Search

Tarih boyunca kişiler, karar verme durumu ile karşılaştığında çeşitli hatalar yapmaktadırlar. 1950’li yıllara kadar, geleneksel finans teorileri kişilerin bu hataları yapmadığı varsayımı üzerine kurulmuştu. Bilim insanları çeşitli teorilerle, karar verme aşamasındaki kişilerin rasyonel kararlar aldığını, kendi çıkarlarını maksimize eden seçeneği tercih edecekleri düşüncesi ile çalışmalarını yürütmekteydi. 20. Yüzyılın ortalarına doğru kişilerin, karar alma sürecinde çeşitli dış etmenler, geçmişten gelen tecrübeler ve toplumsal kabul görmeme endişeleriyle hatalı tercihlerde bulundukları anlaşılmıştır. Bu dönemde, bu alanda finans ve ekonomi ile birlikte birçok çalışma yapılmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda, kişilerin karar anlarında rasyonel olmadığı, çıkarlarını maksimize eden seçeneğe yönelmedikleri ve birçok farklı şekilde hata yaptıkları gözlenmiştir. Bu araştırma alanına, kişilerin karar anlarındaki davranışlarından yola çıkılarak Davranışsal Finans adı verilmiştir. Bu çalışmada, yıllardır bilimsel bilgi birikimiyle ortaya çıkan Davranışsal Finansın bilişsel önyargıları, Z kuşağı kapsamındaki üniversite birinci sınıf öğrencileri üzerinde incelenmiştir. Çalışmada Geleneksel Finans Teorileri ele alınmış ve genel hatları ile aktarılmıştır. Davranışsal Finansın temeli, tarihçesi, teorileri ve bilişsel önyargıları genel hatlarıyla incelenerek çeşitli örneklerle açıklanmıştır. Çalışmanın amacı kapsamında bulunan kuşaklar genel olarak aktarılmış ve kuşakların özelliklerinden bahsedilmiştir. Bulgular kapsamında, araştırma sonuçları ile geçmişte yapılmış araştırma sonuçları karşılaştırılmış ve sonuçların geçmişteki verilerle uyumlu olduğu gözlenmiştir. Buradan yola çıkarak söylenilebilir ki, Davranışsal Finansta bulunan bilişsel önyargılar, katılımcıların yaşları, kişilikleri ve kuşaklarının farklılıklarına bakılmaksızın geçerliliğini korumaktadır. Throughout history, people make various mistakes when faced with decision-making situations. Until the 1950s, traditional finance theories were based on the assumption that people did not make these mistakes. Scientists were working with various theories with the idea that people at the decision-making stage would make rational decisions and would choose the option that maximizes their own interests. Towards the middle of the 20th century, it was understood that people made erroneous choices in the decision-making process due to various external factors, past experiences and concerns about social rejection. During this period, many studies were carried out in this field together with finance and economics. As a result of the studies, it has been observed that people are not rational at decision moments, do not turn to the option that maximizes their interests, and make mistakes in many different ways. This research area is named as Behavioral Finance, based on the behavior of individuals in decision-making moments. In this study, cognitive biases of Behavioral Finance, which have emerged with years of scientific knowledge, were examined on university freshmen within the Z generation. In the study, Traditional Finance Theories are discussed and conveyed in general terms. The foundation, history, theories and cognitive biases of Behavioral Finance are examined in general terms and explained with various examples. The generations within the scope of the aim of the study were transferred in general and the characteristics of the generations were mentioned. Within the scope of the findings, the results of the research were compared with the results of the previous research and it was observed that the results were compatible with the past data. Based on this, it can be said that the cognitive biases found in Behavioral Finance remain valid regardless of the age, personality and generational differences of the participants. İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY SAYFASI..............................................................................................iii BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI...............................................................................iv ÖZET .......................................................................................................................................v ABSTRACT ...........................................................................................................................vi ÖNSÖZ..................................................................................................................................vii TABLOLAR DİZİNİ..............................................................................................................xi EKLER DİZİNİ .....................................................................................................................xv GİRİŞ.......................................................................................................................................1 1. BÖLÜM ..............................................................................................................................3 1. GELENEKSEL FİNANS TEORİLERİ...............................................................................3 1.1. Beklenen Fayda Teorisi ...............................................................................................3 1.2. Bayes Teoremi .............................................................................................................5 1.3. Etkin Piyasalar Teorisi.................................................................................................6 2. BÖLÜM ..............................................................................................................................9 2. DAVRANIŞSAL FİNANS..................................................................................................9 2.1. Davranışsal Finans Kavramı, Kapsamı, Tarihsel Gelişimi..........................................9 2.2. Beklenti Teorisi..........................................................................................................11 2.3. Davranışsal Finans Modelleri ....................................................................................12 2.3.1. Barberis-Schiffer-Vishny Modeli.......................................................................12 2.3.2. Daniel-Hırsleifer-Sublahmanyam Modeli..........................................................12 2.3.3. Hong-Stein Modeli.............................................................................................13 2.4. Davranışsal Finans Bilişsel Kısa Yolları ...................................................................14 2.4.1. Aşırı Güven ........................................................................................................14 2.4.2. Ayırma Etkisi .....................................................................................................15 2.4.3. Belirsizlikten Kaçınma.......................................................................................16 ix 2.4.4. Bilişsel Çatışma..................................................................................................16 2.4.5. Çerçeveleme .......................................................................................................17 2.4.6. Çıpalama.............................................................................................................18 2.4.7. Doğrulama..........................................................................................................20 2.4.8. Hayal Kırıklığından Kaçınma ............................................................................20 2.4.9. Kayıptan Kaçınma..............................................................................................21 2.4.10. Kumarbaz