Search

Sultanhisar şehri Ege Bölgesinin Asıl Ege Bölümünde bulunmaktadır. Şehir farklı jeomorfolojik birimlerin temas noktasında, deniz seviyesinden yaklaşık 73 m. yükseklikte kurulmuştur. Sultanhisar şehri genel olarak alüvyal arazi üzerinde bulunmaktadır. Alüvyal arazinin gevşek zeminli oluşu ve alanın jeolojik geçmişine bağlı olarak birinci derecede deprem bölgesi içerisinde yer alması, şehrin yatay yönde gelişmesine yol açmıştır.Şehir, Aydın İline bağlı bir ilçe merkezi durumundadır. Bu özelliğini 1958 yılında kazanmış olup, bugüne kadar yöreyle ilgili detaylı bir coğrafi araştırma yapılmamıştır. Bu durum, araştırmamızın temel amacını oluşturmaktadır. Araştırmada Sultanhisar ilçe merkezinin fiziki, beşeri ve ekonomik coğrafya özellikleri ele alınarak, şehirsel fonksiyonları coğrafi bir bakış açısıyla ortaya konulmaya çalışılmıştır.Şehrin özellikleri incelenirken genel eserlerin yanı sıra, çeşitli periyodiklerden de yararlanılmıştır. Bunun yanında, gözlemlerden de büyük ölçüde faydalanma yoluna gidilmiştir. Çalışma alanı, elverişli konumu sayesinde önemli kara ve demiryolları üzerinde bulunmaktadır. Ancak bu konum, şehrin gelişimi için beklenen katkıyı pek sağlayamamıştır.Yerleşim sahası jeolojik yapı ve tarım alanlarına bağlı olarak daha çok batı yönünde genişlemektedir. Yörenin ekonomisinde tarımın payı oldukça fazladır. Nitekim aktif nüfusun çoğu geçimini tarım sektöründen sağlamaktadır. Şehirdeki sanayinin gelişmesini sağlayıcı önlemlerin alınması gerekmektedir. Sultanhisar, sahip olduğu doğal çevre özellikleri, termal kaynakları ve aynı zamanda zengin kültürel yapısı dolayısıyla her dönemde yerleşmeye sahne olmuştur. Çalışmada, şehrin bu tür özellikleri ön plana çıkarılarak sorunlar tespit edilmeye ve öneriler getirilmeye çalışılmıştır. The town of Sultanhisar is situated on the Main Aegean of the Aegean Region. The city is situated on about 73 meters high from the sea level at different jeomorphological units of contact point. The city of Sultanhisar, in general, is situated on alluvial land. Since, due to its jeological background, the alluvial land is flabby-ground and taking part in the first-degree earthquake region; this situation leads up to develop the city in a horizontal way.The city is standing as a county seat that is linked to the city of Aydın. It gained this feature in 1958, but a detailed geographical research hasn?t been done until today. And this is the fundamental reason of our research. At the research, considering the physical, human and economic geographical features of the county seat; it is tried to bring up the functions of city in a geographical point of view.Concerning the city?s features, besider the general Works, we benefited from the kinds of periodics. In addition to these, we make good use of the observations.Because of its suitable location, the work place is situated on the significant land and railway. But this situation couldn?t provide the expected contribution for the city?s development.The settling place, related to the geological constitution and agricultural area, widens mostly towards the west side. Considering the economic of the area, contribution of agriculture is quite a lot. Likewise, most of the active population earn their living with the help of agriculture. And, it is necessary to take measures in order to develop city?s industry.Due to its natural environment features, thermal sourcer and its rich cultural origin, Sultanhisar because the scere of setle in at every age. And in this work, these kinds of features are being coure to the fore in order to find out the problems and make suggetions.

Araştırma, İç Anadolu Bölgesi'nde Eskişehir İline bağlı Mahmudiye İlçesi sınırları içinde bulunan Anadolu Tarım İşletmesi'nde yapılmıştır. İşletme İç Anadolu'yu Doğu Anadolu, Marmara ve Ege Bölgelerine bağlayan yolların yakınında yer almaktadır. Bu özel konumu işletmenin günümüze kadar öneminin korunmasını sağlamıştır. Anadolu Tarım İşletmesi, ülkemizde devlet eliyle tarımsal faaliyetlerin yapıldığı Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü'ne bağlı işletmelerden birisidir. Anadolu Tarım İşletmesi gerek Cumhuriyet öncesinde ve gerekse Cumhuriyetten sonra ülkemizin tarım ve hayvancılığına önemli hizmetlerde bulunmuş olması nedeniyle diğer işletmelerden ayrılmaktadır.Anadolu Tarım İşletmesi doğal özellikler bakımından çeşitlilikler göstermekte olup, geniş arazisi ve verimli topraklarıyla zengin bir ekonomik potansiyele sahiptir. İşletmede Yarış Atı yetiştiriciliğinin yapılması, son yıllarda Mahmudiye İlçesi ve yakın çevresine önemli ekonomik gelir sağlamıştır. İşletmenin mevcut durumu ekonomik coğrafya açısından incelenmeye değer bir durum olarak görülmektedir. Çalışmanın amacı, Anadolu Tarım İşletmesi'ni coğrafi metodolojiye göre araştırarak işletmenin sorunlarını ve alınması gereken önlemleri belirleyerek işletmenin daha verimli bir duruma gelmesine yardımcı olmaktır.Bu çalışma, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü'nün Tarihçesi, Anadolu Tarım İşletmesi'nin Doğal Çevre Özellikleri ve Ekonomik Özellikleri başlıkları altında üç bölümden oluşmaktadır. Çalışma Coğrafi Metodolojinin temel ilkelerine bağlı kalınarak hazırlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Eskişehir, Mahmudiye, Ekonomi, Coğrafya, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Anadolu Tarım İşletmesi The research was conducted in the Anatolian Agriculture Enterprise, which is located in Mahmudiye district of Eskişehir province. Enterprise is located in the roads which connects Inner Anatolia region to Eastern Anatolia, Marmara and Aegean region closely. Due to this special location, management has protected its importance until today. Anatolian Agriculture Enterprise is affiliated with General Directorate of Agriculture Enterprises, which conducts agricultural activities by the hand of state. Anatolian Agriculture Enterprise has separated from other managements because of its outstanding contributions to agriculture and stock-raising of Turkey both pre-republican and republican eras.Anatolian Agriculture Enterprise is differentiated in terms of natural features. It has rich economic potential with its large fields and efficient lands. With the breeding of Racehorse in the enterprise has contributed to in terms of economic income to Mahmudiye district and its near surroundings by the last years. The current situation of the management would be worth to researching with respect to economic geography. The purpose of the research is that studying on Anatolian Agriculture Enterprise according to geographical methodology in order to determine the problems of the enterprise and precautions which should be taken, and this would help to the Enterprise in order to become more efficient.This research constituted of three sections that are History of General Directorate of Agriculture Enterprise, Natural Environment Features of Anatolian Agricultural Enterprise and its Economic Features. Research has prepared with the commitment to the basic principles of Geographical Methodology.Keywords: Eskişehir, Mahmudiye, Economy, Geography, General Directorate of Agriculture Enterprises, Anatolia Agricultural Enterprise

Uşak ilinin güneydoğusunda yer alan Karahallı bağlı olduğu ilin nüfus ve yüzölçümü bakımından en küçük ilçesidir. 1953 yılında Uşak’ın il olmasıyla ilçe durumuna getirilen Karahallı yaklaşık 52 yıllık dönemde nüfusunu geliştirememiş ve sürekli olarak yöreden bir nüfus boşalması meydana gelmiştir. 14 köy, 1 kasaba ve ilçe merkez yerleşmesinde oluşan Karahallı’nın sürekli göç olgusuna maruz kaldığı ve yine büyük bir oranda Denizli, İstanbul ve Uşak il merkezlerine iç göç verdiğini göstermektedir. İlçeden gerçekleşen göçün azaltılması dokumacılık sektörünün desteklenmesi, Şehirsel özelikteki fonksiyonların geliştirilmesi, istihdam sorununun ortadan kaldırılması ve özellikle kırsal alanda yeni tarımsal politikaların geliştirilmesine bağlı olduğu ön görülmüştür.

