Search

Στo άρθρο εξετάζεται η ιδιαίτερη διάδοση του θέματος του ευαγγελιστή Λουκά, ως ζωγράφου της εικόνας της Παναγίας, στην ηπειρωτική Ελλάδα. Παρουσιάζονται και σχολιάζονται παραδείγματα του 16ου αιώνα, από το εργαστήριο των θηβαίων ζωγράφων Γεωργίου και Φράγκου Κονταρή και του Φράγκου Κατελάνου, καθώς και πολλά παραδείγματα, από τον 17ο και 18ο αιώνα, όπου το θέμα αναπτύσσεται με πρωτοτυπία και αποκτά μεγαλύτερη διάδοση, η οποία συνδέεται με την ανάπτυξη οργανωμένων τοπικών εργαστηρίων από την Ήπειρο, όπως των Λινοτοπιτών και των Καπεσοβιτών, και την συνακόλουθη αναβάθμιση του επαγγέλματος του ζωγράφου στις περιοχές αυτές., In this article the particular diffusion of the theme of the Evangelist Luke as painter of the icon of the Virgin in mainland Greece is studied. Examples from the 16th century from the workshops of the Theban painters Georgios and Frangos Kontaris and Frangos Katelanos are presented and discussed, as well as many examples from the 17th and 18th centuries when the theme is developed in innovative ways and spreads further. This diffusion is related to the development of organized local workshops from Epirus, such as those of the painters from Linotopi and from Kapesovo and to the consequent upgrading of the status of the profession of the painter in these regions.

Στις εικόνες του αγίου Δημητρίου στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών και του Χριστού Παντοκράτορα στον ναό της Υπαπαντής στη Θεσσαλονίκη που κοσμούσαν το αρχικό τέμπλο του ναού θα πρέπει να προστεθεί εικόνα της Παναγίας Οδηγήτριας στο Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης καθώς και το βημόθυρο του ναού που εθεωρείτο έργο κρητικής τέχνης. Οι εικόνες, έργα της Σχολής της Βορειοδυτικής Ελλάδας, μπορούν να χρονολογηθούν περί το 1540 και να ενταχθούν είτε στην παραγωγή ζωγράφου στον οποίο μαθήτευσε ο Φράγκος Κατελάνος, είτε στα έργα του κύκλου του Θηβαίου καλλιτέχνη., The article argues that the icon of the Virgin Hodegetria in the Patriarchate of Constantinople and the bema door of the Hypapante church in Thessaloniki, which was considered to be a work of Cretan art, belong together with the icon of St Demetrios in the Byzantine and Christian Museum in Athens and that of Christ Pantocrator in the Hypapante church which adorned the original iconostasis of the church. The icons, products of the School of Northwestern Greece, can be dated ca 1540. It is proposed that they are works either by a painter who learnt his art from Frangos Katelanos or are works of the Theban painter’s circle.