Search

İlaçların pazar sonrası denetimi çoğunlukla advers etki raporlama sistemlerine bağımlıdır. Bu sistemlerin dijital ve çevrim içi olarak sunulan yeni sürümleri, kağıt esaslı formlar üzerinden işleyen raporlama faaliyetlerinin yerini almış olsa da sistemlerin ulaşılabilirliği ve kullanılabilirliği hala sorun olabilmektedir. Advers etki raporlamanın çoğunlukla gönüllü olarak yapılan bir iş olduğu düşünüldüğünde ve bir yan etkiyi eksiksiz raporlayabilmek için harcanan efor ve zaman göz önüne alındığında, oluşturulan raporların nicelik ve nitelik olarak neden düşük seviyede kaldığı anlaşılabilir.Halbuki, advers etki raporları, hastanın aktif olarak kullandığı ilaçlar, hastalık geçmişi ya da tamamlanmış ilaç tedavileri gibi halihazırda elektronik sağlık kayıtlarında (ESK) bulunabilecek birçok bilgiyi içermektedir. Bu ESK kaynaklarına sorunsuzca ulaşmak ve saptanan hasta verileriyle bireysel olgu güvenlilik raporlarını (BOGR) otomatik bir şekilde doldurmak, raporlama sürecine büyük bir iyileştirme sağlayabilir.Pazar sonrası denetim çalışmaları için ESK verilerinden faydalanmayı hedefleyen çalışmalar olmuştur. Fakat bu çalışmalar, genelde, raporlama sürecini kolaylaştırmak yerine ESK verilerini işleyerek advers etkileri otomatik tespit etmeye yöneliktir. Ayrıca, araştırmamız çerçevesinde gördüğümüz kadarıyla mobil platformları hedefleyen ve son kullanıcı için kullanılabilirlik kaygısı taşıyan bir çalışma olmamıştır.Bu tez çalışmasında, advers etkilerin eksik raporlanması ve sistemlerin birlikte işlerlik sorunlarını ele alıyoruz. ESK'lardan faydalanarak mobil advers etki raporlama sistemlerinden yüksek nicelikte ve içerik olarak kaliteli raporlar üretirken kullanıcıya da iyi bir deneyim sağlanabileceğini gösteriyoruz. Bu amaçla, mevcut raporlama sitemlerine ve farklı içerik modelleri kullanan ESK kaynaklarına entegre edilebilir, esnek ve genişletilebilir bir sistem geliştirdik. Sistem, ESK kaynaklarında bulunan hasta geçmişini kullanarak advers etki bildirim raporlarını yarı-otomatik şekilde doldurabilmektedir. Üretilen raporların içeriklerinin zenginliği ve rapor hazırlama sürecinin çok daha basit ve zaman almayan bir şekilde tamamlanması var olan sistemlere kıyasla kayda değer bir iyileştirmedir. Post marketing surveillance for pharmaceutical drugs has been largely dependent on spontaneous reporting systems (SRSs) for quite some time. Although paper based reporting forms are broadly replaced by digital (online) counterparts, accessibility and usability of those systems still pose problems. Considering the fact that adverse drug event (ADE) reporting is mostly a voluntary action and it takes a lot of effort to complete an ADE report on current systems, outputs are usually in low quality and quantity.On the other hand, individual case safety reports (ICSRs), generated by SRSs, contain contextual information such as patient's active medications, past medical history or past drug therapies, most of which is already available in patient's electronic health records (EHRs). Therefore, seamlessly accessing EHR sources to pre-fill ICSR forms would be a major improvement for spontaneous reporting process. There have already been studies aiming to utilize EHR data for post market surveillance. However, rather than focusing on facilitating the reporting process, they target automated detection of adverse events and to the best of our knowledge, none of them aims mobile platforms or has usability concerns for the end user.In this thesis, we address the issue of under-reporting and interoperability of those systems and demonstrate that EHR systems can be exploited in mobile SRSs to generate high quality reports at high rates and provide a better experience to the reporter as well. We have developed a scalable platform, integrable to existing reporting systems and EHR sources of different content models, which can semi-automatically pre-fill ADE reports using medical summary of patient available in EHR systems. The quality of reports produced using our tool and the amount of time spent reporting is a significant improvement compared to existing mediums. 109

83 ÖZET Tiroid hormonları, antenatal ve postnatal dönemde büyüme, gelişme ve metabolik işlevlerde önemli rol oynamaktadır. Tiroid hormon fonksiyonlarının çeşitli nedenlerle yeri ne getirilemediği konjenital hipotiroidi (KH), yenidoğan döneminin en sık rastlanan endok rin bozukluğu ve çocukluk çağında mental geriliğin önlenebilen en önemli nedeni olarak dikkat çekmektedir. KH tanısında, hormon düzeylerinin olabildiğince erken ve doğru ola rak ölçümü, büyük önem taşımaktadır. Yenidoğan vakalar, cinsiyete (Grup E: Erkek, Grup K: Kız), doğum tartısına (Grup 1: 2500 gram üstü, Grup 2: 1500-2500 gram arası, Grup 3: 1500 gram altı), doğum şekline (Grup N: Normal spontan vajinal yol, Grup S: Elektif sezeryan) ve gestasyon haftasına (Grup P: 36 hafta ve altı, Grup B: 36 ile 37 6/7 hafta arası, Grup T:38 hafta ve üstü) göre gruplandınldı. Çalışmamızda, T3 ve T4'ün serum düzeylerini daha rasyonel olarak yansı tan, biyolojik olarak aktif olan serbest formları, kimyasal immunoassay yöntemi kullanıla rak ölçüldü. Vakalarda s-T3, s-T4 ve TSH düzeyleri, kordon kam, otuzuncu dakika, üçün cü gün ve beşinci güne ait kan örneklerinde (sırasıyla K& Ki, K3, K5) ölçüldü. Toplam 62 vakaya postnatal ilk beş günde, tiroid ultrasonografisi uygulandı; ektopik tiroid dokusu saptanan KH'li bir vaka çalışma dışmda tutuldu. Oluşturulan grup larda s-T3, s-T4, TSH düzeylerindeki postnatal değişimler, ayrıca, hormon düzeyleri, va kaların demografik özellikleri (doğum tartısı, doğum boyu, doğum baş çevresi, anne yaşı, plasenta ağırlığı, umbilikal kordon uzunluğu, ortam ısısı, vücut yüzey alam, 1. ve 5. dakika Apgar skorları) ve tiroid ultrasonografi ölçüm sonuçları arasında korelasyon varlığı irde lendi. Demografik özellikler açısından anlamlı fark göstermeyen Grup E ve Grup K ara sında, tekrarlayan ölçümlerdeki tiroid hormon düzeyleri yönünden istatistiksel olarak an lamlı fark yoktu. Tiroid volümü, Grup E'de, Grup K'ye göre anlamlı olarak büyüktü (p=0.04). Grup l'de, s-T3 ölçümleri arasında önemli farklılık vardı (p2500 gr, Group 2: between 1500-2500 gr, Group 3

108

TEZ ÖZETİ Tezin konusunu oluşturan stok modelleri konusu yö neylem araştırması bilim dalının önemli konularından biridir. Stok modelleri konusu beş bölüm altında incelemeye alınmıştır. Bes bölümde incelemeye aldığımız stok modelle ri konusunun her bölümünü kısaca özetlemeye çalışalım. Tezin birinci bölümünü isletmeler açısından büyük önem taşıyan stok yönetimi içermektedir. Stok yönetiminin rasyonel biçimde yapılması veya yapılamamasının getireceği fayda ve zararlar stok yönetiminin önemini ortaya koymak tadır. Stok isletmeler için likidetisi en düşük döner varlık olduğundan stoklara yapılacak yatırımın isletmenin ya pısına uygun düşecek bir politika ile yapılması gerekmektedir. Stok yönetiminin öneminin yanında stok türleri olarak adlandırdığımız hammadde ve malzemeler, yarımamul ve mamul stoklarının yönetimindeki basarı üretim ve pazarlama bölümünün başarısını getirecekdir. üretim ve pazarlama bölümünün başarısı stoklara yatırılan finansman kaynağının da başarısını isletme bünyesine yansıtacakdır. Birinci bölümde stok yönetiminin önemi, stogun tanımı ve işletmelerdeki yeri, stok türlerinin tanıtımından sonra ele alınan stok yönetiminin amacı, üretim ve pazarlama bölümlerinin etkinliklerini aksatmayacak isletme stok düze-ninin belirlenebilmesi, optimum sipariş miktarının bulunması ve en önemlisi toplam maliyeti en aza indirebilmek tir. Genelde bunlarda sağlanacak basarı stoklara yatırılan finansman kaynagınında optimum kullanılmasını sağlayarak amacına ulaşmasını saglıyacakdır. Ayrıca birinci bölümde üretim ve pazarlama açısından stok yönetiminin amacı ve başarısı ve finans açısından stok yönetiminin amacı ve başarısı ayrı ayrı olarak geniş bir biçimde ele alınmıştır. Tezin ikinci bölümünde stoklara yapılan yatırımın ortaya çıkardığı ve stok modelleri içinde de sık sık kullanılan stok maliyetleri incelenmiştir. Stok maliyetleri içinde yer alan maliyetler şunlardır; satın alma maliyeti, sipariş maliyeti, stogu elde bulundurma maliyeti ve elde bulundurma maliyetini etkileyen etkenler olarak sigorta maliyetleri, vergiler ve depolama maliyeti ve son olarak stok elde bulundurmama maliyetidir. Stok konusunda en önemli hususlardan biriside üretilen ve satılan mamule olan taleptir. Talepte meydana gelebilecek birtakım belir sizlikler isletmenin stok yapısında zaman zaman sorunlar yaratmaktadır. Üretilen bir mamul için gerekli olan ham madde ve malzemelerin tedarik süreside üretim konusunda önemli bir yer tutmaktadır. Verilen bir sipariş her zaman aynı sürede isletmeye ulaşmamaktadır. Talep, tedarik süre si ve üretim hızı gibi stok kavramı için çok önemli olan bu değişkenler de ikinci bölümde ayrıntılı olarak açıklan mıştır, ikinci bölüm kontrol edilebilir değişkenler olarakadlandırdığımız siparişler arasındaki süre ve sipariş sayısı değişkenlerinin anlatımıyla tamamlanmıştır. Bu iki değişken de stok maliyetleri açısından oldukça önemlidir. Çünkü siparişler arasındaki sürenin kısalılı sipariş sayısını arttıracağından bu da sipariş maliyetlerinin yük selmesi demektir. Siparişler arasındaki sürenin uzunlufiu ise sipariş sayısını azaltacak dolayısıyla sipariş mali yetleri azalacak fakat bu seferde elde fazla stok bulun- durmakdan dolayıda elde bulundurma maliyeti artacakdır. Tezin üçüncü bölümünde stok modellerinin birinci kısmını oluşturan deterministik stok modelleri ayrı ayrı ele alınmıştır. Deterministik stok modelleri olasılıksız stok modelleridir. Bu modellerde talep ve tedarik süresi sabit olup bilinmektedir. Şartlar tam belirlilik şartları dır. Ayrıca tüm belirlilik altındaki deterministik stok modellerinde stok tükenmesine de izin veren modeller yer almaktadır. Deterministik stok modellerinde amaç, toplam maliyeti en aza indirecek ekonomik sipariş miktarını ve sipariş sayısını belirleyebilmektir, üçüncü bölümde ele alman başlıca deterministik stok modelleri şunlardır; temel ekonomik sipariş miktarı modeli, sabit oranlı sipariş modeli (üretim modeli), fiyat indirme durumundaki model, stok tükenmesi durumunda ekonomik sipariş miktarı modeli ve stok tükenmesi durumunda sabit oranlı sipariş modeli, (üretim modeli) dir. Tüm belirttiğimiz bu modeller üçüncü bölümün içerisinde içerdikleri motematiksel formüllerle bumatematiksel formüllerin elde ediliş şekilleriyle ve ufak çaplı örnek çalışmalarla anlatılmaya çalışılmıştır. ı Tezin dördüncü bölümünde ise stok modellerinin ikinci kısmını oluşturan stokastik stok modelleri birtakım örnek çalışmalarla incelenmeye çalışılmıştır. Stokastik stok modellerinde ise gerçek hayatta da olduğu gibi belir sizlik hakimdir. Talep ve tedarik süresi değişken olmakta dır. Stokastik stok modellerinde önemli bir yer tutan em niyet stokunun önemide dördüncü bölümde anlatılmıştır. Em niyet stoku, birtakım belirsizliklerden dolayı gelecekdeki üretim ve satışlar için elde tutulan stok demektir. Stokastik stok modellerinde bir diğer önemli hususda sistemlerdir. Bu sistemlerde sabit sipariş miktarlı Q sistemi ve sabit sipariş aralıklı. P sistemidir. Talebin ve tedarik süresinden birinin sabit, birinin değişken veya her ikisinin de değişken olduğu durumlar her iki sistem içinde ayrı ayrı ortaya konulmuştur. Dördüncü bölümde son olarak mevsimlik moda mallarının satın alımı veya satın alınan malların bir süre sonra bozulabilir nitelikte olması günlük yaşantıda sık sık rastlanabilir durumda olduğundan bu durum tek siparişli modelle incelenerek dördüncü bölüm tamamlanmıştır. Tezin son bölümünde gerçek hayattan bir işletmenin stok yapısı ve stoklarıyla ilgili maliyetler incelenerek deterministik ve stokastik olarak ikiye ayırdığımız stokmodellerine uygulanabilirliği gösterilmiştir. Tezin sonuç ve önerileri kısmında stok modelleriyle ilgili sonuç ve gerçek hayattaki isletmelerde uygulanabilirliğin sağlanması için gerekli olan unsurlar yer almıştır. 296

