Search

ÖZETAmaç: Metilendioksimetamfetamin (MDMA), özellikle Türkiye ve Avrupa'da 15-34 yaş grubundaki gençler tarafından en yaygın olarak kullanılan yasadışı ve ölüme sebebiyet veren bağımlılık yapan maddelerdendir. MDMA bağımlılığının altında yatan moleküler mekanizmaların yeni terapötik yaklaşımlar geliştirmek için aydınlatılması son derece önemlidir. miRNA'lar, yaklaşık 20 nükleotidden oluşan ve gen regülatörlerinin yeni bir sınıfı olarak kabul edilen, kodlamayan tek sarmallı RNA'lardır. Son zamanlarda yapılan çalışmalarla, miRNA ekspresyonunun kanser ve nörodejeneratif bozukluklar gibi çeşitli hastalıklarla korele olduğu öne sürülmüştür. miRNAlar madde bağımlılığı seebiyle değişim gösteren gen ekspresyonları çalışmalarında artarak yer almaya başlamıştır. Bu sebeple doktora tez çalışmasında, MDMA bağımlılığı düzenlenmesinde potansiyel kilit rol oynayan aday miRNA'ları incelenmesi amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Doktora tezi çalışmasında postmortem MDMA bağımlısı ve postmortem kontrol bireylerin beyinlerinde nukleus akümbens (NAc) ve ventral tegmental alan (VTA) bölgelerinin miRNA profillenmesi gerçekleştirildi. Çalışmada kullanılan beyin örenkleri Adli Tıp Kurumu/İstanbul dan temin edildi. Mikroarray analizinin sonuçlarına göre, önemli derecede farklı ifade edildiği tespit edilen miR-1202 ve miR-7975 seçildi. miRNA'ların ekspresyon seviyelerinde gerçekleşen değişiklikler kantitatif ters transkripsiyon PCR (qRT-PCR) yöntemi ile doğrulandı.Bulgular: 30 MDMA bağımlısı birey ve 30 kontrol birey üzerinde yapılan qRT-PCR analizi ile miR-7975'in ekspresyon seviyesinin MDMA bağımlısı bireylerin VTA bölgesinde oldukça belirgin şekilde daha düşük olduğu görüldü. Buna karşılık MDMA bağımlılarının NAc bölgesinde, miR-1202’nin ekspresyon seviyesi oldukça düşük bulundu.Sonuçlar: Doktora tez çalışması, postmortem MDMA kullanıcılarının beyin dokularında miRNA ekspresyon düzeyindeki değişiklikleri gösteren ilk çalışmadır. Bulgularımız, MDMA bağımlılığının tanı ve tedavisinde, yeni terapötik biyolojik belirteçler olarak görev alabileceğini göstermektedir.ABSTRACTAim: Methylenedioxymethamphetamine (MDMA) is one of the most widely used illicit drug especially by young people in the 15-34 age group in Turkey and Europe and it’s one of the leading causes of death from abuse of drug. Accordingly, it is highly important to unravel the molecular mechanisms underlying MDMA addiction to develop therapeutic approaches. miRNAs are non-coding single-stranded RNAs comprised of around 20 nucleotides and considered a novel class of gene regulators. Recently, It has been suggested that miRNA expression correlates with various diseases such as cancer and neurodegenerative disorders. miRNAs are progressively involved in drug-related gene expressions. Thus, we aimed to examine candidate miRNAs that played potential key roles in regulating MDMA addiction. Material and Method: In this thesis study, we performed miRNA profiling of nucleus accumbens (NAc) and ventral tegmental area (VTA) in postmortem MDMA addicted individuals and postmortem control individuals brains. Brain samples which were obtained from Council of Forensic Medicine, According to the results of microarray analysis, significantly differentially expressed miR-1202 and miR-7975 were selected. And these miRNAs used further validation by quantitative reverse-transcription PCR (qRT-PCR). Results: qRT-PCR analysis showed that the expression level of miR-7975 was highly significantly lower in 30 VTA region of MDMA samples compared to 30 control samples. Another significantly deregulated miR-1202 was down-regulated in 30 NAc region of MDMA samples in comparison to 30 control samples.Conclusion: This thesis is the first study showed that changes in miRNA expression levels in postmortem MDMA users’ brain tissues. Our results suggest that spesific differentially expressed miRNAs in MDMA addiction treatment and diagnosis may be used as therapeutic markers

Bisfenol A (BPA) ve di-2-etil hekzil ftalat (DEHP), plastizer olarak birçok endüstriyel üründe kullanılan ve endokrin bozucu özelliği olduğu bilinen kimyasal maddelerdir. Günümüzde bu kimyasal maddelerin artan kullanımı ile birlikte aynı anda birden fazla kimyasal maddeye maruziyet söz konusudur. Gelişim açısından kritik olan prenatal ve erken postnatal dönemde maruziyetin çeşitli mekanizmalarla organların gelişiminde bozukluklar, üreme sorunları, metabolik ve hormonal bozukluklara yol açabileceği düşünülmektedir. Bu dönemde enzim ve savunma sistemleri tam olarak gelişmediği için görülebilecek ters etkilerin daha ciddi olabileceği kaygısı, bu alanda araştırma yapma ihtiyacını artırmaktadır. Bu tez kapsamında, prenatal ve erken postnatal (laktasyon) dönemde BPA ve DEHP'e bir arada maruziyetin tekli maruziyet ve kontrol grubuna kıyasla erkek üreme sistemi üzerindeki etkileri ile bu etkilerin altında yatan mekanizmalardan biri olarak oksidatif stres varlığı değerlendirilmiştir. Sprague Dawley türü gebe sıçanlar kontrol, BPA, DEHP, BPA ve DEHP olmak üzere dört gruba ayrılmış; gebelik ve laktasyon döneminde oral gavaj yolu ile dozlanmışlardır. Dozlama yapılan gebelerin doğan erkek yavruları randomize olarak seçilmiş; erişkin döneme (12.hafta) ulaştıklarında sperm parametreleri, plazma üreme hormon düzeyleri, testiküler histopatolojik ve apoptotik değişimleri incelenerek üreme sistemi üzerindeki istenmeyen etkiler değerlendirilmiştir. Ayrıca, testis dokusunda oksidatif stres parametreleri (lipit peroksidasyonu, protein oksidasyonu, glutatyon düzeyleri, oksidatif DNA hasarı) incelenmiştir. Elde edilen bulgular, endokrin bozucu maddelere fetal ve neonatal dönemde maruziyet ile testis dokusunda önemli histopatolojik ve apoptotik değişikliklerin olduğunu; sperm sayısı, motilitesi ve morfolojisinin değiştiğini göstermektedir. Özellikle kombine maruziyetin etkilerinin çok daha belirgin olduğu saptanmıştır. BPA+DEHP grubunda kontrol grubuna kıyasla gözlenen total glutatyon düzeylerinde azalma ve lipit peroksidasyonu düzeylerinde artış, istenmeyen etkilerin temelinde oksidatif stresin olası mekanizmalardan biri olabileceğini düşündürmektedir. Tüm sonuçlar, prenatal ve erken postnatal (laktasyon) dönemde BPA ve/veya DEHP maruziyetinin erkek yavrularda, erişkinlik döneminde üreme sistemi üzerindeki ters etkilerine işaret eder niteliktedir.Anahtar kelimeler: Ftalat, bisfenol A, erkek üreme sistemi, prenatal maruziyet, oksidatif stresHacettepe Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından desteklenmektedir. Proje no: THD-2017-12150 Bisphenol A (BPA) and di (2-ethylhexyl) phthalate (DEHP) are chemical substances that are used in a wide variety of industrial products, with proven endocrine disrupting properties. Today, with the increasing use of these substances, it is possible that exposure to more than one substance at a time can occur. As prenatal and early postnatal periods are critical periods for development, exposure to endocrine disruptors in these periods are suggested to cause developmental defects of organs, reproductive problems and metabolic and hormonal disturbances by different mechanisms. In such periods, as the enzyme and defense mechanisms are not fully developed, the apprehension for the observation of adverse effects arises the need to perform research. In this thesis, the prenatal and early postnatal (lactation) exposure to BPA and DEHP together versus single exposures and as well as versus control group are evaluated and oxidative stress as one of the underlying mechanisms was commentated. Pregnant Sprague Dawley rats were divided into four groups as control, BPA, DEHP and BPA plus DEHP and dosed by oral gavage during pregnancy and lactation period. The male offspring of born from those rats were chosen randomly and their sperm parameters, plasma reproductive hormone levels, testicular histopathological and apoptotic changes were evaluated when they reach to adulthood (twelfth week) in order to evaluate the unwanted effects on reproductive system. In addition, oxidative stress parameters (lipid peroxidation, protein oxidation, glutathione levels, and oxidative DNA damage) were investigated in the testicular tissue. The results showed that fetal and neonatal exposure to endocrine disrupting chemicals can lead to significant histopathological and apoptotic alterations in testicular tissue, along with changes in sperm count, motility and morphology. Combined exposure particularly caused more significant effects. In BPA plus DEHP group, decreases in total glutathione levels and increases in lipid peroxidation vs. control group suggests that oxidative stress may be one of the possible underlying mechanisms for the adverse effects. All of the findings suggests that prenatal and early postnatal (lactation) exposures to BPA and/or DEHP can lead to undesired effects in adulthood of the male offspring.Keywords: phthalate, bisphenol A, male reproductive system, prenatal exposure, oxidative stressThis thesis is supported by Hacettepe University Scientific Projects Coordination Unit. Project no: THD-2017-12150 203

ÖZETAmaç: Scorzonera veratrifolia (S. veratrifolia) bitkisinin antioksidan, antienflamatuvar, yara iyileştirici ve antikarsinojenik potansiyellerinin araştırılması hedeflenmiştir. Gereç ve Yöntem: S. veratrifolia bitkisinin metanollü ve heptanlı ekstrelerinin yara iyileşmesi üzerindeki etkisinin belirlenmesi amacıyla wistar albino sıçanların sırtında doğrusal kesi yarası oluşturularak sıçanlar rasgele 5 gruba (n=6, kontrol, negatif kontrol, pozitif kontrol, Heptan ve metanollü ekstre) ayrıldı. Kontrol grubuna herhangi bir işlem uygulanmazken diğer gruplara 10 gün boyunca 0,5 gram preparat günde 2 kez uygulanarak ilgili tedavi yapıldı. Kanda Kuyruktaki DNA yüzdesi (%DNAT), 8-hidroksideoksiguanozin (8-OHdG) düzeyleri ve serumda İnterlökin-1β (IL-1β) ve tümör nekroz faktör alfa (TNF-α) düzeyleri ölçüldü. Deri dokularında glutatyon (GSH), malondialdehit (MDA) düzeyleri, myeloperoksidaz (MPO) aktivitesi, kemilüminesans ölçümler yapıldı. Her bir ekstrenin in vitro sitotoksik ve yara iyileştirici aktiviteleri NIH 3T3 fare fibroblast hücrelerinde ve çeşitli kanser hücre hatlarında MTT yöntemiyle tayin edildi. Histolojik değişiklikler ışık mikroskobu ile incelendi. Ayrıca herbir ekstrenin in vitro antioksidan aktivitesi DPPH ve FRAP yöntemleriyle incelendi ve içerdikleri fenolik madde miktarları FCR yöntemiyle tayin edildi. Bulgular: 8-OHdG düzeyleri ve %DNAT sonuçları kontrol grubuna göre kıyaslandığında anlamlı bir fark (p>0.05) oluşmadığı belirlenirken diğer in vitro bulgular ekstrelerin kontrole kıyasla anlamlı düzeyde antioksidan ve yara iyileştirici etkiye sahip olduğunu göstermiştir. IL-1β, TNF-α, GSH, MDA, MPO, kemilüminesans ölçümler ile de benzer etkililik istatistiksel olarak belirlenmiştir. Histolojik incelemeler de anlamlı değişikliği desteklemektedir. Kanser hücre hatlarında ise ekstrelerin sitotoksik etkisi olmadığı ancak proliferatif etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.Sonuçlar: S. veratrifolia bitkisinin yara iyileştirici özelliğe sahip olduğunu ve yapılacak çalışmalar ile desteklenerek klinikte kullanılabilecek bir ilaç olma potansiyeline sahip olduğunu göstermektedir.ABSTRACTEvaluation of Antioxidant and Incision Wound Healing Activities of Neraband (Scorzonera veratrifolia) PlantPurpose: The aim of this study is to investigate the possible antioxidant, wound healing, anti-inflammatory and anticarcinogen effects of Scorzonera veratrifolia plant. Materials and Methods: Rats were randomly divided into 5 groups (n = 6, control, negative control, positive control, heptane and methanol extract) to determine the effect of methanol and heptane extracts of S. veratrifolia on wound healing. While no treatment was applied to the control group, the other groups were treated with 0.5 g twice a day for 10 days. Interleukin-1β (IL-1β), tumor necrosis factor alpha (TNF-α), 8-hydroxydeoxyguanosine (8-OHdG) levels and %DNA in tail (%DNAT) were measured in blood samples. Glutathione (GSH), malondialdehyde (MDA) levels, myeloperoxidase (MPO) activity, chemiluminescence measurements were performed in skin tissues. In vitro cytotoxic wound healing activities of each extract were determined in NIH 3T3 mouse fibroblast cells and in various cancer cell lines by MTT method. Histological changes were examined by light microscopy. In vitro antioxidant activity of each extract was examined by DPPH and FRAP methods and the amounts of phenolic contents in extracts were determined by FCR method.Results: The results showed that 8-OHdG levels and % DNAT results were not significantly different (p> 0.05) compared to the control group, while other in vitro findings showed significant changes compared to control. Similar activity was determined with IL-1β, TNF-α, GSH, MDA, MPO, chemiluminescence measurements. Significant changes were supported by the histological examinations. Plant extracts were not cytotoxic in cancer cell lines but showed proliferative activity. Conclusion: The results suggest that the S. veratrifolia has wound healing activity and is a potential drug candidate which needs to be verified by further studies.

Terapötik ilaç dozunun ayarlanması için kullanılan terapötik ilaç monitörizasyonu (TDM), plazmadaki ilacın konsantrasyonunu belirlemede kullanılır. TDM'nin başarılı bir şekilde uygulanması için ilaç ve metabolit seviyelerini belirlemede seçici ve duyarlı analitik yöntemler kullanılır. Çalışmanın amacı, insan plazma ve idrar örneklerinde essitalopram ( S-CT) ve metabolitlerinin kantitatif analizini yapmak için sıvı kromatografi kütle spektrometresi (LC-MS / MS) kullanarak yeni bir yöntem geliştirmek ve doğrulamaktır. Ayrıca, bireysel farmakokinetik özelliklerin belirlenmesi amacıyla, essitalopram ve metabolitlerinin metabolik oranı (MR) ile hastaların sitokrom P450 enzim aktiviteleri (CYP2C19 ve CYP2D6) arasındaki ilişki bu doğrulanmış yöntem kullanılarak değerlendirildi. Hastaların farmakokinetik özelliklerini bilmenin yanı sıra, bireylerin farmakodinamik özelliklerini bilmenin de tedavinin başarısını artırmada önemli bir rolü olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle, aynı hastaların seratonin taşıyıcı protein (5-HTT) polimorfizim dağılımı da incelenmiştir. Bu çalışma ile hekimin hastalara uygun ve güvenli bir tedavi dozu sağlamasına yardımcı olması amaçlanmıştır.Bu çalışmada, NPİstanbul Beyin Hastanesi'nde essitalopram kullanan hastalardan alınan plazma ve idrar örnekleri Üsküdar Üniversitesi Klinik Farmakogenetik Laboratuvarı'nda sıvı kromatografi kütle spektrometresi (LC-MS / MS) cihazı kullanılarak analiz edildi ve S-CT, dimetil essitalopram (S-DCT) ve didemetil essitalopram (S-DDCT) konsantrasyonları ölçüldü. Ek olarak, aynı hastaların CYP2C19, CYP2D6 ve farmakodinamik (5-HTT) polimorfizmlerini tanımlamak için alınan tüm kan örneklerinden bir genotipleme çalışması yapıldı. İstatistiksel değerlendirme, genotipleme sonuçları ile hastaların kan seviyesi sonuçları ve metabolik oranları arasındaki ilişkiye bakılarak yapıldı. Ortalama plazma S-CT konsantrasyonu 27.59 ng / mL olan 30 hastanın ortalama S-DCT ve S-DDCT konsantrasyonları sırasıyla 85.52 ng / mL ve 44.30 ng / mL idi. Major yol olarak CYP2C19 enzimi tarafından S-DCT'ye metabolize olan essitalopramın ortalama S-CT / S-DCT değeri 0.40 olarak hesaplandı. Bu çalışmada, CYP2C19 EM ve CYP2C19 IM gruplarındaki hastaların ortalama metabolik oranı, UM grubuna kıyasla farklı olduğu bulunmuştur. Bu nedenle, genotipleme analizi yapılmayan bir çok hasta için S-CT / S-DCT değeri dikkate alınarak, CYP2C19 enzim aktivitesi ile ilgili bir ön değerlendirme yapılabileceği düşünülmektedir. Ayrıca, CYP2D6 EM ve CYP2D6 Het EM hastalarında ortalama metabolik oranın da CYP2D6 IM grubuna göre farklı olduğu bulunmuştur. Hastaların 5-HTT polimorfizim dağılımı ile ilaç tedavisine verdikleri yanıt incelendiğinde, gruplar arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu gözlendi (p 0.05). Çalışmamızdan elde edilen verilerin hekimler tarafından değerlendirilmesinin, bireysel ilaç tedavisinin uygulanmasında hastaların tedavisine katkıda bulunabileceği düşünülmektedir. Therapeutic Drug Monitorization (TDM) is used to determine the concentration of drug in plasma to adjust the dose of therapeutic drug. Selective and sensitive analytical methods are used to determine drug and metabolite levels for the successful application of TDM. The aim of the study was to develop and validate a new method using liquid chromatography mass spectrometry (LC-MS / MS) to analyze quantitative assay of escitalopram ( S-CT) and its metabolites in human plasma and urine samples. Also, association between metabolic ratio (MR) of S-CT and its metabolites and cytochrome P450 enzyme activities (CYP2C19 and CYP2D6) of patients were assessed using this validated method in order to determine individual pharmacokinetic characteristics. It is thought that besides knowing the pharmacokinetic characteristics of patients, pharmacodynamics characteristics of individuals have an essential role in increasing the success of the treatment. Therefore, serotonin transporter protein (5-HTT) polymorphism distribution of the same patients was examined as well. With the study, it is aimed that it could help the physician provide a convenient and safe treatment dose for the patients.In this study, plasma and urine samples collected from patients using escitalopram as part of their treatment in NPİstanbul Brain Hospital were analyzed by LC-MS / MS at Üsküdar University Clinical Pharmacogenetic Laboratory and the concentration of S-CT, dimethyl escitalopram (S-DCT) and didemethyl escitalopram (S-DDCT) were measured. In addition, a genotyping study was performed from whole blood samples taken to identify CYP2C19, CYP2D6 and pharmacodynamic (5-HTT) polymorphisms of the same patients and statistical evaluation was performed by looking at the relationship between blood level results and MR of patients with their genotyping results. The mean S-DCT and S-DDCT concentrations of the 30 patients with mean plasma escitalopram concentration of 27.59 ng/mL were 85.52 ng/mL and 44.30 ng/mL, respectively. The mean S-CT / S-DCT value of the S-CT, metabolized to the S-DCT by the CYP2C19 enzyme as the major pathway, was calculated to be 0.40. In this study, it is found that the mean MR of patients in the CYP2C19 EM and IM groups is different compared to the UM group. Therefore, it is thought that by considering the S-CT / S-DCT value for many patients without genotyping analysis, a pre-assessment can be made regarding the CYP2C19 enzyme activity. Also, it is found that the mean MR of patients in the CYP2D6 EM and CYP2D6 Het. EM group is different compared to the CYP2D6 IM group. When the response of 30 patients to drug treatment with 5-HTT polymorphism distribution of patients was examined, it was observed that the difference between the groups was statistically significant (p 0.05). Evaluation of the data obtained from our study by physicians is thought to be able to contribute treatment of patients in the application of individual drug treatment. 190

Dünyada kadınlarda, en sık görülen kanser türlerinden biri serviks kanseridir. Serviks kanserinin olası tedavi yöntemlerinin araştırılması, bu hastalık süreci hakkındaki bilginin arttırılmasını sağlayarak hastalar için yeni, etkili tedavi seçeneklerinin keşfedilmesine yol açacaktır. Bundan dolayı bu tez çalışması kapsamında pitavastatinin insan serviks kanser hücre (HeLa) hattında antikanser etki potansiyellerinin araştırılması amaçlanmıştır. Ayrıca günümüzde serviks kanseri tedavisinde kullanılan sisplatinle pitavastatin kombinasyonunun olası sitotoksik etkisi değerlendirilmiştir. Pitavastatin ve sisplatinin hücre canlılığına olan etkisi 3-(4,5-dimetiltiyazol-2-il) 2,5-difenil tetrazolyum bromür (MTT) ve nötral kırmızı alım (NKA) yöntemleri ile belirlenmiş olup, farklı dozları 24, 48 ve 72 saatlik maruziyet sürelerinde temas ettirilmiş ve hücrelerin %50'sinin öldüğü inhibitör konsantrasyon (IC50) değerleri hesaplanmıştır. Ayrıca, HeLa hücresinde, pitavastatinin tek başına ve sisplatinle kombinasyonunun olası sitotoksik etkisi ilk kez bu tez çalışması ile ortaya konmuştur. MTT ve NKA yöntemlerinde pitavastatinin 2-200 µM konsantrasyon aralığında HeLa hücrelerinde belirgin bir sitotoksik etkisinin olduğu ve sisplatinin ise artan doza bağlı olarak hücre canlılığını azalttığı görülmüştür. Farklı dozlarda kombine pitavastatin ve sisplatin ile tedavi, tek başına uygulanmalarına kıyasla, önemli ölçüde proliferasyonun inhibisyonuna neden olmuştur. Elde edilen bulgular ışığında, pitavastatinin gerek tek başına gerekse sisplatin ile birlikte kombinasyonunun serviks kanser tedavisinde umut verici bir strateji olabileceği düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Kombine tedavi, Pitavastatin, Serviks Kanseri, Sisplatin, Sitotoksisite Cervical cancer which is one of the most common cancer types in women throughout the world. Investigation of possible and alternative treatment methods of cervical cancer will lead to the discovery of new effective treatment options for patients by increasing knowledge about progress of this disease. Therefore, the aim of this thesis is to investigate the potential anticancer effect of pitavastatin in human cervical cancer cell line (HeLa). In addition, the possible cytotoxic effect of the combination of pitavastatin and cisplatin, which is conventional cervical cancer treatment drug, was assessed. In this study the effect of pitavastatin and cisplatin in cell viability were determined via 3-(4.5-Dimethylthiazol-2-yl)-2.5-Diphenyltetrazolium Bromide (MTT) test and neutral red uptake (NRU) assays. The action profiles of different concentrations on cell growth curves have been evaluated and the half maximal inhibitory concentration (IC50) values have been calculated. The possible cytotoxic effects of pitavastatin administered separately and in combination with cisplatin in HeLa cell line have been investigated by this thesis for the first time. It has been shown that pitavastatin has a marked cytotoxic effect in HeLa cells at a concentration range of 2 μM - 200 μM and cisplatin decreases cell viability due to increased dose by MTT and NRU assays. Treatment with combined pitavastatin and cisplatin at multiple doses resulted in significantly greater inhibition of proliferation than any other single dose. The findings suggest that, pitavastatin alone or in combination with cisplatin may be a promising strategy for cervical cancer treatment.Key Words: Cervical Cancer, Cisplatin, Cytotoxicity, Combination therapy, Pitavastatin 96

