Search

Çömlekçilik en genel tanımıyla kilin, çark veya elle şekillendirildikten sonra ateşte dayanıklılık kazandırmak suretiyle pişirilip, kullanıma hazır hale getirilen üretim olarak tanımlanabilir. Çömlekçilik, ilk olarak avcı-toplayıcı hayat tarzından yerleşik hayata geçen insanoğlunun temel ihtiyaçlarını karşılamak üzere ortaya çıkmış, ilerleyen zaman içerisinde ihtiyaçtan öteye geçmiş daha sonra estetik bir öge haline gelmiştir. Çömlekçilik el sanatının/ zanaatının ham maddesi, çömlekçi çarkı, süsleme, kurutma, fırınlama ve fırın özelliklerinin yanı sıra geleneksel yapısıyla da önem arz etmektedir. Yıllardır usta-çırak ilişkisi ile öğrenilen çömlekçilik sanatı, teknolojinin gelişmesine bağlı olarak ihtiyaçların farklılaşması, yeni neslin ilgisini çekmemesi ve bu alanda yetişen çırak sayısının ihtiyaçları karşılayamaması gibi birçok nedenden ötürü unutulmaya yüz tutmuştur. Bu çalışma; Aksaray iline bağlı tarihi Güzelyurt (Gelveri) ilçesinde yaşayan son çömlek ustası Alaf Dede ve çömlekçilik el sanatı ile ilgilidir. Ayrıca Güzelyurt (Gelveri) ilçesinde yok olmaya yüz tutmuş çömlekçilik sanatının geriye kalan tek ustası Alaf Dede’nin konuyla ilgili bilgi birikimi, duygu ve düşüncelerini bir araya getirerek yazılı bir kaynak oluşturmaktır. Çalışmada tarama (survey) modeli uygulanmıştır. Konuyla ilgili literatür taraması yapılarak konunun teorik yapısı oluşturulduktan sonra araştırmanın amacı doğrultusunda saha çalışması yapılmıştır. Saha çalışmasında gözlem ve görüşme teknikleri uygulanmıştır., The most general definition of pottery is clay, which can be defined as a product which is shaped after being shaped by wheel or hand and then cooked and made ready for use. Pottery, first emerged from the hunter-gatherer lifestyle to meet the basic needs of human beings, and in later times it went beyond the need and became an ornament element by combining with aesthetic tastes. The art of potting is important with its traditional structure as well as its raw material, pottery wheel, decoration, drying, firing and kiln features. The art of potting, which has been learned with the master-apprentice relationship for many years, has been forgotten for many reasons such as the differentiation of needs due to the development of technology, the lack of attention of the new generation and the number of apprentices growing in this field. This work; It is about the last pottery master Alaf Dede and pottery handicrafts living in the historical Güzelyurt (Gelveri) district of Aksaray province. Besides, it is to create a written source by bringing together the knowledge, emotions and thoughts of Alaf Dede, the only remaining master of pottery art, which has disappeared in Güzelyurt (Gelveri) district. In this study, survey model was applied. After the literature review on the subject has been established, the theoretical structure of the subject has been established and a field study has been conducted in line with the aim of the research. Observation and interview techniques were applied in the field study.

Al finalizar nuestro período académico 2018, vemos con gran alegría e ilusión el emplazamiento del Edificio Santo Domingo en el Campus Avenida Universitaria de la Universidad Santo Tomás, Seccional Tunja. La importante construcción, cuya presencia es percibida desde distintos puntos de vista de la ciudad, se constituye en referente importante de la Arquitectura y de la Ingeniería para la región, como eje dinamizador del conocimiento desde el diseño, la funcionalidad, la innovación, el valor ambiental, entre otros. El sistema de educación del país, en sus distintos procesos evaluativos y de transformación, considera los recursos físicos y financieros como un aspecto importante en los procesos del aseguramiento de la calidad de los programas e instituciones de educación superior. Es así, que, en la consolidación de la USTA, proceso que se viene realizando desde hace algunos años, la institución ha avizorado la nueva edificación en Tunja para responder a las necesidades de crecimiento, fortalecimiento académico, espacios formativos, interactividad, innovación, además de la consolidación de los laboratorios para la División de Ingenierías y Arquitectura, en donde se prestarán algunos servicios desde las distintas áreas del saber. La construcción y desarrollo ha sido, especialmente para las Facultades de Arquitectura e Ingeniería Civil, un espacio académico y pedagógico importante en el proceso de formación y profesionalización de los futuros Arquitectos e Ingenieros Civiles. Las distintas prácticas académicas que tuvieron lugar in situ de los estudiantes y las jornadas de actualización, han permitido, conocer más a fondo el significado de escenarios académicos para la implementación de nuevas metodologías de aprendizaje, que de alguna manera responden a los alcances y expectativas, con un contenido académico guiado por la sostenibilidad ambiental. Las jornadas de actualización debemos entenderlas como una oportunidad que tienen los programas académicos para presentar a la comunidad estudiantil, docente y egresados, temas relevantes que suceden en el medio externo, que movilizan el conocimiento en aras de interpretar, analizar y responder a las necesidades cambiantes de la realidad. El año anterior, como experiencia exitosa, se dedicó una jornada de actualización para hacer la presentación del proceso constructivo del Edificio Santo Domingo para la comunidad universitaria, dando privilegio a la Facultad de Arquitectura. El interés suscitado por los arquitectos fue orientado en los elementos constructivos y de materiales, además de la significación estética y de diseño que se puede analizar durante el ejercicio profesional. Conocer los detalles de la piel del edificio, el sistema de construcción, las tendencias de los acabados de obra, el diseño arquitectónico de los espacios, la calidad de los materiales, la implementación tecnológica, las exigencias bioambientales y urbanísticas, entre otras, emanó un aprendizaje de la arquitectura y de su significado al interior de la institución. Riqueza de contenido que, muy seguro los jóvenes universitarios, reciben con gran satisfacción en una obra tan importante de su alma mater, y visibiliza al exterior de la misma su herencia y trayectoria, contribuyendo al desarrollo social, cultural y económico de la región. Finalmente, agradezco a los estudiantes, docentes y egresados de las Facultades de Arquitectura de la Universidad Santo Tomás por hacer posible el número 9 de la Revista Temas de Arquitectura, definida y puesta en valor a nivel nacional como espacio de divulgación y articulación entre los programas académicos. A partir del próximo número la revista, respondiendo a los desafíos académicos y de participación, se denominará Temas de Arquitectura. Territorio y Sociedad.

