Search

YÖK Tez No: 641642 Son yıllarda mali pazarlarda ortaya çıkabilecek dalgalanmaların etkilerinin en aza indirilmesi gibi kamu yararına faaliyette bulunmayı hedefleyen ulusal varlık fonlarının sayıları giderek artış göstermektedir. Artan bu varlık fonlarının çoğunlukla emtia kaynaklı oluşturulduğu gözlemlenirken, herhangi bir doğal kaynak veya ihracat fazlası olmayan ülkeler de oluşturdukları ulusal varlık fonları ile dikkat çekmektedir. Kaynak bakımından çeşitlilik gösteren ulusal varlık fonlarının, ekonomik buhranlara karşı stabilizasyonu sağlayarak istikrarsızlığı azaltma hedefi doğrultusunda, ülkelerin iktisadi büyümelerine ilişkin etkileri merak konusu olmaktadır. Bu çalışmada belirlenen 6 ülkeye (Norveç, Singapur, Avustralya, Güney Kore, Yeni Zelanda, Hong Kong) ait ulusal varlık fonunun 2007-2018 dönemi içerisinde ülkelerin iktisadi büyümeleri üzerindeki etkileri ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bu ilişkiyi analiz edebilmek için ekonometrik yöntem olarak dinamik panel veri yönteminden (sistem GMM) yararlanılmıştır. Çalışmanın sonucunda, ulusal varlık fonu ve ülkelerin iktisadi büyümeleri arasında pozitif bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Ulusal Varlık Fonu, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, Şeffaflık, Dinamik Panel Veri Yöntemi, Yatırımlar The number of sovereign wealth funds that aim to operate in the public interest is increasing, such as minimizing the effects of fluctuations in financial markets in recent years. While it is observed that these increasing asset funds are mostly created from commodities, they attract attention with the national asset funds they have created in countries with no natural resources or export surplus. Resource-rich sovereign wealth funds, in line with the goal of reducing instability by ensuring stabilization against economic crises, the effects of countries on economic growth are a matter of curiosity. In this study, it has been tried to reveal the effects of the sovereign wealth funds of 6 countries (Norway, Singapore, Australia, South Korea, New Zeland, Hong Kong) on the economic growth of countries in 2007-2018 period. Dynamic panel data method (system GMM) was used as the econometric method to analyze this relationship. As a result of the study, it has been determined that there is a positive relationship between the sovereign wealth funds and the economic growth of the countries. Keywords: National Asset Fund, Gross Domestic Product, Transparency, Dynamic Panel Data Method, Investments

Türkiye ve İran arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin son yirmi yıllık bir periyot içerisinde önemli ölçüde artış olduğu gözlemlenmiştir. Günümüze kadar toplamda 135 Milyar dolar ticaret hacmine ulaşmıştır. Bu tez çalışmasında Türkiye ve İran arasındaki ticari işbirliğinin her iki ülke platformundaki yansımaları ve anlamı incelenmekle birlikte, Türkiye İran arasındaki ticaretin sektörel gelişimi dönemsel olarak incelenmiş ve dönemsel bazdaki trendlerin değişimine yönelik farklılıklara ve ambargoların etkilerine yönelik analizler gerçekleştirilmiştir. Tez çalışmasında 2008-2018 yılları arasında Türkiye-İran ticaretindeki sektörel yapı, yıllık ithalat, ihracat verileri ışığında ve sektörel bazdaki indeks verileri kullanılarak analizler gerçekleştirilmiştir. Analizlerde faydalanılan veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Uluslararası Ticaret Merkezi (ITC) ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TIM) veri tabanlarından elde edilmiştir. Gerçekleştirilen analizlerde, Türkiye'nin İran'a olan ihracatında bazı sektörlerde yoğunlaşmanın azaldığı, ambargoların saptırıcı etkisi olduğu ancak buna rağmen uygulanan yaptırımlara karşın iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin güçlendiği görülmüştür. Buna ek olarak iki ülke arasındaki yatırımlarda da artış olduğu gözlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Dış Ticaret, Yoğunlaşma, Endüstri-İçi Ticaret, Ambargo In the last 20 years, multilateral trade and economic relations between Turkey and Iran has shown a rapid development. Since 2000, Turkey's trade with Iran by showing rising volume is reach to more than 135 billion USD. This essay is discussing and examining trading cooperation terms of both country, after discussing and examining commercial relations between Iran-Turkey, this essay analyzed the factors that hinder this cooperation and the point where nevertheless these obstacles in detail. In examined period by sectoral concentration of trading between Turkey and Iran, amount of disparity and deflecting impact of sanction has been analyzed. Sectoral international trading structure of Iran and Turkey were analyzed by yearly import and export datas and Intra-industry trade index for 2008-2018 period. The data which used in this study has been compiled from Statistical Institute of Turkey (TUIK), International Trade Center (ITC) and Turkey Exporters Assembly (TIM). As a result of the analysis, it was seen that Turkey's sectoral exports with Iran attenuated and embargo has been shown a deflector impact but despite to applied sanctions, economic relations between two countries get strengthened. In addition, the level of investments between the two countries is going high.Key Words: Multilateral Trade; Concentration; Intra-Industry Trade, sanctions 104

Günümüzde ülke ekonomisine yön veren kamu ve özel sektör ile birlikte üçüncül bir sektör olarak sivil toplum kuruluşları bulunmaktadır. Dünyada yaşanan siyasal, toplumsal ve ekonomik gelişmelerin etkisiyle kamu ve özel sektör ile birlikte sivil toplum kuruluşları da hızla gelişme göstermektedir. Başlangıcı İslamiyet öncesine dayanan ve topluma karşılıksız hizmet sunma amacı olan, toplum hayatına ve ülke ekonomisine birçok faydası bulunan sivil toplum kuruluşlarından biri de vakıflardır. Vakıflar geçmişten günümüze kadar farklı alanlarda sosyal, kültürel ve ekonomik hizmetler sunmaktadırlar. Bu hizmetler başlangıçta tamamen hayır amaçlı olarak sunulurken, zamanla ekonomik, sosyal ve siyasi etkilerle değişikliğe uğramıştır. Vakıflar, amaçlarını gerçekleştirebilmek için iktisadi işletmeler kurarak ticari, sınai ve zirai alanlarda faaliyet göstermektedirler. Böylece ekonominin gelişmesine de önemli katkılar sağlamışlardır. Vakıfların bu faaliyetleri yürütürlerken bazı vergisel yükümlülükleri yerine getirme zorunlulukları ortaya çıkmıştır. Vakıflarda vergisel yükümlülükleri yerine getirme konusunda diğer işletmelerden farklı olarak bazı muafiyet ve istisnalar görülmektedir. Muafiyet ve istisnalardan dolayı vakıfların iyi bir denetim sistemine sahip olması gerekmektedir. Aynı zamanda faaliyetlerinin kuruluş amaçlarına uygun olabilmesi ve denetimin kolaylaştırılması için iyi bir muhasebe sistemine de ihtiyaç vardır. Hayır amacına yönelik kuruluşlardan olduğu için vakıflarda uygulanan muhasebe sistemi diğer ticari işletmelerden biraz farklılık arz etmektedir.Anahtar Kelimeler: Vakıf, Hayır Kuruluşu, Vakıflarda Vergilendirme, Vakıfların Muhasebe Düzeni Today, there are non-governmental organizations as a tertiary sector together with the public and private sectors that shape the country's economy. As a result of the political, social and economic developments in the world, public and private sectors as well as non-governmental organizations are developing rapidly. One of the non-governmental organizations, whose origins are based on pre-Islamic time and which aims to provide unrequited services to the society and has many benefits to the life of the society and the economy of the country, is foundations. Foundations provide social, cultural and economic services in different fields from past to present. While these services were initially established for purely charitable purposes, they changed over time for economic, social and political reasons. In order to realize their goals, foundations establish economic enterprises and operate in commercial, industrial and agricultural fields. Thus, they have made important contributions to the development of the economy. While foundations provide their economic development, they have to fulfill some tax obligations due to their presence in the national economy. Unlike other enterprises, foundations have some exemptions and exceptions in fulfilling the tax obligations. Due to these exemptions and exceptions, foundations need to have a good audit system. There is also a need for a good accounting system to ensure that its activities are appropriate to the objectives of the organization and to facilitate audit. Since the foundations are charitable organizations, the accounting system applied in foundations differs from other commercial enterprises.Keywords: Foundation, Charitable Foundation, Taxation in Foundations, Accounting System of Foundations 177

İbn-i Haldun, ekonomiden siyasete, ahlaktan kültüre, epistomolojiden coğrafyaya, felsefeden hukuka ve diğer birçok bilim dalıyla ilgili dikkate değer görüşlerin sahibidir. Düşünür, oldukça erken sayılabilecek bir dönemde ekonomi biliminin birçok ilkesini keşfeden birisidir. Özellikle onun vergi oranları ile kamu gelirleri arasında kurduğu paralellik günümüzde iktisatçı ve maliyecilere ilham vermektedir. Gerçekten, İbn-i Haldun'un ekonomi biliminin gelişmesine katkısı çok önemlidir. Düşünür, ekonomi ile ilgili değer kavramı, iş bölümü, fiyat sistemi, arz ve talep yasası, üretim ve tüketim, para ve sermaye oluşumu, nüfus artışı, kamu finansmanı gibi konular üzerinde çeşitli düşünceler geliştirmiştir. Ekonomik gelişme olgusuyla toplumların göçebe topluluktan devlete evrilme süreçleri arasında paralellikler bulmuştur. İbn-i Haldun'u özel kılan şey onun sadece tarihi olayları hikaye etmesi değil, sosyal, siyasal, kültürel ve ekonomik parametreler arasındaki ilişkileri determinist ve bilimsel bir tarzda ele alışıdır. Bu açıdan o, Max Weber'e, A.Smith'e, Marx'a, Durkheim'e, Ricardo'ya vb. çok sayıda bilim adamına öncülük etmiştir. Ibn Khaldun has remarkable views on economics, politics, morality, culture, epistemology, geography, philosophy, law and many other disciplines. The philosopher is one who discovered many principles of economics at a very early stage. Especially, his parallelism between tax rates and public revenues still has been inspiring to economists and financiers today.Indeed, Ibn Khaldun's contribution to the development of economic science is very important. The thinker has developed various ideas about the concept of value, division of labor, price system, supply and demand law, production and consumption, money and capital formation, population growth, public finance and so on. He has found parallels between the phenomenon of economic development and the process of societies' transition from nomadic community to state. What makes Ibn Khaldun special is not only his narrative of historical events, but his handling of the relationships between social, political, cultural and economic parameters in a deterministic and scientific way. In this respect, he led Max Weber, A. Smith, and Marx, Durkheim, Ricardo and many other scientists. 174

Araştırmanın konusu “Mortgage Krizi Çerçevesinde Türkiye’deki Konut Sektörünün İncelenmesi’’ olarak belirlenmiştir. İçerikte de görüldüğü gibi 2007 yılında ABD konut sektöründe başlayan kriz, 2008 yılında finansal piyasalara yansımıştır. Finansal piyasalar aracılığıyla tüm dünyayı etkisi altına alan konut krizi küresel bir krize dönüşmüştür. Krizin çıkış sebepleri araştırılmış ve krizin ülke ekonomilerine dair etkileri incelenmiştir. Gelişmekte olan ülkeler sınıfında bulunan Türkiye’nin öncü sektörü haline gelecek olan inşaat ve konut sektörünün kriz döneminde yaşadıkları ekonomik küçülme ve kriz sonrası gelişim süreci gözlemlenmiştir. Kriz sonrası Türkiye Cumhuriyeti Devlet’inin almış olduğu önlem paketleri ve sonrasında yaşanan konut talebindeki artış 2018 yılına kadar gelişim göstermiştir. Kriz sonrası inşaat sektörünün mülk izninde artış gerçekleşmiş, kullanım izni de yıllar içerisinde artış sergilemiştir. 2013 yılında konut kredileri ilk kez 100 milyar TL’yi aşmış ve fiyatlarda da ciddi bir yükseliş yaşanmıştır. Bireylerde ve firmalarda oluşan konut fiyatlarının yükseleceği beklentisi ve faizlerin düşük seyri ile konut talebi artmış ve bankaların konut kredi hacmi yıldan yıla yükselmiştir. Bu durum neticesinde inşaat ve konut yatırımları artmıştır. Talebin artması ile konut fiyatlarının giderek yükselmesi beklentileri daha da tetiklemiştir. Talep çılgınlığı 2017 yılına kadar devam etmiş ve 2018 yılına gelindiğinde ekonomide yaşanan zorluklar ile konut satışları düşmüştür. Satışların gerilemesi ile firmaların talep fazlası yatırım yaptığı gözler önüne serilmiştir. Firmaların bankalara karşı kredi yükümlülüklerinin bulunması ile bu dönem içerisinde firmaların kredileri geri ödeme konusunda bir takım sorunlarla karşılaştığı gözlemlenmiştir. Bu durum neticesinde konut talebinin ve inşaat yatırımlarının beklentilere göre yapılması ile ülke ekonomisine ve faaliyet gösteren bankalara etkisi oldukça önem kazanmıştır. The subject of the research has been determined as ‘Analysis of the Housing Sector in Turkey Within the Framework of Mortgage Crisis’. The crisis that started in the USA housing sector in 2007 reflected to financial market in 2008. The housing crisis which has influenced the whole through financial markets has turned into a global crisis. The causes of the crisis were investigated and the effects on the economies of the country were examined. Turkey is among the developing countries an it has been examined the causes of the contraction experienced during the crisis and the post-crisis development process of the construction sector, which will be the leading sector of Turkey. After the post-crisis austerity measures taken by the Republic of Turkey, housing demand increased until 2018. After the crisis, there has been an increase in the property permit of the construction sector and although there has been a slight decrease in the utilization permit, it increased in the following years. In 2013, housing loans exceeded 100 billion TL fort he first time and there was a serious increase in prices. The expectation of the individuals and the firms that the prices would increase further and low interest rates encouraged the increase in construction investments and as a result housing demand increased, causing the loans to increase. Increasing housing prices triggered these expectations even more. By 2018, the difficulties experienced in the economy and the decrease in the demand for housing revealed that the companies invested in excess demand. With the credit obligations of the companies towards the banks a number of problems started to ocur regarding the payment. This situation is very important to show how the housing demand and the construction investments affect the country’s economy and the operating banks if the demands and investments are made according to the expectations.

Eğitim bireylerin ve toplumların sosyal ve kültürel ihtiyaçlarını karşılamakla kalmayıp aynı zamanda onları ekonomik yönden de beslemektedir. Ancak eğitimin ekonomik işlevlerini yeterli ölçüde yerine getirebilmesi için eğitim alan bireylerin niteliksel açıdan işgücü piyasalarının gereklilikleriyle uyumlu bir yapıya kavuşturulması gerekmektedir. Dolayısıyla eğitim istihdam ilişkisinin doğru bir biçimde kurulabilmesi son derece önemlidir. Ancak eğitimin istihdamı beslemekten kısmen ya da tamamen uzak olduğu durumlarda bireyler ve toplumlar eğitimli işsizlik ve eğitimli eksik istihdam sorunları ile karşı karşıya kalmaktadırlar. Bu sorunlar gerek bireylerin gerekse toplumların eğitimden bekledikleri karşılığı alamamalarına ve eğitim süreci boyunca katlandıkları maliyetlerin büyük bir zarara dönüşmesine neden olmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde eğitim ve istihdam ve eğitim istihdam ilişkisi kavramları incelenmiş, ardından eğitim istihdam ilişkisini açıklayan kuramsal çerçeveye yer verilmiştir. Daha sonrasında eğitim istihdam ilişkisinin bozulduğu veya zayıfladığı durumlarda ortaya çıkan eğitimli işsizlik ve eğitimli eksik istihdam kavramları incelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde Türkiye'de ve Dünya genelinde eğitimli işsizlik ve eğitimli eksik istihdam sorunlarına ve bu sorunların belirleyicilerine (yaş, cinsiyet, bölge, eğitim düzeyi v.b.) yönelik tespitler yapılmıştır. Ardından eğitimli işsizlik ve eğitimli eksik istihdam sorunları yükseköğretim mezunlarını çok daha fazla etkilediğinden dolayı Türkiye özelinde yükseköğretim istihdam ilişkisine yönelik bir araştırma yapılmıştır. Çalışmanın son bölümünde ise eğitimli işsizliğin ve eğitimli istihdamın ekonomik etkilerini inceleyebilmek adına iki farklı panel veri analizi yapılmıştır. İlk panel veri modelinde 32 OECD ülkesi ve 9 zaman periyodu ile sınırlı olmak üzere yükseköğretimli işsizliğin ekonomik büyümeye etkisi araştırılmıştır. İkinci modelde ise 26 OECD ülkesi ve 5 zaman periyodu kullanılarak eğitimli eksik istihdamın işgücü verimliliğine etkisi incelenmiştir. Education not only meets the social and cultural needs of individuals and communities, but also nurtures them economically. However, in order to education will fulfill its economic functions properly, its need to conform individuals that receiving education, in context of qualitative, to needs of labour markets. Because of this, it is extremely important that relationship between education and unemployment is correctly set up. But, in the stiuations that education cannot ensure employment particularly or completely, individuals and communities experience educated unemployment and underemloyment problems. The problems cause both individuals and communities cannot take a reward that expected from education and turns the costs which they spent for education from a loss. In the first part of study; education, employment and relation of education and employment concepts are examined, then theorictical framework which explain relation of education and employment is mentioned. After then, educated unemployment and underemployment concepts that they break out in the situations which relation of education and employment is weakened or spoiled is examined. Second part of the study, there are some inferences about the problems of educated unemployment and underemployment and their determinants (age, gender, region, education level, ect.) in Turkey and throughout the World. After that, because of the problems have much more effect on high-educated graduates, there is an examination about relationship between high education and employment in sample of Turkey. Last part of the study, in order to examine the economic effects of educated unemployment and educated underemployment, two different panel data analysis is performed. In the first panel data model, restrict with 32 OECD countries and 9 time periods, effects of graduate unemployment on economic growth is examined. In the second model, using 26 OECD countries and 5 time periods, it is examined that effects of educated underemployment on labour productivity. 132

Osmanlı Devleti, XVII. yüzyılda toprak kaybetmeye başlamış, XIX. yüzyıla gelindiğinde ise ciddi oranda sınırları daralmıştır. Bu amaçla, ardı ardına gelen ve siyasi figürler olarak birbirinin politik devamı olan III. Selim ve II. Mahmut'un askeri ıslahat hareketleri sonucunda yeni ordular kurulmuş ve bu orduların ihtiyaç duyduğu gereksinimlerini karşılamak için devletin sınırları dâhilinde pek çok kışla inşa edilmiştir. Bu süreçte İstanbul ve Anadolu olarak adlandırılan bölgeye de birçok kışla binası kurulmuştur. Çalışma kapsamında adı geçen bölgelerdeki kışla ve müştemilat binalarına; devletin ekonomisinin her geçen gün bozulduğu, iç ve dış tehditlerin iyice arttığı bir dönemde yapılan harcamalar belgelere dayanılarak incelenmiştir.Bununla birlikte İstanbul ve Anadolu'da bulunan kışla yapılarında konuşlu erat ve komuta kademelerinin gündelik ihtiyaçları için merkezi otorite tarafından yapılan dış mali kaynak aktarımları da irdelenmiştir. Ayrıca merkezi otorite tarafından temin edilen gündelik ihtiyaçlar haricinde bölgelerin gelirlerinden alınan vergilerden elde edilen gelir ile tahsisatı yapılan gündelik malzemeler üzerinden, bölgeden alınan vergilerin ne oranda yöre ekonomisine geri döndüğü de çıkarımlar yapılarak değerlendirilmiştir. Ottoman Empire, XVII. century began to lose soil and XIX. century, the borders have narrowed significantly. For this purpose, the successive and political continuation of each other as political figures III. Selim and II. as a result of the military reform movements of Mahmut, new armies were established and many barracks were built within the borders of the empire to meet the needs of these armies. During this period, many barracks buildings were established in the region called İstanbul and Anatolia. Within the scope of the study, the barracks and outbuildings in the mentioned regions; The expenditures made in a period in which the economy of the state deteriorated day by day and the internal and external threats increased thoroughly were examined on the basis of documents.In addition, external financial resources transfers made by the central authority for the daily needs of the erat and command level stationed in the barracks structures in İstanbul and Anatolia were also examined. In addition in addition to the daily needs provided by the central authority, the extent to which the taxes collected from the region is added to the local economy again through the daily materials allocated from the revenues obtained from the income of the regions was evaluated by making inferences. 196

