Search

Araştırmada, Actinidia deliciosa cv. Hayward kivi çeşidinde, kış ve yaz budamalarının oransal yaprak alanı, özgül yaprak alanı, oransal yaprak ağırlığı, oransal sürgün ağırlığı, net asimilasyon oranı, nispi büyüme hızı, yaprak kalınlığına etkisi kantitatif analizlerle incelenmiştir. Budama uygulamalarında ana konu kış budaması uygulamaları (uzun budama, orta budama ve kısa budama) alt konu ise yaz budaması uygulamaları (şiddetli ve hafif budama) olmuştur. Kış budamaları Şubat ayı içerisinde, yaz budamaları ise Ağustos ayı içerisinde uygulanmıştır. Sonuç olarak, kış ve yaz budamaları uygulamalarında oransal sürgün ağırlığı (OSA) en yüksek uzun budama uygulamasında çıkmıştır. Oransal yaprak ağırlığında (OYA) da orta budama düşük miktarda da olsa daha yüksek çıkmıştır. Özgül yaprak alanı hem kış hem de yaz budama uygulamaları arasında farklılıklar göstermemiştir. Ancak her iki yılda da en düşük özgül yaprak alanı (ÖYA) uzun kış budamasından elde edilmiştir. Oransal yaprak alanı her iki yılda da uzun budamada diğer uygulamalardan daha az çıkmıştır. Yaprak kalınlığı (YK) en yüksek uzun budama uygulamasında tespit edilmiştir. Net asimilasyon oranında (NAO) ise uzun budamadaki yaz budaması uygulamaları iki yılda da genel olarak yüksek çıkmıştır. Nispi büyüme hızı (NBH) da uzun budamadaki yaz budaması uygulamalarında iki yılda da genel olarak yüksek çıkmıştır. Elde edilen sonuçlar budamanın bitki fizyolojisi açısından önemli olduğunu göstermektedir., The aim of this study is to investigate the effect of winter and summer pruning on leaf area ratio, specific leaf area, leaf weight ratio, shoot weight ratio, net assimilation rate, relative growth rate, and leaf thickness in Actinidia deliciosa cv. Hayward kiwifruit variety by using quantitative analysis. The main subject in pruning practices was winter pruning applications (long, medium and short pruning) and the sub-topic was summer pruning practices (severe and light pruning). Winter pruning was applied in February, whereas summer pruning was applied in August. According to the result, the highest shoot weight ratio was found in long pruning both in winter and summer pruning practices. Leaf weight ratio was higher in medium pruning, albeit at a low amount. There was no difference between specific leaf area and winter and summer pruning practices. However, the lowest specific leaf area was found in long winter pruning in both years. It was determined that the leaf area ratio was less in long pruning in both years than in other pruning applications. It is found that the leaf thickness was the highest in long pruning. When it comes to the net assimilation rate, long pruning in summer pruning applications was generally high in both years. The relative growth rate was also generally high in long pruning in summer pruning applications in both years. The results show that pruning is important in terms of plant physiology.

Cyclamen breeding is difficult due to selfingdepression different ploidy levels, self-incompatibility and abortive embryoformation. Therefore, in vitro haploidisation is commonly used incyclamen breeding. In this study, we investigated effects of different tissueculture media and plant hormones as a first of in vitro haploidisationand propagation. We used ovule explants from Cyclamen persicum and Cyclamenpseudibericum on ½MS and B5 culture mediums supplemented with differentconcentration of 2,4-dichlorophenoxyaceticacid (2,4-D) and 6-(γ,γ–dimethylallylamino) purine (2iP). According to results best callus formationrate was 70% obtained from B5 medium supplemented with 1.5 mg L-12,4-D and 0.5 mg L-1 2iP in Cyclamen persicum. It was 48% on B5 medium supplementedwith 1 mg L-1 2,4-D and 0.3 mg L-1 2iP in Cyclamenpseudibericum. In Cyclamen persicum, highest embryo induction ratewas 55% obtained from callus regenerated on ½MS medium supplemented with 1.5 mgL-1 2,4-D and 0.8 mg L-1 2iP. However, embryo inductionwas not obtained on any medium for Cyclamen pseudibericum. Overall, ½MSculture medium supplemented with high auxin and low cytokinin concentration isbetter for embryo induction although B5 medium was better than ½MS medium forcallus formation and 42 plantlets obtained only from callus regenerated on ½MSmedium supplemented with 2.0 mg L-1 2,4-D and 0.5 mg L-12iP., Siklamendegörülen kendileme depresyonu, farklı ploidi seviyeleri, kendine uyuşmazlık veabortif embriyo oluşumu nedeniyle klasik yöntemlerle siklamen ıslahı oldukçazordur. Bu nedenle in vitro haploidizasyon, siklamen ıslahında yaygınolarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada in vitro haploidizasyon ve invitro çoğaltımın ilk aşaması olarak bitki doku kültürü ortamlarının vehormonların etkisi araştırılmıştır. Çalışmada bitkisel materyal olarak, Cyclamenpersicum ve Cyclamen pseudibericum’un ovül eksplantları, ortamolarak ise 2,4-dichlorophenoxyaceticacid (2,4-D) ve 6-(γ,γ –dimethylallylamino)purine’ (2iP)’in farklı konsantrasyonlarını içeren ½MS ve B5 ortamlarıkullanılmıştır. Çalışma sonucunda, Cyclamen persicum türünde en iyikallus oluşum oranı; 1.5 mg L-1 (2,4-D ve 0.5 mg L-1 2iPiçeren B5 ortamından (%70 oranında) elde edilmiştir. Cyclamen pseudibericum türüiçin ise kallus oluşum oranı % 48 olmuş ve 1 mg L-1 2,4-D ve 0.3 mgL-1 2iP içeren B5 ortamından elde edilmiştir. Cyclamen persicum türündeen yüksek embriyo uyartımı 1.5 mg L-1 2,4-D ve 0.8 mg L-12iP içeren ½MS ortamında gelişen kalluslardan elde edilmiştir (%55). Ancak Cyclamenpseudibericum türünde besi ortamlarının hiç birinden embriyo uyartımısağlanamamıştır. Sonuç olarak, kallus uyartımında B5 ortamı, ½MS ortamındandaha iyi sonuç vermesine rağmen embriyo uyartımı için yüksek oksin ve düşüksitokinin konsatrasyonuna sahip ½MS ortamı daha iyi bulunmuş ve 2.0 mg L-12,4-D ve 0.5 mg L-1 2iP içeren ½MS ortamından 42 adet bitkicik eldeedilmiştir.

Thisstudy was conducted to investigate the effects of rooting medium pH and IBAtreatments in rooting of tea cuttings. In the study, 10 tea genotypes with‘Tuğlalı’ are used as materials and perlite is used as the rooting medium. Inthe experiment, the effects of three different pH levels (7.0, 5.5, and 3.5)and 3 different applications of IBA (0, 4000, and 6000 ppm) on rooting tea cuttingsand growth of tea sprouts were investigated. According to the findings of thestudy, the best results in the tea plants are taken from 6000 ppm IBA and 5.5pH applications. In 6000 ppm IBA, rooting rate is 65.26 %, the most advancedroot length is 4.90 cm, the root number is 4.97 units and the root quality isdefined as 1.33. In cases where the rate of rooting medium pH is 5.5, rootingrate is 69.69 %, the most advanced root length is 9.41 cm, root number is 8.70units and root quality is seen as 1.70. Asthe growth rate of tea cuttings, 3.5 pH (79.28 %); in terms of the ratio ofgrowth length, 6000 ppm IBA (7.96 cm) and 3.5 pH (9.20 cm) have given the bestresults. When all the results are evaluated together, 6000 ppm IBA treatment at5.5 pH level is recommended for rooting and quality sapling production.

Türkiye, ekolojik ve biyolojik zenginlikleriyle birlikte dünyada yüksek tarım potansiyeli yönüyle dikkat çeken bir ülkedir.Ülke toprağının yaklaşık % 5’ini bahçe bitkileri tarımına ayıran Türkiye, bu özelliğiyle bahçe bitkileri ülkesi olarakadlandırılmaktadır. Anavatanı olduğu ürünler kadar anavatanı olmadığı subtropik hatta tropik kökenli ürünleri de kaliteli birşekilde yetiştirebilen Türkiye’nin, yıllık bahçe bitkileri üretimi yaklaşık 48 milyon ton dolayındadır. Türkiye bahçe bitkileritarımında, yeterli üretim ve kalite olmasına rağmen üretilen ürünlerde markalaşmanın çok düşük düzeyde kaldığıgörülmektedir. Bunun en önemli nedenleri olarak birbirinden bağımsız hareket eden (arazi varlığı az) küçük işletme sayısınınfazla olması, sofralık tüketimlerde marka aranmaması ve özellikle iç piyasaya sunulan ürünler için standardizasyonunyapılmaması gösterilebilir. Üreticilerin ekonomik gelir elde edebilmeleri, tüketicilerin kaliteli ürün tüketebilmeleri, ürün vekalite kayıplarının azaltılabilmesi için kaliteli üretimler yanında marka olmaya ve markalaşmaya da önem verilmesigerekmektedir. Turkey is a country which attracts the world’s attention with its ecological and biological wealth, and also with itshigh agricultural potential. Approximately, 5% of Turkey’s lands were spared for horticulture. So, it is called as a country ofhorticulture. Turkey, which can grow subtropical and even tropical crops as well as the crops which’s homeland is Turkey,can grow approximately 48 million t of horticultural crops per year. It can be seen that branding in horticultural crops inTurkey is too low compared to its production quality and number. The main reasons for this problem are, there are so manyestablishments (with small land size) which act independently from each other, customers don’t seek brands in tableconsumption and also, standardization rules don’t apply to products which are for domestic market. In order to producers earnmore income, consumers to consume products with quality and to reduce product and quality losses, importance should bealso given to branding as well as quality production.