Manisa’ya bağlı bir ilçe olan Kula, Ege Bölgesi’nin İç Batı Anadolu Bölümü’nde yer almaktadır. İlçe ile ilgili olarak kırsal yerleşmeler ve eğitim alanında detaylı bilimsel araştırmalar yeterince yapılmamıştır. Bu durum araştırmanın temel amacını oluşturmaktadır. Araştırmada Kula’daki kırsal yerleşmeler ve eğitim faaliyetleri nedensellik, sebep- sonuç, dağılım gibi bilimsel ilkeler dikkate alınarak açıklanmaya çalışılmıştır. Kula’nın genel özellikleri de ele alınarak, kırsal yerleşmeler ayrı ayrı incelenmiştir. Özellikle 2006-2007 Eğitim-Öğretim yılında Kula’da eğitimin dağılımı, bilimsel araştırma yolları kullanılarak incelenilmeye çalışılmıştır. İlçe ile ilgili inceleme yapılırken basılı kaynaklar, istatistik verileri ve yerinde yapılan gözlemlerden yararlanılmıştır. 2006-2007 Eğitim-Öğretim yılı bilgi ve istatistikleri Kula İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nden temin edilmiştir. Kırsal yerleşmeler ise tek tek gezilerek incelenmiştir. Yapılan çalışma sonucunda Kula’da eğitimin istenilen ölçüde gelişmediği belirlenmiştir. Kırsal yerleşmelerde ise çeşitli sorunların yaşandığı görülmüştür. Araştırma sahasının topografik yapısı ve kırsal yerleşmelerin fazla sayıda ve dağınık olması hem ilköğretimi zorlaştırmakta hem de ortaöğretime talebi düşürmektedir. Kula is a district of Manisa. It is in the middle-west Anatolian Region in Turkey. There hasn’t been made enough detailed scientific research in the field of education and the villages about the district. This case forms the main purpose of the research. In the research, villages and education in Kula has been tried to be explained considering scientific principles such as causality, cause-result and the dispersion principles. Considering the general characteristics of Kula and the villages have been mainly examined. Especially in 2006-2007 educational year, the dispersion of education Kula has been tried to be examined by using scientific research methods. While examining the district, printed sources, statistics information and the observations that are made in suitable places have been used. Information and statistics about 2006-2007 educational year has been provided from the Kula District Administration of Education. The villages have been examined by walking around them. As a result of the research, it has been found out that the education in Kula hasn’t developed as much as people expected. It has been seen that there were some problems in the villages. The topographic sturucture of the researh field and large amount of dispersed village settlement has been

Manisa'ya bağlı bir ilçe olan Kula, Ege Bölgesi'nin ç Batı Anadolu Bölümü'nde yeralmaktadır. lçe ile ilgili olarak kırsal yerleşmeler ve eğitim alanında detaylı bilimselaraştırmalar yeterince yapılmamıştır. Bu durum araştırmanın temel amacını oluşturmaktadır.Araştırmada Kula'daki kırsal yerleşmeler ve eğitim faaliyetleri nedensellik, sebep-sonuç, dağılım gibi bilimsel ilkeler dikkate alınarak açıklanmaya çalışılmıştır. Kula'nın genelözellikleri de ele alınarak, kırsal yerleşmeler ayrı ayrı incelenmiştir. Özellikle 2006-2007Eğitim-Öğretim yılında Kula'da eğitimin dağılımı, bilimsel araştırma yolları kullanılarakincelenilmeye çalışılmıştır.lçe ile ilgili inceleme yapılırken basılı kaynaklar, istatistik verileri ve yerinde yapılangözlemlerden yararlanılmıştır. 2006-2007 Eğitim-Öğretim yılı bilgi ve istatistikleri Kula lçeMilli Eğitim Müdürlüğü'nden temin edilmiştir. Kırsal yerleşmeler ise tek tek gezilerekincelenmiştir.Yapılan çalışma sonucunda Kula'da eğitimin istenilen ölçüde gelişmediğibelirlenmiştir. Kırsal yerleşmelerde ise çeşitli sorunların yaşandığı görülmüştür. Araştırmasahasının topografik yapısı ve kırsal yerleşmelerin fazla sayıda ve dağınık olması hemilköğretimi zorlaştırmakta hem de ortaöğretime talebi düşürmektedir. Kula is a district of Manisa. It is in the middle-west Anatolian Region in Turkey.There hasn?t been made enough detailed scientific research in the field of education and thevillages about the district. This case forms the main purpose of the research.In the research, villages and education in Kula has been tried to be explainedconsidering scientific principles such as causality, cause-result and the dispersion principles.Considering the general characteristics of Kula and the villages have been mainly examined.Especially in 2006-2007 educational year, the dispersion of education Kula has been tried tobe examined by using scientific research methods.While examining the district, printed sources, statistics information and theobservations that are made in suitable places have been used. Information and statistics about2006-2007 educational year has been provided from the Kula District Administration ofEducation. The villages have been examined by walking around them.As a result of the research, it has been found out that the education in Kula hasn?tdeveloped as much as people expected. It has been seen that there were some problems in thevillages. The topographic sturucture of the researh field and large amount of dispersed villagesettlement has been got difficult the primary education and decreaset the demand for thesecondary education.

Sandıklı şehri Ege Bölgesi’nin İç Batı Anadolu Bölümü’nde bulunmaktadır. Şehir farklı jeomorfolojik birimlerin temas noktasında, deniz seviyesinden yaklaşık 1 030 m. yükseklikte kurulmuştur. Jeomorfolojik birimlerden, Kumalar Dağı ve Sandıklı Ovası, şehrin bugünkü yerinde kurulmasının en önemli nedenlerindendir. Sandıklı şehri genel olarak alüvyal arazi üzerinde kurulmuştur. Alüvyal arazinin gevşek zeminli oluşu ve alanın jeolojik geçmişine bağlı olarak ovanın bir kısmının birinci derecede deprem bölgesi içerisinde yer alması, şehrin yatay yönde gelişmesine yol açmıştır. Bugünkü yatay büyümenin yönü daha çok kuzey-güney doğrultusundadır. Tarihi geçmişi oldukça eski olan Sandıklı, önemini Germiyanoğulları zamanında kazanmıştır. Bu dönemden sonra şehir, Osmanlı dönemi de dâhil hep idari merkez olarak olmuş, bu özelliğini günümüze kadar sürdürmüştür. Bugün fonksiyonel açıdan genel hizmetler şehri özelliği taşımaktadır. Nüfus büyüklüğü açısından ise orta büyüklükte bir şehirdir. Çalışma alanı, elverişli konumu sayesinde ülke kara ve demiryollarının düğümlendiği bir yerdedir. Ancak bu konum, şehrin gelişimi için beklenen katkıyı pek sağlayamamıştır. Sanayi ve ticaret alanın da Sandıklı’nın gelişmesi ancak 1980 yılından sonra gerçekleşmiştir. Bu nedenle şehirde uzun süre dışarıya yönelik göç olayları süregelmiştir. Sandıklı şehri zengin kültürel potansiyele sahiptir. Bu potansiyel çeşitli sosyal ve ekonomik faaliyetlerle değerlendirilmektedir. Zengin kültürün yanında, ulaşım kolaylıkları ve jeotermal kaynaklar da şehrin turizm cazibesini artırmaktadır. Aynı zamanda jeotermal enerjiden konutların ısıtılmasında da yararlanılmaktadır. Ayrıca Sandıklı kaplıcası, şehrin sağlık ve turizm fonksiyonunu şekillendirmiştir. Sandıklı, sahip olduğu doğal çevre özellikleri, termal kaynakları ve aynı zamanda zengin kültürel yapısı dolayısıyla her dönemde yerleşmeye sahne olmuştur. Çalışmada, şehrin bu tür özelliklerini ön plana çıkararak sorunlar tespit edilmeye ve öneriler getirilemeye çalışılmıştır. The town of Sandıklı is located in the Inland Western Anatolia Section of the Aegean Region. It was established at the intersection of diverse geomorphologic units and at the altitude of 1034 meters. Kumalar Mountain and the plain of Sandıklı which are some of the geomorphological units in the region are the most important reason as to why the town of Sandıklı was established where it is located today. Various geomorphological units are to be found around the town and its surrounding area. The town was developed at the alluvial landslide which is one of the geomorphological units in the area. The fact that the alluvial landslide is composed of loose ground and one proportion of the plain is located at the 1st degree earthquke zone caused the town to develop horizontally. Consequently, today’s development route is at the direction of North-South. The town has a vey old historical bakground and gained a crucial importance durign the rule of Seljuck.It was always an administrative centre both during the rule of sekjuck and the Ottoman period and it also saves this character today. It could be regarded today as a city of “general services” with respect to functional aspects. It is also to be taken as a small-scaled town considering its population. The town area, due to its convenient location, is at the intersection of both railways and main roads. However, it did not appear to be a contributing factor to the development of the town and consequently the industry and the trade appears to have been developed inadequately after 1980s. Dependent upon this, the town has continuously been a migration giver in the past as opposed to the receiving side of the migration. The town of Sandıklı has a rich cultural potential. This potential is being used through various actvities. Apart from the culturally rich potential, availability of transportation facilities and geo-thermal energy resouces of the town increases its touristic attraction. The very same geo-thermal resource is also being used to meet the heating demands of the dwellings in the town. The geo-thermal resort also appears to be an important element in shaping the thermal-health and touristic function of the town.

