Search

Amaç: Bu araştırmada, Cd ve gidya uygulamaları altında yetiştirilen ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerinin kuru madde verimi, kadmiyum (Cd) ve mineral besin elementleri (fosfor, potasyum, kalsiyum, magnezyum, demir, bakır, çinko, mangan) alımı üzerine olan etkilerini araştırmak amaçlanmıştır.Materyal ve metot: Sera koşullarında, saksı denemesinde iki ekmeklik (Eser ve Demir) ve iki makarnalık (Altın ve Kızıltan) buğday çeşitleri tesadüf parselleri deneneme desenine göre 3 farklı Cd (0, 5 ve 10 mg Cd kg-1 toprak) ve 4 farklı gidya (%0, %2, %4 ve %8 toprak) dozları altında yürütülmüştür. Çalışma sonunda, Cd ve mineral besin elementleri (P, K, Ca, Mg, Fe, Cu, Zn ve Mn) ölçülmüştür. Araştırma bulguları: Artan dozlarda gidya uygulamalarının kuru madde üretimi üzerine etkilerinde farklılar olduğu saptanmıştır. Buna göre, gidya’nın %2 uygulamasıyla en yüksek kuru madde verimi elde edilmiş olup kontrole göre %187 oranında artış sağlamıştır. Araştırmada, buğday türlerinin Cd alımlarında önemli farklılıkların olduğu belirlenmiştir. Makarnalık buğday çeşitlerine ekmeklik buğday çeşitlerinden daha fazla Cd taşındığı bulunmuştur. Artan dozlarda gidya uygulamalarının buğday türlerine Cd taşınması üzerine etkisi farklı olmuştur. Buna göre, kontrol saksılarıyla kıyaslandığında ekmeklik buğdayların Cd konsantrasyonunu gidya uygulamasına bağlı olarak arttırmasına karşın makarnalık buğdayların Cd konsantrasyonunu azaltmıştır. Gidya uygulamalarına bağlı olarak, buğday türleri arasında besin elementleri taşınımlarında farklılıkların olduğu belirlenmiştir. Ekmeklik buğday çeşitlerinin P, Cu, Zn ve Mn alımları makarnalık buğdaylara göre daha fazla olmasına karşın makarnalık buğday çeşitlerinde de K, Ca, Mg ve Fe besin elementleri ekmeklik buğday çeşitlerine kıyasla daha fazla taşındığı bulunmuştur.Sonuç: Gidya uygulamalarının Cd ile kirli alanlarda makarnalık buğdaylara Cd taşınımını azaltabileceği ve mineral besin elementlerinin taşınımını artırabileceği için kullanımı önerilebilir., Objective: In this study, bread and durum wheat grown under Cd and gyttja applications. The aim of this study was to investigate the effects of cultivars on dry matter yield, cadmium (Cd) and mineral nutrients (phosphorus, potassium, calcium, magnesium, iron, copper, zinc, manganese) intake.Materials and methods: In the greenhouse conditions, two bread (Eser and Demir) and two durum (Altın and Kızıltan) wheat varieties were carried out under 3 different Cd (0, 5 and 10 mg Cd kg-1 soil) and 4 different gyttja (0%, 2%, 4% and 8% soil) doses according to the randomized plot design in the pot experiment. At the end of the study, Cd and mineral nutrients (P, K, Ca, Mg, Fe, Cu, Zn and Mn) were measured.Results: It has been determined that there are differences in the effects of increasing doses of gyttja applications on dry matter production. Accordingly, the highest dry matter yield was obtained with 2% application of gyttja and it increased by 187% compared to the control. In the study, it was determined that there were significant differences in Cd uptake of wheat species. It was found that more Cd was transported to durum wheat varieties than bread wheat varieties. The effects of increasing doses of gyttja applications on Cd transport to wheat species were different. Accordingly, compared to the control pots, it increased the Cd concentration of bread wheats due to gyttja application, but decreased the Cd concentration of durum wheats. Depending on the gyttja applications, it was determined that there were differences in nutrient transport between wheat species. Although the uptake of P, Cu, Zn and Mn in bread wheat varieties is higher than in durum wheat, it was found that K, Ca, Mg and Fe nutrients were transported more in durum wheat varieties compared to bread wheat varieties.Conclusion: The use of gyttja applications can be recommended as it can reduce Cd transport to durum wheat in Cd polluted areas and increase the transport of mineral nutrients.

TEZ12556 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2019. Kaynakça (s. 87-90) var. XI, 92 s. :_res. (bzs. rnk.), tablo ;_29 cm. Bu tezin amacı Afşin-Elbistan Kömür havzası E Sektörü içinde yer alan Gidya biriminin geçirgenlik özelliğinin belirlenmesi ve susuzlaştırma açısından öneminin ortaya konmasıdır. Bu kapsamda, çalışma alanı olarak seçilen ESektöründe, akifer testi planlanarak 12 adet pompaj kuyusu ve farklı derinliklerde 35 adet gözlem kuyusu açtırılmıştır. Bu kuyularda, akiferin ve kuyunun verimini belirleyebilmek amacıyla 16 kademeli test, 29 adet sabit debili çekim testi ile gözlem kuyularında 40 adet slug testi gerçekleştirilmiştir. Gerek jeolojik model, gerek yeraltı suyu köken değerlendirmeleri ve E-Sektörü içerisinde gerçekleştirilen testler, E-Sektöründe yer alan kömür-gidya katmanlarının bulunan yeraltı suyunun büyük ölçüde geçirimsiz ve oldukça önemli kalınlığa sahip olan iki kil seviyesi arasında basınçlı bir nitelik taşıdığını göstermiştir. Kavramsal olarak, basınçlı ve serbest akifer niteliği taşıyan bu iki sistem arasında önemli bir hidrolik alışveriş olmadığı sonucuna varılmıştır. Ayrıca yapılan kararlı izotop analizlerine göre gidya ve kömür katmanlarındaki yeraltı suyunun birimlerin oluşum sürecinde gözeneklerde bulunan sular oldukları söylenebilir. The aim of this thesis is to determine the permeability of gyttja unit in Sector E of Afşin-Elbistan Lignite basin and to determine its importance in terms of dewatering. In this context, in the E-Sector selected as the study area, aquifer test was planned and 12 pumping wells and 35 observation wells were drilled at different depths. In order to determine the yield of aquifer and well in these wells, 16 stage test, 29 constant flow attraction tests and 40 slug tests were performed in observation wells. Both geological model, groundwater origin evaluations and tests conducted within the E-Sector have shown that the coal-gyttja layers in the ESector is largely impermeable and pressurized between two clay levels of considerable thickness. Conceptually; it is concluded that there is no significant hydraulic exchange between these two systems which have the characteristics of confined and unconfined. In addition, according to the improvement isotope analysis, it can be said that the groundwater in the gyttja and coal layers are the waters in the pores during the formation of the units.