Türkiye’ de yumuşak çekirdekli meyveler içinde üretim ve tüketimde önemli bir gelişmenin sağlanamadığı türlerden bir tanesi Trabzon hurmasıdır. Trabzon hurması, yüksek besin içeriğiyle birlikte değerli bir meyve olmasına karşın, ülkemizde ve dünyada istenilen talep düzeyine ulaşılamamıştır. Talebin düşük olmasında meyvenin yeterince tanınmaması, tüketiciye yüksek kalitede sunulamaması ve üretimin düşük olmasının etkileri bulunmaktadır. Yetiştiricilikte başarı, üretilen ürünlerin pazarlanabilir olmasıyla ölçülmektedir. Trabzon hurması yetiştiriciliğinde verim ve kalite üzerinde etkili olan faktörlerin yeterince dikkate alınmadığı görülmektedir. Bunlar, çiçek yapısı ve döllenme fizyolojilerine dikkat edilmemesi, taç şeklinin dengeli kurulmaması, güneş yanıklıkları, kültürel uygulamalardaki eksiklikler ve hasat sonrasında yapılan hatalardır. Trabzon hurmalarında sorunlardan bir tanesi de üretimlerde pazar isteklerinin dikkate alınmamasıdır. Ekolojiye ve hedef pazarlara uygun çeşit seçimi yanında, kültürel uygulamaların bilinçli yapılmasıyla birlikte verim ve kalite arttırılıp tüketici memnuniyeti sağlanabilir. Bunların sonucunda artacak talep, üretimi teşvik edecektir., Persimmon is one ofpome fruits in which significant development in production and consumption hasnot been obtained in Turkey. Although persimmon is a valuable fruit thanks toits high nutritional value, the demand for it in our country and around the worldhas not reached to the desired amount. Low recognition level of the fruit, lackof high quality crops to present to consumers and underproduction are some ofthe reasons for the low demand for the fruit. Success in cultivation ismeasured with the level of marketability of the crops. It can be seen thatfactors that affect yield and quality are not considered adequately incultivation of persimmon. These factors are paying no mind to the flowerstructure and fertilization physiology; not setting crown structure in abalanced way; sunburn; deficiencies in cultural treatments and failures afterharvest. One of the other problems about persimmon is that requests of themarket are not taken into account in production. Carrying out culturaltreatments consciously besides choosing the cultivars that are appropriate forecology and target markets can increase yield and quality and provide consumersatisfaction. The increase in demand as a result of these will encourageproduction.

While the world is trying to provide food forthe increasing population, people are also in search of alternative nutritionin order to be protected from the diseases threatening human life. Nowadays,recommendations of nutrition with horticultural crops, especially fruits andvegetables, are made as an alternative way of treatment for the diseasesthreatening human life. In recent years, sometimes a fruit or vegetable comesto the fore like the trend of the year or consumptions based on colours orcontent are recommended. People need approximately 70 nutritional elements tolead a healthy life. It can be stated that fruits-vegetables started to beperceived as medicine due to the consumptions based on colours and content. Everyagricultural crop contains several nutritional elements at different levelsthat are necessary for human life. Instead of thinking about the content ofcrops, it is more beneficial to set a diet with different crops for leading ahealthy life. This is called eat the rainbow. It is also true that coloursaffect human psychology and eagerness to buy as well as consumption. Instead ofconsumptions that are perceived as trend recently, it is more appropriate toknow that variety in consumption leads to healthier nutrition. Besides, it ismore appropriate to consider agricultural crops as crops that should beconsumed regularly to protect health rather than as medicine for treatmentafter diseases occur., Dünya bir taraftan artan nüfusa gıda temini için uğraşırken, diğer yandan insan sağlığını tehdit eden hastalıklardan korunma için alternatif beslenme arayışı içine girmiş bulunmaktadır. Günümüzde insan sağlığını tehdit eden hastalıklara karşı alternatif tedavi yöntemleri olarak, başta meyve ve sebzeler olmak üzere bahçe ürünleriyle beslenme önerileri yapılmaktadır. Son yıllarda bazen o yılın modası şeklinde bir meyve veya bir sebze gündemde ilk sırada yer alırken, bazen de renkler veya içerikler öne çıkarılarak tüketimler önerilmektedir. İnsanların sağlıklı yaşam için yaklaşık 70 besin öğesine ihtiyaçları bulunmaktadır. Renkler ve içerikler yönünden önerilen tüketimlerle birlikte, meyve-sebzelerin ilaç niteliğinde algılanır hale geldiği söylenebilir. Her tarım ürünü farklı düzeylerde olmakla birlikte insanlar için gerekli birçok besin ögesini içermektedir. İnsanların sağlıklı yaşam için tüketeceği ürünün besin içeriğinin neler olduğunu düşünmesi yerine, farklı ürünlerle beslenme programını oluşturması daha yararlı olacaktır. Bu amaçlara hizmet edecek şekilde gökkuşağı beslenme adı verilen bir beslenme sistemi de oluşturulmuştur. Renklerin tüketimde etkisinin yanında, insan psikolojisi ve satın alma isteği üzerine de etkili olduğu da bir gerçektir. Günümüzde ortaya çıktığı şekliyle moda gibi tüketimler yerine, tüketimdeki çeşitliliklerle daha sağlıklı beslenmelerin yapılabileceğinin bilinmesi; aynı zamanda tarım ürünlerinin hastalık sonrasında tedavi için ilaç olarak kullanmak yerine, sağlığını koruyabilmek için günlük yaşamda düzenli alması gereken ürünler olarak görülmesi daha doğru olacaktır.

Kivi tohumlarına farklı pH seviyeleri ve PEG-6000 dozları arttırılması amacıyla yapılmış olan bu çalışmada, Hayward kivi çeşidine ait tohumlar materyal olarak kullanılmıştır. Tohumlar, meyve hasadından sonra 41C'de soğuk hava deposunda Mayıs ayına kadar meyve içerisinde muhafaza edildikten sonra çıkarılmıştır. Tohumlara yapılan canlılık testine göre canlılık oranı %84 düzeyinde olmuştur. Çimlenme üzerine PEG-6000 dozları (0 g/L, 200 g/L, 300 g/L, 400 g/L) ve 3 farklı pH seviyelerinin etkisi araştırılmıştır. uygulamalarda en yüksek çimlenme oranı 0 g/L (%1.33) dozundan elde edilirken 400 g/L dozunda çimlenme görülmemiştir. pH seviyesinin etkisi incelendiğinde en yüksek değer %0.9 ile pH 6'dan, en düşük değer ise %0.75 ile pH 7'den alınmıştır. Sonuç olarak, PEG-6000 dozlarının etkisi önemli bulunurken, pH uygulamaları ile pH x PEG-6000 interaksiyonunun etkileri önemsiz çıkmıştır This study was carried out in order to increase germination percentage of kiwifruit seeds different pH levels and PEG-6000 treatments, seeds of Hayward kiwifruit cultivar used as materials. The seeds were removed after being kept in the fruit until May after harvest in cold storage at 41 C. According to viability test seed viability rate was found 84%. Effects of investigated 3 different pH levels and PEG6000 doses (0 g/L 200 g/L, 300 g/L, 400 g/L) on germination. According to the findings, in terms of effect on the germination treatment doses the highest germination rate dose of 0 g/L (1.33%) but from dose of 400 g/L was undetected germination. Effects of investigated of the pH levels the highest value from pH 6 to 0.9%, and the lowest value was taken from pH 7 to 0.75%. As a result, although effect of PEG-6000 doses significant were found insignificant pH treatments and pH x PEG-6000 interactions.

