Search

This research was carried out in order to determine the effects of leaf water potential and defoliation applications on the cluster characteristics by using Merlot/41B grafting combination in Chateau Kalpak vineyards in Sarkoy district of Tekirdag province. The trial was carried out in a vineyard for two years in the vegetation period of 2019-2020 and 2020-2021. In the experiment, there were leaf water potential [S0 (Control=no irrigation), S1 (-0.3/-0.5 MPa), S2 (-0.5/-0.7 MPa) and S3(, Bu araştırma Tekirdağ ili Şarköy ilçesinde Chateau Kalpak bağlarında Merlot/41B aşı kombinasyonu kullanılarak yaprak su potansiyeli ve yaprak alma uygulamalarının salkım özellikleri üzerine etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Deneme 2019-2020 ve 2020-2021 vejetasyon periyodunda bağda iki yıl süreyle yürütülmüştür. Yapılan yaprak su potansiyeli uygulamaları [S0 (Kontrol=sulamasız), S1 (-0.3/-0.5 MPa), S2 (-0.5/-0.7 MPa) ve S3 (

Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü’ne ait serada 2020 yılında gerçekleştirilen bu çalışmanın amacı ülkemizde farklı illerde yetiştirilen domates bitkilerinden izole edilen yerel kök bakterilerinin Ulusal Gen Bankası’ndan temin edilen 2 yerel domates genotipinde kuraklık stresine etkilerinin belirlenmesidir. Deneme, (1) genotip (97: TR70707 ve 117: TR71378), (2) sulama (tam sulama, kısıtlı sulama) ve (3) kök bakterisi (KB-: kontrol, 113: Bacillus megaterium isolate NUC ve 377: Bacillus cereus strain BBS7) olmak üzere 3 faktörlü düzenlenmiştir. Kök bakterisi inokulasyonu tohum bakterizasyonu şeklinde gerçekleştirilmiş ve tohum ekimi 23 Temmuz 2020’de torf ile doldurulan çok gözlü fide tepsilerine yapılmıştır. Fideler 4-5 gerçek yaprağa ulaştığında (21 Ağustos 2020) seraya alınarak perlit ile doldurulan saksılara dikilmiştir. Bitkilerin besin ve su ihtiyacı damla sulama sistemi ile verilen besin çözeltisi ile karşılanmıştır. Sulamalar (besin çözeltisi uygulaması) bitkilerin su tüketimleri her gün izlenerek, su tüketiminin %100 (tam sulama, kontrol) ve %50’si (kısıtlı sulama, kuraklık) karşılanacak şekilde gerçekleştirilmiştir. Dikimden itibaren 14 gün tüm deneme parsellerine eşit miktarda, su tüketiminin %100’ü kadar su uygulanmıştır. Yetiştiriciliğe 130 gün devam edilmiştir. Kuraklık uygulamasının bitki gelişimini, yaprak klorofil ve karotenoid içeriğini, verimi, meyve iriliğini ve su kullanım etkinliğini azalttığı, meyve kalitesini ise artırdığı belirlenmiştir. Kuraklık stresi altındaki bitkilerin yapraklarında prolin konsantrasyonu ile süperoksit dismutaz (SOD), katalaz (CAT), askorbat peroksidaz (APX), glutatyon redüktaz (GR) enzim aktiviteleri ve lipid peroksidasyon (LPO) seviyesi artmıştır. KB inokulasyonunun bitki gelişimini, yaprak klorofil değerleri ve karotenoid içeriğini, prolin içeriğini artırdığı saptanmıştır. Kuraklık stresi altında KB inokulasyonu SOD, CAT, APX ve GR enzim aktivitelerinde artışa; LPO seviyesinde azalışa neden olmuştur. Morfolojik, fizyolojik ve biyokimyasal analizler TR70707’nin TR71378’e kıyasla kurağa daha tolerant olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte, kuraklık stresinde kontrole kıyasla pazarlanabilir verim TR70707’de %53.6, TR71378’de %55.1 oranında azalmıştır. KB inokulasyonunun domates yetiştiriciliğinde kuraklık stresinin olumsuz etkilerini azaltmada etkili olduğu sonucuna varılmıştır., The aim of this study, which was carried out in 2020 in the greenhouse of Horticultural Department of Ege University Faculty of Agriculture, was to determine the effects of native rhizobacteria (RB) strains isolated from the tomato plants grown in different provinces in Turkey on drought tolerances of tomato genotypes provided from National Gene Bank in Izmir. The experiment was arranged to compare 3 factors: (1) genotype (97: TR70707 and 117: TR71378), (2) irrigation (100% ETc -crop evapotranspiration- and 50% ETc) and (3) rhizobacteria (RB-: control, 113: Bacillus megaterium isolate NUC, 377: Bacillus cereus strain BBS7). RB inoculation was carried out as seed bacterization and seed sowing was done into peat on July 23 2020. The seedlings at 4-5 true leaves stage were transplanted in perlite filled containers in the greenhouse on August 21 2020. Nutrient solution was used to cover the nutrient and water requirements of the plants and given by drip irrigation system. The volume of water was determined according to ETc measured daily for a pot in each genotype*irrigation*RB treatment. The first 2 weeks after planting, same amount of water (100% ETc) was applied to the plots both in full dose and deficit irrigation. Plant growing lasted 130 days. It was determined that drought stress decreased plant growth, leaf chlorophyll and carotenoid content, yield, fruit size and water use efficiency, on the other hand increased fruit quality. The amount of proline and superoxide dismutase (SOD), catalase (CAT), ascorbate peroxidase (APX), glutathione reductase (GR) enzyme activities and lipid peroxidation (LPO) level increased in the leaves of the plants under drought stress. It was determined that RB inoculation increased plant growth, leaf chlorophyll values and carotenoid content and proline content. RB inoculation under drought stress gave rise to increase in SOD, CAT, APX and GR enzyme activities, whereas decrease in LPO level. Morphological, physiological and biochemical analysis showed that TR70707 was more tolerant to drought compared to TR71378. However, in drought stress compared to control, marketable yield decreased by 53.6% in TR70707 and 55.1% in TR71378. It was concluded that RB inoculation was effective in reducing the negative effects of drought stress in tomato cultivation.

