk kapsamındaki kanunlardan kaynaklanmaktadır. Yasal kısıtlamalar başta TMK olmak üzere birçok kanunda yer almaktadır. Substance and limitation of land ownership is the subject of this study. Substance of land ownership, which is regulated in Turkish Civil Code art. 718-730, is about vertical, horizontal and material scope of land. Land ownership extends upwards into the air and downwards into the ground to the extent determined by the owner's legitimate interest in exercising his or her ownership rights. Buildings and plants grown on the parcel of land are in the scope of property. There are also rules about illegal or encroaching buildings.Limitation of land ownership may be statutory or volitional. Volitional limitation is founded on legal actions, especially contracts. Statutory limitation arises out of public or private law. Therefore, it is regulated in Turkish Civil Code and other laws. 124

Heavy metal contamination is one of the major environmental hazards, leading to losses in agricultural yields and harmfully affecting human health. The most crucial function of plant cell is to respond against heavy metal stress for self-defence. The identification of the functional genes or proteins that are involved in responses to heavy-metal stress is a fundamental step in understanding the molecular mechanisms of stress responses. Protein expression is regulated not only at the transcriptional level, but also at the translational and post-translational levels. Therefore, it is crucial to investigate the changes in plant proteome under different stress conditions. Proteomics, defined as the large-scale analysis of proteins expressed by the genome, is not only a powerful molecular tool for describing complete proteome, but also for comparative proteomes under different physiological conditions, such as heavy metal stress. In this review, proteomics technologies, and heavy metal induced proteins which play a role in different metabolic events in plants are discussed. © Afyon Kocatepe Üniversitesi, Ağır metal kirliliği, insan sağlığını olumsuz etkileyen ve tarımsal verimde kayıplara neden olan önemli çevresel tehlikelerden biridir. Bitki hücresinin en önemli fonksiyonu, kendi savunması için ağır metal stresine karşı cevap vermektir. Ağır metal stresine cevap olarak fonksiyonel genler veya proteinlerin teşhisi stres cevaplarının moleküler mekanizmalarının anlaşılmasında önemli bir basamaktır. Protein ekspresyonu sadece transkripsiyonel seviyede değil, aynı zamanda translasyonel ve post-translasyonel seviyelerde de düzenlenmektedir. Bu nedenle, farklı stres koşulları altında bitki proteomundaki değişimleri araştırmak önemlidir. Genom tarafından eksprese olan proteinlerin geniş ölçekli analizi olarak tanımlanan proteomik, sadece proteomun tamamını tanımlamak için değil, aynı zamanda ağır metal stresi gibi farklı fizyolojik koşullar altındaki proteomların karşılaştırılması için güçlü bir moleküler araçtır. Bu derlemede, proteomik teknolojileri ve bitkilerde farklı metabolik olaylarda rolü olan ağır metal teşvikli proteinler tartışılmıştır.

ÖZETİn vitro anter kültürü çalışmaları haploid bitki eldesinde kullanılan biyoteknolojik yöntemlerden biridir.ABSTRACTIn vitro anther culture studies which are one of the biotechnological methods for haploid plant production.

ÖZETMersin bitkisinin (Myrtus Communis subsp. communis) termal deri yanığı üzerine etkisi.Amaç: Termal hasar, deride oksidatif hasara yol açan yanık toksinleri ve oksijen radikalleri üreterek sistemik inflamatuar reaksiyonları başlatan bir süreçtir. Çalışmamızda, antimikrobiyal, hipoglisemik, antihipertansif, hemostatik, antioksidan, antiinflamatuar ve antikarsinojenik etkileri bulunan mersin bitkisinin (Myrtus Communis L.) termal deri hasarı üzerine olası etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır.Materyal ve Metod: Myrtus Communis L. yaprakları Denizli'nin Turgutlu bölgesinden toplanarak gölgede kurutulmuştur. Toz haline getirilen yaprak örnekleri (100 g), etanol ile Soxhlet cihazında ekstre edilmiş ve vakum altında kurutularak soğutucuda saklanmıştır. Mersin ekstresi oral ve mersin pomadı lokal olarak 100 mg/kg olacak şekilde 2 gün süre ile uygulanmıştır. Eter anestezisi altında, Wistar Albino sıçanlar (200-250 g) 900C (yanık grubu) ve 250C (kontrol grubu) su banyosunda 10'ar saniye bekletilmiştir. Deney sonrası alınan deri örneklerinde malondialdehid ve indirgenmiş glutatyon düzeyleri, katalaz, süperoksit dismutaz, nitrik oksit ve doku faktörü aktiviteleri tayin edilmiştir. Tüm sonuçlar Graph Pad Prism 5 istatistiksel paket program kullanılarak değerlendirilmiştir.Bulgular: Termal hasar, deri MDA değerlerini arttırırken ve deri GSH, NO, SOD CAT ve TF aktivitelerini azaltmıştır. Mersin'in lokal veya oral uygulanması yanık grubunda deri MDA değerlerini anlamlı olarak azaltmıştır. Azalmış deri GSH düzeyleri, CAT ve SOD aktiviteleri hem lokal hem de oral mersin uygulamasında anlamlı olarak artmıştır. Azalmış deri NO aktivitesi, oral mersin uygulaması ile anlamlı olarak artmıştır. Lokal ve oral her iki mersin ekstresi uygulaması deri doku faktörü aktivitesini anlamlı olarak arttırmıştır.Tartışma ve Sonuç: Myrtus Communis ekstresinin lokal ve oral her iki yolla uygulaması yeni yanık hasarı tedavi stratejileri geliştirilirken göz önünde bulundurulmalıdır.ABSTRACTThe effect of Myrtus Communis subsp. communis on the Skin in Thermal Burn InjuryAim: Thermal injury leads to oxidative damage by initiating systemic inflammatory reactions and by producing oxygen radicals that leads to oxidative damage in skin. The aim of this study is to investigate possible effects of Myrtle (Myrtus Communis L.) on thermal injuries, which has antimicrobial, antioxidant, antiinflammatory and anticarcinogenic effects.Material and Methods: Leaves of Myrtus Communis L. collected from the Turgutlu region of Denizli and dried in the shade. Powdered leaves (100g) extracted with ethanol in a Soxhlet apparatus and dried under vacuum and stored under refrigeration. Myrtle extract orally and myrtle pomade locally applied 100 mg/kg for 2 days. Under ether anaesthesia, Wistar albino rats (200-250g) were exposed to a 900C (burn) or 250C (sham) water bath for 10s. In skin samples, malondialdehide and glutathion levels, catalase, superoxide dismutase, nitric oxide and tissue factor activities have determined. All results were evaluated by using Graph Pad Prism 5 statistical package programme.Results: While thermal injury increased skin MDA levels and decreased GSH, NO, SOD and CAT activities. Both local or oral applications of myrtle to burn group significantly decreased MDA level . Decreased GSH levels, CAT and SOD activity significantly increased both local and oral application of myrtle. And decreased NO activity significantly increased by oral application of myrtle. Thermal injury decreased tissue factor activity (TFa). Both local and oral myrtle application significantly increased skin TFa.Conclusion: Either local or oral administratiion of Myrtus Communis extract should be considered in developing new burn injury treatment strategies.

Nohut bitkisi (Cicer arietinum L.), kolay yetiştirilmesi, ucuz ve besleyici olması ile Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerce tercih edilen bir baklagiller familyasına ait bir bitkidir. Nohut tohumları sahip oldukları yüksek protein ve yağ oranları ve kolesterol ihtiva etmemeleri ile kalp dostu bir besindir. Bu çalışmada, nohut varyetelerinin genetik çeşitliliğinin ortaya konarak, ıslah çalışmalarına katkıda bulunmak amaçlanmıştır. Bu amaçla, ülkemizde yaygın olarak tarımı yapılan 37 nohut varyetesi, 15 ISSR moleküler işaretleyicisi ile analiz edilmiştir. ISSR moleküler belirteçleri 45 gen lokusunda %62.22 oranında polimorfizm belirlemiştir. Bu bağlamda C. arietinum L. varyeteleri arasında genetik çeşitliliğin bulunduğu ve bu genetik çeşitliliğinin arttırılması için gen havuzunun genişletilmesi gerektiği öne sürülebilir. Ayrıca ISSR moleküler belirteçleri, genetik çeşitliliği belirlemede güvenilir moleküler araçlar olarak önerilebilir. Chickpea (Cicer arietinum L.) is an easy to grow, cheap and nutritional legume plant that's favoured by the developing countries like Turkey. Chickpea seeds differentiate from other legume plants with having high protein and lipid levels and by not containing cholesterol which makes it a heart friendly nutrition. In this study, it was aimed to distinguish high quality chickpea varieties for breeding programs. For this aim, 37 chickpea varieties cultivated in Turkey has been analyzed by using 15 ISSR markers. ISSR markers detected %62.22 polymorphisms on 45 gene loci. In this regard, it can be suggested that there's a genetic diversity among Cicer arietinum L. varieties and in order to enhance genetic diversity, chickpea gene pool should be expanded. Also, ISSR molecular markers can be propounded as reliable tools for determining genetic diversity. 53

ÖZETAntimikrobiyal aktivite tayinine göre en iyi etkiyi gösteren diklorometan ekstresinden piranokumarin yapısında grandivitin ve aegelinol isimli kumarin bileşikleri izole edildi.ABSTRACTIn the pyranocoumarin structure from the dicholoromethane extract showing the most effect according to antimicrobial activity assay, which are named as grandivittin and aegelinol, coumarin compounds were isolated.