A case is presented of upper lip angiomyoma in a 36-year-old man. The tumor was painless, palpable and clinically visible. The operation was performed under local anesthesia in the Outpatient Department. There were no complications during the postoperative course. Current literature on the subject is listed in the introduction, followed by presentation of the case and histologic characteristics of the tumor. This case is described as one of the differential diagnostic possibilities in the diagnosis of soft tissue tumors of the lip. Also, through review of the literature, different clinical appearances of angiomyoma, histologic variations and immunohistochemical characteristics are discussed that can help identify this tumor., Autori prikazuju slučaj angiomioma gornje usne kod muškarca u dobi od 36 godina. Tumor je bio bezbolan, palpabilan i klinički vidljiv. Operacija je učinjena ambulantno u lokalnoj anesteziji. Poslijeoperacijski tijek je bio uredan. Postojeća literatura o temi je prikazana u uvodu te je potom popraćena prikazom slučaja kao i histološkim karakteristikama prikazanog tumora. Ovaj se slučaj opisuje kao jedna od diferencijalno dijagnostičkih mogućnosti kod mekotkivnih tumora usne. Također, kroz pregled literature pokazuju se različite kliničke i histološke varijacije tumora kako bi se što lakše dijagnosticirao.

Background/Aim. Due to their primary medical condition, children with special needs often display lower levels of oral hygiene, larger prevalence of caries and other oral diseases. The aim of this study was to estimate the prevalence of dental caries, oral cleanliness and presence of malocclusion in children with disabilities, as well as to evaluate eruption time of the permanent molars. Methods. Case-control study was carried out on a group of 107 children with disabilities at the Faculty of Dental Medicine, University of Belgrade, Serbia. The control group comprised of 104 healthy school children. Results. Children with disabilities had statistically higher mean [decayed missing and filled teeth - dmft for primary DMF for permanent dentition (dmft DMFT)] values in both dentitions than children from the control group (p lt 0.05). Oral cleanliness level was much lower in children with disabilities. A significantly higher percentage of Class II malocclusions and a higher tendency to have a delayed time of eruption of permanent molars were observed in the test group in permanent dentition. Conclusion. Considering poor oral health status and higher tendency for development of malloclusions and delayed eruption, it is necessary to develop preventive dental programmes for children with special needs, as well as improve public awareness about these issues., Uvod/Cilj. Deca sa posebnim potrebama često zbog svoje primarne bolesti, imaju niži nivo oralne higijene i veću prevalencu karijesa i drugih oralnih oboljenja. Cilj rada bio je da se proceni prevalenca karijesa, nivoa oralne higijene i prisustvo malokluzija kod dece sa posebnim potrebama, kao i vreme erupcije stalnih molara. Metode. Ispitivanjem oralnog zdravlja obuhvaćeno je 107 dece sa posebnim potrebama na Klinici za dečju i preventivnu stomatologiju Stomatološkog fakulteta u Beogradu. Kontrolnu grupu je činilo 104 zdrave školske dece. Rezultati. Deca sa posebnim potrebama imala su statistički značajno viši nivo indeksa karijesnih, ekstrahovanih i plombiranih zuba (KEP) u obe denticije, u odnosu na kontrolnu grupu (p lt 0.05). Nivo oralne higijene bio je lošiji kod dece sa posebnim potrebama. Takođe, primećeno je statistički značajno povećanje malokluzija klase II, kao i kasnije vreme erupcije stalnih molara kod dece sa posebnim potrebama u odnosu na kontrolnu grupu. Zaključak. Zbog lošijeg stanja oralnog zdravlja i povećane verovatnoće razvoja malokluzija i odloženog nicanja zuba, neophodno je formirati preventivne stomatološke programe za decu sa posebnim potrebama, kao i poboljšati informisanost javnosti o ovom problemu.

Backgraund/Aim. Increased body weight in childhood may have negative effects on many tissues and organs in the body. The aim of this study was to determine whether the state of oral health in children with increased body mass is different from the children with normal body weight. Methods. The study included 190 children, aged 6 to 15 years. Assessment of nutritional status of subjects was performed by the use of Body Mass, and the respondents were divided into a group of increased body weight children (IWC) and a group of normal body weight children (NWC). Hard dental tissue state of health was assessed by the decayed, missing and filled teeth (DMFT) index. The gingival health was assessed using gingival index (GI). Community Periodontal Index (CPI) was used for the assessment of periodontal tissue. The oral hygiene was assessed using the Simplified Debris (Plaque) Index Greene-Vermilion. Results. Average DMFT value in the IWC group was 5.01 ± 2.4, and in the NWC 4.43 ± 2.0; (p > 0.05). GI values in the IWC group was 0.64 ± 0.37, while in the NWC group it was 0.55 ± 0.35 (the difference was not statistically significant). Average CPI index values were 1.33 ± 0.49 in the IWC group and 0.77 ± 0.61 in the NWC group and statistically significant differences were observed concerning periodontal tissue state of health. The GV index values in the IWC group were 1.01 ± 0.49, and in the NWC group 0.89 ± 0.45; it was not statistically significant. Conclusion. Results of this research do not indicate that children with increased body weight have more affected teeth. However, they have a worse condition of periodontal tissue in comparison to normal weight children., Uvod/Cilj. Povećana telesna masa u dečijem uzrastu može negativno da utiče na mnoga tkiva i organe u organizmu čoveka. Cilj ove studije bio je da se ustanovi da li se stanje oralnog zdravlja dece sa povećanom telesnom masom razlikuje u odnosu na decu koja imaju normalnu telesnu masu. Metode. U studiju je bilo uključeno190 dece, uzrasta od 6 do 15 godina. Procena stepena uhranjenosti ispitanika izvršena je pomoću Indeksa telesne mase, a ispitanici su podeljeni u grupu dece sa povećanom telesnom masom i decu sa normalnom telesnom masom. Stanje zdravlja tvrdih zubnih tkiva ocenjeno je pomoću KEP indeksa (ukupan broj karoiznih, ekstrahovanih i plombiranih zuba). Stanje zdravlja gingive procenjeno je pomoću loe Gingivalnog indeksa (GI). Za procenu parodontalnih tkiva upotrebljen je Community Periodontal Index (CPI). Stanje oralne higijene utvđeno je uz pomoć Plak indeksa po Greene-Vermilion- u. Rezultati. U grupi djece sa povećanom telesnom masom prosečna vrednost indeksa KEP bila je 5,01 ± 2,4 a kod dece sa normalnom telesnom masom 4,43 ± 2,0; ova razlika nije bila statistički značajna. Vrednost GI u grupi gojazne dece bila je 0,64 ± 0,37, a u grupi dece sa normalnom telesnom masom 0,55 ± 0,35; ni ova razlika nije bila statistički značajna. Prosečne vrednosti CPI u grupi gojazne dece bila je 1,33 ± 0,49, a u grupi dece sa normalnom telesnom masom 0,77 ± 0,61 što je bilo statistički značajno (p lt 0.05). Vrednosti plak-indeksa nisu bile statistički značajno različitie u obe ispitivane grupe dece. Zaključak. Rezultati istraživanja ne ukazuju da deca sa povećanom telesnom masom imaju više obolelih zuba. Međutim, ona imaju teži stepen obolenja parodontalnih tkiva u odnosu na decu koja imaju normalnu telesnu masu.

