Search

Bilim tarihi çalışmaları, birçok bilim insanının yaptığı çalışmalarla üzerine yenilerini ekleyerek geçmişten günümüze kadar gelmiştir. Bilimin sürekli gelişerek günümüze kadar ulaşmasında merak duygusu ve sorgulama etkili olmuştur. Öğrencilerde de merak duygusu üzerine gidilerek yapılan icatların arkasındaki etkenleri görmeleri için ders kitaplarında bilim insanlarına ve yaptığı çalışmalara yer verilebilir. Ders kitapları öğrenci için en önemli bilgi kaynağıdır. Sosyal Bilgiler ders kitapları içinde birçok farklı alana yer vermesi bakımından bilim insanı ve bilim tarihi ile ilgili bilgileri öğrencilere aktarmak bakımından önemlidir. Ayrıca Sosyal Bilgiler öğretim programı zaman ve kronoloji becerisi, bilimsellik değerleri ve bilim, teknoloji ve toplum öğrenme alanı gibi bilimle ilgili konuları da içinde barındırması bilim tarihi açısından Sosyal Bilgiler dersini önemli kılmaktadır. Bu çalışmada Sosyal Bilgiler ders kitaplarında yer alan bilim insanlarına bilim tarihi bakımından nasıl yer verildiğini incelemek amaçlanmıştır. Bu nedenle 2018 yılı itibarı ile beş yıl süreyle geçerli olan 4, 5, 6 ve 7. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitaplarındaki bilim insanları incelenmiştir. Bulgular oluşturulup yorumlanmıştır. Araştırmanın evrenini bütün Sosyal Bilgiler öğretim programları ve ders kitapları oluşturmuştur.

The aim of this study is one of our country's precious astronomer Prof. Dr. Zeki Aslan's explanations and evaluations, as well as the interpretation of what needs to be done to clarify the subject of astronomy education in Turkey and to increase the effectiveness of astronomy education.In this context, the basic qualitative research method was used in the study. Structured and semi-structured interviews were conducted with the participant during the data collection stage, and the participant's scientific work was examined using the document review technique. The findings of the study were obtained by performing data analysis using the descriptive analysis method.According to the findings obtained from the study, Prof. Dr. Zeki Aslan's evaluation of astronomy education in Turkey It has been evaluated that the interest in astronomy has increased in recent years and that the latest update in the Science Curriculum is at a level that will contribute to increasing public awareness of the field of astronomy. Also with the in crease of the number of science festivals, community science projects supported by TÜBITAK, observatory and planetarium , access to information about the field of astronomy has in creasedand it was evaluated to be continuing to increase the awareness of this field. It was seen that it is important to provide students with basic astronomy knowledge by organizing units and achievements at the primary education level, and it was suggested that the inclusion of astronomy subjects, which are elective courses in secondary education, in the category of compulsory courses will contribute to the development of high school students in this field., Bu çalışmanın amacı, ülkemizin öncül astronomlarından Prof. Dr. Zeki Aslan’ın açıklamaları ve değerlendirmeleri ile Türkiye’deki astronomi eğitiminin mevcut durumunun değerlendirilmesi ve geçmişten günümüze değin sürdürülen astronomi eğitiminin etkinliğinin artırılması için yapılması gerekenlerin yorumlanmasıdır. Bu bağlamda çalışmada temel nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Verilerin toplanması noktasında katılımcı ile yapılandırılmış ve yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmış ve katılımcının bilimsel çalışmaları doküman incelemesi tekniği ile incelenmiştir. Betimsel analiz yöntemi ile veri analizi gerçekleştirilerek çalışmanın bulguları elde edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre Prof. Dr. Zeki Aslan’ın Türkiye’deki astronomi eğitimi değerlendirmesi noktasında astronomiye ilginin son yıllarda artığı ve Fen Bilimleri Öğretim Programındaki güncellemenin astronomi alanına dair toplumsal farkındalığın artmasına katkı sağlayacak düzeyde olduğu değerlendirilmiştir. Ayrıca bilim şenlikleri, TÜBİTAK destekli projeler, gözlemevleri ve planetaryumların sayılarının artması ile astronomi alanına dair bilgilere erişimin arttığı ve bu yollar ile bu alana yönelik farkındalığın artarak devam edeceği değerlendirilmiştir. İlköğretim seviyesinde ünite ve kazanımların düzenlenmesiyle öğrencilere temel seviyedeki astronomi bilgilerinin kazandırılması hususunun önem arz ettiği görülmüş ve ortaöğretimde seçmeli ders olan astronomi konularının zorunlu ders kategorisine alınmasının öğrencilerin bu alandaki gelişimine katkı sağlayacağı önerilmiştir.

