Search

Mukhalaa/consensual divorce means the termination of the marriage contract in exchange for a price that the wife will give to her husband, subject to the wife’s acceptance. Ending the marriage with the mukhalaa is a right given to the woman to end a marriage she does not want to continue. The reason for resorting to mukhalaa, whose legitimacy is laid down directly with the Qur'an and sunnah and which is also the subject of ijtihad in many respects, is mostly shown as incompatibility and conflict between spouses. If the source of the conflict is the husband, it is forbidden, for the husband to pressure his wife for the mukhalaa. It is obviously stated that it is also forbidden for the husband to force his wife to do mukhalaa, and to force the wife to ask for a fee to end the marriage. This clearly shows that the free will of the parties must be presented and preserved. At this point, although it is directly linked to the will of the sides, the presence of the judge is important for clarifying the situation., Muhâlea, kadının kabulüne bağlı olmak kaydıyla, kadının kocasına vereceği bir bedel karşılığında nikâh akdinin sonlanması anlamına gelmektedir. Muhâlea ile evliliğin sona erdirilmesi, evliliğin sonlandırılması için kadına verilmiş bir haktır. Meşrûiyeti doğrudan Kur’ân-ı Kerîm ve sünnet ile açık bir şekilde sabit olan ve bazı açılardan ictihâda da konu olan muhâleaya başvurmanın sebebi daha çok eşler arasındaki geçimsizlik ve uyumsuzluk olarak gösterilmektedir. Geçimsizliğin kaynağının koca olması durumunda, kocanın muhâlea için karısına baskı yapması doğrudan âyetlerle yasaklanmıştır. Kocanın karısını muhâlea yapmaya zorlaması ve evliliği sonlandırmak için karısından zorla bedel istemesinin haram olduğu ifade edilmektedir. Bu durum muhâleada tarafların özgür iradelerinin bulunmasının gerektiğini ve muhafaza edildiğini göstermektedir. İslâm hukukunda genel olarak nikâh akdinin sonlandırılması için tarafların iradeleri yeterli görülmekte ayrıca hâkimin hükmüne ihtiyaç duyulmadığı kabul edilmektedir. Bununla birlikte temelde doğrudan tarafların iradesine bağlanmış olmakla beraber muhâlea uygulamasında hâkimin devreye girmesinin, tarafların rızalarının tespit edilmesi ve durumun açıklığa kavuşması açısından önemli olduğu açıktır.

