Search

Ontolojik kanıt, Tanrı’nın mahiyetinden/tanımından var olduğu sonucuna varılabileceği şeklinde bir akıl yürütmeye dayanır. Bu makalede, böyle bir akıl yürütmeyi temel alarak Tanrı’nın mahiyeti ile varlığı arasındaki ilişkinin mümkün olup olmadığı mükemmellik kavramı açısından ele alınmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda, mükemmellikten hareket eden bazı yaklaşımlar irdelenmiş ve bu yaklaşımların mükemmellik anlayışlarının ve Tanrı’nın varlığını temellendirme yöntemlerinin birtakım güçlükler içerdiği görülmüştür. Bu makalede ise, Tanrı’nın tüm mükemmellik ifade eden niteliklere zorunlu olarak sahip olduğu ve bunların zorunlu olarak birbirini gerektirdiği şeklindeki bir yaklaşımla Tanrı’nın mahiyetinin varlığını da zorunlu olarak gerektirebileceği düşüncesi savunulmaya çalışılmıştır., Ontological argument is based on a reasoning that God’s existence can be dedu- ced from His essence/de nition. In this article, we make an attempt to discuss whether it is possible to establish, by such reasoning, a relationship between God’s essence and His existence in terms of the perfection. In this context, various approaches starting from the term ‘perfection’ are examined, and it seems that those approaches contain several dif culties in their conception of perfection and in their argument for God’s existence. Whereas, by arguing that God necessarily has all attributes indicating perfection and all those perfections necessarily require each other, it is attempted to defend the idea that the nature of God can require His existence necessarily.

Artykuł dotyczy problematyki zawierania małżeństwa przez pełnomocnika poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej przez tych katolików, którzy mają obywatelstwo polskie. Stanowi próbę odpowiedzi na pytania, czy wierni Kościoła rzymskokatolickiego, będący obywatelami polskimi, mogą zawrzeć małżeństwo przez pełnomocnika w Kościele łacińskim poza terytorium Polski oraz czy takie małżeństwo może wywoływać skutki cywilnoprawne w porządku prawa polskiego. W tym celu została przeprowadzona analiza przepisów prawa kanonicznego i prawa polskiego z uwzględnieniem prawa prywatnego międzynarodowego. W wyniku przeprowadzonych badań ustalono, że wierni Kościoła rzymskokatolickiego, będący obywatelami polskimi, mogą zawierać małżeństwo przez pełnomocnika w Kościele łacińskim poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Natomiast czy takie małżeństwo wywoła skutki cywilnoprawne w Polsce, będzie zależało od dopuszczalności w danym państwie zawierania małżeństwa przez pełnomocnika oraz dopełnienia wszystkich wymogów formalnych, jakie w zakresie instytucji matrimonium per procura prawo to przewidywało.

Wypalenie wewnętrzne człowieka jest zjawiskiem, które jako pojęcie pojawiło się w latach siedemdziesiątych XX w. (Herbert Freudenberger). Odtąd powstaje coraz więcej publikacji na ten temat. Jednak większość autorów opisuje przede wszystkim wypalenie na gruncie zawodowym. Tymczasem wypalenie naznacza całą aktywność człowieka, który jest jednością cielesną, psychiczną i duchową. Psychologia umożliwia pewne zrozumienie wypalenia, ale nie daje ostatecznego rozwiązania. Autorka z pozycji chrześcijańskiej nauki o człowieku szuka odpowiedzi na pytania: Czym jest wypalenie wewnętrzne? Jakie są symptomy wypalenia? Jak zaradzić wypaleniu? Trzeba w porę szukać pomocy, uznając własną ułomność w życiowych zmaganiach.

The contemporary ecclesiology emphasises the Church-building character of the life of Jesus Christ. The genesis of the Church is not linked with a single event. The foundation of the Ecclesia belongs to the trinitarian economy of God and is a dynamic process. One can distinguish between ten different stages of ecclesiogenesis, including two key ones that prove the founding initiative of Jesus. The first one is Simon Peter’s confession of messianic faith in the vicinity of Caesarea Philippi, which results in the Master giving him a new name and proclaiming the foundation of the Ecclesia. The second one is the establishment of the Eucharist. During the Last Supper Jesus celebrated Passover with the Twelve. In this way, He anticipated His death upon the cross as a voluntary propitiation. By referring to the symbolism of the passover feast and the books of the Old Testament, He explained the meaning of His death – reassembling Israel in the light of the coming of the kingdom of God. He makes a new Covenant “in His own blood”, owing to which all people have a chance for salvation. In this way, He founded the People of God of the ultimate times – the Church.

The article raises the need to develop theoretical, methodological, and practical principles of media literacy in various target groups traditionally not covered by media education (including adults and older persons). One of the key objectives is to promote the implementation of the Paris Declaration on Media and Information Literacy in the Digital Era (2014): privacy, digital security, and information handling ethics. Methodological research principles of media literacy and social responsibility are based on interdisciplinary and transdisciplinary approaches. The article shows that digital culture, the Internet, and computer algorithms are not morally neutral. There is a close link between media literacy and social responsibility and human rights. Therefore, the focus of this and future research is the question: to what extent do the media contribute to expanding human freedom. After all, there is a real danger – narrowing the sphere of freedom and manipulation of thought. The research also pays special attention to the adult people (who are not seriously involved in the media literacy development projects) and the role of educators’ social responsibility in the face of the hybrid war challenges.

The sacrament of priesthood within the whole space of the development of the Church and its presence in civilisation is one of the key issues. It proves its meaning as well as the necessity of undertaking an ongoing reflection in the context of challenges resulting from the civilisation development. Theology of priesthood is also an essential aspect that has a multi-dimension character and, as such, is a subject of various fields of theology as well as non-theological ones. A reflection upon its relation to a common priesthood of all the faithful, resulting from the sacrament of Baptism, comes into special importance nowadays. Present-day challenges resulting from the development of culture post-modernity require a clear and precise drawing of the essence of sacramental priesthood. The Sacrament of Orders which defines the character and charisma of the called one brings the inseparable sacramental bond with the Christ the Highest and the Only Patriarch. We can find a proper charismatic identity of priesthood in this relation. The other dimension of this charisma is the mission, in which a priest acts in persona Christi. The dual charismatic dimension makes a proper way of making out and understanding the identity of a priest. It means that a priest cannot be substituted in his vocation and the authority which he receives in The Sacrament of Holy Orders and the unity with his bishop. Properly understood and made out identity needs the competent preparation and formation of the candidates to the priesthood, those who have already received Orders and those who are responsible for it alike. All dimensions of formation must be properly integrated. The essential integrating element in the process of ongoing formation is specific priestly spirituality. It means that the fact who a priest is, and then what his mission is, results from the unity of a priest with Christ. The already mentioned civilisation challenges require permanent studies of the ways and methods of the formation. This way the process of formation defends itself from naturalistic or spiritualistic one-sidedness, which a present Pope Francis reminded of, when he said about two “subtle enemies of sanctity”, which are “a present-day Gnosticism” and “a present-day Pelagianism".

