Search

Su, insan yaşamı için temel ihtiyaçlardan biridir. Dolayısıyla akarsu havzaları diğer alanlara göre daha fazla nüfuslanmıştır. Çalışma sahasını oluşturan Melet Irmağı’nın orta ve aşağı çığırı da yoğun nüfuslu alanlardan biridir. Havzada nüfusun artması arazi kullanımında da değişmelere sebep olmuştur. Bu çalışmanın amacı, 2002-2015 yılları arasında, çalışma alanında meydana gelen arazi kullanımı değişimlerini coğrafi açıdan incelemektir. Melet Irmağı yukarı çığırından Topçam Boğazı ile ayrılan araştırma sahası, Karadeniz Bölgesi’nin Orta ve Doğu bölümleri arasında yer almakta ve yaklaşık 865 km2 yüz ölçüme sahip bulunmaktadır. Bu çalışmada Coğrafi Bilgi Sistemleri, Uzaktan Algılama yöntemleri ve arazi incelemeleri bir arada kullanılmıştır. Arazi kullanımındaki zamansal değişim 18 Ekim 2002 tarihli Landsat 7 TM uydu görüntüsü ve 28 Eylül 2015 tarihli Landsat 8 OLI/ TIRS uydu görüntüsü ile arazi çalışmaları sırasında elde edilen veriler karşılaştırılarak belirlenmiştir. Bu amaçla United States Geological Survey’in web sitesinden çalışma alanına ait Landsat uydu görüntüleri temin edilmiştir. ENVI 5.1 programı yardımıyla uzaktan algılama analizleri yapılmış, elde edilen sonuçlar ArcGIS 10.2 programı kullanılarak haritalanmıştır. Yapılan incelemeler sonucunda, 2002-2015 yılları arasında araştırma sahasındaki ormanların 103 km2 alan kaybettiği, tarım arazilerinin ise 122,9 km2 alan kazandığı anlaşılmıştır. Nitekim saha çalışmaları sırasında ormanların ve meraların tahrip edildiği, yerlerine fındık ve kivi bahçelerinin kurulduğu gözlenmiştir. Doğal bitki örtüsüne zarar veren ve erozyonu destekleyen bu olaylar, yabani hayvanların yaşam alanlarını da sınırlamaktadır. Bu nedenle, çalışma alanının doğal bitki örtüsü, yaban hayatı varlığı ve tarımsal faaliyetleri birlikte değerlendirilmeli ve sürdürülebilir bir kullanım yöntemi geliştirilmelidir. Water is one of the basic needs for human life. Therefore, river basins are densely populated than other areas. The middle and lower catchment of the Melet River, which is the study area, is also one of the densely populated areas. Increasing population in the study area caused some changes in land use. The aim of this study is to investigate the land use changes that occurred in the study area between 2002 and 2015 in terms of geography. The study area, which is separated from the upper catchment of the Melet River by Topçam Strait, is located between the Middle and Eastern Sections of the Black Sea Region and has an area of approximately 865 km2. In this study, Geographical Information Systems, Remote Sensing methods and field investigations were used together. The temporal change in land use was determined by comparing the Landsat 7 TM satellite image of 18 October 2002 and the Landsat 8 OLI/ TIRS satellite image of 28 September 2015 with the data obtained during field works. For this purpose, aforementioned images are obtained from the website of The United States Geological Survey. Remote Sensing analysis is performed with ENVI 5.1 program and the results are mapped using ArcGIS 10.2 program. As a result, it was understood that the forests in the study area lost 103 km2 areas, agricultural lands have gained an area of 122.9 km2 between 2002 and 2015. During the field studies, it was observed that forests and pastures were destroyed and hazelnut and kiwi gardens were installed in their places. These events, which damage the natural vegetation and supports erosion, also limit the habitats of the wild animals. Therefore, the natural vegetation, wildlife existence, and agricultural activities of the study area should be assessed together and developed a sustainable use method.

Bu çalışma; Gümüşhane ili, Şiran İlçesi'nin hemen doğusunda yer alan Karaşeyh Mahallesi ve civarındaki Eosen yaşlı sedimanter istif içinde dayklar ve sil olarak bulunan bazaltik andezitlerin petrojenezi, yerleşim zamanı ve jeodinamik ortamına odaklanır ve bölgenin jeodinamik gelişimi ile ilgili problemin çözümüne katkı koymayı amaçlar. Daykların uzunlukları 2 km ile 6 km arasında değişmekte olup, uzanımları (K20D) bölgede Eosen yaşlı birimlerin şiddetli bir şekilde kıvrımlanmasına neden olan ana basınç gerilmesine paralel olarak gelişen ekstansiyon kırıkları içerisine yerleşmiş olduklarını gösterir. Kayaçlar başlıca plajiyoklas ve klinopiroksen, nadiren olivin içermektedir. Klorit, epidot, kalsit ve serizit alterasyon ürünü, apatit ve zirkon ise aksesuar mineral olarak bulunur. Ana-iz-nadir toprak element konsantrasyonları çalışılan kayaçların bileşimde bazaltik andezit ve kalk-alkali karakterde olduğunu gösterir. İlksel mantoya ve kondirite göre normalleştirilmiş iz ve nadir toprak element dağılım diyagramlarında, bazaltik andezitler yitim ilişkili proseslerin gelişimlerinde önemli bir rol oynadığını gösteren; yüksek çekim alanlı elementlere göre büyük iyon yarıçaplı elementlerce ve ağır nadir toprak elementlere göre de hafif nadir toprak elementlerce belirgin bir zenginleşme ve ayrıca negatif Nb, Ta, Ti ve pozitif Pb anomalileri göstermesi ile tipiktir. Bütün jeolojik ve jeokimyasal veriler düşünüldüğünde, çalışılan bazaltik andezitleri oluşturan magmaların, Doğu Karadeniz Dağ Kuşağı'nın yay gerisi bölgesinde, yitim ilişkili akışkanlarca zenginleştirilmiş kıta altı manto kaynağından türemiş olduklarını söyleyebiliriz. This study focuses on the petrogenesis, emplacement time and geodynamic setting of the basaltic andesites that occur as dikes and sills within the Eocene sequence in Karaşeyh area that is situated in immediately east of Şiran town of Gümüşhane city and aims to contribute to the solution of the problem. The dikes range in length from 2 km to 6 km. Their trends (N20E) are perpendicular to the fold axes, indicating that dike emplacement was controlled by pre-existing extensional fractures that are approximately parallel to the maximum principal stress causing intensive folding in Eocene sedimentary rocks. The rocks consist predominantly of plagioclase and clinopyroxene, and minor olivine. Alteration products are represented by chlorite, epidotite, calcite and sericite. Apatite and zircon occur as accessory phases. Their major-trace-rare earth element concentrations indicate that they are basaltic andesite in composition and calc-alkaline in character. Primitive mantle and chondrite-normalized trace and rare earth element patterns indicate that basaltic andesites are enriched in LILE and LREE with respect to HFSE and HREE, respectively, and dare characterized by negative Nb, Ta and Ti and positive Pb anomalies, suggesting subduction- related processes played an important role during their petrogenetic evolution.Considering all geological and geochemical data we suggest that magmas that formed the studied basaltic andesites were derived from subcontinental lithospheric mantle source, enriched by subduction related fluids during the southward subduction of Paleo-Tethyan oceanic lithosphere, in the back-arc region of the Eastern Black Sea Mountain Belt. 69

Kuzeybatı Türkiye'de bulunan Trakya Havzası, Eosen-Oligosen yaşta çökel bir alanı temsil etmektedir. Havzada Orta-Geç Eosen döneminde başlayan sedimentasyon, Geç Oligosen döneminde sonlanmış, bölge yükselerek aşınmıştır. Bu yükselim ve aşınma döneminde Trakya Havzası'nda birçok kıvrım gelişmiştir. Bu yüksek lisans tezi çalışmasında, Trakya Havzası'nın güneybatı kesiminin Eosen-Oligosen stratigrafisi ve Geç Oligosen-Erken Miyosen deformasyonunun yapısal özellikleri incelenmiştir. Bu kapsamda araştırma yapmak üzere geniş bir antiklinal olan Korudağı bölgesi seçilmiş, klasik saha jeoloji yöntemi başta olmak üzere, LA-ICP-MS zirkon jeokronolojisi ve biyostratigrafi gibi yöntemler kullanılarak kaya stratigrafi birimlerinin yaşları tespit edilmiştir.Korudağı bölgesinin temel kayalarını Eosen öncesi yaşta metamorfik birimler oluşturur. Yunanistan'daki Rodop Çevresi Kuşağı'na dahil edilen metamorfik temel kayaları; fillat, sleyt ve rekristalize kireçtaşlarından meydana gelmektedir. Temel kayaları üzerinde uyumsuzlukla baskın olarak konglomeralardan ve eser miktarda kumtaşlarından oluşan Fıçıtepe Formasyonu bulunur. Fıçıtepe Formasyonu üzerinde sığ denizel platform karbonatlarından yapılı Orta-Üst Eosen yaşlı Soğucak Formasyonu yer almaktadır. Soğucak Formasyonu'nun üst kesiminden ölçülen bir adet kesit Korudağı bölgesindeki transgresyonun Geç Priyaboniyen (SBZ 20) döneminde gerçekleştiğini göstermiştir. Soğucak Formasyonu üzerinde uyumlu olarak, kalın bir yakınsak türbidit istifinden meydana gelen Keşan Formasyonu bulunmaktadır. Keşan Formasyonu içerisinden derlenen bir adet tüf örneğinden yapılan LA-ICP-MS zirkon yaşı Erken Oligosen (31.63±0.37 My) yaş vermiştir. Keşan Formasyonu içerisinde bu çalışma kapsamında üye mertebesinde tanımlanmış olan Çeltik Kireçtaşı bulunur. Baskın olarak pelajik kireçtaşları, az miktarda kalsitürbidit ve marnlardan oluşan Çeltik Kireçtaşı Üyesi'nin yaşı yapılan paleontolojik çalışmalar sonucu Üst Eosen (P15-P16/P17) olarak belirlenmiştir. Korudağı bölgesinde Orta-Üst Eosen döneminde başlayan çökelim dönemi Geç Oligosen-Erken Miyosen döneminde gerçekleşen kıvrımlanma ve yükselim sonucu bitmiş, Eosen-Oligosen birimleri uyumsuzlukla Neojen yaşlı karasal çökellerden yapılı Mahmutköy Neojen İstifi ve Mahmutköy Bazaltı tarafından örtülmüştür. Geniş bir antiklinali temsil eden Korudağı'nın oluştuğu döneme karşılık gelen bu deformasyonun yapısal özelliklerini belirlemek amacıyla bölgedeki tabaka duruşları incelenmiştir.Korudağı, yukarı doğru bakan, dik kıvrım eksenli, ekseni yatay dalımlı antiklinal bir yapıyı temsil etmektedir. Kıvrım ekseninin gidişi K65ºD yönlüdür. Korudağı antiklinalinin güney kanadı dikçe eğimlidir ve bir kör bindirme fayı sonucu gelişmiştir. Korudağı antiklinali yapı ve yaş bakımından Trakya Havzası'nın güney kesimindeki kıvrımlara benzerlik sunmaktadır. Bölgedeki kıvrım eksenlerinin gidişi, asimetrik kıvrım geometrileri ve bölgesel Neojen uyumsuzluğu, Korudağı antiklinali ve ilişkili kıvrımların, Geç Oligosen-Erken Miyosen döneminde tabakalanmaya paralel kısalma sonucu oluşmuş büklümlü kıvrımları temsil ettiğini göstermektedir. Thrace Basin represents an Eocene-Oligocene aged depocenter in northwest Turkey. Sedimentation in the basin which began in the Middle-Late Eocene was ceased during the Late Oligocene and the region was uplifted and eroded since then. Many folds have formed during this uplifting and erosion period in the Thrace Basin. In this MSc thesis, Eocene-Oligocene stratigraphy and the structural features of the Late Oligocene-Early Miocene deformation in the southwestern part of the Thrace Basin were investigated. In this context, the Korudağı region which is a large anticline was selected for the purpose of study, age of the lithostratigraphical units were established using LA-ICP-MS zircon geochronology and biostratigraphy, particularly classical field geological methods.Pre-Eocene metamorphic units form the basement of the Korudağı region. The metamorphic basement rocks which belong to Circum Rhodope Belt in Greece consist of phyllites, slates and recrystallized limestones. Conglomerates and sandstones of the Fıçıtepe Formation unconformably overlie the metamorphic basement rocks. The Fıçıtepe Formation is overlain by the Soğucak Formation. The middle-upper Eocene aged Soğucak Formation is made up of shallow marine platform carbonates. A section measured from the upper part of the Soğucak Formation has shown that the transgression in the Korudağı region occurred during the Late Priabonian (Shallow Benthic Zone 20). The Soğucak Formation is conformably overlain by the thick proximal turbidites of the Keşan Formation. LA-ICP-MS zircon ages of the one tuff sample collected from the Keşan Formation gave Early Oligocene (31.63±0.37 Ma) age. The Çeltik Limestone which is defined as a member of the Keşan Formation in this study, predominantly consists of pelagic limestones, calciturbidites and subordinate marls. According to the paleontological studies, age of the Çeltik Limestone Member is Upper Eocene (P15-P16/P17). Sedimentation that began during the Middle-Late Eocene in the Thrace Basin was ceased during the Late Oligocene-Early Miocene as a result of folding and uplift and the Eocene-Oligocene units were unconformably overlain by the sequence which is made up of continental units and the Mahmutköy basalt. General strike and dip of the bedding planes in the region were investigated in order to understand the structural features of the deformation which corresponds to a period resulted in the formation of the Korudağı anticline.The Korudağı is an upward facing, upright and horizontally plunged anticline. Direction of the fold axis is N65ºE. Steep southern limb of the Korudağı is induced by a blind thrust fault. The Korudağı anticline is similar to that of the folds located in the southern part of the Thrace Basin in terms of the age and structure. Direction of the fold axis, asymmetrical fold geometry and regional Neogene unconformity indicate that the Korudağı anticline and related folds are buckle folds formed by layer-parallel shortening during the Late Oligocene-Early Miocene. 138

Sakarya Zonu'nun doğusu, Geç Kretase ve Orta-Geç Eosen periyotları arasında magmatik faaliyetin en yoğun olduğu dönemi yaşamıştır. Bu tez projesi ile, I-tipi jeokimyasal karakterli granitoyidler ile varlığı belirlenen alkalen karakterli Camaş ve Ahmetli plütonları'nın petrolojisi ve jeodinamik evrimleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Plütonlar; siyenit, kuvars monzonit ve monzonit bileşimlidir. LA-ICP-MS zirkon U-Pb metodu ile; plütonun, 69.5 0.6 milyon yıl önce kristallendiği anlaşılmıştır. Mafik mikrogranular anklavları, küçük olmakla birlikte; I-tipi kayaçlardaki kadar yaygın değildir. Kayaçlar, yüksek Zr+Nb+Ce+Y ve düşük Mg# (

Tez çalıĢmasının amacı, Kozaklı havzası içerisindeki Boğazlıyan (Yozgat) - Özvatan (Kayseri)ilçeleri arasında yer alan bölgenin Alt-Orta Eosen yaĢlı birimlerinin kaynak kaya ve diyajenezözelliklerinin araĢtırılmasıdır. ÇalıĢma alanında Alt-Orta Eosen birimleri transgresif ve regresifistifler ile temsil edilmekte olup organik jeokimyasal potansiyele sahip olabilecek birim OrtaEosen yaĢlı Çandır formasyonu' dur. Çandır formasyonu genel olarak kalın marn, kireçtaĢı vekumtaĢı ardalanmasından oluĢmaktadır ve %TOC değerlerine göre zayıf-orta kaynak kayapotansiyeli bulunmaktadır. Uzunlu ve Çandır formasyonu – Keklicek üyelerine ait karbonat veÇandır formasyonu klastikleri hazne kaya potansiyeli açısından değerlendirilmiĢtir. Uzunluformasyonu bank karbonatı Ģeklinde geliĢmiĢ olup yoğun sparikalsit ve demiroksit çimentogeliĢimi nedeniyle, taneler arası gözenekliliğin azaldığı gözlenmiĢtir. Çandır formasyonuörneklerinde erken diyajenez sonu geç diyajenez aralığında stilolitleĢme ve çatlak oluĢumlarıgözlenmiĢtir. Bununla birlikte, çatlakların ikincil kalsit ve demiroksitle dolduğu belirlenmiĢtir.Keklicek Üyesi kireçtaĢlarında gözlenen erime olayları muhtemelen meteorik sular etkisiyle geçdiyajenetik dönemde gerçekleĢmiĢ olaylardır. Uzunlu- Çandır formasyonlarına ait kireçtaĢıörnekleri analiz sonuçlarına göre fakir hazne kaya potansiyeline sahiptir. Bununla birlikte,Çandır formasyonu klastik seviyelerinin hazne kaya potansiyeli daha iyi olup hedef seviye olmapotansiyeli vardır.Temmuz 2017, 98 sayfaAnahtar Kelimeler: Kozaklı havzası, Çandır formasyonu, Uzunlu formasyonu, Eosen iklimi The purpose of thesis is investigated source rock characteristics and diagenesis of the Lower toMiddle Eocene aged units within the Kozaklı basin between Boğazlıyan (Yozgat) and Ozvatan(Kayseri) region. The Lower to Middle Eocene is represented by transgressive and regressiveunits in the study area, and Çandır formation, Middle Eocene aged unit may have organicgeochemical potential. The Çandır formation is composed of generally thick marl and sandstonealternation with sandstone, and weak-to-moderate source rock potential according to the TOC%wt values. Uzunlu and Keklicek member of the Çandır formation's carbonate and the Çandırformation's classics were evaluated in terms of reservoir rock potential. The Uzunlu formationis a bank carbonate characters, and decreased intergranular porosity due to spary-clacite andiron oxide cement development. Styolitization and fracture formation were observed in earlydiagenesis and late diagenesis in Çandır formation's samples. However, it was determined thatthe fractures were filled with secondary calcite and iron oxide. Dissolution events observed inthe Keklicek Member's limestones that occurred during the late diagenetic period, probably dueto meteoric waters. Limestone samples of Uzunlu- Çandır formations have poor reservoir rockpotential according to the porosity-permeability analysis results. However, the ÇandırFormation's clastic levels have better reservoir rock potential and it will be potential to targetlevel.July 2017, 98 pages.Key Words: Kozaklı basin, Çandır Formation, Uzunlu Formation, Eocene climate 111

