Search

Hilat and gift giving were an important part of the institutionalized tradition of ceremony in the Ottoman central bureaucracy. Ottomanists discussed this tradition between high-ranking officials and the Sultan, or through foreign state leaders and their ambassadors. By making use of Ottoman archive documents, this study, on the other hand, focuses on the gifts and caftans given to the tribal chiefs in the Ottoman provincial governments. According to these documents from the 19th century, the caftans and gifts given to the tribes were part of a method of building loyalty and this tradition was addressed as "ancient tradition (âdat-ı kadime)". This tradition continued until the end of the empire although it was tried to be abolished during the Tanzimat period. The caftans and gifts giving to the tribal chiefs also indicate that the tribal formations in the Middle East were both a social and political organizations, as emphasized by modern anthropologists. In this context, this study firstly argues the reasons for dressing the tribal chiefs during the 19th century with caftans. Then, the problems experienced in the elimination of this “ancient tradition” during the Tanzimat period are elaborated., Hilat ve hediyeleşme Osmanlı merkezi bürokrasisinde kurumsallaşmış bir teşrifat geleneğinin önemli bir parçasıdır. Osmanlı tarihçileri bu geleneği yüksek dereceli memurlar ve Sultan arasında veya yabancı devlet liderleri ile elçileri üzerinden tartışmışlardır. Bu çalışma ise Osmanlı arşiv vesikalarından yararlanılarak Osmanlı taşra teşkilatında aşiret beylerine verilmiş olan hilat ve hediyelere yoğunlaşmaktadır. 19. yüzyıla ait bu vesikalara göre aşiretlere verilen hilat ve hediyeler bir sadakat sağlama yönteminin parçasıdır ve “âdat-ı kadime”dir. Öyle ki bu gelenek Tanzimat döneminde ilga edilmeye çalışılmış fakat imparatorluğun sona erdiği tarihe kadar devamlılık göstermiştir. Aşiret beylerine giydirilen hilat geleneği ve hediyeleşmenin aynı zamanda da modern antropologların da vurguladıkları üzere Ortadoğu coğrafyasındaki aşiretlerin birer sosyal ve politik örgütlenme biçimleri olduklarını göstermektedir. Bu çerçevede çalışmada öncelikle 19. yüzyılda aşiret beylerine hilat giydirmenin sebepleri tartışılmaktadır. Sonrasında ise Tanzimat döneminde bu “âdat-ı kadimenin” ortadan kaldırılamamasının sebeplerine değinilmektedir.

In this study, the role of two notable Karapapak brothers, Hasan and Hüseyin Bey from Dagestan, who were members of a borderlander immigrant society, has been discussed when they entered the Ottoman-Russian War of 1877- 1878 on the Ottoman side. And then, their activities, such as inciting the Ottoman subjects to rebellion, extortion, and detention, in the Ottoman İzmit in 1880 have been argued. It was described in this study how these brothers evolved from bravery into sedition within a few years. It was shed light on why Hasan and Hüseyin Bey preferred to organize this revolt, for which purpose they instrumentalized a banditry activity, and how their exile after their arrests were practiced. In this process, it was also mentioned that the Ottoman central government officials played a driving and powerful role in their evolution from heroism into banditry activities. As members of a borderlander community, it was analyzed how Hasan and Hüseyin Beys had had manipulative abilities when they incited Ottoman subjects into rebellion and when they were exiled., Bu çalışmada muhacir bir sınır boyu topluluğu olan Karapapak eşrafından iki kardeş Dağıstanlı Hasan ve Hüseyin Bey’in 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Osmanlı tarafına sundukları katkılarına ve sonrasında İzmit bölgesinde 1880 yılında gerçekleştirdikleri ahaliyi isyana teşvik etme, gasp ve alıkoyma gibi eylemlerine değinilmektedir. Bu kardeşlerin savaş sırasında şecâat (yiğitlik) olarak nitelendirilen bir konumdan birkaç yıl içerisinde fesede olarak adlandırılan isyancılara evirilmelerindeki süreç aydınlatılmaktadır. Hasan ve Hüseyin Bey’in bu eylemi neden gerçekleştirdiklerine, şiddet eylemlerini hangi amaçla araçsallaştırdıklarına ve tutuklanmaları sonrasında yaşanan sürgün edilme süreçlerine odaklanılmaktadır. Bu süreçte merkezi hükümet görevlilerinin onları kahramanlıktan eşkıyalığa evirilmelerindeki itici rolüne değinilmektedir. Bir sınır boyu topluluğu mensubu olarak Hasan ve Hüseyin Beylerin hem isyana teşvik aşamasında hem de sürgün kararı sonrasında var olan koşulları manipüle edici yönleri ayrıca tartışılmaktadır.