Faiz kavramı, her dönem ekonomide önemli iktisadi faktörlerinden biri olmuştur. Faiz; birçok iktisatçı tarafından ele alınmış ve faizin iktisadi etkilerine yönelik çalışmalar yapılmıştır. Merkez Bankası ekonomik göstergeler doğrultusunda alacağı kararlar ile faize müdahale etmekte ve dolaylı olarak diğer iktisadi unsurlara da müdahale ederek ekonomiyi yönlendirmektedir. Faize yönelik tercihler merkez bankasının para politikası kararları ile tayin edilmektedir. Alınan bu kararlar doğrultusunda yatırım tercihleri, tasarruf eğilimi, enflasyon haddi, milli gelir düzeyi, dış ticaret hacmi gibi ekonomik faktörler de değişiklik göstermektedir. Faiz; merkez bankaları için oldukça önemli bir para politikası aracı olarak kullanılmaktadır. Ülkemizde 2001 krizinden sonra enflasyon hedeflemesine geçiş ile birlikte faiz temel politika aracı olarak kabul edilmiştir. Ekonomide yaşanacak iktisadi gelişmelerde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın alacağı faiz kararlarının doğrudan parasal faktörler üzerinde etkili olacağı görülmektedir. Bu çalışmada öncelikle faiz kavramı ve faiz çeşitleri incelenecektir. Daha sonra faize yönelik iktisat okullarının temel görüş ve varsayımları ele alınacaktır. Faizin ekonomide hangi iktisadi unsurlar tarafından etkilendiği incelenecek ve faizde meydana gelen değişimlerin ekonomik sonuçları kapsamlı bir şekilde ele alınacaktır. Ülkemizde faiz oranlarının dönemsel gelişimi ele alınacak ve ekonomik etkileri değerlendirilecektir. The concept of interest is became one of the most important factor on the economy. Interest is analysed by many economist and the effect of interest is evaluated in their analysis. Central Bank analyses economic situation and takes decisions to effect on interest, these decisions also effects on another economic factors indirectly in the economy. Interest decides are managed my monetary policy of central bank. Taken decides effect on investment, savings, inflation rate, national income level and foreign trade. Thanks to the impacts of interest its highly important monetary policy instrument for central bank. In Turkey, after 2001 crisis interest is became more significant monetary policy tool and it has been decided to use interest as the main tool of monerary policy. This decision makes interest more important about monetary policy management and effect the economy directly. In this study, first interest concept and types of interest will be examined then interest theories will be examined. Further; factors, which effect the interest, will be evaluated. Regarding to the interest rate changes economic results will be analysed. In the last chapter ecomic results of interest will be examined for Turkey. 157

KAYA TERME, Kübra. Chocolate in the Swiss and Swiss Cultural Economy in the History of Chocolate, Master Thesis, Ankara, 2019. Since the economic development forces of the countries have started to shape in a correct proportion with their cultural characteristics in recent years, the food and drink culture, which is an element of economy and consumption, has become a subject to be studied in the field of Turkish Folklore. In addition, chocolate, which is widely used in the eating and drinking cultures of societies. In the past 3000 years, the history of chocolate began with olmekler living in the lowlands in southern Mexico, and the Mayans and Aztecs who were neighbors of Olmekler, encoded the chocolate as "the food of Gods" in their cultural memory, and then began to take the cocoa beans economically for trading purposes been a subject to be investigated. Today, when chocolate is called, it first comes to mind European countries, especially Switzerland. Switzerland is ranked first in the world by consuming 11 kilograms of chocolate per person per year, and it combines this consumption with the Swiss cultural economy to gain advantage. Especially in the historical process, chocolate has become the image of Switzerland through the innovations and cultural studies that brands have added to the chocolate industry. In this context, the work of creative industries and periodic activities are presented in Switzerland. Three field studies were carried out in this study and the first one was ‘Cailler Maison’. ‘Cailer Maison’ is the third largest factory on the list of most visited museums in Switzerland. The ‘Le Rallye du Chocolat’ is a periodical event that is organized in different periods and cities throughout the year and has not been researched yet. In other words, ‘Festichoc’ has been organized since 2005 and over the years this festival has become a source of economic income. This study is composed of five parts: Basic Concepts and Approaches, The Historical Origin of Chocolate, The Arrival of Chocolate to Europe, The Brands in Switzerland and Switzerland That Make Chocolate Country in the History of Chocolate, and The Place of Chocolate in the Swiss Culture and Economy. In this study, the research areas mentioned above have been examined and the cultural economic dimension of chocolate in Switzerland and its place in Swiss cultural memory has been determined, thus contributing to cultural economy Studies in Turkey and introducing new study areas. Chocolate, Swiss culture memory 19. while it can be located from the beginning of the century, local products such as baklava, Mesir putty are constantly available in Turkish cultural memory. In order to achieve economic income from local products, our study has been prepared in order to organize the periodical activities mentioned above in Turkey and to make the production areas a touristic place for economic gain in Turkey as an example for creative industries in Turkey. In order to do this, there is also a need for the innovations and investments that professional brands will provide to the sector. Keywords Culture economics, Chocolate, Factory, Museum, Festival and Event, Switzerland, Turkey, Baklava, Mesir putty. ÖZET KAYA TERME, Kübra. Çikolatanın Tarihinde İsviçre ve İsviçre Kültür Ekonomisinde Çikolata, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2019. Ülkelerin ekonomik kalkınma güçleri, son yıllarda, kültürel özellikleriyle doğru orantılı olarak şekillenmeye başladığı için ekonomi ve dolayısıyla tüketim unsuru olan yeme içme kültürü, Türk Halkbilimi alanında çalışılması gereken bir konu hâline gelmiştir. Buna bağlı olarak günümüzde toplumların yeme içme kültürleri içerisinde yoğun olarak yer alan çikolata da araştırılması gereken bir konu olmuştur. Çikolatanın tarihi 3000 yıl kadar önceki zamanlarda, Meksika’nın güneyindeki alçak alanlara yayılmış ormanlarda yaşayan Olmeklerle başlamıştır ve Olmekler’in komşuları olan Mayalar ve Aztekler, Olmekler’den öğrendikleri çikolatayı öncelikle kültür belleklerinde ‘tanrıların yiyeceği’ olarak kodlamışlar daha sonra kakao çekirdeklerini ticaret amaçlı kullanarak ekonomik açıdan çikolatayı ele almaya başlamışlardır. Günümüzde çikolata denilince akla ilk olarak Avrupa ülkeleri özellikle de İsviçre gelmektedir. İsviçre yılda kişi başına 11 kilo çikolata tüketerek dünya sıralamasında birinci sıradadır ve bu tüketimi İsviçre kültür ekonomisi ile birleştirerek avantaja çevirmiştir. Özellikle tarihsel süreçte çikolata sektörüne markaların katmış olduğu yenilikler ve kültürel çalışmalar aracılığıyla çikolata İsviçre’nin imgesi hâline gelmiştir. Bu bağlamda İsviçre’de yaratıcı endüstrilerin çalışmalarına ve dönemsel etkinliklere yer verilmiştir. Çalışmamızda bu kapsamda üç saha çalışması yapılmıştır ve bunlardan ilki ‘Cailler Maison’dur. ‘Cailler Maison’ İsviçre’de en çok ziyaret edilen müzeler listesinde üçüncü sırada yer alan bir fabrikadır. Dönemsel bir etkinlik olan ‘Le Rallye du Chocolat’ ise yıl içerisinde farklı dönemler ve şehirlerde düzenlenen, üzerinde henüz araştırma yapılmamış olan çikolata mitingidir. Çikolata kapsamında eski bir faaliyet olan ‘Cenevre Çikolata Festivali’ başka bir ifadeyle ‘Festichoc’ 2005 yılından beri düzenlenmektedir ve yıllar içerisinde bu festival ekonomik gelir kaynağı hâline gelmiştir. Bu çalışma, kültürünü ekonomiye yansıtması konusunda başarı göstermiş ve gelişmiş bir Avrupa ülkesi olan İsviçre’nin çikolata bağlamındaki ekonomik faaliyetlerini incelemek üzere; Temel Kavramlar ve Yaklaşımlar, Çikolatanın Tarihî Kökeni, Çikolatanın Avrupa’ya Gelişi, Çikolatanın Tarihinde İsviçre ve İsviçre’yi Çikolata Ülkesi Yapan Markalar ve Çikolatanın İsviçre Kültür Belleği ve Ekonomisindeki Yeri olmak üzere beş bölümden oluşmaktadır. Çalışmamızda yukarıda bahsi geçen araştırma sahaları incelenerek çikolatanın, İsviçre’deki kültürel ekonomik boyutu ve İsviçre kültür belleğindeki yeri tespit edilmiş, böylece Türkiye’deki kültür ekonomisi çalışmalarına katkı sağlaması ve yeni çalışma alanları ortaya çıkarması amaçlanmıştır. Çikolata, İsviçre kültür belleğinde 19. yüzyıldan itibaren yer alabilmişken Türkiye kültür belleğinde baklava, mesir macunu gibi yöresel ürünler daimî olarak bulunmaktadır. Çalışmamız yöresel ürünlerden ekonomik gelir elde edebilmek için yukarıda ifade edilen dönemsel etkinliklerin Türkiye’de de düzenlenmesi ve üretim alanlarının turistik mekânlar hâline getirilerek ekonomik kazanç elde edilmesi noktasında Türkiye’deki yaratıcı endüstrilere örnek olabilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Bunun için alanında profesyonel olan markaların sektöre sağlayacağı yeniliklere ve yatırımlara da ihtiyaç duyulmaktadır. Anahtar Sözcükler Kültür ekonomisi, çikolata, fabrika, müze, festival ve etkinlik, İsviçre, Türkiye, baklava, mesir macunu.

Bu araştırmanın iki temel amacı vardır. Birinci amacı faydalı model hukukunun ekonomik büyüme üzerindeki etkisini incelemektir. İkinci amacı ise faydalı model uygulamalarının firma hasılatı büyüme oranı üzerindeki etkisini incelemektir. Bu iki amaç doğrultusunda geliştirilen hipotezlerin sınanmasında Sistem Genelleştirilmiş Moment Yöntemi (GMM) kullanılmaktadır. Araştırmanın makro panel veri seti örneklem olarak 35 gelişmiş ve 54 gelişmekte olan ülkeyi, dönem olarak da 1996-2010 dönemini kapsamaktadır. Mikro panel veri seti ise örneklem olarak Borsa İstanbul’da faaliyet gösteren 80 firmayı, dönem olarak ise 2003-2016 dönemini kapsamaktadır. Makro panel analiz sonuçlarına göre; fikri mülkiyet hakları korumasının farklı türlerinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi, ülkelerin gelişmişlik düzeyine göre farklılık göstermektedir. Örneğin, patent hakları gelişmiş ülkelerde ekonomik büyümeyi pozitif etkilerken, faydalı model gelişmekte olan ülkelerde ekonomik büyümeyi pozitif etkilemektedir. Mikro panel analiz sonuçlarına göre ise, Türkiye’de faaliyet gösteren firmaların faydalı model ve patent sayıları, firma hasılat büyüme oranı üzerinde herhangi bir anlamlı etkiye sahip değildir. Makro analiz bulgularına göre, faydalı modelin gelişmekte olan ülkelerde ekonomik büyümenin belirleyicisi olduğu, patent haklarının ise gelişmiş ülkelerde ekonomik büyümenin belirleyicisi olduğu iddia edilebilir. Ayrıca, fikri mülkiyet hakları vii koruma türlerinin firma hasılatı büyüme oranı üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olmamasından hareketle, Türkiye’de söz konusu hakların farkındalığının oluşturulamadığı ve ulusal/uluslararası rekabette firmaların bu hakları içselleştiremediği iddia edilebilir. Bu iddialar doğrultusunda başta patent ve faydalı model olmak üzere, fikri mülkiyet hakları türlerinin ulusal ve firma bazlı kullanımının arttırılması yönünde kurumsal ve ulusal politikaların yeniden tasarlanması ve uygulanması gereği kendini açıkça göstermektedir., This study has two aims. The first aim is to examine the effect of utility model law on economic growth. The second aim is to investigate the effect of utility model applications on firm revenues growth rate. System Generalized Moment Method (GMM) is used to test the hypotheses which are derived from these purposes. Sample of the macro panel data set of the study covers 35 developed and 54 developing countries for the 1996-2010 period. Sample of the macro panel data set of the study covers 80 firms registered in the İstanbul Stock Exchange for the 2003-2016 period. According to the results of the macro panel analysis; the effect of different types of intellectual property protection on economic growth varies with respect to the level of development of the countries. For example, patent rights protection affect economic growth positively in developed countries, while the utility model positively affects economic growth in developing countries. According to the results of the analysis of micro panel, the number of utility models and patents of the firms which operate in Turkey, it does not have any significant impact on the firms revenue growth rate. According to the empirical findings of the ix macro analysis, it can be argued that the utility model is the determinant of economic growth in developing countries, while patent rights are the determinant of economic growth in developed countries. Furthermore, based on the empirical finding that intellectual property right protection has no statistically significant effect on the firm revenue growth rate, it can be asserted that in Turkey there is not enough awareness on this topic and firms did not internalize these rights on national/international competition. In line with these claims, the need to redesign and implement corporate level and national level policies in order to increase usage of the intellectual property rights, in particular the patent and utility model, clearly show itself.

Coğrafi İşaretler, bir ülkenin nadiren genelinde, çoğu zaman ise sınırlı bir alanında tabii ve beşeri coğrafya şartlarına bağlı olarak gelişmiş müstesna ürünlerdir. Bu açıdan söz konusu ürünler dünyada oldukça sınırlı bir alanda elde edilebilen nadide ürünler olması hasebiyle bunların türlü şekillerde korumaya alınması ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Coğrafi İşaret uygulaması da bu kapsamda birtakım hukuki yaptırımlar içeren, ürünü, üreticiyi ve tüketiciyi koruma sistemidir. Nitekim bahis konusu ürünler nadirliği kadar kaliteli olmalarıyla da çok değerli ve buna bağlı olarak da sıkı koruma altına alınmayı gerektiren ürünlerdir. Söz konusu uygulamaya işlerlik kazandırıldığı taktirde ise bu kapsamdaki ürünler başta üreticisine olmak üzere ortaya kondukları ülke ekonomisine türlü açılardan yüksek gelir sağlamaktadırlar. Bu gelir doğrudan ürün satışına bağlı olarak gerçekleştiği gibi turizm faaliyetleri kapsamında dolaylı gelir şeklinde de gerçekleşebilir. Ayrıca bu kapsamdaki ürünlerin önemli bir kısmının yöre halklarının folklorundaki yeri nedeniyle manevi değerinin de olduğunu belirtmek gerekir. Bu açıdan Coğrafi İşaret kapsamındaki ürünlerin maddi ve de manevi değerlerinin olduğunun da belirtilmesi gerekmektedir. Coğrafi İşaret uygulaması esasında köklü bir geçmişi olmasına karşın Türkiye ve dünyanın pek çok ülkesinde özellikle 2000'lerle beraber çok ciddi ölçüde yaygınlık kazanabilmiştir. Türkiye'de ise fiilen 1996'da Sümer Halı A.Ş.'nin girişimleriyle halı ve kilimlerle başlayan ve 2018'in sonu itibariyle Van Otlu Peyniri'nin Coğrafi İşaret olmasına kadar geçen sürede toplam 394 tane Coğrafi İşaret tescili yapılmış ürün bulunmaktadır. Söz konusu ürünler içerisinde zanaat ürünleri, yemekler, tarım ürünleri ve istisnai çeşitli ürünler bulunmaktadır. Türkiye'de 20 yılı aşkın bir süredir fiilen uygulamada olan ve de özellikle son yıllarda adeta iller arası bir Coğrafi İşaret kapma yarışının yaşandığı, Türkiye'nin Coğrafi İşaretlerinin binleri aşmasına gayret edildiği süreç dikkat çekici bir boyut kazanmıştır. Coğrafi İşaret uygulamasıyla ilgili bu büyük ölçüde sağlıksız gelişim ve de uygulamadaki aksaklıklar bizi bu konuda araştırma yapmaya sevk etmiştir. Bu çalışmada da uygulamanın genel özellikleri, farklı ülkelerdeki işleyişi, Türkiye'deki mevcut ve olması gereken durum 5 yıllık bir çalışmanın sonunda ortaya konmuştur. Bu zaman zarfında 65 il, 228 ilçede ve toplam 304 lokasyonda saha çalışması yapılmış, 848 kişiyle anket çalışması gerçekleştirilmiş ve de 1.000'in üzerinde ürün yerinde incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre de Türkiye'nin Coğrafi İşaret uygulamasındaki mevcut durumu izah edilmiş ve yapılması gerekenler de belli başlı ürün grupları dahilinde ayrı ayrı ele alınmıştır. Geographical Indications are exceptional products that are centered in a country, rarely all across, and often in a limited area depending on natural and human geographical conditions. In this respect, as these products are precious products that can be obtained in a very limited area in the world, the need to protect them in various ways has emerged. In this context, Geographical Indication implementation is a system of protection of the product, the manufacturer and the consumer, which includes certain law enforcement. As a matter of fact, the products in question are of high value as well as their rareness and correspondingly, these are the products that need to be put under protection. If the implementation in question is brought into force, the products in this scope provide high income to the economy of the country in which they are produced, especially to the producer. This income can also occur as an indirect sale under tourism activities as well as in the result of direct sales of the product. In addition, the fact that a significant portion of the products in this scope has sentimental value because of their place in the folklore of local people should be stated. In this respect, it should also be stated that the products in the scope of the Geographical Indication have material and nonmaterial values. Although the Geographical Indication implementation has a long-established history, it could gain a very serious extent in Turkey and in many countries of the world, especially with the 2000s. In Turkey, virtually in 1996, in the period that begins with the Sümer Carpet Inc.'s initiative with carpets and rugs, and duration till the end of 2018 Van Herby Cheese's time to be Geographical Indication, there are a total of 394 products that Geographical Indication registration made. The products in question include craft products, agricultural products, foods and a variety of exceptional products. The process that virtually in implementation for more than 20 years in Turkey, experiencing almost a Geographical Indication grabbing race between provinces especially in recent years and that Turkey is making efforts to overcome a thousand of Geographical Indications has gained a remarkable dimension. This largely unhealthy development in the implementation of Geographical Indications and problems in implementation has led us to do research on this issue. In this research, the general characteristics of the implementation, functioning in different countries, the current situation in Turkey has been demonstrated to be present at the end of the 5-year study. During this period, fieldwork was carried out in 65 provinces, 228 districts, and 304 locations, and a survey was conducted with 848 people and more than 1.000 products were examined on site. According to the obtained results it was explained the current situation in Turkey's Geographical Indication implementation and needs to be done are handled separately within certain product groups. 2621

Endüstri Devrimi neticesinde geliştirilen ve kullanılan makinalar sayesinde teknolojinin sürekli gelişimi ilk olarak Batı'da başlamıştır. Bu gelişmeler sayesinde ilk Endüstri Devrimi gerçekleşmiş ve bilime dayalı çalışmaların önü açılmıştır. Özellikle 1780-1840 yıllarını içeren bir zaman zarfında gerçekleşen bu gelişmeler refahın da artmasını sağlamıştır. Bu gelişmeler sadece Birleşik Krallığı değil Kıta Avrupası'nı ve Amerika'yı da etkilemiştir. 21. Yüzyılın ilk yıllarında ise hızlı sıçramalarla sürekli evrim geçiren Endüstriyel devrimlerin sonuncusu olan Dördüncü Endüstri Devrimi teknolojinin önderliğinde literatürde yerini almıştır. Son dönemi diğerlerinden farklı kılan özellik ise gerçekleşen teknolojik ilerlemelerin daha önceki dönemlere göre daha süratli olmasıdır. Kısaca Endüstri 4.0 olarak da karşımıza çıkan bu dönem; toplumun hemen her kesiminde ciddi paradigma değişikliklerine neden olmuştur. Üretim; diğer dönemlere kıyasla daha yoğun teknoloji kullanımı ile yapılmakta ve üretilen mal ve hizmetleri teknolojik sistemler sayesinde her geçen gün daha da gelişmektedir. Bu siber sistemler özellikle medikal ya da robot kullanımında yaygın olmaktadır. İnternet ise insanların gerçek zamanlı iletişimine katkı sağlamaktadır. Ayrıca endüstriyel değişiklikleri sistemlerine hızlı bir şekilde entegre eden ekonomilerin, mühim denilebilecek seviyede rekabet avantajları elde ettiği gözlenmiştir. Gayri safi milli hasılasına göre Dünya'nın ilk on büyük ekonomisinin içinde bulunmayı amaçlayan Türkiye'nin de bu hedefine varabilmesi için yaşanan teknolojik gelişmeleri takip etmesi gerekmektedir. Bu hususlardan dolayı, bu tez çalışmasında Endüstri 4.0 süreci ve bu sürecin iktisadi etkileri sermayenin dönüşme ihtiyacı çerçevesinde incelenmiş, Türkiye özelinde yorumlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Endüstri Devrimi, Endüstri 4.0, İktisadi Unsurlar, Sermaye. The machines developed and used as a result of the Industrial Revolution had been the cause of the continuous development of technology started in the West. With these developments, the first Industrial Revolution took place and paved the way for scientific studies. These developments, which took place over a period of 1780-1840, led to an increase in welfare. These developments have affected not only the UK but also the Continent Europe and America. In the first years of the 21st century, the fourth Industrial Revolution, the last of the industrial revolutions that evolved with rapid leaps, took its place in the literature under the leadership of technology. What makes the last period different from the others is that the technological advances are faster than the previous periods. Briefly, this period which is also seen as Industry 4.0; has caused serious paradigm changes in almost every part of society. Production; compared to other periods, developed with the help of advanced technological systems. These cyber systems are particularly common in medical or robot use. The Internet contributes to the real-time communication of people. In addition, economies that quickly integrate industrial changes into their systems have achieved competitive advantages at considerable levels. Attempting within the top ten of the world's largest economy, according to Turkey's gross national product is required to follow the technological developments in order to reach this goal. Because of these considerations, in this thesis 4.0 Industrial process and the economic impact of this process examined in the framework of the transformation of the capital needs and Turkey has reviewed in private.Key Words:Industrial Revolution, Industry 4.0, Economic Aspects, Capital. 112

