Search

Bu çalışmada; 4 çeşit ve 8 hat olmak üzere toplamda 12 aspir genotipinin farklı dozlardaki BA ve NAA konsantrasyonlarını içeren MS ortamında anter kültürüne karşı tepkileri belirlenmiştir. Deneme tesadüf parsellerinde 3 faktörlü olarak kurulmuştur. Birinci faktör; aspir genotipleri, ikinci faktör; BA konsantrasyonları ve üçüncü faktör ise NAA konsantrasyonlarından oluşmaktadır. Donör bitkiler tarla koşullarında yetiştirilmiş ve kapitüller erken veya geç tek çekirdekli dönemde hasat edilmiştir. Ön işlem olarak +4 °C’de ve 3-4 gün süreyle soğuk muamelesi uygulanan anterler, % 0,1’lik merkürik klorid ile 6 dakika yüzey sterilizasyonuna tabi tutulmuştur. Kültürler kallus oluşumu için % 3 ve sürgün oluşumu için % 2 sükroz ve farklı BA ve NAA konsantrasyonları içeren MS besi ortamlarında inkübe edilmiştir. Çalışmalar birinci ve ikinci dönem şeklinde gerçekleşmiş olup birinci dönemde ekilen aspir genotiplerinden 22, 24, 25, 43-11 genotiplerinin farklı BA ve NAA kombinasyonlarında kültüre alınan anterlerinden tüm kombinasyonlarda diğer genotiplere göre daha yüksek oranda kallus oluşumu meydana gelmiştir. Öte yandan rejenere olabilir kallus oluşumu bakımından Balcı ve Linas çeşitleri ön plana çıkmıştır. Birinci dönem ekimlerde rejenere olabilir kalluslar üzerinde Linas çeşidinde 1 adet sürgün gelişimi meydana gelmiştir, ancak bu sürgünde köklenme sağlanamamıştır. Sürgün gelişimi ve köklenme çalışmaları için ikinci dönem Linas çeşidiyle devam edilmiş ve bu çeşitte en yüksek sürgün rejenerasyonu 0,1 mg/l NAA + 0,5 mg/l BA kombinasyonunda oluşmuş ve 7 adet sürgün geliştirilmiştir. Ancak, bu sürgünlerde yapılan farklı köklendirme çalışmalarına rağmen köklenme sağlanamamıştır. Sonuç olarak; 12 aspir genotipi arasında Balcı ve Linas çeşitlerinin anter kültürü rejenerasyon potansiyelinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte, bu çeşitler üzerinde gelecekte yapılacak rejenerasyon çalışmaları için sürgün geliştirme ve köklendirme çalışmaları üzerine odaklanılması gerekmektedir In this study; the responses of a total of 12 safflower genotypes, 4 cultivars and 8 lines, to anther culture were determined in MS medium containing different doses of BA and NAA concentrations. The experiment was arranged in three-factor with a completely randomized design with four replications. The first factor was the safflower genotypes; the second was BA concentrations and the third was NAA concentrations. Donor plants were grown in field conditions and capitules were harvested in early or late uninucleate stages. Anthers, which were cold treated at +4 °C for 3-4 days as a pretreatment, were surface sterilized with 0.1% mercuric chloride for 6 minutes. Cultures were incubated in MS medium containing 3% sucrose for callus induction and 2% sucrose for shoot formation and different concentrations of BA and NAA. The studies were carried out in the first and second periods, and callus formation occurred at a higher rate in all combinations from the anthers of the 22, 24, 25, 43-11 genotypes planted in the first period in different BA and NAA combinations than in the other genotypes. On the other hand, Balcı and Linas cultivars came to the fore in terms of regenerable callus formation. In the first period of growing season, one shoot development occurred in Linas cultivar on regenerable calli, but rooting could not be achieved in this shoot. For shoot development and rooting studies, Linas cultivar was preferred in the second growing season and the highest shoot regeneration occurred in the combination of 0.1 mg/l NAA + 0.5 mg/l BA and 7 shoots of them were developed. However, rooting could not be achieved despite different rooting studies on these shoots. As a result; among the 12 safflower genotypes, Balcı and Linas cultivars were determined to have higher anther culture regeneration potential. However, it is necessary to focus on shoot development and rooting studies for future regeneration studies on these cultivars

As our world demands more and more energy and fossil fuel resources are running out, searches onfindingalternative fuels in internal combustion engines are increasing. Alcohols and biofuels obtained from oils can beused as alternative diesel fuels. The present work investigated the effects ofn-butanol addition to safflowerbiodiesel usage in a diesel engine used for driving an electrical power generator. Safflower biodiesel was ob-tained by using transesterification method. Binary blends of butanol-biodiesel and ternary blends of ultra-lowsulfur diesel-biodiesel–butanol were contained 5%, 10%, and 20% butanol in volume basis. The tests werecarried out on a four-cylinder, four-strokes, and direct-injection diesel engine at half load operation with stableengine speed of 1500 rpm. Experimental test results on combustion characteristics, emission and performance ofthe fuels were investigated. According to test results, formation of heat release rates and in-cylinder pressurecurves were considerably similar and total heat transfer, average gas temperature and mass fraction burned wereslightly changed. The ternary blends showed lower emission and increased brake thermal efficiency up to 1.5%.Besides, average mass fuel consumption was increased up to 5% and brake specific fuel consumption up to 6%.For the other fuels, emission and brake thermal efficiency were deteriorated., Dünyamız giderek daha fazla enerji talep ettikçe ve fosil yakıt kaynakları tükenirken, içten yanmalı motorlarda alternatif yakıt arayışları artıyor. Yağlardan elde edilen alkoller ve biyoyakıtlar alternatif dizel yakıtlar olarak kullanılabilir. Bu çalışma, bir elektrik jeneratörünü çalıştırmak için kullanılan bir dizel motorda aspir biyodizel kullanımına n-bütanol ilavesinin etkilerini araştırdı. Aspir biyodizel transesterifikasyon yöntemi kullanılarak elde edilmiştir. Bütanol-biyodizel ikili karışımları ve ultra-düşük kükürtlü dizel-biyodizel-butanolün üçlü karışımları hacim bazında %5, %10 ve %20 bütanol içermiştir. Testler, dört silindirli, dört zamanlı ve direkt enjeksiyonlu bir dizel motorda, yarım yükte ve 1500 dev/dak sabit motor devrinde gerçekleştirilmiştir. Yakıtların yanma özellikleri, emisyonları ve performansları ile ilgili deneysel test sonuçları incelenmiştir. Test sonuçlarına göre, ısı salınım oranlarının oluşumu ve silindir içi basınç eğrileri oldukça benzerdi ve toplam ısı transferi, ortalama gaz sıcaklığı ve yanan kütle oranı biraz değişti. Üçlü karışımlar daha düşük emisyon ve %1,5'e kadar artan fren ısıl verimi gösterdi.Ayrıca ortalama kütle yakıt tüketimi %5'e kadar ve frene özgü yakıt tüketimi %6'ya kadar arttı.Diğer yakıtlar için emisyon ve fren ısıl verimliliği bozuldu.

Özellikle her yıl hissedilir derecede artan bitkisel yağ açığı; yurt dışından hem bitkisel yağ, hem de yağlı tohum ithali ile karşılanmaktadır. Yağ açığının kapatılabilmesi için mevcut yağlı tohumlu bitkilerin üretiminin artırılması zorunlu hale gelmiştir. Bitkisel üretimi artırmada çeşitli yöntemler uygulanmaktadır. Bunlardan birisi de gübreleme yapmaktır. Ancak genellikle makro besin elementleri gübrelemesi daha çok uygulanmaktadır. Mikro besin elementi gübrelemesi çoğunlukla göz ardı edilmektedir. Bitki gelişiminde ilk gelişme dönemleri olan çimlenme ve fide dönemleri verim üzerinde çok önemlidir. Bitki besin elementlerinin toprakta yeterli miktarda bulunması da bitkilerin çimlenme ve gelişimi için son derece önemlidir. Bu araştırma; farklı mikro besin elementlerinin aspir çeşitlerinin çimlenme ve fide gelişimi üzerine etkisini incelemek amacıyla Aksaray Üniversitesi Güzelyurt Meslek Yüksekokulu Bitkisel ve Hayvansal Üretim Bölümü uygulama serasında 3 tekerrürlü olarak Tesadüf Parselleri Deneme Desenine göre yürütülmüştür. Aspir diğer yağ bitkilerine göre iklim ve toprak istekleri bakımından daha az seçici olmakla beraber yağ açığımızın kapatılmasında ayçiçeğine alternatif bir bitkidir. Araştırmada materyal olarak 7 aspir çeşidi (Asol, Balcı, Olas, Linas, Göktürk, Hasankendi, Dinçer) ve mikro besin elementlerinin (Fe, Mn, Zn) 3 farklı dozu (kontrol (0), 5, 10 ml/l) kullanılmıştır. Araştırmada fide boyu, bitkide yaprak sayısı, gövde çapı, fide yaş ağırlığı, kök sayısı, kök yaş ağırlığı ve kök uzunluğu özellikleri incelenmiştir. Araştırma sonucunda en kısa fide boyu 15.87 cm olarak kontrol uygulamasında ve Asol çeşidinde, en uzun ise, 18.48 cm olarak Dinçer çeşidinde saptanmıştır. Kök sayısı özelliğinde ise, en az kök Asol çeşidinde, en fazla ise Linas çeşidinde belirlenmiştir. Çalışma sonucunda 10 ml/l dozunun Dinçer çeşidinde en iyi sonuçları verdiği gözlemlenmiştir., Vegetable oil deficit, which increases significantly every year, is met by importing both vegetable oil and oilseed from abroad. In order to close this gap, it has become necessary to increase the production of existing oilseed plants. So, the various methods are applied to increase crop production. One of these is fertilization. However, generally macro nutrient fertilization is mostly applied compared to micronutrient fertilization is often overlooked. When we look at the plant development, germination and seedling periods, which are the first development stages, are very important on yield besides the presence of sufficient nutrients in the soil. In order to investigate the effects of different micro nutrients on germination and seedling growth of safflower varieties, this study was carried out according to randomized plot design with 3 replications in Aksaray University, Güzelyurt Vocational School, Department of Plant and Animal Production. Compared to the other oil plants, safflower is less selective in terms of climate and soil requirements; thus, it may be considered as an alternative to the sunflower to fill this-oil gap. In the scope of this study, 7 different safflower varieties (Asol, Balcı, Olas, Linas, Göktürk, Hasankendi, Dinçer) and 3 different doses of micro nutrients (Fe, Mn, Zn) (control (0), 5, 10 ml/l) were carried out. Besides, seedling length, number of leaves per plant, body diameter, seedling age weight, root number, root age weight and root length characteristics were detected. As a result of the research, the shortest seedling length was 15.87 cm in control application and Asol cultivar and the longest was 18.48 cm in Dinçer cultivar. As for the number of roots, the least root was determined in the Asol variety and the highest in Linas variety. At the end of the study, it was observed that 10 ml/l dose gave the best results in Dinçer variety.

TEZ13030 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2020. Kaynakça (s. 71-88) var. XVII, 95 s. :_res. (bzs. rnk.), tablo ;_29 cm. Bu çalışma, 2019 yılında Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü deneme alanında gerçekleştirilmiştir. Çalışmada farklı azot dozu uygulamalarının aspir çeşitlerinde verim ve verim özelliklerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Deneme bölünmüş parseller deneme desenine göre 3 tekrarlamalı kurulmuştur. Ana parselleri gübre dozları, alt parselleri çeşitler oluşturmuştur. Çalışmada materyal olarak 3 aspir çeşidi (Göktürk, Hasankendi ve Asol) 4 azot dozu (0, 50, 100 ve 150 kg/ha) kullanılmıştır. Çalışma sonunda çeşitlerin yağ verimlerinin 59.9-68.8 kg/da arasında değiştiği belirlenmiştir. En yüksek bitki boyu 75.1 cm ile 10 kg/da azot uygulamasından elde edilmiş, Asol çeşidi 75.2 cm ile en yüksek bitki boyunu vermiştir. Tabla sayısı yönünden azot dozları arasında en yüksek değer 31.8 adet ile 10 kg/da azot uygulamasında saptanmış, Asol çeşidi 30.7 adet ile en yüksek tabla sayısını oluşturmuştur. Araştıma sonucunda aspir çeşitlerinin tohum ve yağ verimi üzerinde azot uygulamalarının etkili olmadığı; bölge koşullarında aspir yetiştiriciliğinde yüksek yağ verimi ve yağ oranı açısından Hasankendi çeşidinin dikkate alınabileceği sonucuna varılmıştır. This study was carried out in Çukurova ecological conditions in 2019 growing period at the experimental areas of Çukurova University, Faculty of Agriculture, Department of Field Crops. The aim of this study was to determine the effect of different nitrogen rate applications on yield and yield characteristics of some safflower cultivars. The experimental design was split plot with four different N rates in the main plots; in the sub-plots were the three safflower varieties. Nitrogen fertilizer was applied to 3 different safflower varieties (Göktürk, Hasankendi and Asol) in 4 different rates (0, 50, 100 and 150 kg/ha). According to the results; it was found that the oil yields of varieties varied between 599 and 688 kg/ha. The tallest plants with an average value of 75.1 cm were obtained by applying 100 kg N ha–1. Asol showed the highest plant height value (75.2 cm). Maximum number of capitula per plant (31.8) was observed in plots that received 10 kg N ha-1 and Asol yielded the highest values for number of capitula per plant (30.7). For the oil content and oil yield of safflower varieties, there was no significant difference among nitrogen application rates. It can be concluded that Hasankendi cv. could be promising in safflower cultivation uner region conditions in terms of higher oil yield and oil ratio.

Araştırma, Konya şartlarında aspir (Carthamus tinctorius L.) genotiplerinde farklı ekim zamanlarının verim, verim unsurları ve kalite üzerine etkileri amacı ile 2016 - 2017 yıllarında S.Ü. Z. F .deneme tarlasında yürülmüştür. Araştırmada.materyal,olarak,beş,farklı,aspir,genotipi,(Balcı - Linas -,Göktürk -,Ayaz - İran) kullanılmıştır. Araştırma; üç farklı ekim zamanında (14 Ekim 2016, 14 Kasım 2016 ve 27 Mart 2017) "Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Deneme Desenine" ne göre üç tekerürlü olarak yürütülmüştür. Araştırmada bitki boyu, bitki başına dal sayısı, bitki başına tabla sayısı, tabla çapı, bin tohum ağırlığı, tohum verimi, ham yağ oranı ve ham yağ verimi değerleri incelenmiştir. Çalışmada bitki boyu 40.7 - 80.3 cm, bitki başına dal sayısı 3.4 - 6.3 adet, bitki başına tabla sayısı 3.6 - 7.5 adet, tablada tohum sayısı 18.5 - 23.2 adet, tabla çapı 16.0 - 31.9 mm, bin tohum ağırlığı 26.4 - 41.0 g, tohum verimi 14.5 - 106.6 kg/da, ham yağ oranı % 20.8 - 29.2, ham yağ verimi 3.2 - 28.2 kg/da arasında elde edilmiştir. Ortalama değerlere bakıldığında; bitki boyu, tabla çapı ve tablada tohum sayısı bakımından İran genotipi, bitki başına dal sayısı ve bin dane ağırlığı bakımından Ayaz genotipi, bitki başına tabla sayısı ve ham yağ oranı bakımından Göktürk çeşidi, tohum verimi ve ham yağ verimi bakımından ise Linas çeşidi ilk sırada yer almıştır. Çeşitlerden tohum verimi ve ham yağ verimi bakımından en iyi ikinci ekim zamanında(14 Kasım 2016) Linas çeşidi öne çıkmaktadır. Araştırmada ekim zamanı ve veriler açısından 14 Kasım 2016 tarihli ekimde, Linas çeşidinin Konya şartlarına uyum sağlayabildiği ve benzer çevre koşullarında yetiştirilebileceği sonucuna ulaşılmıştır., This study was conducted investigate effects of different sowing time on yield, yield components and quality in safflower in Konya conditions the 2016 - 17 production period on the trial fields of Selcuk University, Faculty of Agriculture. Five different safflower types (Balcı, Linas, Göktürk, Ayaz, İran) were used as materials in the study. Research was established as 3 "Divided Trial Pattern in Randomized Blocks" with three replications and at 3 different sowing times (14 October, 14 November 2016 and 27 March 2017). In the study; plant height, number of branches per plant, number of tables per plant, table diameter, thousand seed weight, seed yield, crude oil ratio, crude oil yield parameters were determined. 40.7-80.3 cm as plant height, 3.4-6.3 units as number of branches per plant, 3.6-7.5 units as per plant number of trays, 18.5-23.2 pieces as the number of seeds in the table, 16.0-31.9 mm as table diameter, 26.4-41.0 g as thousand seed weight, 14.5-106.6 kg / ha as seed yield, 20.8-29.2% as crude oil content, 3.2-28.2 kg / ha as crude oil yield values were obtained for safflower varieties As a result of the research, when the average values are examined; Iranian variety in was found successful for the features as plant height, table diameter and number of seeds, Ayaz variety was found successful for the number of branches and thousand grain weight per plant, Göktürk variety was found successful for the number of trays per plant and crude oil ratio, Linas variety was found successful for the seed yield and crude oil yield. On 14 October, frost occurred due to sudden low temperatures and the plants were damaged. In terms of seed yield and crude oil yield, Linas variety stands out in the second best sowing time (November 14). According to our research, in terms of sowing time and seed yield, it is concluded that Linas variety is suitable for Konya conditions and can be grown in regions with similar ecological conditions.