özet: İnsanların maruz kaldığı karasal örjinli radyasyon; Uranyum, Toryum, Aktinyum, Neptinyum radyoaktif serileri elementleri ve bozunum ürünlerinden kaynaklanır. Radyoaktif elementlerin konsantrasyonlarının belirlenmesi açısından, yaşadığımız çevreyi bir bütün olarak düşünürsek, bu bütünü oluşturan parçalardaki aktivite tayinleri ayrı ayrı yapılmalıdır. İnsanlık yaşamını sürdürebilmek için havaya, suya, ve gıdaya ihtiyaç duymaktadır. Dolayısıyla bu elemanların içerdiği radyoaktivite insan sağlığı açısından oldukça önemlidir. Patates gıda zincirimizin önemli bir halkasıdır. O halde gıda olarak vücudumuza aldığımız patatesten içsel kon tami nasyona bir katkı gelmektedir. T), t. E. 1992 verilerine göre İzmir ilinde toplam 281684 ton patates üretilmiştir. Bu üretimin 228800 tonu (yaklaşık %85'i) ödemiş ilçesinde gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada izmir ilinde üretilen patateslerde gama spek t roskop i s i yöntemi kullanılarak aktivite hesaplamaları yapıldı. Sonuç olarak palates örneklerinde Cs~l 37 ak t i vi tesi 4-5.7 Bq/kg değerleri arasında ve ortalama 4.9 Brj/kg, Cs~134 aktivitesi 1.8-3.1 Brf/kg değerleri arasında ve ortama 2.4 Bq/kg olarak ölçüldü. K-10 aktivitesi 96.4-145.4 Bq/kg değerleri arasında ve ortalama 115.7 Brf/kg bulundu. Radyum~226 konsantrasyonu 0.1.0-1.64 ppm değerleri arasında ve ortalama 0.61 ppm bulundu. Bunun yanında patatesin üretildiği topraklardan alınan 15 örnek üzerinde gamaspektroskopi si.yöntemiyle Cs~134, Cs_137 ve K-40 akt i vi tel eri, ell konsantrasyonları; ayrıca sulama sularından alınan 14 örnek üzerinde kollektör yöntemi kullanılarak suların Radyum-226 konsantrasyonları ölçüldü. II SUMMARY : The terrestrial radiation which subjects to people comes nit in the series of Uranium, Thorium, Actinium, Neptinium and ;he products of decay. If we think the environment as a whole nust be made individually. The human beings need air, water and food to survive. So the radioactivity which they contain is very important for lealth. Potatoes is one of the important food we have. Therefore, ipart from the contamination from the other foods, an extra internal contamination comes to our body from the potatoes we lave. According to data in 1992 of State Institute of Statistics Prime Ministry Republic of Turkey, totally 281684 tons potatoes vere produced in Izmir. 228800 tons of this (85 per cent) were produced in ödemiş. In this study the activity calculations were made by using the technique of gamma-spectroscopy in potatoes produced in Izmir. In conclusion, in the samples of potatoes were found Cs-137 activities between 4 and 5.7 Bq/Kg values and average 4.9 Bq/Kg; Cs-134 activities between 1.8 and 3.1 Bq/Kg values and average 2.4 Bq/Kg. K~40 activities were found between 96.4 and 145.4 Bq/Kg values and average 115.7 Bq/Kg. The concentrations of Ra-226 were found between 0.10 and 1.64 ppm values and average 0.61 ppm. With this ones on the fifteen samples which were taken from the different fields where the potatoes were grown with gamma-spectroscopy technique Cs-134, Cs-137, K-40 activities, ell concentrations and in another way at fourteen samples which were IIItaken from the water for irrigation with the collector chamber method were for Ra~226 measured. IV 42

133

Örgütlerde çalışanların bağlılık duyguları, çalışanların performansları ve buna paralel olarak örgüt verimliliği açısından önemlidir. Çalışanların bağlılık duygularının yükseltilmesinde ise örgütsel demokrasi algısı önemli olmaktadır. Demokratik örgüt yapılarında çalışanların örgüte yönelik tutum ve davranışları da olumlu olacaktır. Örgütlerde demokratik yaklaşımların benimsenmesi ve çalışanların örgüt kararlarına katılımlarının sağlanması önemlidir. Bu araştırmanın amacı örgütsel demokrasinin çalışanların bağlılık duyguları üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Bu araştırma örgütsel demokrasinin çalışanların bağlılık duygusu üzerindeki etkisinin tespit edilmesi amacıyla tanımlayıcı bir araştırma olarak planlanmıştır. Araştırmada öncelikle literatür taraması kapsamında örgütsel demokrasi ve örgütsel bağlılık duyguları ile ilgili tanımlamalara yer verilmiştir. Araştırmanın son bölümünde ise örgütsel demokrasinin çalışanların bağlılık duyguları üzerindeki etkileri anket çalışması kapsamında incelenmiştir. Araştırmanın evreni İstanbul ilinde iletişim sektöründe çalışanlar olarak belirlenmiştir. Araştırma kapsamında Yazıcıoğlu ve Erdoğan (2004) çalışmalarından faydalanılarak en az 384 çalışana ulaşılmasının %95 güven seviyesinde yeterli olduğu tespit edilmiştir. Bu doğrultuda araştırmada kolayda örneklem yöntemi kapsamında 397 kişiyle anket çalışması yapılmış ve elde edilen bulgular değerlendirilmiştir. Araştırma veri toplama aracı olarak anket formu kullanılmıştır. Anket formu demografik özelliklere yönelik sorulardan, örgütsel bağlılık ölçeğinden ve örgütsel demokrasi ölçeğinden oluşmaktadır. Araştırmada veri analizi SPSS 22 paket programında yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre örgütsel demokrasinin normatif bağlılık üzerindeki etkisi regresyon modeli kapsamında incelendiğinde, adalet, eşitlik ve hesap verebilirlik algılarının normatif bağlılık üzerinde etkili olmadığı tespit edilmiştir. Bununla beraber eleştiri ve şeffaflık algısının normatif bağlılık üzerinde etkili bir değişken olduğu tespit edilmiştir. Eleştiri algısı normatif bağlılığı negatif yönde etkilerken, şeffaflık algısı duygusal bağlılık algısını pozitif yönde etkilemektedir. Bununla beraber regresyon katsayısı incelendiğinde, örgütsel demokrasi alt boyutlarının normatif bağlılığı %28,4 oranında açıkladığı görülmektedir.Anahtar Kelimeler: Örgütsel Demokrasi, Örgütsel Bağlılık, İletişim Sektörü Commitment feelings of employees in organizations are important in terms of employee performances and in parallel organizational efficiency. The perception of organizational democracy is important in raising employee commitment. Attitudes and behaviors of employees in democratic organization structures will be positive. It is important to adopt democratic approaches in organizations and to ensure the participation of employees in organizational decisions. The aim of this study is to investigate the effect of organizational democracy on employee commitment. This study was planned as a descriptive study to determine the effect of organizational democracy on employees' commitment. In the research, first of all, the definitions of organizational democracy and feelings of organizational commitment are included within the scope of literature review. In the last part of the study, the effects of organizational democracy on employee commitment were examined within the scope of the survey. The population of the study was identified as working in the communication sector in Istanbul. Within the scope of the research, it has been determined that reaching at least 384 employees by using Yazıcıoğlu and Erdoğan (2004) studies is sufficient at 95% confidence level. In this direction, 397 people were surveyed within the scope of sampling method and the findings were evaluated. The questionnaire was used as a data collection tool. The questionnaire consists of questions related to demographic characteristics, organizational commitment scale and organizational democracy scale. In the research, data analysis was performed by SPSS 22 package program. According to the results of the research, when the effect of organizational democracy on normative commitment is examined within the scope of the regression model, it is found that the perceptions of justice, equality and accountability do not affect normative commitment. However, it has been found that perception of criticism and transparency is an effective variable on normative commitment. While the perception of criticism affects normative commitment negatively, the perception of transparency affects the perception of emotional commitment positively. However, when the regression coefficient is examined, it is seen that the sub-dimensions of organizational democracy explain normative commitment by 28.4%.Keywords: Organizational Democracy, Organizational Commitment, Communication Sector 107

Bu araştırmanın amacı işletmelerin uyguladıkları sosyal sorumluluk projeleri ile marka değerleri arasındaki ilişkinin tespit edilmesidir. Araştırmanın evrenini, İstanbul Anadolu Yakasında faaliyet göstermekte olan kurumsal ve büyük ölçekli bir şirketin çalışanları oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında basit tesadüfi örneklem yöntemiyle 420 kişiye ulaşılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak anket formu kullanılmıştır. Anket formu dört bölümden oluşmaktadır. Bu bölümler şu şekildedir: Demografik Özelliklere İlişkin Sorular, Marka Tercihinde Etkili Olan Faktörler, Sosyal Sorumluluk Alanı,Marka Değeri ve Sosyal Sorumluluk Projeleri. Veri analizi SPSS 16 paket programında yapılmıştır. Araştırmada sosyal sorumluluk projelerinin marka değerine olan etkisi incelenmiş ve sosyal sorumluluk projelerinin marka değerini olumlu şekilde etkilediği tespit edilmiştir. The aim of this research is to determine the relationship between the social responsibility projects and the brand values of the target enterprises. The universe of the research is formed by the employees of a corporate and large-scale company operating in the Istanbul Anatolian Region. Within the scope of the research, 420 people were reached by simple random sample method. Survey form was used as data collection tool in the research. The questionnaire consists of four parts. These sections are as follows: Demographic Characteristics Questions, Factors Effecting Brand Choice, Social Responsibility Area, Brand Value and Social Responsibility Projects. Data analysis was done in SPSS 16 package program. In the research, the effect of social responsibility projects on brand value was examined and it was determined that social responsibility projects positively affected brand value. 101

Ekonomik ve sosyo-politik küreselleşme, ekonomik, politik ve sosyal hayata dair birçok boyutu içinde barındırır. Ancak küreselleşmede ön plana çıkarılan ve sürekli vurgulanan nokta, genel anlamda olayın ekonomik boyutu olmuştur. Zannedildiğinin aksine küreselleşme; sadece ekonomik gelişimi ve kutupsuz bir dünya sistemini ifade etmez. Bu tarz olguların ötesinde küreselleşme, yerküre üzerindeki ekonomik parçalanmışlığı ortadan kaldırma çabalarına yönelik bütüncül bir tablodur. Görüldüğü gibi küreselleşme sadece ekonomik boyutuyla değil, kültürel, toplumsal ve politik bir olgu olarak da karşımıza çıkmaktadır.1990'lı yıllardan itibaren yerküremizde siyasal, sosyal, kültürel olgular çerçevesinde ortaya çıkan gelişmeleri küreselleşme olarak tanımlayabiliriz. Bu tarihten itibaren ortaya çıkan yeni olguların ulusal sınırlar dışında, dünya geneline yayılması küreselleşmenin genel bir tanımının çerçevelerini belirlemiştir. Dünya kültürleri arasında ekonomik, sosyal, kültürel ve dini ilişkilerin çok hızlı artması, bu dengeler doğrultusunda karşılıklı etkileşimlerin çok hızlı yayılması dünya kültürlerini birbirlerine çok yakınlaştırmıştır.Türkiye ekonomisinin bu dönemine baktığımızda; ülkemiz 30 yıldır devamlı ekonomik ve siyasi krizlerle boğuşmuş, bu yüzden sık sık ekonomik daralma problemlerini çözme ve siyasi istikrar arayışları ile uğraşma çabası içerisinde yoğun bir enerji harcamak zorunda kalmıştır.Sivil havacılık; akılcı bir yönetim ve doğru bir planlama ile globalleşme ya da küreselleşme adı verilen sisteme ülkemizin olumlu bir şekilde uyum gösterebilmesi için anahtar bir sektör olması nedeniyle özel bir öneme sahiptir. Ülkemizi; eski dünya kıtalarının kavşak noktasında olması sebebiyle havacılık sektörünün dünya üzerindeki parlayan yıldızı olarak tanımlamak yanlış olmaz. Günden güne artan havayolu taşımacılığına, ülkemizde faaliyet gösteren kamu sektörü ve özel sektöre ait havayolu şirketlerinin başarılı bir şekilde uyum sağlamaları; ülkemizin sosyo-ekonomik, sosyo-kültürel gelişimine ve dünya ülkeleri arasında saygın bir konuma ulaşmasına katkı sağlayacak birincil öneme sahip bir sektördür. Bu çalışmanın amacı havacılık sektöründe küreselleşme çabalarının olumlu yönde bir nebze de olsa katkı sağlamaktırAnahtar kelimeler: Küreselleşme, Taşımacılık, Havacılık Globalization, economic, political and social life has many dimensions. However, continuous emphasis has been caused, in general, with an emphasis on his economic size. Contrary to common belief, globalization-economic compliance or non-polar world-system does not refer to an. Beyond these things, globalization is a holistic economic brokenness shaped table. As seen with the terms of economic globalization, cultural, social and political phenomenon emerges.Economic, political, socio-cultural values and the accumulation of formed around these values beyond national borders, the spread of globalization throughout the world be presented as a general description of the world among the nations with different socio-economic, cultural and faith to enter into close relationship with this network of relationships and increase the spread in the nations of the world closer to each other.Indeed, the crisis of the Turkish economy over the last thirty years lives in a continuous and 1990s, `instability-crisis-growth-instability` shows the temperature in helezoni pushed into a loop.Aviation sector with a rational management and accurate planning of our country an embassy globalization or globalization name in a positive way in order to show compliance with the system key due to the fact that a sector has a special significance at this point. Our country; the crossroads of the old world continents due to be the shining star in the world aviation sector, identify. Day by day increasing airway transportation of our country's public and private sector airline companies successfully adapt; our country's socio-economic, socio-cultural development and to achieve a respectable position among the countries of the world will contribute to a sector of prime importance.The aim of this study was to aviation industry globalization efforts in a positive way is to contribute, albeit a little bit though.Key words: Globalization, Transportation, Aviation 137

