Search

KWIATKOWSKI, Piotr, GŁADYSZ, Konrad, SZYDŁOWSKA, Justyna, ŻUCHNIK, Olga, KRÓL, Olgierd, KUCZYŃSKA, Beata, CZELEJ, Magdalena, KŁOS, Aleksander, GIEROBA, Krzysztof & SZYDŁOWSKI, Marcin. Endometriosis - Pathogenesis, diagnosis and treatment. Journal of Education, Health and Sport. 2023;13(3):302-308. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.12775/JEHS.2023.13.03.039 https://apcz.umk.pl/JEHS/article/view/42238 https://zenodo.org/record/7634463 The journal has had 40 points in Ministry of Education and Science of Poland parametric evaluation. Annex to the announcement of the Minister of Education and Science of December 21, 2021. No. 32343. Has a Journal's Unique Identifier: 201159. Scientific disciplines assigned: Physical Culture Sciences (Field of Medical sciences and health sciences); Health Sciences (Field of Medical Sciences and Health Sciences). Punkty Ministerialne z 2019 - aktualny rok 40 punktów. Załącznik do komunikatu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 21 grudnia 2021 r. Lp. 32343. Posiada Unikatowy Identyfikator Czasopisma: 201159. Przypisane dyscypliny naukowe: Nauki o kulturze fizycznej (Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu); Nauki o zdrowiu (Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu). © The Authors 2023; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Nicolaus Copernicus University in Torun, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author (s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non commercial license Share alike. (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 26.01.2023. Revised: 26.01.2023. Accepted: 13.02.2023. Endometriosis - Pathogenesis, diagnosis and treatment Endometrioza - Patogeneza, diagnostyka i leczenie Piotr Kwiatkowski Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID: 0000-0002-4466-1092 https://orcid.org/0000-0002-4466-1092 E-mail: piotrk1996@gmail.com Konrad Gładysz Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0003-4935-8823 https://orcid.org/0000-0003-4935-8823 E-mail: konrad.gladyszke@gmail.com Justyna Szydłowska Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0002-1054-1519 https://orcid.org/0000-0002-1054-1519 E-mail: juszyd@gmail.com Olga Żuchnik Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0001-9392-1500 https://orcid.org/0000-0001-9392-1500 E-mail: zuchnikolga@gmail.com Olgierd Król Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0001-6886-4997 https://orcid.org/0000-0001-6886-4997 E-mail: okrol96@onet.pl Beata Kuczyńska Studenckie Koło Naukowe przy II Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0003-4997-4335 https://orcid.org/0000-0003-4997-4335 E-mail: beatamkuczynska96@gmail.com Magdalena Czelej Samodzielny Publicznym Szpital Kliniczny SPSK 4 w Lublinie ORCID 0000-0002-3717-4261 https://orcid.org/0000-0002-3717-4261 E-mail: czelejmagdalena@gmail.com Aleksander Kłos Studenckie Koło Naukowe Symulacji Medycznej przy Zakładzie Dydaktyki i Symulacji Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0002-9091-6754 https://orcid.org/0000-0002-9091-6754 E-mail: alek.klos@gmail.com Krzysztof Gieroba Studenckie Koło Naukowe Medycyny Ratunkowej w Lublinie przy Klinice Chirurgii Urazowej i Medycyny Ratunkowej SPSK nr 1 w Lublinie, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0003-0121-410X https://orcid.org/0000-0003-0121-410X E-mail: krzysztof.gieroba@gmail.com Marcin Szydłowski Studenckie Koło Naukowe przy II Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0002-5867-6172 https://orcid.org/0000-0002-5867-6172 E-mail: mszydlowski152@gmail.com Abstract Introduction: Endometriosis is defined as a chronic gynecological disease characterized by endometrial tissue outside the uterus. The condition affects 5-10% of women of reproductive age worldwide and is associated with pelvic pain and infertility. Despite its prevalence, diagnosis is usually delayed for many years which postpones the introduction of appropriate treatment. Aim of the study: Summary of the current state of knowledge on endometriosis, analyzing the pathogenesis, the current diagnostic approach, highlighting the problem of fertility in this disease entity and presenting treatment options. Methods and materials: A review of the literaturę available in the PubMed database and GoogleScholar from the last 5years was conducted,using the following keywords: endometriosis”, „endometriosis pathogenesis”, „endometriosis diagnosis”, „infertility in endometriosis”, „endometriosis treatment” Results:The precise cause of endometriosis is not yet known. Among the etiological factors mentioned are congenital, environmental, epigenetic, autoimmune and allergic factors. The main theory for the formation of the condition is retrograde menstruation through the fallopian tubes into the peritoneal cavity and implantation of endometrial cells. Laparoscopy is nowadays the gold standard for diagnosis, but less invasive methods that can shorten the time to diagnosis are being sought. Current treatment is limited to surgery, hormonal treatment and analgesics which are associated with many side effects. Conclusion:Endometriosis is the cause of infertility, chronic pain and reduced quality of life in many women The disease not only affects the pelvis but the whole body. The main problem is that diagnosis is delayed for many years. Non-invasive diagnostic tests such as imaging studies, genetic tests, biomarkers or miRNAs have diagnostic potential but more analysis is needed to be applied in daily clinical work. Future research should focus on learning and understanding the pathogenesis, identifying subtypes of the disease, and a modern approach to diagnosis and comprehensive treatment taking into account concomitant general symptoms. Key words:endometriosis, endometriosis pathogenesis, endometriosis diagnosis, infertility in endometriosis, endometriosis treatment Abstrakt Wprowadzenie: Endometrioza jest definiowana jako przewlekła choroba ginekologiczna charakteryzująca się występowaniem tkanki endometrialnej poza macicą. Schorzenie dotyka 5-10% kobiet w wieku reprodukcyjnym na świecie i wiąże się z bólem w miednicy i niepłodnością. Pomimo jej powszechności diagnoza jest zwykle opóźniona o wiele lat co przesuwa wprowadzenie odpowiedniego leczenia. Cel pracy:Podsumowanie aktualnego stanu wiedzy na temat endometriozy, przeanalizowanie patogenezy, aktualnego podejścia diagnostycznego, zwrócenie uwagi na problem płodności w tej jednostce chorobowej oraz przedstawienie możliwości leczenia. Materiały i metody: Dokonano przeglądu literatury dostępnej w bazie PubMed oraz Google Scholar z okresu ostatnich 5 lat, używano następujących słów kluczy: „endometriosis”, „endometriosis pathogenesis”, „endometriosis diagnosis”, „infertility in endometriosis”, „endometriosis treatment” Wyniki: Dokładna przyczyna endometriozy nie została jeszcze poznana. Wśród czynników etiologicznych wymieniane są czynniki wrodzone, środowiskowe, epigenetyczne, autoimmunlogiczne i alergiczne. Główną teorią powstawania schorzenia jest wsteczne miesiączkowanie przez jajowody do jamy otrzewnej i implantacja komórek endometrialnych. Laparoskopia jest współcześnie złotym standardem w diagnostyce, lecz poszukiwane są mniej inwazyjne metody mogące skrócić czas do postawienia diagnozy. Obecne leczenie ogranicza się do leczenia chirurgicznego, hormonalnego oraz przeciwbólowego które wiąże ze sobą wiele działań niepożądanych. Podsumowanie: Endometrioza jest u wielu kobiet przyczyną niepłodności, przewlekłego bólu i pogorszenia jakości życiaChoroba nie tylko dotyka miednicy ale całego organizmu. Głównym problemem jest opóźniona o wiele lat diagnoza. Nieinwazyjne testy diagnostyczne takie jak badania obrazowe, testy genetyczne, biomarkery czy miRNA posiadają potencjał diagnostyczny lecz potrzebne są kolejne analizy aby mogły być stosowane w codziennej pracy klinicznej. Przyszłe badania powinny być skupione na poznaniu i zrozumieniu patogenezy, identyfikacji podtypów choroby oraz nowoczesnego podejścia do diagnostyki i kompleksowego leczenia z uwzględnieniem towarzyszących objawów ogólnych. Słowa klucze:endometriosis, endometriosis pathogenesis, endometriosis diagnosis, infertility in endometriosis, endometriosis treatment

