Search

This biennial progress report presents the reults of the studies in the framework of the research programs for the 2nd and 3rd year of the project. It deals with: - further results on BF(+)2 implanted n-type silicon, - the beginning of research on defects in solar-grade polycrysalline silicon, - studies of properties of heterojunctions in INSe, - synthesis methods of Zn3P2, thin film formation and characterization of their properties, - characterization of defects in varius as grown polycristalline silicon materials and after thermal treatment at high temperature, and - synthesis of the Zn3P2 compound by a new method with the constant phosphorus pressure and determination of structural, electrical and optical properties of Zn3P2 thin films.

Čvrsti elektrolit alfa-RbCu4C3I2 na sobnoj temperaturi ima električnu vodljivost od 43 (ohm m)(na-1). To je jedna od najvećih vrijednosti ionske vodljivosti na sobnoj temperaturi medju svim poznatim čvrstim elektrolitima. Zbog toga su galvanske ćelije s alfa-RbCu4C3I2 od posebnog interesa. Izmjerena su električna svojstva galvanske ćelije s alfa-RbCu4C3I2 kao čvrstim elektrolitom. Takodjer je istražen utjecaj vlage u zraku na raspad alfa-RbCu4C3I2.

Proveden je kompjuterski proračun globalnog sunčevog zračenja na nagnute plohe za prosječan dan svakog mjeseca u godini. Izrađene su karte Jugoslavije dnevnih vrijednosti globalnog zračenja na 45 stupnjeva nagnutu južnu plohu za svaki mjesec. Kao ulazni podaci korištene su vrijednosti globalnog zračenja na horizontalnu plohu, dobiveni proračunima iz mjerenja trajanja sijanja sunca u 130 stanica u Jugoslaviji. Global radiation on south-tilted planes has been calculated for an average day of each month of the year. The maps of the global radiation on the 45 tilted planes have been worked out of Yugoslavia, using the radiation values in horizontal planes as input data, calculated from sun-shine-duration records of almost 130 stations in Yugoslavia.

The annual progress report presents the results of a study of high temperature defects in BF(+)2 implanted n-type silicon and the possibility to use indium selenide (InSe) as a prospective photovoltaic solar cell material. The report covers the research work from September 1, 1981 to August 31, 1982 for the U.S. - Yugoslav Joint Board on Scientific and Technological Cooperation in collaboration with the U.S. Department of Energy (DOE Grant ENERGY-375) and the Self-Managing Community of Interest for Research of the Socialist Republic of Croatia.

Dan je prikaz sadašnjeg stanja razvoja fotovoltaičnih ćelija sa posebnim osvrtom na višestruke tandem solarne ćelije, te tankoslojne polikristalinične tandem solarne ćelije izrađenih iz binarnih i ternarnih poluvodičkih spojeva. Diskutirane su perspektive daljnjeg razvoja višestrukih tandem ćelija.

The annual progress report deals with two topics: multivacancies and vacancy-related defects in silicon, and research on tin oxyde (SnO2).

