Search

RIVM rapport:In Nederland wordt de blootstelling aan PolyBroom DifenylEthers (PBDE's) uit voeding berekend door metingen te combineren met voedselconsumptiegegevens (de Mul et al., 2005; Winter-Sorkina et al., 2006; Bakker et al., 2008). Daartoe zijn in 2006 voedingsmiddelen als vis, zuivel, groenten, etc. verzameld en op PBDE's onderzocht. Vraag hierbij was of de toegepaste analytisch-chemische methode, die eigenlijk voor 24-uurs duplicaat voeding ontwikkeld is (Zeilmaker et al., 2008), ook op deze specifieke voedingsmiddelen toegepast kan worden. Deze rapportage beschrijft de toepassing van de meetmethode voor PBDE's in 24-uurs duplicaatvoeding op (meng)monsters van specifieke voedingsmiddelen anno 2006. Voor de volledigheid zijn de gehalten zoals die in 2003/2004 in vergelijkbare mengmonsters gemeten zijn (de Mul et al., 2005) als aparte bijlage in deze rapportage opgenomen.

RIVM rapport:Vlamvertragers als polygebromeerde difenylethers (PBDE's) hebben zich vanuit consumenten producten in het milieu verspreid. Van daaruit zijn zij in de voedselketen terechtgekomen. Op dit moment ligt de blootstelling aan PBDE-99 rond de maximaal toelaatbare inname voor deze verbinding. Er kan dus een gezondheidsrisico ontstaan wanneer het gehalte van PBDE-99 in voeding toe zou nemen. Monitoring onderzoek heeft aangegeven dat het gehalte van PBDE-99 in de laatste 30 jaar enigszins is toegenomen. Onderzoek naar PBDE's in voeding blijft daarom nodig. In dit onderzoek is al het voedsel dat iemand in 24 uur consumeert ('24-uurs duplicaat dieet') onderzocht op de aanwezigheid van PBDE's. In Nederland zijn gegevens over deze voedingsmonsters verzameld in 1978, 1984, 1994 en 2004. In de monsters zijn drie PBDE's aangetoond: PBDE-47, PBDE-99 en PBDE-209. In de onderzochte jaren is de hoeveelheid PBDE-47 in de dikten onveranderd gebleven. PBDE-99 laat een consistente toename zien van 1978 tot 1994, waarna het gehalte zich lijkt te stabiliseren. Rekening houdend met blootstelling van PBDEs uit huisstof en bioaccumulerend vermogen is door het RIVM een maximaal dagelijkse toelaatbare humane inname voor PBDE-99 berekend. De blootstelling aan PBDE-99 via voeding blijkt rond deze maximaal toelaatbare inname te liggen. Wat het risico is voor andere PBDE's moet nog onderzocht worden. Aanbevolen wordt daarom om het blootstellingonderzoek te vervolgen en ook maximaal toelaatbare innamen voor andere PBDE's te berekenen., Flame retardants, like polybrominated diphenyl ethers (PBDEs), are applied to consumer products and have entered the human food chain via the environment. At the moment the exposure to PBDE-99 from food is around its maximum allowed human intake level. This indicates that adverse effects on public health may be expected when the level of this compound in food would increase. In this respect monitoring results have revealed that the level of PBDE-99 in food has somewhat increased in the last 3 decades. For this reason the monitoring of PBDEs in food remains necessary. The presence of PBDEs has been investigated in food items which are consumed by individuals over 24 hours ('24-hour duplicate diets'). In the Netherlands, 24-hour duplicate diets have been collected in 1978, 1984, 1994 and 2004. Three PBDEs have been found in the duplicate diets: PBDE-47, PBDE-99 and PBDE-209. In the mentioned period the food levels of PBDE-47 have remained constant. However, food levels of PBDE-99 just showed a consistent, increasing pattern from 1978 to 1994, which seems to level off after 1994. Taking additional exposure to PBDEs from house dust and bioaccumulation into account a maximum allowed human intake level for PBDE-99 has been estimated by the RIVM. The exposure to PBDE-99 from food is around this maximum intake level. Maximum allowed intake levels for other PBDEs still need to be determined. We therefore recommend performing additional studies on exposure assessment and the estimation of maximum allowed intake levels of other PBDEs.