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü, Bitki Fizyoloji laboratuvarı iklim odasında yürütülen çalışmada Caipira (Lactuca sativa var. Crispa) kıvırcık yaprak salata çeşidi kullanılmıştır. 3 farklı organik materyal (vermikompost, gidya, leonardit) ve bunların farklı dozları (% 3, % 6, % 9) ile bahçe toprağı kullanılan kontrol grubu (% 0)' nun, Caipira kıvırcık yaprak salata çeşidinde verim ve morfolojik özellikleri üzerine etkileri araştırılmıştır. Caipira çeşidi kıvırcık yaprak salata fideleri, her biri 3 kilogramlık hacme sahip saksılarda büyütülmüştür. Uygulamalar 5 tekerrürlü olup, her saksıda 1 adet bitki olacak şekilde toplam 50 adet kıvırcık yaprak salata fidesi kullanılmıştır.Çalışmanın sonunda bitkilerde; bitki taç ağırlığı(g), bitki taç yüksekliği (cm), bitki yaş kök ağırlığı (g), bitki gövde çapı (mm), bitki yaprak sayısı (adet), yaprak kalınlığı (mm) ölçülmüştür. Hasat edilen bitkilerin ağırlıkları alındıktan sonra, pazarlanabilir toplam verim değeri dekara 3000 bitki gelecek şekilde kg/dekar' a çevrilerek hesaplanmıştır. Araştırma bulgularına göre uygulanan organik maddelerin bakılan verim komponentleri üzerine etkileri önemli bulunmuştur. Vermikompost uygulamasının verimi yaklaşık 2 kat artırdığı halde dozlar arasında istatistiksel olarak farklılık bulunmamıştır. Ayrıca vermikompostun kıvırcık yaprak salatada erkenciliğe etkisinin istatistiksel olarak önemli olduğu ve özellikle K+, Zn+ ve Cu+ elementlerinin bitki bünyesine alımına vermikompostun iyi sonuçlar verdiği belirlenmiştir. Genel olarak bitki besin elementi içeriği bakımından gidya uygulamalarının olumlu sonuçlar vermediği belirlenmiştir. Anahtar kelimeler: Kıvırcık yaprak salata, Gidya, Leonardit, Vermikompost, Verim. Caipira (Lactuca sativa var. crispa) curly leaf lettuce variety was used in the work carried out in the climatic room of the plant physiology laboratory of Van Yüzüncü Yıl University, Faculty of Agriculture, Department of Horticulture. 3 different organic materials (vermicompost, gidya, leonardit) and their different doses (3 %, 6 %, 9 %) and control group (0 %) using garden soil were investigated to effects on some morphological and physiological characteristics of watermelon. The effects of morphological and physiological characteristics 3 different organic materials (vermicompost, gidya, leonardite) and their different doses (3 %, 6 %, 9 %) and control group (0 %) using garden soil of Caipira curly leaf lettuce variety were investigated. Lettuce seedlings were grown in pots each having a volume of 3 kilograms. Applications 5 replications, 1 plant in each pot and a total of 50 lettuce seeds were used.At the end of the work was measured to plant weight (g), plant height (cm), plant age root weight (g), plant stem diameter (mm), number of leaves on plants (number), leaf thickness (mm). After the weights of the harvested plants were taken, total marketable yield value was calculated by kg/decare converting 3000 plants to per decare. According to research findings, the effects of applied organic compounds on yield components observed in curly leaf salads were found to be significant. Vermicompost application increased about 2 times to yield, but there was no statistical difference between doses. It has also been determined that the effect of early composting curly leaf salting is at a significant level, and that especially the K, Zn and Cu elements give good results in the plant environment. In general, it has been determined that the application of the gidya to the plant nutrient content does not give positive results. Keywords: , Curly leaf lettuce, Gidya, Leonardite, Vermicompost, Yielt. 103

Toprak kalitesini artırmanın en önemli unsurlarından birisi organik madde içerikli kaynakların topraklara uygulanmasıdır. Bu kaynaklardan birisi de Afşin-Elbistan Termik santralinde elde edilen gidyadır. Gidya linyit tabakalarının üzerinde olan ve kazıldıktan sonra tekrar dolgu malzemesi olarak kullanılan atık bir materyaldir. Bu materyalin Afşin-Elbistan Termik santrali havzasındaki rezervi 4,8 milyar ton' dur. Bölgede yoğun olarak çerezlik ayçiçeği yetiştiriciliği yapılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, farklı dozda gidya uygulamasının toprak ve çerezlik ayçiçeğine etkisini belirlemektir. Bu amaçla 0, 5, 10 ve 15 ton/da şeklinde gidya uygulaması yapıldı ve deneme tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütüldü. Elde edilen verilere göre, gidya uygulamasının toprakların pH, EC ve OM içeriğine olan etkisi istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Benzer şekilde gidya uygulamasının bazı bitkisel parametrelere olan etkisi de istatistiksel olarak önemlidir. Elde edilen sonuçlara göre, kuru koşullarda ayçiçeği yetiştiriciliğinde topraklara gidya uygulaması hem toprak özelliklerinin iyileştirdi, hem de bitkisel özelliklerini iyileştirdiği belirlenmiştir. Bu nedenle, bölgede kuru koşullarda ayçiçeği yetiştiriciliği yapılan alanlarda toprak özelliklerinin iyileştirilmesi ve bitkisel verimini artırmak için 5-10 ton/da dozlarında gidya kullanımı önerilebilir. One of the most important factors in improving the quality of soil, materials in rich organic matter is to apply to the soil. One of these sources is gyttja which obtained in the Afşin-Elbistan thermal power plant. Gyttja is a waste material on the lignite layer and used as the fill material after being excavated. This material reserve is 4.8 billion tons in the basin Afsin-Elbistan Thermal Power Plant. Confectionary sunflower cultivation is done extensively in the region. The purpose of this study was to determine the effect of different doses of gyttja application on some soil and confectionary sunflower properties. For this purpose, different doses (0, 5, 10 and 15 tons/da) of the gyttja were applied to the soils, and experiment was carried as randomized block design out in 3 replications. According to the data obtained, the effects of the gyttja applying to the soils on pH, EC and OM contents was found to be statistically significant. Similarly, the effect of the gyttja application on some properties of the confectionary sunflower was found to be statistically significant. According to the obtained results, gyttja applying to the soils at the confectionary sunflower cultivation in dry conditions improved both plant characteristics and soil properties. Therefore, to improve soils and plants properties in dry conditions the confectionary sunflower cultivation could be recommended the gyttja applying (5-10 ton/da) to the soils.i 43