Bu araştırmanın amacı, Ortaokul 5, 6 ve 7. sınıf fen bilimleri ders kitaplarında öğretilmek istenen bilim insanlarının "formüllü tişört yönteminin" uygulandığı (deney grubu) öğrenciler ile herhangi bir müdahale yapılmayan (okulun diğer şubesindeki öğrenciler) öğrenciler arasında akademik başarı açısından anlamlı bir farklılık olup olmadığını incelemektir. Araştırma yöntemi olarak ise yarı deneysel yöntem kullanılmıştır. Bu çalışmaya 6. sınıfta öğrenim gören 27 öğrenci deney grubu olarak (Tişört giyen öğrenciler) ve 49 öğrenci ise çalışmaya katılmayan okulun diğer şubesindeki öğrenciler olarak çalışma yürütülmüştür. Araştırmanın verileri; bilim insanları ön test ve son test olmak üzere akademik başarı testi, informatif gözlemler, öğrenci ve öğretmen mülakatları aynı zamanda çalışmada kullanılan 20 adet tişört kullanılmıştır. Geliştirilen başarı testinin pilot çalışması bir başka okulda uygulanmış olup testin madde analizi yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre yapılan uygulamanın deney grubu başarı son test sonuçlarına bakıldığında ve yapılan mülakatlar doğrultusunda anlamlı farklılıklar görülmektedir. Formüllü tişört yöntemiyle kazandırılmak istenilen konuların öğrenciler tarafından benimsendiği ve başarılarını arttırdığı gözlemlenmiştir. Araştırma sonuçlarına bakıldığında zeminde insan bedenini kullanılarak tişörtlerin giyilmesi ve öğrencilerin tişörtler üzerindeki bilim insanları ile ilişkilendirilmesiyle öğrenme sağlanması görsellik ve bütünlük açısından aynı zamanda akran öğrenme, aktif öğrenme, sosyal öğrenme gibi öğrenme tekniklerine de katkı sağlamaktadır. Formüllü tişört yöntemiyle geliştirilen bu materyaller aynı zamanda başka alanlarda ve konularda da kullanılabilirlik açısından araştırmacılara ilham kaynağı olacağı düşünülmektedir., The aim of this research is to investigate whether there is a significant difference on academic success between the students in experimental group who have used formulated t-shirt method and in other class branches who haven’t been intervened. Quasi experimental method has been used for research method. The study has been conducted with 27 students in 6th grade who has worn T-shirt as experimental group and other 49 students in other class branches who have been no intervened. Not only the achievement test, pre-test and post-test of scientist, but t-test, informative observations, student and teacher interviews have been also used with 20 t-shirts in the data of the research. The pilot study of the developed achievement test has been applied in another school and item analysis of the test has been done. According to the findings of the research, significant differences have been seen by evaluating the last test results of the experimental group and interviews having been done. It has been observed that the achievements which are desired to be gained with the formulated t-shirt method have been adopted by the students and they increase their success.When the test results are evaluated, providing learning by linking with materials such as T-shirts used as a ground on the human body also contributes to learning techniques such as peer learning, active learning and social learning in terms of visuality and integrity

STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics – Fen, Teknoloji, Mühendislik, Matematik) son dönemde hem Türkiye hem de dünyada eğitimsel platformlar için gündeme gelmiş bir kısaltmadır. STEM eğitimi ise Amerika’da STEM alanlarındaki iş gücünün azalması ile endüstri liderleri tarafından Amerikalı eğitimcilerin önüne konulan bir eğitim reformudur. Öte yandan Türkiye’de bu eğitim Fen öğretim programlarına dahil edilmeye başlanmıştır. Gerek çıkış noktalarının benzemezliği gerekse de bu eğitim kapsamında içerik, kazanım ve hedefler noktasında nasıl bir eğitimin yapılması gerektiğinin meçhul olması Türkiye örneklemi için önemli problemlerdir. Bu noktada bu çalışmanın amacı Türkiye’de STEM alanlarında öncü bilim insanlarının Fen, Matematik, Mühendislik ve Teknoloji arasındaki ilişkiler hakkındaki inançlarını ortaya çıkarmak ve bu inançları kullanarak Post-normal Bilim (PNB) kapsamında STEM için pedagojik bir çerçeve oluşturmaktır. Bu kapsamda Türkiye’de STEM alanlarındaki bilimsel faaliyetleri ile öne çıkan bir üniversite seçilmiş ve bu üniversitede STEM alanlarından birinde uzman olan 17 bilim insanı ile