Ege bölgesinin, İç Batı Anadolu bölümünde yer alan Uşak ilinde yürütülen eğitim faaliyetleri, kırsal bölgelerde istenilen düzeye henüz ulaşamamıştır. Bu durumun nedenlerinin tespiti ve çevresel koşulların eğitim hayatına etkileri, bu çalışmanın temel amacını teşkil etmektedir. Araştırmada, Uşak ili merkez ilçeye bağlı Mesudiye köyü ve Banaz ilçesine bağlı Ayrancı köyleri örneklem olarak alınmış, birbirinden farklı alanlarda kurulmuş bu yerleşmelerin çevresel koşulları ile eğitim düzeyleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Alan araştırmaları sırasında mülâkat, anket, gözlem, örnekleme ve belge taraması gibi yöntemlere başvurulmuştur. Elde edilen veriler, nedensellik, sebep ve sonuç ilişkileri ile açıklanmıştır. Yapılan araştırmalar sonucunda, çevresel koşullarların sosyal, ekonomik ve kültürel yapıyı etkilediği, bu etkileşiminde eğitim faaliyetlerine yansıdığı tespit edilmiştir. Kırsal yerleşmelerin kent merkezlerine uzaklığı, coğrafi konumu ve yeryüzü şekilleri eğitim hayatı üzerinde doğrudan etki yapmaktadır. Araştırma sonuçları değerlendirildiğinde, bulguları kırsal yerleşmelere yönelik eğitim programlarının hazırlanmasına ışık tutabilecektir. In Aegean region, Usak, located in hinterland of West Anatolia, faciliated educational activities haven’t reached the optimum level yet. This thesis’s aims are to find the reasons of the circumstance and effects of surrounding conditions on education. In this research Mesudiye, Usak’s village and Ayrancı, Banaz’s village are taken as examples. These villages which are different from each other and settled in different areas are investigated in comparison for surrounding conditions and degree of education. During the field of research such audience, survey, observation, example and scanning of document are used. Conclusions, are explained with causality and reason- result relation. At the end of the research, it was fixed that surrounding conditions affect the socioeconomical and sociocultural structures and this interaction affects the educational activities, too. Distance between rural and urban settlements, the geographical location and location against to the world directly have an effect on education. Evaluating the conclusions of research, findings will lighten rural settlements for preparing schedules.

YÜKSEK L SANS TEZ ÖZETMESUD YE VE AYRANCI KÖYLER NDEEĞ T M-ÇEVRE L ŞK LERRecep BABACANlköğretim Anabilim DalıAfyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler EnstitüsüMayıs 2006Danışman: Prof. Dr. Lütfi ÖZAVEge bölgesinin, ç Batı Anadolu bölümünde yer alan Uşak ilinde yürütüleneğitim faaliyetleri, kırsal bölgelerde istenilen düzeye henüz ulaşamamıştır. Bu durumunnedenlerinin tespiti ve çevresel koşulların eğitim hayatına etkileri, bu çalışmanın temelamacını teşkil etmektedir.Araştırmada, Uşak ili merkez ilçeye bağlı Mesudiye köyü ve Banaz ilçesinebağlı Ayrancı köyleri örneklem olarak alınmış, birbirinden farklı alanlarda kurulmuş buyerleşmelerin çevresel koşulları ile eğitim düzeyleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.Alan araştırmaları sırasında mülâkat, anket, gözlem, örnekleme ve belge taraması gibiyöntemlere başvurulmuştur. Elde edilen veriler, nedensellik, sebep ve sonuç ilişkileri ileaçıklanmıştır.Yapılan araştırmalar sonucunda, çevresel koşullarların sosyal, ekonomik vekültürel yapıyı etkilediği, bu etkileşiminde eğitim faaliyetlerine yansıdığı tespitedilmiştir. Kırsal yerleşmelerin kent merkezlerine uzaklığı, coğrafi konumu ve yeryüzüşekilleri eğitim hayatı üzerinde doğrudan etki yapmaktadır. Araştırma sonuçlarıdeğerlendirildiğinde, bulguları kırsal yerleşmelere yönelik eğitim programlarınınhazırlanmasına ışık tutabilecektir.Anahtar Kelimeler: Eğitim, Çevre, Kırsal Bölge, Kültür, Sosyoekonomik Yapı. THE SUMMARY OF THESIS FOR MASTER OF SCIENCEEDUCATION-ENVIRONMENT RELATIONS IN MESUD YE AND AYRANCIVILLAGESPrepered by: Recep BABACANElementary Education Branch Of MainscienceAfyon Kocatepe University Institute Of Social SciencesMay 2006Consultant: Prof. Dr. Lütfi ÖZAVIn Aegean region, Usak, located in hinterland of West Anatolia, faciliatededucational activities haven?t reached the optimum level yet. This thesis?s aims are tofind the reasons of the circumstance and effects of surrounding conditions on education.In this research Mesudiye, Usak?s village and Ayrancı, Banaz?s village are takenas examples. These villages which are different from each other and settled in differentareas are investigated in comparison for surrounding conditions and degree ofeducation. During the field of research such audience, survey, observation, example andscanning of document are used. Conclusions, are explained with causality and reason-result relation.At the end of the research, it was fixed that surrounding conditions affect thesocioeconomical and sociocultural structures and this interaction affects the educationalactivities, too. Distance between rural and urban settlements, the geographical locationand location against to the world directly have an effect on education. Evaluating theconclusions of research, findings will lighten rural settlements for preparing schedules.Key Words: Education, Environment, Rural Region, Culture, SocioeconomicStructure

