Search

Uvod: Progresijom neizlečivih neuroloških bolesti, poput multiple skleroze (MS), Parkinsonove bolesti (PB) i amiotrofične lateralne skleroze (ALS) dolazi do ispoljavanja složenih fizičkih, psihičkih i kognitivnih oštećenja, koja dovode do funkcionalne onesposobljenosti, gubitka autonomije, poteškoća u socijalnom funkcionisanju i značajnog narušavanja kvaliteta života koje bi se mogle rešiti ili ublažiti palijativnim zbrinjavanjem. Kako bi se adekvatno isplanirale i sprovele usluge palijativnog zbrinjavanja, ključno je identifikovati i definisati potrebe obolelih. Ciljevi ovog istraživanja bili su da se identifikuju fizički simptomi i znakovi bolesti kod obolelih od MS, PB i ALS koji se mogu ublažiti palijativnim zbrinjavanjem, prisustvo bola, kao i da se proceni nivo njihove funkcionalne nezavisnosti u aktivnostima dnevnog života. Materijal i metode: Istraživanje je sprovedeno na Klinici za neurologiju Kliničkog centra Vojvodine u Novom Sadu, kao prospektivna studija sa retrospektivnim delovima. Uzorak je činilo 154 pacijenta. Kao instrumenti istraživanja korišćeni su: Opšti upitnik; Šefildov profil za procenu i upućivanje na negu (SPARC); Numerička skala za procenu intenziteta bola (NPRS); Bartelov indeks (BI); Upitnik o uticaju multiple skleroze (MSIS-29); Upitnik o kvalitetu života za Parkinsonovu bolest (PDQL); Revidirana skala funkcionalnosti pacijenata sa amiotrofičnom lateralnom sklerozom (ALSFRS-R). Rezultati: Utvrđena je značajna razlika u ispoljavanju fizičkih simptoma između tri grupe obolelih (F=14.012, p, Introduction: Progression of incurable neurological diseases, such as multiple sclerosis (MS), Parkinson's disease (PD), and amyotrophic lateral sclerosis (ALS), leads to the manifestation of complex physical, mental and cognitive impairments, causing functional disability, loss of autonomy, difficulties in social functioning and significant impairment of quality of life that could be solved or mitigated by palliative care. It is crucial to identify and define patients' needs to plan and implement palliative care services adequately. The objectives of this study were to identify physiological symptoms and signs of disease in MS, PB, and ALS patients that can be alleviated by palliative care, determine the presence of pain, and assess the level of their unctional independence in daily activities. Material and methods: The research was carried out at the Neurology Clinic of the Clinical Center of Vojvodina in Novi Sad as a prospective study with retrospective parts. The sample comprised 154 patients. The following were used as research instruments: General questionnaire; Sheffield Profile for Assessment and Referral for Care (SPARC); Numerical Pain Rating Scale (NPRS); Barthel Index (BI); Multiple Sclerosis Impact Scale (MSIS-29); Parkinson's Disease Quality of Life Questionnaire (PDQL); Amyotrophic Lateral Sclerosis Functional Rating Scale (ALSFRS-R). Results: A significant difference in the manifestation of physical symptoms was found between the three groups of patients (F = 14.012, p

UVOD: Artroza šaka predstavlja jednu od najčešćih mišićno-skeletnih bolesti. Manifestuje se bolom, nekada otokom, deformacijom i gubitkom funkcije šaka. Postoje različita mišljenja o povezanosti osteoartroze (OA) i osteoporoze (OP) kao dva najčeša skeletna poremećaja. CILJ: istraživanja je da se utvrde faktori rizika za nastanak OA šaka, uporedi mineralna koštana gustina kod pacijenata sa OA šaka sa kontrolnom grupom i utvrdi značaj metaboličkog sindroma kod pacijenata sa OA šaka. MATERIJAL I METODE: Istraživanje je obavljeno u periodu od jedne godine kod bolesnika sa OA šaka – eksperimentalna grupa, i u kontrolnoj grupi bez OA. OA šaka je definisana na osnovu bola, klinički prisutnih deformiteta šaka kod žena u postmenopauzi starosne dobi od 60-70 godina i radiografskih promena ( drugog do četvrtog stepena prema Kellgren-Lowrencovoj skali). Analizirani su faktori rizika odgovorni za nastanak OA šaka, povezanost OA šaka sa snagom stiska šake, mineralnom koštanom gustinom i metaboličkim sindromom. Analazirirana je i funkcija šake pomoću tri validirana upitnika: Michigan Hand Outcomes Questionnaire (MHQ, Duruoz Hand Indeks (DHI), Health Assessment Questionnaire (PROMIS HAQ). Statistička obrada podataka rađena je u programu SPSS verzija 25. REZULTATI: Prosečna starost pacijentkinja je bila 65,89±3,67 godina. Eksperimentalna i kontrola grupa se statistički razlikuju prema porodičnoj anamnezi o strukturnim promenama zglobova šaka, prema bolnosti šaka u miru, bolnosti šaka pri palpaciji, uzdržavanju od pokreta prstiju šaka, snage stiska šake, metaboličkom sindromu( p, INTRODUCTION: Arthritis of the hand is one of the most common musculoskeletal disorders. It manifests as pain, sometimes accompanied by swelling and deformities, which may lead to the loss of hand function. However, there is no consensus on the relationship between osteoarthritis (OA) and osteoporosis (OP) as the two most common skeletal disorders. AIMS: The study aim was to determine the risk factors related to the development of OA in the hand, as well as compare the bone density in patients with hand OA (HOA) with that measured in the control group and establish the significance of metabolic syndrome in the HOA group. MATERIAL AND METHODS: The study was conducted over a 12-month period and included a sample comprising of the experimental (patients affected by HOA) and the control (individuals with no evidence of HOA) group. HOA was diagnosed based on the reported pain, clinical evidence of hand deformities in postmenopausal women aged 60−70, and radiological evidence of physiological changes (Grade II to IV, based on the Kellgren-Lowrence scale). The risk factors for the development of HOA were analyzed, along with the link between HOA and hand grip strength, bone mineral density and metabolic syndrome. Analyses also included had function, as determined by three validated questionnaires: Michigan Hand Outcomes Questionnaire (MHQ), Duruoz Hand Index (DHI), and Health Assessment Questionnaire (PROMIS HAQ). Statistical analyses were performed using the SPSS version 25 computer software. RESULTS: The average age of the sample was 65.89±3.67 years. There were statically significant differences between the experimental and the control group with respect to the family history of structural changes in the hand joints, perceived hand pain at rest and when palpated, reluctance to utilize fingers, hand grip strength, and metabolic syndrome (p < 0.001). Family history of structural changes to the hand joints and metabolic syndrome emerged as the strongest predictors of the osteoarthritis of the hand development (p < 0.001). A greater number of the control group members had normal bone mineral density, while the patients assigned to the experimental group had inferior hand function, as determined by the score on the aforementioned validated questionnaires (p < 0.001). CONCLUSION: Postmenopausal women with pronounced osteoarthritis of the hand have reduced hand function, and are more likely to suffer from a metabolic syndrome relative to the control group, while the differences in bone mineral density are not statistically significant.

Bol lokalizovan u mastikatornim mišićima i/ili temporomandibularnim zglobovima praćen neregularnim kretnjama donje vilice, najizraţeniji je simptom temporomandibularnih disfunkcija (TMD). Literaturni podaci ukazuju da simptomi i znaci TMD znaĉajno utiĉu na funkciju orofacijalnog sistema, socio-psihološki status i kvalitet ţivota pacijenata. Multidisciplinarni pristup leĉenju proizilazi iz kompleksne i multifaktorijalne etiologije TMD i znaĉajne uloge psihosocijalnih faktora. Terapija laserom male snage (low level laser therapy - LLLT) predloţena je kao terapijski modalitet u leĉenju TMD zbog svojih analgetiĉkih, antiiflamatornih i biostimulativnih efekata. MeĊutim, rezultati istraţivanja su još uvek kontradiktorni i nije uspostavljen konsenzus oko optimalnih parametara laserskog zraĉenja i optimalnog terapijskog protokola. Cilj istraţivanja bio je da se ispita da li terapija laserom male snage utiĉe na smanjenje intenziteta bola kod osoba sa temporomandibularnim disfunkcijama. Upotrebom standardnog protokola za dijagnostiku temporomandibularnih disfunkcija predloţenog od strane Dworkin i LeResche (RDC/TMD) izdvojeno je 63 ispitanika. Nasumiĉnim izborom formirane su dve eksperimentalne grupe ispitanika. Prvu grupu ĉinilo je 35 ispitanika koji su bili podvrgnuti terapijom laserom male snage (LLLT) tri puta nedeljno tokom pet nedelja (talasna duţina lasera: 780 nm; otvor laserske sonde: 1 cm; trajanje aplikacije: 60 sekundi po jednoj taĉki; broj tretiranih taĉaka: 4; gustina snage (intenzitet): 70 mW/cm2; predata energija po taĉki: 4.2 J; ukupna predata energija u jednoj poseti: 16,8 J; gustina energije (doza): 4,2 J/cm2; doza po tretmanu: 16,8 J/cm2; kumulativna doza: 252 J/cm2). Drugu grupu ĉinilo je 28 ispitanika kod kojih je sprovedena terapija nesteroidnim antiinflamatornim lekovima - NSAID (ibuprofen) tokom dve nedelje (u prva tri dana 3x400mg, preostalo vreme 2x400mg dnevno). U cilju procene efekata terapije, vršeno je merenje intenziteta bola pomoću vizuelno analogne skale (VAS) i merenje opsega maksimalnog bezbolnog otvaranja usta. Merenja su vršena