İzmir ili ve çevresi aktif faylarla çevrili konumda ve birinci derecede deprem kuşağında yer alır ve aynı zamanda zemin kalınlığı (ana kaya derinliğinin) yanal ve düşey yönde çok küçük ölçeklerde bile ani değişimler gösterir. Bu nedenle deprem-zemin-yapı etkileşimi ile ilgili çalışmalarda çalışma alanlarına uygun zemin ana kaya modelleri oluşturulması gerekir. Bir alanda yapı yapılacak noktaya özgün, deprem-zemin-yapı etkileşimi ile ilgili bir tanım yapabilmek için öncelikle senaryo depremleri kullanarak olası bir deprem anında oluşabilecek deprem etkisini ana kayadan zemin yüzeyine taşıyarak oluşturulan senaryo depremindeki bu deprem etkisi ile yapının hareketinin nasıl değişeceği konusunda ön tahminde bulunulabilir. S dalga hızı 3000 m/sn'den büyük sınırlar sismik ana kaya, 760 m/sn'den büyük olan sınırlar mühendislik ana kayası olarak tanımlanır. İzmir Körfezi kuzeyinde Menemen Ovası içerisinde olan yaklaşık 120 km2'lik bir alanda Düşey Elektrik Sondajı (DES), Mikrotremor ve Geliştirilmiş Uzaysal Özilişki Yöntemi (GUÖY) çalışmaları uygulanmıştır. Bu çalışmalardaki amaç Menemen ovası zemin yapısının içeriğini saptamak ve zemin, mühendislik ana kayası ve sismik ana kaya arasındaki katmanların değişimini S dalga hızı farklılıkları ve özdirenç değişimlerine dayanarak elde edilen parametreler ile 3 boyutlu kesit oluşturmada kullanmak ve buna bağlı olarak depreme dayanıklı yapı tasarımı için gerekli parametreleri saptamaktır. Bu çalışmada 100 noktada düşey elektrik sondajı verisi, 1 nokta için GUÖY verisi ve 4 nokta mikrotremor verisinden yararlanılmıştı. Çalışmada amaç Elektrik Özdirenç Yöntemlerinin kullanılabilirliğini arttırmaktır. Izmir and ıts surrounding is located by active earthquakes and is located in the earthquake zone where the Earthquake-soil-structure interaction should be investigated. The aim of earthquake-soil-structure interaction that effects of this earthquake move to the effect of earthquake from main-source of earthquake's to the ground surface using scenario earthquakes before the earthquake and estimate how structure will move with effects of this earthquake. For this purpose, under the soil point in which will sourced is defined as seismic bedrock, engineering bedrock and soil were modeled. In this modeling studies, vertical distribution information of thickness and velocity values are provided and P and S wave velocity which compose seismic waves are used. Seismic bedrock depth controls effect of the earthquake on soil surface. Geophysical studies such as Vertical Electric Sounding (VES), Microtremor and Spatial Autocorrelation Method (SPAC) have been applied to the area within 2 km of the Menemen Plain in the north of İzmir Bay and some of which have not been opened yet. The aim of this study is to determine the content of the ground structure of Menemen to determine the parameters required for the design of the stable structure of the foundation by using the change of the layers between the floor, engineering base and the seismic mainland in order to make the 3D section by the parameters obtained based on the S velocity differences and the resistivity changes. In this study, 100 vertical electric drilling data, 1 SPAC data and 4 microtremor data were used.Keywords: Earthquake-soil-structure interaction, microtremor, SPAC, VES, İzmir 77

İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü'ne yüksek lisans tezi olarak sunulan bu çalışmanın temel amacı, Taşkısığı ve Çaltıçak köyleri (Adapazarı) ve civarında yer alan ve gelişmekte olan sanayiye bağlı olarak yeraltısuyu akiferlerinin bu sanayileşmeden etkilenip etkilenmediğini yerinde (in situ) ve laboratuarda suların fizikokimyasal parametrelerini inceleyerek, ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu tez çalışması, İnceleme alanı ve çevresinde akademik düzeyde yapılan ilk çalışmadır. Çalışma alanında, köylü tarafından sulama amaçlı olarak kullanılan, olta balıkçılığı yapılan ve kıyısında piknik alanları bulunan yüzey alanı yaklaşık 65 hektar (ha) olan Taşkısığı gölü bulunmaktadır. Gölün etrafında kurulu bir enerji santrali bulunmaktadır. Çalışma kapsamında göl çevresinde yapılan incelemede, herhangibir sanayi atığına rastlanmamıştır. Göle en yakın yerleşim Taşkısığı köyüdür ve yaklaşık 600 metre uzaklıktadır. Yörede içme suyu şehir şebeke suyu hattından karşılanmakta fakat kullanma (temizlik, tarımda sulama suyu vb.) amaçlı su ihtiyacı çoğunlukla yer altı ve Taşkısığı gölünden karşılanmaktadır.Çalışma alanı Sakarya ili sınırları içinde 30°21'- 30°24'E; 40°50'-40°52'N koordinatlarıyla tanımlı alan içinde yeralır. Sakarya İli, ülkemizin sosyo-ekonomik açıdan en gelişmiş bir yöresi olan Marmara Bölgesinin kuzeydoğusunda, Anadolu'yu diğer bölgelere bağlayan ana ulaşım bağlantısı üzerinde bulunmaktadır. Sakarya kent merkezine 11 km uzaklıkta yer alan çalışma alanına ulaşım Sakarya şehir merkezinden kuzeye doğru Sakarya-Karasu yolu ile sağlanmaktadır.Marmara bölgesi Ülkemizin en gelişmiş sanayi bölgelerini bünyesinde barındırmaktadır. Sanayi o kadar gelişmiştirki, artık tarım alanlarından sanayiye dönüşümler yapılmaktadır. Nüfusun hızla artması, köyden şehirlere göç ve teknolojinin her geçen gün dahada üst seviyede kullanılması, beraberinde enerji ihtiyacınıda arttırmaktadır. Bu nedenle artan enerji ihtiyacını karşılayabilmek için alternatif enerji kaynakları ve elektrik üretim amaçlı güç santralleri yapılmaktadır. Bunlardan biride çalışma alanımız içerinde yer alan ENKA enerji santralidir. Yerel halk için önemli bir iş sahası olan Santral günlük yaklaşık olarak 2000 ton ( 20 lt/saniye) yeraltısuyu kullanmaktadır. Aynı şekilde inceleme alanı içerisinde PAKSAN paketlenmiş kireç sanayi ve beton santral tesisleri de yer almaktadır; bu tesislerdede yüksek oranda yeraltısuyu kullanılmaktadır. Bu tesislerde kullanılan yeraltısuyunun önemli bir kısmı kulanım sonrasında tekrar doğaya verilmektedir. Havzada yeraltısuları aynı zamanda bölge halkı tarafından sulama -temizlik suyu olarak evlerde hem de tarımda kullanılmaktadır. Bu nedenle yer altı ve yüzey suları çalışma konusu olarak seçilmiştir. Çalışmada yeraltı sularının fizikokimyasal özelliklerini inceleyerek bahsi geçen bölgedeki suların içme, temizlik ve tarımdan sulama suyu olarak kullanılmasının uygunluğunu belirlemek amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda, yapılan arazi çalışması ile çalışma alanının hidrolojik ve hidrojeolojik özlliklerinin ortaya konması ve su örnekleri alınıp analiz edilerek sonuçların ilgili diyagramlar vasıtasıyla yorumlanıp bölgenin hidrojeokimyasal özelliklerinin ortaya konulması hedeflenmiştir. İnceleme alanının jeolojik yapısını tanımak ve haritasını hazırlamak amacıyla bölgede öncelikle arazi çalışması yapılmıştır. Bölge stratigrafisinde alttan üste doğru Devoniyen yaşlı Taşkısığı Formasyonu, Kretase yaşlı Ekizce Formasyonu ve Kuvaterner- güncel alüvyon çökelleri bulunmaktadır.İnceleme alanında yer alan birimlerden; Devoniyen yaşlı Taşkısığı formasyonu ve onun üzerine gelen Kretase yaşlı Ekizce formasyonu geçirgen birimlerden oluşmaktadır. Taşkısığı formasyonunun Paleozoyik karmaşık olarak adlandırılan taban birimi kumtaşı, şeyl, kireçli şeyl, silttaşı ve marn ardalanmasından oluşmakta olup, yer yer çatlaklı kırıklı bir yapıya sahiptir. Çatlak sitemlerinin killerle dolu olması sebebiyle birimin bu kesimleri yeraltısuyu akışına çok uygun ortamlar olmayıp orta – zayıf akifer olarak değerlendirilmiştir.Taşkısığı Formasyonunun Koru kireçtaşı ve Ekizce Formasyonu'nun kireçtaşları mostralarda orta-kalın tabakalı sert ve orta çatlaklı olarak görülmektedir. Karstik erime boşlukları içermektedir. Bu birimler, kireçtaşlarının iletkenliğinin oldukça yüksek ve sahada geniş bir yayılımı olması sebebiyle yaygın ve zengin akifer olarak tanımlanmıştır.Sakarya Meteoroloji Müdürlüğü gözlemevi'nden edinilen bülten verilerine göre; bölgenin yıllık ortalama sıcaklığı 14,59°C'dir ve ortalama yıllık yağış 850.9 mm'dir. Yıllık ortalama potansiyel buharlaşma-terleme 717.66 mm, gerçek buharlaşma-terleme ise 542.3 mm/yıl olarak hesaplanmıştır.Çalışmanın ana konusu çalışma alanında yer alan karstik akiferin gelişen sanayileşmeye bağlı olarak kirlenme potansiyelinin araştırılmasıdır. Bu amaçla sahaya ilk olarak 2016 yılının Ekim ayında gidilmiş ve suların yerinde sıcaklık, pH, Eh, iletkenlik (EC), tuzluluk (NaCl) değerleri ölçülmüş ve kaydedilmiştir, daha sonra Kasım 2016 da sahaya tekrar gidilmiş ve bu ölçümler tekrarlanarak temsili su numuneleri alınmıştır. Bu kapsamda toplam 11 örnek alınmıştır. Örnekler Taşkısığı gölünden, şahıslara ait olan yeraltısuyu kuyularından ve doğal göletlerden alınmıştır. Örneklerin ana katyon ve iz element içerikleri ACME Laboratuarında ICP-MS yöntemiyle ve anyon analizleri İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsünde iyon kromatografi cihazı (IC) ile analiz ettirilmiştir. Suların içilebilirliği üzerinde önemli etkiye sahip olan pH değeri, örneklenen sularda SU-4 nolu örnek hariç (pH:11,48), TS266 'da verilen 6,5 – 9,5 aralığında yeralmıştır. Sulardaki toplam iyona karşılık gelen iletkenlik (EC) değeri ise SU-6 nolu örnek hariç (EC:2760 µS/cm), TS266 'da izin verilen maksimum 2000 μS/cm limit değerin altında kalmıştır. Örneklenen suların sıcaklık değerleri 19,2-29,9oC aralığında ölçülmüş olup, 6 örnekte ölçülen değerler TS266 belirtilen 25 ºC limit değerinin üzerinde çıkmıştır. Sıcaklık değerleri Taşkısığı gölünde Ekim-Kasım aylarında limit değer olan 25oC'ın üstünde (28,1oC ve 29,9oC) ölçülmüş olup, yüzey sularında ölçülen yüksek sıcaklık değerleri, elektrik santıralinde soğutma suyunun Taşkısığı gölüne ve kireç sanayinde kullanılan suyun doğaya boşaltılmasının bir sonucu olarak değerlendirilmiştir.Suların ana anyon değerleri (Cl-, SO4=, HCO3-) ve ana katyon değerleri (Ca++, Mg++, Na+, K+) incelenmiş olup; kuyu sularında ölçülen değerlerin içme suları için verilen limit değerlerini (TS266 ve WHO) karşıladığı, gölet sularında ise bu parametrelerin suların ancak kullanma amaçlı (temizlik ve tarımda sulama) kullanılabileceği ortaya çıkmıştır. Ayrıca elde edilen sonuçlar, çalışma alanında 2 kuyuda 1999-2000 yılarında yapılan ana anyon ve katyon analiz sonuçlarıyla karşılaştırıldığında, sonuçların benzer olduğu ve elektrik santralinin çalışma alanında suların ana bileşenlerini etkilemediği ortaya konmuştur. Sular tarımda kullanılabilirlik açısından SAR diyagramına uyarlanmış olup örneklerin ağırlıklı olarak az tuzlu sular sınıfında yer aldığı, sulama amaçlı kullanılan suların sınıflandırılmasında kullanılan Wilcox diyagramında ise suların benzer şekilde çok iyi - iyi sular ve iyi kullanılabilir sular alanında yer aldıkları ortaya konmuştur.Suların kimyasal bileşimlerinin litolojiyle ilişkisini ortaya koymak amacıyla su örneklerinin ana katyon (Ca+2, Mg+2, Na+, K+) ve ana anyon (HCO3-, SO4= ve Cl-) değerleri yarı - logaritmik Schoeller diyagramına aktarılmıştır. İnceleme alanında en yaygın akiferler Taşkısığı formasyonu, çatlakları yer yer killi birimlerle dolu olan karbonatlı kayalar olup, suların rCa+2 > rNa++rK+>rMg+2 ve rMg+ > rCa+2 > 2rNa++rK+ şeklindeki katyon dizilimi bu litolojik bileşimle uyumludur. Ancak anyonların ise kendi içinde baskın olarak rHCO3> rCl> rSO4> şeklinde dizildiği, SU-1 ve SU-6 nolu örneklerde ise rCl > rHCO3 > rSO4 olduğu ortaya çıkmıştır. Bölgede suların Cl- ve SO4 açısından aşırı zenginleştiğini; bunun da yeraltı ve yüzey, doğal olmaktan çok yapay kirletici kaynakların yeraltı suyunu etkilediği şeklinde yorumlanmıştır. Ancak suların Cl- ve SO4 değerlerinin yüksek olması, bölgede yeraltı sularının antropojenik bir kirletici kaynağın etkisi altında olabileceğini düşündürmektedirÖrneklenen sular ICP-MS yöntemi ile metal açısından analize tabi tutulmuş, bu elementler arasında ilgili literatürde insan sağlığı açısından tehlikeli kabul edilen Ag, Al, As, B, Ba, Be, Br, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Hg, Mn, Ni, Pb, U, V ve Zn değerleri açısından incelenmiş, As (örnek no:SU-2, SU-3 ve SU-6 nolu örnekler), Br (tüm örneklerde), Mn (SU-10) ve Se (SU-6) değerlerinin anomali verdiği ortaya çıkmıştır. TS266 ve WHO tarafından U için limit değer belirtilmemiş olmakla birlikte, SU-4 nolu örnek hariç (10 ppb) olmak üzere As, Mn ve U açısından mutlaka sistematik örneklemeyle incelenmesi gerektiği ortaya çıkmıştır. This study is submitted to Istanbul Technical University Institute of Science and Technology as a master thesis and covers to research the effects of Çaltıçak and Taşkısığı areas on surface and ground waters as the potencial pollution of usability water quality in Çatıçak and taşlkısığı Village (Adapazarı) and its surroundings. This thesis study is the first study to be made academic level at around the study area. In the study area, there are a lake (the name is taşkısığı) which is approx 65 acres (ha) of surface area, there are a power plant building surrounding at the lake but there aren't encountered any industrial waste during the investigation. That are used by the villagers for irrigation purposes, with fisheries and picnic areas along the coast. Drinking water in the region is used from the city water line, but the water needs for use (cleaning, irrigation water in agriculture, etc.) are mostly used by lake and underground wells.The study area is 40 ° 50'- 40 ° 52' N and 30 ° 21'- 30 ° 24'E defined by coordinates. within the boundaries of Sakarya province; Sakarya Province is located on the north-east of the Marmara Region, the most socio-economically developed region of our country, on the main transport link connecting Anatolia to the other regions. Access to the study area, located 11 km far from Sakarya city center, is provided by Sakarya-Karasu road to the north from Sakarya city center.Marmara region has the most developed industrial regions of Turkey. The industry has developed so much that industrialization is now being made from agricultural areas. The rapid increase in population, the migration from villages to city center and the use of technology at higher levels, every day increase the need for energy. For this reason, alternative energy sources and new generation power plants are being built to meet the increasing energy demand. One of these is ENKA power plant located inside our work area. The plant, which is an important business site for the local people, which uses approximately 2000 tonnes (20 lt /sec) of groundwater per day. Likewise, within the study area, PAKSAN lime packed industrial and concrete plant facilities are also included; These facilities use high amount water from underground. An important part of the groundwater used in these facilities is given discharge to nature after use. At the same time, the watersheds in the basin are used by the people of the region as irrigation - sanitary water both at home and agriculture. For this reason, underground and surface waters are chosen as the study subject. By studying the physicochemical properties of groundwater in the study, it is aimed to determine the appropriateness of drinking water, wastewater and agricultural irrigation water from the waters in the region. For this purpose, it was aimed to reveal the hydrological and hydrogeological properties of the study area with the field study and to take the water samples and analyze the results through the related diagrams to reveal the hydrogeochemical characteristics of the region.In order to understand the geological framework of the investigation area and to prepare its map, a field study was carried out in the region. There are Devonian aged Taşkısığı Formation, Cretaceous Ekizce Formation, and Quaternary-actual period alluvium deposits are located in the region stratigraphy.From the units in the study area; the oldest unit is Devonian aged Taşkısığı Formation and Cretaceous aged Ekizce Formation overlying it are permeable units. The basal unit of the Taşkısığı formation, which is called the Palaeozoic complex, consists of sandstone, shale, limestone shale, siltstone and marl alternation and generally has acracked and fractured structure in places. Due to the fact that the fractured and cracked systems are filled with clay, these sections of the stratigraphy are not suitable for groundwater flow and are considered as medium - poor aquifer.Taşkısı Formation's Koru Limestone and Ekizce Limestones are seen as hard and medium cracked with medium to thick beded in the outcrop. It contains karstic melting cavity. These units are defined rich aquifers due to the high conductivity of the limestones and their wide spread in the area.The study area is located transitional climate zone where the Mediterranean climate, extending to the Marmara basin, and the Black Sea climate, which gained the north-specific character on the Black Sea coast, are effective. Despite the characteristics of the Mediterranean climate in the south and west, the continuation of the summer drought, the decrease of precipitation in some years and the decrease of average and absolute temperature differences in general, is a sign of a transition area between Mediterranean and Black Sea climate regions. In addition, Sakarya province with Marmara climate characteristics; It has a rainy, damp weather and a mild climate. The winters are rainy and warm, the summers are hot.The study area is includes of hills, ridges and dry river beds with different elevations in the area between them. Most of the area covered by fertile agricultural lands and covered by forests and dense trees. Some important elevations within the study area respectively ; Karaali Tepe (63 m), Sakız Tepe (74 m), Türbe Tepe (100 m), Arpalık Tepe (100 m), Taşkısığı Tepe (90 m), Tarayan Tepe (80 m), Topal Tepe (35 m), Tepecik Tepe (52 m), Harman Tepe (52 m), Taşlı Tepe (55 m), KocaIhlamur Tepe (160 m), Ayvaliyatak Tepe (145 m), Dervişkırma Tepe (50 m) dir.According to the bulletin obtained from Sakarya Meteorology State Office observatory; The annual average temperature of the region is 14,59 °C and the average annual precipitation is 850.9 mm. The annual average potential evapotranspiration is calculated as 717.66 mm and the actual evaporation-transpiration is calculated as 542.3 mm / year.The main subject of this study is to research the pollution potential of the karstic aquifer in the study area due to industrialization. For this purpose, the site was first visited in November of 2015 and the temperature, pH, Eh, conductivity (EC), salinity and (NaCl) values of the water were measured and recorded, then the site was re-visited again and representative water samples were taken. Total of 11 samples were taken. Samples are taken from the open surface water and the underground wells. The main cation and trace element contents of the samples were analyzed by ICP-MS method in ACME Laboratory and anion contents were analyzed by ıon chromatography cevice (IC) at İzmir Institute of Technology.The pH value, which has a important effect drinkability on the waters is in the range of 6.5 to 9.5 were given by TS266 except the sample of SU-4 (pH: 11,48). Conductivity (EC) value was below the maximum permissible 2000 μS / cm limit in TS266 (EC: 2760 μS / cm) except SU-6. The temperature values in the sampling lake waters were measured between 19.2-29.9°C and the values measured in 6 samples exceeded the limit value of 25 ºC specified in TS266.The waters main anion (Cl-, SO4=, HCO3-) and main cation (Ca++, Mg++, Na+, K+) values are identified; the lake and wells water samples values are in the limit values, the open surface lake water are determined as usable water (clean, and irrigation) because of the values. The waters are acording to SAR diagram for irrigation, and the waters determined as little salinity water. Also Wilcox diagrams are prepated, and the water determined as very well – well waters and well waters.To prove the relationship between waters chemical components and lithology, the semi-logarithmic Schoeller diagrams are prepated. The cation ranges of waters are rCa+2 > rNa++rK+>rMg+2 ve rMg+2 r, the results are parallel with the main formation of the Taşkısığı Formation. The anion ranges of waters are rC1- > rSO4= > rHCO3-. The waters high SO4- and Cl- values are can explained by artificial pollutant sources or anthropogenic pollutant sourceThe water samples were analyzed for metal by ICP-MS method and among these elements Ag, Al, As, B, Ba, Be, Br, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Hg analyzed considered dangerous for human health, AS (Samples SU-2, SU-3 and SU-6), Br (in all samples), Mn (SU-10) and Se (SU-6) values were found to be anomalous. The content of other samples except SU-4 ( 10 ppb). 115