İdari açıdan bağlı olduğu Afyonkarahisar ilinin 29 km. güneyinde bulunan ve 1182 km² yüzölçümüne sahip olan Şuhut ilçesi, Ege Bölgesi’nin İç Batı Anadolu Bölümü’nde yer almaktadır. 1946 yılında ilçe merkezi olduktan sonra hızla nüfusu artan Şuhut’ta, eğitimin dağılımını inceleyen bilimsel bir araştırma yapılmamıştır. Sahanın çalışma alanı olarak seçilmesinde bu durum etkili olmuştur. Şuhut ilçesindeki eğitim faaliyetleri araştırılırken konunun genel yapısını ilgilendiren çalışmalar gözden geçirilmiştir. Araştırmada coğrafi düşüncenin esas yöntemlerinden birisi olan yerinde gözlem metodu kullanılmıştır. Dağılım-mekan-insan ilişkilerine bağlı kalınarak eğitim faaliyetleri açıklanmaya çalışılmıştır. İlçede eğitimin tarihi gelişimi, veri yetersizliği nedeniyle Afyonkarahisar ilinin eğitim tarihi dikkate alınarak hazırlanmıştır. Eğitim-öğretime ait veriler İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve ilçede yer alan okullardan temin edilmiştir. Cumhuriyetten sonra kayıtlar tutulmasına rağmen, sağlıklı veriler ancak son 15 yıl ile sınırlıdır. Okul, öğrenci, öğretmen sayıları ile nüfusun artışı dikkate alındığında 1990-2004 yılları arasındaki veriler Şuhut’ta eğitimin dağılımını ortaya çıkarmaktadır. 1990-2004 yılları arasındaki eğitim-öğretim faaliyetlerine ait bilgi ve istatistikler nedensellik, sebep-sonuç, dağılım ilkeleri doğrultusunda açıklanmaya çalışılmıştır. Araştırma sonucunda Şuhut ilçesinde eğitimin yeterince gelişmediği görülmüştür. Sekiz yıllık zorunlu eğitimin ardından özellikle kırsal yerleşmelerde ortaöğretime geçişlerin düştüğü belirlenmiştir. Araştırma sahasında köy yerleşmelerinin dağınık ve ortaöğretim kurumlarının kırsal yerleşmelere yakın olmaması ortaöğretime talebi azaltmaktadır. Taşımalı eğitim ve birleştirilmiş sınıf uygulaması, köylerin eğitim ihtiyacını karşılayamamaktadır. İlçe eğitim kurumları öğrencilerin sosyal ihtiyaçlarına yeterince cevap verememektedir. Araştırma sahasının il merkezine yakın olması, ilçeden il merkezine öğrenci gidişine neden olmaktadır. The district Şuhut, located in 29 km’s south of AfyonkarahisarŞuhut is administratively bounded to and which has 1182 km² of area measurement, is located in west Interior Part of Egean Region. In Şuhut, of which population has increased after it became a district in the that examine the distribution of education haven’t made. This condition was effective for this field’s chosen for studying area. While the education activities were being examined, the studies made before were glanad over.İn the investigation, done in the main place observation method which is one of main methods of geographical idea was used. Education activites were being tried to explain by being dependent to the distribution place human relation. In the district, historical developmant of education was prepared by taking account of the education history of the city Afyonkarahisar, because of inefficiency of data. Datas belong to education system were gained from the Directory of Education and from the schools of the district. Although registrations were made after declaration of Turkish Republic, healthy datas are restricted only in 15 years. As the numbers of schools, students and teachers and the increasement of population are considered,datas between 1990-2004 revealed the education distribution in Şuhut. Datas and statistics belong to education system activities between 1990-2004 were tried to be expalined through causality, reason result, and distribution principles. Art the end of the investigation, it was noticed that in Şuhut, education hadn’t developed sufficiently. After the eight yeared obligatory education, especially in rural settlements, it has been determined that the transition to secondary education were decreased. In investigations field, being untidy of settlements and being close of secondary education institutions to rural settlement areas, are decreasing the demand to secondary education. Education done by transporting and practice of connected classes, are not able to support education necessity of villages. District’s education institues cannot support the student’s social necessities. Being close of investigation field to city centre, is causing student’s going to city centre from the district

İdari açıdan bağlı olduğu Afyonkarahisar ilinin 29 km. güneyinde bulunan ve1182 km² yüzölçümüne sahip olan Şuhut ilçesi, Ege Bölgesi'nin İç Batı AnadoluBölümü'nde yer almaktadır. 1946 yılında ilçe merkezi olduktan sonra hızla nüfusu artanŞuhut'ta, eğitimin dağılımını inceleyen bilimsel bir araştırma yapılmamıştır. Sahanınçalışma alanı olarak seçilmesinde bu durum etkili olmuştur.Şuhut ilçesindeki eğitim faaliyetleri araştırılırken konunun genel yapısınıilgilendiren çalışmalar gözden geçirilmiştir. Araştırmada coğrafi düşüncenin esasyöntemlerinden birisi olan yerinde gözlem metodu kullanılmıştır. Dağılım-mekan-insanilişkilerine bağlı kalınarak eğitim faaliyetleri açıklanmaya çalışılmıştır. İlçede eğitimintarihi gelişimi, veri yetersizliği nedeniyle Afyonkarahisar ilinin eğitim tarihi dikkatealınarak hazırlanmıştır.Eğitim-öğretime ait veriler İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve ilçede yer alanokullardan temin edilmiştir. Cumhuriyetten sonra kayıtlar tutulmasına rağmen, sağlıklıveriler ancak son 15 yıl ile sınırlıdır. Okul, öğrenci, öğretmen sayıları ile nüfusun artışıdikkate alındığında 1990-2004 yılları arasındaki veriler Şuhut'ta eğitimin dağılımınıortaya çıkarmaktadır. 1990-2004 yılları arasındaki eğitim-öğretim faaliyetlerine ait bilgive istatistikler nedensellik, sebep-sonuç, dağılım ilkeleri doğrultusunda açıklanmayaçalışılmıştır.Araştırma sonucunda Şuhut ilçesinde eğitimin yeterince gelişmediğigörülmüştür. Sekiz yıllık zorunlu eğitimin ardından özellikle kırsal yerleşmelerdeortaöğretime geçişlerin düştüğü belirlenmiştir. Araştırma sahasında köy yerleşmelerinindağınık ve ortaöğretim kurumlarının kırsal yerleşmelere yakın olmaması ortaöğretimetalebi azaltmaktadır. Taşımalı eğitim ve birleştirilmiş sınıf uygulaması, köylerin eğitimihtiyacını karşılayamamaktadır. İlçe eğitim kurumları öğrencilerin sosyal ihtiyaçlarınayeterince cevap verememektedir. Araştırma sahasının il merkezine yakın olması,ilçeden il merkezine öğrenci gidişine neden olmaktadır. The district Şuhut, located in 29 km?s south of AfyonkarahisarŞuhut isadministratively bounded to and which has 1182 km² of area measurement, is located inwest Interior Part of Egean Region. In Şuhut, of which population has increased after itbecame a district in the that examine the distribution of education haven?t made. Thiscondition was effective for this field?s chosen for studying area.While the education activities were being examined, the studies made beforewere glanad over.İn the investigation, done in the main place observation method whichis one of main methods of geographical idea was used. Education activites were beingtried to explain by being dependent to the distribution place human relation. In thedistrict, historical developmant of education was prepared by taking account of theeducation history of the city Afyonkarahisar, because of inefficiency of data.Datas belong to education system were gained from the Directory of Educationand from the schools of the district. Although registrations were made after declarationof Turkish Republic, healthy datas are restricted only in 15 years. As the numbers ofschools, students and teachers and the increasement of population are considered,datasbetween 1990-2004 revealed the education distribution in Şuhut. Datas and statisticsbelong to education system activities between 1990-2004 were tried to be expalinedthrough causality, reason result, and distribution principles.Art the end of the investigation, it was noticed that in Şuhut, education hadn?tdeveloped sufficiently. After the eight yeared obligatory education, especially in ruralsettlements, it has been determined that the transition to secondary education weredecreased. In investigations field, being untidy of settlements and being close ofsecondary education institutions to rural settlement areas, are decreasing the demand tosecondary education. Education done by transporting and practice of connected classes,are not able to support education necessity of villages. District?s education instituescannot support the student?s social necessities. Being close of investigation field to citycentre, is causing student?s going to city centre from the district.