Bu çalışma TÜBİTAK (117O126) projesi kapsamında, Türkiye'nin farklı illerinde yetiştirilen domates bitkilerinden izole edilen yerel kök bakterilerinin (KB) domates bitkilerinin kuraklığa toleransı üzerine etkilerini belirlemek; etki mekanizmalarını morfolojik, fizyolojik ve biyokimyasal testler ile ortaya koymak amacıyla yürütülmüştür. Denemeler tohum çimlenme ve genç bitki aşamasında PEG 6000 kaynaklı kuraklık stresi altında gerçekleştirilmiştir. In vitro tohum çimlendirme ve in vivo su kültürü yetiştiricilik testleri içeren çalışma tam kontrollü bitki yetiştirme odasında üç aşamalı olarak gerçekleştirilmiştir: (1) Test edilecek domates genotiplerinin seçimi, (2) Test edilecek kök bakterilerinin seçimi, (3) Kök bakterilerinin domateste kuraklık stresine etkilerinin belirlenmesi. Çalışmada test edilen domatesler Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Ulusal Gen Bankası'ndan temin edilen "yerel domates genotipleri" ve "ticari oturak domates çeşitleri" ve "ticari sırık domates çeşitleri" olmak üzere 3 grupta toplanmıştır. Test edilecek domates genotiplerinin ve KB'lerinin seçiminde ön tarama tohum çimlendirme testi ile yapılmış ve ardından seçilen genotipler veya KB'leri su kültürü ile genç bitki aşamasında değerlendirilmiştir. Tohum çimlendirme denemelerinde kuraklık stresi %4'lük PEG 6000 çözeltisi ile yaratılmış ve 14.günde kök ve sürgün uzunluğu, yaş ağırlık, çimlenme yüzdesi belirlenmiş ve vigor indeksi hesaplanmıştır. Su kültürü denemelerinde kuraklık dozu olarak Ψs= -1.0 MPa kullanılmış, su kültürüne alınan 2-3 gerçek yapraklı fideler 7 gün kontrol uygulamasında tutulduktan sonra kuraklık dozuna kademeli olarak (¼,½, ¾ ve tam doz) her 48 saatte bir artırılarak ulaşılmıştır. Tam doz (-1.0 MPa) uygulamasından 48 saat sonra alınan örneklerde morfolojik ve fizyolojik özellikler belirlenmiştir. Kuraklık stresi altında kontrole kıyasla incelenen özelliklerde meydana gelen değişim oranları dikkate alınarak "Tartılı derecelendirme" yapılmıştır. Tohum çimlendirme testinde genotiplerin seçiminde kullanılan vigor indeksinde % değişim değerleri ile su kültürüne ait Tartılı Derecelendirme toplam puanları arasındaki korelasyonun yerel genotiplerde (r:0.825) ve oturak çeşitlerde (r: 0.709) yüksek düzeyde, sırık çeşitlerde (r: 0.564) orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. TÜBİTAK projesi (117O126) kapsamında izole edilen 49 yerel KB izolatı arasından tohum çimlendirme testi sonrasında seçilen 12 KB izolatı kurağa hassas olarak belirlenen MSC-50 ve Panzer çeşitlerinin genç bitki aşamasında kurağa toleransı üzerine etkileri bakımından değerlendirilmiş ve test edilen çeşitlerin kurağa toleransını artıran 3 KB izolatı (113: Bacillus megaterium isolate NUC-, 204: Bacillus aryabhattai strain NIHHS133, 337: Bacillus cereus strain BBS7) belirlenmiştir. Çalışmanın son aşamasında, belirlenen KB izolatlarının seçilen yerel (kurağa tolerant: TR70707, kurağa hassas: TR40430), ticari oturak (kurağa tolerant:Vitamin, kurağa hassas: MSC-50) ve ticari sırık (kurağa tolerant:Nazar, kurağa hassas:Panzer) domates genotiplerinin kurağa tolaransı üzerine etkileri genç bitki aşamasında değerlendirilmiştir. KB inokulasyonun morfolojik özellikler üzerine etkisi önemli bulunmamakla birlikte fizyolojik ve biyokimyasal özellikler KB uygulamasından etkilenmiştir. KB inokulasyonu kuraklık stresine maruz kalan genç domates bitkilerinin yapraklarında prolin konsantrasyonu ile süperoksit dismutaz, katalaz, askorbatperoksidaz enzim aktiviteleri ve askorbik asit miktarını artırmış, malondialdehit seviyesini ise azaltmıştır. Ayrıca test edilen tüm genotiplerde olmamakla birlikte, kurak koşullar altında KB inokulasyonu membran geçirgenliğinde azalışa, klorofil ve karatenoid içeriğinde artışa yol açmıştır. KB inokulasyonunun domates bitkilerinin kuraklık stresine toleransını artırmada etkili olduğu sonucuna varılmıştır., This study was conducted to determine the effects of native rhizobacteria (RB) against drought stress in tomato plants and to reveal the mechanisms of action through morphological, physiological and biochemical tests. The tested RB were isolated from tomato plants grown in different regions in Turkey within the scope of TUBITAK Project (contract no: 117O126). The experiments were carried out under drought stress created by PEG 6000 at seed germination and young plant stages in growth chamber. The study included 3 main steps: (1) Selection of tomato genotypes to be tested, (2) Selection of RB to be tested, (3) Determination of the effects of RB against drought stress in tomato genotypes. The tomato genotypes tested in the study were categorized in 3 groups as "local tomato genotypes"provided from the National Gene Bankin Izmir and "commercial determinate tomato varieties" and "commercial indeterminate tomato varieties". In theselection of tomato genotypes and RB to be tested, pre-screening was performed by in vitroseed germination test and then the selected genotypes or RB were evaluated at the young plant stage in water culture. In in vitro tests, drought stress was induced by 4% PEG 6000 solution, and after 14 days data regarding to germination percentage, lengths of root and shoot, fresh weight of seedlings were determined and vigor index was calculated. In in vivo experiments by using water culture, drought dose was used as Ψs= -1.0 MPa (full dose) and gradually increased (¼, ½, ¾ and full dose) every 48 hours from 7 days after planting. Forty-eight hours after the full dose application, morphological and physiological properties of the plants were determined. The genotypes tested were classified by weighted ranking method, based on the changes in the PEG treatment compared to the control. The correlations for the relationships between the variations (%) of in vitrovigour index used in the selection of genotypes in the seed germination test and the total scores of weighted ranking in water culture were high for local genotypes (r: 0.825) and determinate varieties (r: 0.709), and moderate for indeterminate varieties (r: 0.564).12 RB isolates were selected according to the results of seed germination test among 49 native RB isolates. These RB were tested on drought sensitive tomato varieties (MSC-50 and Panzer) at the young plant stage, and 3 RB isolates (113: Bacillus megaterium isolate NUC-, 204: Bacillus aryabhattaistrain NIHHS133, 337: Bacillus cereus strain BBS7) were determined to increase drought tolerance of the tested varieties. At the last stage of the study, influence of these RB were evaluated to alleviate drought tolerance of selected tomato genotypes TR70707, Vitamin and Nazar as drought tolerant and TR40430, MSC-50 and Panzer as drought sensitive among local genotypes, and commercial determinate and indeterminate varieties, respectively. Although RB inoculation had no significant effect on morphological properties, physiological and biochemical properties have been affected by the application of RB. RB inoculation increased proline concentration and enzyme activities of superoxide dismutase, catalase, ascorbate peroxidase and amount of ascorbic acid and decreased the level of malondialdehyde in leaves of young tomato plants exposed to drought stress. In addition, although not in all tested genotypes, RB inoculation led to a decrease in membrane permeability and an increase in chlorophyll and carotenoid content under drought stress conditions. It was concluded that RB inoculation is effective in increasing the tolerance of tomato plants against drought stress.

