Kuru koşullarda çerezlik ayçiçeği (Helianthus annuus L.) yetiştiriciliğinde gidya uygulamasının bazı toprak ve bitki özelliklerine etkisi

Toprak kalitesini artırmanın en önemli unsurlarından birisi organik madde içerikli kaynakların topraklara uygulanmasıdır. Bu kaynaklardan birisi de Afşin-Elbistan Termik santralinde elde edilen gidyadır. Gidya linyit tabakalarının üzerinde olan ve kazıldıktan sonra tekrar dolgu malzemesi olarak kullanılan atık bir materyaldir. Bu materyalin Afşin-Elbistan Termik santrali havzasındaki rezervi 4,8 milyar ton' dur. Bölgede yoğun olarak çerezlik ayçiçeği yetiştiriciliği yapılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, farklı dozda gidya uygulamasının toprak ve çerezlik ayçiçeğine etkisini belirlemektir. Bu amaçla 0, 5, 10 ve 15 ton/da şeklinde gidya uygulaması yapıldı ve deneme tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütüldü. Elde edilen verilere göre, gidya uygulamasının toprakların pH, EC ve OM içeriğine olan etkisi istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Benzer şekilde gidya uygulamasının bazı bitkisel parametrelere olan etkisi de istatistiksel olarak önemlidir. Elde edilen sonuçlara göre, kuru koşullarda ayçiçeği yetiştiriciliğinde topraklara gidya uygulaması hem toprak özelliklerinin iyileştirdi, hem de bitkisel özelliklerini iyileştirdiği belirlenmiştir. Bu nedenle, bölgede kuru koşullarda ayçiçeği yetiştiriciliği yapılan alanlarda toprak özelliklerinin iyileştirilmesi ve bitkisel verimini artırmak için 5-10 ton/da dozlarında gidya kullanımı önerilebilir. One of the most important factors in improving the quality of soil, materials in rich organic matter is to apply to the soil. One of these sources is gyttja which obtained in the Afşin-Elbistan thermal power plant. Gyttja is a waste material on the lignite layer and used as the fill material after being excavated. This material reserve is 4.8 billion tons in the basin Afsin-Elbistan Thermal Power Plant. Confectionary sunflower cultivation is done extensively in the region. The purpose of this study was to determine the effect of different doses of gyttja application on some soil and confectionary sunflower properties. For this purpose, different doses (0, 5, 10 and 15 tons/da) of the gyttja were applied to the soils, and experiment was carried as randomized block design out in 3 replications. According to the data obtained, the effects of the gyttja applying to the soils on pH, EC and OM contents was found to be statistically significant. Similarly, the effect of the gyttja application on some properties of the confectionary sunflower was found to be statistically significant. According to the obtained results, gyttja applying to the soils at the confectionary sunflower cultivation in dry conditions improved both plant characteristics and soil properties. Therefore, to improve soils and plants properties in dry conditions the confectionary sunflower cultivation could be recommended the gyttja applying (5-10 ton/da) to the soils.i 43