There is no doubt that family plays a leading role in societies’ conserving their existence. Thus it is a social phenomenon that societies whose traces are visible in civilisation throughout the history developed precautions and policies to protect family. It can be considered as a kind of precaution that islam aims harmony and stability between wife and husband by seeking balance between them. Marriage’s being a contract requiring heavy responsibility and divorce’s being an unlovely licit for Allah is as well a policy for the same aim. Furthermore, protecting family is one of the five fundamental aim. Known as makasıdu’}s sheria in Islamic jurisprudence, these five fundamentals which are formulated as ‘ protecting life, property, religon, mind and generation’ include the general aims. On the other hand, the Shari in his provisions stemming from the nass also seeks some specific aims which make up the particular aims included in the nass. As a result, Shari’s aim can be made true by interpreting the nass in question within the framework of its specific aims without ignoring the nass’ s general aims. As family is a general aim, interpreting the specific nass concerning family law considering the general aims will comply with the aim of the Shari. However, in some works of muteahhirun term it can be said that nass concerning divorce is interpreted in a way ar from the general aim of protecting family and in a literal manner, which causes bad results. Thehthe the interpretation of the hadith about the status of the hazil [ who says “I divorce you “ as a joke] stands as a novel example. This rivayet says: there are three things whose serious is serious and joke is serious as well; namely marriage divorce and compensable divorce (rici) in these three matters, jokes are taken seriously. Actually this hadith ephasizes that these matters are too important to joke on. Understanding the hadith in this context seems more appropriate. In fact this hadith should have been tajen as a shield that blocks the ways leading to divorce, contrarily it has turned into a basic reference that leads to negative results for oral expressions of divorce. On the one hand the hadith “ every deed is based on one’s intention…” is accepted as a general principal that acts as a restricter in many secondary oral and actual deeds, on the other hand, it is hard to understand that this hadith has not been taken into account in the hazil’s divorce So in our notification the hadith’s text and chain of transfer from the Prophet will be assessed and thereby its normative value will be discussed and especially its backround will be searched and lastly the possibility of makasıd-oriented new interpretations will be dwelt on., Toplumların varlıklarını korumasında hiç şüphesiz aile kurumu başat rol oynar. Bu nedenle tarihten günümüze, medeniyette iz bırakan toplumların aile kurumunun korunmasına dönük özel tedbirler aldıkları ve politikalar geliştirdikleri bir sosyal gerçekliktir. Bu bağlamda İslâm’ın nikâhta eşler arasında denkliği gözeterek onlar arasındaki uyum ve devamlılığı hedeflemesi bu tür bir tedbir olarak düşünülebilir. Yine nikâhın “mîsâk-ı ğalîz” ağır sorumluluğu gerektiren bir akit; boşamanın da “Allah’a sevimsiz gelen bir mubah” olarak betimlenmesi, aynı amaca matuf bir politikadır. Diğer taraftan ailenin korunması İslam’ın gözettiği beş ana gaye içinde yer alır. Nitekim İslâm Hukukunda “makâsıdü’ş- şerî‘a” olarak bilinen dinin korumayı hedeflediği beş esas “canın korunması, malın korunması, neslin korunması, dinin korunması ve aklın korunması” şeklinde formüle edilen “tümel gayeleri” içerir. Bu beş esas bir yönüyle Şâri’in hükümlerde gözettiği genel amacı teşkil ederken, bir yönüyle de insanların genel maslahatlarını ihtiva etmektedir. Diğer taraftan Şâri’in naslarda yer alan her bir hükümde gözettiği özel gayeler de vardır ki, o da söz konusu nasta gözetilen tikel gayeleri oluşturur. Aslında bu gaye belki de o nassın (âyet ya da hadisin) sevk olunuşu ile ilgili güdülen özel amacı teşkil eder. Sonuçta ilgili nassın, bu özel gaye ekseninde tümel gayelerle birlikte yorumlanması durumunda Şâri’in maksadı gerçekleşmiş olacaktır. Bu noktada ailenin korunması tümel bir gaye olduğuna göre aile hukuku ile ilgili tikel nassların bu muvâcehede yorumlanması sahih anlam için bir zorunluluktur. Ne var ki talâkla ilgili nasların müteahhirûn döneme ait bir kısım eserlerde ailenin korunması gayesinden uzak, hatta olumsuz sonuçları tetikleyen literal/lafızcı bir yoruma büründüğü söylenebilir. Nitekim hâzilin (şakadan boşayan kimsenin) talâkına dair rivayetin yorumu da bunun özgün örneğini oluşturur. İlgili rivayette: Üç şey vardır ki, bunların ciddisi de ciddî, şakası da ciddîdir. Nikâh, talâk ve ric‘at/ricî talâkta eşine dönme (yani bu meselelerin şakaya gelmeyeceği belirtiliyor ki hadisin bu minvalde anlaşılması daha doğru olur). Söz konusu bu hadis, boşanmaya giden yolun kapatılmasında bir kalkan gibi konumlandırılması gerekirken, talâka dair sözlü tasarruflarda olumsuz sonuçların doğmasına neden olan temel bir referansa dönüşmüştür. “Ameller niyetlere göredir” hadisi fürûda birçok sözlü ve fiilî tasarrufu tahsis edici genel bir ilke olarak kabul edilirken gayr-ı ciddi olan hâzilin boşamasında onun dikkate alınmaması düşündürücüdür. İşte bu çalışmamızda hâzilin talâkıyla ilgili zikri geçen rivayetin metin ve sened yönünden kritiği yapılarak normatif değeri tartışılacak, özellikle hadisin arka plânı araştırılarak makâsıd ekseninde yeni yorumların imkânı üzerinde durulacaktır.