Son yıllarda THC gibi beyin ve periferik dokularda kannabimimetik etki gösteren yeni nesil sentetik kannabinoidlerin kullanımı giderek yaygınlaşmakta ve sentetik kannabinoidlere bağlı çok ciddi hatta ölümcül yan etkiler rapor edilmektedir. İlk jenerasyon sentetik kannabinoidlerin temsilcisi olan JWH-018 esrarın öforik ve psikoaktif etkilerinden sorumlu olan CB1 reseptörü üzerinde THC'den 4-5 kat daha yüksek afinite göstermektedir.Günümüzde sentetik kannabinoidlerin sitotoksisite mekanizmalarını araştıran çok az sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmada JWH-018'in insan nöroblastom SH-SY5Y hücre dizisinde sitotoksik, apoptotik, genotoksik etkileri ve oksidatif stres parametreleri üzerine etkileri araştırılmıştır. Sitotoksisitenin ve IC50 değerinin belirlenmesi amacıyla MTT, NRU ve LDH testleri yapılmıştır. MTT, NRU ve LDH testlerinde hücre canlılığında istatistiksel olarak anlamlı bir değişim gözlenmemiştir. Oksidatif stres parametrelerini değerlendirilmek üzere maruziyet sonrası glutatyon (GSH), tiyobarbitürik asit reaktif maddeler (TBARS) ve protein karbonil seviyeleri; glutatyon peroksidaz (GSH-Px), glutatyon redüktaz (GR), süperoksid dismutaz (SOD) ve katalaz (CAT) aktiviteleri ölçülmüştür. Genotoksisite tayini için Comet analizi, apoptoz/nekroz oranının belirlenmesi için Annexin V/PI boyaması yapılmıştır. Oksidatif stres parametrelerinden GSH seviyesinde anlamlı düşüş, protein karbonilizasyon seviyesinde anlamlı artış, GR ve CAT aktivitelerinde anlamlı düşüşler görülmüştür. Apoptoz/nekroz oranında ve genotoksisite değerlendirilmesinde JWH-018 maruziyetine bağlı olarak anlamlı değişim gözlenmemiştir .Anahtar Kelimeler: Sentetik kannabinoid, JWH-018, Nöroblastoma SH-SY5Y, İnvitro sitotoksisite, oksidatif stres Abuse of new generation synthetic cannabinoids has been increasing due to THC like cannabimimetic effects on Central Nervous System and serious side effects even fatalities due to synthetic cannabinoids abuse have been reported. JWH-018, one of the first generation of new syntethic cannabinoids, shows 4-5 times higher binding affinity to CB1 receptor which is responsible for euphoria and psychoactive effects of marijuhana. There are very few studies investigating the cytotoxicity mechanisms of synthetic cannabinoids. In this study, JWH-018's cytotoxic, apoptotic, genotoxic effects and effects on oxidative stress parameters on neuroblastoma SH-SY5Y cell line were investigated. Firstly, MTT, NRU and LDH assays were performed to determine cytotoxicity and IC50 value. According to MTT, NRU and LDH test results, there were no statistically significant change in cell viability observed.Evaluating the oxidative stress parameters, glutathione (GSH), thiobarbituric acid reactive substances (TBARS), protein carbonyl levels and glutathione peroxidase (GPx), glutathione reductase (GR), superoxide dismutase (SOD) and catalase (CAT) acitivities were measured. For genotoxicity evaluation, Comet assay was performed. For apoptosiz/necrosis ratio determination, Annexin V/PI assay was performed. There was a statistically significant decrease in GSH levels, decrease in glutathione reductase and catalase enzyme activities and increase in protein carbonylation levels. There was no statistically significant change in apoptosis/necrosis ratio and comet assay observed due to JWH-018 exposure.Key Words: Synthetic cannabinoid, JWH-018, Neuroblastoma SH-SY5Y, In vitrocytotoxicity, Oxidative stress 80

Atipik antipsikotik bir ilaç olan ketiapinin (KET) erkeklerde seksüel fonksiyon bozukluklarına neden olduğu rapor edilmekle birlikte erkek reprodüktif sistem üzerine toksik etkilerinin değerlendirildiği herhangi bir çalışmanın bulunmadığı dikkat çekmektedir. Bu tez çalışması kapsamında erkek sıçanlara 10, 20 ve 40 mg/kg KET'in tekrarlayan dozlarda 28 gün süreyle oral olarak uygulanmasıyla ajanın reprodüktif toksik etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda sıçanlarda sperm konsantrasyonu, motilitesi, morfolojisi ve DNA hasarı belirlenmiş ve testis dokusu histolojik olarak incelenmiştir. Ayrıca reprodüktif fonksiyonların regülasyonunda rol oynayan hormonlar olarak serum folikül stimüle edici hormon (FSH), luteinleştirici hormon (LH) ve testosteron seviyeleri ile reprodüktif patolojilerde rol oynayan oksidatif stresin biyogöstergeleri olarak testis dokusunda glutatyon (GSH), katalaz (KAT), süperoksit dismutaz (SOD) ve malondialdehit (MDA) seviyeleri belirlenmiştir.Sonuçlara göre, KET uygulanan gruplarda sperm konsantrasyonunun ve normal sperm morfolojisinin azaldığı ve yüksek doz KET uygulanan grupta belirgin olmak üzere testiküler yapıda patolojik bulguların indüklendiği tespit edilmiştir. 20 ve 40 mg/kg KET uygulanan gruplarda serum LH ve testosteron seviyelerinin azaldığı belirlenmiştir. Ayrıca KET uygulanan gruplarda testiküler dokuda KAT ve SOD seviyeleri azalırken MDA seviyelerinin artması KET ile indüklenen oksidatif stresin göstergeleri olarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, KET uygulaması ile sıçanlarda reprodüktif toksik etkilerin indüklendiği ve gözlenen bu patolojiye hormon seviyesindeki değişikliklerin ve testiküler oksidatif stresin eşlik ettiği tespit edilmiştir. Although it is reported that quetiapine (KET), which is an atypical antipsychotic drug, causes sexual dysfunction in men, it is noteworthy that there is not any study evaluating the toxic effects of KET on male reproductive system. In the scope of this thesis, it was aimed to evaluate the reproductive toxic effects of KET by oral administration of 10, 20 or 40 mg/kg of it to male rats for 28 days. In accordance with this purpose, sperm concentration, motility and morphology and DNA damage were determined and histopathological examination of testis tissue was carried out in rats. Also, the levels of serum follicle stimulating hormone (FSH), luteinizing hormone (LH) and testosterone, which play roles in the regulation of reproductive functions, and the levels of glutathione (GSH), catalase (KAT), superoxide dismutase (SOD) and MDA which play roles in reproductive pathologies as oxidative stress biomarkers, were determined.Sperm concentration and normal sperm morphology were decreased in KET- administered groups and pathological findings were evident in the testicular structure of the high-dose KET-administered group. It was determined that serum LH and testosterone levels were decreased in the 20 and 40 mg/kg KET-administered group. In addition, decreases of KAT and SOD levels in testis tissue and increases of MDA levels in the KET-administered groups were determined and evaluated as the markers of the oxidative stress induced by KET in the testis. In conclusion, it was determined that reproductive toxic effects were induced in rats by KET administration and this pathology was accompanied by the alterations of the hormone levels and testicular oxidative stress. 63

Glifosat yabancı otları yok etmenin yanı sıra suda çözünürlüğünün yüksek olması nedeni ile toprak ve su ekosistemini kolaylıkla kirletmektedir. Bu nedenle, çevre kirliliğine neden olmakta ve canlı sağlığını tehdit etmektedir. Ksenobiyotiklerin risk değerlendirmesinde oluşabilecek tehlikelerin öngörülmesi açısından toksisite mekanizmalarının aydınlatılması önem arz etmektedir. Yüksek lisans tezi kapsamında insan hepatoselüler kanseri (HepG2) hücre dizisinde glifosat aktif bileşiği ve formülasyon ürününe (Roundup® Star) maruziyetin toksik etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, glifosatın HepG2 hücrelerinde sitotoksisite, hücre çoğalması, reaktif oksijen türleri seviyeleri ve MAPK/ERK sinyal yolağı ile ilişkili genlerin ekspresyonları üzerine etkileri araştırıldı. MTT ve NRU testlerine göre; HepG2 hücrelerinde Roundup®'ın IC50 değerleri sırası ile 219 ve 122 M olarak belirlendi. Glifosatın ise çalışılan konsantrasyonlarda IC50 değeri belirlenemedi. HepG2 hücrelerinde 50 ve 100 µM Roundup® maruziyeti sırasıyla %39,58 ve % 52 oranında ve 200 µM glifosat maruziyeti %35,38 oranında BrdU hücre çoğalmasını anlamlı derecede arttırdı. Reaktif oksijen türleri seviyelerini 25-100 µM Roundup® maruziyetinin %27,97-%44,77 oranında ve 100 ve 200 µM glifosat maruziyetinin ise sırasıyla %32,74 ve % 38,63 oranlarında anlamlı derecede arttırdığı tespit edildi. HepG2 hücrelerinde Roundup® ve glifosat maruziyerinin Keap1, Nrf2 ve HO-1 gen ekspresyonlarını anlamlı derecede arttırdığı gösterildi. Glifosat toksisitesinde reaktif oksijen türleri oluşumunun ve oksidatif hasarla ilişkili yolakların rolünün olabileceği öne sürülmektedir.Anahtar Kelimeler: Glifosat; Reaktif oksijen türleri; Brdu testi; Keap1, Nrf2,HO-1, HepG2 hücreleri Glyphosate easily pollutes soil and water ecosystems due to the high water solubility as well as eliminating weeds. For this reason, it causes environmental pollution and threatens the health of living. It is important to elucidate the toxicity mechanisms in terms of predicting the hazards that may arise in the risk assessment of xenobiotics. The aim of the master's thesis is to examine the toxic effects of glyphosate active compound and its formulation (Roundup® Star) exposure on human hepatocellular carcinoma (HepG2) cell line. For this purpose, the effects of glyphosate on the cytotoxicity, cell proliferation, reactive oxygen species levels and expression of genes associated with MAPK / ERK signaling pathway in HepG2 cells were investigated. According to MTT and NRU tests; The IC50 values of Roundup® in HepG2 cells were 219 and 122 M, respectively. Glyphosate did not determine the IC50 value at the concentrations studied. The IC50 value for glyphosate could not be determined at working concentrations. In HepG2 cells, 50 and 100 μM Roundup® exposure by 39.58% and 52% respectively and 200 μM glyphosate exposure by 35.38% significantly increased BrdU cell proliferation. Reactive oxygen species levels were significantly increased by 27.97% -44.77% for 25-100 μM Roundup® exposure and 32.74% and 38.63% for 100 and 200 μM glyphosate exposure. Roundup® and glyphosate exposure in HepG2 cells significantly increased Keap1, Nrf2 and HO-1 gene expressions. It is suggested that the formation of reactive oxygen species and pathways associated with oxidative damage may be a role in glyphosate toxicity. 91

WOS: 000427344600065, One of the largest genus of Lamiaceae, Stachys, extended from south western part of Asia to America, represented in Turkey with % 48 endemism rate. In this presented study LC-ESI-MS/MS properties, anticandidal, antioxidant and cytotoxic activity of methanol extract of an endemic Stachys rupestris Montbret et Aucher ex Bentham was determined. Total phenol content, Trolox Equivalent Antioxidant Capacity assay (TEAC), 1,1-Dipheny1-2-picrylhy-drazyl (DPPH) radical scavenging activity tests were made for antioxidant activity. Phenolic compounds determination were performed with LC-MS/MS. Extract was further investigated against thirteen selected human pathogenic Candida strains. Additionally, cytotoxic effect of the extract was determined against NIH3T3 mouse embryonic fibroblast cell lines by MTT assay. Total phenol content was found as 18.90 +/- 0.54 mg GAE. IC50 value of DPPH radical scavenging activity was determined as 0.04 +/- 0.003 mg/ml. TEAC activity was found as 0.7 +/- 0.02 mM while IC50 value of Gallic acid = 0.002 +/- 0.0001 mg/ml and TEAC of gallic acid 2.47 +/- 0.07 mM. Hydroxybenzoic acid derivatives and flavonoids were identified as main compounds Anticandidal activity of the extract was evaluated with CLSI M27 - A2 protocol against 13 Candida strains. Remarkably, two strains of Candia krusei were inhibited by S. rupestris extract, with the concentrations of 31.25 and 62.5 mu g/mL. Cytotoxicity test showed that S. rupestris extract does not possess a cytotoxic activity against NIH3T3 cell lines at these concentrations., Anadolu University Research Fund [1404S135], This work was partially supported by Anadolu University Research Fund (1404S135)

Mitokondri hücresel enerjinin üretildiği, oksidatif solunumun ve diğer birçok yaşamsal öneme sahip olayın gerçekleştiği organeldir. Bu nedenle ilaçların neden olduğu mitokondriyel yapısal ya da işlevsel bozukluklar, organizma açısından ciddi sonuçlar doğurabilmektedir. Bu tez kapsamında toksisite mekanizması tam olarak anlaşılamamış olan bazı ilaçların mitokondri üzerindeki etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Klozapin kullanan hastalarda gözlenen kardiyotoksisite ve parasetamol kullanan hastalarda oluşan nefrotoksisitenin mekanizması henüz anlaşılamamıştır, ancak biyotransformasyonuyla ilişkili olduğu düşünülmektedir. Advers ilaç reaksiyonlarının önemli bir kısmının ilaç molekülünden oluşan reaktif metabolitlerle ilişkili olduğu bilinmektedir. Bu nedenle her iki ilacın toksisitesinde mitokondriyel ve mikrozomal biyoaktivasyonun rolü araştırılmıştır. Bu amaçla öncelikle hastalardan elde edilen karaciğer ve böbrek dokularından hazırlanan mikrozomlar parasetamolle inkübe edilmiş, oluşan reaktif metabolit miktarları ve biyoaktivasyonu katalize eden enzim aktivitelerinde bireyler arası ve organlar arası farklılıklar ortaya konmuştur. Çalışmanın hipotezlerinden birisi olan "ilaçların mitokondri içerisinde lokal reaktif metabolit üreterek toksisiteye yol açması" olasılığı parasetamol ve klozapin için test edilmiş, bu amaçla öncelikle çeşitli tekniklerle saf mitokondriyel fraksiyonlar elde edilmiş ve saflık Western blot tekniği ile gösterilmiştir. Klozapinin fare karaciğer ve kalp mitokondriyel fraksiyonları ile inkübasyonları gerçekleştirilmiş, mitokondriyel enzimler aracılığıyla stabil metabolitlerin yanı sıra reaktif metabolit oluşumu gösterilmiştir. Benzer şekilde mitokondriler tarafından parasetamolden reaktif metabolit oluşumu da gösterilmiştir. Mitokondrilerin yapısal ve işlevsel bütünlüğünün göstergesi olarak "mitochondrial permeability transition pore (MPTP)" oluşumu ölçülmüş ve 3 ay süreyle doku ya da izole halde -86oC'de saklanan mitokondrilerin bütünlüğünü koruduğu gözlenmiştir. Klozapin ve parasetamol dışında olanzapin, nifedipin, diklofenak, valproik asit, metformin, dapson, tiyaprofenik asit ve sülfafenazolün de kalsiyum varlığında ve yokluğunda mitokondrideki MPTP indükleyici etkileri araştırılmış, diklofenak ve valproik asitin kalsiyum tarafından indüklenen MPTP oluşumunu şiddetlendirdiği, ancak hiçbir ilacın tek başına MPTP oluşturmadığı gözlenmiştir. Genlerin aktivitelerini belirleyen önemli olaylardan birisi olan DNA metilasyonunun mitokondriyel DNA'da çalışılan ilaçlar tarafından değiştirilip değiştirilmediği araştırılmış, tüm incelenen ilaçların anlamlı derecede hipometilasyona yol açtığı, klozapinin bu etkisinin reaktif metaboliti aracılığı ile olduğu gösterilmiştir. Araştırılan ilaçların mitokondrilerde gerçekleşen en önemli metabolik süreç olan oksijen tüketim hızını etkileyip etkilemediği incelenmiş, klozapin, olanzapin, nifedipin, valproik asit, dapson ve tiyaprofenik asitin tüketim hızını düşürdüğü, sülfafenazolün ise ilginç bir şekilde artırdığı gözlenmiştir. Son olarak mitokondriyel ilaç biyotransformasyonu açısından önemli olan insan karaciğer ve kalp mitokondrilerinin antioksidan ve konjugasyon enzim aktiviteleri, otopsi sırasında farklı bireylerden elde edilen dokularda incelenmiş, her iki organ mitokondrilerinde GSTT, GSTM, CAT ve Se-GPx aktiviteleri insanda gösterilmiştir. Tez çalışmasında çalışılan ilaçların mitokondride yapısal ve/veya işlevsel etkilerinin incelenmesiyle sadece toksik değil, olası terapötik hedefler için de veri sağlanmış, klozapin-aracılıklı kardiyotoksisite ve parasetamol-aracılıklı nefrotoksisite mekanizmaları açısından yeni fikirler ortaya konmuştur. Geliştirilen bu deneysel yaklaşımlar farklı ilaç, ilaç adayları ya da diğer kimyasal maddelerin olası mitokondriyel toksisitelerini taramak üzere sonraki çalışmalar için yol gösterici olacaktır., Mitochondria are organelles where the cellular energy is produced and oxidative respiration as well as many other vital physiological processes take place. Therefore any structural or functional disorders in mitochondria may cause drastic reasults in the organism. In this thesis, it has been aimed to investigate the effects of various drugs on mitochondria whose toxic mechanisms are unclear. Mechanisms of clozapine-induced cardiotoxicity and paracetamol-induced nephrotoxicity have not been enlightened yet, but is thought to be related with the biotransformation of the drugs. Many adverse drug reactions are known to be mediated by the reactive metabolites of the drug molecules. Therefore the role of mitochondrial and microsomal bioactivation is investigated in the toxicity of the two drugs. To achieve this aim, microsomes that are obtained from liver and kidney tissues of the patients were incubated with paracetamol. Inter-individual differences between the amounts of reactive metabolites and inter-organ variations in enzyme activities that catalyze the bioacitvation of paracetamol were evaluated. Possibility of one of the hypotheses of the present study, "drugs can cause toxicity via producing local reactive metabolites in mitochondria" was tested for paracetamol and clozapine. For this aim, pure mitochondrial fractions were obtained by using various techniques and their purity was proven by Western blot analysis. Clozapine was incubated with mice liver and heart mitochondrial fractions and formation of reactive metabolite as well as several stable metabolites were shown. Similarly, reactive metabolite formation was shown for paracetamol following incubation with liver mitochondria. Mitochondrial Permeability Transition Pore (MPTP) formation was measured and utilized as an indicator of the structural and functional integrity of mitochondria. Our data indicated that mitochondria maintain their integrity for 3 months when they are kept in -86oC as the whole tissue or as isolated mitochondria. Next to clozapine and paracetamol, the effects of olanzapine, nifedipin, diclofenac, valproic acid, metformin, dapsone, tiaprofenic acid and sulphafenazole on mitochondria were investigated in the presence or absence of calcium as MPTP inducers. Diclofenac and valproic acid have been found to increase the formation of calcium-induced MPTP, but none of the drugs was found to induce MPTP formation alone. DNA methylation as an important determinant of the gene activity, has been further evaluated in mitochondrial DNA in the presence of the above drugs. All tested drugs were shown to cause statistically significant hypomethylation, and clozapine was shown to cause this effect via its reactive metabolite. The effect of the drugs on oxygen consumption rates, the most important metabolic process taking place in mitochondria, was further investigated. Clozapine, olanzapine, nifedipin, valproic acid, dapsone ve tiaprofenic acid were shown to decrease the oxygen consumption rates, where sulphafenazol interestingly caused an increase. Finally human liver and heart antioxidant and phase II conjugation enzyme activities that are important in terms of mitochondrial drug biotransformation, were evaluated in human tissues obtained via autopsy, and GSTT, GSTM, CAT and Se-GPx activities were shown in mitochondria from both organs in humans. By investigating the structural and/or functional effects of the drugs on mitochondria, data were obtained not only for toxic, but also for possible therapeutic targets in this thesis. As well as novel opinions have been put forward for the mechanisms of clozapine-associated cardiac toxicity and paracetamol-associated kidney toxicity. Developed experimental approaches may be used for screening the mitochondrial toxicity of other drugs, drug candidates or chemicals.

Sentetik kannabinoidler ya da sentetik kannabinoid reseptör agonistleri esrara benzer etki gösteren yeni nesil psikoaktif maddelerdir. Sentetik kannabinoid türevleri ve kullanımı yıl geçtikçe artmaktadır. 2009 yılında 9 sentetik kannobinoid rapor edilirken, 2014 yılının sonunda toplam 134 sentetik kannobinoid rapor edilmiştir. Sentetik kannabinoidlerin yaygınlığı ve kullanımı tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de hızla artmaktadır. 2011 yılında Türkiye'de sentetik kannabinoid ilişkili olay sayısı 166 iken 2013 yılında bu sayı 66 kat artış ile 11.139'a yükselmiştir. Sentetik kannabioid türevlerinden UR-144 2013 yılında Amerika'da en sık kullanılan sentetik kannabinoid olarak kayıtlara geçmiştir. Sentetik kannabinoidlerin kullanımı sonrası kardiak klinik bulgular görüldüğü pek çok çalışmada belirtilmektedir. Bu maddelerin kalp üzerine toksik etkilerini ve toksisite mekanizmalarını araştıran çalışma sayısı oldukça kısıtlıdır. Sentetik kannabinoidler içerisinde özellikle klinik ve toksikolojik anlamda literatürün incelenmesinde mevcut verilerin azlığı gözlemlenerek UR-144 ile çalışma yapılmasının konudaki eksikliği gidermede faydalı olacağı kararına varılmıştır. Tez projesinde; yeni nesil psikoaktif maddelerden sentetik kannabinoidler grubunda yer alan UR-144 maddesinin hücre kültür ortamında in vitro şartlarda kalp hücreleri üzerine toksik etki potansiyelleri ile toksik etkiye sebep olan mekanizmaları araştırılmıştır. Elde edilen verilere göre; yeni nesil sentetik kannabinoidlerden UR-144'ün 200 µM dozunda hücreyi ölüme götürdüğü; hücre ölümünde apoptoz ve otofaji yolakların rol oynamadığı; ölüm yolağının Ca+2 iyonları ve DAPK1 ile ilişkili olduğu sonucuna varılmıştır. Elde edilen sonuçlar ile literatüre katkı sağlanırken bu alanda yapılacak yeni çalışmalara kaynak oluşturulması da amaçlanmıştır. Synthetic cannabionids or synthetic cannobionid receptor agonists are new generation psychoactive matters which have similar effects with cannabis. Usage of synthetic cannabionids and derivatives increase over the years. Whereas 9 synthetic cannabionids were reported in 2009, 134 synthetic cannabionids were reported at the end of 2014. Prevalence and usage of synthetic cannabionids increase rapidly in our country same as in the world. While synthetic cannabionids related event number was 166 in 2011, this amount increased by 66 times and reached 11139. UR-144, one of the synthetic cannabionids derivatives, has recorded as most frequently used synthetic cannabionids in America in 2013. In many researches, some cardiac clinic indications have specified after usage of synthetic cannabionids. There are still less researches that shows the toxic effects on myocids and toxicity mechanisms. It's seen that lack of data of synthetic cannabionids' toxic effects on myocids and work mechanisms when literature examined in a clinical and toxicological manner. So, it is decided to work with UR-144 to fill the deficiency of data in this topic. In this thesis, UR-144's potentials of toxic effects on myocids and UR-144's mechanisms caused toxic effects on myocids is researched with UR-144 in vitro cell culture which is located in the class of synthetic cannabionids of new generation psychoactive synthetics. In conclusion, according to obtained data, 200 µM of UR-144 caused to death of cell. And neither apoptosis pathway nor autophagy pathway have no roles on death of cell. It is concluded that pathway of death is related with Ca+2 ions and DAPK1. With these acquired data, it is objected to provide data source for future works besides contributing literature. 100