Kırcı, Muhammet ''2008 Ekonomik Krizinin Avrupa Birliği Üyesi Ülkelere VeTürkiye' ye Etkisi: Ekonometrik Bir Analiz'', Yüksek Lisans Tezi, Ankara.Kriz, belirsizlik ve zarar görme ihtimalini işaret eden bir kavramdır. Krizin riski,önceden bilinmeyen veya tahmin edilmeyen makro düzeyde devlet, mikro düzeyde isefirmaları ciddi olarak etkileyecek sonuçlar doğurmasıdır. Aniden ve beklenmedik biranda meydana gelen olayları kriz olarak isimlendirmek doğru olacaktır. Ancakekonomide ortaya çıkan her probleme kriz demek doğru değildir. Bu nedenle var olanya da derinleşen ekonomik krizlerin nedenlerini anlayarak etkilerini azaltmak gibiamaçlar doğrultusunda, krizin boyutunu ve ölçülmesini ifade etmekte ekonomikbüyüme oranı kullanılmaktadır.Bu çalışmada, küresel ekonomik krizin belirleyicisi olabileceği düşünülenmakro ekonomik göstergeler panel veri analizi yöntemi ile incelenmiştir. Avrupa Birliğive aday ülke Türkiye ile 29 ülkenin dahil edildiği çalışma 2000-2017 yıllarınıkapsamaktadır. Bir bağımlı ve yedi açıklayıcı değişken ile oluşturulan modeller,ekonometrik bir program ile analiz edilmiştir.Analiz sonuçlarına göre ekonomik büyüme oranı, gayri safi yurt içi hasıla, mal vehizmet ihracatı, yurt içi tasarruflar ve gayri safi sabit sermaye oluşumu ile pozitif;işsizlik oranı ve enflasyon oranı ile negatif yönlü ilişki içerisindedir. Pozitif yönlü ilişkikarşısında ekonomik büyüme oranının arttığı, negatif yönlü ilişkide ise ekonomikbüyüme oranının azaldığı gözlemlenmiştir.Anahtar Kelime: Ekonomik Kriz, Avrupa Birliği, Ekonomik Büyüme, Gayri Safi SabitSermaye Oluşumu 2008 Economic Crisis influence to Europan Union States and Turkey:` An econometricanalysis`Crisis is a concept that points to the possibility of uncertainty and loss.The unknown or unpredictable risk of the crisis will have serious impact on states at themacro level, and on the firms at the micro level. It would be right to define events as acrisis. that occurred suddenly and unexpectedly. For this reason, economic growth rateis one of the variables used in order to understand the reasons of the existing anddeepening economic crises and to reduce the impact. In this paper, microecenomicindicators which are thought to be the determinants of the global economic crisis areexamined by panel data analysis method. Study includes Europan Unions and candidatecountries with Turkey covers the period 2000-2017. Models with a dependent and sevenexplanatory variables were analyzed by an econometric program.According to the results of the analysis, economic growth rateis negativelyretalted with gross domestic product, exports of goods and services, domestic savingsand gross fixed capital formation, positive unemployment rate and inflation rate.It was observed that the economic growth rate increased in the face of the positivedirection relationship and the economic growth rate decreased in the negative directionrelationship.Key Words: Economic Crisis, European Union, Economic Growth, Gross FixedCapital Formation 114

İnsanlık tarihinin en önemli sorunlarından biri olan terör, son dönemlerde şiddetini artırmıştır. Elbette terör eylemlerinin sebep olduğu en büyük kayıp insan hayatıdır. Ancak küresel bir boyut kazanan terör eylemleri ülke ekonomilerine de ciddi maliyetler yüklemektedir. Türkiye coğrafi konumundan ve çeşitli sebeplerden dolayı uzun yıllardan beri terör ile meşgul olmaktadır. Terör ile etkili bir mücadele yapılması için ve terör örgütlerinin doğmasının önüne geçmek için terör eylemlerinin ülke ekonomisine etkilerinin araştırılması oldukça önemlidir. Terör zaman içerisinde Türkiye ekonomisinde önemli kayıplara neden olmuştur. Çalışmanın amacı terörün uluslararası ölçekte, Türkiye'de ve terör olaylarının yoğun olarak yaşandığı Doğu ve Güneydoğu Anadolu da ekonomik olarak hangi etkileri ortaya çıkardığını rakamsal ifadelerle incelemektir. Yapılan incelemelere göre terör olaylarının yoğun olarak yaşandığı bazı yıllarda turizm, tarım ve dış ticaret gelirlerinde düşüş olduğu görülmüştür. Yine terör olaylarının yoğun yaşandığı dönemlerde, söz konusu coğrafi bölgelerde bazı yıllar için göçün arttığı görülmektedir. Terror, one of the most important problems in the history of humanity, has recently increased its violence. Of course, the biggest loss caused by terrorist acts is human life. However, terrorist acts, which have gained a global dimension, have serious costs in the country's economies. Turkey due to its geographical position and is engaged in various causes of terrorism for many years. In order to ensure an effective fight against terrorism and to prevent the emergence of terrorist organizations, it is very important to investigate the effects of terrorist acts on the country's economy. Terror has led to significant losses in time for Turkey. The purpose of the study of terrorism on an international scale, economically and terror of the East and Southeast Anatolia intense as that experienced in Turkey is to analyze what effects occur with numeric expression. According to the examinations, it has been observed that tourism, agriculture and foreign trade revenues declined in some years when terror events were experienced intensively. It is also seen that in some geographic areas, migration has increased for some years in periods of intense terrorism. 136

19. yüzyıldan itibaren günümüzdeki varlığını gösteren futbol günümüzde spor dalı olmasının yanında ülke ekonomilerine yön veren bir endüstri halini almıştır.Futbol dünyanın diğer bölgelerinde olduğu gibi Türkiye'de de bir spor dalı olmasının yanında küresel bir sektör haline gelmiştir. Özellikle son yıllarda sportif başarı ve ekonomik gelişme olarak ilerleyerek Avrupa'da ve Dünya'da önemli bir yer elde etmiştir. Bu düzeye erişmesindeki temel neden Süper Lig futbol takımlarının göstermiş olduğu başarıdır. Başarının arka planında ise kulübün maddi gücü ve sportif başarısı bulunmaktadır. Futbolun temel bütçe ögeleri olan, logolu ürün satışları, borsa gelirleri, yayın gelirleri, sponsorluk gelirleri, reklam gelirleri, marka değeri ve transfer harcamaları gibi ögeler futbol kulüplerinin ekonomik düzeyinin belirlenmesinde kullanılmaktadır ve futbol kulüplerinin piyasa değerine etki etmektedir. Literatürden farklı olarak ilk kez bu çalışmada futbolcu değerleri ile oluşan piyasa değeri ile süper lig başarı puanı değişken olarak kullanılmış olup kısa ve uzun dönem etkileşimi incelenmiştir.Çalışmada kullanılan veriler 2011-2017 yıllarını kapsayacak şekilde Transfermarkt GmbH & Co. KG kuruluşuna ait veri tabanı kullanılarak bu dönemde süper lig de devam eden 8 futbol kulübü için ele alınmıştır. Çalışmada öncelikle serilerin durağan olup olmadığı LLC panel birim kök testi ile sınanmış, serilerin düzeyde durağan olduğu belirlenmiştir. Pedroni ve Kao Eşbütünleşme Testi ile uzun dönem etkileşim ortaya konmuş; piyasa değeri ile süper lig başarısı arasındaki etkileşim kısa ve uzun dönem olarak panel ARDL yöntemi ile tespit edilmiştir. Bu iki değişken arasındaki nedensellik ilişkisi de Granger analizi ile ortaya konmuştur. Ayrıca kısa dönem hata düzeltme modeli kat sayısı negatif ve istatistiksel olarak anlamlıdır, bu sonuç kısa dönemdeki dengesizliklerin uzun dönemde dengeye gelerek kendiliğinden ortadan kalktığını kanıtlamaktadır.Sonuç olarak birlikte değerlendirildiğinde kısa dönemde piyasa değerinin süper lig puan durumu üzerinde ve süper lig puan durumunun piyasa değerlerinde bir etkisi olmadığını gösterirken uzun dönemde güçlü bir pozitif yönlü ilişkiyi beklenen doğrultuda bize sağlamaktadır. Ülkemizde futbol kulüplerinin altyapı harcamalarına verdiği önem ve destek artırılarak bu artış yerel kaynaklar kullanılarak sağlanması mümkün hale gelebilecek olup aynı zamanda futbol kulübünün en büyük gider kalemleri arasında yer alan futbolcu ithalatının önüne geçerek kulübün finansal gücünün artırılabilmesi mümkün olacaktır. Football, that has existed since the 19th Century, is not only a branch of professional sports but also a decisive industry that shapes economies of countries.Football has become a global sector as well as a form of professional sports in Turkey as it has in other parts of the world. Especially, in the recent years, football has acquired a sense of importance in Europe and in the whole world by means of success in sports and economic development. The main reason of this elevation in importance is the considerable success of Super League football teams. On the other hand, at the backgroun of this success lies the financial robustness and athletic acomplishment of the football clubs.Brand items, stock market income, publication income, advertisement income, sponsorhip, brand value and transfer payments that constitute the main elements of the budget of football, designate the economic wellfare of sports clubs and effect the market value of those clubs.Unlike the existing literature on the topic, this thesis uses the market value that is designated by the value of football players and the points gained in the super league as variables; and analyzes the short-term and long-term interactions.The data used is acquired from Transfermarkt GmbH & Co. KG on the years 2011-2017, on the eight football teams that were in the super league in that period. In this study, whether the series are fixed is tested by the LLC unit root test, and it is proven that the series are fixed on the level. The long-term interaction is proven by the Pedroni and Kao cointegration test; the corelation between the market value and the super league success is proven through panel ARDL method. The causality between these two variables is analyzed and put forth via Granger analysis. The short-term correction model factor is negative and meaningful statistically. This result proves that the unstability observed in the short-term is neutralized in the long-term. To sum up, in the short-term it is observed that the Super League score and the market value do not have a reciprocal affect, and yet, the data indicates a strong and positive corelation in the long-term as expected.In Turkey, by increasing the investment and support of the football clubs on the infrastructure, and by achieving this support through local resources, one of the most considerable expenses of a football club, that is importing players, will be eliminated. 83

This study aims to analyze the impact of the 2008 global economic crisis on Turkish manufacturing industry. Economic impacts of crisis have long been investigated; however, this study differentiates by using a new perspective on the issue. Micro-econometric differences in differences method is used in junction with forecasting method. In the study, importance of the manufacturing industry is revealed for Turkish economy by analyzing all sectors operating in the economy. This study also aims to predict what would have happened in the Turkish economy, if the 2008 crisis did not exist and whether the manufacturing industry showed early signals or not. Results indicate that profit levels of Turkish manufacturing sector are affected from the 2008 global economic crisis at two digit sub-sectors level and showed early signals for the crisis. Further, it was found that profit values of manufacturing sector bounced back and even actual profits exceeded the estimated profits in the later years. ACCEPTANCE AND APPROVAL i DECLARATION ii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iii ETİK BEYAN iv ACKNOWLEDGMENTS v ABSTRACT vi ÖZET vii TABLE OF CONTENTS viii LIST OF ABBREVATIONS x LIST OF TABLES xi LIST OF FIGURES xii INTRODUCTION 1 CHAPTER I : THE DEFINITION OF THE CRISIS CONCEPT AND 2008 CRISIS 5 1.1. DEFINITION OF THE CRISIS 5 1.2. THE DISTINCTION BETWEEN FINANCIAL CRISIS AND ECONOMIC CRISIS 5 1.3. CRISIS MODELS 10 1.3.1. First Generation Crisis Models 11 1.3.2. Second Generation Crisis Models 12 1.3.3. Third Generation Crisis Models 13 1.4. 2008 ECONOMIC CRISIS 14 1.4.1. Development of the 2008 Crisis 14 1.4.2. The measures against 2008 crisis 21 1.4.3. The Consequences of the 2008 Crisis 24 CHAPTER II : RELATED LITERATURE AND DEVELOPMENT OF THE TURKISH MANUFACTURING INDUSTRY 28 2.1. RELATED LITERATURE 28 2.2. TURKISH MANUFACTURING SECTOR 39 CHAPTER III : DATA, METHODOLOGY AND RESULTS 48 3.1. DATA 48 3.2. METHODOLOGY 55 3.2.1. Forecasting Analysis 55 3.2.1.1. Fixed Effects Model 57 3.2.1.2. Random Effects Model 58 3.2.2 Difference in Difference Estimation (DID) 60 3.3. RESULTS 62 3.3.1. Sectoral Results of the Turkish Economy 62 3.3.2. Manufacturing Industry Analysis Results 67 3.3.2.1. Random Effect Analysis Results 68 3.3.2.2 Forecasting Analysis Results 69 3.3.2.3. Differences in Difference Estimation Results 78 CHAPTER IV : DISCUSSION 84 CONCLUSION 103 REFERENCES 106 Appendix 1. Originality Report …………………………………………………….131 Appendix 2. Ethics Board Waiver Form ………………………………………….132 Bu çalışmanın amacı 2008 küresel ekonomik krizinin Türk imalat sanayine olan etkilerini analiz etmektir. Krizlerin ekonomik etkileri uzun zamandır incelense de bu çalışma konuya yeni bir bakış açısı getirerek farklılaşmaktadır. Bu bağlamda çalışmada mikro ekonometrik farkların farkları (differences in differences) yöntemi ile tahmin analizi (forecasting analysis) beraber kullanılmıştır. Çalışmada imalat sanayinin Türkiye ekonomisi için önemi, Türkiye’de faaliyet gösteren tüm sektörler analiz edilerek ortaya konmuştur. Bu çalışma ayrıca 2008 küresel ekonomik kriz olmasaydı Türkiye ekonomisinin ve imalat sanayinin nasıl ilerlediğini ve imalat sanayinin krizin öncül sinyallerini gösterip göstermediğini tahmin etmeyi hedeflemiştir. Çalışmanın sonucunda Türkiye imalat sanayinin iki basamak alt sektör boyutundaki kar değerlerinin 2008 küresel ekonomik krizden etkilendiği ve imalat sanayinin krizin öncül sinyallerini gösterdiği tespit edilmiştir. Buna ek olarak sonraki yıllarda imalat sanayi kar değerlerinin kriz öncesi seviyeye geldiği hatta gerçek kar değerlerinin hesaplanan kar değerlerini de geçtiği tespit edilmiştir.

Türkiye ekonomisi finansal serbestleşme politikalarını uygulamaya koyduğu 1980 yılından itibaren belirli dönemde finansal krizlerle sarsılmıştır. Bu krizler finansal sektör, reel kesim ve kamu tarafından kaynaklanmıştır. 2001 yılında yaşanan bankacılık krizi sonrasında IMF ile yapılan anlaşma sonrası Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı adı altında bir dizi yapısal reform gerçekleşmiştir.Bu çalışmada Güçlü Ekonomi Geçiş Programı öncesinde ve sonrasında Türkiye ekonomisinde oluşan gerçekleşmeler ele alınmıştır. Ayrıca program kapsamında çıkartılan stratejik yasaların uzun vadede yansıması değerlendirilmiştir.Yapılan çalışmalar sonucunda Ülke ekonomisi program sonrasında kamu maliyesi alanında bir disiplin sağlamış olsa da son dönemde Hazinenin kefil olduğu yada garanti verdiği projeler uzun vadede bütçe üzerinde yük oluşturmaktadır.Program öncesinde dış borcun üstlenicisi kamu sektörü iken program sonrasında ve devamında özel sektör ciddi döviz borcu içine girmiştir. 2018 yılı sonunda GSYH'nın yaklaşık yarısı kadar dış borç yükümlülüğü bulunmaktadır. IMF tarafından çıkarılması istenen şeker ve tütün kanunun uzun vadede tarım sektöründe verim ve istihdam kaybına neden olduğu gözlemlenmiştir. Çalışmada Türkiye ekonomisinin büyüme, enflasyon, işsizlik verileri yorumlandığında program sonrasında bir miktar iyileşme gözükse de son dönemde yüksek enflasyon, çift haneli işsizlik ve düşük büyüme sorunlarıyla karşı karşıya kalmıştır. Turkish economy has been facing in particular periods several financial crises since 1980 when the financial liberalization policies was put into practice. Indecisive steps and wrong practices by finance, public and real sectors led to those crises. After the banking crisis in 2001, the government made a series of structural reform, according to the Agreement with IMF, under the scope of Transition to Strong Economy Program.This scrutiny concentrates the initiative actions in the Turkish economy before and after the Program. It also evaluates the long-term reflections of strategic codes which were enacted in line with the Program.The projects to which the Treasure has recently vouched or guaranteed are charged on the Budget in long-term. However, the public finance system has been reorganized after the such efforts that the Government made. While the foreign debts were on the public sector before the Program, the private sector has been subjected to the foreign exchange assets during and thereafter. İn the last months of 2018, Turkish economy is occupied by foreign debts amount of nearly the half of the GDP. Meanwhile, it could be observed that legislature regarding sugar and tobacco that were enacted based the agreement with IMF, has negative effects on the field of agriculture such as decreased productivity and unemployment.Interpreting the growth, inflation and unemployment data, we could easily bring forward that the Turkish economy has been recently facing to high-inflation, double-digit unemployment rates and low growth rates, although there have been some positive steps after the Program. 120

Afganistan, on yıllardır devam eden savaş ve diğer sosyo-ekonomik sorunlar nedeniyle, dünyadaki en yoksul ülkeler arasında yer almıştır. Bu nedenle yoksulluğu azaltmaya yönelik stratejilerin oluşturulması önem arz etmektedir. Afganistan'da yoksulluğun nedenlerini incelemeyi amaçlayan bu çalışmada, ilk olarak yoksulluk kavramı ve yoksulluğa neden olan faktörler hakkında genel bilgilere yer verilerek Afganistan'ın son yıllardaki siyasal, sosyo-ekonomik ve kültürel durumu ele alınmıştır. Daha sonra Afganistan'da yoksulluğun politik ve sosyal nedenleri incelenmiş ve son olarak yoksulluğun azaltılmasına ilişkin çözüm önerilerine yer verilerek çalışma tamamlanmıştır. Afganistan'da yoksulluğun nedenlerini belirlemek için bilimsel kitaplar, makaleler, Ekonomi Bakanlığı raporları, Dünya Bankası raporları, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Ofisi raporları, Asya Gelişme Bankası (ADB) raporları, Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Dairesi (UNODC) raporları, yolsuzlukla mücadele kurumları ve ajanslar raporları, Merkezi İstatistik Kurumu verileri ile ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından yapılan çalışmalar kullanılmıştır. Çalışma bulgularına göre Afganistan'da İngiliz sömürgeci saldırıları, Sovyet işgali, iç savaşlar, Taliban grubu, ABD askerî müdahalesi, yolsuzluk, toplumsal cinsiyet eşitsizliği, düşük yaşam standartları, temel hizmetlere erişememe, nüfus artışı, eğitimsizlik, gelir eşitsizliği, işsizlik, tarım, sanayi ve ulaştırma alanlarındaki gelişmemişlik ve altyapı yetersizliği gibi ulusal ekonominin önemli sektörlerine yatırım yapılmaması yoksulluğun nedenleri olarak saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: Afganistan, Yoksulluk, Sosyo-Ekonomik Yapı ve Yoksulluğun Nedenleri A decade of war and other socio-economic problems has put Afghanistan amongst the poorest countries in the world. Therefore, it is important to establish strategies to reduce poverty. In this study, which aims to investigate the causes of poverty in Afghanistan, firstly the concept of poverty and the factors that cause poverty and the political, socio-economic and cultural situation of Afghanistan in the recent years are discussed. Then, the political and social reasons of poverty in Afghanistan were examined and finally the work was completed by offering solutions for poverty reduction. Scientific books, articles, reports from the Ministry of Economy, World Bank reports, reports from the Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights, reports from the Asian Development Bank (ADB), reports from the United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC), reports from anti-corruption agencies and organizations, Central Statistical Institute data and studies conducted by national and international organizations have been used in order to determine the causes of poverty in Afghanistan. According to the findings of this study; British colonial attacks in Afghanistan, Soviet occupation, civil wars, Taliban group, US military intervention, corruption, gender inequality, low living standards, inability to access basic services, population growth, lack of education, income inequality, unemployment, agriculture, industry and the lack of investment in important sectors of the national economy, such as inadequacy in infrastructure and lack of infrastructure in transportation, were identified as the causes of poverty.Keywords: Afghanistan, Poverty, Socio-Economic Structure and Causes of Poverty. 114