İslâm dinine göre insanların huzur bulacakları bir aile kurup bu aile birliğini devam ettirmeleri büyük bir önem taşımaktadır. Fakat taraflar arasında ortaya çıkabilecek bazı anlaşmazlıklar, aile birliğinin sona ermesini gerektirebilir. İslam aile hukukuna göre talak, tefrik ve muhâlea gibi yöntemlerle boşanma gerçekleşebilmektedir. İslâm aile hukukunda kadının kocasına belirli bir bedel vermesi karşılığında ondan anlaşmalı bir şekilde boşanmasına muhâlea akdi denilmektedir. İstanbul kadı sicilleri incelendiğinde Osmanlı hukukunda muhâlea akdinin sıklıkla uygulanan bir boşanma yöntemi olduğu görülmektedir. Bu çalışmada h. 956-963 / m. 1549-1559 tarihi ile h. 1273-1274 / m. 1857 tarihi arasındaki sicil kayıtlarında yer alan İstanbul sur içi ve bilâd-ı selâsede (Galata, Üsküdar, Eyüp) görülen davaları kapsayan muhâlea ile alakalı bin dört yüz yetmiş dört dava incelenmiştir. Araştırmada; İSAM, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığıyla Mehmet Âkif Aydın’ın yönetiminde 100 cilt olarak hazırlanan İstanbul Kadı Sicilleri projesi veri tabanı kullanılmıştır. İstanbul kadı sicillerinde yer alan muhâlea ile alakalı pek çok örnek, muhâlea akdinin kurulması, sebepleri, muhâleada bedel, muhâleanın neticeleri, muhâlea sonucunda oluşan nizâ sebebiyle görülen davalar ve gayrimüslimlerle alakalı davalar başlıkları altında tasnif edilerek incelenmekte ve konuya dair değerlendirmeler yapılmaktadır. Böylece İstanbul kadı sicillerinden hareketle Osmanlı dönemi muhâlea uygulamaları ve muhâlea ile alakalı meseleler genel hatlarıyla tespit edilmektedir., According to the religion of Islam, it is of great importance for people to establish a family in which they will find peace and to maintain this family. But some disagreements that may arise between husband and wife may require divorce. According to Islamic family law, divorce can be realized by methods such as talāq, tafrīq and mukhāla‘a. In Islamic family law, it is called muhâlea contract for a woman to divorce her husband by agreement in return for paying a certain price. When the Istanbul kadı registers are examined, it is seen that the muhâlea contract is a frequently applied divorce method in Ottoman law. In this study, one thousand four hundred and seventy-four cases related to the settlement, including the cases heard in Istanbul and in the bilād-i thalātha (Galata, Uskudar, Eyup), which were in the registry records between the dates 1549-1559 and 1857, were examined. In the research; The database of the Istanbul Qādī Registers project, prepared in 100 volumes under the management of Mehmet Âkif Aydın, was used. Many examples related to the muhâlea in the Istanbul qādī registers are classified under the headings such as the establishment of the agreement, its reasons, the price in the agreement, the results of the agreement, the lawsuits due to the conflict that occurred as a result of the agreement, the lawsuits related to non-Muslims. The records in the registers were examined under these headings and evaluations were made on the subject. Thus, the Ottoman period muhâlea practices and the issues related to the muhâlea are determined in general terms, based on the Istanbul qādī registers.

Erken dönemlerden itibaren fıkhî meseleler üzerindeki tartışmalar, bir yönteme bağlı kalınarak icra edilmiştir. Tartışmalarda belirli soru ve cevap türlerine başvurulmuş, soruların tertibine özen gösterilmiştir. Bu sayede taraflar kendi görüşlerinin doğruluğunu, karşıt görüşün yanlışlığını çelişkiye düşmeden ortaya koymaya çalışmıştır. Bu çalışmada ilk olarak cedelden ve cedelin fıkha tatbikinden bahsedilmiş, sonrasında münâzaracı kimlikleriyle meşhur olan Hanefî fakihi Kudûrî ile Şâfiî fakihi Ebu’t-Tayyib et-Taberî arasında geçtiği rivayet edilen talâka dair bir münâzara inceleme konusu edilmiştir. Bu münâzarada, muhâlea ile boşanılan kadına, kadının iddeti esnasında tekrardan ricî talâk yapılabileceğini savunan Kudûrî ile bu durumda talâkın geçersiz olacağını söyleyen Taberî’nin karşılıklı istidlal ve itirazları yer almaktadır. Bu tartışmanın temelini Kudûrî’nin muhâlea yapılan kadını ricî talâkla boşanan kadına kıyas etmesi oluşturmaktadır. Taberî bu kıyasın illetine yönelik mutâlebe, itirâz ve muâraza türü sorulara başvurmuş, Kudûrî ise kendi illetinin sıhhatini savunmaya çalışmıştır. Yer yer tartışma kurallarına atıfların yapılması yönüyle de önemli olan bu münâzara incelenirken, cedelin fıkha tatbikine dair kısımda zikredilen bilgilerin pratikte nasıl uygulandığına işaret edilmiştir.