İletişim teknolojileri alanında son otuz yılda yaşanan devrim niteliğindeki gelişmeler, pazarlama yönetiminin her alanında olduğu gibi turizm pazarlamasında da önemli değişimlere yol açmıştır. Özellikle internet teknolojilerinin 1990'lı yıllardan başlayarak hızla gelişimi ve 2000'li yıllarda daha geniş bir kullanıcı kitlesine ulaşması, hem turizm sektörünün gelişimine yol açmış hem de rekabetin boyutunu değiştirmiştir. Tüm bu gelişmelerin yanı sıra, 2006 yılının sonlarından itibaren sosyal medya kavramının ortaya çıkmasıyla tüm dünyada iletişim olgusunun yeniden tanımlanması gerekmiştir. Sosyal medya gerek iletişim, gerekse sosyalleşme alanında mevcut pratiklerin değişmesine yol açarken pazarlama alanında yeni fırsatların da önünü açmaktadır. Her geçen gün artan kullanıcı sayısı ve farklı uygulamaların geliştiği bu alanda bir diğer ivme unsuru da mobil teknolojilerin gelişimidir. Bu çalışmada, sosyal medyanın tüketici satın alma süreçlerine özellikle bilgi arayışı, diğerleriyle etkileşim, uzman görüş ve tavsiyeleri açısından önemli etkilerde bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Turizm pazarlaması alanında ise seyahat öncesi, seyahat esnası ve sonrasında farklı etki alanları ile sosyal medya kullanımı incelenmiştir. Çalışmanın uygulama kısmında 202 katılımcının cevaplandırdığı bir anket uygulanmış ve sonuçları SPSS istatistik programıyla değerlendirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Sosyal Medya, Turizm Pazarlaması, Tüketici DavranıĢları Developments in the field of communication technologies in the last thirty years have led to significant changes in tourism marketing as well as in all areas of marketing management. Especially the rapid development of Internet technologies starting from the 1990s and reaching a wider user base in the 2000s have led to the development of the tourism sector and have changed the dimension of the competition. Along with all these developments, the emergence of the concept of social media since the end of 2006 necessitated the redefinition of communication throughout the world. Social media opens the way for new opportunities in the marketing field as it leads to change of existing practices in communication and socialization. Mobile technology is another facilitator in this area where the number of users is increasing day by day and different applications are developed. According to the results of this study, the social media has had a significant effect on consumer purchasing processes, especially in terms of seeking information, interacting with others, and expert opinions. In the field of tourism marketing, different domains and social media usage were examined before, during and after the travel. In the practice part of the study, a questionnaire responded by 202 participants was applied and their results were evaluated by SPSS statistical program.Key Words: Social Media, Tourism Marketing, Consumer Behaviour 115

1995'den 2015 yılları Avrasya enerjisi, ülkeler açısından Sovyetler Birliği 11 Eylül 2001 yılında ABD hedef alan terörist saldırıların dağılmasından sonra Avrasya bölgesi üzerinde Sovyet hegemonyası sonu enerji transferi için bir tehdit oluşturuyordu. Bunlara ek olarak, Orta Doğu'daki istikrarsız durum alternatif enerji kaynaklarını araştırmayı ön plana getiriyor. Enerji, faiz ve dava Ortadoğu'dan Avrasya'ya yönlendirilmiştir denilir. Böylece Avrasya, bölge ülkeleri arasındaki enerji dernek olarak uyum girişimleri ön plana çıkmıştır. Büyüyen Küresel rekabette bölgedeki sorunlar ve yaşam girişimleri, Avrasya'daki ülkeleri çözüm arayışına yönlendirirken; bölge ülkeleri arasında ise bölgesel işbirliği anlaşmaları yapmak gerekliliğini ortaya çıkarıyor. Avrasya Bölgesi hem bulunduğu coğrafya olarak hem de yer altı kaynakları olarak çok önemli Jeo Stratejik ve Jeo Ekonomik konuma sahiptir. Avrasya bölgesi bu özelliklerinden dolayı küresel güç olan ABD, Rusya, Çin, AB gibi devletlerin gelir kaynaklarıyla Avrasya bölgesi ile izlemiş oldukları politikalar, enerji kaynakları ve bu bölgelerde ki enerji kaynaklarına yönelik yatırım stratejileri ele alınmıştır. Ayrıca Türkiye'nin, Avrasya bölgesinde bulunan devletlerin petrol ve doğal gaz gibi yer altı kaynaklarının boru hatlarıyla, başta AB ve diğer ülkelere aktarılması için Türkiye'nin nasıl enerji koridoru haline geleceğine değinilmiştir.Bu bağlamda, çalışmanın amacı siyasi ve ekonomik anlamda bölgenin uyum girişimlerinin olasılığını tartışarak Avrasya Enerji birliği kurulması için bir bakış açısı geliştirilmelidir. Çözümleri Avrasya Enerji Derneğinin kurulması için gerekli siyasi ve ekonomik koşulların bir durum analizi ile aşağıdaki adımlarda sunulacak engeller, Avrasya bölgesinde istenen enerji hattını kurmak ve teşvik edici gerçeklere ihtiyacı doğurdu. Bu da özellikle daha titiz bir şekilde Asya Enerjisi'ni ülkeler açısından nasıl bir önem taşıdığını gözler önüne sermektedir. Anahtar kelimeler: AB, ABD, Avrasya, Çin, Rusya, Küresel Güç, Politika, enerji, strateji. 1995's and 2015 Eurasian energy, and countries of the Union spesef the Soviet terms and 11 September in 2001 after the collapse of the US terrorist attacks on the Eurasian region Soviet hegemony end, posed a threat to the energy transfer. In addition, the unstable situation in the Middle East brings to the forefront of research for alternative energy sources. Interest litigation has been directed at energy from the Middle East are called Eurasia. Eurasian integration initiatives such as the energy of association between the two countries, a growing problem in the region in the küresel competition and living initiatives, the search for solutions of the countries in Eurasia; region make regional cooperation agreements between countries reveals the reason for the requirement.Groundwater resources as well as geography of the Eurasian region and found it very important geo - strategic and geo - has economic position. Eurasian region of the United States is a dünya çapında power because of these features - Russia - China - followed will be their policy with the Eurasian region with the state of revenue sources such as the EU, energy sources and investment in energy resources in this region strategy are discussed. In addition, the government of Turkey in Eurasia with yeraltı resources such as oil and natural gas pipelines, especially on how to become an energy corridor has been referred to by the transfer to the EU and other countries.In this context, the purpose of the study of political and economic integration initiatives in discussing the possibility of Eurasian Energy Union is to develop a perspective for the establishment. Solutions Eurasia with a situation analysis of the political and economic conditions for the establishment of the Energy Association will be presented in the following steps to establish the desired power line blocks in the Eurasian region and gave rise to the need for encouraging facts. This is especially a more rigorous in how to carry a significance for Asian Eyes illustrates Energy Agency in the country.Key words: EU, US, Eurasia, China, Russia, Global Power, Politics, power, strategy. 149

Bu tezde Turquality kriterlerine göre Tedarik Zinciri Yönetiminde 4'lü olgunluk seviyesine ulaşabilmek adına yapılması gereken süreç geliştirme çalışmalarına yer verilmiştir. Ayrıca bununla beraber denetim süreçlerine katılmış bir firmanın yapması gereken süreç iyileştirme çalışmalarından bir tanesi örnek olay incelemesi olarak teze eklenmiştir.Örnek olay incelemesi kapsamında firmanın mevcut durumu analizi yapılmış, yapılması gereken iyileştirme çalışmaları tespit edilmiş, tespit edilen iyileştirme çalışmalarının ERP programına aktarılması adına yapılması gerekenler entegrasyon çalışmalarına yer verilmiştir. Canlı kullanıma geçiş aşamasından sonra ise firmanın süreç geliştirme çalışmaları neticesinde kazandığı kazanımlar ile ilgili çıktılar tezin sonuç bölümüne eklenmiştir. In this thesis,studies shown how can supply chain management to achieve 4. Level Turquality criteria through to process improvement activities.In addition to this,one of the necessities that companies in supervision process included in the theisis as a sample situational analysis.Company's current situation analysis was made as part of case studies that were conducted.Also,the integration of identified improvement to ERP system was determind and listed.After real time use,one of the process development studies was added to the conclusion section. 123

Günümüzde hızla gelişen teknolojinin ve globelleşmenin etkisiyle uluslararası mel ve sermaye hareketleri hızlı bir şekilde yoğunlaşmaya yelken açmıştır. Bunun sonucu olarak işletmeler finansal kaynakları elde etmek için iç pazarların yanı sıra dış pazarlarda da etkinliklerini sürdürerek ekonomik kazanç sağlamak için çalışmalara başlamışlardır. Bu gelişmeler ile birlikte dünya çapında ekonomik ilişkilerin işleyişindeki dinamiklerin baş aktöru olan çokuluslu işletmeler büyük rol oynamışlardır. Çokuluslu şirketler, ana şirket ile değişik ülkelerdeki birden fazla sayıda bağlı şirketler aracılığıyla faaliyetlerini sürdürmektedirler. Çokuluslu şirketler giderek artan rekabet ortamında üstünlük sağlamak ve piyasadaki krizle baş edebilmek için en geçerli yöntemlerinden birisi stratejik planlama incelemesidir. Çokuluslu şirketler, stratejilerini ve yönetim uygulamalarını ülkeden ülkeye göre ayarlayarak dünya çapında pazardaki faaliyetlerini daha esnek bir yaklaşımla plana dönüştürmektedirler.Ülke dışı risklerin fazla olduğu koşullarda, çokuluslu şirketler özellikle pazar payını artırmayı ve büyümeyi hedeflerler. Bunun için iç ve diş çevre analizini daha etkili bir şekilde yapmalıdır. Global pazarda tutunmaya çalışan çokuluslu şirketler yapacakları stratejik planları uzun, orta ve kısa dönemde işletmenin organizasyon yönünden ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde ve esnek olacak şekilde geniş kapsamlı yapılmalıdır. Yapacakları stratejik planda ana işletme ile şubelerin faaliyet stratejilerini kapsayacak şekilde ve çok seçenekli planlar olmalıdır.Bu seminer çalışmasını amacı, çok uluslu şirketlerin uluslararası arenada stratejilerini belirleme, pazara hâkim olma, rakiplerini etkisiz kılarak pazarın kaymağını almak ve uluslararası karar alma sürecine etkilerini ortaya koymak için yaptıkları stratejileri anlatmaktır.Anahtar Kelimeler: Çokuluslu İşletmeler, Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Mali Tablolar, Strateji, Yatırım. The fast evolving technology and international goods and capital flows under the influence of globalization has become increasingly concentrated. As a result, companies in foreign markets besides the internal passages in order to obtain the financial resources were directed. In the title role in the functioning of the globalization Updynamics of economic relations with these developments worldwide MNC's have played a big role.Multinational companies, pursuing their activities through multiple subsidiaries in different countries with the parent company. Multinational companies are increasingly one of the most effective methods to cope with the crisis in the market in an increasingly competitive environment is to provide excellence and strategic planning review. Multinational companies are adjusting their strategies and management practices according to the country are turning to a more flexible approach worldwide to plan their activities in the market.Countries in circumstances where the female is more risk, especially multinational companies seek to increase market share and growth. This should make the internal and external environment analysis more effectively. Strategic plans to be made in the dünya çapında market multinational companies try to hold long, medium and short-term should be made to meet the needs of the organization's business direction to be comprehensive and flexible. In doing their strategic plan to cover the activities of the branch with the main business strategies and plans should be multiple choice.The aim of this seminar is to be operated, the multinationals International Setting strategy arena, dominate the market, skim the market by neutralizing the opponent Inc. International Strategy to explain their decision-making Click to reveal the effects of the process.Keywords: Multinational Studies Programs Direct Investments, Financial Statements, Straregy, Investments. 147