Özet Sofralık incirlerde, hasat sonrasında ambalaja yerleştirme konumunun kalite üzerine etkilerini belirlemek için yapılan bu çalışmada, ambalaj tipi olarak klasik ambalajlar kullanılmıştır. Ambalaja yerleştirme şekilleri olarak, meyveler dik konumda (ostiol altta) ve yatay konumda (ostiol üstte) olmak üzere 2 farklı şekilde ambalaj kaplarına yerleştirilmiştir. Denemede materyal olarak Samsun ili Tekkeköy ilçesinde yetiştirilen sofralık incirler kullanılmıştır. Optimum hasat döneminde hasat edilen meyveler bir gün önsoğutma yapıldıktan sonra ambalajlanarak, 4oC sıcaklık ve % 85-90 oransal nem içeren soğuk hava deposunda muhafazaya alınmıştır. Depodan haftalık olarak alınan meyvelerde ağırlık kaybı, renk değişimi, SÇKM, titre edilebilir asitlik miktarı, küflenme, akma, buruşma, kabuk soyulma ve degüstasyon analizleri yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda ambalaja yerleştirme konumu, SÇKM dışındaki parametrelerde fark oluşturacak bir etki yapmamıştır. Alınan diğer verilere göre uygulamalar arasında önemli farklılıklar görülmemesine karşın, dik konumda yerleştirilen meyvelerde küflenme ve akma daha geç olmuştur.

Kivide farklı kalem aşılarının aşı başarısı üzerine etkilerini araştırmayı amaçlayan bu çalışmada, anaç olarak Hayward kivi çeşidinin tohumlarından elde edilen 3 yaşındaki çöğür anaçları; aşı kalemi olarak Hayward çeşidi kullanılmıştır. Aşılamalar her iki yılda 15 Mart’ta yapılmıştır. Çalışmada, dilcikli, dilciksiz, yarma, yan, kabuk altı ve makine ile yarma olmak üzere 6 farklı kalem aşısı yapılmıştır. Aşılamadan sonra aşı tutma, aşı sürme, sürgün çap ve uzunluğu tespit edilmiştir. Deneme sonucunda her iki yılın ortalamasına göre dilcikli ve dilciksiz aşılardan en yüksek aşı tutma (%98.34) ve aşı sürme oranları (dilcikli aşı %93.33 ve dilciksiz aşı %90.00) elde edilmiştir. Bü- tün aşı tiplerinde yeterli sayılabilecek ölçüde sürgün çap ve uzunluğu elde edilmesine karşın en yüksek sürgün çapı (9.09 mm) ve sürgün uzunluğu (130.16 cm) dilciksiz aşı- dan elde edilmiştir. En düşük sonuçlar ise kabuk altı aşısından alınmıştır.

The study was conducted out in Hayrat kiwifruit plantation founded in Rize Atatürk Tea and Horticultural Crops Research Institute during 2002-2003. Hayward and Bruno female cultivars and Matua and Tomuri male cultivars were tested. According to the results, cv. Bruno had earlier first leaf appearence than that of Hayward and this cultivar flowered and ripened its fruits earlier. As for male cultivars, Matua was earlier than Tomuri in terms of vegetative development and flowering. Generally, vegetative buds appeared at the beginning and end of March and plants came into flowering toward the middle of June in all cultivars. In female cultivars, plants flowered at the beginning of June and fruits could be harvested toward to the end of November. Defoliation was observed in all cultivars toward the middle of December. Mean fruit weight was found to be 90-110 g for Hayward and 70-80 g for Bruno. It was also determined that fruit hardness was 7.5-9 kg for Hayward and 7.5-8 kg for Bruno at harvesting. The WSDM value which was 9.5-10 % for both cultivars at harvesting reached at 13-14 % level at ripening., Bu araştırma 2002-2003 yıllarında, Rize Atatürk Çay ve Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsüne ait Hayrat kivi bahçesinde yürütülmüştür. Denemede Hayward ve Bruno dişi çeşitleri ile Matua ve Tomuri erkek çeşitleri incelenmiştir. Deneme sonuçlarına göre, Bruno çeşidi Hayward çeşidinden daha erken uyanıp yapraklanmakta ve çiçeklenip meyve bağlamaktadır. Meyve hasadı da Bruno çeşidinde daha erken gerçekleşmektedir. Erkek çeşitlerde ise Matua, Tomuri çeşidine göre daha erken uyanmakta ve çiçeklenmektedir. Genel olarak bütün çeşitlerde yaprak tomurcukları Mart ayının ikinci yarısında kabarmakta ve Haziran başında tam çiçeklenme meydana gelmektedir. Dişi çeşitlerde meyve tutumları Haziran ortasına doğru gerçekleşmekte, Kasım sonuna doğru meyve hasadı yapılmaktadır. Yaprak dökümü ise tüm çeşitlerde Aralık ortasına doğru gerçekleşmektedir. Ortalama meyve ağırlıkları yıllara bağlı olarak, Hayward çeşidinde 90 ile 110 g, Bruno çeşidinde 70 ile 80 g arasında değişmiştir. Aynı şekilde hasat olumunda meyve eti sertliğinin Hayward çeşidinde 7.5 – 9 kg; Bruno çeşidinde ise 7.5 – 8 kg arasında değiştiği belirlenmiştir. Suda çözünebilir kuru madde (SÇKM) kapsamı bakımından çeşitler arasında benzerlik olduğu gözlenmiş; hasat döneminde % 9.5 – 10 olarak tespit edilen SÇKM kapsamı, yeme olumunda %13 – 14 değerine yükselmiştir.

Bu çalışma ‘Hayward’ ve ‘Matua’ (Actinidia deliciosa A. Chev.) kivi çeşitlerine ait yarı odunsu çeliklerin köklenmesi üzerine çelik alma zamanı (1 Temmuz, 1 Ağustos ve 1 Eylül), çelikteki göz sayısı (2 ve 3) ve Indole-3-butyric acid (IBA) dozlarının (0, 2000, 4000 ve 6000 ppm) etkilerini saptamak amacıyla 2002 ve 2003 yıllarında Rize’de yürütülmüştür. Yarı odunsu çelikler 2 ile 3 göz içerecek şekilde hazırlanarak IBA uygulaması yapıldıktan sonra ısıtmasız seradaki alttan ısıtma ve sisleme ünitesine sahip tavalarda, perlit ortamında köklendirilmiştir. Köklendirme ortamında 60 gün bekletilen çelikler sökülerek, köklenme ve canlılık oranları, en gelişmiş kök uzunluğu ve çapı, kök sayısı ve kök kalitesi belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, köklenme ve kök kalitesi bakımından en yüksek sonuçlar 1 Temmuz ve 1 Ağustos tarihlerinde Hayward çeşidinde 3 gözlü, Matua çeşidinde 2 gözlü olarak hazırlanarak, 4000 ile 6000 ppm IBA uygulanan çeliklerden alınmıştır. Hayward çeşidinde % 68.0 – 93.0, Matua çeşidinde % 67.0 – 86.0 arasında değişen köklenme oranları elde edilmiştir. This study was carried out to determine the effect of cutting time (1 July, 1 August and 1 September), bud number on the cutting (2 and 3) and Indol-3-burtyric acid (IBA) concentrations (0, 2000, 4000 and 6000 ppm) on rooting of cv. Hayward and cv. Matua kiwifruit (Actinidia deliciosa A. Chev.) semi-hardwood cutting in Rize at 2002 and 2003. IBA treated semi-hardwood cutting with 2-3 buds planted in unheated greenhouse at bottom heated and ower misting sytem frames with perlite. After 60 days, all cutting dig-out and percentage of rooting and viability rates, the legth and diameter of the most developed roots, lateral root number and root quality were determined. The highest results obtained from semi-hardwood cuttings of cv. Hayward prepared with three buds and collected on 1 July and 1 August and cv. Matua prepared with two buds and collected on 1 July and 1 August. All the cuttings were treated with 4000 and 6000 ppm IBA. Rooting rations were found to be 68.0 % - 93.0 % and 67.0 % - 86.0 % for cv. for Hayward and Matua, respectively.

Bu çalışma ‘Hayward’ ve ‘Matua’ (Actinidia deliciosa A. Chev.) kivi çeşitlerine ait yarı odunsu çeliklerin köklenmesi üzerine çelik alma zamanı (1 Temmuz, 1 Ağustos ve 1 Eylül), çelikteki göz sayısı (2 ve 3) ve Indole-3-butyric acid (IBA) dozlarının (0, 2000, 4000 ve 6000 ppm) etkilerini saptamak amacıyla 2002 ve 2003 yıllarında Rize’de yürütülmüştür. Yarı odunsu çelikler 2 ile 3 göz içerecek şekilde hazırlanarak IBA uygulaması yapıldıktan sonra ısıtmasız seradaki alttan ısıtma ve sisleme ünitesine sahip tavalarda, perlit ortamında köklendirilmiştir. Köklendirme ortamında 60 gün bekletilen çelikler sökülerek, köklenme ve canlılık oranları, en gelişmiş kök uzunluğu ve çapı, kök sayısı ve kök kalitesi belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, köklenme ve kök kalitesi bakımından en yüksek sonuçlar 1 Temmuz ve 1 Ağustos tarihlerinde Hayward çeşidinde 3 gözlü, Matua çeşidinde 2 gözlü olarak hazırlanarak, 4000 ile 6000 ppm IBA uygulanan çeliklerden alınmıştır. Hayward çeşidinde % 68.0 – 93.0, Matua çeşidinde % 67.0 – 86.0 arasında değişen köklenme oranları elde edilmiştir., This study was carried out to determine the effect of cutting time (1 July, 1 August and 1 September), bud number on the cutting (2 and 3) and Indol-3-burtyric acid (IBA) concentrations (0, 2000, 4000 and 6000 ppm) on rooting of cv. Hayward and cv. Matua kiwifruit (Actinidia deliciosa A. Chev.) semi-hardwood cutting in Rize at 2002 and 2003. IBA treated semi-hardwood cutting with 2-3 buds planted in unheated greenhouse at bottom heated and ower misting sytem frames with perlite. After 60 days, all cutting dig-out and percentage of rooting and viability rates, the legth and diameter of the most developed roots, lateral root number and root quality were determined. The highest results obtained from semi-hardwood cuttings of cv. Hayward prepared with three buds and collected on 1 July and 1 August and cv. Matua prepared with two buds and collected on 1 July and 1 August. All the cuttings were treated with 4000 and 6000 ppm IBA. Rooting rations were found to be 68.0 % - 93.0 % and 67.0 % - 86.0 % for cv. for Hayward and Matua, respectively.