Bu çalışmada, killi ve kumlu topraklara uygulanan poliakrilamid (PAM) ve gidyanın toprakların yapısal stabilitelerinde ve bazı fiziksel özelliklerinde zamana bağımlı olarak meydana getirdiği değişimler incelenmiştir. Çalışmanın amacına yönelik olarak fırın kuru ağırlık esasına göre gidya ve PAM'ın farklı doz kombinasyonları deneme konusu topraklara uygulanmıştır. Tesadüf parselleri deneme desenine göre kurgulanan çalışma, sera koşullarında tutulan plastik saksılarda yürütülmüştür. Deneme kurulduktan sonra 4. 8. ve 12. aylarda saksılar bozularak gerekli ölçümler yapılmıştır. Toprakların strüktürel stabilitelerindeki değişimini değerlendirmek için ıslak agregat stabilitesi (WAS) ve dispersiyon oranı (DO), fiziksel özelliklerindeki değişimi değerlendirmek için ise doğrusal uzama katsayısı (COLE), likit limit (LL), plastik limit (PL) ve doygun hidrolik iletkenlik (Ksat) değerleri ölçülmüştür. Düzenleyici olarak uygulanan gidyanın ayrışma hızı ise her 4 ayda bir ölçülen toplam organik madde (OM) kapsamı tayini ile değerlendirilmiştir.Çalışma sonucunda, toprakların WAS değerlerinin artan gidya uygulamaları ile birlikte artış gösterdiği, en yüksek artışın PAM+gidya uygulanan saksılarda meydana geldiği tespit edilmiştir. Toprakların DO değerlerinin artan doz uygulamalarıyla birlikte düşme gösterdiği, ancak zamana bağımlı olarak bu indeksin değerinin arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Toprakların LL, PL ve Ksat değerleri uygulama dozlarının artışıyla artış gösterirken, COLE değerleri uygulama dozlarının artışıyla düşme göstermiştir. Bu fiziksel parametrelerin zamana bağımlı değişimleri incelendiğinde Ksat, LL ve PL azalırken, COLE'nin artış gösterdiği bulgusu elde edilmiştir. Bu sonuçlar, saksılardaki organik madde miktarının zamana bağımlı olarak değişimine atfedilmiş ve bu değişim çerçevesinde açıklanmıştır. In this study, clay and sandy soil applied to polyacrylamide (PAM) and in gyttja and structural stability of the soil caused by time-dependent changes of certain physical properties were investigated. For the purpose of the study by the oven dry weight basis gyttja and PAM assay are various dose combinations were applied to the soil. Constructed according to a randomized complete block experimental design study was carried out in plastic pots kept under greenhouse conditions. 4. after the trial established in the 8th and 12th months deteriorate pots were made necessary measurements. Wet aggregate stability of soils to assess the changes in the structural stability (WAS) and the dispersion rate (DO) In order to assess the change in the physical properties of soils linear expansion coefficient (COLA), liquid limit (LL), plastic limit (PL) and saturated hydraulic conductivity (Ksat) values were measured. The regulating administered gyttja the degradation rate was assessed by determination of a measured coverage organics every 4 months.As a result, it was found that WAS value of soils increased with increasing applications of gyttja. The highest increase occurred in pots applied PAM and gyttja together. DO values of soil decreased depending on increasing doses but these effect decreased as time-dependent.While LL, PL ve Ksatvalues of soilswere increased by applications, COLE decreased. When examined time-dependent changes of these physical parameters, it was obtained a finding that LL, PL ve Ksatvalues decreased but COLE increased. COLE lands and Ksat values increased with increasing doses of application. LL and PL values were falling with increasing doses of application. When the time-dependent changes in the physical parameters examined Ksat, LL and PL decreases, was obtained the finding that increased COLE. These results were attributed to the time dependent change of the organic matter concentration in the pot and described in this frame. 64

Bu çalışmada, Doğu Akdeniz Tarım Havzasından alınan (i) bazalt, (ii) serpantin ve (iii) kireçtaşı ana materyalleri üzerinde oluşmuş topraklarda gidya (%0, %1, %2 ve %4) ve azot (0, 70, 140 ve 210 mgkg-1) uygulamalarının kırmızıbiberin gelişimi, bitki besin maddesi içerikleri ve bazı antioksidant enzim aktiviteleri üzerine etkileri incelenmiştir.Araştırmamızda, vejetatif gelişim bakımından %4 gidya dozunda bitki ağırlıklarındaki artış istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Ancak, gidya uygulamalarının meyve verimi üzerine önemli bir etkisi gözlemlenmemiştir. Diğer yandan, 140 mgkg-1 azot dozunda bitki, kök, gövde ve meyve ağırlıklarında önemli oranda artışlar gözlenirken meyve sayılarında azalmalar görülmüştür. Bitki dokularında yapılan antioksidant enzim analizleri ile gidya uygulamasının POX aktivitesini, azot uygulamalarının da POX ve SOD aktivitelerini artırıcı etkileri olduğu belirlenmiştir.Yürütmüş olduğumuz araştırmada gidya uygulamaları ile hem topraklarda hem de bitki dokularında P ve Ca miktarlarında önemli artışlar gözlemlenmiştir. Uygulamalar ile mikro element konsantrasyonlarında artış gözlemlenmemekle beraber topraklarda Mn, bitki dokularında ise Zn konsantrasyonlarında düşüşler görülmüştür. Yapılan analizler ile gidya uygulamalarının toprak pH'sını, organik madde içeriğini ve kireç kapsamlarını arttırdığı belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Gidya, Azot, Serpantin, Bazalt, Kireçtaşı, Antioksidant Enzimler. This study was carried out to determine the effects of gyttja (0, 1, 2, and 4%) and nitrogen (0, 70, 140, and 210 mgkg-1) applications on the growth, nutrient uptake and antioxidant enzyme activities of red pepper plants grown in the soils formed on the different parent materials (basalt, serpantine, and limestone) which were taken from the East Mediteriannen Agricultural Basin. The findings showed that plant weights significantly increased at 4% gyttja application but fruit yield was not affected with gyttja applications. Nitrogen application at 140 mgkg-1 dose significantly increased root, stem, and fruit weights but a decrease was observed for the number of fruits per treatment with N applications. In terms of antioxidant enzyme activities, gyttja applications positively affected POX acitivities while nitrogen applications increased POX and SOD activities. Gyttja applications significantly increased phosphorus and calcium levels of plants and soils. Micronutrient contents of soil and plants were not improved with gyttja applicatioons. In fact, soil Mn availability and plant tissue Zn concentrations decreased with gyttja applicaitons. The results also revealed that gyttja applications increased soil pH, organic matter, and lime content of soils.Keywords: Gyttja, Nitrogen, Serpantine, Basalt, Limestone, Antioxidant Enzymes. 74