Küreselleşme ile önemi artan lojistik, işletmelerin başarısında önemli rol oynamaktadır. Lojistik sadece işletme başarısı için değil ülkelerin `rekabetçi üstünlük`lerinde de önemli unsurlardan biridir. Tedarik zinciri; işletmelerin içinde bulundukları rekabetçi ortamda faaliyette bulunabilmeleri/sürdürebilmeleri ve rekabet üstünlüğü elde edebilmeleri yönünde uzun dönemli bir yönetim felsefesidir. Tedarik zinciri yönetimi ise iç içe geçmiş prosedürlerden oluşan bu sürecin etkin bir şekilde yönetilmesini, tedarikçilerle, üretici şirket ve dağıtım kanalları arasında geçen süreçlerde azami verimi sağlamayı hedefler. Lojistik ülke sınırları içinde olabileceği gibi uluslararası bir operasyon da olabilir. Bu nedenle müşterilerin bir kısmı yabancı sermayeli veya yabancı ortaklıdır. Bu kuruluşlar lojistik gibi uzun süreli iş ortaklığına dayanan bir işbirliğinde karşı tarafın mali tablolarını istemek durumundadırlar. Bu tabloların bağımsız denetim şirketleri tarafından hazırlanmış ve onaylanmış tablolar olması bir zorunluluktur.İç kontrol; işletme süreçleri ve iş akışları içinde konumlanan/konumlandırılan, hedeflerine ulaşmasında etkili bir araç olarak kullanılan ve makul ölçüde güven sağlayan bir sistemdir. Bir işletmenin kurumsallaşması, güvenilirliği, mevzuat ve kurallara uygunluğu, faaliyetlerinin etkinliği ve verimliliğinde önemli pay sahibidir. İç denetim ise işletmenin faaliyetlerine değer katmak ve bu değerin giderek artırılması amacıyla tasarlanmış, bağımsızlığı doğrultusunda tarafsız güvence sağlanması faaliyetidir. İşletme faaliyetlerinin verimli ve etkili bir şekilde sürdürülebilmesi ve olası riskleri en aza indirerek etkin bir iç kontrol ortamı sağlamaktadır. Bu çalışmanın konusu Lojistik İşletmelerinde Tedarik Zinciri ve İç Kontrol Sistemlerinin Bağımsız Denetim Açısından Önemini ortaya koymaktır. Çalışmada Lojistik işletmeleri ve lojistik kavramı, tedarik zinciri, iç kontrol ve denetim anlatılarak iç kontrol sisteminin bağımsız denetim açısından önemi incelenmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde lojistik sektörünün tanıtılması amacıyla önce kavramsal çerçeve belirlenmiş, lojistik yönetimi ve lojistik faaliyetler açıklanmıştır. İkinci bölümde tedarik zinciri, tedarik zinciri türleri ve yönetimi ele alınmıştır. Çalışmanın üçüncü bölümünde iç kontrol sisteminin tanımı, tarihsel gelişimi, iç kontrol sisteminin özellikleri ve amaçları, iç kontrol ve iç denetim arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Dördüncü bölümde iç kontrol ve iç denetimin bağımsız denetim açısından taşıdığı önem açıklanmak üzere bağımsız denetimin tarihsel gelişiminden başlayarak, Türkiye'deki bağımsız denetim süreci, bağımsız denetimin yararlar ve amaçları, iç kontrol ve bağımsız denetim arasındaki ilişki ve bağımsız denetim sürecinde iç kontrol sisteminin değerlendirilmesi ele alınmıştır. The increasing importance of logistics with globalization plays an important role in the success of businesses. Not only is logistics one of the key elements in the success of a company, but also a key component of countries' `competitive advantage.`Supply chain is a long-term management philosophy to maintain their existence in a competitive environment; to carry out their activities; and to achieve competitive advantage. Whereas, supply chain management is a process in which the nested procedures are being effectively managed; and aims to maintain maximum efficiency in the processes between the suppliers, manufacturing companies and distribution channels.Logistics might be an operation within the national borders or could be international. Therefore, some of the customers have foreign-capital or partnerships with foreign investors. These firms are in a position to request the financial statements of the other party in case of a long-term cooperation based on logistic partnership. These statements are obliged to be prepared and approved by independent audit firms.Internal control is a system that is placed within the business processes and workflows; effectively used as a tool to achieve its objectives; and assures reasonable trust. It has an important role in the institutionalization of a business; its reliability; compliance with laws and regulations; and the effectiveness and efficiency of its operations. Whereas, internal audit is an operation to add value to the business and is a designed proceeding aiming to gradually increase this value in an independent, objectively assured way. It provides an effective internal control environment to maintain efficient and effective business activities and to minimize potential risks. The main topic of this study is to present Supply Chain in Logistic Managements and the Importance of Internal Control in Perspective of Independent Audit. The study examines the importance of internal control in perspective of independent auditing by explaining logistic operations and the concept of logistics, supply chain, internal control and auditing. The first part of the study indicates the conceptual framework in order to describe the logistics sector; and then explains the logistic management and logistic activities. The second part discusses supply chain, supply chain types and management. The third part of the study examines the definition of internal control system, its historical progress, the features and objectives of internal control system, the relation between the internal control and internal audit. In order to explain the importance of internal control and internal auditing in relevance to the significance independent audit, beginning with its historical development, the fourth part of the study discusses Turkey's independent auditing process, the benefits and objectives of independent audit, the relationship between internal control and independent audit; and the evaluation of internal control system in the process of independent audit. 105

Bu tez çalışması kapsamında, olasılık kavramı başlangıç kabul edilerek Markov zincirlerine ulaşılmış, ardından Markov zincirine ait özel durumlar ve analizler incelenmiş, daha sonra da uygulamaya geçilmiştir.Anahtar Kelimeler: Markov Zincirleri, Bankacılık Sektörü, Türkiye'de Bankacılık, Pazar Payı Araştırmaları, Bankaların Pazar Payları, Olasılık Analizi In scope of this study, Markov Chains are procured from the probability concept as a starting point. After this procurement, special cases of Markov Chains and various analyses are examined.Keywords: Markov Chains, Market Share Researches, Market Share Forecast,Banking Sector, Market Share of Banks, Probability Analysis 104

Teknoloji ve Ar-Ge işletmelerin alanları ile ilgili ele aldığı önemli konulardan biridir. Ar-Ge, sadece temel üretimin sağlanması ile son bulan bir süreç değildir. Yeni ürünün sürekli biçimde iyileştirilmesi de Ar-Ge faaliyetleri ile sağlanır. Araştırma ve geliştirme çalışmaları, günümüzün rekabet ortamı içinde işletmenin var oluş mücadelesidir. Dolayısıyla işletmelerin faaliyetlerini sürdürmek ve kaynaklarını etkin kullanabilmek açısından Ar-Ge çalışmalarına ihtiyaçları büyüktür. Bu çalışmada, üretim işletmelerinde ürün geliştirmenin Ar-Ge departmanında teknik aşamaları ve piyasa analizi değerlendirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Üretim, ürün, yeni ürün geliştirme, Ar-Ge Technology and R & D areas that deal with related businesses is one of the key issues. R & D is not a process that ended only with the provision of basic production. Continuously to improve the new product is also provided by the R & D activities.Research and development work is the struggle of existence in today's competitive business environment. Therefore, in terms of maintaining the activities of the business and be able to use resources effectively to the needs of R & D work is great. In this study, the technical stage and market analysis in the R & D department to develop products manufacturing enterprises are evaluated.Keywords: Production, products, new product development, R & D 170

Hayatımızın her alanına giren teknoloji ve teknolojiye bağlı olarak iletişimin ilerlemesi yeni kavramları da beraberinde getirmekte olup, (elektronik ticaret) e ticaret ve (elektronik devlet) e devlet kavramları yaşantımızdaki yerini almıştır. Kamusal faaliyetlerin internet aracılığıyla daha iyi yönetilmesi için e devlet, devlet görevlerinin yerine getirilmesinde önemli bir kavramdır. Tüm dünya için geçerli olan ve oldukça yeni gelişen bu kavram, devletin vatandaşlarına daha şeffaf, daha katılımcı ve daha detaylı hizmet vermesi anlamında evrensel bir niteliği ifade etmektedir. Ticari hayatta işlem yapan taraflara sunduğu avantajlar e ticaretin gelişmesi ve yaygınlaşması arzularını artırmakta olup, ülkemizin bilgi toplumuna doğru ekonomik ve toplumsal gelişimi ve dönüşümünü sağlayabilmesi ve rekabetçi dünyada yerini alabilmesi için, bilim ve teknolojiyi üreten, endüstriye uygulayabilen ve toplumsal faydaya dönüştürülebilen konuma gelmesi, e ticareti bilgi ve iletişim teknolojileri yeteneğini geliştirmenin bir aracı olarak görmesi ve buna yönelik politikalara öncelik vermesi büyük önem taşımaktadırAnahtar Kelimeler: E Ticaret, E Devlet, E Ticaretin Gelişmesi, Türkiye Ekonomisi Depending on the progress of communication technology and technology into every aspect of our lives is to bring in new concepts, (e-commerce) and e-commerce (elektroik state), e-government concept has taken place in our lives. E-government for better management of public activities via the Internet, is an important concept in the fulfillment of state tasks. This concept which is valid for the whole world and developing new, it represents a universal character to give more transparent, more participants and more detailed service to the citizens. Commercial life process which parties to the advantages they offer, e-commerce development are increasing their desire to spread, tending to the country's information society, economic and enabling the social development and transformation and to take its place in the competitive world of science and producing technology that can be applied to the industry and to come to a location that is converted to social benefits, see e-commerce as a means of developing information and communication technologies, the ability to prioritize what it is of great importance for policy.Key Words: E-Commerce, E-Government, Development of E-Commerce,Turkish Economy 122

Güvenlik temel olarak bir süreci ifade etmektedir. Dönemde var olan tehditlere göre yeni yeni şekiller alan, anlamı genişleyip daralan bir kavramdır. Son dönemde kamu düzeninin ve güvenliğinin sağlanmasında kolluk kuvvetlerinin yanında, özel yasayla kurulan yardımcı güvenlik teşkilatlarının da önemli roller üstlendiği görülmektedir. Bu noktada özel güvenlik; kamu güvenliğini tamamlayıcı nitelikte olup, genel olarak önleyici güvenlik tedbirlerini ifade etmektedir. Kamu hizmeti olarak örgütlenen faaliyetlerin özel hukuk kişileri tarafından yerine getirilmesi mümkün kabul edilmektedir. Kamu düzenini sağlama yönü ön plana çıkmış merkeziyetçi güvenlik örgütlerinde karşılaşılan etkinlik sorunlarının temel nedeni, çağdaş güvenlik yaklaşımını ve değişime uygun polis modelini gerçekleştirememeleridir.Anahtar Kelimeler: Sivil havacılık güvenliği, özel güvenlik hizmetleri, Türkiye de güvenlik It is considered to be possible that private law bodies and people execute activities which are originally organized as public services. Basicly security describes a period. It is a notion having broadening or narrowing meaning according to threats present in a particular period. It has been lately assisted that besides police force, subsidiary security organizations established basing on special legal regulations, undertake important roles in the task of ensuring the public order and security. The reason of the efficiency problems of centralist security organizations which is responsible of puplic order is not able to realized the contemporary security system and the sebsible policing model.KeyWords: Civil aviation security, security services, security in Turkey 114