Osnovni cilj istraživanja jeste da se na osnovu originalnih i izvedenih podataka utvrde relevantnielementi koji su od značaja za razvoj stočarstva u Republici Srbiji. Istraživanjem jeobuhvaćena analiza faktora koji su determinisali proizvodnju, ali i izvoz mesa u analiziranomperiodu. Takođe, cilj je da se analiziraju i drugi faktori koji su determinisali dosadašnji izvozkako bi se ukazalo na osnovne smernice ekspanzije izvoza, kao i da se formuliše odgovaraju-ća izvozna strategija koja je najprilagođenija međunarodnom okruženju, odnosno pojedinimtržišnim segmentima.U radu su korišćene kvantitativne i kvalitativne metode istraživanja. Primenjeni instrumentarijumsastoji se iz analize vremenskih serija i komparativnog metoda. Istraživanje se najvećimdelom zasniva na primeni raspoloživih podataka, dok je jedan deo istraživanja baziranna istraživanju na terenu putem ličnog komuniciranja sa odgovarajućim privrednim subjektima– proizvođačima, prerađivačima i izvoznicima mesa u Republici Srbiji. Vremenski periodkoji je obuhvaćen istraživanjem je od 2005 do 2014. godine.Broj grla analiziranih vrsta stoke u okvirima ukupne stočarske proizvodnje u RepubliciSrbiji imao je tendenciju rasta, sa izuzetkom broja goveda koji je zabeležio trend opadanja. Uproizvodnji mesa goveda i svinja zabeleženo je smanjenje i tendencija pada, dok je proizvodnjaovčijeg i kozijeg mesa zabeležila trend rasta. Proizvodnja pilećeg mesa imala je izražentrend rasta, što je u skladu sa rastućom tražnjom za ovom vrstom mesa u svetu.Posmatrano sa stanovišta količine i vrednosti koja je ostvarena u izvozu mesa iz RepublikeSrbije najveći značaj ima goveđe meso. Slede svinjsko i pileće mesto, dok je najmanja vrednostostvarena u izvozu ovčijeg i kozijeg mesa. Količine mesa koje su bile predmet izvoza uanaliziranom periodu predstavljaje su mali deo ukupne proizvodnje mesa u Republici Srbiji.Najveće učešće izvezenih količina u odnosu na ukupnu proizvodnju zabeleženo je kod gove-đeg mesa. Sledi izvoz pilećeg i svinjskog mesa, dok je najmanje učešće izvoza u ukupno proizvedenimkoličinama zabeleženo kod ovčijeg i goveđeg mesa.Konkurentnost izvoza nije zadovoljavajuća, a na navedeno, između ostalog, ukazuje i izvoznacena pojedinih vrsta mesa koja na međunarodnom tržištu ostvaruje značajno višu vrednostu odnosu na prosečnu svetsku cenu, ali i cene koje ostvaruju vodeći izvoznici., The main research objective is to determine the relevant elements important for the growthof animal husbandry in the Republic of Serbia on the basis of original and derived data. Theresearch included the analysis of the factors that determined the production, but also theexport of meat in the analyzed period. In addition, the aim is to analyze other factors that havedetermined previous exports, in order to point out the basic directions of export expansion, aswell as to define the corresponding export strategy the most suitable for the internationalenvironment, i.e. certain segments of market.Quantitative and qualitative research methods have been used in this paper. The appliedinstrumentarium consists of the time series analysis and the comparative method. Theresearch is mostly based on the use of available data, while one part of the research is basedon field research through personal communication with appropriate business entities -producers, processors and exporters of meat in the Republic of Serbia. The time periodcovered by the research is from 2005 to 2014.The number of heads of analyzed cattle in terms of total livestock production in theRepublic of Serbia recorded a rising trend line, with the exception of the number of cattle thatrecorded a declining trend. The production of meat of cattle and pigs recorded a decrease anddeclining trend, while production of sheep and goat meat recorded growth trend. Theproduction of chicken meat had a pronounced growth trend, which is in line with the growingdemand for this type of meat in the world.From the point of view of the quantity and value achieved in the export of meat from theRepublic of Serbia, the beef meat was the most significant. It is followed by pig and chickenmeat, while the smallest value was realized in the export of sheep and goat meat. Thequantities of meat that were exported in the analyzed period represented a small part of thetotal meat production in the Republic of Serbia. The biggest share in exported quantities inrelation to total production was recorded for beef meat. It is followed by chicken and pigmeat, while the smallest share in exports in relation to total production was recorded for sheepand goat meat.The export competitiveness is not satisfactory, which is indicated, among other things, bythe export price for individual types of meat, which on the international market achievesignificantly higher value in relation to the average global price, as well as the prices achievedby the leading exporters.

