Search

Glioblastoma (GBM), tedavi direnci ve nüks ile karakterize, mortalite oranı yüksek primer beyin tümörüdür. Günümüzde GBM tedavisinde cerrahi tedaviyi takiben adjuvan radyoterapi ve temozolomid (TMZ) kullanılmaktadır. Temozolomid ve radyoterapi dirençli rekürrent olgularda alternatif bir tedavi seçeneği bulunmamaktadır. Bu yüzden GBM oluşumu ve tedavi direnci sürecinde işlev gören farklı moleküllerin üzerinden çeşitli mekanizmaların hedeflenmesiyle geliştirilecek yeni tedavilere ihtiyaç vardır. Tümör baskılayıcı genlerden birisi olan PTEN'in, GBM olgularında sıklıkla mutasyona uğradığı ve bu mutasyonların kötü prognoz ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. cGAS/STING, sitoplazmik DNA'yı algılayarak tip-I interferonları (IFN) ve diğer sitokinleri aktive eden ve doğal bağışıklığı tetikleyen sitozolik-DNA'ya duyarlı bir yolaktır. Bu çalışmada, PTEN fonksiyonu bulunan T98G ve PTEN fonksiyonu bulunmayan U118MG hücre hatlarının temozolomid yanıtında cGAS/STING aktivasyonunun belirlenmesini ve STING agonistlerinin (S.A) temozolomid yanıtını arttırmada kullanılabilirliğinin araştırılmasını amaçladık. Bu bağlamda, proliferasyon, sitotoksisite, qRT-PCR, Western Blot ve Elisa analizlerini gerçekleştirdik. T98G hücre hattında SA uygulamasının TMZ'nin sitotoksik etkisini arttırdığı belirledik. Ancak PTEN ifadesi olmayan U118MG hücre hattında SA uygulaması TMZ'nin sitotoksik etkisini değiştirmedi. T98G hücre hattında TMZ ve S.A kombine kullanımının IRF3, STING, NF-ĸB ve RELA ekspresyonlarında anlamlı artışa neden olduğunu belirledik. U118MG hücre hattında elde ettiğimiz sonuçlar ise genel olarak tüm hedef protein düzeylerinin düşük olduğunu, STING proteinin ise hiç ifade edilmediğini gösterdi. IFN-α ve IL-6 düzeylerinin T98G hücre hattında U118MG hücre hattına kıyasla yüksek olduğu, fakat farklı uygulama grupları arasında anlamlı fark olmadığı gözlemlendi. Tüm bu veriler STING agonistinin PTEN aktivitesi ile bağlantılı bir şekilde TMZ yanıtını arttırmada etkili olduğu yönünde kanıtlar sunmakla birlikte, bulgularımızın daha ileri analizler ve in vivo çalışmalarla desteklenmesi gerekmektedir., Glioblastoma (GBM) is a primary brain tumour with high mortality rate, and it is characterized by treatment resistance and recurrence. Currently following the surgery, adjuvant radiotherapy and temozolomide (TMZ) are commonly used in the treatment of GBM. There is no alternative therapy option in the recurrent cases resistant to TMZ and radiotherapy. Therefore, new therapies are urgently needed to target various mechanisms over different molecules that have function in the progression and treatment resistance of GBM. It has been shown that PTEN, one of the tumour suppressor genes, is frequently mutated in GBM cases and these mutations are associated with poor prognosis. The cGAS/STING is a cytosolic DNA-sensing pathway that senses to the cytoplasmic DNA and activates type-I interferons (IFNs) and other cytokines and triggers innate immunity. In this study we aimed to determine the cGAS/STING activation in the PTEN-harbouring T98G and PTEN-deficient U118MG cell lines in the TMZ response and investigate the usability of STING agonists (S.A) to enhance the effects of TMZ. For this purpose, we performed proliferation, cytotoxicity, qRT-PCR, Western Blot and Elisa analyses. We determined that SA treatment increased the cytotoxic effect of TMZ in the T98G cell line. However, SA exposure did not change the cytotoxic effect of TMZ in the PTEN deficient U118MG cell line. We found that the combined treatment with TMZ and S.A caused a significant increase in IRF3, STING, NF-ĸB and RELA expressions in the T98G cell line. However, our results showed that expressions of all target proteins were lower in the U118MG cell line and STING protein was not expressed at all. It was noticed that IFN-α and IL-6 levels were up regulated in the T98G cell line compared to the U118MG cell line, but there were no significant differences between the treatment groups. Overall, all these data give evidence that the STING agonist can increase the TMZ response depending on the PTEN activity, our findings need to be supported by further analysis and in vivo studies.