RIVM rapport:Uit dit onderzoek blijkt dat voor een aantal van de onderzochte trichothecenen de dagelijkse inname bij ongeveer 10% van de kinderen boven de geaccepteerde veilige dagelijkse dosis ligt. Nu is deze geaccepteerde veilige dagelijkse dosis gebaseerd op een levenslange blootstelling en incidentele overschrijding betekent daarmee niet automatisch dat er een gezondheidsrisico is. Echter, een van de effecten die deoxynivalenol -het meest voorkomende trichotheceen- kan veroorzaken, is groeivertraging. Jonge kinderen groeien snel, zodat overschrijding van de geaccepteerde veilige dagelijkse dosis, juist voor deze groep, voorkomen moet worden. De volksgezondheidsautoriteiten van de lidstaten van de Europese Unie (EU) hebben een groeiende belangstelling voor de aanwezigheid van door schimmels geproduceerde gifstoffen (zoals aflatoxinen, trichothecenen en ochratoxine A) in de voeding. In EU onderzoeksprojecten wordt daarom onderzocht in welke mate de Europese bevolking blootgesteld wordt aan dit soort gifstoffen. Een van deze projecten richtte zich op de trichothecenen en had als een van de belangrijkste conclusies dat er vooral voor de jongere bevolkingsgroepen betrouwbare blootstellinggegevens ontbreken. In de huidige studie zijn analytisch-chemische metingen verricht aan voedingen van jonge kinderen. Aan de hand van de gevonden resultaten is berekend wat de dagelijkse inname van trichothecenen via de voeding is., There is a growing interest and concern of the public health authorities for the presence of mycotoxins in human food, such as aflatoxins, trichothecenes and ochratoxin A. In the European Union (EU) efforts to assess human exposure to mycotoxins have been undertaken within SCOOP (SCOOP: Scientific Co-operation on Questions relating to Food) projects. One of the major outcomes of the SCOOP project dealing with trichothecenes was that for a more accurate assessment of the exposure of the European population, exposure data of specific population groups (like children and infants) are needed. In the present study analytical measurements in duplicate diets of young children are done in order to investigate the real exposure to trichothecenes. Based on the individual results, exposure calculations were made. For deoxynivalenol the TDI (1 g/kg bw) was exceeded by 9 children. For the combined intake of T-2 and HT-2 toxin the tTDI (0.06 g/kg bw) was exceeded by 9 children. One child exceeded the (t)TDI for both DON and combined HT-2 and T-2. The exposure to the other trichothecenes was very low (nivalenol) or almost absent. As the TDI concept is based on a life-time exposure, an incidental exposure above the TDI does not necessarily indicate that there is an appreciable risk for adverse health effects. However as one of the effects of deoxynivalenol is growth inhibition in experimental animals and young children are in a fast growing phase, exceeding of the TDI should be avoided.

RIVM rapport:Om de potentiele effecten vast te stellen van de trichothecenen nivalenol (NIV), fusarenon X (FusX), diacetoxyscirpenol (DAS), neosolaniol (NeoSol) en 3- and 15-acetyldeoxynivalenol (3-Ac-DON, 15-Ac-DON), werden toxiciteitsdata geevalueerd, om waar mogelijk "tolerable daily intakes'(TDIs) vast te stellen. Ook werd hun voorkomen in granen, veevoer en voedingsmiddelen onderzocht. De zes trichothecenen zijn mycotoxinen, geproduceerd door Fusarium soorten. NIV werd het vaakst aangetroffen in voedingsmiddelen. Het voorkomen van FusX, DAS, NeoSol en 3- en 15-Ac-DON werd zelden gerapporteerd, zeer waarschijnlijk omdat er niet routinematig op werd onderzocht. Derhalve werd aanbevolen meer aandacht te schenken aan FusX, DAS, NeoSol en 3- en 15-Ac-DON in routine-onderzoeksprogramma's. De toxiciteitsdata beschikbaar over FusX, DAS, NeoSol en 3- en 15-Ac-DON waren te beperkt om TDIs af te leiden. Alleen voor NIV waren voldoende toxiciteitsgegevens beschikbaar om een tijdelijke TDI van 0.7 ug/kg af te leiden., To assess the potential health effects of the xyscirpenol (DAS), neosolaniol (NeoSol) and 3- and 15-acetyldeoxynivalenol (3-Ac-DON, 15-Ac-DON), toxicology data available on these compounds were reviewed to derive, where possible, tolerable daily intakes (TDIs). Also, their occurrence in cereal grains, animal feed and human foodstuffs was investigated. The six trichothecenes are mycotoxins produced by Fusarium spp. NIV was the one most often found in food commodities. FusX, DAS, NeoSol and 3- and 15-Ac-DON have rarely been reported to occur, most likely because they were not routinely monitored for. It was therefore recommended to pay more attention to FusX, DAS, NeoSol and 3- and 15-Ac-DON in routine monitoring programs. The toxicology data available on FusX, DAS, 3-Ac-DON, 15-Ac-DON and NeoSol were too limited to derive TDIs. Only for NIV sufficient toxicology data were available to derive a temporary TDI of 0.7 ug/kg bw.

