Search

There is a growing availability of climate change information, offered to scientists and policy makers through climate services. However, climate services are not well taken up by the policy-making and planning community. Climate services focus on primary impacts of climate change, e.g., the disclosure of precipitation and temperature data, and this seems insufficient in meeting their needs. In this paper, we argue that, in order to reach the spatial planning community, climate services should take on a wider perspective by translating climate data to policy-relevant indicators and by offering support in the design of adaptation strategies. We argue there should be more focus on translating consequences of climate change to land-use claims and subsequently discuss the validity, consequences and implications of these claims with stakeholders, so they can play a role in spatial planning processes where much of the climate adaptation takes place. The term Climate Adaptation Services is introduced as being a stepwise approach supporting the assessment of vulnerability in a wider perspective and include the design and appraisal of adaptation strategies in a multi-stakeholder setting. We developed the Climate Adaptation Atlas and the Climate Ateliers as tools within the Climate Adaptation Services approach to support decision-making and planning processes. In this paper, we describe the different steps of our approach and report how some of the challenges were addressed.

Haaglanden en Regio Rotterdam zijn beide sterk verstedelijkte gebieden met een hoge economische activiteit in de Zuidvleugel van de Randstad. Door de sterke verstedelijking en de hoge economische activiteit is het gebied gevoeliger voor weersextremen. Die grote impact van weersextremen is in het huidige klimaat al te merken. Voor een goed functioneren, is het van belang dat dit gebied zo is ingericht dat de meeste extremen in het huidige en toekomstige klimaat goed kunnen worden opgevangen zonder grote ontwrichtingen. Goede klimaatinformatie voor de regio is hierbij van belang.

In het kader van het Nationaal Modellen- en Datacentrum (NMDC) is in 2011 het NMDC innovatieproject 'Integraal waterbeheer - van kritische zone tot kritische onzekerheden' gestart (www.nmdc.eu). Dit project heeft tot doel om de modellen voor bodem, water, vegetatie en klimaat(verandering) door samenwerking beter op elkaar aan te laten sluiten, daarbij beter geschikt te maken om effecten van klimaatverandering te berekenen en om de verschillende typen onzekerheden bij dit soort studies in beeld te brengen. Het project is uitgevoerd door Alterra, Deltares, KNMI, PBL en TNO. In twee cases (Baakse Beek en Walcheren) hebben zij hun state-of-the-art modellen voor meteo, gewasgroei, vegetatie-ontwikkeling, hydrologie en geologie ingezet en aan elkaar gekoppeld. Dit rapport behandelt integraal de resultaten van het innovatieproject. De resultaten van de case voor de Baakse Beek zijn specifiek opgenomen in een NMDC deelrapport (Van Ek et al., 2012). Voor de case Walcheren wordt verwezen naar een artikel in voorbereiding (Kroes, J. et al., 2013). De resultaten bieden nieuwe inzichten in de vocht- en zouthuishouding van de bodem, potenties voor grondwaterafhankelijke natuur en groei van landbouwgewassen in het huidige klimaat en projecties voor klimaatverandering rond 2050. In het project zijn verschillende methoden toegepast om inzicht te krijgen in verschillende onzekerheden, hetgeen voor dergelijke integrale (model)studies praktische aanknopingspunten biedt voor de analyse van onzekerheden en effectieve samenwerking tussen de instituten.

From 2008 to 2012, Knowledge for Climate contributed to the development of the Joint Programming Initiative “Connecting Climate Knowledge for Europe” (JPI Climate). In 2010, a proposal was developed and accepted, followed in 2011 by the development and adoption of a governance structure and a stra-tegic research agenda. The Initiative is now supported by 13 member and 2 ob-server countries as well as the European Commission and 4 other observer in-stitutions. In 2012, JPI Climate was formally launched in Brussels, financial sup-port was obtained for the Commission in the form of a Coordination and Sup-port Action (CSA), new steps were taken towards the alignment of climate re-search programmes in the participating countries, and first steps were taken towards the development of a first joint call, planned to be launched in 2013. This report summarizes the Dutch involvement in the programme in 2012, in-cluding the organization of meetings of the Governing and Transdisciplinary Advisory Boards, workshops and chairmanship of Working Group 4 on Decision-Support Methods and Tools. Because of strongly decreased priority of climate research in The Netherlands, no successful connection was yet made with NWO top sector research policy or other Dutch funding sources. The report discusses the future plans and collaborations.