pre poĉetka terapije, posle 5. i 10. posete za grupu pacjenata tretiranih LLLT, neposredno po završetku terapije, dve nedelje po završetku terapije i tri meseca po završetku terapije. Pomoću upitnika za procenu uticaja oralnog zdravlja na kvalitet ţivota (Oral Health Impact Profile - OHIP-14), vršeno je merenje pre poĉetka terapije i tri meseca po završetku terapije, radi procene uticaja intenziteta bola na kvalitet ţivota ispitanika. Analiza aktivnosti salivarne alfa-amilaze i koncentracije kortizola u pljuvaĉci vršena je u ispitanika sa TMD pre i posle terapije, kao i kod ispitanika kontrolne grupe koju je ĉinilo 22 odrasle osobe bez znakova i simptoma TMD. Rezultati istraţivanja ukazuju da je u obe terapijske grupe postignuta znaĉajna redukcija intenziteta bola i poboljšanje opsega bezbolnog otvaranja usta. Analizom intenziteta bola i opsega bezbolnog otvaranja usta tokom perioda praćenja od tri meseca utvrĊeno je da su se postignuti terapijski rezultati odrţali. PoreĊenje skorova na skali OHIP-14 upitnika ukazuje na znaĉajno poboljšanje kvaliteta ţivota ispitanika sa TMD nakon primenjenih terapijskih modaliteta... Pain localized to masticatory muscle area and/or temporomandibular joint area, followed with an irregular lower jaw movement, is the most prominent symptom of temporomandibular disorders (TMD). Literature data indicate that symptoms and signs of TMD significantly influence the function of the orofacial system, the socio-psychological status and the quality of life of patients. Multidisciplinary approach to treatment arises from the complex and multifactorial etiology of TMD and the significant role of psychosocial factors. Low level laser therapy (LLLT) has been recommended as therapeutic modality aimed at treating TMD because of its analgesic, anti-inflammatory and biostimulative effects. Nevertheless, research results remain contradictory at present and no consensus has been reached regarding the optimal parameters and protocols of laser therapy. The goal of this research was to examine the effects of low level laser therapy on reducing pain intensity in patients with TMD. With the use of the standard protocol for diagnostifying TMD, established by Dworkin and LeResche (RDC/TMD), 63 participants had been selected and randomly constituted into two experimental groups. The first group included 35 participants which have been subjected to low level laser therapy (LLLT) three times a week, in the duration of five weeks (Wavelength: 780 nm; Probe aperture: 1 cm2; Time: 60 sec per point; Number of treated points: 4; Power density: 70 mW/cm2; Radiant energy: 4.2 J; Daily energy delivered: 16,8 J; Energy density (dose): 4,2 J/cm2; Total treatment dose: 16,8 J/cm2; Cumulative dose: 252 J/cm2). The second group included 28 participants subjected to nonsteroidal anti-inflammatory drug therapy - NSAID (ibuprofen) in the duration of two weeks (first three days 3x400mg, remaining time 2x400mg per day). In order to measure the therapy effects, pain intensity evaluation has been conducted via the visual analog scale (VAS), as well as the evaluation of maximal mouth opening range without experiencing pain. Evaluations have been conducted within the LLLT group prior to conducting therapy, after the fifth and the tenth therapy sessions consecutively, as well as immediately following therapy, then two weeks after therapy conclusion and finally three months after therapy conclusion. Using the Oral Health Impact Profile questionnaire (OHIP-14), evaluation has been conducted prior to therapy and three months after therapy, with the goal of assessing the influence of pain intensity on the participants' quality of life. The activity analyses concerning salivary alpha-amylase and cortical concentration have been conducted on TMD participants prior and post therapy, as well as on 22 control group participants without TMD symptoms. Research results indicate that there has been a significant reduction in pain intensity within both therapy groups an increase in painless mouth opening range. Pain intensity and painless mouth opening range analyses conducted within the three months after the conclusion of therapy indicate that the accomplished therapy results are sustainable. Comparing OHIP-14 questionnaire scale scores shows a significant increase in quality of life in TMD participants, after applying therapeutic modalities. The results of salivary biomarker analyses show a significant increase in salivary alpha-amylase activity concerning TMD participants when comparing them with control group participants, while no significant differences in cortical concentration have been noticed...