GIEROBA, Krzysztof, GŁADYSZ, Konrad, SZYDŁOWSKA, Justyna, ŻUCHNIK, Olga, KRÓL, Olgierd, KWIATKOWSKI, Piotr, KUCZYŃSKA, Beata, CZELEJ, Magdalena, SZYDŁOWSKI, Marcin & KŁOS, Aleksander. Atopic dermatitis – clinical phenotypes and related therapeutic possibilities. Journal of Education, Health and Sport. 2023;13(1):287-293. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.12775/JEHS.2023.13.01.043 https://apcz.umk.pl/JEHS/article/view/41078 https://zenodo.org/record/7457358 The journal has had 40 points in Ministry of Education and Science of Poland parametric evaluation. Annex to the announcement of the Minister of Education and Science of December 21, 2021. No. 32343. Has a Journal's Unique Identifier: 201159. Scientific disciplines assigned: Physical Culture Sciences (Field of Medical sciences and health sciences); Health Sciences (Field of Medical Sciences and Health Sciences). Punkty Ministerialne z 2019 - aktualny rok 40 punktów. Załącznik do komunikatu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 21 grudnia 2021 r. Lp. 32343. Posiada Unikatowy Identyfikator Czasopisma: 201159. Przypisane dyscypliny naukowe: Nauki o kulturze fizycznej (Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu); Nauki o zdrowiu (Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu). © The Authors 2022; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Nicolaus Copernicus University in Torun, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author (s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non commercial license Share alike. (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 28.11.2022. Revised: 15.12.2022. Accepted: 19.12.2022. Atopic dermatitis – clinical phenotypes and related therapeutic possibilities Atopowe zapalenie skóry - fenotypy kliniczne i powiązane możliwości terapeutyczne Krzysztof Gieroba Studenckie Koło Naukowe Medycyny Ratunkowej w Lublinie przy Klinice Chirurgii Urazowej i Medycyny Ratunkowej SPSK nr 1 w Lublinie, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0003-0121-410X https://orcid.org/0000-0003-0121-410X E-mail: krzysztof.gieroba@gmail.com Konrad Gładysz Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0003-4935-8823 https://orcid.org/0000-0003-4935-8823 E-mail: konrad.gladyszke@gmail.com Justyna Szydłowska Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0002-1054-1519 https://orcid.org/0000-0002-1054-1519 E-mail: juszyd@gmail.com Olga Żuchnik Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0001-9392-1500 https://orcid.org/0000-0001-9392-1500 E-mail: zuchnikolga@gmail.com Olgierd Król Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0001-6886-4997 https://orcid.org/0000-0001-6886-4997 E-mail: okrol96@onet.pl Piotr Kwiatkowski Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID: 0000-0002-4466-1092 https://orcid.org/0000-0002-4466-1092 E-mail: piotrk1996@gmail.com Beata Kuczyńska Studenckie Koło Naukowe przy II Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0003-4997-4335 https://orcid.org/0000-0003-4997-4335 E-mail: beatamkuczynska96@gmail.com Magdalena Czelej Samodzielny Publicznym Szpital Kliniczny SPSK 4 w Lublinie ORCID 0000-0002-3717-4261 https://orcid.org/0000-0002-3717-4261 E-mail: czelejmagdalena@gmail.com Marcin Szydłowski Studenckie Koło Naukowe przy II Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0002-5867-6172 https://orcid.org/0000-0002-5867-6172 E-mail: mszydlowski152@gmail.com Aleksander Kłos Studenckie Koło Naukowe Symulacji Medycznej przy Zakładzie Dydaktyki i Symulacji Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0002-9091-6754 https://orcid.org/0000-0002-9091-6754 E-mail: alek.klos@gmail.com Abstract: Introduction: Atopic dermatitis (AD) is the most common chronic inflammatory skin disease. It is characterized by damaged epidermal barrier, skin dysbiosis and pruritus. It affects up to 20% of the population of developed countries. AD represents a heterogeneous condition belonging to the spectrum of atopic diseases. It occurs in the form of multiple phenotypes with varied pathogenesis requiring different therapeutic strategies. Aim of the study: To summarize the current state of knowledge on AD phenotypes and related therapeutic options. Methods and materials: A review of the literature available in PudMed and Google Scholar databases was conducted. The following keywords were used: "atopic dermatitis", "atopic dermatitis phenotypes", "atopic dermatitis current treatment". Results: There are many phenotypes of AD. However, due to the lack of a consistent classification system, identifying phenotypes is greatly hindered. It is possible to use the division of phenotypes into groups based on age, lesion topography, lesion morphology and patient ethnicity. Various drugs are available for the treatment of AD, but therapeutic strategies for specific phenotypes are sparse and insufficiently understood due to the problem of identifying phenotypes and the complexity of the endotypes behind them. Treatment of AD is not currently based on phenotype-specific targeted therapy. Conclusion: Development of personalized therapy for the treatment of AD requires additional research using uniform definitions of phenotypes and endotypes. It is necessary to create a classification system for AD phenotypes. Key words:atopic dermatitis, phenotype, endotype, treatment Abstrakt: Wprowadzenie: Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest najczęstszą przewlekłą zapalną chorobą skóry. Charakteryzuje się uszkodzeniem bariery naskórkowej, dysbiozą skórną i świądem. Dotyka nawet 20% populacji krajów rozwiniętych. AZS stanowi heterogenne schorzenie należące do spektrum chorób atopowych. Występuje pod postacią wielu fenotypów o zróżnicowanej patogenezie wymagających odmiennych strategii terapeutycznych. Cel pracy: Podsumowanie obecnego stanu wiedzy na temat fenotypów AZS i powiązanych z nimi opcji terapeutycznych. Materiały i metody: Dokonano przeglądu literatury dostępnej w bazach PudMed oraz Google Scholar. Używano następujących słów kluczowych: „atopic dermatitis”, „atopic dermatitis phenotypes”, „atopic dermatitis current treatment”. Wyniki: Istnieje wiele fenotypów AZS. Jednak z uwagi na brak spójnego systemu klasyfikacji identyfikowanie fenotypów jest znacznie utrudnione. Możliwe jest zastosowanie podziału fenotypów na grupy ze względu na wiek, topografię zmian, morfologię zmian oraz pochodzenie etniczne pacjenta. W leczeniu AZS dostępne są różne leki, jednak strategie terapeutyczne w odniesieniu do specyficznych fenotypów są skąpe i niedostatecznie poznane z powodu problemu identyfikacji fenotypów i złożoności kryjących się pod nimi endotypów. Leczenie AZS nie opiera się obecnie na terapii celowanej z uwzględnieniem fenotypu. Wnioski: Rozwój terapii spersonalizowanej w zakresie leczenia AZS wymaga prowadzenia dodatkowych badań z wykorzystaniem jednolitych definicji fenotypów i endotypów. Konieczne jest stworzenie systemu klasyfikacji fenotypów AZS. Słowa kluczowe: atopowe zapalenie skóry, fenotyp, endotyp, leczenie