RIVM rapport:De grootste bron van nitraatblootstelling is groente. In verschillende onderzoeken is de totale dagelijkse nitraatinname geschat op basis van het nitraatgehalte in voedsel en drinkwater. Echter alleen het nitraat dat door het maagdarmkanaal wordt geabsorbeerd zou kunnen bijdragen aan de toxiciteit van nitraat. Op dit moment zijn er geen gegevens beschikbaar over de biobeschikbaarheid van nitraat uit groente. Daarom is dit onderzoek uitgevoerd om de biobeschikbaarheid van nitraat uit frequent geconsumeerde nitraatrijke groenten te evalueren. In een crossover design kregen 12 vrijwilligers toegediend: 365 mg nitraat intraveneus en 300 gram spinazie, sla en rode bieten met respectievelijk 564 mg, 1013 mg en 643 mg nitraat toegediend. Plasmamonsters om nitraatconcentraties te bepalen, werden afgenomen om de biobeschikbaarheid van nitraat uit groenten te berekenen. De biobeschikbaarheid met correctie voor de endogene nitraatproductie was voor spinazie 98% plus minus 12%, voor sla 113% plus minus 14% en voor bieten 106% 4 15%. De biobeschikbaarheid zonder correctie voor de endogene nitraatproductie was voor spinazie 91% plus minus 10%, voor sla 89% plus minus 13% en voor bieten 93% plus minus 12%. Er kan worden geconcludeerd, dat de biobeschikbaarheid van nitraat uit de onderzochte groenten zeer hoog is., The major source of human nitrate exposure comes from vegetables. Several studies were performed to estimate the total daily dietary nitrate intake based on the nitrate contents of food and drinking water. However, only nitrate that is absorbed from the gastro-intestinal tract may contribute to the toxicity of nitrate in the body. At present no data are available on the bioavailability of nitrate from vegetables. Therefore the present study was performed to evaluate the oral bioavailability of nitrate from frequently consumed nitrate-rich vegetables. In a crossover design 12 participants were administered 365 mg nitrate intravenously and 300 grams of spinach, lettuce and beetroot with, respectively, 564 mg, 1013 mg and 643 mg nitrate. Plasma samples were collected to determine the nitrate concentration so as to calculate the bioavailability of nitrate from the vegetables. Correcting for the endogenous nitrate production, the oral bioavailability of nitrate (mean plusminus 15%) was revealed to be 98% (plusminus 12%) for spinach, 113% (plusminus 14%) for lettuce and 106% (plusminus 15% for beetroot. When the endogenous nitrate production was not taken into account, the bioavailability was 91% (plusmunis 10%) for spinach, 89% (plusminus 13%) for lettuce and 93% (plusminus 12%) for beetroot. From these results, the oral bioavailability of nitrate from spinach, lettuce and beetroot is concluded to be very high.

RIVM rapport:Increased nitrate intake might affect the thyroid gland function in humans, as has been observed in animals. The reason is that the nitrate-ion (NO3-) inhibits the iodide (I-) transport into the thyroid gland because it shares the same transport mechanism. This inhibition could lead to a decrease in thyroid hormone (T4, T3) secretion, followed by an increase in the thyroid-stimulating hormone (TSH). In the end thyroid gland enlargement (goitre) could occur. Since there is only weak epidemiological evidence that thyroid gland enlargement may occur in humans, our aim was to investigate the effect of nitrate on the human thyroid gland function by means of a four-week nitrate exposure study. Once a day for 28 days ten volunteers received an oral solution of 15 mg sodium nitrate per kg body weight (three times the allowed daily intake, ADI) in 200 ml distilled water (nitrate group), and ten volunteers received 200 ml distilled water (control group). Both groups followed an iodine-restricted and low-nitrate diet; this was checked by measuring urinary iodide and plasma nitrate concentration. Before and after the 28-day exposure period the percentage (%) radioiodine (131I) uptake (RAIU) was measured 5 hours and 24 hours after 131I-capsule intake to investigate the competition of nitrate in the iodide transport. Before (nitrate) exposure and 2, 3 and 4 weeks after the start of the exposure period blood samples were taken to measure the hormones T4, T3, rT3, TSH and IGF I to investigate the thyroid gland function. Nitrate was found to have no effect on the hormone concentrations during the four-week nitrate exposure of three times the ADI of nitrate. Within the nitrate group the 24-hr RAIU had increased 1.5 times (from 20 % to 29 %) after 28 days of nitrate exposure compared to the 24-hr RAIU before exposure, while a decrease in 24-hr RAIU in the nitrate group had been expected. So we can conclude that an exposure of three times the ADI of nitrate will not cause changes in th, Het zou mogelijk kunnen zijn, dat nitraat de schildklierfunctie in de mens remt, zoals dit in proefdieronderzoek is gevonden. Het mechanisme hierachter is dat het nitraation (NO3-) opname van jodide (I-) in schildkliercellen competitief remt door gebruik te maken van hetzelfde transportmechanisme. Een lagere schildklier jodide opname kan leiden tot een verlaagde schildklierhormoon secretie (T4, T3), gevolgd door een verhoogde productie van TSH (thyro6d stimulerend hormoon). Hierdoor kan een schildklier vergroting (krop) ontstaan. Onze doelstelling in dit onderzoek was daarom om het effect van nitraat op de menselijke schildklierfunctie te onderzoeken in een vier weken nitraat blootstellingstudie. Gedurende 28 dagen kregen tien vrijwilligers dagelijks een oplossing met 15 mg natriumnitraat per kg lichaamsgewicht (driemaal de maximaal toelaatbare dagelijkse hoeveelheid, ADI) in 200 ml gedestilleerd water oraal toegediend (nitraatgroep) en kregen tien vrijwilligers dagelijks 200 ml gedestilleerd water oraal toegediend (controlegroep). Beide groepen volgden een jodium-beperkt en nitraatarm dieet, wat gecontroleerd werd aan de hand van 24-uurs jodide in urine en plasma nitraat-concentraties. Voor en na 28 dagen blootstelling werd het percentage (%) radiojodium (131I) opname (RAIU) gemeten op 5 uur en 24 uur na de inname van de 131I-capsule om het competitief effect van nitraat op de schildklier jodide opname te meten. Voor (nitraat) blootstelling en twee, drie en vier weken na de start aan de blootstellingperiode werden bloedmonsters afgenomen voor de hormoonconcentraties van TSH, T4, T3, rT3 en IGF I om de schildklierfunctie te bepalen. Er werd geen effect van nitraat op de hormoonconcentraties gevonden gedurende de vier weken blootstellingperiode aan driemaal de ADI van nitraat. Na vier weken nitraat blootstelling was de 24-uurs RAIU 1,5 maal de 24-uurs RAIU voor nitraat blootstelling. Echter, een afname in 24-uurs RAIU in de nitraatgroep werd verwacht. De conclusie va