Rani, “herojski” performansi Marine Abramović, egzemplarni za umjetnost performansa 70-ih, bili su radikalni, često samopovrjeđujući i bolni napad tijela/tijelom na (psiho-fizičke) granice individue. Značili su opstruiranje granica normativnog subjektiviteta kruto srezanog binarnim opozicijama, razvezivanje guste mreže socijalnih (i kulturnih) inskripcija, konvencija, pravila, zabrana, mehanizama disciplinovanja kojima se uspostavljaju i osiguravaju te granice tijela, omogućava njihovo držanje pod kontrolom. Sljedećom fazom, kolaboracijom sa umjetnikom Ulajem od 1976. do 1988., nije upravljao osjećaj manjka, individualne uskraćenosti ili nedovoljnosti jednog niti logika prividnih kompenzacija ili imaginarnih nadoknada u paru, kroz drugog. U pitanju je dinamika iskušavanja i opstruiranja individualnih granica ali i društveno konstruisanih uloga koje dejstvuju kroz dinamiku (muško-ženskog) para i (svakog) dualnog odnosa. Postupno, ta dinamika prelazi u mehaniku otvaranja i građenja novih odnosa i spojeva sa trećim tijelima. Iz nje Abramović razvija tranzitorni put na kom nastaju participativni ili interaktivni radovi kao produkt sinhronizovanja, tjelesnog i energetskog povezivanja, „srastanja“ sa drugim prirodnim tijelima (kristala, životinja, drugih ljudi-publike, sa silama prirode). Oni predstavljaju ekstenzije, eksteritorijalizacije njenog senzibilisanog tijela, svojevrsne „proteze“ (ne tehničko-tehnološka već prirodna „produžavanja“, „nadograđivanja“ tijela), oruđa-instrumente profinjivanja, povezivanja sa sveukupnim silama postojanja koja se nude posmatraču koji sam postaje svojevrsno „produžavanje“, „udvajanje“ tijela umjetnice. Drugi put kojim kreće umjetnost Marine Abramović jeste put baroknih kontrapunkta. To je ekscentrični put u svijet glamura, teatra, spektakla, afirmacije principa disonantnosti, diskontinuiteta i (auto)parodije, fragmentacije, remiksa, repeticije umjetničkih činova i njihove višestruke medijatizacije i memoralizacije. To je i put provociranja društvenih i umjetničkih normi, istorijskih istina, nacionalnih mitova ali i propitivanja „mitske“ pozicije umjetnice i njene transformacije od heroine, do šamanke i do umjetničkog super-stara te „šizo“ pokušaj „ušivanja“, kombinovanog izvođenja-življenja sva tri statusa. Od poznih radova sa Ulajem, Abramović i retorički i praktično bira (fukoovski rečeno) put duhovnosti, ne put znanja, upražnjavajući različite samorazvojne prakse kroz/kao umjetnički čin sa ciljem purifikacije sopstvenog tijela i inicijacije posmatrača. U kasnijim samostalnim radovima, zahtjev za brušenjem moći svjesnosti, za uzvisivanjem umjetnice i posmatrača biće rekontekstualizovan i resemantizovan plasmanom (i deplasmanom) kroz mehanizme kapitalističkog umjetničkog spektakla, kroz artificijelizaciju, virtuelizaciju, senzacionalizaciju tijela umjetnice i tijela njene umjetnosti, njihove reprezentacije i njihove prezentnosti.

Pain localized to masticatory muscle area and/or temporomandibular joint area, followed with an irregular lower jaw movement, is the most prominent symptom of temporomandibular disorders (TMD). Literature data indicate that symptoms and signs of TMD significantly influence the function of the orofacial system, the socio-psychological status and the quality of life of patients. Multidisciplinary approach to treatment arises from the complex and multifactorial etiology of TMD and the significant role of psychosocial factors. Low level laser therapy (LLLT) has been recommended as therapeutic modality aimed at treating TMD because of its analgesic, anti-inflammatory and biostimulative effects. Nevertheless, research results remain contradictory at present and no consensus has been reached regarding the optimal parameters and protocols of laser therapy. The goal of this research was to examine the effects of low level laser therapy on reducing pain intensity in patients with TMD. With the use of the standard protocol for diagnostifying TMD, established by Dworkin and LeResche (RDC/TMD), 63 participants had been selected and randomly constituted into two experimental groups. The first group included 35 participants which have been subjected to low level laser therapy (LLLT) three times a week, in the duration of five weeks (Wavelength: 780 nm; Probe aperture: 1 cm2; Time: 60 sec per point; Number of treated points: 4; Power density: 70 mW/cm2; Radiant energy: 4.2 J; Daily energy delivered: 16,8 J; Energy density (dose): 4,2 J/cm2; Total treatment dose: 16,8 J/cm2; Cumulative dose: 252 J/cm2). The second group included 28 participants subjected to nonsteroidal anti-inflammatory drug therapy - NSAID (ibuprofen) in the duration of two weeks (first three days 3x400mg, remaining time 2x400mg per day). In order to measure the therapy effects, pain intensity evaluation has been conducted via the visual analog scale (VAS), as well as the evaluation of maximal mouth opening range without experiencing pain. Evaluations have been conducted within the LLLT group prior to conducting therapy, after the fifth and the tenth therapy sessions consecutively, as well as immediately following therapy, then two weeks after therapy conclusion and finally three months after therapy conclusion. Using the Oral Health Impact Profile questionnaire (OHIP-14), evaluation has been conducted prior to therapy and three months after