KRÓL, Olgierd, GŁADYSZ, Konrad, SZYDŁOWSKA, Justyna, ŻUCHNIK, Olga, KWIATKOWSKI, Piotr, CZELEJ,Magdalena, KŁOS, Aleksander, GIEROBA, Krzysztof, SZYDŁOWSKI, Marcin & ZUCHNIAK, Paweł. SGLT-2 inhibitors: new effective drugs for treatment of heart failure. Journal of Education, Health and Sport. 2023;13(2):55-61. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.12775/JEHS.2023.13.02.007 https://apcz.umk.pl/JEHS/article/view/41054 https://zenodo.org/record/7423095 The journal has had 40 points in Ministry of Education and Science of Poland parametric evaluation. Annex to the announcement of the Minister of Education and Science of December 21, 2021. No. 32343. Has a Journal's Unique Identifier: 201159. Scientific disciplines assigned: Physical Culture Sciences (Field of Medical sciences and health sciences); Health Sciences (Field of Medical Sciences and Health Sciences). Punkty Ministerialne z 2019 - aktualny rok 40 punktów. Załącznik do komunikatu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 21 grudnia 2021 r. Lp. 32343. Posiada Unikatowy Identyfikator Czasopisma: 201159. Przypisane dyscypliny naukowe: Nauki o kulturze fizycznej (Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu); Nauki o zdrowiu (Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu). © The Authors 2022; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Nicolaus Copernicus University in Torun, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author (s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non commercial license Share alike. (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 21.11.2022. Revised: 28.11.2022. Accepted: 11.12.2022. Inhibitory SGLT-2 - nowe skuteczne leki w leczeniu niewydolności serca SGLT-2 inhibitors: new effective drugs for treatment of heart failure Olgierd Król Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0001-6886-4997 https://orcid.org/0000-0001-6886-4997 E-mail: okrol96@onet.pl Konrad Gładysz Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0003-4935-8823 https://orcid.org/0000-0003-4935-8823 E-mail: konrad.gladyszke@gmail.com Justyna Szydłowska Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0002-1054-1519 https://orcid.org/0000-0002-1054-1519 E-mail: juszyd@gmail.com Olga Żuchnik Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0001-9392-1500 https://orcid.org/0000-0001-9392-1500 E-mail: zuchnikolga@gmail.com Piotr Kwiatkowski Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID: 0000-0002-4466-1092 https://orcid.org/0000-0002-4466-1092 E-mail: piotrk1996@gmail.com Magdalena Czelej Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny SPSK4 w Lublinie ORCID 0000-0002-3717-4261 https://orcid.org/0000-0002-3717-4261 E-mail: czelejmagdalena@gmail.com Aleksander Kłos Studenckie Koło Naukowe Symulacji Medycznej przy Zakładzie Dydaktyki i Symulacji Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0002-9091-6754 https://orcid.org/0000-0002-9091-6754 E-mail: alek.klos@gmail.com Krzysztof Gieroba Studenckie Koło Naukowe Medycyny Ratunkowej w Lublinie przy Klinice Chirurgii Urazowej i Medycyny Ratunkowej SPSK nr 1 w Lublinie, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0003-0121-410X https://orcid.org/0000-0003-0121-410X E-mail: krzysztof.gieroba@gmail.com Marcin Szydłowski Studenckie Koło Naukowe przy II Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0002-5867-6172 https://orcid.org/0000-0002-5867-6172 E-mail: mszydlowski152@gmail.com Paweł Zuchniak Samodzielny Publiczny Szpital Wojewódzki im. Jana Bożego Mieczysława Biernackiego 9, 20-400 Lublin ORCID 0000-0002-6757-4573 https://orcid.org/0000-0002-6757-4573 E-mail: pzuchniak@icloud.com Abstract Introduction: SGLT-2 inhibitors having selectivity to sodium glucose cotransporter 2 were introduced on the market in 2012 as drugs for the pharmacotherapy of type 2 diabetes. Aim of the work: To summarize the current state of knowledge about the drugs: SGLT-2 inhibitors and their mechanism of action and application in cardiology. Materials and Methods: A review of the literature available in PubMed and Google Scholar database was conducted. Results: In addition to glucosuria, the diuretic effect is caused by natriuresis. A study was conducted, after which it was deduced that the natriuretic effect of empagliflozin did not depend on the degree of renal dysfunction, and was exacerbated under the influence of loop diuretics. SGLT-2 inhibitors reduce cardiac preload. Flozins also lead to a reduction in afterload. The DAPA-HF study of 4744 patients with HF, taking 10 mg of dapagliflozin or placebo. The primary outcome of the study, was data in the form of death from cardiovascular causes or exacerbation of heart failure. These accounted for 16.3% in the flozin group compared to 21.2% in the control group. Adverse events were rare. Dapagliflozin was effective in 55% of subjects, in both patients and non-diabetics with type 2 diabetes. EMPEROR-REDUCED studied the effect of taking 10 mg of emagliflozin or placebo in 3730 patients. Flozin reduced the risk of cardiovascular death and hospitalizations. Fewer deaths from any cause were also observed. Summary: Both studies highlighted significant benefits of SGLT-2 inhibitors- they reduced the risk of death from any cause and from cardiovascular causes. The therapeutic benefits, regardless of the degree of renal dysfunction, the synergy with other drugs in heart failure, and the low number of serious side effects, led to the inclusion of flozins in the latest ESC 2021 guidelines for therapy in heart failure with reduced ejection fraction, regardless of the presence of diabetes. Key words: heart failure, sglt-2 inhibitors, DAPA-HF, EMPEROR-REDUCED Abstrakt Wprowadzenie: Inhibitory SGLT-2 posiadające selektywność do kotransportera glukozowo- sodowego 2 wprowadzono na rynek w 2012 roku, jako leki w farmakoterapii cukrzycy typu 2. Cel pracy: Podsumowanie aktualnego stanu wiedzy na temat leków: inhibitorów SGLT-2 oraz ich mechanizmu działania oraz zastosowania w kardiologii. Materiały i metody: Dokonano przeglądu literatury dostępnej w bazie PubMed oraz Google Scholar. Wyniki: Efekt moczopędny oprócz glukozurii, wywołany jest też natriurezą. Przeprowadzono badanie, po którym wywnioskowano, że efekt natriuretyczny empagliflozyny nie zależał od stopnia dysfunkcji nerek, nasilał się pod wpływem diuretyków pętlowych. Inhibitory SGLT-2 zmniejszają obciążenie wstępne serca. Flozyny