Hıyar (Cucumis sativus L.) bitkisinde su stresinin moleküler etkilerinin incelendiği bu çalışmada, 'Beit alpha' hıyar çeşidi fideleri kullanılmıştır. Sera ortamında, saksıda yetiştirilen hıyar bitkilerine, fideler 5–6 yapraklı döneme gelince su stresi oluşturmak amacıyla %10’luk PEG 6000 çözeltisi 15 gün boyunca uygulanmıştır. Kontrol bitkileri ise çeşme suyu ile sulanmıştır. Uygulamanın beşinci ve onbeşinci günlerinde alınan yaprak örneklerinde lipid peroksidasyonu (MDA), yaprak oransal su kapsamı (YOSK), turgor kaybı (TK), prolin miktarı, askorbat peroksidaz (APX), katalaz (CAT) ve peroksidaz (PRX) enzim aktivitelerindeki değişimler incelenmiştir. Araştırma sonucunda, hücresel zararlanmanın göstergesi olan MDA miktarı PEG uygulmasının özellikle 15. gününde belirgin bir artış göstermiştir. Su stres süresi uzadıkça YOSK’un azaldığı, buna karşılık TK’nın arttığı gözlemlenmiştir. Prolin miktarında PEG uygulama süresine bağlı olarak önemli düzeyde artış belirlenmiştir. APX aktivitesi PEG uygulamasının 5. gününde çok fazla değişmezken, 15. günde çok belirgin bir artış göstermiştir. CAT aktivitesinin PEG uygulamalarının 5. gününde kontrolden daha düşük olduğu, ancak 15. günde belirgin bir artış göstererek kontrol bitkilerinden daha yüksek bir düzeye ulaştığı belirlenmiştir. Belirlenen birçok asidik ve bazik PRX'lerden yalnızca Rf değeri 0,28 olarak belirlenen bazik PRX’ın hıyarda su stresine toleransla ilişkili olabileceği sonucuna varılmıştır. Çalışmadan elde edilen tüm sonuçlar değerlendirildiğinde, hıyarda su stresi koşullarında oluşan oksidatif hasara karşı antioksidan enzimlerin etkili olduğu tespit edilmiştir In this study, in which the molecular effects of water stress on cucumber (Cucumis sativus L.) plant were investigated by using seed of varieties 'Beit alpha'. In the greenhouse environment, 10% PEG 6000 solution was applied to cucumber plants grown in pots for 15 days in order to create water stress when the seedlings reach the period of 5-6 leaves. On the other hans, control plants. The differences of lipid peroxidation (MDA), relative water content (RCW), turgor loss (TL), proline amount, peroxidase (PRX), ascorbate peroxidase (APX) and catalase (CAT) between the control and treatment groups were evaluated in leaves that taken the fifth and fifteenth days of water stress. As a result of the research, the amount of MDA, which is an indicator of cellular damage, increased significantly especially on the 15th day of PEG application. It has been observed that as the water stress duration increases, the RCW decreases, whereas the TL increases. A significant increase was determined in the amount of proline depending on the PEG application time. APX activity did not change much on the 5th day of PEG administration, but showed a significant increase on the 15th day. It was determined that CAT activity was lower than the control on the 5th day of PEG applications, but reached a higher level than the control plants by showing a significant increase on the 15th day. It has been concluded that among many acidic and basic PRXs, only basic PRX, whose Rf value is determined as 0.28, may be related to tolerance to water stress in cucumber. When all the results obtained from the study were evaluated, it was found that antioxidant enzymes were effective against oxidative damage in cucumber under water stress conditions

Bu araştırmada materyal olarak Mibuna (Brassica rapa var. nipposinica), Mizuna (Brassica rapa var. Japonica), Misome (Brassica campestris var. narinosa), Komatsuna (Brassica rapa var. perviridis), Japon hardalı (Brassıca juncea L.), Çin hardalı (Brassica campestris var. chinensis), Kişniş (Coriandrum sativum L.), Frenk soğanı (Allium schoenoprasum), Fesleğen (Ocimum basilicum), Molehiya (Corchorus capsularis ve Corchorus olitoruus) kullanılmıştır. Tüm deneyler, 25/20 °C (gündüz /gece) sıcaklık, %65-70 nem, 12/12 (aydınlık/gece) saatlik fotoperiyodik düzende, 400 µmol m-2s-1 ışık şiddetine sahip iklim odasında gerçekleştirilmiştir. Bitkiler iklim odasında çıkış ve fide dönemlerine kadar damla sulama ile Hoagland besin çözeltisi içeren hidroponik sisteme alınmış, daha sonra 800 ml hacminde multipotlara alınarak Hoagland çözeltisi ile beraber su stresi uygulamalarına başlanmıştır. Deneme tesadüf parselleri deneme desenine göre 5 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Her tekerrürde 10 tür (Mibuna, Mizuna, Misome, Komatsuna, Japon hardalı, Çin hardalı, Kişniş, Frenk Soğanı, Fesleğen ve Molehiya ) ve 4 PEG6000 konsantrasyonu (kontrol, -4 MPa, -8 MPa ve -12 MPa) uygulaması bulunmaktadır. Hasat döneminde, bitkilerde bazı morfolojik, fiyolojik ve kimyasal ölçümler yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre denemede su stresinin artmasına ters orantılı olarak olarak egzotik sebze türlerinin hepsinde; fide boyu, kök deriliği, fide gövde çapı, yaprak sayıları, yaprak ağırlıkları, yaprak kalınlığı, yaprak alanları yaprak yaş ve kuru ağırlıkları, yaprak su potansiyelleri, yaprak klorofil miktarları ile makro mikro besin elementi miktarlarında azalmaların olduğu görülmüştür. Buna karşın ele alınan türlerin yaprak zarar indeksi, yaprak hücrelerinde membran zarar indeksi, yaprak stoma geçirgenlikleri ile yaprak sıcaklıkları, su konsantrasyonu artışıyla doğru orantılı olarak artmıştır. Sonuç olarak; kuraklık problemi olanyerlerde diğer türlere göre kuraklığa daha dayanıklı olduğu görülen Frenk soğanı, Molehiya ve Japon hardalı yetiştiriciliği önerilmektedir. In this study, Mibuna (Brassica rapa var. nipposinica), Mizuna (Brassica rapa var. Japonica), Misome (Brassica campestris var narinosa), Komatsuna (Brassica rapa var. perviridis), Japanese mustard (Brassıca juncea L.), Chinese mustard (Brassica campestris var. chinensis), Coriander (Coriandrum sativum L.), Chives (Allium schoenoprasum), Basil (Ocimum basilicum), Molehiya (Corchorus capsularis and Corchorus olitoruus) were used as plant material. All experiments were performed, 25/20 °C temperature (day / night), 65-70% Rh (relative humiditiy) , 12/12 (light / dark) hour photoperiod, 400 µmol m-2s-1 in a climate room. Hoagland hydroponic solution was given by drip irrigation in hydroponic system during the emergence and seedling periods, and then water stress applications were launched. The experiment consists of 5 replications with randomized plots with 10 species (Mibuna, Mizuna, Misome, Komatsuna, Japanese mustard, Chinese mustard, Coriander, Chives, Basil and Molehiya) and 4 PEG6000 concentrations (Control, -4 MPa, -8 MPa ve -12 MPa). During the harvest period, some morphological, physiological and chemical measurements were made in plants. According to the obtained results from the trial, when the PEG6000 concentrations in the Hoagland hydroponic solution was increased, seedling root length, seedling stem diameter, number of leaves, weight of leaf, leaf thickness, leaf area, leaf fresh and dry weight, leaf water potential, chlorophyll amount in the leaves and amound of macro-micro nutriets decreased. Contrary to these results, the leaf damage index, membrane damage in leaf cells, leaf stoma permeability and leaf temperature values increased with the increasing rates of water stress. As a result; In places with drought problems, chives, Molehiya and Japanese mustard cultivation are recommended, which seem to be more drought-resistant than other species.