Bazı aspir çeşitlerinde verim, verim unsurları ve yağ içeriğinin tespit edilmesi amacıyla yapılan bu çalışma, 2017-2018 ekim sezonunda kışlık olarak Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi uygulama alanında yürütülmüştür. Araştırma, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 yinelemeli olarak kurulmuştur. Denemede materyal olarak 8 aspir çeşidi (Olas, Asol, Linas, Zirkon, Göktürk, Balcı, Dinçer, Olein) kullanılmıştır. Yapılan istatistiki analiz sonucunda incelenen özelliklerin farklı seviyelerde önemli olduğu; tohum verimi (262.78 kg da-1), ham yağ oranı (%38.49) ve ham yağ verimi (101.17 kg da-1) değerleri bakımından Asol çeşidinin, bitki başına tabla sayısı (16.20 adet) ve bin tane ağırlığı (45.56 g) bakımından Dinçer çeşidinin, ilk dal yüksekliği (115.90 cm) ve bitki boyu (163.67 cm) bakımından Linas çeşidinin üstün olduğu belirlenmiştir. Tablada tohum sayısı (23.70 adet) bakımından Göktürk üstün olurken, Balcı çeşidinde bitki başına dal sayısı (8.50 adet) fazla olduğu halde tohum ve ham yağ veriminin düşük olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları Hatay koşullarında Asol çeşidinin başarı ile yetiştirilebileceğini göstermiştir., This study was conducted to determine yield and yield components and oil content of some safflower varieties during winter season of 2017-2018, in Hatay Mustafa Kemal University Research Field. The experimental design was a randomized block design with three replications. Eight safflower varieties (Olas, Asol, Linas, Zirkon, Göktürk, Balcı, Dincer, Olein) were used as plant material. The result of this study showed that the investigated plant parameters were significant among the tested safflower varieties. According to the results; seed yield (262.78 kg da-1), crude oil content (38.49%) and crude oil yield (101.17 kg da-1) were greater in Asol variety, number of heads per plant (16.20 pieces) and 1000 seed weight (45.56 g) were greater in Dinçer variety, first branch height (115.90 cm) and plant height (163.67 cm) were greater in Linas variety. Göktürk was a superior variety in terms of number of seeds provided per head (23.70 pieces). Although the number of branches per plant (8.50 pieces) was greater in Balci variety, seed and crude oil yield were lower in the same variety. The results indicated that safflower variety Asol can be successfully cultivated in Hatay conditions.

Nüfus artışının yol açtığı artan su talebi, atık suların arıtmadan sonra yeniden kullanılmasını zorunlu kılmıştır. Aspir, orta derecede tuzlu su ile sulanabilen, tuzluluğa dayanıklı bir bitkidir. Bu çalışmada, farklı sulama stratejileri uygulanarak aspir bitkisi yetiştirilmiştir. Sulama için MBR çıkış suyu, kuyu suyu, NF süzüntüsü ve MBR-RO karışımı (1:2) kullanılmıştır. Daha sonra, aspir tohumlarından yağ ve biyodizel üretimi yapılmıştır. Elde edilen biyodizel kalitesi TS EN 14214 standartlarına göre değerlendirilmiştir. Ayrıca, farklı tipte (jel ve makro gözenekli) ve iyonik formlarda (H+ ve Na+ ve OH-) katyon ve anyon değiştirici reçineler mısır yağının transesterifikasyonu sırasında katalizör olarak kullanılmıştır. Heterojen katalizör kullanılarak yapılan deneylerde uygulanan reaksiyon koşullarının (katalizör miktarı, sıcaklık, reaksiyon süresi, mol yağ/mol metanol oranı) optimizasyonu için Taguchi deney tasarım yöntemi uygulanmıştır. Sulama suyu kalitesinin, yağ ve biyodizel verimi ve içeriği üzerinde etkili olabileceği gözlenmiştir. MBR çıkış suyu yüksek tuzluluk nedeniyle sulama için uygun değildir. SAR-EC analizlerinin sonuçlarına göre, 1:2 (MBR:RO) hacim oranında RO süzüntü ile MBR çıkış suyunun karışımının, MBR çıkış suyunun yüksek tuzluluk gibi zararlı etkilerini bastırmak için, daha uygun olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca, MBR ve RO karışımı ile sulanan aspir bitkisi tohumlarından ekstrakte edilen yağdan üretilen biyodizelin, standartları karşılamak açısından daha iyi kaliteye sahip olduğu görülmüştür. İyon değiştirici reçinelerin (Purolite-PD206, Purolite-CT175 ve Purolite-A500TLPlus) farklı iyonik formlarda (H+, Na+ ve OH-) biyodizel üretiminde heterojen katalizör olarak kullanıldığı çalışmalarda en yüksek ester içeriği ve FFA dönüşümüne, Purolite-A500TLPlus anyon değiştirici reçine ile erişilmiştir., Increased water demand caused by population growth forced the reuse of wastewater after treatment. Safflower is a salinity tolerant plant that can be irrigated with moderate saline water. In this study, cultivation of safflower plant by irrigation with membrane bioreactor (MBR) treated wastewater, NF treated wastewater, mixture of RO treated waste water with MBR treated wastewater and tap water were investigated. Safflower seeds were further utilized in oil and then biodiesel production, and the quality of the obtained biodiesel were evaluated according to TS EN 14214 standards. Furthermore, the effect of using different types (gel and macroporous) of cation exchange and anion exchange resins in different ionic forms (H+ and Na+ and OH-) on transesterification of corn oil into fatty acid methyl esters (FAME) and free fatty acid (FFA) conversion were investigated. Also, Taguchi experimental design was used for the optimization of reaction conditions (catalyst amount, temperature, reaction time, molar oil / mol methanol ratio) using these heterogenous catalysis. MBR effluent was not found as appropriate water for irrigation because of its high salinity. According to the results of SAR-EC analyses, the mixture of MBR effluent with RO permeate at a volume ratio of 1:2 (MBR effluent:RO permeate) was found to be suitable for irrigation to suppress the harmful effects of MBR permeate such as salinity. Also the biodiesel produced from the oil extracted from seeds of safflower plants irrigated with MBR and RO mixture were of better quality in means of meeting biodiesel standards. When ion exchange resins (Purolite-PD206, Purolite-CT175 and Purolite A500TLPlus) in different ionic forms (H+, Na+ and OH-) were used as heterogeneous catalysts in the production of biodiesel, the highest ester content and FFA conversion were achieved in experiments using Purolite-A500TLPlus anion exchange resin.

Bu çalışmada, ülkemizde üretim imkânı fazlaca olan aspir yağından üretilen biyodizelin alternatif yakıt olarak oktanol katkısı ile birlikte bir dizel motor dayanma, performans ve egzoz emisyonları parametreleri üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Bu amaçla, literatürdeki bilgilerden de faydalanılarak, transesterifikasyon yöntemiyle aspir yağından biyodizel üretilmiştir. Aspir, hem oktanol (OC100) hemde dizel ile karışım oluşturularak (OB50, OD50, B100, ULSD) motorda test edilmiştir. Test yakıtları karşılaştırmalı deneyleri için testle motor devri 1500 d/dk'da sabit tutularak, motor yükü %20 yüke denk gelen 3,6 kw, %40 yüke denk gelen 7,2 kw, %60 yüke denk gelen 10,8 kw yüklerinde gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar aynı deney koşulları için saf biyodizel (B100) olan saf aspir ve saf oktanol (OC100) için tutuşma gecikmesi sürelerinin daha uzun olduğu görülmektedir. Oktanol-biyodizel (OB50) ve Oktanol-dizel (OD50) karışımları için tutuşma gecikmesi süreleri dizel yakıtına benzer olarak gerçekleşmiştir. Oktanol kullanıldığında yanma saf biyodizele göre iyileşmekte olup, özgül yakıt tüketiminde de iyileşmeler görülebilmektedir. En düşük HC değerleri yüksek alev hızları nedeni ile sönme bölgesinin daralması dolayısıyla oktanol içeren yakıtlar olan OB50 yakıtında ve OC100 ile OD50 yakıtı karışımında elde edilmiştir., In this study, the effects of biodiesel produced from safflower oil, which has high production possibilities in our country, as an alternative fuel with using octanol as the additive on combustion, performance and exhaust emission parameters in a diesel engine were investigated. For this purpose, biodiesel was produced from safflower oil by transesterification method. Safflower was blended with octanol by 50% (OB50) and was compared with octanol-diesel blend(OD50), and also with B100, ULSD. For testing fuels comparative tests were carried out at 3.6 kw, corresponding to 20% load, 7.2 kw corresponding to 40% load, 10.8 kw corresponding to 60% load, keeping engine speed constant at 1500 rpm. The results show longer ignition delay times for pure safflower and pure octanol (OC100), pure biodiesel (B100) for the same experimental conditions. Ignition delay times for octanol-biodiesel (OB50) and octanol-diesel (OD50) mixtures were similar to diesel fuel. When octanol is used, combustion is improved compared to pure biodiesel, and specific fuel consumption can also be improved. The lowest HC values were obtained in the OB50 fuel, which is the octanol-containing fuel, and in the mixture of OC100 and OD50 fuel due to the contraction of the extinction zone due to the high flame ve locities., İÇİNDEKİLER ÖZET iv ABSTRACT v ÖNSÖZ vi İÇİNDEKİLER vii SİMGELER VE KISALTMALAR xiii 1. GİRİŞ 1 1.1. Alternatif Yakıtlar 2 1.1.1. Sıvı Yakıtlar 2 1.1.1.1. Alkoller 2 1.1.1.1.1 Oktanol 3 1.1.2. Bitkisel Yağlar 4 2. BİYODİZEL 4 2.1. Biyodizel Özellikleri 5 2.2. Biyodizelin Üretimi 8 2.2.1. Seyreltme 8 2.2.2. Mikroemülsiyon Oluşturma 8 2.2.3. Proliz 8 2.2.4. Transesterifikasyon 9 3. ASPİR 9 3.1. Aspir Çeşitleri 10 3.2. Sanayide İşlenmesi 10 4. LİTERATÜR ARAŞTIRMALARI 11 5. MATERYAL VE YÖNTEM 14 5.1. Deneysel Materyaller 14 5.1.1. Dizel Motor ve Deney Seti 14 5.1.2. Metil Alkol (Metanol) 17 5.1.3. Oktanol 18 5.1.4. Katalizör 18 5.2. Aspir Yağı ve Biyodizel Üretimi 19 5. 3. Deneylerde Kullanılan Yakıtlar ve Karışım Oranları 22 5.4. Yanma Analizi Sistemi ve Hesaplanan Parametler 22 5.4.1.Febris Yanma Analiz Sistemi 22 5.4.2.Motor Performans Parametleri 24 6. DENEYSEL SONUÇLAR 25 6.1. Yanma Parametreleri 25 6.1.1.Silindir Basıncı 25 6.1.2.Isı Salınım Hızı 27 6.1.3.Ortalama Gaz Sıcaklığı 28 6.2. Performans Parametreleri 29 6.2.1.Kütlesel Yakıt Tüketimi 29 6.2.2.Isıl Verim Değişimi 30 6.2.3.Özgül Yakıt Tüketiminin (Bsfc) Yüke Bağlı Olarak Isıl Değişimi 31 6.3. Emisyon Parametreleri 32 6.3.1.Karbonmonoksit (CO) Emisyonları 32 6.3.2.Azot Oksit (NOx) Emisyonları 33 6.3.3.Hidrokarbon (HC) Emisyonları 34 7. SONUÇLAR 36 8. KAYNAKLAR 38 ÖZGEÇMİŞ 43

Aspir (Carthamus tinctorius, L.) insan beslenmesine uygun yağa ve yağ bileşenlerine sahip sıcağa ve kurağa dayanıklı bir yağ bitkisidir. Bu nedenle, Türkiye'nin yemeklik yağ açığının kapatılmasında potansiyele sahip olması, alternatif alanlarda yetiştirilebilmesi, münavebeye girebilmesi ve nadas alanlarını daraltması gibi nedenlerle üzerinde önemle durulması gerekir. Bu çalışma, Diyarbakır Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri deneme alanında Kasım 2017'de kurulmuştur. Denemede iki farklı aspir (Dinçer ve Remzibey) çeşidine sekiz farklı azot dozu (0,3,6,9,12,15,18 ve 21 kg/da) uygulanarak verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak yapılmıştır. Denemede yer alan çeşitlerin bitki boyu(cm), bitki dal sayısı(adet), bitki başına tabla sayısı(adet), tabla çapı(mm), tabladaki tohum sayısı(adet), hasat indeksi(%), tane verimi (kg/da) bin tane ağırlığı (g), yağ oranı (%), yağ verimi (kg/da) ile protein oranı(%) özellikleri incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, bitki boyu 98,10-105,53 cm, bitki başına dal sayısı 6,60- 8,27 adet/bitki, tabla sayısı 10,87- 15,60 adet/bitki tabla çapı 19,72-23,12 mm, bin tane ağırlığı 32,44-45,84 gram, tabladaki tohum sayısı 23-28,6 adet/bitki, tohum verimi 218,92-345,85 kg/da, yağ oranı oranı % 28,07-%34,30 yağ verimi 62,33-117,48 kg/da, hasat indeksi %22,23-%30,74, protein oranı % 21,58-31,74 arasında değişim göstermiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda en yüksek değerler; bin tane ağırlığı ve protein oranı için 0 kg/da azot dozundan; hasat indeksi, tohum verimi ve yağ verimi özelikleri için 9 kg/da azot dozundan; bitki boyu ve tablo sayısı için 12 kg/da azot dozundan; dal sayısı için 18 kg/da azot dozundan; tablada tohum sayısı 21 kg/da azot dozundan elde edilmiştir. Yapılan çalışmada hasat indeksi, yağ verimi ve tohum verimi bakımından en yüksek değerler Remzibey çeşidinden elde edilmiştir. Safflower (Carthamus tinctorius L.) is a heat and drought resistant oil plant with suitable oil and fat components for human nutrition. Therefore, the safflower should be emphasized for reasons such as increasing edible oir requirement of Turkey, to be grown in the alternative area, to capable of rotation and narrowing the fallow field. This study was established in November 2017 in Diyarbakir Dicle University Faculty of Agriculture Field Crops experimental area. Eight different nitrogen doses (0,3,6,9,12,15,18 and 21 kg / da) were applied to two different safflower (Dinçer and Remzibey) varieties to determine yield and quality characteristics. The research was conducted with 3 replications according to randomized block design. Plant height (cm), number of plant branches (number), number of tables per plant (number), diameter of table (mm), number of seeds (number), harvest index (%), grain yield (kg / da) thousand grain weight (g), oil content (%), oil yield (kg / da) and protein content (%) were investigated. According to the results of the research, plant height is 98,10-105,53 cm, number of branches per plant is 6,60-8,27 units / plant, number of trays is 10,87-15,60 units / plant table diameter is 19,72-23, 12 mm, thousand grain weight 32,44-45,84 grams, the number of seeds in the table 23-28.6 pieces / plant, seed yield 218,92-345,85 kg / da, the oil rate is 28.07% - 34,30% , 3 fat yield 62.33-117.48 kg / da, harvest index 22.23% -30.74%, protein content ranged between 21.58-31.74%. As a result of the evaluations made the highest values were obtained for thousand grain weight and protein content from a nitrogen dose of 0 kg / da; for harvest index, seed yield and oil yield characteristics from nitrogen dose of 9 kg / da; for plant height and number of tables from the nitrogen dose of 12 kg / da; for number of branches from nitrogen dose of 18 kg / da; for number of seeds in the table from nitrogen dose of 21 kg / da. In the study, the highest values for harvest index, oil yield and seed yield were obtained from Remzibey cultivar. Dicle Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü

Dünya üzerinde yaklaşık bir milyon bitki türü vardır ve bunların neredeyse yarısının faydası bilinmemektedir. Dünyadaki bitkilerin 3 bin kadarı tedavi ve sağlık hedeflenerek kullanılmaktadır. Son 20 yıldır başta batılı ülkeler olmak üzere birçok ülkede biyoekonomiye verilen önem artmaktadır. Türkiye, bulunduğu coğrafyada dört mevsimin yaşandığı bir ülkedir. İklim çeşitliliği sayesinde birçok bitki çeşidinin yetiştirilebilme olanağı vardır. Bu çalışmada, Konya ilinin ilçeleri itibariyle, Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin mevcut durumunun belirlenmesi ve Türkiye ekonomisine olan katkısı araştırılmıştır. Araştırma kapsamında anason, kimyon, haşhaş ve aspir bitkileri belirlenmiştir. Bu ürünleri üreten üreticiler ile 70 anket yapılmıştır. Araştırmada kapsamında değerlendirilen anket sonuçlarına göre üreticilerin, biyoekonomi kavramına yakın olmaları ve biyoekonomiyi destekleyen üretim anlayışına sahip olmaları umut vericidir. SWOT analizi ile bu sektörün gelişmesi için yapılması gerekenler tespit edilmiştir. Konya kırsalında Tıbbi ve Aromatik Bitkiler, daha çok ilaç olarak bilinen bitkilerdir. Bu bitkiler, özellikle hastalıktan önce tedbir amaçlı ve hastalığın ilerlemesini engellemek için kullanılır. Bu bitkiler, sağlıklı yaşamı desteklemektedir. Ayrıca, kozmetikte ve beslenmede de kullanılmaktadır. Konya ilinde yapılan bu çalışma ile literatür ve veri eksiliğinin fazla olduğu bu alana katkı sağlanmıştır. Üreticilerin Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin biyoekonomik potansiyelini ve fırsatları gördükçe karlılıklarını artırabilecekleri anlaşılmaktadır., There are about one million plant species in the world and almost half of the themes benefit is unknown. Up to 3 thousand of the plants in the world are used for treatment and health. In the last 20 years, the importance given to bioeconomics has been increasing in many countries, especially in western countries. Turkey is a country that experiences four seasons in geography. Thanks to the climate diversity, many plant varieties can be grown. In this study, the districts of Konya as, determining the current status of Medicinal and Aromatic Plants and contribution to Turkey's economy have been investigated. Anise, cumin, poppy and safflower plants were selected within the scope of the research. 70 questionnaires were conducted with manufacturers producing these products. According to the survey results evaluated within the scope of the research, it is promising that the producers are close to the concept of bioeconomics and have an understanding of production that supports bioeconomics. The SWOT analysis identified the requirements for the development of this sector. In the countryside of Konya, Medicinal and Aromatic Plants is more commonly known as medicine. These plants are used especially for the prevention and prevention of disease progression before the disease. These plants support healthy living. It is also used in cosmetics and nutrition. This study conducted in the province of Konya contributed to this area where there is a lack of literature and data. It is understood that producers can increase their profitability as they see Medicinal and Aromatic Plants' bioeconomic potential and opportunities.

Bu araştırma 2017 yılında Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü'nün kampüs uygulama arazisinde kışlık ekim tek lokasyonda (Tekirdağ) yürütülmüştür. Deneme 'Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller Deneme Desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırmada, Eskişehir Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirilmiş olan Dinçer ve Balcıaspir çeşitleri kullanılmış, mikro besin elementlerinden Çinko(3000ppm), Demir(2500pmm) ve Mangan (3000ppm) elementleri ve bunların kombinasyonları olarak (Zn+Fe, Zn+Mn, Fe+Mn ve Zn+Fe+Mn) üç farklı bitki gelişme döneminde (sapa kalkma, tabla bağlama ve çiçeklenme dönemi) uygulanmıştır. Bu amaçla denemede bitki boyu, yan dal sayısı, tabla sayısı, tabla çapı, çiçeklenme gün sayısı, olgunlaşma gün sayısı, tohum verimi, bin tohum ağırlığı, kabuk oranı, ham yağ oranı, ham protein oranı ve yağ verimi gibi karakterler incelenmiştir. Elde edilen verilere göre, tohum verimi ve ham yağ oranı bakımından çeşitler ile uygulama dönemleri arasındaki farklılıkların yanı sıra dönem x gübre interaksiyonuda önemli bulunmuştur. Dekara en yüksek tohum verimi (116.667 kg/da) sapa kalkma döneminde uygulanan Zn elenmenti ile elde edilmiştir. Çeşitler arasındaki farklılıklar önemli bulunmamış olup, Dinçer çeşidinde 102.227 kg/da tohum verimi, Balcı çeşidinde 95.999 kg/da tohum verimi elde edilmiştir. Ham yağ oranı bakımından çeşitler arasındaki farklılıklar önemli olup, Balcı çeşidinde % 27.38 oranında, Dinçer çeşidinde ise % 24.38 ham ham yağ oranı elde edilmiştir. Uygulama dönemleri arasında ise en yüksek ham ham yağ oranına sapa kalkma döneminde uygulanan Mn besin elementi uygulaması ile ulaşılmıştır (% 27.78). This research was carried out in 2017 in the research trial area of the Field Crops Department of Agricultural Faculty of Namık Kemal University as overseeding in single location (Tekirdağ). Experiment was established as 3 replications according to the Experimental Design of Split Plots in Random Blocks. In this study, Dinçer and Balcı safflower varieties developed by Eskişehir Crossing Zone Agricultural Research Institute were used, Zinc (3000ppm), Iron (2500pmm) and Manganese (3000ppm) elements and their combinations (Zn + Fe, Zn + Mn, Fe + Mn and Zn + Fe + Mn) were applied in three different periods (bolting, capsule binding and flowering period). For this purpose, in the study plant height, branch number, capsule number, number of seeds per capsule, capsule diameter, flowering days number, maturity days number, seed yield, 1000 seed weight, hull ratio, oil ratio, protein ratio and oil yield were investigated According to the obtained data, in terms of seed yield and oil ratio, as well as differences between varieties and periods, period x fertilizer interaction was also found significant. The highest seed yield (116.667 kg / da) was obtained with Zn element applied in the bolting period. The differences between the varieties were not found significant and 102,227 kg / da seed yield was obtained in Dinçer variety and 95,999 kg / da seed yield was obtained in Balcı variety. Differences between varieties were significant in the oil ratio, it was obtained as 27.384 % for Balcı variety and 24.384% for Dinçer variety. The highest oil ratio was reached with the Mn element applied in the bolting period (27.782%). 51

Bu araştırma, farklı ekim sıklıklarının (25, 50, 75 ve 100 tohum/m2) aspir bitkisinde bazı tarımsal özellikler ile yaprak alan indeksi ve ışık tutma etkinliği üzerine etkisini belirlemek amacıyla 2017-2018 gelişme döneminde yürütülmüştür. Araştırmada materyal olarak Balcı, Dinçer, Remzibey ve Yenice aspir çeşitleri kullanılmıştır. Tarla denemeleri iki faktörlü tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. En yüksek tane verimleri sırasıyla 221.0 ve 216.9 kg/da ile Balcı ve Yenice çeşitlerinden alınmıştır. Ekim sıklıkları bakımından ise 100 tohum/m2 ekim sıklığı 243.7 kg/da ile en yüksek tane verimini sağlamıştır. Çeşitler içerisinde en yüksek ham yağ verimi 68.8 kg/da ile Balcı çeşidinden, ekim sıklıklarında ise 73.0 kg/da ile 100 tohum/m2 ekim sıklığından alınmıştır. Yaprak alan indeksi ölçümlerinde, en yüksek yaprak alan indeksi değeri 2.9 ile Balcı çeşidinden, sıklıklar bakımından ise 3.2 ile 75 ve 100 tohum/m2 ekim sıklıklarından elde edilmiştir. Çalışmada en yüksek ışık tutma oranı % 87.1 ile Balcı çeşidinden alınmış olup, ekim sıklıkları bakımından ise % 87.3 ile 75 tohum/m2 ekim sıklığında en yüksek ışık tutma oranına ulaşılmıştır. En yüksek ışık tutma etkinliği değerleri % 30.4 ile Dinçer aspir çeşidi ve % 33.1 ile 25 tohum/m2 ekim sıklığından elde edilmiştir. Genel bir değerlendirme yapıldığında; farklı ekim sıklıkları uygulanan aspir çeşitlerinde en yüksek tane ve ham yağ verimlerinin Balcı ve Yenice çeşitleri ile 100 tohum/m2 ekim sıklığından elde edildiği, yüksek yaprak alan indeksi ve ışık tutma oranı ile yüksek verim potansiyeli arasında bir paralellik bulunduğu ve yaprak alan indeksi arttıkça bitkilerin ışık tutma etkinliklerinin azaldığı söylenebilir. This research was conducted to determine the effect of different sowing densities (25, 50, 75 ve 100 seeds/m2) on some agricultural properties and leaf area index and light interception efficiency in safflower during 2017-2018 growing period. Balcı, Dinçer, Remzibey and Yenice safflower cultivars were used in the study. Field trials were carried out in three replications according to two-factor randomized block design. The highest seed yields were obtained from Balcı and Yenice cultivars with 221.0 and 216.9 kg/da respectively. In terms of sowing density, the highest seed yield obtained from 100 seed/m2 sowing density (243.7 kg/da). Among the cultivars, the highest crude oil yield was obtained from Balcı cultivar with 68.8 kg/da, and 100 seed/m2 sowing density. In the leaf area index measurements, the highest leaf area index values were obtained from Balcı cultivar with 2.9 and 3.2 from 75 and 100 seed/m2 sowing densities. In the study, the highest light interception rate was obtained from Balcı cultivar with 87.1% and the highest light interception rate was reached with 87.3% from 75 seed/m2 sowing density in terms of sowing densities. The highest light interception efficiency values were obtained from Dinçer safflower cultivar with 30.4% and 25 seed/m2 sowing density with 33.1%.When a general evaluation is made; it can be said that the highest seed and crude oil yields of safflower cultivars with different sowing densities were obtained from Balcı and Yenice cultivars and 100 seed/m2 sowing density, and there is a parallel between high leaf area index and light interception ratio and high yield potential and as the leaf area index increases, the light interception rates of the plants decrease. 61

Bu çalışmada reaktif seyrelticiler, metakriloksipropiltrimetoksisilan (MAS), 2,2,2-trifloroetil metakrilat (TFEM), Triallil eter akrilat (TAEA) olmak üzere üç farklı dienofil türünün aspir yağı ile verdiği Diels-Alder tepkimeleri sonucu sentezlenmiştir. Sentezlenen reaktif seyrelticiler, farklı oranlarda soya yağı bazlı alkid reçine, ıslatıcı ve kurutucu maddeler ile karıştırılarak oniki farklı boya formülasyonu elde edilmiştir. Elde edilen boya örneklerinin ısısal, yapısal, viskoelatik ve mekanik özellikleri sırasıyla termogravimetrik analiz (TGA), taramalı elektron mikroskobu (SEM), dinamik mekanik analiz (DMA) ve diferansiyel taramalı kalorimetre (DSC) ve Universal malzeme test cihazı ile incelenmiştir ve viskozite, kuruma süresi, kavlama derecesi (yapışma), film kalınlığı ve parlaklık gibi film özellikleri test edilmiştir. In this study, reactive diluents were synthesized by Diels-Alder reactions of three different dienophil species with methacryloxypropyl trimethoxysilane (MAS), 2,2,2-trifluoroethyl methacrylate (TFEM), triallil ether acrylate (TAEA) and safflower. The synthesized reactive diluents were mixed with different proportions of soybean oil based alkyd resin, wetting and drying agents to produce twelve different dye formulations. The thermal, structural, viscoelatic and mechanical properties of the dye samples were analyzed by thermogravimetric analysis (TGA), scanning electron microscope (SEM), dynamic mechanical analysis (DMA) and differential scanning calorimetry (DSC) and Universal material testing, and viscosity. film properties such as drying time, degree of adhesion, film thickness and gloss were tested. İÇİNDEKİLER Sayfa ÖZET -- vi ABSTRACT -- vii TEŞEKKÜR -- viii İÇİNDEKİLER -- xi ÇİZELGELER DİZİNİ -- xv ŞEKİLLER DİZİNİ -- xviii RESİMLER DİZİNİ -- xxix KISALTMALAR VE SİMGELER -- xxx 1. GİRİŞ -- 1 2. KURAMSAL TEMELLER -- 4 2.1. Boyaların Tanımı ve Özellikleri -- 4 2.1.1. Boya nedir? -- 4 2.1.2. Boyaların sınıflandırılması -- 4 2.1.3. Boya bileşenleri -- 4 2.1.4. Boya sanayi terimleri -- 10 2.2. Yağların Tanımı ve Özellikleri -- 11 2.2.1. Yağ tanımı -- 11 2.2.2. Yağ asitleri -- 11 2.2.3. Yağ asitlerinin sınıflandırılması -- 12 2.2.4. Yağların sınıflandırılması -- 16 xii Sayfa 2.3. Diels-Alder Tepkimeleri -- 18 2.3.1. Diels-Alder tepkimelerinin özellikleri -- 18 2.3.2. Diels-Alder tepkimelerindeki dien bileşeni -- 19 2.3.3. Diels-Alder tepkimelerindeki dienofil bileşeni -- 20 2.4. Aspir Yağı ve Özellikleri -- 20 2.5. Alkid Reçineler -- 22 2.5.1. Alkid reçine tanımı -- 22 2.5.2. Alkid reçinelerin boya kullanımında üstünlükleri -- 23 2.5.3. Alkid reçine çeşitleri -- 23 3. KAYNAK ARAŞTIRMASI -- 25 4. MATERYAL VE YÖNTEM -- 30 4.1. Tez Çalışmasının Amacı -- 30 4.2. Tez Çalışmasında Kullanılan Kimyasal Maddeler -- 31 4.3. Tez Çalışmasında Kullanılan Malzemeler -- 32 4.4. Reaktif Seyreltici Hazırlama Deney Düzeneği -- 33 4.5. Deneylerin Yapılması -- 34 4.5.1. Reaktif seyreltici hazırlama -- 34 4.5.2. Reaktif seyrelticili soya yağı bazlı alkid ile boya hazırlanması -- 37 4.5.3. Reaktif seyrelticili boya filmi hazırlanması -- 38 4.6. Tez Çalışmasında Kullanılan Karakterizasyon Yöntemleri -- 38 4.6.1. Gaz kromotografisi (GC) yöntemi -- 39 4.6.2. Termogravimetrik analiz (TGA) yöntemi -- 40 4.6.3. Fourier dönüşümlü kızılötesi spektroskipi (FT-IR) yöntemi -- 41 xiii Sayfa 4.6.4. Nükleer manyetik rezonans (NMR) yöntemi -- 41 4.6.5. Taramalı elektron mikroskobu (SEM) yöntemi -- 41 4.6.6. Dinamik mekanik analiz (DMA) yöntemi -- 42 4.6.7. Diferansiyel taramalı kalorimetre (DSC) yöntemi -- 42 4.6.8. Mekanik test yöntemi -- 43 4.7. Tez Çalışmasında Kullanılan Test Yöntemleri -- 43 4.7.1. Viskozite ölçüm yöntemi -- 43 4.7.2. Kuruma süresi ve derecesi tespit yöntemi -- 44 4.7.3. Film kalınlığı ölçüm yöntemi -- 45 4.7.4. Parlaklık kontrolü -- 45 4.7.5. Kavlama derecesi (yapışma) tespit yöntemi -- 45 4.7.6. Kalem sertliği yöntemi -- 46 5. ARAŞTIRMA SONUÇLARI VE TARTIŞMA -- 47 5.1. Aspir Yağının Özelliklerinin İncelenmesi -- 47 5.1.2. Aspir yağının gaz kromotografisi (GC) sonuçları -- 47 5.1.3. Aspir yağının termogravimetrik analiz (TGA) sonuçları -- 48 5.1.4. Aspir yağının diferansiyel taramalı kalorimetre (DSC) sonuçları -- 49 5.1.5. Aspir yağının fourier dönüşümlü kızılötesi spektroskopisi (FT-IR) sonuçları -- 50 5.1.6. Aspir yağının nükleer manyetik rezonans (NMR) sonuçları -- 51 5.2. Reaktif Seyrelticilerin Özelliklerinin İncelenmesi -- 52 5.2.1. AYMAS, AYTFEM ve AYTAEA’ın fourier dönüşümlü kızılötesi spektroskopisi (FT-IR) sonuçları -- 52 xiv Sayfa 5.2.2. AYMAS, AYTFEM ve AYTAEA’ın nükleer manyetik rezonans (NMR) sonuçları -- 53 5.3. Reaktif Seyrelticili Boya Filmi Örneklerinin Isısal, Yapısal, Viskoelastik, Mekanik, Viskozite ve Film Özelliklerinin İncelenmesi -- 56 5.3.1. Reaktif seyrelticili boya filmi örneklerinin ısısal özelliklerinin incelenmesi -- 56 5.3.2. Reaktif seyrelticili boya filmi örneklerinin yapısal özelliklerinin incelenmesi -- 109 5.3.3. Reaktif seyrelticili boya filmi örneklerinin viskoelastik özelliklerinin incelenmesi -- 110 5.3.4. Reaktif seyrelticili boya filmi örneklerinin diferansiyel taramalı kalorimetri (DSC) yöntemi ile viskoelastik özelliklerinin incelenmesi -- 110 5.3.5. Reaktif seyrelticili boya filmi örneklerinin malzeme test cihazı ile yöntemi ile mekanik özelliklerinin incelenmesi -- 122 5.4. Reaktif seyrelticili boya örneklerinin viskozitelerinin incelenmesi -- 131 5.5. Reaktif seyrelticili boya filmi örneklerinin film özelliklerinin belirlenmesi -- 136 5.5.1. AYMAS-SYA boya filmi örneklerinin film özelliklerinin incelenmesi -- 136 5.5.2. AYTFEM-SYA boya filmi örneklerinin film özelliklerinin incelenmesi -- 136 5.5.3. AYTAEA-SYA boya filmi örneklerinin film özelliklerinin incelenmesi -- 137 6. SONUÇ VE ÖNERİLER -- 143 ÖZGEÇMİŞ -- 148 KAYNAKLAR -- 150