RIVM rapport:Het zou mogelijk kunnen zijn, dat nitraat de schildklierfunctie in de mens remt, zoals dit in proefdieronderzoek is gevonden. Het mechanisme hierachter is dat het nitraation (NO3-) opname van jodide (I-) in schildkliercellen competitief remt door gebruik te maken van hetzelfde transportmechanisme. Een lagere schildklier jodide opname kan leiden tot een verlaagde schildklierhormoon secretie (T4, T3), gevolgd door een verhoogde productie van TSH (thyro6d stimulerend hormoon). Hierdoor kan een schildklier vergroting (krop) ontstaan. Onze doelstelling in dit onderzoek was daarom om het effect van nitraat op de menselijke schildklierfunctie te onderzoeken in een vier weken nitraat blootstellingstudie. Gedurende 28 dagen kregen tien vrijwilligers dagelijks een oplossing met 15 mg natriumnitraat per kg lichaamsgewicht (driemaal de maximaal toelaatbare dagelijkse hoeveelheid, ADI) in 200 ml gedestilleerd water oraal toegediend (nitraatgroep) en kregen tien vrijwilligers dagelijks 200 ml gedestilleerd water oraal toegediend (controlegroep). Beide groepen volgden een jodium-beperkt en nitraatarm dieet, wat gecontroleerd werd aan de hand van 24-uurs jodide in urine en plasma nitraat-concentraties. Voor en na 28 dagen blootstelling werd het percentage (%) radiojodium (131I) opname (RAIU) gemeten op 5 uur en 24 uur na de inname van de 131I-capsule om het competitief effect van nitraat op de schildklier jodide opname te meten. Voor (nitraat) blootstelling en twee, drie en vier weken na de start aan de blootstellingperiode werden bloedmonsters afgenomen voor de hormoonconcentraties van TSH, T4, T3, rT3 en IGF I om de schildklierfunctie te bepalen. Er werd geen effect van nitraat op de hormoonconcentraties gevonden gedurende de vier weken blootstellingperiode aan driemaal de ADI van nitraat. Na vier weken nitraat blootstelling was de 24-uurs RAIU 1,5 maal de 24-uurs RAIU voor nitraat blootstelling. Echter, een afname in 24-uurs RAIU in de nitraatgroep werd verwacht. De conclusie va, Increased nitrate intake might affect the thyroid gland function in humans, as has been observed in animals. The reason is that the nitrate-ion (NO3-) inhibits the iodide (I-) transport into the thyroid gland because it shares the same transport mechanism. This inhibition could lead to a decrease in thyroid hormone (T4, T3) secretion, followed by an increase in the thyroid-stimulating hormone (TSH). In the end thyroid gland enlargement (goitre) could occur. Since there is only weak epidemiological evidence that thyroid gland enlargement may occur in humans, our aim was to investigate the effect of nitrate on the human thyroid gland function by means of a four-week nitrate exposure study. Once a day for 28 days ten volunteers received an oral solution of 15 mg sodium nitrate per kg body weight (three times the allowed daily intake, ADI) in 200 ml distilled water (nitrate group), and ten volunteers received 200 ml distilled water (control group). Both groups followed an iodine-restricted and low-nitrate diet; this was checked by measuring urinary iodide and plasma nitrate concentration. Before and after the 28-day exposure period the percentage (%) radioiodine (131I) uptake (RAIU) was measured 5 hours and 24 hours after 131I-capsule intake to investigate the competition of nitrate in the iodide transport. Before (nitrate) exposure and 2, 3 and 4 weeks after the start of the exposure period blood samples were taken to measure the hormones T4, T3, rT3, TSH and IGF I to investigate the thyroid gland function. Nitrate was found to have no effect on the hormone concentrations during the four-week nitrate exposure of three times the ADI of nitrate. Within the nitrate group the 24-hr RAIU had increased 1.5 times (from 20 % to 29 %) after 28 days of nitrate exposure compared to the 24-hr RAIU before exposure, while a decrease in 24-hr RAIU in the nitrate group had been expected. So we can conclude that an exposure of three times the ADI of nitrate will not cause changes in th