Konya çevresinde (Orta Anadolu) geniş yayılımlı Neojen volkanik kayaçları, Paleozoyik-Mesozoyik yaşlı temel kayaçlarıyla fiziksel olarak ayrılmış iki farklı kompleksten oluşmaktadır. Bunlardan kuzeydeki Sulutas Volkanik Kompleksi (SVK), güneydeki ise Erenlerdağ-Alacadağ Volkanik Kompleksi (ErAVK) olarak adlandırılmaktadır. Bu çalışmada Sulutas Volkanik Kompleksinin detay arazi çalışmasına dayanan mineralojik-petrografik, jeokronolojik ve jeokimyasal özellikleri incelenmiştir. SVK geniş yayılıma sahip, dasitik dom (anklav-içeren), kriptodom, dayk ve bunların piroklastikleriyle, daha az bazaltik sil/lav akıntıları ve andezitik dayklardan oluşur. Neojen yaşlıakarsu/göl çökelleri ile girik olarak gözlenen SVK birimleri üzerinde yapılan 40Ar-39Ar radyometrik yaş analizleri, bazalt için 12.55±1.12 My, andezit için 12.86±0.22 My ve dasitler için 12.07±0.06 My-13.17±0.67 My yaşlarını vermektedir. SVK bazaltları, olivin (Fo82-89) ve klinopiroksen (Wo43-46, En40-46, Fs8-16) fenokristalleri içerirken andezit ve dasitler plajiyoklas (An35-79), amfibol (pargasit, magnezyohornblend/hastingsit ve çermakit), biyotit (Mg# 0.55-0.62), kuvars ve nadir olarak opak mineral (Titanomanyetit) fenokristallerinden oluşur. Değişken derecelerde porfirik doku gösteren SVK birimleri, magma karışımına işaret eden dengesizlik mineralojisi ve dokuları (andezit-dasitlerde rezorbe, zonlu ve elek dokulu plajiyoklaslar ve mineral kümelenmeleri, bazaltlarda olivin-kuvars birlikteliği) sergilemektedir. SVK kimyasal olarak bazalttan (%49 SiO2) dasite (%68 SiO2) kadar değişen bileşime sahip olup, biomodal karaktere sahiptir. Bazaltik kayaçlar kimyasal olarak geçişli (yüksek-K kalk-alkali/şoşonitik), fakat andezit ve dasitler (yüksek-K) kalk-alkalidir. Ana oksit ve iz element değişimleri SVK'nın gelişiminde fraksiyonel kristalleşmenin önemli bir rol oynadığını göstermektedir. MORB, Primitif Manto ve kondrite göre normalize edilmiş iz element diyagramlarda tüm örnekler dalma-batma ile ilişkili volkanitler ve kıtasal kabuk kayaçları için tipik olan BİYE-HNTE zenginleşmesi, YAEE tüketilmesi ve yatay ANTE desenleri göstermektedir. SVK birimleri göreceli olarak yüksek Sr-Pb ve düşük Nd izotop oranlarına sahiptir. Bu durum zenginleşmiş bir manto kaynağına ve/veya kıtasal kabukla ilgili süreçlere işaret etmektedir. Bu çalışmada elde edilen tüm veriler, bazaltların yitim zonu eriyik/akışkanlarıyla zenginleşmiş litosferik bir manto kaynağından türediğini, andezitlerin ise dasitlerin içerdiği anklav benzeri bir ana magmadan FC±magma karışımı/AFC gibi süreçler sonucunda oluştuğuna işaret etmektedir. Diğer taraftan, adakitik bileşimli SVK dasitlerinin alt kabuğun kısmi ergimesiyle veya içerdikleri anklav benzeri mafik bir ana magmadan AFC süreciyle oluştuğu düşünülmektedir. The widespread Neogene volcanic rocks from the Konya region (Central Anatolia, Turkey) comprise mainly two volcanic complexes physically separated by Paleozoic-Mesozoic basement rocks. Those in the North are called as the Sulutas Volcanic Complex (SVC), but those in the South called as the Erenler-Alacadağ Volcanic Complex (ErAVC). Based on the detailed field study, mineralogical petrographic, geochronological and geochemical features of the SVC were investigated in this study.The SVC is composed of widespread dacitic dome with enclave, crypto-dome, dike and their pyroclastics, and rare basaltic sill/lava flows and andesitic dikes. 40Ar-39Ar radimoteric dating of the SVC units interfingering with fluvio-lacustrine sediments gave ages of 12.55±1.12 Ma for basalt, 12.86±0.22 Ma for andesite and 12.07±0.06 Ma-13.17±0.67 Ma for dacites. The SVC basalts include olivine (Fo82-89) and clinopyroxene (Wo43-46, En40-46, Fs8-16) phenocrysts whereas andesite and dacites comprise plagioclase (An35-79), amphibole (pargasite, magnesio-hornblende/hastingsite ve tschermakite), biotite (Mg# 0.55-0.62), quartz and rare opaque minerals. Variously porphyritic, the SVC units show disequilibrium mineralogy and textures such as resorbed/zoned/sieved plagioclases and crystal clots in andesite-dacites, and coexistence of olivine/quartz in basalts, suggesting magma mixing. The SVC have chemical compositions ranging from basalt (%49 SiO2) to dacite (%68 SiO2), anddisplay bimodal character. The SVC basaltic rocks are transitional between high-K calc-alkaline andshoshonitic, but andesite and dacites are high-K calc-alkaline. Major and trace element variations show that fractional crystallisation played an important role in the evolution of SVC units. All SVC units show enrichments in LILE-LREE, but depletions in HFSE and flat HREE patterns on MORB, Primitive Mantle and Chondrite-normalised trace element diagrams, typical for subduction-related volcanites and continental crustal rocks. The SVC units have relatively high Sr-Pb and low Nd isotopic ratios, suggesting an enriched mantle source and/or continental crustal processes. All data suggest that basalts were derived from lithospheric mantle source metasomatized by subduction zone melts/fluids, yet andesite formed by FC ±magma mixing/AFC of a mafic parental magma similar to enclaves in the dacites. On the other hand, the origin of adakitic SVC dacites is suggestive of derivation from maficlower crustal melts or AFC process of a mafic parental magma similar to enclaves that they contain. 120

Bu çalışma, Van ili güney - güneydoğusunda yüzeyleyen Serravaliyen - Tortoniyen (orta-geç Miyosen) yaşlı Van formasyonu çökel kayaçlarının mikrofasiyesleri ve mikropaleontolojik özelliklerini ve çökelme modelini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Van formasyonu çökel kayaçları alttan üste doğru, çakıltaşı, kumtaşı, kumtaşı-marn-kireçtaşı ardalanması, kireçtaşı, kireçtaşı-marn ardalanması, kumtaşı-kiltaşı ardalanması özelliğiyle karbonat şelfinden havzaya değişim gösteren litolojilerden oluşmaktadır. Tez alanından Akın köyü (Doğanlar), Berol tepe, Harabe tepe (Radar), Bekir tepe, Kurubaş ve Akpınar tepe (Toli) olmak üzere altı adet ölçülü stratigrafi kesidi alınmıştır. Bu kesitlerin bütününde Van formasyonuna ilişkin toplam 1006 m kalınlıkta çökel istifi ölçülmüştür. Bu istiflerden incelenecek materyal olarak toplam 133 kayaç ve yıkama örneği derlenmiştir. Bu örneklerden hazırlanan ince kesit ve yıkama materyallerinde yapılan mikropaleontolojik ve sedimantolojik incelemeler sonucunda; 1. Bentik ve planktonik foraminiferli kalkarenit, 2. Planktonik foraminiferli kalsisiltit, 3. Planktonik foraminiferli kiltaşı, 4. İntraklastlı, foraminiferli ve makrofosilli kumtaşı, 5. Makrofosilli, bentik foraminiferli bağlamtaşı, 6. Bentik foraminiferli, makrofosilli tanetaşı mikrofasiyesleri tanımlanmıştır.Van formasyonu çökel kayaçlarında tabanda yer alan planktonik foraminiferli kumtaşı – kiltaşı istiflenmesinin içinde özellikle Akın köyü ÖSK'nde makrofosilli ve bol bentik foraminiferli (Miogypsina, Miogypsinoides, Lepidocyclina, Operculina, Amphistegina vb.) olistostromal biyoklastik kireçtaşı kütleleri gözlenmektedir. Bu kayaçların üzerine gelen biyokalkarenit-marn ve kiltaşı ardalanmalı istiften derlenen örnekler incelendiğinde, biyokalkarenitlerin kırıklı ve deforme bentik foraminiferler ve makrofosiller içerdiği, kiltaşlarının Globigerinoides, Globigerina, Globorotalia, Orbulina cinslerine ait planktonik foraminifer mikrofaunasına sahip olduğu görülmüştür. Daha üst seviyelerde kalın istiflenme sunan kiltaşı seviyelerinden derlenen örneklerde; Catapsydrax, Globigerina, Globigerinoides, Globorotalia, Orbulina, Praeorbulina, Sphaeroidinellopsis, Velapertina cinslerine ait türlerce zengin planktonik foraminifer mikrofaunası tanımlanmıştır. Van formasyonu çökel kayaçlarında Burdigaliyen yaşlı kayaçlardan taşınmış bentik foraminifer ve makro fauna içeren karbonatlı seviyeler ile yer yer fosil içermeyen başlıca Yüksekova Karmaşığı ve Erekdağı Ofiyoliti kaynaklı kumtaşları yer almaktadır. Sonuç olarak; yapılan bu tez çalışmasında tanımlanan mikrofasiyesler, bentik ve özellikle planktonik mikrofauna, türbiditik istif özellikleriyle uyuşan sedimanter yapılar, Van formasyonu çökel kayaçlarının Neotetis'in kapanması sürecinde, karbonat platformu yamacında gelişmiş derin deniz yelpazesi ortamında oluştuğunu ortaya koymuştur. Ayrıca bu çalışmayla ilk olarak, özellikle planktonik foraminifer bulgularına dayanılarak Van formasyonunun yaşı, Serravaliyen – Tortoniyen (orta – geç Miyosen) olarak belirlenmiştir. Bu bulgu bölgenin yapısal evrimine yeni yorumlar getirecek nitelikte değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Orta – geç Miyosen, Mikrofasiyes, Mikropaleontoloji, Van formasyonu. This study aims to reveal microfacies and micropaleontological properties and sedimentation model of Serravalian - Tortonian (middle - late Miocene) aged sedimentary rocks of Van formation outcrop in south - southeast of Van City. Sedimentary rocks of Van formation are composed of conglomerate, sandstone, sandstone-marl-limestone alternation, limestone, limestone-marl alternation, sandstone-claystone alternation that indicate lithologies changing from carbonate shelf to basin with their features. Six stratigraphic sections were measured from the thesis area: Akın village (Doğanlar), Berol tepe, Harabe tepe (Radar), Bekir tepe, Kurubaş and Akpınar tepe (Toli). In all of these sections, a total of 1006 m thick sedimentary sequence was measured from Van formation. A total of 133 rocks and wash samples were collected as material to be investigated from these sections. Because of micropaleontological and sedimentological examinations made on the thin sections and washing materials prepared from these samples; 1. Benthic and planktonic foraminiferal calcarenite, 2. Planktonic foraminiferal calcisiltite, 3. Planktonic foraminiferal claystone, 4. Intraclastic, foraminifera and macrofossiliferous sandstone, 5. Macrofossiliferous, benthic foraminiferal conglomerate, 6. Benthic foraminiferal and macrofossiliferous microfacies were determined.In the planktonic foraminiferal sandstone - claystone sequence at the base of Van formation, olistostromal bioclastic limestone masses are observed especially in Akın village MSS with macrofossil and abundant benthic foraminifera (Miogypsina, Miogypsinoides, Lepidocyclina, Operculina, Amphistegina etc.). When the samples collected from the biocalcarenite-marl and claystone alternate sequences that overlie these rocks were examined, it was found that the biocalcarenites contain deformed benthic foraminifera and macrofossils and that the claystones have planktonic foraminifera microfauna of Globigerinoides, Globigerina, Globorotalia and Orbulina species. In the samples compiled from the claystone levels that offer thicker sequence at higher levels; rich planktonic foraminifer microfauna has been defined for species belonging to Catapsydrax, Globigerina, Globigerinoides, Globorotalia, Orbulina, Praeorbulina, Sphaeroidinellopsis and Velapertina genus. Sedimentary rocks of Van formation include carbonate levels with benthic foraminifera and macro fauna transported from Burdigalian and mainly fossil-free sandstone from Yüksekova Karmaşığı and Erekdağı Ophiolite. As a result; microfacies, benthic and especially planktonic microfauna, sedimentary structures consistent with the turbiditic sequence revealed that, sedimentary rocks of Van formation formed in a submarine fan environment developed on the carbonate platform slope during the closure of Neotethys. In addition, the age of the Van formation was firstly determined to be Serravalian - Tortonian (middle – late Miocene), especially based on planktonic foraminifera findings. This finding has been assessed in terms of new interpretations of the structural evolution of the region.Keywords:, Middle – late Miocene, Microfacies, Micropalaeontology, Van formation. 155