TEZ13169 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2020. Kaynakça (s. 43-49) var. XV, 51 s. :_tablo ; c29 cm. Bu çalışma, 2018 yılında Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü deneme alanında yürütülmüştür. Araştırmada farklı sulama düzeylerinin birinci ürün tatlı sorgum bitkisinde yaprak su potansiyeli ve kimi bitki büyüme parametrelerine etkileri incelenmiştir. Araştırmada, bitki gelişim dönemleri boyunca 4 farklı sulama suyu düzeyleri %100 sulama (I1), %75 sulama (I2), %50 sulama (I3) ve %25 sulama (I4) ile susuz (I0) konuları oluşturulmuştur. Çalışma sonunda; deneme konularına sırasıyla 414.2 mm (I1), 323.5 mm (I2), 232.9 mm (I3) ve 142.2 mm (I4) sulama suları uygulanmıştır. Çalışmada konulara göre elde edilen kuru madde verimi 6020 kg da-1 ile 3380 kg da-1 arasında değişmiş olup, tam sulanan konuda en yüksek kuru madde verimi elde edilmiştir. Çalışmada sorgum bitkisine ait yaprak alan indeksi değerleri 8.41 ile 6.07 arasında değişmiş olup, tam sulama konusundan en yüksek yaprak alan indeksi değeri elde edilmiştir. Sorgum bitkisine ait bitki boyu 300 cm ile 204 cm arasında değişmiş olup, tam sulama konusunda en yüksek bitki boyu kaydedilmiştir. Sulama öncesi yaprak su potansiyeli değerleri sırası ile gelişme dönemi başı, ortası ve dönem sonu ölçümlerinin ortalamaları olarak I1 konusu için (-9 bar, -10.5 bar, -13 bar), I2 konusu için (-10 bar, -12.5 bar, 13.8bar ), I3 konusu için (-11bar, -13bar, -16bar), I4 konusu için (-12 bar, -17 bar, -21 bar) ve I0 konusu için (-14 bar, -19 bar, -24bar) olarak saptanmıştır. This study was carried out in the experimental field of the Agricultural Structures and Irrigation Department of Çukurova University Faculty of Agriculture in 2018. In the research, the effects of different irrigation levels on leaf water potential and some plant growth parameters were investigated in the first crop sorghum plant. In the research, 4 different irrigation water levels, 100% irrigation (I1), 75% irrigation (I2), 50% irrigation (I3) and 25% irrigation (I4) and without irrigation (I0) were created during the plant development periods. In the study; irrigation waters were applied 414.2 mm (I1), 323.5 mm (I2), 232.9 mm (I3) and 142.2 mm (I4) into the treatments, with respectively. The dry matter yield were obtained ranged from 6020 to 3380 kg da-1, and the highest dry matter yield was obtained in the fully irrigation level. The leaf area index values were changed in the study ranged from 8.41 to 6.07 and the highest leaf area index value was obtained in the fully irrigation level. Height measurements of sorghum plant were ranged between 300 cm and 204.3 cm. Leaf water potential values as before irrigation were determined for the beginning, middle and end of period averaged measurements, respectively, for I1 treatment (-9 bar, -10.5 bar, -13 bar), for I2 treatment (-10 bar, -12.5 bar, 13.8bar ), for I3 treatment (-11 bar, -13 bar, -16 bar), for I4 treatment (-12 bar, -17 bar, -21 bar) and for I0 treatment (-14 bar, -19 bar, -24 bar).

Dünyada nüfus hızla artarken, su kaynakları hızla azalmaktadır. Günümüzde su stresi yaşayan nüfusun gelecekte su kıtlığını yaşayacağı öngörülmektedir. Türkiye su azlığı olan ülkeler arasında olup, su fakiri olma tehlikesi altındadır. Dünya genelinde artan su ihtiyacı nedeniyle yerel ölçekten başlayarak çeşitli önlemler alınmaktadır. Bu önlemlerin yanısıra yerel halkın çevresel konularla ilgili farkındalık ve algı düzeyleri de değerlendirilmektedir. Yerelden ülke geneline kadar uygulanan anketler, su yönetimi ile ilgili çalışma ve politikalar üreten kurum, belediye ve bakanlıklara veri sağlamakta ve yol göstermektedir. Bu çalışmada, Akdeniz Üniversitesi yerleşkesi içinde görev yapan, öğrenim gören ve ikamet eden 300 kişinin “su kıtlığı, su stresi ve su tasarrufu” ile ilgili farkındalık düzeylerinin belirlenmesi amacıyla uygulanan anket çalışma sonuçları verilmektedir. Ankete verilen cevaplar SPSS Statistics Base V23 lisanslı program ile analiz edilmiştir. Elde edilen cevaplar, demografik bilgilere (yaş, cinsiyet ve aylık gelir durumu) göre ki-kare analizi uygulanarak değerlendirilmiştir. Anket sonucuna göre, (i) cinsiyet ve yaştan bağımsız olarak katılımcıların büyük çoğunluğunun benzer su kullanım eğilimine sahip olduğu, (ii) su stresi, su kıtlığı ve su tasarrufu açısından kadınların, erkeklere göre daha duyarlı olduğu, (iii) gelir seviyesi yükseldikçe, su kullanımı konusundaki hassasiyetin de arttığı tespit edilmiştir. As the population of the world increases, the water resources rapidly decrease. It is predicted that the population having water stress today will have water shortage in the future. Turkey is among the countries having lack of water and is in danger of becoming a water poor country. Due to the increasing water demand around the world, various measures are being taken starting from the local scale. In addition to these measures, the levels of awareness and perception of public on environmental issues are evaluated. Surveys applied from regional to national scale provide data and guidance to the institution, municipality and ministries that produce works and policies related to water management. In this study, the survey results on the awareness of 300 participants, who work, study and reside within Akdeniz University campus, on "water scarcity, water stress and water saving" are given. The responses to the survey were analyzed with SPSS Statistics Base V23 licensed program. The responses were evaluated according to the demographic information (age, gender and monthly income level) using chi-square analysis. According to the survey results; (i) regardless of gender and age, the vast majority of participants have a similar tendency to use water, (ii) women are more susceptible to water stress, water scarcity and water saving than men, and (iii) as the income level increases, the sensitivity of water use also increases.