This study was conducted with Dinçer cultivar in Ankara ecological conditions in 2010 and 2011. As the nitrogen fertilizer the amonium sulfate was used and as the phosphorus fertilizer the triple super phosphate was used in this study. The experiment was established with The Randomized Complete Block in a Split Plot Design. Nitrogen doses are N0, N5, N10, N15 and N20, phosphorus doses are P0, P3, P6 and P9. The objective of this study was to determine the influence of different phosphorous doses and nitrogen doses on plant height, number of branches, number of heads per plant, diameter of head, number of seed per head, 1000 seed weight, harvest index and seed yield of safflower. According to the results of this study, in 2010 vegetation season, mean data for plant height, number of branches, number of heads per plant, diameter of head, number of seed per head, 1000 seed weight, harvest index and seed yield among different phosphorous doses and nitrogen doses ranged from 51.6 - 72.1 cm, 5.2 - 6.6 number, 13.3 - 19.6 number, 2.2 - 2.5 cm, 23.5 - 31.8 number, 40.1-49.5 gr, 24.3 - 33.7 % and 135.6 - 218 kg da-1, respectively. In 2011 vegetation season, same characters are registered as 78.9 - 93 cm, 5.0 - 6.1 number, 13.4 - 20 number, 2.3 - 2.5 cm, 24.1 - 32.1 number, 48.5 - 52.8 gr and 261.67 - 397.60 kg respectively. The results of the study indicated that different phosphorous and nitrogen doses had an important effect on seed yield (kg da-1) of safflower., Bu çalışma Ankara ekolojik koşullarında 2010 ve 2011 yetiştirme döneminde Dinçer aspir çeşidiyle yürütülmüştür. Çalışmada azotlu gübre olarak amonyum nitrat, fosforlu gübre olarak triple superfosfat kullanılmıştır. Deneme Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller Deneme Deseni’nde üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Denemede azot seviyeleri; N0, N5, N10, N15 ve N20, fosfor seviyeleri ise; P0, P3, P6 ve P9 kg da-1 olarak uygulanmıştır. Bu çalışmanın amacı; aspir bitkisinde farklı fosfor ve azot seviyelerinin bitki boyu, yan dal sayısı, tohumlu tabla sayısı, ana tabla çapı, ana tabladaki tohum sayısı, bin tohum ağırlığı, hasat indeksi, dekara tohum verimi üzerine etkisini belirlemektir. Araştırma sonuçlarına göre bitki boyu, yan dal sayısı, tohumlu tabla sayısı, ana tabla çapı, ana tabladaki tohum sayısı, bin tohum ağırlığı, hasat indeksi ve dekara tohum verimi değerleri 2010 yetiştirme döneminde sırasıyla; 51.6 - 72.1 cm, 5.2 - 6.6 adet bitki-1, 13.3 - 19.6 adet bitki-1, 2.2 - 2.5 cm, 23.5 - 31.8 adet, 40.1 - 49.5 gr, % 24.3 - 33.7 ve 135.6 - 218 kg olarak elde edilmiş; 2011 yetiştirme döneminde aynı karakterler sırasıyla; 78.9 - 93 cm, 5 - 6.1 adet bitki-1, 13.4 - 20 adet bitki-1, 2.3 - 2.5 cm, 24.1 - 32.1 adet, 48.5 - 52.8 gr, % 28 - 38 ve 261.67 - 397.60 kg olarak kaydedilmiştir. Çalışmanın sonucunda farklı fosfor ve azot dozu uygulamalarının aspirde tohum verimini artırıcı önemli bir faktör olduğu belirlenmiştir.

Bu araştırmada çiçeklenmeden olgunlaşma periyoduna kadar farklı dönemlerde hasat edilen aspir (Dinçer, Balcı, Remzibey, Yenice, Linas, Olas) çeşitlerinin tohumlarından elde edilen yağların kimyasal özellikleri (yağ oranı, yağ asiti bileşimi, tokoferol ve sterol kompozisyonu) belirlenmiştir. Aspir çeşitlerinde olgunlaşma periyodu süresince nem oranı azalırken; yağ oranlarının arttığı tespit edilmiştir. Yağ asiti bileşimi incelendiğinde; tüm aspir çeşitlerinin yağlarında önemli doymuş yağ asitlerinden olan palmitik (C16:0) ve stearik (C18:0) asitler ile doymamış yağ asitlerinden olan oleik (C18:1) ve linoleik (C18:2) asit miktarlarının oldukça yüksek olduğu ve ilk hasattan son hasada doğru önemli seviyelerde değişimler gösterdikleri belirlenmiştir. Ayrıca olgunlaşmaya doğru gidildikçe toplam doymuş yağ asiti oranlarının azaldığı, doymamış yağ asiti miktarının ise arttığı görülmüştür. Dinçer, Balcı, Remzibey, Yenice, Linas, Olas çeşitlerinden ilk hasat ve son hasat örnekleri seçilerek sterol kompozisyonları incelenmiş; tüm çeşitlerde en yüksek düzeyde β-sitosterol bulunduğu ve sterol miktarlarının tam oluma doğru gidildikçe azalma gösterdiği tespit edilmiştir. Yine aynı aspir çeşitlerinin ilk ve son hasat örneklerinde tokoferol kompozisyonları ele alındığında ise; tüm örneklerde α-tokoferol'un en yüksek düzeyde bulunduğu ve tokoferol miktarlarının tam oluma doğru gidildikçe artış gösterdiği belirlenmiştir. In this study, the chemical properties (oil content, fatty acid composition, tocopherol and sterol composition) of the oils obtained from the seeds of the safflower varieties (Dinçer, Balci, Remzibey, Yenice, Linas, Olas) harvested at different periods from flowering to maturation were determined. While the humidity decreased during the ripening period in the safflower types; it was determined that the fat ratios increased. When fatty acid composition was examined; palmitic (C16:0) and stearic (C18:0) acids, which are important saturated fatty acids in the oils of all types of safflowers; the amounts of oleic (C18:1) and linoleic (C18:2) acids were found to be quite high and the first amounts was found to vary significantly from the first harvest to the final harvest. In addition, it was observed that the total amount of saturated fatty acid decreased and the amount of unsaturated fatty acid increased. The first harvest and last harvest samples from Dinçer, Balci, Remzibey, Yenice, Linas, Olas varieties were selected and sterol compositions were examined. It was found that β-sitosterol was found at the highest level in all varieties and the amount of sterol was decreased towards the final harvest. When the tocopherol compositions in the first and last harvest samples of the same safflower varieties were examined; α-tocopherol was found to be at the highest level in all samples and the amount of tocopherol was found to increase towards final harvest. 82

Bu çalışmada Diyarbakır, Gaziantep ve Şanlıurfa illerinin farklı lokasyonlarından toplanan Carthamus L. cinsinin farklı türlerine ait 10 populasyonda genetik çeşitliliğin moleküler karakterizasyonu 12 adet UBC ISSR (Inter Simple Sequence Repeats) moleküler işaretleyicisi kullanılarak yapıldı. UBC ISSR işaretleyicileri toplam 287 lokus üretti. Lokus düzeyindeki genetik çeşitlilik verilerine göre toplam genetik çeşitlilik HT= 0,2161, popülasyon içi genetik çeşitlilik Hs= 0,1490, popülasyonlar arası genetik farklılaşma GST= 0,3106 ve gen akışı Nm = 1,1096 olarak tespit edildi. En yüksek ortalama alel sayısı (na = 1,7003) A popülasyonunda, en yüksek etkili alel sayısı (nea= 1,2936) ve en yüksek genetik çeşitlilik (he = 0,1870) D popülasyonunda belirlendi. En düşük ortalama alel sayısı (na= 1,4251) J popülasyonunda, en düşük etkili alel sayısı (nea= 1,1718) ve en düşük genetik çeşitliliğin (he= 0,1078) F popülasyonunda tespit edildi. Popülasyonlar arasındaki genetik uzaklık (D) analizlerine göre, en düşük genetik uzaklık değeri D= 0,0459 değeri ile E ve F popülasyonları arasında bulunurken, en yüksek genetik uzaklık değeri D= 0,1444 değeri ile H ve J popülasyonları arasında bulundu. ISSR ile moleküler karakterizasyon analizi sonuçlarına göre Carthamus L. popülasyonları arasında genetik çeşitliliğin dikkate değer oranda yüksek olduğunu gösterdi. Gelecekte Carthamus L. bitkisinin kullanım şekilleri düşünüldüğünde öne çıkan kullanım şekillerinin medikal kullanımlarının yanı sıra yağ ve biyodizel üretimi olacağı tahmin edilmektedir. Bu nedenle ülkemizde doğal olarak yetişen bu cinse ait potansiyeli olan ekonomik bitki türleriyle ilgili daha detaylı araştırmaların yapılmasının ülkemizin tarımsal üretimine ve ekonomik kazancının artırılmasına katkı sağlayacağı kanaatine varıldı. In this study, genetic diversity was estimated in 10 populations from the species belong to genus Carthamus L. collected from Diyarbakır, Gaziantep, and Şanlıurfa provinces by 12 UBC ISSR (Inter Simple Sequence Repeats) molecular markers. UCB ISSR markers produced 287 loci. The mean values of total genetic diversity, genetic diversity within populations, genetic differentiations between populations, and gene flow between populations were determined as HT=0.2161, Hs=0.1490, GST =0.3106 and Nm=1.1096 respectively at locus level. The highest mean values for allele number, effective allele number and genetic diversity were identified as na=1.7003 in population A, nea=1.2936 and he=0.1870 in population D, while The lowest mean values for allele number, effective allele number and genetic diversity were identified as na=1.4251 in population J, nea =1,1718 and he=0.1078 in population F. According to genetic distance data between populations, the highest genetic distance value was estimated as D=0.1444 between the populations H and J, while the lowest genetic distance value was estimated as D=0.0459 between the populations E and F. The molecular characterization results, using ISSRs, indicated considerably very high genetic diversity among the populations of Carthamus L. When the different usages of Carthamus L. are considered, it is estimated that the oil and biodiesel production beside its medical usage will be the prominent usages in the future. The main idea is the planning the detailed studies about the candidate species, which have high potential in this genus growing naturally in Turkey, would contribute to increase in agricultural production and economy. İÇİNDEKİLER Sayfa ÖZET -- ABSTRACT -- TEŞEKKÜR -- İÇİNDEKİLER -- ÇİZELGELER DİZİNİ -- ŞEKİLLER DİZİNİ -- RESİMLER DİZİNİ -- HARİTALAR DİZİNİ -- SİMGELER VE KISALTMALAR -- 1.GİRİŞ -- 2. KURAMSAL TEMELLER VE KAYNAK ARAŞTIRMASI -- 3. MATERYAL YÖNTEM -- 3.1. Materyal -- 3.1.1. Bitki materyali -- 3.2. Yöntemler -- 3.2.1. DNA izolasyonu -- 3.2.2. Polimeraz Zincir Reaksiyonları (PCR) -- 3.3. Verilerin İstatistiksel Analizi -- 4. ARAŞTIRMA SONUÇLARI VE TARTIŞMA -- 4.1. Popülasyon Düzeyinde İstatistiksel Analizler -- 4.1.1. Genetik çeşitlilik analizleri -- 4.2. Tür Düzeyinde Yapılan İstatistiksel Analizler -- 4.2.1. Genetik çeşitlilik analizleri -- 5.SONUÇ VE ÖNERİLER -- KAYNAKLAR -- EKLER -- EK-1. DNA İzolasyon Basamakları -- iv vi viii x xii xiii xiv xv xvi 1 12 27 27 27 28 28 29 32 35 35 35 44 44 48 54 60 60 xi EK-2. ISSR-PCR Ve Agaroz Jel Hazırlama İşlem Basamakları -- EK-3. Kullanılan Kimyasal Malzeme Ve Tampon Çözeltiler -- EK-4. Bu Çalışmada Kullanılan Carthamus L. Cinsine Ait Popülasyonların Herbaryum Örneklerinin Fotoğrafları -- EK-5. Popülasyonlara Göre Lokuslardaki Alel Frekansın Gösteren Çizelgeler -- EK-6. Lokusların Carthamus L. Popülasyonlarında Gösterdiği Verilere Göre Genetik Çeşitlilik (Ht), Popülasyon İçi Genetik Çeşitlilik (Hs), Popülasyonlar Arası Genetik Farklılaşma (Gst) Ve Gen Akışı (Nm) Verilerini Gösteren Çizelgeler -- EK-7. Pearson Korelasyon Katsayısı Verileri -- ÖZGEÇMİŞ -- 60 62 63 73 77 85 86

Aspir bitkisi yetiştiriciliği üzerinde yapmış olduğumuz araştırma, Dicle Üniversitesine ait Ziraat Fakültesine bağlı Tarla Bitkileri Bölümündetahsis edilmiş deneme eğitimalanında2013-2014 yılları arasında Remzibey-05 çeşidinin farklı sıra arası ve sıra üzeri mesafelerde verim ve verim öğelerine etkisinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışma, Tam Şansa Bağlı Bloklar Deseninde Bölünmüş Parseller deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuş olup, 3 değişik sıra arası (15, 30 ve 45 santimetre ) ile 5 değişik sıra üzeri mesafe ( 5, 10, 15, 20 ile 25 santimetre ) denenmiştir. Bu çalışmada bitki boyu, dal sayısı, tabla sayısı, tabla çapı, tohum sayısı, bin tohum ağırlığı, verim, yağ oranı, yağ verimi ve protein oranı gibi özellikler incelenmiştir. Araştırma sonucuna göre en yüksek verim 581.97 kg/da ile 5 santimetre sıra üzeri ve 45 santimetre sıra arası mesafe uygulamasından, en yüksek yağ oranı ise % 29.34 ile 20 santimetre sıra üzeri ve 30 santimetre sıra arası mesafe uygulamasından elde edilmiştir. This research was conducted to determine the efficiency of different rows to rows (15,30 and 45 cm) and (5,10,15,20 and 25 cm) plant to plant distance of yield and quality parametersof safflower cultivar of Remzibey-05 under Diyarbakır conditions during growing season of 2013-2014 in the trial area of Field Crops Department, Faculty of Agriculture, University of Dicle.The research was carried out in 3 replications according to the design of "Split plot in Random Blocks". In this study, properties such as plant height, number of branches, number of capitula per plant, diameter of capitulum, number of seeds per capitulum, 1000- seed weight, seed yield, oil content, oil yield and protein content were examined. According to the results of the study, the highest seed yield and oil yield were obtained from 45 cm rows to rows and 5 cm plant to plant distance with (581.97 kg/da) and (160.05 kg/da) respectively. The highest oil content was obtained from the rows to rows 30 cm and plant to plant distance of 20 cm with (29.34%).