therapy, with the goal of assessing the influence of pain intensity on the participants' quality of life. The activity analyses concerning salivary alpha-amylase and cortical concentration have been conducted on TMD participants prior and post therapy, as well as on 22 control group participants without TMD symptoms. Research results indicate that there has been a significant reduction in pain intensity within both therapy groups an increase in painless mouth opening range. Pain intensity and painless mouth opening range analyses conducted within the three months after the conclusion of therapy indicate that the accomplished therapy results are sustainable. Comparing OHIP-14 questionnaire scale scores shows a significant increase in quality of life in TMD participants, after applying therapeutic modalities. The results of salivary biomarker analyses show a significant increase in salivary alpha-amylase activity concerning TMD participants when comparing them with control group participants, while no significant differences in cortical concentration have been noticed..., Bol lokalizovan u mastikatornim mišićima i/ili temporomandibularnim zglobovima praćen neregularnim kretnjama donje vilice, najizraţeniji je simptom temporomandibularnih disfunkcija (TMD). Literaturni podaci ukazuju da simptomi i znaci TMD znaĉajno utiĉu na funkciju orofacijalnog sistema, socio-psihološki status i kvalitet ţivota pacijenata. Multidisciplinarni pristup leĉenju proizilazi iz kompleksne i multifaktorijalne etiologije TMD i znaĉajne uloge psihosocijalnih faktora. Terapija laserom male snage (low level laser therapy - LLLT) predloţena je kao terapijski modalitet u leĉenju TMD zbog svojih analgetiĉkih, antiiflamatornih i biostimulativnih efekata. MeĊutim, rezultati istraţivanja su još uvek kontradiktorni i nije uspostavljen konsenzus oko optimalnih parametara laserskog zraĉenja i optimalnog terapijskog protokola. Cilj istraţivanja bio je da se ispita da li terapija laserom male snage utiĉe na smanjenje intenziteta bola kod osoba sa temporomandibularnim disfunkcijama. Upotrebom standardnog protokola za dijagnostiku temporomandibularnih disfunkcija predloţenog od strane Dworkin i LeResche (RDC/TMD) izdvojeno je 63 ispitanika. Nasumiĉnim izborom formirane su dve eksperimentalne grupe ispitanika. Prvu grupu ĉinilo je 35 ispitanika koji su bili podvrgnuti terapijom laserom male snage (LLLT) tri puta nedeljno tokom pet nedelja (talasna duţina lasera: 780 nm; otvor laserske sonde: 1 cm; trajanje aplikacije: 60 sekundi po jednoj taĉki; broj tretiranih taĉaka: 4; gustina snage (intenzitet): 70 mW/cm2; predata energija po taĉki: 4.2 J; ukupna predata energija u jednoj poseti: 16,8 J; gustina energije (doza): 4,2 J/cm2; doza po tretmanu: 16,8 J/cm2; kumulativna doza: 252 J/cm2). Drugu grupu ĉinilo je 28 ispitanika kod kojih je sprovedena terapija nesteroidnim antiinflamatornim lekovima - NSAID (ibuprofen) tokom dve nedelje (u prva tri dana 3x400mg, preostalo vreme 2x400mg dnevno). U cilju procene efekata terapije, vršeno je merenje intenziteta bola pomoću vizuelno analogne skale (VAS) i merenje opsega maksimalnog bezbolnog otvaranja usta. Merenja su vršena pre poĉetka terapije, posle 5. i 10. posete za grupu pacjenata tretiranih LLLT, neposredno po završetku terapije, dve nedelje po završetku terapije i tri meseca po završetku terapije. Pomoću upitnika za procenu uticaja oralnog zdravlja na kvalitet ţivota (Oral Health Impact Profile - OHIP-14), vršeno je merenje pre poĉetka terapije i tri meseca po završetku terapije, radi procene uticaja intenziteta bola na kvalitet ţivota ispitanika. Analiza aktivnosti salivarne alfa-amilaze i koncentracije kortizola u pljuvaĉci vršena je u ispitanika sa TMD pre i posle terapije, kao i kod ispitanika kontrolne grupe koju je ĉinilo 22 odrasle osobe bez znakova i simptoma TMD. Rezultati istraţivanja ukazuju da je u obe terapijske grupe postignuta znaĉajna redukcija intenziteta bola i poboljšanje opsega bezbolnog otvaranja usta. Analizom intenziteta bola i opsega bezbolnog otvaranja usta tokom perioda praćenja od tri meseca utvrĊeno je da su se postignuti terapijski rezultati odrţali. PoreĊenje skorova na skali OHIP-14 upitnika ukazuje na znaĉajno poboljšanje kvaliteta ţivota ispitanika sa TMD nakon primenjenih terapijskih modaliteta...

Kvalitet ţivota predstavlja pacijentov izveštaj o uticaju bolesti i primenjenih tretmana na aspekte svakodnevnog funkcionisanja i blagostanja (npr. fizički, psihološki i socijalni). Klinička praksa i istraţivanja pokazala su da je praćenje ishoda u ortopediji dečijeg uzrasta uglavnom bazirano na proceni „strukture i funkcije“, kao na primer klinički pregled pokretljivosti zgoba ili radiografski nalaz šake. MeĎutim, ono što je nepoznato u proceni ishoda je kako zapravo odreĎeno ortopedsko stanje utiče na svakodnevni ţivot deteta, njegovu socijalnu integraciju ili školsko funkcionisanje. S toga, procena kvaliteta ţivota je prepoznata kao veoma vaţna u pedijatrijskoj ortopediji. Malobrojni podaci iz dosadašnje literature ukazuju da je kvalitet ţivota kod dece sa ortopedskim poremećajima narušen u visokom stepenu. Ciljevi Ciljevi ovog israţivanja bili su: (1) ispitati uticaj ličnih faktora na opšti kvalitet ţivota ortopedskih pacijenata dečijeg uzrasta, (2) ispitati uticaj faktora sredine na opšti kvalitet ţivota, (3) ispitati uticaj