Çalışma, 2018 yılında Tarım ve Orman Bakanlığı, Bornova Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünde, yetişkin Memecik çeşidi zeytin ağaçlarında yürütülmüştür. Çalışmada, kısıtlı sulama koşullarında zeytin ağaçlarında sulama öncesi ve sonrası stoma iletkenliği (gs) ile bitki özsu akışının mevsim içindeki değişimleri izlenmiştir. Ayrıca, yağışa dayalı (K1) ve kontrol (K2) konularında dönem içerisinde 4 farklı günde iki saat arayla stoma iletkenliği (gs) ölçümleri yapılmış olup stoma iletkenliğinin gün içerisindeki değişimi gözlemlenmiştir. Sulama konuları K1: Yağışa dayalı, K2: 7 günde bir 0-90 cm toprak derinliğinde eksilen nemin tarla kapasitesine getirilmesi, K3: K2 konusuna uygulanan su miktarının %66' sının uygulanması ve K4: K2 konusuna uygulanan su miktarının %33' ünün uygulanması şeklinde oluşturulmuştur. Çalışma süresince (01/06/2018-30/09/2018) konulara uygulanan sulama suyu miktarı, 0 ile 911 mm arasında değişmiştir. Bitki su tüketim değerleri ise 132 ile 894 mm arasında değişiklik göstermiştir. Çalışmada sulama öncesi stoma iletkenliği verilerinin sezon ortalamaları, K1, K2, K3 ve K4 konuları için sırasıyla 179.6, 275.6, 250.2 ve 242.4 mmol m-2 s-1 olarak bulunmuştur. Sulama sonrası stoma iletkenliğinin sezon ortalamaları, K2, K3, K4 konuları için sırasıyla 330.7, 293.3 ve 245.1 mmol m-2 s-1 olarak bulunmuştur. Çalışmada elde edilen verilere göre stoma iletkenliği değerlerinde konular arasındaki fark istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Bitki özsu akış ölçümlerinin sezon ortalamaları, K1, K2, K3, K4 konuları için sırasıyla 0.035, 0.080, 0.069 ve 0.054 ml cm-1 dak.-1 olarak hesaplanmıştır. Bitki özsu akış hızı ile stoma iletkenliği arasında sulama öncesi ve sulama sonrası değerlerinde pozitif doğrusal bir ilişkinin (R2= 0.603), (R2= 0.555) olduğu gözlemlenmiştir. Çalışmanın sonucu olarak; zeytin ağaçlarında su stresinin belirlenmesinde, stoma iletkenliği (gs) ve bitki özsu akış hızı ölçüm değerlerinin kullanılabileceği söylenebilir., The study was carried out in the mature olive trees of Memecik variety in 2018 at the Ministry of Agriculture and Forestry, Bornova Olive Research Institute. In this study, changes in stomatal conductivity (gs) and plant sap flow throughout the season were observed in olive trees under deficit irrigation conditions. In addition, stomatal conductivity (gs) measurements were performed on rainfed (K1) and control (K2) treatments every two hours on 4 different days during the period to monitor changes in stomatal conductivity during the day. Tretatments are K1: non-irrigated (rainfed), K2: soil water deficit in a 90 cm soil depth was refilled to field capacity for every 7 days, K3: application of the 66% of water given at K2, K4: application of the 33% of water given at K2. In this study (01/06/2018-30/09/2018), irrigation water requirement was ranged from 0 to 911 mm, evapotranspiration (ETa) varied from 132 to 894 mm. In the study, the seasonal averages of pre-irrigation stomatal conductivity data were found to be 179.6, 275.6, 250.2 and 242.4 mmol m-2 s-1 for K1, K2, K3 and K4, respectively The seasonal averages of post-irrigation stomatal conductivity were found to be 330.7, 293.3, and 245.1 mmol m-2 s-1 for K2,K3 and K4,respectivelyd. According to the data obtained in this study, the difference between the stomatal conductivity values were statistically significant. Seasonal average of plant sap flow measurements were calculated as 0.035, 0.080, 0.069 and 0.054 ml cm-1 min-1 for K1, K2, K3, K4, respectively. It was observed that there was a positive linear relationship (R2= 0.603), (R2= 0.555) between sapflow and pre and post irrigation stomatal conductance values. As a result of the study; It can be said that stoma conductivity (gs) and plant sap flow rate measurement values can be used to determine water stress in olive trees.

Çalışma, 2017 yılında Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Bornova Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünde, Memecik çeşidi zeytin ağaçlarında yürütülmüştür. Çalışmada, kısıtlı sulama koşullarında zeytin ağaçlarında stoma iletkenliği (gs) ve bitki özsu akışı değişimleri izlenmiştir. Bu amaçla; konular, K1: Susuz; K2: 7 günde bir 0-90 cm toprak derinliğinde eksilen nemin tarla kapasitesine getirilmesi; K3: K2 konusuna uygulanan su miktarının %66'sının uygulanması ve K4: K2 konusuna uygulanan su miktarının %33'ünün uygulanması şeklinde oluşturulmuştur., Çalışma süresince (01/06/2017-30/09/2017) konulara uygulanan sulama suyu miktarı, 0 ile 912.3 mm arasında değişmiştir. Bitki su tüketimi değerleri ise 90.5 ile 850.5 mm arasında değişiklik göstermiştir. Araştırmada, ortalama stoma iletkenliği (gs) değerleri K1 konusu için 293.83 mmol m-2 sn-1, K2 konusu için 382.62 mmol m-2 sn-1, K3 konusu için 371.50 mmol m-2 sn-1, K4 konusu için 293.57 mmol m-2 sn-1 olarak elde edilmiştir. Çalışmada elde edilen verilere göre stoma iletkenliği değerlerinde konular arasındaki fark istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Ortalama bitki özsu akış değerleri ise K1 konusu için 0.054 ml cm-2 dak.-1, K2 konusu için 0.091 ml cm-2 dak.-1, K3 konusu için 0.073 ml cm-2 dak.-1, K4 konusu için 0.065 ml cm-2 dak.-1 olarak elde edilmiştir. Stoma iletkenliği ve bitki özsu akışı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki (r2= 0.528) bulunmuştur. Elde edilen veriler ışığında; zeytin ağaçlarının su stresinin belirlenmesinde, stoma iletkenliği (gs) ve bitki özsu akışı ölçüm değerlerinin kullanılabileceği ifade edilebilir., This study was carried on olive (cv. Memecik) trees in Bornova Olive Research Institute of the Ministry of Food, Agriculture and Livestock, in 2017. In this study, changes in stomatal conductance (gs) and sapflow under the deficit irrigation conditions were observed. For this reason, irrigation treatment; K1: non-irrigated (rainfed), K2: soil water deficit in a 90 cm soil depth was refilled to field capacity for every 7 days, K3: application of the 66% of water given at K2, K4: application of the 33% of water given at K2. This study (01/06/2017-30/09/2017), irrigation water requirement was ranged from 0 to 912.3 mm, evaportanspiration (ETa) varied from 90.5 to 850.5 mm. According to the data obtained in this study, the difference between the stomatal sonductance values was statistically significant. The mean stomatal conductance (gs) values calculated for during the period were 293.83 mmol m-2 s-1for K1, 382.62 mmol m-2 s-1 for K2, 371.50 mmol m-2 s-1 for K3 and 293.57 mmol m-2 s-1 for K4. The mean sapflow values calculated during the period were 0.054 ml cm-2 min-1 for K1, 0.091 ml cm-2 min-1 for K2, 0.073 ml cm-2 min-1 for K3 and 0.065 ml cm-2 min-1 for K4. The determination of stomatal conductance (gs) and sapflow measurements can be used to determine the response of olive trees to water stress. In this study, a statistically significant relationship (r2= 0.528) was found between stomatal conductance and sapflow.