RIVM rapport:De mens wordt in toenemende mate, via de voeding, blootgesteld aan nitraat. De toxiciteit van nitraat is laag. In het lichaam vindt echter omzetting plaats van nitraat in nitriet in het proximale deel van de tractus digestivus. Nitriet is toxischer dan nitraat. Bij evaluatie van de gezondheidsrisico's van nitraat moet dan ook rekening worden gehouden met de omzetting in nitriet en de orale biobeschikbaarheid en toxiciteit van nitriet in het lichaam. De planning was om een orale biobeschikbaarheidsstudie van nitriet uit te voeren. Nitriet wordt in het bloed echter snel omgezet in nitraat onder de vorming van methemoglobine. Vanwege de snelle eliminatie van nitriet zijn dan ook relatief hoge nitriet doseringen nodig om de biobeschikbaarheid te bepalen. Vanwege de door nitriet geinduceerde bloeddrukverlaging en methemoglobine vorming zijn er echter grenzen aan de hoeveelheid nitriet die nog veilig kan worden toegediend tijdens een biobeschikbaarheidsstudie. De geplande biobeschikbaarheidsstudie werd daarom voorafgegaan door een pilot-studie waarin aan 3 proefpersonen opklimmende, intraveneuze doseringen van natriumnitriet gegeven werden. Het doel was om de maximale dosis te vinden die nog veilig aan proefpersonen kan worden toegediend, te weten, een dosis die ongeveer 10-15% methemoglobine induceert. Geconcludeerd kan worden dat een dosis van 0.12 mmol NaNO2 per mmol Hemoglobine (tussen 290 en 370 mg natriumnitriet), waarbij 10.8% metHb werd geinduceerd, de hoogste, nog veilige, natriumnitriet dosis is voor proefpersonen., There is widespread concern about exposure to nitrate from dietary sources and its potential risk to human health. The toxicity of nitrate is low. However, in the proximal part of the gastro-intestinal tract, part of the nitrate is converted to nitrite, a more toxic compound. In considering the health risks of ingested nitrate it is, therefore, important to take into account the formation, oral bioavailability and toxicity of nitrite. A healthy volunteer study was planned to investigate the oral bioavailability of nitrite from an aqueous solution. However, in blood nitrite is rapidly oxidized by hemoglobin to yield methemoglobin and nitrate. Calculating the oral bioavailability of nitrite from the plasma nitrite concentration is hampered and requires a substantial nitrite dose to be administered to healthy volunteers. Because of the vasodilating and methemoglobin inducing potential of nitrite there are limitations to the nitrite dose which can safely be administered to volunteers in a bioavailability study. The bioavailability study was preceded by a single , intravenous, ascending dose study to investigate the maximum nitrite dose which can safely be administered in vivo; i.e. inducing approximately 10 to 15% metHb. This study demonstrates that a sodium nitrite dose of 0.12 mmol NaNO2 per mmol Hb (between 290 and 370 mg) and inducing approximately 10.8% methemoglobin in the blood, is the maximum tolerated dose for adult volunteers.

RIVM rapport:Humane blootstelling aan nitraat vindt voornamelijk plaats via groenten en drinkwater. De dagelijkse inname van nitraat via de voeding is veelvuldig onderzocht. Echter, alleen nitraat dat wordt geabsorbeerd uit het maag-darmkanaal geeft aanleiding tot toxiciteit. Op het moment zijn er geen gegevens beschikbaar over de biobeschikbaarheid van nitraat uit groenten. Als de biobeschikbaarheid van nitraat uit groenten laag is dan heeft dat consequenties voor de risico evaluatie van nitraat-blootstelling. Het huidige onderzoek werd uitgevoerd om de haalbaarheid van een biobeschikbaarheids-studie van nitraat uit groenten, uitgevoerd in gezonde proefpersonen, te onderzoeken. De procedures voor de bereiding van een batch sla, spinazie en rode bieten, waarin nitraat homogeen verdeeld is, werden onderzocht. Daarnaast kregen 6 proefpersonen ofwel 300 gram rode bieten (573 mg nitraat), ofwel 300 gram sla (742 mg nitraat) ofwel 300 gram spinazie (537 mg nitraat) te eten. Na inname van de groenten werd frequent bloed afgenomen voor de bepaling van het nitraatgehalte. Dit onderzoek laat zien dat het nitraat uit alle drie de groenten snel wordt opgenomen uit het maag-darmkanaal. Binnen 1 tot 1.5 uur werd de maximale nitraat concentratie in het plasma bereikt. De waargenomen, maximale plasma nitraat concentraties varieerden tussen 21.3 en 43.7 mg/kg., The major source of human nitrate exposure comes from vegetables and drinking water. Several studies were performed to estimate the total daily dietary nitrate intake. However, only nitrate that is absorbed from the gastro-intestinal tract may contribute to the toxicity of nitrate in the body. At present no data are available on the bioavailability of nitrate from vegetables. A low bioavailability of nitrate from vegetables may have implications for the risk analyses of nitrate exposure. The present experiment was carried out to study the feasibility of a healthy volunteer study on the bioavailability of nitrate from vegetables. The procedures for the preparation of beetroot, lettuce and spinach were studied. Secondly, plasma samples were drawn from 6 adult volunteers after administration of a single oral dose of either 300 gram beetroot (573 mg nitrate), 300 gram lettuce (742 mg nitrate) or 300 gram spinach (537 mg nitrate). This study demonstrates that the nitrate in all three vegetables is rapidly absorbed from the gastro-intestinal tract. Maximum plasma nitrate concentrations, ranging between 21.3 and 43.7 mg/kg, were reached after 1 to 1.5 hours.