Metformin is a biguanide derivative widely used in the treatment of diabetes mellitus. Recent studies have shown the anticancer properties of metformin. The possible mechanisms of anticancer effects of metformin have not been fully elucidated. For this reason, interest in the effects on cell proliferation and apoptosis has increased in various human cancer cell lines and studies have been started. In this thesis, it is aimed to investigate cytotoxic, genotoxic and apoptotic effects of metformin on HepG2 and HeLa cell lines. Metformin in HepG2 cells did not produce a significant cytotoxic effect when compared to (-) control after 48 h incubation in the 0.5 - 2 mM concentration range; but at a concentration of 4 mM and above, there was a statistically significant decrease in cell viability in a dose-dependent manner. The IC50 value in the HepG2 cells was found to be 57.3 mM. In HeLa cells, metformin did not produce a significant cytotoxic effect when compared to (-) control after 48 h incubation in the concentration range of 0.5-16 mM; but cell viability decreased in a dose-dependent manner at concentrations of 32 and 64 mM which was statistically significant. The IC50 value in HeLa cells was found to be 76.9 mM. It was determined that when compared to (+) control all the concentrations of metformin (5-1000 μM) in the HepG2 and HeLa cells were statistically significantly reduced by the Comet method. Cell cycle analysis with HepG2 cells revealed a 10 % apoptosis in the cell population at a concentration of only 32 mM. Effect of metformin on cell cycle in HepG2 cells, increase in G0 / G1 phase accumulation was observed at 4, 8 and 64 mM concentrations compared to (-) control (80 %) and it was found higher compared with the (-) control of cell cycle (91 %, 99 %, 97 % respectively). Proliferation was observed in HepG2 cells. Cell cycle analysis with HeLa cells revealed apoptosis of 30 %, 39 %, 27 % in the cell population at 4, 32 and 64 mM concentrations, respectively. Our results have shown that it may reduce oxidative DNA damage in non-cytotoxic high doses of metformin and may lead to apoptosis, but further studies are needed to support these results. Hacettepe BAP İÇİNDEKİLER ONAY SAYFASI iii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iv ETİK BEYAN SAYFASI v TEŞEKKÜR vi ÖZET vii. vii ABSTRACT viii İÇİNDEKİLER ix SİMGELER VE KISALTMALAR xi ŞEKİLLER xiii TABLOLAR xiv 1. GİRİŞ 1 2. GENEL BİLGİLER 3 2.1. Prediyabet ve Diyabet Tanımı ve Sınıflandırılması 3 2.1.1. Tip 1 Diyabet 8 2.1.2. Tip 2 Diyabet 11 2.1.3. Gestasyonel Diyabet 12 2.1.4. Diyabetin Spesifik Türleri 13 2.2. Diyabet Tanı ve Tarama Testleri 15 2.2.1. Tip 1 Diyabet Taraması 15 2.2.2. Tip 2 Diyabet Taraması 15 2.2.3. Gestasyonel Diyabet Taraması 16 2.2.4. C Peptit Düzeyi 17 2.2.5. Adacık Otoantikorları 17 2.3. Diyabet Tedavisi 17 2.3.1.Eğitimi 17 2.3.2. Tıbbi Beslenme Tedavisi 17 2.3.3. Egzersiz 18 2.3.4. Medikal Tedaviler 18 2.4. Metformin 19 2.4.1. Metforminin Farmakokinetik Etkinliği 21 2.4.2. Metforminin Hücresel Alımı 22 2.4.3. Metformin ve Mitokondriyal Oksidatif Fosforilasyon 23 2.4.4. Metforminin Antineoplastik Etkinliği 24 2.5. Diyabet ve Kanser 26 2.5.1 Diyabet ve Hepatosellüler Karsinom 28 2.5.2 Diyabet ve Serviks Kanseri 28 x 2.6. Çalışmada Kullanılan Hücreler ve Özellikleri 28 3. GEREÇ VE YÖNTEM 31 3.1. Kullanılan Kimyasal Maddeler 31 3.2. Kullanılan Araç ve Gereçler 32 3.3. Çalışma Çözeltileri 33 3.4. Yöntemler 34 3.4.1. HepG2 ve HeLa Hücre Hatlarında MTT Yöntemi ile Sitotoksititenin Belirlenmesi 34 3.4.2. HepG2 ve HeLa Hücre Hatlarında COMET Yöntemi ile Genotoksisitenin Belirlenmesi 36 3.4.3. HepG2 ve HeLa Hücre Hatlarında Apoptotik Etkilerin Flow Sitometri Yöntemi ile Belirlenmesi 37 3.5. İstatistiksel Yöntemler 38 4. BULGULAR 39 4.1. Metformin Sitotoksititesinin MTT Yöntemi ile Belirlenmesi 39 4.1.1. HepG2 Hücrelerinde MTT Yöntemi ile Metformin Sitotoksisitesinin Belirlenmesine İlişkin Bulgular 39 4.1.2. HeLa Hücrelerinde MTT Yöntemi ile Metformin Sitotoksititesinin Belirlenmesine İlişkin Bulgular 40 4.2. Metformin Genotoksisitesinin COMET Yöntemi ile Belirlenmesi 42 4.2.1. Metforminin HepG2 Hücrelerinde 48 Saatlik İnkübasyon Süresi Sonundaki Genotoksisitesinin ve H2O2 ile İndüklenen DNA Hasarına Karşı Etkisinin COMET Yöntemi ile Belirlenmesine İlişkin Bulgular 42 4.2.2. Metforminin HeLa Hücrelerinde 48 Saatlik İnkübasyon Süresi Sonundaki Genotoksisitesinin ve H2O2 ile İndüklenen DNA Hasarına Karşı Etkisinin COMET Yöntemi ile Belirlenmesine İlişkin Bulgular 46 4.3. Metforminin Apoptotik Etkilerinin Flow Sitometri ile Belirlenmesi 49 4.3.1. Metforminin HepG2 Hücrelerindeki Apoptotik Etkilerinin Belirlenmesine İlişkin Bulgular 49 4.3.2. Metforminin HeLa Hücrelerindeki Apoptotik Etkilerinin Belirlenmesine İlişkin Bulgula 53 5. TARTIŞMA . 56 6. SONUÇ VE ÖNERİLER 62 7. KAYNAKLAR 63 8. ÖZGEÇMİŞ Metformin, diabetes mellitus tedavisinde yaygın olarak kullanılan bir biguanid türevidir. Son zamanlarda yapılan çalışmalarda metforminin antikanser özelliği gösterilmiştir. Metforminin olası antikanser etki mekanizmaları tam olarak açıklık kazanmamıştır. Bu sebeple çeşitli insan kanser hücre hatlarında, hücre çoğalması ve apoptoz üzerine etkilerine olan ilgi artmış ve bu konuda çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Bu tezde HepG2 ve HeLa hücre hatlarında metforminin sitotoksik, genotoksik ve apoptotik etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. HepG2 hücrelerinde metforminin 48 saatlik inkübasyon sonrası 0,5-2 mM konsantrasyon aralığında (-) kontrol ile karşılaştırıldığında önemli bir sitotoksik etki oluşturmadığı; ancak 4 mM ve üzeri konsantrasyonlarda doz bağımlı olarak hücre canlılığını istatistiksel olarak anlamlı azalttığı görülmüştür. HepG2 hücrelerinde IC50 değeri 57,3 mM bulunmuştur. HeLa hücrelerinde metforminin 0,5-16 mM konsantrasyon aralığında 48 saatlik inkübasyon sonrası (-) kontrol ile karşılaştırıldığında önemli bir sitotoksik etki oluşturmadığı; ancak 32 ve 64 mM konsantrasyonlarında doz bağımlı olarak hücre canlılığını istatistiksel olarak anlamlı azalttığı görülmüştür. HeLa hücrelerinde IC50 değeri 76,9 mM bulunmuştur. Comet yöntemi ile değerlendirmede HepG2 ve HeLa hücrelerinde metforminin çalışılan tüm konsantrasyonlarında (5-1000 μM) (+) kontrolle kıyaslandığında DNA hasarını istatistiksel olarak anlamlı azalttığı belirlenmiştir. HepG2 hücreleri ile yapılan hücre siklusu analizinde hücre popülasyonunda sadece 32 mM konsantrasyonda % 10 oranında apoptoz gözlenmiştir. HepG2 hücrelerinde hücre siklusuna metforminin etkisi (-) kontrol ile kıyaslandığında 4, 8 ve 64 mM konsantrasyonlarda G0/G1 fazında birikimde artış gözlenmiş olup (-) kontrole (% 80) göre yüksek bulunmuştur (sırasıyla % 91, % 99, % 97). HepG2 hücrelerinde proliferasyon gözlenmiştir. HeLa hücreleri ile yapılan hücre siklusu analizinde hücre popülasyonunda 4, 32 ve 64 mM'lik konsantrasyonlarda sırasıyla % 30, % 39, % 27 oranında apoptoz gözlenmiştir. Çalışma sonuçları, metforminin sitotoksik olmayan yüksek dozlarında oksidatif DNA hasarını azaltabileceğini ve apoptoza yol açabileceğini göstermektedir, ancak bu sonuçların desteklenmesi için daha ileri çalışmalar gerekmektedir.

Bisphenols belong to a chemical group known as diphenylmethanes and widely used in the production of polycarbonate plastics, as basic chemicals in the resin coating of food and beverage tins. These substances are suggested to affect many basic physiological processes such as growth, stress response, gender development, reproduction ability, insulin production and utilization, and metabolic rate by disrupting the normal functioning of the endocrine system. There are many animal studies and limited number of in vitro studies in the literature evaluating the different effects of BPA exposure. The results of these studies have shown that BPA can have adverse health effects, and the use BPA is banned or restricted, particularly in different products used by children. Considering the potential adverse effects of BPA in recent years, alternative bisphenols such as bisphenol F (BPF) and bisphenol S (BPS) have begun to be used instead of BPA. In the last years, by taking into account the potential unwanted effects of BPA, different alternative bisphenols like bisphenol F (BPF) and bisphenol S (BPS) are being used instead of BPA. However, there is little information on the toxicity of alternative bisphenols and most of these information is limited only to the endocrine disrupting effects of these derivatives. The metabolism of BPS and BPF, their fate within the organism and the possible toxic substances have not been studied adequately. The possible toxic effects of BPA, BPF and BPS in HepG2 cells were evaluated comparatively by the research conducted In this thesis. For this purpose, the possible changes caused by bisphenols, like cytotoxicity and intracellular reactive oxygen species (ROS) and the effects on antioxidant/oxidant parameters, have been examined. In cytotoxicity experiments, the cytotoxicity potentials of different bisphenol derivatives was found to be as BPS> BPF> BPA according to the median inhibitor concentration (IC50) values . When the increase of intracellular ROS levels was evaluated, BPA and BPF caused significant and similar increases in intracellualr ROS production compared to control, while BPS also caused a significant increase compared to control; but the cytotoxicity induced by BPS was found to be significantly lower than BPA and BPF. In addition, BPA has increased superoxide dismutase (SOD) activity; but other bisphenols did not cause alterations in SOD activity. BPF and BPS treatments significantly decreased glutathione peroxidase (GPx) activity. No bisphenol derivative catalase (CAT) activity has significantly changed CAT activity. At the end of the study, we observed that the bisphenols used as alternatives to BPA, namely BPF and BPS, had similar toxic effects to BPA. Therefore new and different alternatives to BPA must be discovered and the toxic effects of these alternatives must be investigated in the future. İÇİNDEKİLER ONAY SAYFASI iii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI İv ETİK BEYAN v TEŞEKKÜR vi ÖZET vii ABSTRACT viii İÇİNDEKİLER ix SİMGELER VE KISALTMALAR xiii ŞEKİLLER xvi TABLOLAR xviii 1.GİRİŞ 1 2. GENEL BİLGİLER 4 2.1. Endokrin bozucu kimyasal maddeler 4 2.2.Endokrin Bozucuların Sağlık Üzerine Etkileri 6 2.3. Bisfenoller 7 2.4. Bisfenol A’nın (BPA) Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri 8 2.4.1. Bisfenol A’nın Biyotransformasyonu 9 2.4.2. Bisfenol A Kullanım Alanları Ve Maruziyet Yolları 10 2.4.3. Bisfenol A’nın Toksisitesi 12 2.5. Bisfenol F’nın (BPF) Genel, Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri 16 2.5.1.Bisfenol F’in Biyotransformasyonu 16 2.5.2. Bisfenol F’in Toksisitesi 17 2.6. Bisfenol S’in (BPS) Genel, Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri 22x 2.6.1. Bisfenol S Kullanım Alanları ve Maruziyet Yolları 22 2.6.2. Bisfenol S’in Biyotransformasyonu 23 2.6.3. Bisfenol S Toksisitesi 24 2.7. Oksidatif Stres 32 2.7.1. Oksidatif Stresin Hücresel Düzeyde Etkisi 34 2.7.2. Lipitler Üzerine Etkileri 35 2.7.3. Proteinler Üzerine Etkileri 36 2.7.4. DNA Üzerine Etkileri 36 2.8. Antioksidan Savunma Sistemleri 38 2.8.1. Antioksidanlar 39 2.8.2. Enzimatik Olmayan Antioksidanlar 41 3. MATERYAL VE METOT 43 3.1. Kullanılan Kimyasal Maddeler 43 3.2. Kullanılan Araç ve Gereçler 44 3.2.1. Çalışmada Kullanılan Hücreler 45 3.3. Deneylerde Kullanılan Çözeltilerin Hazırlanması 46 3.3.1. 3-(4,5-dimetiltiazol-2-il)-2,5-difeniltetrazolyum bromür (MTT) Yöntemi ile Sitotoksisitenin Belirlenmesinde Kullanılan Çözeltiler 46 3.3.2. ROS Deneyinde Kullanılan Çözeltiler 46 3.3.3. HepG2 Hücrelerinin Lizisinde kullanılan çözeltiler 47 3.3.4. Protein Tayin Deneyinde [Bişinkoninik asit (BCA) Deneyi] Kullanılan Çözeltiler 47xi 3.3.5. Glutatyon Peroksidaz 1 Aktivitesinin Ölçümü İçin Kullanılan Çözeltiler 48 3.3.6. Süperoksit Dismutaz Aktivitesinin Ölçümü İçin Kullanılan Çözeltiler 49 3.3.7. Katalaz Aktivitesinin Ölçümü İçin Kullanılan Çözeltiler 50 3.3.8. Total Glutatyon Düzeylerinin Belirlenmesinde Kullanılan Çözeltiler 52 3.3.9. Tiyobarbitürik Asit Reaktif Bileşikleri (TBARS) Deneyinde Kullanılan Çözeltiler 53 3.3.10. Protein Karbonil Deneyinde Kullanılan Çözeltiler 54 3.3.11.BPA, BPF ve BPS’in Stok Konsantrasyonlarının Hazırlanması ve Uygun Konsantrasyonlarda Hücreye Uygulanması 55 3.4. Hücreler ve Deney Grupları 55 3.4.1. Deney Grupları 55 3.4.2. Donmuş Hücrelerin Çözülme Basamakları 56 3.4.3. Hücrelerin Durumunun Kontrol Edilmesi Ve Pasajlama 56 3.4.4. Hücrelerin Besiyerinin Değiştirilmesi 57 3.4.5. Daha Sonra Yapılacak Testler İçin Hücrelerin Dondurulup Saklanması 57 3.4.6. Hücrelerin Sayılması Ve Plağa Ekilmesi 58 3.5. Deneysel İşlemler ve Yöntemler 59 3.5.1.HepG2 Hücrelerinde 3-(4,5-dimetiltiazol-2-il)-2,5- difeniltetrazolyum bromür (MTT) Yöntemi ile Sitotoksisitenin Belirlenmesi 59xii 3.5.2. Hücre İçi Reaktif Oksijen Türlerinin Belirlenmesi 61 3.5.3. HepG2 Hücrelerinin Lizisi ve Fraksiyonlanması 63 3.5.4. Glutatyon Peroksidaz 1 Aktivitesinin Ölçümü 64 3.5.5. Süperoksit Dismutaz Aktivitesinin Ölçümü 65 3.5.6. Katalaz Aktivitesinin Ölçümü 67 3.5.7. Total Glutatyon Düzeylerinin Belirlenmesi 69 3.5.8. Lipit Peroksidasyonunun Belirlenmesi 70 3.5.9. Karbonil Grubu Düzeylerinin Ölçümü 71 3.5.10. Protein Miktarının Belirlenmesi 73 4. BULGULAR 75 4.1. MTT Yöntemi ile Sitotoksisitenin Belirlenmesi 75 4.2. Hücre İçi Reaktif Oksijen Türleri Üretiminin Belirlenmesi 80 4.3. Glutatyon Peroksidaz 1 Aktivitesi 81 4.4. Süperoksit Dismutaz Aktivitesi 82 4.5. Katalaz Aktivitesi 84 4.6. Lipit Peroksidasyonu Düzeyleri 86 4.7. Glutatyon Düzeyleri 88 4.8. Protein Oksidasyonu Düzeyleri 90 4.9. İstatistiksel Değerlendirme 91 4. TARTIŞMA 93 5. SONUÇ VE ÖNERİLER 100 6. KAYNAKÇA 102 7. ÖZGEÇMİŞ 116 Bisfenoller, difenilmetanlar olarak bilinen bir kimyasal gruba aittir ve polikarbonat plastiklerin üretiminde, gıda ve içecek kutularının reçine kaplamasında temel kimyasal olarak yaygın bir şekilde kullanılır. Bu maddelerin endokrin sistemin normal işleyişini bozarak büyüme, stres yanıtı, cinsiyet gelişimi, üreme yeteneği, insülin yapımı ve kullanımı ve metabolik hız gibi birçok temel fizyolojik süreci etkiledikleri düşünülmektedir. Literatürde BPA maruziyetinin farklı etkileri değerlendirilmesi amacıyla yapılan birçok hayvan çalışması ve sınırlı sayıda da in vitro çalışma da bulunmaktadır. Bu çalışmaların sonuçları BPA’nın sağlık üzerinde olumsuz etkileri olabileceğini göstermiş ve BPA özellikle çocukların kullandığı birçok üründe yasaklanmış veya kullanımı kısıtlanmıştır. Son yıllarda BPA’nın potansiyel istenmeyen etkileri göz önüne alınarak, BPA’nın yerine bisfenol F (BPF) ve bisfenol S (BPS) gibi alternatif bisfenoller kullanılmaya başlanmıştır. Bununla birlikte, alternatif bisfenollerin toksisitesi hakkında çok az bilgi vardır ve toksikolojik bilgilerin çoğu, bu türevlerinin sadece endokrin bozucu etkileriyle sınırlıdır. BPS ve BPF'nin metabolizması, organizmadaki yazgısı ve olası toksik tkileri yeterli düzeyde çalışılmamıştır. Tez kapsamında yapılan araştırmalarda, BPA, BPF ve BPS’nın HepG2 hücrelerindeki olası toksik etkileri karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Bu amaçla, bisfenollerin sitotoksisite, hücre içi reaktif oksijen türlerinde (ROS) yol açabileceği olası değişiklikler ve antioksidan/oksidan parametreler üzerindeki etkileri incelenmiştir. Sitotoksisite deneyleri sonrasında bulunan medyan inhibitör konsantrasyon (IC50) değerlerine göre bisfenol türevlerinin sitotoksisite potansiyelleri BPS>BPF>BPA olarak belirlenmiştir. Hücre içi ROS artışı değerlendirildiğinde BPA ve BPF aynı oranda ve kontrole göre anlamlı artışlara neden olurken, BPS’nin de kontrole göre anlamlı artışa yol açtığı; ancak neden olduğu değişimin BPA ve BPF’den anlamlı derecede düşük olduğu belirlenmiştir. BPF ve BPS uygulamalarının glutatyon peroksidaz (GPx) aktivitesini anlamlı derecede azalttığı belirlenmiştir. Ayrıca, BPA’nın süperoksit dismutaz (SOD) aktivitesini arttırdığı; ancak diğer bisfenollerin SOD aktivitesini değiştirmediği görülmüştür. Hiçbir bisfenol türevi katalaz (CAT) aktivitesini anlamlı derecede değiştirmemiştir. Çalışmanın sonunda, endüstride BPA’ya alternatif olarak kullanılan BPF ve BPS’nin de BPA’ya benzer toksik etkilerinin olabileceği görülmüştür. Bu nedenle, BPA’ya yeni ve farklı alternatiflerin bulunması ve gelecekte bu alternatiflerin de toksik etkilerinin araştırılması gerekmektedir.

Kilicarslan B., Evaluation of Neopterin Levels and Kynurenine Pathway in Pterygium, Hacettepe University Institute of Health Sciences Ph.D. Thesis in Pharmaceutical Toxicology, Ankara, 2018. Pterjium is an inflammatory and degenerative eye disease in which conjunctival tissue grows onto cornea. Despite the fact that factors such as ultraviolet radiation, p53 tumor suppressor gene, immunologic and inflammatory mechanisms play a role in the pathogenesis, its etiology remains unclear. High recurrence rates of pterygium reveals the need for innovative biomarkers such as neopterin in clinical practice. Neopterin is an unconjugated pteridine which expresses cellular immunity and is considered to be an important biomarker in the early diagnosis and prognosis of many pathologies. Another indicator that reflects cellular immunity is the enzyme indoleamine 2,3-dioxygenase (IDO), which plays a role in the formation of kynurenine by consuming tryptophan in the tissues. In this study, immunological activation status was evaluated in pterygium by determination of neopterin concentrations and the ratio of kynurenine/tryptophan, which reflects IDO activity. For this purpose, neopterin, tryptophan and kynurenine levels were measured in pterygium patients (n=31) and healthy control group (n=32). Serum samples were used for systemic evaluation of immune activation and tear samples were used for local evaluation. Compared to control group, serum neopterin concentrations and kynurenine/tryptophan ratio were increased and found to be related to each other in pterygium patients (p

Diğer hayvan yetiştiriciliklerinde olduğu gibi, yarış atı yetiştiriciliğinde de karşılaşılan önemli sorunlardan birisi özellikle enfeksiyon hastalıkların neden olduğu performans ve ekonomik kayıplardır. Bu hastalıklarla mücadelede en önemli ve yaygın olarak kullanılan ilaçların başında antibiyotikler gelmektedir. Ülkemizde Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından ruhsatlandırılmış atlarda kullanılan çeşitli etken maddeleri içeren 139 adet antibiyotik preparatı bulunmaktadır. Bunların arasında dar ve geniş spektrumlu penisilinler, aminoglikozidler ve sülfonamid grubu preparatlar önemli yer tutmaktadır.Bilinçsiz ve yaygın antibiyotik kullanımı, mikroorganizmalarda direnç gelişmesine neden olarak uygulanan tedaviler başarısızlıkla sonuçlanabilmektedir. Son zamanlarda gerek beşeri gerekse veteriner hekimlikte bakterilerde antibiyotiklere karşı direnç gelişimi önemli bir sorun haline gelmiştir. Bu nedenle bakterilerdeki antibiyotik direncini belirlemeye yönelik Türkiye'de ve Dünya'da yapılmış pek çok araştırma bulunmaktadır. Ancak, ekonomik değeri yüksek olan yarış atlarında antibiyotik direncine yönelik ülkemizde kapsamlı bir çalışmaya rastlanılmamıştır.Bu çalışma kapsamında Ankara 75. Yıl Hipodromu At Hastanesine getirilen safkan İngiliz ve safkan Arap atlarından örnekleme yöntemiyle alınan trakeal aspirasyon sıvısından izole edilen ve identifikasyonu yapılan Streptococcus spp. ve Staphylococcus spp. etkenlerinde antibakteriyel ilaçlara karşı duyarlılığın Disk Difuzyon ve Minimum İnhibitör Konsantrasyonu (MİK) Testi yöntemleriyle araştırması yapılmıştır.Antibiyotikler için Minimum İnhibitör Konsantrasyonlar (MİK) belirlendi; bu doğrultuda olacak şekilde bazı penisilin, sefalosporin, aminoglikozid, tetrasiklin, rifamisin ve karbapenem grubu 16 farklı antibakteriyel ilaca (amikasin, amoksisilin, amoksisilin-klavulonik asit, ampisilin-sulbaktam, enrofloksasin, gentamisin, imipenem, kanamisin, neomisin, oksitetrasiklin, penisilin G, rifampin, seftazidim, seftiofur, streptomisin, trimetoprim-sülfametoksazol) karşı duyarlılık profili MİK değerlendirmesi yapılarak tablo halinde ifade edildi.Bu çalışma kapsamında safkan atlardan alınan 133 örnekten 4 Candida albicans, 155 Gram negatif bakteri, 2 Streptococcus spp. ve 10 Staphylococcus spp. etkenleri tespit edildi. İncelenen bu etkenlerden her biri farklı atlardan izole edilen 7 S. sciuri, 2 S. lentus, 1 S. equorum, 1 S. pneumonia ve 1 S. equi bakteri suşunun identifikasyonu yapıldı. Çalışma sonucunda Streptococcus spp. ve Staphylococcus spp. etkenlerinin amoksisilin ve ampisilin-sulbaktama duyarlı olduğu, trimetoprim-sülfametoksazol, kanamisin, gentamisin, enrofloksasin, rifampine ise dirençli olduğu tespit edildi. Bu kapsamda elde edilen veriler ışığında gereksiz dozda ve aralıkta antibakteriyel kullanımı azaltılarak antimikrobiyel direnç gelişimi önlenebilir ve tedavi masrafları azaltılabilir.Anahtar sözcükler: Antibakteriyel duyarlılık, Direnç, Disk Difuzyon, Minimum İnhibitör Konsantrasyonu (MİK), Safkan at, Staphylococcus spp., Streptococcus spp. One of the significant challenges in racehorse breeding is performance and economical loss arises from infectious diseases as other animal breeding types. Antibiotics are the most important and common drugs used for combating against infectious diseases. For horses 139 antibiotic drugs comprised diverse active ingredients are certified by the General Directorate of Food and Control. Most of these drugs are narrow and broad-spectrum penicillins, aminoglycosides and sulphonamides. However, senseless and extensive antibiotic usage leads acquisition of antimicrobial resistance and this circumstance may cause ineffective treatment as a result. Recently, acquisition of antimicrobial resistance has become a significant complication in both human and animal health. Therefore, many researches on detection of antibiotic resistance of bacteria are existing both in Turkey and in the World. However, a comprehensive research on antibiotic resistance of bacteria in economical valuable racehorses has not been encountered in Turkey.Within the scope of this study, antimicrobial susceptibility and resistance of Streptococcus spp. and Staphylococcus spp. isolated and identified from tracheal aspiration fluid taken from the thoroughbreds in animal hospital in Ankara 75. Yıl racecourse is researched by using Disc Diffusion Method and Minimum İnhibitory Concentration (MIC) Test. Minimum inhibitory concentrations (MICs) are defined for the antibacterials; it is indicated as tables of sensitivity profile of agents against 16 different antibacterials under the group of some penicillines, cephalosporins, aminoglycosides, tetracyclines, rifamycins and carpanems (Amoxicillin, Penicilline G, Trimethoprim- Sulphamethoxazole, Kanamycin, Gentamicin, Streptomycin, Ampicilline-Sulbactam, Neomycine, Amikacine, Enrofloxacin, Oxytetracycline, Ceftiofur, Ceftazidime, Rifampin, İmipenem ve Amoxicilline-Clavulanic acid) by the evaluation of MICs. Within the scope of this study 4 Candida albicans, 155 Gram negative bakteria, 2 Streptococcus spp. and 10 Staphylococcus spp. are isolated from 133 samples collected from the thoroughbreds. Streptococcus spp. and Staphylococcus spp. isolated from different horses are identified as 2 S. lentus, 7 S. sciuri, 1 S. equorum, 1 S. equi and 1 S. pneumonia. As a result of this study it is determined that Streptococcus spp. and Staphylococcus spp. are sensitive to amoxicilline and ampicilline-sulbactam; and are resistance to trimethoprim-sulphamethoxazole, kanamycine, gentamicin, enrofloxacin and rifampin.In this scope antibacterial resistance may be prevented and treatment costs may be decreased by reducing dosage and interval of antibacterials in the light of obtained data.Keywords: Antimicrobial susceptibility, Disc Diffusion, Minimum Inhibitory Concentration (MIC), Resistance, Staphylococcus spp., Streptococcus spp., Thoroughbred horse. 74