Bu araştırmada bitkisel materyal olarak erkenci bir bodur fasulye olan “Gina” çeşidi (Phaseolus vulgaris var. Gina) kullanılmıştır. Bitkilerin yetiştiriciliği Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri arazisinde bulunan ısıtmasız plastik yüksek tünelde topraklı tarımda yapılmıştır. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak kurulmuş ve her tekerrürde 4 sulama oranı (% 0, % 25, % 50, % 75 sulama) ve kontrol (% 100 sulama) yer almıştır. Yetiştirme serasında tohum ekiminin ardından, çiçeklenme dönemine kadar damla sulama ile normal su ihtiyacı giderilen bitkilere daha sonra yapay kuraklık stresi uygulamalarına başlanmıştır. Bu amaçla fasulyenin çiçeklenme döneminin başında dört farklı su uygulaması yapılmıştır. Kontrol parsellerine, bitki kök bölgesindeki kullanılabilir su tutma kapasitesinin % 50?si tüketildiğinde mevcut nemi tarla kapasitesine çıkaracak şekilde sulama suyu uygulanırken, diğer parsellere kontrol parseline uygulanan suyun % 0, % 25, % 50 ve % 75?i uygulanmıştır. Çiçeklenme dönemi başından son hasada kadar olan dönemde yaprak su potansiyeli (MPa); hasat döneminde ise yaprak zararlanma derecesi, yaprak sayısı (adet), yaprak ağırlığı (g), yaprak kalınlığı (mm), yaprak alanı (cm2), bakla ağırlığı (g), bakla çapı (mm), bakla boyu (cm), bitki boyu (cm), bitkideki toplam bakla adedi (adet), bitkideki toplam bakla ağırlığı (g), verim (kg/da), yaprak oransal su içeriği (%), yaprak hücrelerinde membran zararlanması (%), yaprak sıcaklıkları (oC), toplam klorofil (SPAD) ile makro ve mikro besin elementleri miktarları (% ve ppm) ölçülmüştür. Denemede % 100 (kontol) sulama grubunda yer alan bitkilerde ?afak öncesi yaprak su potansiyeli (??ö) değerleri -0,15 ile -0,31 MPa arasında değişmiş ve stressiz-hafif stresli oldukları saptanmıştır. Gün ortası yaprak su potansiyeli (?go) değerlerinin -0,50 ile -1,20 MPa arasında değiştiği ve deneme süresince ??ö ölçümlerindeki sonuçlara paralel olarak bitkilerde stressiz-hafif stres oluştuğu saptanmıştır. % 0 su uygulamasında ??ö değerleri -0,63 MPa?dan -1,47 MPa?a kadar düşerken ?go değerlerinin -0,89 ile -2,71 MPa arasında değiştiği ve bitkilerin şiddetli strese maruz kaldıkları saptanmıştır. Sonuç olarak; sulama oranı arttıkça bitkilerin yaprak sayısı, yaprak ağırlığı, yaprak alanı, bakla ağırlığı, bakla çapı, bakla boyu, bitki boyu, bitkideki toplam meyve adedi, bitkideki toplam bakla ağırlığı, verim, yaprak oransal su içeriği, klorofil miktarı ile makro ve mikro besin elementleri miktarlarında artış olduğu ancak sulama suyu miktarı arttıkça yaprak zararlanma derecesi, yaprak kalınlığı, yaprak hücrelerinde membran zararı ile yaprak sıcaklıkları ortalamalarının azaldığı belirlenmiştir. Fasulyede tam sulama yapılamadığında, % 75 oranında sulama ile fasulyenin verim ve kalite kriterleri değişmemiştir. Cv.Gina (Phaseolus vulgaris var. Gina) which is an early bush bean was used as plant material. The research was contucted in unheated plastic high tunnel in soil at Namik Kemal University, Agricultural Faculty, Department of Horticulture. The experimental design was split plot with four replications and five water restriction levels (0%, 25%, 50%, 75%, and 100% as control) were used in one replicate. After planting the seeds in the greenhouse, irrigation was carried out by drip irrigation according to normal irrigation conditions until the flowering period. After that water stress conditions applied. Five water stress (control, 75, 50, 25 and 0%) regimes were applied. For this purpose, five different water applications were applied to the bean plants during the flowering period. In control parcel, when the water holding capacity in root zone was down to 50% of useful water, the irrigation applied up to maximum water capacity. The more less water of 0, 25, 50% and 75% than control was given to other parcels. Leaf water potential (MPa) was measured during the period from the beginning of flowering period until the last harvest. In harvest period; leaf damage level, leaf number, leaf weight (g), leaf thickness (cm), leaf area (cm2), pod weight (g), pod number per plant, total pod weight per plant (g), total yield (kg/da), leaf relative water content (%), membrane damage on the leaves (%), leaf temperature (oC), total chlorophyll (SPAD) and leaf macro and micro elements were measured. It was determined that pre-dawn leaf water potential (?pd) value of control plants varied from -0,15 to -0,31 MPa and the plants were stress-free or light stress. In parallel with the results of mid-day leaf water potential (?md) value during the experiment, ?pd value ranged from -0,50 to -1,20 Mpa and the plants were stress-free or light stress. While the ?pd value decrase from -0,63 to -1,47 Mpa in no-irrigated parcels, ?md value varied from -0,89 to -2,71 Mpa the plants were under stressful conditions. As a result, leaf water content total chlorophyll and leaf water potential, micro and macro nutrient content were the highest in 100% water treatment. The lowest leaf damage, leaf thickness, membrane damage and leaf temperature were determined in 100% water treatment as well. When bean plants were not irrigated fully and 75%, yield and quality were not change

[Abstract Not Available] Araştırma Tekirdağ ili Şarköy ilçesi koşullarında, 40° 37' 49.98" K enlem ve 27° 09' 28.00" D boylamda, 41m rakımlı bağda, 2013 yılında, Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre 4 tekerrürlü olarak gerçekleştirilmiş olup yaprak su potansiyeli ve salkım seyreltme uygulamalarının Sangiovese üzüm çeşidinin salkım ve tane özellikleri üzerine etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Kontrol (< 7MPa), ?şö n?(-0,3; -0,5MPa], ?şö n?(-0,3; -0,6MPa] ve ?şö n?(- 0,3; -0,7MPa] olmak üzere 4 farklı yaprak su potansiyeli (?yaprak) uygulaması ile; 2 farklı Salkım Seyreltme Uygulaması (SSU), Salkım Seyreltmesiz (SSZ) ve %50 Salkım Seyreltme (%50 SS) olmak üzere planlanmış ve yürütülmüştür. Denemede salkım özellikleri (salkım eni, salkım boyu, salkım ağırlığı, salkım hacmi, salkımdaki tane sayısı) ve tane özellikleri (tane yaş ağırlığı, tane kuru ağırlığı, % kuru ağırlık, tane hacmi, tane özkütlesi, tane kabuk alanı hesap, tane kabuk alanı/ tane hacmi hesap) incelenmiştir. ?şö n?(-0,3; -0,5MPa] uygulaması ile salkım eni ve salkım ağırlığında en yüksek değerler elde edilirken; tane kuru ağırlığı değerlerinde en düşük veriler elde edilmiştir. Öte yandan ?şö n?(-0,3; -0,7MPa] uygulaması verim ve kalite değerlerini arttırmış, Kontrol uygulaması ise azaltıcı etki göstermiştir. Salkım seyreltme uygulamalarının yaprak su potansiyeli üzerinde belirgin etkisi görülmemiştir. Sonuç olarak mevcut Terroir’da Sangiovese üzüm çeşidi için yaprak su potansiyelinin tane tutumu-ben düşme döneminde n?(-0,2; -0,35MPa] arasında ve ben düşme-olgunluk döneminde n?(-0,3; -0,7MPa] arasında tutulması ve gerektiğinde şeker konsantrasyonunu (°Brix) artırmak amacıyla %50 salkım seyreltme (SS) yapılması önerilebilir. This research was conducted in Sarkoy district in Tekirdag province. Location of research plot was 40° 37' 49.98" N latitude and 27° 09' 28.00" E in longitude, with 41m altitude, in 2013 vegetation period. Experimental research design was completely randomized block in 4 blocks. Leaf water potential and cluster thinning applications were performed in order to determine cluster and berry characteristics. Four different levels of leaf water potentials (?leaf); Control ?pd n?(-0,3; -0,5MPa], ?pd n?(-0,3; -0,6MPa] and ?pd n?(-0,3; -0,7MPa] and two levels of cluster thinning applications (CTA); non cluster thinning (NCT) and 50% cluster thinning (50% CT) were performed in this research. Cluster characteristics (cluster lenght, width, weight, volume, berry number in cluster) and berry characteristics (berry fresh and dry weight, % dry weight, berry volume, berry density, berry skin area calculation, berry skin area / berry volume calculation) were investigated. ?pd n?(-0,3; -0,5MPa] application resulted in highest cluster weight and cluster width; but the lowest in berry dry weight. On the other hand ?pd n?(-0,3; -0,7MPa] application increased the yield and quality values. Control application decreased yield and quality values. Cluster thinning application did not affect the leaf water potential significantly. As a suggestion in cv. Sangiovese leaf water potential should be between n?(-0,2; -0,35MPa] in berry set-veraison stage and between n?(-0,3; -0,7MPa] in veraison-maturity stage in order to increase the berry sugar concentration (°Brix) 50 % cluster thinning applications should applied.