Bu çalışma 2013-2014 öğretim yılında Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalında Yüksek Lisans Tezi olarak hazırlanmıştır.Afşin-Elbistan linyit havzasında; açık ocak kömür işletmesi olarak faaliyet gösteren Çöllolar Açık Ocak İşletmesi'nde 6 Şubat 2011 tarihinde batı şevinde; 10 Şubat 2011 tarihinde ise doğu şevinde heyelanlar meydana gelmiştir. 50 milyon metreküpten fazla miktardaki heyelan malzemesi 2 km2' lik işletme alanının büyük bir bölümüne yayılmıştır ve can kayıpları yaşanmasına sebep olmuştur.Afşin-Elbistan linyit havzasında, Çöllolar bölgesinde mostra veren Gidya birimi, bölgede meydana gelen heyelanların ayna kısmında mostra vermektedir.Bu çalışma kapsamında, bölgedeki Gidya biriminin jeolojik ve jeoteknik incelemesi büyük önem arz etmektedir. Çalışmada heyelan bölgesinden örselenmiş ve örselenmemiş deney numuneleri alınıp Gidya biriminin indeks özellikleri yanında jeolojik ve jeoteknik özellikleri ortaya konmuştur. This study has been prepared as an MSc. Thesis at the Department of Geological Engineering in the Institute of Natural and Applied Sciences, University of Cukurova in the academic year of 2013-2014.In 6 February 2011 and 10 February 2011, a landslide occured within Çöllolar coalfield on the western side and the second landslide occured on the west side near the Afsin-Elbistan Thermal Power Plant. The total area of the landslide is approximately estimated 3 km square kilometers. In excess of 50 million cubic meters of landslide material was spread over a large area, and caused the death of lignite workers and engineers.In the Afsin-Elbistan Lignite Basin, the Gyttja unit outcrop in landslide area, The main purpose of this study is to determine in the study , besides the index properties, geological and geotechnical properties of the Gyttja unit were determined. Thus, disturbed and undisturbed samples were taken from the Çöllolar landslide.According to the result of the direct shear tests the Gidya has varying cohesion (c) and the angle of internal friction (ɸ) values wheather the normal loadings are above or below the preconsolidasiton pressure. The unit has been identified as sensitive and dilatance as also demonstrated by its transfered on the conveyors and considerably different in engineering properties as deliniated by the result of unconfined compression, direct shear, consolidation and triaxial shear testing. 160

TEZ10505 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2014. Kaynakça (s. 135-141) var. xx, 150 s. : res. (bzs. rnk.), tablo ; 29 cm. Bu çalışma 2013-2014 öğretim yılında Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalında Yüksek Lisans Tezi olarak hazırlanmıştır. Afşin-Elbistan linyit havzasında; açık ocak kömür işletmesi olarak faaliyet gösteren Çöllolar Açık Ocak İşletmesi’nde 6 Şubat 2011 tarihinde batı şevinde; 10 Şubat 2011 tarihinde ise doğu şevinde heyelanlar meydana gelmiştir. 50 milyon metreküpten fazla miktardaki heyelan malzemesi 2 km2' lik işletme alanının büyük bir bölümüne yayılmıştır ve can kayıpları yaşanmasına sebep olmuştur. Afşin-Elbistan linyit havzasında, Çöllolar bölgesinde mostra veren Gidya birimi, bölgede meydana gelen heyelanların ayna kısmında mostra vermektedir. Bu çalışma kapsamında, bölgedeki Gidya biriminin jeolojik ve jeoteknik incelemesi büyük önem arz etmektedir. Çalışmada heyelan bölgesinden örselenmiş ve örselenmemiş deney numuneleri alınıp Gidya biriminin indeks özellikleri yanında jeolojik ve jeoteknik özellikleri ortaya konmuştur. Gidya biriminin kesme kutusu deneyinde ön konsolidasyon basıncından düşük ve yüksek gerilmeler altında kesilmesi durumunda farklı kohezyon ve içsel sürtünme açıları sergileriği ortaya konmuştur. Numunenin arazide taşınma koşulları sırasında yapılan gözlemlerde, zeminin hassasiyet ve dilatans özelliği tespit edilmiş ve bu özellikleri, biriminin mühendislik özelliklerinin deneysel olarak ortaya koyduğu sonuçlar Gidya biriminin diğer birimlere göre daha farklı mühendislik özellikler sergilediği tek eksenli basınç dayanımı, kesme dayanımı, konsolidasyon ve üç eksenli basınç dayanım deneyleri sonuucunda ortaya konulmuştur. This study has been prepared as an MSc. Thesis at the Department of Geological Engineering in the Institute of Natural and Applied Sciences, University of Cukurova in the academic year of 2013-2014. In 6 February 2011 and 10 February 2011, a landslide occured within Çöllolar coalfield on the western side and the second landslide occured on the west side near the Afsin-Elbistan Thermal Power Plant. The total area of the landslide is approximately estimated 3 km square kilometers. In excess of 50 million cubic meters of landslide material was spread over a large area, and caused the death of lignite workers and engineers. In the Afsin-Elbistan Lignite Basin, the Gyttja unit outcrop in landslide area, The main purpose of this study is to determine in the study , besides the index properties, geological and geotechnical properties of the Gyttja unit were determined. Thus, disturbed and undisturbed samples were taken from the Çöllolar landslide. According to the result of the direct shear tests the Gidya has varying cohesion (c) and the angle of internal friction (?) values wheather the normal loadings are above or below the preconsolidasiton pressure. The unit has been identified as sensitive and dilatance as also demonstrated by its transfered on the conveyors and considerably different in engineering properties as deliniated by the result of unconfined compression, direct shear, consolidation and triaxial shear testing. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No: MMF2012YL12.

