Tefviz-i Talak

İslam hukuku talâk konusunda tek taraflı irade beyanıyla evliliği sona erdirme hakkını öncelikle erkeğe vermiştir. Kadına da bedel mukabili karşılıklı rıza ile (muhâlea) ve hâkim kararıyla (tefrûk) evliliği sona erdirme hakkı tanımıştır. Ancak kadının tefrûk ve muhâlea yollarına başvurarak evliliği sona erdirme imkanı olsa da erkeğin rızasına ve mahkemeye başvurmaksızın kendi irade beyanıyla boşanma yetkisine Kur'an ve sünnette sabit olduğu üzere tefvûz-i talâk yöntemiyle sahip olmaktadır. Kadın tefvûz yöntemiyle boşanma yetkisine nikah akdinde bu yetkinin kendisinde olmasını şart koşarak veya evliliğin sonraki zamanlarında kocasının talak hakkını ona vermesiyle de elde edebilmektedir. Kadın tefvûz yöntemiyle elde ettiği bu hakkını kendisi kullanabildiği gibi, üçüncü bir şahsa verilmesini de isteyebilir ve bu yetkinin üçüncü bir şahıs tarafından mahkemenin denetimi ve aracılığı ile de kullanılmasını şart koşabilir. Kadın tefvûz yöntemiyle boşama yetkisine sahip olmakla birlikte bu erkeğin boşama hakkını etkilememekte, erkek bu yöntemle karısını, onu boşamaya ortak etmiş olmaktadır. Boşama konusunda kadın ile erkeği eşit konuma getiren tefvûz-i talâk uygulamada pek az görülmüştür. Erkeğin yetki paylaşımını benimseyebilmesi ve kadının da bu hakkını bilinçli kullanabilmesi için tefvûz nikah akdi ile doğan bir prosedüre bağlanmalı, hayata geçirilebilmesi için çalışılmalı ve uygulanabilirliği ortaya konmalıdır.
Islamic law has given the right of divorce firstly to the husband. But the wife can also ask for a divorce in exchange for payment (al-Mukhalaa) or by the decision of the court (al-Tafriq). In addition to these rights, the wife can also get divorced without the approval of the husband or resorting to a court by the delegation of the right of divorce to the wife (Tafweez al-talaq). The wife can acquire the right of Tafweez by making it a condition of the civil contract or by the husband?s grant of the right during the marriage. The wife can either use this right herself or transfer her right to a third person who will use this right by the supervision of the court. The delegation of the right of divorce does not affect the husband?s rights, but it means that a copy of the husband?s right of divorce is also given to the wife. Tafweez al-talaq which makes the husband and wife equal in the right of divorce was rarely practiced. The delegation of the right of divorce to the wife must be linked to the regular procedure of the civil act so that the husband can take it up seriously and the wife can use it consciously. In this way, the applicability of the delegation of the right of divorce can be proved.