Etkisi...............................................................................................22 2.4.11. Mevcudiyet Önyargısı......................................................................................22 2.4.12. Pişmanlıktan Kaçınma......................................................................................23 2.4.13. Temsil Etme .....................................................................................................24 2.4.14. Tutuculuk .........................................................................................................25 2.4.15. Zihinsel Muhasebe ...........................................................................................25 3. BÖLÜM ............................................................................................................................28 3. KUŞAKLAR......................................................................................................................28 3.1. Kuşak Kavramı ..........................................................................................................28 3.2. Kuşak Çeşitleri...........................................................................................................28 4. BÖLÜM ............................................................................................................................32 4. LİTERATÜR VE UYGULAMA ......................................................................................32 4.1. Uygulama ...................................................................................................................33 4.1.1. Araştırmanın Konusu, Amacı ve Önemi............................................................34 4.1.2. Araştırmanın Metodolojisi .................................................................................34 4.1.3. Araştırmanın Sınırlılıkları ..................................................................................35 4.1.4. Araştırmanın Hipotezleri....................................................................................35 4.2. Araştırma Sonuçları ...................................................................................................38 4.2.1. Demografik Özelliklere İlişkin Bulgular............................................................39 x 4.2.2. Bilişsel Hataların Ölçülmesine İlişkin Sorulara Verilen Cevapların Bulguları...........................................................................................................41 4.2.2.1. Aşırı güven bulguları..................................................................................41 4.2.2.2. Aşırı iyimserlik bulguları ...........................................................................45 4.2.2.3. Önceden biliyordum yanılgısı bulguları.....................................................48 4.2.2.4. Temsiliyet kısayolu bulguları.....................................................................51 4.2.2.5. Çerçeveleme etkisi bulguları ......................................................................52 4.2.2.6. Mevcudiyet etkisi bulguları........................................................................53 4.2.2.7. Kayıptan kaçınma etkisi bulguları..............................................................54 4.2.2.8. Bilişsel çelişki bulguları .............................................................................59 4.2.2.9. Tutuculuk etkisi bulguları...........................................................................62 4.2.2.10. Zihinsel muhasebe bulguları.....................................................................64 4.2.2.11. Ayırma etkisi bulguları.............................................................................66 4.2.2.12. Belirsizlikten kaçınma bulguları...............................................................67 4.2.2.13. Pişmanlıktan kaçınma bulguları ...............................................................69 4.2.2.14. Kumarbaz yanılgısı bulguları ...................................................................72 4.2.3. Psikolojik Ön Yargı Sonuçlarının Literatür Sonuçları ile Karşılaştırılması ......75 5. TARTIŞMA VE SONUÇ ................................................................................................77 6. KAYNAKÇA....................................................................................................................81 EKLER ................................................................................................................................99 EK-1. Anket Formu ...............................................................................................................99 ÖZGEÇMİŞ .......................................................................................................................104

Günümüzde ülkelerin ekonomilerinin en temel göstergelerinden bir tanesinin o ülkenin üretim yapan şirketleri olduğu bilinmektedir. Ülkelerde faaliyet gösteren şirketler, üretim alanlarını en iyi şekilde geliştirerek ülke ekonomilerine katkı sağladıkları yadsınamaz bir gerçektir. Haliyle gelişmiş ve gelişmekte olan ülke ekonomilerinde en önemli etkiyi Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ) olarak adlandırılan şirketler göstermektedir. KOBİ’ler ekonomiye katkılarının yanı sıra, çok farklı üretim yöntemlerini kullanmaları ve değişimlere hızla uyum sağlayarak faaliyetlerini sürdürebilmeleri bu işletme grubunun önemini arttırmaktadır. Ülke ekonomilerine katkıları oldukça önemli olan KOBİ’lerin, finansal performanslarını tespit etmek oldukça gerekli bir unsur olarak görülmektedir. Fakat finansal performans analizlerinin sadece finansal durum tablosu kalemlerini inceleyerek veya yorumlayarak yapılması son zamanlarda standart hale geldiği için araştırmacılar farklı performans değerlendirme ölçütlerini kullanma gereksinimi duymuşlardır. Nitekim belirtilen gereksinim nedeniyle şirketlerin finansal performans değerlendirmesi ve sıralama sonuçlarının elde edildiği yöntemler dizisi olarak adlandırılan çok kriterli karar verme yöntemleri kullanılmaya başlanmıştır. Çalışmada KOBİ’lerin finansal performansları için, 2015-2019 yıllarına ait finansal tablolarından yararlanılarak ve finansal oranlar kullanılarak performans analizleri gerçekleştirilmiştir. Bu sebeple KOBİ’lerin finansal performans değerlendirmeleri farklı çok kriterli karar verme yöntemleri kullanılarak yapılmış ve sonuçlar karşılaştırılmıştır. Today, it is known that one of the main indicators of the economies of countries is the production companies of that country. It is an undeniable fact that companies operating in countries contribute to the economies of the country by developing their production areas in the best way. Consequently, companies called Small and Medium Sized Enterprises (SMEs) have the most important impact on the economies of developed and developing countries. In addition to the contributions of SMEs to the economy, their use of various production methods and their ability to continue their activities by adapting to changes rapidly increases the importance of this business group. It is seen as a very necessary element to determine the financial performance of SMEs, whose contributions to the national economies are very important. However, since financial performance analyzes have been standardized recently by examining or interpreting only financial statement items, researchers have needed to use different performance evaluation criteria. As a matter of fact, due to the stated requirement, multi-criteria decision-making methods, which are called the series of methods by which the financial performance evaluation and ranking results of companies are obtained, have been used. In the study, for the financial performance of SMEs, performance analyzes were carried out by using the financial statements of 2015-2019 and using financial ratios. Therefore, financial