Bu araştırma 2018 yılında Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri araştırma/deneme arazisinde yürütülmüştür. Deneme ‘Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller Deneme Deseni’ne göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırmada farklı ekim normlarının (3.0, 4.5, 6.0 ve 7.5 kg/da) aspir bitkisinin verim ve bazı kalite özelliklerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada metaryal olarak dört aspir çeşidi (Dinçer, Balcı, Linas ve Olas) kullanılmıştır. Bu amaçla denemede çıkış gün sayısı, bitki boyu, dal sayısı, tabla sayısı, tabladaki tohum sayısı, tabla çapı, çiçeklenme gün sayısı, olgunlaşma gün sayısı, tane verimi, 1000 tane ağırlığı, kabuk oranı, yağ oranı, protein oranı ve yağ verimi gibi karakterler incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, ekim normu arttıkça tane veriminin düştüğü gözlemlenmiş ve en yüksek tane verimi dekara 4,5 kg ekim normu uygulamasıyla Linas çeşidinden elde edilmiştir (99,06 kg/da). Yağ oranı bakımından ise ekim normu uygulamaları arasında istatistiksel olarak fark bulunmamıştır. This research was conducted at Research Field, Faculty of Agriculture University of Tekirdag Namık Kemal in 2018. The experiment was designed in randomized complete plot design with three replications. The aim of this research was to determine of different sowing rates (3.0, 4.5, 6.0 and 7.5 kg/da) on seed yield and some quality traits of safflower. The four cultivars of safflower (Dinçer, Balcı, Linas and Olas) was used as a material of this research. In the study emergence days number, plant height, branch number, capsule number, number of seeds per capsule, capsule diameter, flowering days number, maturity days number, seed yield, 1000 seed weight, hull ratio, oil content, protein content and oil yield were investigated. According to the results, seed yield decreased as sowing rates increased and the highest seed yield was obtained from Linas cultivar with the application of 4.5 kg/da sowing rate (99,06 kg/da). In terms of the oil content, there was no statistically significant difference between sowing rates.

Günümüz otomobil teknolojilerinde, özellikle dizel motorlu araçlarda hem performans hem de emisyon açısından faydalı olabilecek bir çok alternatif yakıt incelenmiştir. Aspir biyodizeli ve pentanol da belirli oranlarda karıştırılarak kullanılabilecek alternatif dizel yakıt türleridir. Bu çalışmada aspir biyodizeli ve pentanolün belirli oranlardaki karışımları ve direkt püskürtmeli bir dizel motorda kullanılması ile motor performansı ve emisyonlara etkileri incelenmiştir. Dizel motor 4 silindirli olup bir elektrik jeneratörüne güç vermek için kullanılmıştır. Belirli oranlarda karıştırılarak elde edilen dizel, biyodizel ve pentanol karışımlı yakıtların yanma sonucu elde edilen test sonuçları ile ticari motorinin test sonuçları karşılaştırılmıştır. Yapılan deneylerden elde edilen test sonuçlarına göre motor performansı, özgül yakıt tüketimi, silindir basıncı gibi etkenler bakımından karışım yakıtlar dizel ile karşılaştırıldığında ciddi bir değer farklılığı gözlemlenmemiştir.Yanma sonucu grafiklerine bakıldığında silindir basıncı, ısı salınım hızı kümülatif ısı salınımı, ortalama gaz sıcaklığı ve kütlesel yanma eğrilerinde yüke bağlı olarak tüm yakıt türleri için artışlar gözlemlenmiş olup grafik eğrileri genel olarak birbirini paralel olarak takip etmişlerdir. Ayrıca test sonuçlarına bakıldığında da egzoz emisyonları açısından ciddi bir farklılık olmamasına rağmen NOx emisyonlarında düşüşler ölçülmüştür. Bu çalışmada yanma deneyleri ve test sonuçlarına bakılarak aspir biyodizeli ve pentanol karışımlarının dizel yakıta belirli oranda karıştırılarak alternatif yakıt olarak kullanılabileceği görülmüştür.Ayrıca bu yakıtın kullanılabilmesi için dizel motorda ve püskürtme sistemi üzerinde herhangi bir değişiklik yapmaya gerek duyulmadığı belirlenmiştir., In today's automotive technology, especially in diesel vehicle engines, many alternative fuels have been examined that can be useful both in terms of performance and emissions. In this study, the performance and emission effects on a direct injection engine were investigated by using an alternative fuel, which is generated by mixed of safflower biodiesel and penthanol at certain ratios. The diesel engine that has 4 cylinders, was used to power an electric generator. Achieved combustion test results in diesel, biodiesel and penthanol mixed fuels at specific ratios were compared with obtained test results in pure diesel. According to the test results obtained from the tests performed, it is seen that there is no significant value difference when compared to diesel fuel with mixed fuels in terms of engine performance, specific fuel consumption and cylinder pressures. When the burnout graphs are taken into account, an increase on curves of the cylinder pressure, the heat release rate, the cumulative heat release, the average gas temperature and the mass combustion were observed for all types of fuels.There was also a decrease in NOx emissions, although there was no significant difference in terms of exhaust emissions. According to these combustion tests and obtained test results, it can be seen that the mixtures of safflower biodiesel and penthanol can be used as alternative fuel by mixing them to diesel fuel. In addition, there is no need to make any changes to the diesel engine and the spray system in order to use this fuel.

Bu çalışmada, ülkemizde yüksek bir üretim potansiyeline sahip aspir yağından üretilen biyodizelin alternatif yakıt olarak bir dizel motorda yanma, performans ve egzoz emisyonları üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Bu amaçla, literatürde var olan bilgiler ışığında, transesterifikasyon yöntemiyle aspir yağından hem etil ester hemde metil ester esaslı biyoyakıtlar üretilmiştir. Aspir yağı etil ve metil esterleri hem saf halde (M100,E100) hem de dizel ile karışım oluşturularak (M50D50, M20D80, E50D50, E20D80) motorda test edilmiştir. Test yakıtları ile motor 1500 dev/dak sabit hızda ve bu devirdeki maksimum güç çıkışının yaklaşık %0, %20, %40 ve %60‟na denk gelen dört farklı güç çıkışında (Yüksüz, 3,6 kw, 7,2 kw ve 10,8 kw) deneyler gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar aynı deney koşulları için dizel yakıtı ile karşılaştırılmıştır. %20 biyodizel içeren karışımlar için yanmanın başlangıç noktaları iyileşmekle birlikte tüm test yakıtları için genel olarak benzer yanma davranışları gözlenmiştir. Ancak saf biyodizeller için yanma eğrilerinde düzensizlikler görülmüştür. Biyodizellerin ısıl değerlerinin düşük olmasından kütlesel yakıt tüketimleri hem etil hemde metil esterler için dizele göre fazla olmuştur. Ancak, %20 biyodizel içeren karışımlar için yanmanın iyileşmesiyle hem özgül yakıt tüketimi hemde verim parametreleri iyileşmiştir. Bu sonuçlar, ısıl değeri yüksek olduğundan metil ester biyodizeli için etil estere oranla daha iyi olmuştur., In this study, the effects of biodiesel produced from safflower oil,which has a great growing potential in Turkey, as an alternative fuel on combustion, performance and exhaust emissions in a diesel engine were investigated. For this purpose, in the light of informations presented in the literature, both ethyl and methyl esters based biofuels from safflower oil were produced via transesterification reaction. Safflower oil ethyl and methyl esters were tested in engine in the forms of both as pure (M100, E100) and in blends with diesel (M50, D50, M20D80, E50D50, E20D80). Experiments were conducted using test fuels and engine was run at a constant speed of 1500 rpm and at four different power output corresponding to 0%, 20%, 40% and 60% of max output power at this speed (noload, 3,6 kw, 7,2 kw and 10,8 kw). Results were compared with diesel fuel for same experimental conditions. For Blends containing %20 biodiesel the starting points of combustion is improved, and for all test fuels, similar combustion behaviour was observed, However, in case of pure biodiesel fuels, irregularity curves were seen mass fuel consumption was higher for both ethyl and methyl esters than for diesel due to lower heating value of biodiesel fuels. However, for 20% biodiesel containing blends, specific fuel parameter consumption and efficiency were improved with developing the combustion. These results were better for methyl ester biodiesel than ethyl one due to higher heating value.

Bu araştırma 2016 yılında Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri deneme alanında yürütülmüştür. Deneme 'Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller Deneme Desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırmada farklı taban gübrelerinin aspirde verim ve bazı kalite özelliklerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada materyal olarak dört aspir çeşidi (Dinçer, Yenice, Balcı, Linas) ve üç farklı taban gübresi (20-20-0, 18-46-0, 8-21-0) kullanılmıştır. Bu amaçla denemede bitki boyu, ilk dal yüksekliği, dal sayısı, tabla sayısı, tabladaki tohum sayısı, tabla çapı, çiçeklenme gün sayısı, olgunlaşma gün sayısı, tane verimi, 1000 tane ağırlığı, kabuk oranı, iç oranı, yağ oranı, yağ verimi ve protein oranı gibi karakterler incelenmiştir. Elde edilen verilere göre tane verimi ve yağ oranı bakımından çeşitler arasındaki farklılıklar yanı sıra bazı karakterlerde de çeşit x gübre interaksiyonu da önemli bulunmuştur. Bu bağlamda en yüksek tane verimi 20-20-0 gübresi uygulaması ile Dinçer çeşidinden elde edilmiştir (203.400 kg/da). Yağ oranı bakımından taban gübresi uygulamaları istatistiki açıdan önemli bulunmayıp en yüksek yağ oranı Balcı ve Linas çeşitlerinden elde edilmiştir (sırasıyla % 35.323 ve % 33.995). This research was conducted at Applying Research Field, Agriculture Faculty, Namık Kemal University in 2016. The research was conducted in split-plot design on three replications. The aim of this research was to determine effects of different base fertilizers on seed yield and some quality traits of safflower. The four cultivars of safflower (Dinçer, Yenice, Balcı, Linas) and three different base fertilizers (20-20-0, 18-46-0, 8-21-0) was used as a material of this research. In the study plant height, first branch height, branch number, capsule number, number of seeds per capsule, capsule diameter, flowering days number, maturity days number, seed yield, 1000 seed weight, hull ratio, inner ratio, oil ratio, protein ratio and oil yield were investigated. According to the results of this research, differences between cultivars and base fertilizers as well as cultivar x base fertilizers were significant in terms of seed yield and oil rate. Dinçer cultivar has showed the highest seed yield (203.400 kg/da) with 20-20-0 base fertilizers application. In terms of oil ratio, the application of base fertilizer was not significant statistically and the highest oil content was obtained from Balcı and Linas cultivars (% 35.323 ve % 33.995 respectively). 55

Dizel jeneratörde aspir biyodizeli ve dizel (ultra low sulfur diesel-ULSD) yakıt karışımlarının kullanımında RCCI ( Reaktivite kontrollü sıkıştırmalı ateşleme) uygulamasının etkileri deneysel olarak incelenmiştir. Ön karışımlı yakıt olarak toplam yakıt tüketiminin % 50’si oranında Etanol uygulaması yapılmıştır. Deneyler motorun 1500 d/d sabit devrinde ve 10.8 kW sabit yük uygulamasında yapılmıştır. Dizel ve biyodizelin harmanlamasındaki amaç yanmanın başlamasını kolaylaştırmak birincil yakıt reaktivitesini artırmaktır. Birincil yakıt karışımları, % 50 Biyodizel %50 Dizel karışımı B50 şeklinde hazırlanmıştır. Önemli emisyon, performans ve yanma parametreleri incelenerek, sonuçlar belirlenmiştir.

Aspir (Carthamus tinctorius L.), Compositae (Asteraceae) familyasına ait tek yıllık bir yağ bitkisi olup kuraklığa dayanıklılığı ile dikkat çekmektedir. Sap, yaprak, tohum ve çiçekleri farklı amaçlarla kullanılan önemli bir endüstri bitkisidir. Dünyada oleik tipteki yağlar kızartmaya uygunluğu ile ön plana çıkarak tüketiciler tarafından tercih edilmektedir.Aspirde oleik asit önemli bir karakter olmasına rağmen ülkemizde sadece hasat sonrasında taneden belirlenmekte, bu durum da ıslah çalışmalarının bir yıl sonra yürütülmesine ve gecikmesine neden olmaktadır. Yüksek oleik asit özelliği yapılacak seleksiyonda bitkiler çiçeklenmeden ve döllenme gerçekleşmeden belirlenemediğinden bu durum ıslah çalışmalarını yavaşlatma ve maliyetleri arttırmaktadır.Çeşit geliştirme çalışmalarında biyoteknolojik yöntemlerden yararlananılarak özellikle de marköre dayalı seleksiyon kullanılarak daha hızlı ve güvenli bir sonuca ulaşılabilmektedir. Bu çalışmada; yüksek ve düşük oleik yağ asidi içeren aspir genotiplerini birbirinden ayırt edebilecek moleküler markör belirlenmesine çalışılmıştır. Çalışmada yüksek ve düşük oleik yağ asidi içeren iki aspir hattı melezlenmiş veF2 jenerasyonunda işaretlenen bitkilerin yaprak dokularından DNA izolasyonu yapılmıştır. Literatürde, aspirde yağ içeriğini kontrol eden FAD2 ve Ol genleri ile bağlantılı olarak haritalanmış SCAR markörleri seçilerek bu markörlerle tarama yapılmıştır. Seçilen ebeveyn çeşitler ve F2 bitkilerinin yağ içeriği ile moleküler markörlerden elde edilen bant profilleri eşleştirilerek değerlendirilmiş ve ıslahta seleksiyon amaçlı kullanılabilecek bir markör belirlenmeye çalışılmıştır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda IASCA 73 SCAR markörü, bireyler arasında seçicilik gösteren kodominant özellikte bir markör olarak belirlenmiş ancak yağ içeriği ile bağlantı göstermemiştir. Markörün seçiciliğinin aynı bölgede bulunan erkek kısırlığından sorumlu gen (Ms) ile bağlantılı olabileceği öngörülmektedir. abstract The safflower (Carthamus tinctorius L.) which belongs to Compositae family is an annual oil plant which is noted for its drought resistance.The stems, leaves, flowers and seeds of the safflower have been used in different areas.Oleic types of oils has a higher smoke points. For that reason, types of oleic oils (Omega-9) are prefered by consumers for healthy frying oil around the world. High oleic safflower oil can be developed classical plant breeding studies, but this process involves a long period of time. Biotechnological methods especially marker assisted selection (MAS) could be used fast and efficiently in the development of new varieties. In this study; it’s aimed to determined molecular markers which are detect high and low oleic safflower genotypes.High and low oleic type two safflower lines hybridized and DNA was isolated from leaves of their selected F2offspring seedlings. In the literature, SCAR markers linked to FAD2 and Ol genes which controls safflower oil contents were selected for this study and plant materials were scanned by these markers.Results of the oil content analysis and SCAR marker bant profiles of the parents and theirF2 individuals were matched and evaluated for detection of the selective markers that can be used for breeding. Theobtained results from our studies show that IASCA 73 SCAR markers was codominant selective marker between genotypes however it was not related to oil traits. It is expected that the selectivity of the markers can berelated to male sterility gene (Ms) in the same loci.

Konya ekolojik koşullarında bazı aspir (Carthamus tinctorius L.) genotiplerinde verim, kalite ve bazı bitkisel özelliklerin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilen bu çalışma, Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Prof. Dr. Abdülkadir AKÇİN Deneme Tarlasında, 2011 yılı vejetasyon döneminde (Mart-Ağustos) gerçekleştirilmiştir. Araştırma, "Tesadüf Blokları" deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Konya yöresinden doğal vejetasyondan seçilen, kendilemenin 6. generasyonundaki 10 adet aspir hattı (A13, A29, C12, E1, F4, F6, G16, H3, J19, J29) ve iki adet tescilli çeşit (Dinçer ve Remzibey) materyal olarak kullanılmıştır. Araştırmada; çıkış süresi (gün), ilk çiçeklenme süresi (gün), bitki boyu (cm), ilk dal yüksekliği (cm), dal sayısı (adet/bitki), tabla sayısı (adet/bitki), tabla çapı (cm), tabla ağırlığı (g), tablada tohum sayısı (adet), bin tohum ağırlığı (g), tohum verimi (kg/da), yağ oranı (%) ve yağ verimi (kg/da) ele alınmıştır. Araştırma sonucuna göre en yüksek tohum verimi G16 hattından (270,41 kg/da), bin tohum ağırlığı J19 hattından (43,2 g), yağ oranı Remzibey çeşidinden (% 27,39) ve yağ verimi G16 hattından (73,69 kg/da) elde edilmiştir., This research was conducted to determine seed yield and some morphological characters of some safflower line during 2011 growing season (March-August) on Selcuk University, Faculty of Agriculture Prof.Dr.Abdülkadir AKÇİN experimental field under Konya conditions. The experiment was designed according to "Randomized Blocks" with three replications. In this research was examined ten safflower lines (A13, A29, C12, E1, F4, F6, G16, H3, J19, J29 ) and two safflower cultivars (Dinçer, Remzibey) as material. In this research ; time of emergence (day), time of flowering start (day), plant height (cm), first branch height (cm), number of branch per plant, number of head per plant, head diameter (cm), head weight (g), seed number of head, thousand seed weight (g), seed yield (kg ha-1), oil content (%) and oil yield (kg ha-1) were examined. According to research results, there were obtained the highest seed yield (27.04 kg ha-1) from G16 line, thousand seed weight (43,2 g) from J19 line, oil content (27,39 %) from Remzibey cultivar and oil yield (73,69 kg ha-1) from G16 line., Bu tez çalışması BAP tarafından 12201018 nolu proje ile desteklenmiştir.

