Search

Bu çalışma, Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemi'nde eğitimci ve yazar olarak tanınan İbrahim Aşkî'nin çocuk edebiyatı ve eğitimi alanındaki görüşlerini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada, birincil kaynaklar olarak Aşkî'nin eserlerine, ikincil kaynaklar olarak da hakkında yapılan çalışmalara yer verilmiştir. Araştırmanın sonucunda, Aşkî'nin çocuk edebiyatı ve eğitimi hakkındaki görüşleri ortaya konmuştur. Yapılan incelemeler sonucunda onun eğitim düşüncesinin hem geleneksel hem de modern yaklaşımları içerdiği görülmüştür. Edebiyatla ilgili düşüncelerini, hazırladığı/yazdığı kitaplarla somutlaştırdığı ve bunların öğretimin çeşitli kademelerinde ders kitabı olarak okutulduğu belirlenmiştir. Aşkî, çocuk edebiyatı çalışmalarının hız kazandığı II. Meşrutiyet Dönemi'nde Çocukların Şiir Defteri'ni yazarak ülkemizde henüz emekleme çağındaki çocuk edebiyatına önemli bir katkıda bulunmuştur. Bu eseri yazmakla çocukları sanatın, edebiyatın estetik değerleriyle buluşturmayı amaçladığını söylemek mümkündür. Bunu yaparken çocuk gerçekliğini ve onların bilişsel, dilsel, ahlaki ve toplumsal özelliklerini göz önünde bulundurduğu bir gerçektir. İbrahim Aşkî'nin yazdığı eserlerin bir bütün olarak incelenmediği görülmüş olup dolayısıyla bütün eserlerini göz önüne almadan yapılmış ve yapılacak her çalışmanın kaderinin bir bitmemişlikle malul olacağı anlaşılmıştır. Bu sebeple çalışmamızda onun telif ve tercüme eserlerinin tamamı incelenmiştir. Hepsi ayrı bir değere sahip olan eserlerinin tamamı, bütüncül bir bakış açısıyla irdelenmeye çalışılmıştır. The aim of this study is to examine the opinions of İbrahim Aşkî, known as an educator and author in the Ottoman and Republic Periods, on the issue of children's literature and education. Primary sources comprised Aşkî's works while secondary sources consisted of studies conducted about him in the study. Aşkî's opinions on children's literature and education were presented as a result of the study. It was observed that his educational thoughts comprised both traditional and modern approaches. It was determined that Aşkî made his thoughts on literature concrete by virtue of the books he authored/wrote and these books were utilized as textbooks at various levels of education. Aşkî, authored his book named Çocukların Şiir Defteri (Children's Poetry Book) in the Second Constitutional Era when children's literature studies gained momentum thereby making an important contribution to the children's literature which was then in infancy period in our country. It can be said that he has aimed to bring children together with the aesthetic values of art and literature by writing this work. It is a fact that he has taken into consideration the reality of children and their cognitive, linguistic, moral and social characteristics while doing this. It was observed that the works authored through İbrahim Aşkî were not examined as a whole, as such, it was understood that all studied conducted/to be conducted without taking all of his works into account would be incomplete. Therefore, all of his original and translation works have been examined in our study. His entire works, all of which bearing a different value, have been tried to be examined through a holistic perspective.

Bu araştırmanın amacı, anaokulu öğrencilerinin ulusal ve çeviri çocuk kitaplarını tercihlerini etkileyen faktörlerin belirlenmesidir. Araştırma grubunu Bursa iline bağlı 2 okul öncesi kurumda görev yapan 22 okul öncesi öğretmeni ve çocukları bu okul öncesi kurumlarda eğitime devam eden 272 ebeveyn oluşturmaktadır. Mevcut araştırma nitel yaklaşım desenlerinden `durum çalışması` desenine göre yürütülmüştür. Araştırmada araştırmacı tarafından 'Aile Bilgi Edinme Formu' ve 'Öğretmen Bilgi Edinme Formu' olmak üzere iki farklı anket formu hazırlanmıştır. Ayrıca öğretmen ve ebeveynlerin verdiği cevaplardan hareketle çocuklar tarafından tercih edilen çocuk kitaplarının yerli, çeviri, yazar, çevirmen, çizer, yayınevi, baskı yılı, baskı sayısı, kitabın boyutu, sayfa sayısı, kitap türü ve satış rakamları gibi özelliklerinin belirlenmesi için araştırmacı tarafından hazırlanan 'kitap kontrol listesi' aracılığıyla doküman incelemesi yapılmıştır. Aile ve öğretmen bilgi edinme formları ile tercih edilen kitapların her birine özel kod tanımlanmış, bulgular frekans ve yüzde ile belirtilmiştir. Araştırma bulgularına göre anaokuluna devam eden çocukların tercih ettiği yerli ve çeviri çocuk kitaplarının özelliklerinin bol resimli, kahramanların çoğunlukla hayvanların olduğu, eğlenceli, çocukların yaş seviyelerine uygun, ilgi çekici ve merak uyandıran eserler olduğu; çocukların bu eserleri sevme nedenleri ise görsellerin ilgisini çekmesi, hayvanları sevmesi, yaşına uygun olması ve kitapların tasarım olarak canlı ve renkli olması şeklinde belirlenmiştir. Okul öncesi öğretmenlerinin günlük düzenli olarak çocuk kitaplarından yararlanmadıkları, çocuk kitaplarından yararlanarak en sık gerçekleştirdikleri sınıf içi etkinliklerin Türkçe dil etkinliği ile drama ve canlandırma etkinliği olduğu; okul öncesi öğretmenlerinin sınıflığına kitap seçiminde en çok dikkat ettikleri unsurlar kitabın bol resimli olması, konusu ve çocukların yaş düzeyi; ebeveynlerin kitap seçiminde dikkat ettikleri unsurlar ise eğitici-öğretici olması, yaş düzeyine uygun olması, konusu olarak belirlenmiştir. Okul öncesi öğretmenlerinin yarısından fazlasının sınıf kitaplığını yeterli bulmadığı belirlenmiştir. Çocukların tercih ettiği yerli ve çeviri eserlerin özellikleri ve tercih edilebilirliği karşılaştırıldığında çeviri eserlerin yayınevi niteliği, boyut çeşitliliği, yazarı ve çizeri aynı kişi olması, kâğıt cinsi, kitap türü çeşitliliği, cilt tipi gibi özellikleri bakımından belli yeterlilikte ve satış rakamları bakımından tercih edilebilirliği daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bu bağlamda nitelikli çocuk kitapları ile tanıştırılmasında başlıca sorumlu olan ebeveyn ve eğitimcilerin çocuğa göreliğe önem vermeleri ayrıca ülkemizde basılan çocuk kitaplarının içyapı ve dış yapı özellikleri ile çocuklar tarafından tercih edilebilir nitelikler kazanması çocukların okuma ilgilerinin ve okuma sevgilerinin oluşması için oldukça önemli görülmektedir. The purpose of this research was to determine the factors affecting the preference of kindergarten students for national and translated children's books. The research group consisted of 22 preschool teachers who work in 2 kindergartens in Bursa and 272 parents who are attend their children in kindergarten. This study was conducted according to the `case study` design, one of the qualitative approach deseign. Two questionnaires were prepared as a data collection tool. These are 'Family Information Form' and 'Teacher Information Form'. In addition the book checklist prepared by the researcher. The following analyzes were performed through this checklist: Based on the answers given by the teachers and parents, the characteristics of the books preferred by children (such as native, translation, author, translator, illustrator, publisher, printing year, number of prints, book size, number of pages, and book type) were determined. A specific code was defined for each of the family and teacher information forms and the findings were specified with frequency and percentage. A document review was conducted to determine the characteristics of national and translated children's books that were preferred by children. According to the findings of the research, the characteristics of national and translation children's books preferred by children attending kindergarten are illustrated with plenty of pictures, heroes are mostly animals, funny, suitable for children's age levels, interesting and arousing works; The reasons why children love these works are determined by the interest of the visuals, love animals, their age level, and the design of the books as lively and colorful. It is determined that the pre-school teachers do not use acquire the qualities that can be preferred by children in order to develop reading interests and love of reading.the children books in daily regular plans. The most frequent classroom activity benefiting from the children books was drama and animation with Turkish language the most important factors in selecting books for classroom library were that the book with fuull of pictures´ the subject the childre`s age level on the other hand the most important factors that the parents were educative and instructive ç suitable to the children!s age level and the subject. More than the half of the preschool teachers didn!t find the classroom library sufficient. When the characteristics and preferability of the national and translation works preferred by children are compared, it was determined that the translation works have a certain adequacy and preferability in terms of sales figures, in terms of characteristics such as publisher quality, size diversity, author and illustrator same person, paper type, literary genre diversity, volume type. In this context, parents and educators, who are responsible for introducing qualified children's books, give importance to relativity to children and it is seen that the children's books that are published in our country acquire the qualities that can be preferred by the children and that they can be preferred by the children. it is considered that it is very important for children to 183

Bu çalışmada, Mevlana'nın Mesnevi'sinden seçmelerin yer aldığı farklı yayınevi tarafından hazırlanmış çocuk kitaplarının çocuk eğitimi ve çocuk edebiyatı açısından incelenip değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yapılan çalışma betimsel bir çalışma olup betimsel tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çocuklar için hazırlanan 12 adet Mesnevi'den seçmeler çocuk kitabı, içerisinde yer alan toplam 243 metin ile birlikte çalışmanın örneklemini oluşturmaktadır. Çalışmanın verileri belgesel tarama yöntemiyle toplanmış, verilerin çözümlenip yorumlanması sürecinde de içerik analizi metodundan yararlanılmıştır. Çalışmada ilk olarak çocuk edebiyatı ve çocuk eğitimi hakkında genel bilgilere yer verilmiş; Mevlâna, hayatı, Mesnevi'si, düşünce yapısı ve eğitim anlayışıyla anlatılmaya çalışılmıştır. Ardından çalışmanın amacı doğrultusunda örneklemi oluşturan çocuk kitaplarında yer alan metinler, çocuk eğitimi yönüyle ve çocuk edebiyatının ilkeleri göz önünde bulundurularak incelenmiştir. Bulgular, Mevlana'nın Mesnevi'sinden seçmelerin yer aldığı çocuk kitaplarının genel olarak çocuklara kazandırılmak istenen pek çok değeri içinde barındıran zengin bir kaynak olduğunu ve çocuk edebiyatı niteliklerine büyük ölçüde uygun özellikler taşıdığını göstermektedir. Buna karşın bazı metinlerin, öncelikle Mesnevi'nin çocuklar için yazılmış bir eser olmaması ve bu metinleri çocukların düzeyine uyarlarken gerekli hassasiyetin gösterilmemesi sebebiyle çocuklar için uygun olmadığı saptanmıştır. Bu açıdan yayınevleri arasında da bazı farklılıklar görülmüştür. Bundan hareketle Mevlana'nın Mesnevi'sinden seçmelerin yer aldığı çocuk kitaplarının, çocuklar için gerekli hassasiyetle düzenlenip hazırlandığı takdirde değerler eğitiminin verilebileceği bir araç ve Türkçe eğitimi materyali olacağı sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar sözcükler: Çocuk edebiyatı, çocuk kitapları, değerler, eğitimi, Mevlana, Mesnevi, Türkçe eğitimi In this study, it is intended to examine and evaluate the children's books that include selections from Rumi's Masnavi prepared by different publishers in terms of children's education and children's literature. The study is a descriptive study and it has been carried out using descriptive survey model. 12 Selections from Rumi's Masnavi books that adapted for children and the 243 texts within them form the sample group of the study. The data of the study is collected through documentary reviewing method and content analysis method was used in the process of analysing and interpreting the data. In the study, firstly general information about children's literature and children's education is included. Rumi, including his life, his Masnavi, his mindset and his conception of education are aimed to be explained. Then, in accordance with the purpose of the study, the texts in the children's books, which constitute the sample of the study, have been examined considering the children's education and the principles of children's literature.The findings suggest that the children's books, which include selections from Rumi's Masnavi, are a rich source of many values that are desirable to be acquired by children in general, and they are highly suitable for the characteristics of children's literature. However, some texts have been found inappropriate for children primarily due to Masnavi not meant to be for children intrinsically and the lacking of essential sensitivity while adapting the texts at children's level. In this regard, some distinctions have also been seen among different publishers. Thus, it has been concluded that children's books which include selections from Rumi's Masnavi would be a tool of values education and a material for the education of Turkish language, as long as they are prepared and edited with the required precision for children.Keywords: Children's literature, children's books, values education, Rumi, Masnavi, Turkish language education 333

Bu araştırmanın amacı, Hasan Kallimci'nin ilkokula yönelik yazdığı kitaplarındaki değerleri belirlemek ve bu eserlerin değerler eğitimi açısından önemine dikkat çekmektir. Kallimci'nin çocuk edebiyatına katkısını anlamak ve eserlerinden değerler eğitiminde yaralanmanın gerekliliği araştırmanın amacı içerisindedir.Araştırmanın yöntemi; Hasan Kallimci'nin çocuklara yönelik yazdığı eserlerindeki değerleri tespit etmeye yönelik yapılan bu çalışma bir nitel araştırmadır. Bu çalışmada nitel araştırmada veri toplama tekniklerinden biri olan doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın geçerliliğini artırmak amacıyla doküman analizine ek olarak yazar Hasan Kallimci ile telefon aracılığı ve elektronik mesajlaşma yolu ile görüşmeler ve bir röportaj yapılmıştır. Veriler analiz edilirken içerik analizi ve betimsel analiz kullanılmıştırAraştırmadaki bulgular: Bu çalışma sırasında incelenecek olan çocuk kitapları baştan sona ayrıntılı şekilde dikkatlice birkaç defa okunmuştur. Kitabı kısaca tanıtan özetleri yazılmıştır. Her bir çocuk kitabı içerisinde bulunan; estetik, bilimsel, ekonomik, siyasi, sosyal, dini ve ahlaki değerler tespit edilmiştir. İncelenen yirmi dört tane çocuk kitabı içerisinden sırası ile en çok sosyal, ahlaki, bilimsel, estetik, dini, ekonomik ve siyasi değerlerin işlendiği görülmüştür.Sonuç olarak Yazar Hasan Kallimci'nin ilkokul düzeyindeki çocuk kitaplarının sosyal, ahlaki, bilimsel, dini, siyasi, ekonomik ve estetik değerler bakımından zengin olduğu sonucuna varılmıştır. Değerler eğitimi konusunda Hasan Kallimci'nin eserlerinden yararlanılabileceği ve Hasan Kallimci'nin kitaplarında yer alan masal, hikâye, şiir ve tiyatroların Milli Eğitim ders kitaplarında yayımlanabileceği önerilerinde bulunulmuştur.Anahtar Sözcükler: Çocuk Edebiyatı, Değer, Değerler Eğitimi, Hasan Kallimci This study aimed to determine the values in Hasan Kallimci's books for elementary school and to point out the importance of these books in terms of values education. This research also investigated understanding the significance of Hasan Kallimci's contribution to children's literature and requirement of utilizing Hasan Kallimci's books in values education.This study is a qualitative research. In this research, document analysis method which is one of the data collection techniques in qualitative research was employed. In addition to the document analysis, interviews were made with Hasan Kallimci via telephone and electronic messaging and also an interview was conducted in order to increase the validity of the study. Content analysis and descriptive analysis methods were applied to analyze the data.During this study, twenty-four children's books to be examined were read several times in detail. Brief descriptions of the books have been written. Aesthetic, scientific, economic, political, social, religious and moral values were determined in each children's book. This study showed that in these children's books examined, the most processed values were social, moral, scientific, aesthetic, religious, economic and political values respectively.This research concluded that author Hasan Kallimci's children's books in primary school level were abundant in social, moral, scientific, religious, political, economic and aesthetic values. It was proposed that the books of Hasan Kallimci can be utilized in values education and stories, poems and theaters in the books of Hasan Kallimci can be published in the Ministry of National Education textbooks.Keywords: Children Literature, Values, Values Education, Hasan Kallimci

Bu çalışmada, çocuk edebiyatı alanında eserler vermiş olan Çetin Öner'in hayatı, edebi kişiliği ve üslubu, çocuk edebiyatı alanındaki öyküleri ele alınmıştır. Öner'in eserleri arasından seçilen bu öyküler, çocuk edebiyatı unsurlarına göre okunmuş; biçim ve içerik özellikleri açısından incelenmiştir. Biçim özellikleri olarak kitabın kapak tasarımı, boyutu, resimleri, yazı tasarımı, sayfa düzeni ele alınmıştır. İçerik özellikleri ise konu, ana fikir, karakterler, çatışmalar, çevre (yer ve zaman), dil anlatım ve söz varlığı başlıklarında ele alınıp değerlendirilmiş; bu öykülerin Türkçe eğitimine katkısına değinilmiştir. Yapılan bu çalışma betimsel nitelikli bir çalışmadır. Çalışmada tarama modellerinden doküman inceleme yöntemi esas alınmıştır. Elde edilen veriler ışığında Çetin Öner'in kaleme almış olduğu öykü kitaplarının çocuk edebiyatı alanında ve Türkçe eğitiminde kullanılması gereken bir kaynak olduğu sonucuna ulaşılmıştır., This study addresses life, literary identity, style and stories in children's literature of Cetin Oner, a writer who had works on children's literature. The stories which were selected among Oner's works were read regarding the elements of children's literature, and were studied in aspect of shape and meaning. For its shape, the design of book covers, size, pictures, articles writing design and page layout were studied. For it's meaning, the subject, main theme, characters, conflicts, environment (place and time), language and expression and vocabulary aspect were studied and mentioned about its contribution to the Turkish education. This study is a descriptive study. The study based on the survey model of investigating documents. The study concludes with Oner's children's literature books are a necessary source for Turkish education.

Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı, Çocuk edebiyatı türlerinden biri olan çocuk dergileri, eğlendirirken eğiten ve bilgilendiren yönüyle çocukların kişisel, sosyal ve kültürel gelişimleri açısından önemli görülmüştür. Araştırmamız belli bir dönemde haftalık ve on beş günlük olarak yayımlanan “Arkadaş”, “Çocuklara Arkadaş” ve “Çocuklara Talim” dergilerinin bütün sayılarının latinize edilip incelendiği tematik ve teknik bir çalışmadır. Ele alınan dönem, çocuk edebiyatı ve dergiciliği alanında önemli gelişmelerin yaşandığı bir dönemdir. Bu çalışmada amaç, eski harfli üç dergiyi bir bütün halinde günümüz harflerine aktararak, bu alanda yapılan çalışmalara katkıda bulunmak ve bu dergilerde yer alan metinler ışığında söz konusu dergilerin çocuklara yönelik eğitim ve öğretim anlayışını tespit etmektir. “Arkadaş”, “Çocuklara Arkadaş” ve “Çocuklara Talim” dergileri içerik ve üslup olarak 19. yüzyılda yayımlanmış önemli çocuk dergileri arasında yer almaktadır. 1876 yılında yayımlanmaya başlayan “Arkadaş” dergisi toplam 13 sayı devam etmiştir. İçeriğinde yer alan resimlemeler nedeni ile dönemin Avrupaî tarzdaki dergilerinden biri olarak kabul edilen “Arkadaş”ta yer alan metinlerin büyük bir kısmı ana başlıklar altında ve belli bir düzen içerisinde verilmiştir. Ana başlıklar altında verilen metinler bilgilendirici ve eğlendirici bir içeriğe sahipken diğer metinler ahlakî anlamda ders veren bir görünüm arz etmektedir. 1881 yılında yayımlanmaya başlayan “Çocuklara Arkadaş” dergisi, her bir sayısında on altıyı bulan sayfa adedi ile dönemin en çok sayfa sayısına sahip olan dergilerinden biri olarak nitelendirilmektedir. Derginin ilk cildi 12 sayı yayımlanırken ikinci cildi 1 sayı devam edebilmiştir. “Çocuklara Arkadaş” dergisinde yer alan metinlerin bir kısmı belli bir ana başlık altında ve bir düzen içerisinde verilirken büyük bir kısmı bir ana başlığa bağlı kalınmadan serbest bir şekilde yayımlanmıştır. Ana başlıklar altında verilen metinler eğlendirirken eğitmeyi amaçlayan öğüt verici metinlerdir. Ana başlıklar altında verilmeyip serbest bir şekilde yayımlanan metinlerin geneli bilgi içeriklidir. 1887 yılında yayımlanmaya başlayan “Çocuklara Talim” dergisi, dönemin dil öğretimi konusunda dikkat çeken yapıtları arasında yer almaktadır. Dergide belli bir ana başlık altında toplanan metinler daha çok bilgi içeriklidir ve çocukların dil gelişimlerine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Belli bir ana başlık dâhilinde verilmeyen metinler ise çocukların kişisel, sosyal ve ahlakî anlamda gelişmelerine yardımcı olacak niteliktedir. “Arkadaş”, “Çocuklara Arkadaş” ve “Çocuklara Talim” dergileri karşılaştırılarak incelendiğinde dergiler arasında şekil, içerik ve anlatım yönünden benzerlik ve farklılıkların olduğu görülmektedir. “Arkadaş”, “Çocuklara Arkadaş” ve “Çocuklara Talim” dergilerinde ele alınan konular çocukları hem eğlendirip hem de bilgilendirerek onları sıkmadan olumlu davranış kazanmalarına yardımcı olacak niteliktedir. Söz konusu dergiler bu özellikleri ile çocuk edebiyatı ve çocuk dergiciliği alanında önemli bir yere sahiptir., Children's magazines that are one of the literary areas of children's literature, has been seen as important in terms of children's personal, social and cultural developments with the aspects of educating and teaching while entertaining them. Our research is a thematic and technical study that is latinized and examined of all the numbers of "Arkadaş", "Çocuklara Arkadaş" and "Çocuklara Talim" magazines that is published weekly and fifteen days in a certain period. The period discussed is a period in which important developments are experienced in the field of children's literature and journalism. The aim of this study is to contribute to the studies in this field by transferring the three old journals as a whole and to determine the educational approach of journals to children in the light of the texts in these journals. "Arkadaş”, “Çocuklara Arkadaş” and "Çocuklara Talim" journals are among to the important children's magazinespublished in the 19th centuryin terms of content and style.The "Arkadaş" magazine, which began to be published in 1876, continued to be published in a total of 13 times.The majority of thetexts in the "Arkadaş" magazine, which was accepted as the first European style magazine of the period was given under main headings and in a certain order.While the texts given under the main headings have an informative and entertaining content, the other texts have a content gives a moral lesson to the children. The magazine of "Çocuklara Arkadaş"began to be published in 1881, is considered as a magazine with the longest number of pages. While the first tome of the magazine was published 12 times, the second tome was just published once. Some of the texts in "Çocuklara Arkadaş" journal is given under a certain headline and in an order. On the other hand, a large part of it was emitted without being bound to a main title. The texts given under main headings are hortative texts that aim to educate children while entertaining. The general of the texts published freely have an informative content. The journal "Çocuklara Talim" started to be emitted in 1887, is one of the most remarkable works in terms of language teaching.The texts gathered under a specific title in the journal are more informative and aim to contribute to children's language development. In addition to this, the texts which are not given in a certain order have the qualification to help children to developin a personal, social and moral way. When we examined the "Arkadaş" ,"Çocuklara Arkadaş" and "Çocuklara Talim" journals by comparing, we see that there are similarities and differences between journals in terms of form, content and expression. The subject matters discussed on "Arkadaş", "Çocuklara Arkadaş" and "Çocuklara Talim" journals have the quality of both entertaining and informing children to help them to gain positive behaviour without getting bored. These journals have an important place in children's literature and children's journalism with these features.