specifičnih zdravstvenih parametarana kvaliteta ţivota kod navedene grupe pacijenata i (4) ispitati stepen slaganja u samo-proceni i proceni kvaliteta ţivota od strane roditelja. Metode Ovo istraţivanje je kombinovana studija preseka i studija praćenja. Ispitanici su bila deca sa ortopedskim bolestima i stanjima koji su lečeni hospitalno. Osnovni kriterijumi za uključivanje u istraţivanje bili su: uzrast deteta do 18 godina, jasno postavljena dijagnoza ortopedskog problema i saglasnost roditelja za učestvovanje. Na osnovu upitnika za samo-procenu/intervju, ukupno je bilo dostupno podataka za 694 deteta uzrasta 5-18 godina, dok je na osnovu procene od strane roditelja, ukupno dostupno podataka za 741 dete uzrasta 2-18 godina... Quality of life (QOL) represents the patient’s report of the impacts of his/her disorder and its treatment regimen on the aspects of everyday functioning and well-being (e.g., physical, psychological, and social). Clinical practice and research have shown that the follow-up of outcomes in pediatric orthopedics is mainly based on the “structure and function” assessment, like a clinical examination of a joint or a radiographic report of the hand. However, what is not known in outcomes’ assessments is how a certain orthopedic condition impacts a child’s everyday functioning, his/her social integration, or school functioning. Recently, a QOL assessment is recognized as an important aspect to evaluate in pediatric orthopedic interventions. Scarce data from the literature indicates that QOL in children with orthopedic conditions is compromised to a large degree. Aims The aims of this study were (1) to evaluate the impact of demographic factors on general QOL in children with orthopedic conditions, (2) to evaluate the impact of hospital factors on general QOL, (3) to evaluate the impact of specific health parameters on QOL in this population, and (4) to evaluate the levels of agreement between the selfand parent-reports of QOL data. Methods This research is a combination of a cross-sectional and follow-up study. Participants were children with orthopedic conditions treated in a hospital. The main inclusion criteria were age up to 18 years, a clear diagnose of an orthopedic problem, and parental consent for the study. There were self-reported data for 694 children aged 5-18 years and the parent-reported data for 741 aged 2-18 years...

Ciljevi studije su bili: utvrđivanje i poređenje percepcije bola kod pacijenata na početku terapije fiksnim ortodontskim aparatima nakon ligiranja nikl titanijumskih (NiTi) žica šest različitih proizvođača; ispitivanje morfologije i mogućih promena sadržaja Ni i Ti u površinskom sloju legure, kao i otkrivanje moguće veze između percepcije bola i strukture ortodontskih žica. Grupa ispitanika se sastojala od 189 osoba (84 muškarca i 105 žena). Svakom pacijentu je ligirana jedna od šest nitinolskih žica različitih proizvođača, prečnika 0.014" raspoređenih metodom slučajnog izbora, koja je u ustima bila mesec dana. Pacijanti su dobili da popune modifikovani McGill upitnik za bol sa VAS-om koji je zatim analiziran, a rezultati su statistički obrađeni. Nove i korišćene žice nakon mesec dana su podvrgnute SEM i EDS mikroanalizi radi utvrđivanja sadržaja Ni i Ti, kao i morfoloških karakteristika površine legure. Nije pronađena statistički značajna razlika u percepciji bola između grupa ispitanika sa različitim žicama. Bol se najčešće javljao nakon 6 sati, kao pritisak u zubima provociran žvakanjem, trajao je 2 dana i prestajao bez upotrebe analgetika. Uočena je promene u sadržaju Ni i Ti između novih i korišćenih žica, kao i drugačija površinska morfologija. Površinska struktura ortodontske žice, nakon izlaganja uslovima usne duplje, podleže promenama u sadržaju Ni i Ti koje nisu povezane sa percepcijom bola kod ispitanika. The aims of this study were: to investigate and compare pain perception of patients at the beginning of orthodontic treatment with fixed appliances after insertion of six different archwires; to examine alterations in Nickel (Ni) and Titanium (Ti) surface composition and morphology in as received and retrieved archwires; to establish any possible connection between pain perception and structure of the nickel titanium (NiTi )alloy. The study group consisted of 189 orthodontic patients, 84 males and 105 females. Following insertion of 0.014" NiTi archwires from six different manufacturers, which was performed by random selection, a modified McGill pain questionnaire with VAS, comprising of questions regarding intensity, provocation, beginning, duration, quality of pain and analgesic consumption was given to each patient. As-received and retrieved archwires (after one month) were subjected to SEM and EDS micro analyses. No significant differences were found between groups of patients with different archwires in terms of perception of pain. In all groups of patients, pain was provoked by chewing, perceived as a pressure starting after 6 hours, lasted 2 days and decreased without pain medication. SEM and EDS showed changes in Ni and Ti content in as-received and retrieved archwires with visible alterations of alloy surface topography. Intraoral exposure of different NiTi archwires alters the content of Ni and Ti in surface layers as well as their morphology, but the relation to pain perception was not found.