Bu çalışma; Tuz Gölü suyu, bu sudan çökelen güncel tuz tabakası ve altındaki sığ göl çökelleri ile gölün yakın çevresinde yüzeylemiş olan eski göl çökellerinin mineralojik, petrografik ve jeokimyasal özelliklerinin incelenmesini amaçlamaktadır. Bu kapsamda incelenen çökellerin köken kayaç karakterleri, kaynak alanındaki kimyasal bozunma etkisi ve tektonik konumları belirlenmiştir. Tuz Gölü suyunun kimyasal içeriği bazı yerel dalgalanmalar haricinde önemli bir değişim göstermemektedir. Korelasyon ilişkileri ve küme analizlerine göre sudaki element içeriği felsik ve mafik olmak üzere iki farklı kökenden kaynaklanmaktadır. Ana bileşen olan Na ve Cl elementleri ise muhtemelen yeraltındaki tuz tabakalarından hidrotermal çözeltiler vasıtasıyla taşınarak çökelme ortamına katılmışlardır. Tuz kabuğu olarak adlandırılan ve göl suyundan kimyasal yollarla çökelen tuz tabakası önemli ölçüde halit ve daha az oranda jipsten meydana gelmektedir. Kabuğun alt ve üst seviyelerini temsil eden örneklerin her birinde Co, Rb, Sr, Zr, Cu, Pb ve Ni içeriği belirlenmiştir. Ancak diğer iz elementler bazı örneklerde ölçülmüş bazılarında ölçülememiştir. Tuz kabuğunun altındaki sığ göl çökelleri, XRD analizlerine göre kırıntılı ve evaporitik mineral fazlarından oluşmaktadır. Kırıntılı faz kuvars, albit, hölandit, şabazit ve vermikülit; evaporitik faz ise halit, polihalit, jips, dolomit, kalsit, manyezit, huntit, kernit, probertit ve üleksit mineralleri ile temsil edilmektedir. Sığ göl çökellerinin ana oksit ve iz element içerikleri ICP-ES ve ICP-MS analizleriyle belirlenmiştir. Jeokimyasal veriler ana ve iz element içeriklerine göre hazırlanmış olan A-CN-K, köken ve tektonik konum diyagramlarına düşürülmüştür. Bunun yanında örneklerin Nadir Toprak Element (NTE) içerikleri, Arkeen Sonrası Avustralya Şeylleri (ASAŞ), Üst Kıtasal Kabuk (ÜKK) ve kondrit değerlerine göre normalize edilip değerlendirilmiştir. Sığ göl çökelleri için kaynak alanında kimyasal bozunma etkisi düşüktür (Rort=8.69 ve STİort=84.64). İz element içeriklerine göre çökeller, üst kabuk kökenli kayaçlar ile ortaç-mafik bileşimli kaynaklardan beslenmiş ve tektonik konum belirleme diyagramlarına göre kıtasal ada yayı konumunda depolanmıştır. Çökellerde, farklılaşmamış geç yay (FMGY), kısmen yeniden çökelme çevrimine girmiş sedimanter kayaç (YÇÇK) ve ofiyolitleri temsil eden taşınmış bileşen (TB) gibi tektonik ortamları yansıtan köken bileşenleri ayırtlanmıştır. Eski göl çökelleri kapsamında Tuz Gölü'nün yakın çevresinde yüzeylemiş olan Mezgit gurubunun Yassıpur, Akboğaz ve Tepeköy formasyonları ile Cihanbeyli, İnsuyu ve Tuzgölü formasyonları incelenmiştir. Yassıpur formasyonu için kaynak alanda kimyasal bozunma etkisi çok düşüktür (AKİort=48.73 ve BKİort=56.45). İz element içeriklerine göre formasyon, FMGY tipi köken bileşeninin bulunduğu ve başlıca ortaç-mafik mağmatik bileşimli kaynaklardan beslenmiş ve kıtasal ada yayı kenarında depolanmıştır. Masif jipsten oluşan Akboğaz formasyonunun NTE içeriği ÜKK ve ASAŞ'a göre oldukça düşüktür. Formasyonun Y/Ho oranı doğrudan deniz suyundan çökelimi desteklemezken düşük NTE içeriği ve kondrit normalize desenlerde gözlemlenen lantanit dörtlü etkisi, doğrudan deniz suyundan çökelim olduğunu kuvvetlendirmektedir. Akboğaz formasyonunun altındaki ve üstündeki formasyonlarla arasında terrijen malzeme bakımından zengin olan alt ve üst geçiş zonları bulunmaktadır. Alt geçiş zonunda kaynak alanında kimyasal bozunma etkili değildir. Kırıntılı malzeme bakımından daha zengin olan üst geçiş zonunda ise bu etki bozunmaya başlangıç aşamasındadır (AKİort=56.02 ve BKİort=59.21). İz element içeriklerine göre bu zonlardaki terrijen malzeme FMGY köken tipi bileşeninin bulunduğu ortaç-mafik bileşimli kaynaktan beslenerek okyanusal ada yayı konumunda depolanmıştır. Kumtaşlarından oluşan Tepeköy formasyonu için kaynak alanda kimyasal bozunma etkisi düşüktür (AKİort=51.42 ve BKİort=61.22). İz element içeriklerine göre formasyon, FMGY ve TB tipi köken bileşenlerinin olduğu ortaç-mafik bileşimli kaynaktan beslenerek kıtasal ada yayı konumunda depolanmıştır. Cihanbeyli formasyonunun gevşek tutturulmuş kiltaşı-silttaşı seviyesi için kaynak alanda kimyasal bozunma etkisi bozunmaya başlangıç aşamasındadır (AKİort=58.09 ve BKİort=64.50). İz element içeriklerine göre bu seviye farklılaşmış genç yay (FGY) tipi köken bileşeninin bulunduğu ortaç-mafik bileşimli bir kaynaktan beslenmiş ve tektonik ayırtlama diyagramlarına göre okyanusal ve kıtasal ada yayı konumlarında depolanmıştır. Kireçtaşlarından oluşan İnsuyu formasyonunun NTE içeriği kapsadığı kırıntılılardan dolayı yüksektir. Hafif nadir toprak element (HNTE) içeriğinin ve negatif Eu anomalisinin (Eu/Eu*) yüksek oluşundan dolayı formasyonun bünyesindeki bu kırıntılılar üst kabuk kökenlidir. Tuzgölü formasyonuna ait jipslerin NTE içeriği bünyesindeki terrijen malzeme miktarının az olmasından dolayı düşüktür. Ancak elde edilebilen verilere göre HNTE içeriği yüksektir ve felsik bir kaynağa işaret eder. Elde edilen tüm bu jeokimyasal veriler yaşlı ve güncel göl çökellerinin çoğunlukla mafik ve kısmen üst kabuk kökenli kayaçlardan beslenerek bir yay önü havzada depolandıklarını göstermektedir., This study aims to investigate mineralogical, petrographical and geochemical characteristics of the Salt Lake water, the recent salt layer precipitated from this water and bottom shallow lake sediments with the old lake sediments outcropping in close vicinity. In this context, source rock characteristics, chemical weathering effects in the source region and tectonic setting of the sediments were determined. The chemical composition of Salt Lake water doesn't show any significant change except for some local fluctuations. According to the correlation relationships and cluster analysis, element content of the water originates from two different sources being felsic and mafic. Na and Cl which are the main components of the water participated to the deposition environment probably via transportation from underground salt layers by the hydrothermal fluids. Salt layer and so-called salt crust that is chemically precipitated from the lake water consists from mainly halite and to a lesser extent gypsum. In each of the samples representing the lower and upper levels of the crust Co, Rb, Sr, Zr, Cu, Pb and Ni contents were determined. However, other trace elements were measured in some samples but in some could not be measured. Shallow lacustrine sediments beneath the salt crust is composed of clastic and evaporitic mineral phases according to the XRD analysis. Clastic phase is represented by quartz, albite, heulandite, chabazite, vermiculite; evaporitic phase is represented by halite, polyhalite, gypsum, dolomite, calcite, magnesite, huntite, kernite, probertite and ulexite minerals. The major oxide and trace element contents of the shallow lake sediments were determined by ICP-ES and ICP-MS analysis. Geochemical data are plotted on A-CN-K, provenance and tectonic setting diagrams prepared according to major and trace element contents. In addition, Rare Earth Element (REE) contents of the samples are normalized by Post Archean Avustralian Shale (PAAS), Upper Continental Crust (UCC) and chondrite values and then evaluated. The chemical weathering effect is low in the source area (Ravg=8.69 and STIavg=84.64). According to trace element contents, sediments are fed from upper crustal rocks and intermediate-mafic sources while deposited in continental island arc setting according to tectonic setting discrimination diagrams. In sediments, source components reflecting tectonic environments such as Young Undifferentiated Arc (YUA), partly Recycled Sedimentary Rocks (RSR) and Exotic Components (EC) representing ophiolites were identified. Within the scope of ancient lake sediments, Yassıpur, Akboğaz and Tepeköy formations belonging to Mezgit group with Cihanbeyli, Insuyu and Tuzgölü formations outcropping around the close vicinity of the Salt Lake were studied. The chemical weathering effect in the source area of Yassıpur formation is very low (CIAavg=48.73 and CIWavg=56.45). According to trace element contents, formation is fed from mainly intermediate-mafic compositional sources which have YUA type source component and deposited in continental island arc setting. REE contents of Akboğaz formation consisting from massive gypsum is very low compared to UCC and PAAS. Y/Ho ratio of the formation doesn't support direct deposition from sea water while low REE content and the lanthanide tetrad effect observed in the chondrite normalized patterns strengthens the case of direct deposition from sea water. There are lower and upper transition zones rich in terrigenous material between the Akboğaz formation and the top and bottom formations. In the lower transition zone, chemical weathering in the source area is not effective. This effect in the upper transition zone which is richer in terrigenous material is at the early stage of weathering (CIAavg=56.02 and CIWavg=59.21). According to trace element content, terrigenous material in these zones are fed from intermediate-mafic compositional sources which have YUA type source component and deposited in oceanic island arc setting. Chemical weathering effect in the source area for Tepeköy formation consisting of sandstones is low (CIAavg=51.42 and CIWavg=61.22). According to trace element contents, formation is fed from intermediate-mafic compositional sources which have YUA and EC type source components and is deposited in continental island arc setting. Chemical weathering effect in the source area of loosely cemented claystone-siltstone level of Cihanbeyli formation is at the early stage of weathering (CIAavg=58.09 and CIWavg=64.50). According to trace element contents, this level is fed from mafic-intermediate compositonal sources which have young differentiated arc (YDA) type source component and is deposited in oceanic and continental island arc settings according to tectonic setting discrimination diagrams. REE content of the Insuyu formation consisting of limestone is high due to the terrigenous material content. Because of high light rare earth element (LREE) contents and negative Eu anomalies (Eu/Eu *), these terrigenous material within the formation have upper crustal origin. REE contents of gypsum belonging to Tuzgölü formation is low because of the small amount of terrigenous material within the formation. But high LREE content indicate a felsic source according to data obtained. All these obtained geochemical data indicate that old and recent lake sediments are often fed from mafic and upper crustal source rocks and deposited in a fore-arc basin., Bu tez çalışması Selçuk Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Koordinatörlüğü tarafından 09101002 nolu proje ile desteklenmiştir.

Afyon kuzeybatısında Bayat ve Bolvadin ilçeleri arasında bulunan çalışma alanı, Afyon K25 b2-b3 ve Afyon K26 a4 paftalarını kısmen içeren yaklaşık 300 km2'lik bir alanı kapsamaktadır. Çalışma alanında temelini Geç Prekambriyen yaşlı İhsaniye formasyonu oluşturmaktadır. İhsaniye formasyonu üzerine taban çakıltaşları ile başlayan Permiyen yaşlı Eldeş formasyonu açısal uyumsuzluk ile gelmektedir. Erken-Orta Triyas yaşlı Kıyır formasyonu, tabanda rekristalize kireçtaşı çakıllarının yaygın olarak izlendiği bir seviye ile Eldeş formasyonu üzerine uyumsuz olarak gelmektedir. Kıyır formasyonu üzerinde ise uyumlu ve geçişli dokanakla Orta Triyas-Kretase yaşlı Gökçeyayla formasyonu bulunmaktadır. Gökçeyayla formasyonu, tabanda rekristalize kireçtaşı-şist ardalanmasından oluşan Paşadağ üyesi ve üst seviyelerde dolomit ve dolomitik kireçtaşının egemen olduğu Karacaçal Tepe üyesinden oluşmaktadır. Çalışma alanında, bu temel birimler üzerine en altta Erken Miyosen yaşlı Beşsaray formasyonu ile başlayan örtü birimleri uyumsuzlukla gelmektedir. Beşsaray fomasyonu üzerine uyumlu olarak gelen Erken Miyosen-Pliyosen yaşlı Akpınar formasyonu ile Erken Miyosen-Pliyosen yaşlı Seydiler ignimbiritleri birbirleri ile yanal ve düşey geçişlidir. Örtü birimleri birbirleri ile uyumsuz dokanaklı Pliyosen yaşlı Yapılıkale Tepe volkanitleri ve Pliyosen yaşlı Erdemir formasyonu ile Kuvaterner yaşlı alüvyonlarla sonlanmaktadır.Torid-Anatolid kuşağının kuzeyinde yer alan çalışma alanı, KD-GB ve D-B yönlü sıkışma etkisi altında kalmıştır. Bundan dolayı, çalışma alanında bu sıkışmanın etkisiyle yaklaşık KB-GD ve K-G uzanımlı kıvrım eksenleri oluşmuş olup, K-G doğrultulu bindirmeler ile 3 tektonik dilim oluşmuştur. Temel birimlerden derlenen örneklerin petrografik analiz sonuçlarına göre edinilen metamorfik mineral parajenezleri bölgede yüzeyleyen temel birimlerin yeşilşist metamorfizmasına maruz kaldığını göstermektedir. The studied area, located to the northwest of Afyon between Bayat and Bolvadin district, covers an area of approximately 300 square km within the topographical maps of Afyon K25 b2-b3 and Afyon K26 a4. Precambrian age İhsaniye formation forms the basement unit of the study area. Permian age Eldeş formation, which starts with basal conglomeratic levels, rests on the İhsaniye formation with angular unconformity. Early-Middle Triassic age Kıyır formation that has widespread recrystallized limestone pebbles at the base unconformaby covers the Eldeş formation.Middle Triassic-Cretaceous age Gökçeyayla formation transitionally and concordantly rest on the Kıyır formation. Gökçeyayla formation comprises Paşadağ member that has recrystallized limestone-schist alternations at the base and Karacaçal Tepe member dominated with dolomitic and dolomitic limestone on the upper part of the formation. Early Miocene age Beşsaray formation that form the lower part of cover units unconformably overlies the basement units in the studied area. Early Miocene-Pliocene age Akpınar formation and Early Miocene-Pliocene age Seydiler ignimbrites that has lateral and vertical contact relationship with each other conformably rest on the Beşsaray formation. Cover units ends with Pliocene age Yapılıkaya volcanites, Pliocene age Erdemir formation which has unconformable contact relationship with each other and Quaternary age alluviums. The study area located on the north of Tauride-Anatolides belt is remained under NE-SW and E-W trending compressional regime. Therefore, approximately NW-SE and N-S trending folds axes and N-S trending 3 tectonic slices occurred due to this compressional tectonic regime in the study area. According to the determined metamorphic mineral paragenesis obtained from the petrographical analyses of the rock samples collected from the basement rock units indicate that the outcrops of basement rocks were exposed under the green schist metamorphism conditions in the studied area. 100

Bu çalışmada, Edremit (Balıkesir) ve kuzeyindeki bölgenin 1/25000 ölçekli jeolojik haritası hazırlanarak, bölgenin jeolojik ve tektonik özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma alanı, Biga Yarımadası olarak bilinen ve Kuzey Anadolu Fayı'nın birçok kola ayrılarak Ege Denizi'ne ulaştığı bölgede bulunur. Edremit çevresinde bulunan bölgenin en belirgin yeryüzü şekli olan Kazdağı, çalışma alanının büyük bir kısmını kaplamakta ve Paleozoyik yaşlı Kazdağ Masifi stratigrafik olarak çalışma alanındaki en alt seviyeleri oluşturmaktadır. Bu metamorfik kayalar, daha düşük metamorfizma derecesine sahip Karakaya Karmaşığı'na ait kayaçlar tarafından üzerlenmektedir. Bölgede Sakarya Zonuna ait Kazdağ Masifi ve Karakaya Karmaşığı temel birimleri oluşturmakta ve Alt Jura sonrası sedimanter, volkanik ve plutonik birimler tarafından diskordan veya intrüzif olarak örtülmektedirler. Çalışma alanındaki temel morfolojik yapının oluşmasında hem Kuzey Anadolu Fay Zonunun yanal atım rejiminin hem de Batı Anadolu'ya ait genişleme rejiminin etkileri görülmekte ve bu yapı genel olarak D-B doğrultulu çöküntü havzaları ile bunlar arasında gözlenen DKD-BGB doğrultulu yükselimler olarak gözlenmektedir. This study aims to investigate geological and tectonic features of Edremit and the area north of Edremit by preparing study areas 1:25000 scaled geological map. The study area is located region known as Biga Peninsula where Northern Anatolian Fault reaches Aegean Sea by seperating multiple sections. Kazdağı which is the most distinctive morphological shape of the area covers a majority of the study area and Paleozoic Kazdağ Massive forms stratigraphically the lowest level of the study area. This methamorphic rocks are overlained by the units belonging Karakaya Complex which has lower-grade deformation. In the study area Kazdağ Massive and Karakaya Complex basement units belonging Sakarya Zone are overlained discordant or intrusively by sedimentary, volcanic and plutonic units. Both North Anatolian Fault's dextral regime and Western Anatolian extensional regime effects form of the basic morphological structure and this morphological structure shows itself generally as E-W trending depression basins and ENE-WSW trending uplifts. 56

Bu çalışmada Kütahya Fayı'nın kinematik analizi, bölgedeki yapısal unsurların (çizgisellik) uzaktan algılama yöntemiyle belirlenmesi, fayın davranış biçimi ve depremselliğinin değerlendirilmesi çalışmalarıyla Kütahya Fayı'nın yapısal evrimini araştırılmıştır. Batı Anadolu'da önemli Neotektonik yapılardan biri olan Kütahya Fayı, D-B uzanımlı Kütahya Havzası'nın güneyini sınırlayan aktif bir faydır. Havzaya yarı-graben görünümü kazandıran bu fay, temel kayalar ile örtü kayalar arasındaki sınırı oluşturmaktadır.Kütahya Fayı ve çevresinde gözlenen fay topluluklarının kinematik analizi sonucunda çalışma alanındaki bölgesel gerilme durumları bulunmuştur. Bu çalışmalar sonucunda Kütahya ve yakın civarında Geç Pliyosen öncesinde KD-GB doğrultulu sıkışma rejimi etkisi altında gelişmiş doğrultu atımlı faylar ve kıvrımlar, bu rejimle uyum içerisinde olan KB-GD doğrultulu açılma rejimi altında gelişmiş normal faylar birlikte çalışmıştır. Geç Pliyosen'in hemen öncesinde ilk defa şekillenmeye başlayan Kütahya Fayı KD-GB doğrultulu sıkışma rejimi altında gelişmiş sol yönlü doğrultu atımlı fay karakterinde olup, günümüzde ise KKD-GGB doğrultulu genişlemeli tektonik rejim altında normal fay karakterinde davranış göstermektedir. Arazi çalışmaları sırasında yapılan 1/100.000 ölçekli diri fay haritası ve kinematik analiz çalışmaları ile, BKB-DGD uzanımlı fayın günümüzde normal fay karakterinde olduğu ortaya çıkarılmıştır.Uzaktan algılama çalışmalarında Radar görüntüleri üzerinde belirlenen çizgiselliklerin doğrultuları gül diyagramına aktarıldığında, K60-80B yönlü çizgiselliklerin, gerek Kütahya Fayı'nın uzanımı, gerekse fayı oluşturan tektonik rejimlerle uyumluluk göstermektedirler.Anahtar Sözcükler: Kütahya Fayı, Kinematik Analiz, Neotektonik, Genişlemeli Tektonik Rejim, Uzaktan Algılama, Radar. This study examined the tectonic evolution of Kutahya Fault with kinematics analysis of Kutahya Fault, determining structural component (lineaments) in region by remote sensing method, the fault behavior and evaluate the work of seismicity, studies. Kutahya Fault, which is one of the major Neotectonic structure in Western Anatolia, is an active fault constraining the southern of E-W trending Kutahya Basin. This fault giving the shape of half-graben to basin forms boundary between basement rocks and cover rocks.Kinematics analysis of fault?s communities of observed in Kutahya Fault and around as a result of found regional stres states in the study area. The studies show that in Kutahya and its vicinity strike-slip fault and folds formed with NE-SW trending compressive regime be gone Late Pliocene, were worked together in a harmony with normal faults which were formed in the same time with an effect of NW-SE trending extensional regime. The Kutahya Fault was primarly formed as a left lateral strike-slip fault with an effect of NE-SW trending compression regime in Late Pliocene, therefore present day the fault treats as a normal fault with an effect of NNE-SSW trending extensional regime. The WNW-ESE trending fault has been revealed currently treats as a normal fault from 1/100.000 scaled active fault map and kinematic analysis which were conducted during the field studies.After N60-80W trending transfered the rose diagrams which were determined from Radar images, showed harmony with both Kutahya Fault trending and the current tectonic regime which formed the fault zone.Key Words: Kutahya Fault, Kinematic Analysis, Neotectonic, Extensional Tectonic Regime, Remote Sensing, Radar. 183