Sentetik kannabinoidler kötüye kullanımı özellikle son yıllarda giderek yaygınlaşan moleküller olmakla birlikte; nispeten yeni olan bu moleküllerin etkileri, farmakokinetik ve farmakodinamik özellikleri hususunda literatürde sınırlı veri bulunmaktadır. Mevcut bilgiler ağırlıklı olarak bu moleküllerin saptanmasına yönelik yeni metod geliştirilmesi ve klinik etkiler hakkında olgu sunumlarıyla kısıtlıdır. Sentetik kannabinoidlerin kullanımı sonrası kardiak klinik bulgular görüldüğü pek çok çalışmada belirtilmekle birlikte; bu maddelerin kalp üzerine toksik etkilerini ve toksisite mekanizmalarını araştıran çalışma sayısı oldukça kısıtlıdır. Çalışmalarda bu gruptaki her molekülün ayrı ayrı kardiak toksisitesini tanımlamaktan ziyade genel olarak grup içindeki ilk tanımlanmış olan moleküllerin etkileri üzerinde durulmaktadır. Sentetik kannabinoidler içerisinde özellikle klinik ve toksikolojik anlamda literatürün incelenmesinde mevcut verilerin azlığı gözlemlenerek bu grup içinde bulunan AM-2201 ile çalışma yapılmasının konudaki eksikliği gidermede faydalı olacağı kararına varılmış ve tez çalışmasıyla kardiak hücre kültüründe AM-2201 molekülünün kardiotoksisitesi ve toksik etki mekanizmalarının tanımlanması hedeflenmiştir. Çalışmada IC50 değerleri tespit edilmiş olup, nekrotik hücre ölümünün ön planda olduğu görülmüştür. Elde edilen sonuçların literatüre katkı sağlaması ve bu alandaki yeni araştırmaların planlanmasında kaynak oluşturması amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler: AM-2201, Sentetik kannabinoid, Kardiotoksisite, Apoptoz, Nekroz Synthetic cannabinoid abuse especially in recent years become more common, although literature data about effects, pharmacodynamic and pharmacokinetic properties of this relatively new molecules is not adequate. Common data mainly limited with development of new methods to determine the molecules and the case reports about the clinical effects of this molecules. Plenty of the articles discuss cardiac clinical effects seen with synthetic cannabinoid abuse however articles that research toxic effects and toxicity mechanism of this molecules to heart are limited. This studies are not defined cardiac toxicity of every simple molecule in the group but rather they commonly defined the effects of first defined molecules in the group. At the research of the literature because of observation of the data about AM-2201 molecule is less than the others in this group, we concluded study with this molecule to be useful for fulfil a need about this subject. The aim of this study was to define the cardiotoxicity and mechanism of toxicity of the AM-2201 molecule with cardiac cell culture. In this study IC50 values evaluated and primarily necrotic cell death was occured. With the results of this research we aimed to contribute the literature and plan a new resource in the field. Keywords: AM-2201, Syntethic cannabinoid, Cardiotoxicity, Apoptosis, Necrosis 74

Zearalenon (ZEA), çeşitli Fusarium türleri tarafından üretilen steroid olmayan östrojenik bir mikotoksindir. Mısır, buğday, yulaf ve soya fasülyesi gibi tahıl ürünlerini ve suları kontamine ederek insan sağlığı üzerine olumsuz etkilerde bulunur. Doktora tez çalışmasında bir endokrin bozucu olan ZEA ve metaboliti α-ZOL'ün epigenetik modifikasyonlar ve metabolik yolaklar üzerine etkisi HepG2 hücrelerinde incelenerek metabolik fonksiyon bozukluklarıyla muhtemel ilişkisi aydınlatılmaya çalışılmıştır. HepG2 hücrelerinde MTT ve NRU testlerine göre IC50 değerleri sırasıyla ZEA için 143,35 ve 60,45 µM; α-ZOL için ise 111,42 ve 35,73 µM olarak belirlendi. BrdU testi ile hücre proliferasyonunda 1-50 µM konsantrasyonlarda 24 saat ZEA maruziyeti sonrasında %7,2-41,71 oranında; 24 saat α-ZOL maruziyeti sonrasında ise %11,78-44,33 oranında kontrole kıyasla anlamlı artış tespit edildi. ROS oluşumunda 50 µM ZEA ve 50 µM α-ZOL maruziyeti sonucunda %48,1 ve %49,6 oranında kontrole kıyasla anlamlı artış gözlendi. Global DNA metilasyonu seviyelerinde 10 ve 50 µM ZEA maruziyeti 1,46 ve 2,54 kat; 1-50 µM konsantrasyonlarda α-ZOL maruziyeti ise 1,53-1,58 kat anlamlı artışa neden oldu. 1-50 µM konsantrasyonlarda ZEA ve α-ZOL maruziyeti PPARɣ ekspresyonu ve promotör DNA metilasyon seviyelerinde anlamlı düzeylerde değişikliklere neden olmuştur. Aynı zamanda, 1-50 µM konsantrasyonlarda ZEA ve α-ZOL maruziyetinin nükleer reseptör genleri (AhR, LXRα, PPARα, PPARγ), karbonhidrat ve lipit metabolizmasında rol oynayan genler (L-fabp, LDLR, GAPDH, Glut2, Igf-1, Akt1, HK2) ve oksidatif hasar ile ilişkili genlerin (HO1, Hsp70, Nrf2) ekspresyon seviyelerini önemli derecede değiştirdiği gösterildi. Ayrıca, 1-50 µM konsantrasyonlarda ZEA ve α-ZOL maruziyetinin western blot tekniği ile global histon modifikasyonları (H3K27me, H3K9me3, H3K9ac) üzerinde anlamlı değişikliklere neden olduğu görüldü. Tez çalışmasından elde edilen sonuçların, endokrin bozucu kimyasalların toksisitesinde ortaya çıkan anahtar moleküler mekanizmaların daha iyi anlaşılmasına katkı sağlaması beklenmektedir.Anahtar Kelimeler: Zearalenon; α-zearalenol; epigenetik mekanizmalar; nükleerreseptör genleri; karbonhidrat ve lipit metabolizması; oksidatif hasar. Zearalenone (ZEA), produced by various Fusarium species, is a non-steroidal estrogenic mycotoxin. It contaminates cereals such as corn, wheat, oat and soybean and water, therefore it has negative effects on human health. In doctorate thesis, the effects of ZEA and its metabolite α-ZOL on epigenetic modifications and metabolic pathways have been investigated in HepG2 cells in order to elucidate the possible relationship between metabolic dysfunctions. According to the MTT and NRU tests, the IC50 values were determined as 143.35 and 60.45 for ZEA and 111.42 and 35.73 µM for α-ZOL, respectively. At the concentrations of 1-50 µM of ZEA and α-ZOL exposures for 24 h were significantly increased cell proliferation by BrdU assay in the rates of 7.2-41.71% for ZEA, 11.78-44.33% for α-ZOL, respectively, compared to the control. 50 µM of ZEA and α-ZOL exposure significantly increased levels of ROS generation in the rates of 48.1% and 49.6%, respectively, compared to the control. ZEA caused an increase in global DNA methylation levels at 1.46 and 2.54 fold after 10 and 50 µM of ZEA exposure and at 1.53-1.58 fold after 1-50 µM α-ZOL exposure. 1-50 µM of ZEA and α-ZOL exposure caused alterations in PPARɣ expressiom and promoter DNA methylation significantly. Besides, 1-50 µM of ZEA and α-ZOL exposure showed significant alterations in the expression levels of nuclear receptor genes (AhR, LXRα, PPARα, PPARγ), carbohydrate-lipid metabolism related genes (L-fabp, LDLR, GAPDH, Glut2, Igf-1, Akt1, HK2), and oxidative stress genes (HO1, Hsp70, Nrf2). In addition, 1-50 µM of ZEA and α-ZOL exposure resulted in significant changes in global histone modifications (H3K27me, H3K9me3, H3K9ac) by western blot technique. It is expected that results from this thesis will contribute to better understanding of key molecular events in the toxicity of endocrine disrupting chemicals for risk assessment process.Key Words: Zearalenone; α-zearalenol; epigenetic mechanisms; nuclear receptor genes;carbohydrate and lipid metabolism; oxidative damage. 191

WOS: 000444248700007, PubMed ID: 30310659, Sertraline is an antidepressant that is frequently prescribed to treat depression, obsessive-compulsive disorder, panic disorder, and anxiety. This drug had a safe cardiotoxicity profile, until the reporting of cases of sertraline-associated cardiotoxicities in the early 2000s. Since then, there have been conflicting results on the cardiotoxicity of this drug. In the study reported here we aimed to identify the cardiotoxic effects of sertraline by evaluating serum cardiac biomarkers, such as serum aspartate aminotransferase (AST), creatinine phosphokinase-myoglobin band (CK-MB), lactate dehydrogenase (LDH), and cardiac troponin T (cTn-T) levels as well as electrocardiographic parameters, DNA damage in cardiomyocytes, and histological findings of heart tissue in rats that were administered oral doses of 5, 10, or 20 mg kg(-1) of sertraline for 28 days. Additionally, to investigate the possible mechanisms underlying cardiotoxicity, glutathione and malondialdehyde levels in cardiac tissue were determined to evaluate oxidative stress. According to our results, AST, LDH, and cTn-T levels were significantly increased in the 10 and 20 mg kg(-1) sertraline groups when compared to the control group. Heart rates were increased, PR intervals prolonged, a short QTc value was observed, and T-wave amplitudes were decreased significantly in the 20 mg kg(-1) sertraline group when compared to the control group. Significant DNA damage was observed in the high-dose groups. Histopathological investigations also revealed some degenerative changes in the 10 and 20 mg kg(-1) sertraline groups. Glutathione levels were significantly decreased in the 10 and 20 mg kg(-1) sertraline groups when compared with the control group. In conclusion, our findings support the cardiotoxic potential of sertraline and also suggest that oxidative stress may play a role in the toxicity of sertraline.

Mohammadi Nejad S. Embriyonik Kök Hücre Modeli Kullanılarak Etafonun Gelişimsel Toksisitesinin Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Farmasötik Toksikoloji Programı Doktora Tezi, Ankara, 2018. Organfosforlu bileşiklerin bir üyesi olan etafon, yapay olgunlaşma için en yaygın kullanılan bitki büyüme düzenleyicilerinden biridir. Son yıllarda, nörogelişimsel sorunlara olan yoğun ilgi nedeniyle gelişimsel toksikoloji alanındaki çalışmalar artmaktadır. Buna bağlı olarak, deneylerin maliyet ve süreleri ile kullanılan laboratuvar hayvanı sayısını azaltmak için tanımlayıcı toksikolojide embriyonik kök hücreler gibi yeni in vitro tarama modelleri geliştirilmektedir. Bu çalışmanın amacı `etafon`un nöro-gelişimsel toksisite potansiyelinin değerlendirilmesidir. Bu amaçla, mES hücreleri etafona maruz bırakılmış ve sitotoksisite, hücre döngüsü, toplam antioksidan kapasite, reaktif oksijen bileşikleri (ROB) ve Oct-4, SOX2, NANOG, Nrf2, Nestinin de dahil olduğu özel pluripotential genler ile nöral farklılaşma genleri olan MAP2 ve β-Tubulin III genlerinin ekspresyonları incelenmiştir. Nöral farklılaşma öncesi ve sonrasında, etafon uygulanmış ve etafonun kök hücre genlerinin ekspresyonu üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. Etfona 24, 48 ve 96 saat süreyle maruz bırakılan mEs hücrelerinde yapılan MTT analizinden elde edilen sonuçlar etefonun yüksek dozlarında (1280, 2560 ve 5120 µM) hücre proliferasyonunda belirgin bir azalma olduğunu göstermiştir. Oksidatif stres yöntemlerinden elde edilen bulgulara göre, etafonun sitotoksik etkisinin oksidatif stres mekanizmasına bağlı olmadığı düşünülmüştür. Genetik değerlendirme sonuçları, etafon uygulanan mES hücreleri, Real-time PCR ile nöronal farklılaşma öncesi ve sonrasında analiz edilmiştir. Kök hücre formu, nöral ektoderm ve dendritik dönemin çeşitli genlerinin ekspresyonu bu yöntemle değerlendirilmiştir. Sonuçlarımız, nöral farklılaşma olan hücrelerde, etafonun bu genlerin ekspresyonunu indükleyebileceğini doğrulamaktadır. Etafonun gelişimsel toksisite mekanizmasının anlaşılabilmesi için gelecekte yapılacak yeni çalışmalara ihtiyaç bulunmaktadır.Anahtar kelimeler: Etefon, sitotoksisite, stemness genleri, gelişimsel toksisite, nöralfarklılaşma. Mohammadi Nejad S. Evaluation of Developmental Toxicity of Ethephon Using Embryonic Stem Cell Model. Hacettepe University, Graduate School of Health Sciences, Pharmaceutical Toxicology Program, Doctor of Philosophy Thesis, Ankara, 2018. Ethephon, a member of the organophosphorous compounds, is one of the most widely used plant growth regulators for artificial ripening. In recent years, the developmental toxicology studies have increased due to a broad interest in neurodevelopmental problems. Concerning this, new in vitro screening models such as embryonic stem cells have been established in predictive toxicology to decrease the expense and time of the experiments number of laboratory animals. The goal of this study was evaluation of the neuro-developmental toxicicity potential of `ethephon`. For this purpose, the mES cells were exposed to ethephon and the cytotoxicity, cell cycle, total antioxidant capacity, reactive oxygen species (ROS) and, expression of specific pluripotential genes including Oct-4, SOX2, NANOG, Nrf2, Nestin and neural differentiation genes such as MAP2 and β-Tubulin III were examined. Additionally, effects of ethephon on expression of stemness genes were assessed before and during neural differentiation. Our results from MTT assay with mEs cells, after 24, 48 and 96 h exposure to ethephon demonstrated that at higher doses (1280, 2560 and 5120 µM) ethephon is cytotoxic for mES cells. According to results of oxidative stress assays, it is suggested that the cytotoxic effect of ethephon is not related to the oxidative stress mechanism. In order to genetic evaluation, ethephon treated mES cells were analyzed before and after neuronal-differentiation by Real-time PCR. The expressions of several genes were evaluated. Our observations showed that ethephon is potent to induce a significant difference in expression of these genes in neuronal differentiated cellsFuture studies are necessary to understand the exact mechanism of developmental toxicity of ethephon.Key Words: Ethephon, cytotoxicity, stemness genes, developmental toxicity, neural differentiation. 116

Timokinon Türkiye'de çörek otu olarak bilinen Nigella sativa L. tohumlarının uçucu yağından elde edilen monoterpen bir molekül ve biyoaktif bir bileşiktir. Yüzyıllardır gıda olarak tüketilmekle beraber, timokinonun başlıca antioksidan özelliği ve özellikle glutatyon mekanizması üzerindeki etkisi sayesinde antikanser etkisinden, antialerjik etkisine kadar çok geniş bir koruyucu yelpazesine sahip olduğu iddia edilmektedir. Platin bazlı bir antikanser ajanı olan sisplatin; over, serviks, testis, prostat, mesane, akciğer kanserleri gibi solid tümörlerin tedavisinde uzun yıllardır kullanılmaktadır ve mekanizması iyi bilinmektedir. Kemoterapide kullanılan ilaçların yan etkilerini azaltmak ve vücut içi etkilerini arttırmak amacıyla kombine olarak bitki ekstraktlarının kullanımı araştırılmaktaktadır. Bu tez çalışmasında önemli biyolojik etkileri olduğu bilinen ve son yapılan çalışmalarda önemi gittikçe artan timokinonun antikanser ilaç olan sisplatinle birlikte kombine kullanımının serviks kanser hücreleri (HeLa) üzerindeki sitotoksik etkileri MTT yöntemi ile araştırılmıştır. Sisplatin ve timokinonun farklı zamanlarda sitotoksisite profili belirlendikten sonra geniş doz ranjında timokinonun sisplatinin IC50 değeri üzerine etkileri incelendi. HeLa hücrelerinde 24 ve 48 saatlik inkübasyonlarında timokinonun IC50 değeri sırasıyla 143,7 μM ve 67,5 μM olarak ve sisplatinin IC50 değeri sırasıyla 20,3 μM ve 12,9 μM olarak belirlendi. HeLa hücrelerinde timokinonun 24 saatlik inkübasyonlarında 7,8-250 μM doz aralığında ve 48 saatlik inkübasyonlarında 15,6-250 μM doz aralığında sisplatinin IC50 değerini doz bağımlı istatistiksel anlamlı azalttığı gösterilmiştir. Sonuç olarak, bulgularımız HeLa hücrelerinde timokinonun sisplatin sitotoksisitesini arttırabileceğini göstermektedir ve dolayısıyla timokinonun sisplatinin antikanser etkisini arttırabileceği düşünülmektedir; ancak bu etkilerin doğrulanması ve antikanser ilaçlar ile etkileşmelerini belirlemek üzere daha ileri in vitro ve in vivo çalışmalar gereklidir. Thymoquinone, derived from the volatile oil of Nigella sativa L. seed known as black seed `çörek otu` in Turkey, is a monoterpene molecule and a bioactive compound. Along with being consumed as food for centuries, thymoquinone has been suggested to have a wide range of protection from anticancer effect to antiallergic effect due to mainly its antioxidant properties and especially its effect on glutathione mechanism. Cisplatin, a platinum-based anticancer agent, as been over, has been used for many years in the therapy of the solid tumours such as cervix, testis, prostate, bladder, lung cancers, and its mechanism is well known. The use of plant extracts in combination with chemotherapeutic drugs has been investigated in order to reduce the side effects of the drugs used in the chemotherapy and to increase their effects on the body. In this thesis study, the cytotoxic effects of the use of thymoquinone, which is known to be significant biological effects and of which the importance has been increasingly in recent studies, were investigated in combination with anticancer drug cisplatin in the cervical cancer cells (HeLa) using MTT method. After determination of the cytotoxicity profiles of cisplatin and thymoquinone at different times, the effects of thymoquinone in a wide dose range on the IC50 values of cisplatin were investigated. In HeLa cells, for 24 h and 48 h incubations, IC50 values of thymoquinone were found to be 143.7 μM and 67.5 μM, respectively and IC50 values of cisplatin were found to be 20.3 μM and 12.9 μM, respectively. Thymoquinone at the concentration range of 7.8-250 μM for 24 h incubation and 15.6-250 μM for 48 h incubation, has been shown to statistically significant decrease the IC50 values cisplatin in a dose-dependent in HeLa cells. In conclusion, our findings indicate that thymoquinone may increased the cytotoxicity of cisplatin in HeLa cells, and therefore thymoquinone may increase the anticancer effect of cisplatin; however to confirm these effects and to determine its interactions with anticancer drugs, the advanced in vitro and in vivo studies are needed. 101

Amaç: Metilendioksimetamfetamin (MDMA), özellikle Türkiye ve Avrupa'da 15-34 yaş grubundaki gençler tarafından en yaygın olarak kullanılan yasadışı ve ölüme sebebiyet veren bağımlılık yapan maddelerdendir. MDMA bağımlılığının altında yatan moleküler mekanizmaların yeni terapötik yaklaşımlar geliştirmek için aydınlatılması son derece önemlidir. miRNA'lar, yaklaşık 20 nükleotidden oluşan ve gen regülatörlerinin yeni bir sınıfı olarak kabul edilen, kodlamayan tek sarmallı RNA'lardır. Son zamanlarda yapılan çalışmalarla, miRNA ekspresyonunun kanser ve nörodejeneratif bozukluklar gibi çeşitli hastalıklarla korele olduğu öne sürülmüştür. miRNAlar madde bağımlılığı sebebiyle değişim gösteren gen ekspresyonları çalışmalarında artarak yer almaya başlamıştır. Bu sebeple doktora tez çalışmasında, MDMA bağımlılığı düzenlenmesinde potansiyel kilit rol oynayan aday miRNA'ları incelenmesi amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Doktora tezi çalışmasında postmortem MDMA bağımlısı ve postmortem kontrol bireylerin beyinlerinde nukleus akümbens (NAc) ve ventral tegmental alan (VTA) bölgelerinin miRNA profillenmesi gerçekleştirildi. Çalışmada kullanılan beyin örenkleri Adli Tıp Kurumu/İstanbul dan temin edildi. Mikroarray analizinin sonuçlarına göre, önemli derecede farklı ifade edildiği tespit edilen miR-1202 ve miR-7975 seçildi. miRNA'ların ekspresyon seviyelerinde gerçekleşen değişiklikler kantitatif ters transkripsiyon PCR (qRT-PCR) yöntemi ile doğrulandı.Bulgular: 30 MDMA bağımlısı birey ve 30 kontrol birey üzerinde yapılan qRT-PCR analizi ile miR-7975'in ekspresyon seviyesinin MDMA bağımlısı bireylerin VTA bölgesinde oldukça belirgin şekilde daha düşük olduğu görüldü. Buna karşılık MDMA bağımlılarının NAc bölgesinde, miR-1202'nin ekspresyon seviyesi oldukça düşük bulundu.Sonuçlar: Doktora tez çalışması, postmortem MDMA kullanıcılarının beyin dokularında miRNA ekspresyon düzeyindeki değişiklikleri gösteren ilk çalışmadır. Bulgularımız, MDMA bağımlılığının tanı ve tedavisinde, yeni terapötik biyolojik belirteçler olarak görev alabileceğini göstermektedir.Anahtar Kelimler: Metilendioksimetamfetamin, Ventral Tegmental Alan, Nukleus Akümbens, MikroRNA, Mikroarray Aim: Methylenedioxymethamphetamine (MDMA) is one of the most widely used illicit drug especially by young people in the 15-34 age group in Turkey and Europe and it's one of the leading causes of death from abuse of drug. Accordingly, it is highly important to unravel the molecular mechanisms underlying MDMA addiction to develop therapeutic approaches. miRNAs are non-coding single-stranded RNAs comprised of around 20 nucleotides and considered a novel class of gene regulators. Recently, It has been suggested that miRNA expression correlates with various diseases such as cancer and neurodegenerative disorders. miRNAs are progressively involved in drug-related gene expressions. Thus, we aimed to examine candidate miRNAs that played potential key roles in regulating MDMA addiction. Material and Method: In this thesis study, we performed miRNA profiling of nucleus accumbens (NAc) and ventral tegmental area (VTA) in postmortem MDMA addicted individuals and postmortem control individuals brains. Brain samples which were obtained from Council of Forensic Medicine, According to the results of microarray analysis, significantly differentially expressed miR-1202 and miR-7975 were selected. And these miRNAs used further validation by quantitative reverse-transcription PCR (qRT-PCR). Results: qRT-PCR analysis showed that the expression level of miR-7975 was highly significantly lower in 30 VTA region of MDMA samples compared to 30 control samples. Another significantly deregulated miR-1202 was down-regulated in 30 NAc region of MDMA samples in comparison to 30 control samples.Conclusion: This thesis is the first study showed that changes in miRNA expression levels in postmortem MDMA users' brain tissues. Our results suggest that spesific differentially expressed miRNAs in MDMA addiction treatment and diagnosis may be used as therapeutic markers.Keywords: 3,4-methylenedioxymethamphetamine, Ventral Tegmental Area, Nucleus Accumbens, MicroRNA, Microarray 118

CÖZETUMYL-CYBINACA, Mayıs 2016’da Adli Tıp Kurumu İstanbul Narkotik Şubesi’nde bitkisel örneklerde tespit edilmiş yeni bir sentetik kannabinoiddir (SK). Yeni SK’ler rutin analizlerde tespit edilemediğinden bu maddelerin tespit edilmesi için analitik metot geliştirilmesi gerekmektedir. Bu çalışma insan karaciğer mikrozomlarında (HLM) maddenin metabolizmasının incelenmesi ve bu sonuçların gerçek idrar örnekleriyle (n=80) teyit edilmesi ile CUMYL-CYBINACA (SGT-78, CUMYL-4CN-BINACA) maddesinin idrardaki hedef metabolitlerinin tanımlanmasını amaçlamaktadır. Bu çalışmada 5 µM CUMYL-CYBINACA HLM’ler ile 3 saat boyunca inkübe edilmiş ve likit kromatografi yüksek rezolüsyonlu kütle spektrometresi (LC-HRMS) ve özel yazılımlar kullanılarak metabolitler tanımlanmıştır. Bu çalışmada monohidroksilasyon, dealkilasyon, oksidatif desiyanasyon (aldehid), alkol ve karboksilik asit oluşumu, glukuronidasyon ve bu reaksiyonların kombinasyonları ile oluşan 18 metabolit tanımlanmıştır. CUMYL-CYBINACA N-bütanoik asit (M16) HLM’de en baskın metabolit olarak tanımlanmıştır. İdrar örneklerinde CUMYL-CYBINACA tespit edilmemiştir; β-glukuronidaz hidrolizinden sonra CUMYL-CYBINACA N-bütanoik asit (M16) idrarda en baskın metabolit olarak tanımlanmıştır. Bu sonuçlara dayanarak M16 (CUMYL-CYBINACA N-bütanoik asit), M8 ve M11(hidroksikümil CUMYL-CYBINACA) metabolitlerini CUMYL-CYBINACA alımının idrarda tespiti için hedef metabolitler olarak önermekteyiz.ABSTRACTCUMYL-CYBINACA is a recently introduced synthetic cannabinoid (SC) that was detected in herbal incense seized by of the Council of Forensic Medicine Istanbul Narcotics Department in May 2016 in Turkey. Recently introduced SCs are not detected in routine analysis; therefore, analytical methods to measure these compounds are in demand. The present study aims to identify urinary marker metabolites of CUMYL-CYBINACA (SGT-78, CUMYL-4CN-BINACA) by investigating its metabolism in human liver microsomes (HLMs) and to confirm the results in authentic urine samples (n=80). In this study, 5 µM CUMYL-CYBINACA was incubated with HLMs for up to 3 h, and metabolites were identified using liquid chromatography high-resolution mass spectrometry (LC-HRMS). Eighteen metabolites were identified formed via monohydroxylation, dealkylation, oxidative decyanation (aldehyde), alcohol and carboxylic acid formation, glucuronidation or reaction combinations. CUMYL-CYBINACA N-butanoic acid (M16) was found to be major metabolite in HLMs. In urine samples CUMYL-CYBINACA was not detected; CUMYL-CYBINACA N-butanoic acid (M16) was major metabolite in urine after β-glucuronidase hydrolysis. Based on these findings, we recommend using M16 (CUMYL-CYBINACA N-butanoic acid), M8 and M11 (hydroxylcumyl CUMYL-CYBINACA) as urinary marker metabolites to detect CUMYL-CYBINACA intake.