The article is devoted to the explication of the methodological problems in the field of war and peace studies. The author tried to make a conceptual historical, and philosophical observation of the genesis of the understanding of war and peace. At the same time, the modern discourse is determined by the activity of recognized organizations and the high-impact journals. Using the methodology of discourse and institutional analysis, the author tries to define the key ‘edge’ points of the mentioned discourse. At the same time, the modern cases of war conflict demonstrated their hybrid nature. The case analysis of the Ukraine hybrid war and the other countries let the author represent the holistic logic for understanding the development of the methodology of war and peace studies research, understanding one’s multidisciplinary nature, etc. The Ukrainian case also involved the methodological approaches of the postcolonial (neo-colonial theory) for understanding the drivers and breaks of the war conflict, which could be heuristic for the development of future ideas in the field of non-conflict humanity development.

Autor podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, czy biomedyczne ulepszanie pozbawia nas człowieczeństwa. Refleksja filozoficzna koncentruje się wokół kilku zagadnień: eugeniki, transformacji ludzkiej natury oraz charakteru miłości rodzicielskiej. Na podstawie przeprowadzonych analiz autor wykazuje, że w przypadku biomedycznego ulepszania możemy mówić o potrójnym negowaniu człowieczeństwa. Po pierwsze, ulepszanie człowieka ściśle wiąże się z eugeniczną selekcją. Po drugie, przekształca lub niszczy naturę ludzką. Po trzecie, dokonuje zmiany charakteru miłości rodzicielskiej z bezwarunkowej na miłość własną (egoizm).

Modern seniors who are characterized by good health at the end of their professional activity engage in new forms of activity. Some of them are involved in the activities of universities of the third age, belong to the Family of Radio Maryja, are volunteers or use various forms of religious tourism and pilgrimages. Many manifestations of their activity come from the religiosity of seniors. The growing religiosity of seniors requires a systematic catechesis that helps them in its development. The church emphasizes that this catechesis should be adapted to the situation of a senior. Catechesis helps to read the religious meaning of this stage of life and to strengthen the motivation for Christian presence in the family and environment. Therefore, this catechesis should strengthen religious interest in faith, shape and sustain the motivation of Christian activity, in the Church and in the world. This is reflected in the Christian involvement in family upbringing, in the ecclesial community, for the social good and also in an attractive way of spending free time.

The multitude of services and offices in the Church is the effect of historical and pastoral development. The pragmatism of the evangelizing mission assumes an organisational order and clearly defined principles of conduct. The ecclesial renewal is aimed at emphasizing the theological aspects of the community of faith. This paper presents the highest office in the Church, dogmatically defined by the First Vatican Council as the primacy function. Contemporary ecclesiology accentuates the organic unity of the functions of the Bishop of Rome with the entire Church. In particular, the supreme authority inherent in this service is now undergoing a profound re-interpretation, including its Christological aspect, involving resignation from its purely juridical understanding in favour of a religious significance. In practical terms, this can be observed in official titles defining the primacy function. The martyrdom aspect of primacy is also emphasized, showing this office as a service towards the unity and sustainability of the community.

This study reflects the development and transformation strategies of the anthropological situation in the context of technological progress. The change of the natural way of human existence to the technogenic method of communication leads to the formation of the image of «a virtual personality». The process of assimilation of natural and artificial takes place. Ethical alternatives of the human existence as a species within the Technosphere and the preservation of their humanistic imperative through the bodily projections of the personality are considered. Co-evolution of man and the Technosphere leads to a new way of their interaction and generates Technogenic Anthropology. The study of corporeality in various areas of human life is reflected in its ontological disclosure through the nominal classification: «biological body», «social body», «cultural body», and «virtual body». Plasticity is revealed as the main value and quality, which provides self-reflection in various forms of communication of modern man.

Dance is one of the oldest forms of art. It has been associated with human existence for thousands of years. In the Holy Scriptures we find numerous examples of liturgical dance performed during the solemn feasts of Israel (e.g. Ps 149, 3 cf. Ps 68, 25-27) or accompanying extraordinary events (e.g. Ex 15, 20; Judg 11: 34; 1 Sam 18, 6-7). The dance of David before the Ark of the Covenant described in 2 Sam 6, 1-23 is one of the best known and most often cited examples of sacred dance. When reading the text, many questions arise. Why did David bring the Ark to Jerusalem? Why did he dance in front of the sacred chest and what was the character of that dance? Is there a relationship between the king’s dance, the contempt of his wife Michal, and her childlessness, about which he in passing reports in 23? The purpose of this study is to analyse the text contained in 2 Sam 6, 1-23 and to attempt to answer the issues raised.

The article is dedicated to the analysis of new evangelization as a missionary activity of the Roman Catholic Church because of rapid development of Internet, digital devices and social media around the world. It has been determined main goal of new evangelization as drawing people back from the path of secularism to the Christianity. The author outlines five areas for spreading a new evangelization in the world, which are culture, social sphere, economy, civil society, science and technology. It has been analyzed an understanding, perception and main approaches of Catholic Pontiffs to the implementation of new evangelization in the world. The author analyses social networks and Internet highlighting most popular platforms where Catholic Church has many followers, which became an evidence of successful implementation of new evangelization. Among the challenges is it pointed out the necessity for Catholic Church remain both online and offline that requires more time for communication, particular digital knowledge for proclaiming the Gospel via social media as well as having digital devices that would help people connect with their church. The author draw conclusions, noting that further implementation of new evangelization of the church would be aimed at improving its efficiency, quality of presenting main values as well as ease of perception by target audience.

W artykule przedstawiono teoretyczne i metodologiczne projekty analizy zjawiska tożsamości, a także zmodernizowanych społeczno-kulturowych determinantów składających się na pojęcie tożsamości europejskiej. Zaprezentowano również logikę transformacji tożsamości od narodowo-etnicznej, poprzez historyczno-kulturową aż po współcześnie umotywowaną politycznie. W artykule w badaniach nad europejską tożsamością wykorzystano też współczesne osiągnięcia filozoficzne. W kontekście procesów globalizacyjnych (w wymiarze azjatycko-europejskim) wskazano zjawisko antagonizmu tożsamości, które odnosi się do chińskiej strategii geopolitycznej (inicjatywa jeden pas, jedna droga). W artykule wykorzystano i zinterpretowano także dane upubliczniane przez instytucję badawczą World Values Survey.

Autor artykułu skoncentrował się na analizie relacji między państwem demokratycznym a Kościołem. Punktem odniesienia są poglądy amerykańskiego intelektualisty George’a Weigla. Artykuł ma dwie części. W pierwszej zwrócono uwagę na źródła (jej chrześcijańskie korzenie) i współczesne problemy ustroju demokratycznego na terenie Europy (postulat moralnej rewolucji w obliczu kryzysu przejawiającego się w błędnym humanitaryzmie, chrystofobii, zaniku wymiaru duchowego, amnezji historycznej, proceduralizmie i humanizmie wykluczającym). W drugiej natomiast ukazano pożądane miejsce i rolę Kościoła we współczesnym państwie demokratycznym (oddzielenie Kościoła od instytucji państwowych i bezpośredniej działalności politycznej, zachowanie własnej tożsamości, kształtowanie moralności człowieka i społeczeństwa, aktywny udział w tworzeniu społeczeństwa obywatelskiego).