Merkezi sinir sisteminde beyin tümörleri arasında glioblastoma en sık karşılaşılan ve ölümcül olan kanser türüdür. Malignant glioblastomanın heterojen yapısı ve agresif özelliğine sahip olması hastalarda ortalama sağkalımı yaklaşık 15 ay gibi kısa bir süre belirlenmiştir. Bunun yanında hastalığın teşhisin zor olması, kemoterapötik ajanların kan beyin bariyerinden geçişi, ilaç dirençliliği gibi faktörler tedaviyi oldukça kısıtlamaktadır. Glioblastomada kullanılan tedavi yöntemlerinden cerrahi müdahale, radyasyon ve kemoterapi uzun süreli sağkalım oranın arttırılmasında etkili olmamıştır. Tüm bu sorunlara alternatif çözüm bulmak için araştırmacılar farklı tedavi yaklaşımlarını incelemektedir. Nanoteknoloji alanındaki gelişmelerin glioblastoma tedavisinde karşılaşılan zorluklara çözüm olabileceği öngörülmüştür. İlaç taşıyıcı sistemlerden lipid bazlı nanotaşıyıcıların sahip olduğu kan-beyin bariyerinden geçişi kolaylaştırma, hidrofobik ilaç çözünürlüğünü arttırma, yüzey modifikasyonuna olanak tedavi için önemli avantajlar sağlar. Bu çalışmada glioblastoma multiform tedavisinde temozolomid içeren katı lipid nanopartiküllerin sentezlenmesi, karakterizasyonu ve in-vitro etkinliğini araştırılmıştır. Sentezlenen nanoyapının kan-beyin bariyerinden geçişini sağlayabilmek için stearil amin ile konjugasyonu yapılması ve sentez aşamasında Tween 80 ile katı lipid nanopartiküllerin yüzeyi kaplanması amaçlanmıştır. Temozolomid içeren katı lipid nanopartiküller için optimum ilaç miktarı 0,1 mg/ml olarak belirlenmiştir. Nanoyapıların boyut analizi zeta boyut ölçümü ve SEM analizi ile belirlenmiş, ayrıca zeta potansiyel analizi yapılmıştır. Katı lipid nanopartiküllerin U87-MG-luc hücreleri üzerindeki sitotoksisite denemelerine göre 48. ve 72. saat IC50 değeri sırasıyla 430,8 ve 438,8 µg/mL olarak tespit edilmiştir. Yapılan çalışmalar sonucunda temozolomid içeren katı lipid nanopartiküllerin beyin kanseri hücre hattı üzerinde etkili sitotoksik potansiyele sahip olduğu düşünülmektedir., Among the brain tumors in the central nervous system, glioblastoma is the most encountered and fatal type of cancer. Due to the heterogeneous structure and aggressive nature of malignant, the survival rate of glioblastoma have been determined as a short period of time as 15 months. Treatment methods used in glioblastoma that surgical treatment, radiation and chemotherapy have not been effective in increasing long-term survival. Researchers examine different treatment approaches in order to find an alternative solution to all of these problems. Developments in nanotechnology have been predicted as a solution to the difficulties run across in the treatment of glioblastoma. Lipid-based nanoparticles from drug delivery systems provides significant advantages for the treatment via facilitating passage through the blood-brain barrier, increasing the solubility of hydrophobic drugs, and allowing surface modification. In this study, the synthesis, characterization and in-vitro activity of solid lipid nanoparticles that containing temozolomide in glioblastoma multiform treatment were studied It was aimed that conjugating the synthesized nanostructures with stearyl amine to ensure passage through the blood-brain barrier and coating the surface of solid lipid nanoparticles with Tween 80 at the synthesis stage. The optimum amount of drug for solid lipid nanoparticles containing temozolomide was determined 0.1 mg / ml. The size analysis of nanostructures was confirmed by zeta size measurement and SEM analysis, and zeta potential analysis was performed According to the cytotoxicity tests on U87-MG-luc cells, the IC50 value of solid lipid nanoparticles at 48th and 72th hours was determined as 430,8 and 438,8 µg/mL, respectively. As a result of conducted studies, solid lipid nanoparticles containing temozolomide are thought to have effective cytotoxic potential on the brain cancer cell line.

