Search

Parasal aktarım mekanizmaları bağlamında para politikasının reel ekonomiyi etkilediği konusu hemen hemen tüm iktisatçıların mutakabatını sağlamışken, bu etkinin işleyiş süreci ve zamanlaması konusunda tam bir mutabakat yoktur.Kredi görüşü altındaki aktarım mekanizmalarından birisi olan firma bilanço kanalı kaynağını asimetrik bilgi kaynaklı piyasa aksaklıklarından almaktadır. Kredi piyasasında borç alanlarla borç verenler arasındaki bilgi asimetrisi bir sürtünmeye neden olmakta ve özellikle ekonominin daralma anlarında şokların etkisini finansal hızlandıran mekanizması ile büyütmektedir.Bu çalışmada parasal akarım mekanizmasının firma bilanço kanalının varlığı Türkiye için test edilmektedir. Bu kapsamda ilk aşamada Fazzari ve diğerleri (1988) çalışması çerçevesinde nakit akımı değişkeni hesaplanarak firma düzeyindeki veri ile panel veri metodolojisi kullanılarak ampirik bir çalışma yürütülmüştür. Bu çalışma sonucunda Türkiye'de firma bilanço kanalının çalıştığı görülmüştür. İkinci aşamada ise yapısal bir model üzerinden yapılan kalibrasyon çalışması ile para politikası şoklarının firma bilanço kanalının varlığı altında yarattığı etkiler incelenmiştir. Model çerçevesinde şokların etkilerinin finansal hızlandıran mekanizması ile büyüdüğü gözlemlenmiştir, ki bu durum firma bilanço kanalının çalıştığının bir başka göstergesidir. From the point of monetary transmission mechanisms, there is no concern about monetary policy affects the real side of the economy except, the operational procedure and timing.Balance sheet channel, under the credit view of monetary transmission mechanism, appears from asymmetric information based market imperfections. Asymmetric information between lenders and borrowers in the credit market causes a friction and especially in the monetary tightening periods, amplifies the effects of shocks via financial accelerator mechanism.In this study, I tested the balance sheet channel of monetary transmission mechanism for Turkey. For this purpose firstly, I used cash flow values of firms in a panel data model in the line of Fazzari et. al. (1988). The result of this emprical work is that: Balance sheet channel is operating in Turkey.Secondly, I used a dynamic general equilibrium model and calibrated it for Turkey for analyzing the effects of shocks under the existence of balance sheet channel. In this model the impulse-response analysis showed that the effects of these shocks are amplified via financial accelerator mechanism. This result also showed that balance sheet channel is operating in Turkey. 209

T.C.KOCAELİ ÜNİVERSİTESİSOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜİKTİSAT POLİTİKASI ANABİLİM DALIDÖVİZ KURU SİSTEMLERİ VE SERMAYE HAREKETLERİ BAĞLAMINDAKRİZ VE KRİZLERİ ÖNLEME YÖNTEMLERİ1980'li yıllarda birçok ülke, globalleşmenin fırsatlarından yararlanmak içinserbestleşme trendini takip etmiştir. Fakat bu ülkelerin, fırsatların yanında tehditlerinde farkına varmaları gerekirdi. Uluslararası konjonktürdeki popülerliğine bakarakserbestleşmenin faydalarına inanan ülkeler, hızla dışa açılma furyasının faturasınıkrizler sırasında ödemişlerdir. Aslında bu noktada ülkelerin biraz da sürü güdüsüylehareket ettikleri ileri sürülebilir. Sonuç olarak son 26 yılda krizlerin sayısı, 1980öncesine göre ikiye katlanmıştır.Krizler, döviz ve bankacılık krizleri ve/veya ikiz krizler şeklinde meydanagelmektedir. Krizlerinin tetiklenmesinde genellikle en büyük rolün kur sisteminde vesermaye hareketlerinde olduğu varsayılır. Dolayısıyla krizlerin, kur sistemleri vesermaye hareketleri arasındaki etkileşim incelenmeye değer bir konudur.Birinci bölümde kur sistemleriyle krizler arasındaki bağlantı ortayakonulacaktır. Sabit ve serbest kur sistemlerinin krizlerin çıkışındaki rolleri ve krizlerinönlenmesindeki etkileri tartışılacaktır.İkinci bölümde sermaye hareketleriyle krizler arasındaki bağlantı incelenecektir.Öncelikle sermaye hareketlerini yaratan güdüler ve global sermaye hareketlerininboyutları ele alınacaktır. Ardından krizlerin çıkış mekanizmaları incelenecektir.