Rad nudi novi pristup razumijevanju biblijske riječi לֵבlēb ( לֵבָבlēbāb) „srce“. Uz novi etimološki koncept ta bi se riječ izravno odnosila na osjetila sluha, vida i govora, što bi neizravno upućivalo na iznimno usku vezu srca i glave. Srce nužno ovisi o receptorima koje mu odašilju osjetila glave, pa prema tome njihova međuovisnost ne samo da je neupitna nego i ključna u cjelokupnoj ljudskoj dinamici jer poput baterije pretvara slušno vidne primljene informacije u svoje misaono logične, ali i osjećajno vjerske koncepte. Dvije su glavne podjele srca: dobro i loše. Dobro srce je samo ono koje je u suodnosu s Jahvom. Nema drugoga načina u cijeloj biblijskoj korespondenciji da srce bude pozitivno, aktivno i dobro ako nije privrženo, odano i podložno Božjim propisima koji se prvenstveno preko sluha slijevaju u ljudsko srce te blagotvorno i ljekovito djeluju ne njega. Problematika „iščašenog srca“ također se rješava izravnim Božjim interventom po kojemu srce koje je izišlo iz svojega ležišta ponovno zauzima svoj prvobitni položaj po kojemu je usmjereno isključivo na Boga. Samo takvo srce može donositi zdrave sudove, može rasuđivati razliku između dobra i zla i može upravljati cjelovitim čovjekom., There is a dominant view among exegetes that the heart in the Bible is the seat of intelligence and will. However, it seems that the heart is initially focused on human senses, especially the ear and the eye. This scientific paper offers a new approach to understanding the biblical word לֵבlēb ( לֵבָבlēbāb) “heart”. With a new etymological concept, the word may refer directly to the senses of hearing, sight, and speech, which would indirectly point to an extremely narrow connection between the heart and the head. The heart necessarily depends on the receptors in the head. Their interdependence is not only unquestionable; it is the key to human psycho-religious dynamics. The heart transforms audible and visual information into logical and religious concepts. These concepts of the heart can be twofold: positive and negative. Positive concepts of the heart are thoughts, emotions, and conclusions in the relationship with the Lord. There can be no other way in a comprehensive Biblical correspondence that the heart is positive, active, and good unless it is affectionate, devoted, and subject to the rules of God. God’s word, first and foremost, through the faculty of hearing, flows into the human heart. Only such a heart can bring about sound judgment, can discern the difference between good and evil, and govern the whole man. Therefore, in the light of contemporary vocabulary, the biblical heart signifies human judgment, or judgment that logically establishes the relationship between received information from the human audiovisual process. In the human heart, cognitive information is converted into judgments and conclusions. In the Old Testament, good judgments and conclusions are coherent with God’s commandments, while in the New Testament they depend on the Gospel.

URL: http://sutad.selcuk.edu.tr/sutad/article/view/1179, Osmanlı Devleti’nin sosyal ve ekonomik yapısında kuruluş döneminden itibaren var olan askeri bir nitelik etkisini uzun yıllar boyunca sürdürmüş ve bu durum neredeyse tüm Osmanlı evrenini içine alan, kuşatan bir hayat tarzına yol açmıştır. Devletin neredeyse tüm önemli kurumları bu devasa sefer organizasyonu için çalışmaya başlamışlardır. Bu az ya da çok oranda tüm kurum ve oluşumları etkilemiştir. Timar rejimi, devşirme usulü ve Enderun, tüm olağan ve olağanüstü yollarla alınan vergiler, yolların güvenliği, askeri alanlardaki inşaat faaliyetleri ve yerel üreticiler olan loncaların üretimleri ve sundukları hizmetler bu sefer hazırlıkları içinde devletin taleplerini belirleyen faaliyetler olarak göze çarpmaktadır. Zor koşullarda gerçekleştirilen sefer organizasyonlarında Osmanlı askerlerinin yiyecek, içecek, giyim, kuşam, sağlık, hijyen, hayvan donanımı ve yemi, silah tamiri gibi ihtiyaçları seferde bulunan lonca üyelerince sağlanmaktadır. Çalışmamızda sefer sırasında Osmanlı ordusunun çeşitli ihtiyaçlarını gideren ve orducu adıyla seferde istihdam edilen lonca üyelerinin nasıl ve hangi şartlarla belirlendiği, sefer sırasındaki üretim faaliyetleri ve üretim çeşitlerinin neler olduğu ortaya konacaktır., Military aspect in the social and political structure of the Ottoman Empire which exist since the period of foundation, maintained its impact for long years and this situation created a way of life that in volved and contained the whole Ottoman World. Almost all the state in stitutions were started to function for this huge campaign organization. This, more or less, effected all the in stutions and formations. Timar regime, devshirmeh method, the Enderun, all the ordinary and extra ordinary taxes, road security, military constructions, and production and services of guilds, the local producers were the activities that determine the demands of the state with in the secampaign preparations. During the campaing organization that carried out under difficult conditions, needs Ottoman soliders like food, clothing, equipment, health and hygiene, equipment and fodder of the animals weapon care were fulfilled by the guild members who attended the campaing. In this study, guild members, who were employed during campaigns under the name of orducu (military artisans) and supplied the various needs of the Ottoman army, how and under which conditions they were appointed, their production activities during campaigns and what they produced will be revealed.