Amaç: Yüzlerce yıldır tıbbi ürünlere kaynak oluşturan doğa, çok sayıda bitkisel ilaç geliştirilmesine olanak sağlamıştır. Bu bitkisel ilaçların tedavideki önemi yadsınamazken doğal kaynaklardan ilaç olarak yararlanabilmek için konvansiyonel ilaçlardaki kalite, etkililik ve güvenlilik şartlarının yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, insan primer dermal fibroblastları ile yapılan bir çalışmada, faydalı antioksidan etki gösteren Aloe vera temelli Nerium oleander ekstraktlarının (NAE-8® ve NAE-8i®) olası yara iyileştirici özelliklerini, antioksidan, anti-inflamatuvar ve DNA onarım aktiviteleri açısından incelemek ve etkililiklerini yara tedavisinde sık kullanılan bir sentetik kimyasal olan gümüş sülfadiazinle (SSD) karşılaştırmaktır.Gereç ve Yöntem: NAE-8® ve NAE-8i®'nin antioksidan aktiviteleri in vitro toplam fenolik madde içeriği, demir (III) indirgeme antioksidan kuvvet ve DPPH• radikal temizleme aktivite tayinleri ile araştırılmıştır. İn vivo yöntemlerle antioksidan etkinin yanısıra anti-inflamatuvar etki de Wistar albino sıçanlar 5 gruba ayrılarak (Kontrol, Yanık, Yanık+NAE8®, Yanık+NAE8i®, Yanık+SSD) değerlendirilmiştir. Termal hasar oluşturulmasının ardından ilgili tedaviler, günde iki kez olmak üzere 14 gün topikal olarak uygulanmıştır. Kan örneklerinde tümör nekroz faktörü alfa (TNF-α), interlökin-1β (IL-1β) ve kuyruktaki DNA yüzdesi (%DNAT) ölçümleri; deri doku örneklerinde ise malondialdehit (MDA), glutatyon (GSH), myeloperoksidaz (MPO) aktivitesi, kemilüminesans ölçümler ve histolojik incelemeler geçekleştirilmiştir.Bulgular: İn vitro bulgular ekstraktların etkili antioksidan aktiviteye sahip olduklarını göstermiştir. Benzer etkililik, istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde, MDA, GSH, MPO, TNF-α, IL-1β, nitrik oksit ve %DNAT ölçümleri ile de gözlenmiştir. NAE-8® ile yapılan histolojik incelemeler bu pozitif değişimleri desteklemiştir.Sonuçlar: Bulgular, NAE-8® ve NAE-8i®'in deri yanıklarının tedavisinde umut verici bir ajan olabileceğini göstermekte ve hasta tedavisindeki etkililiklerinin ileri klinik araştırmalarla doğrulanması gerekliliğine yol açmaktadır. Aim: Nature has been a source of medicine for centuries, with many drugs developed from plants. While the importance of these herbal remedies can not be neglected, the quality, efficacy and safety requirements of conventional medicines must be met by the natural sources, too. The aim of this study was to investigate the possible wound healing effect of Aloe vera-based extracts of Nerium oleander (NAE-8® and NAE-8i®), which showed beneficial antioxidant protection in a study with human primary dermal fibroblasts, and to compare them with the synthetic silver sulphadiazine (SSD) treatment.Material and Methods: In vitro antioxidant capacities were evaluated in terms of total phenolic content, ferric/reducing antioxidant power and DPPH• free radical scavenging activity. In vivo assays were performed with Wistar albino rats (control, burn, burn+NAE-8®, burn+NAE-8i®, burn+SSD groups) in order to evaluate the antioxidant and anti-inflammatory activity. All groups received their topical application twice a day for 14 days. The trunk blood and skin tissues were collected for malondialdehyde, glutathione, myeloperoxidase, chemiluminescence, tumor necrosis factor alpha, interleukine-1β, %DNA in tail measurements and histological examinations.Results: İn vitro results have shown that extracts have effective antioxidant activity. Similar efficacy was observed with in vivo parameters in a statistically significant manner. These ameliorative effects were also supported by the histological findings of NAE-8® treatment.Conclusion: Findings of the present study suggest that NAE-8® and NAE-8i® could be a promising remedy in treatment of skin burn injury which needs to be onfirmed with further clinical trials. 177

ÖZETCitrus aurantium L. turunç ya da acı portakal ismiyle bilinen, Rutaceae familyasına ait olan, C vitamini, flavonoidler ve uçucu yağlar bakımından zengin bir bitkidir.ABSTRACTCitrus aurantium L. belongs to the family Rutaceae known as turunc or bitter orange, and it is rich in vitamin C, flavonoids and essential oils.

Bu çalışmada humik asitin, derin su kültüründe farklı alüminyum konsantrasyonlarında yetiştirilen fasulye (Phaseolus vulgaris L.) fidelerinin büyüme parametreleri, embriyolojik gelişmesi ve mineral kompozisyonu üzerindeki etkileri belirlenmiştir. Araştırma seti, iki farklı doz AlCl3 (50 mM (Al1) ve 100 mM (Al2)) çözeltisi ile bu konsantrasyonlara 10' ar ml humik asit (HA) eklenmesiyle (Al1 H ve Al2 H) ve yalnız Hoagland-Arnon çözeltisi içerisinde yetiştirilen kontrolün (K) de bulunduğu toplam 5 grup, tamamen rastlantısal seçilen 9 ar fasulye fidesi replikasyonundan oluşmaktadır. Bitkilerin alüminyumun iki konsantrasyonu ile humik asit ilavesi uygulandığı, kontrol dahil tüm replikasyonlar üzerinde klorofil analizi, antosiyanin değişimi, stoma sayıları ve boyutları, kök toplam proteini, SOD aktivitesi, hücre zarının bozulması, polen canlılığı ve köklerde K, Na, Al, Cu, Fe, Mg, Mn, Zn içerikleri tayin edilmiştir. Alüminyumun büyüme parametrelerinden bitki boyunu anlamlı olarak düşürdüğü, diğer parametrelerde her iki Al konsantrayonunun değişik etkiler yaptığı görülmektedir. Al ve HA uygulamalarındaki kök ağırlıkları artışı, yan kök sayısının aşırı artması nedeniyledir. Amfistomatik olan fasulye bitkisi yapraklarında üst yüzdeki stomaların sayıları, Al uygulamalarında azalmış, genişlik ve boylarında da düşmüş, ancak HA ilavesinin bu olumsuzlukları giderdiği görülmüştür. Alüminyumun her iki konsantrasyonunun SOD aktifliğini, antosiyanin miktarları ile hücre zarı bozulmalarını arttırdığı, Al ve HA uygulanmış çözeltilerde ise, bu değerlerin düştüğü görülmüştür. Al, toplam klorofil içeriğinin azaltırken, HA ilavesinin olumlu bir etki yaptığı tespit edilmiştir. Polen canlılığının alüminyum ile bu özelliğini kaybettiği ancak humik asitin bu canlılığa pozitif bir katkı sunduğu görülmüştür. Köklerdeki yüksek miktarda bulunan Al, Fe ve Zn konsantrasyonunu düşüren HA, köklerde Na, K ve Mg miktarlarını ise arttırmıştır. In this study, the effects of humic acid on growth parameters, embryological development and effects on mineral composition of common bean (Phaseolus vulgaris L.) grown under different Al concentrations in deep water culture were determined. The research set is comprised of two different doses of AlCl3 (50 mM (Al1) and 100 mM (Al2)) solution by adding 10 ml of humic acid (HA) to these concentrations (Al1H and Al2H) and controls (K) grown only in the Hoagland-Arnon solution, the total of 5 groups totally randomised selected of 9 bean sedlings replications.The analyses of chlorophyll and anthocyanin changes, the total number of stomata and their sizes, root total protein and SOD activity, cell membrane degradation, pollen viability and K, Na, Al, Cu, Fe Mg, Mn, Zn contents in all of the replicates, including control, where humic acid was added to the two concentrations of Al were determined. It was observed that the growth parameters of aluminum decreased the plant height significantly while the other parameters showed different effects on both Al concentrations. The increase in root weights in Al and HA treatments is due to the excessive increase in the number of lateral roots. The number of stomata in the upper surface in leaves of amphistomatous bean plants decreased in Al applications, the width and length decreased; but the addition of HA has been shown to eliminate these drawbacks. It was observed that both concentrations of aluminum increased SOD activity, amount of anthocyanin and cell disruption, while those values in Al and HA solutions decreased. Al has been found to reduce the total chlorophyll content while HA addition has a positive effect. Pollen vitality has lost this property with aluminum, but humic acid has shown a positive contribution to this vitality. HA, which attracted attention by decreasing the concentration of Al, Fe and Zn in the high amounts in the roots, increased Na, K and Mg amounts in the roots. 128