Doğrudan yabancı yatırım çıkışları, ana ülkenin pazarlama becerileri, teknoloji ve bilgi birikimi, istihdamı, yurt içi yatırımları ve dış ticareti üzerinde pozitif etkiler yaratmaktadır. Ayrıca bu yatırımlar, bir ülkenin yatırım rekabetçiliğini arttırmada ve uzun vadeli sürdürülebilir büyümesinde etkili olmaktadır. Bu nedenle gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler, doğrudan yabancı yatırım çıkışlarını; bilgi ve teknoloji kazanmak, üretim süreçlerini geliştirmek, yönetim becerilerini arttırmak ve dağıtım ağlarına erişmek için bir araç olarak görebilir. Bu çalışmada, doğrudan yabancı yatırım çıkışlarının ana ülkenin ekonomik büyümesi, ihracatı, ithalatı ve yurt içi yatırımları üzerindeki etkileri ele alınmıştır. Bu kapsamda yedi gelişmiş ve yedi gelişmekte olan ülke çalışmaya dâhil edilmiştir. Araştırma kapsamında ayrı ayrı kurulan dört modelle, doğrudan yabancı yatırım çıkışlarının ana ülkeye etkileri panel veri analiziyle (1993-2017 dönemine ait yıllık verilerle) test edilmiştir. Elde edilen bulgular neticesinde; doğrudan yabancı yatırım çıkışlarından ana ülkenin ekonomik büyümesine, ihracatına, ithalatına ve yurt içi yatırımlarına doğru bir nedensellik ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca uzun dönem analiz sonuçlarına göre, panelin genelinde, doğrudan yabancı yatırım çıkışlarındaki %10'luk bir artış ana ülkenin ekonomik büyümesini %2.3, ihracatını %0.9, ithalatını %0.6 ve yurt içi yatırımlarını %1.2 oranında arttırmaktadır. Ayrıca bu araştırma kapsamında; gelişmiş ülkelere kıyasla gelişmekte olan ülkelerin doğrudan yabancı yatırım çıkışlarından daha çok etkilendiği sonucuna ulaşılmıştır. Outward foreign direct investment has positive effects on the home country's marketing skills, technology and know-how, employment, domestic investments and foreign trade. In addition, these investments are effective in increasing the country's investment competitiveness and long-term sustainable growth. Therefore, developed and developing countries might look on outward foreign direct investment as a tool in order to acquire knowledge and technology, upgrade production processes, improve managerial skills and access distribution networks.In this study, the effects of outward foreign direct investment on the economic growth, exports, imports and domestic investments of the home country are discussed. Seven developed and seven developing countries were included in this study. The effects of outward foreign direct investment on the home country (with annual data for the period 1993-2017) were tested by panel data analysis. As a result of the findings; it is determined that there is a causal relationship between outward foreign direct investment and economic growth, export, import and domestic investment of home country. Moreover, according to the results of long-term analysis, an increase of 10% in outward foreign direct investment increases economic growth by 2.3%, exports by 0.9%, imports by 0.6% and domestic investments by 1.2%. Also within the scope of this research; it is concluded that developing countries are more affected by outward foreign direct investments compared to developed countries. 163

Azerbaycan, 71 yıllık SSCB'nin dağılması üzerine, 18 Ekim 1991'de, Bağımsızlık Kanunu'nun kabul edilmesiyle resmi olarak bağımsız olmuştur. Uzun yıllar SSCB politik yapısında merkeze bağlı yönetim şekli olmuş, ekonomiyi diğer ülkelere bağımlı kılmış ve adil rekabet ortamının gelişmesine engel olmuştur. Bağımsızlığını kazandıktan sonra Azerbaycan Cumhuriyetinin ekonomisi günümüzde çok kısa bir zamanda hızla gelişmiştir. Bağımsızlığının ilk yıllarında çok büyük ekonomik krizlerle karşı-karşı kalmış ve dünyanın yoksul ülkeleri sırasında yer almıştır. Azerbaycan Cumhuriyetinin yürüttüğü ekonomik reformlar sayesinde 27 yıllık bir süreçte pazar ekonomisine geçişi sağlamıştır. Azerbaycan Cumhuriyeti ekonomisinin gelişimini sağlayan en önemli faktör sahip olduğu zengin petrol ve doğalgaz yataklarıdır. Bu yatakların işletilerek dünya piyasasına çıkışının temini için yabancı yatırımın bu sektöre büyük oranda sermaye koyuluşunu öngören ekonomik reformlar olmuştur.Azerbaycan Cumhuriyeti ekonomiyi canlandırmak için açık piyasa ekonomisini tercih etmiş, merkezi planlama yönetimini terk ederek zengin enerji kaynaklarını kullanmaya başlamış, yabancı sermayeyi ülkeye çekme kararı almış ve söz konusu strateji kısa zamanda ekonomiye mali kaynak sağlayarak, yaşam standartlarının yükselmesine neden olmuştur. Azerbaycan Cumhuriyeti bağımsızlığının ilk yıllarında, petrol ve doğalgaz sektöründe devam ettirilen değişmez strateji, ülkeye sermaye girmesini, ihracat gelirlerinin artmasını ve uluslararası arenada statü kazanma gibi avantajlar sunması yanında ekonomiyi doğal kaynak gelirlerine bağımlı olma sorunu ile karşı karşıya koymuştur. Günümüzde de ekonominin doğal kaynaklara bağımlılık sorunu devam etmektedir. Azerbaycan'da petrol ve doğal gaz sektörüne yapılan yabancı yatırımlar sayesinde kısa zamanda devlet gelirleri artmış ve bu sektörden elde edilen gelirler sayesinde ülkenin başlıca ekonomik sorunları giderilmiştir.Yapılan çalışmada Azerbaycan ekonomisinin gelişiminin bağımsızlık sonrası tarihi ve bugünü incelenerek ekonominin bütün sektörlerinin verileri detaylı bir şekilde ele alınmış, sektördeki üretim ve verimlilik rakamları ve bazı sektörlere şimdiye kadar yapılan yabancı yatırımlar, ayrıntılı olarak analiz edilmiştir. Bu çalışmada sanayi, tarım, hizmet ve enerji sektörlerinin Azerbaycan'ın ekonomisinde ne kadar önemli bir yere sahip olduğuna değinilmekle, bağımsızlık yıllarından başlayarak Azerbaycan'daki sektörlerinin verileri çizelgelerle verilmiş ve geçirdiği aşamalar incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Bağımsızlık, Azerbaycan Ekonomisi, Sanayi Sektörü, Tarım Sektörü, Hizmet sektörü, Enerji Sektörü After disintegration of the USSR, which existed for 71 years, Azerbaijan was formally independent on 18 October 1991, with the adoption of the Independence Law. For many years, the USSR had a centralized system of governance in a political structure, made the economy dependent on other countries and prevented the development of fair competition. After gaining independence, the economy of the Republic of Azerbaijan has developed rapidly in a very short time. In the early years of her independence, Azerbaijan faced with huge economic crises, and was on the list of poor countries of the world. Due to the economic reforms undertaken by the Republic of Azerbaijan, it has made the transition to a market economy in 27 years. The most important factor in the development of the economy of the Republic of Azerbaijan is its rich oil and natural gas deposits. Economic reforms led to a massive outflow of foreign investment capital, to use these deposits internationally.The Republic of Azerbaijan preferred the open market economy in order to stimulate the economy, abandoned central planning management, started to use rich energy resources, decided to attract foreign capital and this strategy quickly led to an increase in living standards by providing financial resources to the economy. In the first years of independence of the Republic of Azerbaijan, the invariable strategy used in the oil and gas sector, along with such advantages as increasing incomes to the country, increasing export incomes and status in the international arena, also posed the problem of the economy's dependence on revenues from natural resources. Today, the problem of dependence on the natural resources of the economy continues. Due to the foreign investments made in the oil and natural gas sector in Azerbaijan, government incomes increased in a short period of time and the main economic problems of the country were eliminated through the incomes from this sector.This study examines in detail the history of the past and current development of the Azerbaijani economy, after gaining independence, also data on all sectors of the economy, production and productivity indicators in this sector, as well as foreign investments made in some sectors have been analyzed to date. Along with mentioning the importance of industry, agriculture, services and energy in the economy of Azerbaijan, in this study have been provided the data on sectors in Azerbaijan in the form of tables and studied the stages they passed since gaining independence.Keywords: Independence, Azerbaijan Economy, Industry Sector, Agriculture Sector, Service Sector, Energy Sector 139

Günümüzün değişen dünyasında hemen her alanda olduğu gibi insanların alışveriş alışkanlıklarında da değişiklikler meydana gelmektedir. Hızlanan dünyada aradığı her şeyi bir arada bulmayı arzulayan tüketiciler, sayıları her geçen gün hızla artan alışveriş merkezlerinde daha çok vakit geçirmeye, yalnızca alışveriş yapmak için değil, eğlenmek için de bu mekânlara gitmeye başlamışlardır. Bu durum şüphesiz özellikle ülkemiz gibi ülkelerde ekonomide önemli bir paya sahip olan küçük işletmeler için bazı zorlukları da beraberinde getirmektedir. Kayseri ili özelinde alışveriş merkezlerinin küçük işletmeler üzerindeki etkilerinin ele alındığı bu çalışma nitel bir durum çalışması olarak planlanıp yürütülmüştür. Çalışmanın örnekleminin kriter ve uygun durum örnekleme yöntemlerinin kullanılarak belirlendiği çalışmada veriler yapılandırılmamış ve yarı yapılandırılmış görüşmelerle toplanmıştır. Yapılandırılmamış görüşmeler belirlenmiş olan anahtar kavramlar çerçevesinde yapılırken, yarı yapılandırılmış görüşmelerde araştırmacı tarafından geliştirilmiş olan bir görüşme formu kullanılmıştır. Toplanan veriler ise betimsel analiz ve içerik analizi kullanılarak analiz edilmiştir.Araştırmada elde edilen bulgulara göre alışveriş merkezleri küçük işletmeleri farklı biçimlerde etkilemektedir. Bu etkiler sektörel bazda farklılaştığı gibi küçük işletmenin özelliklerine göre de değişmektedir. Tüm küçük işletmeler AVM etkisinden kurtulabilmek için ürünlerini farklılaştırma, kaliteyi öne çıkarma, fiyatı düşürme, yerel talepleri dikkate alma, kişisel talepleri karşılama, müşteri ilişkilerine önem verme, maliyetleri düşürme gibi stratejiler kullanmaktadır. Bunları yapamayan işletmeler ise küçülme, birleşme ya da başka sektörlere kaymayı tercih etmektedir. Genel olarak bir şekilde AVM'lerden farklılaşabilen ve AVM'ye olan müşteri akışından faydalanmayı başaran küçük işletmeler diğerlerine göre avantajlı konuma geçmektedir. Anahtar Kelimeler: Küçük işletme, alışveriş merkezi, Kayseri As in almost every aspect of life, consumer habits have been changing continuously. Consumers wish to find every product altogether have started to visit shopping centers not only to shop, but also to spend time and have fun in these complexes which are growing in number. In an economy, where small sized businesses have a big share, this situation has brought some difficulties. Throughout the current research, which was conducted as a qualitative case study, effects of shopping centers on small businesses in Kayseri province were investigated. The sample of the study was determined using criteria and convenient sampling techniques. Data was collected through non-structured and semi-structured interviews. While non-structured interviews were performed within the limits of pre-determined concepts, a form developed by the researcher was used during semi-structured interviews. Collected data was analyzed using descriptive and content analysis techniques. According to the findings, shopping centers effect small businesses in various ways. These effects differ depending on both sector and characteristics of the small business. In order to be able to escape from effects of shopping centers, small businesses follow various ways such as diversifying products, putting quality forward, decreasing prices, considering local demands, fulfilling personal requests, giving importance to customer relations, and reducing costs. Those small businesses which cannot follow these ways prefer either shifting to other sectors or even shrinking. In general, small businesses which can differentiate themselves from shopping center businesses and which can benefit from customer flow of the shopping centers, outperform others. Keywords: Small business, shopping center, Kayseri 136

Bu çalışmanın amacı altı farklı alan memnuniyetini kullanarak Türkiye'deki yaşam memnuniyetinin belirleyecilerini tahmin etmektir. Böylelikle, alan memnuniyetlerinden daha etkin politik çıkarımlar elde etmek mümkün olacaktır. Bu çalışmada Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) 2013-2017 yılları arasındaki Yaşam Memnuniyeti Anketi'nin Mikro Veri Seti kullanılmıştır. Çalışmada, alan memnuniyetleri Sıralı Probit Modeli kullanılarak, genel yaşam memnuniyeti ise Roodman'ın yazdığı Koşullu Karma Süreç Stata komutuyla Araç Değişken Sıralı Probit Modeli kullanılarak tahmin edilmiştir. Öncelikle altı alan memnuniyetinin belirleyecileri birbirinden ayrı şekilde tahmin edilip, değerlendirilmiştir. Sonra ise genel yaşam memnuniyetinin belirleyecileri bu altı alan memnuniyetinden yaratılan regresyonlar vasıtasıyla eş anlı olarak tahmin edilmiştir. Bu sayede mutluluk farklı yönleriyle değerlendirilmiştir. Çalışmada elde edilen ampirik bulgular Türkiye'de yaşam memnuniyetinin güçlü şekilde finansal memnuniyet ve evlilik memnuniyeti tarafından etkilendiğini göstermiştir. The aim of this study is to estimate the determinants of life satisfaction in Turkey by using six different domain satisfactions. Hereby, it will be possible to drive more efficient policy implications from the domain satisfactions. Life Satisfaction Survey Micro Data Set of Turkish Statistical Institute (TURKSTAT) is used in the study for the period of 2013-2017. The domains of life satisfaction are estimated by using Ordered Probit Model (OPM), and the overall life satisfaction is estimated by Instrumental Variable-Ordered Probit Model (IV-OPM) with Roodman's user-written Stata command CMP (Conditional Mixed-Process). First, the determinants of six domain satisfactions are estimated and evaluated separately. Then, the determinants of overall life satisfaction are estimated simultaneously using the regressions created for the six domain satisfactions. In this way, happiness is evaluated in various aspects. The empirical findings of the study show that life satisfaction is strongly influenced by financial satisfaction and marriage satisfaction in Turkey. 136

Dünyada önemli gelişimler kat eden faizsiz bankacılık; son yıllarda kamu bankalarının da bu sektöre girişi ile birlikte Türkiye'de daha geniş bir uygulama alanı yakalamıştır. Katılım Bankaları `faizsiz bankacılık` tanımlaması ile yaygınlaşmış ve neredeyse tüm dünyada önemli bir role bürünmüşlerdir.Finans sektörüne faizsiz bankacılık yapan finans kurumları adlandırması ile adım atan bu kuruluşlar, bankacılık kanununda yapılan değişiklik ile birlikte `Katılım Bankaları` olarak adlandırılmışlardır.Hali hazırda bulunan bankaların yanında bu kurumlara ihtiyaç duyulmasında birçok neden vardır. Fakat bu nedenlerin en başında bireylerin faizden uzak kalmak, faizsiz sistem içerisinde bankacılık işlemlerini yürütmek istemesi arzusu gelmektedir.Bu çalışmada bankalara alternatif olarak katılım bankacılığı, faizsiz bankacılık enstrümanları, ortaya çıkış ve gelişim süreçleri, sisteme dahil olmaları ve bu kurumların esas olarak Türkiye ekonomisine etkileri ortaya konmaya çalışılacaktır. Interest-free banking, which has made significant development around the world, has achieved a wider range of applications in Turkey with the entrance of the state banks to the sector in recent years. Participation Banks have become widespread with the definition of `interest-free banking` and have played an important role in almost all over the world.These institutions, which step in the finance sector as financial institutions engaged in interest-free banking, have been named as `Participation Banks` with an amendment in banking law.There are several reasons why these institutions are needed in addition to the existing banks. But the main reason is the desire of the individuals to stay away from interest and carry out the banking transactions within the interest free system.In this study, participation banking as an alternative to banks, interest free banking instruments, their emergence and development processes, their inclusion within the system and their effects mainly to the economy of Turkey will be put forward. 88

Ülkemiz gibi sermaye yapıları yeterince gelişmemiş ülkelerin bu açığı kapatmak üzere dışarıdan sermaye bulma yöntemleri üzerine birçok teori geliştirilmiştir. Sermaye girdisi sağlama yöntemlerinden biri olan yabancı sermayenin ülkeye çekilmesi hususuna Türkiye'de özellikle 1980'li yıllardan sonra büyük önem verilmiştir. Yabancı yatırımların üretime katılması ülkenin rekabet edebilme düzeyinin ve üretiminin artmasına, istihdam yaratmaya dolayısıyla büyümeye, ekonomik canlılığa vb. etkilere sahip olmaktadır. Bu sebeplerle genel itibariyle yabancı yatırımların ekonomik etkileri literatürde önemli bir çalışma konusu olmuştur. Ancak ülkeye kabul edilen yabancı yatırımların ülkenin ekonomik göstergelerinde olduğu kadar finansal göstergelerinde ne denli bir etkileşim içinde oduğuna dair yeterli çalışma bulunmamaktadır. DYY'ler ile finansal göstergeler olarak seçilen belli başlı değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisinin yönünün belirlenmesi geliştirilebilecek uzun dönemli politikalar açısından büyük önem taşımaktadır. Konunun önemi nedeniyle çalışmamızda 2005/09-2018/10 dönemini kapsayan tarih aralığı için aylık verilerle Türkiye'ye gelen doğrudan yabancı yatırımların ülkemizin finansal göstergeleri üzerine etkileri ortaya konulmaya çalışılmaktadır. Araştırma kapsamında Türkiye'ye gelen doğrudan yabancı yatırım verileri (net girişler) ile finansal göstergeler kapsamında belirlenen değişkenler (Borsa 100 Endeksi, Döviz Alış Kuru (Dolar/TürkLirası Kuru), Gösterge Faizi, Ticari Kredi Faizi, Mevduat Faizi ve Bankalar Tarafından Verilen Yurtiçi Krediler) arasındaki ilişkiyi tespit etmek üzere Augmented Dickey Fuller ve Philips-Perron Durağanlık ve Birim Kök Testleri, Lumsdaine-Papell Yapısal Kırılma Testi ve VAR modelinde gecikme uzunlukları tespit edilerek Toda-Yamamoto Nedensellik Testi uygulanmıştır. Test bulgularına göre DYY'ler ile Borsa 100 Endeksi arasında çift yönlü, DYY'lerden Döviz Alış Kur'una ve Ticari Kredi Faizi'ne doğru tek yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. DYY'ler ile Gösterge Faiz, Mevduat Faizi ve Bankalar Tarafından Verilen Yurtiçi Krediler göstergelerine ilişkin herhangi bir nedensellik etkileşimine rastlanamamış olup konuya ilişkin analiz sonuçları değerlendirilerek öneriler sunulmuştur. Many theories have been developed on developing countries, such as our country, whose capital structures are not sufficiently developed, on how to find external capital to cover this gap. In Turkey, especially after 1980s, had given great importance in the matter of withdraw considerations on the foreign capital entered the country, as one of the method of providing the capital. Participation of foreign investment in production increases the seviye of competition and production of the country, has to creating employment whereat to growing, to economic vitality and so effects. For these reasons, the economic effects of foreign investments in general have been an important subject in the literature. However, there are not enough studies on the extent to which the foreign investments adopted in the country interact in their financial indicators as well as in the country's economic indicators. The direction of the causality relationship between the FDIs and the major Değişkens chosen as financial indicators is crucial for long-term policies that can be developed.In our study because of the importance of the issue for the date range covering the period of 2005/09-2018/10 foreign direct investment came to Turkey with the monthly data are trying to put forward their effects on our country's financial indicators. Scope of the research to determine the relationship between Turkey's FDI data (net inflows) and the Değişkens determined in the context of financial indicators (Exchange 100 Index, Foreign Exchange Rate (Dollar / Turkish Lira Exchange Rate), Benchmark Interest Rate, Commercial Loan Rates, Deposit Interest and Domestic Credit Provided by Banks), was applied Augmented Dickey Fuller and Philips-Perron Stability and Unit Root Tests, Lumsdaine-Papell Structural Fracture Test, VAR lengths were determined and Toda-Yamamoto Causality Test. According to the test results, there is a two-way relationship between FDI and Stock Exchange 100 Index and a one-way relationship between FDI and FX purchase rates and commercial credit interest rates. There is no causality interaction between FDI and Benchmark Interest Rate, Deposit Interest and Domestic Credit Provided by Banks and then the results of the analysis are evaluated and suggestions are presented. 312