Historians of the Ottoman Empire have overwhelmingly undermined the roles that tribes played and marginalized them without having sufficient focus on their activities in their studies. The current literature approaches the nomads of the empire as absolute losers of the modernizing period of the Tanzimat and later periods.

…

Cataloged from PDF version of article. Thesis (Ph.D.): Bilkent University, Department of History, İhsan Doğramacı Bilkent University, 2018. Includes bibliographical references (leaves 392-409). This dissertation discusses how tribal agency impacted the eastern margins of the empire in terms of tribe-empire relations during the nineteenth century. The Heyderan, a confederative form of tribal social organization, acts as a case study, used to explore and analyze how local, provincial and imperial agencies confronted the real political situation. This study follows the transformation of the Ottoman East from a de-centralized to a centralized structure, until the emergence of the modern nation-state. During the long nineteenth century, this study argues that the tribes and the empire were separate agencies, and that the two bargained in order to expand their power at the expense of the other. As a separate imagined community, the Heyderan were not passive and dependant subjects, but rather, enacted their own political and economic agendas under a separate tribal collective identity. Relations between local and imperial agencies were dynamic and fragile, but tribe and empire often supported each other and became allies who benefited from shared missions. Therefore, politics in the Ottoman East did not develop through a top-down implementation of the imperial agenda, but rather in combination with the bottom-up responses and agency of the local Kurdish tribes. Finally, rather than completing this study in July of 1908 with the collapse of the last Ottoman Sultan, this thesis concludes by analyzing the changes in the region until 1929, when the tribe lost its political-military power, and paramount Heyderan tribal leader, Hüseyin Pasha, due to the emergence of the modern nation-state. by Erdal Çiftçi. Ph.D.