This research was carried out in the experimental field of agronomy Department in Agricultural Faculty in 1992. The experimental design was randomized complete block design with four replications. The results were as follows: Plant height was between 80.15-87cm.The number of the secondary branches per plant, the number of head per plant, grain yield per plot and a thousand achene weight were obtained between 6.6-7.4, 7.2-9.9, 1172.5-1383.25 g, 45.7-48.75g, respectively. The hull ratio, oil ratio of dehulled seed and oil ratio of seed were determined between 44.28% - 45.40%, 59.34% - 59.76%, 32.62% - 33.09%, respectively. Grain yield was obtained between 97.70-115.26 kg/da., Deneme 1992 yılında A Ü. Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü uygulama tarlasında kurulmuştur. Tesadüf Blokları deneme deseninde dört tekerrürlü olarak kurulan denemede elde edilen sonuçlara göre: Bitki boyu 80.15-87.34 cm arasında değişmiştir. Bitki başına yan dal sayısı 6.6.-7.4 adet. bitki başına tabla sayısı 7 2-9.9 adet, parsel tane verimi 117.2-1383.25 g. 1000 tane ağırlığı 45.17-48.75 g. kabuk oranı % 44.28-45 40, içte yağ oranı %59.34-59.76, kabuklu yağ oranı %32.60-33.09 arasında değişmiştir. Ayrıca tane verimi 97.70-115.26 kg/da'dır.

Aspir; Genetik kaynağı Anadolu olan ve Türkiye'de biyodizel üretiminde hammadde olarak kullanılmaya başlanan bir bitkidir. Üretimi giderek artan aspirin, Remizbey 05 ve Balcı çeşitlerinin tarımı yapılmaktadır. Bu çalışmada da farklı fosfor gübrelemesi yapılmış Remzibey 05 ve Balçı çeşitlerinden elde edilen yağlardan biyodizel üretimi yapılmıştır. Bu amaç için önce yağdaki fosfor uzaklaştırılmıştır. Çalışma, tohum ve yağdaki fosfor oranını azaltarak biyodizel üretim maliyetini düşürmeyi hedeflemektedir. Fosfor gübrelemesinde 0, 2, 4, 6, 8 ve 10 kg/ha normları kullanılmıştır. Tohumlardan elde edilen yağların asit kompozisyonu belirlenmiş ve üretilen biyodizelin teknik özellikleri ortaya konulmuştur., Safflower whose genetic origin is Anatolia was forgotten in time; however, it started to attract attention again as a raw material supply when biodiesel was started to be used in Turkey. Thus, its production has increased. The species like Remzibey 05 and Balcı were cultivated. In this study Remzibey 05 and Balcı species safflower oil was extracted from this safflower and biodiesel was produced from this oil. Phosphorus removal process is applied to crude oils used, whether for food or biodiesel purposes. The present study aims to bring the cost of phosphorous removal process down to the lowest levels, a process that has been shown to increase the cost of biodiesel production, by means of decreasing the amount of phosphorus in the seeds of safflower. The safflower plant will be exposed to P2O5 phosphorous in the doses of 0, 2, 4, 6, 8 and 10 kg/ha respectively. Oil acid components and some fuel characteristics of the biodiesel produced were examined.

Bu araştırma 2014 yılında Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri deneme alanında yürütülmüştür. Deneme ‘Tesadüf Bloklarında Bölünen Bölünmüş Parseller Deneme Deseni’ne göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırmada gibberellik asit ve salisilik asidin aspirde verim ve kalite özelliklerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada metaryal olarak iki aspir çeşidi (Dinçer ve Balcı) kullanılmıştır. Denemede salisilik asidin kontrol, 0.1, 0.5 ve 1 mM dozları ile gibberellik asidin kontrol, 100, 200 ve 300 ppm dozları kullanılmıştır. Belirtilen bu dozlar çiçeklenme öncesi dönemde bitkiye püskürtme yoluyla uygulanmıştır. Bu amaçla denemede bitki boyu, dal sayısı, tabla sayısı, tabladaki tohum sayısı, tabla çapı, çiçeklenme gün sayısı, olgunlaşma gün sayısı, tane verimi, 1000 tane ağırlığı, kabuk oranı, iç oranı, yağ oranı, protein oranı ve yağ verimi gibi karakterler incelenmiştir. Elde edilen verilere göre, tane verimi ve yağ oranı bakımından çeşitler ile hormonlar arasındaki farklılıkların yanı sıra çeşit x hormon ve hormon x doz interaksiyonları da önemli bulunmuştur. Dekara en yüksek tane verimi (120,496 kg/da) SA uygulamasıyla Dinçer çeşidinden, en düşük verim ise (55,111 kg/da) GA3 uygulamasıyla Balcı çeşidinden elde edilmiştir. 300 ppm GA3 uygulamasıyla yağ oranı %34,3’ten %41,2’ye kadar artmış, SA uygulaması yağ oranına önemli bir etkide bulunmamıştır. This research was conducted at Applying Research Field, Faculty of Agriculture University of Namik Kemal in 2014. The research was conducted using a randomized complete block, split block design with three replicates. The aim of this research was to determine of effects of gibberellic and salicylic acid on seed yield and quality traits of safflower. The two cultivars of safflower (Dincer and Balcı) was used as a material of this research. In this research different doses of salicylic acid (SA) (control, 0.1, 0.5 and 1 mM) and gibberellic acid (GA3) (control, 100, 200 and 300 ppm) were used. The doses of SA and GA3 were applied by spraying to plants before flowering stage. In the study plant height, branch number, capsule number, number of seeds per capsule, capsule diameter, flowering days number, maturity days number, seed yield, 1000 seed weight, husk ratio, inner ratio, oil ratio, protein ratio and oil yield were investigated. According to the results of this research, differences between cultivars and growth regulators as well as cultivar x growth regulators and growth regulators x doses interactions were significant in terms of seed yield and oil rate. Dincer cultivar has showed the highest seed yield (120,496 kg/da) with SA application, Balcı cultivar has showed the lowest seed yield (55,111 kg/da) with GA3 application. Although oil rate were not change with SA application, oil rate increased from 34,3% to 41,2% with application of 300 ppm GA3.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı, Kayıt no: 383757, Bu çalışmada, öncelikle aspir yağının özellikleri; asit değeri, iyot değeri, peroksit değeri, sabunlaşma sayısı, kinematik viskozitesi ve yoğunluğu belirlenmiştir. Daha sonra aspir yağının bazik-katalizör varlığında transesterifikasyon reaksiyonu ile biyodizele ester içeriği araştırılmıştır. Yağ/etanol oranı (1:3, 1:6 ve 1:9), sodyum metoksit (NaOCH3) katalizör konsantrasyonu (%0.25, %0.50, %0.75 and %1.00) gibi değişkenler incelenmiş ve karıştırma hızı 600 rpm ve reaksiyon sıcaklığı 65±1°C deney koşullarında sabit tutulmuştur. Aspir yağının yağ asidi metil esterlerine veriminin incelenen şartlarda en iyi verim, 1:6 yağ/etanol oranı, % 1.00 sodyum metoksit katalizör konsantrasyonu, 600 rpm karıştırma hızı ile, 65±1°C reaksiyon sıcaklığında ve 20 dakikalık reaksiyon süresinde %99.2 ile gerçekleşmiştir. Yağlı asidi metil esterlerinin karakterizasyonu (FAMEs) Iatroscan MK-6s (TLC/FID) cihazı tayin edilmiştir.

Tüketicinin güvenini kazanmak için ışınlamanın gıdalara etkilerinin belirlenmesi gerekmektedir. Yapılan araştırmalar ESR spektroskopi tekniğinin, hem organik hem inorganik örneklerde paramanyetik merkezleri tespit edebilen ve bu paramanyetik merkezlerin radyasyona duyarlılığını belirleyen tek ve önemli bir teknik olduğunu göstermiştir. Bu amaçla çalışmamızda bazı önemli hastalıklarda yan tedavi olarak kullanılan ve çoğunlukla aktarlardan temin edilen selüloz içerikli gıda örneklerinden olan kişniş, üzüm çekirdeği ve aspir örneklerinin ESR tekniği ile araştırılması ve radikallerin spektroskopik, dozimetrik, kinetik, ve yapısal özelliklerinin belirlenmesi amaçlanılmıştır. Çalışmada radyasyon nedeniyle oluşan radikaller tespit edilmiş ve bu radikallerin ESR parametreleri hesaplanmıştır. Farklı dozlarda ışınlanan örnekler kullanılarak ışınlanmamış örnek sinyali ile ışınlanmış örneklerde ışınlama sonucunda oluşan radikallerin doz-cevap eğrileri oluşturulmuştur. Yapılan eğri benzetişim hesaplamaları ile 3-12 kGy ışınlama doz aralığında deneysel verilere en iyi şekilde uyan fonksiyonun tek üstel fonksiyon biçiminde ifade edilebileceği belirlenmiştir. Ayrıca kinetik çalışmalarla bu radikallerin kararlığı tespit edilmiştir. Son olarak oda sıcaklığında 77 günlük bekleme süresi sonunda numunelerde ışınlama etkisiyle oluşan uydu pikler ile merkezde oluşan merkezi sinyalin sönümü incelenmiştir. Bunlara ek olarak mikrobiyolojik analizlerle ışınlanmanın hangi tür bakterileri inaktive edebildiği de araştırılmıştır., It is necessary to determine the impact on food irradiation to win the trust of the consumer. Studies of ESR spectroscopy, both organic and inorganic samples can detect the paramagnetic centers and determining the radiation sensitivity of these paramagnetic centers showed a significant and unique technique. For this purpose, coriander, grape seeds and safflower samples to be investigated by ESR spectroscopy and spectroscopic radicals, dosimetric, kinetics and structural characteristics determined. Studies have been identified and these radicals radicals caused by radiation ESR parameters are calculated. Different doses of irradiated samples using the irradiated samples irradiated samples in signal resulting from irradiation radicals dose-response curves were constructed. Moreover, stability of these radicals was determined with the kinetic studies. Finally, the damping of the center signal may occur at the center by satellite peaks due to irradiation of the samples were examined at room temperature. 77-day waiting period in the mathematical function that can express the best of the intensity variation is defined as the sum of two first-order kinetic function format. What type of bacteria in microbiological analysis of irradiation In addition the study also can inactivate., Bu tez çalışması Selçuk Üniversitesi BAP tarafından 14201045 nolu proje ile desteklenmiştir.

Bu çalışma farklı miktarlarda azotlu gübrelerin bölünerek uygulanmasının Dinçer aspir çeşidinde tohum verimi, verim unsurları, yağ oranı ve yağ verimi üzerine etkisini belirlemek amacıyla 2011 ve 2012 yıllarında Ankara koşullarında yürütülmüştür. Tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülen bu çalışmada 13 farklı konu (U1: 0 kg N/da, U2: 5 kg N/da tamamı ekimle, U3: 5 kg N/da tamamı rozet döneminde, U4: 5 kg N/da yarısı ekimle + yarısı sapa kalkma başlangıcı döneminde, U5: 5 kg IM/da yarısı ekimle + yarısı rozet döneminde, U6: 10 kg N/da tamamı ekimle, U7: 10 kg N/da tamamı rozet döneminde, U8: 10 kg N/da yarısı ekimle + yarısı sapa kalkma başlangıcı döneminde, U9: 10 kg N/da yarısı ekimle + yarısı rozet döneminde, U10: 15 kg N/da tamamı ekimle, U11: 15 kg N/da tamamı rozet döneminde, U12: 15 kg N/da yarısı ekimle + yarısı sapa kalkma başlangıcı döneminde ve U13: 15 kg N/da yarısı ekimle + yarısı rozet döneminde) uygulanmıştır, iki yıl süreyle yürütülen bu çalışmanın sonuçları, dekara en yüksek tohum ve yağ verimlerinin 15 kg azotun ikiye bölünerek yarısının ekimle ve diğer yarısının sapa kalkma başlangıcında uygulanmasıyla elde edilmiştir. The aim of this study was to determine the effects of different nitrogen rates applied by dividing on the seed yield, yield components, oil content and oil yield of Dincer safflower cultivar. The study was conducted at randomized complete block design with three replication under Ankara conditions in 2011 and 2012. In the study, 13 different applications (T1 :0 kg/da N, T2: 5 kg N/da at sowing, T3: 5 kg N/da in term of rosette, T4: half of 5 kg N/da with sowing other half part at initiation of stem elongation stage, T5: half of 5 kg N/da with sowing other half part in terms of rosette, T6: 10 kg N/da at sowing, T7: 10 kg N/da in term of rosette, T8: half of 10 kg N/da with sowing other half part at initiation of stem elongation stage, T1: half of 5 kg N/da with sowing other half part in terms of rosettajio: 15 kg N/da at sowing, T10: 15 kg N/da in term of rosette, T12: half of 15 kg N/da with sowing other half part at initiation of stem elongation stage, T13: half of 15 kg N/da with sowing other half part in terms of rosette) were treated. Results from a two-year study on nitrogen application for safflower under Ankara conditions indicated that the highest seed and oil yield were obtained by applying the rate of 15 kg N/da as 1/2 at sowing + 1/2 at initiation of stem elongation stage.

url: http://sutod.selcuk.edu.tr/sutod/article/view/244, Son zamanlarda, sentetik esaslı ve zararlı boyar malzemelere alternatif olarak, doğal kaynaklardan elde edilen boyar maddelere olan talep ortaya çıkmıştır. Bu ürünlere olan talebin artmasının en önemli nedeni; pek çok ülkede, toksik ve alerjik reaksiyonlara neden olan sentetik boyar maddeler hakkında uygulanan katı çevre koruma standartlarıdır. Bu amaçla çalışmada; doğal boyar madde kaynağı olarak; aspir (Carthamus tinctorius L.) bitkisinden ultrasonik metotla elde edilmiş, mordan olarak demir sülfat (Fe2(SO4)3.7H2O), alüminyum sülfat (KAl2(SO4)3.18H2O), bakır sülfat (CuSO2.5H2O), ve üzüm sirkesi (CH3COOH) kullanılmıştır. Ağaç malzeme olarak sarıçam (Pinus sylvestris L.), doğu kayını (Fagus orientalis Lipsky), sapsız meşe (Quercus petraea spp) ve ceviz (Juglons regia L.) odunlarından elde edilen deney örnekleri kullanılmıştır. Elde edilen boyar maddeler mordan maddeleri ile karıştırılarak ve kıyaslama amacıyla kullanılan sentetik boya, ultrasonik ve klasik boyama metotlarıyla ağaç malzemeye uygulanmıştır. Aspir boyası ve mordanlı çözeltileri ile sentetik boya uygulanan örnekler hızlı yaşlandırma testlerine tabi tutulmuştur. Hızlı yaşlandırma testlerine bağlı renk değişimi değerleri açısından aspir boyasının, demir sülfat ile karışımı ile renklendirilen örnekleri dışında sentetik boyalardan daha iyi performans gösterdikleri görülmüştür., In recent years, come out request to colorant obtained from natural sources alternative to synthetic dyes. More important reason of request to these colorant in many countries, standards in order to preserve environment against toxic and allergic reactions of synthetic dyes. For that purpose in this study; safflower was used as a source of natural colorant and extracted by using ultrasonic assisted method. For mordants, ferrous sulfate, aluminum sulfate, copper sulfate, and vinegar were chosen. Wood species procured from Turkish oriental beech, Scots pine, oak, and walnut. Safflower mixed with mordants and synthetic dye applied to wood blocks with immersion (classic) and immersion + ultrasonic assisted methods. Wood species which applied safflower extract and mordant mixes were operated to UV weathering test. According to UV weathering test result, safflower extract and mordant mixes (except ferrous sulfate mixes) were showed better color change performance than synthetic dye.

Safflower’s flowers were used traditionally for flavouring foods, making dyes and treating some diseases. This study was conducted on the research areas of Field Crops Department, Faculty of Agriculture, Çukurova University, in 1997 and 1998 growing seasons in order to determine the effect of GA3 (0,50,100,150 ppm) on plant height, branch numbers of per plant, head nıımhers per plant, flower yield and flower dye content of some safflower cultivars at different growing periods (rosette and stem elongation) in low and upland conditions. lt was concluded that flower yields of safflower cultivars were increased by lower GA3 doses, lowland area was more sııitable for production of flowers and in generally, dye content of fIowers was increased by high GA3 applications., Aspir çiçekleri geleneksel olarak lezzet ve boya vermek amacıyla ve tıbbi bitki olarak kullanılmaktadır. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü taban ve kıraç arazilerdeki araştırma alanlarında 1996-1997 ve 1997-1998 yetiştirme dönemlerinde yürütülen ve Gibberillik asit (GA3) uygulamalarının aspir çeşitlerinde bitki boyu, dal sayısı, tabla sayısı, çiçek verimi ve çiçekteki boyar madde oranı üzerine etkilerinin incelendiği bu çalışmada, farklı konsantrasyonlardaki GA3 (0, 50, 100 ve 150 ppm) rozet ve sapa kalkma dönemlerinde bitkiye uygulanmıştır. Sonuç olarak GA3 uygulamalarının düşük dozlarda aspir çeşitlerinde çiçek verimini artırdığı, taban koşulların çiçek üretimi için daha uygun olduğu ve genellikle yüksek dozlardaki GA3 uygulamalarından elde edilen boyar madde oranının da yüksek olduğu saptanmıştır.