Çalışmanın bulgularını özetlemek için sermaye hareketleri, döviz kuru sistemleri vekrizler arasındaki etkileşim bilanço yaklaşımı çerçevesinde açıklanacaktır.Üçüncü bölümde krizleri önlemek için alınabilecek önlemler tartışılacaktır. Bubağlamda finansal mimarinin düzenlenmesine ve gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin,krizleri önlemek için yapması gerekenlere yönelik öneriler incelenecektir. Krizlerinönlenmesi için uygulanabilecek politikalardan olan sermaye hareketleri kontrolleri vekur sistemi seçimi bilanço yaklaşımı çerçevesinde ele alınacaktır.Tezi Hazırlayan : Ümit KoçTez Danışmanı : Yrd. Doç. Dr. Tahir BüyükakınTez Kabul Tarih ve No : 28/06/2006-2006/12Jüri Üyeleri : Prof. Dr. Mehmet Duman, Doç. Dr. Yusuf Bayraktutan, Yrd.Doç. Dr. Tahir Büyükakın T.C.KOCAELİ ÜNİVERSİTESİSOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜİKTİSAT POLİTİKASI ANABİLİM DALIEXCHANGE RATE SYSTEMS AND CAPITAL FLOWS IN THE CONTEXTOF CRISES AND METHODS FOR PREVENTING CRISESMany countries followed the liberalization trend to benefit from the opportunitiescreated by globalization in the 1980?s. But these countries should have realized thepossible threats as well as the opportunities. Countries having faith in the benefits ofliberalization out of its popularity in the international conjecture opened up in a rushbut paid a high bill during crises. In fact it is plausible to assert that the countries actedin a herd behavior. The result is that the number of crises in the last 26 years doubledafter 1980.Crises occur in the forms of currency, banking and/or twin crises. It is usuallyassumed that capital flows and exchange rate systems play an important part intriggering the crises. Therefore the interaction among exchange rate systems, capitalflows and crises is worth to examine.In the first chapter the relation between exchange rate systems and crises will beexplored. The effects of fixed and floating exchange rate regimes on crises and thepreventive role of different exchange rate systems against crises will be discussed.In the second chapter the relation between capital flows and crises will beexamined. The incentives causing capital flows and the extent of global capitalmovements will be enumerated. The mechanisms causing crises will be analyzed. To sumup the findings of the research the interaction among capital flows, exchange ratesystems and crises will be explained in a balance sheet perspective.In the third chapter precautions against crises will be discussed. Thereforeproposals for the regulation of the international financial architecture and actions whichshould be undertaken by the developed and developing countries will be examined.Controls on capital flows and the choice of exchange rate system will be discussed asprecautions against crises in a balance sheet perspective.Tezi Hazırlayan : Ümit KoçTez Danışmanı : Yrd. Doç. Dr. Tahir BüyükakınTez Kabul Tarih ve No : 28/06/2006-2006/12Jüri Üyeleri : Prof. Dr. Mehmet Duman, Doç. Dr. Yusuf Bayraktutan, Yrd.Doç. Dr. Tahir Büyükakın 121

ÖZET Bu çalışmanın amacı, 1990'lı yıllarda Bankacılık Sektörüne damgasını vuran Elektronik Bankacılığı değerlendirmek ve Elektronik Bankacılık araçlarının Türkiye'deki ve Dünya'daki geldiği noktayı araştırmaktır. Ayrıca Türkiye'de Elektronik Ticaret konusu ile ilgili çalışmalar da incelenmiştir. Birinci Bölüm'de elektronik bankacılığın tanımı yapılarak, gelişim süreci incelenmiş ve elektronik bankacılık ürün ve hizmetlerinden otomatik vezne makinalarına, kredi kartlarına, satış noktası terminallerine ve doğrudan bankacılığa yer verilmiştir. Ayrıca elektronik bankacılığın gelişim yönünü belirleyen uzman sistemler, akıllı kartlar, biometri ve internet bankacılığı araştırılmıştır. İkinci Bölüm'de Türkiye'de elektronik bankacılık, elektronik ticaret ve ödeme sistemlerinden bahsedilmiştir. Türkiye'de elektronik bankacılık araçlarının kullanımı anlatılarak, birtakım istatistiki bilgiler verilmiş, elektronik