performance evaluations of SMEs have been made using different multi-criteria decision making methods and the results have been compared. İÇİNDEKİLER ÖZET .........................................................................................................................................v ABSTRACT..............................................................................................................................vi ÖNSÖZ ....................................................................................................................................vii İÇİNDEKİLER ...................................................................................................................... viii TABLOLAR DİZİNİ...............................................................................................................xii EKLER DİZİNİ ..................................................................................................................... xiii SİMGELER DİZİNİ ...............................................................................................................xiv KISALTMALAR DİZİNİ.......................................................................................................xvi GİRİŞ .........................................................................................................................................1 1.BÖLÜM .................................................................................................................................4 1.KÜÇÜK VE ORTA BÜYÜKLÜKTEKİ İŞLETMELER(KOBİ) VE PERFORMANS KAVRAMI ................................................................................................................................4 1.1.KOBİ Kavramı .................................................................................................................5 1.1.1.Türkiye’de KOBİ’ler.................................................................................................5 1.1.2. Avrupa’da KOBİ’ler.................................................................................................7 1.1.3. Diğer Ülkelerde KOBİ’ler........................................................................................8 1.2. KOBİ’lerin Ortaya Çıkışı ve Tarihsel Gelişimi ..............................................................9 1.3.KOBİ’lerin Genel Özellikleri.........................................................................................11 1.3.1. KOBİ’lerin Yönetim Yapısı Özellikleri .................................................................12 1.3.2.KOBİ’lerin Personel Yapısı Özellikleri ..................................................................14 1.3.3.KOBİ’lerin Üretim Yapısı Özellikleri.....................................................................15 1.3.4.KOBİ’lerin Finansal Yapısı Özellikleri...................................................................15 1.3.5.KOBİ’lerin Pazarlama Yapısı Özellikleri................................................................16 1.4.KOBİ’lerin Güçlü Ve Zayıf Yönleri (Avantaj ve Dezavantajları).................................17 1.4.1.KOBİ’lerin Güçlü Yönleri (Avantajları).................................................................18 1.4.2.KOBİ’lerin Zayıf Yönleri (Dezavantajları).............................................................20 1.5.KOBİ’lerin Ekonomide Yeri Ve Önemi ........................................................................22 1.5.1.KOBİ’lerin Türkiye Ekonomisindeki Yeri Ve Önemi ............................................23 1.5.2.KOBİ’lerin Dünya Ekonomisindeki Yeri ve Önemi ...............................................27 1.6.KOBİ’lerde Performans .................................................................................................29 1.6.1.Performans Kavramı................................................................................................29 1.6.2.Performans Ölçümünün Önemi ve Amaçları ..........................................................31 ix 2.BÖLÜM ...............................................................................................................................34 2.KOBİ’LERDE FİNANSAL PERFORMANS VE ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ .....................34 2.1. İşletmelerde Finansal Performans Kavramı ..................................................................34 2.2.KOBİ’lerde Finansal Performans...................................................................................35 2.3.Finansal Performansın Ölçülmesinin Amaçları .............................................................35 2.4. İşletmelerde Finansal Analiz.........................................................................................36 2.5.Finansal Analizde Uygulanan Teknikler........................................................................38 2.5.1.Dikey Analiz ( Yüzde Yöntemi İle Analiz).............................................................40 2.5.2.Yatay Analiz (Karşılaştırmalı Tablolar Analizi).....................................................41 2.5.3.Eğilim (Trend) Analizi ............................................................................................43 2.5.4.Oran (Rasyo) Analizi...............................................................................................44 2.5.4.1.Likitide oranları ................................................................................................46 2.5.4.2. Finansal yapı (kaldıraç) oranları .....................................................................50 2.5.4.3.Faaliyet oranları ................................................................................................53 2.5.4.4.Kârlılık oranları.................................................................................................57 2.5.4.5.Büyüme oranları................................................................................................60 2.5.4.6.Borsa performans (piyasa) oranları...................................................................61 3.BÖLÜM ...............................................................................................................................63 3.ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME.....................................................................................63 3.1.Karar Verme Kavramı....................................................................................................63 3.1.1. Karar Vermenin Elemanları....................................................................................64 3.1.2.Karar Verme Süreci.................................................................................................65 3.1.3. Karar Verme Çeşitleri.............................................................................................67 3.2.Çok Kriterli Karar Verme ..............................................................................................69 3.2.1.Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinin Özellikleri .............................................71 3.2.2. Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri Uygulama Alanları ve Amaçları ...............72 3.2.3.Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinin Avantaj ve Dezavantajları.....................73 3.2.3.1.Avantajları: .......................................................................................................73 3.2.3.1.Dezavantajları: ..................................................................................................73 3.2.4.Çok Kriterli Karar Verme Problemleri....................................................................74 3.2.4.1.Seçim problemleri.............................................................................................74 3.2.4.2.Sınıflama problemleri .......................................................................................74 3.2.4.3.Sıralama problemleri.........................................................................................75 3.3.Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ...........................................................................75 3.3.1.Analitik Hiyerarşi Süreci Yöntemi (AHP) ..............................................................76 3.3.1.1.Analitik hiyerarşi sürecinin aşamaları ..............................................................77 3.3.2. TOPSIS Yöntemi....................................................................................................78 x 3.3.2.1. TOPSIS yönteminin aşamaları.........................................................................80 3.3.3.VIKOR Yöntemi .....................................................................................................85 3.3.3.1.VIKOR yönteminin aşamaları ..........................................................................86 3.3.4.MOORA Yöntemi ...................................................................................................90 3.3.4.1.MOORA yönteminin aşamaları ........................................................................90 3.3.5.ELECTRE Yöntemi.................................................................................................93 3.3.5.1.ELECTRE yönteminin aşamaları .....................................................................95 3.3.6.PROMETHEE Yöntemi ..........................................................................................99 3.3.6.1.PROMETHEE yönteminin aşamaları.............................................................100 3.3.7.Gri İlişkisel Analiz Yöntemi .................................................................................102 3.3.7.1.Gri ilişkisel analiz yönteminin aşamaları........................................................103 3.3.8. Veri Zarflama Analizi Yöntemi............................................................................107 3.3.8.1.Veri zarflama analizinin aşamaları .................................................................107 3.3.9. DEMATEL Yöntemi............................................................................................108 3.3.9.1.DEMATEL yönteminin aşamaları..................................................................109 3.3.10.MACBETH Yöntemi...........................................................................................109 3.3.10.1.MACBETH yönteminin aşamaları ...............................................................109 4.BÖLÜM .............................................................................................................................111 4.KOBİ SANAYİ FİRMALARININ ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME YÖNTEMLERİ İLE PERFORMANS ANALİZİ ............................................................................................111 4.1.Araştırmanın Önemi, Amacı ve Yöntemi ....................................................................112 4.1.1.Araştırmanın Önemi ..............................................................................................112 4.1.2.Araştırmanın Amacı ..............................................................................................113 4.1.3.Araştırmanın Yöntemi...........................................................................................114 4.2.Araştırmanın Verilerin Toplanması ve Örneklemi ......................................................114 4.2.1.Araştırmanın Verilerinin Toplanması....................................................................114 4.2.2.Araştırmanın Örneklemi........................................................................................115 4.3.ÇKKV Yöntemleri ile İşletmelerin Finansal Performans Değerlendirmesi.................117 4.3.1.TOPSIS Yöntemi Uygulaması ve Bulguları..........................................................118 4.3.2. MOORA Yöntemi Uygulaması ve Bulguları .......................................................127 xi 4.3.3. VIKOR Yöntemi Uygulaması ve Bulguları .........................................................138 4.3.4.Gri İlişkisel Analiz Yöntemi Uygulaması ve Bulguları ........................................146 5.TARTIŞMA VE SONUÇ...................................................................................................158 6.KAYNAKÇA......................................................................................................................161 7.EKLER................................................................................................................................171 ÖZGEÇMİŞ ...........................................................................................................................181

Amaç: Temporal Lob Epilepsisi tanısı konmuş hastalarda interiktal Difüzyon Ağırlıklı MR Görüntüleme metodu kullanarak epileptojenik odağın kantitatif değerlendirilmesidir. Yöntem: 01.01.2013- 01.04.2019 tarihleri arasında kraniyal MRG'si yapılmış TLE tanılı 72 hasta ve baş ağrısı nedeniyle başvurmuş 35 kontrol olgusu çalışmaya dahil edildi ve geriye dönük incelendi. Kraniyal MRG'de HS saptanan 34 hasta ve MRG'si normal değerlendirilen 38 hasta sırasıyla MTS+ ve MRG-negatif TLE şeklinde 2 alt gruba ayrıldı. Tüm olgularda aksiyel GDK haritasında bilateral hipokampus baş, gövde ve kuyruk, amigdala, temporal lob beyaz cevher ve korteks lokalizasyonlarında GDK ölçümleri yapılıp gruplar arası karşılaştırıldı. Bulgular: MTS+ grupta kontrol grubu, MRG-negatif TLE grubu ve kontralateral tarafa göre anlamlı yüksek GDK değerleri saptanmıştır (p

Polikistik over sendromu (PKOS), doğurganlık çağındaki kadınlarda en sık görülen; androjen fazlalığı, ovulatuvar disfonksiyon ve polikistik over morfolojisiyle (PKOM) ile karakterize endokrin bozukluktur. Polikistik over sendromunun kas iskelet sistemi ve kas kuvveti ile ilişkisini inceleyen çelişkili ve sınırlı veri mevcuttur. Bu çalışmada, PKOS'da mekanik kas fonksiyonunu kas kuvveti ve kas gücü analiziyle değerlendirmek, mekanik kas fonksiyonunun hormonal ve metabolik özelliklerle ilişkisini incelemek amaçlanmıştır. Çalışmaya, klinik veya biyokimyasal hiperandrojenizm ve kronik oligo-anovülasyonu olan PKOM'un eşlik ettiği 44 PKOS tanılı hasta ile yaş ve VKİ ile eşleştirilmiş 32 sağlıklı kadın dahil edilmiştir. Tüm katılımcılar antropometrik, hormonal ve biyokimyasal ölçümler ile değerlendirilmiştir. Katılımcıların mekanik kas fonksiyonu, alt ekstremite patlayıcı kas kuvveti ve ortalama güç ölçümü için geçerli ve güvenilir bir cihaz olan izokinetik dinamometre kullanılarak değerlendirilmiştir. PKOS tanılı hasta grubunda ve sağlıklı kontrol grubunda ortalama yaş sırasıyla 21.8 ± 3.2 yıl ve 22.8 + 3 yıl, VKİ değerleri ise sırasıyla 26.1 + 5.4 kg / m2 ve 25.5 + 5.7 kg / m2'dir. (Her iki karşılaştırma için p>0.05). PKOS hasta grubunda kontrol grubuna göre daha yüksek biyolojik olarak kullanılabilir (bioavailable) testosteron düzeyleri (bT) ve daha yüksek modifiye Ferriman-Gallwey (mFG) skorları saptanmıştır. Açlık glukoz ve açlık insülin düzeyleri için gruplar arasında farklılık saptanmamıştır. Kuadriseps ve hamstring kuvvetinin izokinetik ölçümü, Biodex 3 dinamometre ile 60 °/sn açısal hızda yapılmıştır. Değerlendirme sırasındaki tepe kas kuvveti, tepe torku (PTQ) olarak tanımlanmış ve vücut ağırlığı ile normalleştirilmiş değeri (Nm/kg) PTQ olarak rapor edilmiştir. Ortalama güç (AvP), 60 °/sn açısal hızda yapılan hareket sırasında elde edilen eğri altında kalan zaman ortalaması ile entegre alan tarafından belirlenmiştir. Diz ekstansör ve fleksör kaslarının 60°/sn açısal hızdaki normalize PTQ değerleri, hastalar ve kontroller arasında benzer, ancak normal kilolu bireylerde fazla kilolu-obez bireylere göre daha yüksek bulunmuştur. (Her iki karşılaştırma için p