Çocuk dergileri, çocukların okuma kültürü edinme sürecinde; dergilerin farklı yazınsal türleri bir arada bulundurması, kolay ulaşılabilir olması, etkinliklerle okuma evrenini dergi dışında gerçekleme ve diğer becerilere katkıda bulunma ortamı sunması, bunları yaparken çocuklarda süreli yayın takip etme kültürünü geliştirmesi bakımından önemli bir yer tutmaktadır. Bu araştırmada Türkiye'de yayımlanan günümüz çocuk dergilerinin, çocuk edebiyatının temel ilkeleri bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. Çocukların gelişimsel özelliklerine ve gereksinimlerine uygun bir çocuk dergisi oluşturmak, içerisinde birçok değişkeni bir arada bulunduran dikkat ve özen isteyen bir süreçtir. Çalışmada günümüz çocuk dergilerinden 6-14 yaş aralığına yani genel olarak ilkokul ve ortaokul çağındaki çocuklara seslenen dergiler inceleme konusu yapılmıştır. İlgili yaş aralığına seslenen dergiler arasından çocukların ulaşabileceği 8 dergi belirlenerek bu dergilerin 2017-2018 yıllarında yayımlanmış dörder sayıları incelenmiştir. Dergiler, çocuk edebiyatı yapıtlarında bulunması gereken; dış yapı özellikleri (boyut, kâğıt, kapak ve cilt, sayfa düzeni, harfler ve resimler), iç yapı özellikleri (konu, izlek, karakterler, dil ve anlatım, ileti, çevre), eğitsel ilkelere uygunluk ile dergilerin yanında verilen armağanlar bakımından incelenmiştir. Bu araştırmanın sonucunda; incelenen dergilerin özelliklerinin, dergilerin ulaşmak istenilen çocuk gerçekliğiyle ilişkili olarak değiştiği ve dergilerin, çocuk edebiyatı yapıtlarının temel ilkeleri bağlamında gözden geçirilmesinin gerekliliğine ulaşılmıştır., Children magazines play an important part for children's process for establishing a reading culture for they contain different literary versions, are easily accessible and present an environment that could substantiate reading universe outside the magazine with activities and contribute to other skills as well as improving the child's habit to follow the periodicals. This study aims to analyse the modern-day children magazines published in Turkey in terms of general principles of children's literature. Creation of a children magazine that corresponds to child's developmental features and needs is a process that consists of many variants and requires large amount of caution and care. This study examines the magazines among children periodicals that address the children within the age of 6 to 14, namely the children in the age of elementary and secondary schools. This examination has been carried out by determining particular 8 magazines among the magazines that appeal to mentioned age gap and by examining four each of them which published in the years of 2017-2018. Each magazine has been examined under the categories of the magazine's outer structure (size, paper, cover and skin, page format, letters and pictures) and inner structure features (theme, path, characters, language and expression, message, environment) as well as the magazines' compatibility with the educational principles and the quantity and quality of the gifts presented alongside with the magazine. Finally, this study comes to the conclusion that the features of examined magazines alter with regards to the children reality that they aim to reach and this magazines should be revised in terms of the general principles of children's literature pieces.

YÖK Tez No: 544224 Bu araştırmanın amacı, Nezihe Meriç‟in 6-12 yaşları kapsayan "Küçük Bir Kız Tanıyorum" ırmak romanları serisinin tamamı olan yedi kitapta başkişi Ayşe karakterinin gelişim psikolojisi verilerine uygun oluşturulup oluşturmadığını ortaya koymaktır. Bunun için adı belirtilen kitapların tamamının dilsel, bilişsel, toplumsal ve kişilik gelişimi özelliklerine uygun olup olmadığı saptanmıştır. Çalışmanın deseni nitel araştırma tekniklerinden doküman incelemesidir. Bu yolla elde edilen veriler betimsel analiz yoluyla çözümlenmiştir. Araştırmanın sonucunda ırmak roman serisinin başkişisi olan Ayşe'nin altı yaştan on iki yaşa kadar olan gelişiminin gelişim psikolojisi verileriyle uygun olduğu saptanmıştır. The aim of this study is to find out whether or not the main character of Ayşe in the seven books in total in the series covering the ages between 6-12 written by Nezihe Meriç titled "I know a Little Girl" is compatible with the developmental psychology data. For this purpose, it has been determined whether all the books mentioned are suitable for linguistic, cognitive, social and personality development characteristics of the children at these ages. The design of the research is a document review which is one of the qualitative research techniques. The data obtained in this way were analyzed by descriptive analysis. As a result of the research, it was determined that the development of Ayşe, the main character of the novel series, from six to twelve years of age was appropriate with the developmental psychology data. Key words:Children's literatüre,developmental psychology, "I know a little a girl..."series , Nezihe Meriç

Bu çalışma, Betül AVUNÇ'un `İkiz Gezginler` isimli çocuk kitapları serisinin çocuk edebiyatı temel ögeleri çerçevesinde değerlendirilmesi ve Türkçe Öğretim Programındaki `Milli Kültürümüz` temasının `özellikli şehirler, yerler, kültürel miras, tarihi mekânlar vb.` isimli konu örneklerine ne tür katkılar sağlayacağını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Yazarın çocuk edebiyatı alanında verdiği `İkiz Gezginler` serisindeki dört kitap, bu çalışmanın kaynağını temsil etmektedir. Betül AVUNÇ'un arkeolog kimliği ile yazdığı çocuk kitaplarının kültürel miras eğitimi alanına ne tür katkılar sağlayabileceği üzerinde durulduktan sonra, verdiği eserlerin Türkçe eğitiminde `Milli Kültürümüz` temasındaki ` aile, bayrak, gelenekler, geleneksel sporlar, insan ilişkileri, kültürel miras, mekânlar, millî bayramlar, şehirlerimiz, sıla, tarihî mekânlar, tarihî şahsiyetler, tarihî eserlerimiz, Türkçe, vatan, yurdumuz vb.` konu örnekleriyle örtüşen tarafları belirlenmiş ve 5. sınıf düzeyinde Türkçe ders kitaplarına alınabileceğini düşündüğümüz bir bölüme etkinlik önerisi sunulmuştur.Betül AVUNÇ'un çocuk edebiyatında verdiği eserleri çocuk edebiyatı temel ögeleri çerçevesinde betimsel analiz yöntemiyle incelenmiştir. Betimsel analizleri yapılan serinin konu ve ileti yönünden öğrencilerin yaş grubuna uygun ve kurgusu yönüyle de heyecan ve merak uyandırması açısından dikkat çekici olduğu belirlenmiştir. Çocuklara tarihsel alanlarla ilgili bilgileri kuru kuruya vermek yerine serüven yoluyla duyumsatmak onlardan beklenen tarih bilincini ve kültürel mirasın korunması duyarlılığını daha iyi geliştirebileceği görülmüştür. Çocuk edebiyatı temel ögeleri açısından gerekli niteliklere sahip olan serinin Türkçe ders kitaplarında Türkçe Öğretim Programındaki `Milli Kültürümüz` temasına kaynaklık edebilecek şekilde Türkçe dersleriyle bütünleştirilebileceği düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Çocuk Edebiyatı, Tarih Bilinci, Milli Kültür, Kültürel Miras Eğitimi. This study aims to evaluate the series of children's books named `Twin Travelers` by Betül AVUNÇ in the framework of the basic principles of children's literature and to demonstrate how the `National Culture` theme in the Turkish Curriculum contributes to the sample subjects as `specific cities, places, culturally and historically important places.` Four books in the series of `Twin Travelers` by the author in the field of children's literature represent the source of this study. After focusing on how children's books written by Betül AVUNÇ, who is also an archaeologist, nurture the cultural heritage education; similarities between her books and the sample subjects, such as `family, flag, traditions, traditional sports, human relations, cultural heritage, places, national holidays, cities, homesickness, historical places, historical personage, historical artefacts, Turkish language, homeland, native country, etc.` in `Our National Culture` theme of the Turkish education will be examined and activitiy suggestion that is in 5th grade level will be offered to a part that we think to be able to taken in Turkish course books.The literary works of Betül AVUNÇ in the children's literature field have been analysed through the descriptive analysis method within the framework of the basic elements of the children's literature. The series has been descriptively analysed and confirmed to be appropriate for age group of students in terms of subject and message and to interestingly arouse excitement and curiosity with its fiction. It has been observed that rendering historical information to children by the means of adventure, instead of a method without any emotions, might further improve the sensitivity of maintaining the historical consciousness and cultural heritage. It has been considered that the series, which has the necessary qualities for the basic elements of the children's literature, could be integrated into the Turkish courses as a reference to `Our National Culture` theme of the Turkish Instruction Schedule in Turkish school books.Key Words: Children's Literature, History Consciousness, National Culture, Cultural Heritage Education. 181

Masallar, öğrencilerin diğer edebi metinlere nazaran daha keyifle okudukları veya kendilerine okunduğunda daha keyifle dinledikleri metinlerin başında gelmektedir. Nitelikli ve öğrencilerin seviyelerine uygun olarak yazılan masallardan eğitimde daha fazla yararlanmak gerekir. Bu araştırmanın amacı Kürtçe yazılmış bazı masalların Türkçeye çevrilerek bu masalların Türkçe eğitiminde kullanılabilirliğini incelemektir. Bu araştırmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Daristana Şêrîn masal setinin orijinali yayınevinden temin edildikten sonra Türkçeye çevrilmiştir. Bu sette yer alan masallar teker teker dil, anlatım, içerik ve değerler açısından incelenmiştir. Hangi masalda hangi değere ilişkin kaç örneğin olduğu tablo halinde gösterilmiştir. Ayrıca bu masalların okunabilirlik açısından ortalama hece ve cümle uzunlukları temel alınarak bu masallara ait zorluk dereceleri tablo haline getirilmiştir.Araştırmada bu masalların gerek dil anlatım ve içerik açısından gerekse değerler eğitimi açısından ilköğretim düzeyine uygun olduğu ve Türkçe ders kitaplarında kullanılabilecekleri sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Çocuk Edebiyatı, Masallar, Türkçe Eğitimi, Değerler, Okunabilirlik Fairy tales are one of the foremost kinds of texts that students read or listen with more pleasure regarding to the other literary texts. Tales that are qualified and written suitable for the level of the students should be used in education more frequently.The aim of this research is to examine the practicality of some tales written in Kurdish by translating them into Turkish for teaching Turkish. In this research, the document analysis method was used. The original Daristana Şêrîn fairy tale set was obtained from the publisher and translated into Turkish. The tales in this set were examined one by one in terms of language, narration, content and values. How many values are there in each fairy tale is presented in tables. Moreover, the difficulty of the syllables of these tales have been presented in tables based on the average number of syllables and sentence lengths in terms of comprehensibility.In the current study, it is concluded that these tales are suitable for primary education level both in terms of language expression and content, and that they can be used in Turkish textbooks.Keywords: Children's Literature, Fairy Tales, Turkish Language Teaching, Values, Comprehensibility 98

Yüksek Lisans Tezi, Her kitabın okuyucuya vermek istediği bir ileti vardır. Çocukların bilişsel, duyuşsal, ahlaki ve kişilik gelişimlerinde okudukları kitaplardan aldıkları iletiler etkili olmaktadır. Bu sebeple çocuk kitapları içinde barındırdığı iletiler açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı İbrahim Örs'ün çocuklara yönelik olarak yazdığı 13 eserinde yer alan eğitsel iletilerin incelenip tespit edilerek, yazarın eserlerinde çocuklara aktarmak istediği eğitsel iletileri nasıl sunduğunun ve bu iletilerle çocukların hangi yönlerini geliştirmeye çalıştığının ortaya çıkarılmasıdır. Bu amaçla yazarın eserleri nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemiyle taranmış, eserlerde yer alan iletiler amaçlarına göre sınıflandırılmıştır. İletiler, amaçlarına göre 1-Kişisel Gelişimi Destekleyen Eğitsel İletiler, 2-Toplumsal Gelişimi Destekleyen Eğitsel İletiler, 3-Ulusal Düşüncenin Gelişimini Destekleyen Eğitsel İletiler, 4-Çevre Bilinci Gelişimini Destekleyen Eğitsel İletiler, 5-Evrensel Düşüncenin Gelişimini Destekleyen Eğitsel İletiler şeklinde sınıflandırılmıştır. Araştırmanın sonunda İbrahim Örs'ün 13 eserinde 776 farklı ileti tespit edilmiştir. Bu iletilerden en çok 394 ileti sayısı ile "Kişisel Gelişimi Destekleyen" iletilere yer verildiği sonucuna ulaşılmıştır., Every book has an intended message to communicate with the audience. Messages of the books impact children's cognitive, affective, moral and personal development. That is why children's books are important in terms of the messages they bear. The aim of this study is to analyze the educational messages of the 13 works of İbrahim Örs about children and to find out how the author presents these messages he would like to communicate with children and also to understand what aspect of children he wants to develop in his products. With this aim in mind, document analysis method was used when analyzing his works and the messages were classified in terms of their aims. With regards to their aims, there messages can be classified as follows: 1- Educational Messages that foster personal development 2- Educational Messages that foster societal development 3- Educational Messages that foster nationalistic ideas 4- Educational Messages that foster Environmental Awareness 5- Educational Messages that foster Universal Ideas. The study revealed 776 different messages of Ibrahim Örs in 13 of his works. It is found out that 394 of the messages are related to personal development.

Araştırmanın amacı, gelişimsel amaçlı kullanılan bibliyoterapiye dayalı okuma programının (BDOP) ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin benlik algısı ve eleştirel okuma düzeyine etkisini belirlemektir. Araştırma 2016-2017 eğitim öğretim yılı ikinci yarı yılında,Balıkesir ili, Karesi ilçesi, Atatürk İlkokulu 4. sınıfta öğrenim gören 273 öğrenci arasından seçilen 17 düşük benlik algısı düzeyine sahip öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak öğrencilerin benlik algı düzeyini belirlemek amacıyla Coopersmith (1967) tarafından geliştirilen 58 maddelik bir özbildirim ölçeği olan Coopersmith Öz Saygı Envanteri (Coopersmith ÖSE), eleştirel okuma düzeylerini belirlemek amacıyla Ünal'ın (2006) geliştirmiş olduğu Eleştirel Okuma Ölçeği (EOÖ), öğrencilerin demografik özelliklerini belirlemek amacıyla hazırlanmış kişisel bilgi formu ve elde edilen nicel verileri desteklemek amacıyla katılımcı günlüğü ve araştırmacı günlüğü kullanılmıştır. Araştırmada ön test – son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan 2x2'lik karışık desenden birinci faktör bağımsız işlem gruplarını, ikinci faktör ise bağımlı değişkene ilişkin tekrarlı ölçümleri göstermektedir. Araştırmanın bağımsız değişkenini BDOP, bağımlı değişkenlerini ise öğrencilerin öz saygı düzeyleri ve eleştirel okuma düzeyleri oluşturmaktadır. Uygulama öncesinde Coopersmith ÖSE ve EOÖ 273 ilkokul 4. sınıf öğrencisine uygulanmış, öz saygı düzeyi ortalamanın altında puan alan 17 öğrenci seçkisiz olarak deney (n=10) ve kontrol (n=7) gruplarına ayrılmıştır. BDOP, araştırmacı tarafından sekiz hafta süresince 80 dakikalık oturumlar hâlinde gerçekleştirilmiştir. Uygulama sonrasında Coopersmith ÖSE ve EOÖ her iki gruba son test olarak tekrar uygulanmıştır. Araştırma sonucunda BDOP'nin öğrencilerin öz saygı düzeylerini olumlu yönde etkilediği görülmüştür. BDOP'nin uygulandığı deney grubunda yer alan öğrencilerin Coopersmith ÖSE alt boyutlarından `Genel Öz Saygı`, `Sosyal Öz Saygı`, `Akademik Öz Saygı` alt boyutları ile toplam-öz saygı puanları için anlamlı bir farklılık olduğu ve öz saygı düzeylerini arttırdığı gözlemlenirken, `Ev-Aile Öz Saygısı` alt boyutu için ön ve son test puanları arasındaki artışın anlamlı düzeyde olmadığı tespit edilmiştir. BDOP'ye katılan öğrencilerin EOÖ ön test ve son test puanları arasında ise anlamlı bir farklılık olmadığı ortaya konmuştur. The aim of this study is to determine the effect of bibliotherapy based reading program (BBRP) on 4th grade students' self-perceptions and their critical reading levels. The research was conducted with 17 students with low self-perception levels who were selected among 273 4th grade students studying at the Atatürk Primary School in Karesi province of Balikesir city in the second semester of 2016-2017 academic year. In the research, in order to determine students' self-esteem levels, Coopersmith Self Esteem Inventory (Coopersmith SEI) that is an 58 item self-portrait inventory developed by Coopersmith (1967); in order to determine students' critical reading levels, Critical Reading Scale (CRS) developed by Ünal (2006); in order to determine the demographic characteristics of the students, personal information forms; in order to support quantitative data participant diaries, and researcher diary were employed. In this study, semi-experimental design with pre-test and post-test control groups was used. The first factor of the 2x2 mixed pattern used in the study shows independent process groups while the second factor shows the repeated measures of the dependent variable. The independent variable of the research is BBRP, and the dependent variables are self-esteem and critical reading levels of the students. Before the conduct of the study, Coopersmith SEI and CRS were applied to 273 4th grade students, and 17 students with self-esteem levels below the average were randomly divided into experimental (n = 10) and control (n = 7) groups. BBRP was applied by the researcher in 80-minute sessions for eight weeks. After the application, Coopersmith SEI and CRS were re-applied to both groups as post-test. The results of the research indicated that BBRP has a positive effect on the students' self-esteem levels. For the experimental group students who received the bibliotherapy based reading program, while significant differences were obtained between `General Self-Esteem`, `Social Self-Esteem`, `Academic Self-Esteem` sub-dimensions of Coopersmith SEI and total-self score, and an increase in the self-esteem levels was observed, no significant difference was found between pre-test and post-test scores for `Home-Parents Self Esteem` sub-dimension. It was also revealed that there was no significant difference between the students' critical reading pre-test and post-test scores. 245