yarı-yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerde Fen, Matematik, Mühendislik ve Teknolojinin tanımları, bunların birbirleriyle ve toplumla olan ilişkileri ve bu alanlarda etiğin önemi üzerine sorular sorulmuştur. Verilerin içerik analizleri sonrasında PNB kapsamında STEM’in pedagojik bir çerçeveye oturtulabileceği ve bu çerçevenin beş temel parçadan oluştuğu gözlenmiştir. Bunlar 1) Fen, Matematik, Mühendislik ve Teknoloji tanımları, 2) Fen, Matematik, Mühendislik, Teknoloji ve Toplum ilişkileri, 3) Ortak yanlar, farklılıklar ve birbirlerinden yararlanma, 4) Post-normal sorunun kanıta dayalı olarak cevaplanması ve 5) Etik boyutlardır. STEM (Science, Technology, Engineering and Mathematics) is an abbreviation that is on the agenda of educational platforms both in Turkey and around the world in recent times. When it comes to STEM education, it is an educational reform that has been put on the table of American educators particularly by industrial leaders due to the lack of workforce in the STEM areas. In parallel with these developments, this education has been incorporated into Turkish Science Education programs. Both the dissimilarity of the starting points and uncertainties as to how this education would be applied in school environments in terms of content, learning outcomes and purposes are crucial problems for Turkish context. At this point, the purpose of the present study was to uncover the STEM academicians’ beliefs about the relationships between Science, Mathematics, Engineering and Technology and to develop a pedagogical framework using a Post-Normal Science (PNS) approach. We conducted semi-structured interviews with 17 STEM academicians who were the experts in one of the STEM areas in one of the top universities in Turkey. The questions about definitions of Science, Math, Engineering and Technology, the relationships among these areas and society and the importance of ethics in these areas were asked. After the content analysis of the transcripts, we concluded that a pedagogical framework for STEM could be developed and it could include five dimensions: 1) The definitions of Science, Math, Engineering and Technology, 2) The relationships among Science, Math, Engineering, Technology and Society, 3) Common aspects, differences and benefiting from each other, 4) Responding post-normal questions based on the evidence, 5) Ethical aspects.

This paper seeks to focus on the contribution information resources and libraries as elements bringing in added value to information and/or knowledge production and to analyze the tripartite relationship among such concepts as ‘added ‘value’, ‘elements that create value’ and ‘value/performance measurement’. In this context, the author introduces a new ‘conceptual model’ which is based on an original methodology that may be called ‘documentary evidence’ in order to measure the value created by information resources and libraries in the literature world which is the output of knowledge production. The model in endowed with a methodology that is capable of reaching answers to a range of questions including the following: the level of international and national scale accessibility to and retrieval of publications that contribute to the knowledge production process; information resources that scientists prefer most in producing knowledge (i.e. printed/electronic media); distribution of most preferred materials in terms of language, authors and publishers as well as age and types of materials; and availability of preferred information resources in the libraries of universities they are presently working at. In this respect, the paper introduces a new paradigm and ‘model’ to the existing literature. The methodology that characterizes the model is a ‘composite’ one that synthesizes methods and/or techniques such as ‘citation analysis’, ‘bibliometry’, ‘performance measurement’ and ‘bibliographic search’ which already exist in the relevant literature at both theoretical and practical levels. The purpose of the present article is to address and introduce the ‘conceptual model’ at a theoretical level. Bu çalışmada, bilgi/bilim üretimi sürecinde değer yaratan unsurlar olarak bilgi kaynakları ve kütüphanelerin katkısına odaklanılmakta; yaratılan ‘değer’, ‘değeri yaratan unsurlar’ ve ‘değer ölçümü’ ve/veya ‘performans ölçümü’ arasındaki üçlü kavramsal bağlantı irdelenmektedir. Bu bağlamda