Küreselleşen ve küçülen dünyada, ülkeler için vazgeçilmez konumda olan KOBİ'ler ekonomik ve sosyal açıdan son derece önemlidir. KOBİ'ler ülkelerin ekonomik gelişimleri ve sürdürülebilir büyümesi için esnek yapılı, her koşula uyum sağlayan, farklılıklara hızlı yanıtlarla geri dönen, etkin müşteri odaklı, istihdama katkı sağlayan, ülkenin mali yapısını iyileştiren önemli girişimlerdir. İş dünyasının temel ayağı, dinamizm unsuru olarak görülen girişimciler, devletlerin sosyolojik ve ekonomik önlemlerle iyileştirici tavırlar sergilemesi ile gelişimlerini sürdürürler. Bu önlemler; hukuki alt yapının ve finansal alt yapının düzeltilmesidir. Destek ve kredilere erişimin kolaylaştırılması, bürokrasinin azaltılması, girişim özgürlüklerinin sağlanması, piyasa ekonomisinin oluşturulması, girişimlerin devamlılığını ve ekonominin ilerlemesini sağlayacaktır. Girişimci, hayatta kalmak ve rakiplerine karşı rekabet edebilmek, pazar payını arttırmak, kaynaklarını daha etkin ve verimli kullanmak, işletmenin maliyetlerini azaltmak, ürün ve hizmette kaliteyi sağlamak ve arttırmak, yeni ürün oluşumunda esneklik kazanmak için, yeniliğin öneminin farkındadır.Çalışmanın amacı, Erzurum ilinde faaliyet gösteren KOBİ'lerin girişimcilik tipi ve yenilik özelliklerini tespit etmektir. Bu amaçla girişimci bireylerin kişiliklerinin girişimciliğe uygunluğu, hangi tip girişimci oldukları, girişimci kabiliyetleri ve girişimciliğin genel yapısı belirlenmiştir. Bunun yanı sıra çalışmada Erzurum ilindeki KOBİ'lerin yeniliğe yaklaşımı, uygunluğu, yenilikçi faaliyetin farkındalığı tespit edilmeye çalışılmıştır. 404 KOBİ'ye anket uygulanmıştır. Analiz yöntemleri frekans ve Ki-Karedir.Çalışmadaki en önemli sonuç, kendi sermayesiyle iş kuran girişimcilerin, birçoğunun büyüklerinin yaptığı işe devam etmesi ile risk almaktan kaçınan, mevcut koşullarda piyasada yerlerini korumayı sağlayan katılımcıların, girişimciliğin genel şartlarını taşıyamadıkları tespit edilmiştir. Diğer önemli sonuç ise, katılımcı işletmeler, işletmelerinin sınırlı kaynaklarından dolayı yeniliğe gerekli yatırımı yapamamışlardır. Dolayısıyla KOBİ'lerde yeniliğin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: KOBİ, Girişimcilik, Yenilik. In a globalizing and shrinking world, Small and Medium-sized Enterprises, which are indispensable for countries, are extremely important both economically and socially. SMEs are important initiatives that are flexible for the economic development and sustainable growth of the countries, adapting to all conditions, returning quickly to the differences, the customer effectively, contributing to employment and improving the financial structure of the country. The main pillars of the business world, entrepreneurs who are seen as an element of dynamism, continue their development with the states exhibiting remedial attitudes with sociological and economic measures. These measures include; is the correction of legal infrastructure and financial infrastructure. Facilitation of support and access to loans, reduction of bureaucracy, provision of freedom of initiative, creation of market economy, continuity of initiatives and the progress of the economy will be ensured. Entrepreneur is aware of the importance of innovation in order to survive and to compete against its competitors, to increase its market share, to use its resources more effectively and efficiently, to reduce the costs of the enterprise, to increase and increase the quality of products and services, to gain flexibility in the formation of new products.The aim of this study is to identify the entrepreneurship type and innovation characteristics of SMEs in Erzurum. For this purpose, the suitability of the personalities of entrepreneurial individuals to entrepreneurship, the types of entrepreneurs, the entrepreneurial abilities and the general structure of entrepreneurship have been determined. In addition, the approach of the SMEs in the province of Erzurum to the innovation, its suitability, the awareness of the innovative activity has been tried to be determined. A questionnaire was applied to 404 SMEs. Analysis methods are frequency and Chi-Square.The most important result of the study, entrepreneurs who start business with their own capital, many of whom continue to do business with the big ones, avoiding taking risks, the current conditions of the market participants to protect their place, the general conditions of entrepreneurship has been found to be unable to carry. Another important result was that the participating enterprises could not make the necessary investment in innovation due to their limited resources. Therefore, it is concluded that there is no innovation in SMEs. Keywords: SME, Entrepreneurship, Innovation 189

1991 senesinde bağımsızlığını kazanan Azerbaycan ekonomisi günümüzde çok kısa bir zamanda hızla gelişmiştir. Bağımsızlığının ilk yıllarında çok büyük ekonomik krizlere maruz kalan ve dünyanın yoksul ülkeleri sırasında yer alan Azerbaycan yürüttüğü ekonomik reformlar sayesinde 25 yıllık bir süreçte pazar ekonomisine geçişi elde etmiştir. Bu çalışmanın amacı, gerçek anlamda döviz kuru ile Azerbaycan ekonomisinin makroekonomik göstergeleri arasındaki ilişkileri sunmaktır. 2014 yılından itibaren Azerbaycan ekonomisi dünya pazarındaki petrol fiyatlarının düşmesi nedeniyle küçülmeye başlamış, bankacılık sektöründeki krizler ülke genel ekonomisini etkilemiş, milli gelirdeki düşüş ve devalüasyonlar bu krizi daha da tetiklemiştir. Son yıllarda ekonomi, döviz kurlarındaki yükselme yüzünden zarar görmüştür. Bu çalışmanın amacı çeşitli makroekonomik göstergelerle reel döviz kuru arasındaki ilişkileri ekonometrik olarak belirlemektir. Çalışmada 2006M1:2017M12 dönemine ait veriler kullanılarak eşbütünleşme analizi yardımıyla değişkenler arasındaki olası uzun vadeli ilişkileri belirlenmeye çalışılmış, nedensellik ve etki-tepki analizleri uygulanmıştır. Büyüme ve reel döviz kuru arasında uzun dönem ilişki tespit edilmiştir. Enflasyon ve reel efektif döviz kuru arasında uzun dönem ilişki tespit edilmese de, enflasyonun reel efektif döviz kurundaki şoklara tepki gösterdiği belirlenmiştir. Petrol fiyatları ve reel efektif döviz kuru arasında nedensellik ilişkisi tespit edilmiş ve petrol fiyatlarındaki şokların reel efektif döviz kuruna etki gösterdiği ortaya çıkmıştır. Economy of the Republic of Azerbaijan has quickly developed in a very short time right after declaring its independence in 1991. While in the first years of its independence it was considered as one of poor countries in the world, it has made a transition to the market economy soon, thanks to the economic reforms undertaken by Azerbaijan government. The aim of this study is to present the relationships between real effective exchange rate and macroeconomic indicators of Azerbaijan economy. Starting from 2014, Azerbaijani economy started to shrink due to falling oil prices in the world market, crises in the banking sector affected the general economy of the country, decreases in national income and devaluations further triggered this crisis. In recent years, economy has suffered from increase in exchange rates. Therefore our aim is to econometrically determine the relationships between various macroeconomic indicators and real effective exchange rate. We are trying to econometrically achieve this impact. Using data from 2006M1:2017M12 period, we try to determine the possible long-term relationships between variables by applying cointegration, Granger causality and the impulse response analyses. According to results, the long-run relationship between economic growth and real effective exchange rate was determined. While no long-run relationship was determined between inflation and real effective exchange rate, it has been shown that the inflation respones the shocks on the exchange rate. Also, a causality realtionship was identified between petrol prices and real effective exchange rate. 111

Sigorta; insanların ilerde gerçekleşebilecek sosyal, ekonomik, fiziksel risklere karşı korunma yollarından birisidir. Sigorta şirketleri; belirli bir prim karşılığında anlaşmaya konu olan riskleri üstlenerek, ortaya çıkabilecek zararları karşılamaktadır. Sigortacılık; ekonomilere güvence vermekle birlikte, birikim ve yatırımlar için katkı sağlamaktadır. Böylece ekonomiye destek olurken, olası kriz ve çöküntülere karşı durabilmektedir. Dünyada sigorta sektörünün gelişmesi ile birlikte Türkiye'de eş zamanlı olarak bu gelişme yaşanmaktadır. Sigorta sektörü; Türkiye'de ekonomiye olumlu katkılarından dolayı önemli bir sektör haline gelmektedir. Olası riskleri ve kişinin geleceğini güvence altına alan bir sistem olan sigortacılık, kısa ve uzun vadeli fonlar oluşturmaktadır. Uzun dönemde ekonomik büyüme üzerinde sigortacılık sektörünün etkisi daha fazla görülmektedir. Bu çalışmada sigortacılığın tarihçesi ve gelişimi sonrasında çalışmada makroekonomik değişkenlere ve sigorta ile ilgili olan ilişkisine değinilmiştir. Çalışmada üç analizden yararlanılmıştır; Engle-Granger Eşbütünleşme Analizi, Johansen Eşbütünleşme Testi ve Granger Nedensellik Analizi. Analizler sonucunda; sigortacılığı etkileyen değişkenlerin işsizlik oranını etkilediği, işsizlik oranı ile istihdam oranı ve üretici fiyat endeksi arasında uzun dönemli ilişki tespit edilmiştir. Insurance is one of the protection method done in case of people may face social, economical, physical risks in the future. Insurance companies undertake the responsibilities for the risks that may be faced by certain payments agreed in the beginning. Insurance not only provide security for the economies but also provide accumulations and investments for future. It supports the ecomony and resists the economical crisis. Turkish insurance sector grows in parallel with world insurance growth. The importance of insurance sector increases because of the positive contribution on Turkish economy. Short and long term funds are composed in insurance which cover the risks. The positive effects of the insurance is seen on economic growth. This study involves the history of insurance, growth of the sector and effects on microeconomics. Three analysis are used in this study; Engle-Granger, Cointegration Analysis, Johansen Cointegration Analysis and Granger Causality Analysis. As a result of these analysis; the facts that effect the insurance has effects on unemployment ratio. Similarly, unemployment ratio, employment ratio and producer price index have relations on each others in the long run. 180

Yükseköğretim kurumları kuruldukları şehrin dolayısıyla ülkenin kalkınmasına birçok yönden katkı sağlar. Yükseköğretim kurumları topluma, toplumun refah düzeyinin artmasına katkı sağladığı gibi öncelikle bulunduğu ilin dolaylı olarak da ülkenin ekonomik, sosyal ve kültürel açıdan kalkınmasına katkıda bulunur. Eğitim-öğretim kurumları içerisinde illerin ve ülkenin ekonomisine katkıları en çok olan üniversiteler olmuştur. Bu çalışmanın temel amacı, Bitlis Eren Üniversitesinin il ekonomisine gelir ve istihdam açısından etkilerini araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda hazırlanan çalışma dört bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde eğitimin tanımı, eğitimin açık işlevleri olan toplumsal, ekonomik, bireysel, siyasal ve felsefi işlevleri ile Türkiye'de yükseköğretimin tarihi hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde Bitlis Eren Üniversitesinin tarihi, akademik, idari birimleri, sosyal tesisleri, bölümleri, öğrenci sayıları hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca online olarak yapılan anket çalışmasının analizi de bu bölümde yapılmıştır. Üçüncü bölümde anket sonuçlarının analiz sonuçları üzerinden, üniversite öğrencilerinin harcamalarının dolaylı ve doğrudan ilin gelir ve istihdamına katkıları incelenmiştir. Son bölüm yani dördüncü bölümde ise literatür taraması, beşinci bölümde ise sonuç ve değerlendirme kısmı bulunmaktadır. Çalışma sonucunda Bitlis Eren Üniversitesinin Bitlis iline 671 kişilik doğrudan istihdam ve 191 kişi de dolaylı istihdam olmak üzere toplamda 862 kişilik bir istihdam katkısı olmuştur. 18.938,496 TL doğrudan gelir katkısı ve 112.872,976 TL dolaylı gelir sağladığı tespit edilmiştir., Higher education institutions contribute to the development of the city and the country in many ways. Higher education institutions contribute to the society, to increase the welfare of the society and to contribute to the development of the province in an economic, social and cultural way. Among the educational institutions, universities and universities have the highest contribution to the economy of the province and the country. The main purpose of this study is to investigate the effects of Bitlis Eren University on income and employment. The study prepared for this purpose consists of four parts. In the first chapter, the definition of education, the open functions of education, social, economic, individual, political and philosophical functions have been opened. In the second section about the history of higher education in Turkey are given. In the third chapter, the history, academic, administrative units, social facilities, departments and number of students of Bitlis Eren University are given. In addition, the analysis of the survey conducted online is also done in this section. As a result of the study, Bitlis Eren University has a total employment of 868 people in total, including 671 direct employment and 191 indirect employment. It has been determined that it provides direct income contribution of TL 19,859,062 and indirect income of TL 112.872,976.

Bu çalışmanın amacı, Nevşehir'de yaşayan yerel halkın ve turizmin gelişmesinde aktif rol alan diğer paydaşların, turizmin sosyo-kültürel, çevresel ve ekonomik etkilerine yönelik algılarını belirlemek, aralarındaki benzerlik ve farklılıkları ortaya koymaktır. Bu amaçla yerel halka nicel veri toplama yöntemlerinden anket tekniği, diğer paydaşlara nitel veri toplama yöntemlerinden mülakat tekniği uygulanmıştır.Bu çalışmanın evrenini turizmin yoğun yaşandığı ilçe veya beldeler olan Ürgüp, Göreme, Avanos ve Uçhisar'da yaşayan yerel halk oluşturmaktadır. Kolayda örnekleme tekniği ile 394 adet anket kullanılabilir şekilde elde edilmiştir. Verilerin analizinde merkezi eğilim ölçüleri ve kümeleme analizi kullanılmıştır. Ayrıca çalışmanın amacına uygun olarak turizmde etkili olan 14 paydaş belirlenmiştir. Yapılan mülakat sonucunda 29 sayfalık veri içerik analizi ile çözümlenerek, kodlar ve temalar oluşturulmuş ve bulgular yorumlanarak rapor haline getirilmiştir.Çalışmanın sonucunda, yerel halk turizmin etkilerine yönelik algısına göre 5 gruba ayrılmıştır. Algı ortalaması, yerel halkın Tolerans Modeli'ne göre turizme karşı `ilgisizlik` düzeyinde olduğunu göstermektedir. Ayrıca Nevşehir'in Destinasyon Yaşam Döngüsü'nde `gelişme` aşamasında olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yerel halk ve diğer paydaşların, turizmin sosyo-kültürel ve ekonomik etkileri konusunda benzer algıya, çevresel etkiler konusunda ise farklı algıya sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Anahtar Kelimeler: Turizmin Etkileri, Yerel Halk, Diğer Paydaşlar, Nevşehir The aim of this study is to demonstrate the similarities and differences of the perceptions about the socio-cultural, environmental and economic impacts of tourism between the local people and other stakeholders in the development of tourism. For this purpose, questionnaire technique which is one of the quantitative research methods were applied to the local population and, interview technique which is one of the qualitative research methods was applied to the other stakeholders.The universe of this study is the local people living in Urgup, Goreme, Avanos and Uchisar, where tourism is intense. 394 pieces of data were obtained with convenience sampling method. In the analysis of data, central tendency measures and clustering analysis were used. Moreover, 14 stakeholders that are effective in tourism have been determined in accordance with the purpose of the study. As a result of the interview, 29-page data were analyzed by content analysis, codes and themes were formed and the findings were reported.As a result of the study, local people were divided into 5 groups according to their perception of the effects of tourism. The average perception of the local residents shows that they are at the level of `apathy` in tourism in the Tolerance Model. It is also concluded that Nevşehir is in the `development` stage of the Destination Life Cycle. It has been found that local residents and other stakeholders have similar perceptions about the socio-cultural and economic impacts of tourism and have different perceptions about environmental impacts of tourism.Keywords: Impacts of Tourism, Local Resident, Other Stakeholders, Nevşehir 191

İtibar yahut mali itibar başkasının sermayesinden geçici olarak yararlanabilmek kabiliyetidir. İtibar üzerine kurulan borç senetlerini, servetin değişim vasıtası haline koyan işlemler, özellikle söz konusu senetlerin emre muharrer veya hamiline ait olmak üzere düzenlenmesi yöntemlerinin oluşturulmasıdır. Kullanımı daha yaygın olan ticarî senetler poliçe, bono (emre muharrer senet), çek ve süftece idi. Bunlardan 20. yüzyıla kadar en yaygın olarak kullanılanı, poliçeydi. Poliçenin ortaya çıkış tarihiyle ilgili farklı iddialar ve yaklaşımlar olmakla birlikte, 17. yüzyılın sonlarına doğru keşfedilen `ciro` ve `emir kaydı`, poliçe kullanımının kolaylaşmasını ve yaygınlaşmasını sağlamıştır. Osmanlı Devleti'nde poliçe kullanımıyla ilgili ilk kayıt 1655 yılına aittir. Bu tarihten sonra poliçe kullanımının yaygınlaşmaya başladığı kayıtlardan anlaşılmaktadır. Bu yaygınlaşmanın en temel sebebi, Avrupa ülkeleriyle olan ilişkilerin gelişmesidir. Madeni paraları nakletmenin masraflı olması ve tehlikeler barındırması da bir başka etken olarak dikkati çekmekteydi. Bu bağlamda eşkıya ve korsanlık faaliyetlerinin kara ve deniz yollarını tehlikeli hale getirmesi, poliçeyi önemli bir alternatif durumuna getirmiştir. Yine de Osmanlı'da poliçenin yaygınlaşmaya başladığı ilk dönemlerde, yeni bir yöntem olan poliçeyle ilgili güven problemlerinin olduğu ve bu durumun poliçenin yaygınlaşmasını yavaşlattığı müşahede edilmiştir. Bu nedenle Osmanlı Devleti'nde poliçe, 19. yüzyılda daha yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Osmanlı ekonomisinde kullanımı yaygınlaşan poliçenin, 1849 yılı öncesinde, hukuki altyapısı standart bir durumda değildi. 1849 yılında kabul edilip 1850 yılında yürürlüğe giren Ticaret Kanunnamesi ile poliçeyle ilgili hususlar bir düzene kavuştu. Genel olarak poliçeden kaynaklanan uyuşmazlıkların çözüm yeri olan ticaret mahkemelerini, daha sağlıklı ve hukukî bir yapıya kavuşturan Ticaret Kanunnamesi Zeyli, hukuki altyapıyı daha da sağlamlaştırdı.Osmanlı Devleti'nde yurt içi ve yurt dışı ticaretin gelişmesi, poliçe kullanımını da artırdı. Buna ek olarak poliçe, yurt içinde devlet gelirlerinin İstanbul'a nakledilmesinde mali yönetim açısından önemli bir alternatif oldu. Kayıtlar, Osmanlı coğrafyasında yurt içi poliçe kullanımının, özellikle günümüz Türkiye'si sınırları ile Rumeli ve kısmen kuzey Suriye, Filistin bölgelerinde yaygın olduğunu göstermektedir. Özellikle Aydın, Selanik, Edirne, Hüdavendigar gibi vilayetlerin ön plana çıktığı ve İstanbul'un bir finans merkezi olma yolunda ilerlediği dikkati çekmekteydi. Bu dönemde Avrupa'ya ve Avrupa'dan Osmanlı Devleti'ne, özellikle İstanbul'a bir hayli poliçe keşide edilmişti. Osmanlı kuruşunun değerinin korunması çabaları da, poliçe keşidesini artırmıştı. Osmanlı Devleti'nin Avrupa'daki büyükelçilik ve konsolosluklarının masrafları da poliçe yoluyla ödenmişti. Sonuç olarak poliçe Osmanlı Devleti'nin yıkılışına kadar, ticarî hayattaki önemini korumuştu. Reputation or financial reputation is the ability to temporarily benefit from someone else's capital. Transactions that convert the debt securities established on reputation into a means of exchange is in particular the formation of methods for drawing up the aforementioned debt securities to be promissory or bearer. While the most commonly used bills of exchange were bill of exchange, bono (bill to order), cheque and bond, bill of exchange was to be most frequently preferred until the 20th century. Although there are different theories and approaches related to emergence dates of bill of exchange, it can be safely argued that `indorsement` and `order registration`, which were discovered towards the end of the 17th century, made the use of bill of exchange easier and widespread.The first record of bill of exchange use in the Ottoman Empire dates to 1655. The relevant records indicate that the use of policies began to spread as of this date. The development of relations with European countries was the main reason for this spread. Besides, heavy cost and probable dangers of coin transfer arising out of banditry and corsair activities had rendered land and sea routes dangerous, making bill of exchange an important alternative. Nevertheless, in the early days when the bill of exchange began to become widespread throughout the empire, it was observed that issue of trust was on the stage regarding bill of exchange, which was then a new method, and this situation slowed down the spread of it. For this reason, bill of exchange began to be used more widely in the Ottoman Empire by the 19th century. However, there was no precisely defined legal basis for bill of exchange affairs until 1849, though being long since a common case in Ottoman economic system. It was only after the Commercial Code, which was enacted in 1849 and entered into force in 1850, that bill of exchange related issues were regulated. Having rendered commercial courts, where disputes resulting mostly from bill of exchange related matters were to be resolved, into a more effective and legal institution, the Commercial Code Addendum strengthened the newly established legal structure. The development of domestic and foreign trade in the Ottoman Empire increased bill of exchange use as well. In addition, bill of exchange was of special importance in terms of the financial management as an alternative to the transfer of internal revenues to Istanbul.The archival records introduce us that domestic use of bill of exchange in Ottoman lands was prevalent particularly in the borders of present-day Turkey with Rumelia and partially in northern Syria as well as Palestine. It appears that strikingly certain provinces like Aydın, Thessalonica, Edirne and Hüdavendigar came to the forefront and Istanbul was moving towards becoming a financial center. During this period, a great number of policies had been drawn to Europe from Ottoman territory and vice versa with the first rank of Istanbul. The efforts to preserve the value of Ottoman kurus also increased the use of bill of exchange. It had become the method through which embassy and consular expenses were covered. All in all, bill of exchange was to maintain its importance until the fall of the Ottoman Empire. 297

