Search

Yüksek Lisans Tezi, Bu çalışmanın amacı, ticari öneme sahip bazı sert kabuklu meyvelerin (Antep fıstığı, badem, ceviz, fındık ve kaju) antioksidan kapasitelerinin ve fenolik madde içeriklerinin in vitro şartlar altında protein sindirilebilirliklerinin karşılaştırılması, diyet lifi içeriklerinin belirlenmesi kalın bağırsak mikrobiyotası üzerine etkilerinin tespit edilmesidir. Toplam fenolik madde içerikleri kıyaslandığında, ceviz örneklerinin en yüksek toplam fenolik madde içeriğine sahip olduğu ve bunu sırasıyla Antep fıstığı, fındık, kaju ve badem örneklerinin takip ettiği tespit edilmiştir. Örneklerin antioksidan kapasiteleri ile fenolik bileşen miktarlarının birbirleri ile ilişkili olduğu, en yüksek toplam fenolik madde içeriğine sahip olan cevizin en yüksek antioksidan kapasiteye sahip olduğu; diğer taraftan en düşük toplam fenolik madde içeriğine sahip olan badem örneğinin ise en düşük antioksidan kapasiteye sahip olduğu tespit edilmiştir. Örnekler içerisinde en yüksek diyet lifi içeriklerinin Antep fıstığında (%16.75) olduğu ve bunu sırasıyla badem (%14.97), fındık (%14.25), ceviz (%11.60) ve kaju (%9.92) örneklerinin takip ettiği tespit edilmiştir. Örneklerin sindirim enzimleri ile muamelesi sonucunda meydana gelen protein sindirilebilirlikleri ortamda kalan azot miktarının ve oluşan primer aminoasit miktarlarının sırasıyla Kjeldahl ve TNBS metotları kullanılarak hesaplanması sonucu tespit edilmiş olup, örneklerin protein sindirilebilirliklerinin sert kabuklu meyve çeşidine göre değişiklik gösterdiği; kaju örneklerinin en yüksek protein sindirilebilirlik değerine sahip olduğu, diğer taraftan ceviz örneklerinin ise en düşük protein sindirilebilirliğine sahip olduğu tespit edilmiştir. İlginç bir şekilde, örneklerin fitik asit değerleri ile protein sindirilebilirlikleri arasında anlamlı bir ilişki olmadığı, ancak toplam fenolik madde içeriği ile protein sindirilebilirliği arasında ters bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Örneklerin kalın bağırsak mikrobiyotası üzerine etkileri fekal mikrobiyota ile fermantasyon sonucunda açığa çıkan kısa zincirli yağ asitlerinin gaz kromatografisi ile mikrobiyota kompozisyonunun da yeni nesil dizileme analizleri sonucunda tespit edilmesi ile belirlenmiştir. Örneklerin kolonik mikrobiyota üzerine etkilerinin çeşide göre farklılık gösterdiği, kaju örneğinin diğer örneklere kıyasla daha hızlı bir şekilde fermente edilebildiği ve bütirik asit oluşumunu daha fazla sağladığı tespit edilmiştir. Kajunun yüksek miktarda bütirik asit oluşturmasının, bu sert kabuklu meyve çeşidinin özellikle OTU30 Butyricimonas ve OTU34 Collinsella aerofaciens mikroorganizma gruplarının gelişimini daha fazla indüklemesinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu çalışma, sert kabuklu meyvelerin besinsel kalitesinin çeşide göre farklılık gösterdiğini, kaju örneğinin daha yüksek protein sindirilebilirliğine sahip olduğunu ve kalın bağırsakta yararlı olarak bilinen mikrobiyal metabolitlerin oluşumunu ve yararlı olarak bilinen mikroorganizmaların gelişimini teşvik ettiğini göstermektedir., The purpose of this study was to determine the total phenolic contents, antioxidant capacities, protein digestibilities and dietary fiber contents of commercially important nuts (almond, cashew, hazelnut, pistachio and walnut) and to investigate their effects on colonic microbiota compositions and functions in vitro. The highest total phenolic content was obtained in walnut samples, which was followed by pistachio, hazelnut, cashew, and almond, respectively. As aspected, the samples posessing higher total phenolic contents has the higher antioxidant capacity. Among the samples, the highest dietary fiber content was determined in pistachios (16.75%), followed by almonds (14.97%), hazelnuts (14.25%), walnuts (11.60%) and cashews (9.92%). The protein digestibilities of the samples were determined by calculating the amount of nitrogen remaining in the medium and the amount of primary amino acids measured by using the Kjeldahl and TNBS methods, respectively, after digestive enzyme treatments and the results revealed that cashew samples had the highest protein digestibility, while walnut samples had the lowest protein digestibility. Interestingly, it was determined that there was no significant relationship between phytic acid values and protein digestibilities of the samples; however, an inverse relationship between total phenolic content and protein digestibility was detected. The effects of the samples on the colonic microbiota were determined by measuring the short-chain fatty acids formed by the fecal microbiota as a result of fermentation using gas chromatography and the composition of the microbiota as a result of the fermentation of the nuts were examined through next generation sequencing. The effects of the samples on the colonic microbiota were found to differ. Specifically, the cashew sample was found to be fermented faster than the other samples and provides more butyric acid formation. It is thought that the high amount of butyric acid formation in cashews is due to the fact that cashew induces the growth of microbial groups (i.e. OTU30 Butyricimonas and OTU34 Collinsella aerofaciens) that are capable of producing butyric acid. This study shows that the nutritional quality of nuts differs; the cashew sample has higher protein digestibility and promotes the formation of beneficial microbial metabolites in the large intestine and the growth of beneficial microorganisms.

Bu çalışma, 2019 ve 2020 yıllarında Gaziantep ili ekolojik koşullarında çöğür anacı üzerine aşılı 10 yaşlı Texas, Nonpareil, Mandalay, Marta, Ruby, Padre, Primorski, Picantili, Desmayo Larguetta ve Sonara badem çeşitlerinin fenolojik, morfolojik özellikleri ve meyve tutum oranlarının saptanması amacıyla gerçekleştirilmiştir. Badem çeşitlerinde ilk çiçeklenme Mart ayının ilk yarısında gerçekleşirken, tam çiçeklenme Mart ayının 2. yarısında gerçekleşmiştir. Tam çiçeklenme süresi çeşitlere ve yıllara göre değişmiş, denemenin 2 yılında da ilk çiçeklenme ile tam çiçeklenme arasında 5 ila 9 günlük bir süre geçmiştir. İç badem olgunlaşma tarihi gözlem yapılan 3 yılda da Ağustos ayı içerisinde gerçekleşmiş ve en erken iç badem olgunlaşması 2, 3 ve 10 Ağustos tarihlerinde Marta çeşidinde, en geç olgunlaşma ise 27, 29 Ağustos ve 2 Eylül tarihlerinde Padre çeşidinde gerçekleşmiştir. Çiçek açma ve küçük meyveye dönüşme oranı en yüksek Nonpareil (%94,27, %39.37) çeşidinde gerçekleşirken, hasada erişen meyve oranı Desmayo Larguetta çeşidinde (%26.92) yüksek olmuştur. Nonpareil, Padre, Primorski çeşitlerinin taç yüksekliği, Nonpareil, Marta ve Sonora çeşitlerinin taş genişliği daha fazla olmuştur. Yıllık sürgün büyümesi Texas (75 cm) ve Sonora (70.67 cm) çeşitlerinde yüksek gerçekleşmiştir., This study was carried out to determine the phenological, morphological characteristics and fruit set rates of 10-year-old Texas, Nonpareil, Mandalay, Marta, Ruby, Padre, Primorski, Picantili, Desmayo Larguetta and Sonara almond cultivars grafted on seedling rootstock in Gaziantep province in 2019 and 2020. The first bloom in almond cultivars was observed in the first half of March, while full bloom occurred in the second half of March. The full flowering period changed according to the almond cultivars and years, and a period of 5 to 9 days passed between the first flowering and full flowering in the 2 years of the experiment. Kernel ripening took place in August in all three years of the study. The earliest ripening of kernel took place on August 2, 3 and 10 in Marta cultivar, while the latest ripening took place on August 27, 29 and September 2 in Padre cultivar. The highest rate of flowering and turning into small fruit was in Nonpareil (94.27%, 39.37%), while the harvested fruit rate was higher in Desmayo Larguetta (26.92%). While the ttree hight of Nonpareil, Padre, Primorski cultivars was higher, the crown width of Nonpareil, Marta and Sonora cultivars was higher. Annual shoot growth was higher in Texas (75 cm) and Sonora (70.67 cm) cultivars compared to other almond cultivars.