Amaç Glioblastoma multiform (GBM), primer beyin tümörleri arasında en sık görülen agresif bir malign kanser türüdür. Bu hastalığın tedavisinde karşılaşılan en büyük zorluk tümörün kendi doğasındaki karmaşıklık ve ilaç direncine sebep olan sayısız mekanizmaya dayanmaktadır. GBM ‘de tedaviye karşı oluşan direnci heterojenik hücre populasyonu içindeki kanser hücrelerinden farklı olan hücrelerin gösterdiği öne sürülmüştür. Bu hücrelerin kök hücrelerine benzer simetrik/asimetrik çoğalma kabiliyetine sahip oldukları ve kök hücre belirteçleri taşıdıkları gösterilmiştir. Bu çalışmadaki hedefi miz GBM kök hücrelerinin ilaca karşı oluşturdukları direncin rolünü araştırarak GBM tedavisini daha etkili hale getirmektir. Sakarya Tıp Dergisi, 2018, 8(2):379-387 ) Gereç ve Yöntem Glioblastoma hücre hatlarından kök hücre özellikleri taşıyan kanser hücreleri Neurosefi r Kültür modeli kullanılarak elde edildi. Nöronal kök hücre belirteçleri olan CD133 ve Sox 1 protein ekspresyonları Western blot analizi ile bakıldı. GBM kanser kök ve farklılaşmış kanser hücrelerinin temozolomide karşı oluşturdukları sitotoksisite hücre canlılık testi ile araştırıldı. Bulgular Bu çalışmada öncelikle GBM hücre hatlarından kanser kök hücreleri (KKH) Neurosefi r Kültür modeli kullanılarak başarıyla izole edildi. Bu hücrelerin, nöronal kök hücre belirteçleri olan CD133 ve Sox 1 eksprese ettikleri gösterilerek karakterizasyonları yapıldı. Kanser kök hücrelerinin TMZ ile ölüm oranlarının farklılaşmış kanser hücrelerinden daha düşük olduğu tespit edildi. Sonuç Bu çalışmada, KKH farklılaşmış kanser hücrelerine kıyasla TMZ'ye daha dirençli olduğunu gösterdik. Glioblastoma multiform’un tedavisinin daha etkili olarak yapılabilmesi, hastanın sağkalım süresinin uzatılması ve tümörün tamamen yok edilmesi için kanser kök hücrelerinin uygulanan tedaviye oluşturdukları direncin yok edilmesinin hedef alınması gerektiğini göstermektedir., Purpose Glioblastoma multiforme (GBM) is the most common and aggressive form of malignant brain tumour. Treatment of this disease become the greatest challenge due to the complexity of a tumour and numerous mechanisms involving drug resistance. TMZ- resistant cells have different characteristics from cancer cells in the heterogeneous cell population. Further analysis indicates some physiological and biological properties of stem cells such as markers and symmetrical/asymmetrical proliferative capacity. In this study, our aim is to make GBM therapy more effective by investigating the role of GBM stem cells in drug resistance. ( Sakarya Med J, 2018, 8(2):379-387 ). Materials and Methods Cancer cells with stem cell characteristics are generated from the glioblastoma cell lines using Neutrosphere Culture model. Expression of neuronal stem cell markers such as CD133 and Sox1 are examined by Western blot analysis. Temozolomide cytotoxicity of GBM cancer stem and differentiated cancer cells investigated by cell viability assay. Results In this study, cancer stem cells are successfully isolated from GBM cell lines using Neurosphere Culture model. These cells are