Predmet disertacije predstavlja istraživanje tržišta organskih poljoprivredno-prehrambenih proizvoda i analiza mera za poboljšanje proizvodnje i potrošnje istih u Republici Srbiji. Osnovni cilj istraživanja je sagledavanje trenutnog stanja na međunarodnom i domaćem tržištu organskih poljoprivredno-prehrambenih proizvoda i ispitivanje i jasnije definisanje određenih grupacija i stavova potrošača u vezi potrošnje istih. Za potrebe ovakvog cilja istraživane su navike potrošača, mišljenja, motivi, iskustva i stavovi u vezi potrošnje organskih poljoprivredno-prehrambenih proizvoda u Republici Srbiji. Ovo istraživanje sprovedeno je da bi se utvrdile karakteristike tržišta organskih proizvoda u Srbiji, stavovi, praksa i osobine različitih grupa potrošača organskih prehrambenih proizvoda, kao i faktori koji utiču na kupovinu ovih proizvoda. Jedan deo istraživanja posvećen je i analizi kretanja proizvodnje i tržišta hrane proizvedene u organskom sistemu proizvodnje u Evropskoj uniji i na globalnom nivou. Organska proizvodnja u odnosu na konvencionalnu poljoprivrednu proizvodnju ima čitav niz prednosti, naročito ukoliko se sektor posmatra iz ugla multifunkciolalnosti poljoprivredne proizvodnje. Multifunkcionalnost poljoprivrede ne mora da se posmatra samo sa aspekta tržišnih relacija, već čitavog niza drugih funkcija koje poljoprivreda, kao delatnost, ostvaruje u ruralnim područjima. Proizvodnja organskih poljoprivredno-prehrambenih proizvoda u svetu u konstantnom je porastu jer je u svetu evidentan značajan rast u površinama pod organskom proizvodnjom. Promet organskih poljoprivredno-prehrambenih proizvoda, očekivano, uglavnom raste u zemljama sa višom kupovnom moći, ekološkom i prehrambeno-zdravstvenom svešću i navikama proizvođača. U isto vreme, značajno raste i tražnja za ovakvom vrstom poljoprivredno-prehrambenih proizvoda. Republika Srbija poseduje značajne potencijale za proizvodnju organskih poljoprivrednoprehrambenih proizvoda. Mogu se istaći prirodni potencijali, svest o potrebi za kvalitetom u mnogim industrijskim granama; velike površine poljoprivrednog zemljišta koje nisu zagađene niti intenzivno obrađivane, što ubrzava i olakšava konverziju; pozitivan stav o organskoj poljoprivredi među akademskim osobljem, mnogim poljoprivrednicima i potrošačima kao i ugovori o slobodnoj trgovini (EFTA, CEFTA, Ruska federacija, Belorusija, Turska). Ipak, u Srbiji postoji nedovoljan nivo obrazovanja u oblasti organske proizvodnje, nepovoljna struktura poljoprivrednih gazdinstava (veliki broj malih gazdinstava koja međusobno ne sarađuju; visoka prosečna starost farmera; tradicionalan pristup u proizvodnji; kriza stočarskog sektora), ali i neadekvatna primena ekološkog marketinga, nedovoljno svesni i informisani potrošači, na jednoj strani i nedovoljno širok asortiman, količina proizvoda i stalnost u ponudi, na drugoj strani. Tržište organskih prehrambenih proizvoda karakteriše uglavnom niska kupovna moć stanovništva, nedovoljna informisanost potrošača i niska ekološka svest stanovništva u Srbiji., The subject of the dissertation is the research of the market of organic agricultural food products and the analysis of the measures for improving the production and consumption of these products in the Republic of Serbia. The main goal of the research is to gain insight into the current situation in the international and domestic market of organic agricultural food products and to examine and more clearly define certain consumers’ groups and attitudes related to the consumption of these products. In order to achieve this research goal, the dissertation examined consumers' habits, opinions, motives, experiences and attitudes regarding the consumption of organic agricultural food products in the Republic of Serbia. This research was conducted to determine the characteristics of the market of organic products in Serbia, the attitudes, practices and features of different groups of organic food consumers, as well as the factors that influence the purchase of these products. One part of the research is devoted to the analysis of the trends in the production and the market of the food produced in the organic production system in the European Union and the world. Compared to conventional agricultural production, organic production has a number of advantages, especially if the sector is viewed from the perspective of multifunctionality of agricultural production. Multifunctionality of agriculture does not have to be viewed only from the point of view of market relations, but also within the whole range of other functions that agriculture, as a business activity, realizes in rural areas. Production of organic agricultural food products in the world is constantly increasing, as the areas used for organic production are significant growing globally. The trade of organic agricultural food products, as expected, grows mainly in the countries with higher purchasing power, and higher environmental and food health consciousness and habits of theVIproducers. At the same time, there is a significant increase in the demand for this kind of agricultural food products. The Republic of Serbia has significant potential for production of organic agricultural food products. This is due to its natural potentials, awareness of the need for quality in a number of industrial branches; large areas of agricultural land that have not been contaminated or intensely farmed, which can speed up and facilitate the conversion; the positive attitude towards organic farming among university staff, many farmers and consumers, as well as free trade agreements (EFTA, CEFTA, Russian Federation, Belarus, Turkey). However, the population in Serbia is still not sufficiently educated in the field of organic production, there is unfavorable structure of the farms (a large number of small farms, which do not cooperate; aging of the farmers; the traditional approach to production; crisis of the livestock sector), as well as inadequate application of environmental marketing, insufficiently aware and informed consumers, on the one hand, and insufficiently wide assortment, quantity of products and steady offer, on the other. The market of organic food products is characterized mainly by low purchasing power of the population, lack of consumer awareness and low environmental awareness of the population in Serbia. The analysis of the market in Serbia showed great potential to increase the production and exports to foreign markets, while the increasing consumption of these products in the domestic market is still limited by the purchasing power of domestic consumers. On the other hand, problems of the legislative regulation of the sector of organic farming, problems of the regulation of certification bodies, low volume of production, and the fact that still primary, instead of processed organic products are exported, prevents the increase in the value of total exports.