Günümüzde artan yoğun rekabet ortamı nedeniyle çoğu KOBİ düzeyindeki işletmeler; ya karsız çalışma ya da çok düşük kar marjı ile çalışmaktadırlar. Rekabet ortamında buna çözüm olarak satış fiyatlarını düşürerek işletmenin sürdürülebilirliğini sağlamaya çalışmakta, ancak maliyetlerin düşürülmesine yönelik bilinçli tedbirler alamamaktadırlar.Buna ek olarak, başta tekstil olmak üzere bir çok sektörde satış fiyatı oldukça düşük Uzak Doğu'lu rakiplerin pazarda yer bulmasıyla pazardan aldıkları pay düşmekte ve dolayısıyla maliyetlerin de artmasına neden olmaktadır.Bu çalışmada; daha çok maliyetleri düşürebilecek dolaylı ve direk yöntemlere ilişkin spesifik yaklaşımlara değinilerek, her işletmenin kendi üretim dinamiklerine göre pozisyon alması gerektiği, durumsallık yaklaşımı gereği vurgulanmıştır. Kısıtlı TÜİK verileri baz alınarak KOBİ'lere ait ekonomik rakamlarlara yer verilmiş ve pazardaki önemine vurgu yapılmıştır. Bazı yönetim yaklaşımlarına göz atarken Durumsallık Yaklaşımı benimsenmiş ve her işletmenin üretim özerkliği göz önünde bulundurularak `uyarlanabilirlik` üzerine dikkat çekilmiştir. Amatör bir işletme ruhundan arınarak kendi veri tabanlarını oluşturmaları ve daha etkin ve verimli karar mekanizmalarına kavuşma zorunluluklarına işaret edilmiştir. Bilimsel nitelikteki alt yapı çalışmaları ile gerek işletmenin durumu, nereden nereye geldiği gerek yönetimsel boyutta daha rahat karar alabileceği ortamın hazırlanması ve nihayet üretim maliyetlerinin kaliteden de ödün vermeden nasıl düşürülebileceğine yönelik kişiselleştirilebilir yaklaşımlara değinilmiştir.Bu çalışmanın amacı; eskiden olduğu gibi, maliyetleri düşürmenin tek yolu olarak işçi çıkarmak veya küçülmek olmadığını göstermektir. Hala bu hatalara düşerek istihdamı düşüren, mal veya hizmet kalitesini düşüren, yeni yatırımlara yönelmeyen işletme ve organizasyonlar bulunmaktadır. Uğraşılan faaliyete ve üretim sürecine uygun tespitler yapıldıktan sonra bu bilgiler ışığında uyarlanabilir spesifik çalışmalarla, daha etkin ve verimli bir prosese girilip optimizasyon sağlanabilir. En doğru kararlar alınarak maliyetleri düşürürken üretimi ve memnuniyeti artırmak mümkün olabilecektir.Anahtar Kelimeler: KOBİ, üretim maliyetleri Due to today's increasingly competitive environment, most of SME level enterprises either work profitless or work for rather low profit margins. As a solution in such a competitive environment, it is taken as a goal to reduce the selling prices strive to provide the sustainability of the corporation; however, it is failed to take proper measurements for decreasing the costs in general terms.Additionally, several different sectors - textile industry being in the first place - are getting lower market share due to the fact that their Far Eastern competitors which have very low selling prices take place in the market. Therefore, their costs inevitably increase in such markets.In this study, by considering the specific approaches related to the direct and indirect methods which can rather decrease the costs, it is emphasized that each corporation needs to take a position in accordance with its own manufacturing dynamics, which is called contingency approach. By basing on the limited TUİK data; some economic figures related to SME's are stated and the importance of SME's for the market is highlighted.While looking into some of the management approaches, the Contingency Approach is adapted and `adaptability` is emphasized by considering the manufactoring autonomy of each corporation. It is suggested that they should create their own database, abandoning an amateur enterprise spirit and they should create more efficient and beneficial decision making mechanisms. Also this study deals with the personalized approaches related to how the scientific level infrastructure studies can help determining the general situation of the corporation and creating an atmosphere to make the administrative decisions; and how these studies can help decreasing the production costs without sacrificing quality.The purpose of this study is to prove that disemployment or shrinking is not the only way to decrease the costs any more. There are still such companies and organizations which decrease the employment, decrease the quality of the products and services and do not head to new investments. Under the light of these findings, after making the appropriate determinations for the main activity field and production process, optimization and a beneficial process can be achieved with specific adaptable studies.Keywords: SME, product cost 93

Araştırma kapsamında turizm işletmelerinin güvenlik yönetimi uygulamaları ve bir zincir otelin tüketicilerinin güvenlik algısının ölçülmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, tüketicilerin güvenlik algısı anket tekniğiyle ölçülmüştür. Araştırmada, İstanbul ili sınırları içerisinde yer alan bir zincir otel işletmesinin 148 müşterisi uygulama alanı olarak seçilmiştir. Elde edilen bulgulara göre tüketiciler zincir otelleri güvenlik konusunda yeterli bulmamakta ve güvenlik personelinin yeterli eğitim almadığı yönündedir. Buna karşın tüketiciler, otel işletmesinde güvenlik tedbirlerini yeterli bulmaktadır.Anahtar kelimeler: Turizm İşletmeleri, güvenlik, güvenlik yönetimi, zincir otel Security management practices and consumer perception of safety within tourism sector is intended for research purposes for a chain hotel establishment. For this purpose, a consumer safety perception is measured by a survey technique. İn the study, a chain hotel business with 148 customer applications within the boundaries of İstanbul was chosen. According to the findings, the consumers do not find the safety enough and believe that security staff does not receive enough training. However, consumers are finding the security measures adequate in the hotel business.Key words: Tourism sectors, security, security management, chain of hotels. 117

Günümüzde hızla küreselleşen dünyadan, toplumlar ve devletlerde payını almakta, bilgi toplumu ve bilgi devleti haline dönüşmektedirler. Bilgi çağının içerisinde yerini alarak geleceğin yönetim ve devlet sistem anlayışı olan e-Devlet modeline geçmek isteyen devletler büyük bir hızla e-devletleşme politikaları, stratejileri ve çalışmaları sürdürmektedirler. e-Devletten yola çıkarak kamu yönetiminin ve kamu yönetimi anlayışının yeniden yapılandırılarak daha etkin, daha verimli, daha şeffaf ve standart bir hale getirerek geleceğin toplum ve bilgi anlayışına uyum sağlaması hedeflenmektedir.Araştırma kapsamında Dünyadaki e-devlet yapılanmaları, modelleri, e-hizmetler ve uygulamalarına incelenmiş, Türkiye'deki e-devlet çalışmaları, politikaları ve yapılmış e-hizmetlere değinilerek gelinen nokta saptanmaya çalışılmış, bu kapsamda Adalet Bakanlığının bir elektronik devlet uygulaması olan Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) üzerinden analitik bir örnek verilmiştir.Anahtar kelimeler: bilgi toplumu, bilgi devleti, e-devlet, e-hizmet, uyap, Türkiye'de edevlet, Türkiye'de e-hizmet uygulamaları Nowadays, socities and governments also have a share from rapidliy globalizing world, they turn into knowledge-based and information-based governments. By taking their places in information age,the governments, which they want to move pass to e-Government pattern which is future's management and state system concept, carry on their works about the politics,becoming an e-state,strategies,and works at a great pace. On the basis of e-Government, it is aimed, harmonised with future's society and knowledge concept to reconstitute the concept of public administration and the concept public administration more active, more productive,more transparent and standard. Under the search, the constructs about e-Government in the world, patterns,e-services are surveyed, by referring to the studies about e-governmen in Turkey, politics and services which are performed, are tried to be determined,in that extent,at the Internetional Judgement Net Project (IJNP) which is an e-Government application of Ministry of Justice,an analytic norm.Key words: knowlege-beased society ,knowledge-based government ,e-service, UYAP, eGovernment in Turkey, e-service applications in Turkey 104

Teknoloji çağı olarak adlandırdığımız günümüzde, küreselleşme, hızla gelişen teknolojiler ve ülkeler arasında sermaye hareketleri sonucu işletmeler mal ve hizmetlerini pazarlamak için ülke sınırlarının dışına çıkmıştır. Birden fazla ülkede faaliyet gösteren ve kaynaklarını söz konusu ülkelerde değerlendiren işletmeler `çok uluslu işletmeler` ismini almıştır. Çok uluslu işletmeler, sürekli olarak bilginin çok önemli ve değerli olduğunun bilincinde olmuşlardır. Stratejik değeri olan bilgiye çok önem veren çok uluslu işletmeler, bilgiyi elde etmek, işlemek, yorumlamak ve uygulamak için bilgisayar ve iletişim sistemlerini kullanarak bu süreçte çeşitli bilgi sistemlerinden faydalanmaktadırlar.Çok uluslu işletmeler, günlük faaliyetlerini yürütürken kullandıkları bilgi sistemlerinde ürettikleri bilgiyi, bilgisayar ve iletişim teknolojilerinden faydalanarak depolamak, erişim sağlamak ve paylaşmak amacıyla bir takım teknolojik yatırımlar yapmaktadırlar. Yaptıkları teknolojik yatırımın büyüklüğü işletmelerin faaliyet alanları ve büyüklük ölçekleri ile doğru orantılıdır. Bu bakımdan çalışmamızda; işletmelerin bilgi ve iletişim teknolojilerine yapacakları olası yatırımlarda, veri ve en bilgiye en kısa zamanda ve etkili şekilde erişim, işleme, depolama ve iletme olanakları ile maliyet düşüklüğü hususlarında maksimum fayda avantajı sağlamasının olanakları incelenmiş, bu şekilde daha etkili yönetim ve işletme konularına yardımcı olmak amaçlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Teknoloji, Çok Uluslu İşletme, Bilgi, Bilgi Sistemleri Today, as a result of globalization, rapidly developing technologies and capital movements between countries, businesses have moved beyond their boundaries in order to market their goods and services. Enterprises that operate in more than one country and utilize their sources in those countries are called `multinational enterprises.`Multinational enterprises have always been aware of the fact that information is crucially important and valuable. Appreciating strategically valuable information, multinational enterprises exploit computer and communication systems in order to obtain, process, interpret and utilize information and benefit from various information systems in this process. Multinational enterprises make various investments to store, access and share the information they produce, with the help of computer and communication systems, in their information systems that they use during their daily operations. The size of the technological investments is directly proportional to the scope and scale of their activities. For this reason, in this study we aim to analyze the possibilities of rapid and efficient access, process, storage and transmission of information in the investments that enterprises make in information and communication systems as well as possibilities of maximum advantages with low costs and in this way we also aim to be helpful with efficient business administration.Keywords: Technology, Multinational Enterprises, Information, InformationSystems 129

İnovasyon; İşletme içi uygulamalarda, işyeri organizasyonunda veya dış ilişkilerde yeni veya önemli derecede iyileştirilmiş bir ürün (mal veya hizmet), veya süreç, yeni bir pazarlama yöntemi ya da yeni bir organizasyonel yöntemin gerçekleştirilmesidir. İnovasyon günümüzde üretimi farklılaştırmada ve satış hacmini arttırmada önemli bir yere sahiptir. Ancak inovasyonun sürekli başarılı olması gerekmez; hatta birçok yenilik başarısızlıkla sonuçlanabilir. Bir ürün inovasyonu, mevcut özellikleri veya öngörülen kullanımlarına göre yeni ya da önemli derecede iyileştirilmiş bir mal veya hizmetin ortaya konulması ile oluşur. Bu; teknik özelliklerde, bileşenler ve malzemelerde, birleştirilmiş yazılımda, kullanıcıya kolaylığında ve diğer işlevsel özelliklerinde önemli derecede iyileştirmeleri içermektedir. Farklı firmalarca aynı tarzda üretilen ürünlerde inovasyonu etkili kullanan firmalar üstünlük gösterebilmektedir. Özellikle 1950-1960 devresinde başlayan ve devam eden dünya ekonomisinde görülen bütünleşmeye koşul olarak çok uluslu şirketlerin gelişmesi hızla devam etmiştir. Bu dönemden itibaren artan gelir seviyeleri, gelişen kitle haberleşme ve bilgi yayma sistemlerinden dolayı dünyanın birçok ülkesinde aynı tip ürünlere karşı bütünleşik bir talep oluşmuş ve dünya kitle pazarı gelişmiştir. Bütünleşmiş bir dünya ekonomisi de üretim yapmak için üretim faktörlerini, teknolojiye ve pazarlama çabalarını ülke sınırlarını aşan bir biçimde koordine edebilmek gerekmektedir. Şirket üretim yapacağı ülkeleri en verimli biçimde seçebildiği, teknik ve yönetsel bilgi ve becerileri yayabildiği ve tek ülkede başarılması olanaksız ölçülerde üretimde bulunabildiği için bu pazarda ulusal şirketlerden çok daha avantajlı olmaktadır. Bu şirketlerin teknoloji yoğun, araştırma geliştirmeye dayanan güçlü üretim dallarında yoğunlaşmış olmaları, onlara yenilik sürecindeki üstünlükleri dünya kitle pazarındaki önemlerini bir kat daha arttırmaktadır.Anahtar Kelime: Ġnovasyon (Yenilik), Çok Uluslu ĠĢletmeler, Ar-ge,Yaratıcılık, GiriĢim, Rekabet, Yeni Ürün, KüreselleĢme Innovation; In business applications, workplace organization or foreign relations in new or significantly improved a product (good or service), or process, is the realization of a new marketing method or a new organizational method. Innovation today is an important part in increasing the sales volume and production differentiation. But innovation is not always necessary to be successful; even many innovations fail. A product innovation, according to the use of existing features or projected occurs with new or significantly improved a good or services to be introduced. This One; the technical specifications, components and materials, the combined software includes significant improvements in the ease of the user, and other functional properties. Different firms use the same style in effective innovation in products that companies can show superiority. In particular, the development of multinational companies as a condition to the integration of the world economy that started and continued in the 1950-1960 period and has continued apace. From during this period, rising income levels because of developing mass communication and information dissemination system consisting of an integrated demand for the same types of products in many countries of the world and the world mass market has developed. An integrated world economy, the factors of production, technology and marketing efforts in a way that cross borders need to be able to coordinate. Companies can choose the country will produce the most efficient manner, and can spread technical and managerial knowledge and skills to be successful in one country can be found impossible to measure the production of the national companies in this market is much more advantageous. These companies' technology is intensive, research and development based on strong in the branches of production be concentrated , innovation process that excels in them are more famous in the world of the importance of the mass market.Keywords: Innovation, Multinational Corporations, R & D, Creativity,Enterprise, Competition, New Product, Globalization 131