yazar, bilgi/bilim üretiminin çıktısı niteliğinde olan ‘yazın’ (literatür) dünyasında bilgi kaynakları ve kütüphanenin yarattığı değeri ölçmek için “dokümanter ispat” olarak adlandırılabilecek özgün bir metodolojiye dayalı yeni bir ‘kavramsal model’ sunmaktadır. Model, araştırma sınırlılıkları dahilinde üniversitede tam zamanlı çalışan bilim insanlarının; ‘bilimsel bilgi üretimi sürecinin ürünü niteliğindeki yayınlarının niceliksel verisinin ne olduğu’, ‘söz konusu yayınlarının ulusal ve evrensel düzeyde erişilebilirliğinin hangi düzeyde bulunduğu’, ‘bilgi üretiminde en çok hangi bilgi kaynaklarını tercih ettikleri (tür, basılı/ e-ortam, dil, yazar, yayınevi, yaş seçenekleri ile)’ ve ‘ilgili bilgi kaynaklarının, bağlı bulundukları üniversite kütüphanesinde hangi oranda bulunduğu’ sorularına yanıt bulmayı olanaklı kılabilecek metodolojiyi içermektedir. Modeli tanımlayan metodoloji, bugüne dek literatürde teorik ve pratik düzlemde yer alan ‘atıf analizi’, ‘bibliyometri’, ‘performans ölçümü’ ve ‘bibliyografik tarama’ gibi yöntem ve/veya teknikleri sentezleyen bir ‘bileşke’ durumundadır. Bu makalenin amacı, sözü edilen ‘kavramsal model’i teorik düzlemde ele almak ve tartışmaya sunmaktır.

Yüksek Lisans Tezi Bu araştırmanın amacı bilim insanlarının ve ilköğretim 2. kademe fen ve teknoloji öğretmenlerinin bilimin doğası ile ilgili görüşlerini incelemektir. Katılımcıların görüşleri bilimin doğasının 7 boyutunda incelenmiştir. Araştırmanın örneklem grubunu 83 bilim insanı ve 21 fen ve teknoloji öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplamak için VNOS-C ve VNOS-Sci anketlerinden yararlanarak oluşturulan 10 soru kullanılarak mülakatlar yapılmıştır. Veriler analiz edilerek katılımcıların görüşleri -bilgili, değişken ve yetersiz- olmak üzere 3 kategoriye ayrılmıştır. Bilim insanlarının bilimin deneysel doğası, bilimin kesin olmayan doğası, bilimde teori ve kanunun yapısı ve arasındaki ilişki, bilimde sosyal ve kültürel etki boyutlarında yetersiz; yaratıcılık ve hayal gücünün bilimdeki yeri, bilimde gözlem ve çıkarım boyutu, bilimin teori kökenli doğası boyutu ile ilgili bilgili görüşü daha çok benimsedikleri bulunmuştur. Fen ve teknoloji öğretmenlerinin ise bilimin deneysel doğası, bilimin kesin olmayan doğası, bilimde teori ve kanunun yapısı ve arasındaki ilişki, bilimde gözlem ve çıkarım boyutu, bilimde sosyal ve kültürel etki boyutlarına dair daha çok yetersiz görüşe sahip olduğu, yaratıcılık ve hayal gücünün bilimdeki yeri ve bilimin teori kökenli doğası boyutları ile ilgili daha çok bilgili görüşe sahip oldukları görülmüştür. Ayrıca bilim insanlarının öğretmenlerden farklı olarak bilimde gözlem ve çıkarım boyutu ile ilgili genellikle bilgili görüşlere sahip oldukları bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Bilimin Doğası, Bilim İnsanları, Fen ve Teknoloji Öğretmenleri. Abstract This study proposes to explore the views of scientists and secondary science and technology teachers regarding the nature of science. The participants' views were explored about 7 aspects of NOS. The sample consisted of 83 scientists and 21 secondary science and technology teachers. To collect data, interviews were employed using modified VNOS-C and VNOS-Sci in 10 questions .The data was analised, the participants' views were categorised as informed, transitional and naive. According to the findings, both scientists and reachers held naive views about many aspects of NOS. Scientists held naive views especially about empirical science, tentativeness of scientific knowledge, social and cultural embedding of scientific knowledge, the relationship between scientific theories and laws, and held informed views imagination and creativity in scientific knowledge, observation and inference in science, and theory-ladenness/subjectivity of scientific knowledge. Teachers held naive views about empirical science, tentativeness of scientific knowledge, observation and inference in science, social and cultural embedding of scientific knowledge, the relationship between scientific theories and laws, and informed views about imagination and creativity in scientific knowledge and theory-ladenness/subjectivity of scientific knowledge. Additionaly, scientists as distinct from teachers held generally informed views about observation and inference in science.Keywords: Nature of science, Scientists, Science and Technology Teachers.