Yüksek Lisans Tezi, Bu çalışmada, fındık, badem, yulaf, pirinç, nohut ve mercimekten bitkisel sütler elde edilerek, 6 farklı bitkisel kaynaklı yoğurt elde edilmiş, geleneksel bir ürünümüz olan tarhananın formülasyonunda % 0, 50 ve 100 oranlarında süzme yoğurt yerine ikame edilmiştir. Elde edilen tarhana örneklerinin fiziksel, kimyasal, besinsel, fonksiyonel, ve duyusal özellikleri belirlenmiştir. Elde edilen bitkisel yoğurt örneklerinin L* değerlerinin süzme yoğurda göre daha düşük, a* değerlerinin ise daha yüksek olduğu belirlenmiş, en yüksek a* değeri mercimek yoğurdunda; en yüksek b* değeri ise nohut yoğurdunda tespit edilmiştir. Bitkisel yoğurt örneklerinde süzme yoğurda kıyasla daha yüksek pH değerleri ölçülmüştür. Bitkisel yoğurt örneklerinin süzme yoğurda kıyasla daha düşük protein, kalsiyum ve fosfor içerdiği belirlenmiştir. Süzme yoğurt ve yulaf yoğurdu fitik asit miktarı bakımından diğer yoğurt örneklerine kıyasla istatistiki olarak benzer ve en düşük değerler vermiştir. Fındık, badem, yulaf, pirinç ve nohut yoğurdu süzme yoğurda kıyasla daha yüksek antioksidan aktivite değerleri vermiştir. Tarhana örneklerinde fındık, badem ve yulaf yoğurdunun artan kullanım oranlarıyla beraber L* değerleri azalırken; pirinç, nohut ve mercimek yoğurdunun artan kullanım oranlarıyla L* değerleri artmıştır. Tarhana örneklerinde yoğurt ikame oranının artmasıyla a*, b* ve doygunluk indeksi değerleri azalmıştır. Yoğurt ikame oranı arttıkça tarhanaların su absorbsiyon kapasitesi değerleri azalmış, yağ absorbsiyon kapasitesi ve emülsiyon aktivitesi değerlerinde istatistiki olarak bir fark bulunmamış kontrol tarhana örneği ile benzerlik gözlenmiştir. Tarhana örneklerinin pH değerleri 4.46 ile 4.84, nem değerleri %6.43 ile %10.29, kül değerleri %1.25 ile %1.96, protein değerleri %13.13 ile %18.05, yağ değerleri %0.66 ile %6.26, karbondidrat değerleri %68.17 ile %74.63 ve enerji değerleri 356.62 kcal ile 393.10 kcal arasında değişim göstermiştir. Tarhanaların toplam fenolik madde miktarı değerleri 3.71 (g GAE/kg) ile 17.34 (g GAE/kg) arasında değişmekte olup en yüksek değerler fındık yoğurdu ilaveli tarhana örneklerinde tespit edilmiştir. Antioksidan aktivite değerleri açısından fındık yoğurdu ilaveli tarhana örnekleri %45.14 ile en yüksek değeri alırken, mercimek yoğurdu ilaveli tarhana örnekleri %24.82 ile en düşük değeri almıştır. Tarhana formülasyonunda yoğurtların artan ikame oranı ile toplam fenolik madde, antioksidan aktivite ve fitik asit değerleri artış göstermiştir. %100 bitkisel yoğurt kullanımını ile tarhana örneklerinin Fe, Mg ve Zn miktarları artmış; Ca, K ve P miktarlarında düşüş kaydedilmiştir. K miktarı kontrol grubu tarhana örneklerine kıyasla fındık, badem, nohut ve mercimek yoğurdu ilaveli tarhanalarda artmıştır. Duyusal analiz sonuçlarına göre; genel beğeni açısından kontrol tarhana örneklerine göre fındık ve badem yoğurdu ilaveli tarhanalar daha çok beğenilirken yulaf ve pirinç yoğurdu ilaveli tarhanalar daha az beğenilmiştir., In this study, vegetable milks from hazelnuts, almonds, oats, rice, chickpeas and lentils were obtained and 6 different herbal yogurts were obtained, and it was substituted for strained yogurt in the formulation of tarhana, a traditional product of ours, at a ratio of 0, 50 and 100%. The physical, chemical, nutritional, functional and sensory properties of the obtained tarhana samples were determined. It was determined that the L* values of the herbal yogurt samples were obtained lower than the strained yogurt, the a values were higher and the highest a* value was in lentil yogurt; the highest b* value was determined in chickpea yoghurt. Higher pH values were measured in herbal yoghurt samples compared to strained yoghurt. It was determined that the herbal yoghurt samples contained lower protein, calcium and phosphorus compared to the strained yoghurt. Strained yoghurt and oat yoghurt gave statistically similar and lowest values compared to other yoghurt samples in terms of phytic acid content. Hazelnut, almond, oat, rice and chickpea yoghurt gave higher antioxidant activity values compared to strained yoghurt. In Tarhana samples, L* values decreased with the increasing usage rates of hazelnut, almond and oat yoghurt; L* values increased with increasing usage rates of rice, chickpea and lentil yoghurt. a*, b* and saturation index values decreased with the increase of yogurt substitution ratio in tarhana samples. As the yoghurt substitution rate increased, the water absorption capacity values of tarhanas decreased, and there was no statistical difference in the oil absorption capacity and emulsion activity values. Tarhana samples; pH values varied between 4.46-4.84, moisture values between 6.43% and 10.29%, ash values between 1.25% and 1.96%, protein values between 13.13% and 18.05%, fat values between 0.66% and 6.26%, carbondidrate values between 68.17% and 74.63%, and energy values of 356.62 kcal and 393.10 kcal. TFMM values of tarhanas ranged between 3.71 (g GAE/kg) and 17.34 (g GAE/kg), and the highest value was found in tarhana samples with hazelnut yogurt added. In terms of antioxidant activity values, tarhana samples with hazelnut yogurt added the highest value with 45.14%, while tarhana samples with lentil yogurt added the lowest value with 24.82%. Total phenolic substance, antioxidant activity and phytic acid values increased with increasing substitution rate of yoghurts in tarhana formulation. With the use of 100% herbal yoghurt, the Fe, Mg and Zn contents of the tarhana samples increased; Ca, K and P amounts decreased. The amount of K increased in tarhanas with hazelnut, almond, chickpea and lentil yoghurt added compared to the control group tarhana samples. According to the results of sensory analysis; In terms of general taste, tarhanas with hazelnut and almond yoghurt added were more popular than control tarhana samples, while tarhanas with oat and rice yoghurt added were less appreciated.