prowadzą również do zmniejszenia obciążenia następczego. Badanie DAPA-HF na 4744 pacjentach z HF, przyjmujących 10 mg dapagliflozyny lub placebo. Pierwotnym rezultatem badania, były dane w postaci zgonu z przyczyn sercowo- naczyniowych lub zaostrzenia niewydolności serca. W grupie pacjentów stosujących flozynę oraz w grupie przyjmującej placebo, stanowiły one odpowiednio 16,3%, wobec 21,2% z grupy kontrolnej. Zdarzenia niepożądane występowały rzadko. Dapagliflozyna była skuteczna u 55% badanych, zarówno u chorych, jak i nieleczących się na cukrzycę typu 2. W EMPEROR-REDUCED badano wpływ przyjmowania 10 mg emagliflozyny lub placebo na 3730 pacjentach. Flozyna zmniejszała ryzyko zgonu z przyczyn sercowo- naczyniowych oraz hospitalizacje. Obserwowano również mniejszą liczbę zgonów z jakiegokolwiek powodu. Podsumowanie: Oba badania uwidoczniły znaczne korzyści inhibitorów SGLT-2- obniżały ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny oraz z przyczyn sercowo- naczyniowych. Korzyści terapeutyczne, niezależnie od stopnia dysfunkcji nerek, synergia z innymi lekami w niewydolności serca, mała ilość poważnych działań niepożądanych, spowodowały włączenie flozyn w najnowszych wytycznych ESC 2021 do terapii w niewydolności serca ze zmniejszoną frakcją wyrzutową, niezależnie od obecności cukrzycy. Słowa kluczowe: niewydolność serca, inhibitory sglt-2, DAPA-HF, EMPEROR-REDUCED

KUCZYŃSKA, Beata, CZELEJ, Magdalena, GŁADYSZ, Konrad, GIEROBA, Krzysztof, SZYDŁOWSKI, Marcin, KŁOS,Aleksander, SZYDŁOWSKA, Justyna, ŻUCHNIK, Olga, KRÓL, Olgierd & KWIATKOWSKI, Piotr. Hair loss after SARS-CoV2 Infection. Journal of Education, Health and Sport. 2023;13(2):37-42. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.12775/JEHS.2023.13.02.005 https://apcz.umk.pl/JEHS/article/view/41053 https://zenodo.org/record/7419345 The journal has had 40 points in Ministry of Education and Science of Poland parametric evaluation. Annex to the announcement of the Minister of Education and Science of December 21, 2021. No. 32343. Has a Journal's Unique Identifier: 201159. Scientific disciplines assigned: Physical Culture Sciences (Field of Medical sciences and health sciences); Health Sciences (Field of Medical Sciences and Health Sciences). Punkty Ministerialne z 2019 - aktualny rok 40 punktów. Załącznik do komunikatu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 21 grudnia 2021 r. Lp. 32343. Posiada Unikatowy Identyfikator Czasopisma: 201159. Przypisane dyscypliny naukowe: Nauki o kulturze fizycznej (Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu); Nauki o zdrowiu (Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu). © The Authors 2022; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Nicolaus Copernicus University in Torun, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author (s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non commercial license Share alike. (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 21.11.2022. Revised: 28.11.2022. Accepted: 09.12.2022. Hair loss after SARS-CoV2 Infection Wypadanie włosów po infekcji SARS-CoV2 Beata Kuczyńska Studenckie Koło Naukowe przy II Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0003-4997-4335 https://orcid.org/0000-0003-4997-4335 E-mail: beatamkuczynska96@gmail.com Magdalena Czelej Samodzielny Publicznym Szpital Kliniczny SPSK 4 w Lublinie ORCID 0000-0002-3717-4261 https://orcid.org/0000-0002-3717-4261 E-mail: czelejmagdalena@gmail.com Konrad Gładysz Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0003-4935-8823 https://orcid.org/0000-0003-4935-8823 E-mail: konrad.gladyszke@gmail.com Krzysztof Gieroba Studenckie Koło Naukowe Medycyny Ratunkowej w Lublinie przy Klinice Chirurgii Urazowej i Medycyny Ratunkowej SPSK nr 1 w Lublinie, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0003-0121-410X https://orcid.org/0000-0003-0121-410X E-mail: krzysztof.gieroba@gmail.com Marcin Szydłowski Studenckie Koło Naukowe przy II Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0002-5867-6172 https://orcid.org/0000-0002-5867-6172 E-mail: mszydlowski152@gmail.com Aleksander Kłos Studenckie Koło Naukowe Symulacji Medycznej przy Zakładzie Dydaktyki i Symulacji Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0002-9091-6754 https://orcid.org/0000-0002-9091-6754 E-mail: alek.klos@gmail.com Justyna Szydłowska Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0002-1054-1519 https://orcid.org/0000-0002-1054-1519 E-mail: juszyd@gmail.com Olga Żuchnik Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0001-9392-1500 https://orcid.org/0000-0001-9392-1500 E-mail: zuchnikolga@gmail.com Olgierd Król Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0001-6886-4997 https://orcid.org/0000-0001-6886-4997 E-mail: okrol96@onet.pl Piotr Kwiatkowski Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID: 0000-0002-4466-1092 https://orcid.org/0000-0002-4466-1092 E-mail: piotrk1996@gmail.com Abstract: Introduction:Since the detection of SARS-CoV-2 in China, more than 3.8 million people have died. A big problem is the long-term effects and complications of this disease. The pathogenesis of these long-term effects is not fully known. Significant increases in pro-inflammatory cytokines have been observed among people with complications. Their dermatological manifestations are due to the presence of receptors for angiotensin-converting enzyme 2 in the skin and other tissues. Aim of the study: Summary of current knowledge on the pathogenesis, diagnosis, treatment of hair loss after Covid-19. Methods and materials:A review of the literature available in the PubMed database, using the following terms: “Hair loss after Covid”, “Tellgoen Effluvium covid”, “Alopecia areata covid”, “androgenetic alopecia covid”. Results:The most commonly reported among the dermatological manifestations is hair loss, the predominant type of which is telogen alopecia, which involves a prolongation of the resting phase of the hair most likely due to an increase in pro-inflammatory cytokines and depletion of anticoagulant proteins, leading to microthrombosis. There has also been a significant increase in the incidence of alopecia areata, in the development of which, in addition to autoimmunity, psychological and physiological stress factors are also highly influential and are higher during the course of the disease including SARS-CoV2. Androgenetic alopecia results from excess androgens and increased sensitivity of hair follicles to them, transmembrane serine protease 2 facilitates the "entry" of the virus into the body by facilitating the binding of viral particles to ACE-2 receptors, which acts as a gateway. Conclusion:Hair loss is not life-threatening however it has serious psychological and social implications, so it is very important to educate patients about the mechanism and treatment of this phenomenon. Key words: hair loss, Covid-19, alopecia Abstrakt: Wprowadzenie: Od wykrycia w Chinach Zespołu Ostrej Niewydolności Oddechowej wywołanej Koronawirusem 19, zmarło ponad 3,8 miliona osób. Duży problem stanowią długotrwałe skutki i powikłania tej choroby. Za patogenezą tych długoterminowych skutków nie jest jeszcze do końca poznań. Zaobserwowano znaczne podwyższenie poziomu cytokin