11 YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ UŞAK'TA EĞİTİMİN DAĞILIMI Esat Abdullah YALDUZ İlköğretim Asabilim Dalı Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eylül 2003 Danışman: Prof. Dr. Lütfi ÖZAV Uşak, Ege bölgesinin İç batı Anadolu bölümünde yer almaktadır. Şehir ile ilgili olarak eğitim alanında detaylı bilimsel araştırmalar yeterince yapılmamıştır. Bu durum araştırmanın temel amacım oluşturmaktadır. Araştırmada Uşak'taki eğitim faaliyetleri nedensellik, sebep-sonuç, dağılım gibi bilimsel ilkeler dikkate alınarak açıklanmaya çalışılmıştır. Eğitim faaliyetlerinin ülke genelinde tarihi gelişimi de ele alınarak, özelde Uşak ilindeki eğitimin gelişimi incelenmiştir, özellikle 2001-2002 öğretim yılında Uşak'ta eğitimin dağılımı, bilimsel araştırma yollan kullanılarak incelenilmeye çalışılmıştır.m Şehrin eğitim yapısı incelenirken basılı kaynaklar, istatistik verileri ve yerinde yapılan gözlemlerden yararlanılmışlar. 2001-2002 öğretim yılı bilgi ve istatistikleri îl Mili Eğitim Müdürlüğünden temin edilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda Uşak'ta eğitimin istenilen ölçüde gelişmediği belirlenmiştir. 8 yıllık zorunlu eğitim uygulaması nedeni ile, 2001-2002 öğretim yılında ilköğretime talebin fazla olduğu görülmüştür. Ancak ortaöğretime geçişlerde öğrenci sayısında önemli düşüşler olduğu belirlenmiştir. Araştırma sahasının topografik yapısı ve kırsal yerleşmelerin fazla sayıda ve dağınık olması ortaöğretime talebi düşürmektedir. IV THE SUMMARY OF THESIS FOR MASTER OF SCIENCE THE DISPERSION OF EDUCATION IN UŞAK Prepared by: Esat Abdullah YALDUZ Science Branch Of Class Teaching Institude Of Social Sciences Of Afyon Kocatepe University September 2003 Consultant Prof. Dr. Lûtfi ÖZAV Uşak is in the middle-west Anatolian Region in Turkey. There hasn't been made enough detailed scientific research in the field of education about the city. This case forms the main purpose of the research. In the research, education in Uşak has been tried to be explained considering scientific principles such as causality, cause-result and the dispersion principles. Considering the historical development of education around the country, the development of education in the city of Uşak has been mainly examined. Especially in 2001-2002 educational year, the dispersion of education Uşak has been tried to be examined by using scientific research methods. While examining the structure of education in the city, printed sources, statistics information and the observations mat are made in suitable places have been used. Information and statistics about 2001-2002 educational year has been provided from the City Administration of Education.As a result of lite research, it has been found out that the education in Uşak hasn't developed as much as people expected. Because of the 8 year obligatory education, it has been found out that there was much demand for the primary education in the 2001-2002 educational year. But it has been found out that there has been important decrease for the demand for Secodary Education. The topographic sturucture of ihe researh field and large amount of dispersed village settlement decrease! the demand for the secondary education.

Uşak, Ege bölgesinin İç batı Anadolu bölümünde yer almaktadır. Şehir ile ilgili olarak eğitim alanında detaylı bilimsel araştırmalar yeterince yapılmamıştır. Bu durum araştırmanın temel amacını oluşturmaktadır. Araştırmada Uşak’taki eğitim faaliyetleri nedensellik, sebep-sonuç, dağılım gibi bilimsel ilkeler dikkate alınarak açıklanmaya çalışılmıştır. Eğitim faaliyetlerinin ülke genelinde tarihi gelişimi de ele alınarak, özelde Uşak ilindeki eğitimin gelişimi incelenmiştir. Özellikle 2001-2002 öğretim yılında Uşak’ta eğitimin dağılımı, bilimsel araştırma yolları kullanılarak incelenilmeye çalışılmıştır. Şehrin eğitim yapısı incelenirken basılı kaynaklar, istatistik verileri ve yerinde yapılan gözlemlerden yararlanılmıştır. 2001-2002 öğretim yılı bilgi ve istatistikleri İl Milli Eğitim Müdürlüğünden temin edilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda Uşak’ta eğitimin istenilen ölçüde gelişmediği belirlenmiştir. 8 yıllık zorunlu eğitim uygulaması nedeni ile, 2001-2002 öğretim yılında ilköğretime talebin fazla olduğu görülmüştür. Ancak ortaöğretime geçişlerde öğrenci sayısında önemli düşüşler olduğu belirlenmiştir. Araştırma sahasının topografik yapısı ve kırsal yerleşmelerin fazla sayıda ve dağınık olması ortaöğretime talebi düşürmektedir. Uşak is in the middle-west Anatolian Region in Turkey. There hasn’t been made enough detailed scientific research in the field of education about the city. This case forms the main purpose of the research. In the research, education in Uşak has been tried to be explained considering scientific principles such as causality, cause-result and the dispersion principles. Considering the historical development of education around the country, the development of education in the city of Uşak has been mainly examined. Especially in 2001-2002 educational year, the dispersion of education Uşak has been tried to be examined by using scientific research methods. While examining the structure of education in the city, printed sources, statistics information and the observations that are made in suitable places have been used. Information and statistics about 2001-2002 educational year has been provided from the City Administration of Education. As a result of the research, it has been found out that the education in Uşak hasn’t developed as much as people expected. Because of the 8 year obligatory education, it has been found out that there was much demand for the primary education in the 2001-2002 educational year. But it has been found out that there has been important decrease for the demand for Secodary Education. The topographic sturucture of the researh field and large amount of dispersed village settlement decreaset the demand for the secondary education.

YÜKSEK LİSANS TEZ OZETI BÖLME KASABASININ COĞRAFİ ETUDU Mehmet KARA Orta Öğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı Coğrafya Eğitimi Bilim Dalı Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Mayıs 2001 Danışman: Doç. Dr. Lütfi ÖZAV Bölme kasabası, Uşak il merkezine bağlıdır. Ulubey Uşak ana karayolu güzergâhında bulunan beldenin, şehre uzaklığı 5 km. dir. 1997 yılında belde olan Bölme 'de aynı yıl itibariyle 2415 kişi yaşıyordu. Kasaba yerleşim alam, genel olarak kuzey - güney doğrultusunda gelişme göstermektedir. Meskenler birbirine çok yakın hatta bazı yerlerde bitişik olarak inşâ edilmiştir. Bu nedenle plânlı bir yerleşme özelliği görülmemektedir. Bakkal, kasap, kahvehane gibi ticarî amaçlı meskenler, daha çok kasabanın merkezi kesiminde yer almaktadır. Araştırma sahasındaki yeni yapılan konutlar modern yapı tekniklerine göre inşâ edilmektedir. Bu konutlarda genellikle demir, çimento ve tuğla gibi modern yapı gereçleri kullanılmaktadır. Araştırma sahası Uşak şehrine yakın olduğundan, ulaşım sorunu pek bulunmamaktadır. Bu nedenle sahada oturan bazı aileler, şehir merkezine günlük gidip gelerek, çeşitli tarım dışı ekonomik faaliyetlerde çalışmaktadırlar. Ayrıca 1963 yılından itibaren, belde de oturan pek çok aile yurt dışma göç etmiştir. Bu ailelerin bir kısmı,Ill birikimlerini Bölme 'de modern konut inşâ ederek değerlendirmişlerdir. Bu nedenle kasaba giderek çağdaş bir görünüm kazanmıştır. Bununla birlikte kasaba da oturan ailelerin temel geçim kaynağım tarım ve hayvancılık oluşturmaktadır. Şehre yakın olması nedeniyle kasaba hızlı bir gelişme içerisindedir. Bu araştırmada da söz konusu gelişmeler ve kasaba yerleşim sahası coğrafî bir bakış açısıyla ele alınmıştır. IV ABSTRACT THE SUMMARY OF THESIS FOR MASTER OF SCIENCE GEOGRAPHICAL RESEARCH OF THE TOWN BÖLME Prepared by Mehmet KARA The Head Office Of Social Sciences On Secondary Education The Branch Of Geographical Sciences Institude Of Social Sciences Of Afyon Kocatepe University May, 2001. Consulted by Doç. Dr. Lütfı ÖZAV The city of Bölme is located in the province of Uşak. The location of the city is near the Uşak - Ulubey highway and the distance of the city from Uşak city center is 5 km. The statu of city became as a township in 1997 and at that time the population of the city was 2415. The settling area of the city shows a development toward north and south directions. The dwellings were built very closely. Even some of them were connected to each other. For this reason, the city is not shown a planned settling. At the center of city, there are some dwellings serving as butcher, grocer and coffee-house. In the research area, the new buildings have been constructing according to the modern constructing techniques. In these buildings, generally, iron,cement, and brick have been used. Since the research area is close to the province center, there is no transportation problem. Some of people living in the city are going to the city daily. For this reason, many of those people are dealing with some economic activities mostly not related toagriculture. Additionally, since 1963 many families immigrated to abroad (mostly Germany). Some of those people immigrated to abroad spend their savings to build modern dwellings in Bölme. Gradually, the city has been taking a contemporary view. On the other hand, the main economic activity in the city is still agriculture. Due to closeness to the city center of Uşak, the city is developing and settlement area of the city were analysed from geographical perspective.