Objective: The aim of this study was to compare the remission periods of patients who receive case counseling service and those who are followed up without this service in the treatment of substance addiction.Method: The research was carried out in 2018 at the Health Sciences University Erenköy Mental and Neurological Diseases Training and Research Hospital. The study was conducted with a total of 80 synthetic cannabinoid addicted patients, 43 followed by the case counselors and 37 not followed. The patients included in the study were called for regular interviews and followed for 3 months. The Patient First Interview Form and Patient Follow-up Form, structured in line with the literature, were used to collect the data.Results: 60% of the patients were primary school graduates, 73.8% were single, 57.5% were not working and 93.8% lived with their families. 60% of all patients in the study met the criteria for early remission, and 40% experienced relapse. 76.7% of the patients served by the case counselors remained in remission and 23.3% experienced relapse. 40.5% of the patients who were not served by case counselors remained in remission and 59.5% experienced relapse. A statistically significant increase in remission rates was observed in patients followed up by case counselors compared to patients who were not followed.Conclusion: The patients followed up by the case counselors remained in remission at a higher rate than the patients who were not followed up. The longer remission period in the follow-up of the case counselor in the treatment of substance addiction indicates that such programs can be used in treatment and rehabilitation., Amaç: Bu çalışmada madde bağımlılığı tedavisinde, vaka danışmanlığı hizmeti alan hastalar ile bu hizmeti almadan takibi yapılan Sentetik Kannabinoid kullanım bozukluğu olan hastaların remisyon sürelerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırma, 2018 yılında Sağlık Bilimleri Üniversitesi Erenköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim Araştırma Hastanesinde gerçekleştirilmiştir. Vaka danışmanları tarafından takip edilen 43, takip edilmeyen 37olmak üzere toplam80 Sentetik Kannabinoid kullanım bozukluğu olan hasta ile çalışma yürütülmüştür. Çalışmaya alınan hastalar düzenli görüşmelere çağrılarak 3 ay boyunca takip edilmiştir. Verilerin toplanmasında literatür doğrultusunda yapılandırılmış Hasta İlk Görüşme Formu ve Hasta Takip Formu kullanılmıştır.Bulgular: Hastaların %60’ının ilköğretim mezunu, %73,8’inin bekâr, %57,5’inin çalışmadığı ve %93,8’inin de ailesiyle yaşadığı belirlenmiştir. Çalışmadaki tüm hastaların %60’ının erken remisyon ölçütlerini karşıladığı, %40’ının ise depreşme yaşadığı saptanmıştır. Vaka danışmanlarının hizmet verdiği hastaların %76,7’sinin remisyonda kaldığı, %23,3’ünün depreşme yaşadığı saptanmıştır. Vaka danışmanlarının hizmet vermediği hastaların ise %40,5’inin remisyonda kaldığı, %59,5’inin depreşme yaşadığı görülmüştür. Vaka danışmanları tarafından takip edilen hastaların, takip edilmeyen hastalara kıyasla remisyonda kalma oranlarında istatistiksel olarak anlamlı bir artış olduğu gözlenmiştir.Sonuç: Vaka danışmanları tarafından takip edilen hastaların, takip edilmeyen hastalara göre daha yüksek oranda remisyonda kaldıkları görülmüştür. Madde bağımlılığı tedavisinde vaka danışmanı olan hastaların, remisyon sürelerinin daha uzun olması; bu tür programların tedavi ve rehabilitasyonda kullanılabileceğini göstermektedir.

Gıda alerjisi tüketilen besinlere karşı bağışıklık sistemi tarafından gösterilen aşırı duyarlılık reaksiyonudur. Fındık, badem gibi sert kabuklu meyveler sağlık üzerine olumlu etkilerinden dolayı beslenmede önemli bir yere sahip olmakla birlikte gıda alerjisi reaksiyonlarına neden olabilmektedir. Günümüzde gıda alerjisinin önlenmesinin tek yolu kişilerin alerjen içeren gıdaları tüketmekten kaçınmasıdır. Tüm önlem ve yasal düzenlemelere rağmen yanlış etiketlenme sonucu geri çağırma veya çapraz bulaşmış ürünlerde alerjenlerin tespiti gıda güvenliği açısından önemli bir risk oluşturmaktadır. Bu sebeple gıdaların alerjen maddeler yönünden incelenmesi; ürün güvenilirliğinin sağlanması ve tüketici sağlığının korunması bakımından oldukça önemlidir. Bu çalışmada, fındık ve bademdeki alerjen proteinlere ait peptid dizilimlerinin proteomiks tekniği kullanılarak belirlenmesi amaçlanmıştır. Kavrulmamış fındık ve badem örnekleri; protein ekstraksiyonu ve enzimatik parçalanma işlemleri sonrası sıvı kromatografisi kuadropol uçuş zamanlı kütle spektrometresi (LC-Q/TOF/MS) ile analiz edilmiştir. Analiz sonrası elde edilen kütle spektrumu verileri veri tabanlarında incelenerek fındık ve bademdeki alerjen peptid dizilimleri tespit edilmiştir. Alerjen peptidlerin ısıl işlem sonrası stabilitelerinin araştırılması amacıyla 130℃, 150℃, 170℃’de on beş ve otuz dakika kavurma işlemi uygulanmış olup, kavurma işlemi sonrası stabilitesini devam ettiren ikişer adet peptid dizilimi gıdalardaki fındık ve badem alerjenlerinin tespit edilmesi için marker olarak seçilmiştir. Kek ve dondurma örneklerinde fındık ve badem alerjenlerine ait marker peptid dizilimleri için mimimum tespit seviyesi 10 ppm olarak belirlenmiştir. Çalışmada ayrıca ülkemizde yetiştirilen önemli fındık ve badem çeşitlerinde alerjen proteinlerde farklılık olup olmadığı incelenmiş ve alerjen kompozisyonu açısından çeşitler arasında fark bulunmazken, marker olarak belirlenen peptid dizilimlerinin konsantrasyonlarında çeşitler arasında istatistiksel olarak önemli bir fark tespit edilmiştir. (p

Tez No 677460 Malatya, Elazığ ve Adıyaman illeri badem ve ceviz üretim alanlarında Peach latent mosaic viroid (PLMVd)'inin belirlenmesi amacıyla 2019-2020 yıllarında survey çalışmaları yürütülmüştür. Badem ve ceviz üretim alanlarından rastgele toplam 530 yaprak örneği toplanmış ve total RNA izolasyonları gerçekleştirilmiştir. PLMVd'nin toplanan örneklerdeki varlığını araştırmak için ters transkriptaz polimeraz zincir reaksiyonu (reverse transcriptase polymerase chain reaction, RT-PCR) yöntemi kullanılmıştır. RT-PCR yöntemi ile testlenen badem örneklerinin hiçbirinde PLMVd infeksiyonuna rastlanmamıştır. Testlenen ceviz örnekleri içerisinde Malatya ili Hekimhan ilçesinden alınan örneklerin tamamında (10 örnek, H izolatları) ve Elazığ ili Keban ilçesinden alınan örneklerden sadece birinde (25 örnek, K1 izolatı) PLMVd'nin varlığı tespit edilmiştir. PLMVd-K1 izolatı ve rastgele seçilen H1, H2 ve H3 izolatlarının tüm genomları, bir TA klonlama vektörü olan pGEM-T Easy vektöre aktarılarak klonlanmıştır. Saflaştırılan rekombinant plazmidler, üniversal SP6 ve T7 primerleri ile çift yönlü olarak dizilenmiş ve elde edilen PLMVd dizileri CLC Mainworkbench programında üst üste çakıştırılmış (contig) ve referans dizi baz alınarak manuel olarak düzeltilmiştir. Elde edilen konsensus dizilerine göre; PLMVd-K1 (MW294170), -H1 (MW294171), -H2 (MW294172) ve -H3 (MW294173) izolatlarının 338 bp uzunluğunda oldukları tespit edilmiştir. RNA katlanma analizlerinde, tespit edilen dört PLMVd-ceviz izolatının da referans PLMVd izolatının (M83545) oluşturduğu gibi dallanmış küre şekilinde ikincil yapı oluşturdukları görülmüştür. Cevizlerde tespit edilen PLMVd izolatlarının dünyanın farklı coğrafi bölgelerinde tespit edilen 20 farklı PLMVd izolatının nükleotid dizileri ile %96.7-99.1 arasında benzerlik gösterdiği belirlenmiştir. Malatya-Hekimhan ve Elazığ illeri ceviz üretim alanlarında PLMVd infeksiyonlarının varlığı ilk defa bu çalışma ile ortaya konmuştur. Survey studies were conducted to investigate the presence of Peach latent mosaic viroid (PLMVd) infections in almond and walnut production areas of Malatya, Elazig and Adiyaman provinces between 2019-2020. A total of 530 leaf samples were randomly collected in almond and walnut orchards and total RNA were extracted. Reverse transcriptase polymerase chain reaction (RT-PCR) method was implemented to investigate the presence of PLMVd infections in collected samples. PLMVd was not detected in any of the almond samples tested by RT-PCR method. Among the walnut samples tested, the presence of PLMVd was identified in all of the samples taken from the Hekimhan district of Malatya province (10 samples, H isolates) and in only one sample taken from Keban district of Elazığ province (25 samples, K1 isolate). The purified recombinant plasmids were bidirectionally sequenced with universal SP6 and T7 primers, and the obtained PLMVd sequences were overlaped with the help of CLC Mainworkbench program and editid manually. According to the consensus sequences, PLMVd-K1 (MW294170), -H1 (MW294171), -H2 (MW294172) and -H3 (MW294173) isolates were found to be 338 bp in length. In RNA folding analyses, it was observed that all four detected PLMVd-walnut isolates formed a branched secondary structure, as did the reference PLMVd isolate (M83545). It was determined that PLMVd isolates detected in walnuts showed similarity between 96.7-99.1% with the nucleotide sequences of 20 different PLMVd isolates detected in different geographical regions of the world. With this study, the PLMVd was identified for the first time in the walnut production areas of Malatya-Hekimhan and Elazig provinces.