Background/Aim. Oral health is an important part of overall health. Good oral health is important for oral diseases prevention and health maintenance of respiratory system. The aim of the study was to evaluate oral hygiene and periodontal health parameters of asthmatic children and to compare them with children without asthma as well as to evaluate those parameters according to type of used medications and time of taking medications in children with asthma. Methods. This epidemiological study included 68 children with asthma and 68 children without asthma or any other chronic disease aged from 6 to 16 years. Parameters used in this study were Greene-Vermillion index, Löe-Silness gingival index and Community Periodontal Index (CPI). Results. Good oral hygiene (31.1%) was more present in children without asthma whereas poor hygiene (20.0%) was more frequent in children with asthma (p lt 0.001). Healthy gingiva was more frequent in children without asthma (25%) while mild (58.8%) and moderate gingival inflammation (5.9%) were more frequent in the group of children with asthma (p lt 0.01). Mean CPI values were higher in children with asthma (p lt 0.001). Mean values of Plaque Index, Gingival Index and CPI did not show statistically significant difference in relation to type of administered medication. However, taking medications in the afternoon was related to higher mean values of Plaque Index and Gingival Index (p lt 0.05) within the group of children with asthma. Conclusion. Children with asthma had poorer oral hygiene and were diagnosed with greater values of oral hygiene and periodontal indices compared with the group of children without asthma. For this reason, it is necessary to promote oral health and establish good oral hygiene habits in asthmatic children., Uvod/Cilj. Oralno zdravlje je važan deo opšteg zdravlja. Dobro oralno zdravlje je važno kako za prevenciju oralnih oboljenja tako i za održavanje zdravlja respiratornog sistema. Cilj istraživanja bio je da se proceni oralna higijena, stanje zdravlja parodontalnih tkiva dece obolele od astme, te da se te vrednosti uporede sa pronađenim vrednostima kod dece bez astme, kao i da se dobijene vrednosti procene u odnosu na vrstu i vreme upotrebljenog leka u grupi dece sa astmom. Metode. U epidemiološku studiju je uključeno 68 dece sa astmom i 68 dece bez astme ili bilo koje druge hronične bolesti, uzrasta od 6 do 16 godina. Parametri korišćeni u studiji su bili plak indeks po Greene-Vermillionu, Löe- Silnessov gingivalni indeks i Indeks stanja parodoncijuma u zajednici (Community Periodontal Index - CPI). Rezultati. Dobra oralna higijena bila je prisutnija kod dece bez astme (31,1%), dok je loša češće bila zastupljena kod dece sa astmom (20,0%) (p lt 0,001). Zdrava gingiva je bila zastupljena češće kod dece bez astme (25%), dok je blaga (58,8%) i umerena (5,9%) upala desni bila prisutnija u grupi dece sa astmom (p lt 0.01). Prosečne vrednosti CPI indeksa bile su veće kod dece sa astmom (p lt 0.001). Prosečne vrednosti plak indeksa, gingivalnog indeksa i CPI nisu ukazale na značajnu razliku u odnosu na vrstu primenjenog leka. Međutim, uzimanje lekova u popodnevnim satima je bilo povezano sa višim vrednostima plak i gingivalnog indeksa (p lt 0,05) u grupi dece sa astmom. Zaključak. Deca sa astmom su imala lošiju oralnu higijenu i kod njih su utvrđene veće vrednost plak i parodontalnih indeksa u poređenju sa grupom dece bez astme. Iz tog razloga neophodno je promovisanje oralnog zdravlja kao i uspostavljanje dobrih oralno higijenskih navika kod dece sa astmom.