Aksu, İ., Evaluation of Possible Genotoxic Damage in Welders Due to Occupational Exposure, Hacettepe University Institute of Health Sciences, Ph.D. Thesis in Pharmaceutical Toxicology, Ankara, 2018. Welding is widely applied process of combining two metal pieces, in many industrial areas. Today, welding is used in many areas from simple industrial operations in small enterprises to high-tech manufacturing industries such as automotive, defense industry, aerospace. It is a very risky and dangerous practices in terms of occupational diseases. In a large number of studies on health problems caused by occupational exposure to welding, attention is drawn to the inhalation of the welding gas containing a large number of harmful substances occurring during the process. The respiratory system is in particular the target organ. Respiratory system disorders such as bronchitis, asthma, lung cancer, chronic obstructive pulmonary disease (COPD), pneumonia were observed in welders. Metal fume fever is among the most common acute respiratory diseases in welders. Besides, it is known that the occupational exposure in welders, has negative effects on the skin, eyes, reproductive system and central nervous system. However, in recent years, studies on welders have concentrated on genotoxic damage. Unlike all of the effects above; genotoxic damage is a very serious condition that can trigger cancer formation, indicate late results of chronic exposure. It is known that the welding fume contains two hazardous metals, which are classified as Group 1 carcinogenic by International Agency for Cancer Research (IARC), such as chromium (Cr) and nickel (Ni). In this thesis study, the results obtained from samples of welders (n = 48) and paired controls without any exposure (n = 48) were compared. Possible genotoxic damage caused by occupational exposure has been assessed with single cell gel electrophoresis (Comet) in blood samples and micronucleus (MN) in buccal epithelial tissue samples. Genotoxic damage was found to be high in welders. This thesis was supported by Hacettepe University Scientific Research Projects Coordination Unit. Project no: THD-2015-7282. Bu tez çalışması Hacettepe Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeler Koordiansyon Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje no: THD-2015-7282. İÇİNDEKİLER Sayfa ONAY SAYFASI iii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iv ETİK BEYAN SAYFASI v TEŞEKKÜR vi ÖZET vii ABSTRACT viii İÇİNDEKİLER ix SİMGELER ve KISALTMALAR xii ŞEKİLLER xiv TABLOLAR xv 1. GİRİŞ 1 2. GENEL BİLGİLER 3 2.1. Kaynak ve Kaynak İşçiliği 3 2.2. Kaynak Yöntemleri 8 2.2.1. Ark Kaynağı 8 2.2.2. Direnç Kaynağı 8 2.2.3. Gaz (Oksi-asetilen) Kaynağı 9 2.2.4. Enerji Işın Kaynakları 9 2.2.5. Katı Hal Kaynak Yöntemi 10 2.3. Kaynak İşleminde Maruz Kalınan Kimyasal Maddeler 10 ve Sağlık Üzerine Etkileri 2.3.1. Kaynak İşçilerinde Gözlenen Görme ile İlgili Rahatsızlıklar 11 2.3.2. Kaynak İşçilerinde Gözlenen Solunum Sistemi ile İlgili 12 Rahatsızlıklar 2.3.3. Kaynak İşçilerinde Gözlenen Cilt ile İlgili Rahatsızlıklar 13 2.3.4. Kaynak İşçilerinde Gözlenen Üreme Sistemi ile İlgili 13 Rahatsızlıklar 2.3.5. Kaynak İşçilerinde Gözlenen Sinir Sistemi ile İlgili 14 Rahatsızlıklar 2.3.6. Kaynak İşçilerinde Gözlenen Böbrek ile İlgili Rahatsızlıklar 15 2.3.7. Kaynak İşçilerinde Gözlenen DNA hasarı ve immün sistem 15 ilişkili Rahatsızlıklar 2.4. Kaynak Dumanının İçeriği 16 2.5. DNA Hasarı –Genotoksik Hasar 21 2.6. Genotoksisite Testleri 22 2.7. Tek Hücre Jel Elektroforez (Comet) Yöntemi 24 2.8. Mikroçekirdek Yöntemi 27 3. GEREÇ ve YÖNTEM 30 3.1. Çalışma Grubunun Seçimi 30 3.2. Çalışma Grubundan Biyolojik Örneklerin Alınması 31 3.3. Kullanılan Kimyasal Maddeler 31 3.4. Kullanılan Araç ve Gereçler 32 3.5. Hazırlanan Çözeltiler 34 3.5.1. Tek Hücre Jel Elektroforez (Comet) Yönteminde Kullanılan 34 Çözeltiler 3.5.2. Yanak Epitel Hücrelerinde Mikroçekirdek (MÇ) Yönteminde 35 Kullanılan Çözeltiler 3.6. Örneklerin Hazırlanması 36 3.7. Yöntemler 37 3.7.1. Tek Hücre Jel Elektroforez (Comet) Yöntemi 37 3.7.2. Yanak Epitel Hücrelerinde Mikroçekirdek (MÇ) Yöntemi 39 3.8. İstatistiksel Yöntemler 40 4. BULGULAR 41 4.1. Demografik Bilgiler 41 4.2. Genotoksisite Testlerine İlişkin Bulgular 43 4.2.1. Tek Hücre Jel Elektroforez (Comet) Yöntemine İlişkin Bulgular 43 4.2.2. Mikroçekirdek (MÇ) Yöntemine İlişkin Bulgular 55 5. TARTIŞMA 61 6. SONUÇ 67 7. KAYNAKLAR 69 8. EKLER Ek-1: Etik Kurul Onayı Ek-2: Bilgilendirilmiş Gönüllü Onam Formu Ek-3: Anket Formu 9. ÖZGEÇMİŞ Aksu, İ., Kaynak İşçilerinde Mesleki Maruziyete Bağlı Olası Toksik Etkilerin Değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Farmasötik Toksikoloji Programı Doktora Tezi, Ankara, 2018. Kaynak, pek çok endüstriyel alanda, yaygın olarak uygulanan, temel amacı iki metali birleştirmek olan işlemdir. Kaynak işlemi bugün; otomotiv, savunma, havacılık gibi yüksek teknolojili üretim yapılan sanayi dallarından, küçük işletmelerde gerçekleştirilen basit endüstriyel işlemlere kadar pek çok alanda kullanılmaktadır. Meslek hastalıkları açısından oldukça riskli ve tehlikeli bir uygulamadır. Kaynak işçiliğinde mesleki maruziyetin yol açtığı sağlık sorunları üzerine yapılan çok sayıda çalışmada, işlem esnasında ortaya çıkan çok sayıda zararlı etkenler içeren kaynak gazının solunmasına, dikkat çekilmektedir. Solunum sistemi özellikle hedef organ durumundadır. Kaynak işçilerinde bronşit, astım, akciğer kanseri, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), pnömoni gibi solunum sistemi rahatsızlıkları gözlenmektedir. Metal dumanı ateşi de kaynak işçilerinde en sık rastlanan akut solunum hastalıkları arasındadır. Bunun yanı sıra kaynak işçilerindeki mesleki maruziyetin deri, göz, üreme sistemi, santral sinir sistemi üzerine de olumsuz etkileri olduğu bilinmektedir. Bununla birlikte, son yıllarda kaynak işçileri üzerine yapılan çalışmalarda genotoksik hasar incelemeleri yoğunlaşmaktadır. Yukarıda sayılan tüm etkilerden farklı olarak, sonuçları kronik maruziyet sonrası geç ortaya çıkan genotoksik hasar, kanser oluşumunu tetikleyebilen oldukça ciddi bir durumdur. Kaynak dumanının içinde krom (Cr) ve nikel (Ni) gibi grup 1 karsinojen metal olarak değerlendirilen iki tehlikeli metalin yer aldığı bilinmektedir. Bu tez çalışmasında da, kaynak işçilerinden (n=48) ve herhangi maruziyeti olmayan eşleştirilmiş kontrollerinden (n=48) alınan örneklerden elde edilen sonuçlar karşılaştırılmıştır. Kan örneklerinde tek hücre jel elektroforez (Comet), bukkal epitel doku örneklerinde mikroçekirdek (MÇ) yöntemleriyle; mesleki maruziyetin neden olabileceği olası genotoksik hasar değerlendirilmiştir. Kaynak işçilerinde genotoksik hasarın yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bu tez çalışması Hacettepe Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeler Koordiansyon Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje no: THD-2015-7282. Anahtar Kelimeler: Genotoksisite, kaynak işçiliği, mesleki maruziyet, tek hücre jel elektroforez, mikroçekirdek.

Parkinson Hastalığı, beynin substansiya nigra bölgesindeki dopaminerjik nöronların harabiyetinden kaynaklanan kronik, ilerleyici, nörolojik bir hastalıktır. Hastalık ilk kez 1817 yılında İngiliz Dr. James Parkinson tarafından `Shaking Palsy` (titremeli felç) olarak tanımlanmıştır. PH, dünya genelinde Alzheimer Hastalığı (AH)'ndan sonra ikinci sıklıkta görülmektedir. Hastalığın risk faktörleri arasında yaş, ırk, bazı kimyasallara maruziyet ve genetik faktörler yer almaktadır. Hastalık, beyinde SNpc'deki dopaminerjik nöron kaybı ile gelişmektedir. PH ile ilişkili sinir hücrelerinin ölümünde oksidatif stresin önemli bir rolü olduğu düşünülmektedir. Bu konudaki yaygın görüş, beynin düşük antioksidan kapasitesi nedeniyle oksidatif strese karşı savunmasız olduğudur. Bunun yanı sıra, oksidatif stres ve lipid peroksidasyona neden olan reaktif oksijen türlerinin üretiminde artma yaşlanmada ve yaşa bağlı hastalıkların başlamasında önemli rol oynar. Oksidatif stres ve lipid peroksidasyon (LP) bazı yaşa bağlı hastalıkların nedeni olabilmektedir. Dolayısıyla, oksidatif stresin önemli göstergeleri olarak düşünülen azalmış GSH (glutatyon) düzeyi ve lipid peroksidasyon etiyolojisinin karmaşıklığı nedeniyle ilgi odağı olmuş PH açısından önem taşımaktadır. Çalışmamızda MPTP ile parkinsonizm modeli oluşturulan C57Bl/6 ve Swiss albino fare modellerinde, kontrol ve MPTP uygulanan gruplarında karaciğer glutatyon ve lipid peroksidayon düzeylerine bakılarak fare türleri ve dokuları arası karşılaştırmalar yapılmıştır. Parkinson's disease (PD) is a chronic, progressive and neurodegenerative disease that caused by degeneration of dopaminergic neurons in the substantia nigra. The disease was first described as `Shaking palsy` by English Dr. James Parkinson in 1817. PD is the second most common neurodegenerative disease worldwide after Alzheimer's disease. Age, race, exposure to some chemicals, genetic and environmental factors have emerged as potential risk factors in PD which is characterized by loss of dopaminergic neurons in the substantia nigra pars compacta (SNpc) in the brain. It is believed that the oxidative stress may play an important role in death of neurons associated with PD. Common views on this issue, brain vulnerable to oxidative stress due to the brain's low antioxidant capacity. In addition to this, increased levels of reactive oxygen species that cause oxidative stress and lipid peroxidation play an important role in aging and the onset of age-related diseases. Oxidative stress and lipid peroxidation (LP) may be the cause of some age-related diseases.Therefore, it is considered as important indicators of oxidative stress decreased GSH (glutathione) levels, lipid peroxidation are important for PD which the focus of attention because of the complexity of the etiology. In this study, we investigated the levels of glutathione and lipid peroxidation liver in C57Bl/6 and Swiss albino that were established animal parkinsonism models with MPTP (1-methyl-4-phenyl 1,2,3,6-tetrahydropyridine). 116

WOS: 000321211800009, PubMed ID: 23821593, The present study aimed to compare the effect of gender difference on hemodynamic consequences in the development of monocrotaline (MCT)-induced pulmonary hypertension in rat. The effect of antioxidant enzyme systems on the development of pulmonary hypertension mediated by the phytotoxin MCT and the effect of gender on these antioxidant systems were also investigated. For this purpose, the right ventricular pressures (RVPs) and right ventricular/heart weight (HW) ratios were compared between groups and the glutathione (GSH) level and superoxide dismutase (SOD), catalase (CAT) and glutathione-S-transferase (GST) activities were determined in lung and liver tissue samples of rats. RVP and right ventricular/HW ratios significantly increased in the MCT group compared to the control group. In the MCT group, RVP was significantly higher in males than females. MCT-induced pulmonary hypertension resulted in decreased GSH level, decreased GST and SOD activities and increased CAT activity in lung and liver tissues of both male and female rats. In addition, the lung and liver GSH level and GST and SOD levels were higher in female control rats compared to male control rats. The results of the present study, that antioxidant enzyme activities were different between the groups, highlight the possible role of oxidative stress in the pathogenesis of MCT-induced pulmonary hypertension in rats. Moreover, the lower antioxidant defense capacity of male rats than female rats may be considered as a cause of more aggressive course of MCT-induced pulmonary hypertension in males compared to females.

WOS: 000399875200060, PubMed ID: 28419133, Levetiracetam (LEV) is an antiepileptic drug commonly used in the treatment of epilepsy because of its excellent safety profile in all age groups. It is remarkable that there are no studies evaluating the toxic effects of this drug on the male reproductive system, as it is commonly used in male patients of reproductive age. From this point of view, our aim was to evaluate the possible toxic effects of LEV on the male reproductive system. Therefore, LEV was administered to male rats orally at 50, 150, and 300 mg/kg for 70 consecutive days. At the end of this period, alterations to body and organ weights were calculated, and sperm concentration, motility, and morphology were investigated by a computer-assisted sperm analysis system. Sperm DNA damage was determined by comet assay and histopathological examination of the testes was carried out. Serum testosterone, follicle-stimulating hormone (FSH), and luteinizing hormone (LH) levels were measured by ELISAs to determine the effects of hormonal status, while glutathione, superoxide dismutase, catalase, and malondialdehyde levels in the testes were measured by colorimetric assay kits to determine the role of oxidative status in potential toxicity. According to the results, sperm quality was decreased by LEV treatment in a dose-dependent manner. LEV induced significant DNA damage in the 150 and 300 mg/kg LEV-administered groups. Histopathology of the testes showed that LEV resulted in testicular injury in the 300 mg/kg LEV-administered group. Serum testosterone, FSH, and LH levels were significantly decreased in the 300 mg/kg LEV-administered group. Glutathione, superoxide dismutase, and catalase levels were significantly decreased in all experimental groups while malondialdehyde levels were significantly increased in 150 and 300 mg/kg LEV-administered groups. According to these results, it was determined that LEV administration decreased sperm quality and it was alleged that hormonal alteration and oxidative stress are potential contributors to reproductive toxicity., Anadolu University Scientific Research Projects Commission [1505S412], This study was supported by the Anadolu University Scientific Research Projects Commission under grant no 1505S412.

Silicon (Si) is the second most abundant element after oxygen that was mainly found in granite, flint, quartz rocks and stones. Exposure to crystalline silica (SiO2) occurs mainly in foundry, processing of diatomaceous earth, brick and ceramics manufacturing. It is known that long term exposure to respirable crystalline silica cause fibrosis and silicosis. Variable diseases such as lung cancer, pulmonary tuberculosis, chronic obstructive pulmonary disease and autoimmune diseases have been associated with occupational crystalline silica exposure. It is reported that crystalline silica exposure can increase the formation of reactive oxygen species and deterioration of the immune and genetic parameters. Occupational crystalline silica exposure is still considered as a major health problem all over the world, especially in the developing countries. The aim of this study was to evaluate the possible genotoxic damage in ceramic workers. For this purpose, the blood and buccal epithelial cell samples were taken from the workers exposed to crystalline silica (n=99) and their controls (n=81). The DNA damage in isolated lymphocytes and whole blood cells by alkaline single cell electrophoresis, micronucleus (MN) frequencies in buccal epithelial cells and 8-hydroxy-2'-deoxyguanosine (8-OHdG) levels in plasma samples were determined. In this study, it is found that DNA damage in blood and lymphocytes, MN frequencies in buccal epithelial cells and plasma 8-OHdG levels were significantly increased in crystalline silica exposed workers when compared to their controls. These results showed that occupational crystalline silica exposure cause genotoxic damage that may lead to important health problems in ceramic workers. TÜBİTAK 1002 Hızlı Destek Programı (Proje no: 115S079) ve TÜBİTAK BİDEB 2211/A Yurt İçi Doktora Burs Programı. ONAY SAYFASI iii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iv ETİK BEYAN SAYFASI v TEŞEKKÜR vi ÖZET vii ABSTRACT viii İÇİNDEKİLER ix SİMGELER ve KISALTMALAR xii ŞEKİLLER xv TABLOLAR xix 1. GİRİŞ 1 2. GENEL BİLGİLER 3 2.1. Partikül Madde Tanımı ve Sınıflandırılması 3 2.2. Partiküllerin Solunum Sistemindeki Davranışları ve Akciğerlerin Savunma Mekanizması 4 2.3. Silikanın Yapısı, Genel Özellikleri, Doğada Bulunuşu ve Kullanım Alanları 8 2.3.1. Silikanın Yapısı 8 2.3.2. Silikanın Genel Özellikleri 9 2.3.3. Silikanın Doğada Bulunuşu ve Kullanım Alanları 10 2.4. Silikaya Maruziyet Yolları 11 2.4.1. Çevresel Maruziyet 11 2.4.2. Mesleki Maruziyet 12 2.5. Silikanın Biyolojik Yazgısı 16 2.6. Silika Toksisitesi 17 2.6.1. Silika Toksisitesinin Mekanizmaları 17 2.6.2. Silika Toksisitesini Etkileyen Faktörler 18 2.6.3. Deneysel Çalışmalarda Görülen Toksik Etkiler 20 2.6.4. İnsanlarda Görülen Toksik Etkiler 22 2.7. Reaktif Oksijen Bileşikleri, Etkileri, Oksidatif DNA Hasarı ve 8-hidroksi-2’-deoksiguanozin (8-OHdG) 30 2.7.1. Reaktif Oksijen Bileşikleri 30 2.7.2. Reaktif Oksijen Bileşiklerinin Etkileri ve Oksidatif DNA Hasarı 32 2.7.3. DNA Katım Ürünleri ve 8-hidroksi-2’-deoksiguanozin (8-OHdG) 34 2.8. Türkiye’de ve Dünyada Toz Maddeler ile Kristal Silikaya İlişkin Yasal Düzenlemeler 35 2.9. Çalışmada Kullanılan Yöntemler 44 2.9.1. Tek Hücre Jel Elektroforez (COMET) Yöntemi 44 2.9.2. Mikroçekirdek (MÇ) Yöntemi 46 2.9.3. Plazmada 8-hidroksi-2’-deoksiguanozin (8-OHdG) Tayini 54 3. GEREÇ ve YÖNTEM 55 3.1. Çalışma Grubunun Seçimi 55 3.2. Çalışma Grubundan Biyolojik Örneklerin Alınması 56 3.3. İşçi Grubunun Akciğer Filmleri 56 3.4. İşçi ve Kontrol Grubunun Spirometrik İncelemesi 58 3.5. İşyeri Ortamında Toz Ölçümü 58 3.6. Kullanılan Kimyasal Maddeler 58 3.7. Kullanılan Araç ve Gereçler 59 3.8. Hazırlanan Çözeltiler 61 3.8.1. Tek Hücre Jel Elektroforez (COMET) Yönteminde Kullanılan Çözeltiler 61 3.8.2. Yanak Epitel Hücrelerinde Mikroçekirdek (MÇ) Yönteminde Kullanılan Çözeltiler 63 3.8.3. Plazmada 8-Hidroksi-2’-deoksiguanozin (8-OHdG) Tayininde Kullanılan Çözeltiler 63 3.9. Örneklerin Hazırlanması 65 3.9.1. Plazma Eldesi 65 3.9.2. Lenfosit Eldesi 65 3.10. Yöntemler 65 3.10.1. Tek Hücre Jel Elektroforez (COMET) Yöntemi 65 3.10.2. Yanak Epitel Hücrelerinde Mikroçekirdek (MÇ) Yöntemi 67 3.10.3. Plazmada 8-Hidroksi-2’-deoksiguanozin (8-OHdG) Düzeylerinin Değerlendirilmesi 68 3.11. İstatistiksel Yöntemler 69 4. BULGULAR 71 4.1. Demografik Bulgular 71 4.2. Spirometrik İnceleme Sonuçları 81 4.3. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Sınıflamasına Dayanarak Akciğer Filmlerinin Değerlendirilmesi 82 4.4. İşyeri Ortamında Toz Ölçüm Sonuçları 83 4.5. Tek Hücre Jel Elektroforez (COMET) Yöntemine İlişkin Bulgular 83 4.5.1. Lenfositlerde Tek Hücre Jel Elektroforez (COMET) Yöntemine İlişkin Bulgular 83 4.5.2. Kan Hücrelerinde Tek Hücre Jel Elektroforez (COMET) Yöntemine İlişkin Bulgular 94 4.6. Yanak Epitel Hücrelerinde Mikroçekirdek (MÇ) Yöntemine İlişkin Bulgular 93 4.7. Plazmada 8-Hidroksi-2’-deoksiguanozin (8-OHdG) Düzeylerinin Değerlendirilmesine İlişkin Bulgular 117 4.8. Parametreler Arası Korelasyonunun Değerlendirilmesi 128 5. TARTIŞMA 129 6. SONUÇ ve ÖNERİLER 142 7. KAYNAKLAR 146 8. EKLER Ek-1: Etik Kurul Onayı Ek-2: Bilgilendirilmiş Gönüllü Onam Formu Ek-3: Anket Formu 9. ÖZGEÇMİŞ Silisyum (Si), başlıca granit, çakmak taşı, kuvars kaya ve taşlarında yer alan, doğada oksijenden sonra en çok bulunan ikinci elementtir. Silika (SiO2) kristallerine mesleki maruziyet, başlıca dökümcülük, diyatome toprağının işlenmesi, seramik ve tuğla yapımı sırasında meydana gelmektedir. Solunabilir kristal silikaya uzun süreli maruziyetin fibrozis ve silikozise neden olduğu bilinmektedir. Akciğer kanseri, tüberküloz, kronik tıkayıcı akciğer hastalığı ve otoimmün hastalıklar gibi bazı hastalıklar da mesleki kristal silika maruziyeti ile ilişkilidir. Kristal silika maruziyetinin reaktif oksijen bileşiklerinin oluşmasına, immün ve genetik göstergelerin bozulmasına neden olduğu rapor edilmiştir. Mesleki kristal silika maruziyeti özellikle gelişmekte olan ülkeler olmak üzere tüm dünyada halen önemli bir sağlık sorunu olarak görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, seramik işçilerinde olası genotoksik etkilerin incelenmesidir. Bu amaçla kristal silikaya maruz kalan seramik işçilerinden (n=99) ve kontrollerinden (n=81) kan ve yanak epitel hücre örnekleri alınmıştır. Kan örnekleri ve izole lenfositlerde tek hücre jel elektroforez (COMET) yöntemi ile DNA hasarı, yanak epitel hücrelerinde mikroçekirdek (MÇ) sıklığı ve plazma örneklerinde 8-hidroksi-2’-deoksiguanozin (8-OHdG) düzeyleri incelenmiştir. Çalışmada, kontrol grubuyla karşılaştırıldığında, kristal silikaya maruz kalan işçilerin kan ve lenfosit örneklerinde DNA hasarının, yanak epitel hücrelerinde MÇ sıklığının ve plazma 8-OHdG düzeylerin anlamlı derecede artmış olduğu saptanmıştır. Bu sonuçlar, seramik işçilerinde mesleki kristal silika maruziyetinin, genotoksik hasara neden olarak önemli sağlık sorunlarına yol açabileceğini göstermektedir.