Mısır bitkisi (Zea mays L.) ülkemiz için önemli bir tarım ürünüdür ve şeker mısır da (Z. mays L. var. saccharata) önemli bir mısır varyetemizdir. Yapılan bu çalışmada ülkemizde tarımı yapılan şeker mısır varyetelerinin genetik çeşitlilikleri ve filogenetik ilişkilerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. DNA izolasyonu CTAB metoduyla gerçekleştirilmiş ve genetik çeşitlilik analizlerinde ISSR moleküler belirteçleri, filogenetik analizler için ise kloroplast genomunda bulunan trnL - trnF intergenik bölgesinin dizileri kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, genetik çeşitlilik seviyesinin genotipler arasında yüksek olduğu ve polimorfik lokus oranının %76 olduğu tespit edilmiştir. Filogenetik analizler sonucunda ise, şeker mısır genotiplerinin birbirine benzediği buna karşın filogenetik ağaçta farklı grupların oluştuğu anlaşılmıştır. Sonuçta, ISSR moleküler belirteçlerin ve kloroplast trnL-F bölgesinin şeker mısır varyetelerinde genetik ve filogenetik analizler için uygun birer genetik araç olduğu anlaşılmıştır. Elde edilen veriler, gelecekteki mısır ıslah çalışmalarına bilimsel bir zemin ve katkı sağlayacaktır. The maize (Zea mays L.) is an important agricultural product for Turkey, and sugar maize (Z. mays L. var. saccharata) is also an important variety of maize. In this study, it is aimed to reveal genetic diversity and phylogenetic relationships in some sugar maize varieties, which have been widely planting in our country. DNA isolation was performed by using CTAB method, and ISSR molecular markers were employed for analysis of genetic diversity. trnL-trnF intergenic spacer sequences in the chloroplast genome were employed for phylogenetic analysis. According to our results, genetic diversity level was higher among the studied genotypes and percentage of polymorphic loci was detected as 76%. Phylogenetic analysis showed that, although sugar maize genotypes were resemble to each other, they were clustered in different groups in phylogenetic trees. As a result, it could be understood that ISSR molecular markers and chloroplast trnL-trnF intergenic spacer region were suitable genetic tools for genetic and phylogenetic analysis of sugar maize varieties. The obtained data from this study will provide a scientific basis and contribution to future maize breeding studies. 57

Ülkemizde Yetiştirilen Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinde İleri Çıkmış Hatlarda Ascochyta Yanıklığına Karşı Direncin Moleküler İşaretleyiciler (STMS, ISSR ve RAPD) Kullanılarak Araştırılması Ülkemizde yetiştirilen ileri çıkmış nohut hatlarından 205 adediyle çalışılmış olup, nohutlarda önemli bir mantar hastalığı olan Ascochyta yanıklığının analizleri yapılmıştır. Analiz işlemlerinde moleküler işaretleyiciler (STMS, ISSR, RAPD) kullanılmıştır. Çalışmada yer alan STMS işaretleyicileri Ta2, Ta146 ve Ts54 primerleri; ISSR işaretleyicileri ise UBC836 ve UBC858 primerleri; RAPD işaretleyicileri UBC733 ve UBC681 primerleridir. STMS metodunun Ta2, Ts54 ve Ta146 primerlerinin Ascochyta rabiei patojeninin sebep olduğu Ascochyta yanıklığını belirleyebildiği saptanmıştır. STMS dışında ise RAPD'e ait olan UBC733 primerinin de gerekli PZR koşullarında yapılan çalışmalar sonucunda hastalığı ayırt edici özellik gösterdiği saptanmıştır. Ta2, Ts146 ve Ts54 primerlerinde hassas ve dirençli bireylerin belirlenmesinde güvenilir sonuçlar alınmıştır. Diğer yöntemler ve kullanılmış olan primerlerdan alınan sonuçlar göz önüne alındığında hastalığa karşı dirençlilik durumunun belirlenmesinde STMS yöntemi en güvenilir sonuçları vermiştir. ISSR yönteminde kullanılan UBC836 ve UBC858 primerlerinden alınan sonuçlardan monomorfik bantlar elde edilmiş olup hastalığa dirençlilik ile ilgili güvenilir sonuçlar vermemiştir. Investigation of Ascochyta Blight Resistance in Chickpea (Cicer arietinum L.) Inbred Lines Grown in our Country by using Molecular Markers (STMS, ISSR and RAPD)The study was conducted using 205 of inbred lines grown in our country and analyses of Ascochyta blight resistance, a serious fungus disease, was performed on the chickpeas. Molecular markers (STMS, ISSR and RAPD) were used for the analyses. The STMS primers used in the study were Ta2, Ta146 and Ts54 and ISSR primers were UBC836 and UBC858 while RAPD primers were UBC733 and UBC681. It was concluded that the Ta2, Ts54 and Ta146 primers of STMS method could identify the Ascochyta blight disease caused by the pathogen, Ascochyta rabiei. Besides STMS, it was also confirmed that UBC733 primer belonging to RAPD also demonstrates disease distinguishing feature for the same disease as a result of the studies conducted under the necessary PCR conditions. Credible results were obtained for identification of individuals susceptible and resistant to disease with Ta2, Ts146 and Ts54 primers. In view of the results obtained with other methods and primers utilized, it has been concluded that the most credible results pertaining to determination of resistance to disease are obtained through the STMS method. As for the ISSR, the results of UBC836 and UBC858 primers produced monomorphic bands, and no credible results pertaining to resistance to disease has been obtained. 70

Onagraceae familyası üyesi Ludwigia glandulosa Walter, Kuzey Amerika'da dağılım gösteren ve maksimum 40 cm'ye kadar uzayabilen çok yıllık bir tatlı su bitkisidir. Diğer bir tatlı su bitkisi olan Alternanthera reineckii Briq. ise Amaranthaceae familyasına ait bir bitkidir ve bu familya 170 farklı tür içerir. Bu bitkinin kökeni Güney Amerikadır ve 1965 yılında Avrupa'ya getirilmiştir. Bu bitki, düşük ışık ve karbondioksit seviyelerinde büyüme gösterebilir. Ancak maksimun büyüme potansiyeline bu tür çevre koşullarında ulaşamaz.Bu çalışmada, üç farklı konsantrasyondaki Cd (100, 200 ve 400 μM) CdCl2 formunda L. glandulosa ve A. reineckii bitkilerinde akvaryum ortamında 14 gün boyunca uygulanmıştır. Total genomik DNA modifiye CTAB metodu kullanılarak izole edilmiş ve genotoksik etkilere RAPD PCR tekniği ile bakılmıştır. Elde edilen verilere göre, L. glandulosa'da artan Cd miktarına bağlı olarak yeni bant oluşumu, kaybolan bantlar ve bant yoğunluklarında değişiklikler şeklinde bant profillerinde farklılıklar gözlenmiştir. İlaveten A. reineckii bitkisinde kontrol grubu ile karşılaştırıldığında tüm örneklerde bant yoğunluklarında azalma gözlenmiştir. Bu çalışmadan elde edilen veriler göstermiştir ki, Cd stresi her iki tatlı su bitkisinde (L. glandulosa and A. reineckii) de genotoksik etkilere sebep olabilmektedir ve RAPD yöntemi, DNA hasarı ve mutasyon gibi genotoksik etkilerin belirlenmesinde benzer çalışmalarda da başarılı bir şekilde kullanılabilir. Onagraceae family member Ludwigia glandulosa Walter is a perennial aquatic plant, which is widely distributed in North America can grow up to a maximum height of 40 cm. Another aquatic plant, Alternanthera reineckii Briq., is a member of Amaranthaceae family, and this family contains 170 different species. The origin of this water plant is South America and it is imported to the Europe in 1965. It is also able to grow at low light and carbon dioxide levels. However, the maximum growth potential cannot be reached in these environmental conditions.In this study, three different concentrations of Cd (100, 200 and 400 μM) were applied in the form of CdCl2 to L. glandulosa and A. reineckii plants in water tanks for 14 days. Total genomic DNA was isolated by using modified CTAB method and RAPD PCR technique was used to amplify genotoxic effects. According to our results for L. glandulosa, some changes in band profiles as new and dissapearing bands, band intensity differences were observed related to increasing Cd concentrations. Additionally in A. reineckii, band intensities of all samples were decreased compared to the control group The obtained results of this study showed that, Cd stress may cause genotoxic effects in both aquatic plants L. glandulosa and A. reineckii, and RAPD method can be successfully used to indicate genotoxic effect as DNA damages and mutations in similar studies. 53