Poniższy artykuł podejmuje próbę analizy roli peryferii w staroangielskiej wersji Orozjusza, skupiając się szczególnie na sposobach użycia geografii jako narzędzia w pisaniu historii we wczesnym średniowieczu. Poprzez analizę źródeł tekstu oraz praktyk kuratorskich użytych przy jego adaptacji podkreślona zostaje kluczowa rola jego liminalnego charakteru oraz złożona natura jego autora. W ostatniej części fragment opisujący podróże Ohthere i Wulfstana został przedstawiony jako przykład praktycznego zastosowania przeanalizowanych praktyk.

Przedmiotem niniejszego opracowania jest postać Judasza Iskarioty w powieści Romana Brandstaettera „Jezus z Nazarethu”. Autor dzieła – wszczepiony w tradycję judaistyczną, wychowany w miłości i szacunku do pism natchnionych, znający realia życia w Palestynie w I w. po Chr. – nie zniekształca obrazu Iskarioty, znanego z Ewangelii, ale go rozbudowuje. Udaje mu się w ten sposób stworzyć wiarygodny portret psychologiczny człowieka, który – ufając jedynie sobie i własnej intuicji – popada w coraz większy grzech, aż do oddania się na usługi Diabła.

In given article the philosophical reflection of the game as a special type of social reality with its specific subject-object and subject-subject relations is conducted. In the epoch of digital reality, videogames become the dominant type of games, which has been phenomenalized into a special type of culture. The phenomenon of videogame culture lies in the fact that videogames form a special space and community, specific rules and ethics, create their own unique material and virtual artifacts. Videogame culture has a significant impact on the socialization, worldview and value orientations of the individual.

Artykuł jest poświęcony analizie porównawczej koncepcji idealnej tragedii przedstawionej przez Arystotelesa w Poetyce z tragizmem losów i charakteru Ismeny z „trylogii tebańskiej” Sofoklesa. Autorzy zauważają, że nakreślona przez Sofoklesa postać Ismeny i rozwój wypadków, w których bierze udział, odpowiadają Arystotelesowskiemu konceptowi katartycznej funkcji tragedii w dwóch równoczesnych wymiarach. Z uczucia litości widz jest „uzdrawiany” dzięki śledzeniu ciągu kolejnych zdarzeń z udziałem Ismeny, a także ich bezpośrednio wyrażonym lub możliwym konsekwencjom. Natomiast z trwogi widz jest „oczyszczany” dzięki odpowiednim rysom charakterologicznym bohaterki.

Gwarancja dla wszystkich w sztuce. 63 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej daje prawo do składania skarg i wniosków, gdy organy publiczne i organizacje społeczne lub instytucje wykonują powierzone im zadania w sposób niezgodny z oczekiwaniami osób bezpośrednio zaangażowanych. Są cennym źródłem informacji na temat relacji jednostek z organami publicznymi, szczególnie w obszarach, które wymagają optymalizacji. Są to przede wszystkim podstawowe narzędzia, dzięki którym osoby starają się aktualizować swoje prawa. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie, obok źródeł prawa pozytywnego, ustanowionego przez organy państwa, również prawnonaturalnego podłoża z którego wyrasta instytucja składania skarg i wniosków.

Asyryjczycy to jedna z najmniej znanych starożytnych społeczności chrześcijańskich Bliskiego Wschodu. W latach 1914-1918 władze tureckie przy udziale Kurdów rozpoczęły masowe deportacje i fizyczną likwidację chrześcijan – Ormian, Greków i Asyryjczyków. Do niedawna Asyryjczycy byli najbardziej zapomnianymi ofiarami tej zbrodni. W zbiorowej pamięci Asyryjczyków lata I wojny światowej zapisały się jako seyfo, co w języku aramejskim oznacza miecz. Określenie seyfo funkcjonuje jako synonim holocaustu asyryjskich chrześcijan. Artykuł jest próbą przedstawienia ludobójstwa dokonanego na Asyryjczykach w latach 1914-1918, z uwzględnieniem tła militarnego i politycznego oraz roli, jaką w opisywanych wydarzeniach odegrały światowe mocarstwa. Nie można także zapominać, że podstawowym powodem eksterminacji Asyryjczyków była ich religia i fakt, że mimo groźby utraty życia, nie chcieli się jej wyrzec. Na początku I wojny światowej w Imperium Osmańskim chrześcijanie stanowili ok. 1/3 społeczeństwa. W wyniku opisywanych wydarzeń chrześcijańsko-muzułmańska Turcja stała się krajem całkowicie muzułmańskim.

Prezentowany artykuł nosi tytuł Jerozolima w Maran Atha Johanna Gottfrieda Herdera (1779). J.G. Herder (1744-1803) należy do wybitnych postaci naszego regionu. We współczesnej dyskusji naukowej na temat jego dorobku i znaczenia przeważają studia związane z jego twórczością jako filozofa, antropologa kultury, lingwisty czy teologa. Do mniej znanych dzieł Herdera należy zaliczyć komentarz do Apokalipsy św. Jana Maran Atha. Das Buch von der Zukunft der Herrn, des Neuen Testaments Siegel opublikowany w Rydze w roku 1779. Jedną z ważnych cech komentarza stanowi interpretacja szeregu tekstów Ap jako zapowiedzi wydarzeń wojny żydowskiej (66-70) ze szczególnym akcentem na okoliczności upadku Jerozolimy w roku 70. W tym kluczu Herder interpretował nawet Ap 12-19 twierdząc, że apokaliptyczny Babilon, to nie Rzym, ale grzeszna Jerozolima. Z drugiej strony, Herder wskazuje na specyficzny profetyczny charakter języka Ap. Antytezę upadłej Jerozolimy stanowi dla Herdera nowa Jerozolima, która symbolizuje wspólnotę zbawionych – Izrael chrześcijański. Spełnienie się zapowiedzi upadku Jerozolimy w czasie walk z Rzymianami miało na celu umocnienie wierzących w Chrystusa w ich oczekiwaniu na paruzję. W artykule przedstawiono powody, którymi kierował się Herder przedstawiając swoją oryginalną interpretację treści Ap. Zaprezentowano krótko teksty Ap, które wg autora dotyczyły etapu poprzedzającego zniszczenia Jerozolimy, samego jej upadku i jej odnowienia w symbolu Jerozolimy niebiańskiej. Przytoczono także reakcje komentatorów ówczesnej epoki na publikację Maran Atha oraz postawiono pytanie o znaczenie poglądów Herdera w perspektywie współczesnych badań egzegetycznych nad Ap. Treść artykułu stanowi przyczynek do dalszych pogłębionych, źródłowych studiów na oryginalną hermeneutyką biblijną tego autora.

W artykule poddano analizie przyczyny pojawienia się subkultury młodzieżowej na Ukrainie w latach 50. XX wieku. Zbadane są główne typy stowarzyszeń subkulturowych, ideologiczne pozycje ich członków i cechy aktywności. Autor pokazuje ewolucję subkultury młodzieżowej, w zależności od charakteru zmian społeczno-politycznych w kraju, i analizuje główne sposoby walki władzy przeciwko subkulturom młodzieżowym. Określono rolę młodzieżowej subkultury w społeczeństwie autorytarnym na przykładzie Ukrainy radzieckiej w latach 1950-1980.