Hayward ve Matua (Actinidia deliciosa A. Chev.) kivi çeşitlerine ait odun çeliklerin köklendirilmesinde, en uygun çelik alma zamanı, çelik tipi ve IBA dozlarının saptanmasını amaçlayan bu çalışma, 2002-2003 yılları arasında Rize’de yürütülmüştür. Çalışmada, çelikler 1 Ocak ve 1 Şubat olmak üzere 2 farklı zamanda alınmıştır. İki ve üç gözlü olarak hazırlanan çeliklere 0, 2000, 4000 ve 6000 ppm IBA uygulaması yapıldıktan sonra, alttan ısıtma ve mistleme ünitesine sahip, ısıtmasız cam serada perlit ortamında köklenmeye alınmıştır. Köklendirme ortamından 120 gün sonra sökülen çeliklerde köklenme ve canlılık oranları, en gelişmiş kök uzunluğu ve çapı, kök sayısı ve kalitesi belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, köklenme ve kök kalitesi bakımından en yüksek sonuçlar Hayward için 1 Ocak, Matua için ise 1 Ocak ve 1 Şubat tarihlerinde 3 gözlü olarak hazırlanarak, 4000 ile 6000 ppm IBA uygulaması yapılan çeliklerden alınmıştır. Hayward çeşidinde % 52.0-73.0, Matua çeşidinde % 48.0-83.0 arasında değişen köklenme oranları elde edilmiştir This study was carried out to determine the suitable time for preparation of cuttings, type of cuttings and IBA concentrations to root the hardwood cuttings of Hayward and Matua kiwifruit (Actinidia deliciosa A. Chev.) cultivars in Rize during 2002 and 2003. The hardwood cuttings were used on 1 January and 1 February. After pre-treating with 0, 2000, 4000 and 6000 ppm IBA, the cuttings with two or three shoot buds were rooted in unheated greenhouse with a bottom heated mist propagation frame containing perlite medium. Hardwood cuttings were exposed to the rooting media for 120 days and then they all were removed from the media to determine the rooting and viability rates, the most developed roots in both length and width, lateral root number and root quality. As a result of the study, the highest rooting and rooting quality were obtained from hardwood cuttings of cv. Hayward prepared with three shoot buds on 1 January and cv. Matua prepared with three shoots buds on 1 January and 1 February. All the cuttings were treated with 4000 and 6000 ppm IBA. Rooting ration was found to be 52.0 % - 73.0 % and 48.0 % - 83.0 % for cv. for Hayward and Matua, respectively.

Hayward ve Matua kivi (Actinidia deliciosa, A. Chev.) odun çelikleri, 1 Ocak’ta alınmıştır. Çelikler 3 ay süreyle soğuk hava deposunda +4 OC’de muhafaza edilmiştir. Depodan çıkarılan çeliklere IBA’nın 0, 50, 100, 150, 2000, 4000, 6000 ppm dozları uygulanmıştır. Çelikler, alttan ısıtma ve mistleme ünitesine sahip ısıtmasız cam serada perlit ortamında 90 gün köklenmeye alınmıştır. Çalışmada köklenme oranı, canlı çelik oranı, kök sayısı ile kök kalitesi belirlenmiştir. Araştırma sonucunda en iyi sonuçlar, çeliklere 6000 ppm IBA uygulamasından elde edilmiştir., Hayward ve Matua kivi (Actinidia deliciosa, A. Chev.) odun çelikleri, 1 Ocak’ta alınmıştır. Çelikler 3 ay süreyle soğuk hava deposunda +4 OC’de muhafaza edilmiştir. Depodan çıkarılan çeliklere IBA’nın 0, 50, 100, 150, 2000, 4000, 6000 ppm dozları uygulanmıştır. Çelikler, alttan ısıtma ve mistleme ünitesine sahip ısıtmasız cam serada perlit ortamında 90 gün köklenmeye alınmıştır. Çalışmada köklenme oranı, canlı çelik oranı, kök sayısı ile kök kalitesi belirlenmiştir. Araştırma sonucunda en iyi sonuçlar, çeliklere 6000 ppm IBA uygulamasından elde edilmiştir

Çalışmada Hayward odun çelikleri, 10-12 yaşındaki ağaçlardan 1 Ocak tarihinde 2 - 3 gözlü olacak şekilde alınmıştır. Deneme iki aşamada yürütülmüştür. Denemenin birinci bölümünde direk dikimi yapılan ve değişik ortamlarda 3 ay muhafaza edilen (toprak, perlit ve soğuk hava deposu) çeliklere dikimden önce kontrol ve 4000 ppm IBA uygulaması yapıldıktan sonra sera ortamına dikilmiştir. Denemenin ikinci bölümünde ise 3 ay süreyle toprak, perlit ve soğuk hava deposunda (+4 OC) muhafaza edilen çeliklere kontrol, muhafazadan önce 4000 ppm IBA ve dikimden sonra (muhafazadan sonra) 4000 ppm IBA uygulamaları yapıldıktan sonra sera ortamına dikilmiştir. Çelikler, alttan ısıtma ve mistleme ünitesine sahip ısıtmasız cam serada perlit ortamında 90 gün köklenmeye alınmıştır. Çalışmada köklenme oranı, canlılık oranı, kök sayısı ile kök kalitesi belirlenmiştir. Denemenin birinci bölümünde en iyi köklenme (%73.0), canlılık (%88.0), kök sayısı (9.8 adet) ve kök kalitesi (3.8) direk dikimi yapılan çeliklere dikimden önce 4000 ppm IBA uygulamasından elde edilmiştir. Denemenin ikinci bölümünde ise muhafaza ortamları bakımından en iyi köklenme (%66.0), canlılık (%91.0), kök sayısı (7.3 adet) ve kök kalitesi (3.5) soğuk hava deposunda muhafaza edilen çeliklere dikimden önce 4000 ppm IBA uygulamasından elde edilmiştir., Çalışmada Hayward odun çelikleri, 10-12 yaşındaki ağaçlardan 1 Ocak tarihinde 2 - 3 gözlü olacak şekilde alınmıştır. Deneme iki aşamada yürütülmüştür. Denemenin birinci bölümünde direk dikimi yapılan ve değişik ortamlarda 3 ay muhafaza edilen (toprak, perlit ve soğuk hava deposu) çeliklere dikimden önce kontrol ve 4000 ppm IBA uygulaması yapıldıktan sonra sera ortamına dikilmiştir. Denemenin ikinci bölümünde ise 3 ay süreyle toprak, perlit ve soğuk hava deposunda (+4 OC) muhafaza edilen çeliklere kontrol, muhafazadan önce 4000 ppm IBA ve dikimden sonra (muhafazadan sonra) 4000 ppm IBA uygulamaları yapıldıktan sonra sera ortamına dikilmiştir. Çelikler, alttan ısıtma ve mistleme ünitesine sahip ısıtmasız cam serada perlit ortamında 90 gün köklenmeye alınmıştır. Çalışmada köklenme oranı, canlılık oranı, kök sayısı ile kök kalitesi belirlenmiştir. Denemenin birinci bölümünde en iyi köklenme (%73.0), canlılık (%88.0), kök sayısı (9.8 adet) ve kök kalitesi (3.8) direk dikimi yapılan çeliklere dikimden önce 4000 ppm IBA uygulamasından elde edilmiştir. Denemenin ikinci bölümünde ise muhafaza ortamları bakımından en iyi köklenme (%66.0), canlılık (%91.0), kök sayısı (7.3 adet) ve kök kalitesi (3.5) soğuk hava deposunda muhafaza edilen çeliklere dikimden önce 4000 ppm IBA uygulamasından elde edilmiştir