Bu araştırmada gidya ve kimyasal gübre uygulamalarının biber (Capsicum annuum L.) bitkisinde bitki gelişimi ve bazı besin elementi içeriklerine etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Araştırmada yetiştirme ortamlarına kontrol (G=N0P0K0 ), gidyanın 3 dozu (G1, G2 ve G3) ve mineral gübrelerin 3 dozu (N1P1K1, N2P2K2 ve N3P3K3) uygulanmıştır. Mineral gübre olarak 100, 200 ve 300 ppm N olacak şekilde (NH4)2SO4), 30, 60 ve 90 ppm P2O5 olacak şekilde TSP, 45, 90 ve 180 ppm K20 olacak şekilde K2SO4 gübreleri kullanılmıştır. Araştırma sonunda, uygulamaların sürgün yaş ağırlığı, sürgün kuru ağırlığı, sürgün uzunluğu, yaprak sayısı, kök kuru ağırlığı, kök yaş ağırlığı, kök boğazı çapına etkilerinin istatistiksel anlamda önemli (p < 0.01) olduğu belirlenmiştir. Gidya ve kimyasal gübre uygulamalarının yaprakların azot, fosfor, magnezyum, demir (p < 0.01), kalsiyum ve mangan (p < 0.05) içeriğine etkileri önemli bulunmuştur. Uygulamaların kök uzunluğu ve potasyum, çinko, bakır içeriğinde istatistiksel anlamda önemli bir değişim meydana getirmedikleri belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler : Gidya, bitki gelişimi, besin elementi içeriği, biber In this study, the effects of gyttja applications and chemical fertilizers were investigated on plant growth and some nutrient element contents in pepper. Control group (G0=N0P0K0), three doses of gyttja (G1, G2 and G3) and three doses of mineral fertilizers (N1P1K1, N2P2K2 and N3P3K3) were applied. For mineral fertilizer; 100, 200 and 300 ppm nitrogen ((NH4)2SO4), 30, 60 and 90 ppm phosphorus (TSP), 45, 90 and180 ppm potassium (K2SO4) were used. At the end of study, the significant (p < 0.01) effects of the applications for fresh shoot weight, shoot dry weight, shoot lenght, leaf number, root dry weight, root fresh weight, and stem diameter were determined. The effects of gyttja and chemical applications for nitrogen, phosphorus, magnesium, iron (p < 0.01), calsium and manganese contents were found significant (p < 0.05). There is no significant change of the applications to root lenght and potassium, zinc, copper content were determined.Key words : Gyttja, plant grown, nutrient contents, pepper 50

Bu çalışma, Gidya, Leonardit ve Zeolit'in, 4 lt hacimli plastik torbalar içerisine yerleştirilen bahçe toprağının % 0, % 5, % 15 ve % 25'i olacak şekilde kullanılan dozlarının; marulda verim ve büyüme üzerine etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür.Denemede en fazla kök boyu Leonardit15 uygulamasında; kök yaş ağırlığı Leonardit25'de; kök çapı Leonardit25'de; baş çapı Leonardit25'de; baş boyu Leonardit25'de; yaprak sayısı Leonardit25'de; baş ağırlığı Leonardit25'de; pazarlanabilir baş ağırlığı Leonardit25'de; pazarlama randımanı kontrol'de bulunmuştur.Aaştırma sonucunda, kullanılan tüm maddelerin büyüme parametreleri ve verim komponentlerini arttırdığı; Leonardit'in diğerlerine göre daha fazla büyüme ve verim artışına neden olduğu ortaya konmuştur.Anahtar Kelimeler: Marul, Gidya, Leonardit, Zeolit, Verim, Büyüme This study was conducted in order to determine effects of Gyttja, Zeolite and Leonadite placed in 4 liter-plastic pots to be %0, %5, %15 and % 25 of garden soil on the yield and growth of lettuce.According to the results of study, maximum root length, root fresh weight, root diameter, head diameter, head length, leaf number, head weight and marketable head weight was obtained with Leonadite 25 application. On the other hand, maximum marketing efficiency was obtained from the control treatment.Research has revealed that all substances used in the study affected positively growth parameters and yield components but Leonardite resulted in more growth and yield compared to the other treatments.Key words : Lettuce, Gyttja, Zeolite, Leonardite, Growth, Yield 45

Bu çalışma sera koşularında Ermurat Fidancılık A.Ş.'nin serasında 2007 yazında (Temmuz - Eylül arasında) yürütülmüştür. Denemede materyal olarak bir yıllık Antepfıstığı fidanı (Pistacia vera L.) çeşidi kullanılmıştır. Antepfıstığı fidanlarının (Pistacia vera L.) bitki boylarının uzunluğu 7 cm olarak temel alınıp, bu fidelere topraktan değişik dozlarda organik ve inorganik materyaller uygulanmıştır; organik ve inorganik materyallerin antepfıstığı fidanları üzerine fiziksel ve kimyasal etkileri incelenmiştir. Araştırmada 6 organik (Gidya, Alsil, Deniz Yosunu, Hümik Asit, Saman ve Torf) ve 2 kimyasal (15-15-15 ve 20-20-0) gübre kullanılmış ve deneme 4 tekerrürlü olarak yapılmıştır. Çalışma süresince yapılan değişik dozdaki uygulamalar sonucunda bitki boyu, bitkinin yaprakcık sayısındaki fiziksel değişiklikler kontrol edilmiş, yaprak ve toprak örnekleri alınarak bunların besin içerikleri belirlenmiştir.Çalışma sonuçlarına göre; organik ve kimyasal uygulamalar ve yapraktaki bazı bitki besin elementleri üzerine önemli düzeyde etkili olmuştur. In this study was conducted under the greenhouse conditions, Ermurat Plantation Company, Kahramanmaras, in the summer 2007. They were used Pistacia vera L. which have one year age as an arboriculture plant materials. Lengths of these plant materials were taken as 7 cm approximately. To these plant materials, They were be treatments as different organic and chemical fertilizers with their doses. These treatments were gyttja, alsil, humic acid, straw, peat, alga, 15-15-15, and 20-20-0 fertilizers with their different doses. The study was conducted casually as four replications. Thought study, it was measured length of the plants and leaflet numbers of the plants and analyzed leaves of the plants.According to the results,organic and inorganic treatments were significantly effected to the some nutrients of leaves. 60