Türkiye jeopolitik konumu dolayısıyla, Ortadoğu Bölgesi ve yurt içerisinden gelişen terör tehdidine karşı askeri, siyasi ve iktisadi etkilerine karşı mücadele etmektedir. Bu durum kamu kaynaklarının belli bir kısmını savunma harcamaları ve savunma sanayii sektörüne yönlendirmesine sebep olmaktadır. Ayrıca Türkiye'de kamu harcama çeşitlerinden, savunma giderlerinin sürekli artış göstermesi sebebiyle tartışma konusudur. Bu çalışmanın amacı ise 2000'li yıllardan sonra savunma harcamalarının bütçe ve ekonomiye etkilerini veriler çerçevesinde incelemektir. Yapılan incelemede ilk olarak savunma harcamalarının bütçe ve GSYH içerisindeki payları incelemiştir. Bu incelemede; savunma harcamaları sürekli artış göstermesine rağmen, bütçe ve GSYH payları ise azalmıştır. Bu azalmanın nedeni; askeri personel sayısının düşmesi ve bütçe dışı fonların dahil olmaması etki etmiştir. Daha sonra savunma hizmetleri ve fonksiyonel sınıflandırma türlerinden; sağlık, eğitim, sosyal güvenlik ile sosyal yardım ve kamu düzeni ile iç güvenlik hizmetleri giderleri karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırmada, savunma hizmetleri giderleri genel olarak diğer hizmet giderlerinden düşük seviyede gerçekleşmiştir. Adem-i tahsis ilkesi çerçevesinde vergi gelirleri ve dış borçlanma değişimlerinin söz konusu savunma harcamaları değişimi ile paralel seyir izlediği görülmüştür. Ayrıca savunma harcamalarının istihdama, enflasyona, ödemeler dengesine a-ge harcamalarına etkisi veriler ışığında incelemiştir Turkey, due to its geopolitical position, struggles against terror threats stems from both domestic and abroad and its effects of military, political and financial. This situation leads certain amounts of public resources to be directed into defence expenditures and defense industry. In addition, in Turkey it is always argued that defense expenditures are always on rise. The aim of this research is to examine the effects of defense expenditures on economy through datum after 2000s. In the examinations, firstly defense expenditure's share from GDP and budget are examined. In this examination, althought defense expenditures are always on rise. GDP and budget diminish. The cause of this diminish is decrease in number of military personnel and exclusion of funds out of budget. Later on, defensing services and functional classifying types of health, education, social security, social aids, public order and domestic security services expenditures are compared. In this comparisation, defensing services expenditures generally occur in a lower level than other services expenditures. In accordance with decentralization, tax incomes and foreign indebtment changes are observed to be parralel with the changes in defense enpenditures. Besides, effects of defense enpenditures on employment, inflation, paying balance, research and development expenditures are examined in absolute terms. 169

Küreselleşme ile birlikte dünyada teknoloji kullanımı hız kazanmıştır. Teknoloji, ülkelerin kalkınmasında ve gelişmesindeki en önemli hususlardan biridir. Teknoloji üretemeyen ülkeler, teknolojiyi transfer etmek zorunda kalmaktadırlar.Gelişmekte olan ülkeler (GOÜ) dünya ticaretinde yer almak, kalkınma ve gelişme kaydedebilmek adına teknoloji transfer etmektedirler. GOÜ'lerin yeni teknolojilerin transferinde karşılaştıkları sorunlar bu ülkeleri, teknoloji bağımlılığına sevk etmektedir. GOÜ'lerin teknoloji transferinde karşılaştığı sorunlara çözüm bulabilmesi için transfere konu olan teknolojiyi taklit yoluyla ülkeye kazandırması, yerel yeteneklerini geliştirmesi ve sürdürülebilir kalkınma planları belirlemesi gerekmektedir.Bu çalışmanın amacı GOÜ'lerin yeni teknolojilerin transferinde karşılaştıkları sorunları belirlemek ve bu sorunların çözümüne yönelik stratejiler geliştirmektir. Ayrıca bu çalışmada temel olarak GOÜ'lerden olan Türkiye'nin yeni teknolojilerden; biyoteknolojinin teknoloji transferi sorunu ele alınmakta ve Türkiye'deki süreci incelenmektedir. Geliştirilen stratejiler ile GOÜ'lerin teknoloji transfer bağımlılığını azaltarak yerel yeteneklerinin geliştirilmesi ve teknolojinin ülke içine kazandırılmasını sağlamak amaçlanmaktadır.Bu çalışmanın sonucunda GOÜ'lerin teknoloji transferinde karşılaştıkları sorunlara çözüm bulabilmesi için araştırmacı ve laboratuvar sayısının arttırılması, eğitim müfredatına yeni teknolojilerin eklenmesi, yasal mevzuatın yeniden düzenlenmesi, aktör işbirliklerinin sağlanması, AR-GE'deki GSMH'nin arttırılması, fiyat kontrollerinin yeniden düzenlenmesi, teşviklerin arttırılması ve transfer edilen teknolojinin taklit yoluyla ülkeye kazandırılması ve bu hususları göz önünde bulundurarak sürdürülebilir kalkınma planları hazırlanması gerekmektedir.Anahtar Kelimeler: Teknoloji Transferi, Yeni Teknolojiler, Teknoloji Bağımlılığı, Sürdürülebilir Kalkınma, Biyoteknoloji. Together with globalization the use of technology has accelerated in the world. Technology is one of the most important issues in the progress and development of countries. Countries that do not produce technology have to transfer technology.Developing countries (DC) transfer technology in order to take part in world trade and to progress and development. The problems that DC face in the transfer of new technologies lead these countries to dependence on technology. To find a solution for these problems they have faced while transferring the technology DC need to bring the technology to country through imitations and identify sustaniable development plans.The aim of this study is to identify the problems faced by the DC, in the transfer of new technologies and to develop strategies to solve these problems. Also in this studyit is basically addressed the problem of biotechnology one of the new technology, transfer of technology of Turkey which is also a developing country and it is examined the process in Turkey. With the developed strategies, it is aimed to reduce technology dependence of DC to improve local capabilities and to bring technology into the country.As a result of this study in order to find solutions to the problems faced by the developing countries in the transfer of technology, increasing the number of researchers and laboratories, adding new technologies to the education curriculum, to reorganize of the legal framework, ensuring the cooperation of the actors, increasing the GDP in R-D, reorganizing the price controls, to increase incentives and to bring the technology to country through imitation and takinging to account the seissues need to prepare sustainable development plans.Key Words: Technology Transfer, New Technologies, Technology Dependence, Sustainable Development, Biotechnology. 128

Finans piyasalarında oluşacak herhangi bir aksaklık domino etkisi yaratacak ve diğer piyasa bölümlerine sıçrayacaktır. Asimetrik bilgi, finansal krizlerin itici unsuru durumundadır. 1930'lu yılların başlarında İngiltere ve merkez bankasının yapmış oldukları yanlış politika tercihleri krizi, küresel bir ekonomik felakete dönüştürdü. 2008 yılında yaşanan beklenmedik finansal krizin boyutu daha da büyüktü fakat subjektif tepkiler verildi ve ekonomik sarsıntıların şiddeti daha az hissedildi. Geçen süreçte ekonomi ve finansal sistem hakkında bir şeyler öğrenildi. Bilgi asimetrisi sorununda çıkarılabilecek dersler ve alınacak önlemler krizin etkisini azaltabilir, finansal krizsiz bir çağın kapılarını arayabilir.Tez, finansal krizlerin doğasını anlamak üzere asimetrik bilgi çerçevesinden bakılarak, çıkarım yapılması ile ilgili inceleme sunmaktadır. Yaşanan ekonomik krizler asimetrik bilgi sorunsalı başlığı altında değerlendirilmiştir. Any failure in the financial markets will create domino effect and will spread to other market segments. Asymmetric information is the driving force of financial crises. In the early 1930s, the UK and central bank's wrong policy choices turned the crisis into a global economic disaster. The size of the unexpected financial crisis in 2008 was even larger, but subjective responses were given and the severity of the economic shocks was felt less. In the last period, we learned about the economy and the financial system. The lessons learned and the measures to be taken in the problem of information asymmetry may reduce the impact of the crisis, can search the doors of an age without financial crisis.The thesis provides an examination of the nature of the financial crises by considering the asymmetric information framework and the inference. The economic crises werw evaluated under the title of asymmetric information problem. 121

Lisansüstü tezlerin elektronik ortamda toplanması, düzenlenmesi ve erişime açılması konusuna ilişkin yök'ün 18.06.2018 tarihli yönergeye istinaden artık bu tarihten sonra gizlilik şartı aranmayan bütün tezler erişime açılacaktır. Trafik kazaları yol açtığı ölüm ve yaralanmalar ile dünyada ve ülkemizde çağımızın en büyük problemleri arasında yer almaktadır. Trafik kazaları neden olduğu insani kayıpların yanı sıra ülke ekonomilerine de önemli yükler getirmektedir. Özellikle azgelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ekonomik kalkınma süreçlerini yakından etkilemektedir. Bu açıdan çalışmanın amacı, trafik kazalarının ekonomik kalkınma ile ilişkisinin analiz edilmesidir. Çalışmanın ölçeği Türkiye ile sınırlı olup kapsadığı dönem 1995-2017 yıllarıdır. Çalışmada izlenen yöntemde, öncelikle trafik kazaları ile ekonomik kalkınma göstergelerine dair değişkenler belirlenmiştir. Trafik kazalarına dair değişkenler kaza sayısı ve motorlu araç sayısıdır. Ekonomik kalkınmaya dair değişkenler ise insani gelişmişlik ve hukuk üstünlüğü endeksleridir. Kaza sayısı bağımlı, diğer değişkenler ise bağımsız değişkenlerdir. Değişkenler arasındaki kısa ve uzun dönemli ilişkinin analizi amacıyla Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif (ARDL) eşbütünleşme modeli kurulmuştur. Sonrasında modelin geçerliliği test edilmiş ve değişkenler arasındaki kısa ve uzun dönem ilişkiler belirlenmiş ve nedensellik ilişkisi analizi yapılmıştır. Çalışmada varılan sonuçlara göre, bağımlı ve bağımsız değişkenler arasında kısa ve uzun dönem ilişkisi elde edilmiştir. Buna göre, kaza sayısı ile ekonomik kalkınma arasında uzun dönem ilişkisi, hukuk üstünlüğü ile insani gelişmişlik endeksleri arasında tespit edilmiştir. Motorlu araç sayısı ile uzun dönemli bir ilişkiye rastlanmamıştır. Elde edilen bulgulara göre Türkiye'de 1995-2017 döneminde trafik kaza sayısı üzerinde en çok insani gelişmişlik endeksinin etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kısa dönem açısından elde edilen bulgulara göre, kaza sayısı ile hukuk üstünlüğü endeksi ve insani gelişmişlik endeksi arasında ilişki elde edilmiştir. Öte yandan, motorlu araç sayısı ile kısa dönemli bir ilişkiye rastlanmamıştır. Bağımlı değişken ile bağımsız değişkenler arasında elde edilen kısa dönem nedensellik ilişkisi analizine göre, motorlu araç sayısı ile insani gelişmişlik endeksinden kaza sayısına doğru tek yönlü nedensellik elde edilmiştir. Bu sonuca göre, motorlu araç sayısındaki ve insani gelişmişlik endeksindeki değişimler, trafik kaza sayısında değişime yol açmaktadır. It is one of the biggest problems of our age around the world and in our country with the deaths and injuries caused by traffic accidents. In addition to the human losses caused by traffic accidents, they also bring significant charges on the economies of the countries. In particular, the economic development processes of underdeveloped and developing countries are closely affected. In this respect, the aim of this study is to analyze the relationship between traffic accidents and economic development. The area of the study is Turkey and the time period covered is 1995 and 2017. In the method followed, variables related to traffic accidents and economic development indicators were determined. The variables of traffic accidents are the number of accidents and the number of motor vehicles. The variables of economic development are human development and rule of law indices. The number of accidents is dependent and the other variables are independent. A Delayed Distributed Autoregressive (ARDL) cointegration model was established to analyze the short and long term relationship between variables. After that, the validity of the model was tested and short and long term relationships between the variables were determined and causality relation analysis was conducted. According to the results obtained in the study, short and long term relations between dependent and independent variables are available. Accordingly, the long-term relationship between number of accidents and economic development has been identified among the rule of law and human development indices. A long-term relationship with the number of motor vehicles is not available. According to the findings on the number of traffic accidents in the 1995-2017 period in Turkey, the most effective variable is human development index. According to the findings on the short-term, there is a relationship between the number of accidents and the rule of law and human development indexes. On the other hand, there is no short-term relationship with the number of motor vehicles. According to the short-term causality analysis between dependent variables and independent variables, one-way causality from number of motor vehicles and human development indexes to number of accidents are available. This conclusion shows that changes in the number of motor vehicles and human development indexes lead to a change in the number of traffic accidents.

Suç gerek mikro iktisadi açıdan gerekse de makro iktisadi açıdan toplumlar ve ekonomiler için önemli tehditler içermektedir. Her şeyden önce suç üretimde, tüketimde ve bölüşümde kaynakların daha etkin alanlara tahsisini bozan önemli bir negatif dışsallıktır. Bu çerçevede mikro iktisadi analizlere dayalı suç modelleri gelir, işsizlik, eğitim, eşitsizlik gibi değişkenlerin suç üzerindeki etkilerini araştırmaktadır ve ampirik analizler yardımıyla ekonomik zorlukların suç oranlarını artırıp artırmadığı test edilmektedir. Suçun iktisadi olarak incelendiği bir diğer konu ise ekonomik büyüme üzerinde yaratacağı olumsuzlukların dikkate alınması şeklindedir. Bu bakımdan artan suç olaylarının işletme maliyetlerinde doğrudan bir artışa yol açacağı, rekabet gücünü azaltacağı, yabancı yatırımcıları caydıracağı, özel ve kamu fonlarının suç önlemeye yönelik verimsiz alanlara aktarılmasına sebep olacağı, üretken kapasiteyi azaltacağı ve aynı zamanda beşerî sermaye birikimini olumsuz etkileyeceği değerlendirilmektedir. Bu yaklaşımlardan hareketle bu çalışma Türkiye'nin de dahil edildiği 25 Avrupa ülkesinin verileriyle, panel veri yöntemlerini kullanarak suçun sosyoekonomik belirleyicilerini ve suçun ekonomik büyüme üzerindeki etkisini analiz etmektedir. Elde edilen sonuçlar gelir, eğitim, refah düzeyinin suçları negatif; işsizlik, fiyat artışı ve eşitsizliğin ise suçları pozitif etkilediğini göstermektedir. Ayrıca ampirik sonuçlar suçun ekonomik büyüme üzerinde negatif etkiye sahip olduğunu doğrulamaktadır. The crime has important threats to societies and economies both from a microeconomic perspective and from a macro-economic perspective. First of all, crime is an important negative externality that disrupts the allocation of resources to more effective areas in production, consumption and distribution. In this context, crime models based on microeconomic analysis investigate the effects of variables such as income, unemployment, education and inequality on crime, and it is tested whether economic difficulties increase crime rates by empirical analyses. Another issue in which the crime is analysed economically is to take into account the negative impacts on economic growth. In this respect, it is evaluated that increased crime incidents will lead to a direct increase in operating costs, reduce competitiveness, deter foreign investors, reduce private and public funds to unproductive areas, reduce productive capacity and also negatively affect human capital accumulation. From this point of view, this study analyses socioeconomic determinants of crime and the impact of crime on economic growth by using panel data techniques for the data of 25 European countries in which Turkey as well is included for the period 1993-2012. Empirical results indicate that income, education and welfare level rises decrease crime while unemployment, price level and inequality increase it. In addition, empirical results confirm that the crime has a negative impact on economic growth. 233

Ülkelerin de bireyler gibi farklılıkları vardır. Bu vaka da ise bunlar doğal kaynaklar, emek, sermaye, teknoloji gibi farklılıklardır. Ancak, bu ülkeler mal ve hizmet ticareti için bir anlaşmaya vararak farklılıklarından önemli ölçüde yararlanabilirler. Bu anlaşmalar yıllar boyunca dünya genelinde Uluslararası ticarette ve Yatırımda hızlı bir büyüme ile sonuçlanmıştır.Doğrudan yabancı yatırım (DYY), uzun vadeli bir ilişkiyi içeren ve bir ekonomideki yerleşik bir kuruluş tarafından uzun vadeli bir ilgiyi ve kontrolü, bir ekonomideki (yabancı doğrudan yatırımcı veya ana girişim) uzun süren bir ilgiyi ve kontrolü yansıtan doğrudan yabancı yatırımcı haricindeki bir yatırım olarak tanımlamaktadır. İlk olarak, Uluslararası ticari bankalar, bu ülkelere bir finans kaynağı olarak hizmet verdi ancak küresel kredi krizlerinin bir sonucu olarak 1990'lı yıllarda banka kredileri bozulduğunda, bölgedeki çok sayıda ülkenin, yabancı kaynakları elde etmek için yatırım stratejileri ve planlarını değiştirmesi gerekti ve bu şekilde kredilerle alakalı sıkıntılar hafifletildi. Son zamanlarda, Sahra Altı Afrika ekonomileri kademeli olarak büyümektedir, ancak tespit edilen en büyük zorluklardan biri, tasarruflarının yatırım projeleri yürütmek için nispeten düşük olmasıdır. Bu nedenle, büyük ölçüde, doğrudan yatırımlar şeklindeki yabancı sermayeye bağımlıdırlar.Küreselleşme ve uluslararası ticaret, yatırım kaynaklarının, dünyada bir takım ülkeler için dış sermayenin ana akışı haline gelen Çok Uluslu Ticari Kümeler tarafından dünyada akışına kapılar açtı. Belirgin bir şekilde, son zamanlarda gelişmekte olan ve gelişmiş uluslarda yabancı doğrudan yatırımın işlevi daha yoğun hale geldi. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansına (UNCTAD) göre, küresel anlamda hareket eden toplam Yabancı Doğrudan Yatırım (FDI) miktarı, 1980'de 51,464 Milyar Dolardan 2016'da 2,3 Trilyon Dolara çok büyük bir artış sergilemiştir.iiiGenel olarak Sahra Altı Afrikası'nda, brüt gelen FDI stoku, 1980'de 251,67 Milyon Dolardan 2016'da 38,364 Milyar Dolara yükselmiştir, bu artış, dünyanın diğer bölgeleri ile kıyaslandığında daha düşük bir artıştır. Bunun anlamı, FDI çekimi ile alakalı olarak Sahra Altı Afrika'nın (SSA) dünyanın diğer bölgelerinden farklı olarak etkin olmadığıdır. 2001 yılında kıtanın önde gelen ülkelerinden oluşan bir grup tarafından oluşturulmuş bir ortaklık programı olan Afrika'nın Kalkınması için Yeni Ortaklık (NEPAD), `IDG'lere (Uluslar arası Kalkınma Hedefleri) ulaşmak için gerekli olan tahmini yıllık yüzde 7'lik büyümeyi elde etmek için – özellikle, 2020 yılına kadar fakirlik içinde yaşayan Afrikalıların oranının yarıya düşürülmesi hedefi – Afrika'nın GSYİH'sinin yüzde 12'si ya da 64 Milyar Dolar değerinde bir yıllık kaynak boşluğunu doldurması gerektiğini ifade etti.Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), bölgedeki yıllık kaynak boşluğunun, GSYİH'in %12-15'i civarında olduğunu (60-65 Milyar Dolar), bölgedeki ülkelerin, ekonomik sorunları çözmek ve vatandaşlarının yaşam koşullarını iyileştirmek için önemli kaynaklara ihtiyaç duydukları için güçlerini artırmaları gerektiğini ifade etmiştir.Son yıllarda, SSA ülkeleri, vergi kesintileri, belirli ürünlerde ithalat vergisi muafiyeti ve yabancı şirketlere bağışların verilmesi gibi teşvikler vererek yabancı doğrudan yatırımı çekmek için yoğun çabalar harcamaktadır.Yabancı doğrudan yatırım adına SSA'ya hücum dikkate alındığında, FDI'nın bugüne kadar alandaki ticaret ve büyümeye gerçek etkisine daha derin bir bakışa sahip olması gerektiğinden bahsedilmelidir. Politika yapıcıların, FDI girişlerinin, geçmişte kalkınma ve büyümeye neden olmadığını, bu yüzden ani bir yükselişin dikkatli bir şekilde beklendiği gerçeği etrafında toplanmak hayati önem taşımaktadır. Diğer açılardan, doğrudan yabancı yatırımın büyüme üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu varsayıldığında, politika yapıcıların sürdürülebilir ekonomik gelişme için bekledikleri gibi doğrudan yabancı yatırım çekmeye yönelik fikir arayışında olmaları gerekmektedir.Bu değerlendirme tam olarak bu tezin başarmayı hedeflediği şeydir. Bu tez için bir vaka çalışması olarak Sahra Altı Afrika'yı seçmek özellikle önemlidir çünkü bölgeden geliyorum ve ayrıca SSA'ya özel bir vurgu yapan FDI hakkında çok az makale var ya da hiç yok. Bölge ile ilgili mevcut makalelerin bir kısmından geçtikten sonra, pek çok kişi FDI'nin SSA'ya belirleyicilerini veya FDI'nin belirli ülkelerde ne kadar iyi çalıştığının referanslarını tartıştı. Bu konuyla ilgili araştırma makalelerinin bulunmaması, bölgedeki doğrudan yabancı yatırımın etkisine girme fırsatı vermektedir ve bu şekilde bölge hakkında halihazırda mevcut olan literatürü sağlamaktadır. Anahtar Kelimeler: Doğrudan Yabancı Yatırım, Ekonomik Büyüme, Kalkınma, Gelişmekte Olan Ülkeler, Sahra Altı Afrika. Countries just like Individuals have differences, in this case, in terms of natural resources, labor, capital, technology etc. However, these countries can significantly benefit from their differences by reaching an agreement to trade goods and services. These agreements have resulted in a rapid growth in International trade and Investment across the world over the years. Foreign direct investment (FDI) is defined as an investment involving a long-term relationship and reflecting a lasting interest and control by a resident entity in one economy (foreign direct investor or parent enterprise) in an enterprise resident in an economy other than that of the foreign direct investor. Recently, Sub-Saharan African economies have been growing gradually, however, one of their biggest challenges that have been identified is that their savings are relatively low to undertake investment projects. Because of this reason, they, to a very large extent depend on foreign capital in the form of direct investments. At first, International commercial banks served as a source of finance to these countries, but as bank lending deteriorated in the 1990s, as a result of the global credit crises, which compelled a large number of countries in the region to modify their investment strategies and plans to obtain foreign funds, this in a way mitigated the burden associated with loans.Globalization and international trade have opened doors to the flow of investment funds across the global by Multinational business conglomerates that has become the main stream of outside capital for a number of countries all across the world.Apparently, in recent times the function of foreign direct investment in developing and developed nations have been immense. According to the United Nation Conference on Trade and Development (UNCTAD), sum total Foreign Direct Investment (FDI) flows globally have grown on a large scale, from $51.464 billion in 1980 to $2.3 trillion in 2016.In Sub-Saharan Africa overall, gross inward FDI stock has increased from $251.67 million in 1980 to $38.364 billion in 2016, a relatively smaller increase as compared to other regions in the world. This simply means that with regards to FDI attraction Sub Sahara Africa (SSA) has not been effective unlike other regions in the globe.vThe New Partnership for Africa's Development (NEPAD), which is a partnership programestablished by a group of heads-of-state from all over the continent in 2001, states that in order to `achieve the estimated 7 per cent annual growth rate needed to meet the IDGs (International Development Goals) - particularly, the goal of reducing by half the proportion of Africans living in poverty by the year 2020 – Africa needs to fill an annual resource gap of 12 per cent of its GDP, or US $64 billion`.The Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) has stated that the yearly fund gap in the region, which is around 12-15% of Gross Domestic Product ($60-$65 billion), countries in the region have to step up as they require substantial funds to ameliorate the economic problems and improve living conditions for its citizens.In recent years, SSA countries have been making immense strides to attract foreign direct investment by providing incentives such as income tax breaks, import duty exclusion on certain products and the provision of handouts to foreign companies.Taking into consideration the rush into SSA in the name of foreign direct investment, it would be worthwhile if we took a deeper look at the real impact of FDI on business and growth in the area thus far. It is absolutely vital for policymakers to reckon that the fact that FDI inflows have not resulted to growth and development in the historic past, so a sudden upturn should be cautiously anticipated. In other respects, supposing that FDI has had a favorable impact on growth, that being so, policy makers have a case in seeking ideas to draw FDI as they anticipate for sustainable economic advancement. This assessment is exactly what this thesis aims to achieve. Choosing Sub-Saharan Africa as a case study for this thesis is particularly important because I hail from the region and furthermore there are little or no papers on FDI with an exclusive emphasis on SSA. After going through some of the available papers that deals with the region, a great number of them discussed the determinants of FDI to SSA or references of how well FDI is doing in specific countries. The lack of research papers on this topic gives me an opportunity to delve into the effect of foreign direct investment in the region, by this way provide to the already available literature on the region.Keywords: Foreign Direct Investment, Economic Growth, Development, Developing Countries, Sub-Saharan Africa. 91