Sözlü edebiyatın önemli türlerinden olan masalların çeşitli yönlerden fert ve toplum hayatına katkıları vardır. Hitap kitlesi çocuk olan masalların yetişkinlerce çocuklara okunması veya çocuklara okutulmasıyla önemli yararlar elde edilebilir. İyi bir eğitim öğretim aracı olarak görülen masallar çocukların ana dilini öğrenmesine, sözcükleri düzgün kullanmasına ve kelime hazinesini zenginleştirmesine yardımcı olabilmektedir. Masallarda çocuğa sunulan kurmaca dünya ile gerçek dünya arasında güçlü bir bağ sezinlenir. Bu da çocuğun kahramanlar aracılığıyla iletilen duygu, düşünce ve iletileri anlamlandırarak hayatın gerçekleri hakkında fikir edinebilmesini sağlayabilmektedir. Okunan veya okutulan her masalda çocuk, iyilik, doğruluk, dürüstlük, adalet, sevgi, merhamet, çalışkanlık, öz güven, saygı, sabır vb. değerleri sezer ve bunu içselleştirir. Çocukların bu değerlere sahip olarak yetişmesi ve değerleri davranış hâline dönüştürebilmeleri son derece önemlidir. Çocuklar bu değerleri kazanarak sağlıklı bir toplumun temelini inşa ederler. Sahip oldukları bu değerleri sonraki kuşaklara aktararak toplumsal devamlılığı sağlarlar. Toplumlar varlıklarını sürdürebilmek, içinde barındırdığı bireylerin gelişimini desteklemek için değerlerin aktarımına ve bireylerce benimsenmesine, bir diğer manada değerler eğitimine ihtiyaç duymaktadır. Bu değerlerin toplumdaki bireylere aktarılmasında önemli rollerden biri de masallara düşmektedir. Çocukların severek ve isteyerek okudukları veya dinledikleri bu masallar onların karakterlerinin şekillenmesi açısından da önemlidir. Bu çalışmada Hasan Lâtif SARIYÜCE‟nin „„ Anadolu Masalları ‟‟ adlı eseri incelenmiştir. Anadolu Masalları adlı eserde yer alan masalların, değerleri aktarmadaki katkıları ve bu masallardaki değerler aracılığıyla verilen iletiler tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla Anadolu Masalları‟nda yer alan 60 masal incelenmiş ve 72 değer tespit edilmiştir. Yapılan çalışmada Sarıyüce‟nin “ Anadolu Masalları ” adlı eseri çalışmanın ana verisini oluşturması bakımından masallar doküman analizi yöntemiyle incelenmiş, tespit edilen değerler başlıklar altında toplanmıştır. Sonuç olarak incelenen bu masalların değerler ve değerler aracılığıyla verilen iletiler bakımından zengin bir içeriğe sahip olduğu tespit edilmiştir., VIII İÇİNDEKİLER TEZ BĠLDĠRĠMĠ ...................................................................................................................... I TEZ KABUL TUTANAĞI ..................................................................................................... II ÖZET ...................................................................................................................................... III ABSTRACT .............................................................................................................................. V ÖN SÖZ .................................................................................................................................VII ĠÇĠNDEKĠLER ................................................................................................................... VIII TABLOLAR DĠZĠNĠ .......................................................................................................... XIII KISALTMALAR DĠZĠNĠ ............................................................................................... XVIII BĠRĠNCĠ BÖLÜM ....................................................................................................................1 1. GĠRĠġ .....................................................................................................................................1 1. 1. Problem Durumu .............................................................................................................1 1. 2. AraĢtırmanın Amacı ........................................................................................................2 1. 3. AraĢtırmanın Önemi .......................................................................................................3 1. 4. Sınırlılıklar ......................................................................................................................3 1. 5. Tanımlar ..........................................................................................................................3 ĠKĠNCĠ BÖLÜM .......................................................................................................................5 2. KURAMSAL ÇERÇEVE.....................................................................................................5 2. 1. Değer Kavramı ................................................................................................................5 2. 2. Değerler Eğitimi .............................................................................................................6 2. 3. Değerlerin Sınıflandırılması .........................................................................................10 IX 2. 4. Edebiyat ve Çocuk Edebiyatı ........................................................................................13 2. 5. Hasan Lâtif Sarıyüce .....................................................................................................15 2. 5. 1. Hayatı ....................................................................................................................15 2. 5. 2. Edebi KiĢiliği ........................................................................................................18 2. 5. 3. Eserleri ..................................................................................................................20 2. 5. 4. Ödülleri .................................................................................................................21 2. 6. Ġlgili ÇalıĢmalar ............................................................................................................22 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM .................................................................................................................26 3. YÖNTEM ............................................................................................................................26 3. 1. AraĢtırmanın Modeli (Deseni .......................................................................................26 3. 2. Ġncelenen Masallar (Doküman) ....................................................................................26 3. 3. Verilerin Toplanması ve Analizi ...................................................................................29 3. 4. Verilerin Güvenirlik ve Geçerliği .................................................................................29 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM ...........................................................................................................30 4. BULGULAR VE YORUMLAR ........................................................................................30 4. 1. Anadolu Masalları adlı eserde hangi değerler kullanılmıĢtır? ......................................30 4. 1. 1. Evrensel Değerler .................................................................................................31 4. 1. 1. 1. Sevgi .............................................................................................................31 4. 1. 1. 1. 1. Ġnsan Sevgisi .............................................................................................33 4. 1. 1. 1. 2. Anne Sevgisi .............................................................................................34 4. 1. 1. 1. 3. Baba Sevgisi .............................................................................................36 4. 1. 1. 1. 4. Evlat Sevgisi .............................................................................................36 4. 1. 1. 1. 5. KardeĢ Sevgisi ..........................................................................................39 4. 1. 1. 1. 6. Doğa Sevgisi .............................................................................................41 4. 1. 1. 1. 7. Hayvan Sevgisi .........................................................................................42 4. 1. 1. 2. ArkadaĢlık ve Dostluk ..................................................................................44 4. 1. 1. 3. Birlik ve Beraberlik ......................................................................................46 4. 1. 1. 4. DayanıĢma ....................................................................................................49 X 4. 1. 1. 5. PaylaĢma .......................................................................................................50 4. 1. 1. 6. Yardımseverlik ..............................................................................................52 4. 1. 1. 7. HoĢgörü .........................................................................................................56 4. 1. 1. 8. Ġyilik ..............................................................................................................57 4. 1. 1. 9. Saygı .............................................................................................................59 4. 1. 1. 10. Misafirperverlik ..........................................................................................63 4. 1. 1. 11. Doğruluk ve Dürüstlük ...............................................................................66 4. 1. 1. 12. Adalet ..........................................................................................................70 4. 1. 1. 13. Cesaret ........................................................................................................72 4. 1. 1. 14. Cömertlik ....................................................................................................75 4. 1. 1. 15. ÇalıĢkanlık ..................................................................................................77 4. 1. 1. 16. Fedakârlık ...................................................................................................83 4. 1. 1. 17. Merhamet ....................................................................................................85 4. 1. 1. 18. Sabır ............................................................................................................87 4. 1. 1. 19. Güven ..........................................................................................................90 4. 1. 1. 20. Vefa .............................................................................................................91 4. 1. 1. 21. EĢitlik ..........................................................................................................92 4. 1. 1. 22. Sadakat ........................................................................................................92 4. 1. 1. 23. Yol Göstermek ............................................................................................93 4. 1. 1. 24. Ġyi Niyetli Olma ..........................................................................................94 4. 1. 2. Millî Değerler .......................................................................................................96 4. 1. 2. 1. BarıĢ ..............................................................................................................96 4. 1. 2. 2. Kahramanlık ..................................................................................................98 4. 1. 2. 3. Özgürlük .......................................................................................................99 4. 1. 3. Manevî Değerler ...................................................................................................99 4. 1. 3. 1. Dua ................................................................................................................99 4. 1. 3. 2. ġükür ...........................................................................................................103 4. 1. 3. 3. Namaz .........................................................................................................104 4. 1. 3. 4. Hayırseverlik ...............................................................................................105 4. 1. 3. 5. Ziyaret Etmek .............................................................................................107 4. 1. 3. 6. Emaneti Koruma .........................................................................................107 XI 4. 1. 4. KiĢisel Değerler ..................................................................................................108 4. 1. 4. 1. Affetme ...........................................................................................................108 4. 1. 4. 2. Empati Kurma .................................................................................................109 4. 1. 4. 3. Güler Yüzlü Olma ...........................................................................................110 4. 1. 4. 4. Kanaatkâr Olma ..............................................................................................110 4. 1. 4. 5. Özür Dileme ....................................................................................................112 4. 1. 4. 6. HediyeleĢme ....................................................................................................114 4. 1. 4. 7. Sorumluluk ......................................................................................................115 4. 1. 4. 8. Sözünde Durma ...............................................................................................116 4. 1. 4. 9. TeĢekkür Etme ................................................................................................117 4. 1. 4. 10. Umutlu Olma ................................................................................................119 4. 1. 4. 11. Azimli Olma .................................................................................................121 4. 1. 4. 12. DüĢünerek Davranma ...................................................................................122 4. 1. 4. 13. Bilgili Ġnsan Olma .........................................................................................126 4. 1. 4. 14. Kendine Güven .............................................................................................127 4. 1. 4. 15. Merak ............................................................................................................128 4. 1. 4. 16. Tebrik Etme ..................................................................................................131 4. 1. 4. 17. Tedbirli Davranma ........................................................................................132 4. 1. 4. 18. Hatasının Farkına Varma ..............................................................................132 4. 1. 4. 19. Öz EleĢtiri Yapma .........................................................................................135 4. 1. 4. 20 .Sakinliğini Koruma .......................................................................................136 4. 1. 4. 21. Güzel KonuĢma .............................................................................................136 4. 1. 4. 22. Geçimli Olma ................................................................................................138 4. 1. 4. 23. Söz Dinleme ..................................................................................................138 4. 1. 4. 24. Temkinli Olma ..............................................................................................140 4. 1. 4. 25. DüĢünceli Davranma .....................................................................................140 4. 1. 4. 26. Alçakgönüllü Olma .......................................................................................141 4. 1. 4. 27. AnlayıĢlı Olma ..............................................................................................142 4. 1. 4. 28. Gayretli Olma ...............................................................................................142 4. 1. 4. 29. Hevesli Olma ................................................................................................144 4. 1. 4. 30. Yeni Bilgiler Öğrenme ..................................................................................144 XII 4. 1. 4. 31. Temizlik ........................................................................................................145 4. 1. 4. 32. Emek .............................................................................................................145 4. 2. Eserde kullanılan değerler aracılığıyla hangi iletiler verilmiĢtir? ...............................147 5. SONUÇ VE TARTIġMA .................................................................................................149 ÖNERĠLER ...........................................................................................................................152 6. KAYNAKÇA .....................................................................................................................153 EKLER ..................................................................................................................................160

Etkili iletişim kurmak ve dilin inceliklerine sahip olmak zengin bir söz varlığına sahip olmaktan geçer. Bir dilin içindeki tüm sözcükler, söz varlığıdır. Söz varlığı üzerine birçok çalışma yapılmış olsa da bu çalışmaların hala yeterli düzeyde olmadığı düşünülmektedir. Milli Eğitim Bakanlığının yürüttüğü iki önemli projeden birinin Türkçenin söz varlığına ilişkin olması söz varlığı çalışmalarının öneminin gün geçtikçe arttığının göstergesidir. "H. Salih Zengin'in Çocuk Hikâyelerindeki Söz Varlığının Türkçe Eğitimine Katkısı" adlı bu çalışmada Zengin'in "Çok Mavi Hikâyeler" ve "Çok Serin Hikâyeler" adlı eserlerindeki söz varlığını ortaya çıkarmak, tespit edilen söz varlığı ögelerinin Türkçe eğitimine katkısını incelemek ve bu doğrultuda yapılan çalışmalara katkıda bulunmak amaçlanmıştır. Araştırmada doküman incelemesi yöntemi ve betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmada öncelikle çocuk edebiyatı ve çocuk edebiyatı ürünlerinden hikâye türü hakkında bilgi verilmiştir. Türkçe eğitimine ve Milli Eğitim bağlamında Türkçe dersine genel olarak değinilmiştir. Çalışmanın temelini oluşturan söz varlığı ve içerdiği ögeler ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. Çocuk edebiyatı alanında birçok eser veren H. Salih Zengin'in hayatı ve edebi kişiliği üzerinde de durulmuştur. İnceleme kısmında eserlerdeki söz varlığı ögeleri (temel söz varlığı, terimler, deyimler, atasözleri, ikilemeler, kalıp sözler, argo ifadeler) saptanarak, bulgular tablolaştırılmış ve Türkçe eğitimi açısından yorumlanmıştır. Araştırmanın sonucunda H. Salih Zengin'in "Çok Mavi Hikâyeler" ve "Çok Serin Hikâyeler" adlı eserlerinin söz varlığı açısından atasözleri, kalıp sözler ve argo ifadeler haricinde yeterli seviyede olduğu belirlenmiştir. Özellikle incelenen eserlerin söz varlığı ögelerinden temel söz varlığı, terimler ve deyimler açısından zengin olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca hikâyelerde tespit edilen söz varlığı ögelerinin I. Kademe öğrencilerinin Türkçe eğitimine katkı sunabileceği saptanmıştır., Enhancing effective communication and being possesed of the language depends on owning a super verbalism. All words in a language is the asset of vocabulary. Although there are many studies on the existence of vocabulary, these studies are still considered to be insufficient. The fact that one of the two important projects carried out by the Ministry of National Education is related to the asset of the vocabulary of Turkish is the view that the importance of vocabulary works has increased day by day. In this study named "The Contribution Of H. Salih Zengin's Vocabulary In Children's Stories To Turkish Education", it is aimed to reveal the asset of vocabulary in Zengin's works "Very Blue Stories" and "Very Cool Stories" and to contribute to the studies conducted in this direction. Document analysis method and descriptive survey model were used in the study. In the research, the information about children's literature and the story which is one of the type of children's literature was firstly given. Turkish language instruction and Turkish as a subject in the context of National Education were mentioned in general. The asset of vocabulary and the elements that form the basis of the study were discussed in detail. It was also focused on H. Salih Zengin's life and his literary personality, who has written many works in the field of children's literature. In the analyzing part of the study, the vocabulary items in the works (basic vocabulary, terms, idioms, proverbs, reduplications, pattern words, slang expressions) were determined and the findings were tabulated and interpreted in terms of Turkish language instruction. As a result of the research, it was determined that H. Salih Zengin's works "Very Blue Stories" and "Very Cool Stories" were at a sufficient level except for proverbs, phrases and slang expressions. In particular, it was found that the works examined were rich in the sense of vocabulary elements such as basic vocabulary, terms and phrases. In addition, it was determined that the vocabulary items identified in the stories could contribute to instruction of Turkish for first stage students.

Çocuk edebiyatı ürünlerinin seslendiği yaş aralığının kendine özgü bir takım farklılıkları vardır. Bu dönem, gelişim açısından kritik dönem olarak yani çocuğun gelişiminde en önemli zaman dilimi olarak da değerlendirilebilir. Gelişim psikolojisinin verilerinden yararlanılarak, estetik bir kaygı ile oluşturulmuş her yapıt çocuğun çok yönlü gelişimine olanak sağlar. Selen'in Öyküleri'ni temele alan bu çalışmanın amacı; ele alınan kitaplardaki ana karakterin geliştirilmesindeki evrelerin, alanların incelenmesini ve gelişim psikolojisi verileriyle tutarlı olup olmadığını ortaya koymaktır. Araştırmada on iki kitaptan oluşan `Selen'in Öyküleri` dizisinden amaçlı örneklem türlerinden ölçüt örneklem yöntemiyle dört kitap seçilmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesi yöntemiyle yapılan araştırmada; alanyazın taranarak gelişim psikolojisi verilerine göre söz konusu kitaplar incelenmiştir. Elde edilen veriler betimsel analiz yaklaşımıyla çözümlenmiştir.Araştırmanın sonucunda söz konusu kitapların gelişim psikolojisi verileriyle koşutluk gösterdiği gözlemlenmiştir. Ayrıca söz konusu kitapların, çağdaş çocuk yazını niteliklerini taşıdığı bulgulanmıştır. Selen'in Öyküleri başlıklı dizi kitaplar ile ilişki içine giren çocukların çok yönlü gelişiminin sağlananacağı ve okuma alışkanlığını kazanmasında bu kitapların önemli bir yeri olacağı anlaşılmıştır. Bununla birlikte gelişim psikolojisi ve çağdaş çocuk yazını verileri dikkate alınarak birtakım öneriler getirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Çocuk, edebiyat, kişilik, dil, gelişim, psikoloji, Aysel Gürmen, Selen'in Öyküleri. There is a number of typical differences of the age range to which chilren's literature products appeal. That period can be evaluated as the critical period that is the most important period of time in terms of development. Every work created with aesthetic concern by using the developmental psychology data, enables the child to develop in a versatile way. The aim of this research based on Selen's Stories is to study the stages and fields of the development of the main character in these books in question and to reveal whether they are consistent with the data of developmental psychology.In this research, four books have been selected from the Selen's Stories series composed of twelve books with criterion sampling method as one of the purposive sampling method. In this research conducted by document examination method which is one of the qualitative research methods; books in question were examined according to developmental psychology data according to data of developmental psychology by making a literature review. The data obtained have been analyzed by the descriptive analysis approach.As a result of the research, it has been observed that the books in question show parallelism with the data of developmental psychology. Furthermore, it has been discovered that the books in question have the qualification of the contemporary children's literature. It is understood that these books will have an important place for the children establishing a relationship with the book series called Selen's Stories in ensuring the versatile development and gain reading habits. However, some suggestions have been offered by taking developmental psychology and contemporary children's literature data into account.Key Words: Children, literature, personality, language, development, psychology, Aysel Gürmen, Selen's Stories. 168

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü TEZlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Toplum yapısındaki değişme ve gelişmeleri gösterme, toplumu yönlendirme işlevlerini yerine getiren edebiyat eserleri içinde romanlar önemli bir yere sahiptir. Toplumdaki değişimlerin, yazarların kaleminde nasıl ve ne kadar yer bulduğu, jürinin kaygılarının ne şekilde farklılaştığını ortaya koymak amacıyla ödüllü romanlar çalışılmıştır. Dünya edebiyatında olduğu gibi Türk edebiyatında da ödül önemli bir ölçüttür. Çocuk edebiyatıyla ilgili bir jürinin değerlendirme sürecinden geçen romanların incelenmesinin, çocuk edebiyatının sınırlarını çizme ve kapsamını belirlemeye yardımcı olacağı düşünülmektedir. Elde edilen temaların ışığında ödüllerin verilmeye başlandığı tarihten günümüze çocuk edebiyatının nasıl bir seyir izlediği betimlenmeye çalışılmıştır. Ödüllü romanlarda işlenen temalar; öncelikle bireyle ilgili temalar, toplumla ilgili temalar, iletişim ve teknoloji ile ilgili temalar, millî ve tarihî temalar, dinî ve manevi temalar, eğitim ve sanatla ilgili temalar, doğa ve bilim ile ilgili temalar, fantastik temalar ve insanlık ile ilgili temalar olmak üzere 9 ana başlık altında sınıflandırılmıştır. Temaların romanlarda hangi sıklıkta geçtiğini tespit etmek araştırmanın alt amaçlarını oluşturmaktadır. Araştırmada incelenen romanlar, ülkemizde çocuk edebiyatı roman yarışmalarının başladığı 1948 yılından 2016 yılı ödüllerinin de dâhil edildiği süredeki birincilik, ikincilik, üçüncülük veya yılın romanı ödülünü kazanan 66 çocuk romanı ile sınırlandırılmıştır. Tarama modelinde nitel araştırma yöntemi ile gerçekleştirilen çalışmada veriler, doküman incelemesi ile toplanmıştır. Elde edilen bulgular içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Temalarla verilen mesajların yıllar itibariyle değişiklik arz etmesi; çocuk romanlarının toplum yapısındaki dalgalanmaları yansıttığının bir delilidir. Sayıca diğer roman çeşitlerine göre fazla olan fantastik romanlar ödüllü çocuk romanları içinde öne çıkmaktadır. Büyük çoğunluğu 100 ila 200 sayfadan oluşan ödüllü romanlarda en fazla toplumla ilgili temalara yer verildiği görülmüştür. 57 romanda geçme sıklığıyla 'sevgi' teması, 52'şer romanda geçme sıklıklarıyla 'oyun' ve 'okuma' temaları, 45 romanda geçme sıklığıyla 'aile' teması; en fazla ele alınan temalardır. Alt temalar içinde de kitap, hayvan sevgisi, kardeş ile kardeş sevgisi en fazla işlenen temalardandır. Ayrıca yarışmayı düzenleyenlerin ideolojik kaygılarının ödül alacak eserlerin belirlenmesini etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Romanlarda temalar; nedenleri, yol açtığı durum veya olaylar, çözüm yolları gibi çok çeşitli fikirlerle işlenmiştir. Hayatı olduğu gibi yansıtması ve çocukları hayata hazırlaması bakımından önemli bir işlevi yerine getiren romanlardaki temaların olumlu ve olumsuz yönleriyle her iki şekilde de ele alındığı tespit edilmiştir. Ancak bazı romanlarda verilen olumsuzlukların çocuğa görelik ve çocuk gerçekliği bakımından sınırları zorladığı tespit edilmiştir. Genel anlamda ödüllü çocuk romanları, çocuk edebiyatının genel kabul gören çizgilerini korumakla beraber; zaman zaman bazı çocuk romanlarında temaların ele alınış ve yorumlanış biçimleriyle yazarların ve jüri üyelerinin çocuk edebiyatının sınırları dışına çıktıkları sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Çocuk Edebiyatı, Çocuk Romanı, Tema, Ödüllü Roman Novels are important literary works in terms of indicating the changes and developments within the community structure and directing the society. Prize-winning novels have been studied in order to reveal how and to what extent the changes in a community find place through writers' narrations and in what way the concerns of the jury differ. Prize is an essential criterion both across the world literature and the Turkish literature. It is believed that the examination of novels on children's literature which have been analyzed by a jury will help draw the line of children's literature and set the content. It is aimed at portraying how children's literature have had its course from the date the prizes started to be bestowed to this day in the light of the themes obtained. The themes worked on in the prize-winning novels are classified under 9 main topics as themes about individuals, society, communication and technology; national and historical themes; religious and moral themes; themes about education and arts; themes about nature and science; fantastic and humanity themes. The subgoals of the research included establishing how often those themes take place in the novels. The novels analyzed in the research were limited to 66 children's novels that won the novel of the year prize or the ones that won the first prize, the second prize and the third prize starting from the year 1948 when children's literature contests began in our country to the year 2016 when the prizes were given to certain novels. The data of the study carried out through qualitative research method in the survey model were gathered via document analysis. The obtained findings were analyzed by content analysis technique. That the messages of the themes have shown an alteration through years is a proof that children's novels are a reflection of the fluctuation within the community structure. Fantastic novels, which outnumber other types come to the forefront among the prize-winning children's novels. It is observed that the prize-winning novels, most of which consist 100-200 pages, mainly include social themes. The most handled themes are 'love' with a frequency of 57 novels; 'game' and 'reading' with a frequency of 52 novels; and 'family' with a frequency of 45 novels. The most covered subthemes are books, love for animals, siblings and love for siblings. It was also concluded that the ideological concerns of the competition organizers affect the determination of the award winning works. The themes in novels are treated through various reasons such as their causes, situations and occurences they make way for and their solutions. It was established that the themes, which play an important role in terms of reflecting life as it is and preparing children for life, are embraced with both their positive and negative sides. However, some negativities discussed in some novels have been identified as pushing the limits regarding the suitability for and reality of a child. It was concluded that prize-winning children's novels generally protect the approved line of children's literature yet writers and jurors occasionally step out of the line of children's literature regarding the approach and interpretation of the themes in some children's novels. Keywords: Children's Literature, Children's Novel, Theme, Prize-winning Novel