Pycnogenol from Pinus pinaster and curcumin from Curcuma longa L., are poliphenolic compounds and commonly used in many diseases traditionally due to their high antioxidant properties. Cisplatin, an antineoplastic agent, is commonly used in the treatment of solid tumors such as testis, over, bladder, prostate, cervix, and lung cancer. In the treatment of cancer, it is aimed to increase anticancer effect and decrease cytotoxicity using various plant-derived phenolic compounds with chemotherapeutic drugs. Since the studies on the interrractions of pycnogenol and curcumin with anticancer drugs are insufficient, in this thesis, it was aimed to determine the cytotoxic effects of these phenolic compounds in Chinese hamster lung fibroblast (V79), human cervix adenocarcinoma (HeLa), and human hepatocellular carcinoma (HepG2) cells by MTT assay, to evaluate the cell viability in combination with cisplatin, and to clarfy the anticancer affect of cisplatin. Pycnogenol decreased IC50 of cisplatin in V79, HeLa, and HepG2 cells, at the concentrations of 500 μM, 15.6-500 μM and 125-500 μM, respectively for 24 h incubation. Pycnogenol decreased IC50 of cisplatin at lower concentrations in HepG2 and V79 cells and at higher concentrations in HeLa cells for 48 h incubation. Curcumin decreased IC50 of cisplatin in V79, HeLa, and HepG2 cells, at the concentrations of 500 μM, 500 μM, and 250-500 μM, respectively for 24 h incubation. Curcumin decreased IC50 of cisplatin at lower concentrations in all studied cells for 48 h incubation. In conclusion, our findings may show that pycnogenol and curcumin having different cytotoxic profiles according to cell types and may play a role in cervical and hepatic cancer cell growth and progression, however, further in vitro and in vivo studies are required to confirm these effects and to determine their interactions with anticancer drugs. ONAY SAYFASI YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI ETİK BEYAN SAYFASI TEŞEKKÜR ÖZET ABSTRACT İÇİNDEKİLER SİMGELER VE KISALTMALAR ŞEKİLLER TABLOLAR 1. GİRİŞ 2. GENEL BİLGİLER 2.1. Piknogenol 2.1.1. Piknogenolün Doğal Kaynakları ve Kullanımı 2.1.2. Piknogenolün Fizikokimyasal Özellikleri 2.1.3. Piknogenolün Farmakokinetik Özellikleri 2.1.4. Piknogenolün Farmakolojik Etkileri 2.1.5. Piknogenol Toksisitesi 2.2. Kurkumin 2.2.1. Kurkuminin Doğal Kaynakları ve Kullanımı 2.2.2. Kurkuminin Fizikokimyasal Özellikleri 2.2.3. Kurkuminin Farmakokinetik Özellikleri 2.2.4. Farmakolojik Özellikleri 2.2.5. Kurkumin Toksisitesi 2.3. Sisplatin 2.3.1. Sisplatin Genel Özellikleri ve Moleküler Yapısı 2.3.2. Sisplatin Farmakokinetik Özellikleri 2.3.3. Sisplatinin Toksik Etki Mekanizmaları 2.3.4. Sisplatin Toksisitesi 2.4. Hücre Canlılığı ve Sitotoksisite 2.4.1. Sitotoksisite Belirleme Yöntemleri 2.4.2. Çalışmada Kullanılan Hücreler ve Özellikleri 3. GEREÇ VE YÖNTEM 3.1. Kullanılan Kimyasal Maddeler 3.2. Kullanılan Araç ve Gereçler 3.3. Çalışma Çözeltileri 3.4. Hücrelerin çoğaltılması 3.5. Piknogenol ve Kurkuminin Farklı Hücre Hatlarında Sisplatin Sitotoksisine Etkilerinin MTT Yöntemi ile Belirlenmesi 3.6. İstatistiksel Yöntemler 4. BULGULAR 4.1. Piknogenol Sitotoksisitesinin Belirlenmesi 4.1.1. Piknogenolün V79 Hücrelerinde Sitotoksisitesinin Belirlenmesi 4.1.2. Piknogenolün HeLa Hücrelerinde Sitotoksisitesinin Belirlenmesi 4.1.3.Piknogenolün HepG2 Hücrelerinde Sitotoksisitesinin Belirlenmesi 4.2. Kurkuminin Sitotoksisitesinin Belirlenmesi 4.2.1. Kurkuminin V79 Hücrelerinde Sitotoksisitesinin Belirlenmesi 4.2.2. Kurkuminin HeLa Hücrelerinde Sitotoksisitesinin Belirlenmesi 4.2.3. Kurkuminin HepG2 Hücrelerinde Sitotoksisitesinin Belirlenmesi 4.3. Sisplatin Sitotoksisitesitesinin Belirlenmesi 4.3.1. Sisplatinin V79 Hücrelerinde Sitotoksisitesinin Belirlenmesi 4.3.2. Sisplatinin HeLa Hücrelerinde Sitotoksisitesinin Belirlenmesi 4.3.3. Sisplatinin HepG2 Hücrelerinde Sitotoksisitesinin Belirlenmesi 4.4. Piknogenolün sisplatin sitotoksisitesine etkilerinin belirlenmesi 4.4.1. Piknogenolün V79 Hücrelerinde Sisplatin Sitotoksisitesine Etkilerinin Belirlenmesi 4.4.2. Piknogenolün HeLa Hücrelerinde Sisplatin Sitotoksisitesine Etkilerinin Belirlenmesi 4.4.3. Piknogenolün HepG2 Hücrelerinde Sisplatin Sitotoksisitesine Etkilerinin Belirlenmesi 4.5. Kurkuminin sisplatin sitotoksisitesine etkilerinin belirlenmesi 4.5.1. Kurkuminin V79 Hücrelerinde Sisplatin Sitotoksisitesine Etkilerinin Belirlenmesi 4.5.2. Kurkuminin HeLa Hücrelerinde Sisplatin Sitotoksisitesine Etkilerinin Belirlenmesi 4.5.3. Kurkuminin HepG2 Hücrelerinde Sisplatin Sitotoksisitesine Etkilerinin Belirlenmesi 5. TARTIŞMA 6. SONUÇ VE ÖNERİLER 7. KAYNAKLAR 8. EKLER EK-1: Tez Çalışması ile İlgili Bildiriler 9. ÖZGEÇMİŞ Pinus pinaster’den elde edilen piknogenol ve Curcuma longa L.’dan elde edilen kurkumin polifenolik bileşikler olup, yüksek antioksidan özellikleri nedeniyle geleneksel olarak birçok hastalıkta yaygın kullanılmaktadır. Sisplatin, testis, over, mesane, prostat, serviks, akciğer kanseri gibi solid tümörlerin tedavisinde sıklıkla kullanılan antineoplastik bir ajandır. Kanser tedavisinde kemoterapötik ilaçlarla birlikte çeşitli bitkisel kaynaklı fenolik bileşikler kullanılarak antikanser etkinin arttırılması, sitotoksisitenin azaltılması amaçlanmakta ve araştırılmaktadır. Piknogenol ve kurkuminin antikanser ilaçlarla etkileşmeleri üzerinde yapılan çalışmalar yetersiz olduğundan, bu tez çalışmasında bu fenolik bileşiklerin Çin hamster akciğer fibroblast (V79), insan karaciğer kanser (HepG2) ve insan serviks kanser (HeLa) hücrelerinde MTT yöntemi ile sitotoksisitesi belirlenerek sisplatin ile kombinasyonlarında hücre canlılığının değerlendirilmesi ve antikanser etkilerine açıklık getirilmesi amaçlanmıştır. Piknogenol 24 saatlik inkübasyonda V79, HeLa ve HepG2 hücreleri için sırasıyla, 500 μM, 15.6-500 μM ve 125-500 μM dozlarında, sisplatinin IC50 değerini azaltmıştır 48 saat inkübasyonunda piknogenol HepG2 ve V79 hücresi için daha düşük dozunda, HeLa hücresi için daha yüksek dozunda sisplatinin IC50 değerini azaltmıştır. Kurkuminin 24 saatlik inkübasyonda V79, HeLa ve HepG2 hücreleri için sırasıyla, 500 μM, 500 μM ve 250-500 μM dozlarında, sisplatinin IC50 değerini azaltmıştır. 48 saat inkübasyonunda kurkumin çalışılan tüm hücreler için daha düşük dozlarında, sisplatinin IC50 değerini azaltmıştır. Sonuç olarak, bulgularımız hücre tiplerine göre farklı sitotoksik profile sahip olan piknogenol ve kurkuminin serviks ve karaciğer kanser hücre gelişimi ve ilerlemesine karşı bir rol alabileceğini gösterebilir, ancak bu etkilerin doğrulanması ve antikanser ilaçlar ile etkileşmelerini belirlemek üzere daha ileri in vitro ve in vivo çalışmalar gereklidir.

Amaç: Formaldehit (FA) genotoksik özelliği bilinen, IARC tarafından `Grup I, insanlar için karsinojen` olarak sınıflandırılan ve insanlar üzerinde sinir, solunum ve üreme sistemi gibi sistemler üzerine çeşitli toksik etkilere sahip bir kimyasaldır. Melatonin (MEL) epifiz bezi tarafından salgılanan bir nörohormon olup, temel fizyolojik fonksiyonu sirkadyen ritmi düzenlemektir. Bu çalışmada, sıçanlarda FA'nın oluşturduğu toksisiteye karşı MEL'in olası koruyucu etkilerinin araştırılması amaçlandı.Gereç ve Yöntem: Wistar albino sıçanlar kullanıldı ve rastgele (n=8) 6 gruba ayrıldı. FA, ilgili gruplara inhalasyon yoluyla (FA-inh: günde 6ppm, haftada 5 gün, 6 hafta) ve intraperitoneal (FA-ip: 10 mg/kg/gün, 14 gün) olarak verildi. MEL, ilgili gruplara (FA-inh+MEL, FA-ip+MEL ve MEL) 10 mg/kg/gün dozunda intraperitoneal olarak uygulandı. Kan örneklerinde comet tekniği ve 8-hidroksideoksiguanozin (8-OHdG) düzeylerinin ölçümü uygulandı. Akciğer, karaciğer ve böbrek dokularında MDA ve GSH düzeyleri ölçümü, MPO aktivitesi ve kemilüminesans ölçümler yapıldı. Histopatolojik değişiklikler ışık mikroskobu incelemeleri ile araştırıldı.Bulgular: Comet tekniği sonuçlarına (%DNAT) göre FA-inh ve FA-ip gruplarında istatiksel olarak artmış (p

WOS: 000392774600015, Biotransformation of abietic acid was carried out initially using 28 different microbial strains. Among the evaluated, Mucor ramannianus produced a known metabolite namely 2 alpha-hydroxy-dehydroabietic acid whereas Neurospora crassa yielded two known metabolites of 7 beta-hydroxy-dehydroabietic and 1 beta-hydroxy-dehydroabietic acids in 12.7, 15.5 and 20.1% yields, respectively. The in vitro antimicrobial activities of the metabolites were evaluated against 19 different pathogenic microorganisms, resulting in moderate inhibitory activity when compared to the standards, with MICs >250 mu g/mL. However, in the in vitro anticancer activity studies, 2 alpha-hydroxy-dehydroabietic acid was found to be the most effective derivative against A549 human lung adenocarcinoma cell line with an IC50 value of 320.8 mu g/mL and SI (Selectivity index) of 156, respectively. Using the same assay and conditions, 7 beta-hydroxy-dehydroabietic was found to be the most effective and selective antiproliferative agent against HepG2 cell line with an IC50 value of 196.6 mu g/mL and SI of 187, respectively. Contrary to the antimicrobial activity, the biotransformation metabolites showed promising results suggesting selective toxicity against specific cancer cell line where the genotoxicity of the same derivatives were in a negligible range. Furthermore, DNA synthesis inhibition of metabolites were more promising in the A549 cell line while apoptotic effects were better in HepG2 cell line, Scientific and Technological Research Council of Turkey [114Z380], This work is part of the PhD thesis of Ozge OZSEN and was supported by the Scientific and Technological Research Council of Turkey (grant number 114Z380). The authors would like to thank Prof. Tahara (Hokkaido University, Japan) for providing the Botrytis cinerea strain. Also special thanks to the Faculty of Science both in Anadolu and Eskisehir Osmangazi Universities for supporting us with their microbial isolates.

Tez kapsamında kozmetik alanında oldukça yaygın kullanılan TiO2-NP'nin farklı boyutlarının ve bu nanopartikülü içeren güneş koruyucu preparatlarının in vitro yöntemlerle toksikolojik analizlerinin çok yönlü araştırılması amaçlandı. Bu kapsamda 3 farklı partikül büyüklüğüne sahip TiO2-NP' nin çeşitli konsantrasyonlarının sitotoksik etkileri yapay 3 boyutlu deri modeli EpiDerm® ile, mutajenik etkileri ise farklı suşlar kullanılan bakteri mutasyon testi ile araştırıldı. Ayrıca formülasyonunda TiO2-NP içeren güneş koruyucu preparatlarının sitotoksik etkileri de özellikle 3 boyutlu deri modeli EpiDerm®' de incelendi. EpiDerm® ile yapılan çalışmanın sonuçları TiO2-NP'nin sitotoksik potansiyelinin küçük boyut ve yüksek konsantrasyonda daha fazla olduğunu göstermiştir. TiO2-NP solüsyonları ile yapılan EpiDerm® sonuçlarına dayanarak belirlenen konsantrasyon ve partikül büyüklüğüne göre hazırlanan güneş preparat örnekleri kullanılarak yapılan EpiDerm® uygulamasının sonuçlarına bakıldığında ise güneş preparatlarının deri irritasyonu oluşturması bakımından güvenilir olduğu sonucuna varılmıştır. TiO2-NP' nin mutajenitesinin belirlenmesinde farklı bakteri suşları kullanılarak yürütülen orijinal ve modifiye bakteri mutasyon testlerinin sonuçları ise TiO2-NP'nin, metabolik aktivite olsun veya olmasın, baz çifti değişimi veya çerçeve tipi mutasyonlara neden olmadığını ortaya koymuştur. Çalışmadan elde edilen sonuçlar, bu nanopartiküllerin risk değerlendirmesine katkı sağlayacak ve nanopartiküllerle ilgili regülasyonların hazırlanmasında sağlık ve çevre otoritelerine yardımcı olacak niteliktedir.Anahtar kelimeler: TiO2 nanopartikülleri, sitotoksisite, genotoksisite, mutasyon, deri irritasyon testi Metal oxide nanoparticles (MONP) such as titanium dioxide have been used increasingly for various cosmetics (especially sunscreens), food and drug products. Because of widespread environmental exposure to metal oxide nanoparticles, it is urgent to elucidate their effects on human health. Recently, various toxic effects of NPs have been investigated in cell lines using different endpoints. On the other hand the results of these studies are incompatible. Therefore to evaluate the toxicological risks of these nanoparticles, the in vitro comprehensive toxicological studies are still needed. The aim of this project was to investigate the toxic effects of three different nanosize of TiO2-NPs using in cosmetics by in vitro toxicological studies. The cytotoxic effect and mutagenicity of TiO2-NPs were evaluated by 3D EpiDerm® skin model and original and modified bacterial reverse mutation test. Moreover sunscreen product samples that contains TiO2-NPs was also analysed by applying to 3D skin model. According to our results of cytotoxicity it can be suggested that %5 TiO2-NP containing sunscreen products can be considered safe. However higher concentrated sunscreen products may cause skin irritation. The results of the original and modified bacterial mutation tests conducted using different bacterial strains in determining the mutation of TiO2-NP revealed that TiO2-NP did not cause base pair change or frame type mutations, with or without metabolic activity. Our results were valuable and original information on the toxicity of tested MONPs and also a better understanding of the risk of exposure to these MONPs in terms of human health, both in occupational setting or in risk assessment.Keywords: titanium dioxide nanoparticles, cytotoxicity, genotoxicity, mutation, skin irritation test 102

WOS: 000414231000054, PubMed ID: 29089569, Peroxisome proliferator-activated receptor gamma (PPAR gamma) has received significant attention as a key regulator of glucose and lipid homeostasis. In this study, we synthesized and tested a library of novel 5-benzylidene-thiazolidin-2,4-dione (BTZD) derivatives bearing a substituent on nitrogen of TZD nucleus (compounds 1a-1k, 2i-10i, 3a, 6a, and 8a-10a). Three compounds (1a, 1i, and 3a) exhibited selectivity towards PPAR. and were found to be weak to moderate partial agonists. Surface Plasmon Resonance (SPR) results demonstrated binding affinity of 1a, 1i and 3a towards PPAR gamma. Furthermore, docking experiments revealed that BTZDs interact with PPAR gamma through a distinct binding mode, forming primarily hydrophobic contacts with the ligand-binding pocket (LBD) without direct H-bonding interactions to key residues in H12 that are characteristic of full agonists. In addition, 1a, 1i and 3a significantly improved hyperglycemia and hyperlipidaemia in streptozotocin-nicotinamide (STZ-NA)-induced diabetic rats at a dose of 36 mg/kg/day administered orally for 15 days. Histopathological investigations revealed that microscopic architecture of pancreatic and hepatic cells improved in BTZDs-treated diabetic rats. These findings suggested that 1a, 1i and 3a are very promising pharmacological agents by selectively targeting PPAR. for further development in the clinical treatment of type 2 diabetes mellitus., UGC-MANF [MUS-JH-12-13-11472], First author acknowledge UGC-MANF (MUS-JH-12-13-11472) for award of JRF fellowship. We are also thankful to DST-FIST (SR/FST/CSI-242/2012) for NMR facility at Birla Institute of Technology, Mesra and Institute of Life Sciences, Hyderabad, AP, India for providing spectral data.

Neonikotinoid grubu pestisitlerden asetamiprid Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde oldukça yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Asetamipridin sinir, solunum, üreme ve bağışıklık sistemi bozukluklarına, karaciğer ve böbrekte tümör gelişimine sebep olduğu rapor edilmiş, ancak, mesleki maruziyet ve günlük yaşamda tüketilmesi ile uzun süreli ve düşük düzeylerde maruziyette erkek üreme sistemine etkileri açıklık kazanmamıştır. Çalışmamızda; erkek Sprague-Dawley cinsi sıçanların asetamipride düşük dozlarda (12,5; 25 ve 35 mg/kg vücut ağırlığı) ve 90 günlük subkronik maruziyetinin erkek üreme sistemi üzerine toksik etkileri ve etki mekanizmaları araştırılmıştır. Plazma ve testiste oksidatif hasar ve biyokimyasal parametreler, histolojik incelemeler ve sperm kalitesi değerlendirilmiştir. Sperm sayısı doza bağlı düşerken anomalili sperm sayısında paralel artış gözlendi. Luteinize edici hormon (LH), folikül stimüle edici hormon (FSH), gonadotropin salgılayıcı hormon (GnRH) ve inhibin-B (INHB) seviyeleri düşük ve orta doz grubunda artarken yüksek doz grubunda azaldı. Testosteron ve kolesterol seviyeleri doza bağımlı azaldı. Maruziyet konsantrasyonlarına bağlı olarak oksidatif hasar göstergelerinden Total antioksidan seviyesi (TAS) ve glutatyon (GSH) seviyeleri düşüş gösterirken, total oksidan seviyesi (TOS) ve malondialdehit (MDA) seviyelerinde artış tespit edildi. Oksidatif hasar göstergelerinde plazma ve doku düzeyleri paralellik gösterdi. Histolojik verilere göre ise; apoptoz seviyeleri doza bağımlı şekilde artarken düşük düzey seminifer tübül skoru ve proliferasyon indeks seviyesi gözlendi. Asetamipridin testislerde oksidatif hasara bağlı olarak sperm seviyesi ve kalitesini düşürdüğü, hormon seviyelerini bozduğu, apoptoza gidişi indüklediği, proliferasyonu önlediği gözlendi. Erkek üreme sistemi üzerine toksik etki potansiyeli ile ilgili araştırmaların yeterli olmaması sebebiyle elde edilen verilerin literatüre önemli katkı sağlayacağına inanılmakta olup çevresel ve mesleki maruziyetlere karşı gerekli önlemlerin alınmasının yerinde olacağı açıkça görülmektedir. Acetamiprid is one of the most preferred and widely used neonicotinoids in Turkey. Several studies showed that acetamiprid may cause toxic effects on several organ systems including nervous, respiratory, reproductive, and immune as well as may play role in tumour development in liver and kidney. The toxic effects and mechanism of acetamiprid have not been clarified on male reproductive system in both agriculture labourers and food consumers. In our study, after 90 daily subchronic exposure of male Sprague-Dawley rats to acetamiprid in low dozes (12,5; 25 and 35 mg/kg body weight), the toxic effects and mechanisms of acetamiprid were researched. In blood and testis, oxidative damage, biochemical and histological parameters, and sperm quality were evaluated. Acetamipride caused to increase the sperm anomalies. The luteinizing hormone (LH), follicle stimulating hormone (FSH), gonadotropin releasing hormone (GnRH), and inhibin-B (INH-B) levels were decreased in the high dose group. The cholesterol level decreased while testosterone level increased with dose-dependent pattern. The plasma total antioxidant status (TAS) and glutathione (GSH) levels fall in a dose-dependent manner, while total oxidant status (TOS) and malondialdehyde (MDA) levels are elevated. Apoptosis increased, and seminiferous tubule scoring and proliferation index levels decreased. Acetamiprid caused increasing oxidative damages, lowering sperm level and quality, breaking hormone levels, accelerating apoptosis. It would be appropriate to take the necessary measures against environmental and occupational exposures that acetamiprid could exert toxic effects on the male reproductive system. The data would contribute to the literature about the toxic effects of acetamiprid on male fertility. 149