Bu çalışmada Türkiye ile Şanghay İşbirliği Örgütü (Rusya, Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan, Hindistan, Pakistan) üyeleri ve diyalog ortakları arasındaki ticaret hacminin belirleyicileri geleneksel ve genelleştirilmiş Çekim Modelleri bağlamında 2002-2017 dönemi için panel regresyon modellerinden hareketle incelenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda, ticaret hacmini açıklamak için geleneksel yaklaşım çerçevesinde kişi başına düşen Gayri Safi Yurt İçi Hasılaya ek olarak, Çekim modelinde öne çıkan uzaklığa ilişkin, tarife oranlarından hareketle oluşturulmuş olan ticaret özgürlüğü endeksi, ve genelleştirilmiş modelde ise, politik istikrar ve reel döviz kuru değişkenlerinin etkisi de modele dahil edilmiştir. Türkiye'nin Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) diyalog ortaklığının etkilerinin test edilmesine yönelik ise, ŞİÖ öncesi ve sonrası döneme ilişkin değişimlerin kukla değişkenler ile modellere dahil edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın bulguları, ilgili ülkelerde, geleneksel Çekim modeli bağlamında, milli gelir artışlarının ticaret hacmi üzerindeki pozitif etkilerine ek olarak, 2009 krizinin olumsuz etkilerinin reddedilmediğine işaret etmektedir. ŞİÖ üyesi ve diyalog ortaklarına ilişkin Genelleştirilmiş Çekim modeli tahminlerinin bulguları ise şöyle sıralanmaktadır: i. ticaret partnerlerinin politik istikrarındaki artışların ticaret hacmi üzerindeki olumlu etkileri, ii. ticari korumacılığın bir ölçütü olan ticari özgürlüklerin ticaret hacmi üzerindeki pozitif, dolayısıyla, korumacılığın negatif etkileri, iii. reel döviz kurundaki artışların ticaret hacmi üzerindeki negatif etkisi, ve son olarak, iv. ŞİÖ kukla değişkeni bağlamında ŞİÖ öncesi ve sonrası dönemlerde belirtilen bu etkiler arasında değişimlerin istatistiksel olarak kabul edildiği sonuçlarına varılmıştır. Bu bağlamda, ŞİÖ üyeliği diyalog ortaklığının ticaret hacmi üzerinde önemli etkileri olduğu ve gelecekte ticaret hacmi üzerindeki pozitif etkilerin arttırılmasına yönelik ticaret politikalarının daha da arttırılmasının önem taşıdığı sonucuna ulaşılabilmektedir. In this study, the determinants of the trade volume between Shanghai Cooperation Organization (Russia, China, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Uzbekistan, Tajikistan, India, Pakistan) members and Turkey as a dialogue partner have been aimed to be analyzed with traditional and generalized Gravity Models with panel regressions for the period of 2002-2017. In this context, in addition to the traditional usage of the size indicator, the Gross Domestic Product (GDP) and per capita GDP, in explaining the trade volume, the trade freedom index, the political stability and the real exchange rate variables and their effects are also included in the generalized Gravity Model as proxies of the distance concept in the model. For testing the effects of dialogue partnership of Turkey's Shanghai Cooperation Organization (SCO), in regard to the period before and after SCO, the changes are intended to be included in the model with dummy variables.The findings of the work indicate that the negative effects of the 2009 crisis have not been rejected in addition to the positive effects of the national income increases on the trade volume in the related countries in the context of the traditional Gravity Model. The findings of the Generalized Gravity Model estimated for the SCO member and dialogue partners are as follows: i. the positive effects of increases in the political stability of trade partners on trade volume cannot be rejected, ii. the positive effect of trade freedom as a measure of trade protectionism on trade volume cannot be rejected, suggesting the negative impact of protectionism, iii. the negative effect of increases in real exchange rate on trade volume, and lastly iv. in the context of the SCO dummy variable and its interactions with the above mentioned variables, the changes between the effects of the variables before and after dialogue with SCO on the trade volume were considered as statistically significant. In this context, it can be concluded that the possible SCO membership and the dialogue partnership have significant impacts on the trade volume and it is important to enhance the trade policies directed towards improving the positive effects even further on trade volume in the future between Turkey and the SCO countries. 188

Dünyanın en hızlı büyüyen ve gelişen sektörlerinden biri olan turizm sektörü, ülkeler için çok önemli bir ekonomik kazanç sağlama aracı olarak görülmektedir. Bir bölgede turizm sektörünün gelişmeye başlamasıyla birlikte hem olumlu hem de olumsuz ekonomik, sosyo-kültürel ve çevresel etkiler meydana gelebilmektedir. Bu etkileri en çok yerel halk hissetmektedir. Bu nedenle turizm faaliyetlerine yönelik yerel halkın tutum ve davranışlarının ölçülmesi önemli bir araştırma konusu haline gelmiştir. Tarihi, kültürel ve inanç turizmi yönünden önemli turistik çekiciliklere sahip olan Mardin ili, ulusal ve uluslararası turizm hareketleri yönünden önemli bir turistik destinasyon olarak görülmektedir. Bu çalışmada, Mardin ilindeki yerel halkın turizm gelişimine ve turizmin ekonomik, sosyo-kültürel ve çevresel etkilerine yönelik algılarının belirlenmesi amacıyla anket yöntemi gerçekleştirilmiştir. Veriler Mardin ilinde yaşayan 509 katılımcıdan toplanmış ve SPSS 23 programı ile analiz edilmiştir. Araştırmanın hipotezlerini test etmek amacıyla yerel halkın turizm gelişimine yönelik destek algıları ile turizmin ekonomik, sosyo-kültürel ve çevresel etkileri arasında korelasyon analizi yapılmıştır. Ayrıca yerel halkın turizm gelişimine yönelik destek olma düzeyleri ile demografik özellikleri arasındaki farklılıkların belirmesi amacıyla farklılık analizleri yapılmıştır.Elde edilen verilen analizi sonucunda, yerel halkın turizmin ekonomik, sosyo-kültürel ve çevresel etkilerine yönelik algılarının genel itibariyle olumlu olduğu ve turizm gelişimine yönelik faaliyetleri desteklediklerini görülmüştür. Ayrıca yerel halkın turizm gelişimine yönelik destek algısı ile turizmin ekonomik ve çevresel etkilerine yönelik algıları arasında pozitif bir ilişki olduğu ama turizmin sosyo-kültürel etkilerine yönelik algıları arasında negatif bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Farklılık analizleri sonucunda ise, cinsiyete, medeni duruma, aylık gelire ve mesleklerine göre turizm gelişimine yönelik verilen desteklerin de anlamlı farklılık görülmediği ancak eğitim durumları ve yaş'a göre anlamlı bir farklılık görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Turizmin Etkileri, Turizm Gelişimi, Yerel Halk, The tourism sector, which is one of the fastest growing and developing sectors in the world, is seen as a very important economic gain tool for countries. As the tourism sector starts to develop in a region, both positive and negative economic, socio-cultural and environmental impacts may occur. These effects are mostly felt by local people. Therefore, measuring the attitudes and behaviors of local people towards tourism activities has become an important research topic. Mardin, which has significant tourist attractions in terms of historical, cultural and faith tourism, is seen as an important tourist destination in terms of national and international tourism movements. In this study, a questionnaire was conducted to determine the perceptions of local people in Mardin on tourism development and economic, socio-cultural and environmental effects of tourism. Data were collected from 509 participants in Mardin province and analyzed with SPSS 23 program. In order to test the hypotheses of the research, correlation analysis was conducted between the perception of support of local people for tourism development and economic, socio-cultural and environmental effects of tourism. In addition, differences were analyzed in order to determine the differences between the level of support of the local people for tourism development and demographic characteristics.As a result of the obtained analysis, it was seen that the perception of the local people about the economic, socio-cultural and environmental effects of tourism was generally positive and they supported the activities for tourism development. In addition, it was found that there is a positive relationship between the perception of support of the local people for tourism development and their perceptions about the economic and environmental effects of tourism, but there is a negative relationship between the perceptions of the socio-cultural effects of tourism. As a result of the differences analysis, there was no significant difference in the support provided for tourism development according to gender, marital status, monthly income and occupations, but there was a significant difference according to education level and age.Keywords: Tourism Effects, Tourism Development, Local Residents, Mardin 122

Üniversiteler, bütün toplumlarda bilimsel gelişmenin yanında sosyo-ekonomik kalkınmanın ve sanayileşmenin de en önemli araçlarındandır. Tarihsel olarak bilimsel bilginin üretildiği merkezler olan üniversiteler, 20. Yüzyılın ikinci yarısından itibaren ulusal ve yerel ekonomide yarattıkları dönüştürücü etkilerle de önemli bir kurum haline gelmiştir. Bölgesel gelir dağılımı ve ulusal kalkınma konusunda sorunlar yaşayan Türkiye'de üniversiteler son yıllarda yerel kalkınmanın en önemli araçlarından birisi olmuştur.Üniversitelerin ekonomi üzerindeki etkileri dinamik ve statik etkiler olarak ele alınabildiği gibi dolaylı ve dolaysız etkiler olarak da ele alınmaktadır. Yabancı ve yerli literatürdeki çok sayıda araştırma, üniversitelerin yerel çevrenin kalkınmasında önemli bir rol üstlendiğini ortaya koymaktadır. Ancak bir çok araştırmaya göre üniversitelerin yarattığı bu katkılara rağmen özellikle öğrencilerin barınma, sosyal ve kültürel ihtiyaçlarına yönelik alt yapı yetersizlikleri söz konusudur.Kastamonu Üniversitesi'nin ekonomik etkilerinin yanında üniversitede öğrenim gören öğrencilerin memnuniyet düzeyini de ölçmeyi amaçlayan bu araştırmanın bulgularına göre gerek Üniversite'nin kurumsal harcamaları gerekse üniversite çalışanları ve öğrencileri, Kastamonu ekonomisine doğrudan ve dolaylı yollardan önemli ekonomik katkılar sağlamaktadır. Ancak öğrencilerin başta barınma imkanları ve maliyetler Universities are one of the most important tools of socio-economic development and industrialization besides scientific development in all societies. Historically, universities, the centers where scientific knowledge is produced, have become an important institution with the transformative effects they have created in the national and local economy since the second half of the 20th century. Regional income distribution is having problems at universities and national development in recent years Turkey has become one of the most important tools for local development.The effects of universities on the economy can be considered as dynamic and static effects and they are also considered as indirect and direct effects. Numerous studies in the foreign and domestic literature show that universities play an important role in the development of the local environment. However, in spite of these contributions by universities, there is a lack of infrastructure especially for students' shelter, social and cultural needs.In addition to the economic impacts of Kastamonu University, the results of this study aiming to measure the satisfaction level of the students studying at the university, as well as the university's corporate expenditures and the university employees and students provide important economic contributions directly and indirectly to the economy of Kastamonu. However, it is also seen that students have problems on a subject, especially housing and costs and the attitude of the shopkeepers. 124

Bu araştırmanın amacı Türkiye'de limanların ihracata olan etkilerinin tespit edilmesidir. Araştırmada Türkiye'nin en önemli limanlarından olan Mersin Liman örneği üzerinden inceleme yapılmıştır. Limanlar, ülkelerin ihracat ve ithalat kanallarında önemli yere sahip olup ülkenin dışarıya açılan kapıları olarak görülmektedir. Bu nedende liman odaklı olarak ihracat ve ithalatın incelenmesi, limanların geliştirilmesi adına önemli görülmüştür. Çalışmanın test aşamasında veriler TÜİK resmi web sitesinden Amerikan Doları ($) cinsinden temin edilmiştir. Verilerin test aşamasında birim kök testlerinden ve Granger Nedensellik testinden faydalanılmıştır. Bir yıllık dönem incelendiğinde Mersin Limanı ihracatı, denizyolu ihracatının ve toplam ihracattın nedeni olarak tespit edilmiştir. Mersin Limanı ihracatı, bir yıllık dönemde denizyolu ihracatını ve toplam ihracatı istatistiksel olarak anlamlı şekilde etkilemektedir. Anahtar Kelimeler: İhracat, İthalat, Mersin Limanı The purpose of this study is to identify how harbours in Turkey affect exports. The research is structured in the form of a case study of the Mersin Harbour, one of the vital harbours of Turkey. A harbour is critical for the export and import flow of countries and treated as an outbound gateway of a country. Therefore, it has been deemed necessary to study export and import functions from the harbour perspective in an aim to develop harbours. During the test phase of the research, financial data have been obtained from the TSI's official web site in United States Dollars (USD). When testing the data, unit root tests and Granger's causality test have been employed. After reviewing the 1-year period, export through the Mersin Harbour has been identified as the driver of the maritime exports and overall export. Exports through Mersin Harbour have a significant statistical effect on maritime export and overall exports over the one-year period. Keywords: Export, Import, Mersin Harbour 103

Bilim ve teknoloji alanındaki gelişmelere ve dünyanın küreselleşme sürecine bağlı olarak dış ticaret alanında liberal anlayış hız kazanmıştır. Özellikle ulaşım ve iletişim alanında yaşanan ilerlemeler, uluslararası ilişkileri ve ticareti geliştirmiştir. Ülkeler ticaret hacimlerinde artış sağlamak için birçok uygulamalar ortaya koymaktadır. Bu bağlamda Serbest Bölgeler dış ticareti desteklemeyi amaçlayan bir uygulama olmuştur. 1980'den itibaren Türkiye'nin ekonomi anlayışında dışa dönük ekonomi politikası benimsemesiyle Serbest Bölgeler sözü edilen ekonomik sistemin dikkate değer araçlarından biri olmuştur. Serbest Bölgeler Türkiye'nin dış ticaret hacmini, yabancı sermaye yatırımlarını ve istihdamını arttıran en büyük unsur haline gelmiştir. Çeşitli sebeplerle ülkelerinden ayrılan ve ülkelerindeki iç savaş ortamından kaçan Suriyeliler, daha göç sürecinin başında, 2014 yılında Mersin'i yatırım yaptıkları bir merkeze dönüştürmüşlerdir. Yalnızca 2014 yılı içinde 170 şirket kurmak suretiyle, Mersin'i sözü edilen yıl içinde en fazla yabancı şirket kurulan iller arasında üçüncü sıraya yükseltmişlerdir. Mersin Serbest Bölgesi'nde Mayıs 2019 sonu itibariyle faaliyette bulunan Suriyeli ortaklı firma sayısı 49 olarak tespit edilmiştir. Bu da bölgede bulunan firmalar içinde %11.7'lik bir orana tekabül etmektedir. Mersin Serbest Bölgesi'nin, Mersin limanından da faydalanarak ihracata yapılan yatırımlarından dolayı hem `Serbest Ticaret Bölgesi` hem de `Serbest Üretim Bölgesi` kurmaya elverişli olabileceği düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Serbest bölge, Mersin serbest bölgesi, Suriyeli firmalar The liberal understanding in the field of foreign trade has accelerated due to the developments in science and technology and the globalization process of the world. Advances in transport and communication, in particular, have improved international relations and trade. Countries put forward many practices to increase trade volumes. In this context, Free Zones became an application aimed at supporting foreign trade. From 1980 to adopt outward-oriented economic policies in Turkey's economy has been one of understanding with the Free Zones remarkable economic system tools mentioned. Free Zones in Turkey's foreign trade volume, has become the biggest factor increasing the foreign investment and employment.Syrians, who left their countries for various reasons and escaped from the civil war environment in their countries, turned Mersin into a center where they invested at the beginning of the migration process. By establishing 170 companies in 2014 alone, Mersin ranked third among the provinces with the highest number of foreign companies established in the said year. As of the end of May 2019, the number of Syrian partner companies operating in Mersin Free Zone is 49. This corresponds to a ratio of 11.7% among the companies in the region. It is thought that Mersin Free Zone may be convenient to establish both `Free Trade Zone` and `Free Production Zone dolayı due to its investments in exports by benefiting from Mersin port.Keywords: Free zone, Mersin free zone, Syrian firms 99

Finansal istikrarsızlığın hâkim olduğu finansal sistemlerde meydana gelen olumsuzlukların ve ekonomik sistem içerisindeki yanlış tercihlerin neden olduğu mali dengesizlik durumlarında şiddetli finansal şokların gerçekleşmesi kaçınılmazdır. Finansal istikrarı sağlamanın güç olduğu ekonomilerde bankacılık sektörünün zayıf, olası finansal şok ve krizler karşısında düşük dirençli olması halinde finansal kırılganlığın arttığı söylenebilir.Çalışmada para politikası uygulanmasında aktif rol alan bankaların mevduat zorunlu karşılık oranlarının ticari banka bilançoları incelenerek uygulanmış olan mevcut para politikaların finansal istikrara olan etkileri tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışma neticesinde ise TL cinsinden zorunlu karşılık oranlarındaki artışlar nakit değerler üzerindeki artışı durduramasa da negatif yönlü bir artışa sebep olarak piyasadaki likidite düzeyine etki edebilmektedir. Bu etki sonucunda piyasadaki likidite akışının yavaşlamasıyla ülke içerisinde faizler yüksek oranları görebilmekte ve yatırımların önüne geçebilmektedir. Hal böyle olunca da ülke içerisinde yatırım durması ile işsizlik ve enflasyon oranlarının artış göstermesi kaçınılmaz olmaktadır. It is inevitable that severe financial shocks will occur in cases of financial instability caused by the negativities in financial systems dominated by financial instability and by wrong choices in the economic system. It can be said that financial fragility increases in the economies where financial stability is difficult, if the banking sector is weak, against possible financial shock and low resistance to crises.In this study, the effects of the current monetary policies on the financial stability of the banks, which have been applied in the monetary policy implementation, have been examined by examining the commercial bank balance sheets of the deposit required reserve ratios.As a result of the study, the increase in the reserve requirements in TL denominated deposits may not halt the increase in cash values, but this may have a negative effect on the liquidity level in the market. As a result of this effect, interest rates in the country can see high rates and prevent investments by slowing the liquidity flow in the market. As such, it is inevitable that unemployment and inflation rates will increase in the country. 87