Bu çalışmada tüketicilerin banka tercihine etki eden faktörlerin müşteri sadakati üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla Azerbaycan'daki bir banka müşterilerinden anket ile toplanan 384 veri analiz edilmiştir. Araştırmada öncelikle ölçeklerin yapı geçerliği ve güvenilirliği test edilmiştir. Daha sonra kurulan yapısal eşitlik modeli analiz edilmiştir. Analiz neticesinde banka tercihini etkileyen faktörlerin müşteri sadakatini pozitif yönde anlamlı olarak etkilediği bulgusuna ulaşılmıştır. Ayrıca ürün ve hizmet çeşitliliği faktörünün müşteri sadakatini pozitif yönde anlamlı olarak etkilediği tespit edilmiştir. Yapılan farklılık analizleri sonucunda ise bankanın fiziki ve teknik yapısının cinsiyete göre; ürün ve hizmet çeşitliliğinin, işlem kolaylığı ve maliyetinin yaşa göre; işlem kolaylığı ve maliyetinin, bankanın fiziki ve teknik yapısının ve müşteri sadakatinin eğitim durumuna göre ve aylık gelire göre; müşteri sadakatinin ise banka ile çalışma süresine göre anlamlı farklılık gösterdiği bulgularına ulaşılmıştır.Anahtar kelimeler: Banka tercihini etkileyen faktörler, müşteri sadakati In this study, the effect of the factors affecting the customers' preferences on customer loyalty was investigated. For this purpose, 384 data were collected from a bank customers in Azerbaijan. In the study, the construct validity and reliability of the scales were tested. Then the structural equation model was analyzed. As a result of the analysis, it was found that the factors affecting bank preference had a positive effect on customer loyalty. In addition, it has been determined that the product and service diversity factor has a positive effect on customer loyalty. As a result of the differences analysis, the physical and technical structure of the bank is determined by gender; the variety of products and services, ease of operation and cost by age; the ease and cost of transactions, the physical and technical structure of the bank and customer loyalty according to the educational status and monthly income; however, it was found that there was a significant difference between customer loyalty and time spent working with the bank.Key Words: factors affecting bank preference, customer loyalty 130

Polikistik over sendromu (PKOS); hiperandrojenizm, oligo-anovulasyon ve polikistik over morfolojisi ile karakterize sık görülen kompleks bir endokrinopatidir. Bağırsak florasının disbiyozu diyabet, obezite ve çeşitli metabolik bozukluklar dahil olmak üzere birçok hastalık durumu ile ilişkilendirilmiştir. Bununla birlikte bağırsak mikrobiyotası ile PKOS arasındaki ilişkiyi değerlendiren yeterli sayıda çalışma bulunmamaktadır. Bu pilot çalışmada, bağırsak mikrobiyota üyelerinden Prevotella melaninogenica, Ruminococcus torques ve Clostridium difficile, doğurganlık çağında ve normal vücut ağırlığına sahip 25 PKOS'lu hasta ile VKİ açısından benzer özellikte 25 sağlıklı kadında kantitatif olarak karşılaştırıldı. PKOS'lu hastalarda Prevotella Melaninogenica'nın sağlıklı kontrollere kıyasla daha yüksek olduğu bulundu (6.50 ± 0.27 log10 / gr dışkıda, 5.81 ± 0.19 log10 / gram dışkıda; p = 0.04). Prevotella melaninogenica ve testosteron seviyeleri arasında pozitif korelasyon mevcuttu (Pearson r=0.28; p=0.04). PKOS ve kontrol grupları arasında Ruminococcus torques ve Clostridium difficile sayıları açısından anlamlı bir fark bulunamadı. Bu sonuçlar PKOS ile Prevotella melaninogenica arasında muhtemelen androjen fazlalığı üzerinden bir ilişki olduğunu düşündürmektedir. Polycystic ovary syndrome (PCOS) is a common and complex endocrinopathy characterized with hyperandrogenism, oligo-anovulation and polycystic ovaries. Dysbiosis of intestinal microbiota is associated with diabetes, obesity and several metabolic disorders. However, limited data is available regarding potential relationship between PCOS and intestinal microbiota. In this pilot study, intestinal microbiota members Prevotella melaninogenica, Ruminococcus torques and Clostridium difficile were compared quantitatively in 25 reproductive aged patients with PCOS and normal body weight and 25 healthy, BMI-matched women. As compared to healthy control group, the amount of Prevotella Melaninogenica was significantly higher in PCOS group (6.50 ± 0.27 log10 / gram stool, 5.81 ± 0.19 log10 / gram stool; p = 0.04). Significant positive correlation was found between Prevotella melaninogenica and testosterone levels (Pearson r=0.28; p=0.04). No significant difference was found between PCOS and control groups for the amount of a Ruminococcus torques and Clostridium difficile. These results suggest a potential relationship between PCOS and Prevotella melaninogenica possibly through androgen excess. 54

Meme kanseri dünyada kadınlar arasında en sık görülen malignitedir. Her yıl 1.2 milyondan fazlakadın meme kanseri tanısı almaktadır. Meme kanserli hastaların sağkalımı üzerine etkili pek çok klinikopatolojık parametre tanımlanmıştır. Tanımlanan prediktif ve prognostik faktörler sayesinde meme kanserinin etkin bir şekilde tedavisi mümkündür.Meme kanserinde yaşam süresini belirleyen en önemli klinikopatolojik faktörler arasında cerrahi sınır yakınlığı/pozitifliği yer almaktadır.Cerrahi sınır yakınlığı farklı çalışmalarda ''invaziv tümörün insizyon hattına 1 mm, 2 mm veya 5 mm'den daha yakın olması'' olarak tanımlanmış olup, lokal rekürrens üzerine en etkili parametrelerden biri olarak kabul edilmektedir. Çalışmamızda Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Ana bilim Dalı, Tıbbi Onkoloji bilim dalına başvuran opere 418 kadın hastanın dosyaları temin edilerekklinik ve patolojik verileri incelendi. Ortalama yaş 49.86 (24-82) idi. Hastaların 311 (%74.4)'ine modifiye radikal mastektomi, 107 (%25.6)'sine meme koruyucu cerrahi operasyonu uygulanmıştı. Olguların 376 (%90)'sında cerrahi sınırı negatif (>1mm) iken, 42(%10) hastada cerrahi sınırı yakınlığı (≤1mm) tespit edildi.Cerrahi sınır yakınlığı ile tanı anındaki yaş,tümör çapı, grade, duktal karsinoma in situ, lobüler karsinoma in situ ve menopoz varlığı gibi değişkenler arasında istatistiksel anlamlı bir farklılıktespit edilemedi. Sağkalım üzerine etkili parametreler incelendiğinde tümör çapı, lenf nodu tutulumu ve evrenin hem hastalıksız sağkalım hemdegenel sağkalım üzerine istatistiksel anlamlı birer parametre olduğu saptandı.Cerrahi sınır yakın olgular ise sınır negatif olgulara göre daha uzun sağkalım verilerine sahip olmalarına rağmen istatistiksel anlamlılık tespit edilemedi. Breast cancer is the most common malignancy among women in the world. Every year more than 1.2 million women are diagnosed with breast cancer.There are many clinicopathological parameters identified on the survival of patients with breast cancer.Effective treatment of breast cancer is possible thanks to defined predictive and prognostic factors.The most important clinicopathologic factors determining the life span of breast cancer include surgical borderline / positivity.The surgical marginal proximity was defined as '' the invasive tumor was closer to the incision line than 1 mm, 2 mm or 5 mm '' in different studies,is considered to be one of the most effective parameters on local recurrence.In our study, clinical and pathological data of 418 female rıght breast cancer patients with Eskişehir Osmangazi University, Faculty of Medicine Department of İnternal Medicine, Department of Medical Oncology, were obtained. Mean of dıagnosis age was 49.86 (24-82) year.Modified radical mastectomy was performed in 311 (74.4%) of the patients and 107 (25.6%) of the patients underwent breast conserving surgery.In 376 (90%) of the cases, surgical margin was negative (> 1 mm), while surgical margin (≤1 mm) was found in 42 (10%) patients.There was no statistically significant difference between the surgical borderline and the age at diagnosis, tumor diameter, grade, ductal carcinoma in situ, lobular carcinoma in situ and menopausal status.When the effective parameters on survival were examined, it was determined that tumor diameter, lymph node involvement and universe were statistically significant parameters on both disease free survival and general survival.Statistical significance could not be determined even though surgical margins had longer survival than borderline negative cases. 87