YÖK Tez No: 659083 Küresel ısınma neticesinde oluşan kuraklıkla beraber yağışların azalması ve dağılımında meydana gelen değişiklikler, mevcut su kaynaklarının mümkün olan en etkin bir şekilde kullanılması zorunluluğunu beraberinde getirmektedir. Ayrıca son yıllarda giderek artmakta olan badem yetiştiriciliğinde kullanılan kimyasal gübrelerin ülkemiz koşullarında optimize edilmesi önem taşımaktadır. Bu çalışmada, sulama dönemlerinin atlanması ile uygulanan bir kısıtlı sulama yöntemi ve üç farklı taban gübresi dozunun badem yetiştiriciliğindeki etkileri araştırılmıştır. Çalışma, 2018 ve 2019 yıllarında Malatya Turgut Özal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Araştırma ve Uygulama ve Bahçesi'nde yürütülmüştür. Çalışmada, 2012 yılında 5×5 m mesafeli dikilmiş Ferragnes ve Ferraduel çeşitlerine ait badem ağaçları bitki materyali olarak kullanılmıştır. Kısıtlı sulama uygulamaları kapsamında, yetiştiricilik dönemi boyunca yapılan 6 sulamadan tamamının yapıldığı kontrol uygulaması yanında sırasıyla birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci sulamaların yapılmadığı beş farklı kısıtlı sulama uygulaması yapılmıştır. Gübreleme uygulamaları kapsamında ise 2, 4 ve 8 kg ağaç-1 %15 Azot, %15 Fosfor, %15 Potasyum ve %15 Kükürt içeren kompoze gübre uygulaması yapılmıştır. Yapılan uygulamaların etkinliğinin belirlenmesi amacıyla ağaç başı kabuklu ve iç badem verim değerlerinin yanı sıra, bazı fiziksel meyve kalite özellikleri ölçülmüş, gövde, ana dal çapı genişleme değerleri kaydedilmiştir. Yapılan sulama uygulamaları sonucunda Ferragnes çeşidinde en yüksek ağaç başı kabuklu ve iç meyve verimi değerleri sırasıyla 15.3 ve 5.1 kg ağaç-1 ile ikinci sulamanın yapılmadığı kısıtlı sulama uygulamasından elde edilmiş olup bunu sırasıyla kontrol ve beşinci sulamanın yapılmadığı uygulama izlemiştir. Gübreleme uygulamalarında ise en yüksek ağaç başı kabuklu ve iç meyve verim değerleri sırasıyla 14.9 ve 4.8 kg ağaç-1 ile 4 kg kompoze gübre uygulamasından elde edilmiştir. Ferraduel çeşidinde ise uygulamalar arasında verim değerleri açısından istatistiki anlamda önemli seviyede bir fark elde edilememiştir. Çalışma sonucunda özellikle ikinci dönem olmak üzere uygulanan kısıtlı sulama uygulamaları ile badem yetiştiriciliğinde önemli bir verim ve meyve kalitesi kaybı oluşturmaksızın su tasarrufu yapılabileceği, gübreleme uygulamalarında ise 4 kg taban gübresi dozunun diğer uygulamalarla karşılaştırıldığında yetiştiricilik açısından uygun olabileceği görülmüştür. Together with drought caused by global warming, the decrease in precipitation and changes in its distribution bring along the necessity of using the existing water resources in the most efficient way possible. In addition, it is important to optimize the chemical fertilizers under the conditions of our country used in almond growing which has been increasing in recent years. In this study, the effects of a deficit irrigation method applied by skipping irrigation periods and three different basal fertilizer doses on almond cultivation were investigated. The study was carried out in Malatya Turgut Özal University, Faculty of Agriculture, Research and Application Orchard in 2018 and 2019. In the study, almond trees belonging to Ferragnes and Ferraduel cultivars planted in 5×5 m distance in 2012 were used as plant material. As part of the deficit irrigation applications, in addition to the control application in which all 6 irrigations were made during the cultivation period, five different deficit irrigation applications applied as skipping first, second, third, fourth and fifth irrigations, respectively. Within the scope of the fertilization applications, 2, 4 and 8 kg tree-1 of a composite fertilizer containing 15% Nitrogen, 15% Phosphorus, 15% Potassium and 15% Sulfur were applied. In order to determine the influences of the applications, some physical fruit quality characteristics were measured, as well as the shelled and unshelled yield values per tree, and the enlargement values of the stem and main branch diameter were recorded. As a result of the irrigation applications, the highest shelled and unshelled fruit yield per tree values were obtained from the second application with 15.3 and 5.1 kg tree-1, respectively, followed by the application without control and fifth irrigation, respectively. In fertilization applications, the highest yield of shelled and unshelled fruit per tree was obtained from 4 kg composite fertilizer application with 14.9 and 4.8 kg tree-1, respectively. In the Ferraduel cultivar, no statistically significant difference was found between the applications in terms of yield values. As a result of the study, it was observed that water savings can be made in almond cultivation without causing a significant loss of yield and fruit quality with deficit irrigation practices, especially in the second period, and that the 4 kg basal fertilizer dose in fertilization applications can be suitable for growing compared to other applications.

Badem, ceviz ve fıstık ile ilgili bir sunum.

Diyarbakırda tarihten günümüze badem ile ilgili bir sunum.

Fonksiyonel beslenme, hastalıkların önlenme ve tedavisinin yanısıra insanlarda sağlığın korunmasında önemli rol oynamaktadır. Badem (Prunus amygdalus), fonksiyonel özellikleri üzerine en fazla çalışılan sert kabuklu ağaç meyvesidir. Günlük diyette oleik asit, diyet lifi, magnezyum, α‐tokoferol, riboflavin, fosfor ve bakırın önemli bir kaynağı olması nedeni ile “yoğun besin içerikli gıda” olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca, fonksiyonel bileşen olarak kullanılabilen proteinler, polifenoller, flavonoidler, flavanoller ve flavonol glikozidleri gibi birçok biyoaktif bileşeni de içermektedir. Birçok çalışma badem tüketiminin sağlık üzerine kardiyo-koruyucu, kanseri önleyici, antioksidatif, antiinflamasyon, antialerjik, antidiyabetik özellikler gibi olumlu etkilerinin olduğunu belirtmektedir. Bu makalenin amacı, bademin besin bileşenleri ve insan sağlığı üzerine fonksiyonel özellikleri hakkında bilgi vermektir Functional nutrition has played an important role in prevention and treatment of diseases as well as the human well-being. Almond, Prunus amygdalus, is the most studied tree nut on its functional properties. It has been defined as nutrient-dense nut because of an excellent source of oleic acid, fiber, magnesium, α tocopherol, riboflavin, phosphorus and copper in daily diet. However, it has contained many other bioactive compounds like proteins, polyphenols, flavonoids, flavanols and flavonol glycosides which can be used as a functional ingredient. Many studies have mentioned that consumption of almond has provided beneficial effects on health such as a cardio-protective, cancer-preventive, antioxidative, antiinflammation, antiallergic and antidiabetic properties. The objective of this review is to give information about the nutritional components and functional properties of almond on human health.