ÖZETÜLKEMİZDE GELENEKSEL TEDAVİLERDE YAYGIN OLARAK KULLANILAN BAZI TIBBİ BİTKİLERİN TOHUMLARINDA AĞIR METAL VE MİNERAL BESİN ELEMENT TAYİNİBu çalışmada İstanbul’da Eminönü, Fatih ve Kadıköy olmak üzere üç ayrı bölge aktarlarında satılan ve bitkilerin tohumları alınmış ve mineral element ve ağır metal miktarları ICP-MS cihazı kullanılarak analiz edilmiştir.Çalışmada; acı bakla, acı badem, anason, Antep fıstığı, ardıç, arpa, at kestanesi, ayçiçeği, badem, bakla, bamya, beyaz biber, bezelye, buğday, ceviz, çam fıstığı, çavdar, çemen, çörek otu, defne, dereotu, deve dikeni, fasulye, fesleğen, fındık, haşhaş, hardal (siyah, hint, beyaz), havuç, hayıt, Hindistan cevizi, ısırgan, kabak çekirdeği, kahve, kaju, kakule, karabiber, kenevir, kereviz, kestane, keten, kırmızı karabiber, kimyon, kişniş, kuşburnu, marul, maydanoz, mercimek, mısır, muskat, nar, nohut, pirinç, rezene, roka, semizotu, sorgum, soya, susam, süpürge tohumu, üzerlik otu, üzüm çekirdeği, yeşil karabiber, yer fıstığı, yulaf, zeytin bitkilerine ait tohumlar analiz edilmiştir.Çalışma kapsamında, tohum örneklerinde bakır, bor, çinko, demir, kadmiyum, kalsiyum, kurşun, magnezyum, mangan, nikel, potasyum ve sodyum miktarları belirlenmiştir. Mevcut çalışmanın, ülkemizde geleneksel tedavilerde yaygın olarak kullanılan tıbbi bitkilerin ağır metal ve mineral besin element seviyelerinin periyodik olarak değerlendirilmesinin yanı sıra, bu tıbbi bitkilerin güvenliği ve kalitesinin sürekliliği için yapılması gereken bir örnek çalışma olacağını düşünmekteyiz.ABSTRACTDETERMINATION OF HEAVY METAL AND MINERAL ELEMENTS IN SEEDS OF SOME MEDICINAL PLANTS WIDELY USED IN TRADITIONAL TREATMENTS IN OUR COUNTRYIn this study, seeds of various medicinal plants were obtained from the herbalists of Eminönü, Fatih and Kadıköy districts, and their mineral element and heavy metal amounts were analyzed by using ICP-MS.Among the seeds; white lupin, bitter almond, anise, pistachio, juniper, barley, horse chestnut, sun flower, almond, fava bean, okra, white pepper, pea, wheat, walnut, pine nuts, rye, fenugreek, black cumin, bay tree, dill, thistle, beans, basil, hazelnut, black mustard, Indian mustard, white mustard, poppy, carrot, chaste tree, coconut, nettle, pumpkin seeds, coffee, cashew nut, cardamom, black pepper, hemp, celery, chestnut, linen, red pepper, cummin, coriander, rosehip, lettuce, parsley, lentil, maize, nutmeg, pomegranate, chickpea, rice, fennel, rocket, purslane, sorgum, soybean, sesame, broom seed, harmal, grape seed, gren pepper, peanut, oat, olive, were analyzed.The quantities of copper, boron, zinc, iron, cadmium, mercury, magnesium, manganese, nickel, potassium and sodium were determined. We believe that the present study will be a sample for the continuity of periodic measurement of heavy metal and mineral nutrient levels of medicinal plants widely used in Turkey, as well as the safety and quality.

Arabidopsis thaliana’dan İZOLE EDİLEN AtBor4 GENİNİN Agrobacterium tumefaciens ARACILIĞI ile AYÇİÇEĞİ (Helianthus annuus L.)’ne AKTARILMASIÜlkemiz, Dünya üzerinde en yüksek bor rezervlerine sahiptir ve en büyük bor üreticisi konumundadır. Bor madenleri, tarımsal sulamadan ve yağışın etkisi ile kirlenen tarımsal arazilerde ürün kalitesinde düşüşlere neden olmaktadır. Bu çalışma bitkilerin maruz kaldığı toksik düzeydeki bora karşı bitkileri dirençli hale getirmeyi amaçlamaktadır.Bu çalışmada, Arabidopsis thaliana’dan izole edilen Agrobacterium tumefaciens aracılığı ile ayçiçeği (Helianthus annuus L.) bitkisinin yurdumuzda yaygın ekimi yapılan 3 değerli varyetesine (Trakya 3080, Palancı ve Tarsan) aktarılmış ve bor (B) elementine dirençli bitkilerin elde edilmesi için çalışılmıştır. Çalışmada haberci ve marker gen olarak GFP ve NPTII genleri kullanılmıştır. Transgenik bitkilerin rejenerasyon yüzdeleri ve tam bitki AtBor4 geni eldesi ile transgenik olmayanlarınki karşılaştırıldığında transgenik bireylerin daha düşük yüzdelere sahip olduğu görülmüştür. Trakya 3080; kotiledon nodları %11.65 ve meristematik gövde uçları %8.07, Palanci; kotiledon nodları %7.4 ve meristematik gövde uçları %5.4, Tarsan; kotiledon nodları %8.7 ve meristematik gövde uçları %6 olarak görülmüştür.Çalışmada transgen başarısı GFP geninin ışıma yapması ve AtBor4 geninin jel elektroforezi sonucu 3200 baz çifti bölgede bantlar oluşturması ile gözlenmiştir.Agrobacterium tumefaciens-mediated Transformation of AtBor4 Gene into Sunflower (Helianthus annuus L.)Turkey has the highest boron reserves in the world and it has been also the largest boron producer. The contaminations from boron mines, and effects of wrong irrigation methods and rainfalls decrease the product quality in agricultural land. This study thus aims to increase the B-tolerance in sunflower (Helianthus annuus L.) plants. In this study, AtBor4 gene from Arabidopsis thaliana was transformed into three widely cultivated sunflower (Trakya 3080, Palancı and Tarsan) varieties in Turkey via Agrobacterium tumefaciens in order to obtain B-tolerant plants. GFP and NPTII genes were used as reporter and marker genes respectively. The comparison of regeneration percentages in transgenic plants and whole plant AtBor4 gains along with non-transgenes showed that transgenic individuals had lower percentages. Following regeneration rates have been calculated; Trakya 3080 (cotyledon nodes with 11.65% and meristematic stem ends with 8.07%), Palanci (cotyledon nodes with 7.4% and meristematic stem ends with 5.4%), and Tarsan (cotyledon nodes with 8.7% and meristematic stem ends with 6.0%).The success of transgenes was verified with emission of GFP protein and formations of 3200bp bands from AtBor4 gene on electrophoresis.