Metabolik sendrom, artmış kardiyovasküler hastalık ve tip 2 diyabet riski ile ilişkili önemli bir halk sağlığı sorunudur. Azerbaycan'da metabolik sendrom prevalansı bilinmemektedir. Bu çalışmanın amacı, Azerbaycan'da yetişkin nüfusu temsil eden bir örneklem üzerinde metabolik sendrom prevelansını, ve metabolik sendromun fiziksel aktivite ve beslenme ile ilişkisini incelemektir.Çalışma popülasyonu, Azerbaycan'ın Guba şehrinde yaşayan 20 yaş ve üstündeki 288 yetişkinden oluşturuldu ve cinsiyet ve yaş dağılımı doğrultusunda 2016 yılının Ocak ve Nisan ayları arasında rastgele örnekleme metoduyla seçildi. Metabolik sendromu tanımlamak için yeniden gözden geçirilmiş NCEP/ ATP III kriterleri kullanılarak her bir bileşenin prevalans tahminleri belirlendi. Fiziksel aktivite ve besin tüketimi geçerliliği olan anketlerle değerlendirildi ve metabolik sendrom bileşenleri ile olan ilişkileri incelendi. Katılımcıların 159'u kadın ve 129'u erkekti (ortalama ± SD yaşı 43.1 ± 15.2y [aralık 20-83 yıl]). Metabolik sendromun genel prevalansı %28.4, erkeklerde %27, kadınlarda ise %29.5 olarak bulundu. Hipertrigliseridemi, hiperglisemi, düşük HDL-kolesterol ve hipertansiyon için genel popülasyondaki erkek ve kadınlarda istatistiksel olarak farklılık bulunmadı. Abdominal obezite en sık görülen bireysel bileşendi (sırasıyla, tüm popülasyonda % 49 ve metabolik sendromu olanlarda %85.4). Abdominal obezite, kadınlarda erkeklerden daha sık gözlemlendi. (hem tüm popülasyon hem de metabolik sendromlu hastalar için p

Saydam B., Polikistik over sendromu tanılı hastalarla, polikistik over sendromu tanısı olmayan sağlıklı kadınların beyin manyetik rezonans görüntülerinin karşılaştırılması, vücut kitle indeksi ve hormon düzeyleri ile ilişkilerinin belirlenmesi, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Tezi, 2015. Polikistik over sendromu (PKOS); hiperandrojenizm, kronik anovulasyon ve ultrasonografide overlerin polikistik görünümü ile karakterize edilen karmaşık bir metabolik ve endokrinolojik bozukluktur. Obezite ise, günümüzde sıklığı gün geçtikçe artan yaygın bir sağlık sorunu olarak görülmektedir. PKOS ve obezite arasında yakın bir ilişki bulunmakta, vücut yağ oranı ve dağılımı PKOS kliniğinin oluşumunda ve sendromun ciddiyetinde önemli rol oynamaktadır. Her iki bozuklukta da yeme davranışı ve iştah ile ilgili regülasyonun nöronal ve hormonal düzeyde bozulduğu düşünülmektedir. PKOS ve obezitede, adiposit kökenli bir hormon olan leptin ve gastrointestinal hormonlardan olan ghrelin ve glukagon benzeri peptid-1'in (GLP-1) salınımı ve etkileri ile ilgili bozukluklar bildirilmiştir. İnsanlardaki yeme davranışının nörobiyolojik temellerine değerli öngörü sağlayan nöronal görüntüleme yöntemleri, obezite araştırmalarında sıklıkla kullanılmaktadır. Obez bireylerle zayıf bireyleri karşılaştıran birçok yapısal manyetik rezonans görüntüleme (MRG) çalışması yapılmıştır. Buna karşın, PKOS'lu bireylerle PKOS tanısı olmayan bireyleri karşılaştıran ve hormonal bağlantıları değerlendiren yapısal MRG çalışmaları bulunmamaktadır. Bu çalışmada, PKOS'lu kadınlarda yapısal beyin farklılıklarının saptanması ve bu farklılıkların leptin, ghrelin ve GLP-1 düzeyleri ile ilişkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamına; Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Polikliniği'ne ve Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniği'ne başvuran 40 kadın dahil edilmiş olup, çalışmamızda obez PKOS, normal kilolu PKOS, obez kontrol ve normal kilolu kontrol olmak üzere toplam 4 grup değerlendirilmiştir. Katılımcılara beyin voksel bazlı morfometre ölçümleri yapılması amacı ile kranial MRG uygulanmıştır. Ayrıca, çalışmaya dahil edilen bireylere menstrüel siklusun 2-5. günleri arasında öğün tolerans testi uygulanmış; bazal leptin, ghrelin ve GLP-1 düzeylerine ek olarak, 15., 30., 45., 60., 90., 120. ve 180. dk GLP-1 düzeyleri ölçülmüştür. Bu çalışmanın sonucunda obeziteye PKOS tanısı eklendiğinde, total beyin hacminde (p=0.023) ve total gri cevher hacminde (p=0.048) belirgin azalmaya ek olarak; iştah, yeme davranışı ve enerji dengesinin sağlanmasında önemli görevi olan bölgelerden sol ventral diensefalon (p=0.018), sol kaudat çekirdek (p=0.043) ve sol ve sağ hipokampus (sırası ile p=0.015 ve p=0.042) gri cevher hacimlerinde düşüklük belirlenmiştir. Normal kilolu gruplar değerlendirildiğinde ise, PKOS grubunda sol amigdala gri cevher hacminin kontrollere göre daha düşük olduğu bulunmuştur (p=0.028). Bazal leptin, ghrelin ve GLP-1 düzeyleri bakımından PKOS tanısı varlığının hormon düzeylerinde farklılık yaratmadığı görülmüş, volümetrik farklılık izlenen bölgelerde bu hormonlar ile volüm ölçümleri arasında belirgin korelasyon izlenmemiştir. PKOS'da beyin bölgelerindeki yapısal değişikliklerin ilk kez değerlendirildiği bu çalışma; iştah, davranış ve ödül ilişkili bazı bölgelerde volüm azalmasına işaret etmektedir. Bu değişikliklerin PKOS fizyopatolojisindeki yerinin tam olarak anlaşılabilmesi ve PKOS'un uzun dönem medikal yönetiminin beyindeki yapısal değişiklikler üzerine potansiyel etkilerinin değerlendirilebilmesi için daha geniş örneklem üzerinde fonksiyonel çalışmalara ihtiyaç vardır. Saydam B., Comparison of Structural Brain Magnetic Resonance Images of Women with and without Diagnosis of Polycystic Ovary Syndrome and Investigating the Relationship between Structural Differences, Body Mass Index and Hormone Levels., Hacettepe University School of Medicine, Internal Medicine Thesis, Ankara, 2015. Polycystic ovary syndrome (PCOS) is a common and complex metabolic and endocrine disorder which is characterized by hyperandrogenism, chronic anovulation and polycystic ovaries on ultrasound. Obesity is another common health problem with increasing prevalence all over the world. There is a close relationship between PCOS and obesity. The amount and distribution of body fat plays an important role in prevalence of the syndrome and severity of the PCOS phenotype. In both PCOS and obesity, eating behavior and appetite regulation are thought to be altered at neuronal and hormonal levels. Deterioration of secretion and action of important appetite related hormones such as leptin, an adipocyte derived hormone, and gastrointestinal hormones such as ghrelin and glucagon like peptide-1 (GLP-1) have been reported. Neuronal imaging techniques provide valuable insights for understanding neurobiological mechanisms underlying eating behavior of human. Although there are multiple structural and functional neuroimaging studies comparing obese and lean individuals, there is lack of data comparing structural magnetic resonance imaging (MRI) properties and investigating hormonal correlations of patients with and without diagnosis of PCOS. In this study, we aimed to detect whether there are any differences in structural brain MRI properties and identify the relations between brain structure and appetite related hormones such as leptin, ghrelin and GLP-1. We included 40 women who presented to Endocrinology and Metabolism and Obstetrics and Gynecology clinics at Hacettepe University. Our study included four groups according to diagnosis of PCOS and their body mass index, as obese PCOS, lean PCOS, obese control, and lean control. Cranial MRI was performed in order to carry out brain voxel-based morphometric study and all participants underwent mixed meal test during early