Artikelverfasser beschaftigt sich mit den vier die religiosen Kontroversenfuhrung betreffenden kaiserlichen Konstitutionen, welche im Theodosianischen Gesetzbuch (Buch 16. Titel 4.) aufbewahren worden sind. Die im 4. Jh. uber Form der christlichen Doktrin fuhrende Dispute verwandelten sich oft zu Tumulte, welche seinerseits auf offentliche Ordnung abgesehen haben. Diese religiosen Konflikte interferierten dabei mit den damals auftretenden gesellschaftlichen, okonomischen und politischen Spannungen. Daneben entwickelte sich in Rahmen einer Innen-Staatspolitik die Idee einer Homogenitat des religiosen Systems. Diese galt als ein von den notwendigen Erfordernisse der Stabilitat des Staates. Die im 4. Titel des 16. Buches gesammelte kaiserlichen Konstitutionen sind in Bezug auf konkrete Revoltenfalle verkundet worden, die aus Anlass der religiosen Kontroversen auftraten. Spater (438 n.Ch.) wurden die kaiserlichen Erlasse in Codex Theodosianus ubernommen und unter dem ober genannten Titel zusammengestellt. Es kann aber nicht ubersehen werden, dass sie ursprunglich auf Wiederherstellung der offentlichen Ordnung und Kampf gegen Haresie gerichtet worden sind. Ihre Ubernahme unter dem Titel De his, qui super religione contendunt machte dann die Frage nach Sinn und Zweck der redaktionellen Vorhaben unentbehrlich. Kann es angenommen werden, dass nach 438 jeder ohne kaiserlicher Zustimmung stattgefundene religiose Disput beschrankt wenn nicht ganz verboten worden ist. Auf diese Frage richten sich die im Artikel entwickelten Betrachtungen

The main functions of a higher education institution in the society of the 21st century are the dissemination of knowledge, the production of scientific research activities, international cooperation, the development and implementation of innovations, the development of human capital, the enhancement of moral values, the harmonious formation of personality based on humanistic ideas, etc. Carrying out these functions, higher education has an accentuated effect on the human mind, changing its attitude to the world around it. Today, obtaining a higher education is important not only in the context of the prospect of successful employment, but also in the context of the development of personal thinking.

Rodzina i przestrzeń domu rodzinnego odgrywają istotną rolę w życiu każdego człowieka, zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i społecznym. Stąd nasuwa się pytanie, czy typ rodziny pochodzenia może modelować obraz środowiska rodzinnego, który ukształtował się w świadomości osób dorosłych? Odpowiedzi na to pytanie można szukać w wynikach badań empirycznych przeprowadzonych za pomocą eksperymentu asocjacyjnego. Jest on jedną z metod diagnozowania obrazu świata istniejącego w świadomości, a wyrażonego poprzez pryzmat języka objętych badaniami osób. Analiza materiału leksykalnego, uzyskanego związku ze słowami hasłowymi dom i rodzina, pozwoliła zauważyć pewne właściwości ich obrazu u respondentek pochodzących z odmiennych typów rodzin. Właściwości te są szczególnie widoczne w dwóch aspektach. Pierwszym z nich jest zbieżny zakres znaczeniowy asocjacji tworzących prototyp obrazu rodziny i domu, kolejnym – odmienna częstość użycia, jaką osiągnęły w ich obrębie poszczególne reakcje werbalne objętych badaniami osób. Podsumowując, można zauważyć, iż rodzina i dom są takimi elementami obrazu świata osób dorosłych, których profil jest silnie uwarunkowany kulturowo. Natomiast doświadczenie typu rodziny pochodzenia przez respondentki wydaje się modelować odczuwanie przez nie istotności poszczególnych aspektów tego obrazu.

The authors set and solve the task of explication of the anthropological and ethical motive of philosophizing hidden in the Cartesian legacy. At the heart of their approach is the vision of the Modern Age, first of all, as a request for the development of anthropology, the implementation of which in the texts of the thinker is traditionally perceived fragmentarily and superficially. In the course of addressing his writings and the text of “The Passions of the Soul”, the authors defend the thesis of the possibility of their reception and as a manifestation of interest in the integral nature of man. Based upon the earlier texts, the content features of the anthropological position of Descartes in “The Passions of the Soul” are outlined. They include the emphasis on the significance of metaphysics, the focus on freedom of will, the interest in the volitional component of human nature, and the vision of passions as a form of expression of a substantive union of mind and body.

Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie o to, dlaczego śmierć nie jest taka zła. Autor twierdzi, że śmierć niekoniecznie musi być aż tak zła, jak to opisują Thomas Nagel czy Jeff McMahan. Według autora śmierć nie jest absolutnym złem, nie ma też śmierci lepszych i gorszych. Nie ma też powodu, by sądzić, że śmierć jest dobra (wartościowa) jedynie w tym sensie, jak to opisują Bernard Williams, czy Leon Kass. Śmierć jest dobra, ponieważ dzięki niej osoba ludzka aktualizuje swoje potencjalności (poznanie, pragnienia, miłość), osiągając pełnię życia.

Dla wielu ludzi perspektywa bycia sztucznie podtrzymywanym przy życiu przy jednoczesnej utracie zdolności decydowania o własnym losie jest tak przerażająca, że postanawiają zawczasu zapobiec takiej sytuacji, sporządzając oświadczenie pacjenta pro futuro. Są to prawnie uznane oświadczenia zawierające życzenia ich sygnatariuszy odnoszące się do opieki medycznej w przypadku, że nie będą w stanie tych życzeń wyrazić. Z jednej strony takie uprzedzające deklaracje pacjenta mogą odegrać istotną rolę w przypadku konieczności podejmowania medycznych decyzji dotyczących zastosowania nadzwyczajnych środków medycznych czy tez rezygnacji z nich. Pacjent zyskuje dzięki temu moralną pewność, że wszelkie medyczne interwencje podczas jego mentalnej niezdolności do podejmowania decyzji będą zgodne z jego życzeniami. Dokumenty takie mogą przyczynić się do wzajemnego zaufania między pacjentem a personelem medycznym. Pojawiają się jednak także etyczne zastrzeżenia dotyczące oświadczeń pacjenta pro futuro. Przyszli pacjenci, którzy w momencie podpisywania oświadczeń są jeszcze zdrowi, nie są w stanie adekwatnie ocenić swojej hipotetycznej przyszłej sytuacji. Mogą pozostawać pod wpływem różnych czynników, przede wszystkim lęku przed przedłużającym się cierpieniem. Ważne jest także pytanie, czy oświadczenia pro futuro dotyczą jedynie choroby terminalnej i kresu życia, czy też każdej sytuacji przedłużającej się utraty świadomości? Niektóre głosy proponują instytucję trwałego pełnomocnictwa jako alternatywę dla oświadczeń pacjenta pro futuro.