In this study, the aim was to determine the effect of magnetic field on peroxidase activities of soybean tissue culture. Shoot tips were put into petri dishes and exposed to a magnetic field for a period of 2.2 and 19.8 s at a magnetic flux of 2.9-4.6 mT. The shoot and root formation rate, fresh weights, chlorophyll quantities, total RNA concentrations and peroxidase activities of regenerated shoots from control and treated shoot tips were determined. While the rate of shoot formation was 28.57% in the control group, this rate was increased to 94.33% and 78.18%, respectively, in the explants that were exposed to a magnetic field for a period of 2.2 and 19.8 s. While the percentage of root formation in controls was 4.76%, this rate increased to 47.17% and 54.54%, respectively, in those that were exposed to a magnetic field at the same periods. When the fresh weights were determined, we found that the fresh weights of plantlets regenerated from treated explants were increased relative to controls. Chlorophyll a, chlorophyll b and total chlorophyll contents increased 21%, 13% and 18%, respectively, relative to control groups at 2.2 s. Peroxidase activity significantly increased in all magnetic field treatments (p

Bu çalışma Mevlâna'nın Mesnevî adlı eserinin altı cildinde yer alan meyve ve bitkilerin tasavvuf dünyasındaki sembolik anlamlarının türlerine ve konularına göre sınıflandırılmasını içermektedir. Üç ana bölümden meydana gelen bu çalışmanın birinci bölümünde Mesnevî'de yer alan meyve ve bitki türleri, alfabetik sırayla her türe ait beyitler kendi türünün altında sınıflandırılmıştır. İkinci bölüm, Mesnevî'de yer alan meyve ve bitki türleri ile ilgili beyitler tek tek incelenerek meyve ve bitkilerin tasavvuf dünyasındaki sembolleri tespit edilmiştir. Üçüncü bölümde ise meyve ve bitki sembolleri, her meyve ve bitki beyitleri kendi alt başlıklarında konularına göre tasnif edilmiştir. Mesnevî de yer alan meyve ve bitki sembolleriyle ilgili 855 beyitte 58 adet sembol tespit edilmiştir. Bu 58 sembolün yer aldığı beyitlerin sayısı her sembole göre değişiklik göstermektedir. Tespit edilen tüm bu verilerden elde ettiğimiz sonuca göre sembollerin konularına göre tasnifinde, farklı sembollerin beş ve beşin üzerindeki beyit sayılarına baktığımızda 48 beyit olmak üzere en çok" insan-ı kâmil" anlamında kullanıldığı görülmektedir. Genel olarak 855 beyitin 107'sinde ilahî bilgi ve ilahî bilginin mekânını sembolize etmek üzere meyve ve bitkiler kullanılmış olup, 96 beyitte insan-ı kâmil, 90 beyitte nefs ve nefsle ilgili durumlar, 9 beyitte vahdeti sembolize etmek üzere meyve ve bitkiler kullanılmıştır., This study includes the classification of types of symbolic meanings and subjects of fruits and plants in sufi literature which take place in six volumes of Mevlana's Masnavi. This study consists of three main chapters. The first chapter categorizes the fruits and plant types in Masnavi in an alphabetical order. Each couplet is categorized according to its own types. The second chapter analyzes the couplets that are realated to fruits and plant types in Masnavi and symbols of fruits and plants in sufi litetature. The symbols of fruits and plants and each fruit and plant couplet are classifed under subtitles according to their subjects in third chapter. In 855 couplets, 58 symbols about fruits and plants in masnavi are identified. The numbers of these couplets in which 58 symbols take place vary according to each symbol. According to the result that is taken from all these studies about the classification of these symbols, it is obvious that perfect human being is the most used one when the different symbols in five and more than five couplets are considered. Generally, in 102 of 855 couplets, fruits and plants are used in order to symbolize divine knowledge and the centre of divine knowledge. In 96 couplets fruits and plants are used to symbolize perfect human being. In 90 couplets, they are used to symbolize self and soul. In 9 couplets, these fruits and plants are used to symbolize unity/uniquness.

Canlıları sınıflandırmada moleküler verilerin ağırlık kazandığı ve filogenetik araştırmaların daha da güncel olduğu bu dönemde, geleneksel taksonomi bugün de yaşambilimin omurgası niteliğindedir. Yeryüzündeki biyoçeşitliliğin insan eliyle yok edilmesinin en şiddetli olduğu bu dönem, Türkiye'de daha da can yakıcı yaşanmaktadır. Biyoçeşitliliğin araştırılması, canlıların tanımlanması ve sınıflandırılması bağlamında, taksonomi bilimi kaybetmekte olduğu popülariteye rağmen, gerçekte geçmişte olduğundan daha da önemli hale gelmiştir. Taksonominin evrenselliği ve ürettiği bilginin güvenilirliği, herbaryumlar, tip örnekleri, bilimsel yayınlar ile bu bilim dalının omurgası ve dili olan Adlandırma Yasası'mr\ varlığına dayanmaktadır. Yüz yılı aşkın bir süredir yazılı kitap halinde olan ve düzenli olarak güncellenen bu eser, ilk defa Viyana Yasası'nın Türkçe çevirisi ile Türk bilim insanlarına kendi dillerinde ulaşmıştır. Melborn Yasası adıyla kullanımda olan bu kitap, tarihsel değerde yenilikler içermektedir. Bu değişiklikler İngilizce baskıda ayrıntılı olarak anlatılmaktadır. Ancak aşağıdaki 3 temel değişikliğe bir kez daha vurgu yapmakta yarar var. Betim ya da diyagnozda Latince zorunluluğun kaldırılması Elektronik yayının basılı yayın gibi işlem görmesi Kitabın adının kapsamına uygun olarak botanik yerine, "Uluslararası Alg, Mantar ve Bitki Adlandırma Yasası" biçiminde değiştirilmesidir. Bu değişiklik doğrultusunda daha önce "bitki" olarak geçen ifadeler, bu kitapta organizma olarak yer almaktadır.Melborn Yasası'mn Türkçe çevirisinde mümkün olduğunca Viyana Yasası'nın çevirisinde olduğu gibi İngilizce metne sadık kalınmış ve birebir, ancak daha açık ve kolay anlaşılır bir çeviri yapılmaya çalışılmıştır. Viyana Yasası'ma çevirisinde kullanılan Türkçe terimler genellikle korunmuştur, "başkasının yerine konan isim" yerine, Melborn Yasası'nda "değişiklik ismi" kullanılmıştır. Kitabın daha kolay kullanımını sağlamak için metinin sunumunda İngilizce baskıda yapılan biçimsel düzenlemlere büyük ölçüde uyulmuştur. Bilimsel İsimler e Konu dizinlerinde verilen sayfa numaralarının uyumlu olması için İngilizce baskı ile rırebir sayfalandırma yapılmıştır. Ancak bir ya da birkaç satır kayması nadiren de olsa görülebilir. okurlara biraz gecikerek ulaşmasında en önemli etken, . Melborn Yasası'nda. mümkün oldugunca Türkçe'ye yerleşmiş Adlandırma Kuralları'nın tanım ve kavramlara yer verdik. Bununla birlikte özünde taksonominin hukuk dili olan adlandırma hl daha açık ve anlaşılır bir Türkçe ile ifade etmeye özen gösterdik.