YÜKSEK LİSANS TEZ OZETI UŞAK ŞEHRİNİN SANAYİ COĞRAFYASI Gülderen TURAN Orta Öğretim Sosyal Alanlar Ana Bilim Dalı Coğrafya Eğitimi Bilim Dalı Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Mayıs 2000 Danışman: Doç. Dr. Lütfı ÖZAV Araştırma sahasını oluşturan Uşak il merkezi, Ege Bölgesi'nin İç Batı Anadolu Bölümü'nde yer almaktadır. Uşak, 1953 yılında Kütahya'dan ayrılarak il olmuştur. Konumuz sınırlan içerisinde olan sanayi bölgeleri ise, genelde İzmir, Ankara ve Denizli kara yollan üzerinde bulunmaktadır. İl merkezinde iki organize sanayi bölgesi ile üç küçük sanayi sitesi vardır. Uşak sanayisinin kuruluş yeri faktörleri, ham madde, sermaye, pazar, devlet yatınmlan, teşvikler, bireysel faktörler, iklim, coğrafî konum ve ulaşım olanaklarıdır. Uşak'ta ilk kurulan sanayi sektörleri, dokuma ve deridir. Diğerleri ise gıda sanayi, taşa ve toprağa dayalı sanayi, makine sanayi, plastik sanayi, orman ürünleri ve mobilya sanayidir. Gıda sektöründe faaliyet gösteren Uşak şeker fabrikasının, Türkiye'de ilk kurulan şeker fabrikası olması dolayısıyla önemi büyüktür. Sanayi faaliyetlerinin gelişmesiyle birlikte, bir çok sorun da yaşanmaktadır. Sektörler çevre kirliliğine yol açmaktadır. Bu durum en fazla dokuma ve deri sanayilerinde görülmektedir. Günümüzde, ekonomik krizlerden etkilenen yöre sanayinde bir durgunluk yaşanmaktadır. Devlet ve sanayici işbirliği ile kriz aşıldığı taktirde, Uşak sanayisi daha iyi yerlere gelecektir. Böylece araştırma sahası içerisindeki sanayi kuruluşlanmn, il ve ülke ekonomisine önemli katkılar sağlayacağı kuşkusuzdur. HI ABSTRACT The field of the research, county seat of Uşak, is located in the İçbatı Anadolu portion of the Egean Region. In 1953 Uşak had been seperated from Kütahya and became an administrative province. The industrial sites that are included in our research subject are mostly located on Izmir-Uşak- Ankara and Uşak-Denizli highways. There are two organized industrial zones and three minor industrial sites in the province. The factors of the foundation place of Uşak industry are; raw material, capital, market, government investments, incitements, individual factors, climate, geographical location and transportation facilities. The first sectors of industry that are established in Uşak are textile and leather. And the others are; food industry, industry land, metal furniture, plastic industry, machine industry, forest product and furniture industry. Foremost among these industries, `Uşak sugar foctory` has a very important place, because it is the first sugar factory established in Turkey. Parallel with the development of the industry in Uşak, there occurs several problems. The sectors are causing environmental pollution. This unseemly situation is mostly observed in sectors of leather and textile. Today, being affected by the economic crises, the industry of Uşak is in a state of stagnation. But, if these crises are settled, with the cooperation of the State and the industrialists; Uşak industry can obtain itself a better position for the future. Thus, the industrial organizations in the research field will surely provide important contribution for the economy of the province and the nation.

ÖZET DOKTORA TEZİ SARIKAMIŞ'IN COĞRAFÎ ETÜDÜ Cemal SEVİNDİ Danışman : Doç.Dr.Lütfı ÖZAV 1999; Sayfa: Jüri : Doç.Dr.Lütfı ÖZAV Araştırma sahasını oluşturan Sarıkamış ilçesi, Doğu Anadolu Bölgesi'nin Erzurum-Kars Bölümü sınırları içerisinde yer alır. Yönetim açısından Kars iline bağlı olan Sarıkamış ilçesinin yüzölçümü 1951 km2 kadardır. Bu alanı kuzeyde Selim (Kars), kuzeybatıda Şenkaya (Erzurum), batıda Narman (Erzurum), güneybatıda Horasan (Erzurum), güneyde Eleşkirt (Ağrı) ve doğuda Kağızman (Kars) ilçeleri çevrelemektedir. Erzurum-Kars Bölümü'nde yer alan araştırma sahası, bu bölümün dağlar, vadiler ve yüksek plato düzlüklerinden oluşan morfolojik görünümüyle uyum içerisindedir. Araş nehri ve Kars çayı ile bu akarsulara ait kollar tarafından derin bir şekilde yarılmış olan sahada, yükselti farkları 1500 m'yi aşabilmektedir. Karasal iklimi şartlarının etkisi altındaki araştırma sahasında, Sarıkamış Meteoroloji İstasyonu'nun 32 yıllık (1962-1994) gözlem verilerine göre yıllık ortalama sıcaklık 3.2 °C'yi bulmaktadır. Yıllık sıcaklık amplütüdünün 25.4 °C'ye ulaştığı, donlu günlerin ise 200 günü aştığı Sarıkamış ülkemizin en soğuk yörelerinden biridir. İnceleme sahasında 1997 yılı itibarıyla bir kent (Sarıkamış), 56 köy ile 10 mahalle yerleşmesi bulunmaktaydı. Söz konusu yerleşim birimlerinde 1997 yılı Genel Nüfus Sayımı sonuçlarına göre toplam 57 228 nüfus yaşamaktaydı. Belirtilen nüfus miktarının % 43.3'ü (24 779) Sarıkamış kentinde, % 56.7'si (32 449) ise kırsal yerleşmelerde oturuyordu. Sürekli nüfus barındıran bu yerleşme şekillerinin dışında, sahada yayla ve kışlalardan oluşan 29 yerleşmeden mevsimlik olarak yararlanılmaktadır. Araştırma sahasının en önemli yerleşmesi olan Sarıkamış kenti, Kars platosunun güneybatısında kurulmuştur. Kars çayı vadisinde 2060 m'den başlayan kent yerleşim sahası, 2156 m'ye kadar çıkabilmektedir. Bu özelliği ile Sarıkamış ülkemizin en yüksekte kurulmuş kentlerinden biridir. Tarihimizde 93 Harbi olarak bilinen 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşının ardından, Ruslar tarafından askerî amaçlarla kurulmuş Sarıkamış, stratejik konumu nedeniyle askerî önemini Rus işgalinden sonra da korumuştur. Gerçekten de yıllara göre bazı değişiklikler göstermekle beraber, hemen her devrede kent nüfusunun %40'tan fazlasını askerî nüfus meydana getirmektedir. Bu özelliği nedeniyle Sarıkamış, ülkemizin az sayıdaki garnizon kentlerindendir. İklim koşullarının ekip-biçme faaliyetlerini büyük ölçüde sınırlandırmış olduğu araştırma sahasında, hayvancılık nüfusun temel geçim kaynağı haline gelmiştir. Ekip-biçme faaliyetleri ise daha çok hayvancılığı destekler niteliktedir. Saha genelinde çayır ve mera arazilerinin geniş yer kaplaması da (907.4 km2), hayvancılık faaliyetinin yaygın olarak yapılmasına zemin hazırlamıştır. Sarıkamış ilçesi, doğal ve beşerî turistik değerler bakımından oldukça zengin bir potansiyele sahiptir. II ABSTRACT DOCTORATE THESIS GEOGRAPHICAL STUDY OF SARIKAMIŞ Cemal SEVİNDİ Supervisor : Doç.Dr.Lütfı ÖZAV 1999; Pages: Jury: Doç.Dr.Lütfı ÖZAV Town of Sarıkamış including investigation field is located in Erzurum-Kars section of East Anatolia Region. Town of Sarıkamış depending on the province of Kars with regard to administration has a 1951 km2 area. This area was surraunded with Selim in the north, with Şenkaya in northwest, with Narman in the west, with Horasan in the southwest, with Eleşkirt in the south, and with Kağızman the east. Investigation area locating in Erzurum-Kars section is in a harmony with its morphologic appearance consisting of high plateaus, valleys and the mountains of this section. In the area seperated deeply by the river of Aras and Kars stream and their branches, the differences in altitudes can exceed over 1500 m. In the investigation area affected by continental climate, average annual temperature in terms of 32 years observation date of Sarıkamış Meterology Station can exceed 3.2 °C. Sarıkamış, where annual mean temperature amplitudes reaches 25.4 °C, and where frost days reach up to 200 days, is one of the coldest region of our country. In investigation field, there was a town (Sarıkamış) 56 villages and 10 districts. In mentioned settlements, acoording to 1997 Common Census, a 57 228 population had been living. 43.3 % of this mentioned population had been living in downtown of Sarıkamış (24 779), and 56,7 % (32 449) of this population had been living in the countryside. Except 29 settlements which consist of plateaus and barracks used for seasonal settlements. The town of Sarıkamış, the most important settlement in the investigation field with regard to population and function is located in the southwest of Kars plateau. Town settlement area starting with 2060 m in Kars stream valley can exceed to 2156 meter high. For this reason, Sarıkamış is one of the highest settlements in our country. Following 1877- 1878 Ottoman-Russian war known as 93 War in our history, Sarıkamış was setted by Russians with military purposes and it protected its military importance after Russian invasion because of its strategic settlement. So nearly in each period, over 40 % of its population consist of military population. For this reason, Sarıkamış is one of the rarest Gorrison Towns. In the investigation field where harvest and cultivation was limited in a great scale, husbandry of animals is the most important livelihood source. Cultivation and harvest have supported animal-husbandry. The fact that meadows and pastures have wide areas in the field (907.4 km2) led to animal commonly. The town of Sarıkamış has fairly rich potential with regard to natural, humanities on touristics values. 510