follicular phase (days 2-5) of menstrual cycle. In addition to basal levels of leptin, ghrelin and GLP-1, meal stimulated levels of GLP-1 at 15th, 30th, 45th, 60th, 90th, 120th and 180th minutes were obtained. In obese PCOS women compared to obese controls, we have found decreases in total brain volume (p=0.023), total gray matter volume (p=0.048) as well as decreases in left ventral diencephalon (p=0.018), left caudate nucleus (p=0.043), and left and right hippocampus (p=0.015 and p=0.042 respectively) gray matter volumes, that are important in regulation of eating behavior and maintaining energy balance. On the other hand, gray matter volume in amygdala was decreased in lean patients with PCOS than lean controls (p=0.028). The presence of PCOS did not make any difference in basal leptin, ghrelin and GLP-1 or meal stimulated levels of GLP-1. Also there were no significant relations between these hormones and brain regions where volumetric differences detected. Our study, being the first to investigate structural brain alterations in PCOS, suggests volumetric reductions in brain areas related with appetite, behavior and reward. Functional studies with larger sample size are needed to determine exact physiopathological roles of these changes and potential effects of long-term medical management on brain structure of PCOS. 89

Polikistik over sendromu (PKOS); hiperandrojenizm, oligo-anovulasyon ve polikistik over görünümü ile karakterize, insulin direnci ve metabolik sendrom gibi metabolik bozukluklarla ilişkili bir endokrinopatidir. Uzun dönemde kardiyometabolik sağlık üzerine önemli etkileri olduğu düşünülen bu sendromun tedavisinde oral kontraseptif (OK), anti-androjenler ve metformin kullanılmaktadır. Ancak PKOS?un kendisinin ya da PKOS?da OK tedavisinin uzun dönem sonuçlarıyla ilgili yeterli veri bulunmamaktadır. Biz bu çalışmamızla retrospektif olarak en az 2 yıl takibi olan 90 PKOS hastasının klinik ve kardiyometabolik parametrelerinin zamanla ve ilaç kullanımıyla değişimini araştırdık. Araştırmamızda tanı sırasındaki ve son vizitlerdeki vücut ağırlığı (VA), vücut kitle indeksi (VKİ), bel çevresi, bel/kalça oranı (BKO), kan basıncı, modifiye Ferriman-Gallwey skoru (mFG), testosteron, seks hormon bağlayıcı globulin (SHBG), serbest androjen indeksi (FAI), 75 gr oral glukoz tolerans testi (OGTT) 0. dk, 120. dk glukoz, açlık insulin, homeostatik model ? insulin direnci (HOMA-IR) ve lipid profilleri değerlendirildi. Çalışma sonucunda 90 hastanın yaklaşık 32 aylık OK kullanımı ve 44 aylık bir takibiyle VA, VKİ, bel çevresi, BKO, OGTT 0. dk glukoz, total kolesterol, düşük dansiteli lipoprotein (LDL), yüksek dansiteli lipoprotein (HDL) ve SHBG?de istatistiksel anlamlı artış, mFG skoru, testosteron düzeyi ve FAI?de istatistiksel anlamlı azalma dikkati çekti. Glukoz toleransı ve metabolik sendrom ile ilgili tanı anında ve son vizitlerde yapılan değerlendirmelerde istatistiksel anlamlı değişim saptanmadı. Hastalarda görülen VA, VKİ, bel çevresi ve BKO artışları, hastalığın doğal seyrinin bir sonucu veya diğer çalışmalarda desteklenmese de OK kullanımı ile ilişkili olabileceği düşünüldü. OK tedavisinin hiperandrojenizmin düzelmesinde etkin olduğu ve bunu yaparken, glukoz metabolizmasında istatistiksel anlamlı kötüleşmeye neden olmadığı görüldü. Total kolesterol, LDL ve HDL düzeylerinde de muhtemel OK etkisine bağlanabilecek istatistiksel anlamlı yükselmeler göze çarptı. Ayrıca OK?in tek başına ve anti-androjen ya da metformin ile kombine kullanımı ile ilgili yapılan değerlendirmelerde OK kombinasyon kullanımının tek başına OK kullanımına göre HDL yükselmesinde daha etkin olduğu görüldü. Ancak çalışmamızdan elde edilen verilerin doğrulanması için daha uzun süreli ve daha çok hastanın dahil edildiği prospektif çalışmalara ihtiyaç vardır. Polycystic Ovary Syndrome (PCOS) characterized by hyperandrogenism, oligo-anovulation and polycystic ovaries is an endocrinopathy that is associated with metabolic disorders such as insulin resistance and metabolic syndrome. PCOS appears to carry long-term cardiometabolic risk. Oral contraceptives (OCs), anti-androgenic agents and metformin therapy is used for the long-term management of PCOS. However, there are insufficient data on long-term cardiometabolic outcome of PCOS and effects of OCs in treatment of PCOS. In our study, we investigated alterations in clinical and cardiometabolic parameters of 90 PCOS patients who had a follow-up of at least 2 years and OCs use. For this purpose we evaluated patients? body weight, body mass index (BMI), waist circumference, waist to hip ratio (WHR), blood pressure, modified Ferriman-Gallwey (mFG) score, testosterone, sex hormone binding globulin (SHBG), free androgen index (FAI), glucose levels at 0 min, and 120 min during an oral glucose tolerance test (OGTT), fasting insulin, HOMA-IR, and lipid profiles. At the end of the study with 32-month use of OCs and 44-month follow-up of 90 patients, body weight, BMI, waist circumference, WHR, OGTT 0. min glucose, total cholesterol, low density lipoprotein (LDL), high density lipoprotein (HDL) and SHBG levels were increased, whereas mFG score, testosterone and FAI were decreased. The frequency of glucose intolerance and metabolic syndrome did not change between the time of diagnosis and final visit. Body weight, BMI, waist circumference, and WHR increases may be a primary long-term outcome of PCOS or result of OCs use. While OCs treatment is effective on hyperandrogenism, there was no significant worsening of glucose homeostasis. Increase of total cholesterol, LDL, and HDL levels appear to be associated with OCs use. We compared the therapies of OCs alone and OC combined with anti-androgens or metformin. OC combination was more effective than OC therapy alone on HDL increase in PCOS patients. Long-term prospective studies with larger populations are needed the confirm findings of the present study. 79

Aşikar hipotiroidi gastrointestinal sistem de dahil olmak üzere birçok sistemi etkilemektedir. Literatürde subklinik hipotiroidinin gastrik motiliteyi ve metabolik süreçleri etkilediğine dair sınırlı sayıda veri bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, subklinik hipotiroidili hastalarda gastrik motilitenin, iştah ile motilitede görevli olan hormon ve maddelerin, sağlıklı kontrollerle karşılaştırılması ve L-tiroksin replasman tedavisi sonrasındaki değişimlerini belirlemektir. Çalışmaya 20 subklinik hipotiroid premenopozal kadın hasta (yaş ortalaması 35.4 ± 10.8 yıl; vücut kitle indeksi (VKİ) ortancası 26.06 (19.1-41.5) kg/m2) ile yaş ve VKİ benzer 20 sağlıklı birey (yaş ortalaması 38.3 ± 11.0 yıl; VKİ ortancası 24.4 (19.9-32) kg/m2) alındı. Grupların antropometrik parametreleri, tiroid otoantikorları, lipit profilleri ve gastrik miyoelektriksel aktiviteleri ölçüldü. Karışık öğün testi ile bazal ve postprandiyal 30., 60. ve 120. dakikalarda serum glukoz, insülin ve kortizol düzeyleri belirlendi. Subklinik hipotiroid grubun (SHG), gastroparezi semptom indeksleri sağlıklı bireylerden yüksek olarak bulundu (p=0.03). Tiroid hormon replasmanı sonrasında gastroparezi kardinal ciddiyet indeksinin gerilediği görüldü (p