Artykuł jest syntetyczną próbą ukazania problematyki prymatu Biskupa Rzymu z perspektywy wspólnot kościelnych wyrosłych z reformacji. Kościół rzymskokatolicki niezmiennie utrzymuje, że prymat Biskupa Rzymu jest darem Chrystusa dla Kościoła jako niezbędna posługa na rzecz eklezjalnej jedności. Realizacja posługi prymacjalnej dokonuje się poprzez sprawowanie najwyższego i powszechnego urzędu nauczycielskiego, obejmującego w pewnych przypadkach także przywilej nieomylności, oraz władzę rządów kościelnych, koniecznych dla umocnienia oraz obrony jedności wiary i wspólnoty eklezjalnej. Luterańskie rozumienie prymatu Następcy Piotra można odczytać z Ksiąg Wyznaniowych oraz z dokumentów dialogu katolicko-luterańskiego. Problematyka prymacjalna obecna jest w Wyznaniu augsburskim z 1530 r., w Artykułach szmalkaldzkich z 1537 r. i w Traktacie o władzy i prymacie papieża z 1537 r. W wymienionych publikacjach, należących do zbioru Ksiąg Wyznaniowych luteranizmu, prymat Biskupa Rzymu uważa się za ludzki wymysł i uzurpację boskiego autorytetu. Dominuje przekonanie o konieczności odrzucenia struktury prymacjalnej Kościoła. Podejmowane po Soborze Watykańskim II dialogi katolicko-luterańskie uwidoczniły różnice doktrynalne dotyczące istoty i form sprawowania prymatu, istnienia sukcesji prymacjalnej, pochodzenia urzędu następców Piotra (de iure divino, czy de iure humano), jurysdykcji Biskupa Rzymu nad Kościołem powszechnym. Ekumeniczną nadzieję budzi wspólne przekonanie o konieczności kontynuowania dialogu bilateralnego dotyczącego posługi prymacjalnej oraz uznanie, że prymat Następcy Piotra powinien służyć jednoznacznie Ewangelii i jedności Kościoła.

W artykule dokonano przeglądu biblijnych zasad jedności Kościoła Chrystusa. Poddano analizie ekumeniczną koncepcję kościoła kijowskiego z tradycją bizantyjską, opartą na pismach hierarchów UGCC Andrzeja Szeptyckiego, Józefa Slipego, Myroslava Iwana (Lubaczewskiego), Lubomira Husara i Światosława Szewczuka. W kontekście statusu Lokalnego Rządu w Cerkwi Prawosławnej na Ukrainie analizowane są perspektywy dialogu ekumenicznego między dwoma ukraińskimi Kościołami, których celem jest przywrócenie tożsamości tkwiącej w kijowskim kościele. Dialog między ukraińskimi Kościołami jest uważany za część ruchu ekumenicznego zmierzającego ku powszechnej jedności Kościoła Chrystusowego.

Divine providence is one of the most intriguing topics of today. Despite the scientific progress, individuals are aware that they cannot lead a life isolated from destiny. It is explained by social scientists from different perspectives. This study focuses on the knowledge of destiny and fatalism tendencies of people who are convicted of different crimes. The research has been conducted on 114 people who are convicted of different crimes at the General Directorate Probation in Bursa. Knowledge of destiny and fatalism tendencies of convicted people have been investigated with socio-demographic variables and survey method. A direct relationship has been determined between education and economic level of convicted people as well as being happy to come to the world and being hopeful about future. An inverse relationship has been found between age and the knowledge of destiny of those people. A significant difference has been detected between the belief in fatalism and the state of violence in our study. There is destiny but not fatalism in Islam religion. The destiny belief does not eliminate responsibility of humans; rather it offers psychological wellness to people who struggle to survive in the world of difficulties. Our research aims to further demonstrate the relationship between belief in destiny and crime by means of quantitative evaluation and qualitative analysis.

Hint alt kıtasında Müslümanlara ait dinî-ilmî eser geleneği, milâdî XII. yüzyıldan itibaren başlamış ve günümüze kadar gelmiştir. Özellikle Şeyh Ahmed Sirhindî, Şeyh Abdülhak Muhaddis Dihlevî, Şeyh Abdürrahim ve Şah Veliyyullah 18. yüzyıl ve sonrasına kaynaklık teşkil eden önemli şahsiyetlerdir. Sünnî geleneğe mensup İslâm düşünürlerinin kaleme aldığı Akâidve Kelam’a dair eserlerde benimsedikleri yöntem incelendiğinde, gelenekçiler, modernistler ve rasyonalistler olarak üç gruba ayrıldıkları görülmektedir. Şîa da Safevî Hânedanlığının yükselişinin ardından bölgedekendisini göstermeye başlamış, İsnâ Aşeriyye’ye ve İsmailî âlimler düşünce ve eserleriyle bölgede etkili olmuşlardır. Şiî âlimlerin bazısının gelenekçi bazısının da modernist olduğunu söyleyebiliriz. Kādiyânilik de Lahor kolu hariç, İslâmî gelenek içerisindeki heretik bir yapı olarak alt kıtanındüşünce tarihindeki yerini almıştır. Erciyes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından 8217 nolu proje kapsamında elde edilen veriler ışığında hazırlanan bu çalışmanın amacı, İslâm düşüncesinin Hint alt kıtasındaki gelişimi bağlamında özellikle Şah Veliyullah sonrasına ait Akâid ve Kelam ilmi alanındaki çalışmaların bibliyografik açıdan tespit edilmesidir.

Bu makale, düşünce tarihinin ve İslâm kelâmının en eski ve en çok tartışılan problemlerinden biri olan “insanın neliği meselesi”ni, Ehl-i sünnetin kurucu âlimlerinden ve İslâm kelâmının en önemli isimlerinden biri olan İmam Mâtürîdî (ö. 333/944) örneğinde incelemeyi hedeflemektedir. Bu bağlamda makalede şu sorulara cevap aranmaktadır: İnsan nedir? İnsan tanımlarının temel referansları nelerdir? İnsanoğlu sadece ruhtan mı ibarettir? İnsanı insan yapan şey yalnızca nefs midir? İnsan bedeni onun yegâne gerçekliği midir? İnsan basit bir cevher midir, yoksa o ruh, nefs ve bedenden müteşekkil kompleks bir varlığa mı sahiptir? Bu yapılırken, Mâtürîdî’nin yöntemi izlenerek mezkûr sorulara verilen farklı cevaplar tespit edilmiş, bu cevapların dinî ve felsefî temelleri incelenmiş, iki farklı Mu’tezilî gelenek ve tabi ki Mâtürîdî’nin dönemi, takipçilerinin fikirleri, aynı şekilde Mâtürîdî’nin fikirlerine benzer ve karşıt görüşler dikkate alınmıştır. Sonuçta ise bütüncül, parçacı ve indirgemeci yaklaşımların bulunduğu insanın neliği probleminde, Kitâbü’t-Tevḥîd ve Te’vîlâtü’l-Ḳur’ân’ın tamamı okunarak Mâtürîdî’nin düşünceleri ortaya konulmuş ve onun fikirlerinin takipçileri arasında ne oranda karşılık bulduğu tespit edilmiştir.