further characterized by looking at the expression of neural stem cell markers such as CD133 and Sox 1. The results demonstrated that after Temozolomide treatment Cancer stem cells (CSC) had lower viability compare to differentiated cancer cells. Conclusion In this study, we demonstrate that CSC is more resistant to TMZ compare to differentiated cancer cells. The results of this study suggest that to improve patient outcome, CSC resistance needs to be targeted to achieve more effective treatment and improve patient outcome

Malign beyin tümörleri nöronal hastalıklar içerisinde önemli bir yer tutmakta olup Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından histolojik ve invaziflik ve genetik özellikleri baz alınarak I, II, III ve IV derece olarak sınıflandırılmıştır. Glioblastom Multiform (GBM) 2016 WHO raporunun son değerlendirilmesine göre Astrositom alt sınıfının IV dereceli en invaziv ve malignant üyesidir. Malign beyin tümörlerinin önemli bir kısmını oluşturarak, tedaviye karşı direnci ve zayıf yanıt verme özelliğinden, bunların yanısıra topografik yapısı nedeniyle kan beyin baryerinin kimyasal tedaviye karşı oluşturduğu engel, ayrıca ağır klinik ifadesinden dolayı tedavisi zorlaşmakta ve yeni tedavi yöntemleri ve yeni terapötik ajanların geliştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Konvansiyonel tedavi yöntemleri olarak cerrahi rezeksiyon, radyoterapi ve kemoterapi uygulanmakta olup hastalarda medyan sağkalım süresi 12.5 aydır. Glioblastom tedavisinde Temozolomid (TMZ) yaygın olarak kullanılmakta ve primer tedavi yöntemi sayılmaktadır. Aliklleyici ajanlar sınıfının bir üyesi olan TMZ kan beyin bariyerini kolayca geçe bilmesinden dolayı güncel olarak en etkin ilaç sayılmakta. Buna rağmen radyoterapi ile kombinasyon halinde uygulandığında sağkalım süresi 15 ayı geçmemekte. Bunun nedeni TMZ`ye karşı oluşan direnç mekanizmasıdır. Glikoz metabolizması, enerji üreten ve ATP olarak depolayarak tüm hücresel süreçler için enerji sağlayan karmaşık bir enerji üreten makinedir. Bir glükoz molekülü, tam glikolitik katabolizmadan sonra 38 molekül ATP üretir. Otto Warburg'un sayısız çalışması ve temel hipotezine göre, kanser metabolizması normal hücrelerden tamamen farklıdır. Kanser hücreleri mitokondriyal adım girmeden sadece ilk glikolitik adımı gerçekleştirerek anaerobik fenotipe eğilim gösterirler. Sonuçta bu hücreler laktik asit üretir ve salgılarlar ve mikro-ortamlarını aerobik koşullarda bile daha asidik yaparlar. Bu olgu "Warburg hipotezi" ve ya "anaerobik glikoliz" olarak tanımlanmakta. Glikoliz enzimleri ilk olarak bu fenotipik ifadenin temel aktörleri olmasına rağmen, bazı genetik ve epigenetik faktörler de istisna değildir. Bu nedenle deneyimizde kanser metabolizmasını hedef almak için KC7F2 etken maddesini kullandık. Çalışmamızda kanser metabolizmasının hedefleyerek TMZ kematerapötik ajanının etkisi ile kombinasyon halinde kanser hücre proliferasyonu, sağkalımı, apoptoz, metabolizma genlerinin ekspresyonu üzerindeki etkiyi gözlemlemek için iki farklı etken maddenin ayrı ayrı ve kombine halde etkisini inceleyerek