Polikistik over sendromu (PKOS); insülin direnci, tip 2 diyabet ve metabolik sendrom gibi önemli metabolik bozukluklarla ilişkili sistemik bir endokrinopatidir. PKOS'un tedavisinde yaygın olarak kullanılan oral kontraseptif (OK) ilaçların olası kardiyometabolik yan etkileri, kullanımları ile ilgili bazı endişelerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Etinil estradiol/drospirenon (EE/DRSP) kombinasyonu, yeni kullanılmaya başlanmış bir OK'dir. Son dönemde, PKOS hastalarında metformin kullanımının androjen fazlalığı ve metabolik anormallikler üzerinde olumlu etkileri olduğunu destekleyen veriler mevcuttur. Bu çalışmanın amacı PKOS tedavisinde EE/DRSP'nin tek başına kullanımı ile metformin ile kombine kullanımının klinik ve kardiyometabolik parametreler üzerindeki etkilerini karşılaştırmaktır. Çalışmaya 44 PKOS'lu hasta ile yaş ve VKİ eşleştirilmiş 22 sağlıklı kontrol alındı. Kırkdört hastadan 22 hastaya EE/DRSP, 22 hastaya da EE/DRSP + metformin tedavisi 6 ay boyunca verildi. Tüm katılımcıların serum androjen düzeyleri, insülin düzeyleri ile total kolesterol, TG, HDL ve LDL düzeyleri ölçüldü ve hepsine standart 75 gram OGTT yapıldı. Bu testler hasta grubunda, tedavi sonrasında tekrar edildi. Tüm katılımcıların homeostatik model ? insülin direnci (HOMA-IR) ve serbest androjen indeksi (FAI) değerleri hesaplandı. Çalışmanın başlangıcında PKOS grubunda serum androjen düzeyleri, FAI, açlık insülin, HOMA-IR ve TG düzeyleri kontrol grubuna göre anlamlı olarak yüksek bulundu. EE/DRSP grubunda VKİ ve bel-kalça oranı (BKO) değerleri tedavi öncesi ve sonrası benzer iken, EE/DRSP+metformin grubunda tedavi ile VKİ ve BKO'da anlamlı azalma saptandı. Her iki grupta da mF-G skorlarında ve FAI'de anlamlı azalma beraberinde total kolesterol, TG, LDL ve HDL değerlerinde anlamlı artış gözlendi. Gruplar arasındaki fark anlamlı olacak şekilde EE/DRSP tedavisi ile açlık insülini ve HOMA-IR değerlerinde artış, EE/DRSP+metformin tedavisi ile bu değerlerde azalma saptandı. Tedavi başlangıcında normal glukoz toleransına sahip hastalar ayrı olarak değerlendirildiğinde de benzer sonuçlar elde edildi. Çalışmamızın sonuçlarına göre PKOS'da altı aylık tek başına EE/DRSP ve EE/DRSP +metformin tedavileri klinik ve biyokimyasal androjen fazlalığı ve lipid profili üzerinde benzer etki göstermektedir. EE/DRSP tedavisi vücut yağı miktarı ve dağılımı üzerinde olumsuz bir etki göstermezken, insülin direncinde artışa neden olmaktadır. EE/DRSP tedavisine metformin eklenmesi ise gerek vücut yağı miktarı ve dağılımı gerekse insülin direnci parametreleri üzerinde anlamlı düzeyde iyileşme sağlamaktadır. Polycystic ovary syndrome (PCOS) is a systemic endocrinopathy, associated with metabolic disorders including insulin resistance, type 2 diabetes and metabolic syndrome. Oral contraceptive pills (OCPs) are commonly used in the long-term management of PCOS. Potential adverse cardiometabolic effects of OCPs represent a major concern. Ethinyl estradiol/drospirenone (EE/DRSP) is a new OCP, used for the treatment of the syndrome. Recent data suggest that metformin may reduce androgen levels and improve metabolic abnormalities in PCOS. In this study, we aimed to determıne the effects of EE/DRSP alone versus EE/DRSP+metformin on clinical and cardiometabolic parameters in PCOS. Forty-four PCOS patients and 22 age- and BMI-matched healthy controls were included. Twenty-two patients received EE/DRSP while 22 patients received EE/DRSP plus metformin for 6 months. Serum androgens and insulin levels, lipid profile including total cholesterol, TG, HDL and LDL were obtained and a standard 75g 2h OGTT was performed before and after treatment in patients and at baseline in controls. Homeostatic model assessment of insulin resistance (HOMA-IR) and free androgen index (FAI) were also calculated. Baseline serum androgen levels, FAI, fasting insulin, HOMA-IR and TG levels were significantly higher in the PCOS group compared to controls. While there was no change in BMI or waist-to-hip ratio (WHR) in the EE/DRSP group after treatment, there was a statistically significant reduction in BMI and WHR in the EE/DRSP+metformin group. In both groups, treatment resulted in a significant decrease in mF-G scores and FAI values and a significant increase in total cholesterol, TG, LDL and HDL levels. There was an increase in fasting insulin and HOMA-IR values in the EE/DRSP group and a decrease of these values in EE/DRSP+metformin group. The differences between the treatment groups were significant. These results were similar in a seperate analysis of patients who had normal glucose tolerance at baseline. Overall, our results suggest that EE/DRSP alone and EE/DRSP+metformin treatments for 6 months have similar effects on clinical and biochemical androgen excess and lipid profile of women with PCOS. EE/DRSP does not induce any adverse effect on the amount and distribution of adipose tissue in PCOS, but increases insulin resistance. Adding metformin to EE/DRSP results in significant improvement in adiposity and insulin resistance parameters. 84

Obezite ve insulin direnci adiponektin düzeyinde azalma ve visfatinde artma ile ilişkilendirilmiştir. Adiponektinin değişik formları insan serumunda bulunur ve yüksek moleküler ağırlıklı kompleksi (HMWA) aktif formudur. Visfatin adipogeneziste rol aldığı düşünülmekte olan insulinomimetik etkili bir adipokindir. Ancak insulinomimetik etkisi halen aktif tartışma konusudur. Bu çalışmanın amacı obez kadın olgular ve sağlıklı kontrollerde oral glukoz tolerans testi esnasında total adiponektin (TA), HMWA ve visfatin düzeylerinin dinamiklerini incelemek ve bu sayede ismi geçen adipokinlerin adipozite ve glukoz dengesindeki rollerini anlamaktır. Çalışmaya 17 normal glukoz toleransına sahip obez hasta ile yaş ve cinsiyet eşleştirilmiş 17 kontrol alındı. VKİ ve bel çevreleri ölçüldü. Tüm katılımcılara standard OGTT yapılarak bu test esnasında 0, 30, 60, 90 ve 120. dakikalarda glukoz, insulin, TA, HMWA, visfatin ölçümleri yapıldı. OGTT'den elde edilen verilerden glukoz, insulin, TA, HMWA ve visfatin eğri altı alanları hesaplandı. Vücut yağ kitlesi bioimpedans analiz ile ölçüldü. Obez grup düşük AUC-HMWA ve yüksek AUC-visfatin ve AUC-insulin düzeylerine sahipti (hepsinde p

Harmancı, A., Polikistik Over Sendromlu Hastalarda Oral Kontraseptif ? Anti-androjen Kullanımı ve Kardiyometabolik Risk. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları ? Endokrinoloji Yan Dal Tezi, Ankara 2008. Polikistik over sendromu (PKOS); androjen artışı, ovulatuvar fonksiyon bozukluğu ve polikistik overler ile karakterize, karmaşık ve oldukça yaygın olarak görülen bir bozukluktur. Oral kontraseptif (OK) ilaçlar ve anti-androjenler PKOS'un uzun dönem tedavisinde yaygın olarak kullanılmakta olan ilaçlardır. Bununla birlikte OK'lerin olası kardiyometabolik yan etkileri, kullanımları ile ilgili bazı endişelerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Ethinyl estradiol-drospirenon (EE/DRSP) kombinasyonu, yeni bir düşük doz OK'dir. Mevcut sınırlı bilgiler, bu yeni OK'in PKOS tedavisinde tek başına ya da bu sendromun tedavisinde kullanımına izin verilmiş olan diğer ilaçlarla birlikte kullanılabileceğini desteklemektedir. Bu çalışmanın amacı anti-androjen tedavi ile birlikte OK kullanımının, PKOS'lu hastalardaki kardiyometabolik risk üzerine olan etkilerinin değerlendirilmesidir. Bu amaçla çalışmaya 23 normal glukoz toleranslı, obez olmayan, PKOS'lu hasta (yaş: 22,2 ± 3,5 y, VKİ: 21,9 ± 3.0 kg/m2) ve 23 yaş ve VKİ eşleştirilmiş sağlıklı kontrol alındı. PKOS tanısı 2003 Rotterdam kriterlerine uygun olarak konuldu. Hastaların tümünde hiperandrojenizm ve kronik oligo-anovulasyon ve %87'sinde ultrasonografik olarak polikistik over görünümü mevcuttu. Kontrol grubundaki katılımcıların hiçbirisinde polikistik over görünümü yoktu. Hastalara 6 ay boyunca EE/DRSP (30 µg/3mg) ile spironolakton (100mg/gün) tedavisi verildi. Tüm katılımcıların yüksek duyarlılıklı CRP (hs-CRP) ve homosistein (hcy) düzeyleri ile total kolesterol, trigliserid, HDL, LDL ve VLDL düzeylerini içeren lipid profilleri ölçüldü ve hepsine standart 75 gram oral glukoz tolerans testi yapıldı. Tüm bu testler hasta grubunda, tedavi sonrasında tekrar edildi. Çalışmanın sonucunda bazal hs-CRP, hcy ve lipid düzeyleri PKOS ve kontrol gruplarında benzer bulundu. EE-DRSP ile spironolakton kombine tedavisi lipid düzeylerinde anlamlı bir değişiklik ortaya çıkarmazken, hem hs-CRP hem de hcy düzeylerini arttırdı (sırasıyla 0.50 ± 0.28'ye karşılık 1,5 ± 1.3 mg/dl, p