Szeremy, Y., Analyzing Turkish and Foreign Children’s Story Books Dealing with Health, Hacettepe University, Institute of Health Sciences, Special Education, Master Thesis, Ankara, 2018. In this study, Turkish, English and French children's story books were examined within the context of child health and children's story books were analyzed to find out which health topics were presented in these story books. In accordance with this purpose, data were collected through “The Form of Analysing the Childrens’s Story Books (Theme: Health) developped by the researcher. This study was based on a sample of 96 Turkish, 32 English and 32 French children’s story books which were suitable for kids ages 4-8 and published between 2007-2017. In this study, descriptive survey model was used and document analysis was conducted to collect research data. Collected data were analyzed using the SPSS (Statistical Package for Social Studies) program. From the results of the evaluation, it was concluded that in the children’s story books, health topics such as oral and dental health, hand and body cleanse, physical activity and nutrition were mostly included. Apart from these health topics, 28 different health topic themes were figured out in analyzed children’s story books. There were a few children’s books with theme “cancer, diabetes, epilepsy" but fewer in number, thus it can be said, there is a need for more books which have these kinds of health topics. Key words: Children’s Literature, Health, Children’s story books İÇİNDEKİLER ONAY SAYFASI iii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iv ETİK BEYAN SAYFASI v TEŞEKKÜR vi ÖZET vii ABSTRACT viii İÇİNDEKİLER ix SİMGELER VE KISALTMALAR xii ŞEKİLLER xiii GRAFİKLER xiv TABLOLAR xv 1. GİRİŞ 1 1.1. Kapsam 1 1.2. Amaç 2 1.3. Varsayım 4 1.4. Araştırmanın Sınırlılıkları 4 2. GENEL BİLGİLER 5 2.1. Çocuk ve Çocukluk 5 2.2. Çocuk Edebiyatı 6 2.2.1. Dünyada Çocuk Edebiyatı 7 2.2.2. Türk Çocuk Edebiyatı 9 2.2.3. İngiliz Çocuk Edebiyatı 11 2.2.4. Fransız Çocuk Edebiyatı 13 2.3. Türk Çocuk Edebiyatına Kazandırılan Çeviri Eserler 15 2.3.1. Erek – Odaklı Çeviri 18 2.3.2. Fransız Çocuk Edebiyatından Türk Çocuk Edebiyatına Kazandırılan İlk Çeviri Eserler: “Telemak” ve “La Fontaine Fablları” 20 2.3.3. İngiliz Çocuk Edebiyatından Türk Çocuk Edebiyatına Kazandırılan İlk Çeviri Eserler “Robinson Crusoe” ve “Gulliver’in Gezileri” 24 2.4. Çocuk Edebiyatı ve Kitaplarının İşlevleri 25 2.4.1. Özel Amaçla Yazılmış Resimli Çocuk Kitapları ve Eğitim Amaçlı Kullanımı 27 2.4.2. Çocuk Kitaplarında Sağlık Kavramı 29 2.5. Sağlık Eğitimi ve Erken Sağlık Eğitimi 32 2.5.1. Sağlık Okur Yazarlığı ve Erken Sağlık Okur Yazarlığı 34 3. GEREÇ VE YÖNTEM 38 3.1. Araştırmanın Modeli 38 3.2. Araştırmanın Evreni 39 3.3. Araştırmanın Örneklemi 39 3.4. Veri Toplama Aracı 40 3.5. Geçerlik ve Güvenirlik 41 3.6. Veri Toplama İşlemi 43 3.7. Verilerin Analizi 44 4. BULGULAR 45 4.1. İncelenen Öykü Kitaplarının Künye Bilgileri Yönünden Değerlendirilmesi 45 4.2. İncelenen Öykü Kitaplarının Hitap Ettikleri Yaş Aralığı Yönünden Değerlendirilmesi 51 4.3. İncelenen Öykü Kitaplarının Ek Bilgi İçermesi Yönünden Değerlendirilmesi 52 4.4. İncelenen Öykü Kitaplarının Fiziksel Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi 54 4.5. İncelenen Öykü Kitaplarının Resimle Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi 55 4.6. İncelenen Öykü Kitaplarının Ana Karakter Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi 61 4.7. İncelenen Öykü Kitaplarının İçerik Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi 69 4.8. İncelenen Öykü Kitaplarının Dil ve Anlatım Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi 75 4.9. İncelenen Öykü Kitaplarının İşlenen Sağlık Konu ve Temalar Yönünden Değerlendirilmesi 80 5. TARTIŞMA 88 5.1. Künye Bilgileri ve Kitapların Çeviri Olması Açısından 88 5.2. Fiziksel Özellikleri Açısından 90 5.3. Resimleme Özellikleri Açısından 92 5.4. Karakter Özellikleri Açısından 93 5.5. İçerik Özellikleri Açısından 95 5.6. Dil ve Anlatım Özellikleri Açısından 97 5.7. İşlenen Konu ve Temalar Açısından 98 6. SONUÇ VE ÖNERİLER 102 6.1. Sonuçlar 102 6.2. Öneriler 103 7. KAYNAKLAR 105 8. EKLER EK-1: Öykü Kitabı İnceleme Formu (Tema: Sağlık) EK-2: Türkçe Kitap Listesi EK-3: İngilizce Kitap Listesi EK-4: Fransızca Kitap Listesi 9. ÖZGEÇMİŞ ÖZET Szeremy, Y., Sağlık Temasını İçeren Türkçe ve Yabancı Dillerdeki Çocuk Kitaplarının İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Özel Eğitim Programı Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2018. Bu araştırmada Türkçe ve yabancı dillerde olan, Türkçe, İngilizce ve Fransızca resimli öykü kitapları, çocuk sağlığı teması kapsamında incelenmiş ve resimli çocuk öykü kitaplarında hangi sağlık konularına yer verildiği sorusuna yanıt aranmıştır. Bu amaç doğrultusunda, veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından geliştirilen “Öykü Kitabı İnceleme Formu (Tema: Sağlık)” kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu, 2007-2017 yılları arasında basılmış, 4-8 yaş arası çocuklar için uygun olduğu düşünülen 96 adet Türkçe, 32 adet İngilizce ve 32 adet Fransızca resimli öykü kitapları oluşturmaktadır. Araştırmada betimsel tarama yöntemi kullanılmış ve erişilen resimli öykü kitaplarının incelenmesine yönelik doküman analizi yapılmıştır. Araştırma sürecinde elde edilen veriler, SPSS programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonunda elde edilen bulgulara bakıldığında, çocuk öykü kitaplarında, en çok ağız ve diş sağlığı, el ve vücut temizliği, fiziksel aktivite, beslenme gibi sağlık konularına yer verildiği görülmüştür. Ayrıca bu sağlık konuları dışında, incelenen resimli çocuk öykü kitaplarında 28 farklı sağlık konu ve temasına yer verildiği bilgisine ulaşılmıştır. Araştırma dahilinde erişilebilen kitaplar arasında “kanser, diyabet, epilepsi” gibi farklı sağlık konularına yönelik çocuk öykü kitaplarının sınırlı sayıda olduğu görülmüştür ve dolayısıyla bu tip sağlık konularını işleyen kitapların daha çeşitli olması önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Çocuk Edebiyatı, Sağlık, Çocuk Öykü Kitapları

Koçak, DC. Investigation of Illustrated Story Books Published Between 2005-2017 in the Kindergartens Attached to Universities in Ankara in Terms of Emotional Literacy, Hacettepe University Child Development and Education Program, Master Thesis, Ankara 2018. This research has been carried out to investigate the illustrated story books published between 2005-2017 in the kindergartens attached to universities in Ankara in terms of emotional literacy. The universe of the research is created from 658 picture books which obtained from the kindergartens’ book lists. The sample of the research has been established by 227 picture books which were selected by random sampling method. Data from the research was collected through “Investigation The Illustrated Story Books In Terms Of Emotional Literacy” form which was developed by the researcher based on literature review and expert opinion. The emotion classes that Goleman (2017) made, were taken into account in the creation of the form. Through the form, the data of the books were determined in terms of their including the title, the author and author’s gender, illustrator, translator, subject, theme, message, main character, side character, publisher, year of printing, number of prints of the illustrated story books’, it was determined whether there were emotional clusters observed in books and appropriate and whether the content characteristics of the books were appropriate in terms of emotional literacy. In the study, a mixed method was used in which quantitative and qualitative research methods were applied together. "Variation" design was used to quantify qualitative data and analyze quantitative data before combining pattern research designs. The quantitative part of the research is a descriptive study in the screening model. In the qualitative part of the study, a document analysis method was used. Descriptive statistics methods (frequency, percentage and average) and 7nonparametric tests, which are Mann Whitney-U test and Chi-square test, were used to analyse the data. As a result; it has been found that there is reasonable difference between Turkish illustrated story books and the translated ones (p

Çocuk edebiyatı, edebiyatın önemli dallarından biridir. Tarihten günümüze, çocuklara verilen değer ve önem arttıkça, bu alanda gelişmeler yaşanması da kaçınılmaz olmuştur. Gerek dünyada gerekse ülkemizde yıllar içinde yaşanan bu gelişmeler, çocuk edebiyatı alanını da etkilemiştir.Çocuklar, çocuk edebiyatı ürünleriyle etkileşim içine girdikçe başta dil gelişimi ve bilişsel gelişim olmak üzere birçok gelişim alanında gelişme kaydetmektedir. Bu gelişmeler göz önünde bulundurulduğunda bir ülkede yayınlanan çocuk kitabı sayısının ve niteliğinin özellikle okul öncesi ve ilköğretim çağındaki çocukları doğrudan etkilediği söylenebilir. Kitapların resimleri, konuları, ana ve yardımcı karakterleri vb. etkenler çocukların birebir etkileşime girdikleri ve doğrudan etkilendikleri etkenler olarak sayılabilir. Resimli çocuk kitapları çocuğun dil gelişimini destekleyerek ana dilini geliştirmenin yanında, kendi kültürünü, alışkanlıklarını, gelenek göreneklerini ve değerlerini ona aşılayarak çocuğu, toplumun bir parçası olarak hayata hazırlar.Bir ülkedeki çocukların resimli kitapları, o ülkenin kültürüne sahip yazarlar tarafından hazırlanan kitapları ve başka ülkelerden, başka kültürlere sahip yazarların çeviri kitaplarını içermektedir. Çocuklar, gerek yerli yazarlar tarafından yazılmış resimli çocuk kitaplarıyla, gerekse çeviri çocuk kitaplarıyla etkileşime girerek hem farklı kültürleri tanıyabilecek, hem de kendi kültürüne has özellikleri öğrenmiş olacaktır. Kültürler arasında farklılıklar olduğu gibi ortak değerler ve benzerlikler de bulunmaktadır. Bu bağlamda çocuk edebiyatı eserlerinde ortak değerlere yer verilmesinin kaçınılmaz olduğu söylenebilir. Coğrafi olarak yakın yaşamanın getirisi olan ortak kültürel ögeler olmakla birlikte, günümüzde küreselleşmenin de etkisiyle evrensel değerlerin oluşması kaçınılmazdır. Bu durum, edebiyatın bir kolu olan çocuk edebiyatı eserlerinde kolaylıkla görülmektedir. Bütün bunlar göz önüne alındığında yerli ve çeviri çocuk kitaplarının kültüre, evrensel değerlere, farklılıklara yer vermiş olması beklenmektedir. Buradan yola çıkılarak yapılan bu çalışmada, 2013-2017 yılları arası yayınlanan toplamda 55 adet resimli çocuk kitabı incelenerek kültür bağlamında değerlendirilmiştir. Yapılan araştırmada şu sorulara cevap aranmıştır:1. Türkiye'de yayınlanan yerli yazarlar/ressamlar tarafından oluşturulmuş resimli çocuk kitapları ile yabancı yazarlar/ressamlar tarafından oluşturulmuş resimli çocuk kitapları arasında kültürel anlamda farklılıklar ve benzerlikler var mıdır?2. Türkiye'de yayınlanan yerli yazarlar/ressamlar tarafından oluşturulmuş resimli çocuk kitapları ile yabancı yazarlar/ressamlar tarafından oluşturulmuş resimli çocuk kitapları arasında kültürel anlamda farklılıklar ve benzerlikler olmalı mıdır?3. 2013-2017 yılları arasında Türkiye'de yayınlanan yerli ve çeviri resimli çocuk kitaplarının sayıca oranı nedir?Araştırmada, 28 yerli, 27 çeviri olmak üzere toplam 55 resimli çocuk kitabı incelenmiştir. Bu inceleme sırasında araştırmacı tarafından oluşturulan 40 maddelik ölçütler tablosu kullanılmıştır. 3 bölümden oluşan bu ölçütlerin ilk 20 maddesi kültürlemeyle, 21. maddeden 29. maddeye kadar olan bölümü kültürlenmeyle, 30. maddeden 40. maddeye kadar olan bölüm ise kültürleşmeyle ilişkili maddelerdir. Araştırma sonucunda elde edilen yüzdeler yerli ve çeviri kitaplar için ayrı ayrı ve toplam olarak hesaplanmış ve yüzdelikler arasında karşılaştırma yapılmıştır. Araştırma sonucunda yerli ve çeviri resimli çocuk kitaplarının çoğunda evrensel değerlere ya da kültürel ögelere rastlanmıştır. Genel olarak bakıldığında yerli kitaplardaki bu oranın çeviri kitaplara göre daha fazla olduğu söylenebilir. Children's literature is one of the important branches of literature. As value and importance given to children has increased from past to present, new developments in this area have become inevitable. In addition, social, political and economic changes , both in our country and the world , have had an effect on children's literature.As children are interact to literature, they develop in many areas of development, especially language and cognitive development. Considering these influences, it can be said that the amount and quality of children's books published in a country directly affect the children in preschool and primary school age. The pictures, subjects, main and auxiliary characters of the books and similar factors can be counted on as factors in which children directly interact with. Children's picture books support the child's linguistic development and develop his mother tongue, and prepare him for life as part of society by instilling his own culture, habits, traditions and values.Children's picture books in a country include books prepared by authors who have the culture of that country, as well as translated books of foreign writers from other cultures. Children will be able to recognize new and different cultures as well as learn the characteristics of their own culture by reading children's books written by native Turkish writers and foreign translated children's books. There are common values and similarities as well as differences between cultures. In this context, it can be said that the inclusion of common values in children's literature is inevitable. As with the common cultural elements that are the result of geographically close living, it is inevitable that universal values will be created with the effect of globalization. This situation is easily seen in children's literature.Considering all this, it is expected that the native and translated children's books will include culture, universal values and differences. In this study based on this point, 55 children's picture books published between 2013-2017 were examined and evaluated in the context of culture. In this research, answers were sought for the following questions:1. Are there the similarities and differences in the context of culture between children's picture books by Turkish writers and illustrators and those of foreign writers and illustrators?2. Should there be any similarities and differences in the context of culture between children's picture books by Turkish writers and illustrators and those of foreign writers and illustrators?3. What is the ratio of the number of native and translated children's picture books published in Turkey between 2013-2017?In this study, a total of 55 children's picture books, 28 of which were native and 27 of which were translated, were examined. During this study, a table with 40 matter made by researcher was used. The first 20 items of this criterion are cultured, 21 through 29 are cultured, and the 30th to 40th items are related to culturalization.The percentages obtained as a result of the research were calculated separately for native and foreign translated books and compared. As a result of the research, most of the children's books with native and translation picture have been found to have universal values or cultural elements. In general, it can be said that this ratio in native books is higher than in translation books. 162

Son yıllarda çocuğa verilen önemin artmasıyla birlikte çocuğun eğitimi de önem arz etmeye başlamıştır. Geleceğine önem veren, sağlam kimlikli bireyler yetiştirmek isteyen milletler en büyük yatırımı çocuklara yapmaktadır. Değerlerini benimsemeyen nesillerin kendileri için tehlike arz edeceğinin farkında olan milletler çocukların ahlâk ve karakter eğitimleri üzerinde durmaktadır. Çocukların evrensel, millî ve manevî değerlere sahip olması ve bu değerleri davranışa dönüştürebilmeleri son derece önemlidir. Bu değerleri kazanan çocuklar sağlıklı bir toplumun temelini atmaktadır. Çocuklara evrensel, millî ve manevî değerleri kazandırmak için onların dünyasını keşfetmek gerekmektedir. Çocukların dünyasını keşfetme noktasında ise çocuk edebiyatı günümüzde önemli bir yol kat etmiştir. Çocuklara istendik davranışlar kazandırmada pek çok çocuk edebiyatı ürününden yararlanılmaktadır. Söz konusu malzemelerden biri de şüphesiz çocuk dergileridir. Çocuklar kendilerine hitap eden bu dergiler sayesinde yazınsal nitelikli eserlerle tanışma imkânı bulmaktadır. Dergilerde yer verilen yazınsal nitelikli eserler aracılığıyla çocuklar eğlenme, merak, hayal kurma gibi pek çok ihtiyacını giderebilmektedir. Çocuklar bir II yandan bu ihtiyaçlarını giderirken bir yandan da evrensel, millî ve manevî değerleri kazanabilmektedir. Böylelikle çocuk dergileri de çocuklara değer aktarımı hususunda önemli bir rol oynamaktadır. Bu çalışmada 1999 yılında Kosova’ da “Balkanlarda Anadil Zevkini Beraber Yaşatalım” alt başlığıyla çocuklara yönelik olarak yayın hayatına başlayan Türkçem Dergisi incelenmiştir. Türkçem Dergisi’nde yer alan metinlerin değer aktarımına katkıları tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla derginin 2013 yılının Ağustos sayısından başlanarak 2016 yılının Eylül sayısı dâhil olmak üzere kırk iki sayısı incelenmiştir. Metinler doküman analizi yöntemiyle incelenmiş, tespit edilen değerler başlıklar altında toplanmıştır. Türkçem Dergisi’nde yer alan metinler aracılığıyla çocukların evrensel, millî ve manevî değerleri kazanabileceği, Türkçem Dergisi’nin gelecek ve kimlik inşası noktasında önemli bir görevi yerine getirdiği sonucuna varılmıştır., İÇİNDEKİLER ÖZET ...........................................................................................................................I ABSTRACT .............................................................................................................III ÖN SÖZ .................................................................................................................. V İÇİNDEKİLER ....................................................................................................VII BİRİNCİ BÖLÜM .....................................................................................................1 1. GİRİŞ ......................................................................................................................1 1.1. Problem Durumu ............................................................................................... 1 1.2. Araştırmanın Amacı .......................................................................................... 2 1.3. Araştırmanın Önemi .......................................................................................... 2 1.4. Sınırlılıklar ......................................................................................................... 3 1.5. Tanımlar ............................................................................................................. 3 İKİNCİ BÖLÜM ........................................................................................................4 2.KURAMSAL ÇERÇEVE ...................................................................................... 4 2.1. DEĞERLER EĞİTİMİ .................................................................................... 4 2.2. ÇOCUK EDEBİYATI .................................................................................. 11 2.2.1. TÜRKİYEDE ÇOCUK DERGİCİLİĞİ .................................................... 13 2.2.2. BALKANLARDA ÇOCUK DERGİCİLİĞİ .............................................. 21 2.2.2.1. Kosova ve Makedonya’da Türkçe Yayınlanan Çocuk Dergileri..........21 2.2.2.1.1. Makedonya’da Yayınlanan Çocuk Dergileri.........................................21 2.2.2.1.1.1. Sevinç Dergisi........................................................................................21 VIII 2.2.2.1.1.2. Tomurcuk Dergisi.................................................................................23 2.2.2.1.2. Kosova’da Yayınlanan Çocuk Dergileri................................................25 2.2.2.1.2.1. Boncuk Dergisi......................................................................................25 2.2.2.1.2.2. Kuş Dergisi............................................................................................25 2.2.2.1.2.3. Bahar Dergisi........................................................................................27 2.2.2.1.2.4. Diğer dergiler........................................................................................29 2.2.2.1.2.5. Türkçem Dergisi...................................................................................29 2.3. İLGİLİ ÇALIŞMALAR.................................................................................. 34 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ..................................................................................................37 3.YÖNTEM ...............................................................................................................37 3.1.Araştırmanın modeli (Deseni)........................................................................... 37 3.2. İncelenen Dergiler ............................................................................................ 37 3.3.Verilerin Toplanması ........................................................................................ 38 3.4.Verilerin Analizi ................................................................................................ 39 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM ............................................................................................40 4.BULGULAR VE YORUMLAR ..........................................................................40 4.1. EVRENSEL DEĞERLER .............................................................................. 40 4.1.1.Sosyal Bağları Güçlendiren Evrensel Değerler............................................ 40 4.1.1.1.Sevgi.............................................................................................................. 40 4.1.1.1.1.Aile Sevgisi..................................................................................................42 4.1.1.1.1.1.Anne Sevgisi.............................................................................................43 4.1.1.1.1.2.Baba Sevgisi.............................................................................................45 IX 4.1.1.1.1.3.Evlat Sevgisi.............................................................................................46 4.1.1.1.1.4.Kardeş Sevgisi..........................................................................................47 4.1.1.1.1.5. Dede Sevgisi.............................................................................................47 4.1.1.1.1.6.Nine Sevgisi..............................................................................................48 4.1.1.1.1.7.Torun Sevgisi...........................................................................................48 4.1.1.1.2.Doğa Sevgisi................................................................................................49 4.1.1.1.3. Hayvan Sevgisi..........................................................................................50 4.1.1.1.4.Kitap Sevgisi...............................................................................................51 4.1.1.1.5.Öğretmen Sevgisi.......................................................................................52 4.1.1.1.6. Çocuk Sevgisi............................................................................................53 4.1.1.2.Arkadaşlık ve Dostluk..................................................................................54 4.1.1.3. Birlik ve Beraberlik.....................................................................................55 4.1.1.4.Dayanışma.....................................................................................................56 4.1.1.5. Paylaşmak ...................................................................................................56 4.1.1.6. Yardımseverlik.............................................................................................57 4.1.1.7.Hoşgörü..........................................................................................................58 4.1.1.8.İyilik ...............................................................................................................59 4.1.1.9. Saygı..............................................................................................................60 4.1.1.10.Misafirperverlik..........................................................................................61 4.1.1.11.Doğruluk ve Dürüstlük...............................................................................61 X 4.1.2.Bireyi Günlük Hayatta Öne Çıkaracak Evrensel Değerler...........................63 4.1.2.1.Adalet.............................................................................................................63 4.1.2.2.Cesaret...........................................................................................................63 4.1.2.3. Cömertlik......................................................................................................64 4.1.2.4.Çalışkanlık.....................................................................................................65 4.1.2.5.Fedakârlık......................................................................................................66 4.1.2.6.Merhamet.......................................................................................................67 4.1.2.7.Sabır ..............................................................................................................67 4.1.2.8.Şefkat..............................................................................................................68 4.1.2.9.Vefa.................................................................................................................68 4.2.MİLLİ VE MANEVİ DEĞERLER...................................................................69 4.2.1.Millî Değerler....................................................................................................69 4.2.1.1 Toplumun Tarihi İle İlgili Öne Çıkan Millî Değerler.................................69 4.2.1.1.1.15 Temmuz..................................................................................................69 4.2.1.1.2. Atatürk ......................................................................................................69 4.2.1.1.3.Bayrak.........................................................................................................70 4.2.1.1.4.Barış............................................................................................................71 4.2.1.1.5.Kahramanlık..............................................................................................73 4.2.1.1.6.Millet Sevgisi..............................................................................................74 4.2.1.1.7.Vatan Sevgisi..............................................................................................75 XI 4.2.1.1.8.Özgürlük.....................................................................................................77 4.2.1.1.9.Bağımsızlık.................................................................................................77 4.2.1.1.10.Kosova ve Balkan Tarihi ile İlgili Öne Çıkan İletiler.............................78 4.2.1.2. Toplumun Dil Varlığı İle İlgili Ön Çıkan Millî Değerler...........................79 4.2.1.2.1.Dil Bilinci.....................................................................................................79 4.2.1.2.2.Atasözü........................................................................................................80 4.2.1.2.2.Deyim..........................................................................................................81 4.2.1.2.4.Masal ..........................................................................................................82 4.2.1.2.5.Mâni............................................................................................................83 4.2.1.2.6.Fıkra ve Nasrettin Hoca.............................................................................83 4.2.2.Manevî Değerler...............................................................................................84 4.2.2.1.Allah Sevgisi...................................................................................................84 4.2.2.2.Bayram...........................................................................................................84 4.2.2.3.Dua .................................................................................................................85 4.2.2.4.Peygamber Sevgisi.........................................................................................86 4.2.2.5. Ramazan........................................................................................................86 4.2.2.6.Şükür..............................................................................................................87 XII 4.2.2.7. Namaz............................................................................................................87 4.3.KİŞİSEL GELİŞİME YARDIMCI DEĞERLER............................................88 4.3.1.Duygusal Nitelikli Değerler.............................................................................88 4.3.1.1.Affetme...........................................................................................................88 4.3.1.2.Empati Kurma...............................................................................................88 4.3.1.3.Güler Yüzlü Olma.........................................................................................89 4.3.1.4.Kanaatkâr Olma............................................................................................89 4.3.1.5.Özür Dileme...................................................................................................90 4.3.1.6.Hediyeleşme...................................................................................................91 4.3.1.7.Sorumluluk....................................................................................................91 4.3.1.8. Sözünde Durma............................................................................................92 4.3.1.9.Teşekkür Etme..............................................................................................92 4.3.1.10.Umutlu Olma...............................................................................................93 4.3.1.11.Vicdan ..........................................................................................................94 4.3.2.Düşünsel Nitelikli Değerler..............................................................................94 4.3.2.1.Azimli Olma ..............................................................................................94 4.3.2.2. Düşünerek Davranma..................................................................................95 XIII 4.3.2.3.Bilgili İnsan Olma..........................................................................................95 4.3.2.4.Kendine Güven .............................................................................................95 4.3.2.5.Merak.............................................................................................................96 4.3.2.6.Ölçülü Olma ..................................................................................................97 4.3.2.7.Tedbirli Davranma........................................................................................97 4.3.2.8.Hatasının Farkına Varma.............................................................................98 4.3.2.9.Temizlik.........................................................................................................98 4.3.2.10.Tutumlu Olma.............................................................................................99 5.SONUÇ VE TARTIŞMA .....................................................................................99 ÖNERİLER ............................................................................................................103 İNCELENEN ESERLER……………………………………..………………….104 6.KAYNAKÇA .......................................................................................................106 EKLER ....................................................................................................................