RIVM rapport:In 1995 is op verzoek van de Inspectie Gezondheids Bescherming de N-nitrosamine problematiek in cosmetische producten in kaart gebracht. Voor het bepalen van NDELA in cosmetica is de GC-TEA methode ontwikkeld en gevalideerd. De terugwinning voor NDELA is gemiddeld 99% (N=4) en de bepaalbaarheidsgrens is 5 mug NDELA / kg cosmetica. De GC-TEA methode is gebruikt om in 48 cosmetische producten, waaronder shampoos, cremes, melk , conditioners en schuimen het NDELA gehalte te bepalen. Alle bepalingen werden in tweevoud uitgevoerd en voor elke 10 cosmetica monsters is een terugwinnings- en blanco-experiment uitgevoerd. De resultaten van deze kwaliteitsexperimenten voldeden aan de kwaliteitskenmerken van de ontwikkelde methode.Van de 48 onderzochte monsters cosmetica bevatten vier monsters meetbare hoeveelheden NDELA., In response to the 1995 review of the N-nitrosamine problem in cosmetics at the request of the Inspectorate of Health Protection (IGB), a GC-TEA method for determining NDELA in cosmetics has been developed and validated. In a sample diluted with water, adsorbed onto a kieselguhr column and eluted with n-butanol, the average recovery for NDELA is 99% (N=4) and the limit of quantification 5 mug/kg. The GC-TEA method described was used to determine the NDELA content of 48 cosmetics including gels, shampoos, cremes, milks, conditioners and foams. All determinations were done in duplicate and for every 10 cosmetics a recovery experiment and a blank determination were performed. The results of these quality assurance experiments were within the performance characteristics of the method developed. Amounts of NDELA above the limit of quantification of 5 mug/kg were measured in 4 out of the 48 cosmetics.

RIVM rapport:In het voor- en najaar van 1994 hebben 123 respondenten deelgenomen aan een duplicaat voedingenonderzoek. Elke respondent verzamelde een duplicaat van zijn voeding, inclusief drank en drinkwater, in een aaneengesloten periode van 24 uur. Voor het bepalen van de sterolen is een gaschromatografische methode ontwikkeld en gevalideerd. De sterolen in het cyclohexaanextract werden bepaald met behulp van GCGC met FID detectie. Gevriesdroogde deelmonsters zijn onderzocht op het gehalte aan cholesterol, coprosterol, brassicasterol, campesterol, stigmasterol en beta-sitosterol. De gemiddelde inname aan cholesterol bedroeg 202 mg/persoon/dag, aan brassicasterol 1 mg/persoon/dag, aan campesterol 27 mg/persoon/dag, aan stigmasterol 15 mg/persoon/dag en aan beta-sitosterol 102 mg/persoon/dag. Coprosterol is in geen enkel monster aangetoond. De gemiddelde inname aan plantsterolen bedroeg 146 mg/persoon/dag en de gemiddelde totale inname aan sterolen was 348 mg/persoon/dag. Van 32 respondenten was de cholesterolinname hoger dan de huidige aanbeveling van de Voedingsraad van maximaal 33 mg/MJ. De gemiddelde inname aan cholesterol bleef met 25 mg/MJ echter onder deze aanbeveling. De nu bepaalde totale inname aan sterolen kwam goed overeen met de in het 24-uurs duplicaatvoedingenonderzoek van 1984/1985 gevonden inname. Wordt de inname aan sterolen uitgedrukt per energie-eenheid, dan komen de resultaten van de studie goed overeen met die van onderzoeken gebaseerd op Voedselconsumptiepeiling (VCP) en het Market Basket onderzoek., In spring and fall 1994, 123 respondents participated in duplicate 24-hour diet study. Each respondent collected one duplicate of the food and drinks, including drinking water he/she consumed in a continuous 24-hour period. A gas chromatographic method was developed and validated for the determination of sterols. The sterols in the extract are determined by GCGC with FID. Lyophilised subsamples were analysed for cholesterol, coprosterol, brassicasterol, campesterol, stigmasterol and beta-sitosterol content. From these data the sterol intake per capita per day was calculated. The average intake was: for cholesterol 202 mg/person/day, for brassicasterol 1 mg/person/day, for campesterol 27 mg/person/day, for stigmasterol 15 mg/person/day and for beta-sitosterol 102 mg/person/day. The coprosterol intake was below the limit of determination for all samples. The average intake for the plantsterols was 146 mg/person/day and the average total sterol intake was 348 mg/person/day. The cholesterol intake of 32 respondents was above the recommendation of the Netherlands Food and Nutrition Council of a maximum of 33 mg/MJ. The average intake of cholesterol of 25 mg/MJ is below this recommendation. The total sterol intake found in this study corresponds well with the results found in the 1984/1985 duplicate diet study. The sterol intake in mg/MJ found in this study corresponds well with the results from the Dutch National Food Consumption Survey and the Market Basket study.