Bu doktora tezi bir aşiretin on dokuzuncu yüzyıl boyunca aşiret-imparatorluk ilişkileri bağlamında imparatorluğun doğu sınırında nasıl bir role sahip olduğunu incelemektedir. Heyderan ile ilgili yazılmış olan bu mikro tarih çalışması yerel, bölgesel ve imparatorluk temsiliyetlerinin bölgenin reel politiğindeki ilişkilerini analiz etmektedir. Osmanlı Doğusu'nun adem-i merkeziyetçi yapısından daha merkeziyetçi bir sisteme evrildiği ve modern ulus-devletin inşasına değin geçen süre konu edilmektedir. İmparatorluğun en uzun yüzyılında aşiretin ve imparatorluğun farklı temsiliyetlere sahip olduğunu ve iki tarafın da kendi çıkarları doğrultusunda bir diğeri ile uzlaşma çabasında bulunduğunu tartışmaktadır. Kendine münhasır bir hayali cemaat olan Heyderan pasif ve dışa bağımlı olmanın tersine, kolektif aşiret kimliği ile kendi politik ve ekonomik hedeflerini inşa etmiş bir sosyal organizasyondur. Yerel ve imparatorluk temsiliyetlerinin ilişkileri her ne kadar dinamik ve kırılgan olsa da, aşiret ve imparatorluk çoğunlukla birbirini destekleyen ve paylaşılmış hedefleri olan müttefiklerdir. Bu sebeple Osmanlı Doğusu'nun yerel politiği yalnızca yukarıdan uygulanan hedeflenmiş yaptırımlardan ziyade aşiretlerin tabandan verdiği tepkilerin bir imtizacının sonucudur. Her ne kadar bu çalışma kapsam olarak son güçlü Osmanlı sultanının ve Heyderan'ın paralel olarak güçlerini kaybettikleri 1908 Temmuz'u ile sınırlı olsa da aşiretin politik- askeri gücünün sona erdiği süreç olan 1929 yılına kadarki dönemi de kısaca ele almakta ve modern ulus-devlet inşasının bir sonucu olarak aşiretin son güçlü ve karizmatik lideri Hüseyin Paşa'nın uğradığı suikast sonrası hayatını kaybetmesi ile sonlanmaktadır. This dissertation discusses how tribal agency impacted the eastern margins of the empire in terms of tribe-empire relations during the nineteenth century. The Heyderan, a confederative form of tribal social organization, acts as a micro-historical case study, used to explore and analyze how local, provincial and imperial agencies confronted the real political situation. This study follows the transformation of the Ottoman East from a de-centralized to a centralized structure, until the emergence of the modern nation-state. During the long nineteenth century, this study argues that the tribes and the empire were separate agencies, and that the two bargained in order to expand their power at the expense of the other. As a separate imagined community, the Heyderan were not passive and dependant subjects, but rather, enacted their own political and economic agendas under a separate tribal collective identity. Relations between local and imperial agencies were dynamic and fragile, but tribe and empire often supported each other and became allies who benefited from shared missions. Therefore, politics in the Ottoman East did not develop through a top-down implementation of the imperial agenda, but rather in combination with the bottom-up responses and agency of the local tribes. Finally, rather than completing this study in July of 1908 with the collapse of the last Ottoman Sultan, this thesis concludes by analyzing the changes in the region until 1929, when the tribe lost its political-military power, and paramount Heyderan tribal leader, Hüseyin Pasha, due to the emergence of the modern-nation state. 435

…

Desthilatiya Dewleta Osmanî ya li Kurdistana Bakur a Osmaniyan (Serhed) bi piranî li ser bingeha têkiliyên navend û perîferiyê hatiye hesibandin. Li gorî piraniya Osmanîperweran ew herêm ji aliyê dewletê ve bi awayekî hişk dihate kontrolkirin, herwiha hêzdarên herêmî di wê qada tamponê de ew çend jî bihêz nebûn. Ji ber vê yekê desthilatdarên herêmî wek bendeyên pasîf ên bindestên Osmaniyan hatine pênasekirin. Lêbelê heke em belgeyên Osmanî ji nêz ve analîz bikin û li ser wan bisekinin em ê bibînin ku têkiliyên rasteqîn ên hêzdariyê yên di navbera hêzên herêmî de li ser bingehên hevpar ava dibin. Navenda emperyal a Osmaniyan siyaseta xwe ya kontrol û hevsengiyê bi rê ve biriye, lê dîsa jî rola herî aktîf li ser serhedên Dewleta Osmanî yên sedsala 18an ji aliyê arîstokratên herêmî ve hatiye lîstin. Yek ji armancên sereke yên vê nivîsarê ev e ku senifandina Hikûmeta Osmanî û Sancaqên Yurtluk/Ocaklık li Kurdistana Bakur a Osmaniyan a sedsala 18an hewaya siyasî ya rasteqîn nîşan nadin. Wisa diyar e ku ew termînolojiyeke bêbingeh e û rêvebirên Sancaqên Yurtluk/Ocaklık hin caran ji Xanên Sancakên Hikûmetê yên Kurdistana Bakur a Osmaniyan zêdetir xwedî hêz bûn. Di destpêka nivîsarê de hinek mînak hatine dayîn, da bê dîtin ka Osmanîperweran têkiliyên hêzdariyê yên li Kurdistana Bakur a Osmaniyan çawa pênase kirine. Piştre xwendevan dê bibînin ka çarçoveya deshilatdariyê ya Kurdistana Bakur a Osmaniyê ya di sedsala 18an de di eslê xwe de çawa hatiye pê. Rolên paşayên Sancaqên Erzurum û Wanê, Sancaqa Hîkûmeta Bedlîsê û Sancaqên Yurtluk/Ocaklık ên herêmê bûne mijara nivîsarê, da bê dîtin ka atmosfera rasteqîn a li Kurdistana Bakur a Osmaniyan ya sedsala 18an çawa bû