ИЗПроизводња и пласман сира заузимају једно од кључних места у стратегији развоја и раста агроиндустрије многих, економски најразвијенијих, земаља. Као финални производ сточарске производње, сир, као готов производ, резултат је ангажовања већег броја различитих привредних субјеката у ланцу стварања и испоруке вредности, због чега може бити значајан генератор прихода за све учеснике и фактор економског развоја Републике Србије. Основни циљ истраживања је да се на бази информација добијених обрадом података из примарних и секундарних извора, креира предлог функционалног маркетинг концепта, као услова за унапређење производње и пласмана сира из понуде произвођача Републике Србије, на домаћем и иностраним тржиштима. Резултати истраживања треба да укажу на факторе који су од значаја за повећање домаће производње, перспективе и могуће извозне дестинације, као и повећање извоза.Резултати истраживања указују на то да, у светским размерама, Република Србија није конкурент у сегменту индустријских сирева. Оно што, пре свега удружени, произвођачи сира Републике Србије могу да понуде све захтевнијим потрошачима на домаћем и међународном тржишту, јесу првенствено аутохтони сиреви који носе ознаку географског порекла, варијетети традиционалних, органских, као и сиреви са додатом вредношћу који могу да задовоље специфичне захтеве идентификоване тржишне тражње, како у погледу квалитета и осталих маркетинг обележја, тако и у погледу безбедности хране. Основни услов за креирање профитно оријентисаних пољопривредних газдинстава која се баве производњом сира, јесте континуирана аграрна политика којом се креирају услови извесности за привредне субјекте. Удруживање, успостављање акредитованих програма континуиране едукације из области маркетинга и производње сира, као и државни подстицаји у виду наменски опредељених финансијских средстава, представљају неке од примарних фактора развоја и јачања конкурентске позиције произвођача сира.Датум, IZProizvodnja i plasman sira zauzimaju jedno od ključnih mesta u strategiji razvoja i rasta agroindustrije mnogih, ekonomski najrazvijenijih, zemalja. Kao finalni proizvod stočarske proizvodnje, sir, kao gotov proizvod, rezultat je angažovanja većeg broja različitih privrednih subjekata u lancu stvaranja i isporuke vrednosti, zbog čega može biti značajan generator prihoda za sve učesnike i faktor ekonomskog razvoja Republike Srbije. Osnovni cilj istraživanja je da se na bazi informacija dobijenih obradom podataka iz primarnih i sekundarnih izvora, kreira predlog funkcionalnog marketing koncepta, kao uslova za unapređenje proizvodnje i plasmana sira iz ponude proizvođača Republike Srbije, na domaćem i inostranim tržištima. Rezultati istraživanja treba da ukažu na faktore koji su od značaja za povećanje domaće proizvodnje, perspektive i moguće izvozne destinacije, kao i povećanje izvoza.Rezultati istraživanja ukazuju na to da, u svetskim razmerama, Republika Srbija nije konkurent u segmentu industrijskih sireva. Ono što, pre svega udruženi, proizvođači sira Republike Srbije mogu da ponude sve zahtevnijim potrošačima na domaćem i međunarodnom tržištu, jesu prvenstveno autohtoni sirevi koji nose oznaku geografskog porekla, varijeteti tradicionalnih, organskih, kao i sirevi sa dodatom vrednošću koji mogu da zadovolje specifične zahteve identifikovane tržišne tražnje, kako u pogledu kvaliteta i ostalih marketing obeležja, tako i u pogledu bezbednosti hrane. Osnovni uslov za kreiranje profitno orijentisanih poljoprivrednih gazdinstava koja se bave proizvodnjom sira, jeste kontinuirana agrarna politika kojom se kreiraju uslovi izvesnosti za privredne subjekte. Udruživanje, uspostavljanje akreditovanih programa kontinuirane edukacije iz oblasti marketinga i proizvodnje sira, kao i državni podsticaji u vidu namenski opredeljenih finansijskih sredstava, predstavljaju neke od primarnih faktora razvoja i jačanja konkurentske pozicije proizvođača sira.Datum, ABCheese production and placing on the market hold some of key positions of growth and development strategies in agricultural industry of numerous highly developed countries. As the final product of livestock production – cheese, as the finished product is a result of several different business entities participating in the creation cycle and value delivery. Hence, it could be a significant revenue generator for all participantsand a factor in the economic development of the Republic of Serbia. Primary aim of the research is to create a functional marketing concept proposal on the basis of information obtained from data analysis received from primary and secondary sources as a condition for enhanced cheese production and placing on the market by Serbian manufacturers, both on domestic and international markets. Research results should indicate significant factors in increased domestic production, prospects and potential export destinations as well as increased export. Research results reveal that the Republic of Serbia is not a competitor in the field of industrial cheese on a global scale. Something that, above all, associated cheese manufacturers from the Republic of Serbia can offer to progressively demanding consumers on both domestic and international market are original varieties of cheese with designation of origin, varieties of traditional and organic cheese, value-added cheese which can meet the specific requirements of identified market demand. This refers to quality and other marketing features, including food safety as well. Elementary condition for creating profitoriented agricultural holdings for cheese production is the continuous agricultural policy which creates conditions of certainty for business entities. Creating associations and founding accredited programs of continuing education in the field of marketing and cheese production as well as state incentives in the form of dedicated funds represent some of primary factors in development and strengthening the competitive position among cheese manufacturers.