ÖZETAmaç: Bu doktora tez çalışmasının amacı Achillea grandifolia bitkisinin çiçek, yaprak ve gövde kısımlarından hazırlanan metanol, etanol, etil asetat ve aseton ekstrelerinin içerdiği fenolik bileşikleri analiz etmektir. Ayrıca bitkinin bu kısımları ile yapılan doğal yün boyama sonrası yün üzerinden ekstre edilen boyarmaddelerin kalitatif ve kantitatif olarak analizini gerçekleştirmek ve bitkinin çiçek, yaprak ve gövde kısımlarından hazırlanan etanol ekstrelerinin farklı yöntemlerle antioksidan kapasitelerini incelemektir.Gereç ve Yöntem: Bitkinin içerdiği fenolik bileşikleri analiz etmek amacıyla yüksek performanslı sıvı kromatografisi-diod dizisi dedektör (HPLC-DAD) ve sıvı kromatografi kuadropol uçuş zamanlı kütle spektrometrisi (LC-QTOF/MS) yöntemleri kullanıldı. Bitkinin içerdiği doğal boyarmaddelerin kalitatif ve kantitatif analizleri HPLC-DAD yöntemi ile yapıldı. Bitkinin farklı kısımlarından hazırlanan etanol ekstrelerinin antioksidan kapasiteleri, bakır(II) iyonu indirgeyici antioksidan kapasite yöntemi (CUPRAC), demir(III) iyonu indirgeyici antioksidan kapasite yöntemi (FRAP), troloks eşdeğeri antioksidan kapasite yöntemi (TEAC), DPPH (2,2–difenil–1–pikrilhidrazil) radikali giderme kapasitesinin tayini ve metal kelatı oluşturma kapasitesi yöntemleri kullanılarak karşılaştırmalı olarak incelendi. Ayrıca bitkinin taşıdığı toplam fenolik ve flavonoid madde miktarları kateşin ve kersetine eşdeğer olarak tayin edildi.Bulgular ve Sonuçlar: A. grandifolia bitkisinin flavonoidlerden kersetagetin 3,6-dimetil eter, luteolin-7-O-glikozit, rutin, kersetin, luteolin; fenolik asitlerden kafeik asit, salisilik asit, klorojenik asit ve dikafeoil kinik asitlerini içerdiği tespit edildi. Ayrıca bitkinin farklı kısımlarının antioksidan kapasiteleri karşılaştırmalı olarak ilk kez tarafımızdan incelendi.Anahtar Sözcükler: Achillea grandifolia, doğal boyarmadde, fenolik bileşikler, LC-QTOF/MS, antioksidan kapasite. SUMMARYIdentification of Flavonoid Compounds and Investigation of Antioxidant Activity of Achillea grandifolia Friv.Duygu TaşkınThesis Advisor: Asst. Prof. Dilek Bilgiç AlkayaDepartment of Analytical ChemistryAim: The aim of this thesis is the analysis of the phenolic compounds of Achillea grandifolia flowers, leaves and stems after extraction with methanol, ethanol, ethyl acetate and aceton. Wool dyeing properties of the parts of this plant were examined by the identification and quantification of the dyestuffs in the extracts of dyed wool. The ethanolic extract of flowers, leaves and stems were examined using various antioxidant capacity methods.Materials and Methods: Liquid chromatography quadrupole time of flight mass spectrometry (LC-QTOF/MS) and HPLC-DAD methods were used for identification of the phenolic compounds of different parts of plant. Natural dyestuffs of plant were analysed by HPLC-DAD. The ethanolic extracts of different parts of the plant were examined using cupric reducing antioxidant capacity (CUPRAC), ferric ion reducing antioxidant power (FRAP), DPPH (2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl) radical scavenging activity, trolox equivalent antioxidant capacity (TEAC) and metal chelating capacity methods. Also, total phenolic and total flavonoid contents of ethanolic extract were determined as catechin and quercetin equivalents.Results and Conclusions: A. grandifolia contain quercetagetin 3,6-dimethyl ether, luteolin-7-O-glucoside, rutin, quercetin and luteolin as flavonoids, caffeic acid, salicylic acid, chlorogenic acid and dicaffeoylquinic acids as phenolic acids. The antioxidant capacity of the plant was investigated for the first time.Key Words: Achillea grandifolia, natural dyestuff, phenolic compounds, LC-QTOF/MS, antioxidant capacity.

Anadolu dünyanın en zengin bitki örtülerinden birine sahiptir. Bu zengin flora zengin tarihsel geçmiş, kültürel çeşitlilik, mitoloji ve efsaneler, gelenekler ve inanışlar ile birleştiğinde gerçekten etkileyici bir tablo ortaya çıkıyor. Değerli botanikçi­mizden Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, OFMA Bölümü öğretim üyesi Prof.Dr. Galip Akaydın, Kültür Bakanlığı başmüfettişlik etnobotanik araştırmacısı sayın Hasan Torlak ve fotoğraf sanatçısı sayın Faruk Akbaş, işte bu tablodan ufak bir kesiti gözlerimizin önüne seriyor. "Anadolu Kültüründe Bitkiler" isimli bu eserde 150 bitki, Anadolu kültüründen gelen çeşitli öyküleri, gelenekleri ve etnobotanik kullanımları ile bizlere sunuluyor. Bilimsel isimleri veya yöresel isimlerindeki etimolojik gelişim bizlere aktarılıyor. Bitkilerin doğamıza kattığı güzelliklere sadece BAKARAK değil, onları bilinçli bir şekilde görerek tanımamızı sağladıkları için kendilerine teşekkür ederim.

ÖZETBİR İSTANBUL ENDEMİĞİ OLAN Colchicum micranthum BOISS. (Liliaceae)’IN AUTEKOLOJİK ÖZELLİKLERİBu çalışmada, Liliaceae üyesi olan Colchicum micranthum BOISS.’in Kartal - Pendik dahilinde yaşayan, gerek populasyon gerek tek olarak dağılım gösteren populasyonunun yetişme ve yaşama koşulları, bitki ve toprak ilişkileri araştırılmış ve ortaya konmuştur.Bu çalışmanın amacı bir İstanbul endemiği olan Colchicum micranthum BOISS. ‘in yetiştiği torağın fiziksel ve kimyasal özelliklerini, yetiştiği bölgenin topografik ve biyoiklim özelliklerini, bitkinin çeşitli organlarındaki N,P ve K miktar ve yüzdelerini tespit edip korunması için öneriler geliştirmek sunmak, Kartal - Pendik civarında yayılış gösteren Colchicum micranthum BOISS. türünün autekolojik özelliklerini tespit etmektir.Bitkinin yetiştiği toprağın pH tayini, toprağı suyla doygun hale getirip hazırlanan toprakta oluşan hidrojen iyon aktivitesini standart elektrotlar ve pH metre yardımıyla potansiyometrik olarak yapılmıştır. Karbonat tayini, HCl ile Scheibler kalsimetresi ile, organik madde tayini, Modifiye Walkeley-Black-Yaş Yakma Yöntemiyle (Total Azot Modifiye edilmiş Kjeldahl Metodu ile, Fosfor Olsen ve arkadaşları yöntemiyle) bulunmuştur. Bitki bünyesindeki Azot, Yaş Yakma Yöntemiyle; Na, P ve Ca, ICP ile ölçülmüş; K, Alev fotometresi ve Kjeldahl yöntemi ile ölçülerek analiz sonuçları bulunmuştur. Çalışma sonunda bitkinin toprak tekstürü bakımından genellikle kumlu-tın toprakları tercih ettiği anlaşılmaktadır. Topraktaki besleyici nutrient elementler bakımından ise oldukça geniş bir spektrumda hayatını sürdürebildiği anlaşılmıştır. Ancak Potasyum ve Bakır bakımından oldukça zengin toprakları tercih etmektedir. Mangan ve Bor’un az miktarda olması gelişiminde etkili olmaktadır.Anahtar Kelimeler: Autekoloji, Colchicum micranthum BOISS., İstanbul, Kartal, PendikABSTRACTAUTECOLOGICAL CHARACTERISTICS OF Colchicum micranthum BOISS. (Liliaceae), AN ENDEMİC SPECIES FOR İSTANBULThis study, which is member of Liliaceae family, Colchicum micranthum Boiss. Kartal living within Pendik, both as a single distrubuted to the population and living conditions of population growth, plant and soil relationships expored revealed. The aims of this study are to find out of the physical and chemical properties of the soil, bioclimatic features of habitat of plant, N, P and K quantities and percentages in various organs of Colchicum micranthum Boiss. as being İstanbul endemic; in addition, to determine ecological needs and autecological properties of this speciesDetermination of the soil pH where the plant grows was realized, in the soil with water saturated the soil or a salt soltion with a certain amounts involved through preparation and thus prepared the soil in which the hydrogen ion activity of the Standard electrodes and pH meters, with the helpof potentiometric was carried out. The carbonnate determination was realized by using of HCl and Scheibler Calcimeter. The organic matter determination with modified Walkeley-Black Wet Ashing method, total N with modified Kjeldahl method P with Olsen method were reailized. The N determination in the blont body was realized by mean, of the Wet-Ashing method whilst Na, P and Ca were found out by using of ICP. Determination of K was realized by using of Flame-Photometer and Kjeldahl method.At the end of the working of the plant in tems of soil texture is usually understood to prefer sandy loam soils. In terms of nutrient elements in the soil nutrient is generally understood that a wide spectrum, are able to sustain life. Prefer soils rich in K and Cu. The small amount of B and Mn, development is more effective.Keywords: Autecology, Colchicum micranthum Boiss, İstanbul, Kartal, Pendik