Ekonomik anlamda sanayi temelli kalkınması 1980'li yıllar itibariyle başlayan Türkiye, sanayinin duyduğu ham madde ihtiyacı, şehirleşme ve ulaşım sektörlerinin gelişimi gibi etmenler sebebiyle enerjiye daha fazla ihtiyaç duymuştur. Fosil kaynaklı enerji konusunda yetersiz bir konumda olması Türkiye'nin, enerji gereksinimini ithalat yoluyla karşılamasını gerektirmiştir. Yüksek oranlara çıkan enerji ithalatı zamanla Türkiye'nin ekonomisi üzerinde olumsuz etkilere yol açarak dış ticaret açığının artmasına neden olmuştur. Çalışmada Türkiye'nin enerji bağımlılığının Türkiye ekonomisi üzerinde enerji dış ticaret verileri bağlamında yarattığı sonuçların değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda bu alanda daha önce yapılmış olan ve tezin konusu çerçevesine giren çalışmalar -kitap-tez-makale ve resmi ve özel kurumların rapor ve istatistikleri- kullanılarak güncel enerji verileri üzerinden Türkiye'nin 2000 sonrası enerji bağımlılığı ve dış ticaretin ekonomi açısından değerlendirilmesi yapılmıştır. Türkiye'nin petrol ve doğalgaz özelindeki enerji bağımlılığı ülkenin ekonomik kalkınma planları itibariyle tarihsel ve güncel bir gerçekliktir. Komşularına göre petrol ve doğalgaz kaynakları açısından zengin olmayan Türkiye'nin enerji bağımlılığı sorunu, öncelikle sorunun kabulüyle ortaya konulacak çözümleri gerçekçi kılacaktır. Bu bağlamda çalışmanın son bölümünde detaylı olarak Türkiye'nin enerji bağımlılığının ekonomik etkilerini azaltmak için takip ettiği ve takip etmesi gereken yollar üzerinde de durulmuştur. Having the beginnings of its industry based economic development in 1980s, Turkey had an increasing need for energy due to factors such as raw material requirements of the industry, urbanization, and development of the transportation sector. It's geographic lack of fossil-based energy resources led Turkey to meet energy requirements through imports. In time, increasing rates of energy imports had a negative impact on Turkey's economy; most notably an increase in foreign trade deficit.Purpose of this study is to investigate the repercussions of energy dependence on the economy of Turkey in the context of applicable foreign energy trade data. To this end, previous research in form of books and papers relevant to the subject matter as well as statistics and reports from official and private establishments haven been used to evaluate the energy depency and the economy of Turkey after 2000s in terms of foreign trade.Turkey's energy dependence with reference to oil and natural gas is, as per it's development planning, a historical and contemporary reality. Turkey, with a lack of oil and natural gas compared to the neighboring countries, has a problem of energy independency and it will be elucidated chiefly through solutions deriving from it's acceptance. In this context, last chapter of the study also dwells in detail upon what processes are being followed and to be followed, so that the economic impact of Turkey's energy dependency could be minimized. 139

Sağlık turizmi, küresel turizm pazarının en hızlı büyüyen bölümlerinden biridir. Zira insanları turizme ve seyahate yönlendiren etmenlerin başında sağlık gelmektedir. Sağlık turizmi, kişisel ve bireysel deneyim sunan bir turizm çeşidi olması nedeniyle günümüzde uluslararası alanda büyük ilgi görmektedir. Bu sebeple sağlık faaliyetlerinin turizm içindeki payı artmakta ve önemli hale gelmektedir. Dolayısıyla bu alanda yapılan harcamalar ve yatırımlar büyük öneme sahiptir. Bu doğrultuda Ekonomi Bakanlığı, sağlık turizminde faaliyet gösteren işletmelere teşvik sağlamaktadır. Turizm sektörünün gelişme göstermesiyle birlikte tarım, sanayi ve hizmet sektörleri başta olmak üzere pek çok sektör doğrudan ya da dolaylı olarak etkilenmektedir. Turizm sektörüne yapılan yatırımlar paralelinde yeni iş alanları oluşmaktadır. Bu durum beşeri sermayeye olan talebi arttırmakta ve istihdam artışı sağlamaktadır. Sağlık turizmi, birbirinden farklı alanların buluşma noktası niteliğine sahip olduğundan doğru yatırımlarla büyümeye oldukça elverişli bir alandır. Bu nedenle Türkiye'deki sağlık imkânlarının daha iyi tanıtılması, bunun için aktif çaba gösterilmesi, net bir strateji uygulanması, hizmete önem verilmesi ve denetleme sisteminin geliştirilmesi gerekmektedir Health tourism is one of the fastest growing part of the global tourism market. Health is one of the factors that direct people to tourism and travel. Since it is a kind of tourism that offers personal and individual experience, health tourism is attracting great interest in the international arena. For this reason, the share of health activities in tourism increases and becomes important. Therefore, the expenditures and investments made in this area are of great importance. In this context, the Ministry of Economy provides incentives for businesses operating in health tourism. With the development of the tourism sector, many sectors, particularly agriculture, industry and service sectors, are directly or indirectly affected. In parallel with the investments in tourism sector, new business areas are formed. This situation increases the demand for human capital and increases employment. Health tourism is a meeting point of different areas and it is a very convenient area to grow with the right investments. Therefore, better promotion of healthcare facilities in Turkey, showing active efforts for it, the implementation of a clear strategy needs to be developed of placing an emphasis on service and auditing systems. 182

Katılım bankaları günümüzde insanlar tarafından oldukça tercih edilmektedir. Bu tercihin altında yatan etmenleri başta dini inançlar olmak üzere ekonomik ve sosyal nedenler olmak üzere üç grupta toplayabiliriz. Özellikle inançları gereği ellerinde bulunan fonları faize yatırmak istemeyen faize duyarlı olan insanlar katılım bankaları aracılığı ile fonlarını değerlendirebilmektedir. Katılım bankaları bu özellikleri ile klasik bankaların hem alternatifi hem de tamamlayıcısı konumundadırlar. Dünyada başta körfez ülkeleri olmak üzere atıl fonların ekonomiye kazandırılması açısından 1960'lı yıllardan itibaren gelişme gösteren katılım bankaları ülkemizde de 1980'li yıllardan itibaren hızla gelişmeye başlamış ve günümüzde bu bankaların rakamları incelendiğinde klasik bankaların alternatifi konumuna ulaştıkları görülmektedir. Ancak katılım bankalarının müşterilerine sunduğu ürünlerin çeşitliliği ve bu ürünlerin kullanım koşulları incelendiğinde klasik bankalara göre oldukça sınırlı kalmaktadır. Bu da katılım bankalarının daha çok klasik bankaların tamamlayıcısı olmasına neden olmaktadır. Katılım bankaları bir ekonominin gelişme göstermesi açısından çok önemlidir. Reel ekonomi açısından çok önemli olarak görülen Küçük ve Orta Boy İşletmeler (KOBİ)'in klasik bankalardan finansman sağlama özelliği sınırlıdır. Ancak katılım bankaları sağladıkları ürünlerle reel ekonomi için can damarı olarak görülen Küçük ve Orta Boy İşletmeleri (KOBİ) klasik bankalara göre daha rahat finanse edebilmekte ve ülke ekonomisinin büyümesine katkı sağlamaktadır. Başta ülkemiz olmakla birlikle tüm dünya ülkelerinde atıl fonların ekonomiye kazandırılması ve ihtiyaç duyanlara aktarılması açısından katılım bankalarının teşvik edilmesi gerekmektedir. Participation banks are highly preferred by people today. We can gather the factors underlying this preference in three groups, primarily religious, economic and social. Especially people who do not want to put funds in interest earning accounts due to their beliefs, can invest their funds through the participation banks. Participation banks having these features are both alternative and complementary to classical banks.Participation banks, which have developed since 1960s in terms of earning the idle funds, especially in the Gulf countries, have started to develop rapidly in our country since the 1980s, and nowadays, when the figures of these banks are examined, it is seen that they have reached to the alternative position of classical banks. However, when the diversity of the products offered by the participation banks to the customers and the usage conditions of these products are examined, it is rather limited compared to the classical banks. This causes participation banks to be more complementary to the classical banks.Participation banks are very important in terms of the development of an economy. Small and Medium-Sized Enterprises (SMEs), which are seen as very important in terms of real economy, have limited ability to provide financing from classical banks. However, small and medium sized enterprises (SMEs), which are regarded as vital for the real economy with the products they provide, can be financed more easily by participation banks than by classical banks and this contributes to the growth of the country's economy.Participation banks need to be encouraged in terms of bringing the idle funds to all economies of the countries in the world together with our country and in terms of financing the companies in need of them. 111

ABD'de subprime mortgage sisteminin çökmesi ile başlayarak dünyaya yayılan 2008 finans krizi, 1929 sonrasında yaşanılan ilk küresel kriz olarak kendini göstermiştir. Bu krizden etkilenen ülkelerden birisi de hiç şüphesiz Türkiye olmuştur. Bu nedenle, bu çalışmada 2008 küresel finans krizinin Türkiye ekonomisi üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışmada, öncelikle kriz tanımları ile birlikte iktisat yazınındaki mevcut finansal kriz modellerine ve kriz türlerine, küreselleşme olgusuna ve neoliberal iktisat politikasının iç dinamiklerine yer verilmiştir. Sonrasında, krizin çıkış noktası olan subprime mortgage sisteminin ABD içinde ne şekilde tıkanma noktasına geldiği üzerinde durularak krizin Türkiye ekonomisi üzerindeki etkileri incelenmiştir. Çalışma sonucunda, 2008 küresel finans krizinin Türkiye ekonomisini birçok noktada önemli ölçüde etkileyen bir kriz olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Örneğin, İMKB bileşik fiyat endeksi bir yıl içinde yaklaşık %35 değer kaybetmiş, borsadaki yabancı yatırımlar hızla düşmüştür. Dış ticaret hacmi, krizle beraber %27,2 oranında azalma göstermiş, 2008 yılında ekonomik büyüme %1,1'e gerilemiştir. Toplam sanayi üretimi 2018 son çeyreğinde %-9.6'ya düşmüştür. Ayrıca işsizlik oranı 2009 yılında %14'lere çıkmıştır. Dolayısıyla Türkiye, krizden etkilenen diğer ülkelere kıyasla finansal piyasalarda büyük çöküşlerle karşılaşmamış olmasına karşın, genel olarak makro ekonomik göstergeler bakımından krizden önemli yaralar alarak çıkmıştır. The US financial crisis, which began in the US with the collapse of the subprime mortgage system and spread to the world has emerged as the first global crisis after 1929. One of those countries affected by the crisis was undoubtedly Turkey. In this study, it was aimed to investigate the impacts of the 2008 global financial crisis on Turkey's economy. For this purpose, the current financial crisis models and types of crises, globalization phenomenon and the internal dynamics of neoliberal economic policy were included in the study. Then, the focus was on how the subprime mortgage system, which was the starting point of the crisis, came to a point of obstruction in the US and the effects of the crisis on Turkey's economy was examined. It was concluded that 2008 global financial crisis affected Turkey's economy considerably at many points. For example, the ISE compound price index lost about 35% in one year, while foreign investments in the stock market declined rapidly. The foreign trade volume, together with the crisis, decreased by 27.2% and the economic growth decreased to 1.1% in 2008. Total industrial production decreased to -9.6% in the last quarter of 2018. Moreover, the unemployment rate increased to 14% in 2009. Thus, Turkey compared to other countries has had no major collapse in the financial markets. However, in terms of macroeconomic indicators, it has taken important wounds from the crisis. 117

Bu tez çalışmasında, birim GDP üretmek için tüketilen enerji miktarı (enerji yoğunluğu) ile yine birim GDP üretimi nedeniyle salınan CO2 miktarı (karbon yoğunluğu) arasındaki uzun dönemli ilişki, Türkiye için 1985-2015 dönemi yıllık veri seti kullanılarak, iki aşamalı Engle-Granger koentegrasyon (eş-bütünleşme) sınaması ve Hata Düzeltme Modeli çerçevesinde araştırılmıştır. Araştırmanın sonucunda Engle-Granger koentegrasyon analizi göstermiştir ki, enerji yoğunluğu ile karbon yoğunluğu değişkenleri arasında uzun dönemli ve pozitif bir ilişki bulunmaktadır. Hata düzeltme modeli analizi ise, enerji tüketiminden CO2 salımına doğru, tek yönlü Granger nedensellik bulunduğunu göstermektedir. Sonuçlara göre, enerji yoğunluğu azaldığında, karbon yoğunluğu da azalmaktadır. Birim GDP üretimi, daha az enerji tüketilerek gerçekleştirildiğinde, aynı ekonomik büyüme seviyesinde daha az CO2 salımı yapılmaktadır. Üretim süreçlerinde daha çevreci teknolojilerin kullanılması veya ekonominin temel üretim faaliyet türünün ağırlıklı olarak imalat sektöründen, hizmetler sektörüne kayması gibi etmenler, üretim için ihtiyaç duyulan enerji miktarını azaltır. Başka bir ifadeyle, ekonomik büyümenin daha az enerji tüketimi ile sağlanması, daha az CO2 salımı yapılması anlamına gelmektedir. In this thesis study, the long-term relationship between the amount of energy consumed per unit of GDP (energy intensity) and the amount of CO2 emission per unit of GDP (carbon intensity) was investigated in the framework of two-step Engle-Granger co-integration test and Error Correction Model by using annual data set of 1985-2015 period for Turkey. The analysis results of Engle-Granger co-integration showed that there is a long-term and positive relationship between energy intensity and carbon intensity variables. Also, unidirectional Granger causality from energy consumption to carbon emission was determined according to the error correction model analysis. Hereunder, while the energy intensity is reduced, the carbon intensity decreases. When per unit of GDP production is carried out with the less energy consumption, the less CO2 is released at the same economic growth level. Factors such as the use of more environment-friendly technologies in production processes or the shift of the main production activity from the manufacturing sector to the services sector, reduce the amount of energy needed for production. In other words, economic growth by using less energy consumption means less CO2 emissions. 71

2000'li yılları Türkiye ekonomisinin gidişatı bakımından incelediğimizde önceki yıllardan farkı enflasyonun düşüş seyrinde olması ve dezenflasyon kavramıdır. Çok yüksek oranlarda enflasyon oranlarını görmüş bir Türkiye ekonomisi son 10 yılda enflasyonu tek haneli rakamlara indirmeyi başarmıştır. Tek haneli enflasyon süreci süreklilik haline getirilebilirse ekonomiye faydası yüksek oranda olmaktadır. Enflasyon oranının düşük olması ekonomide belirsizliği azalttığı için yatırımlarında artmasına neden olmaktadır. Çünkü düşük faizler yatırımcıların kendilerini güvende hissetmelerine neden olmaktadır. Üretim ve istihdam artar, kişi başına düşen gelir artar, kalkınma ve büyüme olumlu etkilenir. Ekonominin istikrarlı ve güçlü olabilmesi için düşük enflasyon oranının korunması gerekmektedir.Türkiye ekonomisini 2000'li yıllardan sonra şekillendiren temel kavramlar küreselleşme ve dünya ekonomisine entegrasyon ve düşen enflasyondur. Bu durum Türkiye ekonomisini önemli fırsat olması ile birlikte riskleri de beraberinde getirmektedir. The concept of disinflation and sustained low inflation rate are key differences for Turkish economy in terms of economic progress before 2000s and the previous years. Turkish economy which experienced the high rate of inflation managed to reduce the inflation into single-figure inflation rate within the last decade. Extended period of the single-figure inflation rate is very beneficial to the economy. Low inflation encourages to make more investments because it decreases the financial uncertainty. Low interest rate arising from the low inflation makes the investors feel more secure. Production, employment, per capita income, economic development and economic growth is affected positively under by these economic conditions including low interest rate and low inflation. Low inflation rate should be kept under control to make economy more strong and stable.The receded inflation, integration in the world economy and globalisation are basic concepts that shaped the Turkish economy after 2000s. Although it has some risks, this economic condition is also an economic opportunity for Turkish economy. 89

Bu çalışma, öncelikle, ithalat / ihracat ile döviz kurundaki oynaklık arasındaki ilişkiyi açıklamak ikincil olarak da Türk Lirasının döviz kurundaki oynaklığın ile otomobil ihracatındaki değişimler arasındaki uzun vadeli ilişkinin varlığını araştırmak amacını taşımaktadır. Türkiye'de ve ülke ticaretinin ekonomisi üzerindeki etkisini ölçmek için analitik bir örnek olay incelemesi , zaman serileri kullanılarak yapılmıştır. Bu amaçlara ulaşmak için, geniş bir ARDL sınır testi yöntemini uygulanmıştır. Türkiye merkez bankasının Elektronik Veri Sistemi Web Sitesi'nden (EVDS) ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile birlikte veriler kullanılmıştır. Bu araştırmanın yapıldığı yerde, Temel analiz, özellikle 2004 ve 2009 arasındaki dönemde, aynı dönemde Otomobil satışlarının azalması da dahil olmak üzere, döviz kurunun yüksek USD / TL dalgalanmasının olduğunu göstermiştir. Çalışma verilerinin hatalı ve daha güvenilir bir analizi için ve zaman serisi olarak kabul edilen verilerin niteliğine göre, zaman içinde durağan ve kararlı olmasını sağlamak için yapılan bir dizi veri testi. Veriler normalde dağıldığını ve kanıtlandığını gösteren sonuçlar, veri değişkenleri arasında hiçbir otokorelasyon sorunu olmadığını, bu da çalışma değişkenlerinin her birinin, önerilen çalışma hipotezini araştırmada kendi açıklayıcı rolüne sahip olduğunu göstermektedir. Bunun yanında, Çalışma değişkenlerini sağlamak için kullanılan ve durağan olan Birim kök testi, sonuçlar hiçbir değişkenin durağan olmadığını göstermiştir; bu, kullanılan amacı tanımlamak için kullanmaya uygun verilerin anlamına gelir. Ayrıca, çalışma modellerinde kullanılan standart testleri olumsuz etkilemeyecektir.Sonuçlar, döviz kurundaki oynaklığın, uzun vadede dinamik olarak otomobil ihracatı üzerinde önemli bir etkisi olduğu sonucuna varılarak, Türkiye'deki oynaklık oranı ile otomobil ihracatı arasında güçlü bir ilişki olduğunu göstermektedir. Bu ekonomik model ve teori ile tutarlıdır.Anahtar Kelimeler: Döviz, ihracat, İthalat, Otomobil pazarı, Türkiye ekonomisi This study aimed to achieve different purposes including explaining the relationship between imports/exports of a country and changes of the foreign exchange rate, investigating the presence of the long-term relationship between the changes of the rate of foreign exchange and change in exporting of cars in Turkey, and ensuring the impact of the country's trade on its economy. To achieve these purposes, the researcher applied a widespread ARDL bounds testing method, where the researcher depended on data from the Electronic Data System Website (EVDS) of the Turkish central bank along with the Turkish statistical institute (TURKSTAT). Where this research is an analytical case study using data time series of data from 2001-2016. The basic analysis showed the high volatility of foreign exchange rate USD/TL especially on the period from 2004 to 2009, besides the decrease of Automobile sales over the years in the same period. For a deeper and more reliable analyzing of study data and with respect to the nature of data that considered as time series, a set of data tests performed in order ensure it's stationary and stability over time. The results showed that data is normally distributed and evidenced there is no autocorrelation problem between data variables which means each of the study variables has its own explanatory role in investigating the proposed study hypothesis. Besides, Unit root test used to ensure study variables and are stationary, results showed that no variables suffered nonstationary, which means that data appropriate to use to describe the purpose it used to. Moreover, will not affect negatively on standard tests used in the study models. The results concluded that the foreign exchange rate volatility has a considerable impact on cars exports equations in the dynamics of the long term, indicating that there is a powerful correlation between the rate's volatility and exports of cars in Turkey. This is consistent with the economic model and the theory.Keywords: Foreign exchange, Foreign exchange volayility, Export, İmport, Car market, Turkish economy 130

İkinci Dünya Savaşı sonrası dünya ekonomisinde ABD'nin hegemonyasının başlaması, bağımsızlığını yeni kazanmış ülkeler ile geç kapitalistleşmiş ülke ekonomilerinin kapitalist gelişme isteklerini yoğunlaştırdı. 1960'lı yıllardan itibaren uluslararası kurumlardan ekonomik gelişme alanında destekler talep edilmeye başlandı. Bu çalışma bu taleplerin sonucunda ortaya çıkan UNCTAD'ın, dünya ekonomisine giriş aşamalarını ve amaçlarını incelemektedir. UNCTAD'ın geç kapitalistleşmiş ülkeler için anlamını araştırmak amacıyla, Türkiye ekonomisinin 1960-2001 yılları arasındaki kalkınma stratejileri ve dış ticaret ilişkileri de karşılaştırmalı olarak incelenecektir. After the Second World War, the US began its hegemony in the world economy. This situation has intensified the demands of capitalist development in the new independent countries and late-capitalized countries. Since the 1960s, support from international economic organizations in the field of economic development has started to be demanded. This study examines the UNCTAD's stages and objectives of the world economy as a result of these demands. The development strategies and trade relations between the 1960-2001 years of Turkey's economy will be analyzed comparatively withUNCTAD's programme for late capitalized country. 95