ÖZET Yüksek Lisans Tezi UMUDUM KÖYÜNÜN CO?RAFÎ ETÜDÜ GünayKAYA Danışman: Yrd.Doc.Dn Lütfi ÖZ AV 1996, Sayfa: 121 Jüri: Yrd.Doç.Dr. Lütfi ÖZAV Araştırma sahasını oluşturan Umudum Köyü, Doğu Anadolu Bölgesi'nin Erzurum-Kars Bölümü sınırları içerisinde yer almaktadır. Yönetim bakımından Erzurum iline bağlı olan Umudum, il merkezinin kuzeyinde 13 km uzaklıkta bulunmaktadır. Yaklaşık 49.68 km2 lik yüzölçüme sahip olan araştırma sahası, doğuda Yolgeçti ve Yeşilyayla, güneyde Ortadüzü, güneybatıda Değirmenler, batıda ise Yerlisu ve Aktoprak köyleri ile çevrilidir. Dumlu Dağlan ve Erzurum Ovası gibi farklı iki morfolojik birimden oluşan sahanın sınırlan, kuzeydeki dağlık kesimde su bölümü çizgisini takip eder. Güneydeki ova alanında ise, sınır ayıncı doğal özelliklere sahip değildir. Sahada karasal iklim şartlan etkili olmaktadır. Söz konusu iklim şartlanna bağlı olarak, Kış mevsiminde sıcaklığın oldukça düşük olması ve yaz sonlanna doğru da toprakta su noksanının görülmesi beşeri ve iktisadî faaliyetleri zaman zaman olumsuz yönde etkilemektedir. Yükselti ve denizlerden uzaklık, sıcaklık şartları üzerinde etkili olurken, yer şekilleri sıcaklıkla birlikte yağış miktarı ve rüzgâr yönünü büyük ölçüde belirlemektedir. Nitekim, araştırma sahasının kuzey kesiminin Dumlu Dağları ile çevrili olması, hem bu yönden sokulabilecek nemli hava kütlelerini engeller, hem de hâkim rüzgâr yönünün güneybatı olmasına yol açar.II Sahanın en önemli akarsuyu Umudum deresidir. Plivio-nival akarsu rejimine sahip olan bu akarsu, tarımsal faaliyetlerin ihtiyacını karşılayacak düzeyde akım miktarına sahip değildir. Toprak tipini büyük ölçüde anakaya ve eğim değerleri belirlemiştir. Nitekim, bazaltlarla kaplı dağlık sahanın geniş yer tutmasına bağlı olarak, en yaygın toprak tipini litozolikler oluşturur. İklim ve toprak şartları step türlerinin gelişmesine ortam hazırlamıştır. Köy nüfusu ile ilgili eldeki veriler Cumhuriyet dönemiyle sınırlıdır. Bu verilere göre 1940 yılında 676 olan toplam nüfus, 1990 yılına kadar geçen 50 yıllık sürede sadece % 66.4 oranında artarak 1125 kişiye yükselmiştir. Nüfus artış oranının azlığı, saha dışına yönelik göç hareketlerinin sürekli aktivitesini koruması ile ilgilidir. Erzurum Ovası dahilindeki Karaz, Pulur ve Güzelova höyüklerinde yapılan kazı çalışmaları, Umudum'u da içine alan geniş bir sahada yerleşim tarihinin M.Ö. 4000 yıllarına kadar uzandığını ortaya koymuştur. Bölgede etkili olan iklim şartları, meskenlerin birbirlerine yakın inşa edilmesini adeta zorunlu hale getirmiştir. Dolayısıyla toplu dokulu yerleşim formu ön plana çıkmıştır. Belli bir yerleşim plânının uygulanmadığı sahada doğal çevre şartlarına uyum belirgindir. Erzurum il merkezine yakınlık meskenlerin çağdaş bir görünüm kazanmasına yetmemiştir. Araştırma sahasındaki temel ekonomik faaliyetleri tarım ve hayvancılık oluşturur. Bölgenin doğal çevre şartlan ile nüfusun sosyo-kültürel özellikleri söz konusu faaliyetlerin belirleyici olmuştur. Sahadaki ticarî faaliyetleri, hayvansal ürünlerin çoğunlukla Erzurum il merkezinde pazarlanması ve çeşitli ihtiyaç maddelerinin buradan temin edilmesi oluşturur. Bu faaliyete aktivite kazandıran en önemli unsur; söz konusu il merkezine yakınlıktır. Nitekim, araştırma sahasının Erzurum il merkezine uzaklığı 13 km olup, ulaşım faaliyetleri karayolu ile sağlanmaktadır. Sonuç olarak; Umudum, olumsuz çevre şartlarının ekonomik faaliyetleri sınırlandırması nedeniyle, gelişmemiş tipik bir Doğu Anadolu köyünü oluşturur. Ill SUMMARY Master Thesis GEOGRAPHICAL STUDY OF `UMUDUM` VILLAGE GünayKAYA Supervisor: Asc. Prof. Lutfi ÖZA V 1996, Page: 121 Jury: Asc. Prof. Lütfi ÖZAV Umudum village is our field of study and located within the boundaries of Erzurum-Kars region in the East Anatolia. The village is administratively dependant upon Erzurum and at a distance of 13 km. to the city-centre. This area of nearly 49.68 km2 acreage is surrounded by Yolgeçti and Yeşilyayla in the East, by Ortadüzü in the South, by Değirmenler in the South-west and by Yerlisu and Aktoprak villages in the West. This area consists of two different morphological Units such as Dumlu mountains and Erzurum plain, and its boundaries follow the line of water-section in the mountainous part in the North. The plain in the South has no distinctive natural characteristics. In the area territorial climate condition is dominant. Accordingly, temperature is quite low in winter and soil becomes lack of water towards the late summer, which negatively influence the economical and human activities at times. Altitude and distance to seas are effectual upon temperature; in addition, reliefs determine the wind-direction as well as temperature and precipitation. The field of research is really surrounded by mountains in the North, which stops the humid air masses from coming and also causes the dominant wind-direction to be south western.IV The most significant running-water of the area is Umudum brook. This brook with a plivio-nival regime hasn't got enough flow-rate to meet the need of agricultural activities. Soil type has greatly been determined by bedrock and inclination values. The mountainous area covered in basalts covers an extensive area; thus, the commonest soil-type is litozolik. Climate and soil condition have prepared the way for the developpment of step types. Data related to the population of the village are limited with the Republic period. According to the data, total population was 676 in 1940; it rose up to number of 1125 with an increase of % 66.4 till 1990. Such a less increase in population is related to immigration towards outside. Digs made in Karaz, Pulur and Giizelova tumulus revealed that setting- history within a wide area including Umudum dated back to B.C. 4000 The dominant climate conditions in the region have made it necessary to build the houses at very close intervals. Accordingly, cumulative settlement-plans have gained importance. In the area where a certain settlement-plan hasn't been applied, adaptation to natural environment-condition is distinctive. Closeness to city centre hasn't become enough for buildings to have a modern appearance, though. Basic economical activities in the field of research consist of agriculture and cattle-breeding. The natural environment-conditions of the region and socio- cultural features of the population have determined these activities. Animal products are marketed in Erzurum and various requirements are assured from there, too. The most significant factor to add activity to this business is the closeness to city centre. The field of research is at distance of 13 km. to city centre; and transport activities are done by road. As a result, Umudum is a typical undeveloped Eastern village due to the restrictions of the natural environment-conditions upon economical activities. 113