Background/Aim. Epidermolysis bullosa is a group of rare, genetic connective tissue diseases that cause blisters in the skin and mucosal membranes. The aim of this study was to evaluate the oral health status of patients with epidermolysis bullosa dystrophica and level of knowledge and opinion of parents about the implementation of preventive measures and quality of dental care of affected children. Methods. This study included a group of 17 patients from Serbia suffering from dystrophic epidermolysis bullosa and matched control group. Dental caries status was assessed using the Klein-Palmer index. Oral hygiene status was verified with oral hygiene indices, simplified plaque index, and calculus index as described by Green and Vermillion. The gingiva was assessed as healthy or inflamed (gingivitis) on the basis of any changes in color, shape, size and surface texture. The condition of oral mucosa has been registered on the basis of inspection of the lips, tongue, a floor of the mouth, mouth vestibule and palate. The level of knowledge and the impressions of parents about the application of preventive measures were investigated through two questionnaires specifically designed for this study. Results. In both dentitions, there was the highest percentage of caries teeth. In primary dentition average value of the modified plaque index was 1.4 ± 1.14 and modified calculus was 0.7 ± 1. On permanent teeth average plaque index was 2 ± 0.4, and average calculus 1.6 ± 0.6. Statistically, significant higher values were found in permanent dentition in percentage distribution of decayed, missing, filled teeth and also for plaque and calculus indices between affected children and the control group. Most common findings on mucosa were microstomia (76.5%) and ankyloglossia (88.2%). Conclusion. The absence of protocol between the treating physician and the dentist and not sufficiently informed parents are leading to inadequate dental care. The implementation of preventive measures is of most importance to decrease the risk of severe complications that are difficult to be managed., Uvod/Cilj. Bulozna epidermoliza je grupa retkih, genetski predisponiranih bolesti vezivnog tkiva koja se karakteriše formiranjem bula (mehurova) u koži i mukoznim membranama. Cilj rada bio je da se ispita stanje oralnog zdravlja dece obolele od distrofične bulozne epidermolize, kao i nivo znanja i mišljenje roditelja o primeni preventivnih mera i kvalitetu stomatološke zaštite obolele dece. Metode. U studiju je bilo uključeno 17 bolesnika sa distrofičnom buloznom epidermolizom iz Srbije i odgovarajuća kontrolna grupa. Stanje zuba ustanovljeno je Klein Palmerovim indeksom karijesnih, ekstrakovanih plombiranih zuba - KEP indeksom. Stanje oralne higijene analizirano je indeksima oralne higijene (pojednostavljeni plak indeks i indeks zubnog kamenca po Green-Vermillionu). Stanje gingive je na osnovu inspekcije ocenjivano kao zdrava gingiva ili gingivitis, u zavisnosti od toga da li su joj bili promenjeni boja, oblik, veličina ili struktura. Stanje oralne sluzokože evidentirano je na osnovu inspekcije usana, jezika, poda usne duplje, vestibuluma, plika i frenuluma, kao i mekog i tvrdog nepca. Nivo znanja i utisci roditelja o primeni preventivnih mera i kvalitetu stomatološke zaštite dece obolele od bolozne epidermolize, ispitivani su kroz dva upitnika specijalno dizajnirana za potrebe ove studije. Rezultati. U obe denticije bilo je najviše karijesno obolelih zuba. Za mlečnu denticiju prosečan modifikovani plak indeks iznosio je 1,4 ± 1,14, a modifikovani kalkulus indeks 0,7 ± 1. U stalnoj denticiji vrednosti prosečnog plak indesa i kalkulus indeksa redom su bile 2 ± 0,4 i 1,6 ± 0,6. Utvrđena je statistički značajna razlika u procentualnoj zastupljenosti karijesnih, ekstrahovanih i plombiranih zuba stalne denticije između dece obolele od bulozne epidermolize i kontrolne grupe, kao i za vrednosti plak i kalkulus indeksa. Najčešće promene oralne sluzokože bile su mikrostomija (76,5%) i ankiloglosija (88,2%). Zaključak. Odsustvo protokolarne saradnje između ordinirajućeg lekara i stomatologa, kao i nedovoljna informisanost roditelja, glavni su razlozi lošeg stanja oralnog zdravlja. Primena preventivnih mera je od najvećeg značaja kako bi se sprečio nastanak komplikacija koje je teško sanirati kod ove grupe bolesnika.

El presente artículo de investigación, que parte de un análisisbibliométrico, tuvo como propósito determinar el número depublicaciones de los docentes de la Universidad Santo Tomás(USTA), Colombia, en bases de indexación como ISI, Scopus,SciELO y Publindex. Mediante diferentes datos estadísticos,obtenidos de los reportes de los principales sistemas de indexación,se analizó el impacto de las publicaciones de la USTA anivel nacional e internacional y se delimitaron algunas estrategiaspara mejorar la participación actual de los docentes dela universidad en sistemas de indexación extranjeros. Desdeeste panorama, el presente documento expone la importanciade catalogar las publicaciones de las instituciones de educaciónsuperior en sistemas de indexación y resumen internacionales,junto con las distintas formas de asegurar el factor de impactode un autor determinado, entre otros criterios para la inclusiónde la producción científica en la sociedad del conocimiento.

Background/Aim. The Oral Impacts on Daily Performance (OIDP) is a well-known psychometric test used internationally to assess the oral health-related quality of life. The interview and self-administrated questionnaire both assess the degree to which oral health problems have affected the life of the participants over the previous 6 months. The aim of this study was to translate the OIDP index into Serbian and to assess its reliability in practice as its initial verification in the Serbian speaking area. Methods. Following an internationally established methods, the OIDP scale was translated using standardized methodology that consisted of forward translation, pilot study and backward translation. Results. A pilot study was carried out with 44 respondents (24 males i 20 females) using a preliminar Serbian version of the OIDP index. All patients were aged over 65 years. A total of 68.2% of the participants replied that they had at least one OIDP impact on daily life in the past 6 months. These troubles were most prominent during eating (47.7%) and speaking (36.4%), but there is a little impact of troubles in the domain of psychosocial sphere. The corrected item-total correlation coefficients for all items were above the minimum recommended level of 0.20 for including an item in a scale. The standardized Cronbach's alpha coefficient was 0.75. Conclusion. Based on these results, we can conclude that this index is suitable for use in everyday practice in Serbian speaking area providing useful information required to assess oral health-related quality of life., Uvod/Cilj. Upitnik Oral Impacts on Daily Performance (OIDP) dobro je poznat psihometrijski test za procenu kvaliteta života u zavisnosti od oralnog zdravlja koji se koristi širom sveta. Primenom ovog upitnika procenjuje se stepen u kojem oralnozdravstveni problemi utiču na svakodnevne aktivnosti ispitanika u poslednjih šest meseci. Cilj ove studije bio je da se OIDP indeks prevede na srpski jezik, proveri njegova pouzdanost u praksi i time verifikuje na našem području. Metode. Prateći internacionalno ustanovljeni metod, OIDP upitnik preveden je korišćenjem standardizovane metodologije koja se sastojala od prevoda upitnika sa engleskog na srpski jezik, povratnog prevoda i pilot studije. Rezultati. U studiju su bila uključena 44 ispitanika (24 muškog i 20 ženskog pola), starosti preko 65 godina, pri čemu je korišćena preliminarna srpska verzija OIDP upitnika. Tegobe u domenu oralnog funkcionisanja najviše su bile izražene tokom jela (47,7%) i govora (36,4%), dok je postojao mali uticaj teškoća u domenu psihosocijalne sfere. Prilikom utvrđivanja interne konzistencije testa uočili smo da je korigovani koeficijent korelacije za sva pitanja bio unutar zadovoljavajućih kriterijuma (> 0,20). Cronbach's alpha koeficijent, koji se izračunavao za pouzdanost testa bio je 0,75. Zaključak. Na osnovu rezultata ovog istraživanja zaključeno je da je ovaj upitnik pogodan za korišćenje u svakodnevnoj praksi na srpskom govornom području i da može pružiti korisne informacije pri proceni kvaliteta života.