Bu çalışma F3:6 generasyonunda tek bitki döl sıralarının tam ve kısıtlı sulama koşullarında verim, verim bileşenleri ve lif kalite özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışmanın uzun dönemde ki amacı ise kuraklık stresine dayanıklı pamuk çeşitlerinin geliştirilmesidir. Bu deneme Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi uygulama alanında tam (%100) ve kısıtlı (%50) sulama koşullarında yürütülmüştür. Tam sulama denemesinde 76 tek bitki, kısıtlı sulama da 68 tek bitki, Carizma, Gloria, Carmen, Claudia ve Elsa kontrol çeşitleri ile birlikte Augmented deneme desenine göre, 4 tekerrürlü olarak sıra arası 70 cm, sıra üzeri 20 cm, sıra uzunluğu 12 m olacak şekilde ekilmiştir. Tam sulama koşulunda koza açma gün sayısı, bitkide koza sayısı (adet/bitki), lif inceliği (mic) ve üniformite indeksi (%) dışında kalan, kısıtlı sulama da ise lif inceliği (mic) ve üniformite indeksi (%) dışında kalan tüm özellikler bakımından genotipler arasındaki farkın önemli olduğu saptanmıştır. Bu çalışma sonucunda tek bitki döl sıraları; verim, verim bileşenleri ve lif kalite özellikleri bakımından birlikte değerlendirildiğinde; tam sulama koşullarında, Carmen X Tamcot-22, Carmen X Nazilli-503, Carmen X Nazilli-503, Nazilli-503 X DPL-90, BA-308 X Carmen, kısıtlı sulama koşullarında ise Nazilli-503 X Tamcot-22, Carmen X Nazilli-503, Nazilli-503 X Ş-2000, Carmen X Tamcot-22, BA-308 X Nazilli-503, tek bitki döl sıraları ümit verici döl sıraları olarak saptanmıştır. This study was conducted to determine the yield, yield components and fiber quality parameters in a single plant progeny rows at F3:6 generation under, the full and deficit irrigation conditions. The experiment was conducted at Adnan Menderes University, Agriculture Faculty in full and deficit conditions.In the full irrigation experiment, 76 single plants, and in the experiment of deficit irrigation 68 single plants were planted. In addition, planting system was designed based on experimental design of Augumented by performing 4 replications by 70 cm of row spacing and 12 m of row length. Under full irrigation boll number per plant (boll/plant), fiber delicacy (mic), number of days to open cocoon and deficit irrigation conditions fiber delicacy (mic), uniformity index (%) ; ıt was determined that the difference between the genotypes was important in terms of all the features except for the genotypes.In the performed study, along with the result of the evaluation of the yield for the single plant progeny rows, component of the yield, and fiber quality characteristics was determined that Carmen X Tamcot-22, Carmen X Nazilli-503, Carmen X Nazilli-503, Nazilli-503 X DPL-90, BA-308 X Carmen, which is the single progeny rows, are promising in the full irrigation conditions. Also, as known single progeny rows Nazilli-503 X Tamcot-22, Carmen X Nazilli-503, Nazilli-503 X Ş-2000, Carmen X Tamcot-22, BA-308 X Nazilli-503 have been detected as promising hybrids in the deficit irrigation conditions.