Bu tez çalışması kapsamında daha önce birçok çalışmaya konu olmuş Kütahya Fayı'nın batı kesiminde uygulanacak olan jeolojik, jeomorfolojik ve jeofizik (Yeraltı Radarı ve Doğru Akım Özdirenç Yöntemleri) çalışmalarıyla fayın tam lokasyonu belirlenmiştir. D-B uzanımlı Kütahya Havzası'nı güneyden sınırlayan Kütahya Fayı, Paleozoyik yaşlı temel kayalar ile Tersiyer yaşlı örtü kayalar arasında belirgin bir morfoloji sunmaktadır. Kütahya Fayı'nın sadece güneyden denetlediği Kütahya Havzası yarı-graben görünümündedir.Arazi çalışmaları sırasında Kütahya Fayı boyunca yapılan gözlemler sonucunda bölgenin farklı tektonik rejimler etkisi altında kaldığı belirlenmiştir. Bu sonuca fay zonu boyunca kıvrım, ters fay, doğrultu atımlı fay ve normal fay gibi farklı tektonik rejim sonucu gelişmiş yapısal unsurların gözlenmesiyle varılmıştır. Ayrıca yine Kütahya Fayı boyunca gözlenen fay düzlemleri üzerinde hem doğrultu atımlı faylanmaya ait fay çizgileri hem de normal faylanmaya ait fay çizgileri, bölgenin farklı rejimler sonucu şekillendiğini gösterir. Yapılan gözlemler değerlendirildiğinde, Kütahya Fayı KD-GB doğrultulu sıkışma rejimi altında gelişmiş sol yönlü doğrultu atımlı fay olarak hareketine başlamış olup, günümüzde ise KKD-GGB doğrultulu genişlemeli tektonik rejim altında normal fay olarak hareketine devam etmektedir.Havza içerisinde gömülü olarak bulunan fayların tespit edilmesi içinse yeraltı radarı ve doğru akım özdirenç yöntemleri uygulanmıştır. Bunun için fay boyunca üçgen yüzeyler, birikinti konileri, fay önü çökelleri gibi aktif tektonik unsurların gözlendiği yerlerde profil noktaları belirlenmiştir. Uygulanan yöntemlerle fay zonunun kesin yeri, derinliği ve diğer parametreleri belirlenmiştir.Anahtar Sözcükler: Kütahya Fayı, Kütahya Havzası, Aktif Tektonik, Yeraltı Radarı (GPR), Doğru Akım Özdirenç Yöntemi. The scope of this thesis, exact location of Kütahya Fault was determined with geological, geomorphological and geophysical (GPR and Electrical Resistivity) methods which has been subject to many previous studies. The Kütahya fault shows a distinctive morphology between Paleozoic age basement rocks and Tertiary age cover rocks and also forms the southern border of E - W trending Kütahya basin. Kütahya basin is a half-graben looking which is controlled by Kütahya fault from southern part.Along the fault zone, the folds, trust fault, strike slip fault and normal fault traces were observed and because of these observation the region effected from different tectonic regimes were understood. Beside these the fault planes on Kütahya fault also include normal and trust fault scratches which is an also evidence for the different tectonic regimes in the region. The Kütahya fault primarily formed as a left lateral strike slip fault under the effect of NE - SW trending compression regime, but nowadays the fault has a normal fault character which was developed by NNE - SSW trending extensional tectonic regime.The GPR and Electrical Resistivity methods were conducted to determine buried fault locations in the basin. On this purpose the profile lines placed to the field, where active tectonic structures (triangular surface, sedimentation conies, etc.) observed. With geophysical methods, the exact location of the fault, depth and the other parameters were determined.Key Words: Kutahya Fault, Kutahya Basin, Active Tectonic, GPR (Ground Penetrating Radar), DC Resistivity methods. 125

Bu çalışmada, öncelikle farklı üç bölgede mevcut olan taş ocağı işletmelerinden ya da henüz işletmeye açılmamış bölgelerde yapılan bir dizi jeolojik formasyon araştırmaları sonucu belirlenen magmatik zonlar üzerinde testler yapılmış ve bu bölgelerin magmatik kayaçlardan oluştuğu kesinleştirilmiştir. Yapılan çalışmalar sonucunda, Hacıtuğrul mevkiine ait amfibolit kayaçlarının Losangeles deneyi aşınma kaybı miktarı % 13.2, Micro_Deval aşınma kaybı % 11.15, Sodyum-Sülfatlı Don Kaybı miktarı % 14.5, Su emme yüzdesi 1.12, Permeabilite katsayısı 0,0000151, Magnezyumlu Don Kaybı % 0.66 olarak hesaplanmıştır. Hacıtuğrul mevkiine ait kayaçlar agregasal özelliklerinde geometrik olarak yassılık indeksi katsayısı % 20.7 olduğu gözlemlenmiştir. Beyceğiz mevkiine ait bazalt kayaçlarının Losangeles deneyi aşınma kaybı miktarı % 14.8, Micro_Deval aşınma kaybı % 9.27, Sodyum-Sülfatlı Don Kaybı miktarı % 5.7, Su emme yüzdesi 1.06, Permeabilite katsayısı 0,0000135, Magnezyumlu Don Kaybı % 1.01 olarak hesaplanmıştır. Hacıtuğrul mevkiine ait kayaçlar agregasal özelliklerinde geometrik olarak yassılık indeksi katsayısı % 16.2 olduğu gözlemlenmiştir. Şabanözü mevkiine ait bazalt kayaçlarının Losangeles deneyi aşınma kaybı miktarı % 14.9, Micro_Deval aşınma kaybı % 10.61, Sodyum-Sülfatlı Don Kaybı miktarı % 15.1, Su emme yüzdesi 0.77, Permeabilite katsayısı 0,000017, Magnezyumlu Don Kaybı % 1.04 olarak hesaplanmıştır. Şabanözü mevkiine ait kayaçlar agregasal özelliklerinde geometrik olarak yassılık indeksi katsayısı % 10.7 olduğu gözlemlenmiştir. Sonuçlara göre Hacıtuğrul mevkiine ait amfibolit kayaçlarının tuzlu aşındırıcılara karşı göstermiş olduğu direncin Beyceğiz ve Şabanözü mevkilerine ait bazaltlara göre daha az olduğu görülmüştür. Ayrıca aşınma dayanımına karşı göstermiş oldukları direnç yönünden Hacıtuğrul mevkiine ait amfibolit kayaçların Beyceğiz ve Şabanözü mevkiilerine ait bazaltik kayaçlara göre Losangeles teslerinde daha iyi, Micro_Deval testlerinde ise daha kötü olduğu görülmüştür. Yapılan su emme deneyleri çalışmaları sonucunda da Hacıtuğrul mevkiine ait amfibolitik kayaçların, Beyceğiz ve Şabanözü mevkilerine ait bazaltik kayaçlara göre daha çok kılcal boşluklu olduğu anlaşımıştır., In this study, the existing quarry operations of the three different regions or in regions not yet in operation research in geological formation as a result of a series of tests have been made on the magmatic zones and magmatic rocks of these regions confirmed to occur. After the study, the amount of abrasion loss test Hacıtuğrul positions Losangeles tests 13.2% of the amphibolite rocks, abrasion loss Micro_Deval 11:15%, 14.5% of the amount of sodium-sulfur Don loss, water absorption 1.12, 0.0000151 permeability coefficient, calculated as 0.66% magnesium Don Loss. The geometric properties of the rocks from the flakiness index positions Hacıtuğrul agregasal observed that the coefficient of 20.7%. The amount of abrasion loss of the experiment Losangeles positions Beyceğiz 14.8% in the basalt rocks, abrasion loss Micro_Deval 9:27%, 5.7% sodium-sulfur Don amount of loss, the percentage of water absorption 1.06, 0.0000135 permeability coefficient, calculated as 1.01% magnesium Don Loss. The geometric properties of the rocks from the flakiness index positions Hacıtuğrul agregasal observed that the coefficient of 16.2%. The amount of wear loss of the basalt rocks of the experiment Losangeles positions Şabanözü 14.9%, 10.61% Micro_Deval abrasion loss, 15.1% of the amount of loss of sodium-sulfur Don, 0.77 percent water absorption, permeability coefficient 0.000017, magnesium Don loss was calculated as 1.04%. The geometric properties of the rocks from the flakiness index positions Sabanozu agregasal observed that the coefficient of 10.7%. According to the results of the amphibolite rocks Hacıtuğrul positions has demonstrated resistance against chemicals, salt and Sabanozu Beyceğiz positions were less than the basalts. In addition, they demonstrated against the resistance in terms of strength Hacıtuğrul positions basaltic rocks of the amphibolite rocks belong to positions Şabanözü Losangeles tests Beyceğiz and better, were worse than Micro_Deval tests. As a result of water absorption experiments made by the Hacıtuğrul positions amphibolitic rocks, basaltic rocks belonging Beyceğiz and Sabanözü positions is more than the hollow capillaries.

Doğu Toros'larda bulunan inceleme alanında yapılan bu çalışmada, Malatya iline bağlı Hekimhan, Hasançelebi ve Kuluncak civarındaki Oligosen tortullarının stratigrafik ilişkileri ve sedimantolojisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bölge, karasal Oligosen istifinin tüm Türkiye'de en geniş alanlara yayılı ve en kalın (1775m) olarak görüldüğü yerler olmasına karşın, altındaki çoğu denizel olan birimler ve üzerindeki karasal birimlerle stratigrafik ilişkileri açık değildir. Oligosen istifi için belirgin bir depolanma alanı ve paleocoğrafya belirlenmiş değildir. İncelemesi yapılan istif ``Ulugüney Formasyonu'' adı ile haritalanmış olup altındaki Geç Kretase-Tersiyer denizel istifi ile uyumsuzdur. Üzerine ise yine uyumsuz olarak Miyosen kırıntılılar ve Yamadağ volkanikleri gelir. Oligosen istifi ve/veya Ulugüney formasyonu genelde kırmızı renkli, yer yer kaba taneli karasal kırıntılılardan oluşmaktadır. Sık sık gölsel kireçtaşları ile bölünür ve/veya bunlarla yanal geçişlidir. Ölçülü kesitlerde 11 fasiyes tespit edilmiş ve bunların 5 fasiyes topluluğu meydana getirdiği görülmüştür. Fasiyes ve fasiyes topluluklarının yanal ve düşey dağılımına göre Oligosen istifi (Ulugüney formasyonu) genel olarak genişlemeli, yersel olarak sıkışmalı bir tektonik rejimde karasal ortamlarda depolanmıştır. Çökelme geniş alanlara yayılı alüvyon yelpazeleri ile başlamış, menderesli akarsuların ve giderek delta-göl ortamlarının egemen olduğu paleocoğrafyada devam etmiştir. Yer yer bunların ardalanması izlenir. Tüm Türkiye'deki Oligosen formasyonlarının dağılımına bakılarak, Hekimhan bölgesi, Orta Anadolu'dan başlayıp doğuya doğru devam eden karasal alanların sınırıdır ve Malatya'ya doğru kıyı ve denizel ortamlara geçilmektedir. Genel paleocoğrafya Miyosen'de de devam etmiştir.Anahtar Kelimeler: Oligosen, Sedimantoloji, Hekimhan, Malatya, GD Anadolu The aim of this study is to investigate the stratigraphic relations and sedimentology of Oligocene sediments araund Hekimhan, Hasançelebi and Kuluncak region in Malatya, situated on the eastern Tauride system. Although Malatya-Hekimhan is the most wide-spread and the thickest (1775 m) Oligocene terrestrial succession in Turkey. The stratigraphic relation of this succession between the marine deposits, underlying the succession and the terrestrial deposits, overlying the succession is not clear. There is not any characteristic paleogeography and deposit area for the Oligocene succession. In this study of this succession, known as ?Ulugüney Formation? is mapped and uncomformably overlaies the Late Cretaceous-Tertiary aged marine succession. Oligocene succession or Ulugüney formation is formed by red coloured, mostly coarse grained terrestrial clastics. Ulugüney formation is seperated or vertical transition related by lacustrine limestone. İn the studied cross sections of Ulugüney formation, 11 facies and 5 facies associations are defined. As the vertical and horizantal distrubition of the facies and facieses groups, the Oligocene succession (Ulugüney formation) was deposited in the terrestrial environments in a overall extensional tectonic regime, coupled with locally contractional features. The sedimentation begins with wide spreaded alluvial fans then continues with meandering river and gradually delta-lacustrine dominated paleogeography and the alternation of these sedimentation can be seen succession mostly. Regarding the distrubition of all Oligocene units in Turkey, the Hekimhan area is the margin of terrestrial realm, begining central Anatolia and terminating in East Anatolia.About the Malatya region, the sedimentation occurs in coastal and marine environments. The overall paleogeograhy is almost the same in the Miocene.Key Words : Oligocene, Sedimentology, Hekimhan, Malatya, SE Anatolia 110

Bu tez çalışması Çankırı-Çorum Havzası'nda jeoloji ve jeofizik verilerinin birlikte yorumlanması ile gerçekleştirilmiştir. Jeofizik çalışmalar çerçevesinde, sismik kesitleri kullanarak tektonik hatlar ve tabaka sınırları çizilmiştir. Gravite ve manyetik anomaliler kullanılarak 2.5-B modeller oluşturulmuştur. Ayrıca incelenen alanda organik jeokimya çalışmaları kapsamında yüzeyleyen sedimanter kayaçlardan derlenen yüzey örnekleri ile kaynak kaya potansiyeli ve Yeşilçat sızıntısı ile ilgisi araştırılmıştır. Bu kapsamda toplam 72 adet örnek alınmış, bu örneklerin organik jeokimyasal analizleri, organik petrografik analizleri ayrıntılı olarak gerçekleştirilmiştir. Bölgede yapılan jeofizik çalışmalar, jeolojik gözlem ve bulgularda olduğu gibi ortamın karmaşık olduğunu ortaya koymuştur. Sismik kesitlerden elde edilen hız değerleri düşey ve yatay yönde ani değişimler göstermektedir.Sismik kesit CC-L1 Topuzsaray-1 kuyusu ile ilişkilendirilmesi sonucu tüf ve volkanik serilerin ters faylanmadan kaynaklanmış olabileceği ortaya çıkmıştır. CC-L2 ve CC-L3 sismik kesitlerinde derinlerde gravite modelleri ile birebir uyum gözlenmektedir. Diğer yandan, sığ bölgelerde gözlenen uyumsuzluk ani sismik hız değişimlerine bağlanmaktadır. Gravite anomalilerinin sismik kesitlerle ilişkilendirilerek modellenmeleri sonucu derinlikleri 5 km'ye yaklaşan sedimanter havzaların varlığı ortaya çıkmıştır. Manyetik anomaliler ortada sakin özellik gösterirken kuzeybatıda şiddetli anomaliler yer almaktadır. Bu anomalilerin 2.5-B modellenmesi sonucu yer altında en kuzeyde ters yönde mıknatıslanmış bir kütlenin varlığı ortaya çıkarılmıştır. Ters mıknatıslanmalı böyle bir kütlenin varlığı okyanus tabanı ürünü olduğunu işaret etmektedir. İzmir-Ankara-Erzincan kenet zonunun buradan geçmesi yüzey jeolojisinde ofiyolitik birimin gözlenmesibu bulguyu güçlendirmektedir. Bölgenin güneyinde ve kuzeydoğusunda yer alan birçok anomalinin polariteleri kalıntı mıknatıslanmanın varlığını işaret etmektedir. Polaritelerin yönleri yaklaşık olarak kuzeybatı yönünde olup, bölgenin saatin tersi yönünde döndüğünü işaret etmektedir.Yoncalı Formasyonu örneklerinde, karbonatlı düzeylerin organik madde içeriği zengindir (TOC>%0.5) ve kaynak kaya olarak düşünülebilir. Karabalçık ve Kocaçay Formasyonları için TOC ve Hidrojen İndeksi değerleri kaynak kaya gelişimi için düşüktür.HI-OI, HI-Tmax ve S2-TOC diagramlarına göre örneklerin Tip II-III (karasal ve denizel) ve Tip III (karasal, kalıntı organik madde) kerojenden oluşmuştur. İncelenen örnekler Tmax, PI, vitrinit yansıması verilerine göre olgunlaşmamış-erken olgun aralığındadır. This thesis study was realised with together interpretation of geological and geophysical data in Çankırı-Çorum Basin. In the frame of geophysical study, borders of layers and tectonic lines were drawn by seismic sections in the control of wells, 2.5 D models were formed by using gravity and magnetic anomalies. Surface samples were collected from sedimenter rocks to explore source rock potential and connection with Yeşilçat leakage in the basin in the frame of organic geochemistry studies. In this scope, totally 72 samples were picked up and they were analysed organic geochemically and petrografic. Geophysical studies in the region presented a complex basin structure such as geological observations and findings. Seismic velocities showed unexpected variations in horizontal and vertical directions.Seismic section CC-L1 was correlated with Topuzsaray-1 well and found formation of tuffs and volcanic units could be caused by reverse fault. In seismic sections, CC-L2 and CC-L3, were observed a harmony with gravity models in deeper sections. On the other hand, there are disharmonies in the shallow section with gravity models due to unexpected velocity changes. Depth of basin was revealed as approximately 5 km as resulted with gravity modeling correlated with seismic sections. Magnetic anomalies present intensity values in the NW direction of study area, whereas they present very low intensity in the middle of study area. A reverse magnetised body in the North of the study area was found by 2.5 D modeling of magnetic anomalies. That kind of body with reversed magnetised indicate it should be producted from ocean bottom.This idea is powered by passing İzmir-Ankara-Erzincan suture zone from this site and ophiolitic units on the surface. Polarities of magnetic anomalies in South and Northeast direction show remanent magnetisation.Polarities of many anomalies in the South and Northeast of the region are showed remanent magnetisation. Polarities are in the Northwest direction and they shows the region are rotating in the anticlockwise direction.Organic carbon content (TOC>%0.5) is rich in the layers with carbonate in the samples of Yoncalı Formation and it can be considered as source rock. However, values of TOC and Hydrogene index for Karabalçık and Kocaçay Formations are low for source rock development.The kerogene type is Type II-III (continental and marine) and Type III (continental remanent organic substance) acording to HI-OI, HI-Tmax and S2-TOC diagrams. Analysed samples are in the range unmatured-early matured according to Tmax, PI, vitrinite reflection data. 181