The red pigment obtained from florets of safflower (Carthamus tinctorius L.) is ıısed in traditional dyeing. The plant is also used as a herbal medicine. This stııdy was conducted on the research sites of Field Crops Department, Faculty of Agriculture, Çukurova University in 1994-95 and 1995-96 growing season in order to determine effects of low and upland conditions on flower yield, dye content, plant height, branch and lıead numbers per plant (Yenice. Dinçer and 5.154). The highest flower yield was obtained from Yenice cultivar in upland conditions and Dinçer cıtltivar in hnvland condiıions and the highest dye content was obtained from 5.154 cultivar in upland condition., Aspir (Carthamus tinctorius L.) çiçeklerinin taç yaprakları geleneksel olarak kırmızı boya yapımında kullanılmaktadır. Ayrıca tıpta da çeşitli kullanım alanları vardır. Aspirin ekonomik öneme sahip boyar madde oranına etkili bazı faktörlerin araştırılması için, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü araştırma alanında 1994-1995 ve 1995-1996 yetiştirme sezonlarında, bazı aspir çeşitlerinin kıraç ve taban koşullarda çiçek verimleri ve boyar madde oranlarının yanı sıra, bitki boyu, dal ve tabla sayıları da saptanmıştır. Araştırma sonucunda, en fazla çiçek verimi taban alanda Yenice çeşidinden alınırken, kıraçta ise Dinçer çeşidinden alınmış, en yüksek total boyar madde miktarı ise kıraçta 5.154 hattından alınmıştır.

Bu tez çalışmasıyla ülkemiz için ekonomik değere sahip olan Aspir(Carthamus tinctorius L.) türleri ISSR markırları aracılığıyla genotiplendirilmiştir. Araştırma konusu olan çeşitlerin bir kısmı genetik açıdan aynı atadan gelen yüksek oranda birbirleriyle benzer olan türler iken farklı soylardan köken alanlar genetik açıdan oldukça uzaklaşmıştır. Aynı zamanda aspir çeşitlerinin kromozom sayı ve morfolojisi araştırılmış ve aralarındaki kromozomal ilişkiler belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre ele alınan çeşitlerin tamamının kromozom sayısı 2n=24 olarak tespit edilmiş olup, çeşitlerin tamamı diploid kromozom sayısına sahiptir. Kromozom morfolojileri açısından çeşitler yüksek oranda benzerlik gösterirken birkaç çeşidin farklı olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak seleksiyonu yapılmış aspir çeşitlerinin genetik karakterizasyonunun yapılmasında ve genotiplendirilmesinde kromozom morfolojisi ve ISSR markırlarının etkili bir biçimde kullanılabileceği belirlenmiştir., With this thesis, Safflower (Carthamus tinctorius L.) varieties that having economic value for our country were genotyped through ISSR markers. Some of the varieties that is the subject of this research are found genetically highly similar to each other that originated from the same ancestors but from the different strains are genetically quite away. At the same time the number of chromosomes of safflower varieties and chromosomal morphology was investigated and the relationship between them is determined. According to the results discussed all varieties of chromosome numbers has been identified 2n = 24, also all have the diploid number of chromosomes. Chromosome morphologies are showed high uniformity between several varieties but also determined difference between some varieties. As a result of this research on selection made of safflower varieties, ISSR markers and chromosome morphology can be used effectively to determined for genotyping and identification of genetic characterization., Bu tez çalışması BAP tarafından 13201053 nolu proje ile desteklenmiştir.

This research was conducted to determine some characters in the first development stage of safflower (Carthamus tinctorius L.) at Department of Field Crops, Faculty of Agriculture, Ankara University in 2001. in the experiment, Yenice 5-38 (spineless), Dinçer 5-118 (spineless) and 5-154 (spiny) varieties were used as material. In the pot research, seedling height, root height, root dry weight, shoot dry weight, root/shoot dry weight ratio at three different stage (7, 14 and 21 days after emergence) and growth rate were determined. Field experiment was established as randomised block desing with three replications and plant height and seed yield were investigated. According to the results of the research; harvest time and varieties constituted significant differences for investigated characters. As the development advanced, investigated traits showed distinct increases. However, increasing ratio was different in respect of varieties. It was observed that 5-154 variety having the highest root/shoot dry weight ratio gave the highest seed yield., Bu araştırma; aspir (Carthamus tinctorius L.)'de ilk gelişme dönemindeki bazı özelliklerin belirlenmesi amacıyla Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü'nde saksı ve tarla denemesi olarak 2001 yılında yürütülmüştür. Çalışmada, Yenice 5-38 (dikensiz), Dinçer 5-118 (dikensiz) ve 5-154 (dikenli) aspir çeşitleri materyal olarak kullanılmıştır. Saksı denemelerinde çıkıştan itibaren üç farklı devrede (7, 14 ve 21 gün) sökümler yapılmış, bu bitkilerde fide boyu, kök uzunluğu, kök kuru ağırlığı, topraküstü kuru ağırlık, kök/topraküstü kuru ağırlık oranı ile günlük büyüme oranı belirlenmiştir. Tarla denemeleri tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüş, bitki boyu ve tane verimi incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; incelenen özelliklerde söküm zamanları ve çeşitler önemli farklılıklar oluşturmuştur. Gelişme ilerledikçe incelenen özelliklerde belirgin bir artış olmuştur. Bu artış oranı çeşitlere göre farklılık göstermiştir. En yüksek kök/topraküstü kuru ağırlık değerini veren 5-154 çeşidinden en yüksek tane verimi elde edilmiştir.

Sunflower has the first place in terms of sowing area, production and oil consumption among the oil seed crops. However, the amount of vegetable oil produced in our country has not been met our demands. Totally approximately $ 3 billion was paid for oil seed, meal and crude oil imports in 2008. The extending of safflower and rapeseed cultivation has become a necessity to increase production and reduce imports of oil seed crops. When safflower sowing area and production were analyzed, safflower sowing area and production were determined as 53.696 da and 7.086 ton, respectively. On the other hand, rapeseed was produced 84 thousand tons in the area of 278.784 da. 90 % of total rapeseed sowing area was placed in Marmara region while The Central Anatolia had the first place with 89% of total area in safflower cultivation. Especially a significant increase has not been determined in the production of safflower cultivation area until 2006. But, implemented supports and encouragement have been provided remarkable increases in safflower and rapeseed production., Türkiye’de yağlı tohumlu bitkiler arasında ekim alanı, üretim ve yağ tüketimi bakımından ilk sırayı ayçiçeği almaktadır. Ancak ülkemizde üretilen bitkisel yağ miktarı talebimizi karşılayamamaktadır. 2008 yılında yağlı tohum, küspe ve ham yağ ithalatı için yaklaşık toplam 3 milyar dolar döviz ödenmiştir. Üretimin artırılması ve ithalatın azaltılması için aspir ve kolza gibi yağlı tohumlu bitkilerin tarımının yaygınlaştırılması bir zorunluluk haline gelmiştir. Ülkemizde aspir ekiliş ve üretimleri incelendiğinde; aspir ekim alanı 2008 yılında 53.696 da ve üretimi 7.086 ton olarak gerçekleşmiştir. Kolzanın ise 278.784 da alanda 84 bin ton üretimi bulunmaktadır. Aspir tarımında İç Anadolu Bölgesi toplam aspir ekim alanında %89’luk payla ilk sırada yer alırken, kolza da Marmara bölgesi %90’lık bir pay almaktadır. Özellikle 2006 yılına kadar aspir ekim alanı ve üretiminde önemli artışlar görülmemiştir. Ancak, uygulanan destek ve teşviklerle aspir ve kolza üretiminde dikkat çekici artışlar sağlanmaktadır.

Yağlı tohumlu bitkiler yıllardır yemeklik yağ ihtiyacını karşılayan önemli bir kaynaktır. Ayrıca, bitkisel yağlar endüstriyel uygulamalarda petrokimyasalların yerine ve biyodizel üretiminde de kullanılmaktadır. Yağlı tohumlu bitkiler aynı zamanda yüksek proteine sahip küspeleri ile de değerlidirler. Aspir ve kolza dünyanın önemli yağ bitkilerdir. Hem yemeklik hem de endüstriyel kullanıma uygun yağa sahiptirler. Kolza ve aspir gibi yağlı tohumlu bitkilerin, tahıllar veya diğer bitkilerle ekim nöbetinde yer almasıyla, hastalık ve zararlıların azalması, toprağın organik madde içeriğinin artması ve üreticilere ek gelir sağlanabilir. Bu ürünlerin Türkiye ekonomisine, tarımına ve çevreye yararlı olacağı açıktır. Bu çalışmanın amacı aspir ve kolza tarımı ile ıslahı konusunda kısaca bilgi vermektir., Oilseed Crops will be an important resource for years to come as consumption of food oils. Furthermore, vegetable oils begin to replace petrochemicals in many industrial applications and biodiesel production. Oilseed crops have also an importance as high-protein meal.Safflower and rapeseed are important oilseed crops around the world. They produce vegetable oils for use in both nutritional and industrial applications. Oilseeds such as rapeseed and safflower are grown in rotation with cereals or other crops for several reasons such as: breaking pest and disease cycles, adding residue or organic matter to the soil, and providing additional income to the farmers.It is clear that these crops have provided economic, environmental and agronomic benefits to Turkey. Main objective this paper is to present briefly information on safflower and rapeseed cultivation, and breeding.

Bu çalışma, Ankara ekolojik koşullarında 2010 ve 2011 yıllarında olmak üzere iki yıl süreyle Remzibeyaspir çeşidinde yürütülmüştür. Deneme Tesadüf Blokları Deneme deseninde üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Çalışmada 6 farklı bor dozu (B1=0, B2= 100.0, B3=200.0, B4=300.0, B5=400.0 ve B6= 500.0 g da61) kullanılmıştır. Bu uygulamaların bitki boyu (cm), bitki başına yan dal sayısı (adet), bitki başına tabla sayısı (adet), tohum verimi (kg/da61), 1000 tohum ağırlığı (g) ve ham yağ oranı (%) ve yağ asitleri kompozisyonu üzerine etkileri araştırılmıştır. Farklı bor dozları ve yıllar bitki boyu (cm), tohum verimi (kg/da61) ve 1000 tohum ağırlığı (g) üzerine etkili olmuştur. En yüksek tohum verimi değeri (203,7 kg da61) ve yağ oranı (% 30,6) değerleri ise 2011 yılında ve B6 dozundan elde edilmiştir. This study was conducted with Remzibey safflower variety in Ankara ecological conditions in 2010 and 2011. The experiment was established with randomized complete block design with tree replications. Boron doses were B1=0, B2= 100.0, B3=200.0, B4=300.0, B5=400.0 and B6= 500.0 g da-1. Plant height (cm), number of branches per plant (number), number of heads per plant (number), seed yield (kg da-1), 1000 seed weight (g), oil content and fatty acid profile were investigated in the experiment. According to results of this research, boron doses and years had positive impact on plant height (cm), seed yield (kg da-1) and 1000 seed weight (g). The maximal seed yield (203,7 kg/da) and oil content (% 30,6) were obtained with B6 dose in 2011.

Bu çalışmada Aspir tohumundan Vals işlemi sonucunda tavlanıp, 90 0C'de kavrularak pres yardımıyla elde edilen ham yağ, transesterifikasyon yöntemi ile Aspir Yağı Metil Esteri (Aspir Biyodizeli)'ne dönüştürülerek, biyodizel üretimi gerçekleştirilmiştir. Aspirden elde edilen biyodizel yakıtı motorinle % 2,5 ve % 5 oranında biyoetanol ilavesi ile birlikte ve ters oranla da hacimsel olarak karıştırılarak, M100, E2.5B2.5M95, E5B5M90, E5B2.5M92.5 ve E2.5B5M92.5 formunda deney yakıtları elde edilmiştir. Elde edilen karışım yakıtlarının ve motorinin yakıt özellikleri; kinematik viskozitesi, yoğunluğu, su içeriği, pH miktarı, renk tayini, ısıl değeri, parlama noktası, bulutlanma, akma ve donma noktası, bakır çubuk korozyonu testi, iyot sayısı, CFPP (SFTN - Soğukta Filtre Tıkanma Noktası) testi ve setan sayısı testleri yapılmıştır. Ayrıca elde edilen karışımlar ve motorin yakıtı, dört zamanlı, tek silindirli, direkt püskürtmeli yakıt sistemine sahip, su soğutmalı bir dizel motorda denenerek incelenmiştir. Her yakıtta motor kısmi yük altında 100 saat çalıştırılmış ve belirli saatlerde motor yağından numuneler alınarak, aşınma elementlerine bakılmıştır. Deneyler sonucunda test motorunun motor momenti, motor gücü ve özgül yakıt tüketimi olarak sınıflandırılan performans karakteristiklerine ulaşılmıştır. Kullanılan yakıtlar arasında en yüksek motor torku 1100 min-1 'de E5B2.5M92.5 yakıtında 56.2 Nm, maksimum motor gücü 2100 min-1 'de M100 yakıtında 10.64 kW ve minimum özgül yakıt tüketimi ise 1400 min-1 'de M100 yakıtında 299.76 g/kWh olarak ölçülmüştür. Deney motorunun egzoz çıkış borusundan gaz analiz cihazı probu ile egzoz emisyon değerleri (CO, CO2, HC, O2, SO2, NOx) alınmıştır. CO emisyonlarındaki maksimum azalma E2.5B5M92.5 yakıtı ile 2100 min-1 'de % 51.28 oranında elde edilmiştir. CO2 emisyonları genel olarak M100 yakıtında düşük çıkmaktadır. En düşük HC değeri 1900 min-1 'de M100 yakıtında 1 ppm ölçülmüştür. O2 emisyonlarında E5B2.5M92.5 yakıt türünde 1100 min-1 'de % 9.49 azalma meydana gelirken diğer yakıt türlerinde artış meydana gelmektedir. SO2 emisyonlarındaki maksimum azalma E2.5B5M92.5 yakıtı ile 1100 min-1 'de % 67.12 oranında elde edilmiştir. Ortalama değerlere bakıldığında M100 yakıtının NOx emisyon değerleri diğer yakıt türlerine göre daha düşük seviyede oluşmuştur. Motor yağlama yağından alınan numunelerin analizi sonucunda, motor çalışma saati arttıkça numuneler içindeki aşınma elementlerinde de artışlar gözlenmiştir. ICP yağ analiz sonuçlarına göre motor yağlama yağı içerisindeki aşınma ürünlerinden alüminyum, kurşun, demir, krom ve bakır miktarı, grafiksel olarak ifade edilmiştir. E2.5B5M92.5 yakıtı kullanımında aşınma elementleri diğer yakıt türlerine göre daha iyi sonuçlar vermektedir., In this study, biodiesel production was realized by converting raw oil obtained from safflower seed to Safflower Oil Methyl Esther (Safflower Biodiesel) by means of raw oil extraction with tempering at 90 oC and pressing after Vals process and consequently transesterification process followed raw oil extraction. Experimental fuels were obtained as in M100, E2.5B2.5M95, E5B5M90, E5B2.5M92.5 and E2.5B5M92.5 forms by mixing biodiesel fuel obtained from safflower with diesel fuel and bioethanol additives at a ratio of 2.5% and 5% and by mixing in volumetric ratio according to inversely proportion. Fuel properties of diesel fuel and the obtained fuel mixtures were determined with following tests; Kinematic viscosity, Density, Water content, PH values, Color determination, Heating value, Flash point, Fogging, Pour and Freezing points, Copper rod corrosion test, Iodine number, CFPP (Cold Filter Plunge Point) and Cetane number tests. Additionally, the fuel mixtures attained in the present study were investigated by trying them in a four strokes, single cylinder, direct injection, water cooled diesel engine. Engine was operated for 100 hours for every fuel mixture under partial load conditions and samples were collected from engine lubricant oil at predetermined periods and putted in wear elements. At the end of engine experiments, performance characteristics of the engine which are engine torque, engine power and specific fuel consumption were obtained. The maximum engine torque was acquired with E5B2.5M92.5 fuel among other fuel mixtures at 1100 rev/min as 56.2 Nm, the maximum engine power was acquired with M100 fuel at 2100 rev/min as 10.64 kW and the minimum specific fuel consumption was acquired with M100 fuel at 1400 rev/min as 299.76 g/kWh. Exhaust emission values (CO, CO2, HC, O2, SO2, NOx) of the experimenting engine were collected via a probe of a gas analysis device from the outlet of the exhaust pipe of the engine. The maximum decrease in CO emissions was acquired with E2.5B5M92.5 fuel at 2100 rev/min as 51.28%. For the CO2 emissions, M100 fuel generally exhibited lower emission values. The lowest HC value was observed at 1900 rev/min engine speed as 1 ppm with M100 fuel. O2 emissions tended to decrease at a rate of 9.49% for E5B2.5M92.5 fuel at 1100 rev/min while other fuel mixtures resulted in an increase. Maximum decrease in SO2 emissions was attained with E2.5B5M92.5 fuel at 1100 rev/min as 67.12%. NOx emission values of M100 fuel occurred at lower levels comparing with the other fuel mixtures when the average values are considered. According to the examination of the engine lubrication oil samples, it was observed that the wear elements in the collected samples were increasing as the engine operation time was increasing. Aluminum, Lead, Ferrous, Chromium and Copper amounts in the engine lubrication oil were expressed in graphical form in the study according to the ICP analyses results. E2.5B5M92.5 fuel wear elements results were favorable than the other fuel mixtures in the study., Bu tez çalışması Bilimsel Araştırma Projeleri tarafından 12101015 nolu proje ile desteklenmiştir.