Organize suçlar dünyanın her yerinde, hukuk devletine, demokratik kuruluşlara, özgürlüklere, toplum refahına, insanlığa, temel değerlere ve normlara karşı evrensel bir tehdittir. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde demokrasilere, devlet düzenine ve topluma karşı çok yıkıcı etkileri olduğunu ileri sürebiliriz. Bu nedenle, bu problemi çözmek için güvenlik tedbirleri ve düzenlemeleri yanında, bu meselelerin sosyal sebepleri de, mücadelenin bir parçası olarak göz önünde bulundurulmalıdır. Suç örgütleri gerçekte özellikle kar elde etmeyi amaç eden yapılanma içerisindedirler.Organize suçların toplum ve bireye etki eden yönlerinin yanında ülke ekonomisine etki eden yönleri de vardır. Suç örgütleri yapısı itibariyle devlet gücünden saklı yasal olmayan yollarla kazanımlar sağlaması sebebiyle takibi ve vergi işlemleri oldukça güçtür. Devlet faaliyetlerini sürdürmek için her vatandaştan gücü nispetinde vergi toplamaktadır. Vergi gelirlerinin azalması devletin sunmuş olduğu kamu hizmetlerinin niteliğinde bir azalış meydana getirecektir. Kamusal hizmetlerdeki bu azalış neticesinde toplum – devlet ilişkilerine de yansıyacaktır. Bu çalışma, literatürde konuyla ilgili yerli ve yabancı kaynaklar taramadan geçirilmiş (taranmış ) , ilgili internet sayfaları ve kamu kuruluşlarının raporları incelenerek hazırlanmıştır. Organized crime anywhere in the world , the rule of law , democratic institutions , freedom and prosperity to the community , humanity, is a universal threat to the fundamental values and norms. In particular, emerging democracies , government order and it can be argued that many devastating effects to society. Therefore , besides the security measures and arrangements for solving this problem , the social causes of this issue should be considered as part of the fight . Criminal organizations are in fact restructuring especially for those who aim to profit .Besides the aspects of organized crime affecting society and the individual aspects affecting the country's economy as well. As the government reserved the power of criminal organizations structure illegally saglamsina gains tax due to follow-up and operation is very difficult. Government collects taxes to maintain their activities in proportion to the power of every citizen. A decrease in the quality of public services offered by the state reduction will result in tax revenues . This results in a decrease in public service society - will be reflected in the government relations.In this study , domestic and foreign sources in the literature on the subject has passed through the scan (scan) has been prepared by examining the reports of related web pages, and public institutions. 98

Küreselleşen dünya şartlarının beraberinde getirdiği risklere karşı geliştirilen ve güvene dayalı bir sistem olan sigortacılık gelişmiştir. Sigorta isletmelerinin, devamlılığını sağlayabilmesi, iki taraflı bağlantı sözleşmesi olarak ta açıklanan sözleşmelerin, sınırların kalkmasıyla beraber dünyadaki bütün sigorta şirketlerinin birbirlerine rakip olduğu bir ortamda rekabet edebilmesi ve yükümlülüklerini yerine getirebilmesi için öncelikle güçlü bir mali bünyeye sahip olması gerekmektedir. Bunun içinde öz kaynakların etkili yönetilmesi, yeterli sermayenin bulundurulması ve teknik karşılıklara dayalı bir mali güvence sistemi oluşturulmalıdır. Bu bağlamda ele alınan çalışmada sigorta kavramına, iki taraflı bağlantı sözleşmesinde yer alan teknik karşılıklara, teknik karşılıkların finansal tablo analizlerine ve örnek bir uygulama olarak Anadolu Sigorta 31 Mart 2013 dönem sonu finansal tablo analiz uygulamasına yer verilecektir.Anahtar Kelimeler: Sigorta, Teknik karşılık, mali, finansal tablo analizi Brought about by the globalization of world conditions, which is a system of insurance against the risks is developed and evolved based on trust. Insurance carriers', can provide continuity of bilateral agreements described to as the connection agreement, together with the removal of the limits of insurance companies all over the world to compete in an environment where each competitor and to fulfill its obligations must first have a strong financial position and results. Efficient management of equity in it, taken adequate capital and financial security system should be established based on the technical provisions.In this context, the study addressed the concept of insurance, the technical provisions in the articles of the two-sided connection, the technical analysis of financial statements, and an example of application of the provisions of Anadolu Sigorta March 31, 2013 year-end financial statements will be analyzed in practice.Keywords: Insurance, Technical provision, financial statement analysis 97

Çalışmada işletmeler açısından muhasebe bilgi sistemleri ele alınmış olup yönetimde karar verme üzerindeki etkileri ortaya konulmuştur. Uygulama şirketi olan Beşiktaş Futbol Yatırımları Sanayi ve Ticaret AŞ'nin finansal tabloları karşılaştırmalı mali analiz teknikleri ile değerlendirilmiş olup elde edilen bilgilerin yönetimde karar verme sürecinde olumlu sonuçları olduğu gözlemlenmiştir.Önemli bir yeri olan analiz sektörünün tanımı ile birlikte seçilen örgütün gelir tablosu ve bilançoları karşılaştırmalı mali analizi ile örgüt faaliyetleri üzerine katkıları ve firmanın genel durumu üzerine olan ilişkisi ve sonuçları hakkında bilgi edinmek ve elde edilen sonuçlar doğrultusunda yönetimde karar verme üzerine etkileri çalışmaya dâhil edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Muhasebe Bilgi Sistemleri, Karar Verme, Mali Analiz, Finansal Tablola In the study are discussed in terms of businesses and management accounting information systems, it effects on decision making are demostered. The financal statements of Besiktas Football and trade Inc were evaluted by comparative financial analysis techniques, The information obtained positive results in management decision making process.The definition of analysis sector of this industry which is very important; organization's in come statement and balance sheet, comparative financial analysis of the organization which has contributions to the company and companies over all situation and relationship ship and result; were all included in this study, due to right decision making in management process.Keywords: Accounting İnformation Systems, Decision Making, Financial Analysis, Financial Statemen 134

Küçük ve orta ölçekli işletmeler ülkemiz ekonomisinde önemli bir yere sahiptir. Bu işletmelerde çalışan sayıyı büyük şirketlerde ve diğer sektörlerde çalışan sayısının karşısında küçümsenmeye kadardır. Türk KOBİ'leri ortalama profilleri bakımından işgücü ve yıllık cirolarının daha düşük olması nedeniyle, Avrupa Birliği veya birçok OECD ülkesindeki KOBİ'lere nazaran farklılık göstermektedir Bu işletmelerin tanımı net olmasa da çalışan sayısı az küçük ve orta sınıf işletmelerdir. Bu işletmelerin diğer işletmelerden farkı Ölçütler ise İşletmede istihdam edilen kişi sayısı ve işletmedeki makine parkının, araç ve gereçlerin değeri olarak belirlenmiştir. Türkiye de olduğu kadar hemen hemen tüm dünya ülkelerinde KOBİ'ler, sayısal miktar, istihdam hacmi, üretim değeri, gelişmeye olan katkıları, mülkiyetin tabana yayılması, ekonomik açıdan serbest rekabete dayalı piyasa ekonomisinin ve sosyal bakımdan toplumsal istikrarın temel unsurudur. KOBİ'ler ekonomiye dinamizm ve serbest rekabete dayalı piyasa ekonomisine işlerlik kazandıran birimlerdir. Küçük işletmeleri büyük işletmelerden ayıran belli başlı özellikler arasında pazarı etkileme gücü, bağımsızlık ve kişisel etki açısından farklılıklar vardır. Ekonominin olumsuz olduğu dönemlerde bile KOBİ ler ülkemizde kendisine yüklenilen sorumluluğu bilinç bir şekilde kavramış ve bu yükün altından başarılı bir şekilde çıkmıştır. Gelişmekte olan ülkelerle, sanayisini tamamlamış gelişmiş ülkelerdeki KOBİ'ler, sayı, istihdam ve katma değer olarak karşılaştırılırsa, gelişmiş ekonomilerde de KOBİ'lerin önemli bir yeri olduğu görülür. Türkiye'de küçük işletmelerin tarihsel gelişimi 13. yüzyıla kadar dayanmaktadır. Anahtar Kelime: KOBİ, İstihdam Hacmi, Katma Değer. Small and medium-sized enterprises have an important place in the economy of our country. The number of employees in enterprises in other sectors, the number of employees in large companies and be underestimated is the opposite. Turkish SMEs average profile in terms of labor and the annual turnover is lower because the European Union or in many OECD countries SMEs compared to vary these businesses is the definition although the number of employees less , small and medium enterprise. These businesses from other businesses realize the number of people employed in the property and business of the machinery, tools and equipment is determined as the value. In Turkey as well as in almost all countries of the world, SMEs numerical quantity, employment levels, production value, development, the contribution of property spread to the base of an economically free competitive market economy and social maintenance social stability is the key element. SMEs in the economy to market economy based on free competition, dynamism and interoperability are saving unit. Small business of the main features that distinguish it from large enterprises the power to influence the market, there are differences in terms of independence and personal effects. Even in periods where the economy is negative in our country, SMEs are aware of the responsibilities assigned to it and understand it in a way that successfully increased financial burden. With developing countries, SMEs in developed countries have completed the industry, number, if compared as employment and value added in the advanced economies is seen to be an important role of SMEs. Historical development of small businesses in Turkey 13 century is based on up. Keywords: SME, EmploymentDisplacement, Added Value. 142

Günümüzde her birey veya işletmelerin günün birinde sahte para ile karşılaşabilme ihtimali vardır. Bunun için özellikle kâğıt paraların sahip oldukları emniyet özelliklerinin iyi bilinmesi gerekmektedir. Zira sahte para bireyleri ve kurumları mağdur edip hukuki ve ekonomik sorunlara neden olmaktadır. Hukuki açıdan kovuşturmaya maruz kalma, ekonomik açıdan adil olmayan vergilemeye yol açmaktadır. Bu bağlamda kayıt dışı ekonomi ve kayıt dışı istihdam, son yıllarda çokça tartışılan, çözümler üretilmesi gereken önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Sadece gelişmekte olan ülkeler değil, gelişmiş ülkelerde kayıt dışı istihdam konusuyla karşı karşıyadır. Türkiye ekonomisinin gelişmesinin önünde bir engel olarak görülen kayıt dışı istihdam konusunun boyutlarının belirlenmesi ve çözüm önerilerinin sunulması önem taşımaktadır. Özellikle son yıllarda sorun sıkça hükümet programlarında kayıt dışı istihdamın yer alması sorunun önemini vurgulamaktadır. Bu nedenle Türkiye'nin gündeminde önemli bir sorun olan kayıt dışı istihdam kavramı, her açıdan incelenerek çözümler üretilmesi ve çözülmesi gereken bir olgudur. Bu çalışmada Türkiye'de ve uluslararası platformda sahte para üretiminin ekonomi üzerinde kantitatifsel etkisinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu bağlamda bu konuyla ilgili araştırma yapan araştırmacılara konu hakkında yapmış oldukları çalışmalarda yardımcı olmak hedeflenmiştir.Anahtar Kelimeler: Sahte Para, Kayıtdışı İstihdam, Hukuk, Ekonomi, Birey, Kurum ve Kuruluşlar Nowadays, every individual or business in one of the day are likely to encounter with fake money. For this, especially paper money they have safety features should be Well known. Whether victims of counterfeit money because individuals and institutions, legal and economic problems are caused. In this context, the informal economy and informal employment, widely discussed in recent years, the solutions must be produced, it emerges as a major problem. Only developing countries that are not, in developed countries, informal employment are faced with. Turkey's economy is an obstacle to the development of informal employment, which is seen as the issue of determination of the size and submission of proposals for solution of importance. Especially in recent years, the problem in government programs often take place in informal employment highlights the importance of this problem. Therefore, an important problem in turkey's agenda, the concept of informal employment, examining every aspect of the solutions and the production of a phenomenon that needs to be resolved. In this study, the production of counterfeit currency in Turkey and in the international arena is intended to examine the effect on the economy kantitatifsel. In this context, researchers engaged in research on this topic have made about studies aim to help.Key Words: Fake Money, Informal Employment, Law, Economy, Individual, institutions and Organizations 90

Yatırım çok önemli bir konudur. Yatırımı gerekli kurallara uyup kantitatifsel ve finansal verileri dikkate alarak yapmak gerekmektedir. Gelişmiş Ülkeler bunlara uydukları için yatırımda başarılıdırlar. Ülkelerin beklentileri yüksekse yatırımları artacak düşükse yatırımları azalacaktır. Bunun dışında Çok Uluslu İşletmelerin yatırım kararları çoğunlukla olumludur. Bunlar yatırımda çok önemli avantajlardan yararlanmaktadır. Yatırımcının kararı da en belirleyici faktörlerdendir. Yapacağı yatırımın riskini göz önünde bulundurması gerekmektedir. Risk arttıkça getiri artar ama kaybetme durumu da artar. İhtiyatlı bir karar alma biçimiyse tam tersidir. Yatırımcı bu ikisinin ortasını bulmalıdır. Her zaman geçerli olmasa da çoğunlukla böyle bir strateji izlemesi gerekmektedir. Yatırım yapılacak ülkenin koşulları dikkate alınmalıdır. Pamuk ipliği ve pamuklu dokuma üzerine yaptığım fizibilite etüdü de iyi bir örnektir. Investment is a crucial matter. Investment has to be done by taking quantitative and financial data into consideration. Developed countries are advanced in investment as they pay attention to these issues. If a county has high expectations, there will be more investments in that country; whereas, if a country has low expectations, there will be less investments correspondingly. Another thing is that, the investments done by multinational establishments usually have positive outcomes. Multinational establishments utilize many significant advantages while doing investments. An investors decision is another important factor that determines the success of an investment. The investor has to take into consideration the risk of loss. The more the risk is, the more the net return may be. But of course, there is more risk of losing when a high is risk is taken as well. The investor has to find the middle course. Even if its not always applicable, usually such a strategy should be followed. The feasibility study I have conducted of cotton thread and cotton textile is a good example. 224