Beypazarı civarında Türkiye'nin önemli kömür yatakları bulunmaktadır.Varlığı önceki yıllarda tespit edilmiş olan kömür yataklarının devamını araştırmakiçin birçok etütler yapılmıştır ve bu çalışmalara devam edilmektedir. MTAtarafından 1995-1998 yılları arasında ?Üst Miyosen Volkanitleri altındaki olası enerjihammaddeleri arama projesi? kapsamında yapılan araştırmalar sonucunda Beypazarıkuzeyi, kuzeybatısı ve doğu kesimlerinde Üst Miyosen Volkanitleri'nin etkinliğigörülmektedir. Volkanik kayaçlar altında yer yer devamlılığı gözlenen göl ve akarsuortamında çökelmiş Hırka Formasyonu içerisinde linyit damarları bulunmaktadır.Beypazarı- Kabalar, Mençeler Yayla, Haydarlar civarında bulunan sahaların büyükbir bölümü volkanik kayaçlarla örtülü bulunduğundan bu sahalardaki potansiyelalanların tespitine yönelik olarak linyit damarlarının kalınlıkları, özellikleri vedevamlılıkları hakkında bilgi edinilmesi amaçlanmıştır. 1/25 000 ölçekli BOLU-H27b3-b4 BOLU-H27 c1-c2 paftalarında yaklaşık 150 km2 jeolojik etüt yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Beypazarı, Kömür yatakları, Üst Miyosen Volkanitleri, HırkaFormasyonu One of the most prospective coal-bearing beds in Türkiye is located aroundBeypazarı. Many geological surveys have been made and are being continue toexploration for coal-bearing beds, which are discovered in previous years. Thisresearchs conducted in the context of ?The Exploration Project on Probable RawMaterials of Energy under Volcanics of Upper Miocene? from 1995 to 1998 byGeneral Directorate of Mineral Research and Exploration (MTA) revealed thatnorthern, northwestern and eastern parts of Beypazarı are dominated by volcanicrocks of Upper Miocene. Hırka Formation, which was deposited in lacustrine andfluvial environments and observed locally as underlying volcanic rocks, bears lignitebeds. Because many of the fields, which are situated around Beypazarı- Kabalar,Mençeler Yayla, Haydarlar, are covered by volcanic rocks, it is aimed to informthickness, characteristics and extension of lignite beds, focused on the determinationof prospective areas in these fields. A geological survey of about 150 km2 isconducted on 1/25.000 scale BOLU-H27 b3-b4 and BOLU-H27 c1-c2 sheets.Keywords: Beypazarı, Coal-bearing beds, Volcanic rocks of Upper Miocene, HırkaFormation 63

Emet-Orhaneli Projesi kapsamında; Orhaneli Çayı üzerindeki Çınarcık Barajı'ndaki su yükü ile +2 m. kotuna inşaa edilecek Hidroelektrik Santrali (HES)'de 328 m.'lik bir düşü ile enerji üretilmesi hedeflenmektedir. Baraj ile HES arasındaki su iletimi yaklaşık 11.465 km.'lik Uluabat Kuvvet Tüneli ve yaklaşık 1150 m. boyunda açıkta cebri boru ile sağlanacaktır. Bu tez çalışması Uluabat Kuvvet Tüneli'nin jeolojik ve jeoteknik açıdan incelenmesini ve karşılaşılan sıkışma koşullarını kapsamaktadır.Bu çalışma kapsamında kuvvet tüneli ile çevresini de içine alan bölgenin, genel jeoloji ve mühendislik jeolojisi haritaları yapılmıştır. Tünel hattı Triyas yaşlı Karakaya Formasyonu, Jura-Kretase yaşlı Akçakoyun Formasyonu ve Jura yaşlı Karakoca Formasyonları içinde açılacağı belirlenmiştir. Tünel hattı üzerinde 8 adet karotlu sondaj yapılmış, sondaj karotlarından elde edilen örneklerin gerekli fiziksel ve mekanik özelliklerini belirlemeye yönelik laboratuvar deneyleri gerçekleştirilmiştir. RQD, süreksizlik ve laboratuvar verileri birlikte değerlendirilerek, RMR ve Q (Barton) ya göre tünelin içinden geçeceği kaya kütlesinin normal koşullar için sınıflandırmaları yapılmıştır.Buna göre tünel hattı kaya kütlelerinin RMR ve Q sınıflandırma sistemlerine göre normal koşullar için çok zayıf-zayıf (Karakaya Formasyonu) ve zayıf-iyi kaya (Akçakoyun Formasyonu) sınıfında yer aldıkları belirlenmiştir. Tünelin 513.5 m'lik kesimi konvansiyonel yöntemle, tünel çıkış noktasından başlayarak ~3+100 km.lik kesimi TBM ile açılmıştır. Çalışmayı iki bölüme ayırmak mümkündür. Birinci bölümde tünel güzergahının mühendislik jeolojisi ve jeoteknik özellikleri belirlenmiş, ikinci bölümde ise tünel güzergahının konvansiyonel yöntemle yapılan kazı çalışmalarında yaşanan jeoteknik sorunlar ile TBM'deki kazı çalışmalarında yaşanan jeoteknik sorunlar değerlendirilmiştir. Kaya kütlesi sınıflama sistemleri ve laboratuvar verilerinden elde edilen sonuçlarla ilksel gerilmeler belirlenmiş, kaya sıkıştırmasının tanımı yapılarak sıkışmanın tespiti ve sınıflandırılması için Jethwa vd. (1984) ile Singh vd. (1992)'nin yapmış oldukları yaklaşım hesaplarından yararlanılmıştır. Daha sonra klasik yöntemde karşılaşılan deformasyonlarla, TBM'de karşılaşılan deformasyonlar birlikte değerlendirilerek hangi yöntemin daha avantajlı olduğu belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Bursa-Uluabat Kuvvet Tüneli, TBM (Tünel Açma Makinası), ilksel gerilme, Kaya kütlesi sınıflaması (RMR ve Q), kaya sıkıştırması ve tanımı. In the range of Emet-Orhaneli Project, over the Orhaneli river of Çınarcık Barrage which has been built the high of +2 m. Hydroelectric Power Plant (HEPP) to 328 m trough down to product the electricity. The water is transported the Uluabat Power Tunnel which is 11.465 km, and forced pipe which is 1150 m. which is moved from barrage to the HEPP. This thesis is included the geological and geotechnical inverstigation of Uluabat Power Plant and the squeezing of conditions.In the scope of this project, general geological and engineering geological maps were done in the areas and near enviroment the tunnel is to pass through and the surrounding area. It was determined that the tunnel excavated through the Triassic aged Karakaya Formation, the Jura-Cretase aged Akçakoyun Formation and the jura aged Karakoca Formation.Eight core drills were done on the tunnel area and laboratory experiments were done to identify the necessary physical and mechanical characteristics of the samples obtained from the core drills. On evaluating the laboratory data and RQD, the joint measurements, the rock mass of the area the tunnel will pass through was classified normal conditions according to RMR, Q (Barton).According to this, it was determined that the rock masses of the tunnel area, for normal conditions according to the RMR and Q classification system, occurred in the very weak-weak (Karakaya Formation) and good and weak (Akçakoyun Formation) groups.The region of the 513.5 m. to the tunnel is excavated the conventional method, As from the point of exit the tunnel is excavated by TBM which is over 3+100 km. The study is divided by two parts. In the first part, it was determined the tunnel routing of engineering geology and geotechnical properties, if in the second part, it was determined the geotechnical problems of the conventional method and the TBM excavation works to live the geotechnical problems. Evaluation of the rock quality classification systems and laboratory datum results are determined the primary stress, and the definition of the rock squeezing conditions by Jethwa and oth. (1984) and Singh and oth. (1992) to take advantage of the calculations. And then, the deformations of the conventional method is compared the deformation of the TBM methods, which method is most useful were determined.Key Words: Bursa-Uluabat Power Tunnel, TBM (Tunnel Boring Machine), primary stres, Rock mass classification (RMR and Q), Rock squeezing and definition. 151

Ellek-Böceklik (Osmaniye) yöresinde Kuvaterner yaslı holokristalin-porfirikdokulu koyu renkli lav akıntıları gözlenmektedir. Bu lav akıntıları petrografik verilerve ana-iz element verilerine göre alkali olivin bazalt olarak adlandırılmıstır.Petrografik veri bazaltlarda fenokristal faz olarak olivin ve plajiyoklazminerallerinin varlıgını göstermektedir. Olivin fenokristallerinde iskeletimsibüyümeler, eriyik tarafından resorpsiyon özellikleri, balpetegi dokusu ve bolmiktarda eriyik kapanımları gözlenmektedir. Plajiyoklaz fenokristallerinde zonlanmaörnekleri ve elek dokusu gelisimi izlenmektedir. Ana ve iz element verisi bazaltlarınoldukça dar bir bilesimsel aralıga sahip olduklarını göstermektedir. Bazaltların Mgsayılarıbunların ilksel eriyikler olmadıklarını vermektedir. Ana ve iz elementlerinMgO'e karsı degisimi diyagramlarında bazaltların evriminde fraksiyonlanmanınetkili bir süreç olmadıgını, ancak ana element verisine dayandırılan Pearce ElementOranı (PER) diyagramları bazaltların evriminde olivin-plajiyoklaz ve klinopiropksenfraksiyonlanmasının varlıgını göstermektedir. lksel mantoya göre normalize edilmisiz element profilleri pozitif Nb-Ta anomalileri ile negatif Th-U-K-Rb anomalilerigöstermektedir. Negatif K-Rb anomalileri bu bazaltların köken bölgesinde Kelementinibünyesinde barındıran filogopit gibi kalıntı fazların varlıgınıbelirtmektedir. Nadir toprak elementi profilleri ise hafif nadir toprak elementlerincezenginlesmis bir dagılım deseni sunmaktadır. z element verisine dayalı diyagramlarve 1' den küçük La/Nb oranları bu bazaltların astenosferik bir kökenden geldiginibelirtmektedir. Jeotektonik ortam ayırtman diyagramlarında bazaltlar plaka içi alkalibazalt alanında yer almaktadır. Nadir toprak elementi verisine dayalı bölümselergime modellemesi bu bazaltların olusumunda hem spinel hem de granat-peridotitalanından türeyen eriyiklerin oldugunu ve bu eriyiklerin birbirleriyle karıstıklarınıgöstermektedir.Elde edilen petrografik ve jeokimyasal veriler bu bazaltların, Dogu AnadoluFay Zonu boyunca Anadolu levhasının batıya dogru hareketi sırasında meydanagelen trans-tansiyonel hareketlere baglı olarak litosferik bir genisleme ile iliskilioldugunu ve bu genislemeye baglı olarak astenosferik malzemenin yükseldigini veolusan eriyiklerin daha önceden olusmus olan kırıklar boyunca yüzeye çıktıklarını göstermektedir. Basaltic lava flows with holocrystalline-porphyrytic texture exposed in theEllek-Böceklik (Osmaniye) area. These flows have been classified as alkaline olivinebasalt based on petrohgraphical and geochemical data.Petrographical investigations reveal the presence of the olivine andplagioclase minerals as phenocrystalline phases. Olivine phenocrysts present theskeletal overgrowths and resorption features. They have abundant melt inclusionsand honeycomb texture. Plagioclases commonly show the zoning patterns and sievetexture. Major and trace element data indicate that the basalts have a limitedcompositional variations. Their Mg-numbers shoh their evolved nature. Major andtrace element variations against MgO present that the crystasl fractionation is not amajor magmatic processes, although Pearce Element Ratio diagrams show theolivin+plagioclase+clinopyroxene fractionation in any combination. Primitive mantlenormalized trace element profiles have the characteristic features such as the positiveNb-Ta and negative Th-U-K-Rb peaks. Negative K-Rb anomalies suggest thepresence of a relict phases such as phlogopite in the source region. REE profilesshow the LREE enrcihments relative to heavy REEs. They have the La/Nb ratios

oz YÜKSEK LİSANS TEZİ HARBİYE (ANTAKYA) CİVARININ JEOLOJİK İNCELEMESİ Niyazi TEMİZKAN ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANA BİLİM DALI Danışman Doç. Dr. Ulvi Can ÜNLÜGENÇ Yıl: 2003, Sayfa: 63 Jüri Doç. Dr. Ulvi Can ÜNLÜGENÇ Prof. Dr. Cavit DEMİRKOL Doç. Dr. Erol ÖZER Jeolojik ve tektonostratigrafik amaçlı olarak incelenen çalışma bölgesi, Hatay ilinin güneyinde, Harbiye ile Şenköy arasında kalan yaklaşık 180 km2'lik bir alam kapsamaktadır. İnceleme alanında temelde, bölgeye Üst Kretase'de tektonik olarak yerleşen allokton konumlu Kızıldağ ofiyoliti bulunmaktadır. Bunun üzerine uyumsuz olarak Üst Kretase yaşlı otokton konumlu ve başlıca kireçtaşı, killi kireçtaşı, marnlardan oluşan Kaleboğazı formasyonu gelmektedir. Bu birimi, Alt-Orta Eosen yaşlı kireçtaşı, kumlu kireçtaşı, çörtlü kireçtaşlarmdan oluşan Okçular formasyonu uyumsuz oiaıak üzerlemektedir. Kireçtaşı, killi kireçtaşı, marn, çörtlü kireçtaşı ile temsil edilen Üst Eosen yaşlı Kışlak formasyonu ise Okçular formasyonunu uyumlu olarak üzerlemektedir. Orta Miyosen yaşlı resifal kireçtaşlan ile temsil edilen Sofular formasyonu daha yaşlı birimler üzerine uyumsuz olarak bulunmaktadır. Sorular formasyonunun üzerine ise Orta Miyosen yaşlı olan ve kumtaşı, killi kireçtaşı, kiltaşı ve marnlarla temsil edilen Tepehan formasyonu uyumlu ve geçişli olarak gelmektedir. Üst Miyosen yaşlı Nurzeytin formasyonu başlıca kumtaşı, killi kireçtaşı, marn ve kiltaşlanndan oluşmakta olup, Tepehan formasyonunu uyumlu ve geçişli olarak üzerlemektedir. Bütün bu birimler, Pliyosen yaşlı kumtaşı, killi kireçtaşı, kiltaşlanndan oluşan Samandağ formasyonu tarafından açısal uyumsuzlukla üzerlenmektedir. Kuvaterner yaşlı alüvyonlar ise bütün yaşlı birimler üzerinde açısal uyumsuzlukla yer almaktadır. Değerlendirilen kınk-çatlak analizleri, bölgenin genel olarak KB-GD yönünde gelişen bir sıkışma tektoniğini işaret etmektedir. 36.25-36.10 koordinatları arasında sık olarak meydana gelen sismik aktivitenin süreklilik arz etmesi bölgedeki Afro-Arap ve Türkiye levhaları arasında üçlü birleşim Kenet Kuşağının varlığım desteklemektedir. Anahtar Kelimeler: Harbiye-Antakya, Tektono-stratigrafi, Üçlü birleşme bölgesi, Kızıldağ ofiyoliti, Depremler. ABSTRACT MSc THESIS GEOLOGICAL INVESTIGATION OF HARBİYE (ANTAKYA) AND ITS NEAR SURROUNDINGS Niyazi TEMÎZKAN DEPARTMENT OF GEOLOGICAL ENGINEERING INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES UNIVERSITY OF ÇUKUROVA Supervisor Assoc. Prof. Dr. Ulvi Can ÜNLÜGENÇ Year: 2003, Pages: 63 Jury Assoc. Prof. Dr. Ulvi Can ÜNLÜGENÇ Prof. Dr. Cavit DEMİRKOL Assoc. Prof. Dr. Erol ÖZER The investigated area, which was aimed to study geologically and tectono-stratigraphically, is located between Harbiye and Şenköy villages and covers an area of approximately 180 km square to the south of Hatay. Allocthonous Kızıldağ Ophiolites, which was tectonically emplaced to the region during Upper Cretaceous, form the basement. This unit is disconformably overlain by autochthonous Upper Cretaceous age Kaleboğazı formation that mainly comprises limestone, clayey limestone and marls. Lower-Middle Eocene age Okçular formation is mainly made up of limestone, sandy limestone and cherty limestone, overlies the Kaleboğazı formation with angular unconformity. Upper Eocene age Kışlak formation consists of limestone clayey limestone, marl and cherty limestone conformably overlies the Okçular formation. Sofular formation is of Middle Miocene in age mainly represented by reef limestone covers the older units with angular unconformity. This unit is transitionally and conformably overlain by Middle Miocene Tepehan formation that is mainly represented by sandstone, clayey limestone, claystone and marls. Upper Miocene age Nurzeytin formation is mainly compose of sandstone, clayey limestone, marls and claystone conformably and transitionally rests on the Tepehan formation. Pliocene age Samandağ formation that made up of sandstone, clayey limestone and claystone covers the older units with angular unconformity. Quaternary alluviums rest on the all mentioned older units with angular unconformity. Evaluated fracture and fissure analyses demonstrate mainly NW-SE trending compressional tectonic regime significance within the study area. Presence of regularly seismic activity occurring mainly between the coordinates of 36°.25'- 3 6°. 10' strongly support an area of a triple junction among Afro-Arabian and Turkish plates within the investigated area. Key words: Harbiye-Antakya, Tectono-stratigraphy, Triple Junction, Kızıldağ ophiolites, Earthquakes. II 63