Osnovni cilj istraživanja jeste da se izgradi brend koji će organski proizvod pojedinog proizvođača da razlikuje od proizvoda drugih proizvođača, stavljajući akcenat na njegovu prepoznatljivost, diferenciranost i lakšu identifikaciju kao i na učvršćivanje veza i razvijanje partnerskih odnosa sa potrošačima. Brend je postao izuzetno značajan deo marketinga uz pomoć kojeg se kreira vrednost za potrošače na tržištu i otuda i potreba da se njime upravlja. Pored navedenog, cilj istraživanja jeste da istraži stavove i mišljenja ispitanika o organskim poljoprivredno-prehrambenim proizvodima i njihovim brendovima. Za dobijanje podataka o stavovima i mišljenjima ispitanika primenjen je metod ispitivanja pomoću anketnog upitnika. Tržište organskih poljoprivredno-prehrambenih proizvoda je u ekspanziji u svetu i potrošači pokazuju značajnu rastuću lojalnost. Sa razvojem tržišta ovih proizvoda i u cilju boljeg nastupa na tržištu proizvođačima nameće se potreba kreiranja i razvoja brenda koji će omogućiti lojalnost potrošača, sigurniji i bolji plasman i veći profit. Organska poljoprivredno-prehrambena proizvodnja ima trend rasta i sve značajniju ulogu u razvoju sektora poljoprivredne i prehrambene industrije u Republici Srbiji. Organska poljoprivreda jeste delatnost kroz koju Srbija može i treba da stvori svoj proizvod, odnosno kasnije brend koji će biti konkurentan i prepoznatljiv na svetskom tržištu sa pozitivnim imidžom kod potrošača. Potrebno je da proizvođači razvijaju brend kako bi uspešno nastupili kako na domaćem tako i na međunarodnom tržištu. Prilikom brendiranja organskih poljoprivredno-prehrambenih proizvoda i njihovom plasiranju na tržištu neophodno je poznavati potrošače, njihove specifičnosti, navike i ponašanje kako bi se ostvario tržišni uspeh. Organski poljoprivredno-prehrambeni proizvodi ne ispunjavaju samo svoju funkcionalnu vrednost odnosno za ishranu, oni govore o njihovim proizvođačima ali i potrošačima, njihovom načinu života, kulturnim karakteristikama, verovanjima i vrednostima. Potrošači postaju ekološki svesniji,više je izražena briga za zdravlje. U Republici Srbiji povećava se interesovanje za organske poljoprivredno-prehrambene proizvode. Briga za zdravlje u velikoj meri determiniše odluku o izdvajanju više sredstava za kupovinu i konzumiranje organske hrane. Cena i visina dohotka ispitanika predstavljaju osnovne limitirajuće činioce tražnje organskih poljoprivrednoprehrambenih proizvoda. Niska kupovna moć stanovništva otežava potrošačima da ionako visoke izdatke za ishranu uvećaju kupovinom skupljih organskih proizvoda. Koncept brenda sve više dobija na značaju zbog prednosti koje donosi, kako za organskog proizvođača kojima omogućava sigurniji plasman i veće premijske cene, tako i potrošačima kojima olakšava izbor, skraćuje vreme kupovine i pruža veću sigurnost u kvalitet organskih proizvoda. Proizvođači organske hrane treba da marketinškim aktivnostima od robne marke naprave brend čime će imati konkurentsku prednost na tržištu. Na taj način stvara se lojalnost potrošača i povećava prodaja a samim tim ostvaruju se i bolji finansijski rezultati. Vrednost brenda organskih poljoprivredno-prehrambenih proizvoda usko je povezana sa lojalnošću potrošača organskih proizvoda. Lojalnost potrošača pretpostavka je stabilnog nivoa proizvodnje i prodaje organskih poljoprivredno-prehrambenih proizvoda. Brendiranje u užem smislu uključuje odluke povezane sa izborom elemenata identiteta tj. stvaranje imena, logoa, dizajna. U širem smislu obuhvata čitav niz strategija i postupaka kojima se definišu zajednički i specifični elementi i njihovo uklapanje u postojeći portfolio organskog proizvoda sa ciljem da se brend izdvoji ne samo vizuelno već i u svesti potrošača. Snaga brenda zasniva se na imidžu brenda i locirana je u svesti potrošača. Imidž brenda organskih poljoprivredno-prehrambenih proizvoda je način na koji je brend percipiran od strane potrošača. Postojanje jakih, povoljno ocenjenih asocijacija koje su jedinstvene za brend i impliciranje superiornosti preko brenda su kritične a često puta i odlučujuće za uspeh brenda. Kreiranjem pozitivnog imidža brendova organskih proizvoda proizvođači stvaraju pozitivnu sliku ili percepciju kod potrošača što vodi njihovom favorizovanju u procesu kupovine i potrošnje., The main objective of this study is to build a brand that will differentiate organic products of an individual producer from products of other producers, with an emphasis on their recognizability, differentiation and easy identification, as well as on establishing and maintaining strong relations and partnership with consumers. Brand has become an extremely significant segment of marketing which contributes to creating value for consumers in the market; hence the need to be managed. Besides this, research goal is to explore the respondents′ attitudes and opinions about organic agricultural-foodstuff products and their brands. The research method used to obtain the data on the respondents′attitudes and opinions was a questionnaire. The market for organic agricultural products is expanding worldwide and the consumers of organic products are showing significant increasing loyalty. With the development of the market for organic products and in order to improve performance on the market by producers of organic agricultural products, there arises the need to create and develop a brand that will enable consumer loyalty, a safer and better placement, as well as bigger profits. The organic agricultural-food production is on the rise and is getting a more significant role in the development of agricultural and food industry in the Republic of Serbia. Organic farming is the activity through which Serbia can and should create its own product, i.e. brand that will be competitive and recognizable in the world market, having a positive image among consumers. It is necessary for producers to develop the brand in order to have a successful appearance both on the domestic and international market. When branding and marketing organic agricultural-food products, it isnecessary to be familiar with consumers, their specific characteristics, habits and behavior, all in order to achieve success in the market. Not only do organic agricultural-food products have their functional, i.e. nutritional value, they also say much about their producers, but also about their consumers, their lifestyle, cultural characteristics, beliefs and values. Consumers are becoming more and more environmentally aware, whereas health concerns are more expressed. Interest in organic agricultural-foodstuff products in the Republic of Serbia is increasing. The decision on the allocation of more funds for purchase and consumption of organic food is largely determined by health concerns. The price of organic food and the respondents′ level of income are the main limiting factors affecting the demand for organic agricultural-foodstuff products. Due to low purchasing power of the population, it is difficult for consumers to increase already high food expenditures by purchasing organic products, which are even more expensive. The concept of brand is gaining importance because of the benefits it brings, both for organic farmers whom it provides secure product marketing and higher premium rates, and for consumers whom it provides easier selection, shortens the purchase time and secures greater confidence in the quality of organic products. Organic farmers should use marketing activities to transform their trademark into a brand, which will provide them with a competitive advantage in the market. In this way, consumer loyalty is created and sales increase, leading to better financial results. The brand equity of organic agricultural products is closely linked to loyalty of the consumers of organic agricultural products. Consumer loyalty is essential for he stable level of production and sale of organic agricultural products. In narrow sense, branding includes decisions related to the selection of identity elements, i.e. creating the name, logo, design. In a broader sense, it includes a whole range of policies and procedures used to define common and specific components and their integration into the existing portfolio of an organic product in order to make the brand distinctive, not only visually, but also in the consumers’ minds. The strength of a brand lies in its image and resides in the consumers′ consciousness. The image enjoyed by a brand of organic food products is the manner in which the brand is perceived by consumers. Having powerful, favourably evaluated associations uniquely identifiable with the brand and subtle implications of its superiority are of the essence and very often decisive for the brand′s success. The creation of a positive image for a brand of organic food products instils a positive impression or perception in consumers resulting in preference for these products, both for the purpose of purchasing and consumption.