In this study, effects of pruning on shoot growth and development of kiwifruit (cv. Hayward) under the conditions of Çarsamba Plain were investigated. Main subject was winter pruning (long pruning, medium pruning and short pruning) and sub-subject was summer pruning (heavy and light pruning). Winter prunings were performed in February and summer prunings were performed in August. Effects of Prunings on shoot diameter, growth rate of shoot diameter, shoot length, growth rate of shoot length, shoot dry weight and total shoot vegatative dry weight were investigated in this study. Decrease was observed in shoot length and shoot diameter decrease with increasing number of sprouts left over a branch. Shoot dry weights were closer to each other in long and short pruning practices since the number of sprout left in short pruning was lower than the number left in long pruning but exhibited strong development. Finally, a pruning practice dominantly short but mixed with some medium pruning was recommended for a stable shoot development., Araştırmada, Çarşamba Ovası koşullarında yetiştirilen kivide (cv. Hayward), budamanın sürgün büyümesi ve gelişmesi üzerine olan etkisi incelenmiştir. Budama uygulamalarında ana konu kış budama uygulamaları ( uzun budama, orta budama ve kısa budama ) alt konu ise yaz budama uygulamaları (şiddetli ve hafif budama) olmuştur. Kış budamaları Şubat ayı içerisinde, yaz budamaları ise Ağustos ayı içerisinde uygulanmıştır. Araştırmada budamaların, sürgün çapı, sürgün çapı artış hızı (SÇAH), sürgün boyu, sürgün boyu artış hızı (SBAH), sürgün kuru ağırlığı ve toplam sürgün vegetatif kuru ağırlığına olan etkisi incelenmiştir. Araştırmada,sürgün boyu ve sürgün çapında, dalda bırakılan göz sayısının artmasına bağlı olarak bir azalmanın olduğu görülmüştür. Sürgün kuru ağırlığı yönünden, kısa budamada bırakılan tomurcuk sayısının az olmasına karşın sürgünün kuvvetli gelişmesi; uzun budamada ise tomurcuk sayısının fazla olmasından dolayı toplam sürgün ağırlığının artmasından dolayı, uzun ve kısa budamadan elde edilen değerler birbirine yakın bulunmuştur. Sonuç olarak dengeli sürgün gelişimi için, kısa budama ağırlıklı orta budama ile karışık bir budama uygulamasının yapılması önerilmektedir

Bu çalışma, farklı anaç çapı ve aşı dönemlerinin kivi fidanı üretiminde aşı başarısı ve fidan gelişimi üzerine etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada, 2 farklı anaç çapına (5.00–7.00 mm ve 7.01–9.00 mm) sahip olan çöğür anaçlar üzerine yongalı göz aşı metodu ile 4 farklı dönemde (durgun aşılar 1 Eylül–15 Eylül; sürgün aşılar 1 Mayıs–15 Mayıs) aşılar yapılmıştır. Aşılı fidanlarda aşı tutma ve sürme oranı (%), aşı sürgün boyu (cm), aşı sürgün çapı (mm) ve toplam yaprak alanı (cm2 bitki-1) incelenmiştir. Aşı tutma oranı üzerine aşı dönemlerinin önemli etkisi tespit edilirken, anaç çaplarının etkisi önemsiz bulunmuştur. Sürgün aşılardan durgun aşılara göre daha yüksek aşı tutma değerleri elde edilirken en yüksek aşı tutma oranı 1 Mayıs aşı döneminde yapılan aşılardan elde edilmiştir (% 97.5). Aşı sürme oranı, sürgün çapı ve toplam yaprak alanı kriterleri üzerine anaç çapı x aşı dönemi interaksiyon etkisi önemli bulunmuştur. İncelenen bu kriterlerde ince anaç çapında Mayıs aşı dönemi olumsuz etki yaratırken, kalın anaç çapında aşı dönemi önemli olmamıştır. This study was carried out to determine the effects of different rootstock diameters and budding time on graft success and plant growth. In this study, two different diameters of rootstock (5.00–7.00 mm and 7.01–9.00 mm) were examined using the chip budding method at four different budding periods (fall budding September 1- September 15; shoot budding May 1-May 15). In grafted seedlings, the bud take rate (%), the bud sprout rate (%), shoot diameter (mm), shoot length (cm), total leaf area (cm2 plant-1) were examined. While the timing of budding affected the success rate of the grafting, the rootstock diameter was shown to be insignificant. Shoot budding resulted in higher bud take ratio in comparison to fall budding. Budding carried out on May 1 was shown to be the most successful (97.5 %) with regard to the bud take. Rootstock diameter x budding period interaction was found to be significant on bud sprout ratio, shoot diameter and total leaf area. On these traits, May budding period for thin rootstock diameter had significant negative effects, but for thick rootstock diameter had no significant effects.

Araştırmada, Çarşamba Ovası koşullarında yetiştirilen kivide (cv. Hayward), budamanın sürgün büyümesi ve gelişmesi üzerine olan etkisi incelenmiştir. Budama uygulamalarında ana konu kış budama uygulamaları ( uzun budama, orta budama ve kısa budama ) alt konu ise yaz budama uygulamaları (şiddetli ve hafif budama) olmuştur. Kış budamaları Şubat ayı içerisinde, yaz budamaları ise Ağustos ayı içerisinde uygulanmıştır. Araştırmada budamaların, sürgün çapı, sürgün çapı artış hızı (SÇAH), sürgün boyu, sürgün boyu artış hızı (SBAH), sürgün kuru ağırlığı ve toplam sürgün vegetatif kuru ağırlığına olan etkisi incelenmiştir. Araştırmada, sürgün boyu ve sürgün çapında, dalda bırakılan göz sayısının artmasına bağlı olarak bir azalmanın olduğu görülmüştür. Sürgün kuru ağırlığı yönünden, kısa budamada bırakılan tomurcuk sayısının az olmasına karşın sürgünün kuvvetli gelişmesi; uzun budamada ise tomurcuk sayısının fazla olmasından dolayı toplam sürgün ağırlığının artmasından dolayı, uzun ve kısa budamadan elde edilen değerler birbirine yakın bulunmuştur. Sonuç olarak dengeli sürgün gelişimi için, kısa budama ağırlıklı orta budama ile karışık bir budama uygulamasının yapılması önerilmektedir. In this study, effects of pruning on shoot growth and development of kiwifruit (cv. Hayward) under the conditions of çarsamba Plain were investigated. Main subject was winter pruning (long pruning, medium pruning and short pruning) and sub-subject was summer pruning (heavy and light pruning). Winter prunings were performed in February and summer prunings were performed in August. Effects of prunings on shoot diameter, growth rate of shoot diameter, shoot length, growth rate of shoot length, shoot dry weight and total shoot vegatative dry weight were investigated in this study. Decrease was observed in shoot length and shoot diameter decrease with increasing number of sprouts left over a branch. Shoot dry weights were closer to each other in long and short pruning practices since the number of sprout left in short pruning was lower than the number left in long pruning but exhibited strong development. Finally, a pruning practice dominantly short but mixed with some medium pruning was recommended for a stable shoot development.