Badem (Prunus dulcis L.) Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin önemli ürünlerinden biridir. Dünya genelinde bademin toprak kökenli fungal hastalık etmenlerinin kayda değer önemli kayıplara sebep olduğu bildirilmiştir. Bademlerde kök çürüklüğü ve solgunluk hastalığına, toprak kaynaklı herhangi bir veya birden fazla türün yer aldığı kombinasyon neden olabilir. Diyarbakır ilinde 2017 bahar döneminde badem bahçelerinde ve fidanlıklarında sürveyler yapılmış, rastgele seçilmiş tatlı badem ağaçları/fidanları, kökkökboğazı çürüklüğü ve solgunluk hastalıklarına neden olan fungal hastalık etmenlerinin görülme sıklığı ve yaygınlığınıdeğerlendirmek için incelenmiştir. Zayıf gelişmiş, sararmış, solgunluk ve ölüm belirtisi gösteren şüpheli badem ağaçlarının/fidanlarının kök ve kökboğazlarından bitki örnekleri alınmıştır. Sürvey yapılan bölgelerden toplanan hastalık belirtisi gösteren bademlerin kök, kök boğazı ve gövdelerinden yapılan izolasyonlardan elde edilen izolatların patojenisiteleri, morfolojik ve moleküler yöntemlerle teşhisleri yapılmıştır. Şüpheli bitki örneklerinden yapılan izolasyonlar sonucu elde edilen izolatların dağılımına göre en sık rastlanan ve karakterize edilen toprak kaynaklı fungal hastalık etmeni, %28.9 yaygınlık ve %38.0 rastlanma sıklığı ile Fusarium oxysporum (Fusarium solgunluğu hastalığı etmeni) olup, bu hastalık etmenini %24.6 yaygınlık ve %21.5 rastlanma sıklığı ile Macrophomina phaseolina (Kömür çürüklüğü hastalığı etmeni), %19.3 yaygınlık ve %11.3 rastlanma sıklığı ile Sclerotinia sclerotiorum (Beyaz küf hastalığı etmeni) ve %16.7 yaygınlık ve %18.3 rastlanma sıklığı ile Ceratobasidium sp., (Ceratobasidium kök çürüklüğü hastalığı etmeni) takip etmiştir. Bildiğimiz kadarıyla, Ceratobasidium sp., F. oxysporum, M. phaseolina ve S. sclerotiorum hastalık etmenlerinin Türkiye’de yetişen bademlerde hastalıklara neden olduğu ilk kez bu çalışmayla bildirilmiştir., Sweet almond (Prunus dulcis L.) is one of the most important nut fruit growing in South East Anatolia region of Turkey. It has been reported that root rot and wilt diseases of almond are caused by soil originated fungal disease agents which cause significant losses in almond production throughout the world. Root rot and wilt disease of almond may be caused by any a or a combination of several common soil-borne fungal species. During the spring of 2017, almond orchards and nurseries located in Diyarbakır province were surveyed to evaluate the prevalence and incidence of the fungal disease agent(s) causing root-foot rot and wilt diseases on randomly selected sweet almond trees/seedlings. Several root and crown tissues were collected from suspecious almond trees/seedlings showing poor growth, yellowing, and wilting and death symptoms. All isolates were subjected to pathogenicity test and all were identified according to morphological and molecular methods. According to the results of fungal isolations from roots, crowns and stems collected from suspicious almond plants indicated that the most frequently encountered soil-borne fungal disease agent isolated and characterised in surveyed districts was Fusarium oxysporum (Fusarium wilt disease agent) with the 28.9% prevalence and 38.0% incidence which was followed by Macrophomina phaseolina (Charcoal rot disease agent) with the 24.6% prevalence and 21.5% incidence, Sclerotinia sclerotiorumum (white mold disease agent) with 19.3% prevalence and 11.3% incidence and Ceratobasidium sp. (Ceratobasidium root rot disease agent) with the 16.7% prevalence and 18.3% incidence. To the best of our knowledge, this is the first report of Ceratobasidium sp., F. oxysporum, M. phaseolina and S. sclerotiorum causing almond root rot and wilt diseases in Turkey.

Bu çalışmanın amacı, sağlıklı badem ağaçlarından izole edilen bitki gelişimini teşvik eden endofit ve epifit bakteri (PGPB) türlerin tanılanması ve bitki gelişimini teşvik eden mekanizmalarının belirlemektir. MALDI-TOF tanılama analizleri sonucu, 19 izolat Gram-negatif Serratia, Pseudomonas, Ochrobactrum ve Enterobacter, 26 izolat ise Gram-pozitif Bacillus ve Arthrobacter cinsine dahil türler olarak teşhis edilmiştir. Test edilen izolatlardan, 46 izolat siderofor, 45 izolat amonyak üretiminde pozitif, 35 izolat ise fosforu değişen oranlarda çözebilme yeteneğinde olurken, bakterilerin tamamı 5.48- 127.81 µg/ml konsantrasyon aralığında IAA üretmişlerdir. Pseudomonas spp and Enterobacter cloacae izolatları siderofor, Serratia marcescens izolatları fosforu çözme, Enterobacter cloacae izolatları IAA üretme, Bacillus spp ise amonyak üretme etkinliğinin yüksek düzeylerde olduğu görülmüştür. Aynı türe bağlı endofit bakteri izolatları epifit bakteri izolatlarına kıyasla bu mekanizmaları daha düşük düzeyde teşvik ettiği belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar yüksek düzeyde siderofor, amonyak, IAA üretimi ile fosfor çözme gibi bitki gelişimini teşvik edici özellikleri sahip PGPB izolatlarının ekonomik öneme sahip kültür bitkilerin yetiştiriciliğinde biyolojik gübre olarak kullanılmada potansiyeline sahip olduğunu göstermiştir., The aims of this study were to identify endophytic and epiphytic plant growth promoting bacteria (PGPB) from healthy almond trees and to characterize plant growth promoting mechanisms. By using MALDITOF analyses, 19 Gram-negative isolates, belonging to Serratia, Pseudomonas, Ochrobactrum and Enterobacter genus and 26 Grampositive isolates, belonging to Bacillus and Arthrobacter genus were identified. Among the tested bacterial isolates, 46 isolates were positive for siderophore production, 45 isolates for ammonium production, 35 isolates solubilized phosphorus varying ratios, and all isolates produced IAA between 5.48-127.81 µg/ml concentrations. Isolates of Pseudomonas spp and Enterobacter cloacae were found highly effective for siderophore production, S. marcescens for solubilisation of phosphorus, E. cloacae for IAA production, Bacillus spp for ammonia production. Bacterial isolates tested showed significant differences in siderophore, ammonia and IAA production and phosphorus solubilisation efficiency. It was found that the efficacies of endophytic bacterial isolates were lower compared to the same species of epiphytic bacterial isolates. Overall results suggest that use of the most efficient PGPB isolates have an excellent potential to be used as biofertilizer for cultivation of economically important crops.