Bu arastırmada, Konya ilinin Selçuklu ve Hüyük ilçelerinde aspir tarlalarında zarar yapan böcekler ve predatörlerini belirlemek amacıyla 2011 yılında survey çalısmaları yürütülmüstür. Yapılan çalısmalar sonucu aspir bitkilerinde 9 zararlı ve 3 predatör böcek türü bulunmustur. Zararlı olarak; Aphis fabae Scopoli,1763, Uroleucon compositae Theobald, 1915 (Homoptera: Aphididae), Brachycoleus decolor Reuter, 1887 (Homoptera: Miridae) , Cteniopus gibbosus Baudidi Selve, 1761 (Coleoptera: Alleculidae), Cetonia aurata Linnaeus, 1761 (Coleoptera: Cetonidae), Bangasternus planifrons (Brulle, 1882) (Coleoptera: Curculionidae), Heliothis peltigera Schiffer, 1775 (Lepidoptera: Noctuidae), Larinus syriacus Gyllenhal, 1835 (Coleoptera: Curculionidae), Tropinota hirta Poda, 1761 (Coleoptera: Scarabaeidae) türleri; predatör olarak; Coccinella septempunctata (L.), Psyllobora vigintiduopunctata (L.) ve Adalia fasciatopunctata revelierei Mulstant (Coleoptera: Coccinellidae) türleri bulunmustur. Her iki ilçede, Tropinota hirta, Heliothis peltigera ve Uroleucon compositae’nin önemli zararlı türler oldugu; Coccinellid türlerinden C.septempunctata’nın afitler üzerinde etkin oldugu, diger iki türün ise populasyonlarının düsük düzeyde oldugu tespit edilmistir., In this study, a survey was carried out to determine pest insect species of safflower and their predators in Hüyük and Selçuklu towns of Konya Province in 2011. At the end of the study, 9 pest and 3 predator insect species were found on safflower plants. These pest species namely; Aphis fabae Scopoli,1763, Uroleucon compositae Theobald, 1915 (Homoptera: Aphididae), Brachycoleus decolor Reuter, 1887 (Homoptera: Miridae) , Cteniopus gibbosus Baudidi Selve, 1761 (Coleoptera: Alleculidae), Cetonia aurata Linnaeus, 1761 (Coleoptera: Cetonidae), Bangasternus planifrons (Brulle, 1882) (Coleoptera: Curculionidae), Heliothis peltigera Schiffer, 1775 (Lepidoptera: Noctuidae), Larinus syriacus Gyllenhal, 1835 (Coleoptera: Curculionidae), Tropinota hirta Poda, 1761 (Coleoptera: Scarabaeidae). The predators namely; Coccinella septempunctata (L.), Psyllobora vigintiduopunctata (L.) and Adalia fasciatopunctata revelierei Mulstant (Coleoptera: Coccinellidae). Tropinota hirta, Heliothis peltigera and Uroleucon compositae were found as important pests. On the other hand, C. septempunctata populations were effective on the aphids, but the other coccinellids had low population levels.

Farklı aspir (Carthamus tinctorius L.) çeşitlerinin Şanlıurfa koşullarında uygun ekim zamanlarının belirlenmesi amacıyla yapılan bu çalışma, GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Koruklu Araştırma İstasyonunda; üç farklı yetiştirme sezonunda (2007–2008, 2008–2009, 2009–2010) yürütülmüştür. Araştırma, tesadüf blokları bölünmüş parseller deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak kurulmuş ve ekim zamanları (30 Ekim, 15 Kasım, 30 Kasım, 15 Aralık, 20 Şubat, 7 Mart, 22 Mart ve 5 Nisan) ana parsellere; çeşitler (Remzibey–05, Dinçer) ise alt parsellere yerleştirilmiştir. Çalışma sonucunda, ekim zamanları bakımından, bitki boyu, yan dal sayısı, tabla sayısı, tabla çapı, bin tane ağırlığı ve tohum verimi arasındaki farklılıklar istatistiksel olarak önemli (p

Bu araştırma, aspirde farklı sıra arası ve sıra üzeri mesafelerinin verim ve kalite özelliklerine etkilerini belirlemek amacıyla, Ankara Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü deneme tarlasında, 2009 yılı Nisan-Ağustos aylarında gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, Remzibey-05 aspir çeşidi kullanılmıştır. ?Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller? deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak kurulan bu çalışmada, 4 farklı sıra arası (15,20,25 ve 30 cm) ve 3 farklı sıra üzeri (5,10 ve 15 cm) kullanılmıştır. Araştırmada; bitki boyu, ilk dal yüksekliği, dal sayısı, tabla sayısı, bin tohum ağırlığı, tohum verimi, yağ oranı ve yağ verimi incelenmiştir. Araştırmaya göre tohum verimi ve yağ verimi üzerine sıra arası ve sıra üzeri mesafeler arasındaki farklılıklar önemli bulunmuş olup en yüksek değerler sırasıyla, 248.26 kg/da ve 71.61 kg/da olarak 15 cm sıra arası ve 15 cm sıra üzerinde belirlenmiştir. Yağ bitkileri yetiştiriciliğinde esas amaç birim alandan alınan yağ veriminin arttırılmasıdır. Araştırmada sıra arası ve sıra üzeri mesafeler genişledikçe yağ veriminin azaldığı belirlenmiştir. Sonuç olarak denemede elde edilen değerler dikkate alındığında yüksek tohum verimi ve yağ verimi için 15 cm sıra arası, 15 cm sıra üzeri mesafenin kullanılması uygun olacaktır., This research was carried out to determine the effects of different row spacing and intra-row spacing on the yield and quality on safflower; was set up in Ankara Central Research Institute of Arable Crops trial area, between April to August of 2009. Remzibey-05 cultivar was used in this research. The research, was conducted in ?The Randomized Complete Block Design? with 4 replication, were used four different row spacing (15, 20, 25, 30 cm) and three different intra-row spacing (5, 10, 15 cm). In this research plant height, first branch height, branch number per plant, head number per plant, 1000-seed weight, seed yield, oil content and oil yield were investigated. To the research, row spacing and intra-row spacing were significant for seed yield and oil yield and the highest seed yield and oil yield ( 248.26 kg/da, 41.61 kg/da, respectively) were obtained from 15 cm row spacing and 15 cm intra-row spacing. The main aim of oil crop producing is increase the oil yield from unit area. In this research; wided row spacing and intra-row spacing resulted in decreased crude oil yield. Consequently, when tha values obtained from the production considered, it was found out that it would be best if it was planted 15 cm row spacing and 15 cm intra row spacing for high seed yield and high oil yield.

Bu çalışmada, Aspir Biyodizeli (Aspir Yağı Metil Esteri) üretimi transesterifikasyon yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Aspirden elde edilen biyodizel yakıtı motorinle %2 (B2) ve %20 (B20) oranında karıştırılmıştır. Karışımlar sonucunda elde edilen B2, B20, B100 ve motorin yakıtlarının viskozitesi, yoğunluğu, su miktarı, ısıl değeri, parlama noktası, bulutlanma, donma ve akma noktası, kül miktarı, bakır çubuk korozyonu testi ve CFPP (STFN) testi yapılmıştır. B2, B20, B100 ve motorin yakıtlarıyla dört zamanlı, tek silindirli, su soğutmalı, direk püskürtmeli yakıt sistemine sahip bir dizel motorda performans ve emisyon değerleri belirlenmiştir. Her yakıtta motor, kısmi yük altında 100 saat çalıştırılmış ve belirli saatlerde motor yağlama yağından numuneler alınmıştır. Motor yağlama yağından alınan bu numunelerin, aşınma elementleri olan demir, alüminyum, kurşun, bakır ve krom durumlarına bakılmıştır. Ortalama değerlere bakıldığında en yüksek tork değeri 1400 1/min devrinde motorin yakıtında, en yüksek motor gücü değerleri bütün yakıtlarda 2000 1/min'da, en düşük özgül yakıt tüketimi ise 1800 1/min'da elde edilmiştir. Bütün yakıtlardaki egzoz emisyonları incelendiğinde, CO emisyonlarında ki maksimum azalma B100 yakıtı ile 1300 1/minakika'da % 55,02 oranında elde edilmiştir. Sonuçlara göre motorin yakıtının CO2 emisyonu değerleri genel olarak B2, B20 ve B100 yakıtlarının değerlerine göre düşük çıkmaktadır. En düşük HC değeri 2300 1/min'da motorin yakıtında 1 ppm ölçülmüştür. Sonuçlara göre B100 yakıtının SO2 değeri en düşük çıktığı görülmektedir. En yüksek O2 emisyonu değeri 1400 1/min'da motorin yakıtında görülmüştür. Ortalama değerlere bakıldığında B100 yakıtının NOx değerleri motorin yakıtının değerlerine göre %50 oranında artmıştır. Motor yağlama yağından alınan numunelerin analizi sonucunda, yağlama yağının motor çalışma saati arttıkça incelmesine paralel olarak, çalışmada kullanılan bu numuneler için aşınma ürünlerinde de artışlar gözlenmiştir. ICP yağ analizleri sonuçları incelendiğinde motordaki aşınmaların en önemli göstergelerinden olan yağlama yağı içerisindeki aşınma ürünlerinden demir, kurşun, alüminyum, krom ve bakır miktarı, biyodizel ve karışımlarının kullanımında motorin yakıta nazaran daha fazla arttığı, ancak yine de kabul edilebilir limit değerler içerisinde kaldığı görülmüştür, In the present study, Safflower Biodiesel (Safflower Oil Methyl Ester) production was performed through transesterification. The biodiesel fuel obtained from safflower was blended with diesel fuel at rates of 2% (B2) and 20% (B20). Kinematic viscosity, density, water content, heating value, flash point, clouding, freezing and pour point, ash content, copper strip corrosion and Cold Filter Plug Point (CFPP) tests were performed on B2, B20, B100 fuel blends and diesel fuel. Performance and emission values of B2, B20, B100 fuel blends and diesel fuel were determined on a four stroke, single cylinder, water cooled diesel engine with a direct injection fuel system. With each fuel, the engine was operated at partial load for 100 hours and samples were taken from the engine lubricating oil predetermined hour intervals. The wear elements iron, aluminum, lead, copper and chromium contents of the samples taken from the engine lubricating oil were examined. When the average values are examined, it was seen that maximum torque value was obtained at 1400 rpm with diesel fuel, maximum engine power values were obtained at 2000 rpm with all fuels, and the lowest specific fuel consumption was obtained at 1800 rpm. The evaluation of the exhaust emissions with all fuels showed that the maximum decrease in CO emissions was obtained as 55.02% with B100 fuel at 1300 rpm. The results showed that CO2 emission values of diesel fuel were generally lower compared to that of B2, B20 and B100 fuels. The lowest HC value was measured as 1 ppm at 2300 rpm with diesel fuel. The results showed that the lowest SO2 value was obtained with B100 fuel. The highest O2 emission value was observed with the use of diesel fuel at 1400 rpm. When the average values were observed, it was seen that NOx values of B100 fuel increased at a rate of 50% compared to that of diesel fuel. As the result of the analyses of the samples taken from the engine lubricating oil, increases were observed in engine wear elements for the samples used in the study in parallel with the thinning of the engine oil as the operating time increased. When the results of the ICP oil analyses were examined, it was observed that of the engine wear elements, the amount of iron, lead, aluminum, chromium and copper, which are among the most important indicators of engine wear, increased more with the use of biodiesel blends compared to the case of diesel fuel, but still remained within the acceptable limit values.

Bu çalışma Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri deneme alanında 2009 yılı bahar sezonunda kuru koşullarda yürütülmüştür. Denemede farklı aspir hat ve çeşitlerinde verim, verim unsurlarının ve ham yağ oranlarını belirlenmesi amaçlanmış ve materyal olarak V-49/848, V-50/63, V-50/166, V-50/426, V-51/263 ve KN 144 hatları ile Finch, Sahuaripa 88, Ole, Ac Stirling, Oleic Leed, San Jose 89, US 10, N 5, UC-1, Yenice 5-38, Dinçer 5-118 ve Remzibey 5-154 çeşitleri kullanılmıştır. Araştırma, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırmada ele alınan özelliklere ilişkin verilerle yapılan varyans analizlerinde, çeşitler ve hatlar arasında incelenen özellikler bakımından istatistiki olarak önemli farklılıklar saptanmıştır. Denemede ortalama olarak çeşit ve hatların biyolojik verimi 13.37-28.05 g, bitki boyu 51.82-77.82 cm, bitki başına yan dal sayısı 4.40-8.12 adet, bitki başına tabla sayısı 4.57-8.76 adet, ana tabla çapı 1.80-2.53 cm, ana tabla tohum sayısı 12.20-23.16 adet, ana tabla tohum ağırlığı 0.52-1.26 g, bitki başına tohum sayısı 84.17-245.28 adet, bitki başına tohum verimi 2.89-7.55 g, boş tabla verimi 4.45-8.42 g, çiçek verimi 0.15-0.29 g, bin tane ağırlığı 3.07-4.85 g, dekara tohum verimi 67.96-132.64 kg/da, dekara ham yağ oranı % 22.9-33.00, ham yağ verimi 18.06-39.23 kg/da, tabla oluşum süresi 60-64 gün, ilk çiçeklenme süresi 81-92 gün, % 50 çiçeklenme süresi 88-97 gün ve olgunlaşma süresi 120-143 gün arasında değişen değerler göstermiştir. Çalışmada en yüksek ham yağ verimi değeri V-50/426 (39.23 kg/da) hattından elde edilirken bunu V-51/263 (35.06 kg/da) ve V-50/166 (34.97 kg/da) hatları izlemiştir. Tohum ve yağ verimi bakımından Đran kökenli hatların diğer çeşit ve hatlara göre daha yüksek değerlere sahip olduğu görülmüştür. This study was carried out in the experimental field of Faculty of Agriculture, University of Eskişehir Osmangazi during spring season of 2009 under rainfed conditions, eighteen different safflower genotypes (Finch , Sahuaripa 88, Ole , AC Stirling , Oleic Leed , San Jose 89, Us 10, N 5, UC-1, V-49/848, V-50/63, V50/166, V-50/426, V-51/263, KN 144 Yenice 5-38, Dinçer 5-118 and Remzibey 5.154,) were used as materials. The cultivars and lines were planted in completely randomized blocks with three replications. The differences between the cultivars were found statistically important for all of yield and yield components. The avarage values of cultivars changed between 13.37-28.05 g for biological yield per plant; 51.82-77.82 cm for plant height; 4.40-8.12 for number of branch per plant; 4.57-8.76 for number of head per plant; 1.80-2.53 cm for head diameter; 12.20-23.16 for number of seed per head; 0.52-1.26 g for weight of seed per head; 84.17-245.28 for number of seed per plant; 2.89-7.55 g for weight of seed per plant; 4.45-8.42 g for head vejetative weight; 0.15-0.29 g for flower yield per plant; 3.07-4.85 g for 1000-seed weight; 67.96-132.64 kg/da for seed yield; 22.933.00% for crude oil rate;18.06-39.23 kg/da for crude oil yield; 60-64 days to head maturity, 81-92 days to flowering; 88-97 days to 50 %flowering; 120-143 days to maturity. In this study, the hightest raw oil yield was pained respectiverly, V-50/426 (39.23 kg/da), V-51/263 (35.06 kg/da),V-50/166 (34.97 kg/da). It seemed that Iran lines higher values that other cultivars and lines by seed and oil yield.