Bu çalışmada bilimin doğasının öğretilmesinde tarihsel perspektifin etkisi incelenmiştir. Tarihsel perspektif atomun yapısı konusunda uygulanmıştır. Çalışmanın örneklemi Türkiye'nin, Bolu ilindeki bir ilköğretim okulunun 7. sınıfında öğrenim gören toplam 56 öğrenciden oluşmaktadır. Bu okuldaki öğrenciler, 5. sınıfın sonunda akademik başarılarına göre ikiye ayrılmışlar; akademik başarıları yüksek olanlar A şubesine, düşük olanlar ise B şubesine ayrılmışlardır. A şubesi 29 öğrenci ( 15 erkek, 14 kız), B şubesi ise 27 öğrenciden (16 erkek,11 kız) oluşmaktadır.Katılımcıların, bilimin doğasının; bilimsel bilginin değişebilirliği, deneyselliği, hayal gücü ve yaratıcılık, gözlem ve çıkarım, bilimsel modeller, bilimin sosyo-kültürel yapısı gibi özellikleri hakkındaki görüşleri, Bilimin Doğası Üzerine Görüşler Anketi (Views of Nature of Science Questionnaire, VNOS) ile tespit edilmiştir. Anket 7 sorudan oluşmaktadır.Bilimin Doğası Üzerine Görüşler Anketi, öğrencilere uygulamadan önce on-test sonrasında ise son-test olarak uygulanmıştır. Ayrıca katılımcıların bilimin doğası hakkındaki görüşlerini daha detaylı ortaya koyabilmek amacıyla uygulama öncesinde ve sonrasında 6 öğrenci ile yari yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır.Öğrencilerin ankette verdikleri cevaplar: ?bilgili? (informed), ?yetersiz? (naive) ve ?kategorize edilemeyen? (uncategorized) olarak kodlanmıştır. Öğrencilerin, bilimin doğası ile ilgili görüş anketindeki on test ve son test cevapları arasındaki olası farklılıkları incelemek için Khi-Kare testi kullanılmıştır. İki şube öğrencilerinin, bilimin doğası ile ilgili görüş anketi cevaplarının ön ve son test uygulamalarına ilişkin puanlarının karsılaştırılmasında t-testi analizi yapılmıstır.Khi-Kare ve t-testi analizlerine göre; her iki şube öğrencilerinin, incelenen bilimin doğası ile ilgili bakış açılarının olumlu yönde geliştiği tespit edilmiştir. On test sonuçlarına göre akademik başarıları düşük olan B şubesi öğrencilerinin, bilimsel bilginin üretilmesinde çok önemli yeri olan, hayal gücü ve yaratıcılık konusunda A şubesi öğrencilerine göre daha bilgili olmaları oldukça dikkat çeken bulgulardandır. Bu sonuçlar doğrultusunda, öğrencilerin bilimin doğasıyla ilgili görüşlerinin geliştirilmesi için atomun yapısı konusunun tarihsel perspektifin göz önünde bulundurularak öğretilmesi önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Tarihsel perspektif, bilimin doğası, fen öğretimi The purpose of this study was to examine the impact of historical perspective approaches on 7th grade students? views about nature of science. Structure of atomic units was presented an Historical perspective with emphasis on six target aspects of nature of science. The sample for this study consisted of 56 students from middle school in Turkey. These students were divided into two groups (A and B) based on differentiating their academic achievements of elementary school. Group A has high academic achievement students consisted of 29 students (15 male; 14 female). Group B has low academic achievement students groups consisted of 27 students (16 male; 11 female).The Views of Nature of Science (VNOS) questionnaire (Lederman, Abd-El-Khalick, Bell and Scharwartz, 2002) was used to determine students? initial views of NOS, and was administered again at the end of units as pre?post tests to determine changes in students? views. To help uncover the participants? views, semi-structured interview was undertaken with 6 students as pre and post tests before and end of the intervention.The data by categorizing each participants? views of the seven emphasized aspects of NOS into naive, uncategorized and informed. Chi-square test was used to investigate the possible variations between the pre-test and post-test. T statistical test analysis was also used to compare two groups of views about NOS .The results of the current study clearly revealed that historical perspectives approach significantly shifts have occurred in participants? views of NOS. It was found that low academic achievement students groups? are more informed views about imagination and creativity than the high academic achievement students groups?. Since there are significantly differencies between two groups academic achievement, this is surprising results.Key words: Historical perspective, nature of science, elementary science education 79

Hayward ve Matua kivi (Actinidia deliciosa, A. Chev.) odun çelikleri, 1 Ocak'ta alınmıştır. Çelikler 3 ay süreyle soğuk hava deposunda 4 C'de muhafaza edilmiştir. Depodan çıkarılan çeliklere IBA'nın 0, 50, 100, 150, 2000, 4000, 6000 ppm dozları uygulanmıştır. Çelikler, alttan ısıtma ve mistleme ünitesine sahip ısıtmasız cam serada perlit ortamında 90 gün köklenmeye alınmıştır. Çalışmada köklenme oranı, canlı çelik oranı, kök sayısı ile kök kalitesi belirlenmiştir. Araştırma sonucunda en iyi sonuçlar, çeliklere 6000 ppm IBA uygulamasından elde edilmiştir. Hayward and Matua (Actinidia deliciosa, A. Chev.) hardwood cuttings were taken on 1st January. Cuttings were stored in cold at 4 °C for three months. Cuttings, treated with 0, 50, 100, 150, 2000, 4000, 6000 ppm IBA after cold storage. The cuttings were rooted in unheated greenhouse with a bottom heated mist propagation frame containing perlite medium for 90 days. In this study, rooting rate, viabil cutting rate, lateral root number per cutting and root quality were determined. The best results were obtained from cuttings treated with 6000 ppm IBA.

Çalışmada Hayward odun çelikleri, 10-12 yaşındaki ağaçlardan 1 Ocak tarihinde 2-3 gözlü olacak şekilde alınmıştır. Deneme iki aşamada yürütülmüştür. Denemenin birinci bölümünde direk dikimi yapılan ve değişik ortamlarda 3 ay muhafaza edilen (toprak, perlit ve soğuk hava deposu) çeliklere dikimden önce kontrol ve 4000 ppm IBA uygulaması yapıldıktan sonra sera ortamına dikilmiştir. Denemenin ikinci bölümünde ise 3 ay süreyle toprak, perlit ve soğuk hava deposunda (4 C) muhafaza edilen çeliklere kontrol, muhafazadan önce 4000 ppm IBA ve dikimden sonra (muhafazadan sonra) 4000 ppm IBA uygulamaları yapıldıktan sonra sera ortamına dikilmiştir. Çelikler, alttan ısıtma ve mistleme ünitesine sahip ısıtmasız cam serada perlit ortamında 90 gün köklenmeye alınmıştır. Çalışmada köklenme oranı, canlılık oranı, kök sayısı ile kök kalitesi belirlenmiştir. Denemenin birinci bölümünde en iyi köklenme (%73.0), canlılık (%88.0), kök sayısı (9.8 adet) ve kök kalitesi (3.8) direk dikimi yapılan çeliklere dikimden önce 4000 ppm IBA uygulamasından elde edilmiştir. Denemenin ikinci bölümünde ise muhafaza ortamları bakımından en iyi köklenme (%66.0), canlılık (%91,0), kök sayısı (7.3 adet) ve kök kalitesi (3.5) soğuk hava deposunda muhafaza edilen çeliklere dikimden önce 4000 ppm IBA uygulamasından elde edilmiştir. In this study, Hayward hardwood cuttings were taken with two or three shoot buds from 10-12 years old plants on 1st January. Firstly, directly planted cuttings and different media store for three months (soil, perlite and cold storage depot) cuttings were planted in greenhouse after treating with 4000 ppm IBA and as untreated control. Secondly, they were depoted in soil, perlite and cold storage depot (4 °C) for three months, for depoted cuttings, control, treating with 4000 ppm IBA after and before depot were planted in greenhouse. The cuttings were rooted in unheated greenhouse with a bottom heated mist propagation frame containing perlite medium for 90 days. In this study, rooting rate, viability rate, lateral root number per cutting and root quality were determined. Firstly the best rooting rate (73.0%), viability rate (88.0%), lateral root number (9.8 number) and root quality (3.8) were obtained from directly planted cuttings treated with 4000 ppm IBA. Secondly the best rooting rate (66.0%), viability rate (91.0%), lateral root number (7.3 number) and root quality (3.5) were from the cuttings treated with 4000 ppm IBA after depot in cold storing medium in term of depot media.

Kivide farklı kalem aşılarının aşı başarısı üzerine etkilerini araştırmayı amaçlayan bu çalışmada, anaç olarak Hayward kivi çeşidinin tohumlarından elde edilen 3 yaşındaki çöğür anaçları; aşı kalemi olarak Hayward çeşidi kullanılmıştır. Aşılamalar her iki yılda 15 Mart'ta yapılmıştır. Çalışmada, dilcikti, dilciksiz, yarma, yan, kabuk altı ve makine ile yarma olmak üzere 6 farklı kalem aşısı yapılmıştır. Aşılamadan sonra aşı tutma, aşı sürme, sürgün çap ve uzunluğu tespit edilmiştir. Deneme sonucunda her iki yılın ortalamasına göre dikikli ve dilciksiz aşılardan en yüksek aşı tutma (%98.34) ve aşı sürme oranları (dikildi aşı %93.33 ve dilciksiz aşı %90.Q0) elde edilmiştir. Bütün aşı tiplerinde yeterli sayılabilecek ölçüde sürgün çap ve uzunluğu elde edilmesine karşın en yüksek sürgün çapı (9.09 mm) ve sürgün uzunluğu (130.16 cm) dilciksiz aşıdan elde edilmiştir. En düşük sonuçlar ise kabuk altı aşısından alınmıştır. The objective of this study was to determine the most suitable different graftings methods for Hayward Kiwifruit cultivars. In this study, Hayward scion was used as grafting scion 3 years old and seedlings were used as rootstocks; The graftings were done in 15th March 2002 and 2003. On the other hand, wipe, splice, cleft grafting by hand, side grafting, bark grafting and machine of cleft grafting by hand manuel grafting unit were used as grafting methods. Bud take rate, bud sprouting rate, shoot diameter and shoot length were determined after grafting. The wipe and splice graftings gave the highest bud-take (98.33%), sprouting rate (wipe grafting 93.33%, splice grafting 90.00%). All grafting methods gave succesfull results/The splice grafting gave the highest shoot diameter (9.09 mm) and shoot length (130.16 cm). The bark garfting gave the lowest results.