değerlendirdik. Deneyimizin sonucunda etken maddelerin kombinatif etkisinin TMZ alkilleyici ajanının etkin dozunu düşürdüğünü ve etkisinin arttığını gözlemlemiş olduk, ayrıca etkilerinin metabolik açıdan değerlendirererek aerobik glikolizi baskıladığını da gözlemledik., Brain tumors occupy an important place in neuronal diseases and are classified as I, II, III and IV by World Health Organization (WHO) based on their histological, invasive and genetic characteristics. Glioblastom Multiforme (GBM) is the most invasive and malignant member of the IV grade of the subclass Astrocytoma according to the last assessment of the 2016 WHO report. Due to the resistance to treatment and weak response, as well as the topographical structure of the blood brain barrier, which is a major part of malignant brain tumors, treatment is also difficult due to the severe clinical manifestation, and new treatment methods and new therapeutic agents are needed. Conventional treatment methods are surgical resection, radiotherapy and chemotherapy. Median survival time is 12.5 months in patients. Temozolomide (TMZ) is widely used in the treatment of glioblastoma and is considered as the primary treatment modality. TMZ, a member of the class of cognitive agents, is currently considered the most effective drug because it can easily pass through the blood brain barrier. However, when administered in combination with radiotherapy, the survival time does not exceed 15 months. The reason for this is the resistance mechanism against TMZ. Glucose metabolism is a complex energy producing machine that generates energy and stores it as ATP and provides energy for all cellular processes. A glucose molecule produces 38 molecules of ATP after full glycolytic catabolism. According to Otto Warburg's numerous studies and basic hypothesis, cancer metabolism is completely different from normal cells. Cancer cells tend to the anaerobic phenotype only by performing the first glycolytic step without entering the mitochondrial step. As a result, these cells produce lactic acid and make the secretions and micro-media even more acidic in aerobic conditions. This phenomenon is attributed to the Warburg hypothesis and either as anaerobic glucolysis. Although glycolysis enzymes are the primary actors of this phenotypic expression, some genetic and epigenetic factors are no exception. For this reason, we experimentally used KC7F2 active ingredient to target cancer metabolism. In our study, we evaluated cancer metabolism in combination with the effect of TMZ chemotherapeutic agent, examining the effect of two different agents separately and in combination to observe the effects of cancer cell proliferation, survival, apoptosis, expression of metabolism genes on expression. As a result of our experience, we observed that the combined effect of the active ingredients reduced the effective dose of the TMZ alkylating agent and that the effect was increased. We have also observed that the effect of the combined teraphy is assessed from a metabolic point of view and that it suppresses aerobic glycolysis.