RIVM rapport:Het nitraat-gehalte in drinkwater en voedingsmiddelen dreigt steeds verder toe te nemen in West-Europese landen. De toxiciteit van nitraat is laag. In het eerste deel van het maag-darmkanaal wordt echter een deel van het nitraat omgezet in nitriet, dat meer toxisch is. Het nitriet dat gevormd wordt kan alleen aanleiding geven tot systemische toxiciteit als het wordt geabsorbeerd uit het maag-darmkanaal. De orale biobeschikbaarheid van natriumnitriet werd daarom onderzocht in gezonde proefpersonen. De studie had een open, 3-weg gekruisde en gerandomiseerde proefopzet. Aan 9 proefpersonen werden 2 enkelvoudige, orale doseringen en een enkelvoudige, intraveneuze dosering van natriumnitriet toegediend. Gedurende 24 uur na doseren werden, op regelmatige tijdstippen, plasma monsters verzameld voor nitraat/nitriet analyse. Deze studie toont aan dat, onder nuchtere omstandigheden 90-95% van het nitriet wordt geabsorbeerd uit het maag-darmkanaal. Nitriet wordt snel uit het plasma geklaard met een terminale halfwaarde-tijd van ongeveer 30 minuten., Nitrate levels in food products and drinking water tend to increase continuously in Western Countries. The toxicity of nitrate is low. However, in the proximal part of the intestinal tract, part of the nitrate is converted to nitrite, a more toxic compound. This nitrite can only induce systemic toxicity in the case it is absorbed from the gastro-intestinal tract. The oral bioavailability of sodium nitrite was, therefore, determined in healthy adult volunteers. The study was designed as a single dose, open, randomized, three way cross-over study in which 9 volunteers received 2 single oral doses of sodium nitrite and one intravenous sodium nitrite dose, with a wash out period of 7 days between the treatments. At timed intervals, plasma samples were collected until 24 hours post-dose and analysed for the nitrate and nitrite content. This study demonstrates that, after an overnight fast, 90 to 95% of orally ingested sodium nitrite is absorbed from the gastro-intestinal tract. Nitrite rapidly disappeared from the plasma with an elimination half-life of approximately 30 minutes.

RIVM rapport:Dit rapport beschrijft de ontwikkeling en de prestatiekenmerken van de HPIC/UV methode die voor het bepalen van nitriet en nitraat concentraties in bloedplasma is ontwikkeld en gevalideerd. Bij de ontwikkelde methode wordt het monster bloedplasma onteiwit met methanol. Na centrifugeren wordt het supernatant verdund met water en chromatografisch gezuiverd over een SPE C18-kolom. Vervolgens wordt het nitriet- en nitraatgehalte bepaald met behulp van HPIC en UV-detectie bij 208 nm. De terugwinning voor nitriet is gemiddeld 97% (N=25) en voor nitraat gemiddeld 100% (N=25). De bepaalbaarheidsgrens voor nitriet is 0,3 mg/kg bloedplasma en voor nitraat 2 mg/kg bloedplasma., This report describes the development and performance characteristics of a HPIC/UV method which was developed and validated for the determination of nitrite and nitrate concentrations in human blood plasma. The blood plasma sample is deproteinized with methanol. After centrifugation the supernatant is diluted with water and cleaned up chromatographically over a SPE C18-column. The eluate is analyzed for nitrite and nitrate by HPIC with UV-detection at 208 nm. The recovery for nitrite is on average 97% (N=25) and for nitrate on average 100% (N=25). The limit of quantification for nitrite is 0.3 mg/kg blood plasma and for nitrate 2 mg/kg blood plasma.

RIVM rapport:Bij de studie naar de diverse vormen van de statistiek toegepast in interlaboratorium onderzoeken wordt zoveel mogelijk verwezen naar bestaande normen en guidelines op dit gebied. Uit de bespreking van deze normen in relatie tot ervaringen opgedaan in de praktijk bleek telkens dat de ideale statistiek voor interlaboratorium onderzoeken in algemene zin niet bestaat en dat telkens keuzes moeten worden gemaakt waarbij het doel van het onderzoek als een rode draad door de gemaakte keuzes loopt. Afgezien van dit concrete hoofddoel, wordt het extraheren en presenteren van informatie uit de resultaten, om de deelnemers zo goed mogelijk in staat te stellen om de kwaliteit van hun werk te beoordelen en te verbeteren, altijd van belang geacht. Derhalve zijn diverse verwijzingen naar alternatieve berekenings- presentatievormen opgenomen. Met deze achtergrond zijn vele aspecten van met name de evaluatie van de resultaten van interlaboratorium onderzoeken behandeld. Hierbij zijn de toepassing van uitbijtertesten versus robuuste statistiek en de presentatie van de resultaten belangrijke onderwerpen., A study of the various types of statistical methods used for interlaboratory studies is presented. Where possible reference is made to current standards and guidelines in this area. From the discussions of these standards and practical experiences it became apparent that there is no ideal statistical method for interlaboratory studies in general. Choices have to be made always and should be guided by the objective of the study. Apart from this main objective, the extraction and presentation of data obtained from the results, to support the participants in assessing and improving their activities is always important. Hence, references to alternative calculation and presentation methods are included. Many aspects, particularly the evaluation of the results of interlaboratory studies, have been discussed against this background. The use of outlier tests versus robust statistics and the presentation of results received particular attention.