Bu çalışmada, değişik olgunlaşma aşamalarındaki trabzonhurmalarının bileşimleri saptanarak aynı briks ve pH'lara sahip marmelatlar üretilmiş ve hammaddenin bileşiminden kaynaklanan farklılıkların son ürüne yansıyıp yansımadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Üç farklı tipte ve olgunlaşma aşamasındaki trabzonhurmalarını kapsayan bu çalışmada, olgunlaşmaya paralel olarak meyveye göre değişmekle birlikte genel olarak toplam kuru madde, toplam şeker, titrasyon asitliği, pektin ve toplam fenolik madde miktarının düştüğü saptanmıştır. Üretilen marmelatlarda yapılan duyusal analiz sonucunda örnekler, toplam 20 üzerinden 14 ile 17 arasında değişen puanlar almış olup değişik/olgunlaşma aşamalarındaki meyvelerden üretilen marmelatların kıvam, koku, tat, renk ve görünüş gibi özellikler açısından birbirinden çok farklı olmadığı yani olgunlaşma farklılıklarının son ürüne çok fazla yansımadığı görülmüştür. In this study the composition of persimmons in different maturity stages were determined, these were produced into marmelade and whether the differences in the composition of raw material reflected to the properties of marmelades or not was tried to be found. The research was conducted with persimmons having three different types and at three different maturity stages. Depending on the type of fruit, generally the total dry matter, total sugar, titratable acidity, pectfn and total fenolic matter contents of the persimmons were decreased as the maturity increased.According to the results of sensorial evaluation of the marmelades, the samples got points I 14 and 17 put of the total 20. Also, the different maturity stage of the fruit didnt affect consistency, odour, flavor, color and appearance properties of the marmelades produced fro them. That means, the differences in maturity stages did not reflect so much to the properties t the marmelades.

Trabzonhurmasının yoğun olarak yetiştiriciliğinin yapıldığı Ordu'nun Ünye ilçesinde yapılan bu seleksiyon çalışması 1992-1994 yıllarında yürütülmüştür. Çalışmada 11 tip belirlenmiştir. Belirlenen bu tiplerde fenolojik gözlemler ve pomolojik analizler yapılmıştır. Çalışma sonucunda ilkbahar geç donlarının etkili olabileceği yüksek kesimler için geç çiçeklenen 52 ÜN 4 nolu tipin, ilkbahar geç donlarının etkili olmadığı sahil kesimler için, tipler içerisinde en kaliteli meyvelere sahip olan 52 ÜN 13 nolu tipin yetiştirilmesi uygun olabileceği tespit edilmiştir. Çalışmanın bir başlangıç olduğu ve devam etmesi gerektiği düşünülmektedir. This research has been conducted for selection breeding of persimmon types widely grown in ünye county of Ordu province during 1992-1994. The 11 types vyere determined and the pomological analyses and phenological observation of these types were searched out. According to the results of this study, it was determined that the 52 UN 4 type flowered late can be advisable for the high regions, and the 52 UN 13 type which had the best fruit quality can be suitable for the beach side where early spring frosts do not appear. To us, this study is the first step and it must be continued.

TEZ915 Tez (Doktora) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 1990. Kaynakça (s. 292-309) var. 311 s. : rnk. res. ; 30 cm. …

VIII- ÖZ Turunçgiller genellikle tohum, çelik ve diğer vegetatif üretim teknikleriyle üretilebilmektedir. Tohumla üretim yapıldığında tür ve çeşitlere göre değişen oranlarda açalım almaktadır. Ancak turunçgillerde biyolojik bir özellik olan nüseller embriyoni nedeniyle generatif üretim yoluyla vegetatif anlamda üretim yapılabilmektedir. Nüseller embriyoniye eğilimi ve tohum canlılığı düşük olan anaçların açılım olmadan üretilebilmesi, diğer yandan genç yastaki meyveye yatmamı? tür veya çeşitlerin kısa zamanda köklü fidanlarının elde edilebilmesi için çelikle üretim büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada ülkemiz için önem taşıyan Yerli turunç, Yerli Uç Yapraklı, Rubidoux Uç Yapraklı ve Flying Dragon Uç Yapraklı anaçlarının yarı odunsu çeliklerine mayıs, temmuz ve ekim olmak üzere üç ayrı dönemde IBA ve STAA'nın 2000, 4000 ve 0000 ppm'lik dozları uygulanmıştır. Florida kaba limonu ise kolay köklenraesi nedeniyle kontrol anacı alarak kullanılmıştır. Sonuçta, hormon uygulamasının tüm anaçlarda köklenrae oranını ve kok kalitesini arttırdığı belirlenmiştir. Bu yüksek köklenmeleri, Yerli turunçta 4000 IBA

Tam Metin / Full Text Araştırmada, Actinidia deliciosa cv. Hayward kivi çeşidinde, kış ve yaz budamalarının oransalyaprak alanı, özgül yaprak alanı, oransal yaprak ağırlığı, oransal sürgün ağırlığı, net asimilasyon oranı,nispi büyüme hızı, yaprak kalınlığına etkisi kantitatif analizlerle incelenmiştir. Budamauygulamalarında ana konu kış budaması uygulamaları (uzun budama, orta budama ve kısa budama)alt konu ise yaz budaması uygulamaları (şiddetli ve hafif budama) olmuştur. Kış budamaları Şubat ayıiçerisinde, yaz budamaları ise Ağustos ayı içerisinde uygulanmıştır. Sonuç olarak, kış ve yaz budamalarıuygulamalarında oransal sürgün ağırlığı (OSA) en yüksek uzun budama uygulamasında çıkmıştır.Oransal yaprak ağırlığında (OYA) da orta budama düşük miktarda da olsa daha yüksek çıkmıştır. Özgülyaprak alanı hem kış hem de yaz budama uygulamaları arasında farklılıklar göstermemiştir. Ancak heriki yılda da en düşük özgül yaprak alanı (ÖYA) uzun kış budamasından elde edilmiştir. Oransal yaprakalanı her iki yılda da uzun budamada diğer uygulamalardan daha az çıkmıştır. Yaprak kalınlığı (YK) enyüksek uzun budama uygulamasında tespit edilmiştir. Net asimilasyon oranında (NAO) ise uzunbudamadaki yaz budaması uygulamaları iki yılda da genel olarak yüksek çıkmıştır. Nispi büyüme hızı(NBH) da uzun budamadaki yaz budaması uygulamalarında iki yılda da genel olarak yüksek çıkmıştır.Elde edilen sonuçlar budamanın bitki fizyolojisi açısından önemli olduğunu göstermektedir. The aim of this study is to investigate the effect of winter and summer pruning on leaf area ratio, specific leaf area, leaf weight ratio, shoot weight ratio, net assimilation rate, relative growth rate, and leaf thickness in Actinidia deliciosa cv. Hayward kiwifruit variety by using quantitative analysis. The main subject in pruning practices was winter pruning applications (long, medium and short pruning) and the sub-topic was summer pruning practices (severe and light pruning). Winter pruning was applied in February, whereas summer pruning was applied in August. According to the result, the highest shoot weight ratio was found in long pruning both in winter and summer pruning practices. Leaf weight ratio was higher in medium pruning, albeit at a low amount. There was no difference between specific leaf area and winter and summer pruning practices. However, the lowest specific leaf area was found in long winter pruning in both years. It was determined that the leaf area ratio was less in long pruning in both years than in other pruning applications. It is found that the leaf thickness was the highest in long pruning. When it comes to the net assimilation rate, long pruning in summer pruning applications was generally high in both years. The relative growth rate was also generally high in long pruning in summer pruning applications in both years. The results show that pruning is important in terms of plant physiology