ÖZETBu araştırmada kurşun stresi altında yetiştirilen çavdarın (S. cereale L.) fizyolojik parametreleri ve genotoksisitesi yapılan deneylerle karakterize edilmiştir. Çavdar tohumları 15 gün süre ile MS (Murashige ve Skoog) besiyerinde çimlendirilmiş, daha sonra 0, 100, 200 ve 400 µM Pb (NO3)2 içeren MS besiyerlerinde 15 gün süre ile büyütülmüşlerdir. Deneysel periyottan sonra yetiştirilen fidanlar toplanmış ve çavdarın fotosentetik pigment (klorofil a, b, toplam klorofil, klorofil a/b ve karotenoidler) ve toplam protein içerikleri, bazı mineral besinlerin (B, Ca, Cu, Fe, K, Mg, Mn, Na ve Zn) alımı ve akümülasyonu ve genetik materyali incelenmiştir. Fotosentetik pigment ve toplam protein içerikleri Arnon, 1949 and Bradford, 1976 ya göre bulundu. Mineral besinlerin ölçümü ICP-OES cihazı kullanılarak yapıldı. Kurşunun genotoksik etkileri RAPD-PCR tekniği kullanılarak değerlendirildi. Bizim sonuçlarımıza göre kurşun uygulamalarını takip eden süreçte RAPD-PCR profillerinde yeni bantların ve normal bantların ortaya çıkması ve kaybolmasını içeren değişiklikler kurşun uygulamasına maruz kalmamış filizlerle yapılan karşılaştırma ile ortaya çıkarılmış ve fotosentetik pigment (klorofil a, b, toplam klorofil, klorofil a/b ve karotenoidler) ve toplam protein içeriklerinde ve bitki büyüme parametrelerinde kurşun stresi altında kalan çavdarda değişiklikler bulunmuştur. Yüksek kurşun stresi (400 µM) uygulanmış bitkilerde klorofil a, klorofil b, total klorofil ve karotenoid değerlerinde (% türünden) 6.68, 6.07, 2.9, 8.57 oranında düşüş gözlenmiştir. Farklı konsantrasyonlarda kurşun stresi uygulanması ile yaprak ve köklerde Fe, Na, B miktarlarında düşüş, Mg, Ca, Cu, K, Zn ve Mn miktarlarında artış gözlenmiştir. Sonuçta yaptığımız bu çalışma RAPD tekniğinin diğer fizyolojik parametrelerden gelen verilerle birlikte kurşun kirliliğinin risk değerlendirmelerinde kullanılmasının yararlı olabileceğini göstermiştir.ABSTRACTIn this investigation, the experiments were carried out to characterize some physiological parameters and genotoxicity of Secale cereale under Pb stress. Plants were germinated for 15 days in MS media and then they were grown in MS media containing 0, 100, 200 and 400 µM of Pb(NO3)2 for 15 days. After the end of the experimental period, plantlets were harvested and the effects of Pb exposures on photosynthetic pigment (chlorophyll a and b, total chlorophyll, chlorophyll a/b and carotenoids) and total protein contents, uptakes and accumulations of some mineral (B, Ca, Cu, Fe, K, Mg, Zn, Mn and Na) nutrients and genetic material of S. cereale were examined. Determination of the contents of photosynthetic pigments and total soluble protein were carried out according to Arnon (1949) and Bradford (1976), respectively. Measurements of mineral nutrients were done using Inductively Coupled Plasma Optical Emission Spectroscopy. For evaluation of genotoxic effect of Pb, RAPD-PCR technique was employed. According to our results, changes in RAPD-PCR profiles following Pb treatments included loss and appearance of new bands compared to unexposed plantlets and the contents of photosynthetic pigments (total chlorophyll, chlorophyll a, chlorophyll b, chlorophyll a/b and carotenoids), total protein and growth parameters were altered in S. cereale grown under Pb stress. Chlorophyll a, chlorophyll b, total chlorophyll and carotenoids were decreased by 6.68, 6.08, 2.89 and 8.57% under severe Pb stress (400 µM), respectively. While the concentrations of Na, Fe and B were reduced, the concentrations of Cu, Ca, K, Mg, Mn and Zn were increased in the leaves and roots of S. cereal with the application of different levels of Pb treatments. In our study, induced genomic alterations and changes in physiological features were detected in S. cereale grown with Pb. Overall, the present results suggest that RAPD technique along with the data from physiological parameters can be used for making risk assessments for Pb pollution.

Arap künye geleneğine ait uygulamalar; insanlara, hayvanlara, bitkilere ve cansız objelere âit olanlar şeklinde kabaca dört ana kategoride ele alınabilir. Bu çalışma, daha önce yine tarafımızdan bir makale çerçevesinde ele alınan en yaygın künye sınıfı olan hayvan künyelerini dışarıda tutarak, günlük yaşantımızda yine geniş bir yer işgal eden cansız varlıklara, bitkilere ve insanlara ait künyelerle bunların Arap şiirindeki yansımaları üzerinde duracaktır. Applications in Arab’s kunya tradition can roughly be addressed in four main categories: those of people, animals, plants and inanimate objects. As I treated the most common class of kunyas, i.e. animal kunyas in a previous study, this study especially deals with the kunya types of inanimate objects, plants and people, which occupy a very large space in our daily life, together with their reflections in Arabic poetry.