oz YÜKSEK LİSANS TEZİ BERKE BARAJI (OSMANİYE) GOL ALANI CİVARININ JEOLOJİSİ İsa BOĞA Çl JKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANA BİLİM DALI Danışman Doç, Dr. Ulvi Can ÜNLÜGENÇ Yıl: 2001, Sayfa: 56 Jüri Doç. Dr. Ulvi Can ÜNLÜGENÇ Prof. Dr. Cavit DEMİRKOL Doç. Dr. Erol ÖZER İnceleme alanı Osmaniye ili, Düziçi ilçesi'nin kuzey kesimlerinde yer almaktadır. Bu inceleme ile Berke Barajı göl alanı ve yakın civarının jeolojik incelemesi yapılmıştır. 1/25.000 ölçekli Gaziantep N36 b2 paftasının Güneydoğusu ile Gaziantep N36 b3 paftasının Kuzeydoğusunda bulunan çalışma bölgesinde yüzeyleyen kaya birimleri ile bölgedeki tektonik yapılar 1/12.500 ölçekli jeoloji haritası üzerine işlenmiştir. Ayrıca hazırlanan jeolojik haritadan yararlanarak bölgenin jeolojik enine kesitleri de çıkartılmış olup bölge belirlenmiştir. Baraj alanı civarındaki mühendislik projesi çalışmaları harita üzerine aktarılarak 1/12.500 ölçekli mühendislik yapılarını gösterir bir harita yapılmıştır. Eklem ve tabaka ölçümlerine ait verilerle eklem ve tabakalanma kontur diyagramları çizilmiş ve bölgede en büyük kompresif deformasyon yönünün KD-GB yönünde geliştiği tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Berke Barajı, Düziçi - Osmaniye, Tektonik ve stratigrafi, Berke-Mühendislik Yapıları, Kemerkaya Fayı ABSTRACT MSc THESIS GEOLOGICAL INVESTIGATION OF BERKE DAMSLTE (OSMANİYE) AND ITS SURROUNDINGS Isa BOGA DEPARTMENT OF GEOLOGICAL ENGINEERING INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES UNIVERSITY OF ÇUKUROVA Supervisor Assoc. Prof. Dr. Ulvi Can ÜNLÜGENÇ Year: 2001, Pages:56 Jury Assoc. Prof. Dr. Ulvi Can ÜNLÜGENÇ Prof. Dr. Cavit DEMİRKOL Assoc. Prof. Dr. Erol ÖZER The investigated area is in the northern part of Diiziçi village of Osmaniye. The geological investigation was carried out around Berke Dam and its near surroundings. The formations cropping out in the study area and the structural data, which take place in the 1/25.000 scaled Gaziantep N36 h2 and N36 b3 topographical maps, were plotted onto the 1/12.500 scaled geological map. Also, geological cross sections of the studied area have been prepared. Moreover, 1/12.500 scaled a map showing engineering properties of the damsite and its near surroundings have been done. The conclusion arrised from the contour diagrams, that mainly joints and bedding planes were used for data base, shows that the major compressive deformation trend is NE-SW direction in the area. Key Hwrfs.'Berke Dam, Düziçi-Osmaniye, Tectonic and Stratigraphy, Berke- Engineering Structures, Kemerkaya Fault. 56

öz YÜKSEK LİSANS TEZİ SAMANDAĞ (ANTAKYA) CİVARININ JEOLOJİK İNCELEMESİ Tolga MİSTİK ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANA BİLİM DALI Danışman Doç. Dr. Ulvi Can ÜNLÜGENÇ Yıl: 2002, Sayfa: 43 Jüri Doç. Dr. Ulvi Can ÜNLÜGENÇ Prof. Dr. Cavit DEMİRKOL Doç. Dr. Erol ÖZER Jeolojik ve tektonostratigrafîk amaçlı olarak incelenen çalışma bölgesi, Hatay ilinin ban ve güneybatısında, Antakya ile Samandağ arasında kalan yaklaşık 180 km2'lik bir alam kapsamaktadır. İnceleme alanında temelde, bölgeye Üst Kretase'de tektonik olarak yerleşen allokton konumlu Kızıldağ ofiyolitleri bulunmaktadır. Bunun üzerine uyumsuz olarak Üst Kretase yaşlı otokton konumlu ve başlıca kireçtaşı, killi kireçtaşı, marnlardan oluşan Kaleboğazı formasyonu gelmektedir. Bu birimi, Alt-Orta Eosen yaşlı kireçtaşı, kumlu kireçtaşı, çörtlü kireçtaşlarından oluşan Okçular formasyonu uyumsuz olarak üzerlemektedir. Orta Miyosen yaşlı resifal kireçtaşları ile temsil edilen Sofular formasyonu daha yaşlı birimler üzerine uyumsuz olarak bulunmaktadır. Sofular formasyonunun üzerine ise Orta Miyosen yaşlı olan ve kumtaşı, killi kireçtaşı, kiltaşı ve marnlarla temsil edilen Tepehan formasyonu uyumlu ve geçişli olarak gelmektedir. Üst Miyosen yaşlı kumtaşı, killi kireçtaşı, marn ve kiltaşlarından oluşan Nurzeytin formasyonu, Tepehan formasyonunu uyumlu ve geçişli olarak üzerlemektedir. Bütün bu birimler, Pliyosen yaşlı kumtaşı, killi kireçtaşı, kiltaşlanndan oluşan Samandağ formasyonu tarafından açısal uyumsuzlukla üzerlenmektedir. Kuvaterner yaşlı alüvyonlar ise bütün yaşlı birimler üzerinde açısal uyumsuzlukla yer almaktadır. İnceleme alanında gözlenen ve ölçülen yapısal unsurların değerlendirilmesi sonucu bölgenin KD-GB uzanımında bir açılma rejiminin geliştiği sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Samandağ-Antakya, Tektono-stratigrafi, Açılma, Kızıldağ ofıyoliti. ABSTRACT MSc THESIS GEOLOGICAL INVESTIGATION OF SAMANDA? (ANTAKYA) AND ITS NEAR SURROUNDINGS Tolga MISTDC DEPARTMENT OF GEOLOGICAL ENGINEERING INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES UNIVERSITY OF ÇUKUROVA Supervisor Assoc. Prof. Dr. Ulvi Can ÜNLÜGENÇ Year: 2002, Pages: 43 Jury Assoc. Prof. Dr. Ulvi Can ÜNLÜGENÇ Prof. Dr. Cavit DEMİRKOL Assoc. Prof. Dr. Erol ÖZER The investigated area, which was aimed to study geologically and tectono-stratigraphically is located between Antakya and Samandağ villages and covers an area of approximately 180 km square to the west and southwest of Hatay. Allocthonous Kızıldağ Ophiolites, which was tectonically emplaced the region during Upper Cretaceous, form the basement This is unconformably overlain by autochthonous Upper Cretaceous age Kaleboğazı formation that mainly comprises limestone, clayey limestone and marls. Lower-Middle Eocene age Okçular formation, which is mainly made up of limestone, sandy limestone and cherry limestone, overlies the Kaleboğazı formation with angular unconformity. Sofular formation is of Middle Miocene in age mainly represented by reef limestone covers the older units with angular unconformity. This unit is transitionally and conformably overlain by Middle Miocene Tepehan formation that is mainly represented by sandstone, clayey limestone, claystone and marls. Nurzeytin formation is of Upper Miocene in age comprises sandstone, clayey limestone, marls and claystone conformably and transitionally rests on the Tepehan formation. All these units are covered unconformably by Pliocene age Samandağ formation that made up of sandstone, clayey limestone and claystone. Quaternary alluviums rest on the all mentioned older units with angular unconformity. NE-SW trending extensional features have been evaluated according to the observed and measured structural elements in the investigated area. Key words: Samandağ-Antakya, Tectono-stratigraphy, Extension, Kızıldağ ophiolites. II 43

ÖZET Yüksek Lisans Tezi DUMLUCA, DÜMREK (KARACAKAYA), KARKIN VE KARAÇAM (ADATEPE) (SİVRİHİSAR-ESKİŞEHİR) CİVARINDAKİ SÎLİSLEŞMİŞ ULTRAMAFİK KAYAÇLARIN MADEN JEOLOJİK İNCELENMESİ Evren ATAKAY Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman: Doç.Dr. 1. Sönmez SAYILI Bu tez çalışması Eskişehir Mihalıççık civarında yüzeylenen serpantinit ve serpantinleşmiş peridotitler içinde yer alan 4 ayrı sektördeki yeşil, beyaz, kahverengi opal ve kalsedon oluşumlarım ve bu oluşumların yan kayaçlarının minerolojik- petrografik ve jeokimyasal olarak incelemelerini kapsamaktadır. Karacakaya köyü kuzeybatısında yer alan birinci sektörde serpantinitler, serpantinitlerin doğusundaki tektonik hat boyunca KB-GD doğrultusunda uzanan, damarlar ve mercekler şeklinde yer alan yeşil opal zonu ve silisli kayaçlardan oluşmaktadır. Yeşil opallerin renklerinin serpantin kalıntıları ile bağlantılı olma olasılığı yüksektir. Opal ve kalsedon oluşumlarının tektonizmanın yarattığı kırıklara ve boşluklara giren silisli çözeltilerin meteorik sularında etkisiyle hızlı soğuması sonucu önce opalleri daha sonra da kriptokristalin silis damarları ve onları kesen kuvars damarlarım oluşturduğu varsayılmıştır. İkinci sektör olan Dumluca köyü kuzeyinde yer alan çalışma alanı içinde, serpantinleşmiş peridotitler yayılım göstermektedir. Bu peridotitlerin aralarında açık yeşil-yeşil-açık kahverenkli camsı parlaklığı olan opal damarları yer yer izlenmektedir. Opal oluşumlarının belli doğrultularda olması onların peridotitlerin kırıklarının arasına giren silisli çözeltiler olduğunu göstermektedir. Serpantinleşmiş peridotitlerin karbonatlı ve silisli damarlar tarafından kesilmesi talklaşmalar ve mika mineralleri içermeleri opal ve kalsedon ouşumlarının hidrotermal silisleşmelerle ve bir anlamda da listveitleşme ile ilişkilidir.Üçüncü bölge Karton koya güneyinde yer almaktadır. Bu bölgede serpantinleşmiş peridotitler ve bunların yer yer silisleşmiş ve karbonatlaşmış kesimleri izlenmektedir. Bu birimin içinde hem birbirini kesen hem de birbirlerine yaklaşık paralel olarak uzanan beyaz opal damarları gözlenmektedir. Tüm kayaç silis ve karbonat damar ve damarcıkları tarafından kesilmiştir. Dördüncü bölge olan Karaçam köyü kuzeyinde yer alan çalışma alanında en alt birimi serpantinleşmiş peridotitler oluşturmaktadır. Üste doğru hematit ve limonitten oluşan yumuşak karakterli bir zondan beyaz renkli killi ara seviyeler içeren saprolit zonuna daha sonra da silisli kabuğa geçiş görülmektedir. Bu dikey zonlanma lateritik bir oluşuma ağırlık kazandırmakta ancak bazı veriler bu lateritleşmenin hidrotermal çözeltiler tarafından etkilenmiş olabileceğini düşündürmektedir. 2002, 96 sayfa ANAHTAR KELİMELER: Eskişehir, Karacakaya, Dumluca, Karton, Karaçam, serpantinit, opal-kalsedon, latent, listvenit n ABSTRACT Master Thesis MINING GEOLOGICAL INVESTIGATIONS OF SILICIFIED ULTRAMAFIC ROCKS NEAR DUMLUC A- DÜMREK (KARACAKAYA) -KARKIN AND KARAÇAM (ADATEPE) VILLAGES, SİVRİHİSAR, ESKİŞEHİR, TURKEY. Evren ATAKAY Ankara University Graduate School of Nature! and Applied Sciences Department of Geological Engineering Supervisor: Assoc. Prof. Dr. î. Sönmez SAYILI This thesis includes mineralogy, petrography and geochemical investigations of green, white, brown opal and calcedony occurences and their host rocks which are located four different area near Mihalıççık, Eskişehir. At the first area, located north of Karacakaya, seipantinites, veins and lenses of green and white opal zone which extends along tectonic line trending NW-SE direction and silicified rocks are observed. The color of green opal should be related with serpantine relicts. It's believed that the occurrence of opal and chalcedony are dealed with silicified solutions injected through the tectonic zones ascending along fractures and cracks with the addition of meteoric waters causing fast cooling of solutions. Thus, it is supposed that at firs stage, opal occured following chriptocrystalline quartz matrix and later on quartz veins formed cutting them. In the second area located north of Duruluca, serpantinized ultramafic rocks distrubuted over large areas. Among this peridotites light green-green-light brown opal veins are situated. Opal occurences are observed in the same directions which indicate that they are siliceous solutions which were injected in the fractures of peridotites. Serpantinized peridotites were intersected by the carbonatized and silicified solutions, which can be related to opal and chalcedony occurences. They may be derived from hydrotermal solutions and/or listvenitization process. inThe third section is situated south of Karkin village. Main units consist of serpantinized peridotites and silicified and carbonatized rocks. In this unit, It is observed that opal and calcedony veins are both intersected and lying nearly paralel at each other. The last section is comprising serpantinized peridotites located north of Karacam village. They are overlain by respectively hematite, limonite, saprolite zone and siliceous zone. This vertical zoning suspects one to be formed by lateritic processes, but some data let to suppose effects of hydrotermal solutions over laterites. 2002, 96 pages KeyWords: Eskişehir, Karacakaya, Dumluca, Karkin, Karaçam, serpantinite, opal-chalcedony, laterite, listvenite. IV 96

BAHÇECİK (KOCAELİ) ve CİVARININ YERLEŞİME UYGUNLUK AÇISINDAN JEOFİZİK ve JEOLOJİK YÖNÜNDEN İNCELENMESİ NALAN KARADENİZ Anahtar Kelimeler:Jeolojik Haritalama, Temel Sondaj, Sismik kırılma, Rezistivite Özet: 17 Ağustos 1999 tarihli Marmara depremi sonrasında yerleşime uygunluk açısından inceleme ve araştırma çalışmaları artık zorunlu hale gelmiştir. Bu araştırmalar da jeolojik ve jeofiziksel çalışmalar ile yapılabilmektedir. Bu amaca yönelik olarak çalışma alanında Jeolojik (etüt ve jeolojik haritalama), Jeoteknik (temel sondajları, arazi ve laboratuar deneyleri) ve Jeofizik çalışmalar (sismik kırılma ve rezistivite ölçümleri) üç aşamada yapılmıştır. Arazi çalışmalarında jeolojik haritalama gözlemsel olarak 1/5000 ölçekte hazırlanmış ve bu harita üzerine doğal şartlar altındaki temel zeminin özellikleri, olası zemin problemleri ve doğal afet risk varlığının belirlenmesine yönelik olarak yapılan temel sondaj, sismik kırılma ve rezistivite çalışmaları ile mühendislik jeolojisi özellikleri aktarılmıştır. Elde edilen veriler yardımıyla inceleme alanındaki zemin ve kaya birimlerinin özellikleri, olası zemin problemleri ve zemin koşulları belirlenerek yerleşime uygunluk açısından değerlendirilmiştir....j*»*!? '&&*`.^«T^* REVIEW OF BAHÇECİK (KOCAELİ) AND ITS SURROINDINGS FROM THE PERSPECTIVE OF GEOPHYSIC AND GEOLOGY IN THE SENSE OF APPROPRIATION FOR LCATION NALAN KARADENİZ Keywords: Geological Mapping, Basic Driling, Seismic Fracture, Resistivity Abstract: After the 17th August 1999 Marmara Earthquake it has been compulsory to make review of appropriation for location. This works can be maintained with geological and geophsical works. Within this context have been maintained within three stages: geological (research, geological mappng), geotechnics (basic drilling, field and laboratory experiments) and geophsical works (seismic fracture and resistivity measurements). Within field works geological mapping was prepared according to 1/1500 scale and upon this map basic ground properties under naturel conditions, possible ground problems and natural disaster risk existence, seismic fracture, and resistivity works have been shown. With the assistance of data acquired, properties of rock and ground in the review field, possible ground problems and ground conditions were determined and evaluated from the point of appropriation. Ill 328