Çeşide uygun meyve dış kalite özelliklerin sergilenememesi standardizasyonu bozmakta ve özellikle sofralık olarak tüketimini sınırlandırmaktadır. Meyvelerde oluşan şekil ve hacim farklılıkları ürünlerin standart dışı olarak değerlendirilmesine neden olmaktadır. Bu araştırma, kivi'de anormal şekilli meyve oluşumunun nedenlerini ve şekillerini ortaya koymak amacıyla 2013 ve 2014 yılları arasında Samsun ilinde yürütülmüştür. Araştırmada, 3 farklı lokasyondan seçilmiş olan bahçelerdeki dişi ve erkek bitkilerin fenolojik, morfolojik, pomolojik ve biyokimyasal özellikleriyle anormallikler arasındaki ilişki ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırma bulgularına göre; çiçeklerdeki organ sayı ve özelliklerinin bahçelere göre değiştiği; (2014 yılında daha fazla olmak üzere) yıllara göre anormal şekilli meyve oranı %13.46-80.30 arasında değişmekle birlikte 2014 yılında daha fazla görülmüştür. Bu değişimde 2014 yılı ilkbaharında yaşanan don ve soğuk stresinin etkili olduğu; yaprak yaş ve kuru ağırlıkları yönünden en yüksek değere sahip olan C bahçesinde 2014 yılında anormallik oranının en düşük olduğu belirlenmiştir. Habitusun en geniş olduğu B bahçesinde anormallik oranının daha yüksek olduğu; meyve eni, boyu, yükseklik, ağırlık ve hacmin, meyve tutumunun az olduğu C bahçesinde daha yüksek değerlerde olduğu saptanmıştır. Meyve sapı kuru ağırlığı anormal şekilli meyve oranının daha fazla olduğu C bahçesinde yüksek olduğu belirlenmiştir. Meyve ve tohum özelliklerine bahçelerin ve anormalliklerin farklı etkiler yaptığı, anormal şekilli çiçek tomurcuklarının dişi ve erkek bitkilerdeki sürgünlerin dip kısmında bulunan ilk 3 tomurcukta meydana geldiği saptanmıştır.Sonuç olarak, anormal çiçek ve meyve oluşumları üzerine iklim faktörlerinin, bitki beslenme durumlarının, budama, sulama, gübreleme gibi kültürel uygulamaların etkili olduğu, aynı zamanda biyotik ve abiyotik stres faktörleri tarafından da tetiklenebildiği saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: Actinidia deliciosa, Anormal meyve, Anormal çiçek, Morfoloji Standardization are distorted due to fruit external quality characteristics of a variety are not exhibited and this limits consumption particularly for table consumption. Shape and volume differences in fruits cause the products to be evaluated as non-standard. This research was carried out in order to reveal the causes and forms of abnormal fruit formation in kiwifruit in Samsun province between 2013 and 2014 years. In the study, the relationship between the phenological, morphological, pomological and biochemical characteristics and the abnormalities of the female and male plants in the orchards selected from 3 different locations was tried to be revealed.According to research findings; the numbers and characteristics of organs in the flowers changed depending on orchards (more in 2014 year). Percentage of abnormally shaped fruit varied from 13.46% to 80.30%, indicating that this change is due to frost and cold stress experienced in spring 2014. The lowest rate of abnormality was resulted in 2014 in C orchard where the highest value was determined for leaf age and dry weights. The rate of abnormality is higher in orchard B, where the habitus is largest. Fruit length, fruit height, fruit width, fruit weight and volume were higher in C orchard where fruit setting was low. Dry weight of the fruit stem was higher in C orchard where proportion of abnormal fruit is higher. It is determined that orchards and anomalies effects fruit and seed properties differently and abnormal flower buds were appeared in the first 3 buds at the bottom of shoots in female and male plants.As a result, it was determined that climate factors on abnormal flower and fruit formations are influenced by cultural practices such as plant nutritional status, pruning, irrigation and fertilization as well as by biotic and abiotic stress factors.Key Words: Actinidia deliciosa, Abnormal fruit, Abnormal flower, Morphology 183

Tez (yüksek lisans) -- Ondokuz Mayıs Üniversitesi, 2017 Libra Kayıt No: 120076 …

Tez (doktora) -- Ondokuz Mayıs Üniversitesi, 2017 Libra Kayıt No: 118191 …

Kivi yetiştiriciliğinde budama ve seyreltme uygulamalarının verim ve kaliteye etkilerini ortaya koymak amacıyla yürütülen bu çalışmada, 3 budama uzunluğu (BU) 5 göz, 8 göz ve 12 göz olarak ve 6 meyve/yaprak oranı (M/Y) seyreltmesi 1/1, 1/2, 1/3, 1/4, 1/5 ve 1/6 olarak uygulanmıştır. Çalışmada fenolojik, morfolojik ve pomolojik gözlem ve analizler 2 yıl süre ile yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre meyve/yaprak oranı yönünden en yüksek değerler; sürgün uzunluğu gelişim hızı, verim H.O. (hast olumu) SÇKM ve H.O. TEA için 1/1 M/Y; C vitamini ve Y.O. ( yeme olumu) SÇKM için 1/2 M/Y; sürgün çapı gelişim hızı, yaprak yaş ve kuru ağırlığı, toplam yaprak alanı, meyve ağırlığı ve Y.O. meyve kabuk ve et rengi için 1/5 M/Y; meyve başına düşen yaprak alanı, meyve eti sertliği, meyve çapı ve boyu, Y.O. TEA ve H.O. meyve kabuk ve et rengi için 1/6 M/Y oranından elde edilmiştir. Budama uzunluğu yönünden en yüksek değerler; sürgün uzunluğu gelişim hızı Y.O. meyve kabuk ve et rengi ve Y.O. SÇKM için 5 göz BU; sürgün çapı gelişim hızı, toplam yaprak kuru ağırlığı, toplam ve meyve başına düşen yaprak alanı, meyve boyu, H.O. SÇKM, Y.O. ve H.O. TEA için 8 göz BU; toplam yaprak yaş ağırlığı, verim, meyve ağırlığı, meyve çapı, meyve eti sertliği, C vitamini ve H.O. meyve kabuk ve et rengi için 12 göz BU'dan elde edilmiştir. Uygulamalar birlikte ele alındığında, 8 göz BU ve 1/5 ile 1/6 M/Y oranları en olumlu sonuç veren uygulamalar olarak belirlenmiştir. In this research, in kiwi growing was aimed to assert the effects of applications pruning and thinning on yield and quality. In the study in order to for indicating these effects, 3 pruning lengths (PL) (5 buds, 8 buds and 12 buds) and 6 fruit / leaf ratios (1/1, 1/2, 1/3, 1/4, 1/5 and 1/6) were applied. Phenological, morphological and pomological observations and analyzes were carried out for 2 years.According to result the research values the highest of fruit/leaf ratio; growth rate of shoot length, yield, Harvest Brix and Harvest TA 1/1 F/L, Maturing Brix and vitamin C 1/2 F/L, growth rate of shoot diameter, leaf wet weight, leaf dry weight, total leaf area, fruit weight and maturing fruit crust and pulp colors 1/5 F/L, leaf area per fruit, fruit diameter and length, fruit meat hardness, Maturing TA and Harvest fruit crust and flesh colors 1/6 F / L ratio were determined.The highest values for pruning length; shoot length growth rate, maturing fruit crust and flesh colors and maturing brix were determined form 5 buds PL. Growth rate of shoot diameter, leaf dry weight, total leaf area, leaf area per fruit, fruit length, harvest brix, harvest TA and maturing TA were determined form 8 buds PL. Leaf wet weight, yield, fruit weight, fruit diameter, fruit tightness, Harvest fruit crust and flesh colors and vitamin C were obtained from 12 bud PL.When the applications are considered with, 8 buds PS and 1/5-1/6 F/L rates are seen as the most positive applications. 105

Tez (yüksek lisans) -- Ondokuz Mayıs Üniversitesi, 2017 Libra Kayıt No: 116689 …

Kivi yetiştiriciliğinde önemli uygulamalardan biri, gövde ve taç şeklinin oluşturulmasıdır. Bu amaçla yapılan farklı uygulamalar sonucunda, düzgün veya eğri gövdelilerin oluşturulduğu görülmektedir. Kivide farklı gövde şekli yanında dalların gövdeye uzaklıklarının gelişme, verim ve kaliteye etkisini ortaya koymak amacıyla 2012 ve 2013 yıllarında yürütülen bu çalışmada, 2 farklı bahçe (bakımlı ve bakımsız bahçeler), 2 farklı gövde yapısı (düzgün gövdeli, eğri gövdeli) ve 3 farklı dal uzaklıkları (yakın, orta, uzak) baz alınarak fenolojik, morfolojik ve pomolojik gözlem-analizler yapılmıştır.Yıllara göre değişmekle birlikte elde edilen sonuçlara göre; gövde yapısının meyve sayısı, meyve ağırlığı, meyve eni, meyve boyu ve bazı renk değerleri ( hasat olumu meyve kabuk L; hasat olumu meyve eti L ve b; yeme olumu meyve eti a ve ho) ve C vitaminine etkisi istatistiki açıdan önemli bulunmuştur. Dal uzaklığı sürgün uzunluğu, meyve boyu, yeme olumu meyve eti a değeri, meyve eti sertliği ve C vitamini değerleri dışında istatistiki olarak herhangi bir farklılık oluşturmamıştır. Sonuç olarak, kivi gövdelerinin düzgün gövde şeklinde oluşturulması aynı zamanda dalların da yakın ve orta uzaklıkta seçilmesi önerilmektedir. One of the important applications in kiwifruit growing is formation of stem and crown shape. It has been seen that smooth or skewed stems are formed as a result of different treatments which are carried out for this purpose. This study was conducted in 2012 and 2013 with the aim of determining the effects of branch distances to stem besides different trunk shape on development, yield and quality. Phenological, morphological and pomological analyses /observations were performed based on 2 different orchards (maintained and non-maintained orchard), 2 different trunk shapes (smooth and skewed) and 3 different branch distances (close, medium and far).According to results that vary by year, the effect of trunk shape on fruit number, fruit weight, fruit width, fruit lenght, some color values (L: fruit skin color at harvest ripeness, L and b: fruit flesh color at harvest ripeness, a and h0: ripening time) and vitamin C were statistically significant. Branch distances, on the other hand, were not statistically significant expect for shoot length, fruit lenght, eating ripeness, a value of fruit flesh, fruit firmness and vitamin C. As a result, this study suggests that kiwifruit trunks should be formed in smooth shape and branches should be selected in close and medium distances. 134