hispaper seeks to focus on the contribution information resources and libraries as elements bringing in added value to information and/or knowledge production and to analyze the tripartite relationship among such concepts as ‘added ‘value', ‘elements that create value' and ‘value/performance measurement'. In this context, the author introduces a new ‘conceptual model' which is based on an original methodology that may be called ‘documentary evidence' in order to measure the value created by information resources and libraries in the literature world which is the output of knowledge production. The model in endowed with a methodologythat is capable of reaching answers to a range of questions including the following: the level of international and national scale accessibility to and retrieval ofpublications that contribute to the knowledge production process; informationresources that scientists prefer most in producing knowledge i.e. printed/electronic media ; distribution of most preferred materials in terms of language, authors andpublishers as well as age and types of materials; and availability of preferred information resources in the libraries of universities they are presently working at. In this respect, the paper introduces a new paradigm and ‘model' to the existing literature.Themethodology that characterizes the model is a ‘composite' one that synthesizesmethods and/or techniques such as ‘citation analysis', ‘bibliometry', ‘performance measurement' and ‘bibliographic search' which already exist in the relevant literature at both theoretical and practical levels. The purpose of the present article is to address and introduce the ‘conceptual model' at a theoretical level, Bu çalışmada, bilgi/bilim üretimi sürecinde değer yaratan unsurlar olarak bilgi kaynakları ve kütüphanelerin katkısına odaklanılmakta; yaratılan ‘değer ’, ‘değe­ri yaratan unsurlar ’ ve ‘değer ölçümü ’ ve/veya ‘performans ölçümü ’ arasındaki üçlü kavramsal bağlantı irdelenmektedir. Bu bağlamda yazar, bilgi/bilim üreti­minin çıktısı niteliğinde olan ‘yazın ’ literatür dünyasında bilgi kaynakları ve kütüphanenin yarattığı değeri ölçmek için “dokümanter ispat” olarak adlandırı­labilecek özgün bir metodolojiye dayalı yeni bir ‘kavramsal model’ sunmaktadır. Model, araştırma sınırlılıkları dahilinde üniversitede tam zamanlı çalışan bilim insanlarının; ‘bilimsel bilgi üretimi sürecinin ürünü niteliğindeki yayınlarının ni­celiksel verisinin ne olduğu’, ‘söz konusu yayınlarının ulusal ve evrensel düzeyde erişilebilirliğinin hangi düzeyde bulunduğu’, ‘bilgi üretiminde en çok hangi bilgi kaynaklarını tercih ettikleri tür, basılı/ e-ortam, dil, yazar, yayınevi, yaş seçe­nekleri ile ’ ve ‘ilgili bilgi kaynaklarının, bağlı bulundukları üniversite kütüpha­nesinde hangi oranda bulunduğu ’ sorularına yanıt bulmayı olanaklı kılabilecek metodolojiyi içermektedir. Modeli tanımlayan metodoloji, bugüne dek literatürde teorik ve pratik düz­lemde yer alan ‘atıf analizi’, ‘bibliyometri’, ‘performans ölçümü’ ve ‘bibliyogra­fik tarama ’gibi yöntem ve/veya teknikleri sentezleyen bir ‘bileşke ’ durumundadır. Bu makalenin amacı, sözü edilen ‘kavramsal model’i teorik düzlemde ele almak ve tartışmaya sunmaktır.