Tekfîr meselesi tarih boyunca hem Kelam hem de Fıkıh ilimlerinin önemli konularından birisi olmuştur. Kime mümin kime kâfir denileceği sadece bir isimlendirme olmayıp, konu hem hukuksal hem de toplumsal açıdan ciddi sonuçlar doğuran bir problem olarak ele alınmıştır. Bu sebeple konuyla ilgili olarak pek çok yazı kaleme alınmıştır. Ebu’l-Feth Muzaffer el-Hatîb’in Elfâz-ı Küfr risâlesi bu konuda yazılmış müstakil eserlerden birisidir. Tekfîrin metodolojisine değinmeden, söz ve davranış örnekleri üzerinden konuyu ele alan eser, pek çok meseleye temas etmektedir. Hanefî fıkhına göre yazıldığı anlaşılan söz konusu risale, alanındaki diğer eserlerle benzerlikler arzetmektedir. Bu çalışmamızda biz, muhtelif kütüphanelerde elyazması halinde bulunan Elfâz-ı Küfr risalesini üç nüshayı esas alarak tahkik edip günümüz okuyucusuyla buluşturmayı amaçladık. Ayrıca eserin içeriğini yeniden tasnif ederek tanıtımını yaptık. Risalede yer alıp küfre nispet edilen söz ve davranışları sekiz başlık altında topladık. Eserde konuların nasıl ele alındığını, yer yer karşılaştırmalar yaparak gösterdik. Hem tek tek meseleleri ele alırken hem de genel anlamda değerlendirmelerde bulunduk.

Kur'an-ı Kerim’de şeytanın insan iradesi üzerinde etkili olduğuna ilişkin ifadeler bulunmaktadır. Birçok ayette şeytan ve taraftarlarının, insanoğlunun en büyük düşmanı olduğu hatırlatılmakta ve onların insanları saptırmak için kurduğu tuzaklardan söz edilmektedir. İnsanlardan ve cinlerden olan bu şeytanlara nispet edilen ifadeler, onların tuzaklarına karşı insanın çaresiz bir durumda olduğunu düşündürdüğü gibi insanın eylemlerinde tam bir hürriyete sahip olup olmadığı hususunda da bazı soru işaretlerine neden olmaktadır. Nitekim bu ayetlere ilişkin tefsir kaynaklarında, irade hürriyetine muhalif bazı yorumlara rastlanabilmektedir. Kur’an’daki bazı pasajlarda ise şeytanın kurduğu tuzakların zayıf ve aşılması mümkün bir yapıda olduğu vurgulanmaktadır. Bu durum, konunun kelâmî açıdan değerlendirilmesini zaruri hale getirmektedir. Nitekim şeytanların, insan hürriyetini kısıtlamaya yönelik saptırma girişimleri, kelâm kaynaklarında “insanın özgürlüğü ve fiillerindeki sorumluluğu” konularıyla birlikte ele alınmış; insan fiilleri, iradenin fiillerdeki rolü ve irade hürriyeti bağlamında tartışılmıştır. Bu çalışmada şeytan ve taraftarlarına nispet edilen saptırma eylemlerinin, insan iradesini ne ölçüde etkilediği ve bu etkilenmenin özgür iradeye bir sınırlama getirip getirmediği hususları, ilgili kelâmî tartışmalarla birlikte ele alınacaktır., There are statements in the Qur'an that Satan has an influence on human will. In many verses, it is recalled that the devil and his followers are the greatest enemy of mankind, and they set up traps to mislead humans. The expressions that are related to these satans from humans and demons make people think that they are desperate against their traps and cause some questions about whether human beings have full freedom in their actions. As a matter of fact, there are some interpretations in opposition to the freedom of will in the commentary sources regarding these verses. In some passages in the Qur'an it is emphasized that the traps set up by the devil are weak and can be overcome. This situation makes it necessary to evaluate the issue in terms of theology. As a matter of fact, the attempts of the devils to divert human freedom were handled along with the subjects of human freedom and responsibility in their actions in Kalam sources; and discussed in the light of human actions, the role of will in actions and freedom of will. In this study, how misguided actions of the devil and his followers affect the human will and whether this influence brings a limitation to the free will; will be discussed together with the relevant theological discussions.

Bu makale el-Hasan er-Rassâs'ın Muhtasar fî isbâti'l-a'râz'ının bir tasviri ve edisyon kritiğidir. Çalışma daha geniş bir ilmî eserden alınmış gibi görünmektedir. Ayrıca çalışma, kelâm ontolojisinde merkezî bir kavram olan "arazların" gerçekliğinin ispatı ile ilgilidir.

Bu çalışmada Kadı Abdulcebbar’ın görüşlerinden hareketle marifetullah ve bu konuya taalluk eden diğer meseleler incelenmiş ve ortaya konulmuştur. Bu bağlamda kendisine ilahî mesaj ulaşsın ya da ulaşmasın kişiye Allah’ı bilmenin vâcip olup olmadığı incelenmiştir. Aynı zamanda marifetullah, vâcip ise bu vücûbiyetin akıl ile mi yoksa nakil ile mi sabit olduğu konusu ele alınmıştır. Ayrıca Allah’ı bilmede nazar ve istidlalin rolü gözetilerek, marifetullah meselesinde nazar ve istidlalin dinî hükmü ve kaynağı tespit edilmiş ve değerlendirilmiştir. Bunların yanı sıra Allah’ın hangi yönlerden bilgiye konu olamayacağı, hangi cihetlerden bilinebileceği üzerinde durulmuştur. Aynı şekilde marifetullahın zorunlu bilgi olup olmadığı, değilse bunun gerekçelerinin neler olduğu ortaya konulmuştur. Ayrıca marifetullah konusunda taklidin bilgi kaynağı olup olmayacağı, her hangi bir açıdan akıl yürütmeksizin sadece taklidî bir bilgiyle Allah’ı bilmenin yeterli olup olmadığı incelenmiştir. Son olarak Kadı Abdulcebbar’ın, kendilerine ilahî davet ulaşmayıp Allah’ı bilmeyen kişilerin ahiretteki durumunun ne olacağına yönelik görüşleri belirtilmiştir. Kadı Abdulcebbar’ın bu meselelerdeki yaklaşımı ortaya konulmakla beraber bu meselelerle ilgili bir takım analizler ve değerlendirmeler de yapılmıştır.