Diabetes mellitus (DM), kan glukozunu düzenleyen insülin hormonunun yeterli üretilemediği ya da üretilen insülinin etkin bir şekilde kullanılamadığı durumlarda meydana gelen ciddi, kronik bir hastalıktır. Diyabetik hastalarda serbest oksijen radikallerinin ve lipid peroksidasyonunun önemli derecede arttığı ve oksidatif stresin; diyabet etiyolojisinde ve ilerlemesinde önemli bir rolü olabileceğini bildiren araştırmalar mevcuttur. Biyolojik sistemlerde önemli bir yer tutan serbest radikaller organizmada normal metabolik yolların işleyişi sırasında oluşabildiği gibi, dış etkenlerin etkisiyle de oluşmaktadır. Çok kısa yaşam süreli olan, ancak yapılarındaki düzensizlik nedeniyle çok reaktif olan serbest radikaller, tüm hücre bileşenleri ile etkileşebilme özelliği göstermektedir ve yararlı biyomoleküllerin fonksiyonlarını yitirmesine sebep olmaktadırlar. Oluşan bu serbest radikaller, aralarında ateroskleroz, kalp hastalıkları, kanser, serebrovasküler hastalıklar, nörodejeneratif hastalıklar, diyabetin de yer aldığı patolojik durumlara neden olurlar. Diyabette oluşan ROT'ların çeşitli kaynakları bulunmaktadır. Diyabet durumunda protein ifade düzeylerinin değiştiği bilinen CYP450 monooksijenazlar, ROT oluşumuna neden olan kaynaklar arasında yer almaktadır. CYP450'ler arasında ise CYP1A1 ve CYP2E1'in oksidatif streste rol alan önemli enzimlerden oldukları öne sürülmüştür. CYP1A1'in çevresel toksikanlarla biyotransformasyonuna bağlı olarak oksidatif streste rol oynadığı öne sürülürken, diyabette gözlenen hiperketonomiye bağlı olarak CYP2E1 protein seviyelerinde meydana gelen artışla beraber CYP2E1'in doku hasarına yol açan hidroksil radikallerinin oluşumunda rol oynadığı ve oksidatif streste artışa yol açtığı öngörülmektedir. Yapmış olduğumuz bu çalışmada, diyabetin CYP1A1 ve CYP2E1 enzim aktiviteleri ile lipid peroksidasyon seviyesi üzerine nasıl bir etki oluşturduğu sıçan karaciğer dokusunda araştırılmıştır. Bu amaçla kontrol, streptozotosinle indüklenmiş diyabetli ve insülin tedavili diyabetli Sprague-Dawley cinsi erkek sıçanların karaciğer mikrozomlarında inceleme yapılmıştır. Bu incelemenin neticesinde CYP1A1 ve CYP2E1'in enzim aktivitelerinin diyabetik durumda artış gösterdiği ancak insülin tedavisiyle bu artışın normal düzeye çekildiği tespit edilmiştir. Lipid peroksidasyon seviyesinde ise kontrol ve diyabetli gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamıştır. Diabetes mellitus (DM) is a serious, chronic disease that occurs when the blood sugar-regulating insulin hormone can not be produced sufficiently or the produced insulin can not be used effectively. It is known that free oxygen radicals and the levels of lipid peroxidation increase significantly in diabetic patients and oxidative stress could play an important role in the etiology and progression of diabetes. Free radicals, which play an important role in biological systems, occur in the organism during normal metabolic pathways as well as influenced by external factors. Free radicals, which are very short-lived but very reactive due to irregularities in their structures, are able to interact with all cell components and cause the functions of useful biomolecules to be lost. Those cause pathological conditions including atherosclerosis, heart diseases, cancer, cerebrovascular diseases, neurodegenerative diseases, diabetes. There are various sources of ROS in diabetic condition. CYP450 monooxygenases which are known to be alter their protein expression levels in diabetic state are among the sources of causing ROS formation. Among the CYP450s, CYP1A1 and CYP2E1 have been suggested to be important enzymes involved in oxidative stress. While CYP1A1 has been suggested to play a role in oxidative stress due to its biotransformation with environmental toxins, it has been shown in a variety of studies that CYP2E1 may play a role in the formation of hydroxyl radicals leading to tissue damage and oxidative stress increase, together with the increase in the CYP2E1 protein levels due to the observed hyperketonemia. In this study we have investigated how diabetes effects on CYP1A1 and CYP2E1 enzyme activities and lipid peroxidation level was investigated in rat liver tissue. We studied on the control group, streptozotocin-induced diabetic and insulin-treated diabetic Sprague-Dawley male rats' liver microsomes. As a result of this study, it was observed that the enzyme activities of CYP1A1 and CYP2E1 increased in the diabetic state, but retreated to normal levels with the treatment of insulin. At the level of lipid peroxidation, no statistically significant difference was found between the control and diabetic groups. 115

WOS: 000419242400152, PubMed ID: 29232838, In the current work a new class of novel benzothiazole-hydrazone derivatives was designed and synthesized as hMAO-B inhibitors. Structures of the obtained compounds (3a-3j) were characterized by IR, 1H-NMR, 13C-NMR, and HRMS spectroscopic methods. The inhibitory activity of compounds (3a-3j) against hMAO-A and hMAO-B enzymes was evaluated by using an in vitro fluorometric method. According to activity results, some of the synthesized compounds displayed selective and significant hMAO-B enzyme inhibitor activity. Compound 3e was the most active derivative in the series with an IC50 value of 0.060 mu M. Furthermore, cytotoxicity of compound 3e was investigated and found to be non-cytotoxic. Absorption, distribution, metabolism, and excretion (ADME) and blood-brain barrier (BBB) permeability predictions were performed for all compounds. It was determined that these compounds may have a good pharmacokinetic profiles. Bnding modes between the most active compound 3e and the hMAO-B enzyme were analyzed by docking studies. It was observed that there is a strong interaction between compound 3e and enzyme active site., Anadolu University Scientific Projects Fund [1705S308], This study was financially supported by Anadolu University Scientific Projects Fund, project no. 1705S308.

Amaç: Yüzlerce yıldır tıbbi ürünlere kaynak oluşturan doğa, çok sayıda bitkisel ilaç geliştirilmesine olanak sağlamıştır. Bu bitkisel ilaçların tedavideki önemi yadsınamazken doğal kaynaklardan ilaç olarak yararlanabilmek için konvansiyonel ilaçlardaki kalite, etkililik ve güvenlilik şartlarının yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, insan primer dermal fibroblastları ile yapılan bir çalışmada, faydalı antioksidan etki gösteren Aloe vera temelli Nerium oleander ekstraktlarının (NAE-8® ve NAE-8i®) olası yara iyileştirici özelliklerini, antioksidan, anti-inflamatuvar ve DNA onarım aktiviteleri açısından incelemek ve etkililiklerini yara tedavisinde sık kullanılan bir sentetik kimyasal olan gümüş sülfadiazinle (SSD) karşılaştırmaktır.Gereç ve Yöntem: NAE-8® ve NAE-8i®'nin antioksidan aktiviteleri in vitro toplam fenolik madde içeriği, demir (III) indirgeme antioksidan kuvvet ve DPPH• radikal temizleme aktivite tayinleri ile araştırılmıştır. İn vivo yöntemlerle antioksidan etkinin yanısıra anti-inflamatuvar etki de Wistar albino sıçanlar 5 gruba ayrılarak (Kontrol, Yanık, Yanık+NAE8®, Yanık+NAE8i®, Yanık+SSD) değerlendirilmiştir. Termal hasar oluşturulmasının ardından ilgili tedaviler, günde iki kez olmak üzere 14 gün topikal olarak uygulanmıştır. Kan örneklerinde tümör nekroz faktörü alfa (TNF-α), interlökin-1β (IL-1β) ve kuyruktaki DNA yüzdesi (%DNAT) ölçümleri; deri doku örneklerinde ise malondialdehit (MDA), glutatyon (GSH), myeloperoksidaz (MPO) aktivitesi, kemilüminesans ölçümler ve histolojik incelemeler geçekleştirilmiştir.Bulgular: İn vitro bulgular ekstraktların etkili antioksidan aktiviteye sahip olduklarını göstermiştir. Benzer etkililik, istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde, MDA, GSH, MPO, TNF-α, IL-1β, nitrik oksit ve %DNAT ölçümleri ile de gözlenmiştir. NAE-8® ile yapılan histolojik incelemeler bu pozitif değişimleri desteklemiştir.Sonuçlar: Bulgular, NAE-8® ve NAE-8i®'in deri yanıklarının tedavisinde umut verici bir ajan olabileceğini göstermekte ve hasta tedavisindeki etkililiklerinin ileri klinik araştırmalarla doğrulanması gerekliliğine yol açmaktadır. Aim: Nature has been a source of medicine for centuries, with many drugs developed from plants. While the importance of these herbal remedies can not be neglected, the quality, efficacy and safety requirements of conventional medicines must be met by the natural sources, too. The aim of this study was to investigate the possible wound healing effect of Aloe vera-based extracts of Nerium oleander (NAE-8® and NAE-8i®), which showed beneficial antioxidant protection in a study with human primary dermal fibroblasts, and to compare them with the synthetic silver sulphadiazine (SSD) treatment.Material and Methods: In vitro antioxidant capacities were evaluated in terms of total phenolic content, ferric/reducing antioxidant power and DPPH• free radical scavenging activity. In vivo assays were performed with Wistar albino rats (control, burn, burn+NAE-8®, burn+NAE-8i®, burn+SSD groups) in order to evaluate the antioxidant and anti-inflammatory activity. All groups received their topical application twice a day for 14 days. The trunk blood and skin tissues were collected for malondialdehyde, glutathione, myeloperoxidase, chemiluminescence, tumor necrosis factor alpha, interleukine-1β, %DNA in tail measurements and histological examinations.Results: İn vitro results have shown that extracts have effective antioxidant activity. Similar efficacy was observed with in vivo parameters in a statistically significant manner. These ameliorative effects were also supported by the histological findings of NAE-8® treatment.Conclusion: Findings of the present study suggest that NAE-8® and NAE-8i® could be a promising remedy in treatment of skin burn injury which needs to be onfirmed with further clinical trials. 177

WOS: 000399733100002, PubMed ID: 28398617, Background: Citalopram hydrobromide (CTL) has been shown to cause sexual dysfunction; however, its reproductive toxicity potential has not been sufficiently elucidated in men. Therefore, we aimed to clarify the toxic effects of CTL on the reproductive system of male rats. Methods: For this purpose, CTL was administered at 5, 10, and 20 mg/kg/day to rats orally for 28 days. Sperm concentration, motility, and morphology were investigated using a computer-assisted sperm analysis system, and sperm DNA damage was detected using a Comet assay. The testes were histopathologically examined. Serum follicle-stimulating hormone, luteinizing hormone, and testosterone levels were measured and the oxidative status of testes was investigated. Results: Our results showed that sperm concentration was reduced, and abnormal sperm morphology and sperm DNA damage were increased in CTL-administered groups. Additionally, histopathological changes were observed in the testes of CTL-administered rats. Luteinizing hormone levels were increased in CTL-administered groups, while testosterone levels were increased in the 5 and 10 mg/kg CTL-administered groups. Decreased glutathione signaled enhanced oxidative stress in the 10 and 20 mg/kg CTL-administered groups. Conclusion: Thus, we concluded that CT induced testicular damage in male rats; this testicular damage was accompanied by oxidative stress and hormonal changes, which are considered as the important causes of reproductive disorders

Safra kesesi taşı hastalığı riski; başta diyabet olmak üzere, kadın cinsiyeti olması ve diyet gibi çok sayıda faktöre bağlı olarak artmaktadır. Bu risk faktörleri arasında en önemli grubu diyabet ve bununla ilişkili sorunlar oluşturmaktadır. Safra kesesi taşı hastalığı olan hastalarda diyabet sıklığı, safra kesesi taşı olmayanlara nazaran 2,4 kat daha fazladır. Diyabetin safra kesesi taşı hastalığının ilerlemesi ve diyabet olmayan hastalara göre daha yüksek oranda belirti vermesi ve ameliyata gereksinim göstermesi konusu hala tartışılmaktadır. Oksidatif stres ve kronik inflamasyonun safra kesesi taşı ve diyabetin komplikasyonlarının oluşmasında önemli rolü bulunmaktadır. İnflamatuvar yanıtta kompleman sistemi ile diyabet arasında ilişki bulunduğuna dair birçok bulgu vardır. Bu çalışmanın amacı, diyabet olmayan-safra kesesi taşı hastalığı olan (ND) olgularda inflamasyona bağlı oksidatif stresle, diyabetli-safra kesesi taşı hastalığı olan (D) olgulardaki protein oksidasyonu ile ortaya çıkan oksidatif stresin değerlendirilmesidir. Gazi Üniversitesi Hastanesi'ne başvuran ve çalışmaya alınma kriterlerine uygun 70 hasta randomize olarak araştırmaya dahil edildi. ND, D ve Kontrol grubunun vücut kitle indeksi hesaplandı, AST, ALT, alkalenfosfotaz, albumin, serum kreatinin, total bilirubin, kan glukoz, HbA1c, hemoglobin düzeyleri, nötrofil, monosit, lökosit ve lenfosit sayıları Gazi Üniversitesi Hastanesi Biyokimya ve Hematoloji laboratuvarlarında otomatize yöntemlerle ölçüldü. Safra kesesi taşı çapı ve safra kesesi duvar kalınlığı histopatolojik olarak Gazi Üniversitesi Patoloji Anabilim Dalı'nda değerlendirildi. Hastaların serumlarında 8-hidroksideoksiguanozin (8-OHdG) miktarı, kompleman bileşenleri C1q ve CD59 ELISA kiti, nitrit ve nitrat (NOx) düzeyleri ise Griess yöntemi ile ölçüldü. ND olgularda kontrollere göre NOx düzeyleri istatistiksel olarak anlamlı artarken (p0,05). Ancak hiperglisemiye bağlı protein glikasyonu sonucu albümin-ilişkili antioksidan kapasitede azalma (p0,05). On the other hand, as a result of protein glycation in hyperglycemia the decrease in album related antioxidant capacity and hemoglobin levels, increase in HbA1c and increment in MAC formation due to the glycation of CD59 and decline in C1q were more influential in the cell damage and progression of the gallbladder stone disease. 92

WOS: 000415909500012, PubMed ID: 29105633, Ganoderma lucidum (GL) is a mushroom used as a traditional remedy for the treatment of various infections since ancient times. This study, was aimed to investigate antimicrobial activity potential of GL against Staphylococcus aureus, Enterococcus faecalis, Listeria monocytogenes, Klebsiella pneumoniae, Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli, Candida albicans, Candida glabrata, Candida krusei, and Candida parapsilopsis. Furthermore, it was also aimed to evaluate the toxicity potential of GL. Antimicrobial activities were screened by using microbroth dilution method. With regard to toxicity studies, cytotoxicity was evaluated by using XTT method against NIH3T3 cell lines, whereas genotoxicity study was conducted by Ames MPF 98/100 mutagenicity assay. Obtained data indicated that minimal inhibitory concentration values of the extract against the tested microorganisms ranged from 200 to 400 mu g/ml. No cytotoxic activity was observed related to the Ganoderma lucidum administrations. However, results of the Ames test pointed out a genetic damage with metabolic activation against TA98. At the highest concentration (5mg/ml) the extract showed 2.71 fold increase over the baseline significantly. (p

Bor, atom numarası 5, atom ağırlığı 10.81 g/mol, kimyasal sembolü B ile gösterilen bir 3A grubu elementidir. Oksijen ve diğer elementlerle oluşturduğu bileşiklere borat denir. Doğada 230 çeşit bor minerali vardır. Genellikle sodyum (Na), kalsiyum (Ca), magnezyum (Mg) gibi metallerle bileşikler halinde bulunur. Kolemanit, üleksit, tinkal gibi kalsiyum veya sodyum boratlar en önemlileridir. Bu bor bileşikleri doğada su ile çözünerek borik asit formuna dönüşür. Bor bileşiklerinin oral alım sonucu fizyolojik sıvılarda (kan, idrar, vb) gözlenen formu borik asittir. Borik asit ve sodyum boratlar ülkemizin en önemli madencilik ihracat ürünlerindendir. Borun bitkiler için esansiyel olduğu bilinmekte; insanlar için de esansiyel olabileceğini destekleyen çalışmalar olmasına rağmen bu durum henüz tartışmalıdır. Borik asit ve sodyum boratların hayvan deneylerinde yüksek dozlarda üreme sistemi üzerinde toksik etkileri olduğu görülmüştür. İnsanlarda bor maruziyeti ile ilişkili reprodüktif veriler son derece kısıtlıdır.Bu doktora tez çalışmasında yüksek seviyede bora (borik asit ve sodyum borat) maruz kalmış olan erkek işçilerin sperm hücrelerindeki Y:X kromozom oranları floresan in situ hibridizasyon (FISH) yöntemi kullanılarak incelendi. Bu yöntemle, maruziyet ve kontrol grubu sperm örneklerindeki Y:X kromozom oranları karşılaştırıldı.İşçilerin biyolojik sıvılarındaki bor seviyeleri (kan, meni ve idrar) ve sperm Y:X kromozom oranı arasındaki korelasyon anlamlı bulunmadı. Sperm Y:X oranı yeniden oluşturulmuş kontrol, düşük, orta ve yüksek maruziyet gruplarıyla karşılaştırıldığında sonuçlar anlamlı bulunmadı. Ayrıca maruziyet ve kontrol gruplarının çocuklarının cinsiyet oranları (erkek çocuk sayısı ve kız çocuk sayısı) arasındaki fark anlamlı bulunmadı. Boron is a group 3A element with atomic number of 5, atomic weight of 10.81 g/mol, and a chemical symbol of B. The compounds with oxygen and other elements (K, Na, etc.) are called borates. There are 230 types of boron minerals found in nature. Colemanite, ulexite and tincal are the most common forms of sodium/calcium borates. Boron compounds when solve in water transforms to boric acid. Boric acid is the detected form of borates in biological fluids (blood, urine etc.) when ingested. Sodium borates and boric acid are among the most important exportation products of Turkey. It is well known that boric acid is essential for plants. However the essentiality of boric acid for humans is still under negotiation. Boric acid and sodium borates have been considered as being toxic to reproductive system in animal experiments. Reproductive data of boron exposure is very limited.The ratio of Y:X chromosome in semen samples of occupationally boron exposed male workers were investigated by using fluorescence in situ hybridization (FISH) assay in this doctoral thesis. The Y:X ratios determined in the boron exposed group were compared with the Y:X ratios determined in the control group in order to assess the boron mediated effects on the Y:X ratio.The correlation between the Y:X ration and the boron concentrations in biological fluids (semen, blood and urine) were statistically not significant. On the other hand, the Y:X sperm ratios were compared between the re-constituted control, low, medium and high-exposure groups. However the difference in Y:X ratios between the exposed and control groups were again statistically not significant. Additionally, the offspring sex ratios at birth in exposure and control group (the number of boys and girls) was statistically not different from each other. 98

Temiz Nemutlu N. Monitoring the Unintended Effects of Prescribed Drugs in Ankara and Improving the Awareness of Pharmacovigilance. Hacettepe University Institute of Health Sciences, Thesis of Master in Pharmaceutical Toxicology, Ankara, 2017. When the both negative effects of adverse drug reactions (ADR) on the human health and magnitude of the resources spent for treatment of the noxious effects of drugs were considered, importance of the prediction and prevention of the potential unintended effects of drugs are understood. With the awareness of pharmacovigilance, increasing the ADR reporting by patients and health professionals has great importance in terms of safe drug use. With this thesis study, it was aimed to collect data for determination of the frequency of observed ADR in Ankara province; the drug groups causing the ADRs and the most frequently affected system-organ classes. On the other hand, it was also planned to identify possible regional differences within Ankara and to improve the awareness of patients about ADR reporting was aimed. The research was carried out as a questionnaire survey conducted face to face with patients who applied to pharmacies determined by random sampling method in Çankaya, Yenimahalle and Elmadağ. A total of 428 questionnaires were completed, of which 359 were adults and 69 were children. 19.6% (n=84) of the questionnaires included one or more ADRs. There was no significant difference for frequency of ADR seen among these districts. When the ADR’s were evaluated according to the System Organ Classes, it was determined that the most frequently affected system-organ class was "Skin and Subcutaneous Tissue Diseases" (19.8% ). The most frequent ADR causing drug group was "Antiinfectives For Systemic Use” (21.1% ), among which fluoroquinolone group antibiotics were the first. When the all questionnaires were examined, it was seen 9.6% (n=41) of the ADR’s were reported to a pharmacist or a doctor and 7.7% (n=33) of ADR’s were classified as serious. The rate of "yes" answers given to the question of "Do you know that ADRs should be reported to TÜFAM?" is 7.7% . The relationship of the ADRs with the suspected drugs were evaluated, and the relationship was determined as "probable" in 20% of the ADRs and "possible" in 80% of the ADRs. 86.8% of the detected ADRs are found in the Summary of Product Characteristics of the drug. When ADR and the drug groups causing the ADR were evaluated according to the gender, although the incidence of ADR and severe ADR in female patients was higher, the difference between male and female patients was not statistically significant. In conclusion, it was observed that patients in Ankara experienced ADR’s depending on prescription drugs at a significant level and some of the ADRs were recovered only after treatment; it has been determined that awereness of reporting of the ADRs to a pharmacist or a physician was very low among patients and the importance of the ADR reporting was not sufficiently understood. There is a need educational programmes for improving awareness of pharmacovigilance and to strengthen the community pharmacists place in this system. It is predicted that, increase of the knowledge and awareness of pharmacists will lead to increase of ADR reporting. İÇİNDEKİLER ONAY SAYFASI iii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iv ETİK BEYAN v TEŞEKKÜR vi ÖZET vii ABSTRACT viii İÇİNDEKİLER ix SİMGELER VE KISALTMALAR xiii ŞEKİLLER xv TABLOLAR xvii 1. GİRİŞ ve AMAÇ 1 2. GENEL BİLGİLER 4 2.1. Farmakovijilans Tarihçesine Genel Bakış 4 2.1.1. Dünyada Farmakovijilans Tarihçesi 4 2.1.2. Türkiye’de Farmakovijilans Tarihçesi 6 2.2. Farmakovijilans Sisteminin Gerekliliği 7 2.3. Farmakovijilans Sistemi ile İlişkili Tanımlar 10 2.4. Advers İlaç Reaksiyonu Sınıflandırması 13 2.5. Advers İlaç Reaksiyonunun Tespit Edilmesi ve İlaç(lar) ile İlişkisinin Değerlendirilmesi 14 2.5.1. Naranjo Advers İlaç Reaksiyonu Olasılık Skalası 15 2.5.2. Avrupa Birliği Farmakovijilans Çalışma Grubu Derecelendirme Sistemi 16 2.5.3. Dünya Sağlık Örgütü Nedensellik Sınıflaması 17 2.5.4. Olasılıklı Nedensellik 19 x 2.6. Farmakovijilans Sisteminde Paydaşlar , Uluslararası Kuruluşlar ve Ortak Terminoloji 19 2.6.1 Paydaşlar ve Uluslararası Kuruluşlar 19 2.6.2. Ortak Terminoloji, İçin Kullanılan Sözlük ve Sınıflandırmalar 28 2.7. Dünyada Mevcut Sisteme Genel Bakış 32 2.8. Türkiye’de Mevcut Sistem 35 2.8.1. Farmakovijilans Risk Yönetimi Birimi 36 2.8.2. Türkiye Farmakovijilans Merkezi 37 2.9. Türkiyede Mevcut Sistemin İşleyişi 37 2.9.1. Advers İlaç Reaksiyonu Raporları 37 2.9.2. TÜFAM’a bildirilmesi gereken AİR’ler 39 2.9.3. Türkiye Farmakovijilans Merkezi’ne AİR Bildirimi Yapılırken İzlenecek Yollar 41 2.9.4. Türkiye Farmakovijilans Merkezi’nin Raporlamayı Takiben Çalışma Sistemi 46 2.9.5. Ruhsat Sahibi Yönünden Mevcut Farmakovijilans Sisteminin İşleyişi ve Ruhsat Sahibinin Sorumlulukları 48 2.9.6. Sağlık Kurum ve Kuruluşlarının Sorumlulukları 49 2.10. Farmakovijilans Sisteminde Eczacının Yeri ve Önemi 49 3. GEREÇ VE YÖNTEM 51 3.1. Çalışmanın Özellikleri 51 3.2. Veri Toplama Yöntemi 51 3.2.1. Seçilen Veri Toplama Yönteminin Üstünlükleri 51 3.2.2. Seçilen Veri Toplama Yönteminin ve Anketin Yetersizlikleri 52 3.3. Veri Toplama Aracı 52 3.4. Örneklem Büyüklüğünün ve Özelliklerinin Belirlenmesi 56 3.5. Etik Onay 57 3.6. Anketin Uygulanması 57 3.7. Verilerin Değerlendirilmesi 57 4. BULGULAR 59 xi 4.1. Araştırma Kapsamında Tamamlanan Anketlerin Değerlendirilmesi 59 4.1.1. Araştırmaya Katılan Hastaların Demografik Özellikleri 59 4.1.2. Anketlerde Yer Alan İlaçların Değerlendirmesi 60 4.1.3. Anket Sonuçlarının Genel Değerlendirmesi 61 4.2. Advers İlaç Reaksiyonu Saptanan Anketlerin Değerlendirmesi 62 4.2.1 Araştırmaya Katılan ve Advers İlaç Reaksiyonu Saptanan Hastaların Demografik Özellikleri 62 4.2.2. Advers İlaç Reaksiyonuna Neden Olan İlaçların Değerlendirilmesi 64 4.2.3. Saptanan Advers İlaç Reaksiyonlarının Sistem-Organ Sınıflarına Göre Değerlendirilmesi 70 4.2.4. Advers İlaç Reaksiyonu İçeren Anketlerin Cinsiyetlere Göre Değerlendirilmesi 73 4.2.5. Ciddi Advers İlaç Reaksiyonlarının Değerlendirmesi 79 4.2.6 Saptanan Advers İlaç Reaksiyonlarının Şüphe Edilen İlaç İle İlişkisinin Değerlendirilmesi 83 4.2.7. Saptanan Advers İlaç Reaksiyonunun İlacın Kısa Ürün Bilgisinde Bulunması 85 4.3. İlçelere Göre Anketlerin Değerlendirilmesi 86 4.3.1. İlçelere Göre Hastaların Demografik Özelliklerinin Değerlendirilmesi 87 4.3.2. İlçelere Göre Anketlerde Yer Alan İlaçların Değerlendirmesi 89 4.3.3 Advers İlaç Reaksiyonu İçeren Anketlerin İlçelere Göre Değerlendirilmesi 90 4.3.4. İlçelere Göre Advers İlaç Reaksiyonu Saptanan Hastaların Demografik Özelliklerinin Değerlendirilmesi 92 4.3.5. İlçelere Göre Advers İlaç Reaksiyonuna Neden Olan İlaçların Değerlendirilmesi 94 4.3.6. İlçelere Göre, Saptanan Advers İlaç Reaksiyonlarının Değerlendirilmesi 98 4.4. Çocuk Hasta Anketlerinin Değerlendirilmesi 100 5. TARTIŞMA 102 5.1. Araştırmaya Katılan Hastaların Demografik Bilgilerinin Değerlendirilmesi 103 5.2. Anketlerde Yer Alan İlaçların Değerlendirilmesi 104 5.3. Anket Sonuçlarının Genel Değerlendirmesi 105 5.4. Advers İlaç Reaksiyonu Saptanan Anketlerin Değerlendirilmesi 106 5.5. Advers İlaç Reaksiyonu Saptanan Anketlerin Cinsiyete Göre Değerlendirilmesi 110 5.6. Ciddi Advers İlaç Reaksiyonlarının Değerlendirilmesi 111 5.7. Advers İlaç Reaksiyonu- Şüphe Edilen İlaç İlişkisinin Değerlendirilmesi 113 5.8. Anket Sonuçlarının İlçelere Göre Değerlendirilmesi 114 5.9. Çocuk Hasta Anketlerinin Değerlendirilmesi 115 5.10. Advers İlaç Reaksiyonu Bildirimi ve TÜFAM Hakkında Bilgi ve Farkındalık 116 6. SONUÇ VE ÖNERİLER 118 7. KAYNAKLAR 121 8. EKLER EK-1: Tez Çalışması İle İlgili Etik Kurul İzni 9. ÖZGEÇMİŞ Temiz Nemutlu N. Ankara İlinde Reçetelenen İlaçlara Bağlı İstenmeyen Etkilerin İzlenmesi ve Farmakovijilans Konusunda Farkındalığın Artırılması. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Farmasötik Toksikoloji Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2017. Advers ilaç reaksiyonlarının (AİR) gerek insan sağlığı üzerine olumsuz etkileri gerekse gözlenen etkilerin tedavisi için harcanan kaynakların büyüklüğü dikkate alındığında, olası istenmeyen etkilerin öngörülebilmesi ve önlenebilmesinin önemi anlaşılmaktadır. Farmakovijilans ile ilgili farkındalığın oluşturulması ile hastalar ve sağlık çalışanları tarafından AİR bildiriminin artırılması güvenli ilaç kullanımı açısından büyük önem taşımaktadır. Bu tez çalışması ile Ankara ilinde gözlenen AİR sıklığı; AİR’lere neden olan ilaç grupları ve en sıklıkla etkilenen sistem- organ sınıflarının belirlenmesi amacıyla veri toplanması, Ankara içinde olası bölgesel farklılığın tespit edilebilmesi ve hastaların AİR bildirimi konusunda farkındalığının artırılması hedeflenmiştir. Araştırma, Ankara ili Çankaya, Yenimahalle ve Elmadağ ilçelerinde rastgele örnekleme yöntemiyle belirlenmiş olan eczanelere başvuran hastalar ile yüz yüze görüşülerek yapılan bir anket çalışması olarak yürütülmüştür. Toplamda 359 tanesi yetişkinlerde, 69 tanesi çocuklarda olmak üzere 428 anket tamamlanmıştır. Bu anketlerden 170 (% 39,7) tanesi Çankaya, 127 (% 29,7)’si Yenimahalle ve 131 (% 30,6)’i Elmadağ bölgesinde yapılmıştır. Anketlerin % 19,6’sının (n=84) bir veya daha fazla AİR içerdiği tespit edilmiştir. İlçeler arasında AİR görülme sıklığı yönünden anlamlı bir fark saptanmamıştır. Saptanan AİR’ler Sistem- Organ Sınıfları’na göre değerlendirildiğinde en sıklıkla etkilenen sistem-organ sınıfının “Deri ve Deri altı Doku Hastalıkları” (% 19,8) olduğu belirlenmiştir. En sıklıkla AİR’ye neden olan ilaç grubu, “Sistemik Kullanılan Antiinfektifler (% 21,1)” olup, bu grup içinde “florokinolon” grubu antibiyotikler ilk sırada yer almıştır. Tüm anketler incelendiğinde % 9,6 (n=41)’sınde AİR’nin bir eczacı ya da hekime bildirildiği ve % 7,7 (n=33)’sinde AİR’nin ciddi olarak nitelendirilebildiği belirlenmiştir. “AİR’lerin TÜFAM’a bildirilmesi gerektiği biliniyor mu” sorusuna verilen “evet” yanıtlarının oranı % 7,7’dir. Saptanan AİR’lerin ilaç ile ilişkisi değerlendirilmiş olup bu ilişki AİR’lerin ∼% 20’sinde “olası” ve ∼% 80’ninde “mümkün” olarak belirlenmiştir. Saptanan AİR’lerin % 86,8’i ilacın Kısa Ürün Bilgisinde yer almaktadır. Cinsiyete göre AİR ve AİR’ye neden olan ilaç grupları değerlendirildiğinde kadın hastalarda AİR ve ciddi AİR görülme oranında bir artış belirlenmekle birlikte, kadın-erkek hastalar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Sonuç olarak, Ankara ilinde hastaların reçetelenen ilaçlara bağlı olarak önemli düzeyde AİR ile karşılaştıkları ve bazı AİR’lerin ancak tedavi sonucunda iyileştiği belirlenmiş; karşılaşılan AİR’lerin bir eczacı ya da hekime bildirme bilincinin hastalar arasında oldukça düşük olduğu ve bildirim yapmanın öneminin yeterince kavranmadığı tespit edilmiştir. Farmakovijlans konusunda farkındalığın artırılması ve eczane eczacılarının bu sistemdeki yerinin güçlendirilmesi için daha fazla bilgilendirme, eğitim ve çalışmaya gereksinim bulunmaktadır. Eczacıların bilgi ve farkındalığının artırılması ile AİR bildirimlerinde artış olacağı öngörülmektedir.