Bol koji potiče iz mišićno-skeletnih struktura mastikatornog sistema spada u grupu simptoma koji pripadaju kategoriji temporomandibularnih poremećaja ili temporomandibularnih disfunkcija (TMD). Bol u regiji lica, vilica i viličnih zglobova predstavlja najizraženiji i dominantan simptom temporomandibularnih disfunkcija i glavni razlog posete lekaru. Akutni bol je udružen sa kliničkom slikom intenzivnih, naglih i oštrih napada bolnih simptoma kombinovanih sa pratećim disfunkcijama, u kratkom vremenskom periodu. Bol hroničnog toka kod temporomandibularnih disfunkcija se definiše kao sporo napredujući i perzistentni simptom, udružen sa psihološkim faktorima, psihosocijalnim faktorima i faktorima bolnog ponašanja. Postoji značajna povezanost između hroničnog TMD bola i simptoma i znakova depresije, što je karakteristično i za hronične muskuloskeletne poremećaje izvan regije glave i vrata. Kontrola bola u pacijenata sa temporomandibularnim disfunkcijama obuhvata različite terapijske modalitete. Terapija lekovima predstavlja vid dopunske terapije u lečenju bolnih simptoma. Terapija stabilizacionim okluzalnim splintom i terapija lekovima su uobičajene procedure u svakodnevnoj kliničkoj praksi i najčešće se koriste u kontroli bola i redukciji simptoma i znakova temporomandibularnih disfunkcija. Cilj istraživanja je bio da se proceni efekat terapije stabilizacionim okluzalnim splintom kao procedure u kontroli bolnih simptoma TMD u poređenju sa efektom terapije lekovima. Koristeći standardni dijagnostički protokol (RDC/TMD) predložen od strane Dworkin-a i LeResche-a izdvojena je grupa od 44 pacijenta sa bolnim temporomandibularnim disfunkcijama. Pacijenti koji su uključeni u istraživanje su podeljeni u tri terapijske grupe slučajnim izborom. Prva grupa je podvrgnuta terapiji stabilizacionim okluzalnim splintom u vremenskom periodu od mesec dana. U dve kontrolne grupe je sprovedena terapija Ibuprofenom i kombinacijom Ibuprofena i Diazepama u periodu od tri nedelje. U cilju procene efekata terapije stabilizacionim okluzalnim splintom i terapije lekovima, pre i posle sprovedene terapije izvedena su merenja intenziteta bola. Kvantifikacija intenziteta bola izvršena je vizualnom analognom skalom (VAS) i digitalnim pritisnim algometrom. Tokom terapije nisu zabeleženi negativni sporedni efekti. U sve tri terapijske grupe postignuta je značajna redukcija intenziteta bolnih simptoma. Nisu zabeležene značajne razlike u uspešnosti redukcije bola između predloženih terapijskih modaliteta. Dobijeni rezultati potvrđuju da je terapija stabilizacionim okluzalnim splintom validna procedura u redukciji bola u pacijenata sa TMD. Zato se terapija stabilizacionim okluzalnim splintom može preporučiti kao pouzdan i bezbedan metod u kontroli bola orofacijalne regije muskuloskeletnog porekla... Pains that originate from the musculoskeletal structures of the masticatory system belong to sum of complaints that are included in a category of musculoskeletal disorders also known as tempororomandibular disorders (TMD). Pain is the most prominent TMD related symptom. Acute pain is associated with clinical condicions of intensive, rapid and severe pain onset combined with accompanying disturbances over a short time course. Chronic TMD related pain is defined as slowly developed and persistend symptom associated with psychologic, behavioral and psychosocial factors. There is significant relationship between chronic TMD related pain and depressive symptoms, similar to others musculoskeletal chronic pain patients. In a threatment of patients with TMD pain related symptoms there are several therapeutic modalites being used. Pharmacologic therapy can be effective adjunct in managing TMD pain related symptoms. Both occlusal apliance therapy and pharmacotherapy are customary in clinical practice and the most commonly used modalites in TMD pain reducing. The goal of this study is to assess the stabilization appliance therapy as a reliable procedure in reducing TMD related pain comparing with pharmacotherapy procedures. Using standarsided diagnostic protocol called Research Diagnostic Criteria for TMD (RDC/TMD) provided by Dworkin and LeResche a group of 44 patients with TMD related pain complains were singled out. After the chosen patients inlisted they were divided into three groups by random. The first group involved was subjected to stabilization appliance therapy in one month time duration. Two control groups were treated by Ibuprofen or Ibuprofen and Diazepam drug combination, respectively, in tree weeks time period. In order to evaluate effects both stabilization appliance and pharmacotherapy before and after proposed therapy we conducted measurements of intensity TMD related pain symptoms. For quantification of pain intensity prior to and after therapy both Visual Analogue Scale and digital pressure algometer were used. During the treatment serious side effect were not observed. In all three groups we achived notable pain reducing. There was no significally differenses in pain reducing sucsess between proposed modalites. Obtained results confirming the fact that occlisal stabilization appliance therapy to be valid therapeutic procedure in TMD pain reducing. Therefore, it should be recomended as useful and safe method in TMD pain therapy...

U radu će se pokušati da se bar okvirno pokaže razlika između onoga što bi u širem smislu mogli nazvati aktivnim i pasivnim osećanjima. Objašnjenje ove razlike pokušaće se preko teorija trojice mislilaca: Platona, Kanta i Ničea. Pri čemu će se pristupiti sa idejom da u ovim teorijama postoji nešto zajedničko što treba pogoditi. Poseban naglasak na kraju rada biće stavljen na, takoreći, materijalni status osećanja.