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ KANDİLLİ KASABASININ CO?RAFİ ETÜDÜ Cemal SEVİNDİ Danışmanı: Y.Doç.Dr. Lütfl ÖZAV 1995, SAYFA : Iff Jüri: Y.Doç.Dr.Lütfi ÖZAV Araştırmaya konu oluşturan Kandilli kasabası, Doğu Anadolu Bölgesi'nin Erzurum Kars Bölümü sınırları içinde bulunmaktadır. Kandilli kasabası belediye yönetim sınırlarını kapsayan araştırma sahası, doğudaki Erzurum ovasını, batıda Aşkale ovasına bağlayan Karasu ırmağı vadisinde yer alır. Güneyde Ortabahçe ovası, doğuda Sekiler tepe, kuzeyde Kıraçlar tepe ve batıda Padişah tcpclcriyle sınırlanmış saha, 5 km.'lik bir yüz ölçümüne sahiptir. Yönelim açısından Aşkale ilçesine bağlı olan kasaba, doğuda Ilıca, güneyde Çal, batıda Aşkale ve kuzeyde ise, Erzurum merkez ilçe yönelim bölgeleriyle çevrelenmekledir. Kandilli nüfusu, 1990 yılı sayım sonuçlarına göre 2876 kişidir. Aynı yıl bu nüfus miktarının % 52.2'sini sahadaki askerî nüfus oluşturmaktaydı. Özellikle 1955 yılından sonra her devrede görülebilen bu durum nedeniyle kasaba nüfusu, gelişim süreci içinde oldukça hızlı iniş, çıkışlar gösteren ve her döneminde erkek nüfus fazlası bulunan, askerî bir şehir özelliği taşır. Araştırma sahası, Doğu Anadolu Bölgesi'nin en önemli doğal yol güzergâhlarından biri olarak bilinen, Karasu Araş vadi koridoru içerisinde yer almakladır. Tarihin her döneminde önemini korumuş bu yol güzergâhıyla bağlantılı olarak, sahada yerleşmenin dip tarihi M.Ö. 4000 yıllarına kadar uzanmaktadır. Söz konusu doğal yol güzergâhını takip eden E-23 transit karayolu, kasabadan geçtiği yıllarda ticarî faaliyetlerin önemli ölçüde gelişmesini sağlamıştır. Yine aynı yıllarda, sahadaki sayısı n'ısbeten fazla olan askeri nüfusta, kasaba ekonomisine olumlu katkılarda bulunmaktaydı. Ancak, gerek karayolu güzergâhının değiştirilmesi ve gerekse de askerî nüfustaki azalmalar, özellikle 1988 yıllarından sonra kasabanın ekonomik kaynaklarının son derece azalmasına yol açarken, göçleri de artırmıştır. Kandilli kasabasında, gelişme imkânı bulamamış ekonomik sektörlerin başında, tarım gelmektedir. Sahadaki tarımsal amaçlı kullanılabilecek arazilerin sınırlı olması, hüküm süren karasal iklim şartları, topoğrafik engeller, tarım işletmelerindeki dağınıklılık, arazi mülkiyetleriyle ilgili bir takım sorunlar bu sektörün gelişmesini önemli ölçüde engellemiştir. Sahada 1992 yılından itibaren önemli gelişmeler kaydeden sanayi sektörü, potansiyel kaynaklan oldukça sınırlı olan kasaba için, ekonomik açıdan yeni bir gelişim dönemini başlatmıştır. SUMMARY MASTER THESIS GEOGRAPHİCAL RESEARCH OF TOWN OF KANDİLLİ Cemal SEVİNDİ Adviser: Asc. Prof. Lütfl ÖZAV 1995, PAGE : JÇŞ Jury : Asc. Prof. Lütfl ÖZAV Town of Kandilli being subject of this research lies in a section of Erzurutn-Kars in East Anatolia Region. Researh region including the boards of municipality of town of kandilli lies in the Karasu river valley connecting Aşkale plain in the west to the Erzuru plain in the east. The area surrounded with Padişah hill in the west, Kıraçlar hill in the nort, Sekiler hill in the east and Ortabahçe plain in south has 5 kilometers sguare area. j' As administration, the town connecting to Aşkale has been surro unded with Ilıca in the east, Çat in the south Aşkale in west and administration regions connecting to Erzurum central administration in north. According to 1990 census, the population of Kandilli is 2876. In the same year, 52.2 % of this population consist of military population. Especially, after 1955, because of this situation which can be seen in every period, population of the town shous a military town feature which shows guick increase and decrease in development period, male population nalio is than female in every period. Research area lies in Karasu-Aras valley corridor known as one of the most important natural road-routers of East Anatolia Region. In every period of history in kept its importance. The ancient history of settlement in area related to this road-route goes up to 4000 years B.C. In the years when E-23 motorway leads to this road-route passed through the town, it provided contribution to commercial activities significantly. And in the same years the natio of military population which was respectively very many in general population in the area contributed positively to the town economy. But, both the change of motorway's route and the reduction of military population caused in a large rate of reduction of economical sources of the town especially ofter 1988, this mode immigrations increase. Agriculture is the only sector which can not improve in town of Kandilli. Being restriction of usable soils with the aim of agriculture, contenintal climate, topographic difficulties, untidiness, in agricultural enterprises, same guestions about soil ownership have hindered the improvement of this sector in Kandilli. In the area since 1992, industrial sector improving significantly has started a new development period economically for the town being deprived of potential sourcs. 155