Zâhirî mezhebinin ikinci imamı kabul edilen İbn Hazm 456/1064 senesindevefat etmiştir. Birçok eserde imzası bulunan İbn Hazm'ın en önemli eserlerindenbirisi el-Muhallâ'dır. İbn Hazm el-Muhallâ'da Zâhirî mezhebinin görüşlerinivermenin yanı sıra İmam Şâfiî ve diğer müçtehidlerin görüşlerini de aktarmıştır. Buçalışmamızda İbn Hazm'ın el-Muhallâ'sında aile hukuku konularında İmam Şâfiî'yenispet ettiği görüşlerini tespit ve tahkik etmeye çalıştık. Çalışmamız giriş, iki bölümve sonuçtan oluşmaktadır. Giriş bölümünde tezin önemi ve amacı, metodu vekaynaklarından bahsedilmiştir. Birinci bölümde İbn Hazm ve Zâhirî mezhebihakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde ise el-Muhallâ'da aile hukuku konularındaİmam Şâfiî'ye nispet edilen 157 görüş tespit ve tahkik edilmiştir. Görüşlerin İmamŞâfiî'ye aidiyeti araştırılırken bu mezhebin kaynakları incelenmiştir. Sonuç olarak bugörüşlerden 150 tanesinin isabetli, 7 tanesinin ise hatalı olduğu ortaya çıkmıştır. İbni hazm who considered the second imam of zahiri school of thought diedin the year 456/1064. He has written several books and one of them being `almohalla`.He is not only considered the views of Zahiri school of thought but hastaken into account İmaam Shafii and many other scholars. İn this article we willdetect and verify the views that has been attributed to imam shafii. This article has anintroduction, two sections and a conclusion. İn the introduction part, the importanceand the purpose, the method and sources of thesis are mentioned. İn the first part, theinformation about İbni Hazm and Zahiri school are mentioned. İn the second part, thefamily law in al-Mohalla and the views that has been attributed to imam Shafii areanalysed and verified. Whilst looking into the views of İmam Shafii the sources ofthis school were examined. As a result 150 of them turned out to be accurate and 7 ofthem turned out to be incorrect. 153

İslam Hukuku üç ana bölümden oluşmaktadır: İbadat, Muamelat ve Ukubat. İslam Hukukunda muamelatın içinde münekahat başlığı altında incelenen Aile Hukuku, son dönemlerde muasır âlimler tarafından `Ahvalü'ş-Şahsiye` olarak müstakil bir şekilde ele alınmıştır. Tarih boyu aile önemini korumuş ve tüm insanlığın üzerinde hukuk ürettiği bir konu olmuştur. İnsanlığa dünya ve ahiret saadeti vadeden dinimizin temel kaynağı Kur'ân'da, Aile Hukukuyla alakalı yetmiş kusur ayet mevcuttur. Aile Hukuku hükümlerinin tek tek vahye dayanma oranı, diğer hukuk alanlarına oranla daha yüksektir. Hayrettin Karaman, Mustafa Çağrıcı, İbrahim Kâfi Dönmez ve Sadrettin Gümüş, tarafından telif edilen Kur'ân Yolu Türkçe Meal ve Tefsir, eserinde aile hukuku açısından ahkâm ayetlerinin değerlendirilmesi tezimizin konusunu oluşturmaktadır. Bu çalışmamızda Kuran Yolu müelliflerinin ayetleri yorumlama metotları, tahlil ve tercihleri, konuyla alakalı kanaatleri, yararlandıkları kaynaklar açısından inceledik. Komisyonun ahkâm ayetleriyle ilgili yorumları, hangi sebebe dayandığını ve konuyla alakalı tercihlerinin kaynaklarda, yerlerini tesbit etmeye çalıştık. Islamic Law consists of three main parts: Worship, interpersonal relations and sanctions. In Islamic Law, marriage has been counted among people. This issue has recently been the sub-title of Family Law. Late Islamic scholars discussed the subject of marriage (Ahvalü eleş-Şahsiye) in their independent works. In history, the family has maintained its importance and has been the subject of the production of law by all mankind. There are more verses in Islam about Qur'an and its book Qur'an, which shows ways to be happy in the life of the world and the Hereafter, more than seventy of them. Seventy defects related to Family Law are available in verse. The rates of family law are more than the other law areas. Hayrettin Karaman, Mustafa Cagrici, Ibrahim Qafir and Sadrettin Silver, the Qur'an Path in the Turkish Meal and Tafsir, in his work we made the evaluation of the verses declaring family law. In this study, the methods of interpreting the verses of the Qur'an Road authors, their analysis and preferences, their opinions on the subject and the sources they benefit from are included. The rationale of the Commission's comments on the moral verses, and the sources in the subject, investigated the sources. 100