ticaret konusunda Türkiye'de henüz başlamış çalışmalar ile ilgili bilgiler aktarılmıştır. Ödeme sistemlerinin anlatıldığı altbölümde dünyada yer alan ödeme sistemleri ile ilgili özellikler incelenerek TCMB Ödeme Sistemi değerlendirilmiştir. Ayrıca TCMB'nin EFT-II ve EMKT projeleri hakkında bilgi sunulmuştur. Bölüm sonunda elektronik ödeme sistemlerinin parasal gelişmeler üzerindeki etkileri sunulmuştur. SUMMARY The objective of this study, is to evaluate electronic banking, which has a big impact on banking sector in 1990's, and the points that the electronic banking instruments has achieved in the World and in Turkey. Electronic Trade is also studied. In Chapter One, electronic banking is defined and the development period is discussed. The products of electronic banking such as ATMs, credit cards, Point of Sale terminals, and direct banking subjects are elaborated. Also the expert systems, smart cards, biometry and internet banking, which direct the the development trend of electronic banking, are studied. In Chapter Two, electronic banking, electronic trade and payment systems in Turkey are mentioned. The usage of electronic banking instruments in Turkey are discussed, and some statistics are marked. Electronic trade, on which the studies have just begun recently in Turkey, is investigated. The properties of payment systems in the World are mentioned due to the evaluation of Central Bank of Turkey Payment Systems. Also, the information about the new project, which is named EFTII-EMKT, is given. At the end of chapter two, the effects of payment systems on monetary developments are elaborated. 174

Bu yüksek lisans tez çalışması klasik dönem Osmanlı ülkesinde endüstriyel üretim organizasyonu üzerine bazı önemli bilgi ve tespitleri ihtiva etmektedir. Bu çalışma giriş ve sonuç bölümleri hariç üç ana bölümden oluşmaktadır.Birinci Bölüm, Osmanlı endüstriyel üretim organizasyonunda hammadde temini hakkında önemli bilgiler ihtiva etmektedir. Özellikle gemi inşası için ihtiyaç duyulan kereste, top ve gülle dökümü için gerekli demir ve barut üretimi için gerekli güherçile ne suretle temin edilir bu bölümde değerlendirilmiştir.İkinci Bölüm, endüstriyel üretimde işgücü organizasyonu hakkında bilgi sunmaktadır. Bu bölümde özellikle teknik işgücü, askeri işgücü ve mesleki işgücü üzerinde durulmaktadır.Üçüncü Bölüm, hammadde veya mamul maddenin ilgili alanlara nakledilmesiyle ilgilidir. Bu bölümde özellikle kara taşımacılığı, deniz taşımacılığı, göl ve ırmak taşımacılığı üzerinde durulmuştur.Bu çalışma birebir Osmanlı Arşiv vesikalarından (Mühimme kayıtları ve Kanunnamelerden) istifade ile hazırlanmış kaynak bir çalışma niteliğindedir.Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, endüstri, işgücü, hammadde, nakliye. This master thesis involves some important information and determinations about the industrial product organization in the Ottoman Empire in the classical period. This study consists of three main chapters without introduction and conclusion.The first chapter includes some important information about the supply of raw material in the Ottoman industrial produc organization. Especially at this chapter we discussed which methods were used to supply the timber for the ship building; the iron for the casting of gun and cannonball; and the saltpeter for the production of gunpowder.The second chapter submits the information about the workforce organization of the industrial production. In this chapter the determinations become dense on the technical workforce, military workforce and vocational workforce (for crafts).The third chapter is about the transportation of the raw materials and the products to the destination. This chapter especially involves the information for the transportation of overland, maritime, lake and river.This study is an origin study directly written by the Ottoman archive documents (the registers of Mühimme and the code of laws).Key Words: the Ottoman Empire, industry, workforce, raw material, transportation, 172