ÖZETFinansal kararlar, firmanın temel amacı olan değer maksimizasyonu ve ortaklarının refahını arttırmadaki risk ve başarıyı etkilediğinden hayati önem taşımaktadır. Bu bağlamda, bir firmanın devamlılığını sürdürebilmesi ve değer yaratması için etkin ve başarılı finansal kararların alınması esastır.Son yıllarda teknolojide yaşanan büyük değişim ve gelişimler diğer alanlarda olduğu gibi finansı da önemli ölçüde etkilemiştir. Finansal kararların alınmasında bilgisayar teknolojisi büyüyen bir oranda ve hızla kullanılmaktadır.Dünyada irili ufaklı pek çok işletme, bilgiyi karar vermenin bir aracı olarak kullanabilmek için uzun yıllardır çeşitli adlar altında ve değişik yöntemlerle Karar Destek Sistemleri kurmuşlardır. Garry ve Scott Morton' un karar destek sistemi tanımına göre sistem, yöneticiye ve onun karar vermesine yardımda bulunacak veri ve yargıları işleyen model tabanlı prosedürler bütünüdür. Karar destek sistemleri, yarı yapısal ve yapısal olmayan sorunların çözümünde karar alıcıya, veri ve modeller kullanmak suretiyle yardımcı olan etkileşimli sistemlerdir. Yöneticilere kararlarında yardımcı olurken amacı gerçekleştirmeye katkıda bulunurlar. Karar destek sistemleri, karar alma işleminin çözüm, sonuçlandırma aşamalarında kullanılır, bu aşamalardaki verimliliği ve doğru karar vermeyi arttırır.Karar destek sistemlerinin temel uygulama alanları arasında; strateji belirleme, şirket planlaması, ürün planlama, pazarlama ile fiyatlandırma ve tahminde bulunma sayılabilir.Karar destek sistemlerinde diğer sistemlere göre daha kullanılabilir, veri tabanları ile daha entegre edilebilir, daha kolay yorumlanıp anlaşılabilir olduğu için en çok kullanılan yöntemlerden biri, karar ağaçları oluşturma yöntemidir. Karar ağacı; karar düğümleri, dallar ve yapraklardan oluşur. Karar ağacı işlemi kök düğümünden başlar ve yukarıdan aşağıya doğru yaprağa ulaşıncaya dek ardışık düğümleri takip ederek gerçekleşir. Karar ağaçları, işletme yönetiminde karşılaşılan karmaşık karar problemlerinde, yöneticilerin karar alma olanak ve görüşlerini arttırarak yardımcı olan grafiksel bir karar verme aracıdır. Karar ağacı, risk ve belirsizlik altındaki seçimlerde belirtilen kararlar, şans olayları ve olası sonuçlar için uygun bir yoldur. Karar ağacı analizi, karar problemlerinin, gelecekteki belirsiz olaylara bağlı olan tüm olası alternatif hareketlerinin yapılandırılmasını mümkün kılan bir yöntemdir.Anahtar Kelimeler: Finans, Veri madenciliği, Karar Destek sistemleri, Karar ağacı modeli. ABSTRACTFinancial decisions are critical as they affect firm's primary goal of value maximization and improving its shareholders' value. As such, successful financial decisions are key to firms' sustainability and value creation. Technological changes and advancements recently has a significant impact on finance as it did on other fields. Computer technology is increasingly used in making financial decisions. Many companies around the world, either large or small, has built Decision Support Systems to utilize the information in decision making. Garry and Scott Morton defines decision support system as model based procedures that helps manager make decisions through use of data. Decision support systems are interactive systems that use information and model to help the decision maker in finding solutions to semi-structural and non-structural problems. While they help the manager in decision making, they also support in achieving a goal. Decision support systems are used in solution and getting to the result phases of decision making Decision support systems are used for strategy making, company planning, product planning, marketing, pricing and forecasting. Decision support systems are one of the used methods for creating decision trees since they are easier to use, easier to integrate with other database and easier to understand compared to other systems. Decision trees are made of decision nodes and branches. Decision trees are graphical decision making tools that help managers make complex decisions that is common in business management. Decision trees are a fit method for decisions and potential outcomes that arise in case of risk and uncertainty. Decision tree analysis make it possible to structure all potential outcomes of decision problems that are dependent on uncertain future. Key words: Finance, data mining, Decision Support Systems, Decision tree model. 142

İç kontrol; kurum ve organizasyonlarda yönetim kurulu, yöneticiler ve çalışanlar tarafından yönlendirilen, operasyonların etkinliğini ve verimliliğini, mali raporlama sisteminin güvenilirliğini ve yasal düzenlemelere uygunluk sağlamayı amaçlayan, bu konuda makul güvence verebilmek adına için tasarlanmış aynı zamanda iş süreçleri içinde yer almasından dolayı sistem olarak nitelendirilen bir kavramdır. 1940'lı yıllardan 1970'li yıllara kadar iç kontrol ile ilgili birçok sistem ortaya çıkarılmış ve iç kontrol ile ilgili sürekli iyileştirmeler yapılmıştır. 1970'lerin ortalarında Amerika'da Watergate savcısının yaşanan hileli finansal raporlama vakalarına dikkat çekmesi sonucu konu ile ilgili 1977'de Yabancı Yolsuzluk Kanunu çıkarılmıştır. Kavramın önem kazanması ise özellikle 1980'li yılların ortasında ABD'de yaşanan hileli finansal raporlama vakaları sonucunda olmuştur. Yaşanan bu vakalar sonucunda 1980'li yılların sonunda Treadway Komisyonu kurulmuştur. Komisyon 1987 yılında Hileli Mali Raporlama ile ilgili bir rapor yayınlayarak iç kontrolle ilgili ortak bir anlayış için çağrıda bulunmuş ve Destekleyici Kurumlar Komitesi COSO oluşturulmuştur.Yapmış olduğum çalışma etkin bir iç kontrol yapısının nasıl kurulduğu, iç kontrol ile ilgili süreçler ve iç kontrolün stoklar üzerinde nasıl uygulandığı konusunda rehber olmayı amaçlamaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde temel olarak kontrol ve iç kontrol kavramının ne olduğuna ve detaylarına, ikinci bölümünde iç kontrol sistemlerinin oluşumuna, özelliklerine, iç kontrol ile ilgili yapılan düzenlemeler ve iç kontrol sisteminin değerlendirilmesine, üçüncü bölümde stok kavramı, stok ile ilgili hesaplar ve iç kontrolün stoklar üzerindeki etkisine yer verilmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümde ise iç kontrolün stoklar üzerindeki etkisini göstermek amacıyla yapılan uygulamaya yer verilmiştir. Bu uygulamada stokların kontrolü, iç kontrolün basamaklarından olan üretim, planlama ve kontrol olarak adlandırılan üçlü stok takibi yöntemine göre uyarlanarak çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Because of the fact that it takes a place in the bussiness process, Internal Control is a concept, described as a system, that is led by board of directors, managers and employees, aiming to provide the effectiveness and efficiency of operations, reliability of financial reporting, regulatory compliance and also designed for obtaining reasonable assurance in this regard. Internal control is a process that supports to companies for not to be a victim of fraud. The concepts about Internal control has emerged in 1940's. In the middle of 1970's in USA, due to the fact that the prosecutor of Watergate attracted attention to cases of fraudulent financial reporting Watergate prosecutor to draw attention to cases of internal control concept has been raised again and because of that foreign corrupt practices act was enacted in 1977. In the middle of the 1980's, as a result of fraudulent financial reporting cases in USA, the concept has become to gain much more significance. The Treadway Commission was established at the end of the 1980s, as a result of those occured cases. After publising a report about Fraudulent Financial Reporting, The Treadway Commission invited for a common understanding about internal control eventually The Committee of Sponsoring Organizations - COSO - was established in 1987. This study is intended to be guide how to set an effective internal control structure and also how to implement internal control and its processes on inventories. In the first part of the study, basically, it has been mentioned that what the concepts of control and internal control are and those of details. In the second part, it has been referred to the formation, evaluation and features of the internal control system and also referred to the regulations regarding internal control. In the third part of study, it has been emphasized the concept of inventory, accounts related to inventory and the effect of internal control on inventories. In the fourth part, the study made in order to indicating the results of the effect of internal control on inventories has been given thus inventory control has been adapted to triple inventory tracking method - production, planning, control - which are ones of the stages of internal control and several recommendations have been made. 193

Küreselleşmenin hızla yaşandığı günümüz dünyasında, bilişim ve enformasyon teknolojisi baş döndürücü bir süratle ilerlemektedir. Küreselleşen dünyada, en önemli değişim ve gelişimlerden biri de bilgisayar ve dolayısıyla internet sanal dünyasına doğru dönüşümü ifade eden `e- Dönüşüm` dür. Veri alış-verişleri, iletişim, vs. gibi hemen her işlem, artık internet sanal dünyası üzerinden yapılmaya çalışılmaktadır. Sanayi devriminden sonra ortaya çıkan, ekonomik ve sosyal yapıyı değiştiren dönüşüm sürecinin merkezinde gelişmiş enformasyon ve iletişim teknolojilerinin olduğu görülmektedir. Günümüzde yaşanan politik, ekonomik, sosyal ve teknolojik gelişmeler, küreselleşme süreci ile birlikte piyasalarda rekabetin şiddetlenmesi, kamu ve özel sektörün kurumsal açıdan yeniden yapılandırılmasını kaçınılmaz hale getirmiştir. Bu dönüşüm sonucunda da devlet kurum ve kuruluşlarının etkinleştirilmesi, devlet ile vatandaş arasındaki bilgi akışının genişletilmesi, demokrasinin geliştirilmesi ve devletin şeffaflaştırılması gibi amaçlarla kamu hizmetlerinin elektronik olarak sunumu fikri ortaya çıkmıştır. Elektronik Devlet (e-Devlet); devletin verimliliğini, etkinliğini, şeffaflığını ve güvenilirliğini arttırmak için bilgi ve iletişim teknolojilerinin kamu yönetiminde kullanılmasıdır. Anahtar Sözcükler: Bilişim Teknolojisi, E-Devlet, Informatics and information technology is advancing fiercely in todays rapidly globalising world. One of the most important changes and developments in the virtual world of computers and the Internet is `e-Transformation` which represents this advancing in today's world. Processes like data exchanges, communication, amongst others are shifted to the virtual world via the internet. The economic and social position emerging after the industrial revolution was changed in structure mainly by the advanced information and communication technologies. Today's political, economical, social and technological developments, together with the process of globalisation have intensified competition in the markets, especially in public and private sector, and therefore institutional restructuring has become unavoidable. As a result of this transformation of the institutions and in the interest of expansion of information flow between citizens and the state, the development of democracy and enhance transparency of government the idea of electronic delivery of public services has emerged. Electronic Government (e-government) is the use of the information and communication technologies in the public sector to prove a state that is more efficient, effective, transparent and reliable. Key Words: IT , e-government, 99

Günümüzün hızla değişen rekabetçi ortamı, yatırım kararı verirken etkinliği zorunlu kılar. Pek çok diğer alanda olduğu gibi, yatırım alanında da uzmanlık ve altyapı yetersizliği verimli sonuçlar alabilmeyi olanaksız hale getirir. Bugün artık portföy yönetimi hizmeti yatırım süreci içerisinde vazgeçilmez olarak yerini almıştır.Yatırım kararlarında portföy yönetimi önemli bir iştir. Bu, saf önseziden analiz tekniklerine kadar geniş bir yelpazedeki yöntemlerin aracılığıyla gerçekleştirilebilir.Bu çalışmanın amacı, yatırımcıların hisse senetleri portföylerinin yönetiminde uygulayabilecekleri pratik yaklaşımları ele alıp İMKB'de yer alan hisse senetlerinden oluşan bir portföy oluşturarak uygulama yapmaktır.Anahtar Kelimeler: Portföy, Portföy Yönetimi, Pratik Yaklaşımlar The competitive world of today obliges people to be more efficient while making investments. Like in many other fields, approaches in investment without background are usually fallible. The portfolio management is, by now, indispensable in investment process.Portfolio management is an important task in investment decisions. This can be achieved by means of different methods in a broad spectrum from simple intuition to technical analyses.The aim of this study is to discuss practical approaches which investors could apply in managing stock portfolios and to practise these approaches by making a portfolio which contains the stocks that take place in Istanbul Stock Exchange (ISE).Key Words: Portfolio, Portfolio Management, Practical Approaches. 163