Bu araştırmanın amacı, çinko ile birlikte uygulanan leonardit ve gyttja materyalinin mısır bitkisinin beslenmesine etkisini belirlemektir. Leonardit ve gyttja toprağa %0, %0,5, %1, %2 oranlarında karıştırılarak iki ay süreyle laboratuar koşullarında inkübasyona bırakılmış, iki ayın sonunda 0, 3, 6, ve 9 mg kg`1 düzeylerinde toprağa Zn uygulanarak mısır (Zea Mays L.) yetiştirilmiştir. Sera koşullarında yetiştirilen bitkiler iki ay sonunda hasat edilmiştir. Toprağa çinko ile birlikte artan miktarlarda uygulanan leonardit ve gyttjanın mısır bitkisinin kuru ağırlık miktarına etkisi istatistiksel olarak önemli bulunmamıştır. Mısır bitkisinin Zn, Fe, Cu, Mn, N, P, K, Mg ve Ca içeriğine çinko ile birlikte uygulanan leonardit ve gyttja materyalinin etkisi istatistiksel olarak % 0,1 düzeyinde güvenilir derecede önemli bulunmuştur. Çinko ile birlikte attan leonardit uygulaması bitkideki Zn, K ve Mn miktarında artış sağlamış, Ca, N, Mg ve Cu miktarlanndaki artışlar ayrımlı olmuştur. Fe ve P miktarmda ise azalma belirlenmiştir. Çinko ile birlikte artan gyttja uygulaması bitkideki P miktarım artırırken, N, Zn, K, Fe, Cu, Mn, Mg ve Ca miktarım azaltmıştır. Leonardit ile birlikte artan çinko uygulaması ise bitkideki Zn, Mn ve Ca miktarım artırmış, P, N, K, Fe, Cu ve Mg miktarındaki artışlar ise ayrımlı olmuştur. Gyttja ile birlikte artan çinko uygulaması ile bitkideki Zn, Ca, Cu, Mg ve Mn miktarı artmış, K miktarı ise azalmış, N, P ve Fe miktarlanndaki artışlar ayrımlı olmuştur.ANAHTAR KELİMELER: Leonardit, gyttja, organik madde, mısır, çinko ABSTRACT Master Thesis THE EFFECT OF ZINC APPLIED WITH LEONARDITE AND GYTTJA ON THE NUTRITION OF CORN Burcu ENGÜR Ankara University Graduate School of Natural and Applied Science Department of Soil Science Danışman: Prof. Dr. S. Rıfat YALÇIN The aim of this research was to determine the effect of zinc applied with leonardite and gyttja on the com plant nutrition. Leonardite and gyttja were mixed with the soil at the rates of 0%, 0,5%, 1% and 2% and left for incubation under the laboratory conditions for two months. At the end of this period Zn was applied to the sou 0, 3, 6 and 9 mg kg`1 and corn plant (Zea mays L.) was grown and then harvested after two month. The effect of zinc applied with increasing doses of leonardite and gyttja on the dry weight of corn plant was not statisticlly significant The effect of leonardit and gyttja materials applied with zinc on Zn, Fe, Cu, Mn, N, P, K, Mg and Ca contents of corn plants is found significant (p

Bu çalışmada. Afşin-Elbistan linyit kömürü havzasından temin edilen kömürlü gidya (KG), humuslu gidya (HG) ve ham Ümit'in (L) toprağın N. P, S ve C döngülerinde görev alan enzim aktiviteleri ile ekstrakte edilebilir kadmiyum (Cd). pH. EC, kireç ve organik madde (OM) kapsamları üzerine etkileri 180 günlük inkübasyon denemesi süresince değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre. KG. HG ve L'in %4 ve 8'lik uygulamalarında tespit edilen Üreaz ve Beta glikosidaz aktivite değerleri en yüksek değerler olup, uygulamalara göre büyükten küçüğe doğru KG> L > HG şeklinde sıralanmıştır. KG, HG ve L'in %4 ve 8`lik uygulamalarında tespit edilen sülfataz aktivite değerleri en yüksek değerler olup. uygulamalara göre üreaz aktivitesinden farklı olarak büyükten küçüğe doğru SülfatazK Sülfataznc > Sülfataz,. şeklinde sıralanmıştır. Topraklara artan dozlarda KG ilave edildiğinde alkali fosfataz enzim aktivitesi üreaz aktivitesindc olduğu gibi doz ve zamana bağlı olarak ilk 3 aylık dönemde artış göstermiş daha sonra azalmıştır. Ancak aktivite değerleri başlangıç değerlerine göre fazla bulunmuştur. HG ve L uygulanmış topraklarda ise alkali fosfataz aktiviteleri ilk 1 aylık periyotta artmış daha sonra zamana bağlı olarak azalmış ve başlangıç değerlerinin altına düşmüştür. Buna göre KG toprakların üreaz. glikosidaz. aryl-sülfataz ve alkali fosfataz aktivitesine diğer HG ve L'e göre daha fazla etkili olmuştur. Toprakların DTPA ile ekstrakte edilebilir Cd kapsamları bütün KG dozlarında tüm zamanlarda kontrol toprakları ile aynı bulunmuş, HG ve L uygulanmış topraklarda ise inkübasyomın 1. ve 180. günlerinde tüm dozların uygulandığı topraklar ve kontrol topraklarında Cd değerleri aynı iken 90. günde kontrolden farklı bulunmuş olup artış göstermiştir. Üç materyal de artan doza bağlı olarak toprağın OM miktarlarını kontrol topraklarına göre artırmış olup. en fazla OM artışı L uygulanmış topraklarda belirlenmiştir, bunu sırasıyla KG ve HG takip etmiştir. KG toprakların kireç miktarını etkilemezken. HG bir miktar artırmış, L ise azaltmıştır. Bunun sebebi, denemede kullanılan organik materyallerin farklı kireç içeriklerine sahip olmasından kaynaklanmaktadır Genel olarak EC değerlerindeki değişimler ele alındığında: en yüksek EC değerleri ham linyit uygulanmış topraklarda belirlenmiştir. Linyitin bütün dozlarında EC değerleri kontrol toprağından yüksek bulunmuştur. KG ve HG uygulanmış topraklarda ise yüksek uygulama dozlarında (% 4 ve % 8) toprakların EC değerleri kontrolden fazla bulunmuştur. Genel olarak pH değerlerindeki değişimler ele alınacak olursa; HG toprakların pH`sım etkilemezken, KG bir miktar azaltmış ve L ise toprağın pH'sım en fazla azaltmıştır. Bunun sebebi, denemede kullanılan organik materyallerin farklı pH değerlerine sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Elde edilen bulgular kömürlü gidyanm tarımsal amaçlı kullanımlar açısından daha avantajlı olabileceğini göstermiştir ANAHTAR KELİMELER : Gidya, linyit toprak, enzim aktivitesi, kadmiyum, pH, EC, organik madde, kireç In this study, the effects of different forms of Gyttja (coal gyttja-CG and humus gyttja-HG) and lignite (L). on some soil properties (a variety of soil enzymes, extractable Cd. pH, EC, lime and organic matter content) was evaluated within a 180 days incubation study in the laboratory. The Gyttja material was obtained from Afsin-Elbistan Lignite Mine Area located in Kahramanmaraş. The results showed that Urease and (5-glucosidasc activities were the highest when CG, HG and L were applied to soil in the rates of 4 and 8 %. Urease and P-glucosidasc activities were ranked in the order of CG > L > HG while sulphatase activity showed different rank as CG > HG > L. Similar to Urease, when CG was applied to soil in increasing rates, alkaline-phosphatase activity increased during first three months and then showed a decrease but it was found to be higher than that to be at the beginning of the incubation. HG and L addition to soil has enhanced alkaline-phosphatase activity at the end of the first month. Afterwards, it showed a decline through end of the incubation period. In the lights of these results. CG seems to be more effective on alkaline-phosphatase activity than those HG and L do. In the case of soil extractable Cd content, no change was seen in the amount of Cd in CG amended soil, whereas HG and L amended soils showed an increase in 90. days of incubation period. All amendments have caused to an increase in soil organic matter. The highest contribution to soil organic matter was obtained from L. which were followed by CG and HG respectively. While CG had no affect on lime content. HG led to a small increase and L reduced lime content, which may be due to the differences in the lime contents of organic materials used in the study. L amended soil showed highest EC value, which was higher than that in non-amended control soil for all different rates of L applied. The same situation was observed in the case of CG and HG with higher application rates (4 and 8 %). CG. HG and L caused to some changes in soil pH in accordance with their pH level. In the light of our results, coal gyttja seemed to be better alternative for agricultural use. Key Words: gyttja, lignite, soil enzyme activity, cadmium, pH. EC. organic matter, lime 167