ÖZETÜLKEMİZDE GELENEKSEL TEDAVİLERDE YAYGIN OLARAK KULLANILAN BAZI TIBBİ BİTKİLERİN KÖK VE ÇİÇEKLERİNDE AĞIR METAL VE MİNERAL BESİN ELEMENT TAYİNİBu çalışmada İstanbul’da (Kadıköy, Bakırköy ve Güngören) üç ayrı bölge aktarlarında satılan ve geleneksel tedavilerde kullanılan çiçek ve kök bitkileri alınmış ve aşağıda belirtilen mineral element ve ağır metaller ICP-OES cihazı ile analiz edilmiştir.Çiçek bitkileri olarak; altınotu, mayıs papatyası, hatmi, nar, yasemin, ebegümeci, mürver, ıhlamur, aynısafa, şerbetçiotu, kırmızı kantaron, dağ adaçayı, civanperçemi, sarı kantaron ve karabaş otu bitliklerine ait çiçekler analiz edilmiştir. Kök bitkileri olarak, kökleri ya da rizomları yaygın olarak kullanılan dulavrat otu, ısırgan, eğir, kedi otu, böğürtlen, ayrık otu, zencefil, havlıcan, kırmızı ginseng, sığırkuyruğu, andız, domuz dikeni, meyan ve zerdeçal bitkilerine ait kök ya da rizomlar analiz edilmiştir.Çalışma kapsamında, örnek bitki kısımlarında bakır (Cu), bor (B), çinko (Zn), demir (Fe), kadmiyum (Cd), kalsiyum (Ca), kurşun (Pb), magnezyum (Mg), mangan (Mn), nikel (Ni), potasyum (K) ve sodyum (Na) miktarları belirlenmiştir.Bitkilerin çiçek kısımlarında en yüksek bakır miktarı hatmi bitkisinde (9,833 mg/kg) en düşük ise nar bitkisinde (0,500 mg/kg) görülürken diğer elementler en düşük ve en yüksek değerleri aşağıdaki şekilde ölçülmüştür. Bor, en yüksek adaçayı (16,339 mg/kg), en düşük sarı kantaron (1,697 mg/kg), çinko, en yüksek adaçayı (35,279 mg/kg), en düşük karabaş otu (1,504 mg/kg), demir, en yüksek adaçayı (276,056 mg/kg), en düşük nar (31,216 mg/kg), kalsiyum, en yüksek ıhlamur (6265,794 mg/kg), en düşük yasemin (1858,219 mg/kg), magnezyum, en yüksek mürver (1653,869 mg/kg), en düşük altınotu (636,962 mg/kg), mangan, en yüksek karabaş otu (34,744 mg/kg), en düşük yasemin (3,709 mg/kg), nikel, en yüksek karabaş otu (2,245 mg/kg), en düşük sarı kantaron (0,216 mg/kg), potasyum, en yüksek papatya (8167,861 mg/kg), en düşük mürver (2328,003 mg/kg), sodyum, en yüksek aynısafa (1648,676 mg/kg), en düşük ıhlamur (25,743 mg/kg) bitkilerinde ölçülmüştür.Bitkilerin kök kısımlarında en yüksek bakır miktarı dulavrat otu bitkisinde (13,119 mg/kg) en düşük ise zencefil bitkisinde (0,504 mg/kg) görülürken diğer elementler en düşük ve en yüksek değerleri aşağıdaki şekilde ölçülmüştür. Bor, en yüksek sığırkuyruğu (13,156 mg/kg), en düşük zencefil (0,622 mg/kg), çinko, en yüksek dulavrat otu (26,037 mg/kg), en düşük andız (0,794 mg/kg), demir, en yüksek kedi otu (231,441 mg/kg), en düşük kırmızı ginseng (20,622 mg/kg), kalsiyum, en yüksek kedi otu (5998,366 mg/kg), en düşük havlıcan (632,36 mg/kg), magnezyum, en yüksek andız (1295,901 mg/kg), en düşük kırmızı ginseng (279,421 mg/kg), mangan, en yüksek havlıcan (80,063 mg/kg), en düşük meyan (1,557 mg/kg), nikel, en yüksek ayrık otu (2,409 mg/kg), en düşük böğürtlen (0,255 mg/kg), potasyum, en yüksek zencefil (8388,732 mg/kg), en düşük böğürtlen (815,481 mg/kg), sodyum, en yüksek andız (613,205 mg/kg), en düşük böğürtlen (22,632 mg/kg) bitkilerinde ölçülmüştür.Örnekler analize hazırlanırken 0,100-0,200 gr aralığında toz bitki numuneleri alınarak yapılmıştır. Bu aralıkta kadmiyum ve kurşun değerleri tüm örnek bitkilerde 0,01 mg/kg’den daha düşük ölçülmüştür.Elementlerin minimum ve maksimum değerlerini karşılaştırdığımızda; analizleri yapılan bitkilerin ağır metal yoğunlukları bakımından toksik seviyelerde olmadığı görülmüştür. İncelenen bölgelerde tedavi amaçlı satılan tıbbi bitkilerin insan sağlığı açısından risk taşımadıkları belirlenmiştir.Ocak, 2014Cengiz ÇOLAKABSTRACT DETERMINATION OF HEAVY METAL AND MINERAL ELEMENTS IN ROOT AND FLOWERS OF SOME MEDICINAL PLANTS WIDELY USED IN TRADITIONAL TREATMENTS IN OUR COUNTRYIn this study, flower and root plants were obtained from the herbalists of three different districts (Kadıköy, Bakırköy and Güngören), and their mineral element and heavy metal amounts were analyzed by using ICP-OES apparatus.Among flower plants; strawflower, chamomile, common marshmallow, pomegranate, jasmine, high mallow, elderberry, basswood, pot marigold, common hops, sage, yarrow, klamath weed, European centaury and lavender were analyzed. Among root plants; great burdock, nettle, sweetflag, garden heliotrope, blackberry, quackgrass, garden ginger, lesser galangal, red ginseng, mullein, elecampane inula, carline thistle, cultivated licorice and turmeric of which roots or rhizomes are widely used, were analyzed.The quantities of copper (Cu), boron (B), zinc (Zn), iron (Fe), cadmium (Cd), mercury (Pb), magnesium (Mg), manganese (Mn), nickel (Ni), potassium (K) and sodium (Na) were determined.Copper in the flower samples were measured as the highest rate in common marshmallow with 9.833 mg/kg and the lowest rate in pomegranate with 0.500 mg/kg. The rates of other plants are as follows;Boron, the highest rate in sage with 16.339 mg/kg, the lowest rate in klamath weed with 1.697 mg/kg zinc, the highest rate in sage with 35.279 mg/kg, the lowest rate in lavender with 1.504 mg/kg, iron, the highest rate in sage with 276.056 mg/kg, the lowest rate in pomegranate with 31.216 mg/kg, calcium the highest rate in basswood with 6265.794 mg/kg, the lowest rate in jasmine with 1858.219 mg/kg, magnesium, the highest rate in elderberry with 1653.869 mg/kg, the lowest rate in strawflower with 636.962 mg/kg, manganese, the highest rate in lavender with 34.744 mg/kg, the lowest rate in jasmine with 3.709 mg/kg, nickel, the highest rate in lavender herb with 2.245 mg/kg, the lowest rate in klamath weed with 0.216 mg/kg, potassium, the highest rate in chamomile with 8167.861 mg/kg, the lowest rate in elderberry with 2328.003 mg/kg, sodium, the highest rate in pot marigold with 1648.676 mg/kg, the lowest rate in basswood with 25.743 mg/kg is measured.In the root plants, the highest quantity of copper was seen in great burdock herb with the rate of 13.119 mg/kg, while the lowest rate in garden ginger with 0.504 mg/kg. The quantity of other elements are as follows;Boron, the highest rate in mullein with 13.156 mg/kg, the lowest rate in garden ginger with 0.622 mg/kg zinc, the highest rate in grass wall with 26.037 mg/kg, the lowest rate in elecampane with 0.794 mg/kg, iron, the highest rate in garden heliotrope with 231.441 mg/kg, the lowest rate in red ginseng with 20.622 mg/kg, calcium, the highest rate in garden heliotrope with 5998.366 mg/kg, the lowest rate in lesser galangal with 632.36 mg/kg, magnesium, the highest rate in elecampane with 1295.901 mg/kg, the lowest rate in red ginseng with 279.421 mg/kg, manganese the highest rate in lesser galangal with 80.063 mg/kg, the lowest rate in cultivated licorice with 1.557 mg/kg, nickel, the highest rate in quack grass with 2.409 mg/kg, the lowest rate in blackberry with 0.255 mg/kg, potassium, the highest rate in garden ginger with 8388.732 mg/kg, the lowest rate in blackberry with 815.481 mg/kg, sodium the highest rate in elecampane with 613.205 mg/kg, the lowest rate in blackberry with 22.632 mg/kg is measured.While the samples were being prepared for analysis, grained plants were used between 0.100-0.200 gr. The rates of cadmium and mercury were measured lower than 0.001 mg/kg in all plant samples.When we compare the maximum and minimum rates of elements, heavy metal densities of analyzed samples were not at toxic level. As a result of this study we reach the fact that plants which are sold as medicinal purpose in selected districts have no risk for human health.

ÖZETBu çalışmada 16. yüzyıl şairlerinden Rumeli topraklarında yetişmiş Kalkandelenli Mu'îdî'nin Divanı'ndaki bitkiler incelenmiş ve 16. yüzyıl şiir dünyasında bitkiler ile ilgili tasavvurlar ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmamızda yakın zamanda mevcut tek nüshası üzerine doktora tezi yapılmış olan metne sadık kalınmıştır.Çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm olan girişte şairin hayatı, edebî şahsiyeti ve eserleri asıl konumuz olmadığından dolayı ilmî neşrinden faydalanılarak özet halinde kısaca verilmiştir. İkinci bölüm asıl konumuz olan bitkilerin incelenme bölümünü oluşturmaktadır. Bu bölümde bitkilerle alakası olması vesilesiyle bitkilerin yetiştikleri mekanlar ve bitkiler alt başlığında ağaçlar, meyveler, çiçekler ve hubûbat ile alakalı tasavvurlar sıralanmıştır. Tezimizin asıl konusu olmasından dolayı en geniş bölümü ikinci bölüm kapsamaktadır. Bu bölümde divanda tespit edilen her türden bitkiler ve onlar ile alakalı tasavvurlar ayrıntılı bir şekilde verilmiştir. Üçüncü bölümde çalışmamızdan elde ettiğimiz sonuç ve değerlendirme yapılmıştır.Bitkiler ile alakalı yapılacak genel bir çalışmada araştırmacıların faydalanabilmesi için üçüncü bölüm sonunda çalışma içinde uygulanan metoda göre alfabetik sırayla geniş bir bitkiler dizini verilmiştir. Tezimiz eserimizde kullandığımız kaynakça ve ekler kısmıyla sona ermektedir.ABSTRACTIn this work, plants in the Diwan of Kalkandelenli Mu'îdî, a 16th century Rumelian poet, are surveyed and it is attempted to reveal the imaginations of plants in the context of the 16th century poetry. This work adheres to the version of the text which is recently studied as a Phd dissertation. This work comprises of three main sections. In the intoruction, the first section of the work, life of the poet, his literary personality, and information about his works are provided breifly as a summary since these are not the main subject of the work. The second section comprises tha largest part since it focuses on the main subject of the work. In this section, the places where the plants grow, and imaginations regarding them are mentioned. All plants found in the diwan and imaginations about them are provided detailly in this section. In the third section, conclusions on the findings of the study are given, and an evaluation of them are implemented. In the end of third section, a comprehensive index of plants in alphabetical order is given for researches to utilize in their studies on plants. The dissertation ends with the bibliography and appendices section.