Bu çalışmada, aşılı köklü badem fidanı üretiminde farklı uygulamaların köklenme ve aşı başarısı üzerine etkileri araştırılmıştır. İki farklı zamanda (Aralık ve Ocak) alınan GF 677 ve Garnem (GN 15) anaçlarına ait odun çelikleri Ferragnes badem çeşidi ile dilcikli aşı metodu ile aşılanmış ve aşılı bitkiler sırasıyla; 0 (kontrol), 1000, 2000 ppm IBA, 1600 ppm putresin, 1600 ppm put + 1000 ppm IBA ve 1600 ppm put + 2000 ppm IBA ile muamele edilmiştir. Dikimden 60 gün sonra köklendirme ortamından sökülen bitkilerde aşı tutma oranı (%), köklenme oranı (%), kallus oranı (%), kök sayısı (adet) ve kök uzunluğu (mm) gibi özellikler ayrı ayrı belirlenmiştir.Araştırma sonuçlarına göre, en yüksek köklenme (% 53,3) ve aşı tutma oranı (% 96,7) Ocak döneminde aşılanan ve 1000 ppm IBA uygulanan Garnem anacından elde edilmiştir. GF 677 anacında en yüksek köklenme oranı (% 20) Ocak dönemi 2000 ppm IBA, en yüksek aşı tutma oranı ise (% 96,7) Ocak dönemi 1000 ppm IBA uygulamalarında gözlenmiştir. Putresin ve IBA kombinasyon uygulamalarından elde edilen köklenme oranlarının, IBA uygulamalarından daha düşük oranda olduğu görülmüştür. In this study, the effects of different applications on rooting and graft success of grafted plant propagation in almond were investigated. Hardwood cuttings of GF 677 and Garnem (GN 15) taken at two different times (December and January) were grafted with the almond cultivar named Ferragnes by using whip and tongue grafting method. Subsequently, grafted plants were treated with 0 (control),1000, 2000 ppm IBA, 1600 ppm putrescine, 1600 ppm put + 1000 ppm IBA and 1600 ppm put + 2000 ppm IBA applications, respectively. 60 days from planting, some characters such as graft success ratio (%), rooting ratio (%), callus formation rate (%), number of roots (piece) and root length (mm) were determined separately on grafted plants removed from rooting media.According to the results, the highest rooting (53,3 %) and graft success (96,7 %) ratios were obtained from 1000 ppm IBA application on Garnem, grafted in January. For GF 677, the highest rooting ratio (20 %) and graft success (96,7 %) was observed in 2000 ppm IBA and 1000 ppm IBA applications in January, respectively. It was seen that the rooting ratios, obtained from putrescine and IBA combinations were more less than IBA applications. 74

YÖK Tez No: 560992 Uzun yıllar evlerde üretilen Gümüşhane dut pestili kış aylarının vazgeçilmez yiyeceği olarak kullanılır, eşe dosta hediyelik olarak gönderilirdi. Artık daha sağlıklı koşullarda ve ticari amaçlarla seri biçimde üretilmeye başlanan pestil 10 – 15 yılda önemli bir ticari ürün haline gelmiştir. Bu süreç içerisinde Gümüşhane' de faal olarak üretim yapmakta olan 23 işletme kurulmuş olmasına rağmen aile ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak evde pestil üretimi yapılmakta ve ticari olarak işletme sayıları her geçen gün de artmaktadır. Bu araştırmada dut pestilinin üretiminde farklı çeşni maddeleri kullanılarak ve sıvı şeker kullanılarak elde edilen ürünün besinsel özellikleri ortaya konulmak ve maliyet miktarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bunun için beş farklı çeşni maddesi (ayçekirdeği içi, badem, hindistancevizi, yerfıstığı, susam) kullanılarak pestil üretimi gerçekleştirilmiştir. Hammadde olarak un, sıvı şeker, pekmez, süt, çeşni maddesi, su kullanılmıştır Endüstriyel boyutta glikoz şurubu yerine invert şeker şurubu kullanılarak üretim yapılmıştır. Elde edilen ürünlerin duyusal analizler, kalınlık, çeşni miktarı % (m/m), toplam katı madde % (m/m), rutubet % (m/m), asitlik (ssa cin.) % (m/m), pH, HMF (mg/kg), protein % (m/m), toplam kül % (m/m), % 10 HCl çözünmeyen kül % (m/m), toplam şeker % (m/m), glikoz % (m/m), früktoz % (m/m), sakaroz % (m/m), renk, selüloz % (m/m), mineral analizleri (mg/kg), toplam yağ % (m/m) ve türk gıda kodeksine göre mikrobiyolojik analizleri yapılmıştır. Ayrıca kullanılan hamadelere göre maliyet hesaplaması yapılmıştır. Elde edilen pestillerin duyusal analizlerinde hindistan cevizli ve susamlı olalar tad ve aroma bakımından beğenisi yüksek olmuştur. Besin içerikleri bakımından protein, yağ ve karbonhidrat oranları yüksek çıkmıştır. Enerji değerleri hesaplanan pestillerin enerji değerleri oldukça yüksektir. Mineral analizleri yapılan pestillerin içerik bakımından Na, K, Ca, Fe, Zn, P, Mg ve Mn yönünden zengin oldukları tespit edilmiştir. Ayrıca Cu, Mn ve Ni gibi elementlerde pestillerde tespit edilmiştir. Gümüşhane mulberry pestil, which has been produced in houses for many years, was used as the indispensable food of the winter months and it was sent to the friend as a souvenir. Now the pesticide, which has been started to be produced in more healthy conditions and commercial purposes, has become an important commercial product in 10 - 15 years. Although 23 companies are active in Gümüşhane in this process, production of pesticides is made at home in order to meet the family needs and the number of enterprises is increasing day by day. In this study, it is aimed to determine the nutritional properties of the product obtained by using different flavoring substances and the amount of the cost of the mulberry pestilin production. For this purpose, pestil production was performed by using five different flavors (sunflower seeds, almonds, coconut, peanuts, sesame). Flour, liquid sugar, molasses, milk, condiment, water were used as raw materials. In industrial size, glucose syrup was replaced by invert sugar syrup. Sensory analysis of the obtained products, thickness, content (% m / m), total solids% (m / m), moisture% (m / m), acidity (ssa cin.)% (M / m), pH, HMF (mg / kg), protein% (m / m), total ash% (m / m), 10% HCl insoluble ash% (m / m), total sugar% (m / m), glucose% (m / m), fructose% (m / m), sucrose% (m / m), color, cellulose% (m / m), mineral analyzes (mg / kg), total fat% (m / m) and turkish food codex microbiological analyzes were performed. In addition, the cost calculation was made according to the raw materials used. In the sensory analysis of the obtained pestil, coconut and sesame cases were high in taste and aroma. Food, protein, fat and carbohydrate rates were high. The energy values of the calculated energy values are quite high. Mineral analyzes were found to be rich in terms of content of Na, K, Ca, Fe, Zn, P, Mg and Mn. In addition, elements such as Cu, Mn and Ni have been detected in pestil.