Bu araştırmada resimli öykü kitaplarının ve okul öncesi öğretmenlerinin büyük grup etkinliği olarak gerçekleştirdikleri kitap okuma etkinliklerinin niteliği ile okul öncesi eğitim alan alt sosyoekonomik düzeydeki beş yaş çocukların alıcı ve ifade edici dil sözcük bilgileri ve dil gelişimleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırma alt sosyoekonomik düzeyde beş yaş grubundaki 181 çocuk ve 21 okul öncesi öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir. Çocukların alıcı ve ifade edici dil sözcük bilgisi düzeylerini belirlemek için TİFALDİ; alıcı ve ifade edici dil gelişimi düzeylerini belirlemek için ise TEDİL ölçekleri kullanılmıştır. Öğretmenlerin kitap okuma etkinliklerini değerlendirmek için araştırmacı tarafından Kitap Okuma Etkinliği Öğretmen Değerlendirme Formu (KOD) geliştirilmiş; kitap merkezinde yer alan ve etkinlik sırasında okunan resimli öykü kitaplarını değerlendirmek için araştırmacılar tarafından geliştirilen Resimli Öykü Kitaplarını Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre resimli öykü kitaplarının ve kitap okuma etkinliklerinin nitelikleri kısmen yeterli olarak bulunmuştur. Alt sosyoekonomik düzeydeki çocukların devam ettikleri okul öncesi eğitim kurumlarında resimli öykü kitaplarının niteliğinin ve kitap okuma etkinliklerinde, çocukların alıcı ve ifade edici dillerinin öğretmenler tarafından desteklenmesinin ve uygun etkinlik ortamlarının oluşturulmasının niteliği ile çocukların alıcı ve ifade edici sözcük bilgileri ve dil gelişimleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı ve pozitif bir ilişki bulunmuştur. Öykünün etkili okunmasının niteliği ile alıcı ve ifade edici sözcük bilgisi ve dil gelişimi arasında ise istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunamamıştır. Beş yaş çocuklarının sözel dil performansını anlamlı olarak yordayan değişkenlerin sırasıyla ailenin aylık geliri, ailenin çocuğa kitap okuma sıklığı, çocuğun alıcı dil sözcük bilgisi, çocuğun ifade edici dil sözcük bilgisi ile öğretmenin ifade edici dili destekleme puanları olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar sözcükler: okul öncesi eğitim, kitap okuma etkinlikleri, alıcı dil gelişimi, ifade edici dil gelişimi, sözcük bilgisi, resimli öykü kitapları, çocuk edebiyatı In this research it is aimed to examine the relationship between the qualities of read aloud activities and the picture story books with the receptive and expressive vocabulary and language development of 5-year-old children having pre-school education in a lower socioeconomical status. The research was applied with 181 children in 5 years old and 21 pre-school teachers. TIFALDI scale was used to determine the receptive and expressive vocabulary and TEDIL scale was used to determine the development of receptive and expressive language development. The Read Aloud Teacher Assessment Form was developed by the researcher to assess the read aloud activities and the Picture Story Book Assessment Scale was used to assess the picture story books read during the activity and in the book center. There is a statistically meaningful and positive relation between the quality of the supporting the children by the teachers and providing proper education environment with the receptive and expressive vocabulary and language development in the read aloud activities and quality of the picture story books. But there is not a statistically meaningful and positive relation between the quality of reading the book effective with the receptive and expressive vocabulary and language development. It is concluded that the variables predicting the spoken language performance of the 5-year-old children are, the monthly income of the family, the book reading frequency of the family to the child, the receptive vocabulary and the expressive vocabulary of the child and the supporting points of the teacher for the expressive language respectively.Keywords: preschool education, read aloud, receptive language, expressive language, vocabulary, picture story books, children's literature 152

Ülkemizde 21. yüzyılın başlarından itibaren edebiyatın farklı bir dalı olarak ön plana çıkmaya başlayan çocuk edebiyatının, çocukların eğitiminde büyük rolü vardır. Çocuk edebiyatı ürünleri, sundukları iletiler yardımıyla çocuğun eğitimine katkıda bulunmaktadırlar. İletiler, çocuğun hayatı tanımasını, bunun yanında duygusal, sosyal ve ahlakî bakımdan gelişmesini sağlamaktadır. Çocuk edebiyatı yazarının çocuğun iç dünyasını tanıyan, nasıl düşündüğünü tahmin eden, onun ihtiyaçlarına cevap verebilecek, çocuk edebiyatının özelliklerini iyi bilen kişiler olması gerekmektedir. Günümüzde çocuğa yönelik eserler veren yazarların sayısı bir hayli artmıştır. Bu yazarlarımızdan biri de Sevinç Kuşoğlu'dur. Sevinç Kuşoğlu, eserlerinde çocuk dünyasına duyarlılıkla yaklaşmış, bir yandan çocuğun kendisini, yakın çevresini ve içinde yaşadığı dünyayı tanımasına yardımcı olurken bir yandan da çocukların aile, toplum ve okul yaşantılarına eğilmiştir. Bunun yanında çocuğa çeşitli millî değerleri benimsetmeyi de ihmal etmemiştir. Bu araştırma, Sevinç Kuşoğlu'nun çocuk kitaplarında yer alan eğitsel iletiler üzerine bir çalışmadır. Araştırmada yazarın çocuklara ne tür iletiler vermek istediği belirlenmeye çalışılmış; bu iletilerin içeriği, hangi amacı gerçekleştirmeye yönelik olduğu ve çocuk edebiyatı ürünleri içinde nasıl işlendiği üzerinde durulmuştur. Anahtar sözcükler: çocuk edebiyatı, çocuk kitabı, eğitsel ileti, Sevinç Kuşoğlu. Starting the begining of the 21st century, children's literature started to appear as a branch in literature and became an important component for children's education. Children's literatüre products make contribution to children's education with the help of the messages that they present. These messages will help children to understand life as well as develop emotional, social and moral manners. An author should know about the inner world of a children, understand how they think, provide answers to their needs and know about peculiarities of children's literature. In today's world, the number of authors coming up with children books have increased exponentially. One of these authors is Sevinç Kuşoğlu. Sevinç Kuşoğlu approached children's world with tender in her books. While she helped children to understand inner self, their close circle and the world they live in; she also focused on family, social and school lives. She also made sure children learn about national values through her books. This research is a portrayal of messages Sevinç Kuşoğlu had given on her child books. The intent was to identify which values the author has covered and the content and purpose of these messages. Additionally, how these messages have been relayed in children's literature text is carefully analyzed. Keywords: children's book, children's literature, educational messages, Sevinç Kuşoğlu 207

Bu çalışma; yazar Numan Kartal'ın öykü ve masallarını, çocuk edebiyatının temelilkeleri ve çocuk eğitiminden hareketle inceleme ve değerlendirmeyi, bunun sonucunda daTürkçe eğitiminde kullanılabilirliğini belirlemeyi amaçlayan nitel bir araştırmadır. Çalışmadabetimsel tarama modeli kullanılmıştır. Kartal'ın çocuklar için yazdığı 1 öykü ve 9 masalkitabı içerisindeki toplam 57 metin çalışmanın örneklemini oluşturmaktadır. Çalışmanınverileri, doküman incelemesi ve görüşme teknikleriyle toplanmıştır. Verilerin analizi veyorumlanması sürecinde ise içerik analizinden yararlanılmıştır. Araştırma kapsamında; önceçocuk edebiyatı hakkında genel bir çerçeve çizilmiş, Numan Kartal'ın hayatı, sanatı, eserleri,çocuk edebiyatımızdaki yeri ve önemi ortaya konmuştur. Ardından Kartal'ın öykü vemasallarının iç ve dış yapı özellikleri, çocuklar için eğitsel değerleri ve bütün bu ortaya konanbulgular sonucunda da bu eserlerin Türkçe eğitiminde kullanılabilirliği tespit edilmiştir.vAraştırma sonucunda; Kartal'ın 1970 sonrası Türk çocuk edebiyatında masallarıyla önplana çıktığı, eserlerinin dış yapı özellikleri bakımından çocuk edebiyatı standartlarına genelolarak uyduğu, iç yapı özellikleri bakımından ise bazı metinler hariç diğer eserlerininçocuklara uygun olduğu, ayrıca kitaplarının çocuklar için zengin bir eğitsel içeriğe sahipolduğu saptanmıştır. Buradan hareketle de, Numan Kartal'ın kitaplarının Türkçe eğitimindehem bir ana malzeme hem de yardımcı okuma materyali olarak kullanılabileceği sonucunavarılmıştır. Ayrıca; araştırmanın sonunda, Milli Eğitim Bakanlığı'na, akademisyenlere,öğretmenlere ve yayınevlerine bazı önerilerde bulunulmuştur.Anahtar sözcükler: çocuk edebiyatı, eğitim, Numan Kartal, Türkçe eğitimi This study is a qualitative research that aims to examine and evaluate Numan Kartal'sstories and tales with reference to children's literature and its basic principles to determine theirusability in teaching Turkish. In the study, descriptive survey model was used. 57 texts within1 story and 9 tale books that Kartal wrote for children form the sample of the study. Data werecollected through document review and interview techniques. Content analysis was used toanalyze and interpret the data. Within the scope of research, a general framework aboutchildren's literature was drawn first, and then Numan Kartal's life, his art, works, and hissignificance in children's literature were revealed. Following this, the internal and externalstructural features of Kartal's tales and stories, their educational value for children, and as aresult of all these findings, their usability in teaching Turkish were discussed. viiResearch result shows that Kartal became prominent in Turkish children's literaturewith his tales after 1970, and that his works generally correspond to the standards of children'sliterature in terms of external structural features, and except for some texts, most of his otherworks are appropriate for children in terms of their internal structure. Moreover, his books werefound out to have a rich educational content for children. From this point of view, it wasconcluded that Numan Kartal's books can be used in teaching Turkish both as main andsupplementary reading material. Also, some suggestions were made to the ministry ofeducation, academicians, teachers and publishers in the end of the study.Key Words: children's literature, education, Numan Kartal, teaching Turkish 409

Bu çalışmanın amacı, Seza Kutlar Aksoy'un eserlerini değerler eğitimi ve dil zenginliği açısından incelemektir. Bu kapsamda Seza Kutlar Aksoy'un 20 adet kitabı MEB'in belirlediği evrensel değerlere göre nitel araştırma tekniklerinden doküman analizi modeli kullanılarak incelenmiştir. Eserlerin dil zenginliğinin belirlenmesinde; atasözleri, deyimler ve kalıp sözler için TDK'nin sözlüklerinden; konuyla alakalı yazılmış kitap, makale ve tezlerden faydalanılmıştır. Veri toplarken fişleme tekniği ile bilgiler kaydedildikten sonra tasnif edilmiştir. Araştırmanın evrenini bir çocuk edebiyatı yazarı olan Seza Kutlar Aksoy'un hayatı ve eserleri; örneklem grubunu da Seza Kutlar Aksoy'un bütün eserleri oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında incelenen 20 eserde yazarın daha çok evrensel değerlere yer verdiği tespit edilmiştir. Bunun yanında Seza Kutlar Aksoy, kadın hakları, kadının toplumdaki yeri ve görevi, tarihsel yok oluş, hava kirliliği, hormonsuz gıdalar, obezite, teknolojinin olumsuzlukları gibi günümüz problemlerine de değinmiştir. Eserler dil zenginliği açısında incelendiğinde ise en fazla kalıp söz, daha sonra deyim ve en az da atasözü kullanıldığı tespit edilmiştir. Seza Kutlar Aksoy eserlerinde "bilimsel değerlere önem veren, yenilikçi, kararlı, meraklı, soru soran, bağımsız düşünebilen, yaratıcı, akılcı, insanı ve doğayı seven, azimli" bireyler yetiştirmeye yönelik değerler dizini oluşturmuştur., The purpose of this study is to analyze the works of Seza Kutlar Aksoy in terms of values education and language richness. In this context, Seze Kutlar Aksoy's 20 books have been examined using document analysis model from qualitative research techniques according to universal values determined by MEB. In determining language richness of the works; proverbs, idioms and phrases in TDK dictionary; books, articles and theses related to the topic were used. When collecting data, they are classified after the information has been recorded by the tagging technique. In determining language richness of the works; proverbs, idioms and phrases in TDK dictionary; books, articles and theses related to the topic were used. In collecting data, the data are classified after the information has been recorded by the tagging technique. The universe of the research includes the life and works of Seza Kutlar Aksoy, who is the author of a children's literature, and the sample is composed of all the works of Seza Kutlar Aksoy. It has been found out in the 20 works examined in the study that the author included universal values more in his works. In addition, Seza Kutlar Aksoy has addressed contemporary problems such as women's rights, the place and duty of women in society, historical disappearances, air pollution, hormone-free foods, obesity, and the negativity of technology. When the works are analyzed in terms of language richness, it has been determined that routines are used the most, then idioms, and proverbs are used the least. Seza Kutlar Aksoy has created a series of values in his works to raise individuals who give importance to "scientific values, are innovative, stable, inquisitive, ask questions, think independently, creative, rational, love people and nature, determined.

Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı, Son yıllarda çocuk edebiyatına yönelik çalışmalarda ve çocuklara uygun yazılan kitap sayısında artış olduğu gözlenmektedir. Çocuk edebiyatı kapsamında eserler veren yazarlardan biri de Süleyman Bulut’tur. Bu araştırmada ağırlıklı olarak çocuklara yönelik eserler veren Bulut’un çocuk kitapları, çocuk edebiyatının temel ilkeleri açısından incelenmiştir. Bu temel ilkeler tasarım ve içerik özellikleri şeklinde iki başlığa ayrılmaktadır. Kitaplar tasarım özellikleri bakımından boyut, kâğıt, kapak-cilt, sayfa düzeni, harfler ve resimler; içerik özellikleri bakımından ise konu, karakterler, dil ve anlatım, iletiler ve çevre başlıkları altında incelenmiştir. Eserlerin çocuk edebiyatı içerisindeki yeri ortaya konmaya çalışılmıştır. Araştırmanın amacı, Süleyman Bulut’un çocuk kitaplarının çocuk edebiyatına yönelik eserlerde bulunması gereken tasarım ve içerik özelliklerine uygunluğunu ortaya koymaktır. Araştırmada nitel veri toplama yöntemlerinden doküman incelemesi yapılmıştır. Araştırma yazarın Şubat 2017 tarihine kadar yayımlanmış 37 çocuk kitabını kapsamaktadır. Çalışmada çocuklara yönelik eserlerde bulunması gereken temel ilkelere yer verilerek yapılan değerlendirmeler temellendirilmiştir. Bu doğrultuda incelenen eserlerin çocuklara edebî zevk verecek, okuma alışkanlığı kazandırabilecek nitelikler taşıdığı, ders kitaplarında metin olarak okutulabileceği sonucuna ulaşılmıştır., In recent years, it has been observed that there is an increase in the number of books written for children and for children's literature. One of the authors who gave works within the scope of children's literature is Süleyman Bulut. In this research, mostly works for children, Bulut's children's books, were examined in terms of basic principles of children's literature. These basic principles are divided in two headlines as design and content features. Books, in terms of design features include size, paper, cover-skin, page layout, letters and pictures; in terms of content properties, subject, characters, language and narration, messages and environment was examined under the titles. The place of the works in children's literature has been tried to be revealed. Purpose of the research is to reveal Süleyman Bulut children's books conform to the design and content characteristics that should be found in works for children's literature. In the research, document review which is one of qualitative data collection methods was done. The research covers 37 children's books written by the author, published until February 2017. In this study assessments made by employing the basic principles that must be found in children's works, was substantiate. In this respect, it result has been reached that the works studied have qualities that can give children literary pleasure, reading habits and can be read as texts in textbooks.

Karakter eğitimi her çocuk için önemlidir. Küçük yaştan itibaren oluşmaya başlayan kişilik, çocuk büyüdükçe şekil almaya devam eder. Çocuk, okuduğu ya da dinlediği masal ve hikâyelerdeki karakterlerin bazılarını kendine yakın hissederken bazılarını yakın hissetmez. Bu çalışmada, karakter eğitimi açısından Mevlâna İdris Zengin'in masal ve hikâyelerindeki eğitsel iletilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, yazarın masal ve hikâye türünde yazmış olduğu tüm eserler iki boyutta incelenmiştir. Birinci boyutta, çocuk edebiyatında karakter ve özdeşim arasındaki ilişkiden hareketle yazarın eserlerindeki karakterlerin özellikleri betimlenmiş; ikinci boyutta ise eserlerde yer alan eğitsel iletiler tespit edilmiştir. İnceleme sonucunda, eserlerde yer alan birçok karakterin olumlu özellikler barındırdığı ve bu açıdan karakterlerin çoğunun çocukların özdeşim kurabileceği nitelikte olduğu ve yazarın bu eserlerinin karakter eğitimi açısından zengin iletiler barındırdığı tespit edilmiştir. Ayrıca bu iletilerin çocuğa görelik ilkesine de uygun olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Mevlâna İdris Zengin, özdeşim, karakter eğitimi, eğitsel iletiler, masal ve hikâye. Character education is important for every child. Personality which is starting from from the young age has been continues shaped as the child grows. Child, feels that some of the characters in tales and stories he read or listen to are the close to himself, some of the does not feel close himself. In this study, it was aimed to study the educational messages of Mevlâna İdris Zengin's tales and stories in terms of character education. In this purpose, all of the tales and stories which Mevlâna İdris Zengin has written have been examined in two dimensions. In the first dimension, the relation between character and identification in child literal, has been depicted character features in the aouthor's works; in the second dimension, educational messages in the works were determinal. In the result of the examination, it is has been determined that many of the characters in the inspected works have positive features and it has been found that many of the characters have features that children can easily relate themselves and that these works are filled with rich messages in terms of character education. It has also been found that messages have been accordance with the principle fort he child's relativity. KeyWords: Mevlâna İdris Zengin, identification, character education, educational messages, tales and story 220