İslam tarihinde gerek itikadî gerek fıkhî yönüyle temayüz etmiş birçok mezhep bulunmaktadır. Bu mezhepler çeşitli nedenlerle Sünnî ve Şiî ayrımını oluşturmuş ve bu ayrım zamanla keskin iki çizgi haline gelmiştir. Araştırmanın konusu olan Zeydiyye mezhebi ise Şiî fırkalarından sayılmakla birlikte, Sünnî mezheplere yakınlığı ile de ün salmıştır. Bu yakınlığın sadece itikadî görüşlerle olmayıp, fıkhi görüşleri de kapsadığı söylenegelmiştir. Özellikle Hanefi mezhebine daha yakın olduğu düşünülmüş, hatta Zeydîlerin amelde Hanefi olduğu dahi ifade edilmiştir. Ancak bu söylemin kesin bir yargı oluşturması için hakkında yeterli düzeyde araştırma yapılmamıştır. Bu araştırmada ise bahsedilen kanının doğruluğu veya yanlışlığı talak konuları ekseninde değerlendirilmeye çalışılmıştır. İki mezhebin bu konudaki benzerlik ve farklılıkları mukayese edilerek araştırılmıştır. Mukayese edilirken mezheplere ait iki temel eser seçilmiş ve çoğunlukla bu eserlerden faydalanılmıştır. Eserlerin talak bölümlerinde muhâlea, zıhar, ilâ, liân, iddet, hidâne ve nafaka bahislerine yer verilmesi dikkate alınarak bu araştırmanın içeriği düzenlenmiştir. Sadece erkeğin boşaması anlamına gelen talak ile sınırlandırılmamış, boşanmanın diğer türlerine de yer verilmiştir. Araştırmanın ilk bölümünde Zeydiyye ve Hanefi mezhepleri hakkında genel bilgiler verilmekte ve ikinci bölümde evliliği son verme şekilleri olan talak, muhâlea, zıhar, ilâ ve liân incelenmektedir. Üçüncü ve son bölümde ise evliliğin sona ermesinin sonucu olan iddet, hidane ve nafaka konuları mukayese edilmektedir. Elde edilen bulgular, iki mezhebin benzerliklerinin fazla olduğunu ancak farklılıklarının da önemli meselelerde cereyan ettiğini gözler önüne sermektedir. There are many denominations in Islamic history, which are both theatrical and juridical. These sects have formed Sunni and Shiite divisions for various reasons, and the separation has become sharp two lines with time. The Zaydiyya sect, which is the subject of these research, is well known for its proximity to Sunni denominations, as well as being regarded as one of the Shiite factions. It has been said that this closeness is not only in the opinion of the faith, but also of the views of the opinion. Especially the Hanafi sect was thought to be closer, and even the Zaydîs were actively expressed as Hanefi. However, sufficient research has not been done to make this discourse a definite judgment. In this research, the correctness or the inaccuracy of the mentioned opinion was tried to be evaluated on the axis of the talaq issues. The two sects have been researched by comparing the similarities and differences in this subject. By comparison, two main works of the sects were chosen and mostly used. Other species are not only restricted to talaq, which means the divorce of man, but also other species. In the first part of the research, general information about Zaydiyya and Hanafi sects is given and in the second part talaq, muhalaa, zıhar, ila and li'an which are end forms of marriage are examined. In the third and last chapter, is compared the violence, hidane and alimony issues that are the result of the end of marriage. The findings show that the similarities of the two sect are excessive, but that their differences also take place in important affairs. 165