prozapalnych wśród ludzi u których występują powikłania. Ich dermatologiczne manifestacje wynikają z obecności receptorów dla konwertazy angiotensyny 2 w skórze i innych tkankach. Cel pracy: Celem pracy jest podsumowanie aktualnego stanu wiedzy na temat czynników wywołujących, przebiegu i leczenia pacjentów cierpiących na wypadanie włosów po infekcji Covid-19 Materiał i metody:Dokonano przeglądu literatury dostępnej w bazie Pubmed używając kluczowych wyrażeń. Wyniki: Najczęściej odnotowaną dermatologiczną manifestacją jest wypadanie włosów, której dominującym rodzajem jest łysienie telogenowe, polegające na wydłużeniu fazy spoczynkowej włosa, najprawdopodobniej na skutek wzrostu poziomu cytokin prozapalnych i wyczerpania białek antykoagulacyjnych, co prowadzi do powstania mikrozakrzepów. Od początku pandemii odnotowano również znaczny wzrost zachorowań na łysienie plackowate, w którego rozwoju oprócz autoimmunizacji, duży wpływ mają także czynniki stresowe, psychologiczne i fizjologiczne, które są istotniejsze w trakcie choroby w tym SARS-CoV2. Łysienie Androgenowe, wynika z nadmiaru androgenów i zwiększonej wrażliwości mieszków włosowych na nie, transmembranowa proteaza serynowa 2 ułatwia penetrację wirusa do organizmu, dzięki ułatwieniu wiązania się cząsteczek wirusowych z receptorami ACE-2, które działają jak bramka. Wnioski: Wypadanie włosów nie stanowi zagrożenia życia jednak ma poważne implikacje psychologiczne i społeczne, dlatego bardzo ważna jest edukacja pacjentów na temat mechanizmu i leczenia tego zjawiska. Słowa kluczowe: wypadanie włosów, Covid-19, łysienie

SZYDŁOWSKI, Marcin, GŁADYSZ, Konrad, ŻUCHNIK, Olga, KRÓL, Olgierd, KWIATKOWSKI, Piotr, KUCZYŃSKA, Beata, CZELEJ, Magdalena, KŁOS, Aleksander, GIEROBA, Krzysztof & SZYDŁOWSKA, Justyna. Pros and cons of splenic artery embolization after mechanical splenic injury - comparison of methods. Journal of Education, Health and Sport. 2023;13(1):270-274. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.12775/JEHS.2023.13.01.040 https://apcz.umk.pl/JEHS/article/view/41013 https://zenodo.org/record/7406565 The journal has had 40 points in Ministry of Education and Science of Poland parametric evaluation. Annex to the announcement of the Minister of Education and Science of December 21, 2021. No. 32343. Has a Journal's Unique Identifier: 201159. Scientific disciplines assigned: Physical Culture Sciences (Field of Medical sciences and health sciences); Health Sciences (Field of Medical Sciences and Health Sciences). Punkty Ministerialne z 2019 - aktualny rok 40 punktów. Załącznik do komunikatu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 21 grudnia 2021 r. Lp. 32343. Posiada Unikatowy Identyfikator Czasopisma: 201159. Przypisane dyscypliny naukowe: Nauki o kulturze fizycznej (Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu); Nauki o zdrowiu (Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu). © The Authors 2022; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Nicolaus Copernicus University in Torun, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author (s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non commercial license Share alike. (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 22.11.2022. Revised: 22.11.2022. Accepted: 06.12.2022. Pros and cons of splenic artery embolization after mechanical splenic injury - comparison of methods Za i przeciw embolizacji tętnicy śledzionowej po mechanicznym uszkodzeniu śledziony - porównanie innych metod Marcin Szydłowski Studenckie Koło Naukowe przy II Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0002-5867-6172 https://orcid.org/0000-0002-5867-6172 E-mail: mszydlowski152@gmail.com Konrad Gładysz Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0003-4935-8823 https://orcid.org/0000-0003-4935-8823 E-mail: konrad.gladyszke@gmail.com Olga Żuchnik Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0001-9392-1500 https://orcid.org/0000-0001-9392-1500 E-mail: zuchnikolga@gmail.com Olgierd Król Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0001-6886-4997 https://orcid.org/0000-0001-6886-4997 E-mail: okrol96@onet.pl Piotr Kwiatkowski Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID:0000-0002-4466-1092 https://orcid.org/0000-0002-4466-1092 E-mail:piotrk1996@gmail.com Beata Kuczyńska Studenckie Koło Naukowe przy II Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0003-4997-4335 https://orcid.org/0000-0003-4997-4335 E-mail: beatamkuczynska96@gmail.com Magdalena Czelej Samodzielny Publicznym Szpital Kliniczny SPSK 4 w Lublinie ORCID 0000-0002-3717-4261 https://orcid.org/0000-0002-3717-4261 E-mail: czelejmagdalena@gmail.com Aleksander Kłos Studenckie Koło Naukowe Symulacji Medycznej przy Zakładzie Dydaktyki i Symulacji Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0002-9091-6754 https://orcid.org/0000-0002-9091-6754 E-mail: alek.klos@gmail.com Krzysztof Gieroba Studenckie Koło Naukowe Medycyny Ratunkowej w Lublinie przy Klinice Chirurgii Urazowej i Medycyny Ratunkowej SPSK nr 1 w Lublinie, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0003-0121-410X https://orcid.org/0000-0003-0121-410X E-mail: krzysztof.gieroba@gmail.com Justyna Szydłowska Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0002-1054-1519 https://orcid.org/0000-0002-1054-1519 E-mail: juszyd@gmail.com Abstract Introduction: Mechanical damage of the spleen is a serious therapeutic problem often leading to the death of the patient. The constant development of therapeutic methods makes it possible to reduce the percentage of severe conditions after damage to this organ. Great hopes are placed on minimal-invasive treatments and procedures such asembolization. Aim of the study: Compare available research as well as publications and identify advantages and disadvantages of splenic artery embolization in relation to othermethods. Methods and materials: We reviewed the literature available on PubMed and Google Scholar using the words "splenicarteryembolization,""bluntsplenictrauma,""splenectomy,""splenectomyaftertrauma,""nonoperative treatment of blunt splenictrauma". Results: Embolization of the splenic artery combines relatively low invasiveness with very high therapeutic options that were once reserved exclusively for surgical management. Embolization significantly reduces mortality in the worst prognosis patients and is recommended during non-operative management. Conclusion: Embolization procedure is found to be superior to other types of management on almost every level. In addition, this procedure is an ideal follow-up to non-operative management. However, embolization as well as any other procedure carried out in the spleen should be considered individually and on many levels because of the important functions performed by this organ. Key words: Blunt trauma to the spleen, embolization, mechanical injury of the spleen, splenic artery embolization complications; Abstrakt Wprowadzenie: Mechaniczne uszkodzenia śledziony to poważny problem terapeutyczny nierzadko prowadzący do śmierci pacjenta. Stały rozwój metod terapeutycznych pozwala zmniejszyć odsetek ciężkich stanów po uszkodzeniu tego narządu. Wielkie nadzieje pokładane są w zabiegach i procedurach małoinwazyjnych takich