Bu araştırmada, ülkemizde üretilen kabuklu çiğ kuruyemişler (Antep fıstığı, badem, ceviz, fındık, yer fıstığı) ve bunların içlerinden sirke yapım olanakları araştırılmıştır. Bu amaçla söz konusu kabuklu ve iç kuruyemişlerden doğal yöntemle sirke benzeri fonksiyonel ürün yapılmıştır. Çalışmada, kabuklu ve iç kuruyemiş sirkelerinin kimyasal özellikleri ve mineral madde içerikleri tespit edilmiştir. Sirke örneklerinin süzme işlemi öncesinde % kurumadde miktarlarının 3,10-14,10g/L (p>0,05) arasında, süzme işlemi sonrası 2,56-11,55 g/L (p>0,05) aralığında olduğu görülmüş ve santrifüj işlemi sonrasında ise 2,16-11,44 g/L (p>0,05) arasında olduğu saptanmıştır. Fermantasyon aşamasındaki sirke örneklerinin 0. gün pH değerleri 4,18-5,96 (p>0,05) arasında, 7. günde 3,26-4,87 (p>0,05), 14. günde 3,60-4,02 (p>0,05), fermantasyonun son günü olan 21. günde ise 3,48-4,49 (p>0,05) arasında değiştiği görülmüştür. Fermantasyon sonrası sirke örneklerinin süzme öncesi pH değerleri 3,48-4,49 (p>0,05) arasında, süzme işleminden sonra 3,51-4,40 (p>0,05) arasında, santrifüj işleminden sonraysa 3,60-4,55 (p>0,05) arasında olduğu görülmüştür. Süzme işlemi öncesinde % kül değerlerinin 0,41-1,22 g/L (p>0,05) arasında, süzme işlemi sonrası 0,36-1,09 g/L (p>0,05) aralığında, santrifüj işlemi sonrasında ise 0,9-1,01 g/L (p>0,05) olduğu görülmektedir. Süzme işlemi öncesinde çözünür kurumadde değerlerinin 0,35-7,55˚ (p>0,005) arasında, süzme işlemi sonrası 0,55-10,95˚ (p>0,005) aralığında santrifüj işlemi sonrasında ise 3,15-14,15˚ (p>0,005) olduğu görülmektedir. Süzme işlemi öncesinde yoğunluk değerlerinin 1,01-1,04 g/cm3 (p>0,05) arasında, süzme işlemi sonrası 1,01-1,04 g/cm3 (p>0,05) aralığında, santrifüj işlemi sonrasında ise 1,01-1,04 g/cm3 (p>0,05) olduğu görülmektedir. Süzme işlemi öncesinde konduktivite (iletkenlik) değerlerinin 4,66-17,49 mS/cm (p>0,05) arasında, süzme işlemi sonrası 4,65-17,03 mS/cm (p>0,05), santrifüj işlemi sonrasında ise 4,66-17,96 mS/cm (p>0,05) olduğu görülmektedir. Süzme işlemi sonrası L* değerlerinin 31,1-59,19 (p>0,05) arasında, santrifüj işlemi sonrası L* değerlerinin 22,12-30,88 (p>0,05) aralığında olduğu görülmüştür. Süzme işlemi sonrasında a* değerlerinin 1,43-6,69 (p>0,05) arasında, santrifüj işlemi sonrası a* değerlerinin 1,01-2,14 (p>0,05) aralığında değiştiği görülmektedir. Süzme işlemi sonrası b* değerlerinin -2,24-15,41(p>0,05) arasında, santrifüj işlemi sonrası b* değerlerinin -1,76-3,98 (p>0,05) aralığında görülmektedir. Süzme işlemi öncesinde toplam antioksidan kapasitesi değerlerinin 4928,57-12771,43 Teq(mg/mL) (p>0,05) arasında, süzme işlemi sonrasında 5057,14-12771,43 Teq(mg/mL) (p>0,05) aralığında, santrifüj işlemi sonrasında ise 5089,29-17553,58 Teq(mg/mL) (p>0,05) aralığında olduğu görülmektedir. Süzme işlemi öncesinde toplam fenolik madde miktarı 4928,57-12771,43 ga(µg/mL) (p>0,05) arasında süzme işlemi sonrası 5057,14-12771,43 ga(µg/mL) (p>0,05) aralığında santrifüj işlemi sonrasında ise 7517,86-17553,58 ga(µg/mL) (p>0,05) olduğu tespit edilmiştir. In this study, raw shell nuts (pistachios, almonds, walnuts, hazelnuts, peanuts) and vinegar making possibilities were investigated. For this purpose, vinegar-like functional product has been made from natural shells and nuts. In this research, chemical properties and mineral contents of shell nuts and kernel nuts were determined. Vinegar samples were found to be in the range of 3,10 -14,10g/L (p>0,05) before filtering and 2,56 -11,55 g/L (p>0,05) after filtration and after centrifugation 2,16 -11,44 g/L (p>0,05). Vinegar samples in the fermentation stage on day 0 pH between 4,18-5,96 (p>0,05), 3,26-4,87 (p>0,05) on day 7, 3,60-4,02 (p>0,05) on day 14, the last day of fermentation on the 21st day is 3,48-4,49 (p>0,05). After fermentation, the vinegar samples had a pH of 3,48-4,49 (p>0,05), after filtration, between 3,51-4,40 (p>0,05) and after the centrifugation, between 3,60-4,55 (p>0,05). Prior to filtration, the ash values were 0,41-1,22 g/L (p>0,05), after the filtration process, 0,36-1,09 g/L (p>0,05) and 0,9-1,01 g/L (p>0,05) after the centrifugation. Before drying, the soluble dry matter values are between 0,35-7,55˚ (p>0,005), after the filtration process between 0,55-10,95˚(p>0,005) and after centrifugation it is 3,15-14,15˚ (p>0,005). The density values were 1,01-1,04 g/cm3 (p>0,05) before filtration, 1,01-1.04 g/cm3 (p>0,05) after filtration and after centrifugation It is seen that it is 1,01-1,04g/cm3 (p>0,05). Prior to filtration, conductivity values were 4,66 -17,49 mS/cm (p>0,05), after filtration 4,65-17,03 mS/cm (p>0,05), after centrifugation 4,66-17,96 mS/cm (p>0,05). The L* values after filtration were found to be between 31,1-59,19 (p>0,05) and after the centrifugation, the L* values were in the range of 22,12-30,88 (p>0,05). After filtering, a* values between 1,43-6,69 (p>0,05), after centrifugation a* values are seen in the range of 1,01-2,14 (p>0,05) range. After filtering, b* values between -2,24-15,41 (p>0,05), after centrifugation b* values are seen in the range of -1,76-3,98 (p>0,05). Prior to filtration, the total antioxidant capacity values of 4928,57-12771,43 Teq (mg/mL) (p>0,05), after filtration 5057,14-12771,43 Teq (mg/mL) (p>0,05) in the range of 5089,29-17553,58 Teq (mg/mL) (p>0,05) after centrifugation. The total phenolic content before filtration was 4928,57-12771,43 ga(µg/mL) (p>0,05) after filtration between 5057,14–12771,43 ga(µg/mL) (p>0,05) and after centrifugation, it was found to be 7517,86–17553,58 ga(µg/mL) (p>0,05).

Bu çalışma Türkiye'de Diyarbakır iline bağlı Eğil ilçesinde Ferragnes ve Ferraduel badem çeşitleriyle tesis edilen organik ve geleneksel badem bahçelerinde yürütülmüştür. Bu bağlamda, çeşitlerin kabuklu meyve ağırlığı, iç badem ağırlığı ve iç oranı sırasıyla 2.03-3.95 g, 0.65-1.24 g ve % 21.10-37.82 arasında değişmiştir. Çeşitlerin kapalı sütura sahip ve tatlı oldukları saptanmıştır. Bu çalışmada, çift ve ikiz içliliğe rastlanmamıştır. Çeşitlerin protein içeriği % 25.31-31.38 arasında değişmiştir. Bu değerler oldukça yüksek olduğundan dolayı, özellikle, hipertansiyona sahip olan sağlıksız insanlar için diyet amacıyla değerlendirilebilir. Çeşitlerin nem, kül ve yağ içerikleri sırasıyla % 2.40-3.05, %2.86-4.20 ve % 40.00-56.80 arasında değişmiştir. Bu çalışmada, makro elementlerden olan potasyum içeriği 463.32-1114.06 mg100g-1 ile en yüksek değere sahiptir. Bu mineralden sonra en yüksek değere sahip olan fosfor, kalsiyum ve magnezyum olup, içerikleri sırasıyla 373.49-780.68 mg100g-1, 213.90-545.12 mg100g-1 ve 205.81-293.80 mg100g-1 arasında değişmiştir. Ancak, mikro elementler grubunda bulunan sodyum, bakır, demir, çinko ve manganez içerikleri sırasıyla 0.02-3.18 mg100g-1, 5.45-12.22 mg100g-1, 4.49-7.63 mg100g-1, 1.37-2.11 mg100g-1 ve 1.28-2.21 mg100g-1 arasında değişmiştir. Tekli doymamış yağ asitlerinden oleik asit % 66.45-78.62 değerleriyle en yüksek değere sahiptir. Çoklu doymamış yağ asitlerinden linoleik asit, stearik ve palmitoleik asit içerikleri sırasıyla % 11.20-22.64, % 1.71-3.12 ve % 0.77-1.10 arasında değişmiştir. Doymuş yağ asitleri, tekli doymamış yağ asitleri, çoklu doymamış yağ asitleri ve doymamış yağ asitlerin içerikleri sırasıyla % 8.27-10.94, % 66.30-80.25, % 11.24-22.69 ve % 89.38-95.78 arasında değişmiştir. Bu çalışma, dünyada ve ülkemizde aynı ilçede ilk defa yapılmış olmasından dolayı oldukça önemlidir. Başka yörelerde benzeri çalışmaların yapılması gerekir. Bu yüzden, bu tez çalışmasının araştırıcılara iyi bir rehber olacağı ümit edilmektedir. This study was carried out in organic and traditional almond orchardings established with varieties of Ferragnes and Ferraduel almonds in Egil district of Diyarbakır province in Turkey. In this context, the fruit weight with shell, almond kernel weight and internal ratio of the varieties ranged from 2.03 to 3.95 g, from 0.65 to 1.24 g and from 21.10 to 37.82%, respectively. The varieties were found to be closed suture and sweet. Double and twin kernels in this study were not found. The protein content of the varieties ranged from 25.31 to 31.38%. Because these values are quite high, they can be evaluated for dieting, especially for unhealthy people with hypertension. The moisture, ash and oil contents of the varieties ranged from 2.40 to 3.05%, from 2.86 to 4.20% and from 40.00 to 56.80%, respectively. In this study, the potassium content of the macro elements in this study has the highest value with 463.32-1114.06 mg100g-1. Phosphorus, calcium and magnesium, which have the highest values after this mineral, have contents of from 373.49 to 780.68 mg100 g-1, from 213.90 to 545.12 mg100 g-1 and from 205.81 to 293.80 mg100 g-1, respectively. However, the contents of sodium, copper, iron, zinc and manganese in the group of microelements ranged from 0.02 to 3.18 mg100 g -1, from 5.45 to 12.22 mg 100 g-1, from 4.49 to 7.63 mg100 g-1, from 1.37 to 2.11 mg100 g-1 and from 1.28 to 2.21 mg100 g-1 respectively. Of the monounsaturated fatty acids, oleic acid has the highest value of from 66.45 to 78.62%. The content of linoleic acid, stearic and palmitoleic acid in the polyunsaturated fatty acids ranged from 11.20 to 22.64%, from 1.71 to 3.12% and from 0.77 to 1.10%, respectively. The contents of saturated fatty acids, monounsaturated fatty acids, polyunsaturated fatty acids and unsaturated fatty acids ranged from 8.27 to 10.94%, from 66.30 to 80.25%, from 11.24 to 22.69 and from 89.38 to 95.78%, respectively. This study is very important because it is the first time in the world and in our country in the same town. Similar work needs to be done in other regions. Therefore, it is hoped that this thesis work will be a good guide for researchers. Dicle Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü (DÜBAP) tarafından MÜHENDİSLİK 17.011 proje kapsamında desteklenmiştir.