Pains that originate from the musculoskeletal structures of the masticatory system belong to sum of complaints that are included in a category of musculoskeletal disorders also known as tempororomandibular disorders (TMD). Pain is the most prominent TMD related symptom. Acute pain is associated with clinical condicions of intensive, rapid and severe pain onset combined with accompanying disturbances over a short time course. Chronic TMD related pain is defined as slowly developed and persistend symptom associated with psychologic, behavioral and psychosocial factors. There is significant relationship between chronic TMD related pain and depressive symptoms, similar to others musculoskeletal chronic pain patients. In a threatment of patients with TMD pain related symptoms there are several therapeutic modalites being used. Pharmacologic therapy can be effective adjunct in managing TMD pain related symptoms. Both occlusal apliance therapy and pharmacotherapy are customary in clinical practice and the most commonly used modalites in TMD pain reducing. The goal of this study is to assess the stabilization appliance therapy as a reliable procedure in reducing TMD related pain comparing with pharmacotherapy procedures. Using standarsided diagnostic protocol called Research Diagnostic Criteria for TMD (RDC/TMD) provided by Dworkin and LeResche a group of 44 patients with TMD related pain complains were singled out. After the chosen patients inlisted they were divided into three groups by random. The first group involved was subjected to stabilization appliance therapy in one month time duration. Two control groups were treated by Ibuprofen or Ibuprofen and Diazepam drug combination, respectively, in tree weeks time period. In order to evaluate effects both stabilization appliance and pharmacotherapy before and after proposed therapy we conducted measurements of intensity TMD related pain symptoms. For quantification of pain intensity prior to and after therapy both Visual Analogue Scale and digital pressure algometer were used. During the treatment serious side effect were not observed. In all three groups we achived notable pain reducing. There was no significally differenses in pain reducing sucsess between proposed modalites. Obtained results confirming the fact that occlisal stabilization appliance therapy to be valid therapeutic procedure in TMD pain reducing. Therefore, it should be recomended as useful and safe method in TMD pain therapy..., Bol koji potiče iz mišićno-skeletnih struktura mastikatornog sistema spada u grupu simptoma koji pripadaju kategoriji temporomandibularnih poremećaja ili temporomandibularnih disfunkcija (TMD). Bol u regiji lica, vilica i viličnih zglobova predstavlja najizraženiji i dominantan simptom temporomandibularnih disfunkcija i glavni razlog posete lekaru. Akutni bol je udružen sa kliničkom slikom intenzivnih, naglih i oštrih napada bolnih simptoma kombinovanih sa pratećim disfunkcijama, u kratkom vremenskom periodu. Bol hroničnog toka kod temporomandibularnih disfunkcija se definiše kao sporo napredujući i perzistentni simptom, udružen sa psihološkim faktorima, psihosocijalnim faktorima i faktorima bolnog ponašanja. Postoji značajna povezanost između hroničnog TMD bola i simptoma i znakova depresije, što je karakteristično i za hronične muskuloskeletne poremećaje izvan regije glave i vrata. Kontrola bola u pacijenata sa temporomandibularnim disfunkcijama obuhvata različite terapijske modalitete. Terapija lekovima predstavlja vid dopunske terapije u lečenju bolnih simptoma. Terapija stabilizacionim okluzalnim splintom i terapija lekovima su uobičajene procedure u svakodnevnoj kliničkoj praksi i najčešće se koriste u kontroli bola i redukciji simptoma i znakova temporomandibularnih disfunkcija. Cilj istraživanja je bio da se proceni efekat terapije stabilizacionim okluzalnim splintom kao procedure u kontroli bolnih simptoma TMD u poređenju sa efektom terapije lekovima. Koristeći standardni dijagnostički protokol (RDC/TMD) predložen od strane Dworkin-a i LeResche-a izdvojena je grupa od 44 pacijenta sa bolnim temporomandibularnim disfunkcijama. Pacijenti koji su uključeni u istraživanje su podeljeni u tri terapijske grupe slučajnim izborom. Prva grupa je podvrgnuta terapiji stabilizacionim okluzalnim splintom u vremenskom periodu od mesec dana. U dve kontrolne grupe je sprovedena terapija Ibuprofenom i kombinacijom Ibuprofena i Diazepama u periodu od tri nedelje. U cilju procene efekata terapije stabilizacionim okluzalnim splintom i terapije lekovima, pre i posle sprovedene terapije izvedena su merenja intenziteta bola. Kvantifikacija intenziteta bola izvršena je vizualnom analognom skalom (VAS) i digitalnim pritisnim algometrom. Tokom terapije nisu zabeleženi negativni sporedni efekti. U sve tri terapijske grupe postignuta je značajna redukcija intenziteta bolnih simptoma. Nisu zabeležene značajne razlike u uspešnosti redukcije bola između predloženih terapijskih modaliteta. Dobijeni rezultati potvrđuju da je terapija stabilizacionim okluzalnim splintom validna procedura u redukciji bola u pacijenata sa TMD. Zato se terapija stabilizacionim okluzalnim splintom može preporučiti kao pouzdan i bezbedan metod u kontroli bola orofacijalne regije muskuloskeletnog porekla...