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü TEZlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Türkçe dersi ve diğer derslerin öğretim programlarında belirlenen birçok kazanımın elde edilmesinde edebî metinler önemli bir araç olarak kullanılmaktadır. Çocuk edebiyatı ürünleri içerisinde öyküleyici metinler kadar bilgilendirici metinler de Türkçe dersinin amaçlarına hizmet etmektedir. Bu araştırma, bilgilendirici metin türlerinden "biyografi"nin çocuk edebiyatındaki ve Türkçe eğitimindeki önemini ortaya koyma düşüncesi ile şekillendirilmiştir. Araştırmada; edebiyatımızda çocuklar için yazılan biyografilerin yıllara göre (2005-2015) dağılımı ve biyografilerde işlenen figürler tespit edildikten sonra çocuklar için yazılmış biyografi kitaplarının tasarım, içerik ve eğitim ilkelerine dair taşıdığı özellikler incelenerek alana katkı sağlanması amaçlanmıştır. Araştırma, tarama modelinde nitel bir yaklaşım benimsenerek gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini 2005-2015 yılları arasında yerli edebiyatçılar tarafından çocuklar için yazıldığı tespit edilen 623 biyografi kitabı oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubu olarak ise evrenden 62 biyografi kitabı seçilmiştir. Çalışma grubunun belirlenmesinde biyografi kitaplarında en çok ele alınan kişiler yani figürlerin dağılımı esas alınmıştır. Çalışmada tespit edilen figürler; "Devlet Adamları", "Dinî Şahsiyetler", "Sanatçılar", Bilim İnsanları", "Gerçek Halk Kahramanları", "Asker-Komutan ve Denizciler", "Destanî- Efsanevî Kahramanlar", "Sporcular" ve "Seyyahlar" olmak üzere dokuz temel grupta sınıflandırılmıştır. Çalışma verilerinin toplanması doküman incelemesi ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu olarak belirlenen 62 kitaptan elde edilen veriler literatür taraması sonucunda oluşturulan "Tasarım Özellikleri, İçerik Özellikleri ve Eğitim İlkelerine Dair Özellikler" olmak üzere üç başlık altında betimsel analiz ile incelenmiştir. Sonuç olarak edebiyatımızda çocuklar için yazılan biyografilerin yıllara göre dağılımı incelendiğinde; 2005-2015 yılları arasında en çok kitabın basıldığı yıl 2009 yılı (116 kitap) olarak tespit edilmiştir. Çalışmanın evrenini oluşturan 623 biyografi kitabında işlenen figürlere göre sırlama yapıldığında ise ilk sırayı Devlet Adamları (214 kitap) grubu oluşturmaktadır. Dinî Şahsiyetler (129 kitap), Sanatçılar (82 kitap), Bilim İnsanları (59 kitap), Gerçek Halk Kahramanları (54 kitap), Asker-Komutan ve Denizciler (29 kitap), Destanî-Efsanevî Kahramanlar (26 kitap), Sporcular (21 kitap), Seyyahlar (9 kitap) şeklinde sıralama devam etmektedir. İncelenen 62 biyografi kitabında "Tasarım Özellikleri" açısından en büyük eksikliğin "Kapak-Cilt" başlığı altında yer alan; "kitabın hangi yaş düzeyine uygun olduğunun belirtilmesi" ve "kitap kapağının iç kısımlarının değerlendirilmesi" konusunda yaşandığı tespit edilmiştir. "İçerik Özellikleri" açısından ise; bu çalışmada incelenen birçok kitabın kurgu anlamında başarılı olsa da dili özenli ve doğru kullanmada başarısız olduğu tespit edilmiştir. Yazım ve noktalama bakımından hatasız sadece 6 kitap bulunmaktadır. "Eğitim İlkelerine Dair Özellikler" açısından uygun olmadığı düşünülen kitap sayısı ise 14'tür. İncelenen kitapların yarısından fazlasında "Temel Değerler"e yönelik aktarım bulunması değerler eğitimi açısından olumlu bir sonuç olarak değerlendirilirken biyografi türünün en önemli özelliklerinden olan "Model Oluşturma"ya yer veren kitap sayısının azlığı ise olumsuz bir sonuç olarak dikkat çekicidir. Anahtar Kelimeler: Çocuk Edebiyatı, Biyografi, Türkçe Eğitimi. Literary texts are used as an important tool in the acquisition of learning outcomes determined in Turkish language curriculum and other courses' curriculum. Among children's literature products, narrative texts as well as narrative texts serve the purposes of the Turkish course. This study was formed by the idea of revealing the importance of "biography", one of the narrative text types, in children's literature and Turkish education. In this study, it was aimed to contribute to the field by examining the characteristics of the biographies written for children in terms of design, content and education principles after the determination of the distribution of biographies according to years (2005-2015) and the figures included in biographies. The study was carried out by adopting a qualitative approach in the screening model. Target population of the study consisted of 623 biography books which are written for children by native writers between the years of 2005-2015. As a study group 62 biography books were selected from the target population of the study. To determine the study group, the distribution of people who are mentioned a lot in literature books were taken as a basis. Figures who determined in this study were ; "Statesman", "Clergymen", "Artists", "Scientists", "Popular Folk Heroes", "Soldiers-Commanders and Sailors", "Heroical-Legendary Heros", "Sporters" and "Itinerants" are classified as nine basic groups. Data were collected by document review. Data obtained from the 62 books were examined with desctiptive analysis under the three titles: "Design Features, Content Features and Features of Educational Principles". As a result, when the biography books written for children were examined according to distribution by years, it was determined that the year in which the most books were published between 2005-2015 was the year of 2009 (116 books). When the 623 biographies which was the study group, sequenced according to figures worked on, the first order was the group of State Men (214 books). The sequence continues as follows: Clergymen (129 books), Artists (82 books), Scientists (59 books) Popular Folk Heroes (54 books), Soldiers-Commanders and Sailors (29 books), Heroical - Legendary Heroes (26 books), Sporters (21 books). In the 62 books examined, it was determined that the greatest deficiency in terms of "Design Features" were indication of age appropriateness of the book and evaluation of inside parts of the book cover which takes place under the "Cover" title. In terms of content features, it was determined that many books examined in this study were successful in terms of fiction but failed to use the language correctly and carefully. There were only six books with no mistakes in terms of spelling and punctuation. The number of books considered to be inappropriate in terms of "Features of Educational Principles" was 14. While more than half of the books examined had a transfer to "Basic Values" was regarded as a positive result from the point of view of education of values, low number of books which include "Model Building", one of the most important features of the biography genre, regarded as a negative outcome. Keywords: Children's Literature, Biography, Turkish Education.

Doktora Tezi. YÖK Tez No:407524, Bu araştırma, son dönem çocuk edebiyatı yazarlarından Zeynep Cemali'nin roman ve öykülerini çocuk edebiyatının temel ögeleri olan biçim, içerik, dil anlatım ve ileti bakımından inceleyerek, yazarın eserlerinin değerini ortaya koymayı ve onun çocuk edebiyatımızdaki yerini belirlemeyi amaç edinerek hazırlanmıştır. Bu amaç kapsamında, yazarın bütün çocuk roman ve öykülerinin biçim çözümlemesinde kapak, resimleme, boyut, kâğıt, sayfa düzeni, harfler, yazım ve noktalama unsurlarına; içerik çözümlemesinde konu, ana düşünce, olay, kahramanlar, yer ve zaman, bakış açısı ve anlatıcı, ileti unsurlarına yer verilmiştir. Eserlerin dil ve anlatım özellikleri incelenirken atasözleri, deyimler ve ikilemeler tespit edilmiştir. Araştırmada kullanılan doküman incelemeye dayalı nitel bir çalışmayı içeren yöntem uyarınca elde edilen veriler, yazarın ele alınan tüm eserleri, çocuğa ve çocuk edebiyatına bakış açısı göz önünde bulundurularak yorumlanmıştır. Bu yorumlamada eserlerde değerlendirmeye alınan içerik, dil anlatım ve ileti özellikleri göz önünde tutulmuştur. Zeynep Cemali edebiyat yaşamı boyunca sadece çocuk edebiyatıyla ilgilenmiştir. Çocuk romanı ve öykülerinden başka türde eserler vermemiştir. Yazarın çocuk roman ve öyküleri ile ilgili yaptığımız bu çalışma; onun çocuklara ve çocuk edebiyatına bakış açısını göstermesi, eserlerinin değerini ortaya koyması bakımından önemlidir., This study was conducted in order to manifest the value of the works of Zeynep Cemali, one of the last era children's literature authors, and determine her place in Turkish children's literature by examining her novels and stories with regard to the key elements of children's literature which are style, content, language and expression and message. Within the scope of this purpose, in the style analysis the elements of cover page, limning, size, paper, page layout, letters, spelling and punctuation and in content analysis the elements of topic, main idea, plot, characters, time and setting, view point and narrator, messages were included in all of the author's children's novels and stories. While language and expression features of the works were being examined, proverbs, idioms and reduplications were determined. The data which was gathered in accordance with the method including a documan study based on the content analysis was interpreted by taking all the works of the author and her point of view about children and children's literature into consideration. Content, language and expression and message features which were evaluated in these works were taken into account in this interpretation. Zeynep Cemali was interested only in children's literature in all of her life. She never generated any other types of works rather than children's novels and stories. The study we did about the children's novels and stories of the author is significant in respect to the fact that it demonstrates her point of view about the children and children's literature and appreciates the value of her works.

ÖZETBu araştırmada, Ortaokul Türkçe Ders kitaplarında yer alan şiirlerin çocuk şiirlerinde bulunması gereken niteliklere uygun olup olmadığını ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır:1.Çocuk şiirlerinde bulunması gereken nitelikler nelerdir?2.5. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan şiirler çocuk şiirlerinde bulunması gereken niteliklere uygun mudur?3.6. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan şiirler çocuk şiirlerinde bulunması gereken niteliklere uygun mudur?4.7. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan şiirler çocuk şiirlerinde bulunması gereken niteliklere uygun mudur?5.8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan şiirler çocuk şiirlerinde bulunması gereken niteliklere uygun mudur?Araştırmada doküman incelemesi kullanılarak araştırmanın konusuyla ilgili kaynaklar incelenmiştir. Elde edilen veriler ışığında çocuk şiirlerinde bulunması gereken niteliklerle ilgili 24 maddelik değerlendirme formu oluşturulmuştur. Bu maddeler bağlamında içerik analiz yöntemi kullanılarak Ortaokul Türkçe Ders kitaplarında yer alan şiirler değerlendirilmiştir. Çalışmada 5, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan şiirler her sınıf düzeyinde ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonunda her sınıf düzeyinin altında genel durum, tablo hâlinde sunulmuştur. Çalışmanın sonunda ise dört sınıf düzeyinde de şiirlerin ölçütlere uygun olma durumuna göre elde edilen oranlar tablo hâlinde verilmiştir. Buna göre ölçütlere en uygun şiirler 7. sınıf Türkçe ders kitabında yer almaktayken, bu ölçütlere uygun olmayan şiirler en fazla 6. sınıf Türkçe ders kitabında yer almaktadır. Ayrıca belirlenen ölçütlere en çok uyan şiirlerin Türkçe ders kitaplarında yer almasına yönelik önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Çocuk edebiyatı, şiir, çocuk şiiri ölçütleri, Türkçe ders kitabıABSTRACTIn this study it is aimed at determining whether poems in secondary school Turkish language coursebooks suitable to children’s literature criteria. In the scope of the study, questions below are tried to be answered:1.What is the facilities that is included in children poem? 2.Are the poems taking place in 5th grade of secondary school Turkish language coursebooks proper to criteria of children’s poetry?3.Are the poems taking place in 6th grade of secondary school Turkish language coursebooks proper to criteria of children’s poetry?4.Are the poems taking place in 7th grade of secondary school Turkish language coursebooks proper to criteria of children’s poetry?5.Are the poems taking place in 8th grade of secondary school Turkish language coursebooks proper to criteria of children’s poetry?Document review method is used in the study and sources about the subject of study are analysed. According to the obtained data, an assessment form including 24 article is comprised. Poems in secondary school coursebooks are evaluated by using content analysis according to the articles.In the study all the poems of 5th, 6th, 7th and 8th grades are evaluated on their own. At the end of each grades evaluation tables are given. As the conclusion of the study, appropriateness of poems to the criteria is given in the tables. In this context, poems in 7th grade coursebook is highly appropriate to the criteria, but poems in 6th grade are less appropriate. The poems in the coursebooks should be chosen according to appropriateness of given criteria.Keywords: Children’s literature, poetry, criteria of children poetry, Turkish language coursebook.

Sosyal bilgiler, konu alanı ve içeriği gereği insanı hedef alır. Bunun yaparken de sözlü ve yazılı edebi türlerden yararlanmaktadır. Bu araştırmanın amacı sosyal bilgiler ders kitaplarında sözlü ve yazılı çocuk edebiyatı ürünlerinin kullanım durumunu karşılaştırmalı olarak ortaya koymaktır. Araştırmada amaçlanan 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarında çocuk edebiyatı ürünlerinin kullanım durumunun tespitidir. Bu amaç doğrultusunda probleme dair genel bilgilerin aktarılmasının ardından kuramsal temeller ve ilgili alan yazımına yer verilmek suretiyle çalışmada, ders kitaplarında çocuk edebiyatı türlerinin hangilerinin kullanıldığı, kullanım sıklıkları doküman inceleme yöntemi kullanılarak incelenmiştir.Araştırmada, kullanılan edebi metinlerin kullanım sıklıkları her kitap açısından ünite bazında araştırılmış, tablolaştırılarak ifade edilmiştir. Kitaplarda bulunana ürünler daha sonra türlerine göre değerlendirilmiştir.Araştırmanın son bölümünde ise elde edilen bulgular yorumlanarak 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarının çocuk edebiyatı türlerinin kullanımı bakımından sahip olduğu olumlu ve olumsuz görülebilecek niteliklerinin tespitine ve bu tespitlerin ışığında çeşitli önerilere, çalışmanın sonunda yer verilmiştir.ANAHTAR KELİMELER: Sosyal Bilgiler, Çocuk Edebiyatı, Ders Kitabı Due to the necessity of its theme and content, social studeies object people. While doing this, social studies utilize spoken and written literary kinds. The aim of this study is to state relatively the situation of the usage of spoken and written children literature products in social studies course boks. In this research, it is intented to identify the status of usage the children literature products in social studies course boks for grade 6 and 7. For this purpose, after transfering general information about the problem, it is investigated that which species of children literauture are used and frequency of usage by using document examining methods in the study, on the condition that institutional basis and related fields texts.The frequency of usage of the literary texts that used in the research were investigated in the basis of units for each book and expressed by dragrams. The products in the coursebooks were evaluated according to their kinds.İn the final part of study, the detection of positive and negative attributes of the usage of children literature kinds in social studies coursebooks for grade 6 and 7 and various examples through these detections were given places by interpreting the information obtained.KEY WORDS: Social Studies, Children Literature, Coursebook 118

Çocuk edebiyatının en temel işlevlerinden biri çocuğa okuma sevgisi ve alışkanlığı kazandırmaktır. Bu işlevin yerine getirilmesi açısından erken çocukluk döneminde çocuğun gelişimi adına resimli kitapların yeri önemlidir. Resimli öykü kitapları, sade, canlı, parlak renkleriyle, çocukların zevk alacağı, eğlenirken öğrenebileceği, resimler ve metin diliyle hayal dünyasının kapılarını aralayacak öykülerin bir arada olduğu öğretici materyaller olarak tanımlanabilir.Bu araştırmada, 2004-2013 yılları arasında 4-8 yaş grubu çocuklarına yönelik yayımlanan resimli öykü kitaplarının metin-resim ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılarak yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 32. Uluslararası İstanbul Tüyap Kitap Fuarına katılan yayınevlerinin 2004-2013 yılları arasında yayımlanmış 4-8 yaş grubu çocuklarına yönelik resimli öykü kitapları içerisinden rastgele örnekleme yöntemiyle seçilen 50 resimli öykü kitabı oluşturmuştur. Araştırmada resimli öykü kitaplarının temel özelliklerini incelenmesi için veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından alan yazın incelenerek hazırlanan ve alan uzmanlarının görüşü alınarak geliştirilen `Değerlendirme Kriter Formu` kullanılmıştır.Değerlendirme Kriter Formu; öykülerin metin özellikleri, resimleme özellikleri ve metin-resim ilişkisi olmak üzere üç alt boyuttan oluşmaktadır. Kriter Formu'nda, öykünün metin özellikleri alt boyutunda; başlık ve konu özelliklerine yönelik 5 madde, karakterler ve kahramanlar özelliklerine yönelik 8 madde, içerik özelliklerine yönelik 9 madde, dil ve anlatım özelliklerine yönelik 10 madde, resimleme özellikleri alt boyutunda; resimleme tekniklerine yönelik 13 madde, görsel anlatım özelliklerine yönelik 8 madde, metin-resim ilişkisi alt boyutunda ise 11 madde olmak üzere toplam 63 madde yer almaktadır.Araştırmada elde edilen nicel veriler analizinde frekans ve yüzdelik değerler, nitel verilerin çözümü ve yorumlanmasında ise içerik analizi kullanılmıştır.Araştırmada incelenen resimli öykü kitaplarının metin ve resimleme özelliklerinin alan yazında belirtilen kriterlere uygun olduğu görülmüştür. İncelenen resimli öykü kitaplarının metin-resim ilişkisi değerlendirildiğinde, sayfalarının yarısına yakınında öyküde anlatılmak istenen duygunun resimlemede kullanılan renklerle uyumlu olduğu görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Çocuk Edebiyatı, Erken Çocukluk, Resimli Kitap, Görsel Algı. One of the most basic principles of children's literature is to get the child the habit and love of reading. We can define picture books as educational materials from which children enjoy and learn and open doors to children's imaginations through the use of illustration and text. During the early childhood for the development of the child, picture books, or illustrated books, have an important role. In general, when picture books enter a child's life, many things are changing. Giving meanings to life, learning concepts, gaining knowledge and experience about life, and acquisition of social rules and manners come into existence. In order for the children who are not yet literate to perceive the story read by adults, they must be supported with visual perception through pictures in addition to auditory perception. Accordingly, preparing visual illustration carefully and according to the developmental characteristics of children by the artists has led to the emergence of more qualified publications on behalf of children's literature. Illustrations are an indispendable part of the story and an integral element to the text. The purpose of this study is to examine the 50 picture story books published between the years of 2004-2013 for 4-8 age group children in terms of illustration. The research sample is composed of picture story books for 4-8 age group children published in Turkish between the years 2004- 2013 by participating publishers to the 32nd International İstanbul Tüyap Book Fair.The study group was determined by random sampling method, and 50 picture story books in Turkish were selected in this regard. In the research, in order to explore the illustration features of the story books, the criteria table was used which was developed based on the examination of related literature by the researchers and considering expert opinions. The Criteria Table consists of a total of 63 items in three sub-dimensions. As a result, most of the illustrated story books which are examined are seen, in terms of illustration technique and visual expression properties and the other sub-dimensions to have characteristics which are accepted in the related literature.Keywords: Children's Literature, Picture, Visual Perception, Picture Book, Early Childhood 110

Yüksek Lisans Tezi. YÖK Tez No: 348758, Hepimizin açıkça görebileceği bir hakikat var: Hayat, giderek karmaşıklaşıyor. Bu hakikatin kaçınılmaz olarak bizi getirdiği bir diğer hakikat de şudur: Toplum hayatını ve insanların davranışlarını şekillendiren değerler, sözünü ettiğimiz karmaşadan nasibini almıştır; almaktadır. Bu noktada, her yönden sağlıklı bireyler yetiştirmek ve sağlıklı bir toplum yapısına ulaşabilmek için değerler eğitimini ciddiye almak zorundayız. Çocuklarımıza okutacağımız eserleri seçerken göstereceğimiz hassasiyet ve dikkat, değer eğitimi konusundaki ciddiyetimizi ortaya koyacaktır. Bu araştırma, ülke olarak bu konudaki ciddiyetimize katkı sağlamak amacıyla yapılmıştır. Araştırmada, 2005 yılında Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan ve bir genelge ile duyurulan İlköğretim 100 Temel Eser?deki manzum metinler incelenmiştir. Manzum metinlerin incelenmiş olmasının sebebi, onların değer eğitiminde daha etkili kullanılabileceği düşüncesidir. Bu inceleme sırasında, yalnızca değer eğitimi uzmanlarının değil çocuk edebiyatı uzmanlarının da görüşlerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda, değerlerin eserlere dengeli bir şekilde dağılmadığı; bazı eserlerin kelime kadrolarının çocuklara uygun olmadığı; eserlerden birkaçının da yayıncılar tarafından tahrife uğratıldığı sonucuna ulaşılmıştır., There is a reality we can see clearly: Life is becoming more and more complex. This reality brings us another truth inevitably: Values that shape people?s behavior and community life are affected by this chaos. At this point, we have to take values education seriously in order to cultivate healthy individuals and achieve healthy society structure. Being sensitive and careful when choosing books for children to read, will prove our seriousness about values education. This research conducted to contribute our country?s seriousness about this subject. In the study, poetic texts in 100 Basic Work which was prepared and announced by Ministry of Education in 2005, was analysed. Poetic texts analysed because researcher has an idea that poetic text can be use more effectively in value education. During this investigation, not only opinions of value education experts but also opinions of experts in children's literature were used. We have obtained the following results at the end of the study: The distribution of values are not homogeneous(balanced), some works are not suitable for children?s thesaurus, some of the works has been defaced by publishers.