Glioblastoma, dünya çapında çocuklarda ve yetişkinlerde görülebilen beyin tümörlerinin en yaygın ve sağkalım süresi en kısa olan türüdür (9-12 ay). Tedavisinde rutin olarak cerrahi müdahale, radyoterapi ve kemoterapi kullanılmakta ancak glioblastoma hücrelerinin sağlıklı beyin dokusu hücrelerinin aralarına girmesi, kemoterapiye ve apoptoza direnç göstermesi bu klasik tedavi yöntemlerinin uygulamasını kısıtlamakta ve hasta sağkalım süresini düşürmektedir.Naringin özellikle turunçgillerde bulunan, antioksidan ve antiinflamatuar özelliklere sahip bir biyoflavonoiddir. Bazı kanser türlerinde naringinin tümör oluşumunu baskıladığı, metastazı önlediği ve otofajiyi indüklediğine dair çalışmalar yapılmış olmakla birlikte kanser hücrelerindeki moleküler etki mekanizmaları yeterince araştırılmamıştır. Bu çalışmada naringin flavonoidinin glioblastoma tedavisinde kullanılan temozolomid ile kombine uygulamalarında apoptoz ve otofaji üzerindeki etkilerinin belirlenmesi amaçlandı. Bu amaçla naringin ve temozolomidin tek başına ve birlikte kullanımının hücre canlılığına, apoptoza, gen ifadelerine ve LC3 protein ekspresyon düzeylerine etkileri sırasıyla MTT testi, TALİ görüntü tabanlı sitometre, RT-qPCR ve western blot yöntemleri ile analiz edildi.Elde edilen verilere göre temozolomidin kullanılan dozlarda apoptotik ve otofajik genlerin ifadelerinde artışa neden olduğu ve hücreleri apoptotik hücre ölümüne götürdüğü ancak LC3I ve LC3II protein seviyelerinde artışa neden olmadığı saptandı. Naringinin kullanılan dozlarda apoptotik genlerin ifadelerinde artışa neden olmadığı ancak LC3I ve LC3II protein seviyelerinde artışa neden olduğu saptandı. Naringinin temozolomid ile birlikte kullanımının doz ve zamana bağlı olarak temozolomidin apoptotik etkisini azalttığı, hücrelerde LC3I ve LC3II protein seviyelerinde artışa neden olduğu ve hücreleri otofajiye götürdüğü saptandı. Naringin tek başına ve temozolomid ile birlikte kullanımında hücrelerde otofajinin arttığı ancak oluşan bu otofajinin standart otofajide yer alan bazı genlerin ifadesinde artış olmadan gerçekleştiği belirlendi. Bu sonuca dayanarak naringinin hücrelerde standart olmayan bazal otofajiyi artırdığı düşünüldü. Glioblastoma is the most prevalent primary brain tumour which occur in adults and children worldwide and has a short median survival time (9-12 months). Current treatments include surgery, radiotherapy and chemotherapy but characterisation of diffuse infiltration between normal brain cells and resistance to chemotherapy and apoptosis make the current therapy restricted and lower the median survival time. Naringin is a bioflavonoid found especially in citrus fruits and has antioxidant and antiinflammatory properties. Although several studies have shown that naringin represses tumour development, prevents metastasis and induces autophagy in some cancer types, the molecular mechanisms of naringin in cancer cells is still under investigation. The aim of this study was to investigate the effect of naringin on apoptosis and autophagy in glioblastoma with temozolomid combination. To evaluate the effects of naringin, temozolomide and combination treatment on cell viability, apoptosis, gene expressions and protein levels; MTT assay, TALI image based cytometry, RT-qPCR and western blot methods are used respectively.According to the results of the study, temozolomide induced apoptotic and autophagic gene expressions and apoptotic cell death but not LC3I ve LC3II protein levels in current doses. Naringin didn't induce apoptotic gene expressions but induce LC3I ve LC3II protein levels in current doses. Combination treatment of naringin with temozolomide reduced the apoptotic effects of temozolomide, induced LC3I ve LC3II protein levels and autophagy in dose and time dependent manner. In naringin treated cells (alone or in combination), autophagy is increased but this occuring autophagy is detected to be in the absence of some genes that is required in canonical autophagy. So that naringin is thought to induce basal like (non-canonical) autophagy. 138