Bu çalışmada, Muğla ili Datça, Fethiye, Seydikemer ve Manisa ili Akhisar, Kula ilçelerinde badem üretim alanlarında bulunan böcek ve akar türlerinin belirlenmesi, ana zararlı türün popülasyon değişimi izlenerek mücadelesi için uygun zamanın saptanması ve önemli türlerin avcı ile parazitoitlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma süresince tüm bahçelerde meyveler içinde Eurytoma amygdali Enderlein'nin larvaları görülmüştür. Ergin çıkışları nisan ayı başından itibaren başlamakta ve mayıs ayının son haftasına kadar sürmektedir. Ayrıca, Manisa İli Akhisar İlçesinde (Sarnıç) araziye yerleştirilen kafeslerdeki meyvelerden ve aynı bahçeden laboratuvara getirilen meyvelerden parazitoit tür Exeristes roborator (Fabricius, 1793) çıkışları saptanmıştır. E. roborator Badem içkurdunun parazitoiti olarak Dünya ve Türkiye için ilk kayıt niteliğindedir. Anthonomus spp. (Col.:Curculionidae)'nin larvalarının tomurcuk ve çiçekler içinde beslendiği tespit edilmiştir. Tam çiçeklenme döneminde ergin popülasyonunun düştüğü, larva popülasyonunun en üst seviyeye ulaştığı saptanmıştır. Datça ilçesinde Monosteira unicostata (Mulsant & Rey)'nın % 100'e kadar oranda zararlı olduğu belirlenmiştir. Zararlının popülasyonunun haziran ayı itibariyle artmaya başladığı ve ağustos ayı itibariyle en üst seviyeye ulaştığı görülmüştür. Ergin ve nimflerin badem ağacı yapraklarının alt yüzeyinde beslendiği saptanmıştır. Calomicrus syriacus (Weise)'un badem ağaçlarının tüm yapraklarını tüketerek beslendiği ve haziran ayında badem ağaçlarında görülmeye başlandığı tespit edilmiştir. Proje süresince, 7 böcek takımına bağlı 95 familyaya ait 312 adet cins/tür, 4 akar familyasına ait 6 adet cins/tür bulunmuştur. Çalışma sonucunda saptanan ve tanılaması yapılan türlerden Bostrichus capucinus (Linnaeus), Scobicia chevrieri (Villa & Villa), Cerambyx carinatus Kuster, Cerambyx welensii (Kuster), Prionus coriarius (Linnaeus), Clytra novempunctata Olivier, Orsodacne variabilis Baly, Crypturgus numidicus Ferrari, Lixus algirus (Linnaeus), Lixus (Compsolixus) ascanii (Linnaeus), Lixus incanescens Boheman, Lixus vilis (Rossi), Scolytus intricatus (Ratzeburg), Scolytus kirschii Skalitzky, Teratolytta dives (Brulle), Eolydus atripes (Pic), Typhlocyba rosae Jensen-Haarup, Zygina discolor (Horváth), Mustha spinosula (Lefèbvre), Arge cyanocrocea (Forster), Neognopharmia stevenaria (Boisduval), Yigoga flavina (Herrich-Schäffer), Iphiclides podalirius (Linnaeus), Pyralis farinalis Linnaeus'in badem alanlarında ağaçların yaprak, sürgün, dal veya gövde içinde beslendiği ilk defa bu çalışma sonucunda belirlenmiştir. The aim of the study is that identification of the insect and mite species in the almond production areas of Muğla province Datça, Fethiye, Seydikemer districts and Manisa province Akhisar and Kula districts and determination of the suitable times for the controls by following the main pest population change. During the study the larvae of Eurytoma amygdali Enderlein were observed in all orchards. Adults exits from fruits from the beginning of April and continue until the last week of May. Furthermore, in the Akhisar (Sarnıç) district of Manisa Province, almond fruits are placed in the orchard in a cage and the fruits brought from the same garden to the laboratory, the parasitoid species Exeristes roborator (Fabricius) have been determined. E. roborator is the first record for the world and Turkey as the parasitoid of E. amygdali.In addition, it was found that Anthonomus spp. was fed in flowers. It was determined that the adult population fell during the period of full bloom and the larva population reached the highest level. Monosteira unicostata (Mulsant & Rey) has been found to be harmful to 100% in Datça town. The population of the pest begins to increase in June and reaches its highest level in August. Adult and nymphs are fed on the lower surface of almond tree leaves. It was determined that Calomicrus syriacus (Weise) is fed by consuming all the leaves of almond trees.During the project, 312 different genus /species belonging to 95 families from 7 insect orders and 6 different genus /species belonging to 4 families from 1 acarina order were found. Bostrichus capucinus (Linnaeus), Scobicia chevrieri (Villa & Villa), Cerambyx carinatus Kuster, Cerambyx welensii (Kuster), Prionus coriarius (Linnaeus), Clytra novempunctata Olivier, Orsodacne variabilis Baly, Crypturgus numidicus Ferrari, Lixus algirus (Linnaeus), Lixus (Compsolixus) ascanii (Linnaeus), Lixus incanescens Boheman, Lixus vilis (Rossi), Scolytus intricatus (Ratzeburg), Scolytus kirschii Skalitzky, Teratolytta dives (Brulle), Eolydus atripes (Pic), Typhlocyba rosae Jensen-Haarup, Zygina discolor (Horváth), Mustha spinosula (Lefèbvre), Arge cyanocrocea (Forster), Neognopharmia stevenaria (Boisduval), Yigoga flavina (Herrich-Schäffer), Iphiclides podalirius (Linnaeus), Pyralis farinalis Linnaeus species were determined for the first time in this study to feed almond trees leaves, shoots, branches or hulls in Turkey. 170