Bu araştırmada, çocuk edebiyatı ürünleri ile dinleme becerilerini geliştirmeye yönelik çeşitli yöntem ve tekniklerle yapılan uygulamaların, ilköğretim 2. sınıf öğrencilerinin dinleme becerileri üzerindeki etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla öncelikle, ön test ve son test ölçümleri için mevcut Türkçe öğretmen kılavuz kitaplarında yer alan bir dinleme metni ile uygulamalarda kullanılmak üzere çeşitli kaynaklardan elde edilen ve çocuk edebiyatına uygun olup olmadığı alanında uzman kişilere danışılarak belirlenen metinler seçilmiştir. Daha sonra bu eserler aracılığıyla, araştırmanın çalışma grubunu oluşturan Şehit Murat Atsen İlköğretim Okulundaki 2-C sınıfı öğrencilerine, Türkçe derslerinde, dinleme uygulamaları yapılmıştır.Araştırma, on iki haftalık bir süreçte; ön test ve son test ölçümlü, tek gruplu deneysel bir çalışma olarak planlanmıştır. Ön test ve son test olarak Serdar Arhan ve Seçil Coşkun tarafından hazırlanıp, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından onaylanmış ?İlköğretim Türkçe 2 Öğretmen Kılavuz Kitabı?nda yer alan ?Dinleme Becerisi Değerlendirme Formu`;on hafta suren uygulamalarda ise çocuk edebiyatı ürünleri ile dinleme becerilerini geliştirmeye yönelik çeşitli yöntem ve teknikler kullanılmıştır.Elde edilen verilerle öğrencilerin ön test ve son test değerleri arasında anlamlı bir farkın olup olmadığı SPSS 15.0 (Statistic Package For Social Science) programında analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda ön test ve son test başarı puanları arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Başka bir deyişle, çocuk edebiyatı ürünlerinin öğrencilerin dinleme becerilerinin geliştirilmesinde önemli etkilerinin olduğu görülmüştür.Anahtar KelimelerÇocuk Edebiyatı, dinleme, dinleme eğitimi, dinleme becerileri, iletişim becerileri. The present study aims at determining the effect of some applications, on the development of the listening skills of 2nd year primary school students, which are enhanced by children's literature and realised through various methods and techniques. In this sense, firstly, a listening text that has been included in the current Turkish teachers' guide books, and some other texts adopted from other various sources were selected to be used in the pre-test and post-test measurements. Professionals of the field were consulted in order to contend over the appropriateness of the selected texts. Secondly, listening applications were realised during the Turkish lessons with the research group, 2-C class, at Sehit Murat Atsen Primary School in Bursa.The study was conducted in a period of twelve weeks, and it was designed to be an experimental study that consisted of single research group on which pre-test and post-test was applied. ?The Listening Skill Evaluation Form? that was approved by the Ministry of Education and placed in the Primary School Turkish 2 Teachers' Guide Book, and prepared by Serdar Arhan and Secil Coskun was used as pre-test and post-test. And, in the applications throughout ten weeks period, various methods and techniques were used by the help of children's literature pieces aiming at improving the listening skills of the students.In order to fint out whether there was a significant difference between the pre-test and post-test data conducted from the students, the SPSS 15.0 (Statistic Package For Social Science) software was used for analyses. Results revealed that there was a significant difference between the pre-test and post-test results. In other words, it was observed that the pieces of children's literature had positive effect on the improvement of listening skills of the students.Key WordsChildren's Literature, listening, listening education, listening skills, communication skill 279

TEZ8701 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2012. Kaynakça (s. 86-92) var. xiv, 96 s. : res. ; 29 cm. In this research, it is aimed to discover the emotional state of the characters' in the texts and pictures illustrated in the children books for 3-6 years group published in 2001-2010 in Turkey. The study universe consisted of 752 books were chosen by ""an easily accessible case sampling"" which is one of the non-random sampling methods from different publishers, authors and illustrators available on the market. The study sample consisted of 112 books were selected through a random numbers table from within the universe. In order to collect data, data collection forms; ""Book Legal Form"", ""Emotion Review Form"" and ""Emotion Identification Form"" were developed by the researcher based on literature review and expert opinion. Using these forms emotional status were determined in picture and text as ""word, phrase and sentence"" in the each picture book. In addition frequency of use of the emotional status in picture and text were determined. The collected data were analyzed using the program SPSS 17.0. The findings of the study indicated that; children in the preschool period can understand words about emotional status of the characters expressed in the text such as ""to love, hug, be happy, glad, mad, crying, sorrow, fear"" besides they can't understand some expressions such as ""pride, commune with oneself, smelling each other, shout, unable to contain oneself, diddle, be shocked, not to believe one's eyes, growling, have a sigh, ecrimination, regret, be appalled"". It is believed that these emotional statements in the text considered meaningful if supported by the pictures. It has been found that within the sample texts the most expressed emotional state of characters was ""joy"" and the less expressed emotional state of characters were ""Surprise"" in texts and ""Anger"" in the pictures. It is believed that the less expressed emotional states of characters should be given more space in the picture books. Therefore preschool children can see different states of emotion through picture books. Bu araştırmada, 2001-2010 yılları arasında 3-6 yaş çocukları için ülkemizde yayımlanmış resimli kitaplardaki karakterlerin, metin ve resimlemelerde hangi tür duygu durumlarına sahip olduklarının incelenmesi amaçlanmıştır. Piyasada bulunan, farklı yayınevi, yazar ve resimleyene ait resimli kitaplar arasından seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden ""kolay ulaşılabilir durum örneklemesi"" yöntemi ile ulaşılabilen 752 kitap araştırmanın evrenini oluşturmuştur. Evren içerisinden rastgele sayılar tablosu yoluyla seçilen 112 kitap örneklemi oluşturmuştur. Araştırmada veriler, literatür taraması sonuçlarına ve uzman görüşlerine dayanılarak araştırmacı tarafından geliştirilen ""Kitap Künye Formu"", ""Metinde Duygu İnceleme Formu"" ve ""Resimde Duygu Tanımlama Formu"" aracılığıyla toplanmıştır. Bu formlar ile her bir resimli kitapta yer alan duygu durumlarının resimlemede ve ""sözcük-sözcük grubu-cümle"" olarak metinde var olup olmadığı saptanmıştır. Ayrıca resimli kitaplarda yer alan duygu durumlarının metinde ve resimlemedeki kullanım sıklığı belirlenmiştir. Elde edilen veriler SPSS 17,0 programıyla analiz edilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgular sonucunda; metinde sözcük ve sözcük grubu olarak ifade edilen duygu durumlarından ""sevmek, sarılmak, mutlu olmak, sevinmek, kızmak, sinirlenmek, ağlamak, üzülmek, korkmak"" gibi okulöncesi dönemindeki çocukların anlayabileceği sözcüklerin yanı sıra, ""gurur duymak, bayılmak, koklaşmak, haykırmak, içi içine sığmamak, yerinde duramamak, şok geçirmek, gözlerine inanamamak, homurdanmak, içini çekmek, yakınmak, hayıflanmak, ürkmek"" gibi okulöncesi çocukların anlayamayacağı ifadelere de rastlanmıştır. Metinde yer alan bu ifadelerin resimlemelerle desteklenerek çocuk tarafından anlamlandırılabileceği düşünülmüştür. Örneklemi oluşturan resimli kitaplardaki karakterlerin en fazla sahip olduğu duygu durumunun metinde ve resimlemede ""Sevinç"" duygusu olduğu tespit edilmiştir. Metinde ""Şaşkınlık"", resimlemede ise ""Öfke"" duygusunun en az olduğu saptanmıştır. Okulöncesi çocukların resimli kitaplarda farklı duygu durumlarıyla karşılaşmaları noktasından hareketle, daha az yer verilen duygu durumlarının da resimli kitaplarda yer alması gerektiği düşünülmektedir. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No: EF2010YL3.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Bu çalışmada ilköğretim ve ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi programında yer alan ve derslerde kullanılması öngörülen ölçme ve değerlendirme tekniklerinin öğretmenler tarafından bilinme ve kullanılma sıklık düzeyinin çeşitli değişkenlere göre ilişkisi araştırılmıştır. Ayrıca; öğretmenlerin en çok ve en az kullandığı ölçme tekniklerinin neler olduğu, öğretmenlerin ölçme sürecini nasıl yönettiği ve karşılaştığı sorunların neler olduğunun araştırıldığı bu çalışma için yargısal örnekleme modeli ile Türkiye genelinde toplam 18998 üyesi olan 6 farklı din dersi mail guruplarına hazırlanan anket gönderilmiştir. 58 farklı ilden 250 anket dönütü kabul edilmiştir.Veriler SPSS programıyla analiz edilip yorumlanmıştır. Bu sonuçlardan bazıları şunlardır. Öğretmenlerin alternatif ÖD tekniklerini bilme konusunda ortalama % 46'sı kendilerini yeterli, % 41'i kısmen yeterli ve % 13'ü yetersiz görmektedir. Geleneksel ÖD tekniklerini bilme konusunda % 76'sı yeterli, % 19'u kısmen yeterli ve % 5'i ise yetersiz görmektedir. Öğretmenlerin en iyi bildiği alternatif ÖD tekniği % 94,5 ile performans görevi iken en yetersiz olduğu teknik % 26,6 ile portfolyo tekniğidir.Öğretmenlerin ortalama % 25'i AÖD tekniklerini sıkça, % 48'i ara sıra kullanmakta ve % 27'si ise hiç kullanmamaktadır. GÖD tekniklerini ise ortalama % 48'i sıkça, % 41'i ara sıra kullanırken, % 11'i hiç kullanmamaktadır. En fazla kullanılan AÖD tekniği % 90,5 ile performans görevi, en az ise % 47,8 ile portfolyo iken; en fazla kullanılan GÖD tekniği % 99,6 ile çoktan seçmeli test tekniği, en az ise % 64,2 ile sözlü sınav tekniğidir.Öğretmenlerin % 80'i yazılı sınavları; klasik sorular, doğru-yanlış, boşluk doldurma ve çoktan seçmeli test sorularından oluşan karma biçimde yaparken % 12'si sadece çoktan seçmeli olarak yapmaktadır. Yazılı sorularını % 60'ı internetten indirip düzenleyerek kullanırken % 32'si her sınav sorusunu kendisi hazırlamaktadır.AÖD tekniklerini kullanma sıklık düzeyi ile öğretmenlerin cinsiyet, kıdem, mezun olunan program, ortalama sınıf mevcudu ve haftalık girilen ders saati sayısı değişkeni arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Fakat, DKAB programlarını tanıtım ve bilgilendirme vb. seminerine katılan öğretmenler, DKAB programlarının ölçme bölümünü okuyan öğretmenler, AÖD yaklaşımı ile ilgili kitap, dergi, makale vb. kaynakları okuyan öğretmenler ve ÖD ile ilgili hizmet içi eğitim alan öğretmenler diğer öğretmenlere göre AÖD tekniklerini daha fazla kullanmaktadır. Aynı şekilde çalıştıkları okullarda DKAB dersliği bulunan öğretmenler bulunmayanlara göre, çalıştıkları okullarda çıktı alabilme ve fotokopi çekebilme imkanına sahip olan öğretmenler bu imkana sahip olmayanlara göre, çalıştıkları okullarda öğretmen ve öğrencilerin istedikleri zaman internete erişim imkanına sahip olan öğretmenler bu imkanlara sahip olmayanlara göre AÖD tekniklerini daha fazla kullanmaktadır. In this study, primary and secondary education in the curriculum of Religion and Ethics, and measurement and evaluation techniques to be used in lessons by teachers is unknown and the level of usage frequency relationship was investigated by several variables. In addition, teachers at most and what are the measurement techniques are used, managed, and the problems faced by teachers in how to measure what is happening in the process of investigating the judgmental sampling model for this study in Turkey with a total of 18998 members in 6 different groups of e-mail questionnaire sent to religious instruction. 250 survey feedback has been considered 58 different provinces.The data has been commented by analyzing, through SPSS programmes. Here are some results; In the aspect of knowing alternative ME techniques, on an average 46 % of teachers evaluate themselves they are totaly capable of this subject, 41 % of them say ?partly?, and 13% of them say they are ?incapable?. In the aspect of knowing traditional ME techniques, 76 % of the teachers find themselves ?sufficient?, 19 % of them ?party sufficient?, and 5 %of them see themselves ?insufficient?. While the best-known ME teacnique is ?Performance Task? with 94,5 % , the ?Portfolia Teachnique? is being found ?insufficient? by the 26 % of teachers.Approximately, 25 % of teachers use AME techniques ?frequently?, 48 % of them use from time to time, and 27 % use never. Meanwhile 48 % of teachers use TME techniques ?frequently?, 41 % use at times, 11 % use never. The most common-used AME techniques is ?Performance Task? with the number of 90 .5 %. Portfolia Technique is used less with 47% . It?s the multiple choice test TME technique that `s used mostly and Oral-Exam technique is used minimally with 64,2 % .While 80 % of teachers prepare exam questions as; classical questions, true-false, filling-gaps, multiply choice test form, 12 % of them do only as an multiply-choice test. 60 % of the teachers prepare exam questions by downloading from internet, 32 % of them prepare by themselves.Any meaningful statistical relationship is not found between the application level of AME tecniques and sex,seniority, graduated-field, approximate class number, and weekly-lesson hours. But the teachers who participate in the seminar of introduction and information of DKAB programmes, the teachers studying in ?measurement? field of DKAB programmes, the teachers who read any books, magazines, articles sources about DKAB approach and the ones who get educiation in-service, use AME techniques more than any other teachers. In the same way, the teachers whose school enable DKAB class use more than any other teachers, the ones who have a chance to get an output or photocopy use more than the ones not having.And also the teachers who can access to internet easily whenever they and their students want , use AME techniques more than any other teachers who haven?t got these chance.

Yüksek Lisans tezi olarak hazırlanan, çocuk edebiyatı, eğitim ve sosyoloji ile ilgili bu çalışmanın konusu; ?Deniz Erbulak'ın ?14 Yaşında Bir Genç Kızım Ben? Adlı Serisi İçerisinde Yer Alan Dört Romanında Çocuk Eğitimi Bakımından Sosyal Yaşam?dır. Amacımız; aile, okul, dershane ve sınavlardan oluşan bir çember içerisinde yaşayan ergenlerin, sosyal yaşamlarını oluşturan unsurların neler olduğunu ve kendilerini ne derece etkilediğini saptayıp değerlendirmektir.Konuya örneklik teşkil etmesi amacıyla yazar Deniz Erbulak'ın ?14 Yaşında Bir Genç Kızım Ben? adlı roman serisindeki dört romanı araştırma kapsamında incelemeye alınmıştır.Yazar, 21. yüzyıl Türk toplumunda yaşanan sınav sürecini ve buna bağlı olarak öğrencilerin ve velilerin yaşadıkları sorunları, kendi çocuklarında ve yakın çevresinde gözlemlediği sınav kaygısını, kendi deneyimleri ve insanların yaşadıkları olaylar bağlamında Özge karakteri aracılığıyla ortaya koymaktadır. Okurlar, bu romanlarda kendi yaşamlarının yansımalarını görmekte ve bu tür sorunları sadece kendilerinin yaşamadıklarını fark etmektedirler.Çalışmanın ilk bölümünde; çocuk, çocuk edebiyatı, eğitim, ergen, ergenlik dönemi kavramları ilgili alanlarda uzmanlaşmış kişilerin görüşlerinden yararlanılarak açıklanmıştır. İkinci bölümü ise içerik çözümleme yöntemi ile desteklenmiştir. Çalışmada ergenlerin sosyal yaşamına etkilerinin bulunduğu düşünülen, kişiler arası ilişkiler, mekânlar, kitle iletişim araçları ve sınavlar dört ana başlık altında toplanmış olup daha sonra konu ile ilgili ayrıntılı çözümleme yapılmıştır. Çözümlemeler sonucunda yazarın, Özge'yi ve diğer karakterleri, onlara gerçek hayatla örtüşen özellikler yükleyerek oluşturduğu saptanmıştır. Ayrıca, birçok ergenin yaşamakta olduğu sorunları ve mutlulukları gerçekçi bir yöntemle kaleme aldığı görülmektedir.Romanlarda, millî kültüre dair fazla unsurun bulunmaması, argo ve yabancı sözcük kullanılması, okurlara kitap okuma alışkanlığı kazandırıcı unsurların bulunmaması, sınavlara hazırlık sürecinde kişisel gelişime katkı sağlayıcı önerilerin yer almaması da saptanan olumsuzluklardır. The subject matter of the present study prepared as a Postgraduate Thesis on children?s literature, education and sociology is ?The Social Life In Terms Of Child Education In The Four Novels Included In The Series By Deniz Erbulak Entitled `I?m A Fourteen-Year-Old Young Girl? ?. Our aim is to determine and evaluate the factors composing the social lives of adolescents living within a circle composed of family, school, private teaching institutions and examinations and their effects on them.As an example for the subject matter, the four novels included in the novel series of Deniz Erbulak entitled ?I?m A Fourteen-Year-Old Young Girl? were taken under examination within the scope of our investigation.The author put forwards the exam process having been lived in the 21st century Turkish society in and the related problems students and parents face, and the test anxiety she has observed in her own children and her close environment within the context of her own experiences and the events that other people have lived by means of the Özge character. Readers see in these novels the reflections of their own lives and realize that there also others who live the same problems.In the first part of the study, such concepts as child, children?s literature, education, adolescent, adolescence period were explained by benefiting from the opinions of those specialized in their fields. In the second part, the method of content analysis was employed. In the study, such factors which are thought to have effects on the social lives of adolescents as interpersonal relationships, places, mass communication means and examinations were gathered under four main headings and later detailed analysis was made related to the matter. Following the analyses, it was found that the author created the Özge character and the other characters by attributing features overlapping the real life. Moreover, it was observed that she dealt with problems and happinesses that many adolescents live with a realistic method.Fewness of aspects related to the national culture, use of slangs and foreign words, absence of aspects to make readers acquire the habit of reading books, and absence of suggestions to contribute to personal development during exam preparation periods observed in the novels are the negative points determined. 122

Cumhuriyet'in ilan edilmesi, yapılan harf devrimi ve sosyal yaşamdaki düzenlemelerle ülkemizde çocuk ve çocuk edebiyatına verilen önem daha çok artmıştır. Reşat Nuri Güntekin, Peyami Safa, Kemalettin Tuğcu, Abdullah Ziya Kozanoğlu, Mahmut Yesari, Rakım Çalapala Cumhuriyet döneminde öne çıkan yazarlardır. Bu yazarların eserlerinde görülen en önemli özelliği çocuğu eğlendirmenin yanında çocuğu eğitme amacını taşıyor olmalarıdır. Bu tespitten hareketle çalışmada, Cumhuriyet döneminin önemli isimlerinden sayılan Rakım Çalapala'nın eserlerinde çocuk ve çocuk eğitiminin ne ölçüde yer aldığı konu edilmiştir. ?Rakım Çalapala'nın Eserlerindeki Çocuk ve Çocuğun Eğitimi? adını taşıyan bu tezde Rakım Çalapala'nın kısaca hayatı, ve sanatından bahsedildikten sonra onun eserlerinde işlediği çocuk eğitimiyle ilgili değerler üzerinde durulmaktadır. Bunlar çocuk eğitimi ana başlığının bünyesinde iki alt başlıkta toplanmıştır: 1- Evrensel Değerler: Ailede Sevgi, Doğa Sevgisi, Okul ve Okuma Sevgisi, Hayvan Sevgisi, Öğretmen Sevgisi, Aile Terbiyesi, Azimli Olmak, Nasihat, Kendini İspatlama, Yalan, Dürüstlük, Arkadaşlık, Çalışma Bilinci, Yardımlaşma, Sosyal Etkinlik, Eşitlik ve Adalet, Merhamet, Hayatla Mücadele, Cesaret, Özlem, Zamanın Değerini Bilme ve Zaman Kavramı, Tasarruflu Olma, Karar Verme, Kendine Güven, Kanaatkârlık, Kıskançlık, İleri Görüşlülük; 2- Milli Değerler: Vatan Sevgisi, Millet Sevgisi, Atatürk Sevgisi, Bayramlar Gelenekler ve Görenekler'dir. Yazarın eserinde çocuk eğitimine dair diğer tespitimiz olan Dil ve Anlatım Özellikleri: Atasözleri, Deyimler, İkilemeler ve Bilmeceler'dir., Be declared of republic along with revolution of letters and arrangements of social life, children and importance of children?s literature has increased more in our country. Prominent writers of our republic period are Reşat Nuri Güntekin,Peyami Safa,Kemalettin Tuğcu, Abdullah Ziya Kozanoğlu, Mahmut Yesari, Rakım Çalapala. The most important feature of the works of these author is entertainment of children as well as children?s education. Rakım Çalapala who cares the issue of children and education and uses frequently is an author. This study which based on this determined, this study?s subject is that Rakım Çalapala is the most important person in the repuclic period whose works including to what extend about children and children`s education. This thesis name is ?Children and Children?s Education in the Works of Rakım Çalapala? which includes summary of Rakım Çalapala?s life and mentioning about his arts then values are emphasized in his works for children?s education comitted by Rakım Çalapala. These are the main title of children?s education within the two sub-headings were collected. 1- Universal Values: Family Love, Love of Nature, School and the Joy of the Reading, Animal love, Love of Teacher, Family Dressage, Be Ambitious, Counsel, Rise to the Occasion, Lie, Honestly, Friendship, Awareness of Working, Helping, Social Activity, Equality and Justice, Mercy, Struggle with Life, Courage, Longing, knowing the value of time and the concepts of time, Be Economical, Decision Making, Self-Confidence, Frugality, Jealousy, Latitudinarianism; 2- National Values: Patriotism, Love of the nation, Love of Atatürk, Festivals, Traditions and Costums. The author?s book about the education of children with other determination is Language and Expression