Kelâmcılar metafizik ilgilerinin bir neticesi olarak erken dönemden itibaren tabiatla ilgilenmeye başladılar ve düalist ve materyalist akımların da etkisiyle âlemin yapısını ve işleyişini izah etmeye çalışan çeşitli teoriler ortaya attılar. Zaman içinde teorik fiziğe dair pek çok konu kelâmın vazgeçilmez bir parçası haline geldi ve temel ilkelerin ispatı yönünde kullanıldı. Böylece kelam kitapları cismin tanımı yanında zaman, mekân, hareket ve mesafe gibi fizik konuları ayrıntılı biçimde içermeye başladı. Bu makalede öncelikle ilk dönemden itibaren kelâmcıların yaptığı cisim tanımları özetlendikten sonra İbn Kemâl’in Türkiye Kütüphanelerinde farklı isimlerle pek çok nüshası bulunan tafra risalesi tanıtılacaktır. Bu risalenin girişinde başlıca cisim tanımlarını sıralayan İbn Kemâl sonra da bilfiil sonlu bölünmeye inanan kelâmcılar ile bilfiil sonsuz bölünmeyi kabul eden Nazzâm’ın görüşlerini mukayese etmektedir. Her iki grubun temel delillerini gerekçeleri ile aktararak eleştiriye açık yönlerini belirtmektedir. İbn Kemâl cisim tanımının zorunlu bir sonucu olarak gördüğü tafra fikrini çeşitli açılardan incelerken Kutbüddîn er-Râzî’nin görüşlerini de gözden geçirmektedir., The mutakallimūn, who began to take care of nature as a result of their metaphysical concerns from the early period and with the influence of the dualist and materialist groups, suggested various theories that attempt to explain the structure and functioning of the universe. Over time, many subjects of physics became an indispensable part of Kalām and were used in the proof of the fundamental principles. Thus, in addition to the definition of body (jism), Kalām books began to contain detailed topics such as time, space, movement and distance. After summarizing the definitions of body, which were made by the mutakallimūn, this article will examine the contents of Ibn Kamāl's epistle on ṭafra (leaping), which has many copies with various titles in the Turkish Libraries. In the beginning of the epistle, Ibn Kamāl mentions the descriptions of body suggested by the prominent mutakallimūn, and then, he compares the views of al-Naẓẓām, who believes in the finite division, with atomist mutakallimūn who accept the infinite division. He criticizes the idea of ṭafra with regard to the notion of body in Kalām. After explaining the arguments of both groups with their justifications, he points out the weaknesses of the arguments of each group, as well. In this connection, he revisits the theory of ṭafra , which is, he argues, a mandatory consequence of al-Naẓẓām’s definition of object, as he also reviews the opinions of Quṭb al-Din al-Rāzī in this direction.

Tercüme Makale

Artykuł jest poświęcony prezentacji aksjologicznych determinantów rozumienia „życia” we współczesnych badaniach bioetycznych. Autorzy zauważają, że wielkim przemianom społecznym zazwyczaj towarzyszy zmiana rozumienia określonych wartości. Dokonujące się przemiany społeczne domagają się od ludzi odnalezienia adekwatnych do stojących przed nimi wyzwań odpowiedzi. Autorzy dochodzą też do przekonania, że wśród wartości, wokół których obecnie toczy się wielopłaszczyznowa dyskusja nad ich znaczeniem, jest „życie”. Zdaniem autorów okazuje się, że zwłaszcza w ramach bioetyki można zauważyć, iż proponowane w niej wzorcowe zachowania wobec istot żywych bezpośrednio zależą od przyjętego w danym przypadku paradygmatu świadopoglądowego.

Özİrâde, Kelâm’da, ilimden sonra üzerinde en çok tartışılan konulardan biridir. İrâdenin mâhiyeti hakkında, Mu‘tezilî bilgin Ebû’l-Kāsım el-Kâ‘bî el-Belhî’nin görüşleri dikkate şayandır. Kâ‘bî, oluşturduğu epistemolojik sistemde, irâdeye alışılagelenden farklı bir anlam alanı açmaya çalışmaktadır. Kâ‘bî’ye göre irâde, fiilî bir sıfattır. Ona göre Allah’ın irâdesi hâdistir. İrâde, Tanrı hakkında kullanıldığında, Tevhîd ve tenzih kaygısına; insan hakkında kullanıldığında ise özgürlük, imtihan ve sorumluluk kaygısına dayalı bir şekilde ele alınmaktadır. Kâ‘bî, bu iki kullanım arasında dikkatli ve kesin bir ayrım yaratmaya özen göstermektedir. O, irâde hakkındaki görüşleriyle, Mu‘tezilî düşünce içinde de farklılaşmıştır. Kâ‘bî’nin Nazzâm’ın görüşleriyle uyum gösteren irâde anlayışı, insana otonomi sağlaması açısından önemlidir. Kâ‘bî’ye göre, Allah li-zâtihî mürîd olmadığı gibi O’nun irâdesi, hakîkî anlamda da kullanılmamaktadır. Ona göre irâde, Allah ve insan arasında ortak bir lafız olmasına rağmen, Allah mecazî anlamda mürîddir. Kâ’bî, Allah açısından İlâhî irâdeyi yaratma (tekvîn) insan açısından ise Allah’ın emretmesi olarak ele alır. Bu bağlamda onun epistemolojisinde irâde, Allah-âlem ilişkisine güçlü bir zemin oluşturmaktadır. Anahtar Kelimeler: Kelâm, Mu‘tezile, İlâhî İrâde, Ebû’l-Kāsım el-Belhî, el-Kâ‘bî, Nazzâm, Sıfatlar, Bağdat Mu‘tezilesiTHE WİLL ACCORDİNG TO ABŪ L-QĀSİM AL-KAʿBĪ AL-BALKHĪ AbstractAfter the problem of divine knowledge (‘ılm), divine will/volition (irāda) is one of the most debated issues in Kalām. In regard of divine will and volition Mu’tazilī scholar Abū al-Qāsim al-Ka’bī al-Balkhī’s opinions are of distinctive value. In his epistemology, al-Ka’bī tries to comprehend it in quite an unusual manner. For al-Ka’bī divine will (irāda) is one of the attributes of act. This means that divine will is an accident (hâdis). The term volition when used in relation to God it shall carry the apprehension of divine unity (tawhīd) and transcendence (tenzīh). Whereas in relation to man will implies freedom of action and responsibility of consequences thereby. al-Ka’bī put serious emphasis in differentiating meaning of volition in realm of man and of transcendence. Showing profound similarities with his prior Mu’tazilī al-Nazzam, al-Ka’bī undertakes the problem of divine volition in such a way that does not supersede both, realm of man and of transcendence. Showing similarities with the opinions of his prior Mu’tazilī al-Nazzām, his understanding on will is significant for attributing full authority to man. According to al-Ka’bī, transcendental being (Allah) does not have volition per se (لا هو مريد لذاته). His volition is not used in literal meaning of the word either. He believes that although volition is a common term between God and man, God wills (مرید) in truly metaphorical and figurative sense. al-Ka’bī states that the volition form God’s position is His creation (takwīn) whereas in regard of man, divine volition shall be understood as Allah’s orders. Within this context, term of volition in al-Ka’bī’s epistemology carries the ground for relational foundations of Allah and His creation.Keywords: Divine Will, Abū l-Qāsim al-Balkhī, al-Kaʿbī, God's Attributes, Mu‘tazila, Baghdādī School

Na Ukrainie mogły zazwyczaj funkcjonować w wąskim zakresie tylko te organizacje młodzieżowe, które uzależnione były od aparatu władzy. Powstające w latach 1950-1960 stowarzyszenia miały już charakter antyradziecki, ale ich powszechność była nadal ograniczana. Po śmierci Stalina na Ukrainie odrodził się ruch narodowowyzwoleńczy, a to przyczyniło się do powstania około 46 stowarzyszeń skupiających głównie młodzież. Ich działalność była wyrazem sprzeciwu przeciwko dotychczasowemu reżimowi. Jednak władza stosowała wszelkie dostępne środki, by stowarzyszenia te nie mogły działać, począwszy od krytykowania ich w mediach, poprzez pociągania do odpowiedzialności karnej i różnego rodzaju represje społeczne i polityczne. Ruch nieoficjalnych stowarzyszeń był odzwierciedleniem nastawienia młodzieży do rządzących, był wyrazem braku poparcia dla sytuacji społecznej w kraju – niezadowolenia młodzieży z sytuacji finansowej, mieszkaniowej, z podlegania ciągłemu procesowi rusyfikacji. Na podstawie przeprowadzonych analiz autorka wykazała, że młode pokolenie bez trudu identyfikowało sprzeczności pomiędzy propagandą władzy a jej rzeczywistymi działaniami. Podkreśliła także determinację młodzieży w dążeniu do przemiany kształtu życia społecznego i jej nadzieję, że pożądane zmiany uda się przeprowadzić. Co istotne, młodzi ludzie w swych dążeniach zostali pokazani jako jednolita społeczność, która chce mieć wpływ na zarządzanie w obszarach społecznym i państwowym.