jakembolizacja. Cel pracy: Porównanie dostępnych badań i publikacji oraz określenie wad i zalet embolizacji tętnicy śledzionowej w odniesieniu do innych metod. Materiały i metody: Dokonano przeglądu literatury dostępnej w serwisie PubMed oraz Google Scholar, używając słów “embolizacja tętnicy śledzionowej”, “tępy uraz śledziony”, “splenektomia”,”splenektomia po urazie”,”nieoperacyjne leczenie tępego urazu śledziony”. Wyniki: Embolizacja tętnicy śledzionowej łączy ze sobą stosunkowo małą inwazyjność przy bardzo dużych możliwościach terapeutycznych które niegdyś były zarezerwowane wyłącznie dla postępowania chirurgicznego. Embolizacja zmniejsza znacząco śmiertelność pacjentów najgorzej rokujących i jest rekomendowana podczas postępowania nieoperacyjnego. Wnioski: Stwierdza się przewagę zabiegu embolizacji nad innymi rodzajami postępowania niemalże na każdej płaszczyźnie. Dodatkowo zabieg ten jest idealnym uzupełnieniem postępowania nieoperacyjnego. Jednakże embolizacja tak jak i każde inne postępowanie prowadzone w obrębie śledziony powinno być rozpatrywane indywidualnie i wielopłaszczyznowo z powodu istotnych funkcji pełnionych przez ten narząd. Słowa kluczowe: tępy uraz śledziony, embolizacja, mechaniczne uszkodzenie śledziony, embolizacja tętnicy śledzionowej powikłania; Wykaz skrótów: TK - tomografia komputerowa, AAST - skala opisująca ciężkość urazów organów jamy brzusznej Amerykańskiego Stowarzyszenia Chirurgii Urazowej, NOM - postępowanie nieoperacyjne

SZYDŁOWSKA, Justyna, GŁADYSZ, Konrad, ŻUCHNIK, Olga, KRÓL, Olgierd, KWIATKOWSKI, Piotr, KUCZYŃSKA, Beata, CZELEJ, Magdalena, KŁOS, Aleksander, GIEROBA, Krzysztof & SZYDŁOWSKI, Marcin. Benefits of nutritional yeast for children on vegan diet. Journal of Education, Health and Sport. 2023;13(1):209-215. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.12775/JEHS.2023.13.01.031 https://apcz.umk.pl/JEHS/article/view/40976 https://zenodo.org/record/7392279 The journal has had 40 points in Ministry of Education and Science of Poland parametric evaluation. Annex to the announcement of the Minister of Education and Science of December 21, 2021. No. 32343. Has a Journal's Unique Identifier: 201159. Scientific disciplines assigned: Physical Culture Sciences (Field of Medical sciences and health sciences); Health Sciences (Field of Medical Sciences and Health Sciences). Punkty Ministerialne z 2019 - aktualny rok 40 punktów. Załącznik do komunikatu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 21 grudnia 2021 r. Lp. 32343. Posiada Unikatowy Identyfikator Czasopisma: 201159. Przypisane dyscypliny naukowe: Nauki o kulturze fizycznej (Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu); Nauki o zdrowiu (Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu). © The Authors 2022; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Nicolaus Copernicus University in Torun, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author (s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non commercial license Share alike. (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 21.11.2022. Revised: 21.11.2022. Accepted: 02.12.2022. Benefits of nutritional yeast for children on vegan diet Justyna Szydłowska Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0002-1054-1519 https://orcid.org/0000-0002-1054-1519 E-mail: juszyd@gmail.com Konrad Gładysz Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0003-4935-8823 https://orcid.org/0000-0003-4935-8823 E-mail: konrad.gladyszke@gmail.com Olga Żuchnik Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0001-9392-1500 https://orcid.org/0000-0001-9392-1500 E-mail: zuchnikolga@gmail.com Olgierd Król Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0001-6886-4997 https://orcid.org/0000-0001-6886-4997 E-mail: okrol96@onet.pl Piotr Kwiatkowski Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID:0000-0002-4466-1092 https://orcid.org/0000-0002-4466-1092 E-mail:piotrk1996@gmail.com Beata Kuczyńska Studenckie Koło Naukowe przy II Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0003-4997-4335 https://orcid.org/0000-0003-4997-4335 E-mail: beatamkuczynska96@gmail.com Magdalena Czelej Samodzielny Publicznym Szpital Kliniczny SPSK 4 w Lublinie ORCID 0000-0002-3717-4261 https://orcid.org/0000-0002-3717-4261 E-mail: czelejmagdalena@gmail.com Aleksander Kłos Studenckie Koło Naukowe Symulacji Medycznej przy Zakładzie Dydaktyki i Symulacji Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0002-9091-6754 https://orcid.org/0000-0002-9091-6754 E-mail: alek.klos@gmail.com Krzysztof Gieroba Studenckie Koło Naukowe Medycyny Ratunkowej w Lublinie przy Klinice Chirurgii Urazowej i Medycyny Ratunkowej SPSK nr 1 w Lublinie, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0003-0121-410X https://orcid.org/0000-0003-0121-410X E-mail: krzysztof.gieroba@gmail.com Marcin Szydłowski Studenckie Koło Naukowe przy II Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0002-5867-6172 https://orcid.org/0000-0002-5867-6172 E-mail: mszydlowski152@gmail.com Abstract Introduction: Nutritional yeast are a food product that can be fortified with valuable components. They are a productsuitableforintroducingintothedietofveganchildrenduetotheirfriendlyform,goodtasteandrelatively lowcost. Aim of the study: Summarize current knowledge on the benefits of introducing nutritional yeast into children's diets as supplementation for deficiencies in a vegan diet. Demonstrate the positive impact of the product on the health of the body. Methods and materials: : A review of the literature available in the PubMed database and Google Scholar, the following keywords were used: "nutritional yeast", "vegan diet in children", "nutritional yeast impact on health". Results: Introducing nutritional yeast into the diet of a child restricting animal products has measurable benefits. It reduces the risk of deficiencies such as deficiency of vitamin B12, zinc, protein and the following disease symptoms. Conclusion:Theconstantlygrowingnumberofinfantsandolderchildrenonvegandietsisachallengeformodern pediatrics, but also an opportunity to find new products that meet the high nutritional requirements of children during the developmental period. Nutritional yeast can be considered such a product thanks to their richness in nutrients that meat products contain but are not found in plant based foods. Nutritional yeast, however, cannot be a reason to completely abandon other sources of vitamin B12 supplementation. Key words:nutritional yeast, vegan diet in children, deficiencies in a vegan diet Abstrakt Wprowadzenie: Płatki drożdżowe są produktem spożywczym, który może być fortyfikowany cennymi składnikami odżywczymi. Są wyrobem nadającym się do wprowadzenia do wegańskiej diety dzieci z uwagi na przyjazną formę, dobry smak i stosunkowo niski koszt. Celpracy:Podsumowanieaktualnejwiedzynatematkorzyścipłynącychzwprowadzeniadodietydziecipłatków drożdżowychjakosuplementacjiniedoborówwdieciewegańskiej.Wykazaniepozytywnegowpływuproduktuna kondycję zdrowotnąorganizmu. Materiały i metody: Dokonano przeglądu literatury dostępnej w bazie PubMed oraz Google Scholar, używano następujących słów kluczy: „nutritional yeast”, „vegan diet in children”, „nutritional yeast impact on health”. Wyniki: Wprowadzenie drożdży odżywczych do diety dziecka ograniczającego produkty odzwierzęce niesie za sobą wymierne korzyści. Zmniejsza ryzyko niedoborów takich jak deficyt witaminy B12, cynku, białka i idących za nimi objawów chorobowych. Podsumowanie: Ciągle rosnąca ilość niemowląt i dzieci starszych na diecie wegańskiej jest wyzwaniem dla współczesnej pediatrii, ale też szansą na odnalezienie nowych produktów, które spełniają wysokie wymagania żywieniowe dzieci w okresie rozwojowym. Płatki drożdżowe mogą być uznane za taki wyrób dzięki zawartości składników odżywczych, w które bogate są produkty mięsne, a nie występują w pokarmach roślinnych. Drożdże odżywcze nie mogą być jednak powodem do całkowitego zrezygnowania z innych źródeł suplementowania witaminy B12. Słowa klucze: nutritional yeast, vegan diet in children, deficiencies in a vegan diet