Background/Aim. Within the elderly population, residents in nursing homes, there is a greather risk of caries, periodontal disease and teeth loss. Assistance of caregivers in maintaininig good oral hygiene besides improving oral health can improve of residents general health and the quality of their lives. The aim of this study was to examine the attitudes of caregivers and knowledge about oral health, as well as the practice regarding oral care they apply at nursing homes in Serbia. Methods. The survey was conducted at the Gerontology Center Belgrade, consisting of four nursing homes located in the urban area. The study included 58 caregivers. They were contacted on working days, in all work shifts, during January, February and March of 2013. They were asked to fill in a self-administered questionnaire consisting of 26 closed-type questions. Results. The care-givers mostly considered that it was very important to take care of oral health of the residents, but 69% responded that the level of their oral health was low or very low. As the main barriers to oral hygiene maintenance, the caregivers indicated lack of time. The caregivers had more knowledge about periodontal disease than about the main cause of caries and its prevention. Formal medical education had the influence on the knowledge about oral diseases. Oral hygiene procedures carried out by the mayority of caregivers were denture cleaning and tooth brushing. Conclusion. The caregivers were aware of the limitations in everyday oral care of nursing homes residents in Serbia, although solving these problems requires the involvement of the entire public health service., Uvod/Cilj. U grupi starijih osoba, stanovnika domova za stara lica, postoji povećani rizik od nastanka karijesa, periodontalne bolesti i gubitka zuba. Pomoć u održavanju dobre oralne higijene, pored toga, može uticati i na opšte zdravstveno stanje i kvalitet života stanovnika domova za stara lica. Cilj ovog istraživanja bio je da se ispitaju stavovi i znanje negovatelja o oralnom zdravlju, kao i praksa koju primjenjuju u domovima za stara lica u Srbiji. Metode. Istraživanje je sprovedeno u ustanovi Gerontološki Centar Beograd, koji se sastoji od četiri doma za stara lica, locirana u urbanom području. U istraživanju je učestvovalo 58 negovatelja, s kojima smo kontaktirali radnim danima, u svim radnim smenama, tokom januara, februara i marta 2013. godine. Oni su zamoljeni da samostalno ispune upitnik sastavljen od 26 pitanja zatvorenog tipa. Rezultati. Negovatelji uglavnom smatraju da je veoma važno brinuti se o oralnom zdravlju korisnika domova, ali 69% je odgovorilo da je nivo oralnog zdravlja korisnika nizak ili vrlo nizak. Za glavnu prepreku u održavanju oralne higijene korisnika domova, negovatelji su označili nedostatak vremena. Njegovatelji su imali više znanja o parodontalnim bolestima, nego o glavnom uzročniku karijesa i njegovoj prevenciji. Formalno medicinsko obrazovanje imalo je uticaj na njihovo znanje o oralnim bolestima. Čišćenje proteza i pranje zuba su najčešće primenjivani postupci negovatelja u održavanju oralne higijene korisnika domova. Zaključak. Negovatelji su svesni ograničenja u svakodnevnom održavanju oralnog zdravlja korisnika domova za stara lica u Srbiji, kao i da rešavanje tih problema zahteva uključivanje celokupnog javnog zdravstvenog sektora.

Background/Aim. Among numerous sociodental indicators the Oral Impacts on Daily Performance (OIPD) is one of the most broadly applied. The aim of this study was to develop and test psychometric properties of a Croatian version of OIDP scale. Methods. The OIDP instrument was translated from English to Croatian in a forward-backward method. The Croatian version was tested for reliability, construct validity and responsiveness on a sample of 702 participants (255 men), aged 18-86 years. Results. Internal consistency of Croatian version of the OIDP was acceptable (alpha = 0.80) and 69.4% of the examinees had oral impacts relating to one or several performances. The most frequently affected performance was eating (53.7%). The test-retest reliability was high (r = 0.99; 95% CI: 0.97-0.99), the mean difference between the OIDP summary scores in two-week interval was not statistically significant. In construct validity testing there was statistically significant correlation between OIDP and self-assessed general and oral health, somatisation, depression and Oral Health Impact Profile ranging from 0.157 to 0.516. Responsiveness was confirmed by a significant reduction of oral impacts on daily performances in subjects before and after treatment of acute dental pain (p < 0.001). Conclusion. The Croatian OIDP index showed good psychometric properties in terms of construct validity, internal consistency, test-retest reliability and responsiveness confirming its appropriateness for use among Croatian population.

Bolest zuba, usta i parodonta predstavlja prilično opasnu i rasprostranjenu bolest modernoga doba, te kao takvu potrebno ju je prepoznati i ako već doĎe do nje uslijed smanjene higijene usne šupljine ili iz nekoga drugoga razloga, kada se ona u samome začetku kao takva bolest manifestira, potrebno ju je brzo i učinkovito liječiti. Bitna uloga medicinske sestre sastoji se u edukaciji i informiranju pučanstva koji kao laici ne znaju dovoljno o bolesti usne šupljine, a velika većina ne odrţava dovoljnu higijenu usne šupljine što je u stvarnosti jedan od bitnih čimbenika koji dovode do mnogih bolesti usne šupljine. Potrebno je da običan pacijent, odnosno osoba koja je laik u ovome području shvati koliko je po zdravlje opasna bolest zuba, usta i paradonta, te da svaki pojedinac preventivno djeluje po tome pitanju. TakoĎer je potrebno da nauči razlikovati zdravu usnu šupljinu od usne šupljine koja je zahvaćena nekom od bolesti. Kada je zdrava unutrašnjost usne šupljine je crveno ruţičaste boje, desni koje prianjaju oko zuba su blijedo ruţičaste boje i kao takve potrebno je da što veći broj pacijenata zna raspoznati, odnosno zaključiti da nešto nije u redu i samim tim prepoznavanjem obratiti se svome liječniku. Parodontalne bolesti predstavljaju vrlo čestu i rasprostranjenu bolest i po nekim istraţivanjima imamo pokazatelje da više od osamdeset posto odrasloga stanovništva boluje od nekakvoga vida paradontoze, odnosno bolesti desni. Pod oralnom bolesti tipa paradontoza podrazumijevamo bolesti desni, a kao jedan od uzroka moţemo reći da prekomjerno stvaranje zubnih naslaga u kojima imamo veliki broj bakterija, koje značajno pogoduju razvoju takvih bolesti. To je jedan od razloga bolesti usne šupljine, ali nije i jedini, tu bolest moţe uzrokovati i pušenje, stres, nezdrava ishrana, škripanje zubima i drugo. Prema svemu potrebno je da se stanovništvo u većoj mjeri informira o bolesti zuba i usta, te da preventivno djeluje po tome pitanju.