Topraklardaki Zn eksikliği ve B toksisitesinin tahıllarda önemli verim azalmalarına yol açtığı bilinmektedir. Sözkonusu problemlerin en önemli nedenlerinden biri olarak topraktaki organik maddenin azlığı ileri sürülmüştür. Bu bilgilerden hareketle, organik madde içeriği çok yüksek olan (yaklaşık % 50) Gyttja'nın Zn noksanlığı ve B toksisitesine sahip topraklarda yetiştirilen tahıllarda bitkinin kuru madde verimine ve yeşil aksamındaki B ve Zn konsantrasyonları üzerine olan etkisini belirlemek için sera koşullarında denemeler gerçekleştirilmiştir. Sera denemeleri farklı düzeylerde B toksisitesi ve Zn eksikliğine sahip topraklarda değişik oranlarda Gyttja (% 0.0, % 1.0, % 2.5, % 5.0, % 10.0 ve % 20.0), Zn (0 ve 5 mg Zn kg-1toprak) ve B (0, 25 ve 50 mg B kg'1 toprak) uygulayarak yürütülmüştür. Sera denemesinden elde edilen sonuçlar, Gyttjanın B toksitesine ve Zn noksanlığına sahip toprakta uygulama dozlarına bağlı olarak kontrol uygulamasına göre, bitkinin kuru maddesinde % 25 ile % 97 arasında verim artışları sağladığını göstermiştir. Sözkonusu artışların Zn noksanlığına sahip toprakta olmadığı belirlenmiştir. Gyttja uygulamasıyla bitkinin kuru madde ve dane verimini arttırması yeşil aksamdaki B konsantrasyonunu azaltmasından, kısmen de Zn konsantrastyonunu yükseltmesinden kaynaklandığı bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar, B toksisitesinin ve Zn noksanlığının olduğu alanlara Gyttja uygulanmasıyla bitkisel üretimin iyileştirilebileceğini ortaya koymaktadır. Anahtar Kelimeler : Gyttja, Bor Toksisitesi, Çinko Noksanlığı, Buğday It is well-documented that most of the soils in Turkey possesses Zn deficiency and in some regions (especially in Central Anatolia) B toxicity. Existence of the Zn deficiency and B toxicity in soils results in severe reduction in crop production, especially production of cereals. Low levels of organic matter in soils has been considered as a major reason for widespread occurrence of Zn deficiency and also B toxicity. Greenhouse experiments were carried out to study the effects of Gyttja material, which is highly rich in organic matter (nearly 50 %), on shoot dry weight and Zn and B concentration in shoots of wheat when grown in Zn-deficient and B-toxic soils. Experiments were conducted using various treatments of Gyttja (0.0 %, 1.0 %, 2.5 %, 5.0 %, 10.0 % and 20.0 %), Zn (0 and 5 mg Zn kg`1 soil) and B (0, 25 and 50 mg B kg`1 soil). The results in greenhouse experiments showed that the application of Gyttja in B- toxic and Zn-deficient soil enhanced shoot dry weight by 25-97 % depending on levels of Gyttja, while in Zn deficient soils the effect of Gyttja was not significant. Increases in shoot dry weight and grain yield by Gyttja application were found to be related to reduced levels of B concentration and also partially, increased levels of Zn concentration in shoots. The results indicate that to improve wheat production in soils with B toxicity and Zn deficiency Gyttja can successfully be applied into soils.Keywords : Gyttja, Boron Toxicity, Zinc Deficiency, Wheat II 47