KŁOS, Aleksander, SZYDŁOWSKA, Justyna, ŻUCHNIK, Olga, KRÓL, Olgierd, KWIATKOWSKI, Piotr, KUCZYŃSKA, Beata, CZELEJ, Magdalena, GŁADYSZ, Konrad, GIEROBA, Krzysztof & SZYDŁOWSKI, Marcin. Idiopathic pulmonary fibrosis - problematic rare lung disease. Pathogenesis, diagnosis, treatment and prognosis.Journal of Education, Health and Sport. 2023;13(1):90-94. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.12775/JEHS.2023.13.01.014 https://apcz.umk.pl/JEHS/article/view/40859 https://zenodo.org/record/7358632 The journal has had 40 points in Ministry of Education and Science of Poland parametric evaluation. Annex to the announcement of the Minister of Education and Science of December 21, 2021. No. 32343. Has a Journal's Unique Identifier: 201159. Scientific disciplines assigned: Physical Culture Sciences (Field of Medical sciences and health sciences); Health Sciences (Field of Medical Sciences and Health Sciences). Punkty Ministerialne z 2019 - aktualny rok 40 punktów. Załącznik do komunikatu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 21 grudnia 2021 r. Lp. 32343. Posiada Unikatowy Identyfikator Czasopisma: 201159. Przypisane dyscypliny naukowe: Nauki o kulturze fizycznej (Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu); Nauki o zdrowiu (Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu). © The Authors 2022; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Nicolaus Copernicus University in Torun, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author (s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non commercial license Share alike. (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 14.10.2022. Revised: 20.11.2022. Accepted: 23.11.2022. Idiopathic pulmonary fibrosis - problematic rare lung disease. Pathogenesis, diagnosis, treatment and prognosis Idiopatyczne włóknienie płuc - rzadka problematyczna choroba płuc. Patogeneza, diagnoza, leczenie i rokowanie Aleksander Kłos Studenckie Koło Naukowe Symulacji Medycznej przy Zakładzie Dydaktyki i Symulacji Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0002-9091-6754 https://orcid.org/0000-0002-9091-6754 E-mail: alek.klos@gmail.com Justyna Szydłowska Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0002-1054-1519 https://orcid.org/0000-0002-1054-1519 E-mail: juszyd@gmail.com Olga Żuchnik Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0001-9392-1500 https://orcid.org/0000-0001-9392-1500 E-mail: zuchnikolga@gmail.com Olgierd Król Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0001-6886-4997 https://orcid.org/0000-0001-6886-4997 E-mail: okrol96@onet.pl Piotr Kwiatkowski Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID: 0000-0002-4466-1092 https://orcid.org/0000-0002-4466-1092 E-mail: piotrk1996@gmail.com Beata Kuczyńska Studenckie Koło Naukowe przy II Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0003-4997-4335 https://orcid.org/0000-0003-4997-4335 E-mail: beatamkuczynska96@gmail.com Magdalena Czelej Samodzielny Publicznym Szpital Kliniczny SPSK 4 w Lublinie ORCID 0000-0002-3717-4261 https://orcid.org/0000-0002-3717-4261 E-mail: czelejmagdalena@gmail.com Konrad Gładysz Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0003-4935-8823 https://orcid.org/0000-0003-4935-8823 E-mail: konrad.gladyszke@gmail.com Krzysztof Gieroba Studenckie Koło Naukowe Medycyny Ratunkowej w Lublinie przy Klinice Chirurgii Urazowej i Medycyny Ratunkowej SPSK nr 1 w Lublinie, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0003-0121-410X https://orcid.org/0000-0003-0121-410X E-mail: krzysztof.gieroba@gmail.com Marcin Szydłowski Studenckie Koło Naukowe przy II Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0002-5867-6172 https://orcid.org/0000-0002-5867-6172 E-mail: mszydlowski152@gmail.com Abstract: Introduction: Idiopathic pulmonary fibrosis (IPF) is a progressive, fatal lung disease most often affecting people over the age of 50. Causes and pathogenesis of the disease are not fully understood. The non-specific symptoms of the disease prolongs diagnosis. It translates into a reduced chance of survival for patients. Treatment options for patients with IPF remain limited and sometimes lung transplantation is indicated. The prognosis of untreated IPF is 2 to 3 years. Aim of the study:Summary of current knowledge on the pathogenesis, diagnosis, treatment and prognosis of idiopathic pulmonary fibrosis (IPF). Methods and materials:A review of the literature available in the PubMed database, using the following keywords: „Idiopathic Pulmonary Fibrosis”, „Idiopathic Pulmonary Fibrosis current treatment”, „Idiopathic Pulmonary Fibrosis Pathogenesis”. Results: The pathogenesis of IPF has been understood to some extent, but is still not described in detail. A chest CT scan and a lung biopsy are procedures that allow us to confidently diagnose IPF. We have two drugs at our disposal - pirfenidone and nintedanib, but their effect is not satisfactory. The prognosis of the disease is poor, and lung transplantation is the only way to improve it significantly. Conclusion:IPF is a severe lung disease in which the main problem is its difficult diagnosis and rapidly progressive course. We have drugs that delay the decline in lung function, but they do not improve the quality or prolong the life of the patient. It is also known that lung transplantation is the best solution, but it is rarely performed. The prognosis of the disease is poor, often worse than the prognosis of many cancers. It is possible that knowing the exact pathogenesis of the causes of the IPF would enable more effective treatment and diagnosis. Key words: Idiopathic Pulmonary Fibrosis, Idiopathic Pulmonary Fibrosis current treatment, Idiopathic Pulmonary Fibrosis Pathogenesis Abstrakt: Wprowadzenie: Idiopatyczne włóknienie płuc (IPF) jest postępującą i śmiertelną chorobą płuc najczęściej dotykającą osób powyżej 50 roku życia. Przyczyny jak i patogeneza choroby nie są do końca poznane. Niespecyficzne objawy choroby wydłużają diagnostykę choroby. Przekłada się to na zmniejszenie szans na przeżycie chorych. Liczba opcji terapeutycznych jest mocno ograniczona i nieraz wskazane jest wykonanie przeszczepu płuc. Rokowania nieleczonego IPF wynoszą od 2 do 3 lat. Cel pracy: Podsumowanie aktualnego stanu wiedzy na temat patogenezy, diagnozowania, leczenia oraz rokowań idiopatycznego włóknienia płuc (IPF - Idiopathic