Background/Aim. Health education plays a very important role in maintaining health of individuals. Good oral health, as a part of general health, is largely dependent on the level of knowledge, attitudes and habits that children already have. The aim of this study is to examine the level of knowledge and habits in children regarding oral hygiene, diet and bad habits. Methods. The study included 506 school children aged 12 and 15 years in three towns (Foča, Čajniče, Kalinovik, Bosnia and Herzegovina). The survey was conducted in order to assess knowledge, attitudes and habits that children have in relation to their own oral health. Results. Most respondents stated that they began to brush their teeth at the age of 4, while a smaller number linked beginning of tooth brushing to the start of school. The parents more often help the boys during tooth brushing. A total of 54.9% of children brush their teeth after every meal, while 40.1% of them brush teeth only once during the day. Twelve year olds brush their teeth more often, especially after a meal. A total of 92.5% of children had never used fluoride tablets nor are the tablets recommended to them by anyone. More than half of the children (61.7%) visited the dentist for the first time before starting school that is on the regular examination that is performed upon enrollment to school. A pain as a reason for dental visits was present in 43.9%, while the preventive check in only 31.4% of the children. Conclusion. Children included in this study, particularly 15-year-olds, are quite well informed about teeth brushing frequency and proper selection of tools for hygiene maintenance, but this knowledge is not applied. Girls are more responsible for their own health, and come regularly to the preventive dental checkups., Uvod/Cilj. Zdravstveno vaspitanje ima izuzetno važnu ulogu u očuvanju zdravlja pojedinca. Dobro oralno zdravlje, kao deo opšteg zdravlja, umnogome zavisi od stepena informisanosti, stavova kao i navika koje djeca već imaju. Cilj rada bio je da se ispita stepen informisanosti i navike djece prema oralnoj higijeni, način ishrane i loše navike. Metode. U istraživanje je bilo uključeno 506 školske djece uzrasta od 12 i 15 godina iz tri grada (Foéa, Čajniče, Kalinovik). Za ocjenu informisanosti, kao i stavova i navika koje djeca imaju prema sopstvenom oralnom zdravlju, sprovedena je anketa. Rezultati. Većina ispitanika je navela da je počela da pere zube sa navršene četiri godine, dok manji broj svoj početak pranja zuba vezuje za polazak u školu. Roditelji češće pomažu dječacima prilikom pranja zuba. Ukupno 54,9% djece pere zube nakon svakog jela, dok 40,1% djece samo jednom u toku dana pere zube. Dvanaestogodišnjaci češće peru zube i to nakon obroka. Ukupno 92,5% djece nije nikada upotrebljavalo fluor tablete, niti im ih je neko preporučivao. Veći broj djece (61,7%) prvi put je posjetilo stomatologa pred polazak u školu, tj. na redovnom sistematskom pregledu koji se obavlja pri upisu u školu. Bol kao razlog posjete stomatologu bila je zastupljena kod 43,9%, dok preventivna kontrola samo kod 31,4% djece. Zaključak. Djeca uključena u ovo ispitivanje, a posebno petnaestogodišnjaci, dosta su dobro informisana o redovnosti održavanja oralne higijene i pravilnom izboru pribora, ali to znanje ne primjenjuju. Djevojčice su odgovornije prema sopstvenom zdravlju jer dolaze redovnije na preventivne stomatološke preglede.

Usnu šupljinu nastanjuju mnogi virusi, gljive i bakterije. Dok se većina tih mikroorganizama može lako uzgojiti i identificirati klasičnim mikrobiološkim testovima, neki od njih se mogu identificirati samo metodama molekularne biologije, kao npr. humani papiloma virus. Neki mikroorganizmi su prisutni u premaloj količini pa se ne mogu utvrditi klasičnim metodama tako da i u tom slučaju molekularna dijagnostika postaje logična alternativa. Testovi molekularne biologije osjetljivi su, objektivni, lako izvodljivi i manje su zahtjevni od klasičnih mikrobioloških metoda, u smislu edukacije i osiguranja kvalitete. U ovom radu su opisane molekularne metode koje se najčešće koriste za dokazivanje mikroorganizama koji koloniziraju usnu šupljinu., Many viruses, fungi and bacteria inhabit the mouth. Most of these microorganisms can be easily cultured and identified by classical microbiological tests, but some of them, such as human papilloma virus, can only be identified by the methods of molecular biology. Some microorganisms are present in a very small amount and cannot be detected by classical tests; therefore, in this case, molecular diagnosis is also a logical alternative. Molecular biology assays are sensitive, objective, easy to perform and less demanding than conventional microbiological methods in terms of training and quality assurance. This paper describes the molecular methods that are commonly used for the detection of microorganisms that colonize the oral cavity.

Mnogi virusi, gljive i bakterije nastanjuju usnu šupljinu. Dok se većina tih mikroorganizama može lako uzgojiti i identificirati klasičnim mikrobiološkim testovima, neki od njih se mogu identificirati samo metodama molekularne biologije, kako npr. humani papiloma virus. Neki mikroorganizmi su prisutni u premaloj količini pa se ne mogu utvrditi klasičnim metodama tako da i u tom slučaju molekularna dijagnostika postaje logična alternativa. Testovi molekularne biologije osjetljivi su, objektivni, lako izvodljivi i manje su zahtjevni od klasičnih mikrobioloških metoda, u smislu edukacije i osiguranja kvalitete. U ovom radu su opisane molekularne metode koje se najčešće koriste za dokazivanje mikroorganizama koji koloniziraju usnu šupljinu.