Voćarska proizvodnja kao značajna grana poljoprivrede zauzima važno mesto u privredi Republike Srbije. Istraživanjem su se želeli utvrditi uslovi koji su neophodni za povećanje proizvodnje i izvoza voća, kao i povećanja asortimana prera-de. Voće i proizvodi od voća imaju značajnu ulogu i strateški značaj u strukturi izvoza poljoprivredno-prehrambenih proizvoda iz Republike Srbije. Bez povećanja izvoza voća, teško je ostvariti povećanje ukupne primarne proizvodnje i prerade. Neophodan preduslov je stvaranje uslova za efikasnu proizvodnju, koja će motivisati proizvođače da dugoročno gledano, na tržišnim osnovama organizuju svoju proizvodnju i stvore viškove koje će plasirati na inostrana tržišta. Da bi se povećala proizvodnja voća u Republici Srbiji potrebno je preduzeti određene mere na makroekonomskom i mikroekonomskom nivou. Izvoz voća iz Republike Srbije od veoma je velikog značaja i predstavlja osnovu razvoja ukupne poljoprivrede. U izvozu treba da se poveća zastupljenost proizvoda višeg stepena obrade. Neophodna je proizvodnja prema standardima koji će zado-voljavati potrebe potrošača zemalja uvoznica. Izvoz voća može imati i značajnu ulogu u definisanju razvojne strategije ukupne agroindustrije. Za izvozno orijentisan razvoj industrije za preradu, potrebno je da postoji značajna sirovinska baza, odnosno proizvodnja kvalitetnog voća, stalno širenje asortimana na bazi voća, tražiti i iznalaziti nova rešenja u tehnologiji proizvodnje i prerade voća, primeniti bezbednosne standarde u proizvodnji i sl. Odsustvo marketing koncepta privrednih subjekata, značajnija pomoć države i agrarni protekcionizam razvijenih zemalja predstavlja limitirajući činilac una-pređenja izvoza voća iz Republike Srbije. Fruit production, as an important branch of agriculture, has a prominent place in the economy of Republic of Serbia. The present study aimed to identify the optimal conditions necessary for increasing fruit production and export levels, as well as expanding the processing range. Fruit and fruit products have a prominent role and are strategically important for the agricultural and food export structure from the Republic of Serbia. Without increasing the fruit export volume, it is difficult to augment the overall primary production and processing scope. The necessary precondition for this shift is a creation of optimal conditions for efficient and effective production, which will motivate producers to take a long-term view, whereby they will align their production with the local market conditions and create surplus that can be offered in international markets. Fruit production volume in the Republic of Serbia can only be increased by taking specific measures at the macroeconomic and microeconomic level. Fruit export from the Republic of Serbia is of prime importance and provides a foundation for the development of agriculture as a whole. Within the export volume, the aim is to increase the contribution of produce requiring higher degree of processing. Moreover, production must meet the standards required by the consumers in the export markets. Fruit export is likely to play a significant role in defining the development strategy of the entire agroindustry. For export-oriented development of the processing industry, it is essential to ensure adequate resource base, i.e., production of high-quality fruit, continued expansion of the fruit-based product range, pursuit of new solutions within the fruit production and processing technology, implementation and adherence to the production safety standards, etc. Absence of marketing concepts pertinent to the agricultural sector, along with more extensive state subsidies and agro-protectionism prevalent in developed countries, is the key obstacle to the advancement of fruit export from the Republic of Serbia.