W artykule przeprowadzono historyczno-filozoficzną analizę idei, które wpłynęły na rozwój edukacyjnych teorii. Po przeprowadzeniu tej analizy usystematyzowano teorie edukacyjne. Autorzy skonstatowali, że ogół teorii edukacji da się sprowadzić do dwóch kierunków rozwoju, dla których fundamentem są koncepcje Platona i i Sokratesa. Platońska teoria edukacji, a także te wywodzące się z jej źródła poszukują odpowiedzi na pytanie: W jaki sposób młode pokolenie powinno być kształtowane i kształcone w procesie edukacji i na ile państwo może mieć wpływ na ukierunkowanie tego kształcenia? Z kolei sokratejskie teorie edukacji mają charakter egalitarny i skupiają się nad sposobami kształcenia. Autorzy w konkluzjach podkreślili, że podjęte analizy, a zwłaszcza usystematyzowanie teorii edukacji na podstawie odniesienia się do dwóch modeli, platońskiego i i sokratejskiego, mogą być inspiracją w poszukiwaniu dróg przezwyciężenia deferencyjności w ukraińskim systemie szkolnictwa wyższego.

W artykule zaprezentowano wyniki badań empirycznych, które dotyczyły opinii studentów Wydziału Bezpieczeństwa Narodowego Akademii Obrony Narodowej na temat bezpieczeństwa we współczesnej rodzinie. W badaniach zastosowano metodę sondażu, techniką badawczą była ankieta, a narzędziem badawczym – autorski kwestionariusz ankiety. Badania przeprowadzone zostały wśród 190 studentów trzeciego roku WBN AON w 2016 r. Dobór próby był losowy. Autorka na podstawie prowadzonych badań sformułowała następujący wniosek: we współczesnej rodzinie najważniejszą funkcją zapewniającą poczucie bezpieczeństwo członkom rodziny jest funkcja materialno-ekonomiczna, opiekuńczo-zabezpieczająca, kulturalna, socjalizacyjno-wychowawcza oraz religijna.

W artykule przedstawiono poglądy Rostislawa Łaszczenki odnośnie do idei budowania państwa ukraińskiego. Rostislaw Łaszczenko był ukraińskim prawnikiem, mężem stanu z czasów walk narodowowyzwoleńczych narodu ukraińskiego o niepodległość w latach 1917-1920. Pokazano, że zdaniem Łaszczenki początków ukraińskiej państwowości można się doszukiwać już w czasach Rusi Kijowskiej, gdyż wówczas zaczęły funkcjonować w ukraińskim społeczeństwie określone tradycje prawne i normy. Według Łaszczenki w kolejnych wiekach tradycje te i normy zostały następnie rozwinięte aż wreszcie zaowocowały powstaniem Państwa Ukraińskiego w 1918 r., kiedy to gen. Pawło Skoropadski, popierany przez państwa centralne, dokonał przewrotu politycznego. Wskutek tego przewrotu formalnie powstało Państwo Ukraińskie i rozpoczął się proces tworzenia struktur państwowych. Nowo powstałe państwo szybko jednak upadło, a jego terytorium zostało wchłonięte przez państwa ościenne: Polskę, Czechosłowację, Rumunię i przede wszystkim ZSRR. W artykule wskazuje się, że według R. Łaszczenki jedną z przyczyn niepowodzenia w latach 1917-1920 budowy trwałego i stabilnego Państwa Ukraińskiego była niedoskonałość jego systemu prawnego.

Celem artykułu jest wskazanie duchowego fundamentu Europy, którym powinno być chrześcijaństwo. Artykuł składa się z trzech części. W części pierwszej autor zwrócił uwagę na różne projekty integracji Europy, które stworzyli Alkuin, Otto, czeski król Jerzy, książę de Sully, I. Newton, K. Popper, a na koniec W. Churchill, K. Adenauer, R. Schuman i A. de Gasperi. Początkowo były one motywowane inwazją islamu. Jednakże bardzo szybko pojawiła się potrzeba budowy Europy na trwałym fundamencie, którym był postęp naukowy, społeczeństwo otwarte czy po prostu chrześcijaństwo jako źródło racjonalnej etyki, wartości i duszy Europy. W drugiej części autor przedstawił problem europejskiej jedności, który doszedł do głosu zwłaszcza w kontekście reformacji. Obecnie próbuje się przywrócić jedność na podstawie instytucji politycznych i gospodarczych czy też modelu federacji, ale zapomina o chrześcijaństwie. W trzeciej części autor ukazuje duchową historię Europy, która ma swoje początki w chrześcijaństwie. Jej punktem odniesienia jest idea prawdy i idea bezwarunkowego istnienia, która przybiera formę idei Boga i idei ludzkiej godności. Rezultatem duchowości chrześcijańskiej są następujące wartości: wiara w postęp, nadzieja na lepszy świat, poczucie historii, monogamiczne małżeństwo i rodzina, wolność, sprawiedliwość, etyka pracy, tolerancja, brak dyskryminacji, pomocniczość, partycypacja i solidarność.

İngilizler, Oryantalizm alanında önemli çalışmalar ortaya koymuşlardır. Geçmişte İngilizler ilk dönemlerinden itibaren İslamiyet hususunda bilgi birikimleri üst seviyelere ulaştığı halde, Şiîlik çalışmaları işin içine dâhil olduğunda daha geç tarihlere rast gelmiştir. İngilizlerin Şiilik alanında çalışmalarının hayata geçmesiyle ilginç hususiyetler kendini göstermiştir. Bilgi-siyaset, siyaset-bilgi denklemleri İngilizlerin Orta Doğu coğrafyasındaki etki ve icraatlarında değişmeyen hareket noktası olmuştur. Safevîler döneminden başlayarak, Dünya savaşları sürecinde saha hâkimiyetlerinin arka planında yüksek bilgi birikimi kendini göstermiştir. Ortadoğu bugün bile bu etkiden hala kurtulamamıştır. Çalışmamızın ana ekseni olan İngiliz erken dönem Şiilik çalışmalarının genelinde göze çarpan hususları arz ettikten sonra bu alanda zirveye noktaya ulaşmış İngiliz Araştırmacı Thomas Herbert’i incelemeye çalıştık. Herbert, dönemin Şia düşüncesini, sokakta yaşayan hayatını ve bizzat kendi gözlemlerinden aktarması bakımından oldukça benzersizdir. Bize aktarmış olduğu bazı adetler ve davranışlar bugün mevcut olmaması bakımından tarihi belge niteliğindedir