Delayed-type hypersensitivity reaction or type IV allergic reaction can cause different oral manifestations. They can be localized or diffusely visible on oral mucosa and usually appear 24-72 hours after antigen input. The antigens that cause this type of reaction are mostly external, such as contact allergens (particularly metals) and drugs. It has been shown that the most common oral manifestations are cheilitis, gingivitis, stomatitis, perioral dermatitis, burning mouth syndrome, lichenoid reaction and orofacial granulomatosis. The most important part of diagnosis is the use of patch testing that indicates contact allergic reaction to an allergen. The results of patch testing have shown that the most common proven allergens are gold, nickel, mercury, palladium, cobalt, acrylate, etc. Although connection between specific clinical manifestations and positive patch test results was not always found, patch testing is necessary to prove contact hypersensitivity.Therefore, in patients with oral symptoms, allergic hypersensitivity to dental components has to be considered.

Angioedema indicates acute subcutaneous edema that characterizes improperly restricted cutaneous or mucous membrane swelling, which can occur only once or be relapsing. Edema usually occurs in the periorbital area, lips, tongue, extremities and intestinal wall. It has turned out that angioedema is usually caused by the use of angiotensin-converting enzyme inhibitors (ACE) or allergies to certain allergens (allergic or IgE-mediated angioedema), followed by C1 inhibitor deficiency (hereditary and acquired angioedema), or the cause is unknown (idiopathic angioedema). It has been shown that patients with angioedema often have urticaria, which is noted in approximately 50% of cases. Usually there is a type I allergic reaction to some food allergens or drugs or insect stings. The most common causes of allergic angioedema are bee and wasp stings, reactions to medications or injections for sensitivity testing, and certain foods (especially eggs, shellfish and nuts). In diagnostic terms, it is important to determine the potential allergen, which is commonly performed with cutaneous tests, such as prick test, etc. The main risk of angioedema is swelling of the tongue, larynx and trachea, which can lead to airway obstruction and death, therefore tracheotomy is indicated in such cases. The initial treatment of patients with most forms of angioedema included administration of antihistamines and glucocorticoids, while epinephrine is given if there is fear from laryngeal edema., Angioedem označava akutni potkožni edem koji obilježava nepravilno ograničeno oticanje kože ili sluznice koje se javlja jednokratno ili opetovano. Edem se obično javlja u predjelu periorbite, usnica, jezika, udova i crijevne stijenke. Pokazalo se da je angioedem često izazvan uzimanjem inhibitora angiotenzin-konvertirajućeg enzima (ACE) ili alergijom na neke alergene (alergijski ili angioedem posredovan IgE-om), zatim deficijencijom C1 inhibitora (nasljedni i stečeni angioedem) ili je uzrok nepoznat (idiopatski angioedem). Pokazalo se da bolesnici s angioedemom često imaju i urtikariju, što se zapaža u oko 50% slučajeva. Najčešće se radi o alergijskoj reakciji tipa I. na neke alergene hrane ili lijekova ili na ubod insekata. Utvrđeno je da su najčešći uzroci alergijskog angioedema ubodi pčela i osa, reakcije na lijekove ili injekcije za testiranje preosjetljivosti te određena hrana (osobito jaja, školjke i orašasti plodovi). U dijagnostičkom pogledu važno je utvrditi potencijalni alergen, što se najčešće izvodi kožnim testovima, kao što je ubodni test i dr. Rizično kod angioedema je oticanje jezika, grkljana i dušnika, što može dovesti do začepljenja dišnih putova i smrti, pa je tada indicirana i traheotomija. Početno liječenje bolesnika u većini oblika alergijskog angioedema je uzimanje antihistaminika i glukokortikoida, dok se epinefrin daje ako postoji bojazan od edema grkljana.

Rad opisuje sistemske i oralne manifestacije infekcija humanim Herpes simplex virusima 1 i 2 te dijagnostičke i terapijske postupke koji se pritom provode.

U ovom magistarskom radu obrađen je kranijalni materijal ljudskih skeletnih ostataka otkrivenih u spilji Bezdanjači 1960. godine. Prema materijalnoj kulturi pronađenoj uz skelete zaključeno je da se radi o nekropoli iz srednjeg i kasnog brončanog doba, što je potvrdila radio-karbonska datacija. Period ukapanja u ovoj nekropoli trajao je od 1500 do 600 godine pr. Krista.Cilj rada bio je odrediti spol i dob individua dento-antropološkom analizom lubanja i čeljusti. Nadalje komparacijom dentalnih fizioloških i patoloških nalaza sa do sada poznatim arheološkim i paleontološkim nalazima, nastojalo se utvrditi vrstu, način prehrane i stil života individua iz uzorka.

Istraživanjem je obuhvaćeno 686 bolesnika radi utvrđivanja zuba uzročnika apscesa lica, čeljusti i usta. Rezultati pokazuju da 639 trajnih i 47 mlječnih zuba uzrokuje ukupno 519 apscesa. Najveća učestalost je u dobi između 20-40 godina starosti ispitanika. Jedan je zub uzročnik u 73% bolesnika, kombinacija dva zuba u 21%, a tri zuba uzročnika u 4, 3% bolesnika. Prvi kutnjak je najučestaliji uzročnik (25%), a narjeđi uzročnik je treći kutnjak (8, 1%). Najučestaliji mlječni zub uzročnik je drugi kutnjak, a najrjeđi je drugi mlječni sjekutić. Najučestaliji apscesi su submukozni, zatim perimandibularni i bukalni, a najrjeđi su mentalni. Od terapijskih zahvata najčešća je incizija i drenaža, zatim ekstrakcija zuba s incizijom i drenažom, a u najmanje slučajeva napravljena je samo ekstrakcija, odnosno konzervativno liječenje.