WOS: 000393892600004, PubMed ID: 27182612, Objective: In our study, sildenafil alone and everolimus or alagebrium in combination with sildenafil were investigated in terms of their additional therapeutic and anti-remodeling activity in monocrotaline-induced pulmonary hypertension (PH) model in rats. In particular, the inter-relationships between PH and matrix metalloproteinases (MMPs) were investigated. Methods: The pulmonary artery responses of male Sprague Dawley rats were recorded using myography, and the quantities and activities of MMPs were analyzed in homogenates of the pulmonary arteries and lungs by enzyme-linked immunosorbent assays, activity assays, and gelatin zymography techniques. Results: Our results indicated that the therapeutic effects of sildenafil were accompanied by its suppressor effects on MMP activity. It was also shown that everolimus or alagebrium in combination with sildenafil showed additional regulatory effects on MMPs as well as functional responses on pulmonary artery pressure. Therefore, the enzymes in the MMP superfamily are likely to be target molecules for the treatment of PH. Conclusion: In conclusion, MMPs were involved in the pathogenesis of PH, and our results suggested that the addition of everolimus or alagebrium to sildenafil therapy may be beneficial in PH. Our results indicated that agents that limit pulmonary vascular hypertrophy and inflammation via their anti-remodeling effects significantly ameliorate mortality and morbidity in PH., Anadolu University Scientific Research Projects Commission [1003S83]; ESOGU Scientific Research Projects Commission [201411037], This study was supported by Anadolu University Scientific Research Projects Commission under the grant no: 1003S83 and ESOGU Scientific Research Projects Commission under the grant no: 201411037.

WOS: 000299919100005, PubMed ID: 21811847, In our study, we investigated the efficacy of everolimus in combination with sildenafil on hemodynamic and morphological parameters in rats with monocrotaline-induced pulmonary hypertension (PH). Right ventricular pressure (RVP), right ventricular hypertrophy, and the response to vasoconstrictor and vasodilator agents in pulmonary arteries as evaluated by myography and histopathological changes were compared among the groups. RVP and right ventricle/body weight ratios were increased in non-treated monocrotaline groups versus the controls; these increased ratios were decreased in the treated groups and were similar to control values. The contractile responses to endothelin-1 in the pulmonary arteries were decreased in the non-treated monocrotaline groups versus the control. In the treatment groups, contractile responses were similar to those in the controls. Responses to acetylcholine and sodium nitroprusside relaxation were decreased in non-treated monocrotaline groups but were improved significantly in the everolimus groups. Upon histopathological examination, the vascular hypertrophy and cardiac hypertrophy observed in monocrotaline groups were improved by the sildenafil and everolimus treatment. In particular, these improvements became remarkable, including the inflammatory changes, in the everolimus treatment groups. In the light of these results, sildenafil and everolimus in combination were more effective than sildenafil treatment alone in reversing the remodelling process without any cardiovascular toxic effects in the monocrotaline-induced PH model.

WOS: 000268575400009, PubMed ID: 19538020, In this study, evaluation of the myocardiotoxic effect potential of ciprofloxacin and ofloxacin in juvenile rats and the role of oxidative stress in heart toxicity was conducted. Doses (25 and 50 mg/kg) of each drug were administered to the rats for 1 week. Serum biochemical cardiotoxicity parameters and tissue malondialdehyde and nitric oxide levels were measured. All measured parameters were found elevated in the drug-treated rats, being the highest in the 50-mg/kg ofloxacin-treated rats. Ciprofloxacin and ofloxacin may cause myocardiotoxicity by inducing the oxidative stress in the heart, and nitric oxide is partly responsible for this toxicity.

ÖZETAmaç: Yapılan çalışmalar hiperglisemi ve diyabetik komplikasyonlar ile oksidatif stres, DNA hasarı ve onarımı arasında güçlü bir ilişki olduğunu işaret etmektedir. Bu tez çalışmasının amacı; Türk popülasyonunda XRCC3 geni T241M (rs86153) ve XRCC1 geni A339G (rs25487) polimorfizminin tip 2 diyabete (T2DM) ve diyabetik nefropatiye (DN) yatkınlıkta rolünün araştırılmasıdır. Gereç ve yöntem: XRCC3 geni T241M ve XRCC1 geni A339G polimorfizminin genotip ve allel frekanslarının dağılımı polimeraz zincir reaksiyonu-restriksiyon fragment uzunluğu (PCR-RFLP) ile belirlenmiştir. Çalışma populasyonu; T2DM grubu 116; DN grubu 50 hasta ve normal glukoz metabolizmasına sahip 72 sağlıklı birey olmak üzere 238 gönüllüden oluşmaktadır. Bulgular: Çoklu değişken analizi sonuçlarına göre; XRCC1 geninin 399 Gln alleli ile T2DM ve DN arasında istatistiksel anlamlı bir ilişki gözlenmiştir (sırasıyla p

52nd Congress of the European-Societies-of-Toxicology (EUROTOX) -- SEP 04-07, 2016 -- Seville, SPAIN, WOS: 000402436700398, …, European Soc Toxicol

Kalıtsal hemoglobin bozukluklarından biri olan talaseminin, en sık görülen türü beta talasemidir. Beta talasemi majör bireylerle yapılan çalışmalarda genotoksisite riskinde artış gösterilmiştir. Ancak günümüze dek beta talasemi minör (BT minör) bireyler ile yapılmış genotoksisite riskinin değerlendirildiği kapsamlı bir çalışma bulunmamakta ve yapılmış çalışmaların sonuçlarından yeterli bilgi sağlanamamaktadır. Çalışmamızda BT minör çocuklardaki genotoksisite riskinin aydınlatılması amaçlanmıştır. Genotoksisitenin kanser gelişiminde ara bir basamak olduğu bilinmektedir. Çocukluk çağında olası bir riskin saptanması, gelecekte kanser oluşumunu engellemeye yönelik önlemlerin alınması için fırsat sağlayacaktır. Çalışma grubunu oluşturan BT minör çocuklar (n=79) ile bu çocukların sağlıklı kardeşleri ya da benzer demografik özelliklerdeki sağlıklı çocuklarda (n=74), geçerlenmiş ve etkin bir yöntem olan sitogenezin durdurulduğu mikroçekirdek yöntemi (SD-MÇ) (sitom yöntemi) kullanılmıştır. MÇ sayısının yanı sıra NT ve NPK sıklıkları belirlenerek, NBİ hesaplanarak sitom analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışma tasarımında sadece hastalık etkilerini gösterebilmek için; yaş, cinsiyet, diyet, sigara ve çevresel farklılıklar gibi karıştırıcı faktörler önlenmeye çalışılmış, popülasyon büyüklüğü yeterli genişlikte seçilmiştir. Hematolojik ve biyokimyasal parametreler de incelenerek sitom yöntemi verileri ile ilişkileri araştırılmıştır. Çalışmamız BT minör çocuklarda genotoksisitenin araştırıldığı ve SD-MÇ yönteminin kullanıldığı bilimsel literatürdeki ilk çalışmadır. Çalışmamızda, genotoksisite ve sitotoksisite parametreleri ve oksidatif stres ile ilişkilendirilen biyokimyasal parametreler, BT minör ve sağlıklı çocuklarda benzer bulunmuştur (p>0,05). MÇ sıklığı için bulunan kesim noktasının üstünde MÇ sıklığına sahip BT minör çocukların (%39,2), sağlıklı çocuklardan (%21,6) istatistiksel olarak daha fazla olduğu bulunmuştur (p0,05). It is found that number of study group is higher than the number of control group which are over the cut off point of MN frequency. The control and study group were evaluated according to MN frequency cut off point, and the number of individuals in BT minor group (%39,2) according to the cut off point were statistically higher than the number of individuals in healthy children group (%21,6). The significant relations between the cytome parameters and parameters which are significant between BT minor and healthy children can be subjects for further evaluations. However our results indicate that being BT minor children is not a risk in terms of genotoxicity, with the continuation of life the risk factors can be induced, so that the interactions and monitorization should be considered for BT minor children. It is beneficial to repeat our research in BT minor adults. 87

İlaçlar ile indüklenen infertilite dahil reproduktif toksik etkiler günümüzde önemlibir sağlık problemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle ilaçların kadın veerkek reproduktif sistem üzerine toksik etkilerinin belirlenmesi ve bu etkilerinfertiliteye yansımasının değerlendirilmesi önemli araştırma alanlarından biri olarakkabul görmektedir. Levetirasetam (LEV) da epilepsi tedavisinde her yaş grubundagüvenilir etki profili nedeni ile sıklıkla tercih edilen bir ilaçtır. Reproduktif yaşlardasıklıkla kullanılan bu ilacın erkek reproduktif sistem üzerine toksik etkilerinindeğerlendirildiği herhangi bir çalışma bulunmadığı dikkat çekmektedir. Bunoktadan hareketle bu tez çalışması kapsamında LEV'in erkek reproduktif sistemüzerine olası toksik etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusundalevetirasetam 50, 150 ve 300 mg/kg dozlarda oral olarak 70 gün süre ile 12 haftalıkerkek sıçanlara uygulanmıştır. Süre sonunda gruplara ait vücut, testis ve epididimisağırlıkları, bilgisayar destekli sperm analiz sistemi ile sperm konsantrasyonu,motilitesi, morfolojisi ve Comet yöntemi ile sperm DNA hasarı belirlenmiş, testisdokuları histopatolojik olarak incelenmiştir. Olası reproduktif toksisitede hormonaldurumun etkisinin belirlenmesi amacı ile plazma testosteron, folikül stimule edicihormon (FSH) ve luteinleştirici hormon (LH) seviyeleri ELISA yöntemi ile,oksidatif stresin etkisinin belirlenmesi amacı ile testis dokusundaki glutatyon(GSH), süperoksit dismutaz (SOD), katalaz (KAT) ve malondialdehit (MDA)seviyeleri ise kolorimetrik yöntemler ile tespit edilmiştir. Sonuçlara göre LEVuygulanan gruplarda sperm konsantrasyonu, motilitesi ve normal spermmorfolojisinin doza bağımlı olarak azaldığı belirlenmiştir. 150 ve 300 mg/kg LEVuygulanan gruplarda sperm DNA hatalarının arttığı dikkat çekmiştir. Özellikle 300mg/kg levetirasetam uygulanan grupta testiküler hasar bulguları izlenmiştir. PlazmaFSH, LH ve testosteron seviyeleri 300 mg/kg LEV uygulanan grupta kontrolgrubuna göre anlamlı olarak azalmıştır. Testis dokusunda SOD, GSH ve KATseviyeleri levetirasetam uygulanan gruplarda anlamlı olarak azalmış ve MDAseviyeleri ise 150 ve 300 mg/kg LEV uygulanan gruplarda anlamlı olarak artmıştır.Bu sonuçlar doğrultusunda LEV uygulaması ile sperm kalitesinin azaldığıbelirlenmiş ve hormonal seviyedeki değişimlerin ve testis dokusunda var olanoksidatif stresin reproduktif toksik etkiye katkı sağlayabileceği ileri sürülmüştür.Anahtar Kelimeler: Levetirasetam, reproduktif toksisite, oksidatif stres, Cometyöntemi Today, drug-induced reproductive toxic effects including infertility has emerged asa major health problem. For this reason, determining the toxic effects of drugs onmale and female reproductive system and evaluating the reflection of these effectson infertility are accepted as important research fields. Levetiracetam (LEV) is adrug commonly used in epilepsy treatment because of its safe profile in all agegroups. It is remarkable that there are no studies evaluating the toxic effects of thisdrug, which is commonly used during reproductive ages, on male reproductivesystem. From this point of view, our aim was to evaluate the possible toxic effectsof LEV on male reproductive system in this study. For this purpose, LEV wasadministered to 12 weeks old male rats orally in 50, 150 and 300 mg/kg for 70consecutive days. At the end of this period, alterations of body and organ weightswere calculated, sperm concentration, motility and morphology were investigatedby a computer assisted sperm analysis system, sperm DNA damage was determinedby Comet assay and histopathological examination of testis tissue was carried out.Plasma testosterone, follicle stimulating hormone (FSH), and luteinizing hormone(LH) levels were measured by ELISAs to determine the effects of hormonal statusand Glutathione (GSH), superoxide dismutase (SOD), catalase (CAT) andmalondialdehyde (MDA) levels in testes tissue were measured by colorimetricassays to determine the role of oxidative status on the potential toxicity. Accordingto the results, sperm parameters were shown to be decreased with LEV treatmentin a dose-dependent manner. LEV induced significant DNA damage in 150 and 300mg/kg LEV-administered groups. Histopathology of the testis showed that LEVespecially resulted in testicular injury in 300 mg/kg LEV-administered group.Plasma testosterone, FSH, and LH levels were significantly decreased in 300 mg/kgLEV-administered group when compared with controls. SOD, CAT ve GSH levelswere significantly decreased in all experimental groups while MDA levels weresignificantly increased in 150 and 300 mg/kg LEV-administered groups whencompared with controls. According to these results, it was determined that LEVadministration decreased sperm quality and it was alleged that hormonal alterationand oxidative stress in testis tissue are the potential contributors of reproductivetoxic effects.Keywords: Levetiracetam, reproductive toxicity, oxidative stress, Comet assay 64

Fusarium türü mantarların aktiviteleri esnasında oluşan Zearalenone ve metabolitleri tahıl ve dane içerikli gıdalarda östrojenik özellikleri ile insan ve hayvan sağlığı açısından birçok advers etkilere yol açarlar. Olası advers etkiler, özellikle bebek ve çocuklar kimyaslalara ve toksik maddelere yetişkinlerden birçok farklı nedenden dolayı daha hassas olduklarından önem taşımaktadır. Bu çalışma ile piyasada ticari olarak satılan tahıl içerikli bebek mamaları Zearalenone ve metabolitlerinin (α-ZOL ve β-ZOL) varlığı yönünden analiz edilmiştir. Analiz için SPE yöntemi kullanılmış, mevcut çalışmalar farklı basamaklarda optimize edilerek metodun geçerli kılma çalışmaları yapılmış ve yöntem GC/MS'e uyarlanmıştır. Optimizasyon işlemleri sonucu geliştirilen yöntemin geçerli kılma parametrelerinin değerlendirilmesi sonucunda metodun seçici, doğru, duyarlı ve tekrarlanabilir olduğu görülmüştür. Analizi gerçekleştirilen tahıl bazlı 44 adet bebek mamasında ZON ve metabolitleri yönünden kontaminasyona delil olabilecek bir pozitif sonuçla karşılaşılmamıştır. Zearalenone and its metobolites which are produced during the activity of Fusarium genus of fungi pose several adverse effects on human and animal health for their estrogenic features on foods containing grain and cereals. Potential adverse effects are of high importance since infants and children are more susceptible to chemicals and toxic substances than adults due to a variety of reasons. In this study, grain containing infant formulas that are commercially available in the market were analyzed with regard to the presence of Zearalenone and its metoblites (α-ZOL ve β-ZOL). SPE method was employed for the analysis, validation of the method was performed by optimizing existing studies in different steps, and the method was adapted to GC/MS. Evaluating the validation parameters of the method developed after optimization processes, the method was determined to be selective, correct, precise and repeatable. In 44 grain containing infant formulas that were included in the analysis, none yielded positive result that could be considered as evidence of contamination with ZON and its metabolites. 144

Parkinson hastalığı (PH), 65 yaş üstü popülasyonun %1-2'sini etkileyen, Alzheimer Hastalığı (AH)'ndan sonra en sık görülen ikinci nörodejeneratif hastalıktır. PH'nın etiyolojisindeki faktörlerden birisi oksidatif stresdir. Serbest radikalleri de içeren Reaktif Oksijen Türleri (ROT), DNA, RNA, lipitler ve proteinler gibi makromoleküllerle reaksiyona girerek hasar meydana getirmektedir. Sunulan tez çalışmasında amaç, manganez süperoksit dismutaz (Mn-SOD) ve glutatyon peroksidaz 1 (GPZ1) genlerinde ortaya çıkan genetik farklılığa sahip bireylerin PH'ya yakalanma riskinin test edilmesidir. PH tanısı almış 99 birey hasta grubu; 96 sağlıklı birey ise kontrol grubu olarak alınmıştır. Mn-SOD Ala16Val ve GPZ1 Pro198Leu gen polimorfizmlerinin analizi Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PZR) ve Restriksiyon Parça Uzunluk Polimorfizmi (RPUP) yöntemleri kullanılarak yapılmıştır. Mn-SOD Ala16Val gen polimorfizmi ile PH riski arasındaki ilişki Ala/Ala genotipi referans alınarak incelenmiştir. Mn-SOD Ala16Val gen polimorfizmi ile PH riski arasında bir ilişki tespit edilmemiştir. GPZ1 Pro198Leu gen polimorfizmi yabanıl tip Pro/Pro genotipi referans alınarak incelenmiştir. GPZ1 Pro/Leu ve Leu/Leu varyant genotipini taşıyanlarda hasta ve kontrol grubu arasında PH riski açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Her iki polimorfizmi birlikte taşımanın PH riskinde herhangi bir artışa neden olmadığı tespit edilmiştir. Serbest radikalleri de içeren ROT'un detoksifikasyonunda önemli rol oynayan Mn-SOD ve GPZ1 enzimlerinde görülen polimorfizmler ile PH riski arasındaki ilişkinin daha geniş örnek populasyonunda tekrar edilmesi hastalık riskinde genetik faktörlerin daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacaktır. Parkinson's disease (PD) is the second most common neurodegenerative disorder after Alzheimer Disease, affecting 1–2% of the population over the age of 65. Oxidative stress is one of the factors in the etiology of PD. Reactive Oxgyen Species (ROS), including free radicals, can damage biomolecules such as lipids, proteins, DNA and RNA due to react with them. The purpose of this study is to determine that individuals with inherited differences of the genes manganese superoxide dismutase (Mn-SOD) and glutathione peroxidase 1 (GPX1) are at an increased risk of PD. A total of 99 PD patients and a group of 96 healthy individuals is selected as a control group. Mn-SOD Ala16Val and GPX1 Pro198Leu gene polymorphisms were determined by using Polymerase Chain Reaction (PCR) and Restriction Fragment Length Polymorphism (RFLP). The relationship of Mn-SOD Ala16Val gene polymorphism and PD risk were examined by selecting Ala/Ala genotype as a reference. There is no association between Mn-SOD Ala16Val gene polymorphism and PD risk. The relationship of GPX1 Pro198Leu genotype and PD risk were examined by selecting Pro/Pro wild type genotype as a reference. There is not a statistically significant result between patients and control in individuals with GPX1 Pro/Leu and Leu/Leu variant genotype. Carrying the two gene polymorphisms together has not been found to have an increased risk factor for PD. Investigation of polymorphisms in Mn-SOD and GPX1 enzymes, have a crucial role in detoxification of ROS including free radicals, with a large sample size again, contribute to understanding the role of genetic factors in development of PD. 88