Yöneylem araştırması örgüt içinde organizasyonel ilerlemeyi sağlayan, belirli etkilerin karmaşıklığı arttırdığı durumlarda netleşmeyi sağlayan disiplinler arası bir bilimdir. Örgüt birbiri ile bütün olarak hareket ederken karşılaşılabilecek tüm olumsuz etkilerin karmaşıklığını ortadan kaldırır.Üretim ve tüketim ortamlarında işletmenin piyasaya girişlerinden ? piyasa var oluşlarını sürdürmelerine kadar geçen süreçte kar maksimizasyonu önemi oldukça yoğundur. İç ve dış faktörlerin etkilerine dirençleri başarılı olan firmalar bulundukları piyasada ayakta kalmayı başarırlar ve sürekli büyümeye giderler. Sürekli büyüme mümkün olan en kıyasıya yarışı ve rekabeti doğurur.İşletmeler bulundukları rekabet ortamında kendi menfaatlerini, koruyup en iyiye ulaşmayı tercih edeceklerdir. Ortaya çıkacak sonucun faydaya dönüşmesi için bulunulan ortam, rakipler değerlendirilmeli ve analiz edilmelidir.Optimum kazancı yakalamak için yarışan taraflar göz önünde bulundurulmayan etkileri engel olmaktan çıkarmaya çalışacaklardır. Bu çaba teknolojik ve diğer unsurlar dışında stratejik düşünüp karar verme yetisinin üzerinde durmayı gerektirecektir. Yapısalcı yaklaşım ile stratejik düşünme yöntemi olan oyun teorisi finansal-sosyal ve yasal anlamda farklı bakış acıları sağlayacaktır. İşletmenin tüm çevresi ile ilgili etkileşimlerinde bulunabilecek yöntem olan oyun teorisi matematiksel temeli ile güvenilirlik düzeyi maksimum olmaktadır.Oyun teorisinin farklı metotlarının işletmenin tüm birimlerinde uygulanabilir olması rekabetin en üst düzeyde olduğu noktalarda bile oyun teorisinin sağladığı rasyonel kararların tutarlılığı ekonomik alanda oyun teorisi ile çok daha fazla karşılaşacağını ortaya koymuştur.Bu çalışmada amaç yöneylem araştırmasının matematiksel modeli olan oyun teorisinin işletmelerin karşılıklı stratejik karar vermelerinin incelenip değerlendirilmesidir.Anahtar Kelimeler: Optimum,Kazanç,Oyun teorisi Operational research provides organizational advance, and also it is a discipline that clears the complexity when it grows. Association eliminates the negative effects of complexity by acting as one.The importance of the profit maximization during the entry of market- existance of company is intensive. The companies which can endure both inner and outer effects can survive and everlastingly grow in that market. Everlastingly growth causes the most savage race and rival business.Companies will try to protect their benefit among the other companies and they will try to reach the best. The adversaries should be evaluated and analized carefully to obtain the positive result.The companies which wants to have the optimum profit will try to eliminate the effects which are negligible. This effort needs to be done by strategy of thought, except the technological and other factors. Game theory which is strategic thinking with structural approach provides different points of view at financial-social and legal sides. Game theory which is a mathematical basic and trustworthiness level maximized, provides lots of interactions with the all environment of the company.The applicability of the different methods of game theory at all departments of a company shows that the rivalry at the top points can be solved by the rational decisions of game theory that it can be used more when it is consistent.This study aims to prove that game theory which is a mathematical model of operational research can be used for the strategical decisions of companiesKeywords:Game,theory,analytcical,companies 102

Fındık Dünya'da özellikle çikolata ve şekerleme sanayinde kullanılan, çerezlik olarak da tüketilen sert kabuklu meyve türüdür ve yetiştirilişi M.Ö. 2838 yılına dayanmaktadır. Dünya'da fındık yetiştiriciliği için en iyi yetişme koşullarına sahip olan ülkemiz 1960'lı yıllardan itibaren en büyük fındık üreticisi ve ihracatçısı ülke konumunda yer almakta ve dünya fındık sektörüne yön vermektedir. Bu çalışmada özellikle fındık üretimi yapan dört büyük üretici olan Türkiye, İtalya, Amerika Birleşik Devletleri ve İspanya'nın fındık üretimi ve fındık üretiminde kullandığı yetiştirme teknikleri karşılaştırmalı olarak incelenmiş, üretimin yapıldığı tarımsal işletmelerde uygulanan üretim teknikleri sonucunda elde edilen nihai ürünün, fındık sektöründeki yeri istatistiksel veriler ile karşılaştırmalı olarak yorumlanmıştır. Fındık üretiminde Avrupa Birliği, ABD ve Türkiye'de uygulanan tarımsal politikalarla fındık sektörünün geleceği için üretimde, ihracatta ve ithalatta uygulanması gereken yöntemler hakkında çözüm önerilerine de yer verilmeye çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Üretim Teknikleri, Fındık Sektörü, İstatistiksel Veriler, Tarımsal Politikalar. Hazelnut, specifically used in chocolate and confectionery industry in World, is a type of hard-shell fruit also consumed as a snack, was first farmed at dates back on 2838 BC. Turkey has the best growing conditions for the cultivation of hazelnuts in the world. It is the largest hazelnut producer and exporter, giving the market share direction to hazelnut sector since 1960s. In this study, four major manufacturers Turkey, Italy, United States and Spain, which are engaged in the production of hazelnuts, are examined by comparing the cultivation techniques used in the production of nuts and position of final product in world market interpreted with statistically data as per the product obtained by manufacturing techniques, applied in the agricultural enterprises. Solution proposals have been submitted about the methods to be applied in European Union, United States and Turkey, for the future of agricultural politics in production, exports and imports in hazelnut industry.Keywords: Production Techniques, Hazelnut Sector, Statistical Data, Agricultural Policies. 120

Günümüzde işletmelerin en önemli sorunlarından biri olan müşterilerine etkin bir servis yönetimi oluşturamamaktır. Bu araştırma; bir sağlık işletmesi olan hastanelerin ilk başvuru polikliniklerinden iç hastalıkları genel dahiliye polikliniği bekleme süreleri ile ilgili kuyruk sistemlerini inceleme, değerlendirme ve bu sistemlere yönelik modeller geliştirme amacını taşımaktadır. Araştırmada ilk olarak Türkiye'deki sağlık hizmetlerinin gelişimi, mevcut durumu, hastane sayıları ve yatak kapasiteleri, sağlık insangücü yetiştiren eğitim kurumlarının fiziki mekan, kapasite, cihaz ve donanım durumu, kuyruk sistemleri ile ilgili genel bilgilere yer verilerek hastane bilgi yönetim sistemi ,önemi ,uygulamaları, donanım aygıtları randevu işlemleri sistemleri, hasta çağrı ve yönlendirme sistemleri ile poliklinik kuyruk ve randevu sistemleri tanıtılmıştır. Son olarak İstanbul'da bir üniversite hastanesinin iç hastalıkları genel dahiliye polikliniğinde 22/08/2011 ?26/08/2011 tarihleri arasında gerçekleştirilen bir çalışma sunulacaktır.Anahtar Kelimeler: Kuyruk modelleri, bekleme süreleri, muayene süreleri Today,there is no an efficient customers service management that is one of most important issues of businesses. In this research, a health care institution, hospitals, internal medicine outpatient departments, general internal medicine outpatient clinic for examination, waiting times and queuing systems, the first application, evaluation, and is planned to develop a model for these systems. In this research, the development of health services in Turkey, the current situation, and the number of hospital bed capacity, educational institutions that train the health personnel in the field of physical space, capacity, equipment and hardware status, general information about the queue systems given in the hospital information management system, the importance , applications, hardware devices, systems, appointment procedures, the patient , call routing systems with the outpatient clinic appointment system and queue systems were introduced. Finally, internal medicine, general internal medicine clinic of a universityhospital in Istanbul between the dates of 22/08/2011 -26/08/2011 conducted a study will be presented.Keywords: Queueing models, waiting times , examination da 172

Günümüzde artan rekabetin ve hızla ilerleyen teknolojinin ektkisiyle firmaların hedefleride pazar paylarını artırmak ve işletme ölçeklerini büytmektir. Bu artışa paralel olarak ürün dağıtım ağları oldukça genişlemiş olması ulaştırma maliyetlerini şirketlerin gündemine getirmektedir. Taşımacılıkta son yıllarda hızla ilerleryen havayolu taşımacılığı ise hem yolcu hemde kargo taşımacılığında yoğun olarak tercih edilmeye başalanmıtır. Böylelikle, geniş dağıtım ağına sahip şirketler, yapılacak sevkiyatın en verimli şekilde ve düşük maliyetle yapılmasını sağlayabilmek için ulaştırma modellleri tekniklerini kendine özgü algoritmalarıyla ulaşım planı sınarak çözüm yaratmakta ve bu dağıtımın mümkün olan en düşük maliyetle gerçekleşmesini sağlamaktadır. In todays? s world, due to hightened competition and the tehcnology which is proceeding at full speed, the companies? aim are to steal market share and expand their business scale. In paralel with this mentioned increase, the transportation costs are being subjects of the companies by reason of extremely expansion of product distribution network.Air Transport which is growing day by day in transportation? s world becomes a fairly prefarable transportation type both in cargo transport and Passenger Transport.The companies, which have a volumed distribution network, for making the shippings with a minimum cost and in an efficient way, improve their own transportation models technics with their own algorithms and provide a way with minumum costs for distribution by using developed system. 107

Hizmet üretim sistemleri, her türlü ekonomik faaliyetin yerine getirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Bu üretim sisteminin faaliyet kapsamı, oldukça geniş bir alanı içinde barındırmaktadır. Hizmet üretim sistemleri, kapsamakta olduğu geniş alan sebebiyle, ülke ekonomileri için istihdam üretmede önemli bir kaynak olmuştur. Türkiye ekonomisi için, hizmet üretim sistemleri içerisinde en önemli sektörlerin başında turizm sektörü gelmektedir. Turizm sektörü tıpkı dünyada olduğu gibi, Türkiye'de de yüksek bir hızla büyüme gösteren ve buna bağlı olarak, yan sektörleri de etkileyerek gelişmelerinde öncü rol oynayan, geniş bir sektör haline gelmiştir. Türkiye'de öneminin 1980'li yıllarda anlaşılmaya başlandığı turizm sektörü kısa sürede önemli yol almayı başarmıştır. Otel yatırım-larının artması güçlü bir rekabet ortamı yaratmış, rekabet ortamına ayak uyduramayan tesislerin kapanmasına veya çalışmalarına ara vermesine sebep olmuştur. Bu yüzden turizm işletmeleri oda satış gelirlerini arttırmalarının yanında, etkili bir maliyet kontrol yönetimi uygulamak zorundadırlar. Bu çalışmada, hizmet üretim sistemleri ve turizm sektörünün ekonomik analizinin yanında, turizm işletmelerinde maliyet faktörleri ve finansman olanakları anlatılmıştır. Çalışma Antalya'da faaliyet gösteren bir otel işletmesinde maliyet analizi yapılarak tamamlanmıştır. Service production systems has a crucial role on performing economic activities. This production system?s activity scope includes a huge extent. Service production systems has became an important resource for employment in economies because of including its huge extent. In Turkish Economy, tourism sector is one of the most important sectors in service production systems. Tourism sector, which is rapidly extending, and as a result of this, other sectors are being affected positively, has became a huge sector in Turkey. Tourism sector, which has advanced in a short time, has understood its importance in 1980s. Increasing the hotel investments has resulted building a strong competitive environment and ceasing or suspending their activities. Therefore, while tourism companies, should increase room sales, also they have to keep their costs control. In this paper,with together, service production systems and tourism sectors economic analysis, also tourism companies cost factors and financial possibilities have explained. This study completed by analyzing costs of a hotel located in Antalya region. 178

Günümüzde hastane yönetimine verilen değer artmıştır. Hastane yönetimi kompleks bir yapıya sahip olduğundan, işletmelerde yer alan süreçler bu alanda farklılık göstermektedir.Geçmişteki yönetim anlayışında yöneticinin alanında eğitim almasına gerek duyulmazken, artık yönetim alanında uzman kişilere ihtiyaç duyulmaktadır. Hastane yönetiminde en önemli faktörlerden biri insan kaynakları yönetimidir. Bu iki yönetim anlayışı birbirini bütünler niteliktedir. Bununla beraber, insan kaynakları yönetimin-deki fonksiyonlara detaylı olarak yer verilmiştir.Hastane yönetimi; yönetim, yöneticilik ve insan kaynakları yönetimi çerçevesinde incelenmiş ve İstanbul'da özel bir hastanedeki istatistiksel analizler çalışmaya dâhil edilmiştir. Nowadays, the importance of hospital management has become more important. Since hospital management has complex structure, the functions in businesses shows some differences.In the past, it was not needed educated managers, but now, new management understanding requires experts in that area. One of the most important factors in hospital management is human resource management. They are both complement each other. Thus, the functions in human resource management are mentioned in detail.Hospital management is examined within the management and statistical analysis where they are searched in a private hospital in Istanbul, are included to the study. 113