Çoğu Osmanlı Tarihi çalışmalarında, aşiret ve aşiretsel konfederasyonlar sesleri ve yüzleri olmayan ve temsiliyetleri bulunmayan gruplardır. Çoğu antropolojik çalışma bu metodolojik eksikliği vurgulamıştır fakat bazı Osmanlı tarihçileri bu konuda çalışmalarında halen direnç göstermektedirler. Bu çalışmada aynı bölgenin iki rakip aşiretleri incelenmiştir. Devlet-aşiret ilişkileri sorgulanmış ve modernist-pozitivist görüş kritiğe tabi tutulmuştur. Çalışılan mekânın sınır bölgesi olmasından dolayı bu çalışmamız aynı zamanda sınır çalışmalarının da pratik bir örneğidir. Spesifik olarak Haydaran ve Celali aşiret konfederasyonları hakkında ve onların iki imparatorluk olan Osmanlı ve Qajar İran ile olan politikekonomik ilişkileri 19. yüzyılın sonları çerçevesinde tartışılmıştır. Birlikte var olma ve bir diğerine güç kazandırma Osmanlı-İran sınır bölgesindeki merkez-çevre ilişkisinin doğasını oluşturmaktadır. Bu çalışmada aşiretler ilkel sosyal gruplar değil, politik-bölgesel güçlerdir. Sonuç olarak 19. yüzyılın sonlarında Osmanlı İmparatorluğu'nun kendi toprak kazanımlarını artırma noktasında aşiretleri araç olarak kullandığı savunulmaktadır. Aynı zamanda aşiretlerin devlet ile birlikte çalışması bu aşiretlere güç kazandırmıştır. Bu yüzden merkez-çevre ilişkileri modernist yaklaşımların belirttiği gibi daima karşıtlık üzerine dayalı olmamıştır. Osmanlı hükümeti her ne kadar vilayet yönetimlerini merkezileştirmeye çalışmış olsa da, Osmanlı-İran sınır bölgesinin kuzey bölgeleri de-sentralize olarak kalmaya devam etmiştir. Bu, merkezi yönetimin bir güç kaybına uğradığı anlamını taşımadığı gibi, tam tersine devlet olmayan bir gücün bölge yönetimini dolaylı olarak Osmanlı tarafına kazandırmış olması anlamına gelmektedir. Merkezi hükümet aynı zamanda aşiretlerin askeri kabiliyetlerini de bu şekilde kullanmış olmaktadır. Bu Osmanlı hükümetinin marjinal bir pratiği olmasının tersine, merkez-çevre ilişkilerinin daha gerçekçi doğasını sergilemektedir., In most Ottoman studies, tribes and tribal confederations are voiceless and faceless and they do not have representation as historical agents in their own past. Most anthropological studies mention this methodological problem, though the some Ottomanists still resist it. In this research, I examined two rival tribal confederations of the same region. Tribe-state relations are questioned and the modernist-positivist approach is criticized. Since the region was a borderland, our research also becomes a case study for border studies. Specifically, the Haydaran and Jalali tribal confederations and their politico-economic relations to the both the Ottoman and Qajar Empires are discussed during the late 19th century. In this study, tribes are not simply primordial social subjects, but politico-territorial powers. As a result of this study, I assert that during the late 19th century, the Ottoman Empire used the tribes as a tool in order to enlarge its own territorial powers. In doing so, tribes were also empowered by acting together with the state. Therefore, center-periphery relations were not always contradictory as the modernist approach always described. Even though the Ottoman Sublime Port attempted to centralize the rule of its provinces, the Ottoman-Iranian borderland of the northern regions remained de-centralized. This does not mean that the central government lost power; to the contrary, empowering a non-state subject ensured Ottoman control over the land in an indirect way. The Sublime Port also used the military might of the tribal confederation at its margins. This was not a marginal part of Ottoman practice; to the contrary, it was the real nature of center-periphery relations.

…