Çinko eksikliği Dünyada ve Türkiye'de topraklarda çok sık rastlanılan bir mikroelement sorunudur.Günümüzde özellikle Orta Anadolu Bölgesinde tahıl üretim alanlarında Zn eksikliğinin yaygın olduğu ve bunun bitkisel verimi önemli bir şekilde sınırlandırdığı belirlenmiştir.Çinko eksikliğinin bu denli yaygın olmasının ana nedenlerinden biri olarak topraktaki organik madde içeriğinin çok düşük olması gösterilmektedir.Çinko gübrelemesine alternatif olarak topraklara yapılacak uygun bir organik madde gübrelemesinin bitkilerin Zn beslenmesini iyileştirebileceği ve organik madde de bulunan fenolik hidroksil (OH) grupların bazı topraklarda yüksek miktarlarda bulunan B'u bağlayarak, onun bitkiler üzerine toksik etkisini azaltabileceği güçlü bir olasılıktır.Bu nedenle,bu çalışmada, Zn eksikliği gösteren Eskişehir-Sultanönü toprağı ile hem Zn eksikliği hem de B toksisitesi gösteren Konya-Çomaklı toprağı,test bitkileri olarak Zn eksikliğine duyarlı olan Kunduru (makarnalık buğday) ve dayanıklı Dağdaş (ekmeklik buğday) çeşitleri kullanılmıştır.Deneme başlangıcında denemede kullanılan saksıların yansı sera koşullarında inkübasyona bırakılmış ve 3 hafta sonra tüm saksılar, organik madde içeriği yüksek olan gyttja materyali ve Zn uygulamasına tabii tutulmuştur. Deneme sonucunda, gyttja uygulamasının, Zn eksikliği gösteren Sultanönü toprağında beklenen şelat etkisi görülmemiş aksine gyttja uygulamasının, çeşitlerin kuru madde miktarı ve Zn içeriklerinde azalmaya neden olduğu görülmüştür.Bor toksisitesi gösteren Çomaklı toprağında ise gyttja uygulaması olumlu sonuçlar vermiştir.Özellikle gyttja ile Zn'nun birlikte uygulandığı koşullarda yeşil aksamın kuru madde miktarı artmış,B konsantrasyon ve içeriklerinde ise azalma kaydedilmiştir. Zinc deficiency is common micronutrient deficiency on the world and also in Turkey. In Turkey, particularly in Central Anatolia, it was shown that zinc deficiency is a very severe problem and leads to depression in plant yield. Besides Zn deficiency, also B toxicity exists in soils of Central Anatolia, but not so much widespread as compared with Zn deficiency. One of the main reasons for widespread occurrence of zinc deficiency in Central Anatolia is low content of organic material in the soil. It might be possible that, an incorporation of organic material into zinc deficient soils in Central Anatolia may overcome or alleviate Zn deficiency problem and improve plant yield. Moreover, application of organic matter of high amounts can depress B uptake of plants by complexing B. For these reasons in this study a Zn-deficient soil from Eskişehir- Sultanönü region and both Zn-deficient and B-toxic soil from Konya-Çomaklı region were used to study the effect of gyttja application on growth of two with cultivars (Kunduru-1 149: Durum Wheat; Dagdas-94: Bread Wheat ) and shoot concentration of Zn and B. Gyttja was applied at a rate of 5% in two different treatments: In the first treatments, gyttja was applied into soil and incubated for three weeks before at the start of sowing. In the second treatment, gyttja was applied during the sowing. In all treatments, gyttja applications reduced both concentration and content of Zn and B. Especially, gyttja resulted in particular decreases in concentration of B in shoot. Decreases in B concentration by gyttja treatment were around 150-300 ppm. These effects of gyttja were more significant, if gyttja was applied and incubated in the soil before the showing. It seems likely, that by complexing B and Zn and thus depressing their uptake gyttja reduced accumulation of Zn and especially B in plants. It can be suggested that gyttja treatment can be beneficial in amelioration of B toxic soil for the growth of plants. 74

Bu araştırmada, Afşin-Elbistan linyit tabakaları arasında katmanlar halinde olan gyttja materyalinde bulunan humin asitlerine bitki besin ellementlerinin bağlanmasıyla oluşturulan organo mineral kompleklerin bitki gelişimine etkisini saptamak amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla yapılan çalışmada 6 uygulamalı 4 yinelemeli saksı denemesi kurulmuştur. Denemede humin asidi ile birlikte FeS04veZnS04 uygulanmıştır. Araştırmada kullanılan gyttja materyali %25 organik madde, %25 kil %0.11 tuz, %0.45 azot içermektedir. Araştırma sonuçlarına göre humin asidi, FeSÜ4 ve ZnSC>4 uygulamalarınınverim üzerinde istatistiksel bakımdan önemli bir etkisinin olmadığı, uygulanan ZnS04'ın hem toprağın hem de bitkinin Zn içeriğine arttırdığı bulunmuştur. The aim of study was determine the influences of organomineral complexes on plant growth, which was prepared by bonding humic acids to plant nutrients. The humic acids which were found in gyttja material that lie between the lignite areas of Afşin-Elbistan region. The tests were performed on 6 applied and 4 repeated typed flowerpots. In experiments FeS04 and 2nSÜ4 along with humic acids were applied. Gyttja used in this study contain 25% organic matter, 25% clay, 0.11% salt and 0.45% N respectively. The results indicate that applying humic acid FeSC>4 and ZnSC>4 were not statistically effective on the yield production. However, applying ZnS04 both increased the Zn content of soil and plant 38

52 ÖZET Saksı denemesi olarak yürütülen bu araştırmada organik madde olarak kullanılan ve Afşin-Elbistan linyit yatakları üzerinde örtü tabakası halinde, linyit tabakaları arasında katmanlar halinde bulunan gyttja materyalinin kullanılması ve fosfor, çinko interaksiyonuna etkisini belirlemektir. Araştırmada kullanılan gyttja materyali %25 organik madde, %25 kül, %0.11 tuz, %0455 azot, %12.819 kg/da P2O5 içermekte ve pH'sı 7. 34 'tür. Deneme toprağına %4 oranında gyttja materyali uygulanmıştır. Deneme `tesadüf parsellerin faktöriyel deneme tertibine` göre ve her bir uygulamanın kontrolleri dahil olmak üzere toplam 32 saksı ile yürütülmüştür. Deneme süresince saksılar saf su ile sulanmıştır. Söz konusu araştırma sonucunda elde edilen bulgular aşağıdaki şekilde sıralanabilir: 1) Araştırmada kullanılan gyttja materyali toprak organik maddesini 1,29 'dan 2.607'ye çıkararak yaklaşık %102 oranında artırmıştır. 2) Toprak pH'sı üzerine önemli bir değişiklik yapmamıştır. 3) Gyttja materyalinin fosfor ile beraber uygulanmasında bitki fosfor içeriğini arttırmıştır.55 5- Using gyttja with P or P plus Zn increased the amount of the- plants dry weight. These results show that using gyttja with P and Zn effected the plants growth and rincreased the plants Zn and P uptaking ability positively or supporting fertilizer on plants growth in loung time period. 54 SUMMARY The purpose of this study was finding the intereaction effect of gyttja an P and Zn. Gyttja is on organic material which is found between the Lignite beds of Af şin-lbistan lignite ores as layers. Gyttja used in this study contains 75% organic matter, 0.11 % salt, 0.455 % N, 12.819 % kg/da P2O5 and has a pH 7.34. The amount of gyttja added to soils was 4 % of the soils volume. The study was conducted on `Random plot of lands factorial testing` method and 32 flowerpots were used. These pots were irrigated with deionized water. The datas listed below outline the results which were helded from this study. 1- Gyttja used in this study increased ^ the soil organic matter content from 1.29 % to 2.607 % which is equal to increasing of 102 %. 2- It has no visible effect on soils pH 3- Using gyttja with P increased the plants P content 4- Using gyttja with Zn or without Zn effected the plants Zn content positively.55 5- Using gyttja with P or P plus Zn increased the amount of the- plants dry weight. These results show that using gyttja with P and Zn effected the plants growth and rincreased the plants Zn and P uptaking ability positively or supporting fertilizer on plants growth in loung time period. 67