Bu çalışma, su stresi altındaki Yamalak Sarısı çeşidi zeytin fidanlarında meydana gelen fizyolojik ve morfolojik değişimleri ortaya koymak ve osmoprotektan uygulamasının etkilerini belirlemek amacıyla 2015 ve 2016 yıllarında yürütülmüştür. 4×2 m aralık ve mesafe ile deneme alanına yerleştirilen Yamalak Sarısı zeytin fidanlarınına, gelişme dönemi boyunca 5 farklı düzeyde sulama suyu ve osmoprotektan uygulanmıştır. Fidanlara uygulanan sulama suyu miktarı U1= 4 günde bir eksilen nemin su tutma kapasitesine getirilmesi, U2= 4 günde bir U1’e uygulanan sulama suyunun %75’inin verilmesi, U3= 4 günde bir U1’e uygulanan sulama suyunun %50’inin verilmesi, U4= 4 günde U1’e uygulanan sulama suyunun %25’inin verilmesi U5= susuz olacak şekilde düzenlenmiştir. Su stresi uygulamalarına ek olarak, fidanlara osmoprotektan olarak 2015 yılında 4 kez, 2016 yılında 5 kez olacak şekilde % 0.5 dozunda glisin betain (GB) uygulaması yapılmıştır. Ayrıca, su düzeyi ve GB uygulamalarının zeytin fidanlarında fizyolojik etkisini belirlemek amacıyla; GB uygulamaları öncesi ve sonrası olacak şekilde 2015 yılında 7 dönem, 2016 yılında ise 6 dönem olacak şekilde, yaprak oransal su içeriği (YOSİ, %), elektrolit sızıntısı (EC, %), klorofil yoğunluğu (KY) ve yaprak yüzey sıcaklığı (oC) değerleri saptanmıştır. Morfolojik değişimleri saptamak için ise zeytin fidanlarında yaprak sayısı (adet) ve alanı (cm2), ortalama sürgün boyu (cm), gövde çapı (mm) değerleri ölçülmüştür. Denemede uygulanan sulama suyu miktarlarının, denemenin yürütüldüğü her iki yılda da, GB uygulanan koşullarda GB uygulanmayanlara göre daha düşük miktarlarda gerçekleştiği belirlenmiştir. Çalışmada genel olarak % 25 su kısıtı ile birlikte GB uygulanmış olan zeytin fidanlarının en iyi gelişim performansını sergilediği, morfolojik değişimler ile de ortaya konmuştur. Su stresi ve osmoprotektan uygulamalarının fizyolojik etkileri ise, dönemlere göre farklılık göstermiş olup, bu anlamda; su stresi ve GB uygulamalarının, YOSİ, EC ve KY üzerine olumlu etkilerinin olduğu saptanmıştır. This study was carried out in 2015-2016 in order to reveal the physiological and morphological changes of the “Yamalak Sarısı” varieties of nursery trees under water stress and to determine the effects of osmoprotectant application. “Yamalak Sarısı” varieties of nursery trees were planted with the distance of 4x2 m. Five different irrigation levels were applied to the trees as follows: U5=rainfed, U1= Field capacity (deficient water amount was given every 4 days), U2= 75% of the U1 level, U3= 50% of the U1 level, U4= 25% of the U1 level. In addition to water stress, glycine betaine (GB) was applied to the “Yamalak Sarısı” varieties of nursery trees for four times in 2015 and five times in 2016 on a 0.5% dose as an osmoprotectant. In order to determine the physiological effect of different water levels and GB applications onto the “Yamalak Sarısı” varieties of nursery, the values of leaf relative water content (RWC, %), electrolyte leakage (EC, %), chlorophyll density (CD) and leaf surface temperature (˚C) were defined during 7 periods in 2015 and 6 periods in 2016, before and after the GB applications. In order to determine the morphological changes, leaf number and leaf area (cm2) were measured. In order to determine the morphological changes in olive nursery trees, leaf number (number) and leaf area (cm2), average shoot sizes (cm), stem diameter (mm) were measured. The amount of irrigation water applied in the study were found to be lower under the conditions where GB was applied than the ones where GB was not applied in each year when tis trial was conducted. As to morphological changes it was found that olive nursery trees with a 25% water deficit level and GB application had the best growth performance. The physiological effects of water stress and osmoprotectant applications were different according to periods, and in this sense, it was determined that water stress and GB applications had positive effects on RWC, EC and CD application. KABUL ONAY SAYFASI iii BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI v ÖZET vii ABSTRACT ix ÖNSÖZ xi KISALTMALAR DİZİNİ xvii ŞEKİLLER DİZİNİ xix ÇİZELGELER DİZİNİ xxi 1. GİRİŞ 1 2. KAYNAK ÖZETLERİ 6 2.1. Glisin Betain ile İlgili Yapılan Çalışmalar 6 2.2. Kuraklık ve Su Stresi ile İlgili Yapılan Çalışmalar 10 3. MATERYAL VE YÖNTEM 15 3.1. Materyal 15 3.1.1. Araştırma Alanı ve İklim Özellikleri 15 3.1.2 Araştırmada Kullanılan Zeytin Çeşidi ve Osmoprotektan 17 3.2. Yöntem 18 3.2.1. Zeytin Fidanlarının Dikimi 18 3.2.2.Tarla Kapasitesinin Ölçülmesi 19 3.2.3. Osmoprotektan ve Sulama Uygulamaları 20 3.2.4. Bakım İşlemleri 23 3.2.5. Zeytin Fidanlarında Yapılan Fizyolojik Analizler 24 3.2.5.1. Yaprak oransal su içeriği (YOSİ) (%) 25 3.2.5.2. Elektrolit sızıntısı (%) 27 3.2.5.3. Klorofil yoğunluğu 30 3.2.5.4. Yaprak yüzey sıcaklığı (˚C) 31 3.2.6. Zeytin Fidanlarında Yapılan Morfolojik Ölçümler 32 3.2.6.1. Sürgün uzunluğu (cm) 33 3.2.6.2. Fidan uzunluğu (cm) 33 3.2.6.3. Sürgün yaprak sayısı (adet) 33 3.2.6.4. Fidan gövde çapı (mm) 33 3.2.6.5. Yaprak alanı (cm2) 33 3.2.7. Verilerin Değerlendirilmesi 34 4.BULGULAR 33 4.1. Zeytin Fidanlarında Fizyolojik Analizler ile İlgili Bulgular 35 4.1.1. Yaprak Oransal Su İçeriği (%) 35 4.1.1.1. 2015 ve 2016 yılı birinci dönem 35 4.1.1.2. 2015 ve 2016 yılı ikinci dönem 36 4.1.1.3. 2015 ve 2016 yılı üçüncü dönem 38 4.1.1.4. 2015 ve 2016 yılı dördüncü dönem 39 4.1.1.5. 2015 ve 2016 yılı beşinci dönem 41 4.1.1.6. 2015 ve 2016 yılı altıncı dönem 42 4.1.1.7. 2015 yılı yedinci dönem 44 4.1.2. Elektrolit Sızıntısı (%) 47 4.1.2.1. 2015 ve 2016 yılı birinci dönem 47 4.1.2.2. 2015 ve 2016 yılı ikinci dönem 48 4.1.2.3. 2015 ve 2016 yılı üçüncü dönem 50 4.1.2.4. 2015 ve 2016 yılı dördüncü dönem 51 4.1.2.5. 2015 ve 2016 yılı beşinci dönem 53 4.1.2.6. 2015 ve 2016 yılı altıncı dönem 54 4.1.2.7. 2015 yılı yedinci dönem 55 4.1.3. Klorofil Yoğunluğu 59 4.1.3.1. 2015 ve 2016 yılı birinci dönem 59 4.1.3.2. 2015 ve 2016 yılı ikinci dönem 60 4.1.3.3. 2015 ve 2016 yılı üçüncü dönem 62 4.1.3.4. 2015 ve 2016 yılı dördüncü dönem 63 4.1.3.5. 2015 ve 2016 yılı beşinci dönem 64 4.1.3.6. 2015 ve 2016 yılı altıncı dönem 66 4.1.3.7. 2015 yılı yedinci dönem 67 4.1.4. Yaprak Yüzey Sıcaklığı (˚C) 70 4.1.4.1. 2015 ve 2016 yılı birinci dönem 70 4.1.4.2. 2015 ve 2016 yılı ikinci dönem 72 4.1.4.3. 2015 ve 2016 yılı üçüncü dönem 74 4.1.4.4. 2015 ve 2016 yılı dördüncü dönem 75 4.1.4.5. 2015 ve 2016 yılı beşinci dönem 77 4.1.4.6. 2015 ve 2016 yılı altıncı dönem 78 4.1.4.7. 2015 yılı yedinci dönem 80 4.2. Zeytin Fidanlarında Morfolojik Analizler ve Bulgular 83 4.2.1. Sürgün Uzunluğu (cm) 83 4.2.2. Fidan Uzunluğu (cm) 84 4.2.3. Sürgün Yaprak Sayısı (adet) 86 4.2.4. Fidan Gövde Çapı (mm) 88 4.2.5. Yaprak Alanı (cm2) 90 4.3. Uygulanan Sulama Suyu Miktarı İle İlgili Bulgular 91 5.TARTIŞMA VE SONUÇ 93 KAYNAKLAR 103 ÖZGEÇMİŞ 109