Sosyal Bilgiler derslerinde çocuk edebiyatı ürünlerinden yararlanma (Mustafa Ruhi Şirin Örneği) konulu yüksek lisans tezi, 215 sayfadan oluşmaktadır. Bu çalışmada, sosyal bilgiler öğretiminde çocuk edebiyatı ürünlerinden yararlanma konusunu ele almak ve Mustafa Ruhi Şirin eserlerinden yola çıkarak sosyal bilgiler yıllık müfredatına uygun etkinlik çalışmaları gerçekleştirmek amaçlanmaktadır.Bugün Türkiye'de sosyal bilgiler öğretimi, gelenksel yapıyı terk etme çabası ile yapılandırıcı yaklaşımı takip etmesine rağmen; hâlâ geleneksel öğretim strateji, yöntem ve tekniklerinin etkisi altında bulunmakta, öğretim teknolojisi ve materyalleri arasında ders kitabı, merkezi rolünü sürdürmektedir. Bu tablo öğrencilerin derse yönelik tutumlarını olumsuz etkilemektedir. Bu durumun önüne geçebilmek için bir yandan öğretim strateji yöntem ve teknikleri değiştirilmeli, diğer yandan sosyal bilgiler öğretiminde göz ardı edilen materyaller arasında bulunan edebi ürünlere öncelik tanınmalıdır. Bu çalışma bahsedilen eksikliği giderebilmek adına ne tür etkinliklerin yapılması gerektiği konusunu hedef almıştır.Çalışmanın ilk bölümü ?Çocuk Edebiyatı ve Çocuk Edebiyatı Ürünleri? konusuna ayrılmıştır. Bu bölümde çocuk edebiyatı kavramı tanımlanmış, çocuk edebiyatının niteliği ve önemi hakkında bilgiler verilmiştir. Bunun yanı sıra, edebiyatın çocuğun gelişimine katkısı, çocuk kitaplarında bulunması gereken içerik ve tasarım özellikleri, çocukların yaşlara göre okuma eğilimleri ve edebi türler açısından çocuk edebiyatı konuları üzerinde de durulmuştur.İkinci bölüm ?Sosyal Bilgiler Dersinde Çocuk Edebiyatı Ürünlerinden Yararlanma? konusuna ayrılmıştır. Öncelikle sosyal bilgiler kavramı ele alınarak sosyal bilgiler ile sosyal bilimlerin arasındaki ilişki, sosyal bilgilerin öğretiminin amaçları, dünyada ve Türkiye'de sosyal bilgiler öğretiminin tarihsel gelişimi, sosyal bilgiler öğretiminde araç kullanmanın yararları, sosyal bilgiler öğretiminde ders kitaplarının işlevi ve sosyal bilgiler öğretiminde kullanılan başlıca öğretim yöntemleri konuları irdelenmiştir. Daha sonra sosyal bilgiler öğretiminde edebi metinlerden yararlanma konusu üzerine detaylı bir araştırma yapılmış ve bu doğrultuda sosyal bilgiler öğretiminin edebiyatla birleşimi konusu ele alınmıştır. Son olarak, sosyal bilgiler öğretiminde çocuk edebiyatı ürünlerinden yararlanma konusu işlenmiştir. Sosyal bilgiler öğretiminin çocuk edebiyatı ile ilişkisi incelenerek Amerika Birleşik Devletlerinde ve Türkiye'de bu konu üzerine ne gibi çalışmalar yapıldığı hakkında bilgi verilmiştir. Sosyal bilgiler öğretiminin Türkiye'de hangi çizgide olduğu ele alınmış, bu konu üzerine yapılan akademik çalışmalar analiz edilmiştir.Üçüncü ve son bölümde ise çalışmada eserlerinden yararlanılacak olan Mustafa Ruhi Şirin'in hayatı ve edebi kişiliği ele alınmış, çocuk edebiyatı eserlerinden faydalanarak sosyal bilgiler derslerinde yararlanabilecek etkinlik çalışmaları yapılmıştır. Bu etkinlik çalışmalarında 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıf sosyal bilgiler yıllık müfredatında yer alan konulardan yola çıkılmıştır.Mustafa Ruhi Şirin'in eserlerini tarayarak bu eserlerin hangilerinin sosyal bilgiler derslerinde kullanılabileceği belirlenmeye çalışılmıştır. Tarama sonucunda ortaya çıkan verilere göre etkinlikler geliştirilerek Mustafa Ruhi Şirin'in eserlerinin sosyal bilgiler derslerinde uygulanılabilirliğine dair örnekler sunmak amaçlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Edebiyat, Çocuk Edebiyatı, Sosyal Bilgiler, Mustafa Ruhi Şirin. This study aims to discuss the benefit from the works of chilren?s litreature in socialstudies teaching and to perform activity works according to scocial studies curriculum bysetting off Mustafa Ruhi Sirin?s works .Today teaching social studies in Turkey is still affected by the traditional teaching .strategies, methods and techniques. Textbooks continue the central role among metarials. This picture affects the lesson centered attitude of students? negatively. To preclude this situation, on the one hand the methods and techniques of teaching strategies should be changed, on the other hand priority should be given the literary product that is one of the ignored meterials in the teaching of social studies. This study aims to the issue of what kind of activities should be done to make up the mentioned deficiency.. The first section of the study `Children's Literature and Children's Literature Products` is discussed. In this section, the concept of children?s literatue is defined, information about the nature and the importance of children?s literature is given. In additon to these, contribution of literature to a child?s development , content and design characteristics that should be on children?s books, children?s reading trends according to ages and genres in terms of children's literature are also discussed.In second section, ?to benefit from works of Children?s Literature in social studies courses ? is discussed. First of all, social studies concept is dealed and hereinafter subjects mentioned: The relationship between the social studies and social sciences, the aims of social studies teaching, historical development of social studies teaching in Turkey and in the world, the benefits of materials usage in social studies taeching, function of textbooks in social studies teaching and primary education methods used in socail studies teaching. And then a research on to benefit from literary texts in teaching socail studies is made and the combination of social studies teaching with literature is mentioned. Finally, the subject to benefit from products of children?s literature is processed. By analyzing the relationship between social studies teaching and children?s literature , information about what kind of studies have been made in USA and Turkey is given. The place of social studies teaching is taken up and the academical studies on this subject are analyzed..In third and last section, the life of Mustaf Ruhi Sirin end literary personality are discussed and by benefiting from the works of children's literature ,activity works that indicate how a child literature should be in social studies are carried out. In these activity works set out from the issues on 4,5,6,7 and 8 grade social studies curriculum.Teaching techniques used in social studies are benefited in activities works , so how works of Mustafa Ruhi Sirin should be used in social studies is illustrated. This study aims to scan the works of Mustafa Ryhi Sirin and determine which works of him can be used in social studies courses. According to data as a result of scanning, by developing activities Mustafa Ruhi Sirin's works is intended to constitute examples of the application in the social studies courses.Key Words: Literature, Children's Literature, Social Studies, Mustafa Ruhi Sirin. 233

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Din duygusu, insan fıtratında doğumundan itibaren var olan bir olgudur. Yaradılış gereği toplum içerisinde yaşayan insanoğlu, diğer insanlarla ilişkilerinde bazı temel kurallara uymak zorundadır. Bireyin ve toplumun, huzur ve düzenini sağlayan bu temel esaslar; din, ahlak ve hukuk kuralları ile beraber, toplumun örf ve adetlerinden kaynaklanır. İnsan ilk manevi değerleri, ilk ahlakî prensipleri ve ilk görgü kurallarını aile ocağında öğrenmeye başlar. Aileden alınan bu ilk bilgi, davranış ve alışkanlıklar, kişinin şahsiyetini ve hayat akışını belirler.Çoğunlukla soyut ifadeler içeren din ve ahlak bilgilerinin çocuğa öğretilmesi konusunda bazı zorluklar yaşanabilir. Çocuğun gelişim evrelerine göre anlama ve öğrenme seviyesi dikkate alınarak yapılacak bir din eğitimi faaliyeti olumlu sonuçlar verebilir. Bu noktada etkili bir yöntem olan ?hikâyelerle öğretim? anlayışı, sorunu çözmede büyük ölçüde yardımcı olacaktır.Bu çalışmada din ve eğitim ilişkisi incelenerek; ?çocuklara din ve ahlak eğitimi verilmeye ne zaman başlanmalı ve nasıl bir yöntem izlenmeli, din eğitiminde hikâye ve masaldan nasıl yararlanılmalı?? sorularına cevap aranmıştır. Tez üç bölümden oluşmuştur:Birinci bölümde; Çocukların dini ve ahlaki açıdan gelişimi, çocukta din dilinin gelişimini ve hikâye ve masalın eğitim değeri incelenmiştir.İkinci bölümde; Çocuk Edebiyatının tarihçesine yer verilmiştir. ?Dini Terbiyede Edebiyatın Etkisi? başlığı altında, çocuklara küçüklüğünden itibaren öğretilebilecek, dini unsurlar taşıyan hikâye, masal, şiir faktörlerinin önemini vurgulanmış; Çocuk Edebiyatından örnekler verilmiştir.Üçüncü bölümde ise seçilen hikâye örnekleri dini motifler bakımından incelenerek, din eğitimine katkısı araştırılmıştır.Anahtar kelimeler: Din Eğitimi, Çocuğun Dini ve Ahlaki Gelişimi, Çocuk Edebiyatı, Hikaye, Masal The feeling of religion is a fact existing in human's genesis as from his birth. Mankind living in the society necessity of his genesis have to obey some basic rules within the relationship of other people. Those basic rules arranging the person' and society's peace and coordination together with the rules of religion, morals and the law are based on the custom and tradition of the society. The human begins to learn his first spiritual values,first ethical principles and breeding rules in his family. These first knowledge,behavior and habit define that person's character and running of life.There may be some difficulties while teaching to a child the knowledge of religion and morals usually including abstract expression.The religious education making by paying attention to the child's level of learning and acquistion and according to his evolution stage may get some noteworthy results.The most effective method,teaching with fairy tales will help solving the major problems.In this inquiry by examining the relationship between religion and the education we find out the answers of the questions like "when must begin to be taught religion and morals to young learners?,Which methods must be used and how must we get benefits from the fairy tales while teaching religion education?"The thesis consists of three parts:First part:On the aspect of religion and morals the child's evolution,the evolution of the religion language and the worth of fairy tales and stories were searched.Second part:Short history of children literature was given place.Under the title of " The influence of Literature in the Religious Pedagogy" the importance of fairy tales.stories poems including religious fact that will be taught as from childhood was laid stress.There were some examples of children literature.In third part, the selected stories from the authours were examined in the terms of religious motifs.Keywords: Religious Education, Religious and Morals Evolution of a Child, Children Literature, Story, Fairy Tales.

Bu araştırmanın genel amacı ?okulöncesi çocuklarına yönelik hazırlanan masal ve öykü kitaplarında geçen iletişim engelleri nasıl ele alınmıştır?? sorusuna yanıt aramaktır. Bu araştırmanın evrenini; okulöncesi çocuklarına yönelik hazırlanan masal ve öykü kitapları oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini seçkisiz (rastgele) örnekleme yöntemi ile seçilmiş kırk dört masal, elli altı öykü kitabı oluşturmaktadır.Çalışmada veri toplama aracı olarak doküman incelemesi kullanılmış, incelenen dökümanlar betimsel analiz yöntemiyle açıklanmış ve yorumlanmıştır. Araştırmanın başında çocuk edebiyatı ve iletişim ile ilgili alanyazın taraması yapılmıştır. Araştırılacak olan iletişim engelleri 1)emir vermek, 2)alay etmek-küçümsemek, 3)ad takmak, 4)eleştirmek-suçlamak, 5)tehdit etmek- gözdağı vermek başlıkları altında kategorilere ayrılmıştır.Çalışmanın başında örnekleme alınan yüz kitaptan otuz tanesi iki uzman ve araştırmacı tarafından ayrı yerlerde ve zamanlarda oluşturulan kategorilere göre incelenmiştir. Uzmanlar bu başlıklara uygun buldukları tanımları değerlendirip araştırmacıya geri bildirimde bulunmuşlardır. Uzmanlar ve araştırmacı tarafından elde edilen tanımlar karşılaştırılmış; aralarındaki korelasyon SPSS paket programında hesaplanmıştır.İncelemenin sonunda okulöncesi çocuklarına yönelik hazırlanan masal ve öykü kitaplarında geçen iletişim engelleri, kitaplardan doğrudan alıntı yapılarak listelenip, bu ifadelerin çocukların içinde bulunduğu dönemin gelişim özelliklerine uygun olup olmadığı yorumlanmıştır. ABSTRACTThere are some barriers to communication in tale and short story books which are prepared for preschool children. The cosmos of this study is these books and aim of this study is finding an answer to the question of ?how was the barriers to communication written down in these books are treated?. The samples of the study are chosen randomly among the forty four tale and sixty six short story books.In this study, documentary investigation is used as data collection tool, and the documents examined are explained and commented by descriptive analysis method. In the beginning of study, literature about `fictitious books for children? and `communication? are scanned through. The barriers to communication examined are classified through the titles of: 1- ordering, 2- persiflage 3-name-calling 4- criticizing and blaming 5- threatening.Thirty of the hundred books in the beginning of the study is examined by two expert researchers according to the categories built during two different locations and time. The researchers gave feedbacks to the student by evaluating the definitions suitable for these titles. The definitions obtained by the student and experts are compared and the corelation between is calculated by the help of SPSS packaged software.At the end of the investigation, the barriers to communication written down in tale and short story books for preschool children are listed by directly quotations from the books, and commentary made on if these statements are suitable for the development of the children in this period. 97

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. 1949-1980 yılları arasında 360 sayı olarak yayımlanmış olan, Türk Folklor Araştırmaları adlı derginin ilk 183 sayısındaki 79 masal, 11-14 yaş grubu çocuklarının bilişsel, duyuşsal ve psikomotor gelişim özelliklerine göre değerlendirilmiştir.Masallar; tema, iletiler ve kahramanları yönünden bilişsel ve duyuşsal uygunlukları göz önüne alınarak ve yapılandırmacı anlayışın öngördüğü becerilerin geliştirilmesine imkan sağlayacak nitelikte olup olmadığına göre incelenmiştir. Metinlerde anlatım unsurlarının çocuklarda merak ve ilgi uyandıracak olması, eğitirken eğlendirme fonksiyonu ve edebîlik açılarından değerlendirilmiştir.Çalışmamız üç bölümden ve beş ekten oluşmaktadır. Birinci bölümde çalışmamız sonucunda metinleri önereceğimiz hedef kitlenin bilişsel, duyuşsal ve psikomotor gelişim özellikleri ele alınmıştır. İkinci bölümde, çocuk edebiyatı ve masalın çocuk edebiyatındaki yeri irdelenmiştir. Üçüncü bölümde ilgili dergideki masalların değerlendirilmesi verilmiştir. Ekler bölümünde, 79 masal metnisunulmuştur. Ekler kısmında masalların incelenmesi sonucunda vardığımız neticeler, dört tablo ile sunulmuştur.Bu çalışma ile hem Türk Folklor Araştırmaları adlı edebiyat tarihine karışmış olan bir dergiye, salt Türkçe Eğitimi, edebiyat sahası değil birçok alandaki araştırmacıların dikkatleri çekilmiş hem de 11-14 yaş grubu çocuklarının Türkçe ders kitaplarına farklı, yayımlanmamış masalların kazandırılması ihtiyacı bir ölçüde karşılanmıştır. Eleştirel düşünme, empati kurma, hoşgörülü olma, kendini ifade edebilme, yaratıcı düşünme gibi becerileri geliştirirken gurup çalışması, drama gibi anlatım tekniklerinin kullanımına elverişli metinler öğretmenlerin ve araştırmacıların beğenisine sunulmuştur.ANAHTAR KELİMELER: Türk Folklor Araştırmaları, çocuğun gelişim sahaları ve özellikleri, masal, çocuk edebiyatı. 79 folktales from the first 183 pages of the journal of Turkish Folklore Researches, published between the years of 1949 and 1980 as 360 volumes, were evaluated with respect to the cognitive, affective and psychomotor characteristics of 11-14 year old students.Folktales were evaluated in terms of their content, messages and protagonists considering their cognitive, affective and psychomotor appropriateness and their quality in the provision of the opportunities for the development of the skills proposed by the constructivist approach. Texts were evaluated in terms of the turn of phrase regarding its effectiveness in the arousal of curiosity and interest in children, its functionality in enjoying children in addition to educating them and its being literary.Our study consists of three parts and five appendix. In the first part, cognitive, affective and psychomotor characteristics of the target group to whom the texts will be suggested as a result of this study were discussed. In the second part, children?s literature and the role of folktales in children?s literature were examined. In the third part, the evaluation of folktales from the related journal was presented. In the appendix section, the texts of 79 folktales were introduced. Moreover, in the appendix section, results concluded from the evaluation of folktales were offered along with 4 tables.With this study both a vanishing journal; namely, the Turkish Folklore Researches, was pointed to the researchers not only in the field of Turkish Education and Literature but also to researchers from different areas, and the need for the obtainment of different and unpublished folktales for Turkish course books of 11-14 year old children was met to a certain level. The texts appropriate for the use of instructional methods like grouping and drama while developing such skills as critical thinking, empathy, tolerance, self expression and creative thinking were tendered to the plaudit of teachers and researchers.KEYWORDS: Turkish Folklore Researches, children?s developmental areas and characteristics, folktales, children?s literature.

Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı çocuklar için hazırlanmıs ya da çocugu konu edinen edebî eserler açısından oldukça zengindir. Hedef kitle olarak seçtigi çocukların duygu, düsünce ve hayâl dünyalarını, yetiskinlere göre daha çok göz önünde bulunduran bir bilgi alanı çocuk edebiyatını Türkçe egitim-ögretimi açısından önemli kılan, bu edebî metinlerin çocukların ve ögrencilerin okumayazma- konusma ve dinleme becerilerinin gelisimine büyük katkı saglamasıdır. Cumhuriyet döneminde Türk siiriyle ilgili pek çok antoloji yayınlanmıstır. Bunlar arasında çocuklar için faydalı bulunan veya yalnızca çocuklar için yazılan siirlerin derlendigi antolojiler de vardır. Ögrencilerin okuma alıskanlıgını okul dısında da sürdürmelerine olanak saglayan çocuk siiri antolojileri, temel dil becerilerini gelistirmenin yanında, Türkçe duyarlılıgını küçük yaslarda kazandırmak bakımından da önemlidir. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Çocuklar çin Hazırlanan Siir Antolojileri Üzerinde Bir Arastırma (1973-1998) adlı yüksek lisans tezimizde seçtigimiz on siiri antolojisi, içerik ve biçim bakımından incelenmis, çocuk kitaplarında bulunması gereken temel özelliklere uygun olup olmadıkları ortaya konulmustur. Antolojilere seçilen siirlerin de Türkçe ders programında belirtilen hedef ve davranıslar açısından degerlendirmesi yapılmıstır. Tezimiz, Türkçe'de çocuk siiri kavramı ve çocuk siirleri antolojilerinin genel bir degerlendirmesi yapıldıgı ?Giris? kısmı ile üç ayrı bölümden olusmaktadır. I. Bölüm'de, çocuk siirleri antolojilerinin içerik özellikleri, II. Bölüm'de ise, biçimsel özellikleri incelenmistir. III. Bölüm'de ise antolojilerdeki siirlerin Türkçe dersi hedef ve davranısları açısından degerlendirilmesi yapılmıstır. Elde edilen bilgiler tezin ?Sonuç? kısmında verilmistir. ?Kaynakça? kısmında ise, tezin konusu olan antolojiler ve hazırlık asamasında yararlanılan bütün kitap ve makaleler sıralanmıstır. Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı çocuklar için hazırlanmıs ya da çocugu konu edinen edebî eserler açısından oldukça zengindir. Hedef kitle olarak seçtigi çocukların duygu, düsünce ve hayâl dünyalarını, yetiskinlere göre daha çok göz önünde bulunduran bir bilgi alanı çocuk edebiyatını Türkçe egitim-ögretimi açısından önemli kılan, bu edebî metinlerin çocukların ve ögrencilerin okumayazma- konusma ve dinleme becerilerinin gelisimine büyük katkı saglamasıdır. Cumhuriyet döneminde Türk siiriyle ilgili pek çok antoloji yayınlanmıstır. Bunlar arasında çocuklar için faydalı bulunan veya yalnızca çocuklar için yazılan siirlerin derlendigi antolojiler de vardır. Ögrencilerin okuma alıskanlıgını okul dısında da sürdürmelerine olanak saglayan çocuk siiri antolojileri, temel dil becerilerini gelistirmenin yanında, Türkçe duyarlılıgını küçük yaslarda kazandırmak bakımından da önemlidir. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Çocuklar çin Hazırlanan Siir Antolojileri Üzerinde Bir Arastırma (1973-1998) adlı yüksek lisans tezimizde seçtigimiz on siiri antolojisi, içerik ve biçim bakımından incelenmis, çocuk kitaplarında bulunması gereken temel özelliklere uygun olup olmadıkları ortaya konulmustur. Antolojilere seçilen siirlerin de Türkçe ders programında belirtilen hedef ve davranıslar açısından degerlendirmesi yapılmıstır. Tezimiz, Türkçe?de çocuk siiri kavramı ve çocuk siirleri antolojilerinin genel bir degerlendirmesi yapıldıgı ?Giris? kısmı ile üç ayrı bölümden olusmaktadır. I. Bölüm?de, çocuk siirleri antolojilerinin içerik özellikleri, II. Bölüm?de ise, biçimsel özellikleri incelenmistir. III. Bölüm?de ise antolojilerdeki siirlerin Türkçe dersi hedef ve davranısları açısından degerlendirilmesi yapılmıstır. Elde edilen bilgiler tezin ?Sonuç? kısmında verilmistir. ?Kaynakça? kısmında ise, tezin konusu olan antolojiler ve hazırlık asamasında yararlanılan bütün kitap ve makaleler sıralanmıstır

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Tanzimat’la başlayan Batılılaşma süreci, her alanda olduğu gibi çocuk edebiyatının gelişmesinde de önemli bir etken olmuştur. Batı’da çocuklar tarafından beğeniyle takip edilen eserlerin çeviri yoluyla çocuklarımızın yararına sunulduğu görülmektedir. Batılılaşmanın artarak devam ettiği 1897–1910 yılları arasında çıkan çocuk dergileri, batı dillerinden yapmış oldukları çevirilerle, Meşrutiyet’le birlikte iyice şekillenecek ve zemin bulacak çocuk edebiyatının oluşumuna katkı sağlamışlardır. Bu çalışma, 1897–1910 yılları arasında yayınlanan çocuk dergilerindeki çeviri metinlerin çocuk edebiyatına yaptıkları katkıları belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışmamız sırasında hepsi eski harfli yayınlanan dergiler farklı kütüphanelerden temin edilmiştir. Dergilerin yapmış oldukları çeviri metinler tespit edilerek, bu metinlerin günümüz alfabesine aktarılması sağlanmıştır. Metinler türlere ve kaynak edebiyatlara göre tasnif edilerek, taşıdıkları eğitici unsurlar değerlendirilmiştir. Bu çerçevede yapılan çalışma sonunda dönemin çocuk dergilerinin belirli bir çeviri politikasına sahip oldukları ortaya çıkmaktadır. Çeviri metinlerin büyük kısmı çocukların bireysel ve sosyal gelişimlerine katkı sağlamayı, ahlakî yönlerini geliştirmeyi amaçlamakla beraber; çocukların ilgi, yetenek ve seviyelerini de göz önünde bulunduracak eğlendirici nitelikler taşımaktadır. Çeviri metinlerin büyük bir kısmının Fransız edebiyatından yapılmış olması, dönemin çocuk dergilerinin o zamanın şartlarından ve eğilimlerinden etkilendiğinin göstergesidir. Vatan sevgisi, özgürlüğün değeri gibi çağrışımları uyandıran çeviri metinlerin, 1910 yılında çıkan Mekteblilere Arkadaş’ta yoğunlaşması dönemin şartları da düşünüldüğünde çocuk dergilerinin sosyal sorunlara duyarsız kalmadığının göstergesi olarak kabul edilebilir. Çalışmalarımız sonucunda elde edilen bulguların eğitimciler ve özellikle de çocuk edebiyatı araştırmacıları için önemli yararlar sağlayacağı ifade edilebilir. The westernizalition process that stars with Tanzimat, became an important factor in child litarature as it happened in all areas of literature. It is seen that the translation from west countries attracted the children’s attraction and interest, so it enabled our children to use it as a benefit. Increasing the westernizalition in the years of 1897–1910 the child texts which were written in west languages, will contribute the benefit to form the child literature and took shape with Meşrutiyet. This study is aimed to show the translation texts in child magazines made a benefit to child literature which were published in the years of 1897–1910. During our study, the magazines which were all published with Arabic letters, were received from different libraries. The translation texts which are published from the magazines, were found and then these texts were translated into today alphabet. The texts were classified in terms of their varieties and sources and then their educational factors are evaluated. At the result of this sudy, it is appeared that the magazines of that period of time, had a certain translation politics. The most of the translation texts supplied contribution to children’s individual and social development and they also included fun factors thinking of children’s talent, interest and levels. The most of translation texts were taken from French literature because child magazine was effected the conditions of term. The magazine published in 1910 named “Mekteblilere Arkadaş” included translations about country love and freedom feeling which showed us that the child magazines didn’t stay insenstive to social problems. It can be said that all the findings in this study, supply practical contribution to educators and especially to child literature researchers!

143