Yüksek Lisans Tezi.YÖK Tez No:383592, Mecelle 60. madde yani "Kelamın imali ihmalinden evladır, bu mümkün olmazsa kelam ihmal edilir" kaidesi pek çok şeyin temelini teşkil eder. Çünkü insanlar birbiri ile olan ilişkilerinde çeşitli vasıtaları kullanmakla beraber çoğunlukla sözlü olarak iletişim kurmaktadırlar. Kişilerin ağzından çıkan sözlerin muhakkak bir mana ve maksadı vardır. Hal böyle iken söylenen ifadeleri manasız ve boş konuşma olarak telakki etmek dinen ve aklen imkânsızdır., The article 60 of Majalla, that is, "the application of a word is more important than its omission, if this is not possible it is omitted," is the foundation of many things. Because, though human beings use many mediums in their relations, they generally communicate verbally. The verbal utterances of individuals do certainly have a meaning and purpose. If this is the case, it is religiously and morally impossible to suppose verbal utterances as meaningless and void.

research Bu çalışmada, boşamanın bir türü olan “şartlı boşama” ve buna bağlı olarak “boşama yemini” konusu incelenmektedir. Konunun fıkıh sistematiği içerisindeki yeri ele alınarak, şartlı boşama ve boşama yemini ile ilgili farklı yaklaşımlar ve günümüz İslam ülkelerindeki uygulamalar gündeme getirilmektedir. Çalışma konuyla ilgili bir takım önerileri de içermektedir. In this study, "conditional divorce" that is a type of divorce, and in relation to this the topic of "divorce oath" are examined. By taking up the place of the subject within the systematic of Islamic law, different approaches about both the “conditional divorce” and “divorce oath” and current practices in the Islamic countries are discussed. This study also includes some suggestions about the subject.

İslam hukuku talâk konusunda tek taraflı irade beyanıyla evliliği sona erdirme hakkını öncelikle erkeğe vermiştir. Kadına da bedel mukabili karşılıklı rıza ile (muhâlea) ve hâkim kararıyla (tefrûk) evliliği sona erdirme hakkı tanımıştır. Ancak kadının tefrûk ve muhâlea yollarına başvurarak evliliği sona erdirme imkanı olsa da erkeğin rızasına ve mahkemeye başvurmaksızın kendi irade beyanıyla boşanma yetkisine Kur'an ve sünnette sabit olduğu üzere tefvûz-i talâk yöntemiyle sahip olmaktadır. Kadın tefvûz yöntemiyle boşanma yetkisine nikah akdinde bu yetkinin kendisinde olmasını şart koşarak veya evliliğin sonraki zamanlarında kocasının talak hakkını ona vermesiyle de elde edebilmektedir. Kadın tefvûz yöntemiyle elde ettiği bu hakkını kendisi kullanabildiği gibi, üçüncü bir şahsa verilmesini de isteyebilir ve bu yetkinin üçüncü bir şahıs tarafından mahkemenin denetimi ve aracılığı ile de kullanılmasını şart koşabilir. Kadın tefvûz yöntemiyle boşama yetkisine sahip olmakla birlikte bu erkeğin boşama hakkını etkilememekte, erkek bu yöntemle karısını, onu boşamaya ortak etmiş olmaktadır. Boşama konusunda kadın ile erkeği eşit konuma getiren tefvûz-i talâk uygulamada pek az görülmüştür. Erkeğin yetki paylaşımını benimseyebilmesi ve kadının da bu hakkını bilinçli kullanabilmesi için tefvûz nikah akdi ile doğan bir prosedüre bağlanmalı, hayata geçirilebilmesi için çalışılmalı ve uygulanabilirliği ortaya konmalıdır., Islamic law has given the right of divorce firstly to the husband. But the wife can also ask for a divorce in exchange for payment (al-Mukhalaa) or by the decision of the court (al-Tafriq). In addition to these rights, the wife can also get divorced without the approval of the husband or resorting to a court by the delegation of the right of divorce to the wife (Tafweez al-talaq). The wife can acquire the right of Tafweez by making it a condition of the civil contract or by the husband?s grant of the right during the marriage. The wife can either use this right herself or transfer her right to a third person who will use this right by the supervision of the court. The delegation of the right of divorce does not affect the husband?s rights, but it means that a copy of the husband?s right of divorce is also given to the wife. Tafweez al-talaq which makes the husband and wife equal in the right of divorce was rarely practiced. The delegation of the right of divorce to the wife must be linked to the regular procedure of the civil act so that the husband can take it up seriously and the wife can use it consciously. In this way, the applicability of the delegation of the right of divorce can be proved.

236