İnceleme alanı, başkent Ankara'nın batısında bulunan Polatlı ilçesinin güneyinde, 1/25,000 ölçekli Ankara J27b3, J28a4 ve J28d1 topoğrafik paftaları içinde yaklaşık 70 km2 'lik bir bölgeyi kapsamaktadır. Çalışma bölgesi, ülkemiz açısından önemli olan Eskişehir ve Tuz Gölü fay zonları arasında yer almaktadır. Tez kapsamında, incelenen alanda yüzeylenen stratigrafi birimlerinin tanımlanması, kayaçların ayrıntılı incelenmesi, bölgedeki yapısal unsurların belirlenmesi ve bu çerçevede, bölgenin 1/25,000 ölçekli jeoloji haritasının yapılması amaçlanmıştır. İnceleme alanında Kınık ofiyolitik melanjı ile Beldede, Çakmak ve Mercan Formasyonları ilk kez tanımlanmıştır. Üst Kretase yaşlı Kınık ofiyolitik melanjı gabro, serpantin ve radyolaritten oluşmakta ve bindirme fayıyla Üst Lütesiyen yaşlı Beldede Formasyonu üzerinde yer almaktadır. Beldede Formasyonu, alt seviyelerinde konglomera-marn ve üst seviyelerinde kumtaşı-kireçtaşı-marn ardalanmasından oluşur. Orta Miyosen yaşlı Çakmak Formasyonu, taban seviyesinde konglomera ve üst seviyelerinde kireçtaşı-marn ardalanmasından; Üst Miyosen-Pliyosen yaşlı Mercan Formasyonu ise kireçtaşı, çörtlü kireçtaşı, kiltaşı ve marnlardan meydana gelmektedir. Tez kapsamında bölgedeki yapısal unsurları tespit edebilmek için 1/35,000 ve 1/60,000 ölçekli hava fotoğrafları ile bilgisayar ortamında oluşturulan sayısal arazi modeli dikkatle incelenmiştir. Arazi gözlemleri ve tüm incelemeler ışığında incelenen alanda üç önemli fay belirlenmiştir. Bunlar, Tilkicek Fayı, Sivritepe Fayı ve Çayırtepe Fayı'dır. Elde edilen verilerden çalışma bölgesini etkileyen iki farklı tektonik rejim olduğu anlaşılmıştır. Bunlardan ilki, Üst Lütesiyen sonuna kadar etkili olan yaklaşık K-G doğrultulu sıkışma rejimidir, ikincisi ise Neotektonik dönemde oluşan ve yaklaşık D-B doğrultulu çekme rejimidir. The study area is situated in the southern part of Polatlı, which is west of Ankara (the capital city of Turkey), and covers an area about 70 km2 in 1:25,000 scale topographic maps (Ankara J27b3, J28a4 and J28d1). This area is also located in a region between Eskişehir and Tuz Gölü fault zones, which are the most important ones of Turkey. The purpose of this study is to determine the stratigraphic units exposed in the study area, investigate the rock groups in detail, identify the structural elements of the region, and to form the 1:25,000 scale detail geological map of the study area. The stratigraphic units, Kınık ophiolitic melange, Beldede, Çakmak and Mercan Formations were, for the first time, defined in this area. The Upper Cretaceous Kınık ophiolitic melange that consists of gabbro, serpentine and radiolarite was overtrusted to the Upper Lutecian aged Beldede Formation. The Beldede Formation contains alternations of conglomerate-marl at the bottom level and sandstone-limestone-marl at the upper level. The Çakmak Formation of Middle Miocene age, upward, includes conglomerate and alternations of limestone-marl. The Mercan Formation of Upper Miocene- Pliocene age consists of limestone, claystone, marl and limestone with chert. In order to determine the structural elements in the study area, 1:25,000 and 1:60,000 scale aerial photographs and numerical field models, which are created in digital environment, are carefully examined. These studies indicated that three major faults (Tilkicek, Sivritepe and Çayırtepe) have been identified in the study area. This study implies that two different tectonic regimes were occurred in this area. The first one is related to the nearly N-S directional compression regime by the end of Upper Lutecian, and the other to the nearly E-W directional tension regime during the Neotectonic era. 71

ffl ÖZET Çevresel Örneklerden Ağır Metallerin Ekstraksiyonuna Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi Bu çalışma kapsamında bir çevresel örnek olan sediment numunesinden ağır metallerin ekstraksiyonuna etki eden faktörler (sıcaklık, süre, reaktif) incelenmiştir. Sediment numuneleri CEM-MARS 5 mikrodalga numune parçalama cihazı ile analize hazır hale getirildikten sonra ağır metal analizleri GBC AVANTA 906 atomik absorpsiyon spektrofotometresi ile yapılmıştır. Bu çalışma sonunda elde edilen verilere bağlı olarak sediment numunesinden ağır metallerin (Pb, Co, Cr, Zn, Cu) yüksek bir verimle ekstraksiyonu için en uygun numune parçalama metodu belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: sediment, mikrodalga parçalama, ağır metal, atomik absorpsiyon IV ABSTRACT The Investigation of Factors Affecting The Extraction of Heavy Metals from Environmental Samples In this study, the factors (temperature, time, reagent) affecting the extraction of heavy metals from a sediment which is an environmental sample, were investigated. The digestion of sediment samples were carried out in CEM-MARS 5 microwave sample preparation device and heavy metal concentrations were determined by GBC AVANTA 906 atomic absorption spectrophotometer. In conclusion; the most available sediment sample digestion procedure, in order to have a high extraction efficiency of heavy metals (Pb, Co, Cr, Zn, Cu) from sediment sample, was determined. Key Words: sediment, microwave digestion, heavy metal, atomic absorption. 68

IV ÖZET Yüksek Lisans Tezi AKDAĞMADENİ KUZEYDOĞUSUNUN JEOLOJİK İNCELEMESİ Akif YEŞİLTAŞ Cumhuriyet Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman : Yrd. Doç. Dr. T. Fikret SEZEN Bu çalışmada, Akdağmadeni (Yozgat) kuzeydoğusunda yer alan ve Orta Anadolu Bindirme Kuşağı üzerinde bulunan inceleme alanının jeolojik evrimi ve tektonik yapısı ortaya konulmuştur. İncelenen alanda yer alan birimler otokton ve allokton birimler olarak iki ayrı bölümde irdelenmiştir. Otokton birimler; çalışma alanının temelindeki Üst Kretase'den önce oluşan metamorfitlerden oluşur. İlgili birimler, yüksek dereceli metamorfizmayla oluşan Akdağmadeni Litodem'inden meydana gelir. Bu temel birim üzerine Alt- Orta Eosen yaşlı Tokuş Formasyonu açılı uyumsuzlukla gelmektedir. Tokuş Formasyonu ise üç alt birime ayırtlanmıştır. Tokuş Formasyonu alttan itibaren; Akdağmadeni Litodemi üzerine açılı uyumsuzlukla gelen Susuzdağ çakıltaşı üyesi ile başlar. Bunun üzerine uyumlu olarak sığ denizel Asar kireçtaşı üyesi gelmekte;bu birim üzerine de yer yer lav akıntısı şeklindeki volkanik arakatkılı Banaz kumtaşı üyesi gelmektedir. Tokuş Formasyonu üzerine ise uyumlu olarak volkanik ve volkanosedimanter birimlerden oluşan Orta-Üst Eosen yaşlı Kaletepe volkanitleri gelmektedir. Kaletepe volkanitleri, tüf, aglomera, bazalt-andezit ve dasit, lav akıntısı ve volkanik kumtaşlarından meydana gelmektedir. Çalışma alanında bir nap şeklinde yüzlek oluşturan Kılıçlı Olistostromu yer almaktadır. Bu birimin tabanında Üst Kretase yaşlı fliş ve kireçtaşları bulunmakta ve üst seviyelerinde ise bol kıvrımlı, kırıntılı kayaçlar görülmüştür. Diğer birimler üzerinde açılı uyumsuzlukla bulunan ve bu çalışmada isimlendirilen olivinli Yeniyapan bazaltları bulunmaktadır. Bu birim, Eosen yaşlı birimleri etkileyen tektonik faaliyetlerden etkilenmediği için Eosen yaşlı birimlerden daha genç olduğu görülmüştür. Bütün birimler üzerinde ise Kuvaterner yaşlı alüvyonlar açılı uyumsuzlukla yer almaktadır. Allokton birimler ise, Üst Kretase yaşlı Tekelidağ Karışığından meydana gelmektedir. Çalışma alanında Tekelidağ Karışığı diğer otokton birimler üzerine tektonik dokanakla (bindirme fayı şeklinde) gelmektedir. Önceki çalışmalarda, Tekelidağ Karışığı içerisinde ayıtlanan üç formasyondan sadece alt seviyeleri oluşturan Şeyhhalil formasyonunu ayırtlanmıştır. Arazi çalışmaları sırasında alınan tabaka ve eklem ölçülerine göre yapılan analizlerde ise Eosen sonunda meydana gelen tektonik hareketlerde, K-G yönlü bir sıkışmanın varlığı görülmüştür. ANAHTAR KELİMELER: Orta Anadolu Bindirme Kuşağı, bindirme fayı, Akdağmadeni (Yozgat). VI SUMMARY M. Sc. Thesis THE GEOLOGICAL INVESTIGATION OF THE NORTHEASTERN PART OF THE AKDA?MADENİ (YOZGAT) REGION AkifYEŞİLTAŞ Cumhuriyet University Institute of Natural Sciences Geological Engineering Department Supervisor: Assist. Prof. Dr. T. Fikret SEZEN The study area is located on the Central Anatolian Thrust Belt on the northwestern part of the Akdağmadeni (Yozgat) Region. This study aims to determine the geological evolution and tectonic structures of the study area. The units outcropping in the study area have been investigated as the otocthonous and allocthonous units. Authocthonous units include the Pre-Upper Cretaceous metamorphics, which high-grade metamorphics that called Akdağmadeni Lithodem. Lower- Middle Eocene Tokuş Formation uncomformably overlies the metamorphics. Tokuş formation is subdivided into three subunits. These are Susuzdağ Conglomerate, the shallow marine Asar limestone and Banaz sandstone memberVII consisting of the volcanic lava flows. The Middle-Upper Eocene Kaletepe volcanics comformably cover the Tokuş formation, and are composed of lava flows and volcanoclastic rocks. Kaletepe volcanics consist of tuff, agglomerates, basaltic, andesitic and dasitic lava flows and the volcanic sandstones. The Kılıçlı olistostrom technically overlies these units. Upper Cretaceous flysch and limestones are observed at the base of the Kılıçlı olistostrom. The Yeniyapan basalt composed of the basaltic lava flows which come discordance on the older units. The youngest unit in the study area is alluvium in Quaternary age. Allocthonous units consist of the Upper Cretaceous Tekelidağ Complex. Tekelidağ complex tectonically overlies the other units. In the study area, only the Şeyhhalil formation belonging to the Tekelidağ complex crops out. Structural data from the study area show the compression in north-south direction. These tectonic movements formed after the Eocene time. KEY WORDS: Central Anatolian Thrust fault, Akdağmadeni (Yozgat) 81

İV ÖZET 1994-1997 yılları arasında H.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümünde Yüksek Lisans Tezi olarak yürütülen bu çalışmada; Domaniç (KÜTAHYA) civarında, MTA tarafından 1992-1993 yıllarında bakır-molibden cevherleşmesine yönelik olarak yapılan sondajların karotları incelenerek; cevherleşmenin mineralojisi, petrografisi, yankayaç alterasyonu, cevher-yankayaç ilişkileri ile bakır-molibden elementlerinin düşey dağılımı belirlenmiştir. İnceleme alanında derinlik ve damar olmak üzere iki farklı kayaç birimi tanımlanmıştır. Derinlik kayaçları eşit taneli ve porfirik dokuda gözlenmektedir. Eşit taneli derinlik kayaçları, tonalit, granodiyorit, kuvars- diyorit ve granittir. Porfirik dokulu derinlik kayaçları ise, tonalit porfir, kuvars- diyorit porfir, granodiyorit porfir, diyorit porfir ve granit porfir olarak tanımlanmıştır. Damar kayaçları ise aplittir. İnceleme alanında aplit dışında saptanan kayaçlar alterasyon ve cevherleşmeden etkilenmiştir. Cevherleşmeye eşlik eden bu kayaçlarda alterasyon sonucu oluşan mineral parajenezlerine göre, dört farklı tip alterasyon belirlenmiştir. Bunlar; 1-biyotit-kuvars, 2-serizit-kuvars, 3-kuvars- kil-klorit, 4-klorit-epidot-kuvars alterasyonu olup, sondajlarda tekrarlanmalı olarak gözlenmişlerdir. Cevherleşme, porfirik dokulu kayaçlarla ilişkili olup saçınım, damar/damarcık ve ince çatlak dolgusu şeklindedir. Ana cevher minerali pirit tir. Diğer cevher mineralleri kalkopirit, molibdenit ve manyetittir. Ayrıca tali olarak pirotin, sfalerit, markazit, bornit, kovellin, limonit, hematit, rutil ve ilmenit saptanmıştır. Gang mineralleri ise; kuvars, serizit, kalsit, klorit, epidot, biyotittir. İnceleme alanındaki cevherleşme; cevher mineralojisi, cevher tipi, cevher yankayaç ilişkisi ve yankayaç alterasyonları özellikleri litaratürde `Porfiri bakır-molibden tipi` olarak tanımlanan yataklarla benzer özellikler göstermektedir.V Ayrıca porfiri tip cevherleşmeden başka gerek yüzey, gerekse sondaj karotlarının incelenmesi sonucu, granitoyitik kayaçlar ile karbonatlı kayaçların dokanaklarında, skarn tip cevherleşmeler saptanmıştır. Bu tip cevherleşmede belirlenen cevher mineralleri başlıca; manyetit, pirit, kalkopirit, pirotin, markazit sfalerit, gang mineralleri ise granat, epidot, kalsit ve klorittir. Diğer taraftan sondajların ilk metrelerinde yaygın olarak limonitleşme, hematitleşme ve killeşme ile şeklinde ortaya çıkan yüzey sularının etkisi ile oluşmuş yüzeysel alterasyon'da gözlenmiştir. VI ABSTRACT Within the framework of this stady which has been prepared as a master's thesis at the Department of Geological Engineering Hacettepe University, during the years of 1994-1997, mineralogy, petrography of the ore deposit, host rock alteration, ore-host rock relationship and vertical distribution of copper-molibdenum located around Domaniç (KÜTAHYA) have been determined by examination of drilling cores that were recovered by MTA during 1992-1993 regarding the copper-molibdenum mineralization. Two different rock types, namely plutonic and subvolcanic, are distinguished within the stady area. Plutonic rocks shows as granular and porphyritic texture. The plutonic rocks which has granular texture are tonalite, granodiorite, quartz-diorite and granite. The other plutonic rocks which has distinguished in porphyritic texture are tonalite porphyry, quartz-diorite porphyry, granodiorite porphyry, diorite porphyry and granite porphyry. Subvolcanic rock is aplite. The rocks expect aplite in the stady area are altered and mineralized. Four different alteration types are distinguished in the rocks associated with mineralization on the basis of alteration minerals. These are (1) biotite- quartz, (2) sericite-quartz, (3) quartz-clay-chlorite and (4) chlorite-epidote- quartz alteration types which exhibit an alternating pattern in the cores. Mineralization associated with the rocks with porphyritic texture is as disseminated, vein/veinlets and thin fracture fillings. Major ore mineral is pyrite. Other ore minerals are chalcopyrite, molybdenite and magnetite. İn addition, minor minerals are pyrrhotite, sphalerite, marcasite, bomite.covelline, limonite, hematite, rutile and ilmenite. Gangue minerals are quartz, sericite, calcite and chlorite. The mineralization in the stady area has great resemblance with regard to ore minerals, ore type, ore-host rock relationship and host rock alteration to the ore deposits defined as `Porphyry copper-molibdenum type` in the literature.Moreover, a skarn type mineralization in addition to the porphyry type is found along of granitoid with carbonate rocks by examination of theVII surface samples as well as the cores. The ore minerals of this type of mineralization are magnetite, pyrite, chalcopyrite, pyrrhotite, sphalerite, galena and gangue minerals are garnet, epidote, calcite and chlorite. Furthermore, a secondary alteration that is exhibited in the first meters of the drillings as limonitization. hematitization and argillization and that has formed by surface waters are also observed. 117

Karaman'ın kuzeybatısında yer alan inceleme alanında de nizel kireçtaşlarmdan oluşan Permiyen yaşlı Kızılören formasyonu te meli oluşturur. Bu birimi uyumsuz olarak Karamanoğlu formasyonu (Üst Kretase) ve Süleymanhacı kireçtaşlan (Üst Kretase) örter. Neojen yaşlı taban konglomeralanyla başlayan ve gölsel kireçtaşlarına geçen Üçbaş formasyonu çalışma alanının en genç sedimanter birimidir. İn celeme alanında geniş bir yayılıma sahip olan Neojen-Kuvaterner yaşlıKaradağ volkanitlerinin beş farklı evrede oluştuğu tesbit edilmiştir. Tüm bu birimler Kuvaterner yaşlı yamaç molozu ve alüvyonla örtülür. İnceleme alanındaki volkanitler genellikle andezitik bileşimli olup kalkalkaten özelliktedirler. Mineralojik bileşimlerini çoğunlukla plajiyoklas, hornblend, biyotit, piroksen, olivin oluştururken tali olarak kuvars, apatit, zirkon ve opak mineraller gözlenmiştir. Plajiyoklaslar genellikle andezin-labrador bileşimlidir. Kayaçlar hipokristalin- por- firik ve hiyalopilitik dokulu dur. Kimyasal analiz sonuçlarına göre volkanitlerin Si02 içerikleri %53-66 arasında olup buna göre; Si02'ce zengin, nötr, fakir andezitler ve dasitler ayırtlanmıştar. K20 içeriğine göre ise genellikle K' ca zengin andezit, bir kısmı da K'ca zengin dasit özelliğindedir. A1203 içerikleri %15-17 arasmda değişirken; FeO'ce bir zenginleşme gözlenmez. Top lam alkalilerce zenginleşme söz konusudur. Bölgedeki volkanitler sial'ik kökenlidir. ıı Permien marine limestones named Kızılören formation form the basement of the inventigation area located western part of Ka raman. The unit overlies Karamanoğlu formation (Upper Cretaceus) and Suleymanhaci limestones (Upper Crataceus) by an angular un conformity. Üçbaş formation which is the youngst unit of study area begins with conglomeratic level and pass into lacustrine limestone.... 111It is observed that Karadağ volcanits which have broad ex tension in the investigation area was occurred five different period. All this units are overlied by Quarternary stope talus and alluviums. Volcanites are in andesitic composition and calcalcaline cha racter. They are generally composed of plagioclase, hornblende, biotite, pyroxene and olivine. Quartz, apatite, zircon and opaque minerals form sunordinate minerals of volcanites. Plagioclas are commonly andesine- labrador composition and they are in hypocrystalin-porphiric and hya- lopilitic texture. Si02 contents of the volcanites ranges from 53-56 % based to the Si02 content they classified as rich, intermedier and poor in Si02 andesites and dacites. According to KjO content they are rich in K an- desites and dacites. A1203 content are between 15-17 % and they don't show any richment in FeO content. Total alcali element content is high. In the study area the volcanites are in sialic origin. IV 82