RIVM rapport:In het voor- en najaar van 1994 zijn door 123 respondenten duplicaten verzameld van alle geconsumeerde voeding. Elke respondent verzamelde een duplicaat van zijn voeding, inclusief drank en drinkwater, in een aaneengesloten periode van 24 uur. Gevriesdroogde deelporties van de verzamelde 123 monsters duplicaat 24-uurs voeding zijn onderzocht op nitriet- en nitraatgehalte en hieruit is de nitriet- en nitraatinname per persoon en per dag berekend. Voor het bepalen van nitriet en nitraat is een HPIC/UV-methode ontwikkeld en gevalideerd. Het monster werd verdund met water, onteiwit met Carrez-reagentia, chromatografisch gezuiverd over een SPE C18-kolom en vervolgens gechromatografeerd over een analytische ionenwisselaarkolom en gedetecteerd bij 208 nm. Voor alle deelnemers was de mediaan van de nitrietinname 0,1 mg/persoon/dag en de gemiddelde nitraatinname 80 mg/persoon/dag. Zowel de gemeten nitriet- als nitraatinname is groter dan die gemeten in de 1984/1985 duplicaat 24-uurs voedingstudie. De nitrietbelasting is in het algemeen laag met slechts 7 respondenten met een inname van meer dan 10% van de ADI van 0,13 mg nitriet/kg lichaamsgewicht. Van 23 deelnemers is de nitraatbelasting groter dan 50% van de ADI van 3,67 mg nitraat/kg lichaamsgewicht. In 1 geval wordt de nitriet ADI overschreden en in 5 gevallen die voor nitraat. Een nitraatinname van meer dan 50% van de ADI komt, bij een endogene conversie van gemiddeld 6,5% nitraat naar nitriet, overeen met een potentiele endogene nitrietbelasting van 0,12 mg /kg lichaamsgewicht. Gebleken is dat bladgroente de grootste bijdrage levert aan de nitraatinname. Verrassend is echter dat ook sperziebonen hieraan aanzienlijk kunnen bijdragen., In spring and fall 1994 duplicates of diets were collected as consumed by 123 respondents. Each respondent collected one duplicate of the food and drinks, drinking water included, he consumed in a continuous 24-hour period. Subsamples of the collected 123 duplicate 24-hour diets were lyophilized and analysed for nitrite and nitrate content. From the data obtained the nitrite and nitrate intake per capita per day was calculated. A HPIC/UV-method has been developed and validated for the determination of nitrite and nitrate in the lyophilized material. The sample was diluted with water, deproteinized with Carrez-reagents, cleaned chromatographically over a SPE-C18 column and subsequently chromatographied on an analytical ion-exchange column and detected at 208 nm. Of all 123 participants the median value of the nitrite intake was 0.1 mg/capita/day and the average nitrate intake 80 mg/capita/day. The nitrite as well as the nitrate intake measured now is higher than that found in the 1984/1985 duplicate 24-hour diet study. In general, the nitrite burdening is low with only 7 respondents having a nitrite intake of more than 10% of the ADI of 0,13 mg nitrite/kg of body weight. Of 23 participants, the nitrate body burden was higher than 50% of the ADI of 3.67 mg nitrate/kg body weight. The ADI is exceeded in one case for nitrite and in 5 cases for nitrate. A nitrate intake of more than 50% of the ADI corresponds, for an average endogenic conversion of nitrate into nitrite of 6.5%, with a potential endogenic nitrite body burden of 0.12 mg/kg body weight. Once again, leafy vegetables proved to contribute most to the nitrate intake. However, surprisingly also green beans can contribute substantially to this intake.

RIVM rapport:Verslag van een workshop, gehouden op RIVM in mei 1995., Proceedings of the EU-workshop organised at RIVM, May 8-12, 1995.

RIVM rapport:De bijdragen gepresenteerd tijdens de eerste CRL-workshop over Quality Assurance and Quality Control for National Reference Laboratories for Detecting Residues in Biological Samples zijn gebundeld. Tevens staan in deze proceedings de conclusies en aanbevelingen van bovenstaande workshop., The presentation held at the first CRL workshop on Quality Assurance and Quality Control for National Reference Laboratories for Detecting Residues in Biological Samples together with the conclusions and recommendations are collected in this volume.

RIVM rapport:Abstract niet beschikbaar, This report presents results of an inventory of methods of analysis for residues of clenbuterol, cimaterol, salbutamol, terbutaline, ractopamine and L-644,969, all so callen "beta-agonist", illegally used in slaughter animals production for growth promoting purposes. For L-644,969 no methods were found. for ractopamine and cimaterol only a very limited number of methods have been found in the (public) scientific literature. For clenbuterol, salbutaamol and terbutaline numerous methods can be found for as well (edible) tissues, urine, blood, pharmaceutical formulations as feed. However no simple, fast and reliable method can be found for the determination of these drugs in edible tissues. (Multi)immunoaffinity chromatography in combination with GC-MS is recommended.