Tržište organskih proizvoda u svetu se iz godine u godinu povećava, jer su mnoge države podržale razvoj organske poljoprivrede u okviru koncepta održivog razvoja poljoprivrede, naročito usled sve većeg zagađenja životne sredine. U tom smeru, promovisanje organskog sektora je izuzetno značajno. Razvoj organskog sektora doprinosi očuvanju resursa i zdravlju potrošača, kroz zdravstveno-bezbedne proizvode, a omogućava i ekonomski opravdano poslovanje. Temelji razvoja politike organske poljoprivrede u Evropskoj uniji predstavljeni su od strane Evropske komisije, u Akcionom planu, a podrazumevaju četiri ključna područja: informisanost potrošača i promotivne kampanje; unapređenje istraživanja, transparentnost tržišta i statističkih podataka; korišćenje programa za ruralni razvoj i ostalih aktivnosti za podršku organskoj poljoprivredi; poboljšanje transparentnosti, obima i primene regulative o organskoj poljoprivredi. Organski sektor se ne promoviše dovoljno u Srbiji, a i nije dovoljno razvijen, pa bi zbog toga trebalo posvetiti veću pažnju marketingu organskih poljoprivrednih proizvoda, jer je upravo to jedna od oblasti gde Srbija može biti konkurentna na svetskom tržištu. Dakle, treba intezivno raditi na kreiranju brendova organskih proizvoda, koji bi bili prepoznatljivi na svetskom tržištu. U tom kontekstu, značajno je uvođenje adekvatnog marketing pristupa za organsku proizvodnju, sprovođenje mera i mehanizama za jačanje preduzetničke inicijative u oblasti organske proizvodnje, kao i kreiranje povoljnih institucionalnih preduslova za proizvođače i potrošače organskih proizvoda. Da bi se organski sektor brže razvijao u Srbiji, neophodno je podizanje svesti stanovništva o zdravstveno-ekološkim pitanjima, pre svega, putem marketinških aktivnosti na svim nivoima i od strane svih ključnih aktera razvoja agrobiznisa. Pritom, potreban je razvoj novih proizvoda, osavremenjivanje postojećih proizvoda i inoviranje pakovanja organskih proizvoda, uz podsticajnu politiku države i aktivnosti ekonomskih i ostalih važnih subjekata razvoja organske poljoprivredne proizvodnje. Cilj istraživanja u doktorskoj disertaciji je usmeren na kreiranje adekvatne marketing strategije u organskoj proizvodnji, kako bi se što brže razvijao organski sektor i stvorio ambijent koji može doprineti ostvarivanju održivog razvoja organske poljoprivrede u Srbiji. Predmet istraživanja se odnosi na marketing pristup organskoj poljoprivrednoj prizvodnji i njegov značaj za razvoj ovog vida poljoprivrede. Da bi organska poljoprivreda zaista bila razvojna šansa Srbije, njome se mora upravljati na održiv način, što pretpostavlja, između ostalog, i primenu adekvatnog marketing pristupa. Empirijskim istraživanjem je utvrđeno ponašanje potrošača organskih proizvoda u Srbiji i preciznije su definisane njihove potrebe i motivi, u cilju sagledavanja veličine i prirode tržišta organskih proizvoda, odnosno, njegovog budućeg razvoja.