Primer beyin tümörleri içerisinde en agresif fenotipe sahip Glioblastoma (GB) tedavisinde Temozolomid (TMZ) yaygın olarak kullanılmakta olup, TMZ' ye direnç gösteren mekanizmalar ve hastalığın agresif seyri tedavi etkinliğini kısıtlamaktadır. Günümüzde bitki özütlerinin ve etken maddelerinin farklı kemoterapötik ilaçlarla birlikte kombin tedavi stratejilerine odaklanılmaktadır. Mevcut tez çalışmasında, sitotoksik etkisi bilinen Olea europea yaprak özütünün (OLE) bu etkisinin ortaya çıkmasında, içeriğinde yer alan en önemli fenolik bileşen olan oleuropein (OL) rolünün araştırılması ve OL ve OLE' nin tek başlarına ve TMZ ile birlikte GB hücrelerinde (U87MG, U138MG ve T98G) apoptoz ve nekroz ile ilişkili yolaklarda görevli genlerin ekspresyon seviyelerini etkileme biçimlerini araştırarak OLE' nin GB hücrelerinde neden olduğu ölümün moleküler mekanizmasının açıklanması amaçlanmıştır. TMZ+OL' in kombin olarak uygulanan hücrelerde canlılık oranları, tek başına TMZ uygulanan hücrelere göre daha fazla olmasına rağmen, TMZ+OLE uygulanan hücrelerde, TMZ' in etkinliği artarak TMZ'nin daha düşük dozda etkin olduğu belirlenmiştir. Annexin V analizi ve AO/EB boyaması sonucunda, TMZ+ OL' de daha çok oranda apoptotik ve az oranda nekrotik, TMZ+OLE' de daha az oranda apoptotik ve daha çok oranda nekrotik ölüme neden olduğu belirlenmiştir. TMZ+OL ve TMZ+OLE uygulanan hücrelerde apoptoz, nekroz ile ilişkili genlerin ekspresyon seviyesinde değişimler değerlendirildiğinde, TMZ+OL uygulanan hücrelerde apoptotik genlerin (CASP9, BID) ekspresyon seviyesinde anlamlı kat değişimleri belirlenmesi ile birlikte TMZ+OLE uygulanan hücrelerde apoptoz (BCL2L11, BID) ve ayrıca nekroz genlerinin (FADD, RIPK1) ekspresyon seviyesinde anlamlı kat değişimleri tespit edilmiştir. Sonuç olarak, mevcut tez çalışmasında TMZ'nin OL ve OLE ile birlikte sitotoksik ve apoptotik etkisi değerlendirildiğinde, TMZ+OL' in antagonist ve TMZ+OLE'nin sinerjik etkiye sahip olduğu belirlenmiştir.Anahtar kelimeler: Temozolomid, glioblastoma, Olea europaea, Oleuropein, apoptoz, nekroz Temozolomide (TMZ) is widely used in the treatment of glioblastoma (GB) with the most aggressive phenotypes of primary brain tumors and the mechanism of resistance to TMZ and the aggressive course of the disease limit the effectiveness of treatment. Today, combination treatment strategies of different chemotherapeutic drugs with plant extracts and active ingredients, have been drawn attention. In the present thesis, we aimed to investigate the role of oleuropein (OL), the most important phenolic component in Olea europea leaf extract (OLE), which is known cytotoxic effect and explain the effects of OL or OLE alone with TMZ on molecular mechanism of death pathway by determining the expression levels of genes that potentially play a role in apoptosis and necrosis-related pathway on GB cells (U87MG, U138MG, and T98G). Although the survival rates of cells treated with a combination of TMZ + OL were higher than TMZ alone cells, TMZ+OLE combination by increasing efficacy of TMZ was more effective than just TMZ alone on these cells. As a result of Annexin V analysis and AO / EB staining, TMZ + OL triggered more apoptosis and less necrosis, whereas TMZ+OLE induced less apoptosis and more commonly necrosis were determined. When gene expression changes associated with apoptosis and necrosis were evaluated, a significant fold changes in the expression level of apoptotic genes (CASP9, BID) in cells treated with TMZ + OL as well as a significant fold changes in the expression level of necrosis genes (FADD, RIPK1) and apoptosis genes (BCL2L11, BID) in cells treated with TMZ + OLE were detected. In conclusion, when the cytotoxic and apoptotic effects of TMZ with OL and OLE were evaluated, the antagonistic effect of TMZ + OL and the synergistic effect of TMZ + OLE were determined in the present thesis.Keywords: Temozolomide, glioblastoma, Olea europaea, Oleuropein, apoptosis, necrosis 154