Pulmonary Fibrosis). Materiały i dowody: Dokonano przeglądu literatury dostępnej w bazie PubMed, używano następujących słów kluczy: „Idiopathic Pulmonary Fibrosis”, „Idiopathic Pulmonary Fibrosis current treatment”, „Idiopathic Pulmonary Fibrosis Pathogenesis”. Wyniki: Patogeneza IPF została w pewnym stopniu poznana, jednak wciąż nie jest szczegółowo opisana. Badanie CT klatki piersiowej oraz wykonanie biopsji płuca to badania umożliwiające nam pewne rozpoznanie IPF. Dysponujemy dwoma lekami - pirfenidonem oraz nintedanibem, jednak ich działanie nie jest zadowalające. Rokowania choroby są złe, a przeszczep płuc to jedyne wyjście na ich znaczne polepszenie. Podsumowanie: IPF to ciężka choroba płuc, w której głównym problemem jest jej utrudniona diagnostyka oraz szybko postępujący przebieg. Dysponujemy lekami opóźniającymi spadek czynności płuc, jednak nie polepszają one jakości ani nie wydłużają życia chorego. Wiadomo również, że przeszczep płuc również jest najlepszym rozwiązaniem, jednak jest on rzadko przeprowadzany. Rokowania choroby są bardzo złe, często gorsze od rokowań wielu nowotworów. Możliwe, że poznanie dokładnej patogenezy choroby oraz przyczyn umożliwiłoby skuteczniejsze leczenie i diagnostykę. Słowa klucze: Idiopathic Pulmonary Fibrosis, Idiopathic Pulmonary Fibrosis current treatment, Idiopathic Pulmonary Fibrosis Pathogenesis

GŁADYSZ, Konrad, SZYDŁOWSKA, Justyna, ŻUCHNIK, Olga, KRÓL, Olgierd, KWIATKOWSKI, Piotr, KUCZYŃSKA, Beata, CZELEJ, Magdalena, KŁOS, Aleksander, GIEROBA, Krzysztof & SZYDŁOWSKI, Marcin. 3D bioprinting as a future of regenerative medicine and hope for transplantology.Journal of Education, Health and Sport. 2023;13(1):38-44. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.12775/JEHS.2023.13.01.005 https://apcz.umk.pl/JEHS/article/view/40793 https://zenodo.org/record/7352530 The journal has had 40 points in Ministry of Education and Science of Poland parametric evaluation. Annex to the announcement of the Minister of Education and Science of December 21, 2021. No. 32343. Has a Journal's Unique Identifier: 201159. Scientific disciplines assigned: Physical Culture Sciences (Field of Medical sciences and health sciences); Health Sciences (Field of Medical Sciences and Health Sciences). Punkty Ministerialne z 2019 - aktualny rok 40 punktów. Załącznik do komunikatu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 21 grudnia 2021 r. Lp. 32343. Posiada Unikatowy Identyfikator Czasopisma: 201159. Przypisane dyscypliny naukowe: Nauki o kulturze fizycznej (Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu); Nauki o zdrowiu (Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu). © The Authors 2022; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Nicolaus Copernicus University in Torun, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author (s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non commercial license Share alike. (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 07.11.2022. Revised: 20.11.2022. Accepted: 23.11.2022. 3D bioprinting as a future of regenerative medicine and hope for transplantology Biodruk 3D jako przyszłość medycyny regeneracyjnej i nadzieja dla transplantologii Konrad Gładysz Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0003-4935-8823 https://orcid.org/0000-0003-4935-8823 E-mail: konrad.gladyszke@gmail.com Justyna Szydłowska Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0002-1054-1519 https://orcid.org/0000-0002-1054-1519 E-mail: juszyd@gmail.com Olga Żuchnik Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0001-9392-1500 https://orcid.org/0000-0001-9392-1500 E-mail: zuchnikolga@gmail.com Olgierd Król Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID 0000-0001-6886-4997 https://orcid.org/0000-0001-6886-4997 E-mail: okrol96@onet.pl Piotr Kwiatkowski Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego SPZOZ w Lublinie Aleja Kraśnicka 100, 20-718 Lublin ORCID: 0000-0002-4466-1092 https://orcid.org/0000-0002-4466-1092 E-mail: piotrk1996@gmail.com Beata Kuczyńska Studenckie Koło Naukowe przy II Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0003-4997-4335 https://orcid.org/0000-0003-4997-4335 E-mail: beatamkuczynska96@gmail.com Magdalena Czelej Samodzielny Publicznym Szpital Kliniczny SPSK 4 w Lublinie ORCID 0000-0002-3717-4261 https://orcid.org/0000-0002-3717-4261 E-mail: czelejmagdalena@gmail.com Aleksander Kłos Studenckie Koło Naukowe Symulacji Medycznej przy Zakładzie Dydaktyki i Symulacji Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0002-9091-6754 https://orcid.org/0000-0002-9091-6754 E-mail: alek.klos@gmail.com Krzysztof Gieroba Studenckie Koło Naukowe Medycyny Ratunkowej w Lublinie przy Klinice Chirurgii Urazowej i Medycyny Ratunkowej SPSK nr 1 w Lublinie, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0003-0121-410X https://orcid.org/0000-0003-0121-410X E-mail: krzysztof.gieroba@gmail.com Marcin Szydłowski Studenckie Koło Naukowe przy II Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ORCID 0000-0002-5867-6172 https://orcid.org/0000-0002-5867-6172 E-mail: mszydlowski152@gmail.com Abstract: Introduction: 3D bioprinting is a continuously refined technology that enables tissue structures to be faithfully reproduced, using specially developed bioinks and 3D printers. Thanks to its versatility, it is possible to use it in regenerative medicine and transplantation, which could have a positive impact on the survival and comfort of patients with injuries and those awaiting transplantation. Aim of the study: Summarise the current state of knowledge on the use of 3D bioprinting technology in the field of regenerative medicine and transplantation, to present the extent of the method's capabilities and examples of its applications, and to outline what role it will play in the future of medicine. Methods and materials: A review of the literature available in the PubMed database and Google Scholar from the last 5 years was conducted, using the following keywords: 3d bioprinting, regenerative medicine, tissue biofabrication. Results:Significant progress has been made in the field of bioprinting and various types of tissue are now being printed and tested. Current research into the printing of skin tissue leads us to believe that in the coming years, 3D bioprinting using stem cells will make it possible to significantly improve the treatment of skin injuries. Researchers are also working on using this technology in the field of neurology and bone damage. Despite many technical difficulties, the results of their work are promising. Conclusion:The dynamic development of 3D bioprinting technology offers the hope of eliminating the main transplantation problem related to donor availability. However, the road to wider clinical application of this technology is still a long one, due to the numerous technological difficulties associated with the development of bioprinters, advanced printers and a thorough understanding of human tissue architecture. With the current intensified research in this field, it is expected that these problems will be eliminated in time and the technology will gain more interest from clinicians. Key words:bioprinting 3d, regenerative medicine, tissue biofabrication