Het project Van schetsboek naar Klimaateffectatlas bouwt voort op de klimaatschetsboeken die in de periode 2007-2008 zijn ontwikkeld voor een achttal provincies. Bij de klimaateffectschetsboeken in de eerste fase is ook een eerste beeld geschetst van een Geoportaal (voorheen geodatabase) om alle relevante klimatologische gegevens via internet te ontsluiten. Doel van dit Geoportaal Klimaateffectatlas is het opzetten van een gemeenschappelijke kennisbasis met voor alle provincies dezelfde eenduidige informatie

Het project Van schetsboek naar Klimaateffectatlas bouwt voort op de klimaatschetsboeken die in de periode 2007-2008 zijn ontwikkeld voor een achttal provincies. Bij de klimaateffectschetsboeken in de eerste fase is ook een eerste beeld geschetst van een Geoportaal (voorheen geodatabase) om alle relevante klimatologische gegevens via internet te ontsluiten. Doel van dit Geoportaal Klimaateffectatlas is het opzetten van een gemeenschappelijke kennisbasis met voor alle provincies dezelfde eenduidige informatie

Bij de effecten van klimaatverandering wordt vaak onderscheid gemaakt tussen primaire en secundaire effecten. Onder primaire effecten worden verstaan veranderingen in zeespiegel, neerslag, temperatuur en wind. Secundaire effecten zoals verzilting, wateroverschot en -tekort, overstromingsrisico en hittestress ontstaan afhankelijk fysisch-geografische aspecten in een gebied, zoals hoogteligging, bodemtype en hydrologische eigenschappen. Voor het beschrijven en begrijpen van klimaatverandering is een onderscheid in de verschillende primaire en secundaire effecten belangrijk. Wanneer gekeken wordt naar de effecten op verschillende typen landbouw lopen deze effecten door elkaar en hebben een interactie. Voor enkele signaalgewassen zijn door Alterra en KNMI kwantitatief relevante grenswaarden in relatie tot de verschillende klimaatscenario’s beschreven. Is onderdeel van klimaateffectatlas

De komende decennia worden er tussen de 500.000 en 1.500.000 woningen gebouwd waarvan een groot deel in laag Nederland. Deze studie laat zien dat door deze woningen overstromingsbestendig te bouwen schadereductie mogelijk is. Het schaderisico wordt dan nog eens een factor 2 minder als naast een Business as Usual variant nieuwbouwwoningen worden opgehoogd tot +5 m NAP. De kosten van opgehoogde nieuwbouwhuizen zijn hoger en variëren tussen de 0,4 en 1.7 miljard euro/jaar, hetgeen overeenkomt met 0,1-0,5% van het BNP. Dijkversterking levert de hoogste reductie op in het schaderisico bij de gehanteerde scenario’s. Gevolgbeperkende maatregelen in de ruimtelijk ordening als additionele oplossingsrichting zijn echter goed mogelijk als er ook een economische perspectief is bijvoorbeeld door middel van multifunctioneel ruimtegebruik.

Een gezamenlijke aanpak van zes provincies (Groningen, Drenthe, Gelderland, Utrecht, Zuid-Holland en Noord-Brabant) resulteert in een inventarisatie van mogelijke effecten van klimaatverandering bij diverse vormen van landgebruik. Voor stad, infrastructtur, landbouw en natuur is gekeken naar zeespiegelstijging, verzilting, watertekort, wateroverlast en temperatuurstijging. Ze worden klimaatschetsboeken genoemd en maken gebruik van de onderliggende geografische informatie. Om te beginnen met Zuid-Holland is zo'n overzicht gemaakt

Een gezamenlijke aanpak van zes provincies (Groningen, Drenthe, Gelderland, Utrecht, Zuid-Holland en Noord-Brabant) resulteert in een inventarisatie van mogelijke effecten van klimaatverandering bij diverse vormen van landgebruik. Voor stad, infrastructtur, landbouw en natuur is gekeken naar zeespiegelstijging, verzilting, watertekort, wateroverlast en temperatuurstijging. Ze worden klimaatschetsboeken genoemd en maken gebruik van de onderliggende geografische informatie. Om te beginnen met Zuid-Holland is zo'n overzicht gemaakt

Het programma Wetenschappelijke Assessment en Beleidsanalyse Klimaatverandering in opdracht van het ministerie van VROM heeft tot doel: • Het bijeenbrengen en evalueren van relevante wetenschappelijke informatie ten behoeve van beleidsontwikkeling en besluitvorming op het terrein van klimaatverandering; • Het analyseren van voornemens en besluiten in het kader van de internationale klimaatonderhandelingen op hun consequenties