Gajenje grožđa i proizvodnja vina osim ekonomskog imaju i veliki kulturološki značaj. Kao jedna od najznačajnijih biljnih kultura grožđe se uzgaja u gotovo svim delovima sveta. Grožđe i vino predstavljaju značajan deo spoljnotrgovinske razmene mnogih zemalja. Iako poseduje izuzetne preduslove za uzgoj vinove loze Srbija zaostaje u pogledu proizvodnje i izvoza grožđa i vina. U novije vreme veliki doprinos u širenju proizvodnje imaju mali, individualni proizvođači koji preuzimaju primat od nekadašnjih „društvenih giganata“ iz sedamdesetih i osamdesetih godina prošlog veka. Stoga, cilj rada je ukazati na efekte gajenja vinove loze i proizvodnje vina na svetskom i nivou Srbije, dok se na mikro planu akcenat stavlja na prostor Šumadije tj. područje opštine Topola i naselje Vinča (gazdinstvo „Arsenijević“). The cultivation of grapes and wine production have great cultural significance. As one of the most important crops, grapes are grown in almost all parts of the world. Grapes and wine represent a significant part of foreign trade in many countries. Although it has exceptional conditions for grape cultivation, Serbia lags behind in terms of production and export of grapes and wine. Recently, small individual producers who took over the primacy from the former “social giants” of the seventies and eighties, have made a great contribution to the expansion of this production. Therefore, the aim of this paper is to point out the effects of grape cultivation and wine production in the world and the level of Serbia in comparison with it., On the other hand, at the micro level, the paper puts emphasis on the area of Šumadija, i.e. the municipality of Topola and settlement of Vinča (Arsenijević household).

This issue of Fizika B (Zagreb) volume 20 (2011) contains selected papers on topics presented at 3rd International Conference on Nuclear and Particle Physics with CEBAF at Jefferson LAB held in Dubrovnik from 3rd until 8th October 2010 (NAPP 2010).

Significance of particle and nuclear physics in building knowledge society is outlined.

Selected papers presented at the 2nd International Conference on Nuclear and particle physics with CEBAF at Jefferson Lab, Dubrovnik, 26-31.5.2003.